การคิด ประถม การงาน

สาระท่ี ๓ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล


การเรียนรู้ การส่ือสาร การแก้ปัญหา การทำงาน และอาชีพอย่างมีประสิทธิภาพ
ประสทิ ธผิ ล และมีคณุ ธรรม


ตวั ช้ีวดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร้
ู ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


สาระท่ี ๓
การคน้ หาขอ้ มูล
๑. ขน้ั ตอน

๑. ทกั ษะ

๑. ขน้ั ตอน

๑. ศกึ ษาขนั้ ตอน


เทคโนโลย
ี ต้องทำอย่างมี การค้นหาข้อมูล การสำรวจคน้ หา
การคน้ หาขอ้ มูล การค้นหาข้อมลู

สารสนเทศและ
การวางแผนและ ประกอบด้วย
๒. ทกั ษะ
และนำเสนอ ๒. ค้นหาขอ้ มูลจาก
การส่อื สาร
เป็นขั้นตอนและ การกำหนดหวั ขอ้ การให้เหตผุ ล
ข้อมลู แบบตา่ ง ๆ
แหล่งตา่ ง ๆ ท่ีอยู่
มาตรฐาน ง ๓.๑
การใช้อปุ กรณ
์
ทีต่ อ้ งการค้นหา ๓. ทักษะ
๒. รายงานวิธีการ ใกลต้ ัว

๑. คน้ หาขอ้ มลู เทคโนโลย
ี
การเลอื กแหล่ง การประเมิน
ดูแลและรกั ษา ๓. ศึกษาวธิ กี ารนำ
อย่างมีขน้ั ตอน ช่วยงานต้องรู้จกั
ขอ้ มูลการเตรยี ม อุปกรณ์ เสนอข้อมลู ใน
และนำเสนอ ดแู ลรักษา
อุปกรณ
์
เทคโนโลย
ี
ลกั ษณะต่าง ๆ

ขอ้ มลู ใน ตลอดจนใช้
การคน้ หาและ สารสนเทศ
๔. นำเสนอขัน้ ตอน
ลักษณะตา่ ง ๆ
อย่างถูกวธิ
ี
รวบรวมขอ้ มูล การค้นหาข้อมลู และ
๒. บอกวธิ ดี ูแล จะทำใหใ้ ช้งาน

การพิจารณา
นำเสนอขอ้ มลู แบบต่าง ๆ

และรกั ษา ได้นาน
สรปุ ผล
๕. ศึกษาวิธีการรกั ษา
อุปกรณ์ ๒. การนำเสนอ อปุ กรณเ์ ทคโนโลยี
เทคโนโลยี ข้อมลู สามารถ สารสนเทศ

สารสนเทศ
ทำไดห้ ลาย ๖. เขยี นรายงาน

ลักษณะตาม วิธีการรักษาอปุ กรณ์
ความเหมาะสม
ทางเทคโนโลย
ี
๓. วิธีดูแลและ สารสนเทศ

รกั ษาอปุ กรณ์ ๗. ปฏิบตั กิ ารดแู ล

เทคโนโลย
ี
รักษาอุปกรณท์ าง
สารสนเทศ
เทคโนโลย
ี
- ศึกษาและ สารสนเทศ

ปฏบิ ตั ติ าม
๘. บอกประโยชน์
ข้ันตอนการใช้งาน
ของอุปกรณ์
- ปฏิบตั ติ าม เทคโนโลย
ี

ระเบียบการใช้ สารสนเทศ

และการดูแล ๙. นำเสนอ
รักษา
ประโยชน์ของ
อปุ กรณเ์ ทคโนโลย
ี

42 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรูเ้ พอื่ พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลย
ี

ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๔


✦ การวเิ คราะห์ตัวชวี้ ดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ

✦ การจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ



✦ การวิเคราะห์ตวั ชว้ี ดั สูก่ ารพัฒนาทกั ษะการคดิ


การวิเคราะห์ตัวช้ีวัดสู่การพัฒนาทักษะการคิดเป็นการนำตัวชี้วัด
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ช้ันประถมศึกษาปีที่ ๔
จาก ๓ สาระ ๓ มาตรฐาน จำนวน ๑๐ ตัวชี้วัด มาวเิ คราะห์รายตวั ชวี้ ดั ใน


๔ ประเด็น คือ ตัวชี้วัดแต่ละตัวผู้เรียนควรมีความรู้อะไรและทำอะไรได้
ทักษะการคิด ช้ินงาน/ภาระงาน และแนวการจัดการเรียนรู้เพ่ือพัฒนา


ทักษะการคิด ในแต่ละประเด็นจะมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกันและสะท้อน
คณุ ภาพผู้เรียนตามตวั ชีว้ ัด

สาระท่ี ๑ การดำรงชวี ติ และครอบครวั


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจดั การ ทกั ษะกระบวนการแก้ปัญหา ทกั ษะการทำงานร่วมกนั และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลงั งาน ทรัพยากร และส่ิงแวดลอ้ ม เพือ่ การดำรงชวี ิตและครอบครัว


ตวั ชี้วดั
ผเู้ รียนรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั การเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพ่ือพฒั นาทกั ษะการคิด


๑. อธิบาย ผเู้ รยี นรู้อะไร

๑. ทกั ษะ

นำเสนอเปา้ หมาย
๑. นำเสนอวิธีการทำงานได้
เหตผุ ลใน
การทจ่ี ะทำงานให้บรรลุ

การรวบรวม วิธีการทำงานและ บรรลุเปา้ หมาย

การทำงานให้ เป้าหมายไดต้ อ้ งคำนงึ ถึง ขอ้ มูล
แบบแผนการทำงาน ๒. รวบรวมข้อมลู เกีย่ วกบั
บรรลเุ ป้าหมาย
ความเข้าใจในวธิ ที ำงาน ๒. ทักษะ
พร้อมอธิบาย งานและเปา้ หมายใน


การเลือกใชว้ สั ดุ อุปกรณ์ การให้เหตุผล
เหตุผลใน
การทำงาน


เคร่ืองมือ ทกั ษะของ

๓. ทักษะ
การทำงานให
้
๓. คน้ หาสาเหตุของ


ผปู้ ฏิบตั ิงาน และ

การต้ังคำถาม
บรรลเุ ป้าหมาย
การทำงานท่ีบรรลุเป้าหมาย

ความรับผดิ ชอบ


และผลที่เกดิ ขึ้น


ผเู้ รียนทำอะไรได
้

๔. ฝึกตั้งคำถามจากเร่อื ง


อธบิ ายเหตุผลใน



การทำงานให้บรรลเุ ปา้ หมาย


การทำงานให้บรรลุเป้าหมาย


๕. นำเสนอเป้าหมายวิธีการ




ทำงานและแบบแผนการทำงาน




พรอ้ มอธบิ ายเหตุผลใน





การทำงานให้บรรลเุ ป้าหมาย







๒. ทำงาน
ผเู้ รียนรู้อะไร
๑. ทกั ษะ นำเสนอขั้นตอน
๑. กำหนดงานและเป้าหมาย
บรรลุเปา้ หมาย
การทำงานให้บรรลุเปา้ หมาย
กระบวนการคดิ การทำงานท่บี รรลุ ของงาน

ท่วี างไว้อยา่ ง ท่ีวางไว้ นอกจากจะต้อง ตัดสนิ ใจ
เป้าหมายที่วางไว้ ๒. ศกึ ษาขั้นตอนการทำงาน
เปน็ ขน้ั ตอน ปฏิบตั ิไปตามขนั้ ตอน
๒. ทกั ษะ
อยา่ งเป็นข้ันตอน
วสั ดุ อุปกรณแ์ ละเคร่ืองมอื

ด้วยความขยนั ของงานแล้ว ผปู้ ฏิบตั ิต้อง การใหเ้ หตุผล

ท่ใี ช้ และการประเมินผล

อดทน
ขยัน อดทน รับผิดชอบ ๓. ทกั ษะ

การทำงาน

รบั ผิดชอบ และซ่อื สตั ย์ต่อการทำงาน การประเมนิ

๓. ตัดสินใจเลือกวิธกี าร
และซื่อสัตย
์ จึงจะชว่ ยให้เกิดการยอมรบั ๔. ทกั ษะ

ทำงานใหบ้ รรลเุ ป้าหมาย


จากผู้ร่วมงานหรอื ผู้ท่เี ก่ียวขอ้ ง
การตัง้ คำถาม

ตามข้นั ตอนในการทำงานดว้ ย

ผเู้ รยี นทำอะไรได
้

ความขยนั อดทน รับผดิ ชอบ

ทำงานบรรลุเปา้ หมาย



และซอื่ สตั ย
์

ที่วางไวอ้ ย่างเปน็ ขนั้ ตอน



๔. ฝึกต้ังคำถามเกี่ยวกบั


ดว้ ยความขยนั อดทน



ขนั้ ตอนการทำงานใหบ้ รรลุ

รับผิดชอบ และซอื่ สัตย
์

เปา้ หมาย


46 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นร้เู พ่อื พฒั นาทักษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตัวชว้ี ัด
ผเู้ รยี นร้อู ะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคิด
ชิ้นงาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพอื่ พฒั นาทักษะการคิด









๕. ลงมือทำงานตามแผนท่ี


วางไว้อยา่ งมขี ้ันตอนด้วย




ความขยัน อดทน รับผดิ ชอบ





และซอ่ื สัตย
์




๖. ประเมินผลการทำงาน





โดยเปรียบเทียบกับเปา้ หมาย






ทวี่ างไว
้




๗. นำเสนอข้ันตอนการทำงาน





ทีบ่ รรลเุ ปา้ หมายที่วางไว
้




อย่างเป็นข้นั ตอน







๓. ปฏิบตั ิตน ผเู้ รียนรู้อะไร
๑. ทักษะ

รายงาน
๑. อภปิ รายกรณีศกึ ษา


อย่างมีมารยาท

มารยาททีด่ ีในการปฏบิ ตั ิ การให้เหตผุ ล
การปฏิบตั ติ น

การปฏบิ ตั ติ นอยา่ งมมี ารยาท


ในการทำงาน
งานรว่ มกบั ผู้อ่ืนและบคุ คล ๒. ทกั ษะ
อย่างมีมารยาท
ในการทำงาน


ในครอบครัว เป็นสงิ่ จำเปน็ การตง้ั คำถาม
ในการทำงาน
๒. ศึกษาลักษณะงานที่ทำ

ที่จะทำให้การทำงานเกิด

และระบลุ ักษณะมารยาท


สัมพันธภาพทดี่ ีในการทำงาน

การทำงานทสี่ ำคญั


และการอยรู่ ่วมกนั ส่งผล

๓. ลงมือปฏบิ ัตงิ านอย่างมี

ให้การปฏิบตั ิงานเกดิ


มารยาท


ความราบรน่ื ผู้ปฏบิ ตั งิ าน

๔. ฝึกตั้งคำถามการปฏิบตั ิตน

และครอบครวั มีความสขุ

อย่างมีมารยาทในการทำงาน


ผลงานมคี ุณภาพ


๕. อภิปรายผลทเ่ี กดิ ขนึ้ จาก


ผู้เรียนทำอะไรได
้

การทำงานอยา่ งมมี ารยาท


ปฏิบัติตนอยา่ งมีมารยาท


๖. เขยี นรายงาน


ในการทำงาน


การปฏิบัตติ นอยา่ งมมี ารยาท





ในการทำงาน







๔. ใช้พลงั งาน ผู้เรียนรู้อะไร
๑. ทกั ษะ

นำเสนอผล
๑. อภปิ รายการใชพ้ ลงั งาน
และ พลังงานและทรัพยากร การรวบรวม การปฏบิ ตั ิงานเพ่อื

และทรพั ยากรในการทำงาน


ทรพั ยากร
เป็นสิ่งสำคัญในการทำงาน ขอ้ มูล
การดำรงชีวิตและ อย่างประหยดั และค้มุ คา่

ในการทำงาน จำเป็นตอ้ งใช้อย่างประหยดั ๒. ทกั ษะ
ครอบครัวท่ีใช้ ๒. รวบรวมขอ้ มลู ลักษณะ
อย่างประหยดั และคมุ้ คา่
การให้เหตผุ ล
พลังงานและ
งานเพอ่ื การดำรงชีวิตและ
และคมุ้ คา่
๓. ทักษะ ทรพั ยากรใน
ครอบครัวท่ใี ช้พลงั งานและ
การนำความรู้ การทำงานอยา่ ง ทรัพยากรอยา่ งประหยดั

ไปใช้
ประหยดั และคมุ้ ค่า
และคมุ้ ค่า


แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรเู้ พื่อพฒั นาทักษะการคดิ ระดับประถมศึกษา
47

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตัวช้วี ดั
ผ้เู รียนร้อู ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคดิ
ชิน้ งาน/
แนวการจดั การเรียนรู้

ภาระงาน
เพือ่ พัฒนาทักษะการคดิ


๓. เช่ือมโยงสาเหตุและผล
ผู้เรยี นทำอะไรได
้ ๔. ทักษะ


จากการใชพ้ ลงั งานและ
ใชพ้ ลังงานและทรพั ยากร
การตัง้ คำถาม
ทรัพยากรในการทำงาน

ในการทำงานอย่างประหยดั อยา่ งประหยดั และคมุ้ ค่า

และค้มุ ค่า
๔. ฝกึ ตัง้ คำถามเก่ียวกบั

การใช้พลงั งานและทรัพยากร


อยา่ งประหยัดและคุ้มคา่

๕. นำเสนอวธิ ีทำงาน

ท่ีใชพ้ ลงั งานและทรพั ยากร
ในการทำงานอย่างประหยดั
และค้มุ ค่า




48 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรูเ้ พ่ือพัฒนาทักษะการคิด ระดับประถมศกึ ษา


กลุม่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

สาระท่ี ๓ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล
การเรยี นรู้ การสื่อสาร การแก้ปญั หา การทำงาน และอาชพี อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ
ประสทิ ธผิ ล และมีคณุ ธรรม


ตวั ช้วี ัด
ผู้เรยี นรูอ้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจดั การเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพ่ือพฒั นาทกั ษะการคดิ


๑. บอกช่อื และ ผู้เรยี นรูอ้ ะไร

๑. ทักษะ

จบั คู่ ชอ่ื และหนา้ ท่ี
๑. อภิปรายความสำคญั ของ
หนา้ ท่ขี อง ชอื่ และหน้าที่ของอุปกรณ์ การสำรวจคน้ หา
ของอปุ กรณห์ ลกั อปุ กรณเ์ ทคโนโลยสี ารสนเทศ

อุปกรณ์ เทคโนโลยสี ารสนเทศ
๒. ทักษะ

พื้นฐานของ ๒. สำรวจช่อื และหน้าที่
เทคโนโลยี ผู้เรียนทำอะไรได
้ การรวบรวม คอมพวิ เตอร์
อปุ กรณพ์ ืน้ ฐานที่เปน็


