วิชาพระพุทธศาสนา ป.4

ใบงาน
สาระการเรยี นร้พู ระพุทธศาสนา

ชัน้ ป. ๔

จดั ทำโดย
มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั
สำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน

ตลุ าคม ๒๕๖๔

คำนำ

ใบงานสาระการเรียนรู้พระพุทธศาสนา ระดับประถมศึกษา (ป.๑ – ๖) นี้ มหาวิทยาลัยมหาจุฬา
ลงกรณราชวิทยาลัย (มจร) โดยสำนักงานพระสอนศีลธรรม ร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ได้จัดทำขึ้นเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติหน้าที่ของพระสอนศีลธรรม
ที่ต้องปรับเปลีย่ นวธิ ีการสอนวชิ าพระพุทธศาสนาให้สอดรับกับนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการด้าน
การจดั การเรยี นการสอนในชว่ งสถานการณ์การแพร่ระบาดของเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19)
ในลกั ษณะ ๕ On ประกอบดว้ ย Onsite, Online, On Air, On Demand และ On Hand

สาระสำคัญทั้งหมดของใบงานฯ ในทุกชั้นปี อ้างอิงจากมาตรฐาน และตัวชี้วัดสาระ
การเรียนรู้พระพุทธศาสนาตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑
กลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

หวังเปน็ อยา่ งยง่ิ ว่า ใบงานสาระการเรียนร้พู ระพุทธศาสนา ระดับประถมศึกษา (ป.๑ – ๖) นี้
จะเป็นประโยชน์เกื้อกูลต่อการปฏิบัติหน้าที่ของพระสอนศีลธรรมทุกรูปในการสอนพระพุทธศาสนา
พัฒนา บ่มเพาะพฤติกรรรม จิตใจ และปัญญาของนักเรียนในโรงเรียนให้เป็นคน “เก่ง ดี มีคุณภาพ”
ให้เตบิ โตเป็นกำลังของชาติสร้างสงั คมไทยให้เป็นสังคมแห่งปัญญาสืบไป

สำนกั งานพระสอนศลี ธรรม
พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔

สารบญั หนา้

คำชแ้ี จงการใชใ้ บงาน………………………………………………………………………………………………………
ตารางสรุปมาตรฐานการเรียนรแู้ ละตัวช้ีวดั ชน้ั ปีสาระการเรียนรู้พระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. ๔…….
ภาคเรยี นท่ี ๑
ใบงานหน่วยท่ี ๑ หลักธรรมพาเพลิน

ชว่ั โมงที่ ๑ เบญจศีล เบญจธรรม
ชว่ั โมงท่ี ๒ พรหมวหิ าร ๔
ชั่วโมงที่ ๓ พระรัตนตรัย
ชั่วโมงท่ี ๔ ไตรสิกขา
ชั่วโมงท่ี ๕ หลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนา
ใบงานหนว่ ยที่ ๒ เรอื่ งราวในวัด
ชว่ั โมงที่ ๖ วันสำคญั ทางพระพุทธศาสนา
ชว่ั โมงที่ ๗ ศาสนสถาน
ชัว่ โมงที่ ๘ การแสดงความเคารพตอ่ ศาสนสถาน
ชั่วโมงท่ี ๙ การบำรุงศาสนสถาน
ใบงานหนว่ ยท่ี ๓ ศิลปะในวัด
ชวั่ โมงที่ ๑๐ ความสำคญั ของศาสนา
ช่วั โมงท่ี ๑๑ การรกั ษาศาสนสถาน
ชั่วโมงที่ ๑๒ ตรสั รูแ้ ละประกาศธรรม
ชั่วโมงที่ ๑๓ พทุ ธประวตั ิ
ใบงานหนว่ ยที่ ๔ สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม
ชั่วโมงที่ ๑๔ พุทธสาวก
ชว่ั โมงท่ี ๑๕ พุทธศาสนสุภาษิต
ชว่ั โมงท่ี ๑๖ ชาดก
ชั่วโมงที่ ๑๗ พทุ ธศาสนิกชนตัวอย่าง
ชว่ั โมงท่ี ๑๘ การเปน็ แบบอย่างที่ดี
ภาคเรยี นท่ี ๒
ใบงานหนว่ ยท่ี ๑ กลอ่ งของขวญั
ชว่ั โมงที่ ๑ มารยาทชาวพุทธ
ชั่วโมงท่ี ๒ การปฏบิ ัตติ นตอ่ พระภิกษุ
ชว่ั โมงที่ ๓ การแสดงกริ ยิ าทส่ี ำรวม
ชว่ั โมงที่ ๔ มารยาทในการยนื เดนิ และนงั่ ต่อหน้าผูใ้ หญ่
ชั่วโมงที่ ๕ การปฏบิ ตั ติ นท่เี หมาะสม

สารบัญ หน้า

ใบงานหนว่ ยที่ ๒ ศาสนา ๔ ดี
ชว่ั โมงท่ี ๖ ศาสนาในประเทศไทย
ชว่ั โมงท่ี ๗ ประวัติศาสดา ศาสนาอนื่
ชั่วโมงที่ ๘ การปฏบิ ัติตนตามศาสนาทน่ี ับถือ
ชว่ั โมงท่ี ๙ รจู้ ักศาสนา

ใบงานหน่วยที่ ๓ หายใจเข้าพุท หายใจออกโธ
ชว่ั โมงท่ี ๑๐ สวดมนต์ แผ่เมตตา
ชว่ั โมงท่ี ๑๑ ฝกึ สมาธิ
ชว่ั โมงที่ ๑๒ ฟัง อ่าน คดิ ถาม เขยี น
ชั่วโมงที่ ๑๓ การฝึกสมาธแิ ละเจริญปญั ญา
ชว่ั โมงที่ ๑๔ บทสรุปบริหารจติ และเจรญิ ปญั ญา

ใบงานหนว่ ยท่ี ๔ เวยี นเทียน
ชว่ั โมงท่ี ๑๕ วันสำคญั ทางพระพุทธศาสนา
ชั่วโมงที่ ๑๖ ศาสนพธิ ี
ชวั่ โมงท่ี ๑๗ ศาสนพิธใี นวนั ธรรมสวนะ
ชั่วโมงท่ี ๑๘ บทสรปุ ศาสนพิธี

ภาคผนวก
Storyline ภาคเรยี นที่ ๑

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี ๑ หลักธรรมพาเพลนิ (5 ช่วั โมง)
หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ๒ เรือ่ งราว ในวดั (4 ชวั่ โมง)
หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 3 ศลิ ปะในวัด (4 ช่ัวโมง)
หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5ชว่ั โมง)
Storyline ภาคเรียนท่ี ๒
หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 1 กลอ่ งของขวัญ (5 ชว่ั โมง)
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ ๒ ศาสนา 4 ดี (4 ช่วั โมง)
หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 3 หายใจเข้าพุท หายใจออกโธ (5 ชว่ั โมง)
หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 4 เวยี นเทยี น (4 ช่ัวโมง)
มาตรฐาน และตวั ช้วี ดั ชน้ั ปี สาระการเรียนรู้พระพทุ ธศาสนา ชนั้ ป. ๔………………………………………
รายชื่อคณะทำงาน………………………………………………………………………………………………………………

คำช้แี จงการใช้ใบงาน On Hand

การจดั การเรียนรู้พระพุทธศาสนาในสถานการณ์
การแพรร่ ะบาด ของเช้อื ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙
ทโ่ี รงเรียนตอ้ งปรับเปลี่ยนวิธกี ารจัดการเรียนรู้
จาก On Site เปน็ On Air, On Demand, On Line, On Hand น้ัน

พระสอนศลี ธรรม ซ่งึ รับผิดชอบเป็นผู้ชว่ ยครูในการจดั การ
เรียนรสู้ าระพระพทุ ธศาสนาสามารถนำใบงานท่เี สนอแนะนี้
จดั การเรยี นรูแ้ บบ On Hand โดยในการจัดทำใบงาน
เสนอแนะนี้
คณะทำงานได้กำหนดวิธที ำงาน ดังน้ี

๑. ศกึ ษา วิเคราะหม์ าตรฐาน และตวั ชีว้ ัดชน้ั ปี สาระการเรียนรู้
พระพุทธศาสนา

๒. กำหนด Storyline ของหนว่ ยการเรียนรู้ท่ีสมั พนั ธ์กบั กาลเทศะ
สถานการณ์ วยั วุฒิ คุณวฒุ ิ ความสนใจ ฯลฯ ของผเู้ รียน

๓. กำหนดจำนวนช่ัวโมงเรียนท่ีเหมาะสมของแต่ละหนว่ ยการเรยี นรู้
๔. พิจารณา เลอื กออกแบบใบงาน ใบความรทู้ ีส่ ำคญั และสมั พันธ์สอดคล้อง

กบั แต่ละหน่วยการเรียนรู้
๕. ออกแบบกราฟฟคิ ของใบงาน

อนงึ่ ใบงานทีเ่ สนอแนะนี้ อาจไมค่ รอบคลุมทุกสาระแกนกลาง
ซงึ่ พระสอนศีลธรรมสามารถศกึ ษาจดั ทำเพิ่มเติมได้
หากแต่ในสถานการณ์การแพรร่ ะบาด ของเชือ้ ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ น้ี
พระสอนศลี ธรรมจะยังคงสามารถเสรมิ เพิม่ เติมความรู้
และประสบการณเ์ พอื่ ให้นักเรียนยงั ไดเ้ รียนรู้
พระพทุ ธศาสนาอยู่บ้าง จึงเสนอแนะให้ใชใ้ บงานนี้ไปพลางกอ่ น
จนกว่าสถานการณก์ ารจัดการเรียนรขู้ องโรงเรียนจะอยู่ในสภาวะปกติ
และหากโรงเรียนเปิดการเรยี นแบบ On Site พระสอนศีลธรรม
อาจใชห้ น่วยการเรยี นรู้ในเลม่ น้ี เป็นแนวทางการสอนได้ด้วย
หากพระสอนศีลธรรมพบขอ้ ผิดพลาดในใบงาน หรอื ส่วนใดของเอกสาร
สามารถปรับปรุงใหถ้ ูกตอ้ งไดเ้ อง

