The Iris Magazine 2014

Viewpoint

Stelwerk
Af rikaans

Die Waarheid Die Laaste Glimlag

Pieter van der Merwe besit sy eie kunsversameling. Hy wil nie Dit het gevoel of die trein so stadig soos ‘n slak beweeg, maar
enige van sy skilderye verkoop nie, want elkeen is vir hom uiteindelik is ek weer hier. Dis warm hier, amper soos in Irak,
spesiaal. Sy gunsteling skildery het twee kameelperde op. Hy maar ek voel veilig hier. Dit is die eerste keer in twee jaar sedert
is baie puntenerig oor watter skilderye hy in sy versameling ek weer huis toe is.
toelaat, want hy het ‘n hengse geheim wat hy van alle ander Voordat ek na my leë woonstel toe teruggaan, moet ek eers
mense wegsteek: elke aand word die onderwerpe van sy hospitaal toe gaan…my ma het drie jaar gelede na ‘n lang stryd
skilderye lewendig… teen kanker gesterf. Ek het in die hospitaal grootgeword, die
Die mense en diere in die skilderye loop nie net uit hul verpleegsters is amper soos my familie. Hulle moet weet dat
rame nie. Nee, die toordery is baie meer subtiel as dit. Die ek nog lewe.
onderwerpe herwin hul bewussyn. Hulle begin in hulle milieu Die hospitaal ruik na skoonmaakmiddels. Soos in my kinderdae,
rondloop en praat partykeer met mekaar. Meeste van die was dit so lekker om die verpleegsters weer te sien; ongelukkig
mense is vriendelik, met net ‘n paar uitsonderings. Daar is ‘n was hulle te besig om regtig te kuier, maar dit was nogtans goed.
ou tannie wat in ‘n pragtige grasgroen tuin sit en sy glimlag Ek staan nou by die deur van die kankersaal. My ma het altyd
nooit nie, maar die tuin is pragtig. Dit is vol blomme van in die stoel in die agterste hoek gesit. Nou sit ‘n meisie in haar
elke kleur van die reënboog en die bome is pragtig met ‘n plek, ‘n vreemdeling. Sy sit langs die masjiene met pype in haar
verskeidenheid blare van verskillende tipes groen. Spierwit arms gedruk. Sy sit en lees. Haar skoonheid is asemrowend, al
voëltjies tjirp vir mekaar en die heuningvoëls fladder oor hulle sit sy daar sonder hare.
klokvormige blomme, altyd aan die soek vir kos. Die sagte Ek stel myself voor. Haar naam is Lina en sy het breinkanker.
gras lyk soos ‘n kombers wat mense verplig om daarop te lê. Sy het nie meer baie lank om te lewe nie. Sy is lief vir kuns en
Die hele toneel is rustig en onverstoord. neem graag foto’s met haar kamera en sy wil graag Duitsland
Elke aand gaan sit Pieter tussen al sy skilderye. Partykeer praat toe gaan. Ons sit die hele dag en gesels en neem foto’s van
hy met die mense en partykeer kyk hy net na die asemrowende mekaar. Ek het ‘n baie mooi een van haar, met haar kamera,
natuurtonele en die pragtige diere daarin. As hy heeltemal waarin sy breed glimlag.
eerlik met homself moet wees, verkies hy hulle geselskap Wanneer ek weer die volgende dag hospitaal toe gaan om Lina
bo dié van mense in die ware wêreld. Hy vind vreugde in sy te sien, sê die verpleegsters vir my dat sy gister kort voor ek
skilderye. Om na hulle te kyk, is soos om deur die wolke te huis toe is, gesterf het. Nou het ek net hierdie foto van haar.
loer en na die hemel te staar. Vir hom, is hulle die waarheid. ‘n Foto van die beste dag in my lewe…
Sharon Ellman, Graad 12 Kelly Andrew, Graad 12

Annie Oppler, Grade 12 Die dag toe ek so gróót geskrik het!

Uiteindelik! Vryheid! Uiteindelik…
Dit is die laaste dag van matriek en ons is nou uiteindelik vry! Ons
hoef nie weer in ‘n skooluniform rond te loop nie en ons hare
op te dra nie. Ons kan grimering dra, en chappies kou sonder om
iemand te hoor sê dat ons soos ‘n klomp plaasdiere lyk.
My ma het my nou net opgelaai en ons is nou op pad huis toe.
Ek wil nie en kan nie wag om van hierdie groen rok ontslae
te raak nie. Ek het vir my ekstra klere ingepak en toe die lied
“Af ” deur Kurt Darren op die radio speel, besluit ek dat ek
nou dadelik my klere gaan ruil. Ek weet dis nie “respekvol”
nie, maar nou gee ek nie om nie.
Net toe ek my rok terug in die sak inprop, kyk ek op en sien
wie na my sit en staar. Mevrou Schoombie is heeltemal, in die
bestuurdersitplek, omgedraai en dit lyk asof sy gaan ontplof.
My ma kyk na haar en weer na my oomblikke voor sy van die lag

149The Iris • PHSG 1902–2014

Viewpoint

Brogan Black, Grade 12 Annebelle Bettman, Grade 11
begin bewe. My hart is in my maag en my moed sit in my skoene.
Ek, Margoux Steenkamp, matrikulant, het nou net voor die Krulkop Karla
onderhoof uitgetrek. Heeltemal-soos-in-net-tot-my-onderklere
uitgetrek! Ek kan nie beskryf hoe ek geskrik het nie! Gelukkig Karla kruip onderdeur die tonnel en aan die einde van die tonnel
gaan ek haar nooit weer moet groet nie! Die hele pad huis toe is staan haar mamma. Die krulkopkind klim lewenslustig uit en
my gesig bloedrooi en my hart pomp soos ‘n dieselmasjien. huppel in haar ma se arms in. Sy voel veilig. Sy voel angstig as
Selfs vandag, drie jaar later, is dit nog steeds die grootste skrik hulle hospitaal toe moet gaan. Vandag is weer so ‘n dag.
ooit gewees! Sy klim in die kar en maak haar sitplekgordel vas. Sy geniet
Margoux Steenkamp, Graad 12 dit om saam met haar mamma te ry. Hulle luister na haar
gunsteling liedjies wat haar oupa vir haar op ‘n kaset opgeneem
Istanbul het. Selfs mamma sing jolig saam. Die motor kom tot stilstand
en die joligheid wat die liedjies in die kar geskep het, verander
Daar was altyd gerugte oor Mohammed al Shaeeq, die eienaar in stilte. Doodse stilte.
van die weeshuis in Istanbul. Mense sê die kinders moet Die ontvangsdame groet hulle met ‘n vriendelike glimlag,
op straat gaan en sing of dans om geld te verdien. Hulle sê maar dit is tevergeefs. Die besoekers sit soos standbeelde op
geweldsdade is normaal in daardie huis. die stoele met hulle oë op die ewigheid genael. Sy herken al
Op ‘n Maandagoggend kry ek ‘n SMS van my baas wat sê dat die beelde se gesigte. Die bekende reuk van die onkologie-
ek daardie aand Istanbul toe gaan om ‘n storie oor hierdie eenheid vul die lug en terselfdetyd voel sy die beklemmende
weeshuis te skryf. atmosfeer in die saal. Sy sit versigtig in die reusagtige stoel. Sy
Die weeshuis is in ‘n klein dorpie aan die buitewyke van Istanbul. hou van die leerstoel met die wye armlenings. Dit voel vir haar
Die strate is vol stof en sand en die lug is warm en baie droog. of hierdie stoele haar vashou. Sy voel die priksensasie op haar
Mense dra groot emmers met water en hulle loop baie stadig armpie en dan maak sy haar oë toe en ontspan.
onder die swaar gewig na hulle klein huisies toe. Sy word weer wakker met mamma se glimlag en ‘n
Alles word vir my storie beplan. Ek het ‘n pos in die weeshuis stokkielekker. Stokkielekker-kry is haar gunsteling deel van die
gekry, waar ek help om kos vir die kinders te gee. Ek het ‘n klein hospitaaldag. Die stokkielekker is altyd borrelgomgeur. Haar
kameratjie gekry en onder my hemp is ‘n opneemmasjientjie mamma lag vir haar blou mond wanneer hulle uiteindelik die
verberg. motor haal. By die huis tel haar mamma haar uit die motor en
Eendag, toe ek later moes bly, sien ek hoe ‘n groep kinders in lê haar in haar bedjie neer. Op hospitaaldae moet sy in haar
die huis stap. Hulle loop na ‘n klein kamertjie en klop aan die bed bly en omdat sy “braaf ” was, kan sy aandete in haar bed
deur. Ek sien net ‘n groot skaduwee wat die deur oopmaak. Na eet. Na sy gulsig die laaste bietjie van die jellie en vla afgesluk
‘n kort rukkie hoor ek ‘n luide en kwaai geskreeu van ‘n man. het, vat mamma haar bakkie weg en lê sy op die naat van haar
Daarna volg die gehuil van kinders en die slag van ‘n klap… rug. Sy kyk na die dak. Op die dak is sterre wat in die donker
Daardie oggend skryf ek my artikel oor die gebeure en stuur dit gloei, geplak. Haar ogies dwaal van een ster na die ander totdat
aan die New York Times met al die foto’s en opnames. haar ogies toeval.
‘n Maand later sit ek teen die muur, buitekant die weeshuis. Só Karla word wakker met ‘n verligte gevoel. Sy sit in ‘n tuin,
baie het gebeur sedert die publisering van die artikel: die polisie gevul met die pragtigste blomme. In die middel van die tuin
het die eienaar gearresteer en die lot van mishandelde kinders het is ‘n waterfontein wat borrel van blydskap. In die verte sien sy
my diep geraak. Hulle het $100 000 vir die kinders ingesamel. vir mamma glimlag, met haar arms oop om haar te omhels.
Met daardie geld het ons nuwe verf en beddens gekoop. Dit was Karla se bene wil nie beweeg nie. Sy wil haar arm uitsteek om
die gelukkigste dag van my lewe, toe ek sien hoe opgewonde mamma nader te roep, maar selfs haar arms kan sy nie beweeg
hierdie kinders oor hulle nuwe lewe is. nie. Sy kan nou net toekyk hoe die lewe verbygaan. Sy is nie
Stephanie van Zyl, Graad 12 meer langer deel van daardie lewe nie.
Lorraine Dippenaar, Graad 11
150 PHSG 1902–2014 • The Iris