สารสนเทศ
บอกชอ่ื และหนา้ ท่ขี อง
ข้อมูล

สว่ นประกอบหลักของ

อปุ กรณ์เทคโนโลยี
๓. ทักษะ

คอมพวิ เตอร์


สารสนเทศ
การจดั กลุม่

๓. รวบรวมชือ่ จดั กลมุ่ และ




หน้าทีข่ องอุปกรณ์พื้นฐาน





ท่ีเป็นสว่ นประกอบหลกั ของ




คอมพวิ เตอร
์




๔. นำเสนอประโยชนข์ อง




อุปกรณ์พ้ืนฐานท่ีเป็น





ส่วนประกอบหลักของ




คอมพวิ เตอร
์




๕. จบั คู่ ชอ่ื และหน้าทขี่ อง




อุปกรณพ์ ้ืนฐานที่เปน็





ส่วนประกอบหลักของ




คอมพิวเตอร์







๒. บอกหลกั การ ผูเ้ รียนรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ
เขียนอธบิ าย
๑. รวบรวมหลกั การทำงาน


ทำงาน
หลักการทำงานเบื้องตน้ การรวบรวม หลักการทำงาน เบอ้ื งต้นของคอมพิวเตอร
์
เบอื้ งตน้ ของ ของคอมพิวเตอร์ ทำให
้
ข้อมูล
เบอื้ งตน้ ของ ๒. ฝกึ ตัง้ คำถามเกย่ี วกับ

คอมพวิ เตอร์
มีความรู้ ความเขา้ ใจพื้นฐาน
๒.ทกั ษะ
คอมพิวเตอร์
หลกั การทำงานเบอื้ งตน้ ของ

ในระบบคอมพิวเตอร
์
การประเมนิ

คอมพิวเตอร์


มากข้ึน
๓. ทักษะ

๓. ลงมือฝกึ ปฏิบัตงิ าน

ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ การให้เหตุผล

คอมพิวเตอร์เบอื้ งตน้


บอกหลักการทำงาน



๔. ประเมินผลการฝึกปฏิบัติ


เบือ้ งตน้ ของคอมพวิ เตอร์









แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพ่ือพัฒนาทักษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา
49

กลุ่มสาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

ตวั ชว้ี ัด
ผ้เู รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัดการเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพอ่ื พฒั นาทักษะการคดิ









๕. เขยี นอธิบายหลักการ


ทำงานเบ้อื งตน้ ของ




คอมพวิ เตอร์







๓. บอก ผู้เรยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ
รายงานประโยชน์ ๑. อภิปรายเก่ยี วกับ
ประโยชน์ การรจู้ ักประโยชนแ์ ละโทษ
การรวบรวม และโทษจาก

ประโยชน์และโทษของ
และโทษจาก ในการใช้งานคอมพวิ เตอร์ ข้อมลู
การใช้งาน คอมพวิ เตอร์

การใช้งาน จะทำใหใ้ ช้คอมพวิ เตอร์ ๒. ทักษะ
คอมพิวเตอร
์ ๒. ศกึ ษาประโยชนแ์ ละโทษ
คอมพิวเตอร
์ อย่างมคี ณุ ธรรม
การต้ังคำถาม

จากการใชง้ านคอมพิวเตอร
์

ผู้เรียนทำอะไรได
้ ๓. ทักษะ

๓. รวบรวมประโยชนแ์ ละ

บอกประโยชนแ์ ละโทษ

การใหเ้ หตุผล

โทษจากการใช้งาน

จากการใชง้ านคอมพิวเตอร์


คอมพิวเตอร
์




๔. ฝกึ ต้ังคำถามและให้




เหตผุ ลเก่ียวกับประโยชน์




และโทษจากการใชง้ าน




คอมพวิ เตอร์





๕. รายงานประโยชน์และโทษ




จากการใช้งานคอมพวิ เตอร
์






๔. ใชร้ ะบบ ผู้เรยี นรูอ้ ะไร
๑. ทักษะ

การสร้างงานดว้ ย ๑. อภปิ รายกระบวนการ


ปฏบิ ัตกิ าร วธิ ีใช้ระบบปฏบิ ัติการ การตงั้ คำถาม
โปรแกรมระบบ ทำงานของระบบปฏิบตั ิการ


คอมพิวเตอร์ คอมพิวเตอรเ์ พือ่ การทำงาน ๒. ทกั ษะ
ปฏบิ ัติการ
คอมพิวเตอร
์
เพ่อื การทำงาน
จะทำให้ไดง้ านทมี่ ี การใหเ้ หตุผล

๒. ศกึ ษาวิธกี ารใชโ้ ปรแกรม

ประสิทธภิ าพ
๓. ทักษะ

ระบบปฏบิ ตั กิ าร


ผเู้ รียนทำอะไรได
้ การประเมิน

๓. วางแผนการใช้งาน

ใชร้ ะบบปฏบิ ตั กิ าร ๔. ทกั ษะ
โปรแกรมระบบปฏิบัติการ


คอมพิวเตอร์เพอ่ื การทำงาน
การนำความรู้
๔. ลงมอื ปฏิบตั ิงานการใช้


ไปใช้

โปรแกรมระบบปฏิบัตกิ าร



๕. ทกั ษะ
๕. ฝึกตัง้ คำถามเกยี่ วกับ



กระบวนการคดิ
การใช้ระบบปฏบิ ัตกิ าร


แก้ปัญหา

คอมพิวเตอร์เพื่อการทำงาน





๖. สรา้ งช้ินงานด้วยโปรแกรม




ระบบปฏิบัติการ












50 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พือ่ พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตวั ชวี้ ดั
ผ้เู รยี นร้อู ะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั การเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพ่ือพฒั นาทักษะการคดิ


๕. สรา้ งภาพหรือ ผเู้ รยี นรู้อะไร
๑. ศกึ ษาการใชโ้ ปรแกรม
๑. ทักษะ

การสรา้ งภาพ
กราฟกิ สรา้ งภาพ

ชน้ิ งานจาก วิธีใช้โปรแกรมกราฟิก การนำความรู้ ตามจนิ ตนาการ

๒. อภปิ รายการใช้โปรแกรม

จินตนาการ สรา้ งภาพหรอื ชิ้นงานจาก ไปใช
้ ดว้ ยโปรแกรม กราฟกิ ในการสรา้ งภาพหรอื
โดยใช้ จินตนาการทำให้เกิด
๒. ทกั ษะ
กราฟิก
ชิน้ งานจากจินตนาการ

โปรแกรม ชิน้ งานท่ีสวยงาม
การระบุ

๓. ลงมอื ปฏิบัตกิ ารใช้งาน
กราฟกิ ด้วย ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทกั ษะ
โปรแกรมกราฟิก

ความรบั ผิดชอบ
สร้างภาพหรือช้ินงานจาก กระบวนการคิด ๔. นำประเดน็ การประเมนิ มา

จินตนาการโดยใช้ แกป้ ญั หา
กำหนดระดับคุณภาพ


โปรแกรมกราฟิกดว้ ย
๔. ทกั ษะการคิด ลงมอื ประเมนิ และนำผลที่ได้
ความรบั ผิดชอบ
หลากหลาย
มาเทียบกับระดับคุณภาพ

๕. ทกั ษะ
๕. ระบุระดบั คณุ ภาพ

การประเมนิ
การทำงาน


๖. การสรา้ งภาพหรือชิ้นงาน
จากจินตนาการโดยใช้
โปรแกรมกราฟิกด้วย

ความรับผิดชอบ




แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรเู้ พือ่ พฒั นาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา
51

กลมุ่ สาระการเรยี นร้กู ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

สาระท่ี ๔ การอาชีพ


มาตรฐาน ง ๔.๑ เข้าใจ มีทักษะท่ีจำเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงานอาชีพ ใช้เทคโนโลย
ี

เพื่อพัฒนาอาชพี มคี ณุ ธรรม และมเี จตคตทิ ี่ดตี อ่ อาชพี



ผู้เรยี นรูอ้ ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู
้
ตวั ชวี้ ดั
ภาระงาน
เพอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ



๑. อธบิ าย
ผู้เรยี นรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ
บันทกึ ข้อสรปุ
๑. อภิปรายความหมายและ
ความหมาย ความหมายและ
การสำรวจคน้ หา
ความหมาย

ความสำคญั ของอาชีพ

และ
ความสำคัญของอาชพี เปน็ ๒. ทักษะ
ของอาชพี และ
๒. สำรวจและรวบรวมข้อมูล
ความสำคญั
สงิ่ ท่ีจำเปน็ ต้องเรยี นรู ้
การรวบรวม ความสมั พนั ธ์ของ การทำงานอาชีพต่าง ๆ ของ
ของอาชีพ
เพอื่ ความเข้าใจท่ถี กู ต้อง
ขอ้ มลู
อาชพี กบั การดำรง คนในชุมชน

ผ้เู รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทักษะ
ชีวติ ของคนใน ๓. จำแนกอาชพี แตล่ ะ
อธิบายความหมายและ การจำแนก ชุมชน/สังคม
ประเภททมี่ อี ยูใ่ นชมุ ชน

ความสำคญั ของอาชพี
ประเภท
๔. วเิ คราะหเ์ หตุผลที่ต้อง

๔. ทกั ษะ
มีอาชพี และผลจากการทำ
การวิเคราะห์
อาชพี ทีม่ ตี อ่ บุคคลผทู้ ำอาชีพ
๕. ทักษะ
และบุคคลอน่ื ที่ได้รบั ผล

การเชือ่ มโยง
จากงานอาชีพแตล่ ะอาชีพ

๕. วเิ คราะห์ความสมั พันธ์
ของอาชีพกบั วถิ ชี ีวติ ของ
คนในสังคม

๖. เขยี นบนั ทึกสรปุ ความหมาย
ของอาชพี และความสัมพันธ์
ของอาชีพกับการดำรงชีวิต

ของคนในชมุ ชน/สังคม




52 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พอื่ พฒั นาทกั ษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

✦ การจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด


การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด เป็นการวิเคราะห์ต่อเน่ือง


จากการวิเคราะห์ตัวชี้วัด โดยวิเคราะห์ใน ๖ ประเด็น คือ ความสัมพันธ์/เช่ือมโยง


ของตัวช้ีวัดแต่ละตัวท่ีจะนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันได้ ความคิดรวบยอด


สาระการเรยี นรู้ ทกั ษะการคิด ชน้ิ งาน/ภาระงาน และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้

สาระที่ ๑ การดำรงชวี ิตและครอบครวั


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจัดการ ทกั ษะกระบวนการแกป้ ัญหา ทกั ษะการทำงานร่วมกนั และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลงั งาน ทรัพยากร และสิ่งแวดล้อม เพอ่ื การดำรงชีวติ และครอบครัว


ตวั ช้วี ัด
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้

ส
าระท่ี ๑
การทำงาน

๑. การทำงานให้ ๑. ทกั ษะ


โครงงาน

๑. อภิปราย และ


การดำรงชวี ติ
ใหบ้ รรลุเปา้ หมาย บรรลเุ ปา้ หมาย การรวบรวม การดำรงชวี ติ

รวบรวมวธิ ีการทำงาน

และครอบครวั
ตอ้ งทำงาน

เป็นการทำงาน ขอ้ มูล
และครอบครัวท่ี ให้บรรลุเปา้ หมาย

มาตรฐาน ง ๑.๑
อยา่ งเปน็ ขน้ั ตอน
ตามลำดบั อยา่ ง ๒. ทักษะ
ใช้พลงั งานและ ทีว่ างไวอ้ ยา่ งเปน็


๑. อธิบายเหตุผล ดว้ ยความขยนั
เป็นขั้นตอน
การให้เหตผุ ล
ทรัพยากรใน
ขั้นตอนดว้ ยความขยนั
ในการทำงาน อดทน รบั ผิดชอบ ตามกระบวนการ ๓. ทกั ษะ
การทำงานอย่าง อดทน รบั ผดิ ชอบ

ให้บรรล
ุ และซอ่ื สัตย์
ทำงาน
การเช่ือมโยง
ประหยัดและ
และซ่ือสัตย ์


เปา้ หมาย
มีลกั ษณะนสิ ยั
๒. ความขยัน ๔. ทักษะ
คุ้มค่า
มมี ารยาทใน


๒. ทำงานบรรลุ ท่ีดใี นการทำงาน อดทน รับผดิ ชอบ
กระบวนการคิด
การทำงานโดยใช้
เป้าหมายท่ี ใชพ้ ลังงานและ และซือ่ สตั ย์
ตัดสนิ ใจ
พลงั งาน และ
วางไวอ้ ยา่ ง ทรัพยากรใน
เปน็ คณุ ธรรม

๕. ทักษะ
ทรพั ยากรใน

เป็นขั้นตอน การทำงานอย่าง ในการทำงาน
การประเมิน
การทำงานอยา่ ง
ด้วยความ ประหยดั และ
๓. มารยาทใน
๖. ทกั ษะ
ประหยดั และคุ้มค่า

อดทน
คุม้ คา่
การปฏิบัตติ น
การตัง้ คำถาม
๒. ค้นหาสาเหตุและ

รับผดิ ชอบ
๔. การใช้ ใหเ้ หตผุ ลการทำงาน
และซ่ือสตั ย
์ พลงั งานและ ให้บรรลเุ ป้าหมาย

๓. ปฏิบตั ติ น
ทรัพยากรอย่าง ทว่ี างไวอ้ ยา่ งเป็น


อย่างมมี ารยาท

ประหยัดและ
ขั้นตอนดว้ ย


ในการทำงาน
คุม้ ค่าเปน็

ความขยัน อดทน
๔. ใชพ้ ลังงาน คุณธรรมใน
รบั ผิดชอบและ
และทรัพยากร การทำงาน
ซอ่ื สัตย์ มมี ารยาท
ในการทำงาน ในการทำงานโดยใช้
อย่างประหยัด พลงั งานอย่าง
และคมุ้ ค่า
ประหยัดและคุ้มค่า


๓. ฝึกตง้ั คำถาม

๔. นำเสนอวธิ กี าร

ทำงานใหบ้ รรล
ุ

เป้าหมายทวี่ างไว้
อยา่ งเปน็ ขน้ั ตอน
ด้วยความขยัน

54 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูเ้ พื่อพัฒนาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

ตวั ชี้วัด
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร้
ู ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้

