KOLEKSI SOALAN KIMIA SPM 2021

SIJIL PELAJARAN MALAYSIA

MULAI TAHUN 2021

KIMIA
(KOD: 4541)

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH MENENGAH (KSSM)

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia

Diterbitkan oleh:

Lembaga Peperiksaan
Kementerian Pendidikan Malaysia

© Lembaga Peperiksaan 2020
Cetakan Pertama 2020

Hak Cipta Terpelihara.
Sebarang artikel, ilustrasi, isi kandungan dari mana-mana bahagian dalam buku

Sijil Pelajaran Malaysia: Format Pentaksiran Mulai Tahun 2021
ini adalah tidak dibenarkan untuk diterbitkan semula, disimpan dalam cara
yang boleh dipergunakan lagi atau dipindahkan dalam apa jua bentuk dan

dengan apa cara pun sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanikal,
rakaman atau lain-lain sebelum mendapat izin daripada:
Pengarah Peperiksaan, Lembaga Peperiksaan,
Kementerian Pendidikan Malaysia.

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

KATA PENGANTAR

Lembaga Peperiksaan (LP), Kementerian Pendidikan Malaysia telah dipertanggungjawabkan
untuk menggubal dasar-dasar pentaksiran, peperiksaan dan pengujian pendidikan
berasaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan matlamat kurikulum. Sehubungan dengan itu,
perekaan bentuk format pentaksiran baharu Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) dilaksanakan oleh
LP sebaik sahaja Kementerian Pendidikan Malaysia meluluskan Kurikulum Standard Sekolah
Menengah (KSSM) Tingkatan Empat dan Tingkatan Lima mulai tahun 2020. Perekaan bentuk
tersebut dilaksanakan dalam lima fasa utama iaitu pengkonsepsian, penentuan instrumen,
pembinaan instrumen, kajian kesesuaian instrumen dan pemurnian serta penyediaan dokumen
pentaksiran. Hal yang demikian bertujuan untuk memastikan agar kualiti pentaksiran dan
peperiksaan kebangsaan mempunyai suatu standard atau piawai. Perekaan bentuk ini
melibatkan semua mata pelajaran, termasuklah mata pelajaran Kimia yang merupakan mata pelajaran
elektif pada peringkat SPM.

Dalam perekaan bentuk format pentaksiran, aspek penjajaran dengan kurikulum
kebangsaan sangat diberikan keutamaan. Oleh sebab itu, format pentaksiran direka bentuk
berdasarkan matlamat, objektif dan kandungan kurikulum standard seperti terkandung
dalam Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP). Prinsip-prinsip asas
pentaksiran terutama aspek kesahan, kebolehpercayaan, kebolehlaksanaan dan penjaminan
kualiti juga amat dititikberatkan. Pentaksiran turut memberikan fokus khusus kepada pencapaian
objektif mata pelajaran dan aspek-aspek yang ditaksir, iaitu bidang pengetahuan, kemahiran
dan nilai di samping memastikan keseluruhan pentaksiran mempunyai kerelevanan
dan kecukupcakupan dari aspek standard kandungan dan standard pembelajaran. Melalui
perekaan bentuk, LP berjaya menghasilkan format pentaksiran bagi mata pelajaran tersebut.
Format pentaksiran ini telah diluluskan pada 4 November 2020 oleh
Mesyuarat Jawatankuasa Kurikulum Kebangsaan (MJKK) Bil.2/2020 dan digunakan sepenuhnya
dalam SPM mulai tahun 2021.

Buku format pentaksiran ini diterbitkan dengan hasrat untuk mendekatkan
pentaksiran dengan masyarakat, terutama semua guru, ibu bapa, murid dan calon peperiksaan.
Harapan LP agar semua maklumat yang terkandung dalam buku ini dapat memberikan huraian
yang jelas tentang perkara, cara dan bentuk pentaksiran dapat dilaksanakan. Usaha murni ini
sangat penting untuk memberikan keadilan kepada semua calon yang menduduki peperiksaan dan
menjaga kewibawaan institusi LP. LP merakamkan setinggi-tinggi penghargaan dan ucapan
terima kasih kepada semua pihak yang terlibat dalam perekaan bentuk dan penghasilan
format pentaksiran ini. Semoga pelaksanaan format pentaksiran ini akan dapat mencapai hasrat
dan matlamat Sistem Pendidikan Kebangsaan serta mendukung Falsafah Pendidikan Kebangsaan.

DATO’ HJ. PKHARUDDIN BIN HJ. GHAZALI
Pengarah Peperiksaan
Lembaga Peperiksaan
Kementerian Pendidikan Malaysia

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 2

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

ISI KANDUNGAN 4
4
1.0 Pengenalan 6
2.0 Asas Pertimbangan Dalam Pentaksiran 6
3.0 Punca Kuasa 7
4.0 Matlamat Mata Pelajaran 7
5.0 Objektif Mata Pelajaran (OM) 8
6.0 Objektif Pentaksiran (OP) 10
7.0 Elemen dan Aspek Yang Ditaksir 10
8.0 Aras Kesukaran Item 12
9.0 Format Pentaksiran 13
10.0 Contoh Item 15
11.0 Lampiran 1 22
12.0 Lampiran 2 43
13.0 Lampiran 3
14.0 Senarai Kod Elemen, Elemen, Penerangan Elemen, Kod

Aspek, Aspek, Penerangan Aspek Dan Kriteria Aspek
Bagi Mata Pelajaran Kimia

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 3

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

1.0 PENGENALAN

Kurikulum Standard Sekolah Menengah (KSSM) yang dilaksanakan secara berperingkat
mulai tahun 2017 menggantikan Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) yang
telah dilaksanakan sejak tahun 1989 bagi memenuhi hasrat yang terkandung dalam Pelan
Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013-2025.

Selaras dengan perubahan itu, Lembaga Peperiksaan telah mengadakan perekaan bentuk
format pentaksiran berdasarkan Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP)
yang dikeluarkan oleh Bahagian Pembangunan Kurikulum (BPK). Seterusnya, perekaan
bentuk format pentaksiran menjadi asas kepada pembinaan instrumen pentaksiran.

2.0 ASAS PERTIMBANGAN DALAM PENTAKSIRAN

Beberapa prinsip yang menjadi asas pertimbangan dalam proses perekaan bentuk format
pentaksiran Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) ialah:

2.1 KESAHAN

Kesahan merujuk ciri ujian dan melibatkan dua perkara, iaitu kerelevanan dan
kecukupcakupan. Perekaan bentuk instrumen pentaksiran ini telah
memastikan semua konstruk (perkara yang ditaksir) dijelmakan berdasarkan
objektif mata pelajaran. Item-item yang dikemukakan adalah akur dengan
kurikulum standard dan spesifikasi ujian serta mempunyai kesesuaian dari segi
kumpulan sasaran, aras kesukaran, konteks dan situasi. Kandungan instrumen
pentaksiran mencakupi semua aspek pengetahuan, kemahiran dan nilai yang
diperoleh dalam pendidikan mata pelajaran berkenaan, seperti yang dihasratkan
oleh kurikulum standard.

2.2 KEBOLEHPERCAYAAN

Kebolehpercayaan merujuk ciri skor ujian dan melibatkan dua perkara iaitu
ketekalan dan ketepatan. Di peringkat pembinaan, satu spesifikasi ujian direka
bentuk bagi setiap instrumen pentaksiran untuk dijadikan piawaian. Hal ini adalah
untuk memastikan ketepatan, kesetaraan dan ketekalan instrumen pentaksiran
yang dihasilkan setiap tahun. Analisis data peperiksaan juga dapat menunjukkan
tahap kebolehpercayaan sesuatu instrumen pengukuran.