Viewpoint

Ek dink aan jou as die jakarandas kleur Nadia Roussouw, Grade 11

Mense sê dat ouderdom net ‘n nommer is en dat engele nie Ontwaking
bestaan nie. Ek het my “ma” verloor en besef net die eerste
deel is waar. Sy het ons in haar klere laat speel en in haar hoë My kop vol vergete gebeure
hakke, het ons leer loop. wat oor en oor mallemeule
Vanoggend het my kop net een gedagte: dit is al sewe jaar. Dit in my gewete
het gevoel soos die aakligste dag en my tienjarige hart het dit soos ‘n warrelwind verwaaid,
nie verstaan nie. Wat as sy nooit kom sê het dat haar ma siek smagtend na ontvlugting
is nie? My arme maatjie… van siel en tong.
Sy was ‘n vegter, seker waar ek dit óók geleer het. Daar was Onbekende gevoelens van eensaamheid
nooit ‘n traan nie, nooit ‘n frons nie, maar net haar lokke op skuil diep
die vloer. vasgevang binne my.
Die Jakarandas lyk so helder vandag – amper so helder soos Vreemde emosies
daardie dag. As ek net vir een dag kon vergeet van alles wat mengelmoes gevoelens
gebeur het. Ek is mos onnosel om te dink dat sy ooit sal hartseer laggend,
terugkom al wens ek dít vandag meer as ooit. ‘n traan van vreugde
Sy’s nie by haar klas nie; sy is seker afwesig. Elke jaar op dié rol van oog na wang
herdenking in Oktobermaand, is my maatjie afwesig. Die dan drup.
blomme ruik seker beter vandag. Die pyn sit al klaar in my Afwagting bou binne my,
keel soos ‘n spons wat alles opdroog. Ek moet vandag sterk sluk sukkelend.
wees vir almal wat soos uitgewaste lappe voel. ‘n onbeskryflike ondervinding
Hoe het ek nie die tekens gesien nie? Waarom het ek dan nou,
daardie laaste aand ‘n laaste maal omgedraai? Sy was piekfyn, hier!
net ontsettend moeg. Dít is seker wat bestraling aan ‘n mens Geen sin,
doen. Hoe is dit moontlik om in minder as twee weke te gaan geen rede,
van kuiergaste hê na langs Onse Vader in die Hemel te sit? geen verwagting.
Ek dink aan jou as die strate vandag deinserig raak met pers Nag draai na helder dag
blommetjies. Jou vel was so deurskynend. Die bloedvate se ‘n glimlag groot
blou en rooi het dit ooglopend pers laat skyn. As ek net een helder oë sien
keer kon sê hoe lief ek vir jou is. vir die eerste keer,
Sy is my beskermengel, altyd langs my en ek doen alles tot die sout verdwaal wat brand
haar eer. Dié lirieke troos my dat ons weer sal ontmoet: “They van bangheid en vrees.
must be borrowed angels, and sometimes heaven needs them Lewenskristal,
back again.” Ek is seker sy het nou ‘n beter lewe. Vol vreugde nuut,
en gesondheid… wonderlik,
Ingrid Roos, Graad 11 nou…
Megan Pieterse, Graad 11
Voel ek tuis?
Om te droom
Ek ruik die boeretroos en die Jakarandablommetjies. Ek
sien die swart, geel, groen, wit, rooi, blou en die pote van Om ‘n kind te wees is nie so eenvoudig soos wat almal mag
die Groot Vyf. Ek voel die ysige Weskuswater. Ek proe die dink nie! Soveel inspirasie, soveel dinge om te doen, soveel
koeksisters; ek hoor die taxi’s. Suid-Afrika, my huis, maar buitengewone drome – maar die antwoord is eenvoudig! In
voel ek tuis? ons koppe is waar die drome begin en eindig.
Bogenoemde is maar net ‘n krummeltjie van die skatte van
ons land – onse mooi Suid-Afrika. Maar ek het ‘n traan in 151The Iris • PHSG 1902–2014
my hart. Onder die helderblou lug en die Jakarandakombers,
lê ‘n vlymskerp mes: die moorde,die verkragtings, ongelukke,
dwelms, VIGS, die lang vingers, besoedeling, armoede,
honger, leuens, korrupsie… Dít is nou onse mooi Suid-
Afrika.
Waar is die dae van huis-toe-stap en straatlighorlosies? Waar is
die geld, die morele waardes? Waar is die liefde? Ek wil hê my
kinders moet kinders wees; nie twaalfjarige, doodbang wesens
nie. Hoekom moet ‘n mens vir jou lewe veg om net aan die
anderkant van die straat te kom? Ek soek onse mooi Suid-
Afrika terug! Die regstelling van boosheid begin by die huis!
Ek ruik, ek sien en ek voel. Ek proe en ek hoor. Suid-Afrika:
my huis. Maar voel ek tuis?
Kaitlin Struder, Graad 11

