แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ 1
รายวิชา ฟสิกส 4 รหัสวิชา ว30204 ระดับชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5
กลุม สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตร ภาคเรยี นท่ี 2 ปก ารศึกษา 2564
หนว ยการเรียนรูท่ี 2 เรื่อง ไฟฟา สถิต เวลา 33 ช่วั โมง
เรื่อง ประจไุ ฟฟาและกฎการอนรุ กั ษป ระจุไฟฟา เวลา 5 ชั่วโมง
ผสู อน นายธนพนั ธ เพ็งสวัสด์ิ โรงเรยี นกาญจนาภิเษกวิทยาลยั สรุ าษฎรธ านี
1. ผลการเรยี นรู
ทดลอง และอธบิ ายการทำวตั ถทุ ่เี ปนกลางทางไฟฟาใหม ปี ระจุไฟฟาโดยการขดั สีกนั และการเหนย่ี วนำ
ไฟฟา สถิต
2. จดุ ประสงคการเรยี นรู
1. อธบิ ายปรากฏการณธ รรมชาตขิ องไฟฟา ประจุไฟฟา และกฎการอนุรักษประจุไฟฟาได (K)
2. ปฏิบัติกิจกรรมชนิดของแรงระหวางประจุและชนิดของประจุไฟฟาไดอยางถูกตองและเปนลำดับ
ขนั้ ตอน (P)
3. มคี วามใฝเ รียนรแู ละใหค วามรวมมือในการทำกจิ กรรมกลุม (A)
3. สาระการเรยี นรู
การนำวัตถุที่เปนกลางทางไฟฟามาขัดสีกันจะทำใหวัตถุไมเปนกลางทางไฟฟา เนื่องจากอิเล็กตรอน
ถกู ถายโอนจากวัตถหุ นง่ึ ไปอีกวัตถหุ นึง่ โดยการถา ยโอนประจเุ ปนไปตาม กฎการอนุรักษประจไุ ฟฟา
4. สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด
ปรากฏการณท ีเ่ กิดจากประจุไฟฟาซึง่ สะสมอยูในบรเิ วณหนงึ่ แลว เกิดการถา ยโอนหรือการเคล่ือนท่ีของ
ประจุไฟฟาบริเวณนั้นไปยังอีกบริเวณหนึ่งในชว งเวลาสั้น ๆ เรียกปรากฏการณนั้นวา ปรากฏการณไฟฟาสถิต
สวนประจุไฟฟามี 2 ชนิด ไดแก ประจุบวกและประจุลบ โดยประจุชนิดเดียวกันจะผลักกันและประจุตางชนดิ
กันจะดูดซง่ึ กันและกัน
กฎการอนุรักษประจุไฟฟา กลาววา การทำใหวัตถุที่มีประจุไฟฟาไมไดเปนการสรางประจุไฟฟาขึ้นมา
ใหม แตเ ปนการถา ยโอนประจุไฟฟาจากทหี่ นึ่งไปยังอกี ทหี่ นึ่ง โดยท่ีผลรวมของปรมิ าณประจทุ ั้งหมดของระบบ
จะมคี า คงเดิมเสมอ
5. สมรรถนะสำคัญของผูเ รยี นและคุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค
คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค
1. รกั ชาติ ศาสน กษัตริย 5. อยูอ ยางพอเพยี ง
2. ซ่อื สตั ยส ุจรติ 6. มุงมัน่ ในการทำงาน
3. มวี นิ ยั 7. รักความเปนไทย
4. ใฝเรียนรู 8. มีจติ สาธารณะ
เบญจวถิ ีกาญจนา
1. เทดิ ทนู สถาบนั
2. กตญั ู
3. บุคลิกดี
4. มวี นิ ัย
5. ใหเกียรติ
สมรรถนะทส่ี ำคัญของผเู รียน
1. ความสามารถในการส่อื สาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทกั ษะชีวติ
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี
จดุ เนน สูก ารพัฒนาผเู รยี น
ความสามารถและทักษะท่จี ำเปนในการเรียนรูใ นศตวรรษท่ี 21 (3Rs x 8Cs x 2Ls)
R1 – Reading (อานออก)
R2 – (W)Riting (เขยี นได)
R3 – (A)Rithmetics (คิดเลขเปน)
C1 – Critical Thinking and Problem Solving (ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณและ
ทกั ษะในการแกป ญ หา)
C2 – Creativity and Innovation (ทักษะดานการสรา งสรรคแ ละนวตั กรรม)
C3 – Cross – cultural Understanding (ทักษะดานความเขาใจตางวัฒนธรรมตางกระบวน
ทัศน)
C4 – Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมือ การทำงานเปน
ทีมและภาวะผูนำ)
C5 – Communications, Information and Media Literacy (ทักษะดานการสอื่ สารสารสนเทศ
และรูเทาทนั สอื่ )
C6 – Computing and ICT Literacy (ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การส่ือสาร)
C7 – Career and Learning Skills (ทกั ษะอาชีพและทกั ษะการเรียนร)ู
C8 – Compassion (ความมีเมตตากรณุ า วนิ ยั คณุ ธรรม จริยธรรม)
L1 – Learning (ทักษะการเรยี นรู)
L2 – Leadership (ทักษะความเปน ผนู ำ)
6. กจิ กรรมการเรียนรู
แนวคดิ /รปู แบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนคิ : แบบสืบเสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ชวั่ โมงที่ 1
ขน้ั ที่ 1 กระตนุ ความสนใจ (Engage)
1. ครแู จงจุดประสงคการเรียนรใู หน กั เรยี นทราบ จากนัน้ ครูใหนกั เรียนทำแบบทดสอบกอนเรียน
ของหนวยการเรยี นรูที่ 6 ไฟฟาสถติ เพื่อตรวจสอบความรเู ดมิ ของนกั เรยี นเปนรายบคุ คลกอ นเขาสูกจิ กรรม
2. ครูถามคำถามกระตุนความสนใจของนักเรียนโดยใชคำถาม Big Question จากหนังสือเรียน
รายวิชาเพิ่มเตมิ วทิ ยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟาสถิต และรว มกันอภปิ รายแสดง
ความคิดเห็นอยา งอิสระโดยไมมีการเฉลยวาถกู หรือผิด ดังนี้
• ฟา ผาเกดิ ขน้ึ ไดอยางไร
(แนวตอบ : เกิดจากการถายเทประจุไฟฟาจำนวนมากจากพื้นที่หนึ่งไปอีกพื้นที่หนึ่งอยาง
รวดเร็ว เชน การถายเทประจุไฟฟาจากกอนเมฆลงมายงั พนื้ ดิน)
• เสน สนามไฟฟา มีอยูจรงิ หรือไม
(แนวตอบ : มอี ยูจริงแตไมส ามารถเหน็ ไดดว ยตาเปลา)
• เคร่อื งถายเอกสารทำงานไดอยางไร
(แนวตอบ : ทำผงหมึกใหมีประจุเปนลบ เพอ่ื ใหติดกับแผน ฟล มเฉพาะบริเวณที่มีประจุเปนบวก
ซึ่งจะไดลายเสนเหมือนตนฉบับ จากนั้นกดแผนกระดาษที่มีประจุบวกลงบนฟลมที่มีผงหมึกก็
จะไดภ าพสำเนาท่ีเหมือนตนฉบับ)
3. นกั เรียนตรวจสอบความเขา ใจของตนเองจากกรอบ Understanding Check ในหนังสือเรียน
รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต โดยบันทึกลงในสมุด
ประจำตวั นักเรยี น
4. ครถู ามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสือเรยี น รายวชิ าเพมิ่ เติมวทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5
เลม 2 หนว ยการเรียนรูท ี่ 6 ไฟฟาสถิต เพอื่ เปนการนำเขา สูบทเรียนวา “ปรากฏการณทางธรรมชาติท่ีเกิดจาก
ประจุไฟฟา มอี ะไรบา ง” จากนั้นครูกลาวเชื่อมโยงเขา สกู จิ กรรมการเรียนการสอน
(แนวตอบ : ขึ้นอยูกับดุลยพินิจของผูส อน เชน ฟา แลบ ฟา ผา การหวีผมท่ีแหง ดว ยหวีพลาสติก
แลว มเี สน ผมช้ขี นึ้ ตามหวี)
ขั้นที่ 2 สำรวจคนหา (Explore)
1. ครูนำอุปกรณสาธิตการทดลอง เชน ลูกโปง และกระดาษชิ้นเล็ก ๆ จากนั้นครูขออาสมัคร
นกั เรยี นจำนวน 1 – 2 คน ออกมาหนา ชัน้ เรียน โดยใหนักเรียนเปา ลกู โปงแลวนำลกู โปง ถูท่ีศรี ษะหลาย ๆ คร้ัง
แลวนำลกู โปง ไปไวใ กล ๆ กับกระดาษชิ้นเล็ก ๆ
2. ครใู หน ักเรียนแตละคนสังเกตกระดาษช้ินเล็ก ๆ วามีการเปลยี่ นแปลงอยางไรเมื่อนำลูกโปงไป
ไวใ กลจ ากนน้ั นกั เรียนแตล ะคนรวมกนั อภิปรายแสดงความคดิ เห็นอยา งอิสระโดยไมม ีการเฉลยวา ถกู หรือผดิ
3. นักเรียนแบงกลุม กลมุ ละ 4 – 5 คน ตามความสมัครใจ จากน้นั ใหน ักเรยี นแตละกลุมรวมกัน
ศึกษาคนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตร ฟส ิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟา สถติ หรือแหลงการเรยี นรตู าง ๆ เชน อินเทอรเน็ต
หองสมดุ
4. ครูแจกกระดาษฟลิปชารทใหนักเรียนกลุมละ 1 แผน จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกัน
อภิปรายระดมความคิดเห็นกันภายในกลุม แลวนำขอมูลที่ไดจากการอภิปราย มาจัดทำในรูปแบบตาง ๆ เชน
แผนผงั มโนทศั น ลงในกระดาษฟลิปชารท
(หมายเหตุ : ครเู รมิ่ ประเมนิ นักเรยี น โดยใชแบบสงั เกตพฤติกรรมการทำงานกลมุ )
5. นกั เรียนแตล ะกลุมออกมานำเสนอผลการศึกษาคนควาหนา ชั้นเรยี น ในระหวา งทนี่ ักเรียน
นำเสนอ ครูอาจเสนอแนะหรือแทรกขอมลู เพ่ิมเตมิ ในเร่ืองนน้ั ๆ เพือ่ ใหนักเรียนมีความเขา ใจท่ีถูกตองมาก
ยง่ิ ขึน้
(หมายเหตุ : ครเู ร่ิมประเมินนักเรยี น โดยใชแบบประเมินการนำเสนอผลงาน)
6. ครูตง้ั ประเดน็ คำถามกระตุนความคิดนักเรยี นวา “ปรากฏการณไ ฟฟาสถิต สามารถแบง ไดก ี่
ลกั ษณะอะไรบาง” โดยใหนักเรียนแตล ะกลุมรวมกนั อภิปรายแสดงความคิดเห็นเพื่อคำตอบ
(แนวตอบ : แบงได 3 ลกั ษณะ ไดแ ก การดึงดดู การผลัก และการเกิดประกายไฟฟา)
ชัว่ โมงที่ 2
ขนั้ ท่ี 2 สำรวจคนหา (Explore)
7. ครถู ามคำถาม Prior Knowledge จากหนงั สอื เรียน รายวิชาเพม่ิ เตมิ วิทยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5
เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เพื่อเปนการนำเขาสูบทเรียนวา “เพราะเหตุใดเมื่อถูทอพีวีซีดวยผา
สักหลาดแลวทอพีวีซีจึงดูดกระดาษชิ้นเล็ก ๆ ได” โดยใหนักเรียนรวมกันกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นอยาง
อิสระโดยไมมกี ารเฉลยวา ถูกหรือผดิ
(แนวตอบ : การถูกนั ทำใหเ กิดการเสียดสีกนั ระหวา งผวิ ของวัตถุทัง้ สอง อเิ ลก็ ตรอนในวัตถหุ น่งึ
ถกู กระตุนใหส่นั เร็วขึ้นและแรงขึน้ จนหลุดพนจากการยดึ เหน่ียวของนวิ เคลียส และเคล่ือนยา ย
ไปสูวัตถหุ นง่ึ ทำใหเกิดการถา ยโอนประจรุ ะหวา งวัตถุท้งั สอง)
8. นักเรียนแบงกลุม กลุมละ 3 คน ตามความสมัครใจ จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกัน
ศกึ ษาคนควา ขอมลู เก่ียวกับ เรื่อง ประจุไฟฟา จากหนังสอื เรยี น รายวิชาเพ่มิ เติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม
2 หนว ยการเรยี นรูท ่ี 6 ไฟฟา สถิต หรือแหลงการเรียนรตู า ง ๆ เชน อนิ เทอรเ นต็ หอ งสมุด
9. นักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายเรื่องที่ไดศึกษา จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันสรุป
ความรูท่ไี ดจ ากการศึกษาคนควาลงในสมดุ ประจำตวั นกั เรียน
(หมายเหตุ : ครูเรม่ิ ประเมนิ นักเรยี น โดยใชแบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลมุ )
10. นักเรียนนับจำนวน 1 – 6 วนไปเรื่อย ๆ จนครบทุกคน เพื่อแบงกลุมนักเรียนออกเปนกลุม
กลุมละ 6 คน โดยคนที่นับจำนวนเดียวกันใหอยูกลุมเดียวกนั จากนั้นครูแจงจดุ ประสงคของกจิ กรรมชนิดของ
แรงระหวา งประจุและชนดิ ของประจุไฟฟา ใหน ักเรยี นทราบเพ่ือเปน แนวทางการปฏิบัติกจิ กรรมที่ถูกตอง
11. นักเรียนแตละกลุมรวมกันศึกษากิจกรรม ชนิดของแรงระหวางประจุและชนิดของประจุ
ไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิม่ เตมิ วทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต โดย
ครูใชรูปแบบการเรียนรูแบบรวมมือมาจัดกระบวนการเรียนรู โดยกำหนดใหสมาชิกแตละคนภายในกลุมมี
บทบาทหนาที่ของตนเอง ดังนี้
• สมาชิกคนท่ี 1 – 2 ทำหนาที่ เตรียมวัสดุอุปกรณท ่ใี ชใ นการปฏิบัติกิจกรรมชนิดของ
แรง ระหวา งประจุและชนิดของประจไุ ฟฟา
• สมาชกิ คนท่ี 3 – 4 ทำหนาที่อานวธิ ีปฏบิ ตั ิกิจกรรมและนำมาอธบิ ายใหสมาชกิ ในกลมุ ฟง
• สมาชิกคนท่ี 5 – 6 ทำหนา ท่ี บนั ทกึ ผลการปฏิบัตกิ จิ กรรมลงในสมดุ ประจำตัวนักเรยี น
(หมายเหตุ : ครเู รมิ่ ประเมินนักเรยี น โดยใชแบบประเมินการปฏิบตั ิกิจกรรม)
12. นักเรียนแตละกลุมรวมกันปฏิบัติกิจกรรมตามขั้นตอน จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูที่ 6 ไฟฟา สถิต
13. นักเรียนแตละกลุมรวมกันแลกเปลี่ยนความรูและวิเคราะหผลการปฏิบัติกิจกรรม แลว
อภปิ รายผลรว มกัน
ช่ัวโมงที่ 3
ข้ันที่ 2 สำรวจคนหา (Explore)
14. นักเรียนแตล ะกลุมออกมานำเสนอผลการปฏิบัตกิ ิจกรรมหนาช้ันเรียน ในระหวางที่นกั เรียน
นำเสนอครูคอยใหข อเสนอแนะเพ่มิ เตมิ เพ่อื ใหน กั เรยี นมีความเขาใจท่ีถูกตองมากยิ่งขน้ึ
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมนิ นกั เรียน โดยใชแบบประเมินการนำเสนอผลงาน)
15. นักเรยี นแตล ะกลุมรว มกนั ตอบคำถามทายกจิ กรรม ชนิดของแรงระหวางประจุและชนิดของ
ประจุไฟฟา โดยใหน ักเรียนแตละกลมุ รวมกนั อภิปรายแสดงความคิดเห็นเพ่ือหาคำตอบ จากนั้นครูสุมนักเรียน
จำนวน 4 – 5 กลมุ ออกมานำเสนอคำตอบของกลมุ ตนเองหนา ชัน้ เรียน
16. เมือ่ นกั เรียนแตละกลมุ นำเสนอคำตอบของกลมุ ตนเองเรียบรอยแลว นกั เรียนและครูรวมกัน
อภิปรายผลทา ยกจิ กรรม ชนดิ ของแรงระหวางประจุและชนดิ ของประจไุ ฟฟา และเฉลยคำถามทายกิจกรรม
17. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียน โดยใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปราย
แสดงความคิดเห็นเพื่อหาคำตอบ ดังนี้
• เม่อื ถูแผน พีวซี ดี ว ยผาสักหลาด จะเกิดส่ิงใดขึน้
(แนวตอบ : แผน พีวีซีจะเกดิ ประจลุ บเกิดขน้ึ )
• อะตอม ประกอบดว ยอะไรบาง
(แนวตอบ : อะตอม ประกอบดว ย โปรตอน นวิ ตรอน และอเิ ลก็ ตรอน)
• โปรตอน นิวตรอน และอิเล็กตรอน มปี ระจุเหมอื นกนั หรอื ไม อยา งไร
(แนวตอบ : มปี ระจุไมเ หมือนกนั โปรตอน มีประจเุ ปนบวก นวิ ตรอน มีประจุเปนกลาง
หรือไมมีประจุไฟฟา และอเิ ล็กตรอน มปี ระจเุ ปนลบ)
ชวั่ โมงที่ 4
ขน้ั ที่ 2 สำรวจคน หา (Explore)
18. ครูถามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสอื เรียน รายวชิ าเพ่ิมเตมิ วิทยาศาสตร ฟสิกส ม.