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 4

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

2.3 KEOBJEKTIFAN

Keobjektifan merujuk kejelasan fungsi setiap instrumen yang dibina. Setiap
instrumen pentaksiran dibina dengan tujuan khusus mengikut spesifikasi ujian
tertentu. Jadual Spesifikasi Ujian berfungsi mengawal kefungsian instrumen yang
dibina. Setiap pembina harus jelas dengan kehendak setiap instrumen pentaksiran
yang dibina. Antaranya, konstruk yang ditaksir dan inferens boleh dibuat daripada
skor yang akan diperoleh.

Dalam item berbentuk subjektif, keobjektifan juga merujuk ketepatan seseorang
pemeriksa memeriksa skrip jawapan atau ketepatan seseorang pentaksir
memberikan skor calon. Dalam konteks ini, ciri keobjektifan pemberian markah
atau skor boleh dipertingkatkan dengan menyediakan skema penskoran yang
objektif serta markah atau skor yang diselaraskan melalui mesyuarat
penyelarasan. Hal ini dapat mengurangkan perselisihan dalam pemberian markah
atau skor dalam kalangan pemeriksa atau pentaksir bagi menjamin
kebolehpercayaan skor.

2.4 KEBOLEHTADBIRAN

Kebolehtadbiran merujuk kebolehlaksanaan sesuatu program pentaksiran dari segi
kos, masa dan personel sama ada program berpusat atau pentaksiran berasaskan
sekolah.

2.5 KEMUDAHTAFSIRAN

Kemudahtafsiran merujuk keupayaan skor daripada proses pentaksiran dalam
memberikan maklumat tentang seseorang murid dalam perkara yang ditaksir.
Skor yang baik berupaya untuk mendiskriminasikan murid yang mempunyai
kepelbagaian keupayaan. Di samping itu, kemudahtafsiran dapat memberi sebab
serta tujuan sesuatu ujian dan pentaksiran itu diadakan.

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 5

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

2.6 KEKOMPREHENSIFAN

Kekomprehensifan sesuatu ujian atau pentaksiran merujuk sejauh mana sesuatu
ujian itu mengandungi item yang mewakili semua objektif yang penting dalam
kurikulum. Jelasnya, prinsip-prinsip pentaksiran yang dinyatakan itu merupakan
landasan penting dalam menjalankan pentaksiran. Justeru, mereka yang terlibat
dengan proses pentaksiran dalam pendidikan sewajarnya akur prinsip-prinsip
pentaksiran yang telah ditetapkan itu agar matlamat dan objektif pentaksiran dapat
dicapai dengan jayanya.

3.0 PUNCA KUASA

Lembaga Peperiksaan, Kementerian Pendidikan Malaysia telah menyediakan format
pentaksiran bagi mata pelajaran Kimia mulai tahun 2021. Format tersebut telah
dibentangkan dan dipersetujui dalam Mesyuarat Jawatankuasa Kurikulum Kebangsaan,
Kementerian Pendidikan Malaysia, Bil. 2/2020 pada 4 November 2020.

4.0 MATLAMAT MATA PELAJARAN

KSSM Kimia bermatlamat untuk menghasilkan murid berliterasi sains dengan memberi
pengalaman pembelajaran dalam proses memahami konsep kimia, membangunkan
kemahiran, menggunakan pelbagai strategi dan mengaplikasikan pengetahuan kimia
berlandaskan sikap saintifik dan nilai murni serta memahami kesan perkembangan
sains dan teknologi dalam masyarakat. Di samping itu, murid boleh berkomunikasi dan
membuat keputusan berdasarkan bukti saintifik, serta menyediakan mereka untuk
meneruskan pendidikan lanjutan dan kerjaya dalam bidang STEM.

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 6

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

5.0 OBJEKTIF MATA PELAJARAN (OM)
Berdasarkan Objektif Mata Pelajaran .LPLD, Dokumen Standard Kurikulum dan
Pentaksiran (DSKP) membolehkan murid:

OM1 : 0HQJXNXKNDQ PLQDW GDQ NHFHQGHUXQJDQ WHUKDGDS ELGDQJ NLPLD

OM2 : 0HPDQWDSNDQ GDQ PHQLQJNDWNDQ SHQJHWDKXDQ NHPDKLUDQ VLNDS VDLQWLILN
GDQ QLODL PXUQL GDODP .LPLD PHODOXL SHQ\LDVDWDQ VDLQWLILN

OM3 : 0HQLQJNDWNDQ NHXSD\DDQ XQWXN EHUILNLU VHFDUD ORJLN UDVLRQDO NULWLV GDQ
NUHDWLI PHODOXL SURVHV SHPDKDPDQ GDQ SHQJDSOLNDVLDQ NLPLD GDODP PHPEXDW
NHSXWXVDQ GDQ PHQ\HOHVDLNDQ PDVDODK

OM4 : 0HQHULPD EDKDZD SHQJHWDKXDQ NLPLD EHUVLIDW VHPHQWDUD GDQ EHUNHPEDQJ
OM5 : 0HQJDPDONDQ SHQJJXQDDQ EDKDVD NLPLD GDQ PHOHQJNDSNDQ PXULG GHQJDQ

NHPDKLUDQ GDODP PHQ\DPSDLNDQ LGHD LGHD NLPLD GDODP NRQWHNV \DQJ
EHUNDLWDQ

OM6 : 0HPEDQJXQNDQ PLQGD WHQWDQJ NRQVHS WHRUL GDQ KXNXP NLPLD EHUILNLUDQ
WHUEXND REMHNWLI GDQ SURDNWLI

OM7 : 0HQ\HGDUL LPSOLNDVL VRVLDO HNRQRPL DODP VHNLWDU GDQ WHNQRORJL GDODP
ELGDQJ NLPLD GDQ SULKDWLQ WHUKDGDS DODP VHNLWDU GDQ PDV\DUDNDW GDQ

OM8 : 0HQJKDUJDL NLPLD GDQ DSOLNDVLQ\D GDODP PHPEDQWX PHQMHODVNDQ IHQRPHQD
GDQ PHQ\HOHVDLNDQ PDVDODK VHEHQDU

6.0 OBJEKTIF PENTAKSIRAN MATA PELAJARAN (OP)

%HUGDVDUNDQ 2EMHNWLI 0DWD 3HODMDUDQ .LPLD 'RNXPHQ 6WDQGDUG .XULNXOXP GDQ
3HQWDNVLUDQ '6.3 PHPEROHKNDQ SHODMDU PHODNXNDQ SHUNDUD 20 KLQJJD 20
2EMHNWLI SHQWDNVLUDQ GLNHQDO SDVWL EHUGDVDUNDQ REMHNWLI PDWD SHODMDUDQ .RQVWUXN
SHUNDUD \DQJ KHQGDN GLWDNVLU GDODP PDWD SHODMDUDQ .LPLD LDODK

OP1 : .HEROHKDQ PHQJDPDONDQ VLNDS VDLQWLILN GDQ QLODL PXUQL VHUWD PHPSDPHUNDQ
SHQJHWDKXDQ GDQ NHPDKLUDQ PHODOXL SHQ\LDVDWDQ VDLQWLILN