Viewpoint

Melissa Naude, Grade 12 Carmen Joubert Grade 11 Carmen Joubert Grade 11

Toe ek klein was, het ek baie drome gehad: om ‘n sportster te webtuiste te maak, nie hoe om die lengte van ‘n driehoek se
wees, om eendag na die maan op te vaar, maar al van kleins af kante te vind nie.
het ek goed geweet wat realisties was en wat nie. Ek het myself ‘n Week later sit ek weer in die Wiskundeklas. “Ek is hartseer
as ‘n doodgewone meisie aanvaar en gewone drome gedroom. om te sê dat een van julle gedruip het,” praat mevrou van
“Eendag as ek groot is, wil ek draadjies hê.” “Eendag as ek Schoor. Ek kyk na die boodskap op my foon. Sy maak ‘n berg
groot is, wil ek my lisensie kry om my motorfiets te kan ry!” van ‘n molshoop, man!
Sulke goed is waaroor ek my kop laat dwaal het. “Anna-Marie, selfoon asseblief! En ek wil asseblief na skool
As mens grootword en dit is tyd dat hierdie goed gebeur, met jou gesels!”
besef mens dat alles net nie so opwindend is soos wat jy Nicole Kleynhans, Graad 11
gedink het dit sal wees nie. Eendag as ek groot is, wil ek ‘n
persoon wees op wie iemand kan staatmaak. Ek wil iemand Die Groot Monster
wees wat beloftes hou. Maar toe onthou ek my ouma se
woorde: “Pasop poppie, beloftes maak skuld!” Dit was asof “…gesien? Kom definitief nie van hier af nie.” Hoor ek twee
ek die woorde nog op my lippe kon proe. van hulle praat.
Drome is nie deel van realiteit nie. Hulle is ‘n manier om van die “Hy lyk so verskrik! Dink jy ons moet hom gaan groet?” Ek
realiteit te ontsnap! Maar met alles wat in die wêreld gebeur, het luister al lank na hulle gesprek en dit klink nie vir my of hulle
ek vir myself as kind gesê: Eendag as ek groot is, wil ek iemand dit enigsins sal oorweeg nie.
wees wat ten spyte van die lewe, kan aanhou droom! “Nee, hy pas nie by ons in nie. Ons sal hom dan heeltyd moet
Ami-Rose Nel, Graad 11 oppas.” Wel, dít was ‘n verrassing.
Doef, doef, doef…
‘n Selfoon in plaas van ‘n toekoms Skielik voel dit asof die aarde gebombardeer word deur
enorme meteoriete. Dit klink ver. Te ver om my daaroor te
“Môre se Wiskundetoets tel tagtig present van dié kwartaal bekommer. Ek besluit toe om ‘n huis te bou.
en…” Die massiewe, grasgroen plantegroei in dié area is moeilik om
Ek hou op luister en hoor die sagte “brrr-brrr” van my deur te loop. Ek wonder hoe dié plek se inwoners so vinnig
selfoon. Ek steek my hande versigtig onder die tafel in en lees beweeg. Waarvandaan ek kom, is dit nie naastenby so ruig
die boodskap: So vervelig! nie. Alles is asvaal. Wanneer dit reën, is dit sag, amper soos
Toe ek daardie middag by die huis kom, loop ek reguit televisie feetjietrane, nie reustrane soos hier nie. Toe ek gister hier
toe. Wie het dit op National Geographic gelos? Ek skakel dit aankom, was my verwelkomingsgeskenk ‘n donderstorm.
oor na Keeping up with the Kardashians. Doef, doef, doef…
“Anna-Marie, gaan doen dadelik jou huiswerk!” sê my ma van Daar’s die geluid weer. Dit was bietjie nader hierdie keer. Ek
die kombuis af. Ek wens sy wil my ophou pla. Ek stap kamer besluit ek gaan komkommerkoel bly: miskien help dit dat die
toe, sit my rekenaar aan en bewonder my Facebook-blad. inwoners my aanvaar.
Die volgende oggend sit ek in die saal terwyl die hoof, meneer Soos ek deur die woonbuurt stap, kom ek op ‘n lewensgrootte
Van Staden, met ons praat. “Tegnologie is besig om julle plant af. As ek boontoe kyk, kan ek nie eens die bopunt van
intelligensievermoë te verminder,” kla hy. Die verveeldheid is dié eienaardige plant sien nie.
te veel en ek druk die groen knoppie op my selfoon. Marlise van Tonder, Graad 11
Toe ek by Wiskunde aankom, gee mevrou Van Schoor vir
my ‘n vraestel. “Onthou, tagtig persent,” sê sy. Ek sit stadig Dit is herfs
en probeer dink hoe ek van die toets kon vergeet het. Die
onbekendheid van die eerste vraag terg my. Vra my hoe om ‘n Hier is ek alweer; alleen by my etenstafel. Ek het, soos
gewoonlik, te veel kos gemaak. Al my voëltjies is uit die nes en
152 PHSG 1902–2014 • The Iris

Viewpoint

kom nie meer kuier nie. Buite val die bome se blare en kreukel Alexa Robinson, Grade 11
en kraak van die koue. Asemrowend was ons aarde
Ek kyk na al die kos wat ek gemaak het. Daar is boontjiesop Met wolke, blits, reën en sneeu
en tuisgebakte brood, pampoenkoekies met kaneel, appeltert, Met ‘n sebra, renoster en ‘n leeu
en die gemmer en grondboontjiebotter staan op die tafel vir En al die diere so bewonder
saam met die brood. Kolle van goud; als blou en groen
Ek het onbewustelik vir al my kinders hulle gunsteling kos Wat op aarde het ons gedoen?
gemaak. Boontjiesop en brood vir my twee oudste kinders, Maar die verwoesting van ons planeet is
Yvonne en Hennie. Hulle is die voedsel van die familie; hulle net
gee vir jou genoeg krag en energie om die lewe aan te pak. ons
Gemmer vir my ander dogter, Mitzi, wat als met passie doen. Sy fout
is stil en mens sien haar nie altyd nie, maar jy weet sy was daar! Na vrolikheid kom olikheid
Grondboontjiebotter vir James. Stewig en betroubaar, maar hy In ons swart, swart wêreld
het ook ‘n soetigheid aan hom. Tik-tok, tik-tok,tik-tok
Die pampoenkoekies is vir my jongste dogter, Jacque. Sy is Ons bom wat gaan ontplof
altyd so vol vreugde en pret. Die koekies is bedek met kaneel, Eternel Lonji, Graad 10
net soos die sproete op haar wange.
Die appeltert is vir my man. Hy het altyd gesê: “Mens moet Erica Geldenhuys, Grade 11
die lewe geniet: wees maar stout en eet ‘n stukkie koek.”
Nou sit ek alleen met al hierdie kos. Kom, trek ‘n stoel nader 153The Iris • PHSG 1902–2014
en proe; die lewe is eindeloos smaaklik!
Amy Marais, Graad 10

Die aarde se hartseer geheim

‘n Blou wonderwerk wat oortrek is met
wolke sit sonder gekla of gekwel
in die onbeligte heelal.
Trots draai sy om sodat
almal haar skoonheid kan bewonder:
‘n goudgeel lig verdryf die donker,
die sterre sit gemaklik om haar vir ondersteuning
en die maan luister na haar stories wanneer die son verdof.
Maar, as jy van nader
na die aarde sou kyk,
sou jy hartseer
én geluk vind
En jy sal sien dat
daar pyn is in elke kind.
Crystal Willis Graad 10

Moeder Aarde se Moord

Moeder aarde hoe beeldskoon is jy
met jou potblou hemel en grasgroen velde
Jou son wat vuurwarm brand
en jou wolke wat op die lande huil
Jou yslike groot waters gevul met sakke sout
die tuiste van al die seediere
Jou ongelyke berge met hul asemrowende uitsig
Jy is die asem van alles wat leef
Maar jou tyd is amper op:
Pasop…Moeder Aarde…pasop!
Die moordenaars is op pad
Hulle blaas giftige gasse in jou hemel in
Hulle lek olie in jou soutwaters in
Hoekom…hoekom wil hulle jou doodmaak?
Caitlin Manley, Graad 10

Ons bom wat gaan ontplof

In die begin was daar ‘n juweel
Kleurvol soos ‘n groot skildery

Viewpoint

French Tour

154 PHSG 1902–2014 • The Iris

Viewpoint

Creative Writing
French

Denise: Salut tante Marie, Est-ce que vous pouvez m’aider? rait, « Oui, mais c’est difficile parfois. » Enfin, je lui deman-
Marie: À bonjour ma chère, J’ai juste fini de faire les sold es derais, « pourquoi est-ce que votre pays est un succès? » Il
répondrait quelque chose que je ne comprendrais pas, mais je
Zara et je prends un café maintenant. dirais « oui » avec ma tête.
Denise: Je ne sais pas quoi faire. Mon problème c’est que je Finalement, après le dîner, nous irions à un carnaval avec sa
famille et nous achèterions beaucoup de bonbons. Après une
suis vraiment grosse. Quand j’étais petite, ma mère semaine, je travaillerais pour Barak Obama et nous aider tous
préparait des gâteaux et des desserts merveilleux, les gens pauvres du monde.
bien sûr j’ai trop mangé. Nicole Kleynhans, Grade 11
Marie: Ah ma pauvre nièce, je sais au c’est difficile, quand on
est trop grosse, le régime, c’est important, bien sûr, Paris!
mais l’exercice, c’est trop important aussi.
Denise: Oui, l’année dernière je me suis mise ou régime, mais Le 1 juillet je suis partie de Johannesburg à vingt heures. L’avi-
ca n’a pas vraiment marché, je ne suis pas devenue on était grand. Le 2 juillet je suis arrivée à Paris, la belle ville, à
plus mince. sept heures et demie. Je suis allée en taxi à l’hôtel. L’hôtel était
Marie: Peut-être vous pouvez joindre un club sportif ? On magnifique! J’ai diné à un petit restaurant qui s’appelle « Chez
rencontre plein de personnes le bas. Vous » c’était délicieux!
Denise: À c’est une super idée, des fois je ne peux pas dormir Le 3 juillet, j’ai voyagé pour la première fois en métro. J’ai visité
parce que j’ai toujours faim et je me sens si seule et les monuments célèbres : J’ai vu la Tour Eiffel, la Cathédrale
je sens que tout le monde me moque, je ne suis vrai- de Notre-Dame, le Louvre avec son pyramide. J’étais fatiguée!
ment pas heureuse du tout. Le 4 juillet, je suis partie de Paris à Nice, j’étais triste de partir.
Marie: A ma pauvre chérie, mais tu sais nous pouvons aller Le voyage en train était agréable. J’ai dîné dans un bel hôtel de
ensemble si tu veux ? Et en plus quand on fait de luxe au bord de l’océan.
l’exercice on se sont mieux et plus heureuse de notre Le 5 juillet, j’ai marché le long de la Promenade des Anglais.
course. Mais si tu a rien ~A faire maintenant, vous J’ai déjeuné avec mon ami à Monaco. J’ai fait du shopping –
pouvez me joindre tout à leur pour prendre un pot et j’ai cherché des cadeaux, des vêtements : une belle robe bleue
discuter cette problème. et un béret noir.
Denise: Super! tu es vraiment gentille tante Marie! À bientôt. Le 6 juillet, je suis rentrée en Afrique du Sud. J’étais triste,
Mégane Howell, Grade 11 mais je garde les souvenirs incroyables !
  Méja Schoeman, Grade 10
Si je pouvais dîner avec n’import qui dans le monde entier, ce
serait Barack Obama Faith Riyano, Grade 11
Je choisirais Barak Obama parce qu’il est une personne très
influente. Il est le président des Etats-Unis d’Amérique et je 155The Iris • PHSG 1902–2014
pense qu’il serait un invité très intéressant. Il voyage autour du
monde et il est la personne qui doit faire la paix.
Je l’admire parce que qu’il comprend les autres gens du monde
et il écoute tout le monde. Il est très intelligent et modeste.
Barak Obama a les qualités d’un bon président.
Pour le dîner, nous irions à un restaurant très élégant, «Heat»
parce que le président mérite le meilleur. Nous commanderions
des repas chers et nous mangerions du gâteau pour le dessert.
Au restaurant, le président porterait un costume noir avec une
cravate rouge. Moi, je porterais une robe bleue. C’est toutes
les couleurs de son pays.
Ma premier question serait, « Aimez-vous habiter dans La
Maison Blanche? » Il répondrait, « oui, le jardin et gigantesque
et il y a beaucoup de gens qui me servent. » Ma deuxième
question serait, « Aimez-vous être le président?, » et il répond-

Viewpoint

Creative Writing
Sepedi

Sekolo ke lefelo la thuto le polokego e sego la bosenyi Ke nako

Ruri sekolo ke lefelo la thuto le polokego e sego la bosenyi. Ke nako. Ke nako yaka ya go bona lefase. Ke mafelelong a
Sekolo ke mo bašemane le banenyana ba hwetšago thuto ya ka a go ya sekolong sa ka godimo mo Pretoria High School
maleba ye e lego bohlokwa go bona. for Girls. Ke tsene sekolo se mengwaga ye mene ya go tlala
Thuto ke senotlelo sa bokamoso bjo bo kaonefetšeng. Le ka thuto, lethabo le tša go nyamiša. Ka moka mengwaga ye
ge e ka ba gore go na le batho ba bangwe ba ba sa fetšago e nthušitše ka yo thatafiša pelo yaka gore ke kgone yo fenya
dithuto tša bona eupša ba hweditšego mešomo le maphelo a tšeo di kwešago pelo bohloko. Maikutlo ke a go thabiša le a
maemo ba go swana le mopresidente wa setšhaba sa bo rena go nyamiša eupša phetogo ye e nyakega ka ge e le seripa se
mopresidente Jacob Zuma, ga se ba bantši ba ba hwetšago bohlokwa sa bophelo.
maphelo le mešomo ye. Thuto ke yona ye e thušago motho Ke nako ya go galefiša tsebo ya ka ka ge ke ithutile gore motho
gore a hwetše dilo tša go swana le tše. o swanetše go kodumela ka ge go se lehumo leo le tšwago
Bjale ge batho ba senya dikolo ba nagana gore thuto e tlo kgauswi. Ke nako ya go tšea tšeo ba lapa, bagwera le barutiši
hwetšwa kae? Bokamoso bja bona bona ba bo lahlela kae? Ba ba nthutilego tšona ke di šomiše ka botlalo go tloga mo. Ke
dira eng ka maphelo a bona batho ba? Ba bo lahlela nokeng nako ya ka ya go abelana bohlale bjaka le ba bangwe bjo ke bo
gomme go tla direga eng? godišitšego mengwageng ye ya yo feta.
Nageng ye ya rena e sokola bjale ka thuto ebile re sena batho Tša lefase di nkemetše go tla go kgobola pelo le monagano
go tsena mešomo ye mentši, bosenyi bja dikolo ga se modiro wa ka. Di nkemetše gape le go šidulla bjoko bjaka eupša pelo
wa maleba. Mmušo wa rena o šoma ka thata go gapeletša thuto yaka le bjoko bjaka ga di dume tša lefase ka ge setšo saka se
le go aga dikolo ba naganetše bana ba bo rena le bokamošo ntseneletše mo mading aka o ka re ke mpholo. Tša lefase ga
bja bona le bja setšhaba se. Dimilione tša diranta di abetšwe di ntšhoše eupša di a ntlhalefiša. Sepedi se re bohlale bo tšwa
gore di lefele meago ya dikolo. Bjale ge go senywa dikolo tše, lebading.
go senywa thuto, bokamoso bja bana le bja setšhaba fela. Go Ke nako ya go bontšha lefase gore ke nna mang. Ke Mokone
senyega le ditlatšapotleng tša naga ya rena. wa ga Mpuru. Ga re hlape ka meetse re hlapa ka maswi. Ga re
Bjale bagwera ba ka, a re leseng go hlwa re senya dilo tša rena robege re a potega: Re dikwena; re ba bina phuti.
gobane ka nnete sekolo ga se sekolo fela. Sekolo ke thuto. Ke nako ya gore lefase le gopotšwe ka setšo sa Bapedi. Ke nako
Sekolo ke polokego ya bokamoso bja rena le bja setšhaba se. ya gore ke kodumele gore ke se ale mabatha le dinala. Ke nako ya
Sekolo ga se lefelo la bosenyi. gore ke apare letlalo le diala ka ge ke nyaka go bala makgolo fela.
Lesego Mohlako, Grade 12 Bokamoso bjaka ke bo bona bo phadima kudu, bo myemyela
o ka re Modimo o bo tloditše makhura
Erika Smit, Grade 10 Ke nako ya Tetelo Mpuru.
Tetelo Mpuru, Grade 12
156 PHSG 1902–2014 • The Iris Go itaola ga baithuti dikolong
Lehono re hwetša gore batho ba itirela dilo tšeo ba di ratago.
Gantši ba ipotša gore ga gona yo a ka ba botšago selo ka
maitshwaro a bona, ba re bona ba na le ditokelo. Le ge ba
itaola bjalo ga ba nagane gore ditiro tša bona di tla ba lahletša
di ba senyetše bokamoso bja bona. Batho ba ke bolelago ka
bona ke bana ba sekolo.
Bana ba matšatši a ba phelela dilo tša sebjalebjale tša go se re
selo. Ba hloka tlhompho le tsebe ya go kwa. Sekolong baithuti
ba phela ba hlola mathata. Goreng? Aretse. Ba palewa ke go
bona ditlamorago tša tšeo ba di dirago.
O hwetša motho a sa nagane gore tšeo a di dirago di a bontšha
le mo dipoelong tša gagwe. Bohloko ke gore batswadi ba lefela
tšhelete ya go feta ya magadi go tsentšha bana ba bona sekolo.