5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เพื่อเปนการนำเขาสูบทเรียนวา “ถานำผาไหมถูที่แทงแกวจะเกิด
ประจุเชนเดียวกับการถูทอพีวีซีดว ยผาสักหลาดหรือไม” โดยใหนักเรียนรวมกันกันอภิปรายแสดงความคิดเห็น
อยา งอิสระโดยไมม กี ารเฉลยวาถูกหรือผิด
(แนวตอบ : เกดิ เพราะการถกู ทอ พวี ีซีดว ยผา สกั หลาดสามารถทำใหเ กิดการถา ยเทประจุได
เชนเดียวกับการนำผาไหมถกู บั แทง แกว )
19. นักเรยี นจบั คูกบั เพอื่ นในชน้ั เรียน ตามความสมคั รใจ จากนั้นใหนักเรียนแตล ะคูรวมกันศึกษา
คนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง กฎการอนุรักษประจุไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ่ี 6 ไฟฟาสถติ หรอื แหลงการเรยี นรูตาง ๆ เชน อนิ เทอรเ น็ต หองสมุด
20. นกั เรียนแตละครู วมกันอภปิ รายเรือ่ งที่ไดศึกษา จากนน้ั ใหนกั เรยี นแตละครู วมกันสรุปความรู
ที่ไดจากการศึกษาคนควาเกี่ยวกับกฎอนุรักษประจุไฟฟา มาใชในการอธิบายปรากฏการณตาง ๆ ทางไฟฟา
หรือนำกฎการอนรุ กั ษประจุไฟฟามาประยุกตใช ลงในใบงานท่ี 6.1.1 เรอ่ื ง กฎการอนรุ ักษประจไุ ฟฟา พรอม
ตกแตงใหสวยงาม
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมนิ นกั เรยี น โดยใชแบบสังเกตพฤตกิ รรมการทำงานกลุม )
ช่วั โมงท่ี 5
ข้นั ท่ี 3 อธิบายความรู (Explain)
21. นกั เรียนแตละคอู อกมานำเสนอผลงานหนา ช้ันเรียน ในระหวางที่นักเรยี นนำเสนอ ครูคอยให
ขอ เสนอแนะเพ่มิ เติมเพ่ือใหนักเรียนมีความเขา ใจทถ่ี ูกตอ งมากย่ิงขึ้น
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมนิ นักเรียน โดยใชแ บบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
22. ครูต้ังประเด็นคำถามกระตนุ ความคดิ นกั เรียนวา “กฎการอนรุ กั ษป ระจไุ ฟฟา หมายถงึ ” โดย
ใหน ักเรยี นแตละคนรว มกันอภปิ รายแสดงความคดิ เห็นเพอ่ื หาคำตอบ
(แนวตอบ : กฎการอนุรักษประจไุ ฟฟา หมายถงึ การทำใหวตั ถมุ ีประจไุ ฟฟา ไมไดสรางประจุ
ไฟฟาข้ึนมาใหม แตเปน การถายโอนประจุไฟฟา จากท่ีหน่ึงไปยังอีกทห่ี นึ่ง โดยทผ่ี ลรวมของ
ปรมิ าณประจุทั้งหมดของระบบจะมีคาคงเดิมเสมอ)
ข้นั ท่ี 4 ขยายความเขาใจ (Elaborate)
23. ครูเปดโอกาสใหนักเรียนซักถามเนื้อหาเกี่ยวกับ เรื่อง ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา
ประจุไฟฟาและกฎการอนุรักษประจุไฟฟา และใหความรูเพิ่มเติมจากคำถามของนักเรียน โดยครูใช
PowerPoint เรื่อง ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา ประจุไฟฟา และกฎการอนุรักษประจุไฟฟา ในการ
อธิบายเพ่มิ เตมิ
24. นกั เรยี นแตล ะคนทำ Unit Question 6 เรอ่ื ง ปรากฏการณธ รรมชาติของไฟฟา ประจุไฟฟา
และกฎการอนุรักษประจุไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการ
เรยี นรูที่ 6 ไฟฟา สถิต ลงในสมดุ ประจำตัวนักเรยี น
25. นกั เรยี นแตล ะคนทำแบบฝกหัด เรอื่ ง ปรากฏการณธ รรมชาติของไฟฟา ประจุไฟฟา และกฎ
การอนุรักษประจุไฟฟา จากแบบฝกหัด รายวิชาเพ่ิมเติมวิทยาศาสตรฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูท่ี
6 ไฟฟา สถิต เปนการบานสงในช่วั โมงถัดไป
ขัน้ ท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูตรวจสอบผลการทำแบบทดสอบกอนเรียนหนวยการเรยี นรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เพื่อตรวจสอบ
ความเขา ใจกอนเรียนของนกั เรยี น
2. ครูประเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤตกิ รรมการทำงานกลมุ และจากการนำเสนอผลการปฏิบัติกิจกรรมหนา ชัน้ เรียน
3. ครูตรวจสอบความเขาใจของนักเรียนจากกรอบ Understanding Check ในสมุดประจำตัว
นกั เรียน
4. ครูวดั และประเมินผลการปฏบิ ัติกจิ กรรม ชนดิ ของแรงระหวา งประจแุ ละชนดิ ของประจุไฟฟา
5. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานที่ 6.1.1 เรื่อง กฎการอนุรักษประจุไฟฟา
6. ครูตรวจแบบฝกหัดจาก Unit Question 6 เรื่อง ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา ประจุ
ไฟฟา และกฎการอนุรักษป ระจุไฟฟา ในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
7. ครูตรวจสอบแบบฝกหัด เรื่อง ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา ประจุไฟฟา และกฎการ
อนุรักษประจุไฟฟา จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6
ไฟฟาสถิต
8. นักเรยี นและครรู ว มกันสรุปเกยี่ วกบั ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา ประจไุ ฟฟา และกฎการ
อนุรักษประจุไฟฟา ซึ่งไดขอสรุปรวมกันวา “ปรากฏการณไฟฟาในธรรมชาติ เชน ฟาแลบ ฟาผา ฟารอง เปน
ปรากฏการณที่เกิดจากประจุไฟฟาซึ่งสะสมอยูใ นบริเวณใดบริเวณหน่ึง แลวเกิดการถายโอนหรอื การเคลื่อนท่ี
ของประจุไฟฟา ประจไุ ฟฟา มี 2 ชนิด ไดแ ก ประจบุ วก และประจุลบ ประจุชนิดเดยี วกนั จะผลกั กัน และประจุ
ตางชนิดกันจะดึงดูดกัน และกฎการอนุรักษประจุไฟฟา คือ การทำใหวัตถุมีประจุไฟฟาไมไดสรางประจุไฟฟา
ข้ึนมาใหม แตเปน การถายโอนประจุไฟฟาจากทห่ี น่ึงไปยังอีกที่หน่ึง โดยท่ีผลรวมของปริมาณประจุทั้งหมดของ
ระบบจะมีคาคงเดิมเสมอ”
7. การวัดและประเมนิ ผล
รายการวัด วธิ วี ดั เครอื่ งมือ เกณฑการประเมิน
7.1 การประเมนิ กอ นเรียน - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบกอนเรียน - ประเมินตามสภาพ
กอนเรียน หนว ยการ หนว ยการเรยี นรทู ี่ 6 จรงิ
- แบบทดสอบกอนเรียน เรียนรทู ่ี 6 ไฟฟาสถิต ไฟฟาสถติ
หนว ยการเรียนรูที่ 6 - รอยละ 60 ผาน
ไฟฟา สถิต - ตรวจใบงานที่ 6.1.1 - ใบงานท่ี 6.1.1 เกณฑ
7.2 การประเมนิ ระหวา ง - ตรวจแบบฝก หดั - แบบฝกหดั - รอยละ 60 ผา น
การจดั กจิ กรรม เกณฑ
1) ประจุไฟฟาและ - ประเมนิ การปฏบิ ัติ - แบบประเมินการ - ระดับคณุ ภาพ 2
กฎการอนุรกั ษ กิจกรรม ปฏิบัตกิ จิ กรรม ผานเกณฑ
ประจุไฟฟา
2) ผลบันทกึ การปฏบิ ตั ิ - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมินการ - ระดบั คุณภาพ 2
กิจกรรมชนดิ ของ ผลงาน/ผลการปฏิบัติ นำเสนอผลงาน ผา นเกณฑ
แรงระหวางประจุ กจิ กรรม - ระดับคณุ ภาพ 2
และชนดิ ของประจุ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม ผา นเกณฑ
ไฟฟา การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล
3) การนำเสนอผลงาน/
ผลการปฏบิ ัติ
กจิ กรรม
4) พฤตกิ รรมการ
ทำงานรายบคุ คล
รายการวัด วิธวี ดั เครื่องมอื เกณฑก ารประเมิน
5) พฤตกิ รรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2
การทำงานกลุม การทำงานกลุม ผา นเกณฑ
ทำงานกลุม - สงั เกตความมีวนิ ยั - แบบประเมิน - ระดับคณุ ภาพ 2
6) คณุ ลักษณะ รบั ผดิ ชอบ ใฝเ รียนรู คณุ ลกั ษณะ ผานเกณฑ
ซือ่ สัตย สุจรติ และ อันพึงประสงค
อันพงึ ประสงค มงุ ม่นั
ในการทำงาน
8. สอ่ื /แหลงการเรยี นรู
8.1 สอ่ื การเรยี นรู
1) หนังสอื เรียน รายวิชาเพิม่ เติมวทิ ยาศาสตร ฟส ิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูที่ 6 ไฟฟา สถิต
2) แบบฝกหดั รายวิชาเพิ่มเตมิ วิทยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟา สถิต
3) วัสดอุ ปุ กรณท่ใี ชใ นการปฏบิ ตั ิกิจกรรมชนดิ ของแรงระหวา งประจุและชนิดของประจุไฟฟา
4) PowerPoint เร่อื ง ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา ประจุไฟฟา และกฎการอนุรกั ษป ระจุไฟฟา
5) อุปกรณสาธติ การทดลอง เชน ลกู โปง และกระดาษชนิ้ เล็ก ๆ
6) สมุดประจำตวั นักเรยี น
8.2 แหลงการเรียนรู
1) หองเรียน
2) หอ งสมุด
3) อนิ เทอรเ นต็
แผนการจดั การเรียนรทู ่ี 2
รายวชิ า ฟส ิกส 4 รหัสวิชา ว30204 ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปท ่ี 5
กลมุ สาระการเรียนรวู ิทยาศาสตร ภาคเรียนท่ี 2 ปการศึกษา 2564
หนว ยการเรยี นรูท่ี 2 เรือ่ ง ไฟฟา สถติ เวลา 33 ช่วั โมง
เรือ่ ง การเหนีย่ วนำไฟฟา เวลา 3 ชั่วโมง
ผูสอน นายธนพันธ เพ็งสวัสดิ์ โรงเรียนกาญจนาภเิ ษกวทิ ยาลยั สุราษฎรธ านี
1. ผลการเรยี นรู
ทดลอง และอธิบายการทำวัตถทุ เ่ี ปนกลางทางไฟฟา ใหมปี ระจไุ ฟฟา โดยการขัดสีกันและการเหนี่ยวนำ
ไฟฟา สถิต
2. จุดประสงคการเรียนรู
1. อธิบายการเหนย่ี วนำไฟฟาสถติ ได (K)
2. ปฏิบัติกิจกรรมการทำใหอิเล็กโทรสโคปมีประจุโดยการเหนี่ยวนำไดอยางถูกตองและเปนลำดับ
ขัน้ ตอน (P)
3. มีความมุงม่ันในการเรยี นรูและการทำงานที่ไดรับมอบหมายตลอดเวลา (A)
3. สาระการเรียนรู
การนำวัตถุที่เปนกลางทางไฟฟามาขัดสีกันจะทำใหวัตถุไมเปนกลางทางไฟฟา เนื่องจากอิเล็กตรอน
ถกู ถายโอนจากวัตถุหนงึ่ ไปอกี วัตถุหนึง่ โดยการถายโอนประจุเปน ไปตาม กฎการอนุรักษป ระจุไฟฟา
เมอื่ นำวัตถุที่มีประจุไฟฟาไปใกลตวั นำไฟฟาจะทำใหเกิดประจุชนดิ ตรงขามบนตัวนำทางดานที่ใกลวัตถุ
และประจชุ นดิ เดยี วกนั ดานทไ่ี กลวตั ถเุ รยี กวิธกี ารนว้ี า การเหนีย่ วนำไฟฟาสถิต ซึง่ สามารถใชวิธกี ารน้ใี นการทำ
ใหวัตถุมปี ระจุได
4. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด
การเหนี่ยวนำไฟฟาเปนการนำวัตถุที่มีประจุไฟฟาใกลตัวนำไฟฟา สงผลใหเกิดประจุชนิดตรงขามบน
ดา นใกลข องตวั นำ และเกดิ ประจชุ นดิ เดียวกันบนดานไกลของตวั นำ
5. สมรรถนะสำคัญของผูเรยี นและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค
คณุ ลักษณะอันพึงประสงค
1. รกั ชาติ ศาสน กษัตริย 5. อยอู ยา งพอเพียง
2. ซอื่ สตั ยสุจริต 6. มงุ มั่นในการทำงาน
3. มีวินยั 7. รักความเปน ไทย
4. ใฝเ รยี นรู 8. มจี ิตสาธารณะ
เบญจวิถกี าญจนา
1. เทิดทนู สถาบัน
2. กตญั ู
3. บคุ ลิกดี
4. มวี นิ ยั
5. ใหเ กยี รติ
สมรรถนะทส่ี ำคญั ของผูเ รยี น
1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกป ญหา
4. ความสามารถในการใชท ักษะชีวติ
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี
จุดเนน สกู ารพฒั นาผูเรียน
ความสามารถและทกั ษะท่ีจำเปนในการเรยี นรูใ นศตวรรษที่ 21 (3Rs x 8Cs x 2Ls)
R1 – Reading (อานออก)
R2 – (W)Riting (เขียนได)
R3 – (A)Rithmetics (คิดเลขเปน)
C1 – Critical Thinking and Problem Solving (ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณและ
ทักษะในการแกปญหา)
C2 – Creativity and Innovation (ทกั ษะดา นการสรา งสรรคและนวตั กรรม)
C3 – Cross – cultural Understanding (ทักษะดานความเขาใจตางวัฒนธรรมตางกระบวน
ทศั น)
C4 – Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมือ การทำงานเปน
ทมี และภาวะผูนำ)
C5 – Communications, Information and Media Literacy (ทกั ษะดา นการสื่อสารสารสนเทศ
และรูเ ทา ทันสอื่ )
C6 – Computing and ICT Literacy (ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การสอื่ สาร)
C7 – Career and Learning Skills (ทกั ษะอาชีพและทกั ษะการเรยี นรู)
C8 – Compassion (ความมเี มตตากรณุ า วนิ ยั คุณธรรม จรยิ ธรรม)
L1 – Learning (ทักษะการเรยี นร)ู
L2 – Leadership (ทกั ษะความเปน ผูนำ)
6. กจิ กรรมการเรยี นรู
แนวคดิ /รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนคิ : แบบสืบเสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ชั่วโมงท่ี 1
ข้ันที่ 1 กระตุนความสนใจ (Engage)
1. ครูทบทวนความรูเดิมของนักเรียนเกี่ยวกับ เรื่อง ปรากฏการณธรรมชาติของไฟฟา ประจุ
ไฟฟา และกฎการอนุรักษป ระจไุ ฟฟา จากนัน้ ครแู จงจุดประสงคการเรียนรใู หน ักเรียนทราบ
2. ครูนำโฟมรูปทรงกลมเลก็ ๆ มาหุมดวยอะลูมิเนียมฟอยด จากนั้นมาแขวนดวยเสน ดาย โดย
ใหโฟมรูปทรงกลมที่ถูกหุมดวยอะลูเนียมฟอยดหอยในแนวดิ่ง แลวนำทอพีวีซีมาไวใกล ๆ แลวใหนักเรียนแต
ละคนสังเกตการเปล่ียนแปลง
3. ครูสาธิตการทดลองซ้ำ โดยการนำทอพีวีซีมาถูกับผาสักหลาดแลวไปไวใกล ๆ โฟมรูปทรง
กลมทถี่ กู หุม ดวยอะลมู เิ นียมฟอยด แลว ใหนกั เรียนแตละคนสังเกตการณเปลยี่ นแปลงอีกครั้ง
4. นักเรียนและครูรว มกันสนทนาเกีย่ วกับการเปลี่ยนแปลงของโฟมรูปทรงกลมทั้งสองกรณี โดย
ใหนักเรียนรว มกนั อภปิ รายแสดงความคิดเห็นอยา งอิสระโดยไมมกี ารเฉลยวาถูกหรอื ผิด
5. ครูถามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เพื่อเปนการนำเขาสูบทเรียนวา “เมื่อนำวัตถุที่มีประจุเขาใกล
วัตถุที่เปนกลาง วัตถุทั้งสองจะเกิดการเปลี่ยนแปลงอยางไร” จากนั้นครูกลาวเชื่อมโยงเขาสูกิจกรรมการเรียน
การสอน
(แนวตอบ : เมอ่ื นำวตั ถทุ ่ีมีประจเุ ขา ใกลวตั ถทุ ีเ่ ปน กลางจะทำใหเ กิดประจุชนิดตรงขามบน
ตวั นำดา นใกลและเกิดประจชุ นิดเดียวกันบนตัวนำดา นไกล)
ขั้นที่ 2 สำรวจคน หา (Explore)
1. นกั เรยี นแบงกลุม กลุม ละ 3 – 4 คน ตามความสมัครใจ จากนนั้ ใหนักเรยี นแตละกลุมรวมกัน
ศึกษาคนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง การเหนี่ยวนำไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟาสถติ หรอื แหลงการเรียนรูตา ง ๆ เชน อินเตอรเ นต็ หองสมดุ OR Code
เร่อื ง การเหนยี่ วนำไฟฟา
2. นักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายเรื่องที่ไดศึกษา จากนั้นใหนักเรียนแตละคนเขียนสรุป
ความรูทไี่ ดจ ากการศึกษาคน ควาลงในสมุดประจำตวั นกั เรียน เพ่อื นำสง ครทู ายชวั่ โมง
(หมายเหตุ : ครเู ริม่ ประเมินนักเรยี น โดยใชแ บบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล)
3. ครูสุมนักเรียนออกมานำเสนอผลจากการศึกษาคนควาหนาชั้นเรียน โดยสุมออกมาเพียง 6
คน ซ่งึ ครูเปนคนเลือกวาจะใหน กั เรียนคนไหนนำเสนอเรื่องอะไร ตามหัวขอ เรือ่ ง ดงั ตอ ไปน้ี
• คนท่ี 1 – 2 เรือ่ ง การเหน่ียวนำไฟฟา
• คนที่ 3 – 4 เรื่อง การใชอิเล็กโทรสโคปแบบลูกพิทตรวจสอบชนิดของประจุไฟฟาบนวัตถุมี
ประจุ
• คนท่ี 5 – 6 เรื่อง การใชอิเล็กโทรสโคปแบบแผน โลหะตรวจสอบชนดิ ของประจุไฟฟาบนวัตถุ
มปี ระจุ
(หมายเหตุ : ครเู ร่ิมประเมินนักเรยี น โดยใชแบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
4. ขณะที่นักเรียนนำเสนอ ครูอาจเสนอแนะหรือแทรกขอมูลเพิ่มเติมในเรื่องนั้น ๆ เพื่อให
นกั เรียนมคี วามเขา ใจที่ถูกตอ งมากย่ิงขน้ึ
5. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียน โดยใหนักเรียนแตละคนรวมกันอภปิ รายแสดง
ความคิดเหน็ เพอ่ื หาคำตอบ ดังนี้