OP2 : .HEROHKDQ PHQJLQJDW NHPEDOL SHQJHWDKXDQ NLPLD

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 7

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

OP3 : .HEROHKDQ PHQMHODVNDQ SHQJHWDKXDQ NLPLD XQWXN PHQ\DPSDLNDQ LGHD ± LGHD
GDODP NRQWHNV \DQJ EHUNDLWDQ

OP4 : .HEROHKDQ PHQJDSOLNDVL SHQJHWDKXDQ NLPLD XQWXN PHQMHODVNDQ NHMDGLDQ DWDX
IHQRPHQD DODP VHFDUD NULWLV GDQ NUHDWLI

OP5 : .HEROHKDQ PHQJDQDOLVLV SHQJHWDKXDQ NLPLD PHQJHQDL NHMDGLDQ DWDX IHQRPHQD
DODP VHFDUD REMHNWLI

OP6 : .HEROHKDQ PHQLODL PDNOXPDW GHQJDQ PHQJJXQDNDQ SHQJHWDKXDQ NLPLD GDQ
PHPEXDW NHSXWXVDQ VHFDUD REMHNWLI VHUWD EHUILNLUDQ WHUEXND GDQ

OP7 : .HEROHKDQ PHQFLSWD GHQJDQ PHQJJDEXQJNDQ NRPSRQHQ NRPSRQHQ XQWXN
PHQJKDVLONDQ NHVHOXUXKDQ LGHD DWDX VHVXDWX \DQJ EDKDUX GDQ NUHDWLI
PHQJJXQDNDQ SHQJHWDKXDQ NLPLD

7.0 ELEMEN DAN ASPEK YANG DITAKSIR
7.1 Elemen yang ditaksir dalam mata pelajaran ini ialah:

Elemen 1 : Kemahiran Proses Sains [S.01]
Elemen 2 : Kemahiran Manipulatif [S.02]
Elemen 3 : Sikap Saintifik dan Nilai Murni [S.03]
Elemen 4 : Mengingat [P.01]
Elemen 5 : Memahami [K.01]
Elemen 6 : Mengaplikasi [K.02]
Elemen 7 : Menganalisis [K.03]
Elemen 8 : Menilai [K.04]
Elemen 9 : Mencipta [K.05]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 8

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

7.2 Senarai Elemen / Konstruk dan Aspek yang Ditaksir

KOD ELEMEN KOD ASPEK
ELEMEN ASPEK
SK 0101 Memerhati
SK01 Kemahiran SK 0102 Mengelas
Proses Sains SK 0103 Mengukur dan Menggunakan Nombor
SK 0104 Membuat Inferens
SK02 Kemahiran SK 0105 Meramal
Manipulatif SK 0106 Berkomunikasi
SK 0107 Menggunakan Perhubungan Ruang dan Masa
SK03 Sikap Saintifik SK 0108 Mentafsir Data
dan Nilai Murni SK 0109 Mendefinisi Secara Operasi
SK0110 Mengawal Pemboleh Ubah
PK01 Mengingat SK 0111 Membuat Hipotesis
SK 0112 Mengeksperimen
KK01 Memahami Menggunakan dan Mengendalikan Peralatan Sains
SK 0201 dan Bahan
KK02 Mengaplikasi Mengendalikan Spesimen
SK 0202 Melakar Spesimen, Bahan dan Peralatan Sains
KK03 Menganalisis SK 0203 Membersihkan Peralatan Sains
SK 0204 Menyimpan Peralatan Sains dan Bahan
KK04 Menilai SK 0205
KK05 Mencipta Mengamalkan Sikap Saintifik dan Nilai Murni
SK0301
Perkara khusus atau spesifik
PK0101 Pengetahuan tentang cara mengendalikan perkara
khusus atau spesifik
PK0102 Pengetahuan tentang perkara universal dan abstrak
Penterjemahan
PK 0103 Pentafsiran
KK 0101 Ekstrapolasi
KK 0102 Pemahaman tentang perkara universal dan abstrak
KK 0103 Aplikasi pengetahuan Sains Tambahan
KK 0104 Kemahiran Berfikir Kritis dan Kreatif
KK 0201 Analisis unsur-unsur
KK 0202 Analisis Perkaitan
KK 0301
KK 0302 Menilai berdasarkan evidens dalaman
KK 0401
KK 0501 Mencipta produk atau idea baharu

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 9

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

8.0 ARAS KESUKARAN ITEM

Item yang dibina mestilah menepati aras kesukaran yang dihasratkan, iaitu sama ada aras
kesukaran rendah (R), sederhana (S) atau tinggi (T).

8.1 Aras R
Item yang mempunyai aras kesukaran rendah, boleh dijawab betul oleh
lebih 60% calon (sebahagian besar calon).

8.2 Aras S
Item yang mempunyai aras kesukaran sederhana, boleh dijawab betul oleh 40%
hingga 60% calon.

8.3 Aras T
Item yang mempunyai aras kesukaran tinggi, boleh dijawab betul oleh kurang
40% calon (sebahagian kecil calon).

9.0 FORMAT PENTAKSIRAN

Pentaksiran mata pelajaran Kimia menggunakan tiga instrumen iaitu;
9.1 4541/1 – Kimia Kertas 1 (Objektif)
9.2 4541/2 – Kimia Kertas 2 (Subjektif)
9.3 4541/3 – Kimia Kertas 3 (Ujian Amali)
Format pentaksiran ini ditunjukkan pada halaman 11.

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 10

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

FORMAT INSTRUMEN PEPERIKSAAN SPM MULAI TAHUN
2021 MATA PELAJARAN KIMIA (4541)

Bil. Perkara Kertas 1 Kertas 2 Kertas 3
(4541/1) (4541/2) (4541/3)

1 Jenis instrumen Ujian Bertulis Ujian Amali

2 Jenis item ,WHP 2EMHNWLI x Subjektif Berstruktur
‡ $QHND SLOLKDQ x Subjektif Respon Terhad ,WHP VXEMHNWLI
‡ $QHND JDEXQJDQ x Subjektif Respon Terbuka ‡ ,WHP EHUVWUXNWXU

Bahagian A: (60 markah)
x 8 item

(Jawab semua soalan)

3 Bilangan soalan 40 soalan (40 markah) Bahagian B: (20 markah) x 1 soalan
(Jawab semua soalan) x 2 item

(Jawab satu soalan)

4 Jumlah Markah 40 markah Bahagian C: (20 markah) PDUNDK
5 Konstruk x 1 item
6 Tempoh Ujian x Mengingat • Kemahiran Proses Sains
x Memahami 100 markah
x Mengaplikasi ‡ 6HVL PHUDQFDQJ
x Menganalisis x Mengingat PLQLW
x Memahami
1 jam 15 minit x Mengaplikasi
x Menganalisis
x Menilai
x Mencipta

2 jam 30 minit

‡ 0DVD PHQMDZDE
PLQLW

7 Cakupan Standard kandungan dan standard pembelajaran dalam
Konstruk Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP) KSSM

(Tingkatan 4 dan Tingkatan 5)

8 Aras Kesukaran Rendah : Sederhana : Tinggi
5:3:2

9 Kaedah Dikotomus Analitik
Penskoran

10 Alatan Kalkulator saintifik
Tambahan

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 11

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

10.0 CONTOH ITEM

10.1 Contoh item ialah contoh-contoh item yang telah disediakan untuk memberikan
idea kepada pengguna tentang kepelbagaian konstruk, konteks dan aras yang
ditaburkan pada keseluruhan kertas peperiksaan berdasarkan piawaian
spesifikasi ujian. Rujuk Lampiran 1, 2 dan 3.