Viewpoint

Le ge ba bolela le bana ba ba kgalemela dilo tša go swana le go ba Afrika Borwa ba ka bona bohlokwa bja tlhompho le
hloka tlhompho, go se diri mošomo wa sekolo le go se latelele maikarabelo gore ba atlege bophelong.
molao wa sekoloo, bana ga ba fetoge. O tla hwetša motho a Dithaka a re ntšheng ka ga tšhwene re swane le maeba ao
le sebodu sa mafelelo eupša a le wa mathomo wa go dira dilo phuphusela a go kgahla barei ba ona! Thuto ke lehumo,
tša go tšwa tseleng. kodumela moeputhutse...
Gabotse bana ba matšatši a ga ba na le seo ba se šomelago. Kutlwano Yende, Grade 11
Bona ba bona batswadi ba le bahumi ba nagana gore le bona
be humile. Ba bona mmušo o fana ka dintlo le mphiwafela, ba Go itaola ga baithuti dikolong
nagana gore ga go bohlokwa go šomela seo ba se nyakago. Ge
go le bjalo mabjokong ba bona sekolo se se bohlokwa. Ke ka Mosadi ge a godiša ngwana wa gagwe, o mo godiša ka gare ga
lebaka leo ba itaolago ka mokgwa wo ge ba le sekolong. le lapa la go ba le tlhompho gore ge a thoma go tsena sekolo
Baithuti ba ga se ba bona bophelo gabotse. Ba tla makala ba a kgone go hlompha barutiši gabotse. E fela bothata ke gore
palelwa ke go itirela bokamoso bja bona, ba sa kgone le go bagwera ba na le goba le khuetšo mo go dilo tše baithuti ba di
iphediša. Ngwana wa go hloka tsebe ke moipolai, o swana le dirang ka dikolong.
sefofo sa go lahlega. Sepedi se re, “moipolai ga a llelwe sello Baithuti ba nagana gore barutiši ke bagwera ba bona. Ba fetola
sa gagwe ke meropa ge o lla re a bina.” barutiši ka mokgwa wo mongwe le mongwe wo ba ratago, ebile
Lebogang Madisha, Grade 11 ba bangwe ga ba bone phošo ge ba tla phapošing morago ga
nako. Baithuti ba bangwe ba rata go ya dikolong ba apere diaparo
Kodumela moepathutse ga go lehumo leo le tšwago tše dingwe le tše dingwe, godimo ga diaparo tša bona tša sekolo.
kgauswi Ge e le molao wa sekolo wona, baithuti ga ba bone e le
tshwanelo gore ba o latele. Motho wa gona o tla go fa
Tlogatloga e tloga kgale modiši wa dikgomo o tšwa natšo maitshwarelelo a mantši fela. Baithuti ba go palelwa ke bona
šakeng, se re bjalo Sepedi. Matšatšing a lehono batho ba ba go fa barutiši mathata a go itaola ka gobane ba nagana gore
tsenwe ke mokgwa wa go dira dilo tša bošilo gore ba kgone bona ke batho ba bagolo.
go atlega bophelong. Kgale o be o ka se hwetše motho yo a Dihlogo tša dikolo le bona ba hlakišwa ke baithuti ka
senago ditshwanelo tša go dira mošomo tsoko a le ka ofising gobane ba phelela go ba goeletša efela bona go ba theeletše.
go lla sa gagwe seeta. O tlo humana hlogo ya sekolo e sa nyake go raka moithuti
Bana ba lehono ba lahlile maikarabelo, motho o duletše go sekolong eupša ge moithuti wa gona a sa theeletše ebile a se
botša batho ka moo yena a nago le ditokelo ka gona. O a ne tlhompho, hlogo ya sekolo e tlo hloka kgetho. Baithuti ba
tseba o tla nagano gore motho wa gona ge a bolela ka ditokelo bangwe ba ya dikolong gore ba kgone go hlakana le masogana
tšona tšeuwe o tla go botša le ka maikarabelo a tšona, fela ga le banenyana.
se seo se diregago. Batho ga ba sa bona bohlokwa bja thuto le Baithuti ba kwana le go swabiša batswadi. Ka gobane ge o
go šoma ka thata, se ke sona seo se bolayago naga ye ya rena. le motswadi, o tlo nagana gore o tsentšha ngwana wa gago
Batswadi ba laolwa ke bana ka malapeng ga go sa na tlhompho sekolo ke go mo thuša gore a kgone go ba le bokamoso bja go
ka gae, motswadi o re o kgalema ngwana ka go mmetha ya phadima efela nnete ye o sa e tsebeng nako ye nngwe ke gore
ba ngwana o re o ntšwela kae. Ke tla go lokiša ke ile gogo o senya nako ya gago le ya ngwana wa gago.
swariša, napile batswadi ba go tlogela ya ba ngwana llela naka Moithuti o na le le go lebala gore sekolo ga se mo motho a
mokhura. ka itaolago ka gobane go na le bana ba bantši mo lefaseng ba
Bagolo bare ngwana magana go botšwa o wela dikomeng ba palelwago ke go tsena sekolo ka lebaka la gore batswadi ba
a re koma ke tšabo. Re fihle bjang felong faa? Tlhompho, bona ga ba na mašeleng.
maikarabelo le boikokobetšo di kae? Ke kganyoga e ke bafsa Tshepi Thlotse, Grade 11

Rhani Fondse, Grade 12 Megan Pieterse, Grade 11

157The Iris • PHSG 1902–2014

Viewpoint

Thandi Beauchamp, Grade 12 Erica Geldenhuys, Grade 11 Tiffany McAlister, Grade 11