อดทน รบั ผิดชอบ
และซ่ือสัตย์

มีมารยาทใน


การทำงาน โดยใช้
พลงั งานและ
ทรัพยากรใน

การทำงานอยา่ ง
ประหยัด และคุม้ ค่า

๕. จดั ทำโครงงาน

วิธีการทำงานให้
บรรลุเป้าหมายที่วางไว
้

อยา่ งเป็นขน้ั ตอน
ดว้ ยความขยนั
อดทน รับผดิ ชอบ
และซ่ือสตั ย ์

มมี ารยาทใน


การทำงาน โดยใช้
พลังงานและ
ทรัพยากรใน

การทำงานอยา่ ง
ประหยัดและคุ้มคา่

๖. ประเมนิ ผล

การทำงานโดย
เปรียบเทยี บกบั

เป้าหมายทว่ี างไว
้

แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นร้เู พ่ือพฒั นาทักษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา
55

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลยี

สาระที่ ๓ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล


การเรยี นรู้ การสอ่ื สาร การแก้ปญั หา การทำงาน และอาชีพอย่างมีประสิทธิภาพ
ประสทิ ธผิ ล และมีคณุ ธรรม



ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจดั

ตวั ช้ีวดั
รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนร
ู้

สาระที่ ๓
อปุ กรณ์ ๑. อปุ กรณ์ ๑. ทกั ษะ

๑. จบั ค่ชู อ่ื และ ๑. สำรวจและ
เทคโนโลย
ี เทคโนโลย
ี
เทคโนโลย
ี
การจดั กลมุ่
หนา้ ทข่ี อง รวบรวมช่อื และ
สารสนเทศและ
สารสนเทศ

สารสนเทศ
๒. ทักษะ
อุปกรณ์ หน้าทขี่ องอุปกรณ
์

การส่ือสาร
แต่ละชนดิ ม
ี ๒. หลักการ การคิดอยา่ งมี เทคโนโลยี
พื้นฐานทเ่ี ป็นสว่ น
มาตรฐาน ง ๓.๑
หนา้ ท่ีการทำงาน ทำงานเบอื้ งต้น เหตุผล
สารสนเทศ
ประกอบหลกั ของ
๑. บอกชอื่ และ แตกตา่ งกัน
ของคอมพิวเตอร
์
๓. ทักษะ
๒. เขียนอธิบาย

คอมพิวเตอร
์
หน้าทีข่ อง การทำงานของ มดี ังน้ี รับข้อมูล

การนำความร
ู้
หลกั การทำงาน ๒. นำเสนอประโยชน์
อปุ กรณ์ คอมพวิ เตอร์และ เขา้ โดยผ่าน ไปใช
้
เบ้ืองต้นของ ของอุปกรณ์พ้นื ฐาน


เทคโนโลยี กลไกการทำงาน
หน่วยรับเข้าแลว้ ๔. ทกั ษะ
คอมพิวเตอร
์ ท่เี ป็นสว่ นประกอบ
สารสนเทศ
มีการรับข้อมลู ส่งขอ้ มลู ไปจดั การประเมนิ
๓. รายงานวิธ
ี หลักของ
๒. บอกหลักการ ประมวลผลและ เก็บไวย้ งั หนว่ ย การใช้ระบบ คอมพวิ เตอร์

ทำงานเบอื้ งตน้

แสดงผล
ความจำ จากนัน้ ปฏิบัติการ ๓. จบั คชู่ อื่ และ
ของคอมพิวเตอร
์ ดังนัน้ การรู้จัก ส่งข้อมูลไปยงั คอมพวิ เตอร์
หนา้ ทข่ี องอปุ กรณ์
๓. บอกประโยชน์ ประโยชนแ์ ละ หนว่ ยประมวล ๔. รายงาน พ้ืนฐานท่ีเป็นส่วน
และโทษจาก โทษของ ผล เพือ่ ผา่ น ประโยชน์และ ประกอบหลกั ของ
การใชง้ าน คอมพวิ เตอร
์
กระบวนการ โทษจากการใช
้
คอมพวิ เตอร์

คอมพิวเตอร
์ จะทำให้ใช้ คำนวณและ งานคอมพวิ เตอร
์ ๔. เขยี นอธิบาย

๔. ใชร้ ะบบ คอมพิวเตอร์ เปรียบเทยี บให้ ๕. สรา้ งภาพตาม หลกั การทำงานเบอ้ื งตน้
ปฏิบัติการ อยา่ งมีคณุ ธรรม
ไดผ้ ลลพั ธ์ตาม จนิ ตนาการดว้ ย ของคอมพิวเตอร
์
คอมพวิ เตอร์ ต้องการ ผลลัพธ์ โปรแกรมกราฟกิ
๕. ใช้ระบบปฏบิ ตั ิการ

เพือ่ การทำงาน
ท่ไี ด้จะถูกส่งไป
๖. รายงานวิธีการใช้
๕. สรา้ งภาพหรอื ยังหน่วย

ระบบปฏิบัติการ


ชน้ิ งานจาก แสดงผล
เพื่อการทำงาน

จินตนาการ ๓. ประโยชน
์ ๗. รายงานประโยชน์
โดยใช้ จากการใช้งาน และโทษจากการใช้
โปรแกรม คอมพวิ เตอร
์ งานคอมพวิ เตอร
์
กราฟกิ ดว้ ย - ใชส้ รา้ งงาน
พร้อมสรุป



ความรับผดิ ชอบ
- ใช้ตดิ ต่อสอื่ สาร

และคน้ หาความรู้





56 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรเู้ พ่ือพฒั นาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

ตวั ชีว้ ัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู
้
๘. ศึกษาวธิ ีใช้
- ใชเ้ พอื่ ความ โปรแกรมกราฟิก


บันเทิง โทษจาก ด้วยความรับผิดชอบ

การใชง้ าน ๙. วางแผนเพ่ือ
คอมพวิ เตอร
์ กำหนดประเด็น

- เสยี สขุ ภาพ
การประเมนิ งานทีท่ ำ
- การหลอกลวง
อย่างเหมาะสม

ทางอนิ เทอร์เนต็
๑๐. สรา้ งภาพด้วย
๔. ประเภทของ โปรแกรมกราฟิก
ซอฟตแ์ วร์ ได้แก
่
ตามจินตนาการ

ซอฟตแ์ วรร์ ะบบ
๑๑. นำเสนอช้นิ งาน
และซอฟต์แวร์

กราฟกิ

ประยุกต์
๑๒. นำประเดน็

๕. การใชง้ าน การประเมินมา
ระบบปฏิบัตกิ าร กำหนดระดับคณุ ภาพ
เบื้องตน้
ลงมือประเมินและ
๖. การใช้ นำผลทไ่ี ดม้ าเทียบ

โปรแกรมกราฟิก
กบั ระดับคุณภาพ

ขน้ั พ้ืนฐาน
๑๓. สรุปข้นั ตอน

๗. การสรา้ งภาพ การสรา้ งช้ินงานโดย
หรือช้นิ งานดว้ ย ใชโ้ ปรแกรมกราฟกิ

โปรแกรม

กราฟกิ


แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้เพอื่ พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา
57

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลยี

สาระท่ี ๔ การอาชีพ


มาตรฐาน ง ๔.๑ เข้าใจ มีทักษะท่ีจำเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงานอาชีพ ใช้เทคโนโลยี


เพอื่ พัฒนาอาชพี มีคุณธรรม และมีเจตคติที่ดตี ่ออาชีพ


ตัวชวี้ ัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคิด
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นรู
้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร้
ู

๑. อธิบาย
ความหมาย

ความหมายและ ๑. ทักษะ

แผนผัง
๑. อภิปราย


ความหมาย และความสำคัญ

ความสำคัญของ การสำรวจค้นหา
ความคิด

ความหมายและ
และ
ของอาชพี เป็น
อาชีพ
๒. ทักษะ
ความหมายและ ความสำคัญของ
ความสำคัญ สง่ิ จำเป็นทต่ี ้อง
การรวบรวม ความสำคญั
อาชพี

ของอาชีพ
เรียนรู้ เพอ่ื

ข้อมูล
ของอาชีพ
๒. สำรวจและ

ความเขา้ ใจ

๓. ทกั ษะ

รวบรวมข้อมลู

ที่ถูกตอ้ ง
การจำแนก การทำงานอาชีพ


ประเภท
ต่าง ๆ ของคนใน
๔. ทกั ษะ
ชมุ ชน

การวิเคราะห
์ ๓. จำแนกอาชีพ
๕. ทักษะ
แต่ละประเภท

การให้เหตุผล
ที่มอี ยูใ่ นชมุ ชน

๔. วิเคราะห์เหตุผล
ที่ตอ้ งมีอาชีพและ
ผลจากการทำอาชีพ
ทีม่ ตี ่อบุคคลผทู้ ำ
อาชีพและบคุ คลอ่ืน
ที่ได้รับผลจาก

อาชีพแต่ละอาชีพ

๕. วิเคราะห
์

ความสมั พนั ธข์ อง
อาชีพกับวิถชี วี ติ

ของคนในสังคม

๖. เขียนแผนผงั

ความคิด

ความหมายและ
ความสำคัญ

ของอาชพี ตา่ ง ๆ




58 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลย
ี

ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕


✦ การวเิ คราะห์ตัวชวี้ ดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ

✦ การจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ



✦ การวิเคราะห์ตัวชวี้ ัดสูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ


การวิเคราะห์ตัวช้ีวัดสู่การพัฒนาทักษะการคิดเป็นการนำตัวชี้วัด
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๕
จาก ๔ สาระ ๔ มาตรฐาน จำนวน ๑๓ ตวั ช้ีวดั มาวิเคราะหร์ ายตัวช้ีวดั ใน


๔ ประเด็น คือ ตัวช้ีวัดแต่ละตัวผู้เรียนควรมีความรู้อะไรและทำอะไรได้
ทักษะการคิด ชิ้นงาน/ภาระงาน และแนวการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนา


ทักษะการคิด ในแต่ละประเด็นจะมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกันและสะท้อน
คณุ ภาพผูเ้ รียนตามตัวช้ีวัด

สาระท่ี ๑ การดำรงชวี ิตและครอบครวั


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจัดการ ทกั ษะกระบวนการแกป้ ญั หา ทกั ษะการทำงานร่วมกนั และทกั ษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลงั งาน ทรัพยากร และสิ่งแวดลอ้ ม เพอื่ การดำรงชีวิตและครอบครวั


ตวั ช้ีวัด
ผ้เู รยี นรูอ้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจดั การเรียนรู้

ภาระงาน
เพือ่ พัฒนาทกั ษะการคิด


๑. อธิบาย ผู้เรยี นรอู้ ะไร

๑. ทักษะ

แบบแผน

๑. สงั เกต รวบรวมข้อมลู
เหตผุ ล
การปฏิบัติงานตอ้ งรู้ การสงั เกต
การทำงานตาม เกี่ยวกับขน้ั ตอนในการทำงาน
ในการทำงาน เหตุผลในการทำงานแตล่ ะ ๒. ทกั ษะ
กระบวนการทำงาน
และเหตผุ ลในการทำงาน
แต่ละขั้นตอน
ขน้ั ตอนตามกระบวนการ การรวบรวม


แต่ละขัน้ ตอนตาม
ถกู ตอ้ งตาม ทำงาน
ขอ้ มลู

กระบวนการทำงาน

กระบวนการ ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทักษะ

๒. เรยี งลำดับขนั้ ตอน

ทำงาน
อธบิ ายเหตผุ ลการทำงาน การเรียงลำดบั

ในการทำงานและเหตผุ ล

แตล่ ะขน้ั ตอนถกู ตอ้ งตาม ๔. ทกั ษะ

แต่ละขน้ั ตอน


กระบวนการทำงาน
การเช่อื มโยง

๓. เช่ือมโยงผลทเ่ี กิดจาก





การทำงานแต่ละขน้ั ตอน






ตามกระบวนการทำงาน





๔. จดั ทำแบบแผนการทำงาน





ตามกระบวนการทำงาน







๒. ใชท้ กั ษะ
ผ้เู รียนรู้อะไร
๑. ทกั ษะ

การทำงานโดยใช
้ ๑. ศึกษาลกั ษณะงานที่ทำและ
การจดั การ

ทักษะการจดั การเป็นการ การระบุ
ทกั ษะการจัดการ
ระบุทกั ษะท่ีสำคญั ในการทำงาน

ในการทำงาน จดั ระบบงานและระบบคน ๒. ทกั ษะ ในการทำงาน
๒. วางแผนกำหนดกลยุทธ
์

อยา่ งเป็น เพื่อให้ทำงานสำเร็จตาม
กระบวนการคิด
ในการปฏบิ ตั งิ านท่ีเป็นระบบ
ระบบ ประณตี เปา้ หมายอย่างมี สรา้ งสรรค์

และมคี วามคิดสร้างสรรค์

และมี

ประสิทธิภาพ
๓. ทักษะ

๓. ใช้ทกั ษะการจดั การใน

ความคดิ ผู้เรยี นทำอะไรได
้ การประเมนิ

การทำงานเพ่ือใหก้ ารทำงาน
สร้างสรรค
์ ใช้ทกั ษะการจดั การ

๔. ทักษะ

สำเร็จตามเป้าหมาย


ในการทำงานอย่างเป็น การคดิ อย่างมี
๔. ลงมือทำงานตามแผน



ระบบ ประณตี และม
ี
เหตุผล

ที่วางไว้อย่างเป็นระบบและ



ความคิดสร้างสรรค์


มคี วามคดิ สรา้ งสรรค
์




๕. ประเมนิ ผลการทำงานโดย




เปรียบเทียบกับเป้าหมาย





ทว่ี างไว
้






62 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรูเ้ พือ่ พฒั นาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

ตัวชีว้ ัด
ผเู้ รียนร้อู ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคิด
ช้นิ งาน/
แนวการจัดการเรียนร้
ู
ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทกั ษะการคิด









๖. อภิปรายสาเหตุและผล


ของการทำงานท่บี รรลุเปา้ หมาย




และไมบ่ รรลุเป้าหมายและ





วิธีแก้ปญั หา







๓. ปฏิบตั ิตน ผู้เรยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

ปฏบิ ตั ิตนอยา่ ง
๑. ศกึ ษาลักษณะงานของ
อยา่ งมี การมมี ารยาทที่ดีทำให้เกดิ การสงั เกต
มีมารยาทใน
ครอบครวั บทบาทหนา้ ท่ี


มารยาทใน สมั พันธภาพในการทำงาน ๒. ทักษะ การทำงาน
ความรับผิดชอบและระบุ
การทำงานกบั รว่ มกบั สมาชกิ ในครอบครวั
การนำความรู้
มารยาทท่ีดใี นการทำงานกบั
สมาชิกใน ผู้เรียนทำอะไรได
้ ไปใช้