• อุปกรณตรวจสอบประจุไฟฟา เรยี กวา อะไร
(แนวตอบ : อิเลก็ โทรสโคป)
• อิเลก็ โทรสโคป แบงเปนก่ีชนดิ อะไรบา ง
(แนวตอบ : อิเลก็ โทรสโคป แบงเปน 2 ชนิด ไดแ ก อิเล็กโทรสโคปแบบแผน โลหะ และอเิ ลก็
โทรสโคปแบบลกู พทิ )
• ถา ตองการทำใหตัวนำทเ่ี ปนกลางกลายเปนตัวนำที่มีประจสุ ามารถทำไดดวยวธิ ีใด
(แนวตอบ : การเหนีย่ วนำ โดยตวั นำจะมปี ระจุชนดิ ตรงขามกบั ประจุของแทง วัตถุทีม่ า
เหน่ียวนำ และปรมิ าณประจุของวัตถุมปี ระจุทม่ี าเหน่ยี วนำยังคงมีคาเทาเดมิ )
ช่ัวโมงท่ี 2
ขั้นท่ี 2 สำรวจคนหา (Explore) (ตอ)
6. นักเรียนแบงกลุม กลุมละ 6 คน ตามความสมัครใจ จากนั้นครูแจงจุดประสงคของกิจกรรม
การทำใหอิเล็กโทรสโคปมีประจุโดยการเหนี่ยวนำ ใหนักเรียนทราบเพื่อเปนแนวทางการปฏิบัติกิจกรรมที่
ถูกตอง
7. นักเรียนแตละกลุมรวมกันศึกษากิจกรรม การทำใหอิเล็กโทรสโคปมีประจุโดยการเหนี่ยวนำ
จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิตโดยครูใช
รูปแบบการเรียนรูแบบรวมมือมาจัดกระบวนการเรียนรู โดยกำหนดใหสมาชิกแตละคนภายในกลุมมีบทบาท
หนาท่ีของตนเอง ดังนี้
• สมาชิกคนที่ 1 – 2 ทำหนาที่ เตรียมวัสดุอุปกรณที่ใชในการปฏิบัติกิจกรรมการทำให
อเิ ลก็ โทรสโคปมีประจุโดยการเหน่ียวนำ
• สมาชกิ คนท่ี 3 – 4 ทำหนาท่ีอานวธิ ปี ฏบิ ัตกิ จิ กรรมและนำมาอธบิ ายใหสมาชิกในกลมุ ฟง
• สมาชิกคนที่ 5 – 6 ทำหนา ท่ี บันทกึ ผลการปฏิบัติกจิ กรรมลงในสมุดประจำตวั นักเรียน
(หมายเหตุ : ครเู รม่ิ ประเมินนักเรียน โดยใชแบบประเมินการปฏบิ ตั ิกิจกรรม)
8. นักเรียนแตละกลุมรวมกันปฏิบัติกิจกรรมตามขั้นตอน จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรูท่ี 6 ไฟฟาสถิต
9. นักเรียนแตละกลุมรวมกันแลกเปลี่ยนความรูและวิเคราะหผลการปฏิบัติกิจกรรม แลว
อภิปรายผลรวมกัน
ชัว่ โมงท่ี 3
ขน้ั ที่ 3 อธบิ ายความรู (Explain)
10. นักเรียนแตล ะกลุมออกมานำเสนอผลการปฏิบัตกิ ิจกรรมหนาช้ันเรียน ในระหวางท่ีนักเรียน
นำเสนอครคู อยใหขอ เสนอแนะเพ่ิมเติมเพอื่ ใหนักเรยี นมีความเขา ใจทถ่ี ูกตอ งมากยงิ่ ขน้ึ
(หมายเหตุ : ครูเรมิ่ ประเมนิ นกั เรียน โดยใชแ บบประเมินการนำเสนอผลงาน)
11. นกั เรียนแตล ะกลุมรวมกนั ตอบคำถามทายกิจกรรม การทำใหอ ิเล็กโทรสโคปมีประจุโดยการ
เหนี่ยวนำโดยใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นเพื่อหาคำตอบ จากนั้นครูสุมนักเรียน
จำนวน 4 – 5 กลุม ออกมานำเสนอคำตอบของกลมุ ตนเองหนาชนั้ เรียน
12. เม่อื นกั เรียนแตละกลุมนำเสนอคำตอบของกลุม ตนเองเรยี บรอยแลว นกั เรียนและครูรวมกัน
อภิปรายผลทา ยกจิ กรรม การทำใหอ ิเล็กโทรสโคปมีประจุโดยการเหน่ียวนำ และเฉลยคำถามทา ยกิจกรรม
ขั้นที่ 4 ขยายความเขา ใจ (Elaborate)
13. ครูเปดโอกาสใหนักเรียนซักถามเนื้อหาเกี่ยวกับ เรื่อง การเหนี่ยวนำไฟฟา และใหความรู
เพิม่ เตมิ จากคำถามของนกั เรียน โดยครูใช PowerPoint เร่อื ง การเหนีย่ วนำไฟฟา ในการอธิบายเพมิ่ เติม
14. นักเรียนทำ Topic Question เรื่อง การเหนี่ยวนำไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วิทยาศาสตร ฟส ิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูท่ี 6 ไฟฟา สถติ ลงในสมดุ ประจำตวั นักเรียน
15. นักเรียนแตล ะคนทำ Unit Question 6 เร่อื ง การเหนี่ยวนำไฟฟา จากหนงั สือเรียน รายวิชา
เพิ่มเตมิ วิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟาสถติ ลงในสมดุ ประจำตวั นักเรยี น
16. นักเรียนแตละคนทำแบบฝกหัด เรื่อง การเหน่ียวนำไฟฟา จากแบบฝก หดั รายวิชาเพิ่มเติม
วิทยาศาสตรฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรูท ่ี 6 ไฟฟาสถิต เปน การบานสง ในชว่ั โมงถัดไป
ข้ันท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤตกิ รรมการทำงานกลมุ และจากการนำเสนอผลการปฏิบัติกิจกรรมหนา ชั้นเรยี น
2. ครูวัดและประเมินผลการปฏิบัตกิ ิจกรรม การทำใหอ ิเลก็ โทรสโคปมปี ระจโุ ดยการเหนย่ี วนำ
3. ครูตรวจ Topic Question เรอื่ ง การเหนย่ี วนำไฟฟา ในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
4. ครูตรวจแบบฝก หัดจาก Unit Question 6 เรอื่ งการเหน่ียวนำไฟฟาในสมดุ ประจำตัวนกั เรียน
5. ครูตรวจสอบแบบฝกหัด เรื่อง การเหนี่ยวนำไฟฟา จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตรฟ สิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูท่ี 6 ไฟฟา สถติ
6. นักเรียนและครูรวมกันสรุปเกี่ยวกับการเหนี่ยวนำไฟฟา ซึ่งไดขอสรุปรวมกันวา “การทำให
ตวั นำทเ่ี ปนกลางกลายเปน ตัวนำทีม่ ปี ระจุ นอกจากการถูแลวยงั สามารถทำไดโดยการนำวตั ถุทีม่ ปี ระจุไปสัมผัส
กับตัวนำที่เปนกลาง ซึ่งเรียกวา การเหนี่ยวนำ (induction) การนำวัตถุที่มีประจุเขาใกลตัวนำไฟฟาจะทำให
เกิดประจชุ นิดตรงขา มบนตวั นำดา นใกล และเกิดประจุชนิดเดยี วกันบนตัวนำดา นไกล”
7. การวดั และประเมนิ ผล วิธวี ดั เครอื่ งมอื เกณฑก ารประเมิน
รายการวัด - ตรวจแบบฝกหดั - แบบฝก หดั - รอยละ 60 ผาน
เกณฑ
7.1 การประเมนิ ระหวาง
การจดั กิจกรรม
1) การเหนยี่ วนำไฟฟา
รายการวดั วิธวี ัด เคร่อื งมอื เกณฑก ารประเมนิ
2) ผลบันทกึ การปฏบิ ตั ิ - ประเมินการปฏบิ ัติ - แบบประเมินการปฏบิ ตั ิ - ระดับคุณภาพ 2
กิจกรรม กจิ กรรม ผานเกณฑ
กจิ กรรมการทำให
อิเลก็ โทรสโคป - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมนิ การนำเสนอ - ระดับคณุ ภาพ 2
มีประจุโดยการ ผลงาน/ผลการปฏิบตั ิ ผลงาน ผา นเกณฑ
เหนี่ยวนำ กจิ กรรม - ระดบั คุณภาพ 2
3) การนำเสนอผลงาน/ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ผา นเกณฑ
ผลการปฏิบัติ การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล
กจิ กรรม
4) พฤติกรรมการ
ทำงานรายบุคคล
5) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดับคุณภาพ 2
ทำงานกลุม การทำงานกลุม การทำงานกลุม ผานเกณฑ
- สังเกตความมีวินยั - แบบประเมนิ - ระดับคณุ ภาพ 2
6) คุณลักษณะ รบั ผดิ ชอบ ใฝเ รยี นรู คณุ ลกั ษณะ ผานเกณฑ
อนั พงึ ประสงค ซือ่ สตั ย สจุ ริต และ อันพงึ ประสงค
มงุ มั่นในการทำงาน
8. สื่อ/แหลงการเรียนรู
8.1 สือ่ การเรยี นรู
1) หนงั สือเรยี น รายวิชาเพ่มิ เติมวทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟาสถติ
2) แบบฝกหดั รายวิชาเพ่ิมเตมิ วทิ ยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟา สถิต
3) วสั ดุอปุ กรณท ี่ใชใ นการปฏิบัติกิจกรรมการทำใหอิเล็กโทรสโคปมีประจุโดยการเหนี่ยวนำ
4) PowerPoint เรื่อง การเหน่ยี วนำไฟฟา
5) โฟมรปู ทรงกลมเลก็ ๆ
6) อะลูมิเนียมฟอยด
7) ทอพีวีซี
8) ผา สักหลาด
9) QR Code เร่ือง การเหน่ยี วนำไฟฟา
10) สมดุ ประจำตวั นักเรยี น
8.2 แหลงการเรยี นรู
1) หองเรยี น
2) หองสมุด
3) อนิ เทอรเนต็
แผนการจัดการเรยี นรทู ี่ 3
รายวิชา ฟสิกส 4 รหสั วิชา ว30204 ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปท่ี 5
กลมุ สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตร ภาคเรยี นที่ 2 ปก ารศกึ ษา 2564
หนวยการเรียนรทู ี่ 2 เรอื่ ง ไฟฟาสถติ เวลา 33 ชว่ั โมง
เรือ่ ง แรงระหวา งประจุและกฎของคลู อมบ เวลา 3 ชั่วโมง
ผสู อน นายธนพนั ธ เพง็ สวัสด์ิ โรงเรยี นกาญจนาภเิ ษกวทิ ยาลัย สุราษฎรธานี
1. ผลการเรยี นรู
อธิบาย และคำนวณแรงไฟฟา ตามกฎของคูลอมบ
2. จุดประสงคก ารเรยี นรู
1. อธิบายแรงระหวา งประจุและกฎของคลู อมบได (K)
2. ตรวจสอบหาปรมิ าณตา ง ๆ ที่เก่ยี วของกับแรงไฟฟาตามกฎของคูลอมบได (P)
3. มีความใฝเรียนรูแ ละมีความมงุ มน่ั ในการทำงาน (A)
3. สาระการเรียนรู
จุดประจุไฟฟามีแรงกระทำซึ่งกันและกัน โดยมีทิศอยูในแนวเสนตรงระหวางจุดประจุทั้งสอง และมี
ขนาดของแรงระหวางจุดประจุแปรผันตรงกับผลคูณของขนาดของประจุทั้งสองและแปรผกผันกับกำลังสอง
ของระยะหางระหวางจุดประจุ ซ่ึงเปนไปตามกฎของคลู อมบ เขยี นแทนไดดวยสมการ
F12 = k qr112q22 1
เมอ่ื k = 4πε0
4. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
กฎของคูลอมบ กลาววา ขนาดของแรงระหวางประจุเปนสัดสว นโดยตรงกับผลคูณของปริมาณประจุ
ของจุดประจุทงั้ สอง แตเ ปน สัดสวนผกผันกำลังสองของระยะหางระหวา งจดุ ประจทุ ้ังสอง
5. สมรรถนะสำคญั ของผเู รยี นและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค
คณุ ลักษณะอันพึงประสงค
1. รักชาติ ศาสน กษตั ริย 5. อยูอ ยางพอเพยี ง
2. ซอ่ื สตั ยส จุ ริต 6. มุงม่ันในการทำงาน
3. มวี นิ ยั 7. รักความเปน ไทย
4. ใฝเรียนรู 8. มีจติ สาธารณะ
เบญจวถิ ีกาญจนา
1. เทดิ ทนู สถาบนั
2. กตัญู
3. บุคลกิ ดี
4. มวี นิ ยั
5. ใหเกียรติ
สมรรถนะทส่ี ำคัญของผเู รยี น
1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกป ญ หา
4. ความสามารถในการใชทกั ษะชีวิต
5. ความสามารถในการใชเ ทคโนโลยี
จุดเนนสูก ารพัฒนาผเู รยี น
ความสามารถและทกั ษะท่จี ำเปน ในการเรยี นรใู นศตวรรษท่ี 21 (3Rs x 8Cs x 2Ls)
R1 – Reading (อา นออก)
R2 – (W)Riting (เขียนได)
R3 – (A)Rithmetics (คดิ เลขเปน)
C1 – Critical Thinking and Problem Solving (ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณและ
ทกั ษะในการแกป ญหา)
C2 – Creativity and Innovation (ทักษะดานการสรางสรรคแ ละนวัตกรรม)
C3 – Cross – cultural Understanding (ทักษะดานความเขาใจตางวัฒนธรรมตางกระบวน
ทศั น)
C4 – Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมือ การทำงานเปน
ทมี และภาวะผนู ำ)
C5 – Communications, Information and Media Literacy (ทกั ษะดานการส่อื สารสารสนเทศ
และรเู ทาทันส่อื )
C6 – Computing and ICT Literacy (ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การสื่อสาร)
C7 – Career and Learning Skills (ทกั ษะอาชพี และทกั ษะการเรยี นร)ู
C8 – Compassion (ความมีเมตตากรุณา วนิ ัย คณุ ธรรม จริยธรรม)
L1 – Learning (ทักษะการเรยี นร)ู
L2 – Leadership (ทกั ษะความเปนผูน ำ)
6. กจิ กรรมการเรียนรู
แนวคิด/รปู แบบการสอน/วธิ กี ารสอน/เทคนคิ : แบบสืบเสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ชั่วโมงท่ี 1
ขัน้ ที่ 1 กระตนุ ความสนใจ (Engage)
1. ครูทบทวนความรูเดิมของนักเรียนเกี่ยวกับ เรื่อง การเหนี่ยวนำไฟฟา จากนั้นครูแจง
จดุ ประสงคการเรยี นรูใ หน ักเรยี นทราบ
2. ครูเปดวีดิทัศนเกี่ยวกับแรงกระทำระหวางวัตถุทั้งสองที่มีประจุชนิดเดียวกัน จาก
https://www.youtube.com/watch?v=e0wcF5fT0zw ใหนักเรียนดู จากนั้นครูตั้งประเด็นคำถาม
กระตุนความคิดนักเรียนวา “แรงดูดและแรงผลักเกิดขึ้นไดอยางไร” โดยใหนักเรียนแตละคนรวมกันอภปิ ราย
แสดงความคดิ เหน็ อยางอสิ ระโดยไมม กี ารเฉลยวา ถูกหรือผดิ
(แนวตอบ : แรงดูดเกดิ ขน้ึ เมอื่ ประจุไฟฟาชนดิ เดยี วกนั อยใู กลก ัน สว นแรงผลักเกดิ จากประจไุ ฟฟา
ตา งชนดิ กนั อยใู กลกนั )
3. ครูถามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เพื่อเปนการนำเขาสูบทเรียนวา “แรงระหวางประจุคูหนึ่ง ๆ
สมั พันธก ับปรมิ าณประจุไฟฟาหรอื ไมอ ยา งไร” จากนั้นครกู ลา วเชื่อมโยงเขา สกู จิ กรรมการเรยี นการสอน
(แนวตอบ : สัมพนั ธหากปริมาณประจุไฟฟา มีคา มากแรงไฟฟากจ็ ะมีคามากไปดว ย แตอยา งไรก็
ตามยงั ขึน้ อยูกับระหางระหวา งประจดุ วยเชนกนั )
ข้ันท่ี 2 สำรวจคนหา (Explore)
1. นักเรียนคูก บั เพือ่ นชน้ั ในเรียน ตามความสมัครใจ จากน้ันใหนกั เรียนแตละครู วมกันศึกษา
คนควา ขอมูลเกี่ยวกับ เรอ่ื ง กฎของคลู อมบ จากหนังสอื เรยี น รายวชิ าเพม่ิ เติมวิทยาศาสตร ฟส ิกส ม.5 เลม 2
หนวยการเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟา สถิต หรือแหลง การเรียนรูตา ง ๆ เชน อนิ เทอรเ น็ต หองสมดุ
2. นักเรียนแตล ะคูรว มกนั อภิปรายเรอื่ งที่ไดศ ึกษา จากน้ันใหนักเรียนแตละคนเขียนสรุป
ความรทู ไี่ ดจากการศกึ ษาคน ควาลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
(หมายเหตุ : ครเู ร่ิมประเมินนักเรยี น โดยใชแบบสงั เกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล)
3. ครูสุมนักเรียน จำนวน 3 คู ออกมานำเสนอผลการศึกษาคนควาหนาชั้นเรียน ในระหวางท่ี
นักเรียนนำเสนอ ครอู าจเสนอแนะหรือแทรกขอมูลเพิ่มเติมในเร่ืองน้นั ๆ เพอื่ ใหน กั เรียนมีความเขาใจที่ถูกตอง
มากยง่ิ ข้ึน
(หมายเหตุ : ครูเร่ิมประเมินนักเรียน โดยใชแบบประเมินการนำเสนอผลงาน)
4. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนโดยใหนักเรียนแตละคนรวมกันอภิปรายแสดง
ความคิดเหน็ เพอื่ หาคำตอบ ดงั น้ี
• กฎของคูลอมบ กลา ววา อยา งไร
(แนวตอบ : กฎของคูลอมบ กลาววา ขนาดของแรงระหวางจุดประจุเปนสัดสวนโดยตรงกับ
ผลคูณของปริมาณประจุของจุดประจุทั้งสอง แตเปนสัดสวนผกผันกับกำลังสองของ
ระยะหา งระหวางจุดประจุทง้ั สอง)
• แรงระหวางประจุของอนภุ าคที่มีประจุไฟฟาข้ึนอยูกบั สง่ิ ใดเปน สำคัญท่สี ุด
(แนวตอบ : ขนาดของประจุ และระยะหางระหวา งอนภุ าค)
ชว่ั โมงที่ 2
ขนั้ ที่ 2 สำรวจคนหา (Explore)
5. ครูทบทวนความรูเดิมของนักเรียนเกี่ยวกับกฎของคูลอมบ โดยครูตั้งประเด็นคำถามกระตุน
ความคิดนักเรียนวา “กฎของคูลอมบ กลาวถึงความสัมพันธข องแรงกับระยะหา งระหวางจุดประจุทั้งสองไวว า
อยางไร”
(แนวตอบ : แรงจะแปรผนั ตรงกับปรมิ าณประจุของประจุทงั้ สอง แตจะแปรผกผนั กบั กำลงั สอง
ของระยะหา งระหวางจดุ ประจุทัง้ สอง)
6. นกั เรียนแบงกลมุ กลมุ ละ 4-5 คน ตามความสมัครใจ จากน้นั ใหน กั เรียนแตละกลุมสงตัวแทน
ออกมาจับสลากเรื่องที่ศึกษา โดยครูเตรียมสลากหมายเลข ไวหนาชั้นเรียน ซึ่งหมายเลขจะระบุเรื่องที่ให
นักเรยี นศกึ ษา ดังนี้
• หมายเลข 1 ศึกษา เรื่อง แรงระหวางจุดประจุสองจดุ ประจุ
• หมายเลข 2 ศึกษา เรื่อง แรงบนจุดประจุหน่ึงจากกลมุ ของจดุ ประจุ
7. นักเรียนแตล ะกลุมรวมกันศึกษาคน ควาขอมลู เร่ืองท่ีกลุมตนเองจับสลากได จากหนงั สือเรยี น
รายวิชาเพิม่ เติมวิทยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟาสถติ หรือแหลง การเรียนรตู า ง ๆ
เชน อินเทอรเ นต็ หองสมุด จากนัน้ รว มกันสรุปความรูทไ่ี ดจากการศึกษาคน ควา ลงในสมุดประจำตัวนักเรียน
(หมายเหตุ : ครูเรมิ่ ประเมนิ นักเรยี น โดยใชแบบสงั เกตพฤติกรรมการทำงานกลมุ )
ชั่วโมงที่ 3
ข้ันท่ี 3 อธิบายความรู (Explain)
8. นักเรียนแตละกลุมออกมานำเสนอผลการศึกษาหนาชั้นเรียน ในระหวางที่นักเรียนนำเสนอ
ครคู อยใหข อ เสนอแนะเพม่ิ เตมิ เพ่ือใหน กั เรยี นมคี วามเขาใจทถี่ ูกตองมากย่ิงขึ้น
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมนิ นักเรยี น โดยใชแ บบประเมินการนำเสนอผลงาน)
9. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนวา “ขนาดและทิศทางของแรงกระทำระหวาง
จดุ ประจุคูห นึง่ ๆ เปน อยา งไร” โดยใหนักเรยี นแตละกลมุ รว มกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เพอ่ื หาคำตอบ
(แนวตอบ : แรงกระทำระหวางจดุ ประจุคูหนง่ึ ๆ จะมขี นาดเทากัน แตทศิ ตรงกันขา มกันเสมอ)
10. นักเรียนแตละคนพิจารณาภาพแรงกระทำระหวางประจุสองจุดประจุ จากหนังสือเรียน
รายวชิ าเพ่ิมเตมิ วทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ี่ 6 ไฟฟา สถติ จากน้นั ครอู ธบิ ายเพิม่ เติมจาก
ภาพใหนักเรียนเขาใจวา “แรงกระทำระหวางจุดประจุคูหนึ่ง ๆ จะมีขนาดเทากัน แตมีทิศตรงขามเสมอ และ
ในกรณที รี่ ะบบมีประจจุ ำนวนมากอาจใชก ฎของคูลอมบห าแรงที่ประจุหน่ึงถูกประจอุ ื่น ๆ มากระทำ และใชก ฎ
การรวมเวกเตอรร วมแรงทัง้ หมดทีก่ ระทำตอ ประจุนนั้ ”
11. ครูถามคำถามทาทายการคิดขั้นสูง โดยใชคำถาม H.O.T.S. จากหนังสือเรียน รายวิชา
เพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต วา “การเพิ่มขนาดของแรงกระทำ
ระหวา งจุดประจุคหู นึ่งใหเปน 4 เทา ของขนาดแรงกระทำเดมิ สามารถทำไดอยา งไร”
(แนวตอบ : ตอ งลดระยะหา งระหวา งประจุลงครึ่งหน่ึงของระยะหา งเดิม)
ขนั้ ที่ 4 ขยายความเขาใจ (Elaborate)
12. ครูเปดโอกาสใหนักเรยี นซักถามเนื้อหาเกี่ยวกับ เรื่อง แรงระหวางประจุและกฎของคูลอมบ
และใหความรูเพิ่มเติมจากคำถามของนักเรียน โดยครูใช PowerPoint เรื่อง แรงระหวางประจุและกฎของ
คลู อมบ ในการอธบิ ายเพม่ิ เติม
13. นักเรียนแบงกลุม กลุมละ 4 คน ตามความสมัครใจ จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกัน
ศึกษาตวั อยางที่ 6.1 – 6.4 จากหนังสอื เรียน รายวชิ าเพม่ิ เตมิ วทิ ยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรู
ท่ี 6 ไฟฟา สถิต
14. ครูสุมนักเรียน จำนวน 4 คน ออกมาหนาชั้นเรียน จากนั้นครูใหนักเรียนจับสลาก โดยครู
เตรียมสลากหมายเลข แลวใหนักเรยี นแสดงวิธกี ารคำนวณหาผลลพั ธจ ากตัวอยา งท่ีไดรวมกันศึกษาบนกระดาน
หนา ชั้นเรยี น ครูอาจเสนอแนะ หรอื อธบิ ายเพ่มิ เติมในตัวอยางนนั้ ๆ ดงั นี้
• หมายเลข 1 ตัวอยางท่ี 6.1
• หมายเลข 2 ตัวอยางที่ 6.2
• หมายเลข 3 ตัวอยา งท่ี 6.3
• หมายเลข 4 ตัวอยางที่ 6.4
15. นักเรยี นทำใบงานท่ี 6.3.1 เรื่อง แรงระหวา งประจแุ ละกฎของคลู อมบท ำเสรจ็ แลว นำสงครู
16. นักเรียนทำ Topic Question เรื่อง แรงระหวางประจุและกฎของคลู อมบ จากหนังสือเรียน
รายวชิ า เพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูที่ 6 ไฟฟาสถติ ลงในสมุดประจำตวั นกั เรยี น
17. นักเรียนแตละคนทำ Unit Question 6 เรื่อง แรงระหวางประจุและกฎของคูลอมบ จาก
หนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต ลงในสมุด
ประจำตัวนักเรียน
18. นักเรียนแตละคนทำแบบฝกหัด เรื่อง แรงระหวางประจุและกฎของคูลอมบ จากแบบฝกหัด
รายวิชา เพิ่มเติมวิทยาศาสตรฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เปนการบานสงในช่ัวโมง
ถัดไป
ขัน้ ท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤตกิ รรมการทำงานกลุม และจากการนำเสนอผลการปฏิบตั กิ จิ กรรมหนา ช้นั เรียน
2. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานท่ี 6.3.1 เร่ือง แรงระหวางประจแุ ละกฎของคูลอมบ
3. ครูตรวจ Topic Question เรื่อง แรงระหวางประจุและกฎของคูลอมบ ในสมุดประจำตัว
นักเรียน
4. ครูตรวจแบบฝกหัดจาก Unit Question 6 เรอื่ ง แรงระหวา งประจแุ ละกฎของคลู อมบในสมุด
ประจำตัวนกั เรียน
5. ครตู รวจสอบแบบฝกหัด เรอ่ื ง แรงระหวางประจแุ ละกฎของคูลอมบ จากแบบฝกหดั รายวิชา
เพิม่ เตมิ วทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2
6. นกั เรียนและครูรว มกันสรปุ เกี่ยวกับแรงระหวางประจุและกฎของคลู อมบ ซึ่งไดขอ สรุปรวมกัน
วา “คูลอมบไดทำการทดลองและศึกษาแรงระหวางประจุไฟฟา คูลอมบสรุปวา แรงระหวางประจุไฟฟาสอง
ประจุเปนปฏิภาคโดยตรงกับผลคูณระหวางประจุทั้งสอง และเปนปฏิภาคผกผันกับกำลังสองของระยะหาง
ระหวา งประจนุ ั้น”
7. การวัดและประเมนิ ผล
รายการวัด วิธีวัด เครอื่ งมอื เกณฑการประเมิน
7.1 การประเมนิ ระหวาง
การจัดกิจกรรม
1) แรงระหวา งประจุ - ตรวจใบงานที่ 6.3.1 - ใบงานท่ี 6.3.1 - รอยละ 60 ผา นเกณฑ
และกฎของคลู อมบ - ตรวจแบบฝก หดั - แบบฝก หดั - รอ ยละ 60 ผานเกณฑ
2) การนำเสนอผลงาน/ - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมินการ - ระดบั คณุ ภาพ 2
ผลการปฏิบตั ิ ผลงาน/ผลการปฏบิ ัติ นำเสนอผลงาน ผานเกณฑ
กิจกรรม กจิ กรรม
3) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดบั คุณภาพ 2
ทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา นเกณฑ
4) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2
ทำงานกลุม การทำงานกลุม การทำงานกลุม ผา นเกณฑ
- สงั เกตความมีวนิ ัย - แบบประเมนิ - ระดบั คณุ ภาพ 2
5) คุณลักษณะ รับผิดชอบ ใฝเรียนรู คณุ ลกั ษณะ ผานเกณฑ
อันพงึ ประสงค ซอ่ื สัตย สุจรติ และ อันพึงประสงค
มงุ มน่ั ในการทำงาน
8. สอ่ื /แหลงการเรียนรู
8.1 สื่อการเรยี นรู
1) หนังสือเรยี น รายวชิ าเพมิ่ เตมิ วทิ ยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูท่ี 6 ไฟฟา สถติ
2) แบบฝก หดั รายวิชาเพิ่มเติมวทิ ยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรทู ี่ 6 ไฟฟา สถิต
3) ใบงานท่ี 6.3.1 เร่ือง แรงระหวางประจแุ ละกฎของคูลอมบ
4) PowerPoint เรอื่ ง แรงระหวางประจุและกฎของคลู อมบ
5) สลากหมายเลข
6) วีดที ศั นเ กี่ยวกับแรงกระทำระหวางวตั ถุทัง้ สองที่มีประจชุ นิดเดยี วกัน
จาก https://www.youtube.com/watch?v=e0wcF5fT0zw
7) สมุดประจำตัวนักเรียน
8.2 แหลงการเรยี นรู
1) หองเรียน
2) หองสมดุ
3) อินเทอรเ นต็
แผนการจัดการเรียนรทู ี่ 4
รายวชิ า ฟสิกส 4 รหัสวชิ า ว30204 ระดบั ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5
กลุม สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตร ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2564
หนว ยการเรียนรูที่ 2 เร่อื ง ไฟฟา สถติ เวลา 33 ชว่ั โมง
เร่ือง สนามไฟฟา เวลา 4 ชั่วโมง
ผสู อน นายธนพันธ เพง็ สวัสด์ิ โรงเรยี นกาญจนาภเิ ษกวทิ ยาลยั สุราษฎรธานี
1. ผลการเรียนรู
อธิบาย และคำนวณสนามไฟฟาและแรงไฟฟาที่กระทำกับอนุภาคที่มีประจุไฟฟาที่อยูในสนามไฟฟา
รวมท้งั หาสนามไฟฟา ลัพธเนื่องจากระบบจดุ ประจุโดยรวมกันแบบเวกเตอร
2. จุดประสงคก ารเรยี นรู
1. อธิบายสนามไฟฟา และแรงไฟฟา ที่กระทำกบั อนภุ าคท่ีมีประจไุ ฟฟาท่ีอยูในสนามไฟฟาได (K)
2. อธิบายสนามไฟฟา ลัพธเน่อื งจากระบบจุดประจุโดยรวมกนั แบบเวกเตอรได (K)
3. ตรวจสอบหาปริมาณตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับสนามไฟฟาและแรงไฟฟาที่กระทำกับอนุภาคที่มีประจุ
ไฟฟา ท่ีอยใู นสนามไฟฟา ได (P)
4. ตรวจสอบหาสนามไฟฟาลัพธเ นอื่ งจากระบบประจุโดยรวมกันแบบเวกเตอรได (P)
5. มคี วามใฝเ รียนรแู ละมคี วามมงุ มัน่ ในการทำงาน (A)
3. สาระการเรยี นรู
รอบอนภุ าคทีม่ ีประจไุ ฟฟา q1 มีสนามไฟฟาขนาด E = k qr21 ทำใหเ กดิ แรงไฟฟา กระทำตออนุภาคที่
มEปี =ระจqFุไ1ฟ22ฟาสนสานมาไมฟไฟฟฟาลา ทัพี่ตธำเแนหื่อนงงจใาดกจๆุดมปีครวะาจมุหสลัมาพยนั จธุดก ปบั รแะรงจไุเฟทฟาากทับ่ีกผรละรทวำมตแอบปบระเวจกุไฟเตฟอารขqอ2งสตนาามมสไมฟกฟารา
เนื่องจากจุดประจุแตละจุดประจุ และตัวนำทรงกลมที่มีประจุไฟฟามีสนามไฟฟาภายในตัวนำเปนศูนย และ
สนามไฟฟาบนตัวนำมีทิศทางตั้งฉากกับผิวตัวนำนั้น โดยสนามไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลมที่
ตำแหนงหางจากผิวออกไปหาไดเชนเดียวกับสนามไฟฟา เนื่องจากจุดประจุที่มีจำนวนประจุเทากันแตอยูที่
ศูนยกลางของทรงกลม
4. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
สนามไฟฟา หมายถึง บริเวณที่มีประจไุ ฟฟาสามารถสง อำนาจไฟฟาไปถึง โดยสนามไฟฟาจะใชเ สนแรง
ไฟฟาเขยี นแทนสนามไฟฟา บรเิ วณนนั้
5. สมรรถนะสำคัญของผูเรยี นและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค
คณุ ลักษณะอันพึงประสงค
1. รกั ชาติ ศาสน กษัตริย 5. อยูอ ยา งพอเพียง
2. ซอ่ื สัตยสุจริต 6. มงุ มั่นในการทำงาน
3. มวี นิ ยั 7. รกั ความเปน ไทย
4. ใฝเรียนรู 8. มีจิตสาธารณะ
เบญจวิถีกาญจนา
1. เทิดทูนสถาบัน
2. กตญั ู
3. บุคลกิ ดี
4. มวี ินยั
5. ใหเกียรติ
สมรรถนะทีส่ ำคญั ของผูเรยี น
1. ความสามารถในการสือ่ สาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทักษะชีวิต
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี
จุดเนนสูก ารพฒั นาผูเรียน
ความสามารถและทกั ษะที่จำเปนในการเรยี นรใู นศตวรรษท่ี 21 (3Rs x 8Cs x 2Ls)
R1 – Reading (อานออก)
R2 – (W)Riting (เขียนได)
R3 – (A)Rithmetics (คิดเลขเปน)
C1 – Critical Thinking and Problem Solving (ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณและ
ทกั ษะในการแกป ญหา)
C2 – Creativity and Innovation (ทักษะดานการสรางสรรคแ ละนวตั กรรม)
C3 – Cross – cultural Understanding (ทักษะดานความเขาใจตางวัฒนธรรมตางกระบวน
ทศั น)
C4 – Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมือ การทำงานเปน
ทีมและภาวะผูน ำ)
C5 – Communications, Information and Media Literacy (ทกั ษะดานการสือ่ สารสารสนเทศ
และรเู ทาทันสอื่ )
C6 – Computing and ICT Literacy (ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การสื่อสาร)
C7 – Career and Learning Skills (ทกั ษะอาชพี และทักษะการเรียนร)ู
C8 – Compassion (ความมเี มตตากรุณา วนิ ัย คุณธรรม จรยิ ธรรม)
L1 – Learning (ทกั ษะการเรยี นร)ู
L2 – Leadership (ทกั ษะความเปนผูนำ)
6. กจิ กรรมการเรียนรู
แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธกี ารสอน/เทคนคิ : แบบสบื เสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ช่ัวโมงท่ี 1
ข้ันท่ี 1 กระตนุ ความสนใจ (Engage)
1. ครูทบทวนความรูเดิมของนักเรียนเกี่ยวกับ เรื่อง แรงระหวางประจุและกฎของคูลอมบ
จากน้ันครแู จง จุดประสงคการเรยี นรูใ หนักเรยี นทราบ
2. ครเู ปดวีดทิ ัศนเ กีย่ วกับสนามไฟฟา (Electric Field Lines)
จาก https://www.youtube.com/watch?v=F1z5UaX96j8 ใหนักเรียนดู จากน้ัน
ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนวา “สนามไฟฟาของประจุบวกและสนามไฟฟาของประจุลบ
เหมือนกันหรือไม อยางไร” โดยใหนักเรียนแตคนรวมกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นอยางอิสระโดยไมมีการ
เฉลยวา ถูกหรือผิด
(แนวตอบ : ไมเ หมือนกัน เพราะสนามไฟฟาของประจุบวกมที ิศพุงออกจากประจบุ วก สว น
สนามไฟฟา ของประจุลบจะมีทิศเขาหาประจุลบ)
3. ครูถามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เพื่อเปนการนำเขาสูบทเรียนวา “การตรวจสอบสนามไฟฟา
สามารถทำไดโ ดยวิธใี ด” จากนน้ั ครกู ลา วเช่ือมโยงเขา สูก ิจกรรมการเรยี นการสอน
(แนวตอบ : สามารถตรวจสอบไดโดยทำการทดลอง เชน โรยผงดางทบั ทิบลงบนกระดาษกรอง
ทเี่ ปยกน้ำหมาดๆ บริเวณรอบๆ ขวั้ ไฟฟาทวี่ างอยบู นกระดาษกรอง เสน แนวการเคลื่อนของผง
ดางทับทิมจะเปนเสนสนามไฟฟา )
ข้นั ที่ 2 สำรวจคนหา (Explore)
1. นักเรียนคูกับเพื่อนชั้นในเรียน ตามความสมัครใจ จากนั้นใหนักเรียนแตละคูรวมกันศึกษา
คนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง สนามไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2
หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต หรือแหลงการเรียนรูตาง ๆ เชน อินเทอรเน็ต หองสมุด QR Code เรื่อง
สนามไฟฟา
2. นกั เรียนแตละคูรวมกนั อภปิ รายเร่ืองท่ีไดศ ึกษา จากนนั้ ใหน กั เรยี นแตละคนเขยี นสรุปความรูท่ี
ไดจากการศึกษาคนควาลงในสมดุ ประจำตัวนักเรียน
(หมายเหตุ : ครูเรมิ่ ประเมินนักเรยี น โดยใชแบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล)
3. ครูสุมนักเรียน จำนวน 3 คู ออกมานำเสนอผลการศึกษาคนควาหนาชั้นเรียน ในระหวางที่
นกั เรียนนำเสนอ ครูอาจเสนอแนะหรือแทรกขอมลู เพ่ิมเตมิ ในเร่ืองนน้ั ๆ เพอื่ ใหน ักเรียนมีความเขาใจท่ีถูกตอง
มากยง่ิ ขึ้น
(หมายเหตุ : ครูเร่ิมประเมินนักเรียน โดยใชแบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
4. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนโดยใหนักเรียนแตละคูรวมกันอภิปรายแสดง
ความคดิ เห็นเพ่อื หาคำตอบ ดงั นี้
• สนามไฟฟา เปนปรมิ าณใด
(แนวตอบ : ปริมาณเวกเตอร)
• จะทราบไดอ ยา งไรวาบริเวณนั้นมีสนามไฟฟา
(แนวตอบ : นำประจทุ ดสอบ +q ไปวางทีต่ ำแหนง น้ัน ถามีแรงไฟฟา กระทำตอประจทุ ดสอบ
แสดงวา บริเวณน้ันมสี นามไฟฟา )
• สนามไฟฟา หมายความวาอยางไร
(แนวตอบ : สนามไฟฟา หมายถึง บรเิ วณทมี่ ีประจไุ ฟฟา สามารถสง อำนาจไฟฟาไปถึง
โดยสนามไฟฟาจะใชเ สน แรงไฟฟา เขยี นแทนสนามไฟฟาบริเวณนัน้ )
5. ครวู าดภาพทศิ ของสนามไฟฟา และทิศของแรงไฟฟาทก่ี ระทำตอประจุบวกและประจุลบ บน
กระดานใหน กั เรยี นดู จากนนั้ ครอู ธบิ ายใหน กั เรียนเขา ใจเก่ียวกับทศิ ของสนามไฟฟา ดังนี้
• สนามไฟฟามีทศิ พงุ ออกจากประจุบวก และมีทิศเขาหาประจุลบ
• แรงไฟฟา ท่ีกระทำตอประจุ +q มีทิศเดยี วกับทิศสนามไฟฟา
• แรงไฟฟา ท่ีกระทำตอประจุ –q มที ิศตรงขา มกับทิศสนามไฟฟา
ชั่วโมงที่ 2
ขน้ั ที่ 2 สำรวจคนหา (Explore)
6. ครูทบทวนความรูเดิมของนักเรียนเกี่ยวกับสนามไฟฟา โดยครูตั้งประเด็นคำถามกระตุน
ความคิดนักเรยี นวา “สนามไฟฟา สัมพนั ธแ รงไฟฟาทกี่ ระทำตอประจุไฟฟา อยา งไร”