Ke ikgantšha ka setšo sa ka selehono ke yeo e sepedišanago le thuto ka gare. Thekenolotši
ke ye nngwe ya mešomo ye boima gape e nyaka motho yo a
Ke nna Mopedi, nna ke Mokone ‘a Phaahladira, ke hlanhlagane rutegilego le go feta gobane ntle le thuto o ka se tsebe gore go
ebile ke phiri. Ke phiri ya ga makoala sebata ba re ga e kakole nyakega eng go tšwetša mošomo pele.
e tšea makhura a kgomo tša bo yona. Ke ikgantšha ka go Ke ka fao re reng thuto ke lesedi la maphelo a rena ka gore
ba Mopedi. Setšong sa Bapedi, go na le meletlwana ya go ntle le yona re ikhwetša re le tahlegong gape le leswiswing
fapafapana le gona rena Bapedi, re rata mmino wa rena wa la masetlapelo. Re le batho ga re swane le ga tee ka gobane
setšo kudukudu. Mmino o swanetše go ba gona meletlong ya motho wa go rutega o gola a na le tlhompho le kwelobohloko
rena, go swana le matswalo a motho, magading le manyalong. go batho ba bangwe. Motho yo a sa tsebego bohlokwa bja
Bapedi ba na le diaparo tša setšo tša go fapafapana. Basadi thuto o hloka maitshwaro e bile le go nyatša go a mo aparela
ba apara ntepa yeo e dirilwego ka mokgopha goba ba apara ka gobane ga se a hwetša tshedimošo ya maleba go tlogeng
sesothwana seo e lego gempe e telele, sekhethe sa ditepe, bjaneng bja gagwe. Maitshwaro a motho a aperega go tšwa
dipheta tša molala le tuku ya go bofiwa hlogong. Banna bona dithutong tša gagwe.
ba apara lekgeswa leo le dirilwego ka mokgopha. Ge go aperwe Ge re ka bopana ra ba ngatana e tee ra bontšhana tsela ya
gona ka mokgwa wo, go iwa manyalong gomme basadi ba rata maleba tšohle ka moka di tlo fetoga lefela. Tsebo, bokgoni e tla
go hlaba mekgolokwane gomme banna ba bina dinaka. Bapedi ba dijo tša rena tša ka mehla gobane re tlabe re itirela go ya ka
ba bantši ba sa iša bana komeng goba lebollong gobane ke mabokgoni a rena gore re kgone go phela.
setšo. Banna ba ya komeng kua nageng gomme koma ya basadi Basetsana Tlamama, Grade 9
e ka gae. Seo se dirwago komeng ke khupamarama.
Bapedi ba sa bušwa ke magoši ebile ba sa na le maruo go swana Thuto ke senotlelo sa bophelo
le dikgomo, dinku le dipudi. Ge go na le monyanya, go swanetše
go hlabiwa kgomo go bontšha gore batho ba babedi e ba o tee. Ba bantši re ka botšiša gore gabotsebotse ke eng selo seo se ka
Ge kgomo e se ya hlabiwa gomme gwa ba le monyanya, ka re thušago, sa ba sa thuša batho bammalwa ka mo ntle. Ke ra
mahlong a Bapedi batho bao ba Bapedi ga se ba nyalana. batho ba go swana le dingaka tša sekgowa batho ba molao e
Manyalo a Bapedi a bose kudu, go na le mmino, batho ba go le go baahlodi, goba le batho fela fela ba go bolela le batho ka
bina dikata, dinaka le dilo ka moka tša gore motho a ipshine mathata a bona go rarolla mathata ao.
ka monyanya. Ke ikgantšha ka setšo sa ka. Tšohle di nyaka thuto ya go matlafatša barutwana elego
Nthabiseng Matsimela, Grade 10 baanegi bakamoso. Motho, o ka ipotšiša gore naa thuto ye go
bolelwago ka yona e bohlokwa go fihla kae? Gomme ge o ka
Thuto ke senotlelo sa bophelo hloka thuto o hwile la pitšana. Ge o ka ba le thuto o tlo ba le
khutšo bophelong bja gago.
Ntle le thuto motho ga a na bokamoso bjo bo phagamego Ka thuto o ka fetola maphelo a ba bantši, ka go ba laetša go ya
goba bjo bokaono. Thuto ke lona lerumo la go betla megopolo botseng mo go nago le seetša sa makgonthe gobane ge o sena
ya rena gore re be le tsebo ye e tseneletšego mo mešomong thuto go swana le ge o le ka leswiswing la kgotlompo mo o ka
yeo re tlabego re e dira goba gona go e šoma mo nakong yeo. ikhwetšago o hloka thušo wa tla wa gakantšha batho. Thuto e
Matšatšing a lehono mešomo e nyaka batho bao ba rutegilego bula mabati a mantši, kudu ao o naganago gore o ka se a fihlelele.
ba kgonneng go fihlilela wona mphato wa Marematlou goba Hlokomelang gore ge o sena thuto o tla phela o ja tšhila tša
ba feditšego dithuto tša bona. Tše ka moka ke go leka go thaka tša gago, gobane ga o na sa gago. Thuto ke mpho fela e ya
hlabolla le go kaonafatša naga ye ya borena gore batho bohle šomelwa, ga e nyake motho wa go rotha dinala. Go re motho
ba kgone go itirela go ya ka tsebo yeo ba nalego yona. a e hwetše o swanetše go kodumela ka ge go se na lehumo leo
Ge e le mmušo wona o leka ka tsela tše ntši gore ngwana le tšwago kgauswi.
yo mongwe le yo mongwe a hwetše thuto ya maleba yeo e Tlou Lekgou, Grade 9
tseneletšego ntle le go lefela le ge e ka ba ka peni. Mešomo ya

158 PHSG 1902–2014 • The Iris

Viewpoint

Creative Writing
German

Freude Freude

Freude sind die schönen Blumen Freude ist das
Fühlst, wenn dein Herz aus dem Gefühl,das man bekommt,wenn man
Takt für diesen Augenblick springt An einem Sommertag aufwacht.
Du fühlst die Wolken ziehen dich weg auf Freude ist, was die Augen nicht sehen können,
Dieser spannenden Reise, die Glück in deinem Was die Hände nicht berühren können, was das Herz fühlt.
Leben bringt Freude aus Emotionen und Gefühl von innen nach auβen.
Du fühlst das Gras unter den Füβen wachsen Das ist wahre Freude.
Und die Blumen beginnen deine Nase zu kitzeln Batlile Motuku, Klasse 10
Die Sonne leuchtet hell auf deinem glamourösen Gesicht
Die Bienen beginnen unter dem flauschigen Flaum der Freude
Dandilinen zu summem.
Freude in dir Freude ist Glück
Freude in dir ernährt deine Freude. Freude macht Spaβ
Und andere werden sich dir zuwenden. Freude ist Luftballons
Marcail Wragg, Klasse 10 Freude ist Frieden
Freude ist ewig
Celmarie Meyer, Klasse 10

Freude Freude

Es begann als eine faule, leichte Brise Freude ist wunderbar,
Tanzen spielerisch auf den Blättern des alten Weidenbaums Freude ist schön,
Die hellgrünen zarten Knospen, es gibt Freude in allem.
völlig ahnungslos Freude kann in der Freundschaft gefunden werden,
Des Quellstoβsommerwindes sie kann im Lachen sein,
Sie werden fallen sie kann überall erscheinen.
oh, die Trauer. Man muss nur wissen,
Nicci Lombard, Klasse 12 wo sie zu finden ist.
Michaella Vairy, Klasse 10

Samantha Hurst, Grade 12 Saarah Begg, Grade 11

159The Iris • PHSG 1902–2014

Viewpoint

Jane Heyn, Grade 11 Hannah Jensen, Grade10 Matika Ras, Grade 10
In all diesen Dingen
Freude ist meine Freude
in meinen Augen
Menschen müssen erkennen: wiederspiegelt.
da ist ein Unterschied Justin King, Klasse 10
zwischen Glück und Freude.
Glück ist nur vorübergehend Freude
und dauert nur
bis etwas Schlimmes passiert. Die groβen Freuden im Leben
Glück ist zeitlich. Werden mir weiterhelfen;
Freude ist ewiglich. Niemand kann
Maricelle Immelman, Klasse 10 Sie wegnehmen, denn Freude ist in jedem Sinn,
Feude ist überall zu finden…
Freude Glück und Freundlichkeit
Diese Freude, die nie einen Preis fragt
Freude ist Glück Diese Freude,die ich nicht erklären kann.
Es ist Frieden in der Macht mich im Inneren
Mitte des Lebens; somit gibt es Frei
Entspannung und Freizeit im Leben, Mishka Cassim, Klasse 10
Saison
der blühenden Lilien und Rosen. Drogen bedeuten Freude
Tsholo Masilela, Klasse 10
Wenn sie durch meine Adern fließen,
Meine Freude werden alle unglücklichen Gefühle Freude.
Die Sorgen werden unvorsichtige Gedanken,
Ist in meinen Augen wiederspiegelt und die Negativität verschwindet.
wenn ich Musik höre Sie nehmen mich in meine eigene Welt
wenn ich bei meinen Wo die Farben heller sind,
Freunden bin und die Leute freundlicher,
wenn ich im dem Meine Welt wo
Regen tanze Unglück Freude bedeutet
wenn ich zu meiner Simoné Dorland, Klasse 10
Familie gehe

160 PHSG 1902–2014 • The Iris

Charities

Charities
The Rhino Project

Yaelin Tate and I started a ‘Save the Rhino’ project at Pretoria High
School for Girls to make the girls more aware of the seriousness
of rhino poaching. We commissioned the making of a large
rhino out of metal wire and then sold blue and green ribbons
for R5 each to the staff and girls. Once a ribbon had been
purchased the buyer went and tied the ribbons onto the
rhino which stood in the school’s entrance. The project
worked really well as the number of ribbons that were on
the rhino showed how many people bought ribbons and
this displayed how the PHSG community bought into the
project by showing their care. The last day for the rhino

project was at the Spring Fair where we received many donations and people expressed
their appreciation of the thought that had gone into this project. We raised R18,000-00 and
this was donated to the Endangered Wildlife Trust. We would like to thank Mrs Schoombie
for helping us drive this project and to all the girls and parents at PHSG for supporting us.
Kirsten Coetzee

Jersey display

161The Iris • PHSG 1902–2014

Charities

Grade 12 Soccer

162 PHSG 1902–2014 • The Iris

Charities

Grade 11 Valentine’s ball

163The Iris • PHSG 1902–2014

Charities

Grade 10 Dancerthon

164 PHSG 1902–2014 • The Iris

Charities

Grade 9 Boxercise

165The Iris • PHSG 1902–2014

Charities

Grade 8 Walk

166 PHSG 1902–2014 • The Iris

Old Girls’ report

Old Girls’ report

Dear Old Girls reunion weekend Rose is invaluable to the committee and often does
What a year we have had. In January everything so well in the background that we are all amazed at how
two of our long term committee smoothly things run. Rose, when you retire, we will really miss you!
members lost their husbands and we Bronwyn Grover is an able school liaison and always ready to help.
mourned with Barbara (Shepperson) The reunion weekend is Lavonne (du Plessis) Wittmann’s passion
Dorlas and Pauline (Spruyt) Myers. and she is absolutely marvelous. She organises the whole weekend,
We also bid a very sad farewell to even arranging accommodation for any Old Girls who have to travel.
Dot (Gauldie) Davis this year. Dot She works tirelessly and the success over the past couple of years
worked on the committee for many is due to her. As a committee we all climb in to help but this year,
years and was still very active in the due to some unforeseen circumstances, Lavonne has had to bear
Johannesburg branch. She will be the brunt of the hard work. Lavonne, we are so thankful to you and
sadly missed. Our very sincere condolences to the families who have promise that next year we will have a sub-committee to assist you.
lost loved ones this year. We have recently appointed a secretary, Leigh Grindley-Ferris, and
We also knew that Penny McNair was retiring and that she would the school and governing body have been really very good to us
leave at the end of July and as you all know, change is always daunting. by paying for Leigh to work a certain number of hours per week.
We had a round of farewell functions for her between June and July We would like to have a more active association and this requires a
and it was very clear that she has been a well-liked and respected dedicated person to update the database, communicate with the Old
member of the PHSG family. Girls and to facilitate the many different functions of the committee.
At the first meeting of the committee for 2014 Claudia Anelich’s Ideally we would like to have a full-time person who will also run the
car was sadly stolen outside my house. We immediately changed the museum, but this is a long-term goal.
venue for the meetings back to PHSG as the security is definitely Shani and Leigh are working together to build up a strong network
better there! of Old Girls who play sport so that we can do the Old Girls versus
Debra Dugmore took over the secretarial duties for the association the school sporting events. These clashes are eagerly awaited by both
but sadly decided to resign after just one year as her school’s Spring teams and the school girls do not give the Old Girls any leeway!
Fair duties are too demanding. Claudia handles the newsletter In 2015 the debating will be back and we look forward to that with
and this has been expanding over the last couple of years. We are great expectation.
considering a quarterly newsletter with snippets and hopefully this Katie Roebert, the convenor for the 2004 10-year reunion, has
will happen in 2015. also joined the committee and we are very happy to have her with
The long awaited hockey Astro was completed and the opening of us. Katie is very strong on the sporting side but is also able to offer
the McNair Field took place in March. It was a lovely event, although organisational skills and we plan to use her fully in 2015.
we lost the hockey match against Eunice! It really is a magnificent As you may be aware, the Blue Bulls Rugby Association is planning
field and it will be a huge advantage for the school. The field was a major development on the western side of the school. This will
aptly named after Penny who worked tirelessly to achieve this dream.
Kim and Londiwe made sure we had a very successful Spring Fair.
For the first time that I can remember we had Spring Fair on the
last Saturday in August due to the GDE changing the preliminary
exam timetable. It was not a very warm day and the August winds
blew quite vigorously. The ATM was not working and that was very
frustrating for potential buyers. The Old Girls stall did well and by 10
o’ clock we had sold all the teddy bears, thanks to Lavonne who can
sell ice to the eskimos in winter! It was also a great meet and great day
for the Old Girls – a wonderful time was had by all.
We all rely on Tina to keep a very firm hand on the finances of the
association. Although Tina lives and works in Johannesburg, she puts
in many hours and attends as many meetings as she possibly can.
We are very grateful for her dedication and commitment to the Old
Girls’ Association.
Bronwyn and Rose keep us up to date with the events at the school
and make sure we attend as many functions as possible. During the

167The Iris • PHSG 1902–2014

Old Girls’ report
be a shopping centre with a hotel, restaurants
and possible housing. They are interested in the
triangle of land at the bottom end of the school
and in exchange for the land they will build a new
school hall that will accommodate all our girls. The
school and the governing body have entered into
negotiations regarding this. More details can be
obtained from Karen du Toit, Adv. John Mullins,
Kim Lovegrove or from me.
Karen Du Toit is acting headmistress until the
GDE process has been completed to select a new
headmistress. The governing body has set up a
succession committee so that the high level of
leadership that we have had in the past continues.
I would like to thank Karen for taking over the
reigns and for doing a wonderful job. Please be
assured of our support.
I am also stepping down as chairlady for 2015
and Kim Lovegrove, a very competent lawyer and
dedicated Old Girl, is stepping up to the plate to
take over. I know that you will all support her and
I believe she is capable of taking our association to
new heights.
Wilma Cloete

168 PHSG 1902–2014 • The Iris

Old Girls’ report

169The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

Aquatics Festival

Gala results

1. Durban Girls’ College 490
2. St Mary’s Waverley 366
3. Eunice Girls’ High 362
4. Oranjemeisieskool 322
5. St Mary’s Kloof 266
5. Clarendon High School for Girls 266
7. Collegiate 240
8. Pretoria High School for Girls 192
9. Our Lady of Fatima 146
10. Pietermaritzburg Girls’ High 108

Congratulations to our Under 16 Medley and Freestyle
Relay teams who won a bronze and gold medal respectively.
The girls are: Courtney van Biljon, Franki-May Tooley,
Kelsey Langley, Deirdre van Niekerk and Jade Nel.

Congratulations to Heike Thormählen who won an
individual bronze in the Junior 200m Freestyle.

Diving results

Our Diving Team finished second overall.
Congratulations to Cydney Liebenberg who won an
individual gold in the U16 competition.

Water Polo results

1. St Mary’s Waverley
2. Clarendon High School for Girls
3. Durban Girls’ College
4. St Mary’s Kloof
5. Collegiate
6. St Stithians
7. DSG
8. Durban Girls’ High School
9. Pretoria High School for Girls
10. Pietermaritzburg Girls High

170 PHSG 1902–2014 • The Iris

Out and About

Midmar

171The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

All Girls’ Schools’ National Festival

172 PHSG 1902–2014 • The Iris

FNB All Girls’ Schools’ National Festival 2014 Out and About

Hockey: 11th out of 18 EEC
Netball: 8th out of 19
Squash: 9th out of 10 I’m sure that all the grade 10s will agree that
Tennis: 9th out of 12 ‘sugar and spice and all things nice’ was not
Chess: 8th out of 10 what EEC was made up of. They were the
Debating: 11th out of 16 best, yet craziest four days ever. We drove
Public Speaking: No placing (only top three were placed). into Warthog Inn, not knowing what inter-
esting things they had up their sleeves.
There were snakes, frogs, spiders and lizards
and a much anticipated game drive resulted
in a hundred of us all squashed together in
a big truck, all prepared to see the big five!
However, we were slightly disappointed to
see many antelope species instead! We en-
joyed the time off from the strenuous exer-
cise and the giggles and laughs were most
welcome.
Anyone needing information on reptiles,
ask any of the grade 10s – we know it all! In
spite of some frantic screams and a few girls
almost passing out from fear, our reptile
information session was most informative
and a day we will not easily forget.
Group dynamics had us trying to stop wa-
ter in a tube (with holes) from pouring out,
using only our hands and faces – this was
more difficult than a maths exam and amaz-
ing compositions of group war cries kept us
motivated.
The sleeping-out package handed out to us
obviously had its good and bad! The good
part was to bring all our food along (were
we going to have a feast that night – ‘Lord
of the Flies’ came to mind)? The bad part
was the thought of going to sleep on a hot,
hot night and then waking up in what felt
like the middle of Antarctica! The walk all
the way back to camp was a definite!
I am sure that all the girls will agree that
EEC 2014 was truly a bonding experience.
We got to know girls we would never have
met before and made friendships we are
sure to cherish for a lifetime.
On behalf of all the grade 10s, we would
like to thank our teachers involved for their
enthusiasm, sacrifice and effort that they
put into making our camp a most memo-
rable one.
In the mud of the most disgusting and
stinky sewer pipe we found selflessness.
At the top of the highest, most uncomfort-
able net, we found inspiration to motivate
each other.
Amongst the walls of the most confusing
and seemingly impossible maze, we found
patience and in the depths of the coldest
and most algae-filled dam, we found frogs.
Many frogs!
Gift Baloyi, Meeghan Klomp and Nkhensani Biko

173The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

Eunice U16C Won 13-11
U15A Lost 15-18
Cross Country: U15B Won 14-4
1. Megan Gerber (PHSG) U15C Lost 3-9
2. Tristen Rees (PHSG) U14A Won 17-11
3. Eunice U14B Won 10-8
4. Ashleigh Connell (PHSG) U14C Won 14-5
5. Lexi Botha (PHSG)
6. Lufuno Sigwadi (PHSG)

Hockey: Lost 0-4 Squash:
1st Lost 0-3 Lost 0-1 Beginners won 3 matches
2nd Lost 0-4 Lost 3-4 Ladder team lost all matches
3rd Lost 0-3 Won 1-0 Tennis:
4th Lost 1-4 Won 3-1 Eunice won 5 matches
U16A vs Eunice U16A Lost 1-4 PHSG won 1 match
U16B vs Eunice U16C Lost 0-3 Chess:
U16C vs Eunice U16E Lost 0-1 Eunice 7
U15A vs Eunice U16B PHSG 4
U15B vs Eunice U16D Debaters:
U14A vs Eunice U14A Juniors won
U14B vs Eunice U14B Seniors lost
U14C vs Eunice U14C Public Speaking:
Senior section: Won - Siwe Mdoda
Netball: Junior section: Lost
1st Won 41-10
2nd Won 21-5
3rd Lost 2-15
U17A Lost 5-9
U17B Lost 3-5
U16A Lost 11-12

174 PHSG 1902–2014 • The Iris

Out and About

Grahamstown

Our journey to the land of Rhodes University started off ing to find it; Sisa and his delicious coffee and hot chocolate,
slowly and on the darkest of winter mornings, but Grahams- as well as scoring free hot chocolate and coffees upon finding
town 2014 certainly grew more eventful by the hours, or the other people’s name tags; Guy watching and meeting new peo-
many bus rides. ple, which sometimes went a bit awry such as when one fellow
A stay at the idyllic farm in Nieu Bethesda brought about lovely decided to have a rather interesting conversation about brown
sunrises and sunsets, food truly fit for a Girls High girl, a friend- sugar and black coffee with some of our girls, and the various
ly spider named Charlotte and . . . cellphone reception. Trips to teams, one of which was called team Pakistan, (and oddly we
the Kitching Fossil Museum and Helen Martins’ Owl House weren’t from Pakistan) - thanks Kamo!
taught us two very key lessons: how to immortalize ourselves as To get an early start for our trip home, we redefined early by
fossils in the future as well as how true darkness can be turned leaving at midnight to begin our journey. This trip didn’t feel
into light. Let us not forget however, how the Owl House re- half as long as our journey to Nieu Bethesda, probably be-
vealed that owls could be cute and creepy at the same time. cause we spent most of our time sleeping (which we didn’t
Fast-forward to a bus ride (far-too-long) playing a sometimes do much of in Grahamstown) while constantly afraid that our
hopeless game of charades and the arrival at the residences at heads would stick to the frost on the windows. However, we
Rhodes which gave us a hint as to what The Grahamstown were always safe with the reliable Oom Kobus around.
National Schools Festival had in store for us: entertaining Thank you to Mrs Cyrüs, Ms Dugmore and Ms Eaton for their
shows, fun workshops and some general appreciation of the concern shown, the laughs shared and for trying to make sense
beautiful buildings such as the cathedral which Grahamstown of the senseless for us.
is built around. Mokgadi Marishane and Annie Oppler
Other highlights included: the very generous portions at the
residence dining halls where we noted that potatoes were served
with everything; a trip to a small KFC which went about mind-
ing its own business and didn’t know what had hit it when we
passed through; the brilliant workshops which gave us a chance
to free our creativity, as well as the opportunity to get lost try-

175The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

Grade 8 first day

176 PHSG 1902–2014 • The Iris

Out and About

Grade 8 weekend

177The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

EEC camp

178 PHSG 1902–2014 • The Iris

Out and About

Geography tour to Reunion Island

On Sunday 5 October, ten girls, accompanied by Jenny Le Volcan du Piton de la Fournaise, one of the most
Peddle and Ms Turpin, set off from OR Tambo, to Roland active volcanoes in the world. The Kelonia Marine
Garros Airport in Saint Denis – Reunion Island. Turtle Observatory and the Cirque Mafate, which has a
Amongst our many activities we experienced a shopping canyon-feel to it were also on our itinerary. We embraced
experience down the Rue de Paris and had an idyllic the exceptionally diverse cultures, enjoyed the wonderful
sunset cruise. We were also fortunate enough to visit créole food, leanred why vanilla pods are so expensive
and managed to drive around the entire island in one
day. Not only did we learn a whole lot of geography
but we were privileged enough to learn a different way
of life and how important it is for us to preserve our
environment and our cultures.
Sasha Lordan

179The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

Inter-house athletics

180 PHSG 1902–2014 • The Iris

Out and About

Inter-house gala

181The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

Inter-high gala - A League

182 PHSG 1902–2014 • The Iris

Out and About

Inter-high gala - B League

183The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

Spring Fair

184 PHSG 1902–2014 • The Iris

Out and About

185The Iris • PHSG 1902–2014

Out and About

Mole Day

186 PHSG 1902–2014 • The Iris

Art

Grade 12

Nicola Chemaly Gabi Allan Brogan Black Samantha Hurst

Nicola Chemaly Mfuxi Makhubele Paige Els

Melissa Naudé Lauren Govender Kelly Andrews

Melissa Naudé Giesela Jacobs Casey Smit Paige Els

Cayley Metcalfe Sarah Pitt Christine Smith

187The Iris • PHSG 1902–2014

Art

Gabi Allan Kaylyn O’Brien Gisela Jacobs Samantha Hurst

Bontle Goabepe Bianca Brand Andie Buroughs Caryn Brink

Talia Morkel Amber Eksteen Samantha Hurst Casey Smit

Leigh Pillay Thandi Beauchamp Elizabeth Kiggundu

188 PHSG 1902–2014 • The Iris

Art

Grade 11

Tiffany McAlistar Carmen Joubert Tarquin Wagemaker Caitlin Perfect

Kelly den Hertog Dineo Maluleka Nthabiseng Utla Savanna Xanthides

Canzonette Malherbe Jane Heyn Megan Pieterse

Meeghan Scheffer Sameshnee Moodley Alexa Robinson

Nikita Canovi Princess Ndala Tissetso Mofokeng Ashlee Lotter

189The Iris • PHSG 1902–2014

Art

Grade 10

Samantha Scott Hannah Jensen Olivia Hitchcock Charne de Jager

Michaela Rodrigues Monica Germishuizen Abi Howard Olive Olusegun

Courtney Donaldson Gemma Felton Kathryn Bredell

Thato Mochesane Kutlwano Malete Shannon Wardlow Marayam Sanatkaran

190 PHSG 1902–2014 • The Iris

Art

Grade 9

Natasha Zacharides and Savina Popov Tayla Pretorius
Chantelle Pienaar

Amy Finlayson Milena Rodrigues Mikalya Isebeck Rebecca Nel

Kaj D Savana Summerton Stacey Sapsford Charmain Bosma

Nomsa Mahlangu Amy Kim Yebin Cho

191The Iris • PHSG 1902–2014

Art

Grade 8

Ashleigh Place Ashley Strauss Kgaugelo Moya

Vanessa Annor Annabelle Keet Aquila Rab Ye-eun Yeong

Tristan Crawford Natascha Janse Van Rensburg Hanan Jeppie Erin Savage

Kemelo Maila Megan Fourie Isabeau Joubert

192 PHSG 1902–2014 • The Iris



w w w.phsg.org.za

We Work in Hope