อยา่ งไรก็ดี พระสอนศลี ธรรมควรศึกษามาตรฐาน
การเรียนรู้ ตวั ชวี้ ดั ช้ันปี สาระการเรยี นรู้พระพุทธศาสนา
และ Storyline ของระดับชัน้ ที่จะสอน ตลอดจนศกึ ษา
ใบงานกอ่ นนำไปจดั การเรียนรแู้ บบ On Hand
และในการนำใบงานไปใช้ พระสอนศลี ธรรม
สามารถสั่งพมิ พ์ แลว้ ฝากใบงานไปกับครนู ำส่ง รบั คืน
จากนักเรียน โดยถา้ จำเป็นพระสอนศีลธรรมอาจไมต่ อ้ ง
พบนกั เรยี นกไ็ ด้ อย่างไรก็ดีในชัว่ โมงแรกก่อนเรม่ิ เรยี น
On Hand หน่วยการเรยี นรู้ที่ ๑ ควรแนะนำหรือ
ทบทวนการทำสมาธิกอ่ นเรียน ให้นักเรียนสามารถทำ
สมาธิเองได้

แต่หากมโี อกาสพบนกั เรียนบา้ ง
พระสอนศลี ธรรมควรเพ่ิมเติมความรู้ ประสบการณ์ที่
ขาดหายไปให้นักเรียนด้วย

**********************

ตารางสรุปมาตรฐานการเรยี นรู้ และตวั ช้ีวัดชน้ั ปี สาระการเรียนรู้
พระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรยี นที่ 1

หนว่ ย หนว่ ยการเรยี นรู้ มาตรฐานตัวช้ีวัด มาตรฐานตวั ช้ีวดั ใบ
ท่ี ส.1.1 ส.1.2 งาน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 ท่ี

1 หลกั ธรรมพาเพลิน ๑-5

(5 ชม.) ชั่วโมงท่ี ๑ เบญจศลี เบญจธรรม / / //

ชว่ั โมงที่ ๒ พรหมวิหาร 4 / / //

ชว่ั โมงท่ี ๓ พระรัตนตรยั / / //

ชว่ั โมงท่ี ๔ ไตรสิกขา //

ชว่ั โมงท่ี ๕ หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา / //

2 เรอื่ งราวในวัด ๖-๙

(4 ชม.) ชวั่ โมงท่ี ๖ วันสำคญั ทางพระพุทธศาสนา / ///

ชั่วโมงที่ 7 ศาสนสถาน / ///

ช่ัวโมงท่ี 8 การแสดงความเคารพต่อศาสนาสถาน / //

ชัว่ โมงที่ 9 การบำรุงรกั ษาศาสนสถาน // / / //
/
3 ศลิ ปะในวดั ๑๐-
(4 ชม.) ชั่วโมงท่ี ๑๐ ความสำคญั ของศาสนา
/ / ๑๓

ชั่วโมงท่ี ๑๑ การรักษาศาสนสถาน / // /

ชั่วโมงที่ ๑๒ ตรสั รูแ้ ละประกาศธรรม / /

ช่วั โมงท่ี ๑๓ พุทธประวัติ // /

4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม // ๑๔-
(5 ชม.) ชั่วโมงที่ ๑๔ พุทธสาวก ๑๘

ชว่ั โมงที่ ๑๕ พทุ ธศาสนสุภาษิต //

ชั่วโมงท่ี ๑๖ ชาดก //

ชัว่ โมงท่ี ๑๗ พทุ ธศาสนิกชนตัวอย่าง / /

ชั่วโมงที่ ๑๘ การเปน็ แบบอย่างที่ดี //

รวม ๔ 4 5 ๗ ๑ ๑๘ 4 ๐ ๕ ๕ ๓ 18

ตารางสรปุ มาตรฐานการเรยี นรู้ และตวั ช้วี ดั ชนั้ ปี สาระการเรียนรู้
พระพุทธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรียนท่ี 2

หนว่ ย มาตรฐานตวั ช้ีวัด มาตรฐานตวั ชี้วดั ใบ
ที่
หนว่ ยการเรียนรู้ ส.1.1 ส.1.2 งานท่ี

12345 6 78912345

1 กล่องของขวญั ๑-๕

(5 ชม.) ชว่ั โมงที่ ๑ มารยาทชาวพทุ ธ / //

ชว่ั โมงท่ี ๒ การปฏิบตั ติ นต่อพระภิกษุ //

ชวั่ โมงท่ี ๓ การแสดงกริ ิยาทส่ี ำรวม / //
//
ชว่ั โมงที่ ๔ มารยาทในการยืน เดิน
และนงั่ ต่อหนา้ ผู้ใหญ่

ชั่วโมงท่ี ๕ การปฏิบตั ติ นทเี่ หมาะสม / //
2 ศาสนา 4 ดี ๖-๙

(4 ชม.) ชั่วโมงที่ ๖ ศาสนาในประเทศไทย //

ชั่วโมงที่ 7 ประวัตศิ าสดาศาสนาอน่ื //

ชวั่ โมงที่ 8 การปฏิบตั ิตนตามศาสนาทนี่ บั ถอื //

ช่ัวโมงท่ี 9 ร้จู ักศาสนา // ๑๐-
3 หายใจเข้าพุท หายใจออกโธ // ๑๔
(5 ชม.) ชว่ั โมงท่ี ๑๐ สวดมนต์ แผเ่ มตตา

ช่วั โมงที่ ๑๑ ฝึกสมาธิ //

ช่ัวโมงที่ ๑๒ ฟงั อ่าน คดิ ถาม เขยี น //

ชว่ั โมงท่ี ๑๓ การฝึกสมาธิและเจรญิ ปัญญา //

ช่ัวโมงท่ี ๑๔ บทสรุปบริหารจติ และเจริญปญั ญา // ๑๕-
// / ๑๘
4 เวยี นเทยี น
(4 ชม.) ชว่ั โมงที่ ๑๕ วนั สำคญั ทางพระพทุ ธศาสนา /

ชว่ั โมงที่ ๑๖ ศาสนพธิ ี / // /

ช่วั โมงที่ ๑๗ ศาสนพธิ ีในวันธรรมสวนะ / // /

ชั่วโมงที่ ๑๘ บทสรปุ ศาสนพธิ ี / // / ๑๘
รวม ๔ 0 0 0 ๔ ๑๘ ๕ 4 ๒๕5

ใบงานท่ี 1

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี ๑ หลกั ธรรมพาเพลิน (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑,ป.4/4 ,ป.4/7)
ชัว่ โมงท่ี ๑ เบญจศีล เบญจธรรม

สาระการเรยี นรูพ้ ระพุทธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑

ช่ือ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................

คำช้แี จง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธิก่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรียนศกึ ษาความรเู้ ก่ยี วกบั หลกั ธรรมต่อไปน้ี พร้อมแตง่ ประโยคจากเบญจศีลและเบญจ

ธรรม

เบญจศีล คือ

.......ขอ้ ห้าม หรอื ข้อปฏบิ ัติสำหรบั การละเว้นความช่ัว 5 ประการ……………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
1. ไม่รังแกหรือฆ่าสตั ว์.......................................................................................................................
2. ไม่ลักขโมย....................................................................................................................................
3. ไมป่ ระพฤตผิ ิดในกาม.....................................................................................................................
4. ไม่พูดโกหก..………………………………………………………………………………………………………………………
5. ไมด่ มื่ สรุ าหรือเสพสารเสพตดิ ……………............................................................................................

เบญจธรรม คอื

.....................................ขอ้ ควรปฏบิ ัติในการทำความดี 5 ประการ..........................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
ประกอบด้วย
1. มีความเมตตา กรุณา....................................................................................................................
2. ประกอบอาชีพสุจริต......................................................................................................................
3. สำรวมในกาม การยนิ ในคคู่ รองของตนเอง.....................................................................................
4. พูดแตค่ วามจรงิ ………………………………………………………………………………………………………………….
5. มสี ติและไม่ประมาท..…………………………………………………………………………………………………….…...

ใบงานท่ี 2

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ ๑ หลักธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑,ป.4/4 ,ป.4/7)
ชว่ั โมงที่ 2 พรหมวหิ าร 4

สาระการเรยี นร้พู ระพุทธศาสนา ชั้น ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑
ชื่อ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำชี้แจง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธิกอ่ นเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรียนอ่านหลักธรรมเรอื่ งพรหมวิหาร 4 พร้อมแต่งนทิ านสั้นๆ ลงในกระดาษเปล่า

เมตตา คอื กรณุ า คือ
ความรกั ใคร่ หรือ ความคดิ ที่ ความปรารถนาใหผ้ ู้อื่น
ปรารถนาใหผ้ ้อู ืน่ มคี วามสขุ
พน้ จากความทุกข์

พรหมวหิ าร 4 หมายถงึ

หลักปฏิบัติท่ปี ระเสรฐิ สำหรับ
ความเป็นผู้นำ

มุฑติ า คือ อเุ บกขา คอื
การแสดงความยินดีกบั ผู้อื่น การร้จู กั วางเฉย เป็นกลาง
ไม่ลำเอียงไปข้างใดขา้ งหน่ึง
เมื่อไดด้ ี

ใบงานท่ี 3

หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี ๑ หลกั ธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑,ป.4/4 ,ป.4/7)
ชัว่ โมงที่ 3 พระรตั นตรัย

สาระการเรียนรูพ้ ระพทุ ธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑
ชือ่ ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำช้ีแจง ๑. ใหน้ ักเรยี นทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรยี นอ่านความรูเ้ กีย่ วกบั ความหมาย ความสำคัญ และการแสดงความเคารพพระรตั นตรัย

พร้อมเขียนเร่ืองเลา่ ทม่ี าจากประสบการณ์ของตนเองในกระดาษเปลา่

พระพทุ ธ หมายถึง
พระพทุ ธเจา้
ความสำคัญ
ผู้ทรงค้นพบหลักธรรมคำสัง่ สอนด้วยตนเอง
การแสดงความเคารพ
การกราบแบบเบญจางคประดิษฐ์

พระพทุ ธ หมายถึง
พระพทุ ธเจา้
ความสำคัญ
ผทู้ รงค้นพบหลักธรรมคำส่งั สอนด้วยตนเอง
การแสดงความเคารพ
การกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ์

พระสงฆ์ หมายถงึ
สาวกของพระพทุ ธเจ้าผปู้ ฏิบัตดิ ี ปฏบิ ตั ิชอบ
ความสำคญั
ผูป้ ฏิบัติดี สืบทอดพระพุทธศาสนา
การแสดงความเคารพ
การประพฤตปิ ฏบิ ัตติ นเองต่อพระสงฆอ์ ย่าง
เหมาะสม

ใบงานที่ 4

หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี ๑ หลักธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/4)
ชัว่ โมงท่ี 4 ไตรสกิ ขา

สาระการเรยี นรู้พระพุทธศาสนา ชัน้ ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑
ชอ่ื ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำช้ีแจง ๑. ให้นกั เรียนทำสมาธกิ อ่ นเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรียนอา่ นออกเสียงหลักธรรมสำคญั ต่อไปน้ี และเลอื กหลกั ธรรมทน่ี ักเรียนเคยปฏิบัติ

มาเขียนเรื่องเล่าลงในกระดาษเปล่า

ไตรสิกขา คือ มงคล 38 คอื
หลักธรรมสำหรบั การพฒั นาตนเองทางกาย ข้อปฏบิ ัติทีน่ ำความสขุ มาสูผ่ ปู้ ฏบิ ตั ิ มี 38
วาจา และใจ เพ่ือใหเ้ กิดสมาธิและปญั ญา
ประการ

ศีล ความเคารพ
การฝึกฝนอบรมตนเองเพื่อให้มคี วามประพฤติ 1. การแสดงความเคารพบคุ คล

เรยี บร้อย เชน่ การรักษาศีล 5 2. ความเคารพในธรรม

สมาธิ ความถ่อมตน
การฝึกฝนอบรมจิตเพื่อให้เกดิ สมาธิ เพราะคน การแสดงกิรยิ า วาจาท่สี ุภาพ ออ่ นโยน
ที่มีสมาธิจะสามารถทำสิ่งตา่ ง ๆ ไดส้ ำเร็จลุล่วง นุม่ นวลตอ่ ผอู้ น่ื ให้เกียรตผิ ูอ้ ่ืน ไม่เยอ่ หยิ่ง

ไปดว้ ยดี พดู จาไพเราะอ่อนหวาน

ปัญญา การทำความดีให้พรอ้ มไวก้ ่อน
การฝกึ ฝนอบรมปัญญาของตนเอง เพ่ือใหเ้ กิด ทำความดสี ม่ำเสมอ ไมป่ ระมาท ให้ทาน รกั ษา
ความรู้ ความเข้าใจในส่งิ ต่าง ๆ ตามความเป็น
ศลี และเจรญิ สมาธิฝกึ จติ ใจใหผ้ ่องใส ไม่
จริง มเี หตผุ ล รู้ดีรชู้ ว่ั คดิ ร้ายกับใคร

ใบงานที่ 5

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ หลกั ธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/4 ,ป.4/7)
ชว่ั โมงท่ี 5 หลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนา

สาระการเรยี นร้พู ระพุทธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑
ชอ่ื ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................
คำชีแ้ จง ๑. ให้นักเรยี นทำสมาธิกอ่ นเรยี น 3 นาที

๒. ให้นกั เรยี นเขยี นหลกั ธรรมทางพระพทุ ธศาสนาที่รจู้ ักลงลูกโป่ง

หลกั ธรรมทาง
ศาสนาพุทธ

ใบงานท่ี 1

เฉลยหนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี ๑ หลกั ธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑,ป.4/4 ,ป.4/7)
ชว่ั โมงที่ ๑ เบญจศลี เบญจธรรม
สาระการเรียนรพู้ ระพทุ ธศาสนา ชั้น ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๑
ชอื่ ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................

คำชีแ้ จง ๑. ให้นักเรยี นทำสมาธิกอ่ นเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ ักเรียนศึกษาความรู้เกยี่ วกบั หลักธรรมต่อไปน้ี พรอ้ มแตง่ ประโยคจากเบญจศีลและเบญจ

ธรรม

เบญจศีล คอื

.......ข้อห้าม หรือขอ้ ปฏิบัติสำหรบั การละเวน้ ความชั่ว 5 ประการ……………..
ประกอบดว้ ย
1. ไม่รงั แกหรอื ฆ่าสัตว.์ ......................................................................................................................
2. ไมล่ กั ขโมย....................................................................................................................................
3. ไม่ประพฤติผดิ ในกาม.....................................................................................................................
4. ไม่พดู โกหก..………………………………………………………………………………………………………………………
5. ไม่ดื่มสรุ าหรือเสพสารเสพติด……………............................................................................................

เบญจธรรม คือ

.....................................ขอ้ ควรปฏบิ ตั ิในการทำความดี 5 ประการ..........................................
ประกอบดว้ ย
1. มคี วามเมตตา กรุณา....................................................................................................................
2. ประกอบอาชีพสุจริต......................................................................................................................
3. สำรวมในกาม การยนิ ในคคู่ รองของตนเอง.....................................................................................
4. พูดแตค่ วามจรงิ ………………………………………………………………………………………………………………….
5. มีสตแิ ละไมป่ ระมาท..…………………………………………………………………………………………………….…...

ใบงานท่ี 2 เฉลย

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี ๑ หลกั ธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑,ป.4/4 ,ป.4/7)

ชว่ั โมงที่ 2 พรมวิหาร 4

สาระการเรียนรู้พระพทุ ธศาสนา ชนั้ ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑

ชอ่ื ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำชี้แจง ๑. ใหน้ กั เรยี นทำสมาธิก่อนเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรยี นอ่านหลกั ธรรมเรอื่ งพรหมวิหาร 4 พร้อมแต่งนิทานส้นั ๆ ลงในกระดาษเปลา่

เมตตา คือ กรณุ า คอื
ความรักใคร่ หรอื ความคิดท่ี ความปรารถนาให้ผู้อ่ืน
ปรารถนาใหผ้ ้อู ื่นมคี วามสุข
พน้ จากความทุกข์

พรหมวหิ าร 4 หมายถงึ

หลกั ปฏิบตั ิที่ประเสริฐ สำหรับ
ความเปน็ ผนู้ ำ

มุฑติ า คือ อุเบกขา คอื
การแสดงความยินดกี บั ผู้อน่ื การรู้จกั วางเฉย เปน็ กลาง
ไมล่ ำเอียงไปข้างใดขา้ งหนง่ึ
เมอ่ื ไดด้ ี

ใบงานที่ 3 เฉลย

หน่วยการเรียนร้ทู ี่ ๑ หลักธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑, ป.4/4 ,ป.4/7)

ชว่ั โมงท่ี 3 พระรตั นตรยั

สาระการเรยี นรู้พระพทุ ธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๑

ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำชแี้ จง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธกิ อ่ นเรยี น 3 นาที
๒. ให้นักเรียนอา่ นความรเู้ กี่ยวกบั ความหมาย ความสำคัญ และการแสดงความเคารพพระรตั นตรยั

พร้อมเขียนเร่ืองเลา่ ท่มี าจากประสบการณ์ของตนเองในกระดาษเปลา่

พระพทุ ธ หมายถึง
พระพุทธเจ้า
ความสำคญั
ผู้ทรงคน้ พบหลักธรรมคำสง่ั สอนด้วยตนเอง
การแสดงความเคารพ
การกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ์

พระธรรม หมายถงึ
คำสั่งสอนของพระพุทธเจา้
ความสำคัญ
ผู้ที่น้อมนำมาปฏิบตั ิจะมีแตค่ วามสุข
การแสดงความเคารพ
การปฏิบตั ติ นตามหลกั ธรรมคำสอนของ
พระพทุ ธเจา้

พระสงฆ์ หมายถงึ
สาวกของพระพทุ ธเจา้ ผู้ปฏบิ ัตดิ ี ปฏบิ ัตชิ อบ
ความสำคญั
ผปู้ ฏบิ ัตดิ ี สืบทอดพระพุทธศาสนา
การแสดงความเคารพ
การประพฤตปิ ฏิบัตติ นเองต่อพระสงฆอ์ ยา่ ง
เหมาะสม

ใบงานที่ 4 เฉลย

หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี ๑ หลกั ธรรมพาเพลนิ (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/4)

ชั่วโมงท่ี 4 ไตรสิกขา

สาระการเรยี นรู้พระพุทธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑

ชอ่ื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำชีแ้ จง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธกิ อ่ นเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรยี นอา่ นออกเสยี งหลักธรรมสำคัญต่อไปนี้ และเลือกหลกั ธรรมท่นี ักเรยี นเคยปฏบิ ัติ

มาเขียนเรื่องเลา่ ลงในกระดาษเปล่า

ไตรสกิ ขา คือ มงคล 38 คอื
หลักธรรมสำหรบั การพัฒนาตนเองทางกาย ขอ้ ปฏิบตั ิท่ีนำความสุขมาสู่ผูป้ ฏบิ ัติ มี 38
วาจา และใจ เพ่ือให้เกิดสมาธิและปัญญา
ประการ

ศลี ความเคารพ
การฝกึ ฝนอบรมตนเองเพื่อให้มคี วามประพฤติ 1. การแสดงความเคารพบคุ คล

เรยี บร้อย เชน่ การรักษาศลี 5 2. ความเคารพในธรรม

สมาธิ ความถ่อมตน
การฝึกฝนอบรมจิตเพ่ือให้เกิดสมาธิ เพราะคน การแสดงกิริยา วาจาท่สี ุภาพ อ่อนโยน
ท่มี ีสมาธิจะสามารถทำสง่ิ ตา่ ง ๆ ไดส้ ำเรจ็ ลุลว่ ง น่มุ นวลต่อผู้อนื่ ให้เกยี รติผู้อื่น ไม่เย่อหย่งิ

ไปดว้ ยดี พูดจาไพเราะอ่อนหวาน

ปญั ญา การทำความดีให้พรอ้ มไวก้ ่อน
การฝกึ ฝนอบรมปญั ญาของตนเอง เพ่ือให้เกิด ทำความดสี ม่ำเสมอ ไม่ประมาท ใหท้ าน รักษา
ความรู้ ความเขา้ ใจในส่ิงตา่ ง ๆ ตามความเป็น
ศลี และเจริญสมาธิฝกึ จติ ใจให้ผอ่ งใส ไม่
จริง มเี หตุผล รู้ดรี ชู้ ่วั คิดรา้ ยกบั ใคร

ใบงานท่ี 5 เฉลย

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ ๑ หลักธรรมพาเพลิน (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/4 ,ป.4/7)
ชัว่ โมงท่ี 5 หลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนา

สาระการเรยี นรู้พระพทุ ธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑

ชอ่ื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชีแ้ จง ๑. ให้นักเรยี นทำสมาธกิ อ่ นเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรยี นเขียนหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่รูจ้ ักลงลกู โปง่

หลกั ธรรมทาง
ศาสนาพทุ ธ

ใบงานที่ 6

หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 2 เรือ่ งราวในวัด (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/๑ - 3)
ชั่วโมงที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา

สาระการเรียนรพู้ ระพุทธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๑
ช่อื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................
คำชแ้ี จง ๑. ให้นักเรียนทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที

๒. ใหน้ กั เรียนเขียนชื่อวนั สำคัญทางพระพทุ ธศาสนาลงในตน้ ไม้

วนั สำคัญทาง
พระพุทธศาสนา

ใบงานท่ี 7

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 2 เรอื่ งราวในวดั (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/๑ - 3)
ช่วั โมงท่ี 7 ศาสนสถาน

สาระการเรยี นรพู้ ระพทุ ธศาสนา ชัน้ ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑
ชอื่ ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำช้ีแจง ๑. ให้นกั เรยี นทำสมาธิกอ่ นเรยี น 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรยี นวาดภาพสถานที่ อาคารต่าง ๆท่ีอยูใ่ นวัด 1 อย่าง พร้อมทั้งตอบคำถามลงในช่องวา่ ง

ชือ่ วัด……………………………………………

ชอื่ ศาสนสถาน การใช้ประโยชน์
อโุ บสถ หรือ โบสถ์

กฏุ ิ
ศาลาการเปรียญ

หอระฆัง
เจดีย์

ใบงานที่ 8

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 2 เรื่องราวในวดั (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/2,ป.4/3)
ช่ัวโมงท่ี 8 การแสดงความเคารพตอ่ ศาสนาสถาน

สาระการเรยี นรพู้ ระพทุ ธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑
ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................
คำชี้แจง ๑. ใหน้ ักเรียนทำสมาธิกอ่ นเรยี น 3 นาที

๒. ใหน้ ักเรียนวาดภาพการแสดงความเคารพต่อศาสนาสถาน

การแสดงความเคารพ
ตอ่ ศาสนาสถาน

ใบงานท่ี 9

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 เรื่องราวในวดั (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/๑ - 2)
ชว่ั โมงท่ี 9 การบำรงุ รักษาศาสนสถาน

สาระการเรยี นร้พู ระพุทธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๑
ชอื่ ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................

คำชี้แจง ๑. ใหน้ กั เรยี นทำสมาธิก่อนเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรียนวาดรปู การบำรงุ รกั ษาศาสนสถาน ๒ รปู

ใบงานท่ี 6 เฉลย

หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 2 เรือ่ งราวในวัด (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/๑- 3)

ชัว่ โมงท่ี 6 วันสำคญั ทางพระพทุ ธศาสนา

สาระการเรียนร้พู ระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑

ช่อื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำชี้แจง ๑. ใหน้ ักเรยี นทำสมาธกิ อ่ นเรยี น 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรยี นเขียนชอ่ื วนั สำคญั ทางพระพทุ ธศาสนาลงในตน้ ไม้

วนั เขา้ พรรษา วนั อัฐมีบชู า

วนั อาสาฬหบขู า

วันวสิ าขบูชา

วันสำคัญทาง
พระพทุ ธศาสนา

ใบงานที่ 7 เฉลย

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 2 เรอื่ งราวในวัด (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/๑ - ๓)

ชวั่ โมงที่ 7 ศาสนสถาน

สาระการเรยี นรูพ้ ระพุทธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑

ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชี้แจง ๑. ให้นักเรียนทำสมาธิกอ่ นเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรยี นวาดภาพสถานที่ อาคารต่าง ๆท่ีอยใู่ นวดั 1 อย่าง พร้อมท้ังตอบคำถามลงในช่องวา่ ง

ชือ่ วัด……………………………………………

ชอ่ื ศาสนสถาน การใช้ประโยชน์
อุโบสถ หรอื โบสถ์ สถานที่พระภิกษุใชท้ ำสังฆกรรม
พจิ ารณาคำตอบของนักเรียน
กฏุ ิ พจิ ารณาคำตอบของนักเรียน
ศาลาการเปรียญ พิจารณาคำตอบของนักเรียน
พจิ ารณาคำตอบของนักเรียน
หอระฆัง
เจดยี ์

ใบงานที่ 8 เฉลย

หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 2 เรอื่ งราวในวัด (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/2,ป.4/3)

ชัว่ โมงท่ี 8 การแสดงความเคารพต่อศาสนาสถาน

สาระการเรียนร้พู ระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑

ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชแ้ี จง ๑. ให้นักเรียนทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรยี นวาดภาพการแสดงความเคารพต่อศาสนาสถาน

การแสดงความเคารพ
ตอ่ ศาสนาสถาน

ใบงานที่ 9 เฉลย

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 2 เรื่องราวในวดั (4 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/๑ - 2)

ช่วั โมงที่ 9 การบำรุงรักษาศาสนสถาน

สาระการเรียนรู้พระพุทธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑

ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชี้แจง ๑. ให้นักเรียนทำสมาธิกอ่ นเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรียนวาดรูปการบำรงุ รกั ษาศาสนสถาน ๒ รปู

ใบงานท่ี 10

หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 3 ศิลปะในวดั (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑-๓ ส ๑.๒ ป.4/๑-๒)
ชว่ั โมงที่ 10 ความสำคญั ของศาสนา

สาระการเรียนรู้พระพุทธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑
ชอ่ื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................
คำชี้แจง ๑. ใหน้ ักเรยี นทำสมาธิก่อนเรียน 3 นาที

๒. ใหน้ ักเรยี นเขียนสิง่ ทท่ี ำเม่ือไปวดั

ความสำคัญของศาสนา

ใบงานท่ี 11

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 3 ศลิ ปะในวัด (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/2, ป.4/๕ ส ๑.๒ ป.4/๑)
ชว่ั โมงที่ 11 การรักษาศาสนสถาน

สาระการเรยี นรูพ้ ระพทุ ธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๑
ชือ่ ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................
คำช้แี จง ๑. ให้นักเรียนทำสมาธิก่อนเรียน 3 นาที

๒. ใหน้ ักเรียนวาดภาพสิง่ ที่นักเรยี นเคยปฏิบตั ิตนในการร่วมดแู ลรักษาศาสนสถาน พร้อมบรรยาย
สง่ิ ท่ีนกั เรียนปฏบิ ตั ิ

............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................................ ..
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
...................................................................................................................................................... ........................
....................................................................................................................... .......................................................
.............................................................................................................................

ใบงานที่ 12

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 3 ศลิ ปะในวัด (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/2)
ชัว่ โมงท่ี 12 ตรสั รูแ้ ละประกาศธรรม

สาระการเรียนรู้พระพุทธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑
ชอ่ื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชีแ้ จง ๑. ให้นักเรยี นทำสมาธิก่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรยี นศกึ ษาสรปุ พทุ ธประวัติตอนประกาศธรรม และตอบคำถามขอ้ ๒,๓

1. สรปุ พทุ ธประวัตติ อนประกาศธรรม
หลังจากทีไ่ ดต้ รสั ร้แู ลว้ พระพุทธเจา้ ไดเ้ สด็จออกประกาศธรรม โดยทรงโปรดเหลา่ ปจั วัคคีย์เป็นกลุ่มแรก
จากนั้นทรงโปรดชฎิล นักบวชลัทธิหนึ่งที่บชู าไฟ เป็นลัทธิใหญ่ที่มีประชาชนนับถือจำนวนมากในแค้วนมคธและ
ไดแ้ สดงพระธรรมเทศนาโปรดพระเจ้าพิมพิสารพรอ้ มข้าราชบริพารจนเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาไดแ้ สดงตนเป็น
สาวก ครั้นเมื่อถึงวันเพ็ญเดือน 3 ได้มีพระสงฆ์สาวกจำนวน 1,250 องค์ มาเข้าเฝ้าพระองค์ที่เวฬุวนาราม
โดยมไิ ดน้ ัดหมาย ทรงแสดงหลักโอวาทปาฏโิ มกข์ ซ่งึ เปน็ หลักคำสอนท่เี ปน็ หวั ใจของพระพุทธศาสนาอย่างแท้จริง
2.ขอ้ คดิ ที่ไดจ้ ากพุทธประวตั ิตอนประกาศธรรม

.................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

3. นักเรียนจะนำขอ้ คิดที่ได้จากการศึกษาพุทธประวัตติ อนทเ่ี ลือกไปใช้ใหเ้ กิดประโยชน์อย่างไร
.................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

ใบงานท่ี 13

หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 3 ศิลปะในวดั (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.๔/๒ ป.4/๔)
ชั่วโมงที่ 13 พุทธประวตั ิ

สาระการเรียนรู้พระพทุ ธศาสนา ชั้น ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑
ช่อื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำชแ้ี จง ๑. ให้นักเรยี นทำสมาธิก่อนเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรียนอ่านพุทธประวตั ิและระบายสรี ูปภาพให้สวยงาม

1.เทวทตู ทั้ง 4 ไดแ้ ก่
........คนแก่......คนเจ็บ........คนตาย.........สมณะ............................................................................

2.พระสัมมาสมั พุทธเจา้ ตรัสรู้ ตรงกับ
………วนั ขึน้ 15 ค่ำ เดอื น ๖……………………………………………………………………………………………….

3.ปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 ประกอบดว้ ย
......... โกณฑญั ญะ, วัปปะ, ภทั ทิยะ, มหานามะ และอสั สช.ิ ........................................................

4.พระอัครสาวกเบื้องขวาและพระอคั รสาวกเบ้อื งซ้ายของพระพุทธเจ้าคือ
.............พระสารบี ุตร.......พระโมคคลั ลานะ................................................................................

5.ใจความสำคัญ 3 ประการของโอวาทปาติโมกข์ คอื
……………๑. ละเวน้ ความช่ัว…………………………………………………
...............๒. ทำแต่ความด.ี ..................................................……
…………. ๓. ทำจติ ใจให้บรสิ ทุ ธ.์ิ .........................………………………

ใบงานท่ี 10 เฉลย

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ศิลปะในวัด (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๑-๓ ส ๑.๒ ป.4/๑-๒)

ช่ัวโมงที่ 10 ความสำคัญของศาสนา

สาระการเรยี นรพู้ ระพุทธศาสนา ชั้น ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑

ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชี้แจง ๑. ให้นกั เรยี นทำสมาธกิ ่อนเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรยี นเขียนสิ่งท่ีทำเมื่อไปวดั

ความสำคญั ของศาสนา

ใบงานที่ 11 เฉลย

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 3 ศลิ ปะในวดั (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/2, ป.4/๕ ส ๑.๒ ป.4/๑)

ชว่ั โมงท่ี 11 การรกั ษาศาสนสถาน

สาระการเรยี นรู้พระพทุ ธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑

ช่ือ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำชแ้ี จง ๑. ใหน้ ักเรียนทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นักเรยี นวาดภาพส่ิงทเ่ี คยปฏิบัตติ นในการร่วมดูแลรักษาศาสนสถาน พรอ้ มบรรยายสิ่งท่ี

นกั เรียนปฏิบตั ิ

............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
................................................................พ...ิจ..า..ร..ณ....า..จ..า..ก..ค...ำ..ต..อ..บ...ข..อ...ง..น..ัก...เ.ร..ยี ..น........... .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
....................................................................................................... .......................................................................
............................................................................................................................. ...............................................

ใบงานท่ี 12 เฉลย

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3 ศลิ ปะในวัด (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/2)

ช่ัวโมงที่ 12 ตรสั รู้และประกาศธรรม

สาระการเรียนร้พู ระพุทธศาสนา ชั้น ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑

ช่อื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชแี้ จง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรียนศกึ ษาสรปุ พุทธประวตั ิตอนประกาศธรรม และตอบคำถามขอ้ ๒,๓

1. สรปุ พุทธประวตั ติ อนประกาศธรรม
หลงั จากทไ่ี ด้ตรสั รู้แล้ว พระพุทธเจ้าไดเ้ สดจ็ ออกประกาศธรรม โดยทรงโปรดเหลา่ ปจั วัคคีย์เป็นกลุ่มแรก
จากนั้นทรงโปรดชฎิล นักบวชลัทธิหนึ่งที่บูชาไฟ เป็นลัทธิใหญ่ที่มีประชาชนนับถอื จำนวนมากในแค้วนมคธและ
ได้แสดงพระธรรมเทศนาโปรดพระเจา้ พิมพิสารพร้อมข้าราชบริพารจนเล่อื มใสในพระพุทธศาสนาไดแ้ สดงตนเป็น
สาวก ครั้นเมื่อถึงวันเพ็ญเดือน 3 ได้มีพระสงฆ์สาวกจำนวน 1,250 องค์ มาเข้าเฝ้าพระองค์ที่เวฬุวนาราม
โดยมไิ ด้นัดหมาย ทรงแสดงหลกั โอวาทปาฏโิ มกข์ ซง่ึ เปน็ หลกั คำสอนท่เี ปน็ หวั ใจของพระพทุ ธศาสนาอย่างแท้จริง
2.ขอ้ คดิ ท่ีได้จากพุทธประวัติตอนประกาศธรรม

.........................................พ...ิจ..า..ร..ณ...า..จ..า..ก..ค...ำ..ต..อ..บ...ข..อ...ง.น...ัก..เ..ร.ีย...น.......................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

3. นักเรียนจะนำขอ้ คิดท่ีได้จากการศึกษาพทุ ธประวตั ิตอนท่เี ลือกไปใช้ใหเ้ กิดประโยชนอ์ ย่างไร
.................................................................................................................................................................
........................................................พ...ิจ..า..ร..ณ...า..จ..า..ก..ค...ำ..ต..อ..บ...ข..อ...ง.น...ัก..เ..ร..ยี ..น....................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

ใบงานที่ 13 เฉลย

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 3 ศลิ ปะในวดั (4 ชม.) (ส ๑.๑ ป.๔/๒ ป.4/๔)

ชั่วโมงท่ี 13 พุทธประวตั ิ

สาระการเรียนรู้พระพุทธศาสนา ชนั้ ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑

ชอื่ ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำช้แี จง ๑. ให้นกั เรยี นทำสมาธกิ อ่ นเรยี น 3 นาที
๒. ให้นักเรียนอ่านออกเสยี งพุทธประวัติและระบายสีรูปภาพให้สวยงาม

1.เทวทตู ท้ัง 4 ไดแ้ ก่
........คนแก่......คนเจ็บ........คนตาย.........สมณะ............................................................................

2.พระสมั มาสมั พุทธเจ้าตรัสรู้ ตรงกบั
………วนั ขึน้ 15 คำ่ เดอื น ๖……………………………………………………………………………………………….

3.ปัญจวคั คยี ์ทัง้ 5 ประกอบด้วย
......... โกณฑัญญะ, วัปปะ, ภัททิยะ, มหานามะ และอัสสช.ิ ........................................................

4.พระอัครสาวกเบอ้ื งขวาและพระอัครสาวกเบอ้ื งซา้ ยของพระพุทธเจา้ คือ
.............พระสารีบตุ ร.......พระโมคคัลลานะ................................................................................

5.ใจความสำคัญ 3 ประการของโอวาทปาตโิ มกข์ คือ
……………๑. ละเวน้ ความชั่ว…………………………………………………
...............๒. ทำแตค่ วามดี...................................................……
………….๓. ทำจติ ใจใหบ้ ริสุทธ์ิ..........................………………………

ใบงานท่ี 14

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)
ชวั่ โมงที่ 14 พุทธสาวก

สาระการเรยี นรู้พระพทุ ธศาสนา ชนั้ ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๑
ช่ือ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำช้แี จง ๑. ให้นักเรยี นทำสมาธิก่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นักเรียนอ่านขอ้ ความที่กำหนดให้ และเขียนเรือ่ งเลา่ จากประสบการณ์ที่คล้ายกบั

พระอรุ ุเวลกัสสปะลงในกระดาษเปลา่

พทุ ธสาวก คอื

สาวกของพระพุทธเจา้ ทมี่ ีชีวิตในช่วงที่พระพทุ ธเจ้ายังมชี ีวิตอยู่ และได้บรรลุ
ธรรมเป็นพระโสดาบนั หรือพระอรหนั ต์ เป็นบุคคลท่ีเปน็ แบบอยา่ งในการ

ดำเนินชวี ิต

คณุ ธรรมของพระอรุ ุเวลกสั สปะทค่ี วรนำมาเป็นแบบอย่าง

พรหมวหิ าร 4
ได้แก่ เมตตา กรุณา มุทติ า อุเบกขา

การนำคณุ ธรรมของพระอุรุเวลกัสสปะไปประยกุ ตใ์ ช้

การเอ้อื เฟื้อเผอื่ แผ่ ต่อเพื่อนหรอื ญาตพิ ี่น้อง

ใบงานท่ี 15

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๔)
ชว่ั โมงที่ 15 พทุ ธศาสนสุภาษิต

สาระการเรียนรพู้ ระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑
ชอ่ื ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชีแ้ จง ๑. ให้นกั เรียนทำสมาธิกอ่ นเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรยี นอ่านพทุ ธศาสนสุภาษิต
๓. เขียนพุทธศาสนสภุ าษติ ๒ คำ พรอ้ มคำอ่านและแปลความหมายลงในกระดาษเปลา่

สขุ า สงฆฺ สสฺ สามคฺคี

อา่ นว่า........ส-ุ ขา, สัง-คัด-สะ, สา-มัก-คี
แปลวา่ .......ความพร้อมเพรียงของหมู่คณะทําใหเ้ กดิ สขุ .
หมายถงึ .......การรว่ มมือกันอย่างพร้อมเพรียงในการ
ทํางานหรอื ร่วมกันทํากจิ กรรมต่าง ๆ จะทําให้เกดิ ความ
สงบสุขในสงั คมและทําให้งานประสบผลสําเร็จ

โลโกปตถฺ มภฺ กิ า เมตตฺ า

อ่านวา่ ............โล - โก - ปัด - ถมั - พิ - กา - เมด - ตา.
แปลว่า............เมตตาธรรมค้ำจนุ โลก
หมายถงึ ..........ความปรารถนาดีตอ่ ผ้อู ่นื มคี วามเมตตา
ต่อกันจะทาให้สังคมอย่รู ว่ มกันอย่างสงบและมีความสขุ .

ใบงานท่ี 16

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ี่ 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)
ชว่ั โมงท่ี 16 ชาดก

สาระการเรียนรพู้ ระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑
ชื่อ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำชี้แจง ๑. ใหน้ ักเรยี นทำสมาธิก่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรยี นเขยี นข้อคิดท่ไี ดจ้ ากการศึกษาชาดก และการนำไปปฏบิ ตั ิในชวี ิตประจำวนั

กุฏิทูสกชาดก นกขมิ้นกับลิงอันธพาล ในอดีตกาลนานมาแล้ว ยังมีนกขมิ้นหน่มตัวหนึ่งอาศัยอยู่
บนต้นไม้สูง มันเลือกที่ทำรังอย่างฉลาดแม้ฝนจะตกมาหนักขนาดไหน นกขมิ้นก็ไม่ได้เดือนร้อนอะไร อยู่มาวันหน่ึง
ฝนตกหนักทั้งวัน นกขมิ้นเหลือบไปเห็นลิงตัวหนึ่งนั่งตากฝนอยู่ด้วยความหนาวสั่น นกขมิ้นจึงร้องถาม
ด้วยความเป็นห่วงว่า "เจ้าหนาวมากไหม เจ้าก็มีมือมีเท้าอยู่แล้วทำไมเจ้าไม่สร้างบ้านอยู่เล่า ถ้าวันไหนฝนตก
เจา้ ก็จะไม่ต้องมานง่ั หนาวอย่างน้ี" ลงิ ตอบอย่างไม่พอใจว่า "ข้ามีมอื มีเท้าอย่างมนุษย์ก็จรงิ แต่ขา้ ไม่มสี ติปัญญา
อย่างมนุษย์ ข้าก็เลยสร้างบ้านอยู่ไม่ได้" นกขมิ้นแนะนำว่า "ถ้าเจ้าอยากมีสติปัญญา เจ้าก็หยุดนิสัยขี้โกง
ชอบเอาเปรียบของเจ้าซิ แล้วก็ฝึกความมีระเบียบวินัยในตนเอง ประพฤติแต่สิ่งดีงาม มันเป็นหนทางที่จะนำ
ปัญญามาให้แก่เจ้า" ลิงเขยิบเข้าไปบริเวณรังนกขม้ิน หวังจะไปทำร้าย เพราะไม่พอใจที่นกขมิ้นบังอาจสั่งสอน
ตน ดว้ ยความเร็วของนกขมิน้ เลยบินหนีไปก่อน ลิงไมส่ ามารถทำอะไรนกขมิน้ ได้ จงึ ควา้ รังของนกขม้ินมาขย้ีทิ้ง
ด้วยความโกรธแค้น นกขมิ้นบินไปหาที่อยู่ใหม่ เพราะเชื่อว่าถึงอย่างไรลิงอันธพาลตัวนั้นต้องทำลายที่อยู่
ของมันแล้วแน่นอน ธรรมนิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า คบคนพาล พาลพาไปหาความหายนะ การสั่งสอนคนพาล
จะทำให้ได้รับความเดือนร้อน พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า นตฺถิ พาเล สหายตา ความเป็นสหาย
ไม่มใี นคนพาล ทุกโฺ ข พาเลหิ สวํ าโส สมาคมกับคนพาล นำทุกข์มาให้

ขอ้ คิดทไ่ี ดจ้ ากกุฏทิ ูสกชาดก การนำขอ้ คดิ ไปปฏิบตั ิ
(ลิงเกเรกับนกขม้ิน)

............................................................................... ...............................................................................

................................................................................... ..................................................................................

................................................................................... ..................................................................................

................................................................................... ..................................................................................

.................................................................................. .................................................................................

…………………………………………………………. …………………………………………………………

ใบงานที่ 17

หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)
ชว่ั โมงท่ี 17 พุทธศาสนกิ ชนตัวอยา่ ง

สาระการเรียนรูพ้ ระพุทธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑
ชือ่ ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำช้ีแจง ๑. ให้นกั เรยี นทำสมาธกิ ่อนเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรยี นศึกษาข้อมลู เก่ยี วกบั พุทธศาสนกิ ชนตวั อยา่ งและตอบคำถามต่อไปนี้

สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี

สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี มีพระนามเดิมว่า สังวาล ตะละภัฏ ประสูติที่จังหวัดนนทบุรี
เมื่อวันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2443 เป็นบุตรคนที่ 3 ของนายชูและนางคำ พระองค์ทรงกำพร้าพระชนก
และพระชนนตี ั้งแตย่ งั ทรงพระเยาว์ พระญาตจิ งึ ถวายตัวเปน็ ขา้ หลวงของสมเดจ็ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์กรมหลวง
เพชรบุรีราชสิริธร พระเชษฐภคินี (พี่สาว)ของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก
ขณะทรงพระเยาว์ได้ทรงศึกษาที่โรงเรียนวัดอนงคารามเป็นแห่งแรก ต่อมาได้ศึกษาการพยาบาลแห่งศิริราช
และได้รับทุนศึกษาพยาบาลต่อที่ประเทศสหรัฐอเมริกา และได้อภิเษกสมรสกับสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช
กรมขุนสงขลานครินทร์ (พระยศในขณะนั้น)เมื่อวันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2463 พระราชกรณียกิจ
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี จัดตั้งมูลนิธิแพทย์อาสาท รงเป็นพุทธศาสนิกชนที่ยึดมั่น
ในพระพุทธศาสนา เห็นได้จากการบ่าเพ็ญทานบารมีปฏิบัติธรรม รักษาศีล และเจริญภาวนาเป็นกิจวัตร
รวมทั้งยังสนพระทัยศึกษาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งพระองค์ได้ทรงอบรมพระธิดา
พระโอรส ทุกพระองค์ ให้ปฏิบัติตนด่ารงอยู่ในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา โดยทรงปฏิบัติพระองค์
ให้เป็นแบบอย่างที่ดี เป็นผลให้พระโอรสเป็นกษัตริย์ที่รักเคารพของปวงชนชาวไทย นอกจากนี้พระองค์ท่าน
ยังได้สง่ เสริมพระพุทธศาสนา เช่น ให้มีการเผยแผ่หลักธรรมทางสถานีวิทยุ อ.ส. พระราชวังดุสิต ทรงให้มีการจดั พิมพ์
หนังสือพระพุทธเจ้าสอนอะไร ส่งไปยังสถานศึกษาและหน่วยงานราชการ และทรงปั้นพระพุทธรูปด้วยพระหัตถ์เอง
มีการจัดสร้างพระพุทธรูปและประทานให้แก่บุคคลต่าง ๆ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
ทรงมีพระจริยวัตรที่สมควรเป็นแบบอย่างในฐานะที่น่าหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาใช้ในการดำเนินชีวิต
พุทธศาสนกิ ชนจึงควรน่าแบบอย่างท่ดี ขี องพระองค์ท่านไปปฏิบตั ิ

แบบอย่างที่ดีที่ควรนำมาปฏบิ ัติ………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานท่ี 18

หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)
ช่ัวโมงท่ี 18 การเป็นแบบอย่างท่ีดี

สาระการเรียนรพู้ ระพทุ ธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๑
ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำช้แี จง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นกั เรยี นสรุปแบบอยา่ งทีด่ จี ากบคุ คลทนี่ ักเรยี นรู้จกั โดยบอกชอ่ื และบรรยายเหตุผล

ชื่อ......................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………....................
..............................................................................................................………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………...............................................................................
..................................................……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………….................................................................................................................................………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………..........................
...............................………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………........................................................................................................................ ..........………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………...........................................
......................................................................................……………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………….......................................................................................................
..........................……………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…

ใบงานท่ี 14 เฉลย

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)

ชวั่ โมงท่ี 14 พทุ ธสาวก

สาระการเรยี นรู้พระพุทธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑

ช่ือ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชี้แจง ๑. ใหน้ ักเรยี นทำสมาธิกอ่ นเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรยี นอา่ นขอ้ ความทีก่ ำหนดให้ และเขียนเร่อื งเลา่ จากประสบการณ์ทค่ี ล้ายกบั

พระอรุ เุ วลกัสสปะลงในกระดาษเปล่า

พุทธสาวก คอื

สาวกของพระพุทธเจา้ ทมี่ ีชีวติ ในชว่ งท่พี ระพทุ ธเจา้ ยังมีชวี ติ อยู่ และได้บรรลุ
ธรรมเปน็ พระโสดาบนั หรือพระอรหันต์ เปน็ บคุ คลที่เปน็ แบบอยา่ งในการ

ดำเนนิ ชีวติ

คุณธรรมของพระอรุ ุเวลกัสสปะทค่ี วรนำมาเปน็ แบบอย่าง

พรหมวิหาร 4
ได้แก่ เมตตา กรณุ า มุทิตา อุเบกขา

การนำคณุ ธรรมของพระอรุ ุเวลกัสสปะไปประยกุ ตใ์ ช้

การเออ้ื เฟอื้ เผือ่ แผ่ ตอ่ เพื่อนหรอื ญาตพิ ี่นอ้ ง

ใบงานที่ 15 เฉลย

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/๔)

ชั่วโมงที่ 15 พุทธศาสนสุภาษติ

สาระการเรยี นร้พู ระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑

ช่ือ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................

คำช้แี จง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธกิ ่อนเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรียนศึกษาและสรปุ ความรูเ้ ก่ยี วกบั พุทธศาสนสุภาษติ
๓. เขยี นพทุ ธศาสนสภุ าษติ ๒ คำ พร้อมคำอ่านและแปลความหมายลงในกระดาษเปล่า

สขุ า สงฆฺ สสฺ สามคฺคี

อ่านวา่ ........ส-ุ ขา, สัง-คัด-สะ, สา-มัก-คี
แปลว่า.......ความพร้อมเพรียงของหม่คู ณะทําใหเ้ กิดสุข.
หมายถงึ .......การรว่ มมือกันอยา่ งพร้อมเพรียงในการ
ทาํ งานหรือร่วมกันทํากิจกรรมตา่ ง ๆ จะทําให้เกดิ ความ
สงบสขุ ในสังคมและทําให้งานประสบผลสําเร็จ

โลโกปตฺถมภฺ ิกา เมตตฺ า

อา่ นว่า............โล - โก - ปัด - ถมั - พิ - กา - เมด - ตา.
แปลว่า............เมตตาธรรมคำ้ จุนโลก
หมายถงึ ..........ความปรารถนาดีต่อผอู้ ื่น มคี วามเมตตา
ตอ่ กันจะทาใหส้ ังคมอยู่ร่วมกันอยา่ งสงบและมีความสุข.

ใบงานที่ 16 เฉลย

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)

ช่ัวโมงที่ 16 ชาดก

สาระการเรียนรพู้ ระพุทธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรียนที่ ๑

ชอื่ ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำชแ้ี จง ๑. ใหน้ กั เรยี นทำสมาธกิ ่อนเรียน 3 นาที
๒. ให้นกั เรยี นเขยี นข้อคิดทไี่ ดจ้ ากการศึกษา และการนำไปปฏิบตั ใิ นชวี ิตประจำวนั

กุฏิทูสกชาดก นกขมิ้นกับลิงอันธพาล ในอดีตกาลนานมาแล้ว ยังมีนกขมิ้นหน่มตัวหนึ่งอาศัยอยู่
บนต้นไม้สูง มันเลือกที่ทำรังอย่างฉลาดแม้ฝนจะตกมาหนักขนาดไหน นกขมิ้นก็ไม่ได้เดือนร้อนอะไร อยู่มาวันหนึ่ง
ฝนตกหนักทั้งวัน นกขมิ้นเหลือบไปเห็นลิงตัวหนึ่งนั่งตากฝนอยู่ด้วยความหนาวสั่น นกขมิ้นจึงร้องถาม
ด้วยความเป็นห่วงว่า "เจ้าหนาวมากไหม เจ้าก็มีมือมีเท้าอยู่แล้วทำไมเจ้าไม่สร้างบ้านอยู่เล่า ถ้าวันไหนฝนตก
เจ้าก็จะไมต่ อ้ งมาน่งั หนาวอยา่ งน้ี" ลิงตอบอยา่ งไม่พอใจว่า "ขา้ มีมอื มเี ท้าอยา่ งมนษุ ย์กจ็ รงิ แต่ข้าไมม่ ีสตปิ ัญญา
อย่างมนุษย์ ข้าก็เลยสร้างบ้านอยู่ไม่ได้" นกขมิ้นแนะนำว่า "ถ้าเจ้าอยากมีสติปัญญา เจ้าก็หยุดนิสัยขี้โกง
ชอบเอาเปรียบของเจ้าซิ แล้วก็ฝึกความมีระเบียบวินัยในตนเอง ประพฤติแต่สิ่งดีงาม มันเป็นหนทางที่จะนำ
ปัญญามาให้แก่เจ้า" ลิงเขยิบเข้าไปบริเวณรงั นกขมิ้น หวังจะไปทำร้าย เพราะไม่พอใจที่นกขม้ินบังอาจสั่งสอน
ตน ดว้ ยความเรว็ ของนกขม้นิ เลยบนิ หนไี ปก่อน ลงิ ไม่สามารถทำอะไรนกขมนิ้ ได้ จึงควา้ รงั ของนกขมน้ิ มาขยี้ท้ิง
ด้วยความโกรธแค้น นกขมิ้นบินไปหาที่อยู่ใหม่ เพราะเชื่อว่าถึงอย่างไรลิงอันธพาลตัวนั้นต้องทำลายที่อยู่
ของมันแล้วแน่นอน ธรรมนิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า คบคนพาล พาลพาไปหาความหายนะ การสั่งสอนคนพาล
จะทำให้ได้รับความเดือนร้อน พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า นตฺถิ พาเล สหายตา ความเป็นสหาย
ไมม่ ใี นคนพาล ทกุ โฺ ข พาเลหิ สวํ าโส สมาคมกบั คนพาล นำทุกขม์ าให้

ข้อคดิ ทไ่ี ดจ้ ากกุฏิทูสกชาดก การนำข้อคิดไปปฏิบตั ิ
(ลงิ เกเรกบั นกขมิ้น)
- สามารถนําขอ้ คดิ ไปปฏิบัติในชวี ิตประจาํ วัน ต่อ
- ผูม้ ีนสิ ยั เกเรมกั ไม่เชื่อฟงั ผูอ้ ่ืน เพอ่ื นและคนใกลช้ ดิ
.............................................................................
- เราไมค่ วรมนี สิ ัยเกเรทาํ ตวั เหมือนลิง ...............................................................................
................................................................................... ..............................................................................

...................................................................................

..................................................................................

………………………………………………………

ใบงานท่ี 17 เฉลย

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)

ชว่ั โมงที่ 17 พุทธศาสนกิ ชนตวั อยา่ ง

สาระการเรยี นร้พู ระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๑

ชอื่ ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................

คำชแ้ี จง ๑. ให้นกั เรียนทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที
๒. ให้นักเรียนศึกษาข้อมูลเก่ียวกบั พทุ ธศาสนกิ ชนตัวอย่างและตอบคำถามต่อไปนี้

สมเดจ็ พระศรีนครินทราบรมราชชนนี

สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี มีพระนามเดิมว่า สังวาล ตะละภัฏ ประสูติที่จังหวัดนนทบุรี เมื่อวันท่ี
21 ตุลาคม พ.ศ. 2443 เป็นบุตรคนที่ 3 ของนายชูและนางคำ พระองค์ทรงกำพร้าพระชนก
และพระชนนีตั้งแตย่ ังทรงพระเยาว์ พระญาตจิ ึงถวายตัวเปน็ ข้าหลวงของสมเดจ็ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์กรมหลวง
เพชรบุรีราชสิริธร พระเชษฐภคินี (พี่สาว)ของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก
ขณะทรงพระเยาว์ได้ทรงศึกษาที่โรงเรียนวัดอนงคารามเป็นแห่งแรก ต่อมาได้ศึกษาการพยาบาลแห่งศิริราช
และได้รับทุนศึกษาพยาบาลต่อที่ประเทศสหรัฐอเมริกา และได้อภิเษกสมรสกับสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช
กรมขุนสงขลานครินทร์ (พระยศในขณะนั้น)เมื่อวันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2463 พระราชกรณียกิจ
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี จัดตั้งมูลนิธิแพทย์อาสาท รงเป็นพุทธศาสนิกชนที่ยึดม่ัน
ในพระพุทธศาสนา เห็นได้จากการบ่าเพ็ญทานบารมีปฏิบัติธรรม รักษาศีล และเจริญภาวนาเป็นกิจวัตร
รวมทั้งยังสนพระทัยศึกษาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งพระองค์ได้ทรงอบรมพระธิดา
พระโอรส ทุกพระองค์ ให้ปฏิบัติตนด่ารงอยู่ในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา โดยทรงปฏิบัติพระองค์
ให้เป็นแบบอย่างที่ดี เป็นผลให้พระโอรสเป็นกษัตริย์ที่รักเคารพของปวงชนชาวไทย นอกจากนี้พระองค์ท่าน
ยังได้ส่งเสรมิ พระพทุ ธศาสนา เช่น ให้มีการเผยแผ่หลักธรรมทางสถานีวิทยุ อ.ส. พระราชวงั ดุสิต ทรงให้มีการจัดพิมพ์
หนังสือพระพุทธเจ้าสอนอะไร ส่งไปยังสถานศึกษาและหน่วยงานราชการ และทรงปั้นพระพุทธรูปด้วยพระหัตถ์เอง
มีการจัดสร้างพระพุทธรูปและประทานให้แก่บุคคลต่าง ๆ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
ทรงมีพระจริยวัตรที่สมควรเป็นแบบอย่างในฐานะที่น่าหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาใช้ในการดำเนินชีวิต
พุทธศาสนกิ ชนจึงควรนา่ แบบอย่างท่ีดีของพระองค์ท่านไปปฏบิ ตั ิ

…แ……บ………………แบ………บ………อบ………………ยอ………่า………ยง………………ท่า………ง………่ดี ท………ที………ี่ด………่ีค………ีทว………………่ีคร………วน………ร………ำ………นม………………ำา………มป………า………ฏ………ป………ิบ………ฏัต………………บิ ิ…………ัต…………………ิ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานท่ี 18 เฉลย

หน่วยการเรียนร้ทู ี่ 4 สำรวจธรรมชาติ ณ ลานสวนธรรม (5 ชม.) (ส ๑.๑ ป.4/3)

ช่ัวโมงที่ 18 การเป็นแบบอยา่ งทด่ี ี

สาระการเรยี นรู้พระพทุ ธศาสนา ชัน้ ป. 4 ภาคเรยี นท่ี ๑

ชอื่ ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขท่ี ..........................

คำชแ้ี จง ๑. ให้นักเรียนทำสมาธกิ อ่ นเรียน 3 นาที
๒. ให้นักเรยี นสรปุ แบบอยา่ งทด่ี ีจากบุคคลท่ีนักเรยี นรู้จกั โดยบอกชอ่ื และบรรยายเหตผุ ล

ชอื่ ......................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………....................
..............................................................................................................………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………...............................................................................
..................................................……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………….................................................................................................................................………
……………………………................……พิจารณาจากคำตอบของนกั เรียน…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………….........................................................…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………...........................................................................................
.......................................………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………….................................................................................................................................…………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………….....................................
............................................................................................………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
.