10.2 Pembinaan instrumen bagi setiap tahun berdasarkan satu spesifikasi ujian
yang piawai. Wajaran konstruk dan aras kesukaran mengikut spesifikasi
ujian tersebut tetapi boleh diukur pada konteks yang berbeza.

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 12

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

LAMPIRAN 1

SIJIL PELAJARAN MALAYSIA
MULAI TAHUN 2021

KIMIA
(4541)

CONTOH ITEM
4541/1 - KIMIA KERTAS 1

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 13

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

1 Antara berikut, yang manakah berlaku semasa proses penurunan satu bahan?
Which of the following occurs during reduction process of a substance?
A Menerima oksigen
Gains oxygen
B Menderma elektron
Donates electrons
C Kehilangan hidrogen
Lose hydrogen
D Pengurangan nombor pengoksidaan
Decrease in oxidation number

2 Antara berikut, yang manakah formula struktur bagi suatu asid karboksilik?
Which of the following is the structural formula of a carboxylic acid?

A

B

C

3 Bahan manakah mengion dengan lengkap dalam air?
Which substances ionise completely in water?
I Ammonia
Ammonia
II Asid nitrik
Nitric acid
III Asid etanoik
Ethanoic acid
IV Natrium hidroksida
Sodium hydroxide

A I dan II
I and II

B I dan III
I and III

C II dan IV
II and IV

D III dan IV
III and IV

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 14

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

LAMPIRAN 2

SIJIL PELAJARAN MALAYSIA
MULAI TAHUN 2021

KIMIA
(4541)

CONTOH ITEM
4541/2 - KIMIA KERTAS 2

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 15

For FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA
Examiner’s

Use

Bahagian A
Section A

1. Jadual 1 menunjukkan tiga bahan dan formula kimianya.
Table 1 shows three substances and their chemical formulae.

Bahan Formula kimia
Substance Chemical formula

Argon Ar
Argon C10H8
NaCl
Naftalena
Naphthalene

Natrium klorida
Sodium chloride

Jadual 1
Table 1

Berdasarkan Jadual 1:
Based on Table 1:

1(a) (a) Nyatakan jenis zarah dalam naftalena.
1 State the type of particles in naphathalene.

1(b) ..................................................................................................................................................
1 [1 mark]

1(c) (b) Apakah keadaan fizik natrium klorida pada keadaan bilik?
2 What is the physical state of sodium chloride at room conditions?

1(d) ..................................................................................................................................................
1 [1 mark]

Total (c) Terangkan mengapa takat lebur natrium klorida lebih tinggi daripada naftalena?
5 Explain why the melting point of sodium chloride is higher than naphthalene?

..................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................
[2 marks]

(d) Nyatakan satu kegunaan argon dalam kehidupan harian.
State one use of argon in daily life.

..................................................................................................................................................
[1 mark]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 16

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

Bahagian B
Section B

9 (a) Rajah 9.1 menunjukkan gas HA dialirkan ke dalam dua bikar yang masing-masing
mengandungi propanon dan air untuk mengkaji sifat asid.

Diagram 9.1 shows HA gas is flowed into two beakers containing propanone and water
respectively to study the properties of acid.

Diagram 9.1
Rajah 9.1

Berdasarkan Rajah 9.1, bandingkan pemerhatian dalam bikar P dan bikar Q. Terangkan
jawapan anda
Based on Diagram 9.1, compare the observations in beaker P and beaker Q.
Explain your answer.

[5 marks]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 17

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

(b) Rajah 9.2 menunjukkan nilai pH bagi asid, HA dan HB.
Kedua-dua asid adalah asid monoprotik.
'LDJUDP 9.2 VKRZV WKH S+ YDOXH RI WKH DFLGV HA DQG HB
%RWK DUH PRQRSURWLF DFLGV

Diagram 9.2
5DMDK 9.2

(i) Cadangkan nama bagi asid HA dan asid HB. Ramal nilai X dalam Bikar R.
Terangkan perbezaan antara kedua-dua asid dalam Bikar R dan Bikar S.
6XJJHVW WKH QDPHV RI HA DFLG DQG HB DFLG 3UHGLFW WKH YDOXH RI X LQ %HDNHU R
([SODLQ WKH GLIIHUHQFH EHWZHHQ WKH WZR DFLGV LQ %HDNHU R DQG %HDNHU S

[5 marks]

(ii) 50 cm3 asid HB dalam bikar S ditambah dengan 20 cm3 air.
Nyatakan nama bagi proses yang terlibat dan terangkan perubahan dalam nilai pH.
FP RI DFLG HB LQ EHDNHU S LV DGGHG ZLWK FP RI ZDWHU 6WDWH WKH QDPH RI WKH
SURFHVV LQYROYHG DQG H[SODLQ WKH FKDQJH LQ WKH pH YDOXH
[3 marks]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 18

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

(c) Rajah 9.3 menunjukkan susunan radas bagi suatu eksperimen untuk menyediakan garam tak
terlarutkan T
Diagram 9.3 shows the apparatus set-up for an experiment to prepare insoluble salt T.

25 cm3 larutan kuprum (II) Garam T
klorida 0.5 mol dm-3 Salt T

25 cm3 of 0.5 mol dm-3
copper (II) chloride solution

25 cm3 larutan natrium
karbonat 0.5 mol dm-3
25 cm3 of 0.5 mol dm-3
sodium carbonate solution

Rajah 9.3
Diagram 9.3

Berdasarkan maklumat dalam Rajah 9.3, nyatakan nama bagi tindak balas penyediaan garam tak

terlarutkan T. Tulis persamaan kimia bagi tindak balas yang berlaku dan hitung jisim garam T
yang terbentuk. Cadangkan satu bahan lain yang boleh menggantikan larutan kuprum (II) klorida
untuk menghasilkan garam T.
[Jisim molar garam T: 124 g mol -1]

Based on information in Diagram 9.3, state the name of the reaction for the preparation of

insoluble salt T. Write the chemical equation for the reaction occurred and calculate the mass of

the salt T formed. Suggest one substance that can replace the copper (II) chloride solution to

produce salt T.
[Molar mass of salt T: 124 g mol -1]

[7 marks]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 19

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

Bahagian C
6HFWLRQ &

11 (a) Rajah 11.1 menunjukkan carta alir bagi pembentukan perisa nanas dengan alkohol X dan
bahan Z.

'LDJUDP 11.1 VKRZV WKH IORZ FKDUW IRU WKH IRUPDWLRQ RI SLQHDSSOH IODYRXULQJ XVLQJ
DOFRKRO X DQG VXEVWDQFH Z

C6H12O6 Alkohol Y
$OFRKRO <

Alkohol X Pengoksidaan
$OFRKRO ; 2[LGDWLRQ

Bahan Z
6XEVWDQFH =

Pengesteran
(VWHULILFDWLRQ

Perisa nanas
3LQHDSSOH IODYRXULQJ

C3H7COOC2H5

Rajah 11.1
'LDJUDP 11.1

(i) Tulis formula am bagi alkohol dan kenal pasti alkohol X, alkohol Y dan bahan Z.
:ULWH WKH JHQHUDO IRUPXOD IRU DOFRKRO DQG LGHQWLI\ DOFRKROV X, Y DQG VXEVWDQFH Z

[4 marks]

(ii) Dengan menggunakan alkohol X dan alcohol Y yang dikenalpasti di (a)(i), huraikan secara

ringkas bagaimana anda menyediakan perisa nanas. Dalam huraian anda, sertakan

persamaan kimia bagi tindak balas pengesteran.
8VLQJ DOFRKRO ; DQG DOFRKRO Y LGHQWLILHG LQ D L GHVFULEH EULHIO\ KRZ \RX FDQ SUHSDUH
WKH SLQHDSSOH IODYRXULQJ ,Q \RXU GHVFULSWLRQ LQFOXGH WKH FKHPLFDO HTXDWLRQ IRU WKH
HVWHULILFDWLRQ UHDFWLRQ

[8 marks]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 20

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

(iii) Nyatakan kumpulan berfungsi dan lukis formula struktur bagi perisa nanas.
Hitung jisim perisa nanas yang terhasil apabila 0.03 mol alkohol X digunakan dalam
tindak balas pengesteran.
[Jisim molar perisa nanas = 116 g mol-1]
State the functional group and draw the structural formula of pineapple flavouring.
Calculate the mass of pineapple flavouring produced when 0.03 moles of alcohol X is
used in the esterification reaction.
[Molar mass of pineapple flavouring = 116 g mol-1]
[4 marks]

(b) Rajah 11.2 menunjukkan carta pai bagi komposisi lemak tepu dan lemak tak tepu dalam
minyak A dan minyak B.
Diagram 11.2 shows the pie charts for the composition of saturated fat and unsaturated fat
in oil A and oil B.

11% 51% 49% Lemak tepu
89% Saturated fat

Lemak tak tepu
Unsaturated fat

Minyak A Minyak B
Oil A Oil B

Rajah 11.2
Diagram 11.2

Lemak tepu mengandungi ikatan kovalen tunggal antara atom karbon. Lemak tepu boleh

meningkatkan aras kolesterol dalam darah tetapi boleh menghalang pengoksidaan pada suhu

tinggi. Lemak tak tepu mengandungi ikatan kovalen ganda dua antara atom karbon. Lemak

tak tepu mudah dioksidakan pada suhu tinggi untuk menghasilkan bahan berkarsinogen.

Puan Aminah memilih minyak B untuk menggoreng kilas sayur campuran dan menggoreng

ayam secara goreng jeluk. Adakah Puan Aminah membuat pemilihan yang betul? Berikan

sebab berdasarkan kesan lemak ke atas kesihatan.
Saturated fat contains single covalent bonds between carbon atoms. It can increase the level
of cholesterol in blood stream but resist the oxidation at high temperature. Unsaturated fat
contains double covalent bonds between carbon atoms. It is easily oxidised at high
temperature to form carcinogenic substances.
Puan Aminah chooses oil B to stir fry the mixed vegetable and to deep fry the chicken. Does
Puan Aminah make the correct choice? Give the reason with reference to the effect of fats on
health.

[4 marks]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 21

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

LAMPIRAN 3

SIJIL PELAJARAN MALAYSIA
MULAI TAHUN 2021

CONTOH SENARAI AWAL,
SENARAI AKHIR, ARAHAN
PERSEDIAAN & INSTRUMEN

KERTAS 3

4541/3 - KIMIA KERTAS 3

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 22

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

SULIT

LEMBAGA PEPERIKSAAN
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

SIJIL PELAJARAN MALAYSIA XXXX 4531/3
4541/3
FIZIK 4551/3

KIMIA

BIOLOGI
Ujian Amali
Senarai Awal

23

UNTUK KEGUNAAN PENYELIA MATA PELAJARAN SAHAJA

AMARAN

Dokumen ini mengandungi Senarai Awal. Dokumen ini adalah SULIT dan
Hak Cipta Kerajaan Malaysia. Oleh itu perhatian sepenuhnya hendaklah
diambil supaya maklumat dalam Senarai Awal ini tidak sampai kepada
calon sama ada secara langsung atau tidak langsung. Sebarang maklumat
dalam Senarai Awal ini tidak boleh disalin dalam apa jua bentuk penulisan
atau percetakan.

444555345111///333 Senarai Awal ini mengandungi 4 halaman bercetak.
Cipta Kerajaan Malaysia [Lihat
© XXXX Hak halaman sebelah
SULIT

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 23

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

SENARAI AWAL

SENARAI RADAS DAN BAHAN
JUMLAH KESELURUHAN RADAS DAN BAHAN
YANG DIPERLUKAN BAGI 20 CALON PER SIDANG

JUMLAH MAKSIMUM SIDANG IALAH 3

Bil. Radas dan bahan Kuantiti
1 Buret 1 unit per calon per sidang
2 Bikar 100 cm3 3 unit per calon per sidang
3 Bikar 150 cm3 1 unit per calon per sidang
4 Bikar 250 cm3 1 unit per calon per sidang
5 Pita magnesium 3 cm 3 unit per calon per sidang
6 Botol berisi air suling 1 botol per calon per sidang
7 Asid sulfurik, H2SO4 pekat 4.0 cm3 per calon per sidang
8 Asid hidroklorik 2.0 mol dm-3 120 cm3 per calon per sidang
9 Asid sulfurik 2.0 mol dm-3 120 cm3 per calon per sidang
10 Pembaris setengah meter 1 unit per calon per sidang
11 Kaki retort 1 unit per calon per sidang
12 Botol air mineral 500 ml 1 unit per calon per sidang
13 Silinder penyukat 25 cm3 1 unit per calon per sidang

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 24

14 Silinder penyukat 100 cm3 FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA
15 Larutan natrium hidroksida
16 150 cm3 kelalang kon 1 unit per calon per sidang
17 Jarum (5-6 cm) 100 cm3 per calon per sidang
18 Benang 50 cm 5 units per calon per sidang
19 Gelang getah putih 20.32 cm 1 unit per calon per sidang
20 Skru bercangkuk 3 cm 1 unit per calon per sidang
21 Cawan kertas (9oz) 1 unit per calon per sidang
22 Jam randik 1 unit per calon per sidang
23 Rod kaca 5 unit per calon per sidang
24 Piring petri dan penutup 1 unit per calon per sidang
25 Jam randik 1 unit per calon per sidang
26 Pisau lipat 3 unit per calon per sidang
27 Forsep 1 unit per calon per sidang
28 Jubin putih 1 unit per calon per sidang
29 Plastik aiskrim Malaysia 1 unit per calon per sidang
30 Limau Kasturi 1 unit per calon per sidang
1 unit per calon per sidang
31 Penitis 2 biji per calon per sidang
32 Plastik berzip bersaiz 6 x 8 cm
1 unit per calon per sidang
1 unit per calon per sidang

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 25

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

CATATAN:

1. Per calon
Bahan habis guna yang dibekalkan kepada setiap calon.

2. Per calon per sidang
Radas dan bahan yang dibekalkan kepada calon bagi setiap sidang dan akan digunakan
oleh calon lain pada sidang seterusnya.

3. Per sidang
Radas dan bahan yang akan digunakan oleh calon bagi setiap sidang. Radas dan bahan
tersebut habis guna atau boleh digunakan pada sidang seterusnya.

SENARAI AWAL TAMAT

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 26

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

SULIT

LEMBAGA PEPERIKSAAN
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

4541/3

UNTUK KEGUNAAN PENYELIA MATA PELAJARAN SAHAJA

AMARAN

Dokumen ini mengandungi Senarai Akhir dan Arahan Persediaan bagi Ujian
Amali. Dokumen ini adalah SULIT dan Hak Cipta Kerajaan Malaysia.
Oleh itu, perhatian sepenuhnya hendaklah diambil supaya maklumat
dalam Senarai Akhir dan Arahan Persediaan Ujian Amali ini tidak sampai
kepada calon sama ada secara langsung atau tidak langsung. Sebarang
maklumat dalam Senarai Akhir dan Arahan Persediaan Ujian Amali
ini tidak boleh disalin dalam apa jua bentuk penulisan atau percetakan.

Senarai Akhir dan Arahan Persediaan ini mengandungi 5 halaman bercetak.
[Lihat halaman sebelah

SULIT

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 27

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

SENARAI AKHIR

RADAS DAN BAHAN

JUMLAH KESELURUHAN RADAS DAN BAHAN YANG
DIPERLUKAN BAGI 20 CALON PER SIDANG

JUMLAH MAKSIMUM SIDANG IALAH 3

Bil. Radas dan bahan Kuantiti
1 Bikar 150 cm3 1 unit per calon per sidang
3 unit per calon per sidang
2 Pita magnesium 3 cm 50 cm3 per calon per sidang
3 Botol berisi air suling 3 unit per calon per sidang
4 Bikar 100 cm3 120 cm3 per calon per sidang
5 Asid hidroklorik 2.0 mol dm-3 1 unit per calon per sidang
6 Silinder penyukat 100 cm3 1 unit per calon per sidang
7 Silinder penyukat 25 cm3 1 unit per calon per sidang
8 Jam randik 1 unit per calon per sidang
9 Rod kaca

10 Kertas label bersaiz 2.5 cm x 2.5 cm 3 unit per calon per sidang

11 Penitis 1 unit per calon per sidang

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 28

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

ARAHAN PERSEDIAAN
A. ARAHAN PERSEDIAAN

Calon hendaklah dibekalkan dengan bahan / radas berikut.

Bil. Radas dan bahan Kuantiti
1 Bikar 150 cm3 berisi asid hidroklorik 2.0 mol dm-3 20 unit per sidang
2 Pita magnesium 3 cm 60 unit per sidang
3 Botol berisi air suling 20 unit per sidang
4 Bikar 100 cm3 berlabel Set I, Set II dan Set III 20 unit per sidang
5 Silinder penyukat 100 cm3 20 unit per sidang
6 Silinder penyukat 25 cm3 20 unit per sidang
7 Jam randik 20 unit per sidang
8 Rod kaca 20 unit per sidang

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 29

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

B. CARA PERSEDIAAN

1. Bahan dalam bikar no. *1 (Asid hidroklorik, HCl)

3 -1

[ketumpatan = 1.18 g/cm peratus 37% / Jisim Molar = 36.47 g mol ]

Gunakan asid hidroklorik pekat gred analar.
Perhatikan label pada botol asid hidroklorik pekat gred analar. Andaikan,

Ketumpatan asid = -3
Peratus =
Jisim molekul relatif = x g cm
y%
z

Cairkan [100 z] ÷ xy cm3 asid hidroklorik pekat dalam air suling. Jadikan
1000 cm3 dengan air suling.
Gunakan kelalang volumetrik untuk menyediakan asid ini. Kepekatan
larutan ini mestilah homogen bagi semua sidang. Larutan ini dilabel
sebagai “Asid hidroklorik 2.0 mol dm-3 ”

2. Bahan no. *2 (pita magnesium)
Potong pita magnesium sepanjang 5 cm setiap satu sebanyak 3 unit bagi setiap calon.

3. 3

Bahan no. *4 (bikar 100 cm )

Label tiga bikar 100 3 dengan “ SET I, SET II, SET III”

cm

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 30

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

C. ARAHAN KHAS

1. Tujuan Ujian Amali ini untuk memastikan calon boleh menjalankan sendiri kerja
amali. Pemeriksa sedar adakalanya seseorang calon mungkin tidak dapat menunjukkan
kebolehan menjalankan amali kerana dia tidak memahami sebahagian teori bagi
eksperimen itu. Bagi mengatasi kesukaran ini, Penyelia Mata Pelajaran diminta
memberi bayangan kepada calon yang tidak boleh meneruskan kerjanya dan kemudian
membuat laporan tentang segala bantuan yang telah diberi. Satu catatan hendaklah
dibuat pada borang LAPORAN UJIAN AMALI tentang sebarang bantuan yang diberi
kepada calon.

2. Penyelia Mata Pelajaran hendaklah memberitahu Ketua Pengawas Amali supaya
membuat pengumuman berikut sebelum sidang bermula.
“Calon boleh memulakan eksperimen daripada mana-mana kertas peperiksaan.
Sekiranya calon tidak dapat meneruskan eksperimen tersebut, calon boleh
meneruskan eksperimen bagi kertas peperiksaan yang lain. Jika calon masih
tidak dapat meneruskan eksperimen bagi mana-mana kertas peperiksaan, calon
bolehlah berjumpa dengan Ketua Pengawas Amali dan meminta pertolongan.
Saya akan melaporkan kepada Pemeriksa tentang sebarang bantuan yang diberi
dan sedikit markah mungkin dipotong.”

3. Penyelia Mata Pelajaran dikehendaki menjalankan eksperimen bagi tiap-tiap sidang
dan merekodkan semua bacaan dalam ruang yang disediakan di halaman “Halaman
bagi merekodkan keputusan eksperimen bagi tiap-tiap sidang oleh Penyelia Mata
Pelajaran” yang terdapat dalam Laporan Penyelia Mata Pelajaran. Laporan Penyelia
Mata Pelajaran akan diberi pada hari peperiksaan.

4. Kepekatan larutan yang dinyatakan dalam Arahan Persediaan Ujian Amali tidak
semestinya sama dengan kepekatan larutan yang dinyatakan dalam kertas peperiksaan.

5. Penyelia Mata Pelajaran dinasihatkan menggunakan kaedah yang betul dalam
penyediaan bahan dan larutan. Langkah keselamatan semasa menjalankan persediaan
hendaklah diberi keutamaan.

6. Bagi Sidang Kedua dan sidang seterusnya, Penyelia Mata Pelajaran hendaklah
memastikan supaya semua radas bersih dan disusun semula seperti pada permulaan
Sidang Pertama.

SENARAI AKHIR DAN ARAHAN PERSEDIAAN TAMAT

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 31

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

SULIT

LEMBAGA PEPERIKSAAN
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

4541/3

UNTUK KEGUNAAN PENYELIA MATA PELAJARAN SAHAJA

AMARAN

Dokumen ini mengandungi Laporan Penyelia Mata Pelajaran.
Dokumen ini adalah SULIT dan Hak Cipta Kerajaan Malaysia.
Kegunaannya khusus untuk Penyelia Mata Pelajaran sahaja. Dokumen
ini mestilah diserahkan kepada Ketua Pengawas Amali untuk
dihantar bersama skrip jawapan peperiksaan calon pada setiap sidang.

Laporan Penyelia Mata Pelajaran ini mengandungi 4 halaman bercetak

[Lihat halaman sebelah
SULIT

32

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

Halaman bagi merekodkan keputusan eksperimen bagi tiap-tiap sidang oleh Penyelia
Mata Pelajaran

Borang ini mesti dilengkapkan dan diserah kepada Ketua Pengawas Amali bersama
skrip jawapan peperiksaan calon.

LAPORAN UJIAN AMALI

Data yang diperoleh mestilah diisi pada ruang yang disediakan.

Nama Penyelia Mata Pelajaran: ...................................................................................

Pusat Peperiksaan: ………………

Tarikh: …………………. Sidang: ……..………

LAPORAN SOALAN 1

Halaman ini bagi merekodkan keputusan eksperimen
bagi tiap-tiap sidang oleh guru mata pelajaran

Masa yang diambil untuk tindak balas lengkap (s)

Set I Set II Set III

33

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

Borang ini mesti dilengkapkan dan diserahkan kepada Ketua Pengawas Amali bersama
dengan laporan Penyelia Mata Pelajaran.

LAPORAN UJIAN AMALI
4541/3

Penyelia Mata Pelajaran diminta memberi butir-butir seperti berikut:
1 Kesukaran am yang dihadapi oleh Pembantu Makmal / Penyelia Mata
Pelajaran semasa membuat persediaan.
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
2 Kesukaran yang dialami oleh calon seperti:
(a) Kesukaran yang disebabkan oleh radas dan bahan.
. .........................................................................................................................
. ........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
(b) Kesukaran lain misalnya sakit atau kecacatan anggota.
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
. .........................................................................................................................
[Lihat halaman sebelah

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 34

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

3 Bantuan yang diberi kepada calon tertentu. Bantuan yang diberi
Bil. No. Kad Pengenalan Angka Giliran

1

2

3

4

5

6

7

LAPORAN PENYELIA MATA PELAJARAN TAMAT

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 35

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

SULIT
NO. KAD PENGENALAN

ANGKA GILIRAN

LEMBAGA PEPERIKSAAN
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

SIJIL PELAJARAN MALAYSIA XXXX 4541/3

KIMIA
Ujian Amali
45 minit

JANGAN BUKA KERTAS PEPERIKSAAN INI SEHINGGA DIBERITAHU

1. Tulis nombor kad pengenalan dan angka giliran anda pada ruang yang disediakan.
2. Jawapan hendaklah ditulis pada ruang jawapan yang disediakan di dalam kertas

peperiksaan ini.
3. Kertas peperiksaan ini adalah dalam dwibahasa.
4. Jawapan boleh ditulis dalam bahasa Melayu atau bahasa Inggeris.
5. Rajah yang mengiringi soalan tidak dilukis mengikut skala kecuali dinyatakan.
6. Kerja mengira anda mesti ditunjukkan.
7. Calon diberi masa lima minit untuk menyemak radas dan bahan yang disediakan

sebelum menjalankan ujian amali.
8. Kertas peperiksaan ini hendaklah diserahkan kepada pengawas amali pada

akhir peperiksaan.

Tampal pelekat di sini

Kertas peperiksaan ini mengandungi 7 halaman bercetak [Lihat halaman sebelah
SULIT


@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 36

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

SENARAI SEMAK CALON
CANDIDATE CHECK LIST

ARAHAN
Anda dikehendaki menyemak radas dan bahan, membaca soalan dan merancang eksperimen dalam
tempoh lima minit yang pertama.
Tandakan ( ) pada ruangan kotak yang disediakan untuk menyemak radas dan bahan yang
disediakan.
INSTRUCTION
You are required to check the list of apparatus and materials, read the questions and plan the
experiment in the first five minutes.
Tick ( ) in the box provided to check the apparatus and materials prepared.

Bil Radas/Bahan Kuantiti Ya ( ) / Tidak ( X )
Number Apparatus / Material Quantity Yes ( ) / No ( X )
()
Bikar 150 cm3 berisi asid hidroklorik 1
()
2.0 mol dm-3 3 ()
1 150 cm3 beaker containing 1
()
2.0 mol dm-3 hydrochloric acid 3
()
Pita magnesium 3 cm 1 ()
2 Magnesium ribbon 3 cm 1 ()
1 ()
Botol berisi air suling 1 ()
3 Bottle filled with distilled water 1

Bikar 100 cm3 berlabel Set I, Set II dan
Set III
4 100 cm3 beaker labelled Set I, Set II and
Set III

Silinder penyukat 100 cm3
5 100 cm3 measuring cylinder

Silinder penyukat 25 cm3
6 25 cm3 measuring cylinder

Jam randik
7 Stopwatch

Rod kaca
8 Glass rod

9 Penitis
Dropper

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 37

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

1. Salah satu faktor yang mempengaruhi kadar tindak balas ialah kepekatan larutan
bahan tindak balas.
One of the factors affecting the rate of reaction is the concentration of reactant’s
solution.

Bahagian A
Part A
Anda dibekalkan dengan asid hidroklorik, HCl 2.0 mol dm-3. Daripada asid hidroklorik
yang dibekalkan itu, anda dikehendaki menyediakan tiga larutan asid hidroklorik, HCl
dengan kepekatan yang berbeza melalui kaedah pencairan dengan merujuk kepada
Jadual 1. Gunakan formula yang diberikan dan data yang diperoleh untuk menghitung
kepekatan asid hidroklorik yang dicairkan. Lengkapkan Jadual 1.
You are supplied with 2.0 mol dm-3 hydrochloric acid, HCl. From the supplied
hydrochloric acid, you are required to prepare three hydrochloric acid, HCl solutions
with different concentrations through dilution method by referring to Table 1. Use the
formula given and the data obtained to calculate the concentration of the diluted
hydrochloric acid. Complete Table 1.

Set eksperimen I II III
Experiment sets

Isi padu asid hidroklorik, HCl 2.0 mol dm-3, V1 (cm3) 45.0 35.0 25.0
Volume of hydrochloric acid, HCl 2.0 mol dm-3, V1 (cm3)

Isi padu air suling (cm3) 5.0 15.0 25.0
Volume of distilled water (cm3)

Jumlah isi padu campuran, V2 (cm3) 50.0 50.0 50.0
Total volume of mixture, V2 (cm3)

Kepekatan asid hidroklorik, HCl sebelum bertindak balas,

M1 (mol dm-3) 2.0 2.0 2.0
Concentration of hydrochloric acid, HCl before reaction,

M1 (mol dm-3)

Kepekatan asid hidroklorik, HCl yang bertindak balas,

M2 (mol dm-3)

Concentration of hydrochloric acid, HCl reacted, M2
(mol dm-3)

Formula:

Jadual 1
Table 1

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 38

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

Langkah-langkah pencairan,
Steps of dilution,

(i) Dengan menggunakan silinder penyukat, sukat 45.0 cm3 asid hidroklorik, HCl 2.0
mol dm-3 dan tuangkan ke dalam bikar 100 cm3 berlabel Set I.
By using measuring cylinder, measure 45.0 cm3 hydrochloric acid, HCl
2.0 mol dm-3 and pour it into a 100 cm3 beaker labelled Set I.

(ii) Dengan menggunakan silinder penyukat 25 cm3, sukat 5 cm3 air suling dan
tuangkan ke dalam bikar yang mengandungi asid hidroklorik.
By using 25 cm3 measuring cylinder, measure 5 cm3 of distilled water and pour it
into the beaker containing hydrochloric acid.

(iii) Kacau larutan dengan menggunakan rod kaca.
Stir the solution by using a glass rod.

(iv) Larutan yang disediakan akan digunakan untuk bahagian B.
The solution prepared will be used for part B.

Dengan menggunakan Jadual 1, ulang langkah-langkah pencairan untuk menyediakan
larutan-larutan bagi Set II dan Set III.
By using Table 1, repeat steps of dilution to prepare solutions for Set II and Set III.

(a) Hitung kepekatan asid hidroklorik dengan menggunakan formula yang diberikan
seperti dalam Jadual 1.
Calculate the concentration of hydrochloric acid using the formula given in Table 1.

[1 markah]
[1 mark]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 39

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

Bahagian B
Part B
Rajah 1 menunjukkan susunan radas bagi menentukan kadar tindak balas antara magnesium
dengan asid hidroklorik.
Diagram 1 shows apparatus set up to determine the rate of reaction between magnesium and
hydrochloric acid.
Magnesium

Asid hidroklorik
Hydrochloric acid

Mula jam randik Hentikan jam randik
Start the stopwatch Stop the stopwatch

Rajah 1

Diagram 1
Berikut adalah langkah-langkah eksperimen:

The following is the experimental steps:

(i) Masukkan 3 cm pita magnesium ke dalam asid hidroklorik di bikar berlabel

Set I dan dengan serta merta, mulakan jam randik.

Put 3 cm of magnesium ribbon into hydrochloric acid in the beaker labelled

Set I and immediately start the stopwatch.

(ii) Hentikan jam randik sebaik sahaja tindak balas itu lengkap.

Stop the stopwatch once the reaction has completed.

(iii) Rekod masa yang diambil dalam Jadual 2.

Record the time taken in Table 2.

(iv) Ulang Langkah (i) hingga (iii) untuk Set II dan Set III.

Repeat steps (i) to (iii) for Set II and Set III.

Set eksperimen I II III
Set experiment

Masa yang diambil untuk tindak balas lengkap (s)
Time taken for completed reaction (s)

Jadual 2 [3 markah]
Table 2

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 40

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

(a) (i) Berdasarkan eksperimen Set I, nyatakan satu pemerhatian.
Based on experiment Set I, state one observation.

……………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
[1 mark]

(ii) Nyatakan inferens berdasarkan pemerhatian di (a) (i).
State the inference based on the observation in (a) (i).

………..…………………………………………………………….……………………
[1 markah]
[1 mark]

(b) Nyatakan pemboleh ubah bagi eksperimen ini.
State the variables for this experiment.
(i) Pemboleh ubah dimanipulasikan :
Manipulated variable

………………………………………………….……………………………………

(ii) Pemboleh ubah bergerak balas :
Responding variable

………………………………………………………………………………………

(iii) Pemboleh ubah dimalarkan :
Fixed variable:

…………………………………………………………………………………………
[3 markah]
[3 marks]

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 41

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

(c) Nyatakan satu hipotesis untuk eksperimen ini.
State one hypothesis for this experiment.

……………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
[2 marks]

(d) Berdasarkan eksperimen ini, bandingkan kadar tindak balas antara eksperimen
Set II dengan Set III. Terangkan jawapan anda.
Based on this experiment, compare the rate of reaction between experiment Set II and Set
III. Explain your answer.

………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………..…

[2 markah]
[2 marks]

(e) Nyatakan definisi secara operasi bagi kadar tindak balas.
State the operational definition for rate of reaction.

……………………………………………………………………………...…………
………………………………………………………………………………………..

[2 markah]
[2 marks]

KERTAS PEPERIKSAAN TAMAT

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 42

SENARAI KOD ELEMEN, ELEMEN, PENERA
PENERANGAN
DAN KRITERI

BAGI MATA PELAJ

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 4

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

ANGAN ELEMEN, KOD ASPEK, ASPEK,
N ASPEK
IA ASPEK
JARAN KIMIA

43

11.0 SENARAI KOD ELEMEN, ELEMEN, PENERANGAN ELE
KRITERIA ASPEK BAGI MATA PELAJARAN KIMIA

KOD ELEMEN : SK01 (ELEMEN 1)

ELEMEN : Kemahiran Proses Sains

PENERANGAN ELEMEN : Kemahiran Proses Sains
mencari jawapan kepada sesuatu masalah atau membuat keputu
satu proses mental yang menggalakkan pemikiran secara kr
proses sains termasuklah memerhati, mengelas, mengukur
menggunakan perhubungan ruang dan masa, mentafsir data, me
dan menjalankan penyiasatan saintifik.

KOD ASPEK ASPEK PENERANGA

SK 0101 Memerhati Menggunakan deria
pendengaran, sentuhan,
untuk mengumpulkan m
objek dan fenomena.

SK 0102 Mengelas Melalui pemerhatian,
objek atau fenome
persamaan dan perbezaa

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 4

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

EMEN, KOD ASPEK, ASPEK, PENERANGAN ASPEK DAN

(KPS) ialah kemahiran yang digunakan dalam penyiasatan untuk
usan secara bersistem untuk membina kefahaman konsep. Ia merupakan
reatif, analitis dan sistematik. Aspek yang terdapat dalam kemahiran
menggunakan nombor, membuat inferens, meramal, berkomunikasi,
endefinisi secara operasi, mengawal pemboleh ubah, membuat hipotesis

AN ASPEK KRITERIA ASPEK

a penglihatan, 01 Kebolehan mengumpul dan mempamerkan

, rasa atau bau maklumat secara kualitatif dengan
maklumat tentang
menggunakan deria penglihatan,

pendengaran, sentuhan, rasa, bau dengan

betul

mengumpulkan 01 Kebolehan mengasingkan dan

ena berdasarkan mengumpulkan objek atau fenomena kepada
an. kumpulan masing-masing berdasarkan

kriteria tertentu seperti ciri atau sifat

sepunya yang betul

44

KOD ASPEK ASPEK PENERANGA

SK 0103 Mengukur dan Membuat pemerhatian se
Menggunakan dengan menggunakan no
Nombor berunit piawai. Penguku
pemerhatian lebih jitu.

SK 0104 Membuat Inferens Menggunakan pengumpu
pengalaman lalu untuk m
kesimpulan awal bag
sesuatu peristiwa atau pe

SK 0105 Meramal Membuat jangkaan tenta
peristiwa berdasarkan pe
pengalaman yang lalu at
boleh dipercayai.

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 4

FORMAT PENTAKSIRAN KIMIA

AN ASPEK KRITERIA ASPEK

ecara kuantitatif 1 Kebolehan mengumpul maklumat secara
ombor dan alat kuantitatif dengan menggunakan nombor
uran menjadikan dengan tepat

2 Kebolehan mengumpul maklumat secara
kuantitatif dengan menggunakan alat berunit
piawai dengan tepat

3 Kebolehan mengumpul maklumat secara
kuanlitatif dengan menggunakan pelbagai
alat berunit piawai dengan tepat

ulan data dan 01 Kebolehan menggunakan data yang
membuat
gi menerangkan dikumpul dan pengalaman lalu untuk
emerhatian.
membuat kesimpulan awal yang

munasabah bagi menerangkan sesuatu

peristiwa atau pemerhatian.

ang sesuatu 1 Kebolehan membuat jangkaan secara
emerhatian dan kualitatif tentang sesuatu peristiwa
tau data yang berdasarkan pemerhatian dan pengalaman
yang lalu atau data yang boleh dipercayai

2 Kebolehan membuat jangkaan secara
kuantitatif tentang sesuatu peristiwa
berdasarkan pemerhatian dan pengalaman
yang lalu atau data yang boleh dipercayai

45

KOD ASPEK ASPEK PENERANGA

SK 0106 Berkomunikasi Menerima, memilih, me
mempersembahkan mak
dalam pelbagai bentuk
jadual, graf, rajah atau
dan carta bar.

SK 0107 Menggunakan Memperihalkan perub
Perhubungan yang boleh diperhatika
Ruang dan Masa (Parameter: lokasi, arah,
bentuk, saiz, isi padu,

warna.)

@ 2020 Hak Cipta Kerajaan Malaysia 4