(แนวตอบ : สนามไฟฟา จะแปรผนั ตรงกบั แรงไฟฟาที่กระทำตอประจุไฟฟา โดยทศิ ทางจะ
ขนึ้ อยกู ับชนิดของประจไุ ฟฟา กลาวคือ แรงไฟฟาทก่ี ระทำตอประจุบวกจะมที ิศเดียวกบั ทิศ
สนามไฟฟา สวนแรงไฟฟา ที่กระทำตอ ประจลุ บจะมีทศิ ตรงขา มกบั ทิศสนามไฟฟา)
7. นักเรยี นแบงกลุม กลุมละ 4-5 คน ตามความสมคั รใจ จากนน้ั ใหน ักเรยี นแตละกลุมสงตัวแทน
ออกมาจับสลากเรื่องที่ศึกษา โดยครูเตรียมสลากหมายเลข ไวหนาชั้นเรียน ซึ่งหมายเลขจะระบุเรื่องที่ให
นักเรียนศกึ ษา ดงั น้ี
• หมายเลข 1 ศึกษา เรอื่ ง ความเขมสนามไฟฟาจากจดุ ประจุเด่ียว
• หมายเลข 2 ศกึ ษา เร่อื ง ความเขมสนามไฟฟาจากกลมุ จุดประจุ
• หมายเลข 3 ศกึ ษา เรอ่ื ง ความเขมสนามไฟฟา ของตัวนำที่มีประจุ
8. นักเรียนแตล ะกลุมรวมกันศึกษาคนควาขอ มูลเรื่องที่กลุมตนเองจบั สลากได จากหนังสือเรียน
รายวิชา เพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต หรือแหลงการเรียนรูตาง ๆ
เชน อนิ เทอรเ นต็ หองสมดุ จากนั้นรวมกันสรุปความรูทไ่ี ดจ ากการศึกษาคนควา ลงในสมุดประจำตัวนักเรียน
(หมายเหตุ : ครเู รม่ิ ประเมินนักเรยี น โดยใชแบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลมุ )
ช่วั โมงท่ี 3 – 4
ข้ันท่ี 3 อธบิ ายความรู (Explain)
9. นักเรียนแตละกลุมออกมานำเสนอผลการศึกษาหนาชั้นเรียน ในระหวางที่นักเรียนนำเสนอ
ครูคอยใหขอ เสนอแนะเพ่มิ เตมิ เพื่อใหนักเรยี นมคี วามเขา ใจที่ถกู ตองมากย่งิ ขนึ้
(หมายเหตุ : ครูเริม่ ประเมนิ นักเรียน โดยใชแ บบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
10. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนวา “ความเขมสนามไฟฟาของตัวนำทรงกลมที่
ตำแหนง ใดมคี าเปน ศูนย” โดยใหนักเรียนแตล ะกลมุ รวมกนั อภิปรายแสดงความคิดเห็นเพือ่ หาคำตอบ
(แนวตอบ : เนื่องจากตวั นำทรงกลมจะมปี ระจุกระจายอยูบนผิว จงึ ทำใหที่ตำแหนง บริเวณ
ภายในตวั นำทรงกลมความเขมสนามไฟฟา จะมีคา เปนศนู ย)
ขั้นท่ี 4 ขยายความเขาใจ (Elaborate)
11. ครเู ปดโอกาสใหน กั เรยี นซักถามเนื้อหาเกี่ยวกับ เรอื่ ง สนามไฟฟา และใหค วามรูเ พิ่มเติมจาก
คำถามของนกั เรยี น โดยครใู ช PowerPoint เร่อื ง สนามไฟฟา ในการอธบิ ายเพ่ิมเติม
12. นกั เรียนศกึ ษาตวั อยางท่ี 6.5-6.8 จากหนงั สอื เรียน รายวิชาเพม่ิ เตมิ วิทยาศาสตร ฟส ิกส ม.5
เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต จากนั้นครูสุมนักเรียน จำนวน 4 – 5 คน ออกมาแสดงวิธีการ
คำนวณหาผลลัพธจากตัวอยางท่ีไดศึกษา ครูอาจเสนอแนะ หรืออธิบายเพมิ่ เติมในตัวอยางน้นั ๆ
13. นักเรียนจับคูตามเลขที่ของตนเอง เชน เลขที่ 1 จับคูกับเลขที่ 2 จากนั้นใหนักเรียนแตละคู
รวมกันทำใบงานที่ 6.4.1 เรอ่ื ง สนามไฟฟา
14. ครสู ุม นักเรยี น จำนวน 2 คู ออกมาแสดงวธิ ีการคำนวณหาผลลัพธ จากใบงานท่ี 6.4.1 เรื่อง
สนามไฟฟา หนาชั้นเรียน โดยครูสอบถามนักเรียนคูอื่น ๆ วามีคำตอบแตกตางจากสิ่งที่เพื่อนออกมาแสดง
วิธีการคำนวณหรอื ไม ถาแตกตางครใู หนักเรียนออกมาแสดงวิธีการคำนวณหาผลลัพธ จากนั้นครเู ฉลยคำตอบ
ท่ีถูกตอ งใหนกั เรียน
15. นักเรียนทำ Topic Question เรื่อง สนามไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟา สถิต ลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
16. นกั เรยี นแตละคนทำ Unit Question 6 เรื่อง สนามไฟฟา จากหนงั สอื เรยี น รายวิชาเพ่มิ เติม
วทิ ยาศาสตร ฟส ิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูท่ี 6 ไฟฟา สถิต ลงในสมดุ ประจำตวั นักเรียน
17. นักเรียนแตละคนทำแบบฝกหัด เรื่อง สนามไฟฟา จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติม
วิทยาศาสตรฟส ิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูที่ 6 ไฟฟา สถิต เปนการบานสงในชวั่ โมงถดั ไป
ข้ันที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤตกิ รรมการทำงานกลุม และจากการนำเสนอผลการปฏิบตั กิ ิจกรรมหนาช้ันเรยี น
2. ครูตรวจสอบผลการทำใบงานท่ี 6.4.1 เรื่อง สนามไฟฟา
3. ครูตรวจ Topic Question เรื่อง สนามไฟฟา ในสมดุ ประจำตวั นกั เรียน
4. ครตู รวจแบบฝกหดั จาก Unit Question 6 เรอื่ ง สนามไฟฟา ในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
5. ครูตรวจสอบแบบฝกหัด เรื่อง สนามไฟฟา จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร
ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟาสถติ
6. นักเรียนและครูรวมกันสรุปเกี่ยวกับสนามไฟฟา ซึ่งไดขอสรุปรวมกันวา “สนามไฟฟา คือ
บริเวณโดยรอบของวัตถุที่มีประจุ แรงไฟฟาจากประจุไฟฟาบนวัตถุดังกลาวสามารถสงอำนาจไฟฟาไปถึงโดย
สนามไฟฟาจะใชแรงไฟฟาเขียนแทนสนามไฟฟาบริเวณนั้น สนามไฟฟาทดสอบไดโ ดยการนำประจุไปวางท่ีจุด
ตาง ๆ โดยรอบวัตถทุ ีม่ ีประจุ”
7. การวดั และประเมินผล
รายการวดั วธิ ีวัด เคร่ืองมือ เกณฑก ารประเมนิ
7.1 การประเมนิ ระหวาง
การจดั กิจกรรม
1) สนามไฟฟา - ตรวจใบงานที่ 6.4.1 - ใบงานท่ี 6.4.1 - รอ ยละ 60 ผานเกณฑ
- ตรวจแบบฝกหดั - แบบฝก หดั - รอยละ 60 ผา นเกณฑ
2) การนำเสนอผลงาน/ - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ การ - ระดับคุณภาพ 2
ผลการปฏิบตั ิ ผลงาน/ผลการปฏิบตั ิ นำเสนอผลงาน ผานเกณฑ
กจิ กรรม กิจกรรม
3) พฤตกิ รรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2
ทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา นเกณฑ
4) พฤตกิ รรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดบั คณุ ภาพ 2
ทำงานกลุม การทำงานกลุม การทำงานกลุม ผา นเกณฑ
- สงั เกตความมวี นิ ยั - แบบประเมิน - ระดับคุณภาพ 2
5) คณุ ลักษณะ รบั ผดิ ชอบ ใฝเ รียนรู คุณลักษณะ ผา นเกณฑ
อนั พึงประสงค ซ่อื สัตย สุจรติ และ อนั พงึ ประสงค
มงุ ม่ันในการทำงาน
8. สื่อ/แหลงการเรยี นรู
8.1 สอ่ื การเรียนรู
1) หนงั สอื เรียน รายวชิ าเพมิ่ เติมวิทยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ่ี 6 ไฟฟา สถิต
2) แบบฝก หดั รายวชิ าเพิ่มเตมิ วิทยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ่ี 6 ไฟฟา สถติ
3) ใบงานท่ี 6.4.1 เรื่อง สนามไฟฟา
4) PowerPoint เรื่อง สนามไฟฟา
5) สลากหมายเลข
6) QR Code เร่อื ง สนามไฟฟา
7) วดี ิทัศนเก่ยี วกับสนามไฟฟา (Electric Field Lines)
จาก https://www.youtube.com/watch?v=F1z5UaX96j8
8) สมุดประจำตวั นักเรียน
8.2 แหลงการเรียนรู
1) หองเรียน
2) หองสมดุ
3) อนิ เทอรเน็ต
แผนการจดั การเรียนรทู ่ี 5
รายวิชา ฟส ิกส 4 รหัสวชิ า ว30204 ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5
กลมุ สาระการเรยี นรวู ทิ ยาศาสตร ภาคเรยี นท่ี 2 ปการศกึ ษา 2564
หนวยการเรยี นรูที่ 2 เร่อื ง ไฟฟา สถติ เวลา 33 ชวั่ โมง
เรือ่ ง เสนสนามไฟฟา เวลา 4 ช่ัวโมง
ผสู อน นายธนพนั ธ เพ็งสวัสด์ิ โรงเรียนกาญจนาภิเษกวทิ ยาลยั สุราษฎรธ านี
1. ผลการเรียนรู
อธบิ าย และคำนวณสนามไฟฟาและแรงไฟฟา ทก่ี ระทำกับอนภุ าคทม่ี ีประจุไฟฟาที่อยูในสนามไฟฟา
รวมทัง้ หาสนามไฟฟา ลัพธเ น่ืองจากระบบจุดประจุโดยรวมกนั แบบเวกเตอร
2. จุดประสงคก ารเรียนรู
1. อธบิ ายเสนสนามไฟฟาและจดุ สะเทนิ ได (K)
2. ปฏิบตั กิ ิจกรรมเสนสนามไฟฟาไดอยา งถูกตองและเปน ลำดับข้ันตอน (P)
3. มีความมุงมั่นในการเรียนรูและการทำงานที่ไดร ับมอบหมายตลอดเวลา (A)
3. สาระการเรียนรู
สนามไฟฟาของแผน โลหะคขู นานเปนสนามไฟฟาสม่ำเสมอ
4. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
เสนสนามไฟฟาหรือเสนแรงไฟฟา คือ เสนที่ใชเขียนเพื่อแสดงทิศของสนามไฟฟาในบริเวณรอบ ๆ จุด
ประจุ โดยหัวลูกศรแสดงทิศทางของสนามไฟฟา ซึ่งมที ศิ พงุ ออกจากประจุบวกและพุงเขาสูป ระจุลบ สวนจุดท่ี
ไมมีเสน สนามไฟฟา ผานหรือจดุ ทีส่ นามไฟฟา ลัพธเ ปนศนู ย เรยี กจุดนน้ั วา จดุ สะเทนิ
5. สมรรถนะสำคัญของผเู รยี นและคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค
6. กจิ กรรมการเรียนรู
แนวคดิ /รูปแบบการสอน/วธิ ีการสอน/เทคนิค : แบบสืบเสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ชวั่ โมงที่ 1
ขนั้ ที่ 1 กระตนุ ความสนใจ (Engage)
1. ครูใหนักเรียนสแกน QR Code เรื่อง สนามไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูท่ี 6 ไฟฟา สถติ เพื่อเปด Interactive 3D เร่ือง สนามไฟฟา
2. จากนั้นครูตั้งประเด็นคำถามและทบทวนความรูเดิมของนักเรียน โดยใหนักเรียนแตละคน
รวมกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เห็นเพอ่ื หาคำตอบ ดงั นี้
• สนามไฟฟา มีทิศทางอยา งไร
(แนวตอบ : สนามไฟฟา มีทศิ พุงออกจากประจบุ วก และมที ิศเขา หาประจลุ บ)
• ถา นำประจุทดสอบไปไวในสนามไฟฟา แรงไฟฟา จะมที ิศทางอยางไร
(แนวตอบ : ถานำประจุทดสอบที่มปี ระจุเปนบวกไปไวในสนามไฟฟา แรงไฟฟาทกี่ ระทำตอ
ประจุจะมีทิศทางเดียวกบั สนามไฟฟา แตถ าถา นำประจุทดสอบท่ีมปี ระจุเปน ลบไปไวใ น
สนามไฟฟา แรงไฟฟาท่กี ระทำตอ ประจุจะมีทิศทางตรงขามกับสนามไฟฟา)
3. ครูถามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสอื เรยี น รายวชิ าเพมิ่ เตมิ วิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5
เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ่ี 6 ไฟฟาสถิต เพอื่ เปน การนำเขาสูบทเรยี นวา “เสนแรงไฟฟาใชอ ธบิ ายสนามไฟฟาได
อยางไร และมีขอจำกดั อะไรบา ง” จากน้นั ครกู ลา วเช่ือมโยงเขา สกู ิจกรรมการเรียนการสอน
(แนวตอบ : เสน แรงไฟฟา ใชอธิบายสนามไฟฟาไดโ ดยการนำความรเู รอื่ งแรงระหวา งประจุหา
ทิศทางของสนามไฟฟาเนอ่ื งจากจดุ ประจุ และเขยี นภาพแสดงทศิ ทางของสนามไฟฟารอบจดุ
ประจไุ ด แตเสนแรงไฟฟามขี อจำกัด คือ ไมสามารถมองเห็นไดดวยตาเปลา ตอ งทำการทดลอง
เพ่อื แสดงใหเหน็ )
ข้ันที่ 2 สำรวจคน หา (Explore)
1. นกั เรยี นแบงกลุม กลุมละ 6 คน ตามความสมัครใจ จากนนั้ ครแู จงจุดประสงคของกิจกรรม
เสนสนามไฟฟา ใหนักเรียนทราบเพอื่ เปน แนวทางการปฏบิ ัตกิ ิจกรรมท่ีถูกตอง
2. นักเรียนแตละกลุมรวมกันศึกษากิจกรรม เสนสนามไฟฟา จากใบกิจกรรม เรื่อง เสน
สนามไฟฟา โดยครูใชรูปแบบการเรียนรูแบบรวมมือมาจัดกระบวนการเรียนรู โดยกำหนดใหส มาชกิ แตละคน
ภายในกลมุ มบี ทบาทหนา ท่ขี องตนเอง ดังน้ี
• สมาชกิ คนท่ี 1 – 2 ทำหนา ที่ เตรียมวสั ดุอุปกรณท ใ่ี ชในการปฏบิ ัติกิจกรรมเสน
สนามไฟฟา
• สมาชิกคนที่ 3 – 4 ทำหนา ที่อา นวิธีปฏิบตั กิ ิจกรรมและนำมาอธิบายใหส มาชิกในกลมุ ฟง
• สมาชิกคนท่ี 5 – 6 ทำหนา ท่ี บนั ทึกผลการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมลงในใบกิจกรรม
(หมายเหตุ : ครเู รม่ิ ประเมนิ นักเรยี น โดยใชแบบประเมนิ การปฏบิ ตั กิ จิ กรรม)
3. นกั เรยี นแตละกลุมรวมกันปฏิบัติกิจกรรมตามขนั้ ตอน จากใบกจิ กรรม เร่ือง เสนสนามไฟฟา
4. นักเรียนแตละกลุมรว มกันแลกเปลยี่ นความรูและวิเคราะหผลการปฏบิ ัตกิ จิ กรรม แลว
อภิปรายผลรวมกัน
ชวั่ โมงที่ 2
ขน้ั ที่ 3 อธิบายความรู (Explain)
5. นักเรียนแตละกลุมออกมานำเสนอผลการปฏิบัติกิจกรรมหนาชั้นเรียน ในระหวางที่นักเรียน
นำเสนอครูคอยใหขอเสนอแนะเพ่ิมเตมิ เพอื่ ใหนกั เรียนมีความเขาใจทีถ่ ูกตอ งมากยง่ิ ขน้ึ
(หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมนิ นกั เรียน โดยใชแบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
6. นกั เรียนแตละกลุมรว มกนั ตอบคำถามทายกจิ กรรม เสนสนามไฟฟา โดยใหน กั เรยี นแตละกลุม
รวมกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นเพื่อหาคำตอบ จากนั้นครูสุมนักเรียนจำนวน 4 – 5 กลุม ออกมานำเสนอ
คำตอบของกลุมตนเองหนาชนั้ เรยี น
7. เมื่อนักเรียนแตละกลุมนำเสนอคำตอบของกลุมตนเองเรียบรอยแลว นักเรียนและครูรวมกัน
อภปิ รายผลทา ยกจิ กรรม เสน สนามไฟฟา และเฉลยคำถามทายกิจกรรม
ชว่ั โมงท่ี 3 – 4
ขั้นที่ 3 อธบิ ายความรู (Explain)
8. นกั เรียนแบงกลุม กลมุ ละ 3 – 4 คน ตามความสมัครใจ จากนัน้ ใหนักเรียนแตละกลุมรวมกัน
ศึกษาคนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง เสนสนามไฟฟา และจุดสะเทิน จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วิทยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต หรือแหลงการเรยี นรูต าง ๆ เชน อินเทอรเน็ต
หองสมุด
9. นักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายเรื่องที่ไดศึกษา จากนั้นใหนักเรียนแตละคนเขียนสรุป
ความรทู ไ่ี ดจ ากการศกึ ษาคนควา ลงในสมุดประจำตัวนักเรยี น เพอ่ื นำสงครูทา ยช่ัวโมง
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมนิ นักเรยี น โดยใชแ บบสงั เกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล)
10. ครูสุมนักเรียนออกมานำเสนอผลจากการศึกษาคนควาหนาชั้นเรียน โดยสุมออกมาเพียง 4
กลุม ซึ่งครเู ปน คนเลือกวาจะใหน ักเรียนกลมุ ไหนนำเสนอเรื่องอะไร ตามหวั ขอเรื่อง ดังตอ ไปน้ี
• กลมุ ที่ 1 – 2 เรอื่ ง เสน สนามไฟฟา
• กลมุ ที่ 3 – 4 เร่ือง จุดสะเทิน
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมินนักเรยี น โดยใชแบบประเมินการนำเสนอผลงาน)
11. ขณะที่นักเรียนนำเสนอ ครูอาจเสนอแนะหรือแทรกขอมูลเพิ่มเติมในเรื่องนั้น ๆ เพื่อให
นักเรยี นมีความเขา ใจทถี่ ูกตองมากยิ่งข้นึ
12. ครตู ้งั ประเด็นคำถามกระตนุ ความคดิ นักเรียนวา “จุดสะเทิน คอื อะไร” โดยใหนกั เรียนแตละ
คน รวมกนั อภิปรายแสดงความคดิ เห็นเพื่อหาคำตอบ
(แนวตอบ : จดุ สะเทนิ เปน จุดท่ีความเขมสนามไฟฟา ลัพธมคี าเปน ศูนย)
ข้นั ท่ี 4 ขยายความเขาใจ (Elaborate)
13. ครูเปด โอกาสใหนักเรียนซักถามเน้ือหาเกย่ี วกับ เร่อื ง เสน สนามไฟฟา และใหค วามรูเพ่ิมเติม
จากคำถามของนักเรยี น โดยครูใช PowerPoint เรือ่ ง เสนสนามไฟฟา ในการอธิบายเพิ่มเตมิ
14. นักเรยี นแตล ะคนศกึ ษาตวั อยางท่ี 6.9 จากหนังสือเรียน รายวิชาเพ่ิมเตมิ วิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต จากนั้นใหนักเรียนจับคูกับเพื่อนในชั้นเรียน ตามความสมัครใจ
รว มกันทำ Topic Question เรอ่ื ง เสน สนามไฟฟา จากหนังสือเรยี น รายวชิ า เพม่ิ เตมิ วิทยาศาสตร ฟสิกส ม.
5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟา สถิต ลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
15. นักเรียนแตละคนทำ Unit Question 6 เรื่อง เสนสนามไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชา
เพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟา สถติ ลงในสมุดประจำตัวนักเรยี น
16. นักเรียนแตละคนทำแบบฝกหัด เรื่อง เสนสนามไฟฟา จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติม
วิทยาศาสตรฟ สกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟา สถิต เปน การบานสงในชว่ั โมงถดั ไป
ขัน้ ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤตกิ รรมการทำงานกลุม และจากการนำเสนอผลการปฏบิ ัติกจิ กรรมหนา ช้ันเรียน
2. ครูวดั และประเมนิ ผลการปฏบิ ัติกจิ กรรม เสนสนามไฟฟา
3. ครูตรวจ Topic Question เรอื่ ง เสน สนามไฟฟา ในสมดุ ประจำตัวนักเรยี น
4. ครตู รวจแบบฝกหัดจาก Unit Question 6 เรื่อง เสนสนามไฟฟา ในสมุดประจำตวั นกั เรยี น
5. ครูตรวจสอบแบบฝกหัด เรื่อง เสนสนามไฟฟา จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร
ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรทู ี่ 6 ไฟฟา สถติ
6. นักเรียนและครูรวมกันสรุปเกี่ยวกับเสนสนามไฟฟา และจุดสะเทิน ซึ่งไดขอสรุปรวมกันวา
“เสน แรงไฟฟา พงุ ออกจากประจุบวกและพุงเขา หาประจุลบเสมอ เสน แรงไฟฟาจะมีระเบียบโดยเสน แรงไฟฟา
แตละเสน จะไมตัดกัน และสนามไฟฟา ณ ตำแหนงใด ๆ จะมีทศิ อยูใ นแนวสัมผสั กับเสนแรงไฟฟา ณ ตำแหนง
นั้น และจดุ สะเทิน เปน จดุ ท่ีความเขม สนามไฟฟาลพั ธม ีคา เปน ศนู ย”
7. การวดั และประเมินผล
รายการวัด วธิ วี ดั เคร่อื งมอื เกณฑก ารประเมิน
7.1 การประเมนิ ระหวา ง
การจัดกิจกรรม - ใบกิจกรรม - รอ ยละ 60 ผานเกณฑ
1) เสนสนามไฟฟา - ตรวจใบกิจกรรม - แบบฝก หัด - รอยละ 60 ผา นเกณฑ
- ตรวจแบบฝก หัด - แบบประเมินการ - ระดับคุณภาพ 2
2) ผลบันทกึ การปฏิบตั ิ - ประเมนิ การปฏบิ ัติ ปฏบิ ัตกิ จิ กรรม ผา นเกณฑ
กจิ กรรม กิจกรรม - แบบประเมนิ การ - ระดับคุณภาพ 2
เสน สนามไฟฟา นำเสนอผลงาน ผา นเกณฑ
3) การนำเสนอผลงาน/ - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบสังเกต - ระดับคุณภาพ 2
ผลการปฏิบัติ ผลงาน/ผลการปฏบิ ตั ิ พฤติกรรม ผานเกณฑ
กิจกรรม กิจกรรม การทำงาน
4) พฤตกิ รรมการ - สังเกตพฤติกรรม รายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2
ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกต ผา นเกณฑ
พฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2
5) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม การทำงานกลุม ผานเกณฑ
ทำงานกลมุ การทำงานกลุม - แบบประเมนิ
- สังเกตความมีวนิ ัย คุณลักษณะ
6) คุณลกั ษณะ รบั ผดิ ชอบ ใฝเรียนรู อันพงึ ประสงค
อันพึงประสงค ซอื่ สตั ย สจุ รติ และ
มงุ ม่ันในการทำงาน
8. สอื่ /แหลงการเรยี นรู
8.1 สือ่ การเรยี นรู
1) หนงั สอื เรียน รายวิชาเพ่ิมเติมวทิ ยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ี่ 6 ไฟฟาสถติ
2) แบบฝก หดั รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟา สถิต
3) วสั ดุอุปกรณท ี่ใชในการปฏิบัติกิจกรรมเสนสนามไฟฟา
4) PowerPoint เร่อื ง เสนสนามไฟฟา
5) QR Code เร่ือง สนามไฟฟา
6) สมดุ ประจำตวั นักเรยี น
8.2 แหลงการเรยี นรู
1) หองเรียน
2) หองสมดุ
3) อนิ เทอรเ น็ต
แผนการจัดการเรยี นรทู ี่ 6
รายวิชา ฟสิกส 4 รหัสวชิ า ว30204 ระดบั ชัน้ มธั ยมศึกษาปที่ 5
กลุมสาระการเรยี นรูวิทยาศาสตร ภาคเรยี นท่ี 2 ปก ารศกึ ษา 2564
หนวยการเรียนรทู ่ี 2 เร่ือง ไฟฟา สถิต เวลา 33 ชั่วโมง
เรือ่ ง ศักยไฟฟา เวลา 3 ชั่วโมง
ผูสอน นายธนพนั ธ เพ็งสวัสดิ์ โรงเรยี นกาญจนาภิเษกวิทยาลยั สรุ าษฎรธานี
1. ผลการเรียนรู
อธบิ าย และคำนวณพลงั งานศักยไฟฟา ศกั ยไ ฟฟา และความตางศักยร ะหวางสองตำแหนงใด ๆ
2. จดุ ประสงคก ารเรียนรู
1. อธบิ ายพลังงานศกั ยไฟฟา ศกั ยไ ฟฟา และความตา งศักยระหวา งสองตำแหนง ใด ๆ ได (K)
2. ตรวจสอบหาปรมิ าณตาง ๆ ที่เกี่ยวขอ งกับพลังงานศักยไฟฟา ศักยไฟฟา และความตางศักยระหวาง
สองตำแหนง ใด ๆ ได (P)
3. มีความใฝเรียนรแู ละมีความมงุ มน่ั ในการทำงาน (A)
3. สาระการเรยี นรู q1q2
r
ประจุที่อยูในสนามไฟฟามีพลงั งานศักยไฟฟาคำนวณไดจากสมการ U = k พลังงานศักยไฟฟา
ที่ตำแหนงใด ๆ ตอหนึ่งหนวยประจุ เรียกวา ศักยไฟฟาที่ตำแหนงนั้น โดยศักยไฟฟาที่ตำแหนงซึ่งอยูหางจาก
จุดประจุแปรผันตรงกับขนาดของประจุ และแปรผกผันกับระยะทางจากจุดประจุถึงตำแหนงนั้นเขียนแทนได
Q
ดวยสมการ V = k r ศกั ยไฟฟารวมเนอื่ งจากจุดประจหุ ลายจุดประจุ คอื ผลรวมของศักยไฟฟาเนื่องจากจุด
ประจุแตละจุดประจุ เขียนแทนไดดว ยสมการ V = ki∑=n1qrii และความตางศักยระหวางสองตำแหนงใด ๆ ใน
บริเวณที่มีสนามไฟฟาคือ งานในการเคลื่อนประจุบวกหนึ่งหนวยจากตำแหนงหนึ่งไปอีกตำแหนงหนึ่ง เขียน
WA→B
แทนไดดวยสมการ VB − VA = q
4. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
เมื่อพิจารณาประจุในบริเวณที่มีสนามไฟฟา พบวา ประจุไดรับแรงกระทำจากสนามไฟฟาซึ่งอาจทำให
ประจุเคล่ือนที่และเกดิ งานได จึงกลาวไดว า เมือ่ ประจุอยูในตำแหนงตา ง ๆ ทีม่ ีสนามไฟฟาจะมีพลังงานศักยที่
เรียกวา พลังงานศักยไ ฟฟา โดยศักยไ ฟฟา คอื พลงั งานศกั ยไ ฟฟา ตอหน่ึงหนว ยประจุ ศักยไ ฟฟา รวมเนื่องจาก
จุดประจหุ ลายจุดประจุ คอื ผลรวมของศกั ยไฟฟา เน่ืองจากจุดประจแุ ตล ะจดุ ประจุ
5. สมรรถนะสำคญั ของผเู รียนและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค
คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค
1. รักชาติ ศาสน กษัตริย 5. อยอู ยางพอเพียง
2. ซ่อื สัตยส จุ รติ 6. มงุ ม่นั ในการทำงาน
3. มวี ินัย 7. รกั ความเปนไทย
4. ใฝเ รยี นรู 8. มจี ติ สาธารณะ
เบญจวิถีกาญจนา
1. เทิดทูนสถาบัน
2. กตัญู
3. บคุ ลกิ ดี
4. มวี นิ ยั
5. ใหเกียรติ
สมรรถนะที่สำคญั ของผูเ รียน
1. ความสามารถในการสอื่ สาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทักษะชวี ติ
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี
จดุ เนน สกู ารพฒั นาผเู รียน
ความสามารถและทักษะท่จี ำเปนในการเรียนรใู นศตวรรษที่ 21 (3Rs x 8Cs x 2Ls)
R1 – Reading (อานออก)
R2 – (W)Riting (เขียนได)
R3 – (A)Rithmetics (คิดเลขเปน)
C1 – Critical Thinking and Problem Solving (ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณและ
ทกั ษะในการแกป ญ หา)
C2 – Creativity and Innovation (ทกั ษะดานการสรางสรรคและนวตั กรรม)
C3 – Cross – cultural Understanding (ทักษะดานความเขาใจตางวัฒนธรรมตางกระบวน
ทศั น)
C4 – Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมือ การทำงานเปน
ทีมและภาวะผูนำ)
C5 – Communications, Information and Media Literacy (ทกั ษะดา นการสอ่ื สารสารสนเทศ
และรเู ทา ทนั สอื่ )
C6 – Computing and ICT Literacy (ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การส่อื สาร)
C7 – Career and Learning Skills (ทกั ษะอาชีพและทกั ษะการเรยี นร)ู
C8 – Compassion (ความมเี มตตากรุณา วินัย คุณธรรม จรยิ ธรรม)
L1 – Learning (ทกั ษะการเรยี นร)ู
L2 – Leadership (ทักษะความเปน ผนู ำ)
6. กจิ กรรมการเรยี นรู
แนวคิด/รูปแบบการสอน/วธิ กี ารสอน/เทคนิค : แบบสบื เสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ชว่ั โมงที่ 1
ขัน้ ท่ี 1 กระตนุ ความสนใจ (Engage)
1. ครูเปดวีดิทัศนเกี่ยวกับพลังงานศักยโนมถวง (Kinetic and Potential Energy) จาก
https://www.youtube.com/watch?v=vl4g7T5gw1M ใหนักเรียนดู จากนั้นครูตั้งประเด็นคำถาม
กระตุนความคิดนกั เรียนวา “พลังงานศักยโ นมถวง คืออะไร และปจจัยใดบางที่มผี ลตอ พลังงานศักยโนม ถวง”
โดยใหน ักเรยี นแตคนรว มกนั อภิปรายแสดงความคดิ เห็นอยา งอสิ ระโดยไมมีการเฉลยวาถูกหรอื ผดิ
(แนวตอบ : พลังงานศักยของวตั ถุเน่ืองจากแรงโนม ถวงของโลก และปจจัยทม่ี ีผลตอ พลังงาน
ศักยโนมถวง คอื มวลของวตั ถุ และความสูง)
2. ครูทบทวนความรเู ดิมของนกั เรียนเก่ียวกับพลังงานศักยโ นมถวง ดงั น้ี
• เม่อื วตั ถุอยูทส่ี งู จากระดับอา งองิ วัตถุจะมพี ลังงานศกั ยโ นมถว ง โดยถอื วาทรี่ ะดบั อา งอิง
วตั ถมุ พี ลงั งานศกั ยโนม ถว งเทา กับศนู ย
• การเลือกตำแหนงอา งอิงเพ่ือบอกคาพลงั งานศักยโนม ถวง ผสู งั เกตเลอื กตำแหนงใดกไ็ ด
• เม่อื ปลอยวัตถใุ หเ คลอื่ นทีอ่ ยางอสิ ระ วัตถุจะเคล่ือนทจ่ี ากตำแหนง ทมี่ พี ลงั งานศักยโ นม ถวง
มากกวาไปตำแหนง ที่มพี ลงั งานศกั ยโนมถว งนอยกวา
3. ครูถามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต เพื่อเปนการนำเขาสูบทเรียนวา “พลังงานศักยโนมถวงสัมพันธ
กบั พลังงานศกั ยไฟฟา อยา งไร” จากนนั้ ครูกลาวเช่อื มโยงเขา สกู จิ กรรมการเรียนการสอน
(แนวตอบ : พลงั งานศกั ยโ นมถวงสัมพันธก บั พลงั งานศักยไฟฟาลวนแตเปนพลังงานทท่ี ำเกิด
จากแรงภายนอกมากระทำ)
ขัน้ ที่ 2 สำรวจคนหา (Explore)
1. นักเรียนคูกับเพื่อนชั้นในเรียน ตามความสมัครใจ จากนั้นใหนักเรียนแตละคูรวมกันศึกษา
คนควา ขอมลู เก่ียวกับ เร่ือง พลังงานศกั ยไฟฟา และศักยไ ฟฟา จากหนงั สอื เรยี น รายวชิ าเพ่ิมเติมวิทยาศาสตร
ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ่ี 6 ไฟฟา สถิต หรือแหลง การเรยี นรตู าง ๆ เชน อินเทอรเน็ต หองสมุด
2. นักเรียนแตล ะคูรวมกันอภิปรายเร่ืองที่ไดศ ึกษา จากน้ันใหนกั เรยี นแตล ะคนเขียนสรปุ ความรทู ี่
ไดจ ากการศึกษาคน ควา ลงในสมุดประจำตัวนักเรียน
(หมายเหตุ : ครเู ริม่ ประเมินนักเรียน โดยใชแบบสงั เกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล)
3. ครูสุมนักเรียน จำนวน 3 คู ออกมานำเสนอผลการศึกษาคนควาหนาชั้นเรียน ในระหวางที่
นกั เรยี นนำเสนอ ครูอาจเสนอแนะหรือแทรกขอมลู เพ่ิมเตมิ ในเร่ืองนนั้ ๆ เพื่อใหน ักเรยี นมคี วามเขาใจที่ถูกตอง
มากยิ่งขน้ึ
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมินนักเรียน โดยใชแบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
4. ครตู ้งั ประเดน็ คำถามกระตุนความคดิ นักเรยี นโดยใหนักเรียนแตล ะครู วมกนั อภปิ รายแสดง
ความคดิ เห็นเพอ่ื หาคำตอบ ดังน้ี
• พลงั งานศักยไฟฟา กับความตางศกั ยไฟฟาแตกตางกนั อยา งไร
(แนวตอบ : ประจอุ ยูในตำแหนง ตาง ๆ ที่มีสนามไฟฟา จะมีพลังงานศักยไ ฟฟาเกดิ ข้นึ และ
ความตา งศักยไ ฟฟา คือ งานท่ีเกิดขน้ึ ในการเคล่อื นท่ีของประจุ +1 หนว ย จากตำแหนง หนึ่ง
ไปยงั อีกตำแหนงหนงึ่ ภายในบรเิ วณที่มีสนามไฟฟา )
• ศักยไฟฟา คืออะไร
(แนวตอบ : ศกั ยไฟฟา คือ พลงั งานศักยไฟฟา ตอหน่ึงหนวยประจุ )
ชั่วโมงที่ 2 – 3
ขน้ั ท่ี 2 สำรวจคน หา (Explore)
5. นักเรียนแบงกลุม กลุมละ 4 คน ตามความสมัครใจ จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกัน
ศึกษาคนควาขอมลู เกีย่ วกบั เรอ่ื ง ศกั ยไ ฟฟา เนื่องจากจุดประจุ จากหนงั สือเรยี น รายวิชาเพม่ิ เติมวิทยาศาสตร
ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูท ี่ 6 ไฟฟา สถิต หรอื แหลง การเรยี นรตู า ง ๆ เชน อินเทอรเ น็ต หองสมุด
6. ครูแจกกระดาษฟลิปชารทใหนักเรียนกลุมละ 1 แผน จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกัน
อภิปรายระดมความคิดเห็นกันภายในกลุม แลวนำขอมูลที่ไดจากการอภิปราย มาจัดทำในรูปแบบตาง ๆ เชน
แผนผงั มโนทัศน ลงในกระดาษฟลิปชารท
(หมายเหตุ : ครูเร่ิมประเมนิ นักเรยี น โดยใชแ บบสงั เกตพฤติกรรมการทำงานกลมุ )
ขัน้ ที่ 3 อธิบายความรู (Explain)
7. นักเรียนแตละกลุมออกมานำเสนอผลการศึกษาหนาชั้นเรียน ในระหวางที่นักเรียนนำเสนอ
ครคู อยใหขอ เสนอแนะเพิม่ เตมิ เพ่อื ใหน ักเรียนมีความเขาใจทถ่ี กู ตองมากยิง่ ขนึ้
(หมายเหตุ : ครูเริม่ ประเมินนกั เรียน โดยใชแบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
8. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนวา “ศักยไฟฟารวมเนื่องจากจุดประจุหลายจุด
ประจุหมายความวา อยา งไร” โดยใหน ักเรยี นแตล ะกลมุ รว มกันอภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เพอื่ หาคำตอบ
(แนวตอบ : ผลรวมของศักยไ ฟฟาเน่ืองจากจดุ ประจุแตล ะจดุ ประจ)ุ
9. ครูอธิบายใหนักเรียนเขาใจเกี่ยวกับเงื่อนไขการใชสมการศักยไฟฟาวา “ศักยไฟฟาเปน
ปริมาณสเกลาร ตองแทนเครื่องหมายของประจุไฟฟาลงในสมการทุกครั้ง ถาประจุไฟฟาเปนลบจะได
ศกั ยไฟฟาลบ ถา ประจไุ ฟฟา เปน บวกจะไดศ ักยไ ฟฟาบวก”
ขนั้ ที่ 4 ขยายความเขา ใจ (Elaborate)
10. ครูเปดโอกาสใหน ักเรยี นซักถามเน้ือหาเกยี่ วกับ เรือ่ ง ศักยไฟฟา และศักยไฟฟาเน่ืองจากจุด
ประจุและใหความรูเพิ่มเติมจากคำถามของนักเรียน โดยครูใช PowerPoint เรื่อง ศักยไฟฟาในการอธิบาย
เพ่ิมเตมิ
11. นักเรยี นแตล ะคนศึกษาตวั อยางที่ 6.10-6.11 จากหนังสอื เรียน รายวชิ าเพมิ่ เตมิ วิทยาศาสตร
ฟส ิกส ม.5 เลม 2 จากนน้ั ใหน กั เรียนแตละคนทำใบงานที่ 6.6.1 เรอ่ื ง ศักยไ ฟฟา เนือ่ งจากจุดประจุ
12. ครูสุมนักเรียน จำนวน 3 คน ออกมาแสดงวิธีการคำนวณหาผลลัพธ จากใบงานที่ 6.6.1
เรอื่ ง ศักยไฟฟาเนือ่ งจากจุดประจุ หนาช้ันเรียน โดยครูสอบถามนักเรยี นในชั้นเรียนวา มีคำตอบแตกตา งจากส่ิง
ที่เพื่อนออกมาแสดงวิธีการคำนวณหรือไม ถาแตกตางครูใหนักเรียนออกมาแสดงวิธีการคำนวณหาผลลัพธ
จากนนั้ ครูเฉลยคำตอบท่ถี ูกตอ งใหนักเรยี น
13. นักเรยี นแตละคนทำ Unit Question 6 เรอ่ื ง ศกั ยไ ฟฟา เนือ่ งจากจุดประจุ จากหนงั สอื เรียน
รายวิชาเพ่มิ เติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟา สถติ ลงในสมุดประจำตัวนักเรยี น
14. นกั เรยี นแตล ะคนทำแบบฝก หัด เรอ่ื ง ศกั ยไฟฟา เนือ่ งจากจุดประจุ จากแบบฝกหัด รายวิชา
เพมิ่ เตมิ วิทยาศาสตร ฟส ิกส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรยี นรทู ี่ 6 ไฟฟา สถิต เปนการบานสงในชวั่ โมงถัดไป
ขั้นท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤตกิ รรมการทำงานกลมุ และจากการนำเสนอผลการปฏิบตั ิกิจกรรมหนาชน้ั เรยี น
2. ครูตรวจสอบผลการทำใบงานท่ี 6.6.1 เรื่อง ศักยไฟฟาเน่อื งจากจุดประจุ
3. ครูตรวจแบบฝกหัดจาก Unit Question 6 เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากจุดประจุ ในสมุด
ประจำตวั นักเรยี น
4. ครูตรวจสอบแบบฝกหัด เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากจุดประจุ จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรูท ่ี 6 ไฟฟา สถติ
5. นกั เรยี นและครรู วมกนั สรุปเก่ียวกับศักยไฟฟา และศักยไ ฟฟาเนื่องจากจุดประจุ ซึ่งไดขอสรุป
รวมกันวา “ศักยไฟฟา คือ พลังงานศักยไฟฟาตอหนึ่งหนวยประจุ โดยเสนแรงไฟฟาจะมีทิศพุงออกจากจุดที่
ศักยไ ฟฟาสงู ไปยังจุดที่ศักยไฟฟา ตำ่ กวาเสมอ และศักยไ ฟฟารวมเน่ืองจากจุดประจุหลายจุดประจุ คือ ผลรวม
ของศกั ยไฟฟา เน่ืองจากจดุ ประจุแตล ะจดุ ประจุ”
7. การวัดและประเมินผล
รายการวัด วธิ ีวัด เครื่องมือ เกณฑก ารประเมนิ
7.1 การประเมนิ ระหวา ง
การจัดกิจกรรม
1) ศักยไฟฟา และ - ตรวจใบงานท่ี 6.6.1 - ใบงานท่ี 6.6.1 - รอยละ 60 ผา นเกณฑ
ศักยไฟฟา เนื่องจาก - ตรวจแบบฝก หดั - แบบฝกหัด - รอ ยละ 60 ผา นเกณฑ
จุดประจุ
2) การนำเสนอผลงาน/ - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ การ - ระดบั คณุ ภาพ 2
ผลการปฏบิ ตั ิ ผลงาน/ผลการปฏิบัติ นำเสนอผลงาน ผา นเกณฑ
กิจกรรม กจิ กรรม
3) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคุณภาพ 2
ทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา นเกณฑ
รายการวดั วธิ วี ัด เคร่ืองมือ เกณฑการประเมิน
4) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คุณภาพ 2
การทำงานกลุม การทำงานกลุม ผา นเกณฑ
ทำงานกลุม - สังเกตความมีวนิ ยั - แบบประเมนิ - ระดบั คุณภาพ 2
5) คุณลกั ษณะ รับผิดชอบ ใฝเรยี นรู คณุ ลักษณะ ผานเกณฑ
ซ่ือสตั ย สจุ รติ และ อันพงึ ประสงค
อนั พึงประสงค มุงมัน่ ในการทำงาน
8. สือ่ /แหลงการเรียนรู
8.1 สื่อการเรยี นรู
1) หนงั สือเรียน รายวชิ าเพ่ิมเติมวทิ ยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรูท่ี 6 ไฟฟา สถติ
2) แบบฝก หัด รายวิชาเพ่ิมเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรทู ่ี 6 ไฟฟา สถติ
3) ใบงานที่ 6.6.1 เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากจุดประจุ
4) PowerPoint เรอ่ื ง ศักยไ ฟฟา
5) วดี ทิ ศั นเกี่ยวกบั พลังงานศักยโ นมถวง (Kinetic and Potential Energy)
จาก https://www.youtube.com/watch?v=vl4g7T5gw1M
6) สมุดประจำตวั นักเรียน
8.2 แหลงการเรียนรู
1) หอ งเรยี น
2) หองสมดุ
3) อนิ เทอรเนต็
แผนการจัดการเรียนรทู ี่ 7
รายวิชา ฟส ิกส 4 รหสั วิชา ว30204 ระดับช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 5
กลุมสาระการเรียนรูวทิ ยาศาสตร ภาคเรียนท่ี 2 ปก ารศึกษา 2564
หนวยการเรยี นรทู ่ี 2 เรือ่ ง ไฟฟาสถิต เวลา 33 ชั่วโมง
เรือ่ ง ศักยไ ฟฟา (1) เวลา 4 ชั่วโมง
ผสู อน นายธนพนั ธ เพ็งสวัสดิ์ โรงเรยี นกาญจนาภเิ ษกวิทยาลัย สรุ าษฎรธานี
1. ผลการเรียนรู
อธิบาย และคำนวณพลงั งานศักยไฟฟา ศักยไฟฟา และความตางศักยระหวา งสองตำแหนงใด ๆ
2. จุดประสงคการเรยี นรู
1. อธิบายความตางศักยไฟฟาเน่ืองจากประจุบนตัวนำทรงกลมได (K)
2. อธบิ ายความตา งศกั ยไฟฟา ระหวา งแผน โลหะคูข นานได (K)
3. ตรวจสอบหาปรมิ าณตา ง ๆ ท่เี กยี่ วของกบั ความตางศกั ยไ ฟฟาเน่ืองจากประจบุ นตัวนำทรงกลมได
4. ตรวจสอบหาปรมิ าณตา ง ๆ ทีเ่ กย่ี วของกบั ความตางศกั ยไ ฟฟาระหวางแผนโลหะคขู นานได (P)
5. มีความใฝเ รยี นรูแ ละมีความมุงมน่ั ในการทำงาน (A)
3. สาระการเรียนรู
พลังงานศักยไฟฟา ท่ีตำแหนงใด ๆ ตอหนงึ่ หนว ยประจุ เรยี กวา ศกั ยไ ฟฟาทต่ี ำแหนงนั้น โดยศักยไฟฟา
ที่ตำแหนงซึ่งอยูหางจากจุดประจุแปรผันตรงกับขนาดของประจุ และแปรผกผันกับระยะทางจากจุดประจุถึง
ตำแหนง น้ันเขยี นแทนไดด ว ยสมการ Q
r
V = k
ความตางศักยระหวางสองตำแหนงใด ๆ ในบริเวณที่มีสนามไฟฟาคือ งานในการเคลื่อนประจุบวกหนง่ึ
หนวยจากตำแหนง หนง่ึ ไปอกี ตำแหนงหนง่ึ เขยี นแทนไดด วยสมการ
WA→B
VB − VA = q
ความตางศักยระหวางสองตำแหนงใด ๆ ในสนามไฟฟาสม่ำเสมอขึ้นกับขนาดของสนามไฟฟา และ
ระยะทางระหวา งสองตำแหนง นั้น ในแนวขนานกบั สนามไฟฟา ตามสมการ
VB − VA = Ed
4. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
ศักยไฟฟาที่จุดภายนอกตัวนำทรงกลมซึ่งอยูหางเปนระยะ r จากจุดศูนยกลางของตัวนำทรงกลม หา
Q Q
ไดจากสมการ V = k r ศักยไฟฟาที่จุดบนผิวตัวนำทรงกลมรัศมี a ที่มีประจุ Q หาไดจาก V = k a
และศกั ยไฟฟาทจี่ ุดภายในตัวนำทรงกลมจงึ มีคาเทากบั ศักยไฟฟาทีผ่ วิ ตัวนำทรงกลม
ศักยไฟฟาระหวางสองตำแหนงใด ๆ ในสนามไฟฟาสม่ำเสมอ หาไดจาก VB − VA = Ed สวน
∆V
สนามไฟฟา สมำ่ เสมอในบริเวณระหวา งแผนโลหะคขู นาน หาไดจาก E = d
5. สมรรถนะสำคัญของผเู รยี นและคุณลกั ษณะอันพึงประสงค
คุณลักษณะอนั พึงประสงค
1. รักชาติ ศาสน กษตั ริย 5. อยูอยางพอเพยี ง
2. ซ่อื สัตยส จุ รติ 6. มุง มัน่ ในการทำงาน
3. มีวนิ ยั 7. รกั ความเปนไทย
4. ใฝเรยี นรู 8. มจี ติ สาธารณะ
เบญจวิถีกาญจนา
1. เทดิ ทนู สถาบัน
2. กตัญู
3. บุคลิกดี
4. มีวนิ ยั
5. ใหเกยี รติ
สมรรถนะทสี่ ำคญั ของผเู รยี น
1. ความสามารถในการสอ่ื สาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกป ญ หา
4. ความสามารถในการใชทักษะชีวิต
5. ความสามารถในการใชเ ทคโนโลยี
จดุ เนนสูการพฒั นาผูเรียน
ความสามารถและทักษะท่ีจำเปน ในการเรียนรใู นศตวรรษท่ี 21 (3Rs x 8Cs x 2Ls)
R1 – Reading (อา นออก)
R2 – (W)Riting (เขียนได)
R3 – (A)Rithmetics (คิดเลขเปน )
C1 – Critical Thinking and Problem Solving (ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณและ
ทักษะในการแกปญหา)
C2 – Creativity and Innovation (ทกั ษะดา นการสรา งสรรคแ ละนวัตกรรม)
C3 – Cross – cultural Understanding (ทักษะดานความเขาใจตางวัฒนธรรมตางกระบวน
ทัศน)
C4 – Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมือ การทำงานเปน
ทีมและภาวะผูนำ)
C5 – Communications, Information and Media Literacy (ทักษะดา นการส่อื สารสารสนเทศ
และรูเทา ทนั ส่ือ)
C6 – Computing and ICT Literacy (ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การส่ือสาร)
C7 – Career and Learning Skills (ทักษะอาชพี และทักษะการเรียนร)ู
C8 – Compassion (ความมีเมตตากรณุ า วนิ ัย คณุ ธรรม จริยธรรม)
L1 – Learning (ทักษะการเรยี นรู)
L2 – Leadership (ทกั ษะความเปน ผูนำ)
6. กิจกรรมการเรียนรู
แนวคิด/รูปแบบการสอน/วธิ กี ารสอน/เทคนิค : แบบสืบเสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ช่ัวโมงที่ 1
ขน้ั ที่ 1 กระตุน ความสนใจ (Engage)
1. ครูทบทวนความรูเดิมของนักเรยี นเกี่ยวกบั เรอ่ื ง ศักยไ ฟฟา และศกั ยไฟฟาเนื่องจากจุดประจุ
จากนั้นครแู จงจุดประสงคการเรียนรูใ หนกั เรยี นทราบ
2. ครูต้ังประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนวา “สนามไฟฟา ท่ีบรเิ วณใดของตวั นำทรงกลมมี
คาเปนศนู ย” โดยใหนกั เรียนแตละคนรวมกนั อภิปรายแสดงความคดิ เห็นอยางอิสระ
(แนวตอบ : สนามไฟฟาภายในตวั นำทรงกลม)
3. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับสนามไฟฟาของตัวนำทรงกลมที่บริเวณตาง ๆ วา “สนามไฟฟาที่
ผิวทรงกลมมีคามากที่สุด และสนามไฟฟาเนื่องจากตัวนำทรงกลมมีคาลดลง เมื่อตำแหนงใด ๆ อยูหางจากผวิ
ทรงกลมมากขน้ึ ”
ขนั้ ท่ี 2 สำรวจคน หา (Explore)
1. นกั เรียนจับกลมุ กลมุ ละ 3 คน ตามความสมัครใจ จากนนั้ ใหนกั เรยี นแตละกลุมรวมกันศึกษา
คนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลม จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วทิ ยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูที่ 6 ไฟฟาสถติ หรือแหลงการเรียนรตู าง ๆ
2. นักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายเรื่องที่ไดศึกษา จากนั้นใหนักเรียนแตละคนเขียนสรุป
ความรูท่ีไดจากการศึกษาคน ควาลงในสมดุ ประจำตัวนักเรียน
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมินนักเรียน โดยใชแบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล)
ชัว่ โมงท่ี 2
ขัน้ ที่ 2 สำรวจคนหา (Explore)
3. นักเรียนแตละกลุมออกมานำเสนอผลการศึกษาคนควาหนาชั้นเรียน ในระหวางที่นักเรียน
นำเสนอ ครูอาจเสนอแนะหรือแทรกขอมูลเพิ่มเติมในเรื่องนั้น ๆ เพื่อใหนักเรียนมีความเขาใจที่ถูกตองมาก
ยงิ่ ข้ึน
(หมายเหตุ : ครูเร่ิมประเมินนักเรียน โดยใชแบบประเมินการนำเสนอผลงาน)
4. นักเรียนและครูรวมกันอภิปรายและสรุปเกี่ยวกับศักยไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลม
ซ่ึงไดขอสรุปรวมกนั ดังน้ี
• ศักยไฟฟา ภายนอกตวั นำทรงกลมจะมีคาลดลงเร่ือย ๆ ตามระยะจากตัวนำทรงกลม
• ศกั ยไ ฟฟาท่ีจุดภายในตัวนำทรงกลมจึงมีคา เทา กับศักยไฟฟาที่ผวิ ตัวนำทรงกลม
5. ครูถามคำถามทาทายการคิดขัน้ สูง โดยใชค ำถาม H.O.T.S. จากหนงั สอื เรยี น รายวิชาเพ่ิมเติม
วิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต วา “ในการเคลื่อนประจุในสนามไฟฟา
พลงั งานศกั ยไ ฟฟาของประจบุ วกจะเพิม่ ขน้ึ กรณีใด”
(แนวตอบ : ขนาดของประจุมีคา เพ่ิมข้ึน)
6. นักเรียนแตละคนศึกษาตัวอยางที่ 6.12-6.13 จากหนังสือเรยี น รายวิชาเพิม่ เติมวิทยาศาสตร
ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต จากนั้นใหนักเรียนแตละคนทำใบงานที่ 6.7.1 เรื่อง
ศกั ยไฟฟา เนอื่ งจากประจบุ นตวั นำทรงกลม
7. ครสู ุม นกั เรียน จำนวน 5 คน ออกมาแสดงวธิ ีการคำนวณหาผลลัพธ จากใบงานท่ี 6.7.1 เรื่อง
ศักยไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลม หนาชั้นเรียน โดยครูสอบถามนักเรียนในชั้นเรียนวามีคำตอบ
แตกตางจากสิ่งที่เพื่อนออกมาแสดงวิธีการคำนวณหรือไม ถาแตกตางครูใหนักเรียนออกมาแสดงวิธีการ
คำนวณหาผลลพั ธ จากนั้นครเู ฉลยคำตอบที่ถกู ตอ งใหนักเรยี น
ชวั่ โมงที่ 3 – 4
ขัน้ ท่ี 2 สำรวจคนหา (Explore)
8. ครเู ปดวดี ทิ ัศนเกยี่ วกบั Electric Potential Difference
จาก https://www.youtube.com/watch?v=SNlOPxZ-Ev4&t=36s ใหนักเรียนดู
จากนั้นครูตั้งประเด็นคำถามกระตุนความคิดนักเรียนวา “ความตางศักย คืออะไร” โดยใหนักเรียนแตละคน
รวมกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ อยา งอิสระโดยไมมีการเฉลยวาถูกหรือผดิ
(แนวตอบ : ความตา งศกั ยไฟฟา ระหวา งจุด 2 จุด ในสนามไฟฟาหรอื ในวงจรไฟฟา เปนงานท่ี
ทำในการเคลอ่ื นประจุบวก 1 หนว ยจากจุดหน่งึ ไปยังอีกจุดหนึ่ง)
9. นักเรียนจับคูก ับเพื่อนในชั้นเรียน ตามความสมัครใจ จากนั้นใหนักเรียนแตละคูรว มกนั ศึกษา
คนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง ความสัมพันธระหวางความตางศักยและสนามไฟฟาสม่ำเสมอ จากหนังสือเรียน
รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต หรือแหลงการเรียนรูตาง ๆ
เชน อนิ เทอรเนต็ หอ งสมุด
10. นกั เรียนแตละคูรวมกันอภิปรายเรอ่ื งท่ีไดศกึ ษา จากนั้นใหน กั เรียนแตละคนเขียนสรุปความรู
ที่ไดจ ากการศกึ ษาคน ควาลงในสมุดประจำตวั นักเรียน
(หมายเหตุ : ครูเรม่ิ ประเมินนักเรยี น โดยใชแ บบสงั เกตพฤติกรรมการทำงานกลมุ )
ขนั้ ท่ี 3 อธบิ ายความรู (Explain)
11. ครูสุมนักเรียน จำนวน 3 คู ออกมานำเสนอผลการศึกษาหนาช้ันเรยี น ในระหวางที่นักเรียน
นำเสนอครูคอยใหขอเสนอแนะเพมิ่ เตมิ เพื่อใหน ักเรียนมีความเขาใจทถ่ี กู ตอ งมากย่ิงขน้ึ
(หมายเหตุ : ครูเรม่ิ ประเมินนกั เรียน โดยใชแ บบประเมินการนำเสนอผลงาน)
12. นักเรียนแตละคนพิจารณาภาพสนามไฟฟาระหวางแผนตัวนำคูขนาน จากนั้นครูอธิบาย
เพิ่มเติมใหนักเรียนเขาใจวา “ถานำแผนโลหะคูขนานประจุบวก และประจุลบตอกับความตางศักย จะให
สนามไฟฟาสม่ำเสมอ และขนาดของแรงที่กระทำตอประจุจะมีคาคงที่”13. ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุน
ความคิดนักเรียนวา “เสนสมศักย (equipotential line) คืออะไร” โดยใหนักเรียนแตละคนรวมกันอภิปราย
แสดงความคดิ เห็นเพื่อหาคำตอบ
(แนวตอบ : เสน สมศักย (equipotential line) คอื เสน ที่เชื่อมจุดตาง ๆ ในสนามไฟฟา
ซง่ึ มีศกั ยไ ฟฟา เทา กนั โดยเสนสมศักยจ ะต้งั ฉากกบั เสนแรงไฟฟา เสมอ)
ข้นั ท่ี 4 ขยายความเขา ใจ (Elaborate)
14. ครเู ปด โอกาสใหน ักเรียนซักถามเนื้อหาเกี่ยวกับ เรอื่ ง ศกั ยไฟฟา และศักยไฟฟาเนื่องจากจุด
ประจุและใหความรูเพิ่มเติมจากคำถามของนักเรียน โดยครูใช PowerPoint เรื่อง ศักยไฟฟาในการอธิบาย
เพ่มิ เติม
15. นักเรียนแตละคนศึกษาตัวอยางที่ 6.14 – 6.15 จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 จากนั้นใหนักเรียนแตละคนทำใบงานท่ี 6.7.2 เรื่อง ศักยไฟฟาระหวางแผน
โลหะคูข นาน
16. นักเรียนทำ Topic Question เรื่อง ศักยไฟฟา จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม
วิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรูท่ี 6 ไฟฟา สถิต ลงในสมุดประจำตวั นกั เรียน
17. นักเรียนแตละคนทำ Unit Question 6 เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลม
และศักยไฟฟาระหวางแผนโลหะคูขนาน จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2
หนวยการเรยี นรทู ี่ 6 ไฟฟาสถติ ลงในสมุดประจำตวั นักเรยี น
18. นักเรียนแตละคนทำแบบฝกหัด เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลม และ
ศักยไฟฟาระหวางแผนโลหะคูขนาน จากแบบฝก หดั รายวิชาเพมิ่ เตมิ วทิ ยาศาสตร ฟสกิ ส ม.5 เลม 2 หนวย
การเรียนรทู ี่ 6 ไฟฟาสถิต เปนการบานสง ในชว่ั โมงถดั ไป
ขน้ั ท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤติกรรมการทำงานกลุม และจากการนำเสนอผลการปฏบิ ตั ิกิจกรรมหนาชัน้ เรยี น
2. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานที่ 6.7.1 เร่อื ง ศกั ยไฟฟาเนือ่ งจากประจบุ นตวั นำทรงกลม
3. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานที่ 6.7.2 เรื่อง ศักยไ ฟฟาระหวา งแผน โลหะคขู นาน
4. ครูตรวจ Topic Question เร่อื ง ศักยไฟฟา ในสมดุ ประจำตวั นกั เรยี น
5. ครูตรวจแบบฝกหดั จาก Unit Question 6 เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากประจบุ นตัวนำทรงกลม
และศักยไฟฟาระหวางแผนโลหะคูขนาน ในสมุดประจำตัวนกั เรียน
6. ครูตรวจสอบแบบฝกหัด เรื่อง ศักยไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลม และศักยไฟฟา
ระหวางแผนโลหะคูข นาน จากแบบฝกหัด รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส ม.5 เลม 2 หนวยการเรยี นรทู ี่
6 ไฟฟา สถิต
7. นักเรียนและครูรวมกันสรุปเกี่ยวกับศักยไฟฟาเนื่องจากประจุบนตัวนำทรงกลม และ
ศักยไฟฟาระหวางแผนโลหะคูขนาน ซึ่งไดขอสรุปรวมกันวา “ศักยไฟฟาที่จุดภายในตัวนำทรงกลมจะมีคา
เทากับศักยไฟฟาที่ผิวตัวนำทรงกลม และศักยไฟฟาระหวางแผนโลหะคูขนาน ถานำแผนโลหะคูขนานประจุ
บวก และประจุลบตอกับความตางศักย จะใหสนามไฟฟาสม่ำเสมอ และขนาดของแรงที่กระทำตอประจุจะมี
คาคงท”่ี
7. การวดั และประเมินผล
รายการวดั วธิ วี ดั เคร่อื งมอื เกณฑการประเมิน
7.1 การประเมนิ ระหวาง
- ตรวจใบงานที่ 6.7.1 - ใบงานท่ี 6.7.1 - รอ ยละ 60 ผานเกณฑ
การจดั กิจกรรม - ตรวจแบบฝกหัด - แบบฝกหดั - รอยละ 60 ผา นเกณฑ
1) ศกั ยไฟฟา เนื่องจาก - ตรวจใบงานที่ 6.7.2 - ใบงานท่ี 6.7.2 - รอยละ 60 ผา นเกณฑ
- ตรวจแบบฝกหัด - แบบฝก หดั - รอยละ 60 ผา นเกณฑ
ประจบุ นตัวนำ - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมินการ - ระดับคณุ ภาพ 2
ทรงกลม ผลงาน/ผลการปฏบิ ตั ิ นำเสนอผลงาน ผา นเกณฑ
2) ศักยไฟฟาระหวา ง กิจกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2
แผนโลหะคูขนาน - สงั เกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล ผานเกณฑ
3) การนำเสนอผลงาน/ การทำงานรายบุคคล
ผลการปฏบิ ัติ
กจิ กรรม
4) พฤติกรรมการ
ทำงานรายบุคคล
5) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดับคุณภาพ 2
ทำงานกลมุ การทำงานกลุม การทำงานกลุม ผานเกณฑ
- สงั เกตความมวี นิ ัย - แบบประเมิน - ระดับคุณภาพ 2
6) คุณลักษณะ รบั ผิดชอบ ใฝเ รยี นรู คณุ ลกั ษณะ ผา นเกณฑ
อนั พึงประสงค ซือ่ สัตย สุจริต และ อันพึงประสงค
มุง มั่นในการทำงาน
8. สอื่ /แหลงการเรียนรู
8.1 ส่อื การเรียนรู
1) หนงั สือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟส ิกส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟาสถิต
2) แบบฝก หัด รายวชิ าเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรทู ่ี 6 ไฟฟา สถิต
3) ใบงานที่ 6.7.1 เร่ือง ศักยไฟฟา เน่ืองจากประจบุ นตัวนำทรงกลม
4) ใบงานที่ 6.7.2 เรื่อง ศักยไ ฟฟา ระหวา งแผน โลหะคูขนาน
5) PowerPoint เร่ือง ศักยไฟฟา
6) วีดิทศั นเกยี่ วกับ Electric Potential Difference
จาก https://www.youtube.com/watch?v=SNlOPxZ-Ev4&t=36s
7) สมุดประจำตวั นักเรียน
8.2 แหลงการเรยี นรู
1) หองเรยี น
2) หอ งสมุด
3) อินเทอรเ น็ต
แผนการจัดการเรยี นรทู ี่ 8
รายวชิ า ฟสิกส 4 รหัสวชิ า ว30204 ระดับชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 5
กลุม สาระการเรียนรูวทิ ยาศาสตร ภาคเรยี นที่ 2 ปการศกึ ษา 2564
หนวยการเรียนรูท ี่ 2 เร่อื ง ไฟฟา สถติ เวลา 33 ช่ัวโมง
เรือ่ ง ตวั เก็บประจุและความจุ เวลา 4 ชั่วโมง
ผูสอน นายธนพันธ เพง็ สวัสด์ิ โรงเรยี นกาญจนาภิเษกวิทยาลัย สรุ าษฎรธานี
1. ผลการเรียนรู
อธิบายสว นประกอบของตัวเกบ็ ประจุ ความสัมพันธระหวางประจุไฟฟา ความตา งศักย และความจุของตัว
เก็บประจุ และอธิบายพลงั งานสะสมในตวั เก็บประจุ และความจุสมมูล รวมทัง้ คำนวณปริมาณตาง ๆ ทเี่ กยี่ วขอ ง
2. จดุ ประสงคก ารเรยี นรู
1. อธิบายตวั เก็บประจุและความจไุ ด (K)
2. อธิบายความสมั พนั ธระหวางประจุไฟฟา ความตางศกั ย และความจุของตวั เก็บประจุได (K)
3. อธิบายพลังงานสะสมในตวั เกบ็ ประจุ และความจุสมมูลได (K)
4. ตรวจสอบหาปริมาณตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับพลังงานสะสมในตัวเก็บประจุ และความจุสมมูลของการ
ตอตัวเก็บประจแุ บบอนกุ รมและแบบขนานได (P)
5. มีความใฝเ รียนรแู ละมคี วามมุงมน่ั ในการทำงาน (A)
3. สาระการเรยี นรู
ตัวเก็บประจุประกอบดวยตัวนำไฟฟาสองชิ้นที่คั่นดวยฉนวน โดยปริมาณประจุที่เก็บไดขึ้นอยูกับ
ความตางศักยค รอ มตวั เก็บประจุและความจุของตัวเกบ็ ประจุ ตามสมการ
Q
C = ∆V
ตวั เกบ็ ประจุจะมพี ลังงานสะสมซึ่งมีคา ขึ้นกับความตา งศกั ยและปริมาณประจุ ตามสมการ
1
U = 2 Q∆V
เม่ือนำตวั เก็บประจุมาตอแบบอนุกรม ความจสุ มมลู มีคาลดลง ตามสมการ
1 1 1 1
C = C1 + C2 + C3 + ...
เมอื่ นำตัวเกบ็ ประจมุ าตอ แบบขนาน ความจสุ มมลู มีคาเพ่ิมขึ้น ตามสมการ
C = C1 + C2 + C3 + ...
4. สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด
ตัวเก็บประจุเปนอุปกรณทางอิเล็กทรอนิกส ซึ่งประกอบดวยแผนโลหะขนาน 2 แผน ที่มีฉนวน
คั่นกลาง ซึ่งความสามารถในการเก็บประจุของตัวนำทรงกลม เรียกวา ความจุ สวนการตอตัวเก็บประจุ
สามารถตอได 2 แบบ คอื แบบอนกุ รม และแบบขนาน
5. สมรรถนะสำคัญของผเู รียนและคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค
คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค
1. รกั ชาติ ศาสน กษัตริย 5. อยอู ยา งพอเพียง
2. ซอื่ สัตยส ุจริต 6. มงุ มนั่ ในการทำงาน
3. มวี ินัย 7. รักความเปน ไทย
4. ใฝเ รียนรู 8. มจี ิตสาธารณะ
เบญจวิถีกาญจนา
1. เทดิ ทนู สถาบนั
2. กตญั ู
3. บคุ ลิกดี
4. มวี ินยั
5. ใหเ กยี รติ
สมรรถนะทส่ี ำคัญของผเู รยี น
1. ความสามารถในการสอื่ สาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทักษะชวี ิต
5. ความสามารถในการใชเ ทคโนโลยี
จุดเนนสูการพัฒนาผเู รียน
ความสามารถและทกั ษะที่จำเปน ในการเรยี นรูในศตวรรษท่ี 21 (3Rs x 8Cs x 2Ls)
R1 – Reading (อา นออก)
R2 – (W)Riting (เขียนได)
R3 – (A)Rithmetics (คิดเลขเปน )
C1 – Critical Thinking and Problem Solving (ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณและ
ทักษะในการแกปญหา)
C2 – Creativity and Innovation (ทักษะดา นการสรางสรรคและนวตั กรรม)
C3 – Cross – cultural Understanding (ทักษะดานความเขาใจตางวัฒนธรรมตางกระบวน
ทัศน)
C4 – Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมือ การทำงานเปน
ทมี และภาวะผนู ำ)
C5 – Communications, Information and Media Literacy (ทกั ษะดานการสอื่ สารสารสนเทศ
และรเู ทาทันสือ่ )
C6 – Computing and ICT Literacy (ทักษะดานคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การส่อื สาร)
C7 – Career and Learning Skills (ทกั ษะอาชีพและทักษะการเรยี นรู)
C8 – Compassion (ความมเี มตตากรุณา วนิ ัย คณุ ธรรม จริยธรรม)
L1 – Learning (ทกั ษะการเรยี นรู)
L2 – Leadership (ทักษะความเปน ผูน ำ)
6. กจิ กรรมการเรยี นรู
แนวคดิ /รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : แบบสืบเสาะหาความรู (5Es Instructional Model)
ช่ัวโมงที่ 1
ข้ันท่ี 1 กระตุนความสนใจ (Engage)
1. นกั เรยี นแบง กลมุ กลมุ ละ 9-10 คน ตามความสมคั รใจ จากน้นั ตัวแทนกลมุ แตละกลุมออกมา
รับแผงวงจรไฟฟา ที่ประกอบดวยอุปกรณไฟฟาตาง ๆ แลวใหสมาชิกภายในกลุมรวมกันพิจารณาแผงวงจร
ไฟฟา
2. ครตู ้ังประเดน็ คำถามกระตุนความคิดนักเรียนวา “ในแผนวงจรไฟฟา มอี ปุ กรณอ ะไรบาง และ
อุปกรณแตละชิ้นทำหนาที่อยางไร” โดยใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นอยางอิสระ
โดยไมม ีการเฉลยวาถกู หรอื ผิด จากนั้นบนั ทกึ คำตอบท่ไี ดล งในสมุดประจำตัวนกั เรยี น
(แนวตอบ : ขนึ้ อยกู ับดุลยพินจิ ของครู เชน ในแผงวงจรไฟฟา มตี ัวเกบ็ ประจุ สวติ ซ ไดโอด เปน
ตน ซึ่งอปุ กรณแตละชนิดทำหนา ท่แี ตกตางกัน เชน ตัวเก็บประจุ ทำหนาท่เี กบ็ พลงั งานไฟฟา
เปนตน)
3. ครูถามคำถาม Prior Knowledge จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ฟสิกส
ม.5 เลม 2 หนวยการเรียนรูที่ 6 ไฟฟา สถิต เพ่ือเปน การนำเขาสบู ทเรียนวา “ตองตอตัวเกบ็ ประจุอยา งไร จึง
ทำใหความจไุ ฟฟา รวมมีคา มากขึ้น” จากน้นั ครกู ลา วเช่ือมโยงเขา สกู ิจกรรมการเรยี นการสอน
(แนวตอบ : ตอ แบบขนานจะทำใหคาความจุของตัวเก็บประจุเพิ่มมากขนึ้ )
ข้นั ที่ 2 สำรวจคน หา (Explore)
1. นักเรียนแบงกลุม กลุมละ 3 คน ตามความสมัครใจ จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกัน
ศึกษาคนควาขอมูลเกี่ยวกับ เรื่อง ตัวเก็บประจุและความจุ จากหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร
ฟส กิ ส ม.5 เลม 2 หนว ยการเรียนรูท่ี 6 ไฟฟา สถิต หรอื แหลง การเรยี นรูต าง ๆ เชน อนิ เทอรเ นต็ หองสมุด
2. นักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายเรื่องที่ไดศึกษา จากนั้นใหนักเรียนแตละคนเขียนสรุป
ความรูท ่ีไดจ ากการศึกษาคน ควา ลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
(หมายเหตุ : ครเู ร่มิ ประเมินนักเรยี น โดยใชแบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล)