แผนการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
จงั หวดั สมทุ รสาคร
พ.ศ. ๒๕๕๘
(ฉบับปรบั ปรงุ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563)
กองอำนวยการปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั จงั หวัดสมุทรสาคร
สำนกั งานปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั จังหวัดสมทุ รสาคร
โทรศพั ท์ ๐ ๓๔๔๒ ๔๙๘๑ โทรสาร ๐ ๓๔๔๒ ๖๔๒๔
คำนำ
ปจจุบัน สาธารณภัยคงมีแนวโนมที่จะเกิดข้ึนอย$างต$อเนื่องและซับซอนมากขึ้น ท้ังน้ี เน่ืองมาจาก
ความแปรปรวนของภูมิอากาศโลก ความเส่ือมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติ ประกอบกับการเปล่ียนแปลง
โครงสรางของสังคมไทย จากสังคมชนบทไปส$ูสังคมเมืองอย$างรวดเร็ว ประชาชนมีโอกาสอยู$ในพ้ืนท่ี
เส่ียงภัยสูง อาจก$อใหเกิดความเสียหายต$อชีวิตและทรัพย1สินทั้งของรัฐและประชาชนมากย่ิงขึ้น
เมื่อเกิดสาธารณภัย จึงจำเป3นอย$างยิ่งที่หน$วยงานของรัฐจะตองรีบดำเนินการใหความช$วยเหลือโดยทันที
ทง้ั น้ี เพ่อื ลดความสญู เสียใหนอยลงตลอดจนเป3นการสรางขวัญและกำลังใจแกผ$ ูประสบสาธารณภยั อีกดวย
แผนป6องกันและบรรเทาสาธารณ ภัยจังหวัดสมุทรสาคร ไดจัดทำขึ้นเพ่ือเป3นแนวทาง
ในการประสานการปฏิบัติงานระหว$างหน$วยงานต$างๆ ใหสามารถร$วมมือในการแกไขปญหา
ดานสาธารณภัยไดอยา$ งมีประสทิ ธิภาพและสัมฤทธิ์ผลสูงสดุ ภารกิจในการป6องกันและบรรเทาสาธารณภัย
ตามแผนน้ี กำหนดข้ึนโดยคำนึงถึงสถานการณ1ภัยของจังหวัดสมุทรสาครยอนหลัง 3 ป= สอดคลองกับ
หลักกฎหมายและครอบคลุมสาธารณภัยทุกประเภทที่อาจจะเกิดข้ึนในพื้นท่ีจังหวัดสมุทรสาคร ใหสามารถ
ปรบั ใชไดอย$างเหมาะสมกับสภาพของแต$ละพ้ืนท่ีของอำเภอ โดยมอบหมายใหกองอำนวยการป6องกันและ
บรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร เป3นหน$วยงานหลัก ในการอำนวยการสนับสนุนหน$วยงาน
ในพ้ืนท่ีในการป6องกันและบรรเทาสาธารณ ภัย ในเขตอำเภอและองค1กรปกครองส$วนทองถ่ิน
หากเกินขีดความสามารถของกองอำน วยการป6องกัน และบรรเทาสาธารณ ภัยใน เขตพื้ นที่
ให ข อ ก า ร ส นั บ ส นุ น จ า ก ก อ งอ ำ น ว ย ก า ร ป6 อ ง กั น แ ล ะบ ร ร เท า ส า ธ า ร ณ ภั ย จั ง ห วั ด ส มุ ท ร ส า ค ร แ ล ะ
หน$วยเหนือตามลำดบั
แผนการป6องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาครจะบรรลุเป6าหมายไดดวยความร$วมมือ
จากทุกหน$วยงานที่เก่ียวของ รวมทั้งภาคเอกชน และพลังประชาชนที่เขามาช$วยเหลือร$วมมือ
จะเป3นส$วนเสริมท่ีสำคัญในการปฏิบัติตามแผนนี้ใหสัมฤทธิ์ผลไดเป3นอย$างดี ดังน้ัน การปฏิบัติตามภารกิจ
ในการป6องกันและบรรเทาสาธารณภัยของจังหวัดสมุทรสาคร ในระยะต$อไป จึงใหยึดตามแผนการป6องกันและ
บรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร พ.ศ. 2558 (ฉบับปรับปรุง ประจำป=งบประมาณ พ.ศ. 2563)
ฉบบั นี้
(นายวรี ะศกั ดิ์ วิจิตร1แสงศรี)
ผูว$าราชการจังหวัดสมุทรสาคร
ผอู ำนวยการจงั หวัด
วตั ถุประสงค1ของแผนการปอ6 งกนั และบรรเทาสาธารณภยั
1. เพ่ือเปนกรอบแนวทางปฏิบัติใหแกหนวยงานทุกภาคสวนตั้งแตระดับทองถ่ินถึงระดับจังหวัด
ในการปฏิบัติการปอ' งกันและบรรเทาสาธารณภัยอยางบูรณาการ เปนระบบ และมที ิศทางเดยี วกนั
2. เปนการประมวลแนวคิดและทิศทางการจัดการสาธารณภัยที่นานาประเทศใชอยูในป1จจุบันและ
ไดรับการยอมรับใหเปนแนวคิดในการจัดการสาธารณภัยท่ีสอดคลองกับบริบทของจังหวัดและ
สามารถนำไปประยุกต5ใชในการจัดทำแผนระดับตาง ๆ เชน แผนการป'องกันและบรรเทา
สาธารณภัยระดับอำเภอ และองคก5 รปกครองสวนทองถ่ิน แผนปฏิบัติการในการป'องกันและบรรเทา
สาธารณภยั ใหมีประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธิผล
3. เพ่ือพัฒนาขีดความสามารถในการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ประกอบดวย การลดความ
เส่ียงจากสาธารณภัย (Disaster Risk Reduction) การจัดการในภาวะฉุกเฉิน (Emergency
Management) และการฟRQนฟูใหมีสภาพท่ีดีกวาและปลอดภัยกวาเดิม (Build Back Better and
Safer) ตั้งแตระดับชุมชน ทองถ่ิน ถึงระดับจังหวัด ของทุกภาคสวนใหมีความเสียหายนอยที่สุด
เม่ือเกิดสาธารณภัย
........................................................
สารบญั
เรื่อง หนา
บทที่ ๑ สถานการณ1สาธารณภยั ของจงั หวัด 1 - ๑5
บทที่ ๒ ยทุ ธศาสตรก1 ารจดั การความเสย่ี งจากสาธารณภัย 16 - 22
บทที่ ๓ หลักการจัดการสาธารณภยั ๒3 - 39
บทท่ี ๔ การลดความเสี่ยงจากสาธารณภยั 40 - 48
บทที่ ๕ การจดั การในภาวะฉุกเฉนิ 49 - 59
บทท่ี ๖ การส่ือสารและโทรคมนาคม 60 - 64
บทท่ี ๗ การฟTUนฟู 65 - 69
บทท่ี ๘ การขบั เคลื่อนแผนปอ6 งกันและบรรเทาสาธารณภยั 70 - 72
ภาคผนวก ก พ้นื ท่เี สี่ยงภัย
ภาคผนวก ข ขอมูลสถานท่สี ำคญั ท่ตี องดูแลเปน3 พิเศษ
ภาคผนวก ค ขอมลู บญั ชียานพาหนะ เครื่องจักรกลและเครือ่ งมืออปุ กรณ1สาธารณภัย
ภาคผนวก ง ขอมูลสถานเี ตือนภยั หอเตอื นภัย ป6ายเตอื นภยั สญั ญาณเตือนภัย
และหอกระจายข$าว
ภาคผนวก จ ขอมูลบัญชีผเู ช่ียวชาญดานสาธารณภยั
ภาคผนวก ฉ ขอมลู บัญชีเครือข$ายดานสาธารณภัย
ภาคผนวก ช ขอมลู บัญชีศักยภาพพน้ื ฐานทางดานสาธารณสุข
ภาคผนวก ซ รายชื่อผนู ำอาสาสมคั ร องค1กรสาธารณกุศล หนว$ ยงานทรี่ บั ผิดชอบ
ในการประสานการปฏิบตั ิ
ภาคผนวก ฌ แผนการอพยพประชาชนจังหวดั สมุทรสาคร
ภาคผนวก ญ ขอมลู พน้ื ที่รองรบั การอพยพ
ภาคผนวก ฎ ขา$ ยตดิ ตอ$ ส่ือสารภายในจงั หวัด
1
บทที่ ๑
สถานการณสาธารณภยั ของจงั หวัด
๑.๑ ความเปนมา/สภาพทว่ั ไปของจังหวัด
จงั หวัดสมุทรสาครหรือช่ือท่ีนิยมเรียกขานท่ัวไปวา “มหาชัย” น้ัน แตเดิมในสมัยกรุงศรีอยธุ ยา
เรียกวา บ'านทาจีน เพราะเป*นชายทะเลใกล'ปากแมน้ำที่เรือสำเภาจีนและแหลมมลายูเข'ามาทำการค'าขาย
แลกเปล่ียนสินค'าได'พักอาศัยอยูในยานน้ีจนเกิดเป*นชุมชนใหญเรียกขานวาบ'านทาจีน ตอมาในสมัย
สมเด็จพระมหาจักรพรรด์ิ ไทยเกิดสงครามกับพมาทำให'ชาวเมืองพากันอพยพหนีภัยไปอยูตามป2า
ยากตอการรวบรวมกำลังพล จึงโปรดให'ตั้งท'องถิ่นท่ีมีชุมชนอาศัยอยูคอนข'างมากเป*นเมืองขึ้น ซึ่งบ'านทาจีน
เป*นชุมชนใหญแหงหนึ่ง จงึ ไดเ' ล่ือนฐานะขึน้ เป*นเมืองให'ชอ่ื วา เมืองสาครบุรี เม่ือป8 พ.ศ. ๒๐๙๙ เปน* ท่ีระดมพล
และเปน* เมอื งหน'าดานป=องกันศตั รูทย่ี กมารุกรานทางทะเล
ในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลายในแผนดินสมเด็จพระสรรเพชญที่ ๘ หรือ พระเจ'าเสือ
พระองค@ได'เสด็จมาประพาสปากน้ำเมืองสาครบุรี ขณะท่ีผานคลองโคกขามที่คดเคี้ยวเรือพระท่ีน่ัง
เกิดชนกับก่ิงไม'จนหัวเรือหัก ทำให'พันท'ายนรสิงห@ซึ่งทำหน'าที่ถือท'ายเรือพระท่ีน่ังต'องโทษถึงประหารชีวิต
ชวงป8 พ.ศ. ๒๒๔๘ หลังจากเกิดโศกนาฏกรรม ๑ ป8 สมเด็จพระสรรเพชญที่ ๘ จึงได'โปรดให'ขุดคลองลัด
จากเมืองธนบุรีเป*นแนวตรงไปออกปากน้ำเมืองสาครบุรีแทนคลองโคกขามที่คดเคี้ยว เรียกวา
คลองพระพุทธเจ'าหลวง แตยังไมทันเสร็จทรงสวรรคตเสียกอน ถึงสมัยสมเด็จพระสรรเพชญท่ี ๙ (ขุนหลวง
ท'ายสระ) ได'โปรดให'ขุดตอจนเสร็จ ได'พระราชทานนามวา คลองมหาชัย ตอมา ณ บริเวณฝJIงซ'ายปากคลอง
เกิดชมุ ชนขยายเติบโตขึ้นชือ่ มหาชัย จงึ เปน* ทนี่ ิยมเรยี กขานแตนั้นมา
ตอมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล'าเจ'าอยูหัว รัชกาลที่ ๔ แหงกรุงรัตนโกสินทร@
ได'โปรดให'เปลี่ยนชื่อเมืองสาครบุรีเป*นเมืองสมุทรสาคร ซึ่งมีความหมายวา เมืองแหงทะเลและแมน้ำ ตอมา
ในปKพ.ศ. ๒๔๕๖ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล'าเจ'าอยูหัว โปรดให'เปลี่ยนเมืองสมุทรสาครเป*น
จังหวัดสมุทรสาคร พ.ศ.๒๔๘๖ ได'ลดฐานะเป*นอำเภอไปข้ึนกับจังหวัดธนบุรี จนกระท่ัง พ.ศ. ๒๔๘๙ จึงแยก
จากจังหวัดธนบรุ ีเป*นจังหวัดสมทุ รสาครดงั เดิม
ขนาดท่ตี ้ัง
จังหวัดสมุทรสาครเป*นจังหวัดชายทะเล ต้ังอยูริมฝIJงแมน้ำทาจีนและปากอาวไทย อยูในเขต
พื้นท่ีภาคกลางตอนลางของประเทศไทย ประมาณเส'นร'ุงที่ ๑๓๐ องศาเหนือและเส'นแวงท่ี ๑๐๐
องศาตะวันออก เป*นจังหวัดปริมณฑลกรุงเทพมหานคร อยูหางจากกรุงเทพมหานครตามระยะทางรถไฟ
สายวงเวียนใหญถึงมหาชัย ประมาณ ๓๐.๑ กิโลเมตร และตามทางหลวงแผนดินหมายเลข ๓๕ (พระรามท่ี ๒)
ประมาณ ๓๐ กิโลเมตร มีพ้ืนที่ ๘๗๒.๓๔๗ ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 545,216 ไร จังหวัดสมุทรสาคร
มีอาณาเขตติดตอกับจงั หวัดใกลเ' คยี ง ดังน้ี
ทศิ เหนือ ติดจังหวัดนครปฐม
ทิศตะวนั ออก ติดกรงุ เทพมหานคร และจงั หวัดสมุทรปราการ
ทศิ ใต' ตดิ อาวไทย
ทศิ ตะวนั ตก ติดจังหวัดสมทุ รสงคราม และจังหวดั ราชบรุ ี
2
ภูมิประเทศ
จังหวัดสมุทรสาคร มีลักษณะเป*นพ้ืนท่ีราบลุม ติดชายฝJIงทะเลยาว ๔๑.๘ กิโลเมตร และ
ป2าชายเลนสูงจากระดับน้ำทะเล ๑ – ๒ เมตร พื้นท่ีสวนน้ีเหมาะท่ีจะประกอบอาชีพประมงทะเล เพาะเล้ียงชายฝJIง
และทำนาเกลือ สวนที่อยูถัดไปมีการพัฒนาพื้นท่ีขุดคลองเพ่ือนำน้ำจืดมาทำการเพาะปลูกพืชนานาชนิด
และบางสวนเปน* ยานธรุ กิจอุตสาหกรรมและที่อยอู าศัย
การปกครองและประชากร
จังหวัดสมทุ รสาคร แบงการปกครองสวนภมู ิภาคออกเปน* ๓ อำเภอ ๔๐ ตำบล ๒๙๐ หมบู 'าน
การปกครองสวนท'องถ่ิน ประกอบด'วยองค@การบริหารสวนจังหวัด เทศบาลนคร ๒ แหง เทศบาลเมือง 2 แหง
เทศบาลตำบล 10 แหง และองค@การบริหารสวนตำบล ๒3 แหง จังหวัดสมุทรสาคร มีประชากรท้ังสิ้น
584,703 คน เป*นชาย 282,258 คน เป*นหญิง 302,445 คน (ท่ีมา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
ธันวาคม 2562) อีกทั้งจังหวัดสมุทรสาครยังมีคนตางด'าวท่ีได'รับอนุญาตทำงานในพื้นท่ี จำนวน 197,136
คน (ทม่ี า : สำนักบริหารแรงงานตางด'าว กนั ยายน 2563)
กลมุ ผ'ูเปราะบางของจังหวัดสมุทรสาคร
กลุมประชากรเด็ก (อายุ 0 – 14 ป8) รวมจำนวน 100,785 คน แยกเป*น เด็กชาย จำนวน
52,034 คน เดก็ หญิง จำนวน 48,751 คน (ที่มา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ธนั วาคม 2562)
กลุมประชากรผ'ูสูงอายุ (อายุ 60 ป8ข้ึนไป) รวมจำนวน 92,752 คน แยกเป*น เพศชาย จำนวน
40,204 คน เพศหญงิ จำนวน 52,548 คน (ท่ีมา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ธนั วาคม 2562)
กลุมประชากรผ'ูมีความบกพรอง (พิการ) รวมจำนวน 9,818 คน แยกเปน* เพศชาย 5,530 คน
เพศหญิง จำนวน 4,288 คน (ทม่ี า : สำนักงานสงเสรมิ และพัฒนาคุณภาพชวี ิตคนพิการแหงชาติ มกราคม 2563)
กลุมประชากรสตรีมีครรภ@ จำนวน 5,587 ราย (ที่มา : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
สมุทรสาคร กนั ยายน 2563)
กลุมประชากรท่ีเป*นผ'ูป2วยติดเตียง จำนวน 1,332 คน (ท่ีมา : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
สมทุ รสาคร กันยายน 2563)
ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละแหล,งนำ้
จังหวัดสมุทรสาคร ไมมีพื้นท่ีป2าไม'มีแตพื้นท่ีป2าชายเลน ซ่ึงถูกราษฎรบุกรุกแผ'วถาง
เข'าทำประโยชน@และบางสวนถูกน้ำทะเลพัดพากัดเซาะหายไป ปIจจุบันยังมีพื้นท่ีป2าชายเลนที่กำลังฟ`aนฟู
สภาพที่หายไปใหก' ลับคืน และสวนทท่ี างราชการประกาศเป*นเขตปา2 สงวนแหงชาตอิ ยบู า' งเลก็ น'อย
ทรัพยากรธรรมชาติของจังหวดั สมทุ รสาครแยกไดด' ังนี้
1. ดนิ
ลักษณะของดินในจังหวัดสมุทรสาครจำแนกได'เป*น 2 สวนคือ พ้ืนท่ีในเขตอำเภอเมือง
สมุทรสาครมีลักษณะเป*นดินเลน เน้ือดินเค็มจัด เน้ือดินเหนียว เป*นพื้นท่ีทำนาเกลือ เพาะเล้ียงกุ'ง ปลากะพง
และเล้ียงปลาน้ำกรอยชนิดตางๆ พื้นท่ีบางสวนใช'ทำสวนมะพร'าว พ้ืนท่ีในเขตอำเภอบ'านแพ'ว อำเภอกระทุมแบน
และอำเภอเมืองบางสวน เป*นพื้นท่ีท่ีอยูไกลจากทะเลออกไป น้ำทะเลทวมถึงและน้ำทะเลทวมไมถึง
ลกั ษณะดินจะเปน* ดินเหนยี วมดี นิ รวนปนอยู พ้ืนทีด่ ังกลาวไดใ' ช'เป*นพ้นื ทที่ ำการเกษตร ปลูกพชื ผัก ผลไม' และไม'ดอก
2. ป2าไม'
จังหวัดสมุทรสาคร มีป2าสงวนแหงชาติจำนวน 2 ป2า คือ ป2าสงวนแหงชาติป2าอาวมหาชัย
ฝIJงตะวันออก อยูในเขตท'องท่ีตำบลบางหญ'าแพรก ตำบลโคกขาม และตำบลพันท'ายนรสิงห@ อำเภอเมือง
สมุทรสาคร มีพื้นที่ 7,343 ไร มีอาณาเขตตามแผนที่ท'ายกฎกระทรวง ฉบับที่ 1,194 (พ.ศ. 2529)
ออกตามความในพระราชบัญญัติป2าสงวนแหงชาติ พ.ศ. 2507 และป2าสงวนแหงชาติ ป2าอาวมหาชัย
3
ฝIJงตะวันตก อยูในเขตท'องท่ีตำบลนาโคก ตำบลกาหลง ตำบลบางโทรัด ตำบลบ'านบอ ตำบลบางกระเจ'า
และตำบลบางหญ'าแพรก อำเภอเมืองสมุทรสาคร มีพื้นที่ 8,865 ไร มีอาณาเขตตามแผนท่ีท'ายกฎกระทรวง
ฉบับท่ี 1,202 (พ.ศ. 2530) ออกตามความในพระราชบัญญัติป2าสงวนแหงชาติ พ.ศ. 2507 ปIจจุบัน
ได'มีประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล'อม ฉบับลงวันท่ี 8 กันยายน พ.ศ. 2554 ประกาศ
ในราชกิจจานุเบกษา เลม 128 ตอนพิเศษ 125 ง ลงวันที่ 18 ตุลาคม 2554 ประกาศกำหนดให'ป2าสงวน
แหงชาติ ป2าอาวมหาชัยฝJIงตะวันออก และป2าสงวนแหงชาติ ป2าอาวมหาชัยฝIJงตะวันตก เป*นเขตห'ามลาสัตวป@ 2า
ตามพระราชบัญญัติและค'ุมครองสัตว@ป2า พ.ศ. 2535 โดยใช'ชื่อวา “เขตห'ามลาสัตว@ป2า พันท'ายนรสิงห@”
อยูในความควบคมุ ดแู ลรับผดิ ชอบของกรมอุทยานแหงชาติ สตั ว@ป2าและพันธุ@พืช
3. แหลงน้ำชลประทาน
จังหวัดสมุทรสาคร มีพ้ืนที่อยูในเขตชลประทาน จำนวน 331,842 ไร คิดเป*นร'อยละ
55.60 ของพื้นท่ีจังหวัด ซึ่งครอบคลุมพื้นท่ีทำการเกษตรท้ัง 3 อำเภอ พื้นท่ีชลประทานดังกลาวอยูใน
ความรับผิดชอบของโครงการสงน้ำและบำรุงรักษาภาษีเจริญ จำนวน 128,705 ไร โครงการสงน้ำและ
บำรุงรักษาดำเนินสะดวก จำนวน 90,193 ไร โครงการสงน้ำและบำรุงรักษานครชุมน@ จำนวน 29,464 ไร
และโครงการสงน้ำและบำรุงรักษานครปฐม จำนวน 54,780 ไร และโครงการชลประทานสมุทรสาคร
โครงการแก'มลิงอันเน่ืองมาจากพระราชดำริ จำนวน 28,700 ไร และมีพื้นที่ทางตอนลางของจังหวัด
ท่ีอยูตดิ กับชายทะเล เป*นพ้ืนที่นอกเขตชลประทาน จำนวน 213,374 ไร อยูในความรบั ผิดชอบของโครงการ
ชลประทานสมทุ รสาคร
4. แหลงน้ำธรรมชาติ
ในพื้นที่จังหวัดสมุทรสาครได'รับน้ำสวนใหญจากแมน้ำทาจีน และแมน้ำเจ'าพระยา
การชลประทาน มีโครงการเก็บน้ำจากแหลงน้ำในลำคลองชลประทาน 10 สาย และคลองธรรมชาติกวา
๘๒๔ สาย บอบาดาล จำนวน 896 บอ แหลงนำ้ ธรรมชาตทิ ีส่ ำคัญของจังหวัดสมุทรสาคร ได'แก
แมน้ำทาจีน นับได'วาเป*นแมน้ำสายสำคัญของจังหวัดสมุทรสาคร โดยมีต'นกำเนิดจากแมน้ำ
เจา' พระยาท่ีอำเภอวัดสิงห@จงั หวดั ชัยนาท ไหลผานตอนกลางของพื้นที่จังหวดั สุพรรณบรุ ี นครปฐม และไหลผาน
อำเภอกระทุมแบน อำเภอเมอื งสมุทรสาคร กอนท่ีจะไหลลงสูอาวไทยทตี่ ำบลทาฉลอม อำเภอเมืองสมุทรสาคร
คลองมหาชัย เร่ิมจากแมน้ำทาจีนที่ตำบลมหาชัย อำเภอเมืองสมุทรสาคร แล'วไหลลงสูแมน้ำ
เจ'าพระยาได' 2 ทาง คือ ไหลผานคลองดาน คลองบางหลวง สายหนง่ึ ออกสูแมน้ำเจ'าพระยาท่ีปากคลองตลาด
และอีกสายหน่ึงผานสถานีตำรวจนครบาลบางขุนเทียนออกไปทางดาวคะนอง และไหลลงสูแมน้ำเจ'าพระยา
ที่ถนนตก ระยะทางยาวประมาณ 13 กิโลเมตร
คลองพิทยาลงกรณ@ เร่ิมจากแมน้ำทาจีนที่อำเภอเมืองสมุทรสาคร บริเวณวัดศรีสุทธาราม
(วัดกำพร'า) ออกสูทะเลท่ีกรุงเทพมหานคร (บางขุนเทยี น) ระยะทางยาวประมาณ 27 กโิ ลเมตร
คลองสุนัขหอน ไหลจากแมน้ำทาจีนที่อำเภอเมืองสมุทรสาครออกสูแมน้ำแมกลองที่จังหวัด
สมุทรสงคราม ระยะทางยาวประมาณ 42 กิโลเมตร
คลองภาษีเจริญ เริ่มจากแมน้ำทาจีนท่ีใต'วัดอางทอง อำเภอกระทุมแบน ออกสูแมน้ำ
เจา' พระยาที่เขตภาษีเจริญ กรุงเทพฯ ระยะทางยาวประมาณ 25 กโิ ลเมตร
คลองบางยาง เริ่มจากแมน้ำทาจีนที่บางยาง อำเภอกระทุมแบน ไปเช่ือมคลองดำเนินสะดวก
ทีป่ ระตนู ำ้ บางยาง อำเภอบา' นแพ'ว
คลองดำเนินสะดวก เร่ิมจากประตูน้ำบางยางไหลผานอำเภอบ'านแพ'ว จังหวัดสมุทรสาคร
อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี และท่ีอำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม ระยะทางยาวประมาณ
38 กโิ ลเมตร
4
แหลง, ท,องเที่ยวและสถานที่ที่นา, สนใจ
ศาลพันท'ายนรสิงห@ สร'างเป*นอนุสรณ@แกพันท'ายนรสิงห@ในคราวที่คัดท'ายเรือพระที่นั่งเอกชัย
ผานคลองโคกขามท่ีคดเคี้ยวและทำให'หัวเรือชนก่ิงไม'ใหญริมคลอง ทำให'หัวเรือหักตกน้ำ พันท'ายนรสิงห@
ทูลขอให'ลงโทษประหารชีวิตตามกฎมณเฑียรบาล เพื่อรักษาระเบียบแบบแผนราชประเพณี ศาลเดิมสร'างขึ้น
ในสมัยพระเจ'าเสือต้ังอยูในคลองโคกขาม ปIจจุบันข้ึนทะเบียนเป*นโบราณสถาน ศาลพันท'ายนรสิงห@ถือได'วา
เปน* อนุสรณแ@ หงความซือ่ สตั ย@ เปน* ผ'รู กั ษาระเบียบแบบแผน ราชประเพณี และกฎอัยการยิ่งกวาชีวิต
นาก'ุง นาเกลือ ในเขตอำเภอเมืองสมุทรสาคร มีชายฝIJงทะเลท่ีเหมาะสมกับการทำนากุ'ง
นาเกลือหลายแหง นาเกลือ มีสภาพเป*นกองเกลือสีขาวสะอาด ประกอบกับกังหันลมฉุดระหัดวิดน้ำกระจาย
อยทู ่ัวพื้นท่ี เปน* ทัศนยี ภาพทสี่ วยงามเป*นท่ีประทับใจแกนักทองเทีย่ วทั้งชาวไทยและตางประเทศ
ทาฉลอม เป*นชุมชนชาวประมงขนาดใหญ เคยเป*นสุขาภิบาลแหงแรกของประเทศไทย
เม่อื ป8 พ.ศ. ๒๔๔๙ ปIจจุบนั อยใู นเขตเทศบาลนครสมุทรสาคร มีตลาดชุมชนและกจิ การตอเรือประมงหลายแหง
ปากอาวสมุทรสาคร เป*นสถานท่ีทองเที่ยวตามธรรมชาติ ซึ่งจะได'สัมผัสกับธรรมชาติ
ของปากอาวไทย อากาศบรสิ ทุ ธิ์ และเปน* ท่ปี ระดิษฐานของศาลกรมหลวงชมุ พรเขตอุดมศักดิ์
ตลาดมหาชัย ต้ังอยูรมิ แมน้ำทาจีน เป*นศูนย@รวมทางการค'า คมนาคม สถานท่ีราชการสำคัญ
เป*นแหลงรวมการค'าสงค'าปลีกพืชผักผลไม' ตลอดจนอาหารทะเลสดและแปรรูปนานาชนิดจากตลาดมหาชัย
มีชอ่ื เสยี งเป*นทก่ี ลาวขานดา' นความสดและใหม
ป=อมวิเชียรโชฎกและศาลหลักเมือง ตั้งอยูที่ตำบลมหาชัย หางจากศาลากลางจังหวดั ประมาณ
๒๐๐ เมตร สถานที่ท้ังสองแหงอยูบริเวณใกล'เคียงกัน สร'างขึ้นสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล'าเจ'าอยูหัว
พ.ศ. ๒๓๗๐ เพื่อป=องกันข'าศึกทางทะเล กอด'วยอิฐถือปูนสูง ๗ ศอก ไมมีป=อมยามมีแตหอรบและป`นโบราณ
ปจI จุบนั ชำรดุ หักพังมีปรากฏอยบู างสวนเทาน้นั
ศาลหลักเมือง เป*นสถานท่ีศักด์ิสิทธ์ิ ประชาชนเคารพนับถือ โดยเฉพาะเป*นศูนย@รวมจิตใจ
ของชาวเรือประมงในจังหวดั กอนออกเรือทุกครั้งจะตอ' งมากราบสักการะและจุดประทดั ถวายเปน* สิริมงคล
วัดโคกขาม ต้ังอยูริมคลองโคกขาม เป*นวัดเกาแกสมัยกรุงศรีอยุธยา ภายในวัดมีโบราณวัตถุ
ทเี่ กย่ี วกบั พนั ทา' ยนรสงิ ห@หลายอยาง เชน บุษบกของพระเจ'าเสือซึ่งโปรดใหย' กขน้ึ จากเรอื พระทนี่ ่ังเอกชยั เป*นตน'
วัดสุทธิวาตวรารามหรือวัดชองลม เป*นพระอารามหลวงตั้งอยูบริเวณปากอาวสมุทรสาคร
บริเวณวัดเป*นท่ีประดิษฐานพระบรมราชานุสาวรีย@ รัชกาลท่ี ๕ ซึ่งสร'างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติท่ีพระองค@
เสด็จพระราชดำเนินทาฉลอม และทรงแตงตั้งเป*นสุขาภิบาลแหงแรกของประเทศไทย นอกจากนี้ จังหวัด
ภาคเอกชนและชาวจังหวัดสมุทรสาคร ได'รวมกันจัดสร'างพระโพธิสัตว@กวนอิมเฉลิมพระเกียรติพระบาท
สมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงครองสริ ิราชสมบตั ิครบ ๕๐ ป8 ขึ้นในบรเิ วณวัดด'วย
วัดใหญจอมปราสาท เป*นวัดเกาแกสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ ต้ังอยูริมแมน้ำทาจีน
ตำบลทาจีน อำเภอเมืองสมุทรสาคร เป*นพระอารามหลวงจากหลักฐานซ่ึงเป*นโบราณสถานและโบราณวัตถุ
โดยเฉพาะวิหารเกาสันนิษฐานวาสร'างมาไมต่ำกวา ๕๐๐ ป8 ศาลาการเปรียญท่ีสร'างข้ึนในสมัย
สมเด็จพระนารายณ@มหาราชเป*นอาคารกออิฐถือปูนยกพื้นใต'ถุนสูง ชองหน'าตางมีรูปทรงแปลกตา เชน
รูปใบโพธิ์ รูปไข รูปส่ีเหลี่ยมยอมุม ที่กรอบของศาลาประกอบด'วยลวดลายจำหลักสวยงาม รูปทรงภายนอก
เป*นแบบโค'งด'านหน'า ด'านหลังเชิดข้ึนคล'ายเรือสำเภา หลังคามุงกระเบื้องดินเผา พ้ืนปูด'วยไม'สักแผนใหญ
เพดานเขยี นลายดอกพิกุล และดอกพุดตานสีเหลอื งและสีน้ำเงินอยางสวยงาม โบราณวัตถุล้ำคาอีกชน้ิ หนง่ึ ก็คือ
บานประตูโบสถ@ไม'สักแกะสลักลวดลายวจิ ิตรพิสดารกรมศลิ ปากรไดส' งวนไวเ' ป*นวตั ถุของชาติ เมื่อป8 พ.ศ. ๒๕๐๕
วดั บางปลา ตั้งอยรู ิมแมน้ำทาจีน ตำบลบา' นเกาะ อำเภอเมอื งสมทุ รสาคร สร'างในสมยั รัชกาล
ที่ ๒ และเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๗ รัชกาลที่ ๕ ได'เสด็จประพาสต'นลำน้ำทาจีน ทรงสนพระทัยวัดบางปลา จึงได'เสด็จ
5
ขึ้นประทับเสวยพระกระยาหารกลางวัน ณ ศาลาทาน้ำวัดบางปลา ส่ิงที่นาสนใจนอกจากวิหารเกาแล'ว ภาพพุทธประวัติ
อายุกวา ๒๐๐ ป8 เขียนโดยจติ รกรชาวศรลี งั กา และชาวยโุ รป เป*นส่ิงท่ีทรงคุณคาย่ิง
วัดนางสาว ตั้งอยูตำบลทาไม' อำเภอกระทุมแบน มีโบสถ@ลักษณะพิเศษที่เรียกวา
โบสถ@มหาอุตม@มีประตูเดียว ไมมีหน'าตาง เป*นวัดพัฒนา บริเวณวัดตกแตงสวยงาม บริเวณหน'าวัดติดกับ
แมนำ้ ทาจีน เป*นเขตอภยั ทานมฝี ูงปลาสวายมากมายอาศัยอยู
สวนเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดรวมกับภาคเอกชนและชาวจังหวัดสมุทรสาคร ได'สร'างขึ้น
บนเน้ือที่ ๑๔๓ ไร ท่ีตำบลอำแพง อำเภอบ'านแพ'ว มีลักษณะเป*นสวนป2ามีน้ำล'อมรอบท่ัวบริเวณรมรื่นไปด'วย
ต'นไมน' านาพันธ@ุให'ชื่อวา “สวนกาญจนาภเิ ษก ๕๐ ป8 แหงพระบาทสมเดจ็ พระเจา' อยูหวั ภมู พิ ลอดุลยเดช”
แหลงผลิตเบญจรงค@ จังหวัดสมุทรสาครเป*นแหลงผลิตเบญจรงค@ท่ีสำคัญแหงหนึ่ง ลักษณะ
การผลิตสวนใหญเป*นอุตสาหกรรมในครัวเรือน มีอยูท่ัวไปในพ้ืนที่ตำบลดอนไกดี ตำบลทาเสา อำเภอ
กระทุมแบน ผลิตภัณฑ@เบญจรงค@ได'รับความสนใจ และเป*นที่นิยมท้ังชาวไทยและตางประเทศ ท้ังที่นำไปใช'
ในครวั เรอื น เป*นของขวญั เครือ่ งประดับตกแตงและของท่ีระลึก
สภาพเศรษฐกจิ ทัว่ ไป
จังหวัดสมุทรสาครเป*นเมืองแหงเศรษฐกิจที่มีศักยภาพท้ังทางด'านอุตสาหกรรม การประมง
และเกษตรกรรม จากข'อมูลสถิติผลิตภัณฑ@ภาคและจังหวัด (GPP) ประจำป8 2562 ของสำนักงานคลังจังหวัด
พบวาสภาพเศรษฐกิจโดยรวมของจังหวัดสมุทรสาครขยายตัวจากป8กอน ร'อยละ 2.2 และยังเป*นจังหวัด
๑ ใน ๑๐ ของประเทศท่มี มี ลู คาผลิตภัณฑม@ วลรวมจงั หวัดตอหวั สงู ตลอดมา
โครงสร'างการกระจายรายได'จากการผลิตของจังหวัดสมุทรสาคร มีมูลคาผลิตภัณฑ@จังหวัด
(GPP) ตามราคาประจำป8 2562 มีมูลคาประมาณ 410,280 ล'านบาท คิดเป*นร'อยละ 2.4 ของผลิตภัณฑ@
มวลรวมของประเทศ (GDP) ประชากรมีรายได'ตอหัวประมาณป8ละ 384,510 บาทตอคนตอป8 จัดอยูในลำดับ
ท่ี 8 จาก 77 จังหวัด โครงสร'างเศรษฐกิจจังหวัดสมุทรสาคร แบงเป*น ภาคเกษตร 8,206 ล'านบาท
ภาคบริการ 106,672 ล'านบาท และภาคอุตสาหกรรมมากทสี่ ุดถึง 295,402 ลา' นบาท
การเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดสมุทรสาคร ป8 2563 มีเน้ือที่ปลูกข'าวนาป8
4,795 ไร ผลผลิตเฉล่ียตอไร 766 กิโลกรัม เนื้อที่ปลูกข'าวนาปรัง 2,847 ไร ผลผลิตเฉลี่ยตอไร 711
กิโลกรัม เนื้อที่ปลูกมะพร'าวน้ำหอม 22,751 ไร ผลผลิตเฉล่ียตอไร 4,717 กิโลกรัม เนื้อท่ีปลูกมะมวง
8,134 ไร ผลผลิตเฉล่ียตอไร 2,000 กิโลกรัม และเนื้อท่ีทำนาเกลือ 14,786 ไร ผลผลิตเฉลี่ยตอไร
16,000 กโิ ลกรัม (ทม่ี า : สำนักงานเกษตรจังหวดั สมทุ รสาคร, กนั ยายน 2563)
การศึกษาและการสาธารณสขุ
จังหวัดสมุทรสาคร มีสถานศึกษาในพ้ืนที่รวมท้ังหมด 160 แหง แยกเป*นสังกัดสำนักงาน
คณะกรรมการศึกษาข้ันพื้นฐาน 114 แหง สำนักงานคณะกรรมการสงเสริมการศึกษาเอกชน 23 แหง
สำนักงานคณะกรรมการอาชีวศึกษา 3 แหง สำนักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา 2 แหง และองค@กรปกครอง
สวนท'องถิ่น 18 แหง รวมจำนวนนักเรียนท้ังส้ิน 88,558 คน (ที่มา : สำนกั งานศึกษาธิการจังหวัดสมุทรสาคร,
มถิ ุนายน 2561)
จังหวัดสมุทรสาครมีสถานบริการสาธารณสุขภาครัฐ ได'แก โรงพยาบาลท่ัวไป 3 แหง คือ
1. โรงพยาบาลสมุทรสาคร จำนวนเตียง 509 เตียง 2. โรงพยาบาลกระทุมแบน จำนวนเตียง 250 เตียง
3. โรงพยาบาลบ'านแพ'ว (องค@การมหาชน) จำนวนเตียง ๓๐๐ เตยี ง มโี รงพยาบาลสงเสรมิ ตำบล ๕๔ แหง และ
มีศูนย@บริการสาธารณสุขเทศบาล จำนวน ๕ แหง (เทศบาลนครสมุทรสาคร จำนวน ๓ แหง เทศบาลนคร
อ'อมน'อย ๑ แหง และเทศบาลเมืองกระทุมแบน ๑ แหง)
6
สถานบริการสาธารณสุขภาคเอกชน มีโรงพยาบาลเอกชน 9 แหง จำนวน 1,014 เตียง
โรงพยาบาลท่ัวไปขนาดเล็ก จำนวน 1 แหง รวม 10 เตียง, คลินิกเวชกรรม จำนวน 110 แหง, คลินิก
เฉพาะทางด'านเวชกรรม จำนวน ๑4 แหง คลินิกทนั ตกรรม จำนวน ๓4 แหง คลินกิ เฉพาะทางด'านทันตกรรม
จำนวน 2 แหง, คลินิกการพยาบาลและผดุงครรภ@ จำนวน 91 แหง คลินิกแพทย@แผนไทย จำนวน ๘ แหง
คลินิกอื่นๆ (สหคลินิก, กายภาพบำบัด, คลินิกการประกอบโรคศิลปะ, เทคนิคการแพทย@) จำนวน 16 แหง
(ทม่ี า : สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั สมทุ รสาคร เมษายน 2563)
การคมนาคมและการสาธารณูปโภค
จังหวดั สมทุ รสาคร มีเสน' ทางคมนาคมทีส่ ำคัญ ๒ เส'นทาง คือ
๑. ทางรถยนต@ คอื มีถนนสายหลักทสี่ ำคัญ 4 สาย ได'แก
- ทางหลวงแผนดินหมายเลข 35 (ถนนพระราม 2) เริ่มต'นจากสามแยกบางปะแก'ว ผานที่ทำการ
เขตบางขนุ เทียน ดานตำรวจทางหลวงเอกชัย ถงึ สะพานตางระดบั แยกเข'ามหาชยั ที่ กม.28 (ระยะทาง 29 กม.)
- ทางหลวงแผนดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) เริ่มต'นจากแยกทาพระ แยกอ'อมน'อย
ผานอำเภอกระทุมแบน เขา' จงั หวดั ที่แยกทางหลวงจงั หวดั หมายเลข 3091 (ระยะทาง 21 กม.)
- ทางหลวงแผนดินหมายเลข 3242 (ถนนเอกชัย) เร่ิมต'นจากถนนเทอดไท เขตจอมทอง
กรุงเทพมหานคร ผานวดั โพธิแ์ จ' เข'าจงั หวัดจดุ เดียวกนั กบั ทางหลวงแผนดินหมายเลข 35
- ทางหลวงแผนดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) เร่มิ ตน' ท่ีแยกพระประโทน จงั หวดั นครปฐม
ผานอำเภอบ'านแพ'ว เข'าจังหวัดท่ีแยกทางหลวงแผนดินหมายเลข 3097 (ถนนบ'านแพ'ว - พระประโทน
ระยะทาง 45 กม.)
๒. ทางรถไฟ มีทางหลวงสายวงเวียนใหญ-มหาชัย เริ่มต'นที่สถานีวงเวียนใหญกรุงเทพมหานคร
ถึงสถานีมหาชัยสมุทรสาคร อำเภอเมือง (ระยะทาง 33.1 กม.) มีจุดตัดรถไฟ จำนวน 21 จุด มีเครื่องกั้น
จำนวน 9 จุด ไมมีเครื่องก้ัน จำนวน 12 จุด และทางรถไฟสายมหาชัย – แมกลอง (ระยะทาง 33.8 กิโลเมตร)
มจี ุดตัดทางรถไฟ จำนวน 30 จุด มเี ครือ่ งกัน้ จำนวน 7 จดุ ไมมเี คร่ืองกน้ั จำนวน 23 จดุ
๓. ทางน้ำ มีแมน้ำและคลองท่ีใช'สัญจรไปมา และขนถายสินค'าที่สำคัญ ได'แก แมน้ำทาจีน
คลองมหาชยั คลองดำเนินสะดวก และคลองภาษเี จรญิ
โครงสร4างพื้นฐาน
การไฟฟ=า ปIจจุบันการไฟฟ=าสวนภูมิภาคให'บริการกระแสไฟฟ=าแกประชาชนครบทุกอำเภอ
ทุกตำบล และทุกหมูบ'านแล'ว ปIจจุบันมีจำนวนผู'ใช'ไฟฟ=าท้ังสิ้น 236,828 ราย จำนวนกระแสไฟฟ=า 3,803
หนวย จำแนกเป*นผู'ใช'ไฟฟา= เพื่อการอยอู าศยั จำนวน 195,612 ราย สถานประกอบการธุรกจิ และอุตสาหกรรม
จำนวน 35,513 ราย สถานที่ราชการและสาธารณะ 1,750 ราย และอืน่ ๆ จำนวน 3,953 ราย
การประปา การประปาสวนภูมิภาคสาขาสมุทรสาคร รับผิดชอบจำหนายน้ำประปาบริการ
ประชาชนในเขตพื้นจังหวัดสมุทรสาคร ประกอบไปด'วย 3 อำเภอ ได'แก อำเภอเมืองสมุทรสาคร มี 15 ตำบล
ประกอบด'วย ตำบลมหาชัย ตำบลทาทราย ตำบลทาจีน ตำบลทาฉลอม ตำบลบางหญ'าแพรก ตำบลบ'านบอ
ตำบลบางโทรัด ตำบลบางกระเจ'า ตำบลบางนาโคก ตำบลกาหลง ตำบลพันท'ายนรสิงห@ ตำบลบางน้ำจืด ตำบลนาดี
ตำบลคอกกระบือ ตำบลบ'านเกาะ ตำบลโคกขาม ตำบลชัยมงคล และอำเภอกระทุมแบน 5 ตำบล ประกอบด'วย
ตำบลคลองมะเด่อื ตำบลแคราย ตำบลสวนหลวง ตำบลทาเสา ตำบลดอนไกดี อำเภอบ'านแพ'ว 2 ตำบล ประกอบด'วย
ตำบลหลักสาม และเทศบาลตำบลบ'านแพ'ว ปIจจุบันมีจำนวนผู'ใช'น้ำท้ังหมด 79,072 ราย จำแนกเป*นผ'ูใช'น้ำ
ประเภทท่ีอยูอาศัย จำนวน 66,944 ราย ประเภทธุรกิจขนาดเล็ก จำนวน 6,920 ราย ประเภทธุรกิจขนาดใหญ
และอุตสาหกรรม จำนวน 4,865 ราย ประเภทราชการและรฐั วิสาหกจิ จำนวน 282 ราย และอนื่ ๆ 61 ราย
7
โทรศัพท@ การให'บริการโทรศัพท@ในพื้นท่ีจังหวัดสมุทรสาครอยูในความรับผิดชอบของ
บริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) มีชุมสายโทรศัพท@ 3 แหง ได'แก ชุมสายโทรศัพท@สมุทรสาคร ชุมสายโทรศัพท@
กระทุมแบน และชุมสายโทรศัพท@บ'านแพ'ว มีเลขหมายที่มีผ'ูเชาใช'บริการ 31,552 เลขหมาย จำแนกเป*น
โครงขายของ TOT จำนวน 30,816 เลขหมาย และโครงขายของ TT&T จำนวน 11,276 เลขหมาย
๑.๒ สถานการณสาธารณภัยท่ีเกิดขึ้นในพื้นที่จังหวัดสมุทรสาคร ที่สำคัญที่เกิดข้ึนและ
สร'างความสญู เสยี ตอชีวติ และทรพั ย@สินของประชาชน มดี ังน้ี
๑. อุทกภยั (Flood)
อุทกภัย เป*นสาธารณภัยที่เกิดจากฝนตกหนัก และฝนตกสะสมเป*นเวลานาน ทำให'เกิด
น้ำทวมฉับพลัน น้ำทวมขัง และน้ำล'นตล่ิง ประชาชนได'รับความเดือดร'อน สิ่งสาธารณประโยชน@และทรัพย@สิน
ของประชาชนได'รับความเสียหายโดยมีสาเหตุหลัก ได'แก มรสุมตะวันตกเฉียงใต'ท่ีพัดปกคลุมทะเลอันดามัน
และประเทศไทยในชวงเดือนพฤษภาคมถึงกันยายน มรสุมตะวันออกเฉียงเหนือท่ีพัดปกคลุมอาวไทยและ
ภาคใต'ในชวงเดือนตุลาคมถึงธันวาคม รองมรสุมที่พาดผานภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง
รวมถึงหยอมความกดอากาศต่ำ และพายุหมุนเขตร'อน (พายุดีเปรสช่ัน พายุโซนร'อน และไต'ฝ2ุน) นอกจากน้ียังมี
สาเหตุอ่ืนๆ ท่ีไมได'เกิดข้ึนจากธรรมชาติ เชน อางเก็บน้ำหรือเข่ือนแตก เป*นต'น ในระยะหลังปIญหาอุทกภัย
เริ่มมีความรุนแรงมากข้ึน มีมูลคาความเสียหายสูงข้ึน เชน เมื่อป8 พ.ศ. ๒๕๕๔ ในหลายจังหวัดและ
กรุงเทพมหานคร มีผู'เดือดร'อน ๕,๒๔๗,๑๒๕ ครัวเรือน จำนวน ๑๖,๒๒๔,๓๐๒ คน เสียชีวิต ๑,๐๒๖ คน
รวมมูลคาความเสยี หายกวา ๒๕,๐๐๐ ล'านบาท (ข'อมูลจากกรมปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภัย)
จำนวนครั้ง พืน้ ทป่ี ระสบภัย เสยี ชวี ติ บาดเจ็บ มูลค,า
ป7 พ.ศ. ที่เกดิ ภยั (อำเภอ) (คน) (คน) ความเสยี หาย
(ครงั้ ) อำเภอเมอื ง/กระทุมแบน - - (บาท)
อำเภอเมือง/กระทมุ แบน - -
๒๕60 1 - - 1,000,000
อำเภอเมือง
๒๕61 1 107,140
2562 1 181,037
ท่มี า : สำนกั งานป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด ข'อมลู ณ เดือน กันยายน พ.ศ. ๒๕63
แผนภาพที่ 1 – 1 แผนทีพ่ น้ื ท่ีเส่ียงภยั อทุ กภัยในจังหวดั สมุทรสาคร
8
๒. วาตภัย (Strom)
วาตภัยเป*นสาธารณภัยที่มีสาเหตุจากพายุลมแรง จนทำให'เกิดความเสียหายแกอาคาร
บ'านเรือน ต'นไม' และส่ิงกอสร'าง รวมถึงวิถีชีวิตของประชาชน โดยมีสาเหตุจากปรากฏการณ@ธรรมชาติ คือ
พายุฝนฟ=าคะนอง พายุฤดูร'อน และพายุหมุนเขตร'อน (พายุดีเปรสชั่น พายุโซนร'อน และไต'ฝ2ุน) โดยเฉพาะพายุ
หมุนเขตร'อนจะสงผลกระทบตอพ้ืนท่ีเป*นบริเวณกว'างนับร'อยตารางกิโลเมตร (บริเวณท่ีศูนย@ของพายุเคลื่อนท่ี
ผานจะได'รับผลกระทบมากท่ีสุด) เม่ือพายุมีกำลังแรงในชั้นดีเปรสชั่นจะทำให'เกิดฝนตกหนักและมักมีอุทกภัย
ตามมา หากพายุมีกำลังแรงข้ึนเป*นพายุโซนร'อนหรือพายุไต'ฝุ2น จะกอให'เกิดภัยหลายอยางตามมาหลายอยาง
พร'อมกันทั้งวาตภัย อุทกภัย และคล่ืนพายุซัดฝJIง ซึ่งเป*นอันตรายและอาจกอให'เกิดความเสียหาย ถึงข้ันรุนแรง
ทำใหป' ระชาชนเสียชวี ติ เป*นจำนวนมากได'
จำนวนครัง้ พนื้ ทปี่ ระสบภัย จำนวน จำนวน เสียชีวติ บาดเจ็บ มูลค,า
ป7 พ.ศ. ทเี่ กดิ ภยั (อำเภอ) บา4 นเรอื น บ4านเรอื น (คน) (คน) ความเสียหาย
เสียหาย เสียหาย
(ครง้ั ) ท้งั หลัง บางส,วน -- (บาท)
(หลัง) (หลงั )
๒๕60 ๕ อำเภอเมือง/ 1,029,444
กระทมุ แบน/บา' นแพ'ว 10 222
๒๕61 5 อำเภอเมอื ง/บา' นแพ'ว - 30 1 - 1,014,500
2562 6 อำเภอเมอื ง/ 70 158 - - 325,000
กระทุมแบน/บา' นแพ'ว
ท่มี า : สำนกั งานป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด ข'อมลู ณ เดือน กันยายน พ.ศ. ๒๕63
๓. อัคคภี ัย (Fire)
อัคคีภัย เป*นสาธารณภัยประเภทหน่ึงที่เกิดจากไฟ ไฟเป*นพลังงานอยางหน่ึงท่ีให'ความร'อน
ความร'อนของไฟที่ขาดการควบคุมดูแล จะทำให'เกิดการติดตอลุกลาม ไฟตามบริเวณที่มีเชื้อเพลิง
เกิดการลุกไหม'ตอเนื่อง หากปลอยเวลาของการลุกไหม'นานเกินไปจะทำให'เกิดการลุกลามมากยิ่งข้ึน
สภาวะของไฟจะรุนแรงมากขึ้น ถ'าการลุกไหม'มีเช้ือเพลิงหนุนหรือมีไอของเช้ือเพลิงถูกขับออกมามากความร'อน
ก็จะมากยิ่งขึ้น สิ่งท่ีทำให'เกิดอัคคีภัยได'งาย ได'แก เชื้อเพลิง สารเคมี หรือวัตถุใดๆ ท่ีมีสถานะเป*นของแข็ง
ของเหลว หรอื กxาซที่อยใู นภาวะพรอ' มทีจ่ ะเกิดการสนั ดาปจากการจดุ ติดใดๆ หรือจากการสันดาปเอง
จำนวนคร้งั พ้นื ทป่ี ระสบภยั จำนวน จำนวน เสียชีวิต บาดเจบ็ มูลค,าความ
ป7 พ.ศ. ทีเ่ กดิ ภัย (อำเภอ) บ4านเรือน โรงงาน (คน) (คน) เสยี หาย (บาท)
เสียหาย เสียหาย
(ครง้ั ) (หลัง) (แหง, ) - 8 552,122,000
๒๕60 34 อำเภอเมือง/ 55 21
กระทุมแบน/บา' นแพว'
16
๒๕61 30 อำเภอเมอื ง/ 15 - 2 218,398,000
กระทมุ แบน/บา' นแพว' 46
2562 58 อำเภอเมือง/ 21 - - 16,608,500
กระทมุ แบน/บา' นแพว'
ทม่ี า : สำนักงานป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั จังหวดั ข'อมูล ณ เดอื น กันยายน พ.ศ. ๒๕63
9
แผนภาพที่ 1 – 2 แผนทีพ่ ื้นท่ีเสย่ี งภยั อคั คภี ัยในจังหวัดสมุทรสาคร
๔. ภัยจากการคมนาคม
การพัฒนาทางด'านเศรษฐกิจและสังคมอยางตอเนื่องของประเทศสงผลให'เกิดภัยจาก
การคมนาคมมากข้ึน และเป*นสาเหตุของการเสียชีวิตท่ีสำคัญในลำดับต'นๆ ของประชากรของประเทศ รวมท้ัง
ความสูญเสียด'านอื่นๆ เชน ความเสียหายตอครอบครัวและสังคม การสูญเสียคารักษาพยาบาลจากอุบัติเหตุ
การสูญเสียทรัพยากรบุคคลของชาติ ฯลฯ ซ่ึงร'อยละ ๙๐ ของภัยจากการคมนาคม คือ อุบัติเหตุทางถนน
โดยมีสาเหตุจากการใช'รถใช'ถนนอยางประมาท การทำผิดกฎจราจร และการด่ืมสุรา จากข'อมูลของกระทรวง
สาธารณสุข ในแตละป8มีผู'เสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนประมาณ ๑๔,๐๐๐ คน หรือคิดเป*น ๒๑.๙๖ คน
ตอประชากรหน่ึงแสนคน หรอื เฉลีย่ เดอื นละประมาณ ๑,๑๖๖ คน
ป7 พ.ศ. จำนวนคร้งั พน้ื ทปี่ ระสบภยั เสยี ชีวติ บาดเจบ็ มลู ค,าความเสียหาย
ท่ีเกิดภัย (อำเภอ) (คน) (คน) (ลา4 นบาท)
(คร้งั ) 699 407,937,392
๒๕60 744 อำเภอเมือง/ 106 520 350,169,000
กระทุมแบน/บา' นแพว' 692 744,372,000
2561 588 อำเภอเมอื ง/ 101
กระทมุ แบน/บ'านแพ'ว
2562 834 อำเภอเมอื ง/ 182
กระทุมแบน/บา' นแพ'ว
ท่ีมา : ศูนยอ@ ำนวยการความปลอดภัยทางถนนจังหวดั ข'อมูล ณ เดอื น กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕63
10
แผนภาพที่ 1 – 3 แผนท่ีพื้นท่ีเส่ยี งภยั จากการคมนาคมในจังหวัดสมุทรสาคร
๕. โรคระบาด (Infectious disease)
โรคระบาดเป*นโรคท่ีเกิดข้ึนในระยะเวลาเดียวกนั ในชุมชนหรือในแหลงหน่ึงแหลงใด ในอัตรา
สูงกวาสถานการณ@ปกติท่ีควรเป*น โดยการติดเชื้อนั้นลุกลามแพรกระจายจากแหลงท่ีอยูใกล'เคียงจุดเร่ิมต'น
ของโรค และสามารถแพรกระจายลุกลามไปยังชุมชนอื่นๆ ท่ีอยูไกลออกไป ในชวงหลายทศวรรษที่ผานมาได'
เกิดโรคระบาดอยางตอเน่ือง ทั้งโรคติดตออุบัติใหมท่ีเกิดจากเชื้อชนิดใหม เพิ่งค'นพบการระบาดในมนุษย@
หรือโรคติดเชื้อที่พบในพ้ืนท่ีใหม เชน โรคเอดส@ โรคซาร@ โรคไข'หวัดนก โรคติดเชื้อไวรัสอีโบลา โรคติดเชื้อไวรัสเมอร@ส
หรือ ไวรัสโคโรนา และโรคติดตออุบัติซ้ำ ซ่ึงเป*นโรคติดเชื้อท่ีเคยแพรระบาดในอดีตท่ีสงบไปแล'วแตกลับระบาด
ข้ึนใหม เชน โรคไข'ปวดข'อยุงลาย กาฬโรค โดยมีการเกิดโรคติดตออุบัติใหม อุบัติซ้ำอยูเป*นระยะๆ รวมถึง
ความเสี่ยงท่ีจะเกิดการแพรกระจายเช้ือจากประเทศเพ่ือนบ'านด'วย โรคระบาดในจังหวัดสมุทรสาครที่สำคัญ
ดงั นี้
ป7 พ.ศ. โรคไขเ4 ลอื ดออก โรคไขห4 วัดใหญ, โรคเชือ้ ไวรสั อโี บลา โรคติดเช้อื ไวรัสเมอรส
หรือ ไวรัสโคโรนา,
๒๕60 794 1,725 - -
๒๕61 1,450 1,177 - -
2562 1,222 1,261 - -
ทมี่ า : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมทุ รสาคร ขอ' มลู ณ เดอื น กันยายน พ.ศ. ๒๕63
11
แผนภาพท่ี 1 – 4 แผนทพ่ี ้นื ทีเ่ สย่ี งภยั โรคระบาดในจงั หวัดสมทุ รสาคร
๖. ภยั จากสารเคมีและวัตถุอันตราย
ภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตราย คือ ภัยที่เกิดจากสารเคมีและวัตถุอันตรายร่ัวไหล เพลิงไหม'
และการระเบดิ ซงึ่ เกย่ี วกับสถานทที่ ีม่ กี ารเก็บ การใช' การบรรจุ และการขนสง ท้งั ทเ่ี คลือ่ นทไี่ ดแ' ละไมได'
สำหรับการแก'ไขปIญหาจากสารเคมีและวัตถุอันตราย คณะรัฐมนตรีได'ให'ความเห็นชอบ
แผนยุทธศาสตร@การจัดการสารเคมีแหงชาติ กระทรวงสาธารณสุข เมื่อวันท่ี ๙ มกราคม ๒๕๕๐ และ
กระทรวงมหาดไทยโดยกรมปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภัย ได'จัดทำแผนเตรียมความพรอ' มตอบโต'เหตุฉุกเฉิน
สารเคมี/วัตถุอันตราย ภายใต'ยุทธศาสตร@การจัดการสารเคมีแหงชาติ ให'เป*นกรอบแนวทางสำหรับการแก'ไข
ปญI หาจากสารเคมแี ละวัตถุอันตรายไวเ' ป*นการเฉพาะแลว'
ป7 พ.ศ. จำนวนครง้ั พนื้ ทีป่ ระสบภยั จำนวนโรงงาน เสียชวี ิต บาดเจ็บ มลู ค,าความ
ทีเ่ กดิ ภยั (ครงั้ ) (อำเภอ) เสียหาย (แหง, ) (คน) (คน) เสียหาย (บาท)
๒๕60 - - - -- -
๒๕61 - - - -- -
2562 - - - -- -
ท่ีมา : สำนกั งานปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภัยจังหวดั ข'อมูล ณ เดือน กันยายน พ.ศ. ๒๕63
12
แผนภาพที่ 1 – 5 แผนท่ีพื้นท่ีเส่ียงภยั สารเคมแี ละวตั ถุอันตรายในจงั หวดั สมุทรสาคร
๑.๓ ความเสีย่ งสาธารณภัยของจังหวดั สมทุ รสาคร
จากข'อมูลการเกิดสาธารณภัยในพื้นท่ีจังหวัดสมุทรสาคร ปรากฏวาเกิดภัยจากอัคคีภัย
ภยั จากการคมนาคม ภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตราย ซ่ึงนับวันย่ิงเกิดข้ึนบอยครง้ั ทำให'เส่ียงตอภัยดังกลาวมาก
ประกอบกับลักษณะภูมิประเทศเป*นที่ราบ มีพ้ืนที่ติดชายฝJIงทะเล ลักษณะภูมิอากาศร'อนชื้น ผลกระทบจาก
ภาวะโลกร'อนและมีสถานที่ที่เส่ียงตอการเกิดอันตราย เชน โรงงานอุตสาหกรรม อพาร@ทเม'นท@ หอพัก
ห'างสรรพสินค'า ฯลฯ และมีถนนพระราม 2 เป*นเส'นทางคมนาคมท่ีสำคัญในการเดินทางไปสูภาคใต' และถนน
เพชรเกษม ถนนเศรษฐกิจ ล'วนเป*นเส'นทางหลักในการคมนาคม จึงทำให'เป*นสาเหตุการเกิดอุบัติเหตุทางถนน
ของอำเภอเมืองสมุทรสาคร และอำเภอกระทุมแบน โดยสามารถจัดประเภทและความเส่ียงสาธารณภัยของ
จังหวดั สมุทรสาครได'ดงั นี้
13
ตารางที่ 1.1 วเิ คราะหป@ Iจจยั ทท่ี ำใหเ' กดิ ความเสี่ยงภัยในพื้นท่ีจังหวัดสมทุ รสาคร
ที่ อำเภอ พนื้ ที่ตำบล ลักษณะทางกายภาพ/ ป ร ะ เภ ท ภั ย ที่ เกิ ด ขึ้ น
สาเหตุ บอยคร้ัง /คาดวาจะเกิดขึ้น
1 เมืองสมทุ รสาคร ต.นาโคก
เป*นพื้นที่ราบลุม มีโรงงาน อุทกภัย, อัคคีภัย, ภัยจาก
ต.โคกขาม อุตสาหกรรม อพาร@ทเม'นท@ การคมนาคม, สารเคมีและ
หอพัก ห'างสรรพสินค'า วัตถุอันตราย, โรคระบาด,
ต.พันทา' ยนรสงิ ห@ ฯลฯ ถนนสายหลัก ถนน ภยั จากเทคโนโลยีสารสนเทศ
พระราม 2 ถนนเศรษฐกิจ,
ต.ทาจีน มี ก า ร ใช' ก า ร ค ม น า ค ม
ทางบกจำนวนมาก
ต.ทาทราย
เป* น พ้ื น ที่ แ อ ง ก ร ะ ท ะ อุทกภัย, อัคคีภัย, ภัยจาก
ต.บ'านเกาะ มี โรงงาน อุ ต ส าห ก รรม การคมนาคม, สารเคมีและ
อ พ า ร@ ท เม' น ท@ ห อ พั ก วัตถุอันตราย, อุทกภัย,
ต.บางหญ'าแพรก ห'างสรรพสินค'า ฯลฯ ถนน โรคระบาด, ภยั จากเทคโนโลยี
เพชรเกษม, มีการใช'การ และสารสนเทศ
ต.บางกระเจ'า คมนาคมทางบกจำนวนมาก
ต.บา' นบอ เปน* พื้นที่ราบลมุ ทำการเกษตร อุทกภัย, โรคแมลงศัตรูพืช,
ภั ย จ า ก โ ร ค ร ะ บ า ด สั ต ว@ ,
ต.บางโทรดั ภยั จากเทคโนโลยสี ารสนเทศ
ต.กาหลง
ต.นาดี
ต.คอกกระบือ
ต.บางนำ้ จืด
ต.ชยั มงคล
2 กระทุมแบน ต.ทาเสา
ต.ทาไม'
ต.สวนหลวง
ต.บางยาง
ต.ออ' มนอ' ย
ต.ดอนไกดี
ต.แคราย
ต.คลองมะเด่ือ
3 บ'านแพว' ต.คลองตัน
ต.สวนส'ม
ต.หลกั สอง
ต.หลักสาม
ตำบลโรงเข'
ต.อำแพง
ต.ยกกระบัตร
14
ตารางท่ี 1.2 วเิ คราะห@ความเสี่ยงสาธารณภยั ของจงั หวัดสมุทรสาคร
ประเภทภยั ระดบั ระดับ ระดบั ระดับ
ความเสยี่ ง ความรนุ แรง การบรหิ ารจดั การ ความล,อแหลม
อคั คีภยั ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง
ภัยจากการคมนาคม สงู ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง
ภัยจากสารเคมีและวัตถุอนั ตราย สูง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง
วาตภัย ปานกลาง
อทุ กภัย ปานกลาง ตำ่ ปานกลาง ตำ่
ภยั จากโรคระบาด ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง
ภัยจากเทคโนโลยสี ารสนเทศ ปานกลาง
ภยั จากโรคแมลงศตั รูพชื ต่ำ ตำ่ ปานกลาง ปานกลาง
ภัยจากการกอการรา' ย ปานกลาง ต่ำ ปานกลาง ตำ่
ภยั แล'ง ต่ำ ต่ำ ปานกลาง ปานกลาง
ภัยจากแผนดินไหวและอาคารถลม ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง
ต่ำ ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง
ตำ่ ปานกลาง ต่ำ
จากความเส่ียงตอสาธารณภัย ดังกลาวข'างต'น สงผลกระทบตอชีวิตและทรัพย@สิน
ของประชาชนและของรัฐ ดังนั้น จังหวัดสมุทรสาคร จึงจัดทำแผนป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด
สมุทรสาคร พ.ศ. ๒๕๕๘ (ฉบับปรับปรุง ประจำป8งบประมาณ พ.ศ. 2563) ข้ึน โดยให'มีความสอดคล'องและ
เป*นไปตามแผนปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๕๘ รวมทั้งมีการบูรณาการแผนงาน โครงการ
กิจกรรม ของทุกหนวยงาน
๑.4 ปฏทิ นิ สาธารณภัย
สาธารณภัยท่ีเกิดข้ึนในจังหวัดสมุทรสาคร สามารถแบงเป*นสาธารณภัยท่ีเกิดจากธรรมชาติ
ทัง้ ในฤดูกาลและนอกฤดูกาล สาธารณภัยที่เกิดจากการกระทำของมนษุ ย@ และสาธารณภัยที่เกิดข้ึนในเทศกาลตางๆ
ซงึ่ จะมีห'วงเวลาในการเตรียมการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยไดล' วงหนา' ตามปฏิทินสาธารณภัยประจำป8
.
15
ตารางปฏิทินสาธารณภยั ประจำป8
ภัยธรรมชาติ ชนดิ ของภัย ระยะเวลา (เดือน)
ภัยธรรมชาติ ๑. วาตภัย ตุลาคม - พฤศจิกายน
๒. ภัยแล'ง มกราคม - พฤษภาคม
๓. อุทกภัย ตุลาคม - พฤศจกิ ายน และ มิถนุ ายน - กนั ยายน
๔. มรสมุ ฤดูรอ' น มนี าคม - พฤษภาคม
๕. คลืน่ พายซุ ัดฝJงI ตลุ าคม - พฤศจิกายน
ภัยจากการกระทำ ๑. อบุ ตั ภิ ัยทางถนน เฝ=าระวังตลอดป8
ของมนุษย@ ๒. ภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตราย เฝ=าระวังตลอดป8
๓. อัคคภี ัย เฝา= ระวังตลอดป8
ภัยท่ีเกดิ ข้นึ ใน ๑. อัคคภี ัย วนั ลอยกระทง พฤศจิกายน
ชวงเทศกาลตางๆ ๒. อุบัติภยั ทางถนน ชวงเทศกาลป8ใหม ธนั วาคม - มกราคม
๓. อุบตั ภิ ยั ทางถนน ชวงวนั เดก็ สัปดาหท@ ี่ ๒ ของเดือนมกราคม
๔. อัคคภี ัย ชวงเทศกาลตรษุ จีน มกราคม - กมุ ภาพันธ@
๕. อคั คภี ัย ชวงเทศกาลเชงเมง' สัปดาห@แรกของเดือนเมษายน
๖. อุบัติภัยทางถนน ชวงเทศกาลสงกรานต@ เมษายน
16
บทที่ ๒
ยทุ ธศาสตรการจัดการความเสีย่ งจากสาธารณภัย
จงั หวัดสมุทรสาครไดกำหนดใหมีแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร
พ.ศ. ๒๕๕๓ - ๒๕๕๗ เป+นแผนที่ใชในการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยในช.วงระยะเวลาดังกล.าว
ในรอบหลายป/ที่ผ.านมาไดมีการใชแผนฉบับดังกล.าวในการบริหารจัดการและแกไขป3ญหาในสถานการณ6ใหญ.ๆ
เช.น มหาอุทกภัย ป/ พ.ศ. ๒๕๕๔ เป+นตน ซ่ึงทำใหไดบทเรียนมากมายทั้งในมิติของป3ญหาการบริหารจัดการ
โครงสรางการบูรณาการ และความสามารถของทองถ่ินในการเผชิญเหตุ ประกอบกับสถานการณ6สาธารณภัย
ท่ีเปลี่ยนแปลงไป และประเทศไทยไดประกาศใชแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยแหง. ชาติ พ.ศ. ๒๕๕๘
จังหวัดสมุทรสาครจึงไดมีการปรับปรุงแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด ใหสอดคลองเหมาะสม
กบั ชว. งเวลา เพื่อใหเป+นแผนทีม่ ปี ระสิทธภิ าพมากขนึ้
๒.๑ ยทุ ธศาสตรการจัดการความเส่ยี งจากสาธารณภัย
ยุทธศาสตร6การจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยของแผนฉบับน้ี เป+นการตอบสนอง
ต.อเปาหมายการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยของจังหวัดสมุทรสาครและวัตถุประสงค6ของแผน
ใหมีประสิทธิภาพมากย่ิงขึ้น เพ่ือสรางความเชื่อม่ันและความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย6สินของประชาชนและ
ของรัฐ รวมถงึ ความมีเสถยี รภาพทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศอยา. งย่ังยนื ประกอบดวย
ยทุ ธศาสตร6ที่ ๑ การม.ุงเนนการลดความเสย่ี งจากสาธารณภัย
ยทุ ธศาสตรท6 ่ี ๒ การบรู ณาการการจัดการในภาวะฉุกเฉนิ
ยทุ ธศาสตร6ท่ี ๓ การเพ่ิมประสทิ ธภิ าพการฟEFนฟูอยา. งยงั่ ยืน
ยทุ ธศาสตร6ท่ี ๔ การส.งเสริมความรว. มมือระหว.างประเทศในการจัดการความเสีย่ งจากสาธารณภัย
๒.๑.๑. ยุทธศาสตรท่ี ๑ การมงุ เนนการลดความเสีย่ งจากสาธารณภัย
เป+นการลดโอกาสที่จะไดรับผลกระทบจากสาธารณภัยอย.างเป+นระบบ โดยการวิเคราะห6และ
จัดการกับป3จจัยท่ีเป+นสาเหตุและผลกระทบของสาธารณภัย เพื่อลดความล.อแหลม ลดป3จจัยที่ทำให
เกิดความเปราะบาง และเพิ่มศักยภาพของบุคคล ชุมชน และสังคมใหเขมแข็งในการจัดการป3ญหาในป3จจุบัน
รวมถึงปองกันความเสยี หายที่อาจเกิดข้นึ ในอนาคต
๑. เปาประสงค6
๑.๑ เพ่ือหลีกเลี่ยงภัยอันตรายและลดผลกระทบท่ีอาจเกิดขึ้น โดยการลดความ
เปราะบาง และความลอ. แหลม พรอมทั้งการเพิม่ ขีดความสามารถในการเตรยี มพรอมกับสาธารณภยั ทีเ่ กดิ ขึน้
๑.๒ เพื่อใหมีมาตรการ/แนวทางปฏิบัติในการปองกัน การลดผลกระทบและ
การเตรียมความพรอมทมี่ ปี ระสทิ ธิภาพ
๒. กลยทุ ธก6 ารลดความเส่ยี งจากสาธารณภยั
๒.๑ สรางระบบการประเมนิ ความเสยี่ งจากสาธารณภัยใหมีมาตรฐาน
๒.๒ พฒั นามาตรการลดความเสยี่ งจากสาธารณภัย
๒.๓ ส.งเสริมใหทกุ ภาคสว. นและทุกระดับสรางแนวปฏิบตั ใิ นการลดความเส่ียง
17
๓. กจิ กรรมการลดความเสยี่ งจากสาธารณภยั
๓.๑ ใชโครงสราง
- สรางระบบฐานขอมูล/คลังขอมูลสาธารณภัย และระบบประเมินความเสี่ยง
จาก สาธารณภยั ของจงั หวัด
- การพัฒนาระบบการพยากรณ6และการแจงเตือนภยั ตง้ั แตร. ะดับจังหวัดถึงระดบั ทองถนิ่
- ฯลฯ
๓.๒ ไมใ. ชโครงสราง
- การจัดทำแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยทุกระดับ ต้ังแต.ระดับจังหวัด
ถงึ ระดบั ชุมชน
- การพฒั นาศักยภาพของระบบสื่อสาร
- การเตรียมป3จจัยสีเ่ พอื่ ช.วยเหลือผปู ระสบภยั
- การเตรียมสนับสนุนดานทรัพยากรและพลังงาน เพื่อการปองกันและบรรเทาสาธารณภยั
- การเตรยี มบุคลากรเพื่อการปองกันและบรรเทาสาธารณภยั
- การเสรมิ สรางความพรอมของทองถนิ่ ในการปองกันและบรรเทาสาธารณภยั
- ฝMกอบรมการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยโดยอาศัยชุมชนเป+นฐาน
(Community Base Disaster Risk Management : CBDRM)
- ฝMกการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยทุกระดับ
๒.๑.๒ ยุทธศาสตรที่ ๒ การบูรณาการการจัดการในภาวะฉกุ เฉิน
เป+นการเผชิญเหตุและจดั การสาธารณภัยในภาวะฉกุ เฉินใหเป+นไปอย.างมีมาตรฐาน โดยการจดั ระบบ
การจัดการทรัพยากร และภารกิจความรับผิดชอบ เพ่ือเผชิญเหตุการณ6ฉุกเฉินที่เกิดขึ้นทุกรูปแบบ
ไดอย.างมีประสิทธิภาพ รวมถึงลดความสูญเสียท่ีจะมีต.อชีวิตและทรัพย6สินของประชาชน ทรัพยากร สภาพแวดลอม
สงั คม และประเทศใหมีผลกระทบนอยทส่ี ุด
๑. เปาประสงค6
๑.๑ เพื่อใหการจัดการสาธารณภัยในภาวะฉุกเฉินเป+นไปอย.างมีระบบ มีมาตรฐาน
เปน+ เอกภาพ และบูรณาการความร.วมมือกับทุกภาคส.วนใหเกิดประสทิ ธภิ าพและประสิทธผิ ล
๑.๒ เพ่ือใหผูประสบภัยไดรับความช.วยเหลือบรรเทาทุกข6อย.างรวดเร็ว ทั่วถึง
และทนั ตอ. เหตุการณ6
๑.๓ เพ่ือลดความสูญเสียชีวิตและทรัพย6สินของประชาชนที่ไดรับผลกระทบจาก
สาธารณภยั ใหมนี อยท่สี ดุ
๒. กลยทุ ธ6การบรู ณาการการจัดการในภาวะฉุกเฉนิ
๒.๑ สรางมาตรฐานการจัดการในภาวะฉุกเฉิน
๒.๒ พฒั นาระบบ/เครื่องมือสนบั สนุนการเผชิญเหตุ
๒.๓ เสรมิ สรางระบบและแนวปฏิบตั ใิ นการบรรเทาทุกข6
18
๓. กจิ กรรมการจัดการในภาวะฉกุ เฉนิ
- การจดั ต้ังศนู ย6บัญชาการเหตกุ ารณจ6 งั หวดั
- การประกาศเขตพื้นที่ประสบสาธารณภยั
- การอพยพ
- การประเมินความเสยี หายและความตองการความชว. ยเหลือ
- การใชเงนิ ทดรองราชการ
- การรับบรจิ าค
- การจัดต้ังศูนย6พักพิงชวั่ คราว
- การเชื่อมโยงระบบติดต.อส่ือสารระหวา. งหน.วยงานใหใชงานไดขณะเกิดภยั
- การสนธิกำลังเขาช.วยเหลือและควบคุมสถานการณ6 โดยเนนการปฏิบัติการคนหา
และช.วยชีวิต และการจัดต้ังศูนย6ขอมูลผูประสบภยั รวมทัง้ การซ.อมแซมฉุกเฉนิ
- การรักษาพยาบาลผูประสบภัย โดยการจัดระบบการแพทย6และการสาธารณสุข
ฉกุ เฉินอย.างมปี ระสทิ ธิภาพ
- การจัดการศพ โดยการจัดเตรียมสถานที่และอุปกรณ6เก็บรักษาศพ และการตรวจพิสูจน6
เอกลักษณบ6 ุคคล
- การประชาสัมพันธ6 โดยการจัดต้ังศูนย6ประชาสัมพันธ6 และจัดทำข.าวสถานการณ6
ภยั พิบตั ทิ ่ถี กู ตอง เผยแพรใ. หสาธารณชนทราบทกุ ระยะ เพ่อื ลดความตน่ื ตระหนก
๒.๑.๓ ยทุ ธศาสตรที่ ๓ การเพ่ิมประสทิ ธิภาพการฟ+น* ฟูอยางยั่งยนื
เป+นการปรับสภาพระบบสาธารณูปโภค การดำรงชีวิต และสภาวะวิถีความเป+นอยู.ของชุมชน
ทป่ี ระสบภยั ใหกลับสู.สภาวะปกติ หรือพัฒนาใหดยี งิ่ ขึน้ และปลอดภยั กวา. เดมิ (Build Back Better and Safer)
ตามความเหมาะสม โดยการนำป3จจัยในการลดความเส่ียงจากสาธารณภัยมาดำเนินการในการฟFEนฟู
ซ่ึงหมายรวมถึงการซ.อมสราง (Reconstruction) และการฟนEF สภาพ (Rehabilitation)
๑. เปาประสงค6
๑.๑ เพื่อฟEFนฟูใหผูประสบภัยไดรับการสงเคราะห6ช.วยเหลืออย.างรวดเร็ว ท่ัวถึง
ต.อเนือ่ ง เป+นธรรม และสามารถกลับไปดำรงชีวิตไดตามปกติ
๑.๒ เพื่อใหพื้นที่ประสบภัยไดรับการฟFEนฟใู หกลับคืนส.ูสภาวะปกติ หรือใหดีกว.าและ
ปลอดภัยกว.าเดิม
๒. กลยุทธ6ในการฟนEF ฟู
๒.๑ พัฒนาระบบการประเมินความตองการหลังเกิดสาธารณภัย (Post Disaster
Need Assessment : PDNA)
๒.๒ พฒั นาระบบปฏิบตั กิ ารและบรหิ ารจดั การดานการฟFนE ฟู
๒.๓ เสริมสรางแนวทางการฟEFนฟูท่ีดีกว.าและปลอดภัยกว.าเดิม (Build Back Better
and Safer)
19
๓. กิจกรรมการฟFนE ฟู
- การใหความช.วยเหลอื และสงเคราะห6ผูประสบภยั
- การฟFนE ฟูผูประสบภยั สัตว6เลี้ยง และสัตวป6 mา
- การบรู ณะสงิ่ สาธารณปู โภคและสาธารณูปการทเี่ สียหาย
- การฟEนF ฟโู ครงสรางพืน้ ฐานท่เี สยี หาย
- การจดั การสภาพแวดลอมในพ้นื ทปี่ ระสบภัย
- การรายงานและติดตามประเมินผล โดยการจัดทำรายงานความเสียหายจาก
สาธารณภัย และติดตามประเมินผลการสงเคราะห6ผปู ระสบภัยและการฟนEF ฟบู รู ณะพ้นื ท่ีประสบภัย
๒.๑.๔ ยุทธศาสตรท่ี ๔ การสงเสริมความรวมมือระหวางประเทศในการจัดการความเสี่ยงจาก
สาธารณภัย
เป+นการพัฒนาศักยภาพการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยของประเทศใหไดมาตรฐาน
ตามหลักสากล โดยการจัดระบบและกลไกในการประสานความร.วมมือระหว.างประเทศใหมีประสิทธิภาพ
ซึ่ ง ก า ร จั ด ก า ร ค ว า ม เสี่ ย ง จ า ก ส า ธ า ร ณ ภั ย ข อ ง ป ร ะ เท ศ จ ำ เป+ น ต อ งได รั บ ค ว า ม ร. ว ม มื อ จ า ก ทุ ก ภ า ค ส. ว น
ทั้งในประเทศและต.างประเทศ โดยคำนึงถึงระเบียบ กฎหมาย แนวทางปฏิบัติ การใหความช.วยเหลือ
ดานมนุษยธรรม และประเพณปี ฏิบัติใหสอดคลองกับกรอบความร.วมมือระหว.างประเทศเป+นสำคัญ
๑. เปาประสงค6
๑.๑ เพ่ือพัฒนาระบบและกลไกงานดานสาธารณภัยร.วมกับหน.วยงาน และองค6การ
ความร.วมมอื ระหวา. งประเทศ
๑.๒ เพ่ือพัฒนาและเช่ือมโยงกับมาตรฐานงานดานสาธารณภัยระดับภูมิภาค
อนภุ ูมภิ าค และระหว.างภมู ภิ าค
๒. กลยุทธ6การส.งเสรมิ ความร.วมมือระหวา. งประเทศในการจดั การความเสีย่ งจากสาธารณภัย
๒.๑ พฒั นาระบบการประสานความชว. ยเหลือดานมนุษยธรรมท่มี ีเอกภาพ
๒.๒ ยกระดบั มาตรฐานการปฏบิ ตั งิ านดานมนุษยธรรม
๒.๓ เสริมสรางการแลกเปลีย่ นเรยี นรูดานสาธารณภัยของประเทศ
๒.๔ สง. เสรมิ บทบาทความเปน+ ประเทศแกนนำดานการจัดการความเสีย่ งจากสาธารณภัย
๓. กิจกรรมการสง. เสรมิ ความร.วมมอื ระหว.างประเทศในการจดั การความเสย่ี งจากสาธารณภัย
- ประสานความร.วมมือ/ความช.วยเหลือผ.านแรงงานจังหวัดสมุทรสาคร และตรวจคนเขา
เมอื งจังหวัดสมทุ รสาคร และจากตา. งประเทศผา. นทางกรมปองกันและบรรเทาสาธารณภัยและกระทรวงการต.างประเทศ
20
๒.๒ แหลงท่ีมาและวธิ ีการงบประมาณในการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภยั
๒.๒.๑ งบประมาณรายจายประจำป2
งบประมาณ สาระสำคัญ
๑. องค6กรปกครอง ๑.๑ ให'องค@กรปกครองสวนท'องถิ่นตั้งงบประมาณรายจายประจำป8 ในการป=องกัน
สว. นทองถน่ิ และบรรเทาสาธารณภัยในเขตพื้นที่ของตน เพ่ือใช'ดำเนินการตั้งแตระยะกอนเกิด ขณะ
(Local) เกิด และหลังเกิดสาธารณภัย โดยเฉพาะงบประมาณเพื่อให'ความชวยเหลือและบรรเทา
ความเดือดร'อนท่ีเกิดข้ึนเฉพาะหน'าและระยะยาว เชน การอพยพ การจัดการศนู ย@พักพิง
ช่ัวคราว การสงเคราะห@ชวยเหลือผู'ประสบภัย การสาธารณสุข การสื่อสาร การรักษา
ความสงบเรยี บรอ' ย และการสาธารณูปโภค เปน* ต'น
๑.๒ ให'องค@กรปกครองสวนท'องถนิ่ สนับสนุนงบประมาณเพ่ือการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยในพ้ืนท่ีของตนให'เป*นไปตามแผนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด
ซ่ึงกำหนดให'มีแผนและขั้นตอนขององค@กรปกครองสวนท'องถ่ินในการจัดหาวัสดุอุปกรณ@
เคร่ืองมือเครื่องใช' และยานพาหนะ พร'อมทั้งจัดให'มีเคร่ืองหมายสัญญาณหรือส่ิงอ่ืนใด
ในการแจง' ใหป' ระชาชนได'ทราบถึงการเกิดหรือคาดวาจะเกิดสาธารณภยั
๑.๓ ให'มีการต้ังงบประมาณในการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยในเขตท'องถิ่น
ของตนตามกรอบแนวทางตามกฎหมายท่ีเกี่ยวขอ' ง ได'แก
๑.๓.๑ พระราชบัญญัติสภาตำบลและองค@การบรหิ ารสวนตำบล พ.ศ. ๒๕๓๗ และ
ที่แก'ไขเพ่ิมเตมิ มาตรา ๖๗ ภายใต'บังคับแหงกฎหมาย องค@การบรหิ ารสวนตำบลมีหน'าท่ี
ต'องทำในเขตองคก@ ารบริหารสวนตำบล (๔) ปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภยั
๑.๓.๒ พระราชบญั ญตั ิเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ และที่แก'ไขเพม่ิ เตมิ
มาตรา ๕๐ ภายใต'บังคับแหงกฎหมาย เทศบาลตำบลมีหน'าท่ีต'องทำใน
เขตเทศบาล (๑) รกั ษาความสงบเรียบร'อยของประชาชน
มาตรา ๕๓ ภายใต'บังคับแหงกฎหมาย เทศบาลเมืองมีหน'าท่ี ต'องทำใน
เขตเทศบาล (๑) กิจการตามทีร่ ะบุไว'ในมาตรา ๕๐
มาตรา ๕๖ ภายใต'บังคับแหงกฎหมาย เทศบาลนครมีหน'าท่ี ต'องทำใน
เขตเทศบาล (๑) กิจการตามท่ีระบไุ ว'ในมาตรา ๕๓
๑.๓.๓ พระราชบญั ญัตอิ งคก@ ารบริหารสวนจงั หวดั พ.ศ. ๒๕๔๐ และ ที่แก'ไขเพิม่ เติม
มาตรา ๔๕ องค@การบริหารสวนจังหวัดมีอำนาจหน'าท่ีดำเนินกิจการภายใน
เขตองคก@ ารบริหารสวนจังหวดั (๘) จัดทำกิจกรรมใด ๆ อันเป*นอำนาจหน'าที่ของราชการ
สวนท'องถิ่นอ่ืนท่ีอยูในเขตองค@การบริหารสวนจังหวัด และกิจการนั้นเป*นการสมควร
ให'ราชการสวนท'องถ่ินอื่นรวมกันดำเนินการหรือให'องค@การบริหารสวนจังหวัดจัดทำ
ทง้ั นี้ ตามท่กี ำหนดในกฎกระทรวง
๑.๓.๔ พระราชบัญญัติกำหนดแผนและข้ันตอนการกระจายอำนาจให'แก
องค@กรปกครองสวนท'องถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๒
มาตรา ๑๖ ให'เทศบาล เมืองพัทยา และองคก@ ารบรหิ ารสวนตำบลมีอำนาจและ
หน'าท่ีในการจัดระบบการบริการสาธารณะ เพื่อประโยชน@ของประชาชนในท'องถิ่น
ของตนเอง (๒๙) การป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
มาตรา ๑๗ ภายใต'บังคับมาตรา ๑๖ ให'องค@การบริหารสวนจังหวัดมีอำนาจ
หน'าท่ีในการจัดระบบบริการสาธารณะเพ่ือประโยชน@ของประชาชนในท'องถ่ินของตน
งบประมาณ 21
๒. จงั หวัดและกลม.ุ สาระสำคัญ
จังหวัด (Area)
(๒๒) การป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
๓. ส.วนราชการ - ประกาศคณะกรรมการการกระจายอำนาจใหแ' กองค@กรปกครองสวนท'องถน่ิ เรื่อง
(Function)
กำหนดอำนาจและหนา' ที่ในการจัดระบบบรกิ ารสาธารณะขององค@การบริหารสวนจังหวัด
- ประกาศคณะกรรมการการกระจายอำนาจใหแ' กองค@กรปกครองสวนท'องถ่ิน เร่อื ง
หลักเกณฑ@การสนับสนุนขององค@การบริหารสวนจังหวัด เทศบาล และองค@การบริหาร
สวนตำบลในการใหบ' ริการสาธารณะ
๑.๓.๕ ระเบียบกระทรวงมหาดไทยวาด'วยวิธีการงบประมาณขององค@กรปกครอง
สวนท'องถนิ่ พ.ศ. ๒๕๔๑ และท่ีแกไ' ขเพมิ่ เตมิ
- อาศัยอำนาจตามข'อ ๖ จึงกำหนดหลักเกณฑ@วาด'วยการตั้งงบประมาณเพ่ือการ
ชวยเหลือประชาชนตามอำนาจหน'าท่ีขององค@การบริหารสวนจังหวัด เทศบาล และ
องคก@ ารบริหารสวนตำบล พ.ศ. ๒๕๔๓
๒.๑ จังหวัดต้ังงบประมาณสำหรับการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจากสำนัก
งบประมาณตามพระราชกฤษฎีกาวาด'วยการบริหารงานจังหวัดและ กลุมจังหวัด
แบบบูรณาการ พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยการจัดทำแผนพัฒนาจังหวัด แผนพัฒนากลุมจังหวัด
แผนปฏิบัติราชการประจำป8ของจังหวดั แผนปฏิบัติราชการประจำป8ของกลุมจังหวัดและ
คำของบประมาณของจังหวัดและกลุมจังหวัดตามกฎหมายวาด'วยวิธีการงบประมาณ
เพื่อให'จังหวัดและกลุมจังหวัดได'มีสวนรวมรับผิดชอบในการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภยั ในเขตพ้ืนทร่ี ับผดิ ชอบ
๒.๒ จังหวัดขอตั้งงบประมาณ และขอรับการจัดสรรงบประมาณ จากรัฐบาล
เพอื่ การป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั
ให'สวนราชการในจังหวัดสมุทรสาครขอต้ังงบประมาณรายจายประจำป8 เพื่อดำเนินงาน
ด'านการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยตามภารกิจของหนวยงานที่ดำเนินการรองรับ
ยุทธศาสตร@ตามท่ีกำหนดไว'ในแผนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภยั จังหวัดสมุทรสาคร
๒.๒.๒ งบประมาณอืน่ ๆ
๑. งบกลางองค6กรปกครองสว. นทองถิน่
๑.๑ ก.อนเกดิ ภัย : ใหองค6กรปกครองสว. นทองถ่นิ ตง้ั งบกลาง ประเภทเงนิ สำรองจา. ย
ใหเพยี งพอต.อการเผชิญเหตุสาธารณภัยท่อี าจจะเกดิ ขึ้น
๑.๒ ขณะเกิดภัย : ใหองค6กรปกครองส.วนทองถิ่นนำเงินงบประมาณท่ีไดเตรียมไว
ไปใชจ.ายเพื่อบรรเทา/ช.วยเหลือความเดือดรอนของประชาชน ที่ประสบสาธารณภัยเป+นลำดับแรก ทั้งนี้
หากงบประมาณไม.เพียงพอ ใหโอนเงินงบประมาณเหลือจ.าย หรืองบประมาณในแผนงาน/โครงการอื่นทยี่ ังไม.มี
ความจำเป+นเร.งด.วนที่ตองใชจ.ายไปต้ังเป+นงบประมาณสำหรับจ.ายเพ่ิมเติมไดตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย
ว.าดวยวิธกี ารงบประมาณขององคก6 รปกครองส.วนทองถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๑ และท่แี กไขเพม่ิ เตมิ
๒. เงินทดรองราชการ ตามระเบียบกระทรวงการคลังว.าดวยเงินทดรองราชการเพ่ือช.วยเหลือ
ผปู ระสบภัยพิบตั กิ รณีฉกุ เฉิน
เม่ือเกิดภัยพบิ ัติข้นึ ในพืน้ ทีใ่ ด ใหจังหวดั ใชวงเงนิ ทดรองราชการเพอ่ื ชว. ยเหลือผูประสบภยั พิบตั ิ
ในกรณีฉุกเฉนิ ใหถูกตองตามวธิ ีการและหลักเกณฑ6ที่กำหนด โดยมีผรู ับผดิ ชอบ ดงั น้ี
22
๑. คณะกรรมการใหความช.วยเหลือผูประสบภัยพิบัติอำเภอ (ก.ช.ภ.อ.) มีหนาท่ี
สำรวจความเสียหายจากสาธารณภยั ในเขตพน้ื ทอ่ี ำเภอ เพื่อพจิ ารณาใหความชว. ยเหลอื สงเคราะหผ6 ูประสบภัย
๒. คณะกรรมการใหความช.วยเหลือผูประสบภัยพิบัติจังหวัด (ก.ช.ภ.จ.) มีหนาที่
สำรวจความเสียหาย ทเี่ กดิ ขึน้ ภายในจังหวดั เพอื่ พจิ ารณาใหความช.วยเหลือผปู ระสบภยั
ในกรณีทีค่ วามเสียหายมมี ูลคา. มากกว.าวงเงินท่ีผูว.าราชการจังหวดั มีอำนาจอนุมตั ิใหสง. เรอ่ื งไป
ยังกรมปองกันและบรรเทาสาธารณภัย พิจารณาเสนอคณะอนุกรรมการช.วยเหลือผูประสบภัยพิจารณา
ดำเนินการ ขออนุมัติวงเงินช.วยเหลือผูประสบภัยจากวงเงินงบกลาง รายการเงินสำรองจ.าย เพ่ือกรณีฉุกเฉิน
หรอื จำเปน+ จากคณะรัฐมนตรี
๒.๒.๑ งบประมาณรายจา. ย (๑) จังหวดั และกล.ุมจงั หวดั (Area)
(๒) สว. นราชการ (Function)
๒.๒.๒ งบประมาณอนื่ ๆ (๑) งบกลาง
องค6กรปกครองส.วนทองถน่ิ
(๒) เงินทดรองราชการ ตามระเบียบ
กระทรวงการคลงั วา. ดวยเงินทดรอง
ราชการเพ่ือช.วยเหลอื ผูประสบภยั พิบัติ
กรณฉี ุกเฉนิ
เชิงปองกนั หรือยบั ยงั้ การใหความช.วยเหลือ
ผปู ระสบภยั พิบัติกรณฉี กุ เฉนิ
แผนภาพท่ี ๒ – ๑ : แหล.งทม่ี าและวธิ ีการงบประมาณในการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย
23
บทท่ี ๓
หลักการจัดการสาธารณภยั
๓.๑ ขอบเขตสาธารณภยั
ขอบเขตสาธารณภัยตามแผนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวดั ฉบับนี้ ใหเ' ป*นไปตาม
ความหมาย “สาธารณภัย” ตามมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. ๒๕๕๐
ดังนี้ “อัคคีภัย วาตภัย อุทกภัย ภัยแล'ง โรคระบาดในมนุษย@ โรคระบาดสัตว@ โรคระบาดสัตว@น้ำ การระบาด
ของศัตรพู ืช ตลอดจนภัยอน่ื ๆ อันมีผลกระทบตอสาธารณชน ไมวาเกิดจากธรรมชาติ มีผทู' ำใหเ' กดิ ข้ึน อบุ ตั เิ หตุ
หรือเหตุอื่นใด ซึ่งกอให'เกิดอันตรายแกชีวิต รางกายของประชาชน หรือความเสียหายแกทรัพย@สิน
ของประชาชน หรือของรฐั และให'หมายความรวมถงึ ภัยทางอากาศ และการกอวินาศกรรมดว' ย”
๓.๒ ระดับการจดั การสาธารณภัย
ระดับการจัดการสาธารณภัยแบงเป*น ๔ ระดับ ทั้งน้ี ขึ้นกับพื้นที่ ประชากร ความซับซ'อน หรือ
ความสามารถในการจัดการสาธารณภัย ตลอดจนศักยภาพด'านทรัพยากร ที่ผู'มีอำนาจตามกฎหมายใช'ดุลยพินิจ
ในการตดั สินใจเกย่ี วกบั ความสามารถในการเขา' ควบคมุ สถานการณ@เป*นหลัก ดังน้ี
ระดับ การจัดการ ผู4มอี ำนาจตามกฎหมาย
๑ สาธารณภัยขนาดเล็ก ผอู' ำนวยการอำเภอ/ผอ'ู ำนวยการทอ' งถิ่นควบคุมและส่งั การ
๒ สาธารณภยั ขนาดกลาง ผู'อำนวยการจังหวัดควบคุม ส่ังการ และบัญชาการ
๓ สาธารณภยั ขนาดใหญ ผูบ' ัญชาการปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภยั แหงชาติ ควบคุม ส่ังการ
และบญั ชาการ
๔ สาธารณภัยรา' ยแรงอยางยง่ิ นายกรัฐมนตรหี รือรองนายกรัฐมนตรีท่นี ายกรัฐมนตรีมอบหมาย
ควบคุม สั่งการ และบัญชาการ
๓.๓ บทบาทหน4าที่ของหนว, ยงานระดับจังหวดั
ให'หนวยงานในจังหวัด รวมทั้งหนวยงานสวนกลาง ภูมิภาค องคก@ ารภาคเอกชน อาสาสมัคร
มูลนิธิ และองค@การสาธารณกุศลมบี ทบาทหน'าท่ี ดังนี้
๓.๓.๑ สว, นราชการในจงั หวัดสมทุ รสาคร
หน,วยงาน บทบาทหนา4 ท่ี
๑. สำนกั งานป=องกันและบรรเทา - เป*นหนวยงานกลางของรัฐในการดำเนินการเก่ียวกับ
สาธารณภัยจังหวดั สมทุ รสาคร การปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภัยของจังหวัดสมุทรสาครฝ2ายเลขา
ในการจัดทำแผนป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด เพื่อเสนอ
ผูว' าราชการจังหวัดอนุมัติ
- จดั ทำฐานขอ' มลู พืน้ ที่เสีย่ งภยั พืน้ ท่ีปลอดภัย และสถิตสิ าธารณภัย
- ปฏิบัติการ ประสานการปฏิบัติ ให'การสนับสนุน และ
ชวยเหลือหนวยงานของรัฐ องค@กรปกครองสวนท'องถ่ิน และ
หนวยงานภาคเอกชน ในการปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภัย
24
หนว, ยงาน บทบาทหนา4 ที่
2. ศนู ย@บรรเทาสาธารณภัยจังหวดั / - แนะนำ ให'คำปรึกษา และอบรมเก่ียวกับการป=องกันและ
กองอำนวยการรักษาความมัน่ คง บรรเทาสาธารณภยั แกหนวยงานของรัฐ องคก@ รปกครองสวนทอ' งถิ่น
ภายในจงั หวดั สมทุ รสาคร/ และหนวยงานภาคเอกชน
กรมทหารสื่อสาร ๑
(คายกำแพงเพชรอัครโยธนิ )/ - ให'ความชวยเหลือผู'ประสบภัยตามระเบียบกระทรวงการคลัง
มณฑลทหารบก ที่ 16 วาด'วยเงินทดรองราชการเพ่ือชวยเหลือผู'ประสบภัยพิบัติกรณี
3. ท่ที ำการปกครอง ฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๖๒ โดยการประกาศเขตให'ความชวยเหลือ
จงั หวัดสมุทรสาคร ผ'ูประสบภัยพบิ ัตกิ รณฉี กุ เฉิน
4. กองบงั คับการตำรวจภูธร - สนับสนุนภารกิจของจังหวัดสมุทรสาครในการป=องกันและ
จังหวดั สมุทรสาคร แก'ไขปIญหาจากภัยพิบัติ
- แจ'งเตือนกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
ในพ้นื ที่และหนวยงานพลเรือนในพ้นื ท่ีเสียงภัยกรณีคาดวาจะเกดิ ภัย
จากการส'รู บหรอื ภัยทางอากาศ หรือกอวนิ าศกรรม
- ส่ังการ และประสานให'อำเภอและองค@กรปกครอง
สวนท'องถ่ิน ดำเนินการเก่ียวกับการปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภัย
ในเขตพื้นท่ีที่รับผิดชอบ และพืน้ ที่ขา' งเคียงหรือเมื่อไดร' ับการรอ' งขอ
- อำนวยการและประสานการปฏิบัติการจัดการสาธารณภัย
และให'ความชวยเหลือผ'ูประสบภัย ฟ`aนฟูและบูรณะสภาพพื้นท่ี
ประสบภัยในกรณีที่เกิดสาธารณภัยขนาดใหญที่มีผลกระทบรุนแรง
กวา' งขวาง
- สงเสริมและรักษาความมั่นคงภายในความสงบเรียบร'อย
และใหบ' ริการประชาชนในพื้นทอ่ี ยางมปี ระสิทธิภาพ
- ดำเนินการตามกฎหมายเก่ียวกับการรักษาความสงบ
เรี ย บ ร' อ ย ข อ ง ป ร ะ ช า ช น ร ว ม กั บ ห น ว ย ง า น ค ว า ม ม่ั น ค ง อ่ื น
ในการสนับสนนุ การปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภยั
- ส่ังใช'สมาชิกกองอาสารักษ าดินแดนและชุดรักษ า
ความปลอดภัยหมูบ'าน ให'รวมปฏิบัติหน'าท่ีป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัย
- รกั ษาความสงบเรียบร'อยและความปลอดภัยของประชาชน
ในพนื้ ท่ีประสบภัยและพืน้ ทีใ่ กลเ' คียง
- ควบคุมและบังคับใช'กฎหมายเพ่ือป=องกันและปราบปราม
การกระทำผิดทางอาญา
- ปฏิบัติหน'าท่ดี 'านการพิสูจนเ@ อกลักษณ@บุคคล การจดั การศพ
การตดิ ตาม ผู'สูญหาย และการสงกลบั
- จดั ระบบจราจรในพืน้ ที่ประสบภยั และพน้ื ทีใ่ กลเ' คยี ง
- จัดชุดเจ'าหน'าท่ีผ'ูเช่ียวชาญพิเศษสนับสนุนการป=องกันและ
บรรเทาสาธารณภัย เชน ชุดก'ูภัย ชุดสุนัขค'นหา ชุดเก็บกู' และ
ทำลายวตั ถุระเบิด เป*นต'น
25
หน,วยงาน บทบาทหน4าที่
5. สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวดั
สมทุ รสาคร - สนับสนุนกำลังเจ'าหน'าที่ เคร่ืองมือ อุปกรณ@ และ
ยานพาหนะ แกกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
6. ศึกษาธกิ ารจงั หวัดสมทุ รสาคร/ ในพื้นทจ่ี ังหวัด
สำนกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษา
ประถมศกึ ษาสมทุ รสาคร - จัดเตรียมความพร'อมสถานพยาบาลทุกระดับในการรับมือ
กับสาธารณภัย รวมถึงพัฒนาบุคลากรสาธารณสุขและอาสาสมัคร
ให'มีความร'ู และทักษะ พร'อมท่ีจะปฏิบัติงานเม่ือเกิดสาธารณภัย
และป=องกนั ตนเองจากภัยที่เกดิ ขนึ้ ขณะปฏิบตั ิงาน
- จัดหาและจัดเตรียมสำรองทรัพยากรทางการแพทย@และ
สาธารณสุข รวมถึงการพัฒนาทีมปฏิบัติการฉุกเฉินทางการแพทย@
ในภาวะฉุกเฉินในระดับตาง ๆ ที่พร'อมปฏิบัติการชวยเหลือ
ผ'ูประสบภัยอยางมีประสิทธิภาพ โดยสามารถใช'ประโยชน@ได'ทันที
เมื่อเกิดสาธารณภัย ได'แก ทีม Mini MERT ระดับอำเภอ ทีม MERT
(Medical Emergency Response Team) ระดับจังหวัด ทีมเฝ=าระวัง
สอบสวนโรคเคลอื่ นที่เร็ว (SRRT) เป*นตน'
- จัดให'มีและพัฒนาระบบส่ือสารเพ่ือการประสานงานและ
ส่ังการภายในและภายนอกกระทรวงสาธารณสุข รวมถึงหนวยงาน
ท่ีเก่ียวข'องและภาคเอกชนไดอ' ยางมปี ระสทิ ธภิ าพ
- พัฒนาระบบฐานขอ' มูลผ'เู ชย่ี วชาญทางการแพทยแ@ ละสาธารณสุข
รวมท้ังเคร่ืองมือทางการแพทย@และเวชภณั ฑข@ องภาครฐั และเอกชน
- เป*นหนวยงานหลักด'านการแพทย@และสาธารณ สุข
รับผิดชอบ ในการตอบสนองตอสาธารณภัย โดยประสานและ
จัดการให'มีผู'บัญชาการเหตุการณ@ด'านการแพทย@และสาธารณสุข
(Public Health & Medical Incidence Commander) รวมทั้ ง
จดั ให'มีศูนย@ปฏิบัติการด'านการแพทย@และสาธารณสุขในระดับตางๆ
(Public Health Emergency Operation Center: PHEOC)
- ประสานหนวยงาน ได'แก สถาบนั การแพทย@ฉุกเฉินแหงชาติ
(สพฉ.) สานักงานหลักประกันสุขภาพแหงชาติ (สปสช.) องค@การ
เภสชั กรรม (GPO) เป*นต'น
- ใหค' วามร'เู บอื้ งต'นแกประชาชนและนักเรียน นักศกึ ษาในพื้นที่
- สงเสริมการเรียนการสอนเกี่ยวกับการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภยั ในช้ันการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน
- สนับสนุน เผยแพร ให'ความร'ูแกลูกเสือ ยุวกาชาด เนตรนารี
ให'เข'ามามีบทบาทและมีสวนสำคัญในการชวยเหลือสนับสนุน
การป=องกันและบรรเทาสาธารณภยั
- ให'การสนับสนนุ อปุ กรณ@การเรียนแกครอบครัวท่ปี ระสบภัย
- ดำเนินการซอมแซม แก'ไข ดัดแปลงอาคารเรียนที่ชำรุด
เสียหายให'อยูในสภาพใช'การได'ในระยะแรก รวมทั้ง จัดอุปกรณ@
การเรียนการสอนเพอ่ื ให'สามารถดำเนินการไดต' อไป
26
หนว, ยงาน บทบาทหนา4 ที่
7. สำนกั งานจังหวัดสมทุ รสาคร - สนบั สนนุ ให'มคี วามรูด' า' นอาชพี แกครัวเรอื นผู'ประสบภัย
8. สำนกั งานพฒั นาสังคมและ - สงเสริมการเรียน การส อน โดยให' ความรู'เก่ียวกับ
ความม่ันคงของมนษุ ย@ งานป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย บรรจุในแผนการเรียนการสอน
จงั หวดั สมุทรสาคร ทกุ ระดับช้นั อยางนอ' ยภาคเรียนละ 1 ครั้ง
- รับผิดชอบภารกิจการรับบริจาค และประสานงาน
9. สำนักงานพัฒนาชุมชน กับองค@กรดา' นการตางประเทศ
จังหวัดสมุทรสาคร - เสริมสร'างเครือขายด'านการพัฒนาสังคมและสวัสดิการ
10. สำนกั งานทรพั ยากรธรรมชาติ โดยให'ความรู'การทำงานปอ= งกนั สาธารณภยั ในระดับชุมชนรากฐาน
และสงิ่ แวดล'อมจังหวัดสมทุ รสาคร - สนับสนุนด'านการสังคมสงเคราะห@แกผ'ูประสบภัย และดูแล
ชวยเหลือ เดก็ กำพรา' คนพกิ ารและผู'สูงอายใุ นพื้นที่ประสบภยั
- วางแผนและฟa`นฟูด'านสังคมและจิตใจให'แกผ'ูประสบภัย
และผู'ประสบปIญหาทางสงั คม
- สนับสนุนกิจกรรมด'านสังคมสงเคราะห@ เพื่อฟ`aนฟูภายใน
ศนู ยพ@ ักพิงช่ัวคราว
- รับผิดชอบในการเตรียมการและบริหารจัดการศูนย@พักพิง
ช่ัวคราว
- สงเสริมการขับเคลื่อนศูนย@เรียนรู'ชุมชนให'มีศักยภาพ
ในการจดั การภัยพิบตั ใิ นชมุ ชน
- สงเสริมอาชีพผู'ประสบภัยหลังจากภัยผานพ'นเพ่ือให'
ผปู' ระสบภยั สามารถมีอาชีพดำรงชีวิตเลย้ี งครอบครัวตอไป
- ป ระ ส าน ห น ว ย งาน ที่ เกี่ ย ว ข' อ งภ าย ใน ก ระ ท รว ง
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล'อม เพ่ือการสนับสนุนบุคลากร/
เคร่ืองมือในการตรวจสอบมลพิษทางอากาศ/เสียง/น้ำ/สารเคมี
อันตราย
- ป ระ ส าน ห น ว ย งาน ท่ี เก่ี ย ว ข' อ งภ าย ใน ก ระ ท รว ง
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล'อมในการวางแผน ควบคุม ป=องกัน
อันตรายจากสาธารณ ภัยประเภทตางๆ ที่สงผลกระทบตอ
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล'อม เชน หมอกควัน ธรณีพิบัติภัย
และมลพษิ ตางๆ เปน* ตน'
- ป ระ ส าน ห น ว ย งาน ที่ เกี่ ย ว ข' อ งภ าย ใน ก ระ ท รว ง
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล'อม ติดตาม ตรวจสอบ และ
ประเมินผลกระทบส่ิงแวดล'อมจากการเกิดสาธารณภัย รวมท้ัง
วางแผนดำเนินการฟ`aนฟู และรักษาส่ิงแวดล'อมให'มีความสมดุล
เหมาะสมตอการดำรงชวี ิตของประชาชนและสงิ่ แวดลอ' ม
- ป ระ ส าน ห น ว ย งาน ที่ เกี่ ย ว ข' อ งภ าย ใน ก ระ ท รว ง
ท รั พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ แ ล ะ ส่ิ ง แ ว ด ล' อ ม ใน ก า ร ร ว ม ค ว บ คุ ม แ ล ะ
ป=อ ง กัน สัต ว@ป2า แ ล ะ สัต ว@อ พ ย พ ที่ไ ด'รับ ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก
สาธารณภัย
27
หนว, ยงาน บทบาทหน4าที่
11. สำนักงานคลังจังหวัดสมุทรสาคร - ควบคุมดูแลมาตรการด'านการเงินและการคลังท่ีสนับสนุน
การดำเนินงานป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยให'เป*นไปตามข'อ
กฎหมาย/ระเบยี บท่ีใช'ในการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
- กำกับดูแลการใช'จายเงินทดรองราชการเพ่ือชวยเหลือ
ผู'ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินให'เป*นไปตามกฎหมาย ระเบียบ และ
วธิ ีปฏิบัตทิ ีเ่ กยี่ วข'อง
12. สำนกั งานวัฒนธรรม - จัดทำฐานข'อมูลโบราณสถานท่ีสามารถใช'เป*นจุดอพยพ/
จงั หวดั สมุทรสาคร ศนู ย@พกั พิงช่ัวคราว
- จัดเตรียมพ้ืนที่โบราณสถานท่ีสามารถใช'เป*นจุดอพยพ/
ศูนย@พกั พงิ ชัว่ คราว หรือสถานทีอ่ ำนวยความสะดวกแกการปฏิบัติงาน
ของกองอำนวยการปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภยั ในพ้นื ท่ี
- ฟ`นa ฟบู ูรณะศาสนสถาน (ยกเว'นวดั และมัสยดิ ) โบราณสถาน
โบราณวัตถุที่เสยี หายจากสาธารณภัยให'กลับคืนสสู ภาพเดิม
13. สำนักงานพระพทุ ธศาสนา - จัดทำฐานข'อมูลวัดที่สามารถใช'เป*นจุดอพยพ/ศูนย@พักพิง
จงั หวัดสมุทรสาคร ชั่วคราว
- จัดเตรียมพื้นที่วัดที่สามารถใช'เป*นจุดอพยพ/ศูนย@พัก
พ ิง ชั ่ว ค ร า ว ห รือ ส ถ า น ที ่อ ำ น ว ย ค ว า ม ส ะ ด ว ก แ ก
การปฏิบัติงานของกองอำนวยการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยในพ้ืนท่ี
- ฟ`aนฟูบูรณ ะวัดที่เสียหายจากสาธารณ ภัยให'กลับสู
สภาพปกติหรือดกี วาเดิม
14. สำนักงานสงเสริมการปกครอง - ประสานการปฏิบัติงานให'การสนับสนุนชวยเหลือหนวยงาน
ทอ' งถน่ิ จังหวดั สมุทรสาคร ของรัฐ และประสานองค@กรปกครองสวนท'องถ่ินในการป=องกันและ
บรรเทาสาธารณภัย
- จัดทำฐานขอ' มูลสาธารณภัยท่ีเก่ยี วข'อง
15. สำนกั งานโยธาธกิ ารและผังเมือง - สนับสนุนข'อมูลแผนท่ีคลอง, แหลงน้ำที่อยูในพ้ืนท่ีจังหวัด
จงั หวดั สมุทรสาคร ทัง้ หมด
- ดำเนินการตามมาตรการด'านผังเมืองและกฎหมาย
ว าด'ว ย ก ารค ว บ คุม อ าค ารเพื่อ ก ารป=อ งกัน แ ล ะ บ รร เท า
สาธารณภัย
- อำนวยการและประสานการปฏิบัติการจัดการสาธารณภัย
และให'ความชวยเหลือผู'ประสบภัย ฟ`aนฟูและบูรณะสภาพพื้นที่
ประสบภัยในกรณีท่ีเกิดสาธารณภัยขนาดใหญที่มีผลกระทบรุนแรง
กว'างขวาง
- ส ำ ร ว จ ค ว า ม เสี ย ห า ย ร ะ บ บ ส า ธ า ร ณู ป โภ ค แ ล ะ
ส่ิงสาธารณประโยชน@ตางๆ และให'คำปรึกษาทางด'านวิศวกรรม
การซอ ม แซม ส ถาน ที่ ราช ก าร โรงเรียน ส ถาน ศึ กษ า วัด
โบราณสถาน สถานที่ราชการ และสถานทท่ี องเทยี่ ว
28
หน,วยงาน บทบาทหนา4 ที่
16. สำนกั งานเกษตรและสหกรณ@ - จัดทำฐานข'อมูลพื้นท่ีเส่ียง จัดทำแผนปฏิบัติการด'านพืช
จังหวัดสมทุ รสาคร/ ด'านปศุสัตว@ ด'านประมง ด'านพื้นที่เส่ียงภัย รวมท้ังนาเกลือ
สำนกั งานเกษตรจังหวดั สมุทรสาคร/ เพ่ือป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
สำนักงานปศุสัตว@จงั หวัดสมุทรสาคร/ - วางแผนและมาตรการในการป=องกันและแก'ไขปIญหา
สำนักงานประมงจังหวดั สมุทรสาคร ภยั พบิ ตั ิ ด'านพชื ดา' นปศสุ ัตว@ ดา' นประมง
- ติดตามสถานการณ@ภัยและแจ'งเกษตรกรเพื่อเตรียมพร'อม
รับสถานการณ@
- สำรวจและป ระเมิน ความเสียห ายด'านการเกษ ตร
เพื่อใหก' ารชวยเหลือ ตามระเบยี บของทางราชการ
- ปรับปรุง ฟ`aนฟูพื้นที่เกษตรกรรม และพื้นท่ีชลประทาน
ท่ีได'รับความเสียหายจากสาธารณภัย เพ่ือให'เกษตรกรสามารถ
ประกอบอาชพี ได'
17. โครงการชลประทาน - สนับสนุนข'อมูลแหลงน้ำ ปริมาณน้ำ การคาดการณ@และ
จงั หวัดสมุทรสาคร การจดั การน้ำใหห' นวยงานทเี่ กี่ยวข'อง
- ประเมินสถานการณ@ที่เกี่ยวข'อง ซ่ึงเป*นการวิเคราะห@ข'อมูล
ปริมาณน้ำฝน สถานการณ@น้ำ รวมท้ังข'อมูลพ้ืนที่เสี่ยงภัยและพื้นท่ี
ทเ่ี กดิ ภัยในอดีต
- แจง' เตอื นภัยลวงหนา'
- พัฒนาแหลงน้ำเพื่อป=องกันและแก'ไขปIญหาน้ำทวมและ
นำ้ แลง'
- พัฒนาระบบการพยากรณ@และเฝ=าระวังเพื่อการเตือนภัย
จากอุทกภัย
18. แขวงทางหลวงสมุทรสาคร/ - จัดทำแผนสนับสนุนการปฏิบัติงานในภาวะฉุกเฉิน
แขวงทางหลวงชนบทจังหวัดสมุทรสาคร ด'านคมนาคม ให'สอดคล'องกับแผนการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยแหงชาติ
- ปรับปรุงเส'นทางและโครงขายคมนาคม สนับสนุนภารกิจ
การสงกำลังบำรุง พร'อมทั้งแก'ไขเส'นทางเพ่ือป=องกันและ
ลดผลกระทบจากสาธารณภยั
- จัดให'มีเส'นทางสำรอง เส'นทางเลี่ยง หรือหาทางช่ัวคราว
รวมท้ังซอมหรือดัดแปลงแก'ไขสิ่งอำนวยความสะดวกในระบบ
คมนาคม เพื่อสนับสนุน การปฏิบัติงานของกองบัญชาการป=องกัน
และบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ และกองอำนวยการป=องกันและ
บรรเทาสาธารณภัยในพนื้ ที่
- สนับสนุนการอพยพเคลื่อนย'ายประชาชนออกจากพื้นท่ี
ประสบภัยหรือเสี่ยงตอการเกิดสาธารณภัย เพื่อให'ประชาชน
มีความปลอดภัย
- สนับสนุนข'อมูลเส'นทางสัญจร เส'นทางเล่ียงพ้ืนที่เส่ียงภัย
และพ้ืนทีป่ ระสบภยั สำหรบั ประชาชน
หนว, ยงาน 29
19. สำนักงานขนสง บทบาทหนา4 ที่
จังหวัดสมุทรสาคร
- บูรณะ ฟa`นฟู เส'นทางคมนาคมท่ีได'รับความเสียหาย
20. สำนักงานเจา' ทาภูมิภาค ให'สามารถใชง' านไดโ' ดยเรว็
สาขาสมทุ รสาคร
- จัดทำระบบฐานข'อมูลทรัพยากรเพื่อการป=องกันและ
21. สำนกั งานประชาสัมพนั ธ@ บรรเทาสาธารณภัยดา' นคมนาคม
จงั หวดั สมทุ รสาคร
- ให'การสนับสนุนงานด'านการจราจรในเส'นทางรับผิดชอบ
22. สำนักงานอุตสาหกรรม ท่ปี ระสบภัย
จังหวดั สมุทรสาคร
- ประสานงานและรับแจ'งเหตุสาธารณภัย ภัยด'านความม่ันคง
และสถานการณ@ฉกุ เฉินระหวางหนวยงานในสังกัด
- สนับสนุนยานพาหนะ พนักงานประจำรถยานพาหนะและ
อุ ป ก รณ@ ก ารข น ส ง ต ล อ ด จน เต รีย ม น้ ำมั น เช้ื อ เพ ลิ งต าม
ความเหมาะสมและจำเป*นเพอื่ การป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
- สนับสนุนการอพยพเคลื่อนย'ายประชาชนออกจากพ้ืนท่ี
ประสบภัย หรือเสี่ยงตอการเกิดสาธารณภัย เพื่อให'ประชาชน
มีความปลอดภัย
- ประชาสัมพันธ@ความปลอดภัยในการคมนาคมทางน้ำ
การทองเที่ยวทางนำ้ การโดยสารเรือโดยสาร
- อบ รมเจ'าของเรือ เจ'าของทาเที ยบ เรือ คน ขับ เรือ
ให'ตระหนักถึงความปลอดภัยในการเดินเรือ ป=องกันไมให'
เกดิ อุบตั เิ หตุ
- ตรวจสอบเรือโดยสารใหเ' ป*นไปตามมาตรฐานท่ีกรมเจ'าทากำหนด
- ประชาสัมพันธ@และให'ข'อมูลขาวสารแกประชาชนเกี่ยวกับ
สาธารณภยั ในภาวะฉกุ เฉินหรอื ภยั คกุ คามที่เกิดขึ้น
- จัดต้ังศูนย@ข'อมูลประชาสัมพันธ@รวม เพ่ือเป*นศูนย@กลาง
การแลกเปล่ียนข'อมูล ขาวสาร ระหวางสวนราชการ หนวยงาน
ภาคเอกชน และสอื่ มวลชนทงั้ ในและตางประเทศ
- กำหนดมาตรการ ป=องกัน ตอบโต'ขาวลือ ขาวอันเป*นเท็จ
และข'อมูลท่ีจะสร'างความตระหนก แตกต่ืน และหวาดกลัว
ใหแ' กประชาชน
- สนับสนุนข'อมูลโรงงานอุตสาหกรรม และความต'องการ
ใชท' รพั ยากรของโรงงาน
- จัดทำแผนการจัดการสาธารณ ภัยให'สอดคล'องกับ
แผนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจงั หวดั
- สนับสนุนข'อมูลและผ'เู ชีย่ วชาญดา' นการจัดการสารเคมีและ
วัตถุอนั ตราย เพ่อื การป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
- จัดทำฐานข'อมูลทรัพยากรของแหลงอุตสาหกรรม
เพอื่ ใชส' นบั สนนุ การป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
- ให'ความชวยเหลือภาคอุตสาหกรรมท่ีได'รับผลกระทบ
จากสาธารณภัย
30
หน,วยงาน บทบาทหนา4 ท่ี
23. สำนักงานแรงงานจงั หวดั สมทุ รสาคร/ - สนับสนุนข'อมูลด'านแรงงาน เพื่อการป=องกันและบรรเทา
สำนักงานจัดหางานจังหวัดสมุทรสาคร/ สาธารณภยั
สำนกั งานสวสั ดิการและค'ุมครอง - จั ด เต รีย ม จั ด ห า แ รงงาน ที่ มี ค ว าม ร'ูท างเท ค นิ ค
แรงงานจังหวดั สมุทรสาคร/ เพ่อื ประโยชนใ@ นการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
สำนักงานประกันสงั คมจังหวดั สมุทรสาคร - ใ ห' ก า ร ศึ ก ษ า อ บ ร ม แ ล ะ ฝ‹ ก ฝ น แ ร ง ง า น ใ น
สถานประกอบการ เพ่ือความปลอดภัยในการทำงาน และสามารถ
ป=องกนั และรกั ษาความปลอดภัยในสถานประกอบการของตนเอง
- สำรวจ จัดเตรียม จัดหา โดยการเรียกร'องเกณฑ@จ'าง
หรอื เชาเครอื่ งมือเคร่ืองใช'ในการปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภยั
- ตรวจสอบข'อมูลแรงงานท่ีได'รับผลกระทบจากสาธารณภัย
เพ่ือให'การชวยเหลือด'านค'ุมครอง และเรียกร'องสิทธิที่พึงได'
ตามกฎหมายแรงงาน
- ฝก‹ อาชีพและจัดหางานใหผ' 'ปู ระสบภยั
- จดั หนวยใหบ' ริการดา' นประกันสังคมแกแรงงานทีป่ ระสบภยั
- ประมาณกำลังภาคแรงงาน เพื่อใช'ในการป=องกันและ
บรรเทาสาธารณภัย
24. สำนักงานพลังงาน - จัด ท ำฐ าน ข' อ มู ล แ ห ล งพ ลั งงาน เพื่ อ ใช' ส นั บ ส นุ น
จงั หวัดสมุทรสาคร การปฏิบัติงานของกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
ในพ้ืนท่ี
- จัดหาทรัพยากรด'านพลังงาน ให'เพียงพอตอความต'องการ
ใช'ในการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
- สนับสนุนผู'เชี่ยวชาญด'านพลังงานเพ่ือการป=องกันและ
บรรเทาสาธารณภยั
25. สำนกั งานพาณิชย@ - สนับสนุนการบรรเทาสาธารณภัย โดยประสานผ'ูผลิต/
จังหวดั สมทุ รสาคร ผ'นู ำเข'าสนิ คา' ที่จำเป*นตอการครองชีพ
- กำหนดมาตรการ กำกับดูแลราคาสินค'าและปริมาณสินค'า
เพื่อการจัดหาสินค'าท่ีจำเป*นในขณะเกิดสาธารณภัยและป=องปราม
การฉวยโอกาสกักตุนสินค'าหรือข้ึนราคาสินค'าซ้ำเติมผ'ูบริโภค
โดยมีการกำกบั ดแู ลทั้งตน' ทางและปลายทาง
- ติดตามสินค'าที่เป*นพืชผลการเกษตรในพื้นที่ประสบภัย
รวมทง้ั สำรวจและประเมินความเสียหาย
- ประสานผ'ูผลิต/ผู'นำเข'า เพอื่ สงสินค'าเข'าแตละพ้ืนท่ีให'เพยี งพอ
กับความต'องการโดยเฉพาะพื้นที่ประสบภัย และให'จำหนาย
ในราคาปกติ
26. สำนักงานสถติ ิ - สนับสนุนข'อมูลสถิติเพ่ือประโยชน@ในการป=องกันและ
จงั หวัดสมุทรสาคร บรรเทาสาธารณภัย
- สำรวจความพึงพอใจของประชาชนในการชวยเหลือเยียวยา
จากภยั พิบัตทิ ี่เกิดข้ึนในพื้นที่
31
หน,วยงาน บทบาทหนา4 ท่ี
27. สำนกั งานการทองเท่ียวและ - ให' ความรู'แล ะเผ ยแพ รความรู'ด'าน ความป ลอดภั ย
การกีฬาจงั หวัดสมุทรสาคร เม่ือเกิดสาธารณภัยแกนักทองเท่ียวและผู'ประกอบอุตสาหกรรม
ทองเที่ยว
28. ศูนยด@ ำรงธรรม
จังหวัดสมทุ รสาคร - ฟน`a ฟูแหลงทองเทีย่ วท่ไี ด'รบั ผลกระทบจากสาธารณภัย
- รับเร่ืองร'องเรียนที่เกี่ยวกับสาธารณภัย และชวยสำนักงาน
จงั หวัดสมุทรสาครตดิ ตอประสานงานด'านการตางประเทศ
๓.๓.๒ หน,วยงานสว, นกลาง
หนว, ยงาน บทบาทหนา4 ที่
1. ศูนย@ปอ= งกนั และบรรเทา - ให'การชวยเหลือ/สนับสนุนทรัพยากรในการจัดการ
สาธารณภัยเขต ๔ ประจวบคีรีขนั ธ@ สาธารณภยั ตามการร'องขอของผอ'ู ำนวยการจงั หวัดในพื้นที่
2. สถานีอุตุนิยมวิทยา - กำกับดูแล ติดตามประเมินผลการขับเคล่ือนแผนป=องกัน
และบรรเทาสาธารณภัยจังหวดั ในพนื้ ที่ เพอื่ นำไปสูการปฏบิ ัติ
3. โครงการชลประทานสมทุ รสาคร/
โครงการสงนำ้ และบำรงุ รักษาภาษีเจริญ/ - ตรวจ เฝ=าระวัง ติดตาม รายงานสภาวะอากาศและ
โครงการสงนำ้ และบำรงุ รกั ษาดำเนินสะดวก/ ปรากฏการณธ@ รรมชาติ
โครงการสงนำ้ และบำรุงรกั ษานครปฐม
4. สำนกั งานทรัพยากรนำ้ แหงชาติ - แจ'งเตอื นภยั และให'บริการฐานข'อมลู ดา' นอตุ นุ ยิ มวิทยา
- ให'ความชวยเหลือพ้ืนท่ีประสบปIญหาขาดแคลนน้ำ
เพ่ื อการอุปโภ ค บริโภค และพื้นที่เกษตรกรรม (พื ชสวน)
โด ย ก ารจั ด ตั้ งศู น ย@ ป ระ ส าน งาน แ ล ะ ให' ก ารช ว ย เห ลื อ
ดว' ยการสนับสนุนเครอ่ื งสบู นำ้ แกทอ' งถิ่น ทขี่ อรบั ความชวยเหลอื
- สนับสนุนข'อมูลน้ำและโครงการเก่ียวกับการบริหาร
จดั การน้ำให' กอปภ.จ.สค. ใชเ' ปน* ข'อมูลประกอบการตดั สินใจ
๓.๓.๓ หน,วยงานส,วนภมู ภิ าค
หนว, ยงาน บทบาทหนา4 ที่
1. อำเภอทุกอำเภอ
- ดำเนนิ การป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยในพ้ืนที่
- จัดทำแผนการปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภยั อำเภอ
- สนับสนุนกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
จงั หวัดในการปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภยั
32
๓.๓.๔ องคกรปกครองส,วนท4องถิน่
หน,วยงาน บทบาทหนา4 ที่
1. องคก@ ารบริหารสวนจงั หวัด - จัดทำแผนปฏิบัติการ และการสนับสนุนเคร่ืองมือ
สมุทรสาคร เครอ่ื งจกั รกล ยานพาหนะ ในการอพยพผป'ู ระสบภยั
2. องคก@ รปกครองสวนทอ' งถิ่น - ดำเนินการชวยเหลือผป'ู ระสบภยั ตามอำนาจหน'าที่
แหงพืน้ ที่
- ดำเนนิ การป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ในพน้ื ที่
- จัดทำแผนปฏิบัติการการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
องคก@ รปกครองสวนทอ' งถน่ิ
- สนับสนุนกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
จังหวัดในการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั
๓.๓.๕ องคการภาคเอกชน
หน,วยงาน บทบาทหนา4 ที่
1. หอการค'าจังหวัดสมุทรสาคร/ - ให'การสนับสนุนชวยเหลือกองอำนวยการป=องกันและ
สภาอุตสาหกรรมจังหวัดสมทุ รสาคร บรรเทาสาธารณภัยจังหวดั สมุทรสาคร
๓.๓.๖ องคการสาธารณกศุ ล จติ อาสาและอาสาสมัคร
หน,วยงาน บทบาทหน4าที่
1. สำนักงานเลขานกุ ารจิตอาสา
จังหวดั สมทุ รสาคร - นำจิตอาสาเข'ารวมปฏิบัติหน'าที่กับหนวยงานของรัฐ
2. เหลากาชาดจังหวัดสมุทรสาคร ในทกุ ข้นั ตอนของการปฏิบัติงานด'านสาธารณภัย
3. มูลนิธิการกุศลสมุทรสาคร/ - บรรเทาทุกข@ผปู' ระสบภัยขณะเกดิ เหตุ และหลังเกิดเหตุด'วย
มลู นธิ ิธารน้ำใจสมุทรสาคร/ การสงเคราะห@เคร่ืองอุปโภคบริโภค ตลอดจนอุปกรณ@และบริการ
มลู นธิ ิปอ2 เต็กต้ึง(ศูนย@สมุทรสาคร)/ อื่นๆ ตามความจำเป*น
มลู นธิ ริ วมกตัญŒูเขตสมุทรสาคร
- ติดตอประประสานความรวมมือกับสภากาชาดไทย
ในการจัดเตรียมโลหิต ยา เวชภัณฑ@ วัสดุอุปกรณ@ตางๆ ตลอดจน
เคร่ืองอุปโภคบริโภค เพื่อใช'ในการบรรเทาทุกข@และสงเคราะห@
ผปู' ระสบภัย
- ใหก' ารสนับสนนุ ชวยเหลือกองอำนวยการป=องกนั และบรรเทา
สาธารณภัยแตระดับ
- รวมปฏิบัติงานตามท่ีผ'ูอำนวยการศูนย@บัญชาการเหตุการณ@
มอบหมายตามขีดความสามารถและทรัพยากร
33
๓.๓.๗ หนว, ยงานอ่นื ๆ
หนว, ยงาน บทบาทหน4าท่ี
1. การไฟฟา= สวนภูมภิ าค
จังหวัดสมุทรสาคร - ควบคุมและป=องกันอันตรายอันอาจเกิดจากกระแสไฟฟ=า
ในขณะเกิดภัย
2. การประปาสวนภูมิภาค
จงั หวดั สมทุ รสาคร - บ ำรุง ดั ด แ ป ล ง แก' ไข จั ด ส่ิ งท ด แ ท น แ ล ะอ ำน ว ย
ความสะดวก สาธารณปู โภค ในดา' นความสวาง และการฟa`นฟูบูรณะ
3. บรษิ ทั ที โอ ที จำกดั (มหาชน) ในสภาพการชำรุดเสียหายให'กลับคืนสูสภาพปกติ ให'มีใช'
สาขาจงั หวัดสมทุ รสาคร ตามระบบเดมิ
4. วิทยาลัยเทคนคิ สมทุ รสาคร/ - จัดหาไฟฟา= สองสวางในศูนย@พกั พงิ ช่วั คราว
วิทยาลัยการอาชีพสมุทรสาคร/ - อำนวยการปฏิบัติในด'านการบำรุง ดัดแปลง แก'ไข
วิทยาลยั ชมุ ชนสมุทรสาคร จัดสิ่งทดแทนและอำนวยความสะดวกให'มีน้ำกินน้ำใช' และการฟ`นa ฟู
บูรณะในสภาพการชำรุดเสียหายให'กลับคืนสูสภาพปกติให'มีใช'ตาม
ระบบเดิม
- บริการ จัดหาน้ำสะอาดสำหรับด่ืมให'แกผ'ูประสบภัยและ
ดูแลผูป' ระสบภัยในศูนยพ@ ักพงิ ช่ัวคราว
- จัดระบบสื่อสารและโทรคมนาคม ทั้งระบบส่ือสารหลัก
ระบบส่ือสารรอง ระบบสำรอง ใหส' ามารถใชก' ารได'ทกุ สถานการณ@
- สนับสนุนอุปกรณ@ เครื่องมือเครื่องใช'ในการสื่อสาร
การจัดชอง การสื่อสารสำรองเพ่ือใช'ในภาวะฉุกเฉิน และสนับสนุน
กำลังคน เพื่อบริการติดตอสื่อสารได'ตลอดระยะเวลาระหวาง
ทเี่ กิดภยั และพนื้ ทภี่ ายนอก เพ่ือใหก' ารชวยเหลอื ไดอ' ยางรวดเร็ว
- ส นั บ ส นุ น ก ำ ลั ง ค น / อ า ส า ส มั ค ร แ ล ะ ส ถ า น ท่ี
แกกองอำนวยการปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภยั จงั หวดั
- ส นั บ ส นุ น ก า ร ฟ`a น ฟู ภ า ย ห ลั ง เกิ ด ส า ธ า ร ณ ภั ย
ในการซอม สร'าง และฝก‹ อาชีพ
๓.๔ การจัดต้ังองคกรปฏบิ ัติ
๓.๔.๑ ระดับนโยบาย
๑. คณะกรรมการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ (กปภ.ช.)
มีหน'าท่ีกำหนดนโยบายการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ บูรณาการ
พัฒนาระบบการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย ระหวางหนวยงานของรัฐและหนวยงานภาคเอกชน ให'มีประสิทธิภาพ
มีองคป@ ระกอบ และอำนาจหน'าทีต่ ามท่ีระบุในมาตรา ๖ และมาตรา ๗ แหงพระราชบัญญัติปอ= งกันและบรรเทา
สาธารณภัย พ.ศ. ๒๕๕๐
๒. คณะกรรมการป=องกนั อบุ ัตภิ ัยแหงชาติ (กปอ.)
มีหน'าท่ีเสนอนโยบายเกี่ยวกับการป=องกันอุบัติภัยของประเทศและเสนอแนะ
แนวทางปฏิบัติและประสานงานระหวางหนวยงานของรัฐ โดยมีองค@ประกอบ และอำนาจหน'าท่ีตามระเบียบ
สำนกั นายกรฐั มนตรวี าด'วยการป=องกันอุบตั ิภัยแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๘ และที่แกไ' ขเพิม่ เติม
34
๓.๔.๒ ระดับปฏิบัติ
๑. กองบัญชาการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ (บกปภ.ช.)
ทำหน'าท่ีบังคับบัญชา อำนวยการ ควบคุม กำกับ ดูแล และประสานการปฏิบัติการ
ป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยของกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยแตละระดับ โดยมีรัฐมนตรีวาการ
กระทรวงมหาดไทย เป*นผู'บัญชาการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ และปลัดกระทรวงมหาดไทย
เปน* รองผบ'ู ัญชาการปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ
ในกรณีการจัดการสาธารณภัยขนาดใหญ (ระดับ ๓) มีรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย
และกรณีการจัดการสาธารณภัยร'ายแรงอยางยิ่ง (ระดับ ๔) มีนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรี
ทไ่ี ด'รับมอบหมาย เป*นผู'ควบคมุ สงั่ การ และบญั ชาการ
๒. กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยกลาง (กอปภ.ก.)
ให'กรมป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย จัดตั้งกองอำนวยการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยกลาง โดยมผี ู'อำนวยการกลาง เปน* ผูอ' ำนวยการ มคี วามรับผดิ ชอบ ดังน้ี
๒.๑ ภาวะปกติ ประสานงาน และบูรณาการข'อมูลและการปฏิบัติการ
ของหนวยงาน ท่ีเกี่ยวข'อง ทั้งในสวนของสรรพกำลัง เคร่ืองมืออุปกรณ@ แผนปฏิบัติการ เพ่ือเตรยี มความพร'อม
ในการป=องกันและแกไ' ขปญI หาสาธารณภยั ท้ังระบบ
๒.๒ ภาวะใกล'เกิดภัย เตรียมการเผชิญเหตุ ติดตามและเฝ=าระวัง
สถานการณ@ รวมถึงวิเคราะห@ข'อมูลที่เก่ียวข'อง ประเมินสถานการณ@ และแจ'งเตือนภัย พร'อมท้ัง รายงาน และเสนอ
ความเห็ นต อ ผู' บั ญ ช า ก า ร ป= อ ง กั น แ ล ะ บ ร ร เท า ส า ธ า ร ณ ภั ย แ ห ง ช า ติ ห รื อ น า ย ก รั ฐ ม น ต รี ต า ม แ ต ร ะ ดั บ
การจัดการ สาธารณภัย เพ่ือตัดสินใจในการรับมือกับสาธารณภัยท่ีจะเกิดข้ึน โดยเรียกหนวยงานที่เก่ียวข'อง
เพ่ือเปน* การประกอบกำลงั เร่มิ ปฏบิ ัติการ
๒.๓ ภาวะเกิดภัย อำนวยการและบูรณาการประสานการปฏิบัติ ในกรณี
การจัดการสาธารณภัยขนาดเล็ก (ระดับ ๑) และขนาดกลาง (ระดับ ๒) ให'กองอำนวยการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยกลาง รับผิดชอบในการอำนวยการ ประเมินสถานการณ@ และสนับสนุนการสั่งการจากกองบญั ชาการ
ปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ รวมถึงติดตามและเฝ=าระวังสถานการณ@ วิเคราะหป@ ระเมินสถานการณ@
รายงานสถานการณ@และแจ'งเตือน พร'อมทั้งเสนอความคิดเห็นตอผ'ูบัญชาการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ
เพื่อตัดสินใจยกระดับในกรณีการจัดการสาธารณภัยขนาดใหญ (ระดับ ๓) และนายกรัฐมนตรีหรือ
รองนายกรฐั มนตรซี ึง่ นายกรฐั มนตรมี อบหมาย ในกรณกี ารจัดการสาธารณภัยรา' ยแรงอยางย่ิง (ระดบั ๔)
ท้ังน้ี ให'กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยกลาง ทำหน'าที่เป*นสวนหนึ่ง
ในศูนย@ประสานการปฏิบัติของกองบัญชาการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ ในกรณียกระดับ
เป*นการจดั การสาธารณภัยขนาดใหญ (ระดับ ๓) และขนาดรา' ยแรงอยางย่งิ (ระดบั ๔)
๓. กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร (กอปภ.จ.สค)
ทำหน'าที่อำนวยการ ควบคุม สนับสนุน และประสานการปฏิบัติการป=องกันและบรรเทา สาธารณภัยในพื้นที่
รับผิดชอบ โดยมีองค@ประกอบดังน้ี
กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวดั สมุทรสาคร ประกอบดว' ย
๑. ผู'วาราชการจงั หวัดสมุทรสาคร ผ'ูอำนวยการ
๒. รองผ'วู าราชการจงั หวดั สมุทรสาคร (ทกี่ ำกับดูแล) รองผอ'ู ำนวยการ
๓. นายกองค@การบริหารสวนจงั หวัดสมุทรสาคร รองผอู' ำนวยการ
4. รองผอู' ำนวยการรกั ษาความมน่ั คงภายในจังหวดั สมทุ รสาคร (ฝา2 ยทหาร) กรรมการ
5. ปลดั จังหวดั สมุทรสาคร กรรมการ
6. ผูบ' งั คบั การตำรวจภธู รจังหวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
35
7. ผู'บญั ชาการมณฑลทหารบกท่ี 16 กรรมการ
8. ผ'บู งั คบั การกรมทหารส่ือสาร ที่ ๑ กรรมการ
9. นายแพทยส@ าธารณสุขจังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๑0. หัวหน'าสำนกั งานจงั หวดั สมุทรสาคร กรรมการ
๑1. ผอ'ู ำนวยการศนู ยป@ =องกันและบรรเทาสาธารณภยั เขต 4 ประจวบคีรีขันธ@ กรรมการ
๑2. โยธาธิการและผังเมืองจังหวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
๑3. พัฒนาการจังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๑4. ทอ' งถิน่ จงั หวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
๑5. ประชาสัมพันธจ@ ังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๑6. คลังจังหวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
๑7. สรรพสามิตพืน้ ทีส่ มทุ รสาคร กรรมการ
18. พัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย@จังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
19. เกษตรและสหกรณ@จังหวดั สมุทรสาคร กรรมการ
20. ผอ'ู ำนวยการโครงการชลประทานสมุทรสาคร กรรมการ
21. เกษตรจังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๒2. ปศสุ ตั ว@จังหวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
๒3. ประมงจงั หวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๒4. ขนสงจังหวดั สมุทรสาคร กรรมการ
๒5. ผอ'ู ำนวยการแขวงทางหลวงสมทุ รสาคร กรรมการ
๒6. ผู'อำนวยการแขวงทางหลวงชนบทสมุทรสาคร กรรมการ
๒7. ผ'ูอำนวยการสถานอี ุตุนิยมวิทยาจังหวดั สมุทรสาคร กรรมการ
28. ผอู' ำนวยการสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ' มสมุทรสาคร กรรมการ
29. พาณชิ ยจ@ งั หวดั สมุทรสาคร กรรมการ
30. พลังงานจังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๓1. ผูอ' ำนวยการศนู ยพ@ ัฒนาฝม8 อื แรงงานจังหวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
๓2. แรงงานจังหวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
๓3. จัดหางานจังหวดั สมุทรสาคร กรรมการ
๓4. วัฒนธรรมจังหวดั สมุทรสาคร กรรมการ
๓5. ผอ'ู ำนวยการสำนกั งานพระพุทธศาสนาจังหวดั สมทุ รสาคร กรรมการ
36. สวสั ดิการและคุ'มครองแรงงานจังหวดั สมทุ รสาคร กรรมการ
๓7. ประธานคณะกรรมการอาชีวศึกษาจังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
38. ศึกษาธิการจงั หวดั สมทุ รสาคร กรรมการ
๓9. ผ'ูอำนวยการสำนักงานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาสมทุ รสาคร กรรมการ
40. สถิติจงั หวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๔1. อุตสาหกรรมจงั หวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๔2. ผ'จู ดั การการไฟฟา= สวนภมู ิภาคจงั หวดั สมทุ รสาคร กรรมการ
๔3. ผจู' ัดการการประปาสวนภมู ิภาคสาขาสมทุ รสาคร กรรมการ
๔4. ผ'จู ดั การสำนักงานบริหารลูกค'าจังหวัดสมุทรสาคร กรรมการ
๔5. ผู'อำนวยการสำนกั งานคณะกรรมการกำกับและสงเสริมการประกอบ กรรมการ
ธุรกิจประกันภัยจงั หวัดสมุทรสาคร
36
๔6. นายอำเภอ ทกุ อำเภอ กรรมการ
47. นายกเทศมนตรที ุกแหง กรรมการ
48. ประธานมูลนธิ ิการกุศล กรรมการ
49. ประธานหอการค'าจังหวัดสมทุ รสาคร กรรมการ
๕0. หวั หนา' สำนักงานปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร กรรมการและเลขานุการ
อำนาจหน'าที่
๑. อำนวยการ ควบคุม สนับสนุน และประสานการปฏิบัติการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยในพ้ืนที่รบั ผิดชอบ
๒. จัดทำแผนปฏิบัติการตามความเสี่ยงภัยด'านตาง ๆ ให'สอดรับกับแผนการป=องกันและ
บรรเทาสาธารณภยั จงั หวัด
๓. กำหนดแนวทาง/การดำเนนิ การเพื่อลดความเส่ียงจากสาธารณภยั การเตรียมพรอ' มรับมือ
กับสาธารณภัยของกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด กองอำนวยการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภยั อำเภอ และกองอำนวยการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ขององค@กรปกครองสวนท'องถ่ินแหงพื้นที่
๔. เฝ=าระวัง ติดตาม ประเมิน และวิเคราะห@สถานการณ@สาธารณภัย เมื่อเกิดหรือคาดวา
จะเกิดสาธารณภัยข้ึน ในการจัดการสาธารณภัยระดับ ๒ ให'เสนอผ'ูอำนวยการจังหวัดจัดตั้งศูนย@บัญชาการ
เหตุการณ@จังหวัดข้นึ เพอื่ เผชิญเหตุสาธารณภัยในพนื้ ท่ี
๕. รวบรวมและจัดทำคลังข'อมูลทรัพยากรในการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยในพ้ืนทจ่ี ังหวัด
๖. ประสานความรวมมือกบั หนวยงานตาง ๆ ท้ังภาคเอกชน และจังหวัดข'างเคียง โดยใหแ' ละ
รบั การสนับสนุนทรัพยากร เพือ่ ชวยเหลอื ในการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
๗. ประสานงานด'านการตางประเทศกับหนวยงานตางๆ ในการจัดการความเสี่ยงจาก
สาธารณภยั เชน การใหค' วามชวยเหลอื ด'านมนษุ ยธรรม เปน* ต'น
8. ปฏิบตั หิ นา' ทีอ่ ่ืนใดตามทผี่ 'มู ีอำนาจตามกฎหมายมอบหมาย
๔. กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภยั อำเภอ (กอปภ.อ.)
ทำหน'าที่อำนวยการ ควบคุม สนับสนุน และประสานการปฏิบัติกับองค@กรปกครอง
สวนท'องถิ่นในเขตพื้นท่ีรับผิดชอบ ในการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย และปฏิบัติงานตามท่ีผ'ูวาราชการ
จังหวัดหรือกองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณ ภัยจังหวัดมอบหมาย โดยมีนายอำเภอ
เป*นผอ'ู ำนวยการ และมอี งคป@ ระกอบ ดังนี้
กองอำนวยการปFองกนั และบรรเทาสาธารณภัยอำเภอ ประกอบด'วย
๑. นายอำเภอ ผ'ูอำนวยการ
๒. ปลัดอำเภอ หัวหนา' กลุมบริหารการปกครอง รองผอ'ู ำนวยการ
๓. ผ'กู ำกับการหัวหน'าสถานีตำรวจในเขตพนื้ ท่ี กรรมการ
๔. ผู'แทนกระทรวงกลาโหมท่ีได'รบั มอบหมาย กรรมการ
๕. สาธารณสขุ อำเภอ กรรมการ
6. ท'องถ่นิ อำเภอ กรรมการ
7. ผู'บรหิ ารองค@กรปกครองสวนทอ' งถ่ินในพนื้ ท่ี กรรมการ
8. ผู'แทนหวั หน'าสวนราชการสวนกลางในพนื้ ท่ี กรรมการ
9. ผแ'ู ทนหนวยงานของรฐั ที่นายอำเภอเห็นสมควรแตงตง้ั กรรมการ
10. ผ'แู ทนสถานศึกษาท่นี ายอำเภอเห็นสมควรแตงต้ัง กรรมการ กรรมการ
๑1. ผ'ูแทนองค@การสาธารณกุศลในพน้ื ท่ีทน่ี ายอำเภอเหน็ สมควรแตงตัง้ กรรมการ
37
๑2. ปลัดอำเภอ หัวหน'าฝ2ายความมัน่ คง กรรมการและเลขานุการรวม
๑3. ผ'แู ทนสำนักงานปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภยั จงั หวัด กรรมการและเลขานุการรวม
หมายเหตุ อาจปรบั เปลี่ยนและเปลย่ี นแปลงกรรมการได'ตามทีน่ ายอำเภอเหน็ สมควร
อำนาจหนา' ท่ี
๑. จัดทำแผนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยอำเภอ และแผนที่เก่ียวข'องเพ่ืออำนวยการ
ประสานงาน และสนับสนุนการปฏิบัติในการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยขององค@กรปกครองสวนท'องถ่ิน
ตามแผนการปอ= งกนั และบรรเทาสาธารณภยั จงั หวดั
๒. กำหนดแนวทางปฏิบัติ การประสานงาน เพื่อลดความเสี่ยงจากสาธารณ ภัย
การเตรียมพร'อมรับมือกับสาธารณภัย และการฟ`aนฟูของกองอำนวยการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัยอำเภอ
และกองอำนวยการปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภัยขององค@กรปกครองสวนท'องถ่ินแหงพ้ืนที่
๓. เฝ=าระวัง ติดตาม ประเมิน และวิเคราะห@สถานการณ@สาธารณภัย เมื่อเกิดหรือคาดวา
จะเกิดสาธารณภัยข้ึน ในเขตพน้ื ที่ ใหเ' สนอผอู' ำนวยการอำเภอจัดต้ังศูนยบ@ ัญชาการเหตุการณ@อำเภอ เพื่อควบคุม
และบญั ชาการ
๔. รวบรวมและจัดทำคลังข'อมูลทรัพยากรในการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยในพ้ืนท่ี
อำเภอ
๕. ปฏิบัติหน'าที่อื่นใดตามท่ีผู'วาราชการจังหวัดและหรือกองอำนวยการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภยั จงั หวดั มอบหมาย
๕. กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยเทศบาล (กอปภ.ทน./ทม./ทต.)
ทำหน'าที่อำนวยการ ควบคุม ปฏิบัติการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย และ
เผชิญเหตุ เมื่อเกิดสาธารณภัยขึ้น พร'อมท้ังจัดทำแผนปฏิบัติการในการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
ของเทศบาล ให'สอดคล'องกับแผนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจงั หวัด และแผนการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยอำเภอ รวมถึงมีหน'าที่ชวยเหลือผ'ูอำนวยการจังหวัดและผ'ูอำนวยการอำเภอตามท่ีได'รับมอบหมาย
พร'อมทั้ง สนับสนุนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยให'องค@กรปกครองสวนท'องถิ่นซ่ึงมีพ้ืนท่ีติดตอ
หรอื ใกลเ' คยี ง หรอื เขตพ้ืนทอ่ี ื่นเมื่อได'รบั การร'องขอ โดยมีนายกเทศมนตรี เปน* ผอ'ู ำนวยการ
๖. กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยองค@การบริหารสวนตำบล
(กอปภ.อบต.)
ทำหน'าท่ีอำนวยการ ควบคุม ปฏิบัติการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยและ
เผชิญเหตุ เมื่อเกดิ สาธารณภัยข้ึน พร'อมทั้งจัดทำแผนปฏบิ ัติการในการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัยขององค@การ
บริหารสวนตำบล ให'สอดคล'องกับแผนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด และแผนการป=องกันและบรรเทา
สาธารณภัยอำเภอ รวมถึงมีหน'าท่ีชวยเหลือผู'อำนวยการจังหวัดและผ'ูอำนวยการอำเภอตามท่ีได'รับมอบหมาย
พร'อมท้ัง สนับสนุนการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยให'องค@กรปกครองสวนท'องถนิ่ ซึ่งมีพื้นท่ีติดตอหรอื ใกล'เคียง
หรอื เขตพ้ืนที่อืน่ เม่ือไดร' ับการร'องขอ โดยมนี ายกองคก@ ารบริหารสวนตำบล เป*นผอู' ำนวยการ
38
นายกรัฐมนตรี
กรณเี กิดสาธารณภัยรายแรงอย.างยิ่ง
กองบญั ชาการปองกนั และบรรเทาสาธารณภยั แห.งชาติ (บกปภ.ช.)
ผูบ' ญั ชาการปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภยั แหงชาติ
(รัฐมนตรวี าการกระทรวงมหาดไทย)
รองผ'บู ัญชาการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยแหงชาติ
(ปลดั กระทรวงมหาดไทย)
กองอำนวยการปองกันและบรรเทาสาธารณภยั กลาง (กอปภ.ก.)
ผ'อู ำนวยการกลาง
(อธบิ ดกี รมป=องกนั และบรรเทาสาธารณภัย)
กองอำนวยการปอ= งกันและบรรเทาสาธารณภยั จงั หวัด
(กอปภ.จ.)
ผ'อู ำนวยการจงั หวดั
(ผ'วู าราชการจังหวดั สมทุ รสาคร)
รองผอู' ำนวยการจังหวดั
กองอำนวยการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั อำเภอ
(กอปภ.อ.)
ผ'ูอำนวยการอำเภอ
(นายอำเภอ)
กองอำนวยการป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั กองอำนวยการป=องกันและบรรเทาสาธารณภัย
เทศบาล (กอปภ.ทน./ทม./ทต.) องคก@ ารบรหิ ารสวนตำบล (กอปภ.อบต.)
ผ'ูอำนวยการท'องถนิ่ ผูอ' ำนวยการทอ' งถนิ่
(นายกเทศมนตรี) (นายกองค@การบรหิ ารสวนตำบล)
ผู'ชวยผ'ูอำนวยการทอ' งถ่นิ
(ปลัดเทศบาล) ผ'ูชวยผ'อู ำนวยการท'องถิน่
(ปลัดองคก@ ารบรหิ ารสวนตำบล)
แผนภาพท่ี ๓ – ๑ : กลไกการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภยั
39
๓.๕ แนวทางปฏบิ ตั ริ ว, มกับหนว, ยงานท่ีเกี่ยวขอ4 ง
๓.๕.๑ แนวทางปฏบิ ัติรวมกบั หนวยทหารในพ้ืนท่ี
เม่ือเกิดหรือคาดวาจะเกิดสาธารณภัย ให'จังหวัดสมุทรสาครประสานขอรับการสนับสนุนกำลังพล
ยานพาหนะ และเครื่องจกั รกลจากกรมทหารสื่อสารท่ี ๑ คายกำแพงเพชรอัครโยธิน
๓.๕.๒ แนวทางปฏบิ ัติรวมกับจิตอาสา ภาคประชาสังคม เอกชน และองคก@ รสาธารณกุศล
เมื่อเกิดภัย การขจัดหรือลดความรุนแรงของภัย รวมทั้งการรักษาขวัญกำลังใจของประชาชน
และความเป*นระเบียบในการปฏิบัติหน'าที่ของเจ'าหน'าท่ี จิตอาสา และอาสาสมัครให'คงไว' เป*นงานที่ทุกฝ2าย
ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนจะต'องรวมแรงรวมใจกันดำเนินการเพื่อให'สภาวะภัยหมดส้ินโดยเร็ว
จึงจำเป*นต'องใช'กำลังอาสาสมัคร มูลนิธิ องค@กรสาธารณกุศลเขา' ชวยเหลอื
๑. การปฏิบตั ิ
๑.๑ กอนเกิดสาธารณภยั
๑.๑.๑ จัดทำบัญ ชีรายช่ือองค@กรสาธารณ กุศลในเขตจังหวัดสมุทรสาคร
พร'อมสถานทต่ี ้งั รายช่อื ผู'ตดิ ตอประสานงาน หมายเลขโทรศัพท@ และทรัพยากรที่สามารถใหก' ารสนับสนุนได'
๑.๑.๒ ให'องค@กรสาธารณกุศลในจังหวัดจัดเจ'าหน'าที่ประสานงานกับสำนักงาน
ป=องกนั และบรรเทาสาธารณภยั จังหวัด ตลอด ๒๔ ชั่วโมง พรอ' มอปุ กรณ@และกำลังคนท่ีสามารถปฏิบัตภิ ารกจิ ได'
๑.๒ ขณะเกดิ สาธารณภยั
๑.๒.๑ เม่ือเกิดสาธารณภัยขึ้น ถ'าองค@การสาธารณกุศลไปถึงพ้ืนท่ีประสบภัยกอน
เจ'าหน'าท่ีผ'ูรับผิดชอบให'ก้ันเขตพื้นท่ีอันตรายและกันไมให'ผ'ูท่ีไมเกี่ยวข'องเข'าไปยังพื้นท่ีอันตราย พร'อมทั้ง
แจง' หนวยงานหรอื เจ'าหนา' ท่ผี ร'ู บั ผิดชอบโดยทนั ที เพือ่ ดำเนินการควบคมุ สถานการณ@สาธารณภัย
๑.๒.๒ กรณีท่ีได'รับการประสานจากสำนักงานป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด
สมุทรสาคร หรือหนวยงานท่ีรับผิดชอบ เชน ตำรวจ เทศบาล องค@การบริหารสวนตำบล ให'องค@กรสาธารณกุศล
จัดชุดเคลื่อนท่ีเร็วออกไปยังท่ีเกิดเหตุ และให'รายงานตัวที่ศูนย@บัญชาการเหตุการณ@หรือผ'ูบัญชาการเหตุการณ@
เพ่ือรบั มอบหมายภารกจิ ในการปฏิบตั กิ าร
๑.๓ หลงั เกิดสาธารณภยั
๑.๓.๑ ชวยเหลือเจ'าหน'าท่ีหรือหนวยงานท่ีเกี่ยวข'องในการรักษาความปลอดภัย
ในสถานท่ีเกดิ เหตุ และพ้นื ที่รองรับการอพยพ
๑.๓.๒ ประสานหนวยแพทย@และพยาบาล อีกท้ังให'การรักษาพยาบาลเบ้ืองต'น
แกผ'ูประสบสาธารณภยั พร'อมทัง้ ลำเลยี งผ'ูไดร' ับบาดเจ็บสงโรงพยาบาล
๑.๓.๓ อพยพชวยเหลือผ'ูประสบสาธารณภัยไปยังที่ปลอดภัย หรือพื้นท่ีรองรับ
การอพยพ
๒. การประสานงาน
๒.๑ ในภาวะปกติ สำนักงานป=องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร เป*นหนวยงานหลัก
ในการประสานงานกับองคก@ รสาธารณกุศลในพืน้ ท่ี
๒.๒ ในภาวะฉุกเฉิน เมื่อเกิดเหตุสาธารณภัยข้ึน หรือมีการประกาศเขตภัยพิบัติในพ้ืนที่ท่ีประสบ
สาธารณภัย ให'จิตอาสา อาสาสมัคร มูลนิธิ องค@กรสาธารณกุศล ต'องรายงานตัวตอผ'ูบัญชาการเหตุการณ@
หรือศูนย@บัญชาการเหตุการณ@ ที่จังหวัด อำเภอ หรือองค@กรปกครองสวนท'องถิ่นในพ้ืนที่ ที่จัดต้ังขึ้นแล'วแตกรณี
เพอื่ ประสานการปฏบิ ัติ
40
บทท่ี ๔
การลดความเสย่ี งจากสาธารณภัย
การลดความเส่ียงจากสาธารณภัย เป+นแนวคิดและวิธีปฏิบัติในการลดโอกาสที่จะไดรับ
ผลกระทบทางลบจากสาธารณภัยโดยการวิเคราะห6และการบริหารจัดการป3จจัยท่ีเป+นสาเหตุและผลกระทบ
ของสาธารณภัย เพื่อกำหนดนโยบาย มาตรการ หรือกิจกรรมต.าง ๆ ใหสามารถลดความล.อแหลม ลดป3จจัย
ท่ีทำใหเกิดความเปราะบาง และเพิ่มศักยภาพในการจัดการป3ญหา โดยมีเปาหมายในการลดความเส่ียง ที่มีอย.ูในชุมชน
และสังคมในป3จจุบัน รวมถงึ ปองกนั ความเส่ยี งทอ่ี าจเกิดขน้ึ ในอนาคต
ความเส่ียงจากสาธารณ ภัย (Disaster Risk) หมายถึง โอกาสที่สาธารณ ภัยทำให
เกิดการสูญเสีย ต.อชีวิต ร.างกาย ทรัพย6สิน ความเป+นอยู. และภาคบริการต.างๆ ในชุมชนใดชุมชนหน่ึง
ณ หวงเวลาใดเวลาหนึ่งในอนาคต ซึ่งสามารถแทนดวยสมการแสดงความสัมพันธ6ของป3จจัยที่เกี่ยวของกับ
ความเส่ยี ง ไดแก. ภยั ความล.อแหลม ความเปราะบาง และศกั ยภาพ ดงั น้ี
ความเส่ยี ง (Risk) = ภยั (Hazard) x ความล.อแหลม (Exposure) x ความเปราะบาง (Vulnerability)
ศักยภาพ (Capacity)
๔.๑ การป5องกันและลดผลกระทบในพน้ื ท่ีเสี่ยง
การปองกันและลดผลกระทบในพ้ืนที่เส่ียง เป+นการดำเนินการในช.วงก.อนเกิดภัย ท้ังท่ีใช
โครงสราง และ ไม.ใชโครงสราง เพ่ือขจัดหรือลดโอกาสที่สาธารณภัยจะสรางผลกระทบต.อบุคคล ชุมชน หรือ
สังคม เป+นการเสริมสรางศักยภาพในการบริหารและจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ใหมีภูมิคุมกันในการ
พรอมรับมือและฟEFนคืนกลับไดอย.างรวดเร็ว รวมทั้งพัฒนาศักยภาพเพ่ือเตรียมพรอมในการเผชิญเหตุ
สาธารณภยั อย.างมีประสทิ ธิภาพ และการฟนEF สภาพและซ.อมสรางใหดกี ว.าและปลอดภัยกว.าเดิมในช.วงการฟEFนฟู
๔.๑.๑ ใชโครงสราง
- สรางระบบฐานขอมูล/คลงั ขอมูลสาธารณภยั และระบบประเมินความเส่ียงจากสาธารณภยั ของจังหวดั
- การพฒั นาระบบการพยากรณ6และการแจงเตือนภยั ตงั้ แตร. ะดบั จังหวดั ถึงระดับทองถน่ิ
๔.๑.๒ ไมใชโครงสราง
- การจดั ทำแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภยั ทุกระดบั ตงั้ แตร. ะดับจังหวัดถึงระดับชุมชน
- การพฒั นาศักยภาพของระบบส่ือสาร
- การเตรียมป3จจัยสเ่ี พอื่ ชว. ยเหลอื ผูประสบภยั
- การเตรียมสนบั สนนุ ดานทรัพยากรและพลงั งาน เพื่อการปองกันและบรรเทาสาธารณภยั
- การเตรียมบุคลากรเพอื่ การปองกนั และบรรเทาสาธารณภัย
- การเสรมิ สรางความพรอมของทองถิ่นในการปองกันและบรรเทาสาธารณภยั
- ฝMกอบรมการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยโดยอาศัยชุมชนเป+นฐาน (Community
Base Disaster Risk Management : CBDRM)
- ฝMกการปองกนั และบรรเทาสาธารณภยั ทุกระดับ
41
๔.๒ การเตรียมความพรอม
การเตรียมความพรอม เป+นการดำเนินการที่เนนช.วงก.อนเกิดภัยเพ่ือใหประชาชนหรือชุมชน
และหนว. ยงานที่เก่ียวของมีองค6ความรู ขีดความสามารถ และทักษะตา. งๆ พรอมท่ีจะรบั มือกับสาธารณภยั ไดแก.
๔.๒.๑ การจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยโดยอาศัยชุมชนเป;นฐาน (Community
Based Disaster Risk Management : CBDRM) เนนการอาศัยชุมชนเป+นศูนย6กลางในการปองกัน แกไข
บรรเทา และฟFEนฟูความเสียหายจากสาธารณภัย โดยใหชุมชนเขามามีส.วนร.วมในการวางแผน ตัดสินใจ กำหนด
แนวทางแกป3ญหาในการจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย เพ่ือลดความเสี่ยงภัยของชุมชนและเพ่ิมขีด
ความสามารถ ใหคนในชุมชนมีศักยภาพในการระงับบรรเทาภัยไดดวยตนเองในระดับหน่ึงก.อนท่ีหน.วยงาน
ภายนอกจะเขาไปใหความช.วยเหลอื จึงเปน+ เครือ่ งมอื ในการเตรยี มประชาชน/ชุมชน ใหมีความพรอมที่จะเผชิญ
สาธารณภัยและไดรับผลกระทบต.อชีวิตและทรัพย6สินใหนอยท่ีสุด รวมท้ังเป+นการสรางภาคีเครือข.ายภาค
ประชาชนในรูปแบบอาสาสมัครเพ่ือช.วยเหลืองานเจาหนาท่ีในข้ันตอนการเตรียมความพรอม เช.น การศึกษา
ขอมูล การวิเคราะห6ขอมูลภัย การแจงเตือนภัย การจัดตั้งคณะกรรมการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยของ
ชุมชน/หมู.บาน การฝกM การปองกันและบรรเทาสาธารณภัย และการประเมนิ ผล เปน+ ตน
ทงั้ น้ี การลดความเสี่ยงภัยในพื้นทจี่ ังหวัดสมุทรสาคร มีแนวทางการดำเนินกิจกรรม/โครงการ
เพื่อลดผลกระทบของสาธารณภัย ดงั นี้
ท่ี อำเภอ พืน้ ทีต่ ำบล ความเสย่ี ง กิจกรรม
1 เมืองสมุทรสาคร ต.นาโคก อุทกภัย 1. กำหนดเขตพ้ืนที่เส่ียงภัย
ต.โคกขาม
ต.พันท'ายนรสิงห@ คล่ืนพายซุ ดั ฝงJI จากอัคคีภยั
ต.ทาจนี
ต.ทาทราย อัคคภี ยั 2. สร'างกำแพงก้ันริมตลิ่ง
ต.บา' นเกาะ
ต.บางหญา' แพรก ภยั จากการคมนาคม ปอ= งกันพ้ืนทีเ่ ศรษฐกจิ
ต.บางกระเจ'า
ต.บา' นบอ สารเคมีและวัตถุอนั ตราย 3. ขุดลอกคูคลอง
ต.บางโทรดั
ต.กาหลง โรคระบาด 4 . ต้ังศู น ย@เตรียม ความ
ต.นาดี
ต.คอกกระบอื โรคอนั เกิดจากฝ2นุ ละอองขนาดเล็ก พร'อมปอ= งกันภยั ของชุมชน
ต.บางน้ำจดื
ต.ชยั มงคล ภัยจากเทคโนโลยสี ารสนเทศ 5. สร'างวัฒ นธรรมความ
ปลอดภัยทางถนน
6. ประชาสัมพันธ@แนวทาง
การปอ= งกนั สาธารณภัย
42
ที่ อำเภอ พ้ืนทีต่ ำบล ความเสี่ยง กจิ กรรม
2 กระทมุ แบน ต.ทาเสา อุทกภัย 1. กำหนดเขตพื้นท่ีเสี่ยงภัย
3 บา' นแพ'ว ต.ทาไม'
ต.สวนหลวง อัคคภี ัย จากอคั คภี ัย
ต.บางยาง
ต.อ'อมนอ' ย ภัยจากการคมนาคม 2. สร'างกำแพงก้ันริมตล่ิง
ต.ดอนไกดี
ต.แคราย สารเคมแี ละวัตถุอนั ตราย ปอ= งกนั พ้ืนที่เศรษฐกิจ
ต.คลองมะเด่ือ
โรคระบาด 3. ขุดลอกคูคลอง
ต.คลองตัน
ต.สวนส'ม โรคอนั เกดิ จากฝ2ุนละอองขนาดเล็ก 4 . ตั้งศู น ย@เตรียม ความ
ต.หลักสอง
ต.หลักสาม ภยั จากเทคโนโลยสี ารสนเทศ พร'อมปอ= งกนั ภยั ของชุมชน
ตำบลโรงเข'
ต.อำแพง 5. สร'างวัฒ นธรรมความ
ต.ยกกระบตั ร
ปลอดภยั ทางถนน
6. ประชาสัมพันธ@แนวทาง
การป=องกนั สาธารณภยั
อุทกภยั 1. ขุดลอกคูคลองลำน้ำ
โรคอนั เกิดจากฝุ2นละอองขนาดเล็ก สาธารณะ
โรคแมลงศัตรูพืช 2. เจาะบอบาดาล เป2าล'าง
โรคระบาดจากสตั ว@ บอบาดาล
ภัยจากเทคโนโลยีสารสนเทศ 3 . ต้ังศู น ย@เตรียม ความ
พร'อมป=องกนั ภัยของชมุ ชน
(๑) องค6กรปกครองสว. นทองถ่ินท่ีผา. นการอบรมจดั ตั้ง CBDRM แลว จำนวน ๒๗ แหง. จาก
ทั้งหมด ๓๗ แหง. ไดแก.
อำเภอ องคกรปกครองสวนทองถ่นิ ทผ่ี านการฝก? อบรมแลว
๑. เมืองสมทุ รสาคร ผา. นการฝMกอบรม เทศบาลตำบลบางหญา' แพรก
จำนวน ๑๓ แห.ง จากท้ังหมด ๑๗ แห.ง เทศบาลนครสมุทรสาคร
เทศบาลตำบลทาจีน
เทศบาลตำบลนาดี
องค@การบริหารสวนตำบลกาหลง
องค@การบริหารสวนตำบลโคกขาม
องค@การบรหิ ารสวนตำบลพันท'ายนรสงิ ห@
องค@การบรหิ ารสวนตำบลคอกกระบอื
องค@การบริหารสวนตำบลบางน้ำจืด
องค@การบรหิ ารสวนตำบลบางกระเจา'
องค@การบรหิ ารสวนตำบลบางโทรัด
องค@การบรหิ ารสวนตำบลบ'านเกาะ
องค@การบรหิ ารสวนตำบลบ'านบอ
43
อำเภอ องคกรปกครองสวนทองถิ่นทผี่ านการฝก? อบรมแลว
๒. อำเภอกระทุ.มแบน ผ.านการฝกM อบรม องค@การบริหารสวนตำบลหนองนกไข
จำนวน ๘ แหง. จากทงั้ หมด ๑๐ แห.ง เทศบาลนครออ' มนอ' ย
องค@การบริหารสวนตำบลทาเสา
๓. อำเภอบานแพว ผ.านการฝMกอบรม องค@การบริหารสวนตำบลบางยาง
จำนวน ๖ แหง. จากทงั้ หมด ๑๐ แห.ง องค@การบริหารสวนตำบลทาไม'
องค@การบรหิ ารสวนตำบลแคราย
เทศบาลตำบลสวนหลวง
เทศบาลตำบลดอนไกดี
เทศบาลตำบลเกษตรพฒั นา
เทศบาลตำบลหลักห'า
องค@การบรหิ ารสวนตำบลคลองตนั
องค@การบริหารสวนตำบลสวนส'ม
องค@การบรหิ ารสวนตำบลเจด็ ริ้ว
องค@การบรหิ ารสวนตำบลบ'านแพว'
๔.๒.๒ การฝ?กการป5องกันและบรรเทาสาธารณภัย เป+นเคร่ืองมือและกิจกรรมในการสราง
ความพรอมและเพ่ิมศักยภาพของหน.วยงานและบุคลากร รวมท้ังเป+นการทดสอบการประสานงานและ
การ บูรณาการความรว. มมือ ทำใหทราบจุดบกพร.องและช.องว.างในการปฏิบัติงานในภาวะฉุกเฉิน เพื่อนำไปสู.
การปรับปรุงแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยแต.ละระดับ แผนปฏิบัติการ และแผนเผชิญเหตุใหมี
ความสมบูรณ6มากยิ่งขึ้น ท้ังน้ี การฝMกการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยใหหมายรวมถึงการฝMกซอมแผน
การซักซอม และการฝMกปฏิบัตติ ามความเหมาะสมและความจำเปน+ ของแต.ละหน.วยงาน
ประเภทของการฝ?กการปอ5 งกันและบรรเทาสาธารณภยั แบง. เปน+ ๒ ประเภท คือ
๑. การฝกM เชิงอภปิ ราย (Discussion Base Exercise) เป+นการฝกM โดยใชวิธีการหารืออภิปราย
เกยี่ วกับแผน มาตรการ หรือวิธีการปฏิบตั ิเพื่อม.ุงเนนประเด็นยุทธศาสตร6และนโยบายของหน.วยงานเป+นสำคัญ
แบง. ออกเป+น
๑.๑ การประชุมเชิงปฏิบัติการ (Workshop) เป+นการตั้งสมมติฐานสถานการณ6
สาธารณภัยที่อาจเกิดข้ึนเพ่ือใหผูเขาร.วมประชุมเชิงปฏิบัติการไดแสดงความคิดเห็นร.วมกันในการคนหา
ทางเลอื กทเ่ี หมาะสมต.อการเผชิญเหตุ
๑.๒ การฝMกบนโต}ะ (Table Top Exercise) เป+นการจำลองสถานการณ6แบบกวาง
เพ่ือคนหาจุดอ.อน ป3ญหา อุปสรรคของแผนฯ เพ่ือนำมากำหนดแนวทาง ขั้นตอนการปฏิบัติ และระเบียบ
ปฏิบัติประจำ (Standard Operating Procedure : SOP) โดยเนนการฝMกในระดับผูบริหารและผูมีอำนาจ
ตัดสนิ ใจ
๒. การฝMกเชิงปฏิบัติการ (Operation Base Exercise) เป+นการฝMกทมี่ ีการจำลองสถานการณ6
ใหใกลเคียงความเปน+ จริง โดยมกี ารเคลือ่ นยาย ระดมทรัพยากรและบคุ ลากรจรงิ ตามสถานการณ6 แบ.งออกเป+น
44
๒.๑ การฝMกปฏิบัติ (Drill) เป+นการฝMกปฏิบัติของหน.วยงานขนาดเล็กระดับพ้ืนท่ี
โดยเนนการเผชิญเหตุของเจาหนาท่ีภาคสนามเฉพาะดาน
๒.๒ การฝMกเฉพาะหนาที่ (Functional Exercise) เป+นการฝMกของหน.วยงานหรือ
ระหว.างหน.วยงานเพื่อทดสอบและประเมินขีดความสามารถของบุคคลท่ีมีหนาท่ีความรับผิดชอบเฉพาะดาน
รวมท้งั บทบาทหนาทีท่ ี่ใชในการเผชญิ เหตกุ ับสถานการณ6สมมติที่กำหนดข้ึน
๒.๓ การฝMกเต็มรูปแบบ (Full Scale Exercise) เป+นการฝMกที่มีความสลับซับซอน
มีข้ันตอนการเตรียมการและการใชทรัพยากรมากที่สุดเม่ือเทียบกับการฝMกรูปแบบอื่นๆ รวมทั้งเกี่ยวของกับ
บุคลากร จากหลากหลายหน.วยงานในหลายระดับ โดยมีการเคล่ือนยายทรัพยากรและบุคลากรเพื่อเผชิญเหตุ
ตั้งแต.การประสานขอมูล การสนับสนุนทรัพยากรของกองอำนวยการปองกันและบรรเทาสาธารณภัย
แตล. ะระดบั จนถึงการเชือ่ มโยง และการส่งั การจากศูนย6บญั ชาการเหตุการณ6 ไปยังเจาหนาท่ีผปู ฏิบัติภาคสนาม
กองอำนวยการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยแต.ละระดับ และหน.วยงาน
ทรี่ ับผิดชอบแผนสนบั สนุนการปฏิบัติงานในภาวะฉุกเฉินแต.ละดาน ตองจัดใหมกี ารฝกM การปองกันและบรรเทา
สาธารณภัย อย.างนอยป/ละ ๑ ครั้ง ทั้งนี้ หน.วยงานที่เกี่ยวของสามารถนำประเภทการฝMกดังกล.าวไปปรับใช
ในการฝMกการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยของหน.วยงานตามความเหมาะสม นอกจากนี้ การประเมินผล
แต.ละคร้ังควรมีประเด็นคำถามอย.างนอย ไดแก. การฝMกบรรลุตามวัตถุประสงค6ท่ีตั้งไวหรือไม. ความจำเป+น
ในการปรับปรุงระบบ การจัดการในภาวะฉุกเฉิน ข้ันตอน และแนวทางปฏิบัติในการประสานงาน การสื่อสาร
ทรัพยากร ทักษะ ประสบการณ6 ความตองการ การฝMกอบรม ทรัพยากรเพิ่มเติม ขอบกพร.อง อุปสรรค
และขอเสนอแนะในการฝMกครง้ั ต.อไป
๔.๒.๓ การเตรยี มการอพยพ
ใหกองอำนวยการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยแต.ละระดับจัดทำแผนอพยพ แผนอพยพ
ส.วนราชการ หรือวางมาตรการการอพยพ ซ่ึงอย.างนอยมีสาระสำคัญประกอบดวย บัญชีจำนวนผูอพยพ บัญชี
ส.วนราชการ สิ่งอำนวยความสะดวกในการอพยพ การกำหนดเขตพื้นที่รองรับ การอพยพใหอยู.ในพื้นที่
ท่ีเหมาะสม การกำหนดเจาหนาท่ีหรือผูรับผิดชอบการอพยพไวใหชัดเจน การกำหนดเสนทางอพยพหลักและ
เสนทางอพยพสำรองสำหรับแต.ละประเภทภัย รวมท้ังการสำรวจและการจัดเตรียมพาหนะ น้ำมันเช้ือเพลิง
แหลง. พลงั งาน และระบบสื่อสารสำหรับการอพยพ
๔.๒.๔ การเตรยี มการจดั ตั้งศนู ยพักพงิ ช่ัวคราว (Temporary Shelter Management)
เป+นการแกป3ญหาท่ีอย.ูอาศัยช่ัวคราวในสถานการณ6ท่ีเกิดสาธารณภัยข้ึน ซึ่งรัฐตองมี
การเตรียมแผนรับมือต.อจากการอพยพในภาวะฉุกเฉิน โดยกำหนดอาคารทจ่ี ะใชเป+นศนู ย6พักพิงช่ัวคราวไวและ
การบริหารจัดการในศูนย6พักพิงชั่วคราว เพราะจะมีผลโดยตรงต.อการดำรงชีวิตและศักด์ิศรีกับผูประสบภัย
ที่เขาพักพิง ทั้งน้ี การเตรียมการจัดตั้งศูนย6พักพิงชั่วคราวที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพควรประกอบดวย
อย.างนอย ดังนี้
๑. จัดหาสถานที่ต้ังศูนย6พักพิงช่ัวคราว โดยกองอำนวยการปองกันและบรรเทาสาธารณภัย
แต.ละระดับตองดำเนินการคัดเลือกสถานท่ีต้ัง
45
๒. จัดการภายในศูนย6พักพิงช่ัวคราว ใหกำหนดผูรับผิดชอบภายในศูนย6พักพิงชั่วคราว ไดแก.
ผูจัดการศูนย6พักพิงช่ัวคราว ซึ่งอาจเป+นไดทั้งหน.วยงานของรัฐ องค6กรปกครองส.วนทองถิ่น องค6การระหว.าง
ประเทศ ผูนำชุมชน หรือผูอำนวยการโรงเรียน (กรณีโรงเรียนเป+นศูนย6ฯ) ท้ังนี้ ศูนย6พักพิงช่ัวคราวอาจมี
โครงสรางภายในแบ.งเปน+ ฝmายปฏิบัติการและฝmายอำนวยการตามความเหมาะสม
๓. ป3จจยั ความจำเปน+ ขั้นต่ำของศูนย6พกั พงิ ชวั่ คราวอืน่ ๆ
๔. ใหมีการบริหารจดั การขอมูลผูอพยพ โดยมกี ารเกบ็ บนั ทกึ ขอมลู ที่จำเป+น
๕. การดูแลผูประสบภัยในศูนย6พักพิงชั่วคราวในพื้นท่ีจังหวัดสมุทรสาคร โดยมีหน.วยงาน
รับผิดชอบ ดังน้ี
๕.๑ สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสมทุ รสาคร รับผิดชอบดานดูแลสุขภาพอนามยั
๕.๒ กองบังคบั การตำรวจภธู รจังหวดั สมทุ รสาคร รับผดิ ชอบดานการรักษาความปลอดภัย
๕.๓ เทศบาลนครสมุทรสาคร เทศบาลเมืองสมุทรสาคร เทศบาลตำบลและองค6การ
บรหิ ารสว. นตำบลทกุ แหง. รบั ผดิ ชอบดานการสุขาภบิ าล จัดเก็บขยะมูลฝอย
๕.๔ แขวงทางหลวงสมทุ รสาคร แขวงทางหลวงชนบทสมุทรสาคร และองค6การบริหารส.วน
จงั หวดั สมทุ รสาคร รับผิดชอบดานบรกิ ารยานพาหนะ เครอ่ื งจกั รกล
๕.๕ การประปาส.วนภูมภิ าคจงั หวัดสมทุ รสาคร รบั ผิดชอบดานนำ้ อุปโภคบริโภค
๕.๖ การไฟฟาส.วนภูมิภาคจงั หวดั สมทุ รสาคร รับผดิ ชอบดานระบบไฟฟาแสงสวา. ง
๕.๗ บรษิ ทั ที โอ ที จำกดั (มหาชน) สาขาจงั หวดั สมทุ รสาคร รบั ผดิ ชอบดานระบบการสื่อสาร
ใหสำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย6จังหวัดสมุทรสาคร เป+นหน.วยงานหลัก
ในการจดั ทำแผนบรหิ ารจัดการศนู ยพ6 ักพงิ ชวั่ คราวจังหวดั สมทุ รสาคร
๔.๒.๕ การจัดตง้ั ศนู ยการเรยี นรสู าธารณภัย
เป+นแนวคิดเพื่อใหประชาชน/ชุมชนไดเรียนรูขั้นตอนและวิธีการจัดการความเส่ียงจาก
สาธารณภัยเพ่ือลดผลกระทบและความสูญเสียชวี ิตท่ีอาจเกิดขน้ึ ประกอบกับเปน+ การเพิ่มทักษะ ใหประชาชน/
ชุมชนช.วยเหลือตนเองและสามารถรักษาชีวิตรอดไดเมื่อเกิดสาธารณภัยข้ึน รวมท้ังเป+นวิธีการปรับเปล่ียน
ทัศนคติใหผูประสบภัยไดพยายามช.วยเหลือตนเองเป+นลำดับแรกระหว.างรอความช.วยเหลือจากภาครัฐ ท้ังนี้
ศูนย6การเรยี นรูสาธารณภัยยังใหองค6ความรูแก.บุคลากรท่ีปฏิบัติงานดานการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย
ไดแก. บุคลากรของทุกภาคส.วน องค6กรปกครองส.วนทองถ่ิน และหน.วยงานที่เกี่ยวของ เพ่ือเป+นการเสริมสราง
ศักยภาพในการจัดการดานสาธารณภัยของประเทศต.อไป
ใหกองอำนวยการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยแต.ละระดับพิจารณาจัดต้ังศูนย6การเรียนรู
สาธารณภัยแต.ละระดับตามความเหมาะสม ไดแก. ศูนย6การเรียนรูสาธารณภัยจังหวัด ศูนย6การเรียนรู
สาธารณภยั อำเภอ และศนู ยก6 ารเรียนรูสาธารณภยั ทองถน่ิ
ใหองค6การบริหารส.วนจังหวัดสมุทรสาคร เป+นหน.วยงานหลักในการต้ังศูนย6การเรียนรู
สาธารณภยั จงั หวดั สมทุ รสาคร
46
๔.๒.๖ การจัดตงั้ คลังขอมูลสาธารณภยั จังหวดั
เป+นการจัดทำระบบมาตรฐานกลางดานฐานขอมูลและสารสนเทศ โดยเฉพาะอย.างยิ่งขอมูล
ดานสาธารณภัยเพื่อใหทุกหน.วยงานสามารถนำระบบมาตรฐานกลางฐานขอมูลไปดำเนินการจัดทำ พัฒนา ปรับปรุง
ระบบฐานขอมลู ของแต.ละหน.วยงานใหเป+นไปตามมาตรฐานเดียวกนั ซ่ึงสามารถเชือ่ มโยงและแลกเปลย่ี นขอมูล
ระหว.างหน.วยงานได โดยใหสำนักงานปองกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร เป+นหน.วยงานหลัก
ดำเนินการจัดตง้ั คลังขอมลู สาธารณภัยจงั หวดั ดังนี้
๑. การเชื่อมโยงขอมูลเขาส.ูระบบคลังขอมูลสาธารณ ภัยจังหวัดเขากับฐานขอมูล
ของส.วนราชการและหน.วยงานท่ีเกี่ยวของ เช.น ฐานขอมูลพ้ืนที่เสี่ยงภัย ฐานขอมูลการรายงานเหตุด.วน
สาธารณภัย ฐานขอมูลทรัพยากร เครื่องจักรกล อุปกรณ6เครื่องมือกูภัย ฐานขอมูลการฝMก ฐานขอมูล
คลังทรัพยากรดานสาธารณภัย เป+นตน โดยเชื่อมโยงฐานขอมูลเขาส.ูคลังขอมูลสาธารณภัยจังหวัด
ตองใหมีเสถียรภาพ ครอบคลุม ครบถวน และสามารถเชื่อมโยงใหแลกเปล่ียนขอมูลระหว.าง ส.วนราชการ
หน.วยงาน และองค6กร สาธารณกุศลท่ีเก่ียวของดานสาธารณภัยในจังหวัด และเช่ือมโยงเขาส.ูคลังขอมูล
สาธารณภัยแห.งชาติ
๒. การจดั ทำระบบการวเิ คราะห6และประมวลผลขอมูลจากคลังขอมลู สาธารณภยั จังหวดั
๓. การพัฒนาระบบขอมูล เพื่อไปส.ูระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support System :
DSS) ของผบู ัญชาการเหตุการณแ6 ต.ละระดับท่เี ชื่อมโยงขอมูลกบั คลังขอมลู สาธารณภยั จังหวัด
๔. การจัดทำระบบการนำเสนอขอมูลสาธารณภยั ใหกับประชาชนท่ัวไป เพื่อเป+นขอมูลสำหรับ
ความรูดานการศึกษาและการรวบรวมสถิติ เช.น ขอมูลพ้ืนท่ีเสี่ยงภัย พื้นที่ประสบภัย สถิติการเกิดภัย
ทรพั ยากรพเิ ศษ ผูเชี่ยวชาญ การใหความช.วยเหลือ มลู คา. ความเสยี หาย และการฟFนE ฟู เปน+ ตน
๔.๒.๗ แผนการบรหิ ารความตอเนือ่ ง (Business Continuity Plan : BCP)
เป+นแผนรองรับการดำเนินภารกิจเพ่ือใหบริการประชาชนไดอย.างต.อเน่ือง เม่ืออย.ูใน
สภาวะวิกฤต โดยแนวคิดการบริหารความต.อเน่ืองของหน.วยงานภาครัฐเนนการควบคุม ดูแล และปองกัน
ทรัพยากรท่ีสำคัญต.อการดำเนินงานหรือใหบริการเพื่อสรางประโยชน6สูงสุดสำหรับผูรับบริการและผูมีส.วนได
สว. นเสีย โดยหากการควบคุมภายในที่มีอยู.ไม.สามารถควบคุม ดูแล และปองกันไดท้ังหมดเม่ือเกิดสภาวะวิกฤต
จะทำใหการดำเนินงานหรือการใหบริการของหน.วยงานลดลงและไม.ต.อเน่ือง ดังน้ันบทบาทหนาที่
ของหน.วยงานภาครัฐ คือ ตองเร.งดำเนินการใหการดำเนินงาน หรือการใหบริการกลับมาใหเหมือนภาวะปกติ
แมในสถานการณส6 าธารณภยั ตามมตคิ ณะรฐั มนตรเี ม่อื วันท่ี ๒๔ เมษายน ๒๕๕๕
๔.๒.๘ การจัดใหมีแผนการป5องกันและบรรเทาสาธารณภัยอำเภอ และแผนปฏิบัติการ
ในการปองกนั และบรรเทาสาธารณภยั ขององค6กรปกครองสว. นทองถน่ิ
ใหอำเภอจัดทำแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยอำเภอ และองค6กรปกครองส.วน
ทองถ่ินแห.งพ้ืนท่ีจัดทำแผนปฏิบัติการในการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยขององค6กรปกครองส.วนทองถ่ิน
ใหสอดคลองกับแผนการปองกันและบรรเทาสาธารณภัยแห.งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๘ และแผนการปองกันและ
บรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสมุทรสาคร พ.ศ. ๒๕๕๘ (ฉบับปรับปรุง ประจำป8งบประมาณ พ.ศ. 2563)
เพ่อื ใชในการปองกนั และบรรเทาสาธารณภยั ในเขตพ้นื ทรี่ ับผิดชอบของตน