พันธะโคเวลนต์ 3

ชดุ กิจกรรมการเรยี นร้แู บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 1

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 2ก

คำ� นำ�

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 เร่อื ง พันธะเคมี สำ� หรับ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ผู้สร้างได้ออกแบบการเรียนอิงมาตรฐานตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 โดยใช้กระบวนการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning)
ตามแนวคิดวิธีการจัดการเรียนการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้นของสถาบันส่งเสริม
การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) มาเป็นแนวทางในการน�ำเสนอเพ่ือพัฒนาผู้เรียน
ด้านความรู้ ตามสาระการเรียนรู้ ทักษะกระบวนการ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ และทักษะ
ในศตวรรษท่ี 21 โดยยดึ หลกั ทว่ี า่ ผเู้ รยี นสามารถเรยี นรแู้ ละพฒั นาตนเองไดแ้ ละถอื วา่ ผเู้ รยี นสำ� คญั
ทีส่ ดุ ตามแนวการจัดการศกึ ษาของพระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐานพุทธศักราช 2542 และ
มีครูเป็นผู้ช่วยหรอื ผู้อำ� นวยความสะดวก
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้นี้ ประกอบด้วยชุดการเรียนรู้ทั้งหมด 9 ชุด ชุดการเรียนรู้น้ีเป็น
ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 มีเน้ือหาเก่ยี วกบั รปู ร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์ ใช้เวลาในการจดั การเรยี นรู้
4 ชัว่ โมง
หวังเป็นอย่างยง่ิ ว่าชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้นจ้ี ะช่วยให้การเรยี นรู้วชิ าเคมี 1 หน่วยพนั ธะเคมี
เป็นเรอื่ งสนกุ น่าสนใจ ผู้เรยี นได้พฒั นาทักษะกระบวนการคดิ วเิ คราะห์ เกดิ ทกั ษะกระบวนการ
แสวงหาและสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง ที่สามารถน�ำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจ�ำวันและ
บรรลุเป้าหมายตามทห่ี ลกั สูตรได้กำ� หนดไว้
คุณค่าและประโยชน์ทั้งปวงของชุดกิจกรรมการเรียนรู้น้ี ผู้สร้างหวังได้รับการช้ีแนะและ
ปรับปรุงในส่วนท่ียังไม่สมบูรณ์เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดกับผู้เรียน และขอมอบคุณค่าของชุด
กิจกรรมนใ้ี ห้กับการพัฒนาการศกึ ษาต่อไป
สุขใจ สงิ สาโร

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 3ข

สารบญั

เรือ่ ง หนา้
ค�ำนำ� ก
สารบัญ ข
คำ� ชแี้ จง 1
ขน้ั ตอนการจัดกจิ กรรมชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั 2
แผนผังแสดงขนั้ ตอนการเรยี นโดยใช้ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ 3
แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั
ค�ำแนะน�ำการใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขน้ั 4
สำ� หรบั ครู
ค�ำแนะนำ� การใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั 6
ส�ำหรับนักเรยี น
ผลการเรยี นรู้และสาระการเรยี นรู้ 8
แบบทดสอบก่อนเรยี น 9
กจิ กรรมการเรยี นรู้
- E1 สงสัยใคร่รู้
บัตรกจิ กรรม E1 สงสยั ใคร่รู้ 12
- E2 ค้นดเู ร่งเสาะหา
บตั รเนอ้ื หา E2 ค้นดูเร่งเสาะหา 14
บัตรกจิ กรรม E2 ค้นดเู ร่งเสาะหา 17
แบบบนั ทกึ ผลกจิ กรรม E2 33
- E3 ตกผลกึ ความรู้ มุ่งสู่ข้อสรปุ
บตั รกจิ กรรม E3 ตกผลกึ ความรู้ มุ่งสู่ข้อสรปุ 42
- E4 เปิดกรอบความคดิ เพ่ิมพนู ความรู้
บัตรกจิ กรรม E4 เปิดกรอบความคดิ เพมิ่ พูนความรู้ 43
- E5 ประเมนิ ความรู้
บตั รกจิ กรรม E5 ประเมนิ ความรู้ 45

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 4ค

สารบัญ (ต่อ)

เรื่อง หนา้
แนวคำ� ตอบบัตรกจิ กรรม E1 สงสยั ใคร่รู้ 47
แนวค�ำตอบบัตรกจิ กรรม E2 ค้นดเู ร่งเสาะหา 49
แนวค�ำตอบบตั รกจิ กรรม E3 ตกผลกึ ความรู้ มุ่งสู่ข้อสรุป 58
แนวคำ� ตอบบัตรกจิ กรรม E4 เปิดกรอบความคดิ เพม่ิ พนู ความรู้ 59
แนวค�ำตอบบัตรกจิ กรรม E5 ประเมนิ ความรู้ 62
เกณฑ์การให้คะแนนชุดกจิ กรรมชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 64
แบบทดสอบหลังเรยี น 65
กระดาษคำ� ตอบแบบทดสอบก่อนเรยี น 68
กระดาษค�ำตอบแบบทดสอบหลังเรยี น 69
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น-หลงั เรยี น 70
บรรณานุกรม 71

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 1

ค�ำชแ้ี จง

1. ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขั้น เรอ่ื งพันธะเคมี ชุดนเ้ี ป็นชดุ ท่ี 4
จากทง้ั หมด 9 ชดุ ดังน้ี
ชดุ ท่ี 1 บทนำ� : พันธะเคมี
ชดุ ท่ี 2 พันธะโคเวเลนต์ 1
ชุดท่ี 3 พนั ธะโคเวเลนต์ 2
ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3
ชดุ ที่ 5 พันธะโคเวเลนต์ 4
ชุดที่ 6 พนั ธะไอออนกิ 1
ชดุ ท่ี 7 พันธะไอออนกิ 2
ชดุ ท่ี 8 พนั ธะโลหะ
ชุดท่ี 9 การใช้ประโยชน์ของสารโคเวเลนต์ สารประกอบไอออนกิ และโลหะ
2. ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั มีเนอื้ หาตรงตามหลกั สูตรสถาบันส่งเสรมิ
การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)
3. ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ น้สี ร้างขึน้ เพ่ือให้ผู้เรยี นได้เรียนรู้
ด้วยตนเองตามความแตกต่างระหว่างบุคคล
4. ส่วนประกอบของชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขน้ั ชุดน้ี ประกอบด้วย
4.1 ค�ำชแ้ี จง
4.2 ขนั้ ตอนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้
4.3 แผนผังแสดงขนั้ ตอนการใช้ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้
4.4 คำ� แนะน�ำการใช้ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้สำ� หรบั ครู
4.5 คำ� แนะน�ำการใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ส�ำหรับนกั เรยี น
4.6 ข้อควรปฏบิ ัติ
4.7 ผลการเรยี นรู้และสาระการเรยี นรู้
4.8 แบบทดสอบก่อนเรยี น
4.9 กจิ กรรมการเรยี นรู้ ประกอบด้วย
E1 สงสัยใคร่รู้
E2 ค้นดูเร่งเสาะหา
E3 ตกผลกึ ความรู้ มุ่งสู่ข้อสรปุ
E4 เปิดกรอบความคดิ เพ่ิมพูนความรู้
E5 ประเมนิ ความรู้
4.10 แบบทดสอบหลังเรยี น
4.11 บรรณานกุ รม
5. ผู้ใช้ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้นค้ี วรศกึ ษาคำ� แนะนำ� ก่อนใช้

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 2

ขน้ั ตอนการจัดกจิ กรรม
ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้
แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขัน้ รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 3

แผนผังแสดงขั้นตอนการเรยี นโดยใช้
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้ัน

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 4

ค�ำแนะน�ำการใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขั้น
ส�ำหรับครู

การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้โดยใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวิชา
เคมี 1 เร่ือง พันธะเคมี ของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 4 โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวัดสงขลา
หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 พนั ธะเคมี ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 มจี ดุ มุ่งหมายเพอ่ื ใช้ในการจดั กจิ กรรม
การเรียนรู้ โดยนักเรียนและมีครูเป็นผู้ช่วย ตาม พ.ร.บ. การศึกษาข้ันพื้นฐานพุทธศักราช 2542
เน้นให้ผู้เรยี นเรียนรู้ด้วยตนเอง ผู้สอนควรเตรยี มความพร้อม และปฏบิ ัตติ ามค�ำแนะน�ำดังต่อไปน้ี
1. ศกึ ษารายละเอยี ดของแผนจัดการเรยี นรู้ เนอื้ หา เอกสารชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบ
สบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ และคำ� ช้แี จงต่าง ๆ ให้เข้าใจก่อนด�ำเนนิ กจิ กรรมการเรยี นรู้
2. เตรยี มส่อื อุปกรณ์ในการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ให้พร้อมตามจ�ำนวนผู้เรยี นหรอื กลุ่ม
3. เม่อื มีกิจกรรมกลุ่มให้แบ่งนกั เรยี นเป็นกลุ่ม ๆ ละ 5 คน จำ� นวนกลุ่มข้นึ อยู่กับนกั เรยี น
ในชนั้ เรยี น โดยคละนกั เรียน เก่ง ปานกลางและอ่อน ให้สมาชกิ จับสลากเพอ่ื ทำ� หน้าท่ภี ายในกลุ่ม
ประกอบด้วย
ประธานกลุ่ม ทำ� หน้าท่ี ประสานงานกบั ครแู ละสมาชกิ ในกลุ่มเพอ่ื ท�ำกิจกรรมต่าง ๆ
เลขานกุ ารกลุ่ม ทำ� หน้าท่ี จดบนั ทกึ ข้อมลู
ผู้อ่าน ทำ� หน้าท่ี อ่านค�ำสงั่ จากชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ในขนั้ ต่าง ๆ
ผู้น�ำเสนอ ท�ำหน้าท่ี นำ� เสนอผลงานของกลุ่มในขน้ั E3
ผู้อำ� นวยความสะดวก ท�ำหน้าท่ี อำ� นวยความสะดวกในกลุ่ม
4. กอ่ นจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ ครคู วรชแ้ี จงใหน้ กั เรยี นเขา้ ใจบทบาทของตนเอง แนะนำ� ขนั้ ตอน
การใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ แนวปฏบิ ตั ใิ นระหว่างการดำ� เนนิ กจิ กรรม
การเรยี นรู้
5. จดั กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้ ซ่ึงประกอบด้วย
ขั้นที่ 1 ข้ันสร้างความสนใจ (Engagement) ประกอบด้วย กิจกรรมสงสัยใคร่รู้
ครูท�ำหน้าที่ตั้งค�ำถาม เพื่อกระตุ้น ยั่วยุ ให้นักเรียนอยากรู้อยากเห็นและก�ำหนดประเด็นปัญหาให้
นกั เรียนได้สามารถเช่อื มโยงความรู้เดมิ กับความรู้ใหม่เพือ่ น�ำไปสู่การสำ� รวจตรวจสอบ
ขั้นท่ี 2 ข้ันการส�ำรวจค้นหา (Exploration) ประกอบด้วย กิจกรรมค้นดูเร่งเสาะหา
ครูกระตุ้นให้นักเรียนได้ตรวจสอบปัญหาโดยการส�ำรวจ ตรวจสอบ ทดลอง และจัดกระท�ำข้อมูล
ด้วยตนเอง
ขั้นที่ 3 ข้ันการอธิบายและลงข้อสรุป (Explanation) ประกอบด้วย กิจกรรมตกผลึก
ความรู้ ม่งุ ส่ขู ้อสรปุ โดยครสู ่งเสรมิ ให้นกั เรยี นได้นำ� ข้อมลู มาวเิ คราะห์ แปลผล สรปุ ผล และนำ� เสนอ
ผลที่ได้ในรูปแบบของแผนท่คี วามคดิ เพือ่ ให้ได้ข้อสรุปและเกดิ การเรยี นรู้ด้วยตนเอง

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 5

ขนั้ ที่ 5 ขนั้ ประเมนิ ความรู้ (Evaluation) ประกอบดว้ ย กจิ กรรมประเมนิ ความรู้ เปน็ การประเมนิ
ผลการเรยี นรดู้ ว้ ยกระบวนการตา่ ง ๆ เพอ่ื ชว่ ยใหน้ กั เรยี นสามารถนำ� ความรทู้ ไ่ี ดม้ าประมวลเชอื่ มโยง
กบั ความรู้เดมิ และสร้างองค์ความรู้ใหม่ ปรับประยกุ ต์ใช้ในเร่อื งอื่น ๆ ได้ ครูควรส่งเสรมิ ให้นักเรยี น
น�ำความรู้ใหม่ทไ่ี ด้ไปปรับประยกุ ต์ใช้ในเรอ่ื งอ่นื ๆ ต่อไป
6. การวดั และประเมนิ ผล ประเมินจาก
6.1 ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของชุดกิจกรรม (แบบทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน)
10 คะแนน
6.2 ประเมินคะแนนกระบวนการรายชดุ กจิ กรรม ประกอบด้วย
1) ทกั ษะกระบวนการ (9 คะแนน)
(1) สบื ค้นข้อมูล 3 คะแนน
(2) อภปิ ราย/ อธบิ าย 3 คะแนน
(3) จัดกระทำ� และสอ่ื ความหมายข้อมูล 3 คะแนน
2) คณุ ลกั ษณะพงึ ประสงค์ (9 คะแนน)
(1) ซอ่ื สตั ย์สจุ รติ 3 คะแนน
(2) ใฝ่เรยี นรู้ 3 คะแนน
(3) มุ่งมัน่ ในการทำ� งาน 3 คะแนน
3) สมรรถนะส�ำคญั (6 คะแนน)
(1) ความสามารถในการส่อื สาร 3 คะแนน
(2) ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ิต 3 คะแนน
(การท�ำงานท่เี น้นกระบวนการกลุ่ม)
4) ความรู้ ความเข้าใจ (จากบตั รกจิ กรรม E5) 10 คะแนน
7. เมื่อส้ินสุดการปฏิบัติกิจกรรม ให้นักเรียนเก็บชุดกิจกรรม วัสดุ สิ่งของและอุปกรณ์ให้
เรยี บร้อย เพอ่ื สะดวกในการใช้ครง้ั ต่อไป

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 6

ค�ำแนะนำ� การใช้ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขน้ั
สำ� หรบั นักเรยี น

การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้โดยใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้
รายวิชาเคมี 1 เร่อื ง พนั ธะเคมี ของนกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 โรงเรยี นมหาวชริ าวธุ
จังหวัดสงขลา หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 พนั ธะเคมี ชดุ ท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 ให้นักเรยี นปฏบิ ตั ิ
ตามข้ันตอน และให้ความซ่อื สัตย์ต่อตนเอง ดังน ้ี
1. ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้ัน ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 ใช้เวลา
ในการเรยี นรู้ 4 ชัว่ โมง
2. แบ่งกลุ่มนักเรยี นกลุ่มละ 4-5 คน โดยคละความสามารถ ประกอบด้วย นกั เรียนกลุ่มเก่ง
ปานกลาง และอ่อน ให้สมาชกิ จบั สลากเพ่อื ทำ� หน้าทภ่ี ายในกลุ่ม ประกอบด้วย
ประธานกลุ่ม ท�ำหน้าท่ี ประสานงานกับครูและสมาชกิ ในกลุ่มเพอ่ื ทำ� กิจกรรมต่าง ๆ
เลขานุการกลุ่ม ทำ� หน้าท่ี จดบันทกึ ข้อมูล
ผู้อ่าน ทำ� หน้าท่ี อ่านคำ� สั่งจากชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ในขนั้ ต่าง ๆ
ผู้น�ำเสนอ ท�ำหน้าท่ี นำ� เสนอผลงานของกลุ่มในขนั้ E3
ผู้อ�ำนวยความสะดวก ทำ� หน้าท่ี อ�ำนวยความสะดวกในกลุ่ม
3. อ่านคำ� ชแี้ จง ค�ำแนะน�ำการใช้ชดุ กจิ กรรม ข้นั ตอนการใช้ชดุ กจิ กรรม ให้เข้าใจก่อนลงมอื
ศึกษา โดยใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั
4. ศกึ ษาผลการเรยี นรู้และสาระการเรยี นรู้
5. ปฏบิ ัตกิ จิ กรรมต่าง ๆ ตามขน้ั ตอนในชุดกจิ กรรมการเรียนรู้แบบสบื เสาะหาความรู้
5 ขน้ั ซ่งึ มที งั้ หมด 5 กจิ กรรม ดงั น้ี
E1 สงสยั ใคร่รู้
E2 ค้นดูเร่งเสาะหา
E3 ตกผลึกความรู้ มุ่งสู่ข้อสรปุ
E4 เปิดกรอบความคดิ เพิม่ พูนความรู้
E5 ประเมนิ ความรู้
6. เมื่อปฏิบัติกิจกรรมเสร็จในแต่ละข้ันตอนของกิจกรรม E1-E5 ให้นักเรียนตรวจสอบ
คำ� ตอบได้จากแนวคำ� ตอบกจิ กรรมการเรยี นรู้แต่ละกจิ กรรม
7. เม่ือนักเรียนท�ำกิจกรรมครบทุกข้ันตอนแล้วครูแจ้งผลการเรียน ถ้าผ่านเกณฑ์ให้ศึกษา
ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ ชดุ ท่ี 5 ต่อไป
8. หากไม่ผ่านเกณฑ์ ให้นกั เรยี นศกึ ษาตามขน้ั ตอนใหม่ โดยนดั เวลาครผู ้สู อน เพอ่ื ทำ� กจิ กรรม
จนกว่าจะผ่านเกณฑ์

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 7

ข้อควรปฏบิ ัติ

1. หากมีข้อสงสยั ให้รบี ถามครู เพ่อื ร่วมกนั แก้ปญั หาและคล่คี ลายข้อสงสัยนน้ั ๆ
2. เพื่อให้เกดิ ประโยชน์สงู สดุ ให้นักเรยี นปฏิบัตติ ามขนั้ ตอน มคี วามซอื่ สตั ย์ต่อตนเอง
ไม่เปิดดแู นวค�ำตอบจนกว่านักเรยี นจะทำ� กิจกรรมเสรจ็ แต่ละขนั้
3. ให้นักเรยี นมีส่วนร่วมในทุกกจิ กรรม และท�ำงานอย่างตง้ั ใจ

ชุดกจิ กรรมการเรยี นร้แู บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 8

ผลการเรยี นรูแ้ ละสาระการเรยี นรู้

ผลการเรียนรู้
อธิบายและคาดคะเนรูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์ โดยใช้ทฤษฎีการผลักระหว่างคู่อิเล็กตรอน
ในวงเวเลนซ์ได้
สาระการเรยี นรู้
รูปร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์
ทกั ษะ/กระบวนการ
1. สบื ค้นข้อมลู
2. อภปิ ราย/อธบิ าย
3. จัดกระทำ� และส่อื ความหมายข้อมูล
คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์
1. ซ่ือสตั ย์สจุ รติ
2. ใฝ่เรยี นรู้
3. มุ่งมนั่ ในการท�ำงาน
สมรรถนะส�ำคัญ
1. ความสามารถในการสอ่ื สาร
2. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ติ
(การทำ� งานท่เี น้นกระบวนการกลุ่ม)

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 9

แบบทดสอบก่อนเรยี น
ชุดกิจกรรมการเรยี นรูแ้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั

ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3

คำ� ช้ีแจง
1. แบบทดสอบแบบปรนัยทงั้ หมด 10 ข้อ 4 ตวั เลอื ก คอื ก ข ค และ ง ใช้เวลาทำ�
10 นาที คะแนนเตม็ 10 คะแนน
2. ให้นักเรยี นเลือกค�ำตอบทถี่ กู ท่สี ดุ เพียงคำ� ตอบเดยี ว แล้วท�ำเครอ่ื งหมายกากบาท (X)
ทับตวั อกั ษร ก ข ค และ ง ลงในกระดาษค�ำตอบ

1. ข้อใดประกอบด้วยโมเลกุลท่มี ีรูปร่างเปน็ มมุ งอทั้งหมด
ก. HCCC22OlS2HO22,,,,CSHCl2iOO2OS22
ข.
ค.
ง.

2. ข้อใดเปน็ รปู ร่างโมเลกลุ ของ เSสO้น3ต,รCง2N2 ได้ถูกต้องตามล�ำดบั
ก. สามเหลย่ี มแบนราบ,
ข. สามเหล่ยี มแบนราบ, มุมงอ
ค. พรี ะมดิ ฐานสามเหล่ยี ม, เส้นตรง
ง. พีระมดิ ฐานสามเหล่ยี ม, มุมงอ

3. การที่มุม Cl-O-Cl ใหญ่กว่า Cl-S-Cl ข้อใดไม่ใช่เหตุผล
ก. ขนาดอะตอมของ S ใหญ่กว่าของ O
ข. Cl มอี ิเล็กโทรเนกาติวติ ีสงู กว่าทงั้ O และ S
ค. ผลต่างระหว่างค่าอเิ ล็กโทรเนกาตวิ ติ ีของ O และ Cl มากกว่าในกรณขี อง S และ Cl
ง. อเิ ลก็ ตรอนครู่ ว่ มพนั ธะในโมเลกลุ OCl2 อยใู่ กลก้ บั อะตอมกลางมากกวา่ ในโมเลกลุ ของ SCl2
4 . โโมดเยลกใก.ชุลส้อขาเิ ลอม็กงเหนตล�้ำร อย่ี (Hมน2แคOบู่โ)ดนมดรรีเาดูปบย่ี รว่าขงอเปง็นOมุมจงะอไดถ้ H้า3โOป+รตมอีรนปู ร(่าHง+)ตสรงรก้าบังพขนั้อใธดะกบั อะตอมของ O ใน H2O
ข. พีระมิดฐานสามเหลย่ี ม
ค. ทรงสห่ี น้า
ง. ทรงแปดหน้า

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 10

5. ข้อใดเรยี งลำ� ดับมุมระหว่างพันธะได้ถูกต้อง
ก. CHHCO2O2OO22 > CNHCHHO2O432>>>>NCCCHHHH3444 > HNCN2HOHO323
ข. > >
ค. > >
ง. > >

6. เหตุใดโมเลกลุ ของน�ำ้ มมุ ระหว่าง H2O จึงไม่เท่ากบั 180 องศา แต่กลับมมี ุมพันธะเท่ากบั
104.5 องศา
ก. ออกซเิ จนมอี เิ ล็กตรอนคู่โดดเด่ยี ว 2 คู่ จงึ พยายามผลักกบั คู่ที่สร้างพนั ธะให้ห่างกัน
มากท่สี ุด
ข. เพอ่ื ลดระยะห่างระหว่างอะตอมของไฮโดรเจนและออกซเิ จนให้น้อยทส่ี ุด
ค. เพื่อให้อเิ ล็กตรอนคู่ท่สี ร้างพนั ธะกบั ไฮโดรเจนทง้ั สองอะตอมมีโอกาสแลกเปลย่ี นกนั ได้
ง. เพอ่ื ลดขนาดของโมเลกุลให้โมเลกุลอยู่เบยี ดเสยี ดกันให้มากทส่ี ุด

7. พจิ ารณาข้อความต่อไปน้ี
213 ... SNSพiiCHFรี l463ะ-เมมปเิดปีอ็นฐ็นเิ โลามไก็อนเลตอสกรอาอมุลนนเโทหคคม่ี ลเู่รวีร่ยี่วเูปมลมรนพ่าตงันโ์ทธมไี่ะเมล3่มกขีคุลวัู้่ เแปมลน็ ีระทปูอรริเลง่าแ็กงปโตมดรเอหลนนกค้าุลอู่โเดปะดตน็ เอทดมรย่ี งกวสล1่หี านคงม้าู่ รีปปู รระ่าจงเุโปม็นเลลกบลุ เปน็ แบบ
ข้อใดถูกต้อง
ก. 1 เท่านนั้
ข. 1 และ 2 เท่านน้ั
ค. 1 และ 3 เท่านน้ั
ง. 1 2 และ 3

8. มมุ ระหว่างพนั ธะในโมเลกุลใดมคี ่ามากท่สี ดุ
ก. CBONFFFF4332
ข.
ค.
ง.

9. โมเลกลุ ใดมรี ูปร่างโมเลกุลเช่นเดยี วกับ CCl4
ก. CCHPHOC2O3l23C l
ข.
ค.
ง.

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 11

10. โมเลกลุ ในข้อใด มรี ูปร่างเหมอื นกัน
ก. HNHB2HC2OS3l3กกกกับับบั บั OSCBOOFe232Cl2
ข.
ค.
ง.

ชุดกิจกรรมการเรยี นร้แู บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 12

บัตรกจิ กรรม E1 สงสัยใคร่รู้

พนั ธะโคเวเลนต์ 3 : รูปรา่ งโมเลกุลโคเวเลนต์

ค�ำสัง่ ให้นกั เรยี นตอบค�ำถามต่อไปน้ี
1. ให้นกั เรยี นศกึ ษาโมเลกลุ ต่อไปน้ี พร้อมทงั้ ยกตวั อย่างสารโคเวเลนต์ โดยระบจุ ำ� นวนอะตอมกลาง
และอะตอมท่ลี ้อมรอบอะตอมกลาง
1.1 1.2

จำ� นวนอะตอมกลาง .................................. จ�ำนวนอะตอมกลาง ..................................
จ�ำนวนอะตอมทล่ี ้อมรอบอะตอมกลาง ……… จำ� นวนอะตอมทล่ี ้อมรอบอะตอมกลาง ……
ตวั อย่างสาร ................................................... ตัวอย่างสาร ..............................................
1.3 1.4

จำ� นวนอะตอมกลาง .................................. จ�ำนวนอะตอมกลาง ..................................
จ�ำนวนอะตอมท่ลี ้อมรอบอะตอมกลาง ……… จำ� นวนอะตอมทล่ี ้อมรอบอะตอมกลาง ……
ตวั อย่างสาร ................................................... ตวั อย่างสาร .............................................
1.5 1.6

จ�ำนวนอะตอมกลาง .................................. จำ� นวนอะตอมกลาง ..................................
จ�ำนวนอะตอมท่ลี ้อมรอบอะตอมกลาง ……… จำ� นวนอะตอมท่ลี ้อมรอบอะตอมกลาง ……
ตัวอย่างสาร .................................................. ตัวอย่างสาร .............................................

ชุดกิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 13

2. นักเรยี นคิดว่าโมเลกุลโคเวเลนต์แต่ละชนดิ จะมรี ูปร่างเหมอื นกนั หรอื ไม่ อย่างไร
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
3. นกั เรียนคดิ ว่ารปู ร่างของโมเลกลุ โคเวเลนต์ข้นึ อยู่กบั ปัจจยั ใดบ้าง
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
4. จากรูปร่างโมเลกุลข้อ 1.1 และ 1.5 มีจ�ำนวนอะตอมกลางและอะตอมที่ล้อมรอบอะตอมกลาง
เท่ากนั เพราะเหตใุ ดจงึ มรี ปู ร่างโมเลกลุ ท่ไี ม่เหมือนกัน
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

5. นักเรยี นคดิ ว่ารูปร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์เกย่ี วข้องกบั ลักษณะทางกายภาพและทางเคมอี ย่างไร
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 14

บตั รเนื้อหา E2 คน้ เร่งเสาะหา

พันธะโคเวเลนต์ 3 : รปู รา่ งโมเลกลุ โคเวเลนต์
พนั ธะโคเวเลนต์ เปน็ พนั ธะทมี่ ที ศิ ทางและมมุ ระหวา่ งพนั ธะทแ่ี นน่ อน เนอ่ื งจากการสรา้ งพนั ธะ
เกิดจากการใช้อเิ ลก็ ตรอนร่วมกนั ระหว่างอะตอม และมีอิเลก็ ตรอนทไ่ี ม่ได้ใช้ในการสร้างพนั ธะหรอื
ที่เรียกว่าอิเล็กตรอนคู่โดดเดี่ยว ไม่ว่าจะเป็นอิเล็กตรอนที่สร้างพันธะหรืออิเล็กตรอนคู่โดดเดี่ยว
ต่างก็มปี ระจลุ บเหมอื นกนั จงึ มแี รงผลกั (Repulsion) ซง่ึ กนั และกัน ผลของแรงผลักจะท�ำให้พันธะ
แยกตวั อยใู่ นตำ� แหนง่ ทสี่ มดลุ ระหวา่ งแรงผลกั ทม่ี ตี อ่ กนั ทำ� ใหเ้ กดิ ขนาดของมมุ ระหวา่ งพนั ธะทเี่ หมาะ
สมและเกิดเป็นรูปทรงเรขาคณิตของโมเลกุลขึ้น การคาดคะเนรูปร่างโมเลกุลจากโครงสร้างลิวอิส
โดยอาศยั การผลักกนั ของอเิ ลก็ ตรอนคู่ร่วมพันธะและอเิ ล็กตรอนคู่โดดเดย่ี ว อาจใช้ทฤษฎีการผลกั
ระหว่างคู่อเิ ล็กตรอนในวงเวเลนซ์ (Valence Shell Electron Pair Repulsion theory : VSEPR theory )
โดยทฤษฎี VSEPR มีหลักการว่า อเิ ลก็ ตรอนคู่โดดเดย่ี วอยู่ใกล้นวิ เคลียสมากกว่าอเิ ลก็ ตรอน
คู่ร่วมพันธะ ดังนั้นแรงผลักระหว่างอิเล็กตรอนคู่โดดเดี่ยวด้วยกันจึงมีมากกว่าแรงผลักระหว่าง
อิเล็กตรอนคู่ร่วมพันธะกับอิเล็กตรอนคู่โดดเดี่ยว และมากกว่าแรงผลักระหว่างอิเล็กตรอนคู่ร่วม
พนั ธะด้วยกนั ดงั น้ี

อ ะตอมส�ำแหลระับโEมเเปลก็นุอลิเลA็กBตxEรyอนซคึ่งมู่โดี ดAเดเป่ียว็นขออะงตออะมตกอลมากงลาBง เป็นอะตอมล้อมรอบ x เป็นจ�ำนวน
y เป็นจ�ำนวนคู่อิเล็กตรอน สามารถ
พิจารณารูปร่างโมเลกุลจากจ�ำนวนอะตอมล้อมรอบและอิเล็กตรอนคู่โดดเด่ียวของอะตอมกลาง
ตามรายละเอยี ด ดังตารางท่ี 1

ชุดกิจกรรมการเรยี นรูแ้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 15

ตารางท่ี 1 แสดงรูปร่างโมเลกุลและตวั อยา่ งโมเลกลุ

สูตรท่ัวไป รปู รา่ งโมเลกลุ ตัวอยา่ งโมเลกุล
AB2 เส้นตรง (Linear) BeH2 HgCl2

AB3 สามเหลย่ี มแบนราบ BCl3 BI3
(Trigonal planar)

AB2E มุมงอ (Bent) O3

AB4 ทรงส่หี น้า CCl4 NH4+
(Tetrahedral)

AB3E พีระมดิ ฐานสามเหลย่ี ม PH3
(Trigonal pyramidal)

AB2E2 มมุ งอ H2S
(Bent หรอื V-Shaped)

AB5 พรี ะมิดคู่ฐาน
สามเหล่ียม AsF5
(Trigonal bipyramidal)

ชุดกิจกรรมการเรยี นร้แู บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 16

ตารางที่ 1 แสดงรูปรา่ งโมเลกุลและตัวอยา่ งโมเลกลุ (ต่อ)

สูตรทว่ั ไป รปู รา่ งโมเลกลุ ตวั อย่างโมเลกุล

AB4E ทรงสีห่ น้าบดิ เบยี้ ว
(Distorted tetrahedral TeCl4
หรอื See-saw)

AB3E2 รปู ตวั ที (T-Shaped) ICl3

AB2E3 เส้นตรง (Linear) [ICl2]-

AB6 ทรงแปดหน้า TeF6
(Octrahedral)

AB5E พีระมดิ ฐานส่เี หลยี่ ม IF5 XeOF4
(Square pyramidal) [ICl4]-

AB4E2 สเ่ี หลยี่ มแบนราบ
(Square planar)

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 17

บัตรกิจกรรม E2 ค้นดูเร่งเสาะหา

พนั ธะโคเวเลนต์ 3 : รูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์

แนวปฏบิ ตั ิ
1. นักเรยี นแต่ละกลุ่มร่วมกนั ศกึ ษากจิ กรรมรูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์
2. นกั เรยี นร่วมกนั สืบค้นข้อมลู เร่อื งรปู ร่างโมเลกุลโคเวเลนต์ แล้วสรุปแนวความรู้ลงใน
แบบบนั ทกึ กิจกรรมท่ี 1
3. กิจกรรมท่ี 2 - กิจกรรมท่ี 4 ให้ประธานกลุ่มแต่ละกลุ่ม จับฉลากรปู ร่างโมเลกลุ
กลุ่มละ 3 โมเลกลุ และรบั อปุ กรณ์การทำ� กจิ กรรม
4. ปฏิบตั กิ จิ กรรมตามวธิ กี ารทำ� กิจกรรมท่รี ่วมกนั ศกึ ษา
5. ให้นักเรยี นบนั ทกึ ภาพลกู โป่ง เพ่อื ใช้ในการบนั ทกึ ผลการท�ำกจิ กรรม
6. บันทึกผลการท�ำกิจกรรมลงในแบบบันทึกผลกิจกรรม น�ำเสนอผลการท�ำกิจกรรม
หน้าชนั้ เรยี น อภปิ รายผลการท�ำกจิ กรรม พร้อมทง้ั สรปุ ผลการทำ� กจิ กรรมให้ถูกต้อง
กจิ กรรมท่ี 1 สบื ค้นข้อมูลรูปร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์
จดุ ประสงค์
สบื ค้นวเิ คราะห์ข้อมลู และอธบิ ายรูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์ได้
วธิ ีการท�ำกจิ กรรม
1. สืบค้นความหมายของรปู ร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์จากบตั รเน้อื หา E2 ค้นดูเร่งเสาะหาหรอื
สบื ค้นจากอินเทอร์เนต็ แล้วบนั ทกึ ผลการสบื ค้น
2. สะท้อนความคดิ หลังการทำ� กจิ กรรม

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขัน้ รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 18

กิจกรรมท่ี 2 รปู ร่างโมเลกุลกับลกู โปง่ สเี ดยี วกนั
จุดประสงค์
1. อธบิ ายและเขยี นแสดงรูปทรงเรขาคณติ ของลกู โป่งทผ่ี กู ข้วั ติดกนั
2. คาดคะเนรปู ร่างโมเลกุลโคเวเลนต์จากการเปรยี บเทยี บกบั รูปร่างของลกู โป่งทข่ี ัว้ ตดิ กัน
วสั ดอุ ปุ กรณ์

วธิ ีทำ� กิจกรรมท่ี 1 จ�ำนวน/กลุม่
ลกู โป่งสีเดียวกนั 5 ลกู
เครื่องสบู ลมลูกโป่ง 1 เครอื่ ง

วธิ กี ารทำ� กจิ กรรม
1. เป่าลูกโป่ง ให้มีขนาดเท่า ๆ กัน และผูกขั้วแต่ละลูกไว้ให้แน่นโดยไม่ใช้ยางหรือเชือกรัด
2. ผกู ขว้ั ลกู โป่งทเ่ี ป่าแล้วเข้าด้วยกัน 2 ลกู และวาดรูปการจัดเรยี งตัวของลูกโป่ง
3. วาดอะตอมและพนั ธะซ้อนทบั ลงบนลกู โป่ง โดยใช้เงอ่ื นไข ดงั น้ี
- ขว้ั ของลกู โป่งทผ่ี กู ติดกันแทนต�ำแหน่งของอะตอมกลาง
- ปลายของลูกโป่งแต่ละลูกแทนต�ำแหน่งของอะตอมล้อมรอบ
- เส้นตรงท่เี ชอ่ื มระหว่างอะตอมกลางกบั อะตอมล้อมรอบแทนพนั ธะ
4. วาดรูปทรงเรขาคณิตของรูปร่างโมเลกุลที่ได้ โดยลากเส้นเช่ือมระหว่างอะตอมล้อมรอบ
อะตอมกลาง
5. ท�ำซ�้ำข้อ 2–4 โดยใช้ลูกโป่งผูกข้ัวติดกัน 3 4 5 และ 6 ลูก ตามรูปร่างโมเลกุลที่กลุ่มได้รับ
โดยเพ่มิ ทีละลกู ตามลำ� ดับ และพยายามจัดกลุ่มลกู โป่งให้มสี มมาตรในสามมติ ิมากท่ีสดุ
6. สะท้อนความคดิ หลงั การทำ� กจิ กรรม

แนะน�ำก่อนการท�ำกจิ กรรม
1. ควรเป่าลูกโป่งให้มขี นาดเท่ากัน
2. เม่อื เป่าลูกโป่งแล้วผกู ขว้ั ให้ใช้ขว้ั วนรอบเข้าด้วยด้วยกัน ทำ� ให้ลกู โป่งยดึ กนั ได้อัตโนมัติ
3. ควรระมัดระวงั ในการท�ำกจิ กรรม

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขั้น รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 19

กจิ กรรมท่ี 3 รปู ร่างโมเลกุลกับลกู โป่งสตี ่างกัน
จุดประสงค์
1. อธบิ ายและเขยี นแสดงรูปทรงเรขาคณติ ของลกู โป่งท่ีผูกข้วั ตดิ กนั และลกู โป่ง
ทเ่ี ป็นแรงผลัก
2. คาดคะเนรปู ร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์จากแรงผลักของอเิ ล็กตรอน
วัสดอุ ปุ กรณ์

วธิ ที ำ� กจิ กรรมท่ี 1 จ�ำนวน/กลุ่ม
ลูกโป่งสีทีห่ นง่ึ 5 ลกู
ลกู โป่งสีทส่ี อง 2 ลูก
เครื่องสูบลมลกู โป่ง 1 เครื่อง

วธิ กี ารทำ� กจิ กรรม
1. ตัวแทนกลุ่มจับสลากสูตรทั่วไปโมเลกุลโคเวเลนต์ที่อะตอมกลางมีอิเล็กตรอนคู่โดดเด่ียว
กลุ่มละ 2 โมเลกุล
2. เป่าลูกโป่งสีท่ีหน่งึ 2 ลูก และเป่าลูกโป่งสที ีส่ อง 1 ลกู ผูกขั้วแต่ละลูกไว้ให้แน่นโดยไม่ใช้ยางหรอื
เชอื กรัด
3. ผกู ขวั้ ลกู โป่งทเ่ี ป่าแล้วทงั้ 3 ลกู เข้าด้วยกนั และวาดรูปการจัดเรยี งตวั ของลูกโป่ง
- ขัว้ ของลกู โป่งท่ผี กู ติดกนั แทนตำ� แหน่งของอะตอมกลาง
- ปลายของลูกโป่งสที ่หี นง่ึ แต่ละลกู แทนตำ� แหน่งของอะตอมล้อมรอบ
- เส้นตรงทเ่ี ช่ือมระหว่างอะตอมกลางกบั อะตอมรอบล้อมแทนพนั ธะ
- ลกู โป่งสที ส่ี องแต่ละลกู แทนอเิ ล็กตรอนคู่โดดเดย่ี ว
4. วาดรปู ทรงเรขาคณติ ของรูปร่างโมเลกุลทไ่ี ด้ โดยลากเส้นเชอ่ื มระหว่างอะตอมล้อมรอบ
อะตอมกลาง
5. ทำ� ซ�้ำข้อ 2–4 โดยเปลย่ี นจ�ำนวนลูกโป่ง ตามกลุ่มท่ไี ด้รับ ดังน้ี
- ลกู โป่งสที ี่หน่งึ 2 ลูก ลูกโป่งสที ี่สอง 2 ลูก
- ลกู โป่งสที ห่ี นง่ึ 2 ลูก ลูกโป่งสที ่ีสอง 3 ลูก
- ลูกโป่งสที ่หี นง่ึ 3 ลูก ลูกโป่งสที ส่ี อง 1 ลูก
- ลกู โป่งสที ี่หน่งึ 3 ลูก ลูกโป่งสที สี่ อง 2 ลกู
- ลกู โป่งสที ่หี นึ่ง 4 ลูก ลูกโป่งสที ีส่ อง 1 ลูก
- ลกู โป่งสที ี่หนง่ึ 4 ลูก ลูกโป่งสที ีส่ อง 2 ลกู
- ลกู โป่งสที ี่หนึ่ง 5 ลกู ลกู โป่งสที ่สี อง 1 ลูก
6. สะท้อนความคดิ หลงั การท�ำกิจกรรม

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 20

กิจกรรมท่ี 4 จากกระดาษสูร่ ูปร่างโมเลกุล 3 มติ ิ

จุดประสงค์
1. เพ่อื พับกระดาษให้เป็นรปู ร่างโมเลกุล 3 มติ ิ
2. เพอ่ื สร้างแบบจำ� ลองของโมเลกุลแบบ VSEPR หกแบบจากกระดาษโดยใช้เทคนคิ การพบั
กระดาษ

วัสดอุ ุปกรณ์

วัสดอุ ุปกรณ์ จ�ำนวน/กลมุ่

กระดาษทป่ี รน้ิ แบบรูปร่างโมเลกุล 2 แผ่น
กรรไกร 2 เล่ม
กาว 1 ขวด

วธิ ีทำ� กจิ กรรม
1. ตัวแทนกลุ่ม รับอุปกรณ์การท�ำกิจกรรม โดยแต่ละกลุ่มได้รับกระดาษรูปร่างโมเลกุล
กลุ่มละ 2 โมเลกลุ
2. ปฏิบตั ิกจิ กรรมตามวธิ ีการทำ� กจิ กรรมจากรปู ร่างโมเลกุลท่แี ต่ละกลุ่มได้รบั
3. ให้นักเรียนถ่ายภาพรูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์ที่พับได้ พิมพ์และติดภาพลงในแบบบันทึก
กิจกรรมท่ี 4
4. ตวั แทนกลุ่มออกมาน�ำเสนอผลงานทส่ี ร้างข้ึน
5. บันทึกผลการท�ำกิจกรรมลงในแบบบันทึกผลกิจกรรม ตอบค�ำถามหลังการท�ำกิจกรรม
อภิปรายผลการท�ำกจิ กรรม พร้อมทง้ั สรุปผลการทำ� กจิ กรรม
6. สะท้อนความคดิ หลังท�ำกจิ กรรม

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 21

รูปร่างโมเลกุลท้ัง 6 รูปแบบ

แบบที่ 1 AB3E พรี ะมิดฐานสามเหลย่ี ม
1. ตดั กระดาษตามรปู แบบทไี่ ด้รับ ดงั ภาพท่ี 1
2. ส่วนท่เี ปน็ เส้นประ - - - พับเข้าหากนั ส่วนเส้นทบึ ⸺ พับแยกออกจากกัน
3. พับส่วนท่มี สี ีเข้มระหว่างหมายเลข 1 และหมายเลข 3 เข้าด้วยกัน พร้อมตดิ กาว
4. พับส่วนท่ีมีสีเข้มระหว่างหมายเลข 1 และ 2 เข้าด้วยกันแล้วติดกาว แล้วพับทั้งสองด้าน
ให้ซ้อนกัน ตรวจสอบ โดยให้หมายเลข 1,2 และ 3 ทงั้ สองด้านซ้อนตรงกนั แล้วตดิ กาว

ภาพท่ี 1 พีระมิดฐานสามเหลย่ี ม
(ท่มี า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมอ่ื วันท่ี 1 มนี าคม 2558)

ชุดกิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 22

แบบท่ี 2 AB4 ทรงสี่หน้า
1. ตดั กระดาษตามรูปแบบทไี่ ด้รบั ดังภาพท่ี 2
2. ส�ำหรบั เส้นประ - - -,พบั หน้าเข้าหากัน ส�ำหรับเส้นทบึ , ⸺ , แยกหน้าออกจากกัน
3. พับส่วนท่ที บึ ระหว่างหมายเลข 2 และ 5 เข้าด้วยกันแล้วตดิ กาว
4. ท�ำซำ้� ขั้นตอนท่ี 3 สำ� หรบั ส่วนท่ที ึบสามด้านทเี่ หลืออยู่
5. พับหน้า 1 เข้าด้วยกนั จากนน้ั พบั หน้า 2 เข้าหากนั ตดิ กาวขอบด้านข้าง 5 เข้าด้วยกัน
6. พับหน้าทง้ั 3 เข้าหากัน ขอบเทปของด้าน 6 เข้าด้วยกัน แล้วตดั ขอบเทปทง้ั 4 ด้านเข้าด้วยกัน

ภาพท่ี 2 ทรงสห่ี น้า
(ทม่ี า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมื่อวนั ท่ี 1 มนี าคม 2558)

ชุดกิจกรรมการเรยี นร้แู บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 23

แบบที่ 3 AB4E2 ทรงส่ีหนา้ บิดเบ้ียวหรอื ไม้กระดกหก
1. ตดั กระดาษตามรปู แบบทไี่ ด้รบั ดงั ภาพท่ี 3
2 พบั ด้านทมี่ ีเส้นประ - - - เข้าหากันให้ครบทุกจุด ส�ำหรบั เส้นทบึ , ⸺ , แยกหน้าออกจากกนั
3. พับด้านท่มี หี มายเลข 1 ให้ด้านหลังชนกัน
4. พบั สว่ นทที่ บึ ระหวา่ งใบหนา้ 3 และ 4 เขา้ ดว้ ยกนั และตดิ กาว จะไดด้ า้ นที่ 1, 3 และ 4 หนั เขา้ หากนั
5. อีกด้านหนึ่งพับส่วนที่ทึบระหว่างใบหน้า 2 และ 5 เข้าด้วยกัน และติดกาว จะได้ด้านท่ี 1, 2
และ 5 หันเข้าหากนั
6. พับส่วนท่ที บึ ท่ีเหลอื เข้าหากัน พร้อมตดิ กาว
7. ตรวจสอบอกี คร้ัง เพอ่ื ไม่ให้มสี ่วนทีท่ ึบเหลอื อยู่

ภาพท่ี 3 ทรงสหี่ น้าบดิ เบยี้ วหรือไม้กระดกหก
(ทม่ี า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมือ่ วนั ท่ี 1 มนี าคม 2558)

ชุดกิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 24

แบบท่ี 4 AB4E พรี ะมิดฐานสเ่ี หลย่ี ม
1. ตดั กระดาษตามรปู แบบที่ได้รับ ดงั ภาพท่ี 4
2. สำ� หรับเส้นประ - - -, พับหน้าเข้าหากนั สำ� หรบั เส้นทบึ , ⸺ , แยกหน้าออกจากกนั
3. พบั ส่วนท่ที บึ ระหว่างหมายเลข 1 และ 6 เข้าด้วยกนั แล้วตดิ กาว หมายเลขด้าน 1,6
และ 7 หันหน้าเข้าหากัน
4. ท�ำซำ�้ ขัน้ ตอนท่ี 3 ส�ำหรบั ด้านทีเ่ หลอื อีก 3 ด้าน
5. ให้ขอบของทุกด้าน หันเข้าหากนั โดยหมายเลขเดยี วกันจะซ้อนตดิ กนั แล้วตดิ กาว

ภาพท่ี 4 พร่ี ะมดิ ฐานสีเ่ หล่ยี ม
(ทม่ี า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเม่อื วันท่ี 1 มนี าคม 2558)

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 25

แบบที่ 5 AB6 พีระมดิ คู่ฐานสามเหล่ียม
1. ตัดกระดาษตามรปู แบบท่ีได้รบั ดังภาพที่ 5
2 ส�ำหรบั เส้นประ - - - พับหน้าเข้าหากันทุกด้าน ส�ำหรับเส้นทบึ , ⸺ , พบั ให้ด้านหลงั ชนกนั
3. พับแผ่นพับส่วนที่ทึบระหว่างหมายเลข 6 และ 8 เข้าด้วยกัน แล้วติดกาว จากน้ันพับเส้นทึบ
ด้านท่ี 2 ให้ด้านหลงั ชนกนั
4. พบั ส่วนท่ที บึ ระหว่างหมายเลข 7 กับหมายเลข 8 เข้าด้วยกนั แล้วตดิ กาว
5. ท�ำซ้�ำขน้ั ตอนท่ี 4 ส�ำหรับส่วนทบึ ทเ่ี หลอื
6. หลังจากนนั้ พับด้านท่มี หี มายเลขเหมอื นกันให้ด้านหลงั ชนกนั แล้วตดิ กาว

ภาพท่ี 5 พรี ะมิดคู่ฐานสามเหลย่ี ม
(ทีม่ า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมอื่ วันท่ี 1 มนี าคม 2558)

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 26

แบบท่ี 6 AB8 ทรงแปดหน้า
1. ตัดกระดาษตามรูปแบบทไี่ ด้รบั ดังภาพท่ี 6
2. พับส่วนทเ่ี ป็นเส้นประทุกเส้นเข้าหากัน และพับส่วนทเ่ี ปน็ เส้นทบึ ให้ด้านหลงั ชนกนั ทุกเส้น
และทกุ ส่วน
3. พับเส้นทบึ หนั หลังชนกัน
4. พับส่วนทบึ ระหว่างหมายเลข 3 และหมายเลข 5 เข้าหากัน และพบั ส่วนทบึ ระหว่างหมายเลข 4
และหมายเลข 6 เข้าหากันแล้วตดิ กาว
5. ทำ� ซำ้� ขนั้ ตอนท่ี 3 และ 4 สำ� หรบั เสน้ ทบึ หมายเลข 2 และตดิ กาว ระหวา่ งหมายเลข 4 และหมายเลข
8 และตดิ กาวระหว่างหมายเลข 3 และหมายเลข 7
6. พบั แบ่งครง่ึ ตามแนวเส้นประของหมายเลข 10 และหมายเลข 12
7. ด้านของหมายเลข 9 มาประกบแล้วตดิ กาว
8. ทำ� ซ�้ำข้อท่ี 6 สำ� หรบั ปลายอกี ด้านหน่งึ ทีเ่ ป็นสีเ่ หลี่ยมจัตุรัสไม่ทบึ
9. นำ� ด้านหลังหมายเลขท่เี หมือนกันมาชนกนั แล้วตดิ กาว

ภาพท่ี 6 พร่ี ะมดิ ฐานสีเ่ หล่ยี ม
(ท่ีมา : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมอ่ื วันท่ี 1 มนี าคม 2558)

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขัน้ รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 27

รูปร่างโมเลกลุ ในการท�ำกจิ กรรมท่ี 2
1. พรี ะมิดฐานสามเหล่ยี ม

ภาพที่ 7 พรี ะมิดฐานสามเหลี่ยม
(ท่มี า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมือ่ วนั ท่ี 1 มนี าคม 2558)

ชดุ กิจกรรมการเรยี นร้แู บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 28

2. ทรงสห่ี นา้

ภาพที่ 8 ทรงส่หี น้า
(ท่ีมา : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเม่อื วันท่ี 1 มีนาคม 2558)

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 29

3. ทรงสห่ี น้าบดิ เบี้ยวหรอื ไม้กระดานหก

ภาพท่ี 9 ทรงส่หี น้าบดิ เบี้ยวหรือไม้กระดานหก
(ทมี่ า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเม่อื วนั ที่ 1 มนี าคม 2558)

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 30

4. พรี ะมดิ ฐานส่ีเหลี่ยม

ภาพที่ 10 พรี ะมดิ ฐานสี่เหล่ียม
(ทม่ี า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมอ่ื วันท่ี 1 มีนาคม 2558)

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 31

5. พีระมดิ คูฐ่ านสามเหลย่ี ม

ภาพที่ 11 พรี ะมดิ คู่ฐานสามเหลย่ี ม
(ทม่ี า : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมือ่ วันท่ี 1 มีนาคม 2558)

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นร้แู บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 32

6. ทรงแปดหนา้

ภาพที่ 12 ทรงแปดหน้า
(ที่มา : https://www.flinnsci.com, สบื ค้นเมื่อวนั ท่ี 1 มีนาคม 2558)

ชดุ กิจกรรมการเรยี นร้แู บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 33

แบบบันทกึ ผลกจิ กรรม E2

พนั ธะโคเวเลนต์ 3 : รูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์

ทดลองวนั ท่ี ........................................................................กลมุ่ ท่ี .......................ชน้ั ม..................
สมาชิกในกลมุ่
1. .........................................................................ท�ำหน้าที่ .................... เลขท.่ี .........
2. .........................................................................ทำ� หน้าที่ .................... เลขท่.ี .........
3. .........................................................................ทำ� หน้าท่ี .................... เลขท่.ี .........
4. ..........................................................................ทำ� หน้าท่ี .................... เลขท่.ี .........
5. ..........................................................................ทำ� หน้าท่ี .................... เลขท.่ี .........

กิจกรรมท่ี 1 สืบค้นขอ้ มลู รปู รา่ งโมเลกุลโคเวเลนต์
จดุ ประสงค์
สบื ค้นวิเคราะห์ข้อมลู และอธบิ ายรปู ร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์ได้
แบบบนั ทกึ ผลการท�ำกจิ กรรม
....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 34

กิจกรรมท่ี 2 รปู รา่ งโมเลกลุ กับลูกโปง่ สเี ดยี วกัน

จุดประสงค์
1. อธบิ ายและเขียนแสดงรปู ทรงเรขาคณติ ของลกู โป่งทผ่ี กู ข้วั ติดกนั
2. คาดคะเนรปู ร่างโมเลกุลโคเวเลนต์จากการเปรยี บเทยี บกบั รปู ร่างของลูกโป่งทข่ี ั้วตดิ กนั
แบบบันทึกผลการทำ� กจิ กรรม

จ�ำนวน ภาพลกู โป่ง รูปทรงเรขาคณติ มุมระหวา่ ง ชือ่ รูปทรง
ลกู โป่ง(ลกู ) แกน เรขาคณติ ของ
รปู ร่างโมเลกุล

2

3

4

5

6

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 35

อภิปรายผลการท�ำกจิ กรรม
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
สรุปผลการท�ำกจิ กรรม
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

ค�ำถามหลังการทำ� กจิ กรรม
1. จากกจิ กรรม รูปร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์แต่ละชนดิ มมี มุ พันธะไม่เท่ากัน ข้นึ กบั ปจั จยั ใด
....................................................................................................................................................
2.ให้นกั เรยี ยกตวั อย่างรูปร่างโมเลกลุ ทเ่ี กิดจากการจำ� ลองลูกโป่งสเี ดียวกัน 2 ลูก
....................................................................................................................................................

ชุดกิจกรรมการเรยี นร้แู บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขนั้ รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 36

กจิ กรรมท่ี 3 รปู ร่างโมเลกลุ กับลูกโปง่ สตี า่ งกัน

จุดประสงค์
1. อธบิ ายและเขยี นแสดงรปู ทรงเรขาคณติ ของลกู โป่งทผ่ี กู ขว้ั ตดิ กนั และลกู โป่ง
ทเ่ี ปน็ แรงผลักได้
2. คาดคะเนรปู ร่างโมเลกุลโคเวเลนต์จากแรงผลกั ของอเิ ล็กตรอนได้

แบบบนั ทกึ ผลการทำ� กจิ กรรม

จ�ำนวน ภาพลูกโป่ง รปู ทรงเรขาคณติ มุมระหวา่ ง ช่ือรปู ทรง
ลูกโป่ง(ลูก) แกน เรขาคณิตของ
รปู ร่างโมเลกลุ

สีท่หี นึ่ง 2 ลกู
สีที่สอง 1 ลูก

สีทีห่ น่งึ 2 ลกู
สที ่ีสอง 2 ลกู

สีท่หี น่งึ 2 ลูก
สที ีส่ อง 3 ลูก

สีทหี่ นึ่ง 3 ลูก
สที ่สี อง 1 ลกู

สที ีห่ นึ่ง 3 ลกู
สีที่สอง 2 ลกู

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 37

แบบบนั ทกึ ผลการทำ� กจิ กรรม (ตอ่ )

จ�ำนวน ภาพลูกโปง่ รูปทรง มมุ ระหวา่ ง ชอื่ รปู ทรงเรขาคณติ
ลูกโป่ง(ลกู ) เรขาคณิต แกน ของรูปร่างโมเลกุล

สที หี่ นงึ่ 4 ลูก
สที ี่สอง 1 ลกู

สที ี่หน่งึ 4 ลูก
สีท่ีสอง 2 ลกู

สที ่หี นงึ่ 5 ลูก
สีทส่ี อง 1 ลกู
อภิปรายผลการทำ� กจิ กรรม
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
สรุปผลการท�ำกจิ กรรม
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรูแ้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 38

คำ� ถามหลังการทำ� กจิ กรรม
1. รปู ร่างโมเลกุลโคเวเลนต์ท่มี อี เิ ลก็ ตรอนคู่โดดเดย่ี ว ท่ีอะตอมกลางต่างจากรปู ร่างโมเลกลุ
โคเวเลนต์ทไ่ี ม่มอี ิเลก็ ตรอนคู่โดดเดย่ี วท่ีอะตอมกลาง อย่างไร
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
2.ลูกโป่งสที ่ีสอง เปรยี บเสมอื นส่งิ ใดในรปู ร่างโมเลกุล
....................................................................................................................................................
3. รูปร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์มมี ุมพันธะเท่ากนั หรอื ไม่ จงอธบิ าย
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขัน้ รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 39

กจิ กรรมท่ี 4 จากกระดาษสูร่ ูปร่างโมเลกุล 3 มติ ิ
จุดประสงค์
1. เพอื่ พับกระดาษให้เปน็ รปู ร่างโมเลกุล 3 มติ ิ
2. เพ่อื สร้างแบบจ�ำลองของโมเลกลุ แบบ VSEPR จ�ำนวน 6 รูปแบบ โดยใช้เทคนคิ การ
พบั กระดาษ

แบบบันทึกผลการทำ� กจิ กรรม

สตู รทว่ั ไป รูปทรงเรขาคณติ ทีพ่ บั ได้ ช่อื รปู ทรงเรขาคณติ
ของรปู ร่างโมเลกุล

AB3E

AB4

AB5E

AB5

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 40

แบบบันทึกผลการทำ� กจิ กรรม (ตอ่ )

สูตรท่ัวไป รูปทรงเรขาคณติ ทพี่ ับได้ ชือ่ รปู ทรงเรขาคณติ
ของรูปรา่ งโมเลกลุ

AB4E

AB6

อภิปรายผลการท�ำกจิ กรรม
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
สรปุ ผลการท�ำกิจกรรม
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

ชุดกิจกรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 41

ค�ำถามหลงั การท�ำกจิ กรรม
1. รปู ร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์ทแ่ี ตกต่างกัน ข้นึ อยู่กับปจั จัยใดบ้าง
....................................................................................................................................................
2. รูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์มมี ุมพนั ธะเท่ากันหรอื ไม่ จงอธบิ าย
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
3. ถ้าโมเลกุลประกอบด้วยอะตอมล้อมรอบ 3 อะตอม และอิเล็กตรอนคู่โดดเดี่ยว 1 คู่ มีรูปร่าง
โมเลกลุ เป็นอย่างไร พร้อมยกตัวอย่างโมเลกุล
.................................................................................................................................................
4......เ.ห..ต...ุใ.ด..ม...มุ ..ร..ะ..ห...ว..่า..ง.พ...ัน..ธ...ะ.ใ..น..โ..ม..เ.ล...ก..ลุ ..ข..อ...ง...N..H..3...จ..งึ..ม..คี...่า..น..้อ..ย...ก..ว..่า..ม..มุ...ร..ะ..ห..ว..่า..ง..พ..ัน...ธ..ะ..ใ.น...โ.ม..เ..ล..ก..ุล....C..H..4......
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูแ้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ข้นั รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 42

บตั รกจิ กรรม E3 ตกผลกึ ความรู้ มุง่ สู่ข้อสรปุ

พนั ธะโคเวเลนต์ 3 : รปู ร่างโมเลกุลโคเวเลนต์
ค�ำสั่ง ให้นักเรียนสรุปความคิดรวบยอด เร่ือง พันธะโคเวเลนต์ 3 : รูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์
ในรปู แผนทค่ี วามคดิ

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขั้น รายวชิ าเคมี 1 ชุดท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 43

บัตรกิจกรรม E4 เปิดกรอบความคดิ เพม่ิ พนู ความรู้

พนั ธะโคเวเลนต์ 3 : รปู ร่างโมเลกลุ โคเวเลนต์

ค�ำสัง่ จงตอบค�ำถามจากสถานการณ์ทก่ี �ำหนดให้
1. จงคาดคะเนรูปร่างโมเลกลุ และมุมพันธะ ของสารท่มี ีสูตรโครงสร้างต่อไปน้ี

ภาพท่ี 13 โมเลกุลสารโคเวเลนต์
(ทีม่ า : สุขใจ สงสาโร, 2558)
หมายเลข 1 คอื ..................................... หมายเลข 4 คอื ........................................
หมายเลข 2 คอื ..................................... หมายเลข 5 คอื ........................................
หมายเลข 3 คอื ..................................... หมายเลข 6 คอื ........................................

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น รายวชิ าเคมี 1 ชดุ ท่ี 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 44

2. ให้นกั เรยี นน�ำความรู้เรอ่ื งรปู ร่างโมเลกุลทีไ่ ด้จากบตั รกจิ กรรม E2 กจิ กรรมท่ี 4 กลุ่มละ
2 โมเลกุล โดยการออกแบบเทคโนโลยที ี่นำ� เอาภาพเสมือน 3 มติ ิ Augmented reality (AR)
จำ� ลองเข้าสู่โลกจรงิ ผ่านกล้องโทรศัพท์เคลอ่ื นท่สี ่งงานครผู ่าน google classroom

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้แบบสบื เสาะหาความรู้ 5 ขน้ั รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พันธะโคเวเลนต์ 3 45

บตั รกจิ กรรม E5 ประเมนิ ความรู้

พนั ธะโคเวเลนต์ 3 : รูปรา่ งโมเลกุลโคเวเลนต์

คำ� สง่ั ให้นกั เรยี นตอบคำ� ถามต่อไปน้ี
1. ระบจุ ำ� นวนอะตอมล้อมรอบ จำ� นวนอเิ ลก็ ตรอนคู่โดดเดย่ี ว สตู รทว่ั ไป และรปู ร่างโมเลกลุ ของสาร
ท่มี ีสตู รโมเลกลุ ต่อไปน้ี (5 คะแนน)

อะตอม อิเลก็ ตรอน รูปร่าง
ขอ้ สตู รโมเลกุล ล้อมรอบ คู่โดดด่ยี ว สตู รทว่ั ไป โมเลกุล

(อะตอม) (ค)ู่
1.1 N2O
1.2 NO3-
1.3 CH3Cl
1.4 I3-
1.5 IO3-

2. เปรียบเทยี บมุมพันธะในโมเลกุลแต่ละคู่ต่อไปน้ี (2 คะแนน)

2.1 SiH4 กบั BH3 ……………………………………..
2.2 H3O+ กับ H2O ………………………………………
2.3 NH3 กบั H2S ………………………………………
2.4 OCl2 กับ SCl2 ………………………………………

3. จงเรียงล�ำดบั มมุ ระหว่างพนั ธะของอะตอมกลางของโมเลกลุ H2S SiH4 และ PH3 จากมากไปน้อย
พร้อมอธบิ ายเหตุผล (3 คะแนน)
..................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรแู้ บบสบื เสาะหาความรู้ 5 ข้ัน รายวชิ าเคมี 1 ชุดที่ 4 พนั ธะโคเวเลนต์ 3 46

ภาคผนวก