ภาคเรียนท่ี 2

ใบงานท่ี 1

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ กล่องของขวญั (5 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/1 ,ป.4/2)
ชวั่ โมงท่ี 1 มารยาทชาวพุทธ

สาระการเรียนรูพ้ ระพุทธศาสนา ช้นั ป. 4 ภาคเรียนที่ ๒
ชอื่ ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำชี้แจง ๑. ให้นกั เรียนทำสมาธกิ ่อนเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรยี นอ่านความรเู้ ก่ยี วกับการแสดงกริ ิยามารยาทต่อพระภกิ ษุดังต่อไปนี้

มารยาทชาวพทุ ธ คอื
..................................................
กริ ยิ าอาการ ทางกาย...แ....ล....ะ....ว....า....จ....า......ส......ุภ....า....พ......เ..ร....ยี ....บ....ร....อ้....ย........ท....พ่ี......ุท.....ธศาสนิกชนควรปฏบิ ตั ิ
..................................................
ข...้อ..ป..ฏ...บิ...ัต..เิ .ม...่ือ..ไ.ป...พ...บ..พ...ร..ะ..ส..ง..ฆ...ท์ ..ี่ว...ดั .
..................................................
.................................................
1. การแตง่ กาย สภาพเรยี บร้อยใส่เสื้อผ้ามดิ ชดิ
2. การสนทนา
* ชาย ใช้สรรพนามแทนตัววา่ ........................กระผม...............................
* หญิง ใช้สรรพนามแทนตัววา่ .....................ดิฉัน.............................
* ใช้สรรพนามแทนพระสงฆว์ ่า..............พระคุณเจ้า.....หลวงพ่อ..............
* เมือ่ รับของจากพระสงฆ์ใชค้ ำว่า....ชายใช้ ขอรับ......หญิงใช้ เจ้าคะ่ ............
* เม่ือสนทนากบั พระผ้ใู หญ่มอื ควร.......ประนมมอื เวลาพูด......................
3. กรณีท่ไี ปนิมนต์พระไปประกอบพิธีกรรมควรเตรยี มสงิ่ ใดไปถวาย
…………………ดอกไม้ ธปู เทียน……………………………………………

ใบงานท่ี 2

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ กล่องของขวญั (5 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/2)
ชัว่ โมงท่ี 2 การปฏบิ ตั ติ นต่อพระภกิ ษุ

สาระการเรียนรู้พระพุทธศาสนา ชั้น ป. 4 ภาคเรียนที่ ๒
ช่ือ........................................................นามสกุล............................................... เลขท่ี ..........................

คำชแี้ จง ๑. ให้นกั เรยี นทำสมาธกิ อ่ นเรยี น 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรียนศึกษาการปฏบิ ตั ิตนตามมรรยาทชาวพุทธ แล้วตอบคำถามใหถ้ ูกต้อง

การปฏบิ ตั ติ นทีเ่ หมาะสมต่อพระภกิ ษุ การปฏบิ ัติท่ถี ูกต้อง

1. การปฏบิ ัติตนในการยนื ต่อหน้าพระภิกษุ เมือ่ ยืนตอ่ หนา้ พระภิกษุ ควรยืนในอาการทีส่ ำรวม เม่ือพระภิกษุ
เดินผ่านมาถงึ เฉพาะหนา้ ให้นอ้ มตัวลงยกมอื ไหว้

2. การปฏบิ ัติตนในการเดินต่อหนา้ พระภกิ ษุ เมอื่ เดินทางสาวกับพระภกิ ษุ ใหเ้ ดินชิดทางดา้ นซา้ ยมือของท่าน
น้อมตัวลงไหว้ ถ้าท่านพูดด้วยก็ประนมมือพูดกับท่าน รอให้
ทา่ นเกินผ่านไป

3. การปฏิบตั ิตนในการนง่ั ตอ่ หน้าพระภิกษุ การนัง่ คกุ เขา่ ผูช้ ายน่งั ท่าเทพบุตร ผู้หญงิ น่ังท่าเทพธิดา
การนั่งพับเพียบ มือประสานกันวางไว้บนหน้าขาเก็บปลายเท้า
ทง้ั ผูห้ ญงิ และผ้ชู าย
การนง่ั เกา้ อ้ี น่งั ตัวตรง เทา้ ชิด เข่าชิด วางมอื บนหน้าขา
ถ้าพระสงฆ์ผา่ นมาให้ลุกขนึ้ ยืนไหว้

การปฏิบัติตนที่เหมาะสมตามมรรยาทชาวพุทธมปี ระโยชนต์ ่อตนเองและผู้อน่ื อย่างไร

............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................

ใบงานที่ 3

หน่วยการเรียนรทู้ ี่ ๑ กล่องของขวัญ (5 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/1 ,ป.4/2)
ช่ัวโมงที่ 3 การแสดงกิริยาที่สำรวม

สาระการเรยี นร้พู ระพทุ ธศาสนา ช้ัน ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๒
ชอื่ ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................

คำช้ีแจง ๑. ใหน้ กั เรียนทำสมาธกิ อ่ นเรียน 3 นาที
๒. ให้นกั เรียนวาดภาพกิริยาท่สี ำรวมขณะที่อยู่ตอ่ หนา้ พระสงฆ์ พรอ้ มระบายสีใหส้ วยงาม

ใบงานที่ 4

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ๑ กล่องของขวัญ (5 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/2)
ชัว่ โมงที่ 4 มารยาทในการยืน เดิน และนัง่ ต่อหนา้ ผ้ใู หญ่
สาระการเรยี นรู้พระพุทธศาสนา ชัน้ ป. 4 ภาคเรียนท่ี ๒

ชื่อ........................................................นามสกลุ ............................................... เลขที่ ..........................

คำช้แี จง ๑. ใหน้ ักเรียนทำสมาธกิ ่อนเรยี น 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรียนอา่ นวิธกี ารปฏิบตั ติ นเมือ่ อยตู่ ่อหน้าผูใ้ หญ่ พร้อมแสดงท่าทางประกอบ

มารยาทการยืน การเดนิ และการนัง่ ทเี่ หมาะสมในโอกาสตา่ ง ๆ

1. วิธกี ารยนื ตอ่ หน้าผู้ใหญ่
ควรยนื เฉยี งไปด้านใดดา้ นหน่ึง ไม่ชิดเกินไป ค้อมตัวเล็กน้อย

2. วิธกี ารยืนโดยลำพัง
ยนื ที่สบาย ขาชิด ไมห่ ันหนา้ หนั หลงั งอเขา่ เล็กน้อย

3 วธิ กี ารเดนิ โดยลำพงั
เดินสุภาพ ตัวตรงไม่แกวง่ สะโพกมากเกินไป

4 วิธกี ารเดินกับผู้ใหญ่
เดินเย้ืองไปทางซา้ ย ถ้าเดินใกลใ้ หป้ ระสานมอื ไว้ข้างหน้า

5. การเดินสวนกบั ผู้ใหญ่
เม่อื ผ่านผู้ใหญ่ค้อมตวั เลกนอ้ ย หรอื หยุดยืนตรงให้ผใู้ หญไ่ ปกอ่ น

6. การเดินผา่ นผู้ใหญ่
ถา้ ผู้ใหญย่ ืนคอ้ มตวั เลก็ น้อย ถ้าผใู้ หญ่น่ังให้เดนิ เข่า

7. การน่ังบนเก้าอ้ีตามลำพงั
นั่งตัวตรงหลงั พงิ พนัก ขิด มอื 2 ขา้ งวางที่หน้าขา

8. การนั่งบนเก้าอต้ี ่อหนา้ ผ้ใู หญ่
นั่งค้อมตวั เล็กนอ้ ย มือ 2 ข้างประสานไวท้ ่หี นา้ ขา

9. การน่ังกบั พืน้ ตามลำพงั
น่งั พบั เพยี บ ไม่เหยยี ดขาออก เอามือวางไว้บนตกั

10. การน่ังกับพ้ืนตอ่ หน้าผใู้ หญ่
นั่งพบั เพียบเก็บปลายเท้า มอื ประสานไวบ้ นหนา้ ขา ห้ามนั่งเท้าแขน

ใบงานท่ี 5

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี ๑ กล่องของขวัญ (5 ชม.) (ส ๑.2 ป.4/1 ,ป.4/2)
ชวั่ โมงที่ 5 การปฏิบตั ติ นท่ีเหมาะสม

สาระการเรยี นรู้พระพทุ ธศาสนา ชน้ั ป. 4 ภาคเรยี นที่ ๒
ช่อื ........................................................นามสกุล............................................... เลขที่ ..........................

คำช้ีแจง ๑. ใหน้ ักเรยี นทำสมาธิกอ่ นเรียน 3 นาที
๒. ใหน้ กั เรียนอา่ นข้อความทกี่ ำหนดใหแ้ ลว้ ตอบคำถาม โดยใส่เครอื่ งหมาย ✓ หรือ  ใหถ้ กู ต้อง

................... 1. นำ้ ตาล ส่งของใหพ้ ระสงฆ์ดว้ ยมือเปลา่

………………. 2. ต้นกล้า กราบพระสงฆ์โดยไม่แบบมือ

................... 3. น้ำหวาน ใส่กางเกงขาสั้น เสอ้ื สายเดยี่ ว ไปทำบุญกบั แม่ทว่ี ดั ในวนั พระ

................... 4. กระตา่ ย ยน่ื มือทงั้ สองข้าง เพื่อรับของจากคุณตา พรอ้ มกบั กลา่ วคำว่า “ขอบคณุ ค่ะ”

................... 5. ภูผา เดนิ ก้มศีรษะเม่ือเดนิ ผ่านคุณครูทีย่ ่นื อยู่

................... 6. ฟา้ ใส ไหว้พระสงฆ์ โดยยืนตรง พนมมือ นิ้วหัวแม่มือจรดระหว่างค้ิว พร้อมค้อมตวั ลง

................... 7. สดุ า เห็นพระสงฆเ์ ดินสวนทางมา จงึ หยุดเดิน แล้วใหพ้ ระสงฆ์เดนิ ผ่านไป พรอ้ มยกมือข้ึนไหว้

................... 8. นลนิ แตง่ กายดว้ ยกระโปรงคลุมเข่า เส้ือมีแขนสขี าว ไปร่วมงานทองกฐินท่วี ดั

................... 9. แอน คลานเข่าเข้าไปหาคุณยายทน่ี งั่ อยู่กบั พน้ื เพื่อนำของไปใหค้ ุณยาย

................... 10. แพร กราบพระพทุ ธรูป ทอ่ี ยู่ในหอ้ งพระ ดว้ ยการกราบแบบเบญจางค์ประดษิ ฐ์