สมาชิกในครอบครัว

ครอบครวั
ปฏิบตั ติ นอย่างมมี ารยาท


๒. อภิปรายผลกระทบของ

ในการทำงานกบั สมาชกิ


การปฏบิ ัตติ นอย่างมีมารยาท

ในครอบครัว


ในการทำงานกบั สมาชกิ ใน




ครอบครวั





๓. ลงมือปฏบิ ัติงานอย่าง





มมี ารยาทกับสมาชกิ ในครอบครัว





๔. ประเมนิ ผลการปฏิบัตงิ าน







๔. มจี ติ สำนกึ
ผู้เรยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

แนวทางการใช้ ๑. ศึกษากรณีตวั อยา่ งการใช้
ในการใช้ การใชพ้ ลงั งานและ การวเิ คราะห
์ พลังงานและ พลังงานและทรัพยากร


พลังงานและ ทรัพยากรอยา่ งประหยัด ๒. ทกั ษะ ทรัพยากรอย่าง
อย่างประหยดั และคมุ้ คา่

ทรพั ยากร และคุม้ คา่ เปน็ ลกั ษณะนิสัย การนำความรู้ ประหยัดและคุม้ ค่า
๒. วเิ คราะห์เปรยี บเทยี บ
อยา่ งประหยดั

ในการทำงานทีฝ่ ึกได้
ไปใช้

แนวทางการปฏิบตั ิงานทใี่ ช้
และค้มุ คา่
ผูป้ ฏบิ ตั จิ ะตอ้ งใชเ้ ทคนิค
พลงั งานและทรัพยากรอย่าง
วิธีการ ทีจ่ ะใช้ทรพั ยากร ประหยัดและคมุ้ ค่าส่งผลดี
พลงั งานให้เกิดประโยชน์ ต่อสว่ นรวมและระยะยาว

สูงสดุ ไม่ปลอ่ ยให้สญู เสีย ๓. นำเสนอแนวทาง

หรอื ผิดพลาด ในระหวา่ ง การปฏบิ ตั ิงานทีใ่ ช้พลังงาน


การปฏบิ ตั งิ าน
และทรัพยากรอย่างประหยดั
ผ้เู รียนทำอะไรได
้ และคมุ้ คา่ สง่ ผลดตี ่อ

มีจติ สำนกึ ในการใช้ ส่วนรวมและระยะยาว

พลงั งานอย่างประหยัด

๔. นำความรูก้ ารใชพ้ ลังงาน
และคุม้ ค่า
และทรัพยากรอยา่ งประหยัด
และค้มุ ค่าไปใชใ้ นชวี ติ

ประจำวนั


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพื่อพัฒนาทกั ษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา
63

กลุ่มสาระการเรียนรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย
ี

สาระที่ ๒ การออกแบบและเทคโนโลย ี


มาตรฐาน ง ๒.๑ เข้าใจเทคโนโลยีและกระบวนการเทคโนโลยี ออกแบบและสร้างสิ่งของเครื่องใช ้


หรือวิธีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ เลือกใช้
เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อชีวิต สังคม สิ่งแวดล้อม และมีส่วนร่วมใน


การจดั การเทคโนโลยีที่ย่งั ยนื


ตัวชว้ี ดั
ผเู้ รียนรู้อะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั การเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพอ่ื พฒั นาทักษะการคิด


๑. อธบิ าย
ผู้เรยี นร้อู ะไร

ความหมายและ ความหมายและ ๑. ทกั ษะ

อธิบายความหมาย ๑. สังเกตสง่ิ ของตา่ ง ๆ รอบตัว

การสังเกต
และววิ ัฒนาการ ๒. สรปุ ลงความเหน็ ว่าส่งิ ใด
ววิ ัฒนาการ วิวฒั นาการของเทคโนโลยี
๒. ทกั ษะ
ของเทคโนโลยี
เปน็ เทคโนโลยี และมี
ของเทคโนโลย
ี ผเู้ รียนทำอะไรได
้ การสรปุ


ววิ ัฒนาการอย่างไร


อธิบายความหมายและ ลงความเห็น

๓. เขียนแผนผงั อธบิ าย

ววิ ฒั นาการของเทคโนโลยี
๓. ทกั ษะ

ความหมายและวิวัฒนาการ



การแปลความ

ของเทคโนโลยี





๔. เรยี บเรยี งและถ่ายทอด




ความหมายและววิ ฒั นาการ






ของเทคโนโลย
ี






๒. สรา้ งสง่ิ ของ ผเู้ รียนรูอ้ ะไร
๑. ทักษะ
สิ่งของเครอ่ื งใช้
๑. สำรวจคน้ หา สิง่ ของเครือ่ งใช้
เครอ่ื งใชต้ าม การสร้างสง่ิ ของเครื่องใช้ การสำรวจคน้ หา
ทีท่ ำตามขั้นตอน
๒. ตดั สินใจกำหนด


ความสนใจ ตามความสนใจอยา่ ง ๒. ทกั ษะ และถ่ายทอด
ความตอ้ งการวา่ จะทำอะไร
อย่างปลอดภยั ปลอดภยั โดยกำหนด กระบวนการคดิ
ความคิดเป็น
หรือจะทำอะไรเพ่อื แกป้ ัญหา

โดยกำหนด ปัญหาหรอื ความตอ้ งการ ตดั สินใจ
ภาพร่าง ๓ มติ ิ
๓. รวบรวมขอ้ มูลมา

ปัญหาหรือ รวบรวมขอ้ มูล เลอื กวธิ ีการ ๓. ทกั ษะ

ประกอบการออกแบบ

ความต้องการ ออกแบบโดยถา่ ยทอด การรวบรวม
๔. ถ่ายทอดความคิด

รวบรวมข้อมูล ความคิดเปน็ ภาพร่าง ๓ มติ ิ ขอ้ มลู

ทอี่ อกแบบไว้

เลอื กวิธกี าร ลงมอื สรา้ ง และประเมินผล
๔. ทักษะ

๕. สรา้ งสิง่ ของเคร่อื งใชต้ าม
ออกแบบ
ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ การแปลความ

ทไี่ ดอ้ อกแบบไว้

โดยถา่ ยทอด สร้างสิ่งของเครือ่ งใช้ตาม ๕. ทักษะ

๖. ประเมินว่าได้สง่ิ ของเคร่อื งใช
้
ความคดิ เปน็ ความสนใจอยา่ งปลอดภัย การประเมิน

ตามต้องการหรอื ไม่ หรอื
ภาพร่าง ๓ มิติ
โดยกำหนดปัญหาหรือ ๖. ทักษะ

ส่งิ ของนน้ั แกป้ ญั หาได้หรือไม
่
ลงมือสรา้ ง ความต้องการ รวบรวม การประยกุ ต
์

๗. ประยุกต์ใช้ความรู้ใน


และประเมนิ ผล
ข้อมูล เลอื กวิธกี ารออกแบบ
ใช้ความรู้
การสรา้ งสง่ิ ของเคร่ืองใช้



โดยถ่ายทอดความคดิ เปน็

ตามความสนใจ

ภาพร่าง ๓ มติ ิ ลงมอื สรา้ ง

๘. ตง้ั เกณฑว์ า่ สง่ิ ของ


และประเมินผล


เครื่องใช้สามารถใชง้ าน



ได้ตรงตามความต้องการ












64 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พือ่ พัฒนาทกั ษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

ตัวชว้ี ดั
ผู้เรียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั การเรียนรู
้
ภาระงาน
เพอื่ พัฒนาทักษะการคดิ


๓. นำความร
ู้ ผเู้ รยี นรู้อะไร

ทักษะ
แผนผังแสดง
๑. ศึกษาความรแู้ ละทกั ษะที่
และทกั ษะ
ความรู้และทักษะการสรา้ ง การประยกุ ต์

การนำความรแู้ ละ

ใช้ในการสรา้ งชน้ิ งาน

การสรา้ ง

ชนิ้ งาน
ใช้ความรู้
ทกั ษะการสร้าง
๒. เลอื กข้อมูลมาใชใ้ ห
้
ชนิ้ งานไป ผูเ้ รียนทำอะไรได
้
ชน้ิ งานไปประยกุ ต
์ เหมาะสมกับการสรา้ งช้ินงาน

ประยุกต
์ นำความร้แู ละทักษะ


ในการสรา้ งสง่ิ ของ ๓. ประยกุ ตใ์ ช้ความร้แู ละ
ในการสร้าง การสร้างชิ้นงาน ไปประยุกต์
เคร่ืองใช
้ ทกั ษะการสร้างชิน้ งาน

สิ่งของ
ใช้ในการสร้างสิ่งของ


ในการสรา้ งสิง่ ของเครอื่ งใช้

เคร่อื งใช้
เคร่อื งใช
้

๔. เขียนแผนผังแสดงการนำ




ความร้แู ละทกั ษะการสร้าง





ช้ินงานไปประยุกต์ใน






การสร้างส่งิ ของ เครอ่ื งใช้







๔. มีความคิด ผู้เรียนรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ
นิทรรศการ
๑. ตง้ั เกณฑท์ ี่แสดงวา่ สิง่ ของ


สรา้ งสรรค์ ความคิดสรา้ งสรรค์

การตง้ั เกณฑ์
เกยี่ วกับการเลือกใช้ เครอื่ งใช้ทมี่ ีความคดิ สร้างสรรค
์

อยา่ งน้อย
อยา่ งนอ้ ย ๒ ลกั ษณะ
๒. ทักษะ
เทคโนโลยีท่ี มลี กั ษณะเปน็ อยา่ งไร

๒ ลกั ษณะ
ผเู้ รียนทำอะไรได
้ กระบวนการคิด สรา้ งสรรค์ตอ่ ชวี ิต ๒. ลงมือออกแบบและสร้าง
ในการ

ออกแบบและสรา้ งส่งิ ของ สรา้ งสรรค์
และสงั คม
สิ่งของเครอ่ื งใชอ้ ยา่ งมีความคิด
แกป้ ญั หา
เครอื่ งใช้ อยา่ งมคี วามคดิ

สรา้ งสรรค์ อยา่ งน้อย ๒ ลกั ษณะ

หรอื สนอง สร้างสรรค์


๓. ประเมินช้นิ งานของตวั เอง

ความต้องการ



๔. จดั นิทรรศการเก่ยี วกับ






การเลือกใชเ้ ทคโนโลยที ี่




สรา้ งสรรคต์ อ่ ชวี ติ และสงั คม







๕. เลอื กใช้ ผเู้ รยี นรอู้ ะไร

นทิ รรศการ
๑. ศกึ ษาและรวบรวม
เทคโนโลยใี น เทคโนโลยสี ะอาด โดย ๑. ทกั ษะ
สงิ่ ของเครื่องใชท้ ี่ เทคโนโลยใี นชวี ิตประจำวนั ที่
ชวี ิตประจำวนั การจดั การส่ิงของเคร่ืองใช้ การรวบรวม
แปรรปู แลว้ นำกลบั สร้างสรรคต์ อ่ ชวี ิตและสงั คม

อย่าง ด้วยการแปรรูป แลว้ นำ ข้อมลู
มาใชใ้ หม่
๒. ศึกษาวธิ กี ารแปรรูปส่ิงของ

สรา้ งสรรค
์ กลับมาใช้ใหม
่ ๒. ทกั ษะ


เครอ่ื งใชแ้ ล้วนำกลบั มาใชใ้ หม
่
ต่อชวี ิต สังคม ผู้เรียนทำอะไรได
้ การประยกุ ต
์
๓. ประยกุ ตใ์ ชค้ วามรู้


และม
ี
จดั การส่งิ ของเครอ่ื งใช้ ใชค้ วามร
ู้ ในการเลอื กใชเ้ ทคโนโลยีท่ี
การจัดการ ด้วยการแปรรปู แลว้ นำ
สรา้ งสรรคต์ ่อชีวิต และสงั คม

สิ่งของ
กลบั มาใช้ใหม่
๔. ประยุกตใ์ ช้ความร
ู้

เคร่ืองใชด้ ้วย ในการสรา้ งส่งิ ของเครอ่ื งใช้
การแปรรปู ด้วยวัสดุที่นำกลบั มาใช้ซ้ำ

แลว้ นำกลบั มา ๕. จัดนทิ รรศการสง่ิ ของ
ใช้ใหม่
เคร่อื งใช้ที่แปรรูปแล้ว

นำกลบั มาใช้ใหม
่

แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นร้เู พื่อพฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา
65

กลมุ่ สาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

สาระท่ี ๓ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล


การเรยี นรู้ การสื่อสาร การแก้ปญั หา การทำงาน และอาชีพอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ

ประสิทธผิ ล และมีคณุ ธรรม



ผู้เรยี นร้อู ะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ตัวชีว้ ดั
ภาระงาน
เพ่ือพฒั นาทกั ษะการคิด



๑. คน้ หา ผู้เรยี นรู้อะไร
๑. ทักษะ
รายงานเร่ืองท
่ี
๑. สำรวจสืบค้นรวบรวมข้อมลู

รวบรวมขอ้ มลู วิธีการสืบค้นและรวบรวม การสำรวจคน้ หา
สนใจจากการรวบรวม
จากแหล่งขอ้ มลู ที่น่าเชอื่ ถือ

ทีส่ นใจ และ ขอ้ มลู ที่เป็นประโยชนจ์ าก ๒. ทักษะ

ข้อมลู จากแหลง่ ๒. จำแนกข้อมูลทีไ่ ด้มาจาก
เป็นประโยชน์ แหล่งข้อมลู ทนี่ ่าเชื่อถอื ได
้
การรวบรวม ต่าง ๆ
การสบื ค้น

จากแหลง่ ตรงตามวตั ถปุ ระสงค์
ขอ้ มลู

๓. รวบรวมและประเมิน
ข้อมูลต่าง ๆ ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทกั ษะ

ข้อมูลท่ีเปน็ ประโยชน์

ทเ่ี ชอื่ ถอื ได้ ค้นหา รวบรวมข้อมลู ท่ี การคดิ อยา่ งมี
๔. นำเสนอขอ้ มูลท่เี ป็น
ตรงตาม สนใจและเป็นประโยชนจ์ าก
เหตผุ ล

ประโยชน์จากแหลง่ ขอ้ มลู

วัตถปุ ระสงค์
แหลง่ ขอ้ มูลต่าง ๆ ที่เช่ือถือ
๔. ทกั ษะ

ทนี่ ่าเชอื่ ถือ


ได้ตรงตามวัตถุประสงค์
การประเมนิ

๕. รายงานขอ้ มลู ที่สนใจ





และเปน็ ประโยชนจ์ ากแหล่ง




ข้อมลู ตา่ ง ๆ ท่เี ชอื่ ถือไดต้ รง




ตามวัตถปุ ระสงค์







๒. สร้างงาน ผู้เรยี นร้อู ะไร
๑. ทกั ษะ รายงานการสร้าง ๑. ศกึ ษาวิธีการสรา้ งงานทม่ี ี
เอกสารเพ่ือ การสร้างเอกสารทม่ี ี การนำความรู้ งานเอกสารเพอ่ื

ประโยชน์ด้วยความรับผิดชอบ

ใช้ประโยชน์ ประโยชนด์ ้วยความรับผดิ ชอบ
ไปใช ้
ใช้ประโยชนใ์ น
๒. ปฏิบตั ิการสร้างงานทีเ่ ปน็

ในชวี ิต
ทำใหไ้ ด้เอกสารท
ี่
๒. ทกั ษะ
ชีวติ ประจำวันดว้ ย ประโยชน์

ประจำวันด้วย ครบถ้วนสมบรู ณ์
การคิดอยา่ งม
ี ความรับผิดชอบ
๓. อธบิ ายหลกั การสรา้ ง
ความรับผดิ ชอบ
ผเู้ รียนทำอะไรได
้ เหตุผล
เอกสารตา่ ง ๆ ถึงทม่ี าของ
สร้างงานเอกสารเพ่ือใช้ ทฤษฎี แนวคดิ การออกแบบ
ประโยชน์ในชีวติ ประจำวัน ความคดิ สรา้ งสรรค
์
ด้วยความรับผิดชอบ
๔. สร้างงานเอกสาร เพื่อใช้

ประโยชน์ในชีวติ ประจำวัน

ด้วยความรับผดิ ชอบ

๕. รายงานการนำความรไู้ ป
ประยุกตใ์ ช้ในการสร้างงาน
เอกสารตา่ ง ๆ ด้วย

ความรบั ผดิ ชอบ


66 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพ่อื พฒั นาทักษะการคิด ระดับประถมศกึ ษา


กล่มุ สาระการเรียนรกู้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย
ี

สาระท่ี ๔ การอาชพี


มาตรฐาน ง ๔.๑ เข้าใจ มีทักษะที่จำเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงานอาชีพ ใช้เทคโนโลย
ี

เพื่อพัฒนาอาชพี มคี ุณธรรม และมีเจตคตทิ ด่ี ตี ่ออาชพี



ผ้เู รียนรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจัดการเรยี นรู้

ตวั ชี้วดั
ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทักษะการคดิ



๑. สำรวจข้อมูล ผเู้ รยี นรูอ้ ะไร
ทักษะ
รายงาน

๑. กำหนดประเด็นที่ศึกษา
ท่เี กยี่ วกบั การรู้จกั ข้อมูลอาชพี ตา่ ง ๆ การสำรวจคน้ หา
การสำรวจอาชพี หรือสำรวจ

อาชีพตา่ ง ๆ ในชมุ ชนทำให้เลือกอาชพี
ต่าง ๆ ของชมุ ชน
๒. กำหนดวธิ ีการศกึ ษา


ในชุมชน
ได้ถกู ตอ้ ง

ท่อี าศัยอยู
่ หรอื สำรวจ


ผ้เู รียนทำอะไรได
้

๓. ลงมือปฏิบตั ิตามวิธีการ


สำรวจขอ้ มลู ท่ีเกยี่ วกบั

ท่กี ำหนด รวบรวมขอ้ มลู ทไ่ี ด้

อาชีพตา่ ง ๆ ในชุมชน


จากการสำรวจหรอื ศกึ ษา





๔. รายงานการนำเสนอข้อมลู




ทไ่ี ดจ้ ากการสำรวจหรือศึกษา







๒. ระบ
ุ
ผูเ้ รยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

แผนภูม
ิ ๑. จำแนกอาชพี ต่าง ๆ


ความแตกตา่ ง อาชพี ต่าง ๆ ในชุมชน

การจำแนก การวเิ คราะห
์
ในชุมชน

ของอาชพี
มีมากมายจำเป็นต้องเขา้ ใจ ประเภท
ความแตกตา่ งของ ๒. กำหนดเกณฑข์ อง


และเรียนรคู้ วามแตกต่าง ๒. ทกั ษะ
อาชีพในชุมชน
การเปรียบเทียบ

ของอาชพี ตา่ ง ๆ เพือ่ ให้ การเปรียบเทยี บ
๓. นำอาชพี ทีศ่ ึกษามา

เกดิ ทางเลือกทีห่ ลากหลาย

เปรียบเทยี บกับเกณฑ
์

ผเู้ รยี นทำอะไรได
้
ทก่ี ำหนด

ระบุความแตกต่างของ ๔. สรปุ การเปรียบเทียบ

อาชีพ
ความแตกตา่ งของแต่ละ
อาชีพท่ศี ึกษา

๕. จัดทำแผนภมู
ิ
ความแตกต่างของอาชีพ


ในชมุ ชน






แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พือ่ พัฒนาทกั ษะการคิด ระดับประถมศึกษา
67

กล่มุ สาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี



✦ การจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด


การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด เป็นการวิเคราะห์ต่อเน่ือง


จากการวิเคราะห์ตัวชี้วัด โดยวิเคราะห์ใน ๖ ประเด็น คือ ความสัมพันธ์/เช่ือมโยง


ของตัวช้ีวัดแต่ละตัวท่ีจะนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันได้ ความคิดรวบยอด


สาระการเรยี นรู้ ทกั ษะการคิด ชน้ิ งาน/ภาระงาน และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้

สาระที่ ๑ การดำรงชวี ติ และครอบครัว


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจัดการ ทักษะกระบวนการแก้ปญั หา ทักษะการทำงานรว่ มกนั และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรมและลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลงั งาน ทรพั ยากร และสิ่งแวดล้อม เพ่ือการดำรงชวี ิตและครอบครวั


ตวั ชี้วดั
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนร
ู้

สาระท่ี ๑
การทำงานให้ ๑. ขั้นตอน

๑. ทักษะ

โครงงาน

๑. รวบรวมข้อมูล


การดำรงชวี ติ
บรรลเุ ป้าหมาย การทำงานเป็น การรวบรวม

ในการดำรงชีวิต

เกี่ยวกับข้นั ตอน


และครอบครัว
ตอ้ งจดั ระบบคน ส่วนหน่ึงของ
ขอ้ มลู
ที่ใช้พลงั งานและ ในการทำงานและ
มาตรฐาน ง ๑.๑
ระบบงาน และ การปฏบิ ัติตาม ๒. ทกั ษะ
ทรัพยากรอย่าง เหตุผลในการทำงาน
๑. อธิบายเหตุผล
ทำงานตามลำดับ กระบวนการ การเรยี งลำดับ
ประหยดั และ
แตล่ ะขน้ั ตอนตาม
ในการทำงาน ขน้ั ตอนของ ทำงานโดยทำตาม ๓. ทักษะ
คุ้มคา่ และใช้ กระบวนการทำงาน
แต่ละข้ันตอน กระบวนการทำงาน
ลำดบั ขนั้ ตอนที่ การเช่ือมโยง
ทักษะการจัดการ โดยใชท้ กั ษะการจดั การ

ถกู ต้องตาม มมี ารยาทใน
วางไว
้ ๔. ทักษะ
ในการทำงาน เพื่อใหท้ ำงาน

กระบวนการ การทำงานและมี ๒. การจดั ระบบ การนำความร
ู้ อย่างเปน็ ระบบ อย่างเป็นระบบ
ทำงาน
จิตสำนึกใน
งานและระบบคน ไปใช้
ประณีต และมี ประณีตและ

๒. ใชท้ กั ษะ

การใชพ้ ลังงาน เปน็ ทกั ษะ
ความคิดสรา้ งสรรค
์ มคี วามคิดสร้างสรรค
์
การจดั การใน และทรพั ยากร การจัดการเพ่ือให้
๒. ศกึ ษา รวบรวม
การทำงาน อย่างประหยดั ทำงานสำเรจ็ ตาม
ขอ้ มูลการปฏิบตั ติ น
อย่างเปน็ ระบบ และค้มุ คา่
เป้าหมายอยา่ งมี อย่างมีมารยาทใน
ประณีตและมี ประสิทธิภาพ
การทำงานกบั สมาชิก
ความคิด ๓. ความคดิ
ในครอบครวั และมี
สรา้ งสรรค
์ สรา้ งสรรค์ มี
จติ สำนึกในการใช้
๓. ปฏบิ ตั ิตน ๔ ลักษณะ พลังงานและ
อยา่ งมมี ารยาท

ประกอบด้วย ทรพั ยากรอย่าง
ในการทำงาน ความคดิ รเิ ริ่ม ประหยัดและคุม้ ค่า
กบั สมาชิกใน ความคล่องใน โดยจัดทำเปน็ โครงงาน
ครอบครวั
การคิด
โดยดำเนินการ ดังน้ี

๔. มจี ิตสำนึก
ความยืดหยุ่น
๑) เรยี งลำดับ

ในการใช้ ในการคดิ และ ขน้ั ตอนในการทำงาน
พลังงานและ การคดิ ละเอยี ดลออ
และเหตุผลแต่ละ

ทรพั ยากร ๔. ความประณีต ขนั้ ตอน

อยา่ งประหยดั เปน็ ลักษณะนสิ ัย ๒) อธบิ ายขั้นตอน

และคุม้ คา่
ในการทำงาน
ในการทำงานและ


เหตุผลในการทำงาน

70 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพอื่ พัฒนาทักษะการคดิ ระดับประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลยี

ตัวชวี้ ัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนรู้

๕. มารยาทใน แตล่ ะขน้ั ตอนตาม
การทำงานกบั กระบวนการทำงาน
สมาชิกใน โดยใชท้ กั ษะ

ครอบครัว
การจดั การเพอ่ื
๖. การมี ให้การทำงานอย่าง
จิตสำนึกใน
เปน็ ระบบ ประณตี
การใช้พลงั งาน และมคี วามคิด
และทรพั ยากร สรา้ งสรรค์

อยา่ งประหยัด ๓) วางแผนและ
และคมุ้ ค่าเปน็
ลงมอื ปฏบิ ัติงานตาม
คณุ ธรรมใน

ข้นั ตอนอยา่ งมี
การทำงาน
มารยาทในการ

ทำงานกับสมาชกิ

ในครอบครวั และ


มจี ิตสำนึกในการใช้
พลงั งานและ
ทรพั ยากรอยา่ ง

ประหยดั และคมุ้ คา่

๔) ประเมนิ ผล

การทำงานโดย
เปรียบเทยี บกบั

เปา้ หมายทว่ี างไว
้
๕) นำเสนอแนวทาง
การปฏิบัติงาน

ตามข้นั ตอนอยา่ ง

มมี ารยาทใน


การทำงานกับสมาชกิ

ในครอบครัวและมี
จติ สำนกึ ในการใช้
พลงั งานและ
ทรัพยากรอย่าง
ประหยัดและคุ้มคา่

๖) นำความรู้ที่ได้ไป
ใชใ้ นชวี ติ ประจำวัน


แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรเู้ พ่ือพฒั นาทักษะการคิด ระดับประถมศกึ ษา
71

กลมุ่ สาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

สาระที่ ๒ การออกแบบและเทคโนโลยี


มาตรฐาน ง ๒.๑ เข้าใจเทคโนโลยีและกระบวนการเทคโนโลยี ออกแบบและสร้างสิ่งของเคร่ืองใช้


หรือวิธีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ เลือกใช้
เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อชีวิต สังคม ส่ิงแวดล้อม และมีส่วนร่วม

ในการจัดการเทคโนโลยีทยี่ ัง่ ยนื


ตัวช้วี ดั
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้

ส
าระที่ ๒
การสร้างสง่ิ ของ ๑. ความหมาย ๑. ทกั ษะ

การสร้างสงิ่ ของ
๑. สงั เกตสิง่ ของ
การออกแบบและ
เครื่องใช้ตาม

ของเทคโนโลยี

การสงั เกต
เครือ่ งใช้อย่าง

เครอื่ งใช
้
เทคโนโลยี
กระบวนการ
คอื การนำความรู้ ๒. ทักษะ
มคี วามคิด ๒. สรุปลงความเห็น
มาตรฐาน ง ๒.๑
เทคโนโลยี

ทกั ษะ และ การสรุป

สรา้ งสรรค์ตาม ว่าอะไรบา้ งท่ีเปน็
๑. อธบิ าย
ตอ้ งรูจ้ กั ความหมาย

ทรพั ยากรมาสร้าง ลงความเหน็
ขัน้ ตอน
เทคโนโลยี และ

ความหมาย วิวัฒนาการ และ
สิง่ ของเครอื่ งใช้ ๓. ทักษะ

มีวิวฒั นาการมา
และววิ ฒั นาการ ต้องอาศยั ความรู้ ผลิตภณั ฑห์ รือ
การเขียน
อย่างไรบา้ ง

ของเทคโนโลยี
และทักษะใน
วธิ กี าร โดยผ่าน ๔. ทักษะ
๓. เขียนแผนภูมิ
๒. สรา้ งส่งิ ของ การสร้าง รวมท้งั กระบวนการเพ่อื การสำรวจค้นหา
วิวฒั นาการ

เคร่ืองใชต้ าม มคี วามคดิ

แกป้ ัญหา สนอง ๕. ทกั ษะกระบวน
๔. เรียบเรยี งและ
ความสนใจ สร้างสรรคแ์ ละ ความต้องการ การคดิ ตัดสนิ ใจ
ถ่ายทอดความหมาย

อย่างปลอดภยั

การจดั การสงิ่ ของ หรอื เพ่มิ ความ ๖. ทักษะ
และววิ ัฒนาการของ


โดยกำหนด เครอื่ งใชด้ ้วย
สามารถในการ การรวบรวมข้อมูล
เทคโนโลย
ี
ปัญหาหรือ การแปรรูป

ทำงานของมนุษย
์ ๗. ทักษะ
๕. สำรวจคน้ หาปญั หา

ความตอ้ งการ นำกลับมาใช้ใหม่
๒. เทคโนโลยีมี การประยุกต
์
หรือความต้องการ

รวบรวมข้อมูล ท่ีมาท่ีแตกต่างกนั
ใชค้ วามร
ู้ ๖. ตดั สินใจวา่ จะสรา้ ง

เลือกวธิ ีการ และมกี ารพัฒนา ๘. ทกั ษะ
ส่งิ ของเครอ่ื งใช้อะไร

ออกแบบ
เปลย่ี นแปลง การแปลความ
๗. รวบรวมขอ้ มูล

โดยถ่ายทอด ตลอดเวลา
๙. ทกั ษะ
ทีจ่ ะนำมาสร้าง

ความคิดเป็น เรยี กว่าววิ ัฒนาการ

การตง้ั เกณฑ์
๘. ถา่ ยทอดความคดิ
ภาพร่าง ๓ มติ ิ
การศึกษา ๑๐. ทกั ษะ
ทอ่ี อกแบบไวอ้ ย่างมี
ลงมอื สร้าง วิวัฒนาการเพือ่ การประเมิน
ความคิดสร้างสรรค์

และประเมนิ ผล
ใชเ้ ป็นแนวทาง
๑๑. ทักษะ
๙. สร้างชิ้นงานตาม
๓. นำความรู้และ ในการพัฒนา
การตีความ
ท่ไี ดอ้ อกแบบไว
้
ทกั ษะการสรา้ ง
๓. การสร้าง ๑๐. ประยุกตใ์ ช
้

ชนิ้ งานไป
สงิ่ ของเคร่อื งใช้ ความรู้ และทกั ษะ
ประยุกตใ์ น
อยา่ งเปน็ ขนั้ ตอน
การสร้างช้นิ งาน

การสร้าง ตั้งแตก่ ำหนด และมกี ารนำวสั ดทุ ี่
ปัญหาหรอื ความ แปรรปู แล้ว


72 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นร้เู พือ่ พฒั นาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา


กล่มุ สาระการเรียนร้กู ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตวั ชีว้ ดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชิน้ งาน/
แนวการจัด

ส่ิงของ

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้

เครือ่ งใช
้ นำกลับมาใช้ใหม
่
๔. มีความคิด ต้องการ ๑๑. ตง้ั เกณฑก์ ารมี
สรา้ งสรรค์ รวบรวมข้อมูล ความคดิ สรา้ งสรรค์

อยา่ งน้อย
เลอื กวิธกี าร ๑๒. ประเมินผลว่า

๒ ลกั ษณะ ออกแบบโดย ได้สง่ิ ของเครือ่ งใช้
ในการแก้ ถา่ ยทอดความคดิ ตามท่ีกำหนดไว
้

ปญั หาหรอื เป็นภาพร่าง ๓ มติ ิ หรือไม่ มคี วามคิด
สนองความ ก่อนลงมือสรา้ ง สรา้ งสรรคล์ ักษณะ
ต้องการ
และประเมนิ ผล
ใด และไม่สง่ ผล
๕. เลือกใช้ ทำให้ผเู้ รยี น กระทบกับชวี ติ

เทคโนโลย
ี
ทำงานอยา่ งเปน็ และสงั คม

ในชีวติ ประจำวนั

กระบวนการ
๑๓. ศกึ ษาขอ้ มูล

อยา่ งสรา้ งสรรค
์
๔. ภาพร่าง ๓ มิติ การออกแบบและ
ตอ่ ชวี ติ สงั คม หรอื ภาพส่วนหนึ่ง

สร้างส่งิ ของ เครื่องใช
้
และม
ี
ของ ๓ มิติ อยา่ งมคี วามคิด
การจดั การ ประกอบดว้ ย สร้างสรรค
์
ส่งิ ของ
ด้านกวา้ ง ดา้ น ๑๔. ประยกุ ตใ์ ช
้
เคร่ืองใชด้ ้วย ยาว และด้านสูง
ความรู้ในการเลอื ก
การแปรรปู เป็นการถา่ ยทอด ใชเ้ ทคโนโลยี
แล้วนำกลับ ความคิดหรอื สรา้ งสรรค์ตอ่ ชีวติ
มาใชใ้ หม่
จนิ ตนาการ
และสังคม และนำ
๕. ความรู้ที่ใช้ใน ไปจัดนิทรรศการ

การสร้างชิ้นงาน ๑๕. ประยุกตใ์ ช
้
ตอ้ งอาศัยความรู้ ความรใู้ นการสรา้ ง
ท่ีเก่ียวขอ้ งกับ ส่ิงของเครอื่ งใช
้
ชิน้ งานอน่ื อีก
ดว้ ยวสั ดทุ ี่นำกลบั มา

๖. ทกั ษะ
ใชซ้ ้ำ

การสรา้ งช้นิ งาน
เปน็ การฝกึ ฝนใน
การใชอ้ ปุ กรณ
์
เคร่อื งมอื สร้าง
ชน้ิ งานจน
สามารถปฏิบัติ
งานไดอ้ ยา่ ง
คล่องแคลว่
รวดเรว็ และ


แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พื่อพัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา
73

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชพี และเทคโนโลย
ี

ตัวชวี้ ัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคิด
ช้ินงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


ถกู ต้องตามแบบ
ที่กำหนด

๗. ความคิด

สรา้ งสรรคม์ ี


๔ ลกั ษณะ
ประกอบด้วย
ความคดิ รเิ รมิ่
ความคลอ่ ง


ในการคดิ

ความยดื หยุ่น

ในการคดิ และ
ความคดิ
ละเอียดลออ

๘. การเลือกใช้
เทคโนโลยอี ย่าง
สรา้ งสรรค์โดย
หมนุ เวยี นกลบั
มาใชใ้ หมท่ าง
พลงั งานเรียกวา่
พลังงาน
หมุนเวยี น

๙. การจัดการ
ส่งิ ของเคร่ืองใช
้
ด้วยการแปรรปู
แล้วนำกลบั มา

ใช้ใหมเ่ ป็น

ส่วนหน่งึ ของ
เทคโนโลยี
สะอาด


74 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรูเ้ พื่อพฒั นาทกั ษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

สาระท่ี ๓ เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล


การเรียนรู้ การส่ือสาร การแกป้ ญั หา การทำงาน และอาชพี อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ

ประสทิ ธิผล และมคี ณุ ธรรม



ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั

ตัวชี้วดั
รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้

ส
าระที่ ๓
การคดั เลือก การดำเนนิ การ ๑. ทักษะ

รายงานเรอื่ ง
๑. ศกึ ษารวบรวม


เทคโนโลย
ี ขอ้ มูลต้อง เพอ่ื ให้ได้ข้อมูล การสำรวจค้นหา
ทส่ี นใจจาก

สืบคน้ ข้อมูลจาก


สารสนเทศและ
พิจารณาจาก ตามวัตถปุ ระสงค์ ๒. ทักษะ
การเก็บรวบรวม แหลง่ ข้อมลู


การสื่อสาร
วัตถปุ ระสงค
์
มขี ้ันตอนดงั น้ี
การรวบรวม ขอ้ มูลจาก
ทน่ี า่ เชอ่ื ถอื

มาตรฐาน ง ๓.๑
ของการใช้งาน
๑) กำหนด ขอ้ มูล
แหล่งตา่ ง ๆ
๒. จำแนกขอ้ มลู ท่ไี ด้
๑. คน้ หา รวบรวม
วัตถุประสงค
์
๓. ทักษะการคดิ
มาจากการสบื ค้น

ข้อมูลทีส่ นใจ
และความต้องการ
อย่างมเี หตผุ ล

๓. รวบรวมขอ้ มลู ท่ี
และเปน็
ของสง่ิ ท่สี นใจ

เปน็ ประโยชน
์
ประโยชน์จาก
เพ่ือกำหนด

๔. นำเสนอข้อมูลที่
แหลง่ ข้อมูล
ขอ้ มูลทีต่ ้องการ

เปน็ ประโยชน์จาก
ตา่ ง ๆ ท
ี่

คน้ หา


แหล่งขอ้ มูล

เชอ่ื ถอื ได้ตรง
๒) วางแผนและ

ทีน่ ่าเช่อื ถือ

ตามวตั ถุประสงค์

พิจารณาเลอื ก

๕. รายงานสรปุ


แหล่งขอ้ มลู ทมี่ ี

ข้อมลู ท่สี นใจ



ความน่าเชอ่ื ถอื


และเป็นประโยชน
์


๓) กำหนดหวั ขอ้

จากแหลง่ ขอ้ มลู




ของขอ้ มูลที่

ต่าง ๆ ทเ่ี ช่อื ถือได้


ตอ้ งการคน้ หา

ตรงตามวัตถปุ ระสงค
์


เตรียมอุปกรณ์ท่ี





ตอ้ งใชใ้ น






การค้นหา บนั ทึก





และเกบ็ ข้อมูล






๔) คน้ หาและ





รวบรวมข้อมลู






๕) พจิ ารณา





เปรยี บเทยี บ





ตดั สนิ ใจ






๖) สรุปผลและ






จดั ทำรายงาน






แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรเู้ พื่อพัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา
75

กลุม่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตวั ชวี้ ัด
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร้
ู ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้




โดยมีการอา้ งอิง







แหล่งข้อมูล











สาระท่ี ๓
ซอฟตแ์ วร์ ๑. การใช้ ๑. ทักษะ
เอกสารรายงาน ๑. ศกึ ษาวิธกี ารสร้าง
เทคโนโลยี
ประมวลคำเป็น ซอฟต์แวร์ กระบวนการคิด จัดทำโดยใช้ งานทมี่ ีประโยชน์

สารสนเทศและ
ซอฟตแ์ วร์ ประมวลคำ
อยา่ งมวี ิจารณญาณ
โปรแกรม ๒. ปฏบิ ตั ิการสรา้ ง
การสื่อสาร
สำหรบั ใชส้ รา้ ง ข้นั พื้นฐาน
๒. ทกั ษะ
คอมพวิ เตอร์
งานท่ีเป็นประโยชน
์
มาตรฐาน ง ๓.๑
ตกแตง่ บนั ทึก ๒. การสร้างงาน การประยกุ ตใ์ ช้
โดยประยุกตใ์ ช
้
๒. สร้างงาน งานเอกสาร
เอกสาร โดยม
ี ความร
ู้
ความร้ใู นการสร้าง
เอกสารเพื่อ
การอ้างองิ

๓. ทกั ษะการคิด

สิ่งของต่าง ๆ

ใช้ประโยชน
์ แหล่งขอ้ มลู
อย่างมีเหตผุ ล
เชอื่ มโยงไปส
ู่
ในชวี ติ ประจำวนั
ใช้คำสุภาพและ
๔. ทักษะ
ความคิดสร้างสรรค์
ด้วย
ไม่กอ่ ให้เกิด การประเมิน
ตามวัตถุประสงค
์
ความรบั ผิดชอบ
ความเสียหาย

๓. อธิบายหลกั การ
ต่อผอู้ น่ื

สร้างเอกสารต่าง ๆ
ทมี่ าของทฤษฎี
แนวคดิ การออกแบบ

ความคิดสรา้ งสรรค์

๔. รายงานการนำ

ความร้ไู ปประยกุ ตใ์ ช้
ในการสร้างงาน
เอกสารต่าง ๆ ด้วย
ความรบั ผิดชอบ

๕. ประเมินผลงาน

จากงานเอกสาร

ท่ีจดั ทำขึ้น


76 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรูเ้ พ่ือพัฒนาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรียนร้กู ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

สาระท่ี ๔ การอาชีพ


มาตรฐาน ง ๔.๑ เข้าใจ มีทักษะที่จำเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงานอาชีพ ใช้เทคโนโลยี


เพ่อื พฒั นาอาชีพ มคี ุณธรรม และมีเจตคตทิ ีด่ ตี อ่ อาชพี



ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

ตัวชีว้ ดั
รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร
ู้

ส
าระที่ ๔
อาชพี ตา่ ง ๆ ใน ๑. อาชีพตา่ ง ๆ ๑. ทกั ษะ

๑. รายงาน

๑. กำหนดอาชพี


การอาชีพ
ชุมชนมมี ากมาย ในชมุ ชน
การสำรวจคน้ หา
การสำรวจอาชพี

ท่จี ะศึกษาหรือสำรวจ
มาตรฐาน ง ๔.๑
การรู้จกั ขอ้ มูล - ค้าขาย
๒. ทกั ษะ
ต่าง ๆ ในชมุ ชน ในชมุ ชน

๑. สำรวจข้อมูล
อาชพี ต่าง ๆ ใน - เกษตรกรรม
การรวบรวมขอ้ มลู
๒. แผนภูม
ิ
๒. กำหนดวิธีการ
ทีเ่ ก่ยี วกบั ชุมชนทำใหเ้ ลือก - รบั จา้ ง
๓. ทักษะ

การวเิ คราะห์ ศึกษาหรือสำรวจ

อาชพี ตา่ ง ๆ อาชีพได้ถูกต้อง
- รบั ราชการ/
การจำแนก ความสมั พันธ
์ ๓. ลงมอื ปฏบิ ตั ิตาม
ในชุมชน
พนกั งานของรัฐ
ประเภท
ของอาชีพกบั
วิธีการท่กี ำหนด

๒. ระบ
ุ - อาชพี อสิ ระ
๔. ทกั ษะ
การดำรงชวี ติ

๔. รวบรวมข้อมูล
ความแตกต่าง
๒. ความแตกตา่ ง การเชื่อมโยง
ของคนในชุมชน/ อาชีพทไี่ ด้จาก

ของอาชพี
ของอาชพี
๕. ทกั ษะ
สงั คม
การสำรวจหรอื ศึกษา


- รายได
้ การวคิ ราะห ์

ในชมุ ชน

- ลักษณะงาน

๕. เขยี นรายงาน

- ประเภทกจิ การ

การสำรวจขอ้ มูล


๓. ขอ้ ควรคำนงึ เก่ียวกบั อาชพี ต่าง ๆ
เก่ยี วกับอาชพี
ในชุมชน

- ทำงานไมเ่ ป็น ๖. กำหนดประเด็นท่ี
เวลา
จะทำการวเิ คราะห์
- การยอมรบั ความแตกต่างของ
นับถือจากสงั คม
อาชพี ตา่ ง ๆ ใน
- มคี วามเสีย่ ง ชมุ ชน

ตอ่ ชวี ิตสงู
๗. จัดทำแผนภูมิ

วิเคราะหค์ วามสมั พนั ธ
์

ของอาชพี กบั

การดำรงชวี ิตของ
คนในชมุ ชน/สงั คม




แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพ่อื พัฒนาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา
77

กล่มุ สาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย
ี



ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๖


✦ การวเิ คราะห์ตัวชวี้ ดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ

✦ การจดั กิจกรรมการเรียนร้เู พ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ



✦ การวิเคราะห์ตวั ชวี้ ดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ


การวิเคราะห์ตัวช้ีวัดสู่การพัฒนาทักษะการคิดเป็นการนำตัวช้ีวัด
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ช้ันประถมศึกษาปีที่ ๖
จาก ๔ สาระ ๔ มาตรฐาน จำนวน ๑๓ ตวั ช้ีวดั มาวิเคราะหร์ ายตวั ชีว้ ดั ใน


๔ ประเด็น คือ ตัวช้ีวัดแต่ละตัวผู้เรียนควรมีความรู้อะไรและทำอะไรได้
ทักษะการคิด ช้ินงาน/ภาระงาน และแนวการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนา


ทักษะการคิด ในแต่ละประเด็นจะมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกันและสะท้อน
คณุ ภาพผู้เรียนตามตัวชว้ี ดั

สาระท่ี ๑ การดำรงชีวิตและครอบครัว


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจัดการ ทกั ษะกระบวนการแกป้ ญั หา ทกั ษะการทำงานร่วมกัน และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลังงาน ทรพั ยากร และสิ่งแวดลอ้ ม เพอื่ การดำรงชวี ิตและครอบครวั


ตัวชวี้ ดั
ผ้เู รยี นร้อู ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคิด
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู้

ภาระงาน
เพ่ือพัฒนาทักษะการคิด


๑. อภปิ ราย ผเู้ รียนร้อู ะไร

๑. ทักษะ

อภิปราย นำเสนอ ๑. รวบรวมขอ้ มลู เกยี่ วกับ


แนวทางใน การทำงานท่ดี คี วรม
ี
การรวบรวม แนวทางในการทำงาน ขั้นตอนในการทำงานและ
การทำงาน การตรวจสอบและปรบั ปรงุ
ขอ้ มูล
และปรบั ปรงุ
เหตุผลในการทำงานแตล่ ะ

และปรับปรงุ การทำงานแต่ละขั้นตอน ๒. ทักษะ
ผลงานแตล่ ะ

ขน้ั ตอนตามกระบวนการ
การทำงาน ตามลำดับว่าเปน็ ไปตามที่ การเรียงลำดับ
ข้ันตอน

ทำงาน

แตล่ ะข้ันตอน
วางแผนไวห้ รอื ไม่ ทง้ั ก่อน ๓. ทกั ษะ

๒. เรียงลำดับขน้ั ตอนใน


การทำงาน ขณะปฏบิ ัติงาน การเปรยี บเทียบ

การทำงานและวธิ ีการปรบั ปรุง


และเมื่อทำงานสำเร็จแลว้
๔. ทกั ษะ


แต่ละขั้นตอน


ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ การสรุปอา้ งองิ

๓. เปรยี บเทียบผลการทำงาน

อภปิ รายแนวทางใน

๕. ทกั ษะ
ท่ีมีการปรับปรุงและ


การทำงานและปรับปรงุ

การนำความรู้

ไมป่ รับปรุงในแตล่ ะข้นั ตอน


การทำงานแตล่ ะขนั้ ตอน
ไปใช
้
๔. อภปิ รายและนำเสนอ





สรุปความคดิ เหน็ แนวทาง






ในการทำงานและการปรบั ปรงุ





การทำงานแตล่ ะข้ันตอน





๕. นำความรเู้ กีย่ วกับข้นั ตอน




ในการทำงานและการปรบั ปรุง




การทำงานไปใช้กับครอบครัว




และผ้อู ่ืน







๒. ใช้ทกั ษะ
ผเู้ รยี นรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ

รายงานผล
๑. ศกึ ษาลักษณะงานทท่ี ำ


การจัดการใน การทำงานรว่ มกับ

การสงั เกต
การทำงานกลุ่ม รว่ มกันและระบลุ กั ษณะท่สี ำคญั

การทำงาน ผ้อู ่นื ใหป้ ระสบผลสำเรจ็ ๒. ทักษะ
และวิธกี ารจัดการ ๒. วางแผนกำหนดกลยุทธ
์

และทกั ษะ ตอ้ งจัดระบบงานและ
การรวบรวม

ระบบคนและ
ในการปฏิบตั งิ านทเ่ี ป็นระบบ

การทำงาน ระบบคนเพอื่ ใหง้ านสำเร็จ
ข้อมลู
ระบบงาน
๓. จัดระบบงานและระบบคน

รว่ มกัน
ตามเป้าหมายอย่างมี ๓. ทกั ษะ

ในการทำงาน เพ่ือใหก้ ารทำงาน

ประสิทธภิ าพ
การเช่อื มโยง

สำเร็จตามเป้าหมาย


๔. ทกั ษะ

๔. ลงมือทำงานตามแผน


การประเมิน

ทวี่ างไว
้

82 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นร้เู พื่อพัฒนาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตวั ชวี้ ดั
ผเู้ รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคิด
ชิน้ งาน/
แนวการจัดการเรียนรู
้
ภาระงาน
เพอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ




ผู้เรยี นทำอะไรได
้

๕. ประเมนิ ผลการทำงาน



ใช้ทกั ษะการจัดการใน



โดยเปรียบเทยี บกบั เปา้ หมาย

การทำงานและมที กั ษะ



ท่ีวางไว
้

การทำงานร่วมกัน


๖. จัดทำรายงานผล





การทำงานกลุ่มและวิธีการ




จัดการระบบคนและ





ระบบงาน







๓. ปฏิบัติตน ผ้เู รียนรู้อะไร
๑. ทักษะ

การสาธติ มารยาท ๑. ศึกษาลักษณะงานของ
อยา่ งมี การมมี ารยาททดี่ ที ำให้เกิด การระบ
ุ ในการทำงานกบั ครอบครัว บทบาทหนา้ ท่ี
มารยาทใน สัมพนั ธภาพในการทำงาน ๒. ทักษะ ครอบครัวและผูอ้ นื่
ความรบั ผิดชอบและระบุ
การทำงาน
ร่วมกับครอบครวั และผู้อนื่
การนำความรู้
มารยาทการทำงานท่ีสำคญั

กับครอบครวั ผเู้ รียนทำอะไรได
้ ไปใช้

ในการทำงานกบั สมาชกิ

และผู้อื่น
ปฏบิ ตั ติ นอย่างมมี ารยาท ในครอบครัวและผู้อื่น

ในการทำงานกับครอบครวั ๒. ลงมอื ปฏิบัตงิ านอย่าง

และผอู้ น่ื
มมี ารยาท

๓. สาธิตมารยาทใน

การทำงานกับครอบครัว


และผู้อนื่




แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พ่ือพฒั นาทกั ษะการคิด ระดับประถมศึกษา
83

กลุ่มสาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

สาระท่ี ๒ การออกแบบและเทคโนโลยี


มาตรฐาน ง ๒.๑ เข้าใจเทคโนโลยีและกระบวนการเทคโนโลยี ออกแบบและสร้างส่ิงของเคร่ืองใช ้


หรือวิธีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ เลือกใช้
เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อชีวิต สังคม ส่ิงแวดล้อม และมีส่วนร่วมใน


การจดั การเทคโนโลยที ย่ี ่ังยนื


ตัวช้ีวดั
ผ้เู รยี นรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพือ่ พัฒนาทักษะการคดิ


๑. อธิบาย
ผเู้ รียนรอู้ ะไร
๑. สำรวจค้นหาระบบ
๑. ทักษะ

แผนภาพ
เทคโนโลยี

ส่วนประกอบ สว่ นประกอบของระบบ การสำรวจค้นหา
นำเสนอระบบ ๒. ตัง้ คำถามและระบุส่วน
ของระบบ เทคโนโลย
ี ๒. ทกั ษะ

เทคโนโลย
ี ประกอบของระบบ
เทคโนโลย
ี ผู้เรยี นทำอะไรได
้ การตั้งคำถาม
ท่นี ำเสนอปัจจยั ๓. เช่ือมโยงระบบเทคโนโลยี

๑. อธิบายสว่ นประกอบ ๓. ทกั ษะ
ด้านตา่ ง ๆ
กบั การแก้ปญั หาหรือ


ของระบบเทคโนโลยี
การเชือ่ มโยง
ทม่ี ผี ลตอ่
สนองความต้องการ


๒. เชือ่ มโยงระบบ ๔. ทักษะ
การแกป้ ัญหา
๔. บอกความสัมพนั ธร์ ะหวา่ ง

เทคโนโลยกี ับการแก้ปญั หา การสรุป

หรือสนอง
สว่ นประกอบของระบบ

หรือสนองความต้องการ
ลงความเห็น
ความต้องการ
เทคโนโลยกี ับปัจจยั ทม่ี ผี ล



๕. ทักษะ

ต่อการแก้ปญั หาหรือสนอง


การวิเคราะห์

ความตอ้ งการ



๖. ทกั ษะ

๕. จัดทำแผนภาพนำเสนอ


การปรับ
ระบบเทคโนโลยีเปน็


โครงสร้าง

โครงสรา้ งรวม





๖. อธบิ ายเหตุผลประกอบ




แผนภาพระบบเทคโนโลย
ี








84 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนร้เู พื่อพัฒนาทกั ษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตวั ช้ีวัด
ผ้เู รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคิด
ชิ้นงาน/
แนวการจัดการเรียนรู
้
ภาระงาน
เพอื่ พัฒนาทักษะการคดิ


๒. สร้างสิ่งของ ผเู้ รยี นรอู้ ะไร

๑. ทักษะ

สิ่งของ เครอื่ งใช ้

๑. สำรวจค้นหาและระบุ
เครอื่ งใช้ตาม การสร้างสิ่งของเครื่องใช
้
การสำรวจ ที่เกิดจากการแก้ ปัญหาหรือความต้องการ

ความสนใจ ตามความสนใจอยา่ งเปน็

ค้นหา
ปัญหาหรือสนอง ๒. รวบรวมขอ้ มลู ประกอบ
อยา่ งปลอดภยั ขั้นตอน ต้ังแตก่ ำหนด

๒. ทักษะ
ความตอ้ งการ
การสร้างแนวทางการแก้
โดยกำหนด ปัญหาหรอื ความต้องการ
การรวบรวม ตามข้นั ตอน
ปัญหาหรือสนอง

ปัญหา หรือ รวบรวมข้อมลู เลอื กวิธกี าร
ขอ้ มูล

ความตอ้ งการทห่ี ลากหลาย

ความต้องการ ออกแบบโดยถ่ายทอด ๓. ทักษะ

๓. เปรยี บเทียบแนวทาง

รวบรวมข้อมูล ความคิดเปน็ ภาพรา่ ง ๓ มิต
ิ การเปรียบเทียบ

การแกป้ ัญหาหรือสนอง


เลือกวิธีการ หรอื แผนทีค่ วามคดิ ลงมือ ๔. ทักษะ
ความต้องการและตดั สินใจ
ออกแบบ
สรา้ งและประเมนิ ผล
กระบวนการคดิ
เลือกแนวทางทีส่ อดคล้อง

โดยถ่ายทอด ผู้เรยี นทำอะไรได
้ ตดั สนิ ใจ

กับปัญหาหรือความต้องการ

ความคดิ เป็น สร้างส่ิงของเครอ่ื งใช้ตาม ๕. ทักษะ

๔. ลงความเหน็ วา่ จะ

ภาพร่าง ๓ มิต ิ
ความสนใจอยา่ งปลอดภัย การสรปุ


แกป้ ญั หาหรอื สนอง


หรือแผนท่ี ตามขน้ั ตอนและถา่ ยทอด
ลงความเห็น

ความต้องการอย่างไร

ความคดิ ความคิดเป็นภาพร่าง ๓ มติ
ิ
๖. ทักษะ

๕. ถา่ ยทอดความคดิ และ
ลงมอื สรา้ ง หรือแผนที่ความคดิ
การประยกุ ต
์

ลงมอื สร้างโดยประยกุ ต์ใช้
และประเมิน
ใชค้ วามรู
้
ความรูแ้ ละทักษะการสรา้ ง

ผล

๗. ทกั ษะ

ช้นิ งาน



การประเมิน

๖. ประเมินส่ิงของเครื่องใช้




สามารถแก้ปัญหาหรือสนอง




ความตอ้ งการไดห้ รือไม
่






๓. นำความร
ู
้ ผ้เู รียนรูอ้ ะไร
ทักษะ
ส่ิงของเครื่องใชท้ ่ี ๑. ศึกษาเกี่ยวกบั ความรู้


และทกั ษะ ความรู้และทักษะท่ีใชใ้ น

การประยกุ ต
์
สร้างโดยประยกุ ต
์ และทกั ษะการสรา้ งชนิ้ งาน

การสรา้ ง
การสร้างชิ้นงาน
ใชค้ วามรู
้ จากความร้แู ละ ๒. ประยกุ ต์ใช้ความรู้และ
ชิน้ งานไป ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ทักษะการสร้าง

ทกั ษะการสรา้ งชน้ิ งาน

ประยกุ ต
์ นำความรแู้ ละทักษะ

ชนิ้ งาน
เพอ่ื สรา้ งสงิ่ ของเครือ่ งใช้

ในการสร้าง การสรา้ งชนิ้ งานไปประยุกต
์
๓. ลงมือสร้างสิ่งของ

ส่ิงของ
ใช้ในการสรา้ งสิ่งของ
เคร่อื งใช้

เครือ่ งใช้
เคร่อื งใช้


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพือ่ พฒั นาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา
85

กลมุ่ สาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลย
ี

สาระท่ี ๓ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล
การเรยี นรู้ การสอ่ื สาร การแกป้ ญั หา การทำงาน และอาชีพอย่างมีประสิทธภิ าพ

ประสทิ ธผิ ล และมคี ุณธรรม



ผู้เรยี นรูอ้ ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั การเรยี นร
ู้
ตัวชวี้ ัด
ภาระงาน
เพ่อื พัฒนาทกั ษะการคิด



๑. บอกหลักการ ผู้เรยี นรูอ้ ะไร
ทกั ษะ รายงานสำรวจ

๑. ศึกษาวิเคราะห์หลักการ
เบ้ืองต้นของ หลกั การเบ้อื งต้นของ

กระบวนการคดิ
วธิ กี ารแก้ปญั หา
เบ้อื งตน้ ของการแก้ปญั หา

การแกป้ ัญหา
การแก้ปัญหา
แกป้ ญั หา

๒. ลงมอื ปฏบิ ัตงิ านแกไ้ ข

ผ้เู รยี นทำอะไรได
้

ปญั หาในการทำงาน


บอกหลักการเบือ้ งตน้



๓. เขียนรายงานสำรวจวิธกี าร


ของการแกป้ ัญหา


แกป้ ญั หา







๒. ใช้ ผ้เู รยี นรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ
รายงาน
๑. ศึกษาวเิ คราะหก์ ารใช้งาน
คอมพวิ เตอร์ วธิ กี ารใช้คอมพวิ เตอร์

การคดิ อย่างมี เรือ่ งท่ีสนใจจาก คอมพิวเตอร์เพ่ือการทำงาน

ในการค้นหา ในการค้นหาข้อมูล ทำให
้
เหตผุ ล
การสืบค้นข้อมูล ๒. วางแผนการใช้งาน
ข้อมลู
ได้ขอ้ มูลทถี่ กู ตอ้ งและ ๒. ทกั ษะ
จากอินเทอรเ์ นต็
คอมพวิ เตอรใ์ นการสบื คน้

รวดเร็ว
การสำรวจคน้ หา

ข้อมลู


ผ้เู รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทักษะ


๓. ลงมอื ปฏบิ ตั ิงานใช้

ใช้คอมพวิ เตอร์ใน

การนำความรู้
โปรแกรมในการสืบคน้ ขอ้ มลู


การคน้ หาข้อมลู
ไปใช
้
๔. สรปุ การใช้งานคอมพิวเตอร์




ในการสืบคน้ ขอ้ มูล





๕. จดั ทำรายงานเรื่องทส่ี นใจ





จากการสบื ค้นขอ้ มลู จาก





อนิ เทอร์เนต็







๓. เกบ็ รกั ษา ผูเ้ รยี นรู้อะไร
๑. ทกั ษะ
แผนภมู
ิ ๑. ศกึ ษาวิเคราะหว์ ธิ ีการ


ข้อมูลท่เี ป็น วิธีการจดั เก็บรกั ษาขอ้ มูล การรวบรวม วิธีการเก็บรวบรวม เกบ็ รักษาขอ้ มลู ที่เปน็ ประโยชน
์
ประโยชนใ์ น ท่เี ปน็ ประโยชนท์ ำให้ ข้อมูล
ข้อมลู ในรปู แบบ
๒. รวบรวมวธิ กี ารเก็บรักษา
รปู แบบต่าง ๆ
สามารถใช้ขอ้ มูลน้นั ได้ ๒. ทกั ษะ
ตา่ ง ๆ
ข้อมลู ท่ีเปน็ ประโยชน
์

สะดวกและถกู ต้อง
การสรุปอา้ งองิ

๓. เก็บรกั ษาขอ้ มลู ท่ีเป็น

ผู้เรียนทำอะไรได
้

ประโยชนใ์ นรูปแบบตา่ ง ๆ


เก็บรกั ษาข้อมลู ทเ่ี ปน็

๔. สรุปเปน็ แผนภมู ิวิธีการ

ประโยชนใ์ นรูปแบบตา่ ง ๆ


เกบ็ รกั ษาข้อมูลในรปู แบบ





ตา่ ง ๆ


86 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพ่ือพัฒนาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

ตวั ช้วี ัด
ผเู้ รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคิด
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู้

ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทกั ษะการคิด


๔. นำเสนอ ผเู้ รียนรู้อะไร

๑. ทกั ษะ

ช้นิ งานการนำเสนอ ๑. ศกึ ษาวิเคราะห์วธิ ีการ


ขอ้ มูลใน

การนำเสนอข้อมูลใน

การรวบรวม ข้อมูลโดยใช
้
นำเสนอข้อมลู และโปรแกรม
รปู แบบท่ี รปู แบบที่เหมาะสมโดย

ขอ้ มลู
ซอฟตแ์ วรป์ ระยกุ ต์
การใชง้ านนำเสนอ

เหมาะสม การเลอื กใชซ้ อฟต์แวร์ ๒. ทักษะ

๒. รวบรวมวธิ ีการนำเสนอ
โดยเลอื กใช้ ประยุกตจ์ ะทำให้เกดิ
การจำแนก
ข้อมูล

ซอฟตแ์ วร์ การสือ่ สารไดถ้ กู ต้อง

ประเภท

๓. สรปุ วิธีการนำเสนอข้อมลู
ประยุกต
์ และรวดเรว็
๓. ทักษะ
ที่ได้จากการสืบค้น


ผ้เู รียนทำอะไรได
้ การนำความรู้
๔. จดั ทำชิน้ งานการนำเสนอ


นำเสนอขอ้ มลู ในรูปแบบ

ไปใช้

ข้อมูลในรูปแบบท่เี หมาะสม



ท่เี หมาะสม โดยเลือกใช้

โดยใชซ้ อฟต์แวร์ประยกุ ต์


ซอฟต์แวร์ประยุกต์










๕. ใช้ ผเู้ รยี นร้อู ะไร
๑. ทกั ษะ

จดั ทำปา้ ยนเิ ทศ ๑. ศกึ ษาวเิ คราะหข์ ้อมลู


คอมพวิ เตอร์ การสรา้ งชน้ิ งานด้วย กระบวนการคดิ ดว้ ยการใช้ และโปรแกรมการสรา้ งงาน

ช่วยสร้าง
คอมพวิ เตอรใ์ นชีวิตประจำวัน อย่างม
ี คอมพิวเตอร
์ ๒. รวบรวมขอ้ มูล

ชน้ิ งานจาก อยา่ งมจี ิตสำนึกและ
วิจารณญาณ
๓. สรุปขอ้ มูลทีไ่ ดจ้ าก

จนิ ตนาการ ความรับผิดชอบ ทำให้
๒. ทกั ษะ การสบื คน้

หรืองานท
่
ี ได้งานที่มีคุณภาพ
กระบวนการคิด
๔. ประเมนิ การนำเสนอ
ทำในชีวิต ผู้เรยี นทำอะไรได้
ตดั สนิ ใจ
ขอ้ มลู ดว้ ยโปรแกรมนำเสนอ

ประจำวนั ใชค้ อมพวิ เตอรช์ ว่ ยสร้าง ๓. ทักษะ
๕. นำความรู้จากการใช้
อย่างมี ช้ินงานจากจินตนาการหรอื การนำความรู้ คอมพวิ เตอร์ช่วยสร้างชน้ิ งาน
จิตสำนกึ
งานท่ีทำในชวี ิตประจำวัน ไปใช้
จากจินตนาการไปใช้ใน

และ

อยา่ งมีจติ สำนึก และ
ชีวิตประจำวัน

ความรบั ผดิ ชอบ
ความรับผดิ ชอบ
๖. จดั ทำปา้ ยนิเทศดว้ ย



การใช้คอมพิวเตอร์


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นร้เู พ่ือพัฒนาทกั ษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา
87

กลมุ่ สาระการเรียนรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

สาระท่ี ๔ การอาชีพ


มาตรฐาน ง ๔.๑ เข้าใจ มีทักษะที่จำเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงานอาชีพ ใช้เทคโนโลยี


เพ่อื พฒั นาอาชีพ มีคุณธรรม และมีเจตคติท่ีดีตอ่ อาชีพ


ตัวช้วี ดั
ผเู้ รียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจัดการเรยี นรู้

ภาระงาน
เพื่อพฒั นาทกั ษะการคดิ


๑. สำรวจตนเอง ผเู้ รียนรูอ้ ะไร

๑. ทักษะ

นำเสนอ

๑. สำรวจตนเองดา้ นความรู้
เพอ่ื วางแผน งานอาชีพต่าง ๆ ใชค้ วามร
ู้
การรวบรวม ผลการสำรวจตนเอง ความสามารถ ความถนัด
ในการเลอื ก ความสามารถ ความถนดั ข้อมลู
เพ่อื วางแผนใน
และความสนใจ

อาชพี
และความสนใจแตกต่างกัน ๒. ทกั ษะ
การเลือกประกอบ ๒. รวบรวมข้อมูล อาชีพ


การทจี่ ะเลอื กอาชพี ใด
การเรียงลำดับ
อาชพี
ต่าง ๆ เกยี่ วกบั ความรู ้



ผู้เลอื กจะตอ้ งวิเคราะห
์
๓. ทกั ษะ
ความสามารถ ท่ตี ้องการ


และวางแผน
กระบวนการคดิ
ในแต่ละอาชพี


ผเู้ รียนทำอะไรได
้ ตดั สินใจ

๓. เรียงลำดบั อาชพี ที่

สำรวจตนเองเพือ่ วางแผน ๔. ทักษะ

สอดคลอ้ งกับความร ู้



ในการเลอื กอาชพี
การสรปุ อา้ งองิ

ความสามารถ ความถนัดและ




ความสนใจของตนเอง





๔. สรุปความคิดเหน็ เกี่ยวกับ





อาชีพต่าง ๆ เพือ่ วางแผน






ในการเลอื กอาชพี





๕. นำเสนอผลการสำรวจ




ตนเองเพอ่ื วางแผน





ในการเลือกอาชีพ







๒. ระบคุ วามรู้ ผู้เรียนรู้อะไร
๑. ทกั ษะ

นำเสนอความร
ู้ ๑. รวบรวมข้อมลู เกย่ี วกับ
ความสามารถ ลักษณะของงานอาชพี

การรวบรวม ความสามารถและ ความรู้ ความสามารถและ


และคุณธรรม และผ้ปู ฏบิ ตั ิงานอาชพี ขอ้ มูล
คุณธรรมที่สัมพนั ธ์ คุณธรรมทีส่ ัมพนั ธ์กับอาชีพ

ทส่ี มั พนั ธ์กับ จำเปน็ ตอ้ งมคี วามร
ู้
๒. ทกั ษะ
กับอาชีพทสี่ นใจ
ทีส่ นใจ

อาชพี ท่สี นใจ
ความสามารถ และคุณธรรม
การจำแนก
๒. จำแนกประเภทของอาชพี
สำคัญตามลกั ษณะงาน
ประเภท
ท่ีสนใจ

ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทักษะ

๓. เชอ่ื มโยงความสัมพันธ์
ระบุความรู้ ความสามารถ
การเชือ่ มโยง
ระหวา่ งอาชพี ที่สนใจ

และคณุ ธรรมที่สมั พันธ์
๔. ทักษะการ
กบั ความรู้ ความสามารถ
กับอาชพี ท่ีสนใจ
นำความรูไ้ ปใช
้ และคณุ ธรรม

๔. นำเสนอความรู้ความสามารถ
และคุณธรรมที่สัมพนั ธก์ ับ
อาชพี ทสี่ นใจ


88 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้เพ่อื พัฒนาทกั ษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กล่มุ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

✦ การจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด


การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด เป็นการวิเคราะห์ต่อเน่ือง


จากการวิเคราะห์ตัวชี้วัด โดยวิเคราะห์ใน ๖ ประเด็น คือ ความสัมพันธ์/เช่ือมโยง


ของตัวช้ีวัดแต่ละตัวท่ีจะนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันได้ ความคิดรวบยอด


สาระการเรยี นรู้ ทกั ษะการคิด ชน้ิ งาน/ภาระงาน และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้

สาระที่ ๑ การดำรงชีวติ และครอบครวั


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจดั การ ทักษะกระบวนการแก้ปญั หา ทกั ษะการทำงานรว่ มกนั และทกั ษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลงั งาน ทรัพยากร และส่งิ แวดลอ้ ม เพื่อการดำรงชวี ติ และครอบครัว


ตัวชว้ี ดั
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร้
ู ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


สาระที่ ๑
การมีแนวทาง

๑. แนวทาง
๑. ทักษะ

โครงงาน

๑. รวบรวมขอ้ มลู
การดำรงชีวิต
ในการทำงาน

การทำงานและ การรวบรวม การดำรงชีวิตและ เกย่ี วกบั กระบวนการ
และครอบครวั
และปรบั ปรงุ

ปรับปรุง
ขอ้ มลู
ครอบครวั ทม่ี
ี
ทำงานและขัน้ ตอน
มาตรฐาน ง ๑.๑
การทำงานแต่ละ
การทำงานแตล่ ะ
๒. ทกั ษะ
การปรับปรุง
ของงานรวมถงึ

๑. อภิปราย ขนั้ ตอนจำเปน็ ข้ันตอนเปน็

การเรียงลำดบั
การทำงานแต่ละ
วิธีการปรับปรุงงาน
แนวทางใน ตอ้ งใช้ทกั ษะ
การทำงานตาม ๓. ทักษะ
ขัน้ ตอน ให้ใช้ ให้ใช้พลงั งานและ
การทำงาน การจัดการใน

ลำดับท่ีวางแผน การเปรียบเทียบ
พลงั งานและ ทรัพยากรใน

และปรับปรงุ การทำงานร่วมกนั ไวก้ ่อน การทำงาน ๔. ทักษะ
ทรพั ยากรใน
การทำงานอยา่ ง
การทำงาน และมมี ารยาท
ขณะปฏบิ ตั ิงาน การสรปุ อ้างอิง
การทำงานอยา่ ง ประหยดั และคุม้ คา่

แต่ละขัน้ ตอน
ในการทำงาน
และเมอื่ ทำสำเร็จ ๕. ทักษะการนำ ประหยดั และ
๒. เรยี งลำดับขั้นตอน

๒. ใชท้ ักษะ
รว่ มกบั ครอบครวั
แลว้ ใหป้ ระเมนิ
ความรู้ไปใช
้ คุ้มคา่
ในการทำงานและ

การจัดการใน และผู้อื่น
ทกุ ขน้ั ตอนเพื่อ
เหตผุ ลแตล่ ะขนั้ ตอน

การทำงาน การแก้ไขและ ๓. ใชท้ ักษะการจดั การ

และทกั ษะ
ปรับปรุงผลงาน
ในการทำงานและ
การทำงาน

๒. การจัดการ
ทกั ษะการทำงาน

ร่วมกัน
ในการทำงานและ รว่ มกับครอบครัว
๓. ปฏิบตั ติ น ทักษะการทำงาน และผอู้ ืน่

อย่างมี ร่วมกัน
๔. อภิปรายสรุป

มารยาท
๓. มารยาทใน
แนวทางในการทำงาน
ในการทำงาน การทำงานกบั และการปรับปรงุ

กบั ครอบครวั สมาชิกในครอบครวั
การทำงาน

และผู้อืน่
และผอู้ ่ืน
๕. นำความรเู้ กี่ยวกบั

๔. การมจี ติ สำนกึ ข้ันตอนในการทำงาน
ในการใชพ้ ลงั งาน และการปรับปรุง

และทรัพยากร การทำงานไปใชก้ ับ
อยา่ งประหยัด ครอบครัวและผอู้ น่ื

และคมุ้ ค่าเปน็ ๖. ระบุลกั ษณะงาน


คณุ ธรรมใน
ทีท่ ำรว่ มกันและ

การทำงาน
ทักษะทส่ี ำคัญ


90 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พ่ือพัฒนาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรียนรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย
ี

ตวั ช้วี ดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นรู้

๗. วางแผนกำหนด
กลยทุ ธใ์ นการปฏบิ ัติ
งานทเี่ ป็นระบบ

๘. จัดระบบงานและ
ระบบคนในการทำงาน

เพ่ือใหก้ ารทำงาน
สำเร็จตามเปา้ หมาย

๙. ลงมอื ทำงานตาม
แผนท่วี างไว
้
๑๐. ประเมินผล

การทำงานโดย
เปรยี บเทียบกับ

เป้าหมายทวี่ างไว้

๑๑. อภปิ รายสาเหต
ุ
และผลของ


การทำงานท่บี รรลุ
เปา้ หมายและวธิ
ี
แกป้ ัญหา

๑๒. อภิปราย
ลกั ษณะงาน

ของครอบครวั
บทบาทหน้าท
่ี

ความรับผดิ ชอบ

และระบมุ ารยาท

ในการทำงานกบั
สมาชกิ ในครอบครวั
และผู้อ่นื

๑๓. ลงมอื ปฏิบัติงาน
อย่างมมี ารยาท

๑๔. นำความร
ู้

เกย่ี วกบั มารยาท

ไปใช้ในการทำงานกบั
ครอบครัวและผอู้ ืน่


แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้เพอื่ พัฒนาทกั ษะการคิด ระดบั ประถมศึกษา
91

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี