ทักษะการพัฒนาอาชีพ 21002

93
ไมมีรายไดจากงานท่ีทําจะคุมกับสุขภาพรางกายของเราหรือไม ดังน้ันการพิจารณาคาจางแรงงานจึงตอง
พจิ ารณาใหรอบดา น

(2) สถานประกอบการหลายแหง ตอ งการผูทม่ี ีความรู ความสามารถเฉพาะในแตละ
สาขา ตอ งพจิ ารณาวามีความรูความถนัดตรงกบั งานนั้นหรือไม

(3) ความกาวหนาในอาชีพ ควรพิจารณาวาถาเขาไปทํางานรับจางในสถาน
ประกอบการแลว จะมีโอกาสกา วหนาไดอ ยางไร บางสถานประกอบการสนบั สนุนใหบคุ ลากร มีความกาวหนา
โดยการใหม ีการฝก อบรมเพิม่ เตมิ ความรูสงไปศึกษาดูงานแตบางสถานประกอบการไมม ีการพัฒนาบุคลากรหรอื
สถานประกอบการบางแหง จายคาแรงงานตามจาํ นวนชน้ิ งานทที่ าํ ได ไมม ีการพัฒนาความรูแตอยางใด

กจิ กรรมที่ 1
วเิ คราะหขอมลู เพอ่ื การจดั ทาํ โครงการพฒั นาอาชพี
ใหผ ูเ รยี นวเิ คราะหขอมลู แลวบนั ทึกขอมูลตามความเปน จรงิ ตามหวั ขอ ตอ ไปน้ี

1. อาชีพที่ประกอบการ………………………………………………………………………….
2. ประเภทของอาชีพ ประกอบการเอง
รับจา ง

ขอ มลู วเิ คราะหอาชีพประกอบการเอง ขอมลู วเิ คราะหอ าชีพรับจา ง
ประเด็น ขอมลู สภาพจริง ประเด็น ขอมลู สภาพจริง

1.ทุน 1. คา จา งแรงงาน
2.แรงงาน 2. ความรกู ับงานอาชีพ
3. ตลาด ทีท่ าํ
4. การจัดการ 3. ความกา วหนา ใน
5. ความถนัด อาชพี
6. ความสอดคลอง
กบั ชมุ ชน

94

เรอื่ งที่ 2 ขนั้ ตอนการเขยี นโครงการพัฒนาอาชีพ
ขอมลู ท่ตี อ งใชใ นการเขยี นโครงการพัฒนาอาชพี
1. ขอมูลที่นํามาใชกําหนดโครงการพัฒนาอาชีพ จะคลายกับการจัดทําแผนแตจะมีรายละเอียด

ของแตละกิจกรรมมากกวาขอ มูลที่จําเปน เหลา น้ี ไดแ ก
1. ความตองการของตลาด กอนที่จะเลือกการประกอบอาชีพใด ๆ จะตองมีการสํารวจ

สภาพและความตอ งการของชุมชนท่ีจะใชเปนแหลงประกอบอาชีพ เชน จํานวนประชากรในชุมชน มีเด็ก
ผูใหญ ผูหญิง คนสูงอายุประกอบอาชีพอะไร มีฐานะอยางไร มีรายไดโดยเฉลี่ย สภาพความเปนอยู
ความนยิ มสนิ คาหรอื บรกิ ารในลกั ษณะใด ซ่ึงสนิ คา หรอื บรกิ ารที่ตัดสนิ ใจจะผลติ น้ันมผี ดู าํ เนินการอยูหรอื ไม
หรอื มีอยูแลว ไมเพยี งพอหรือไมมีคุณภาพ สว นของเราน้ันจะพัฒนาใหแตกตางจากสินคาของผูอื่นอยางไร
การสํารวจความตองการนี้อาจมีวิธีการสอบถาม การสังเกต สถิติจากหนวยงานของภาครัฐและเอกชน
เพ่อื ทราบปรมิ าณความตอ งการของตลาดวา ผลติ สนิ คาไปแลว คมุ ทุนหรือไม

2. ความพรอมในการประกอบอาชีพ เมื่อตัดสินใจเลือกอาชีพแลว จะตองพิจารณา
ความพรอมดานตา ง ๆ ของอาชพี นั้น ๆ วามมี ากนอ ยพียงใด ไดแก

2.1 ความรคู วามสามารถเกย่ี วกับอาชีพ โดยพิจารณาวา จะตองใชค วามรคู วามสามารถ
ดา นใดบาง ผปู ระกอบการมพี ้นื ความรูมากนอยเพียงใด ความรูที่ยังขาดอยูจะสามารถศึกษาความรูเพ่ิมเติม
ดวยวิธีใด

2.2 สถานที่ ที่จะใชประกอบการก็มีความสําคัญท่ีจะตองพิจารณา การประกอบ
อาชพี บางอยางขึน้ อยกู ับการใชส ถานท่ดี วย เชน ใชเ น้ือทีม่ ากสาํ หรบั การประกอบอาชีพเกษตร สถานท่ีตอง
อยูในแหลงชุมชนสําหรบั อาชีพคา ขาย เปน ตน

2.3 เงินทุน ตองใชเงินทุนเทาใดสําหรับอาชีพท่ีประกอบการ มีเงินทุนหรือยัง
หากยงั ไมมจี ะจดั หาอยา งไร ที่ใด

2.4 วัสดุอุปกรณ จะตองใชวัสดุอุปกรณอะไรบางและมีหรือยัง หากยังไมมี
มีวิธีการท่ีจดั หาไดอยา งไร แหลง ซอื้ อยูทีใ่ ด

2.5 ผรู วมงาน ตอ งพิจารณาผรู วมงานวามคี วามจาํ เปน ตองมกี ่คี น ใครบา ง แตละคน
มีความรูค วามสามารถดา นใดบาง หรือควรมอบหมายงานดา นใดใหร บั ผิดชอบ

2. ขอมูลเพือ่ เขียนโครงการพฒั นาอาชีพ
การใหไดขอมูลเพ่ือการเขียนโครงการพัฒนาอาชีพ มีหลายวิธี ซ่ึงผูเรียนอาจใชวิธีเดียว

หรอื หลายวธิ ปี ระกอบกันก็ได วิธกี ารเหลา น้ี ไดแก
1. จากเอกสาร หนังสือ ไดแก หนังสือทั่วไป หนังสือรายป หนังสืออางอิง หนังสือพิมพ

เอกสารรายงานตาง ๆ
2. จากสอื่ ทางไกลตา ง ๆ เชน จากรายการโทรทัศน วิทยุ

95

3. จากหนวยงานตาง ๆ การดําเนนิ งานของหนว ยงานจะมีขอมลู ที่นา สนใจ เชน ราคาขายสง
ขายปลกี ในรอบป ปริมาณการผลิต ลักษณะของสินคาท่ีตลาดตองการ หนวยงานเหลานี้ เชน กรมสงเสริม
การเกษตร พาณชิ ยจังหวัด กรมสงเสรมิ อตุ สาหกรรม

4. ผูรใู นชุมชน โดยการสอบถามผรู ูในชุมชน เชน ผนู าํ ในหมบู า น ครู อาจารย นักวิชาการ
5. จากการสาํ รวจ เราสามารถดําเนินการสํารวจภายในชุมชนดวนตนเอง เพ่ือใหไดขอมูล
ท่ีชดั เจนและถกู ตอง เชน สาํ รวจราคาของสนิ คา เราอาจสอบถามจากผขู ายไดโ ดยตรงหลาย ๆ คน
6. จากการสังเกต อาจใชว ิธีการสังเกตก็ได เชน สงั เกตวธิ กี ารขายของผปู ระกอบการบางคน
ทีท่ าํ ใหสนิ คา ขายดีกวาผูอน่ื
7. การสัมภาษณ ใชว ธิ ีน้ีเพื่อใหไดข อมูลท่มี รี ายละเอียด เชน วิธีและเทคนิคการทําขนมจีบ
เราอาจจะตองใชเวลาสัมภาษณนานกวาวิธีอ่ืน ๆ ซึ่งจะตองจดหัวขอไปลวงหนากอน เพื่อใหไดขอมูล
ทค่ี รบถว นสมบูรณ
3. การเขียนโครงการพัฒนาอาชพี
โครงการเปนการกําหนดรายละเอียดในส่ิงที่จะทําอยางมีความสัมพันธ เพ่ือใชในการควบคุม
การดาํ เนินงานอาชีพใหดําเนินไปอยา งเปน ระบบ
การเขียนโครงการพัฒนาอาชพี มรี ายการทต่ี อ งจดั ทําขอ มูลและรายละเอียด ดังนี้
1) ชือ่ โครงการ
ชื่อโครงการจะตอ งมีความชัดเจน เฉพาะเจาะจงเขาใจงายวา จะกระทาํ สิง่ ใด เชน
โครงการเล้ียงไกเ น้ือ โครงการปลกู กลวยนา้ํ วา
2) หลักการและเหตุผล
การเขยี นหลกั การและเหตผุ ล เปน การนําเสนอขอมูลทแี่ สดงใหเ หน็ ถงึ เหตผุ ลและความจําเปน
หรือความสําคัญและที่มาของโครงการ โดยผูเขียนจะตองระบุถึงสภาพปญหา เหตุผลความจําเปน
พรอมจัดหาขอมูลมาสนับสนุนใหชัดเจน เชน สถิติขอมูลจากหนวยงานภาครัฐ สภาพปญหาของชุมชน
ท่ีผานการประชุมประชาคม หรือนโยบายภาครัฐจากสวนกลาง สวนทองถ่ินซ่ึงจะตองแสดงใหเห็น
ถงึ ความสอดคลอ งและชใี้ หเ หน็ ถงึ ขอดีของการดําเนนิ งานโครงการและขอ เสียหากไมม กี ารดาํ เนินงานโครงการ
3) วัตถุประสงค
วัตถุประสงคเปนขอความท่ีแสดงถึงความตองการหรือผลของการกระทําสิ่งหน่ึงสิ่งใด
ท่ีชัดเจน สามารถปฏิบัติวัดและประเมินผลได โครงการหน่ึง อาจจะมีวัตถุประสงคเพียงขอเดียวหรือ
หลายขอ ก็ได
4) เปา หมาย
เปาหมาย เปน การกําหนดผลงานตามโครงการไวลวงหนาวา เม่ือดําเนินงานตามโครงการ
ไปแลว จะไดผ ลอะไร อยา งไร การกาํ หนดเปาหมาย จะมีการกําหนดใน 2 ลกั ษณะ คอื
(1) เปาหมายเชิงปริมาณ เปนการกําหนดผลงานในดานปริมาณวาจะไดงาน กี่ช้ิน กี่คน
ก่ีเลม กี่ชดุ กี่ตําบล กี่แหง ฯลฯ

96

(2) เปาหมายเชิงคุณภาพ เปนการกําหนดคุณภาพของผลงานที่ระบุไวในเชิงปริมาณ
วา งานท่ีไดจ ากโครงการน้นั ดอี ยา งไร มีคณุ คา อยางไร เกดิ ประโยชนอยางไร ฯลฯ

5) วิธีดาํ เนนิ การ
วิธีดําเนินการ เปนการเขียนข้ันตอนรายละเอียดภารกิจที่จะตองปฏิบัติ เพ่ือใหงานบรรลุ
ตามวัตถุประสงคข องโครงการ ดังน้นั ในการเขียนวิธีดําเนนิ งานจึงควรคาํ นึงถงึ ประเดน็ ตอไปนี้
(1) จําแนกเปนกิจกรรมยอยหลาย ๆ กิจกรรมเรียงตามลําดับ ตั้งแตเร่ิมตนการดําเนินงาน
จนกระท่ังเสร็จสิ้นโครงการใหช ัดเจน
(2) กิจกรรมแตละกจิ กรรมจะตองกําหนดระยะเวลา โดยกาํ หนดเปน ปฏิทนิ ปฏบิ ตั งิ าน

ตวั อยาง
ปฏิทินปฏบิ ัติโครงการปลูกกลวยนาํ้ วา 2 ไร

ที่ กิจกรรม ระยะเวลาปฏิบตั งิ านตงั้ แต 1 ม.ค. - 31 ธ.ค. 53 หมาย
ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. เหตุ

1 ศึกษาขอมูลตาง ๆ
เชน ดา นตลาด
แหลงขาย

ปจจยั การผลติ
เขียนโครงการ
2 จัดหาและรวบรวม
3 วั ส ดุ อุ ป ก ร ณ
เงินทุน สถานที่
แรงงาน ทักษะ
ตาง ๆ

4 เ ต รี ย ม แ ป ล ง
ปลูกกลวย
5 ปลูกกลว ย
6 ดูแลรักษาโดยให

ปุย ปองกันกําจัด
7 ศตั รูพชื
ตัดกลวยและจัด

จําหนา ย
8 ตกแตงกอกลว ย

97
เมื่อจัดทําปฏิทินปฏิบัติงานแลวจะตองตรวจสอบความพรอมของปจจัยการผลิต ความรู
ความสามารถของเจา ของ แรงงาน เงินทุน แหลง จําหนาย ทเ่ี ก่ียวของกบั การดาํ เนินงานอาชีพ เปนการเตรียม
ความพรอ มกอนการดาํ เนินงานโดยใชการตรวจสอบรายการตาง ๆ ดังตวั อยางตอ ไปนี้

ที่ รายการ มี ไมมี จดั หาไดอ ยางไร
พอเพียง ขาด
1 รถแทรกเตอรสาํ หรบั เตรยี มดนิ
2 จอบ /
3 วัสดุ อปุ กรณ /
4 ปยุ
5 สารเคมีปราบศัตรูพืช /
6 หนอกลวย /
7 ทีด่ ิน
8 แรงงาน /
9 เงินลงทนุ /
10 แหลงจาํ หนา ย
/
ฯลฯ /
/

6) ระยะเวลาในการดําเนนิ งานโครงการ
การกําหนดระยะเวลาดําเนินกิจกรรมตามโครงการใหระบุการเร่ิมตนกิจกรรมจนกระท่ัง
สนิ้ สดุ เชน ตั้งแต 1 มกราคม 2553 ถงึ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 2553
7) งบประมาณ
การกําหนดงบประมาณเปนการแสดงขอมูลในรูปของตัวเงิน หรือสิ่งของที่ตีคาเปนเงิน
โดยจะตองแจกแจงใหชัดเจนวาจะใชเงินในรายการใดบาง เชน คาแรงงาน คาขนสง คาวัสดุอุปกรณ
ในแตละรายการจะกําหนดใชงบประมาณเทาไร ถาจะใหสมบูรณควรประมาณรายไดท่ีคาดวาจะไดรับไวดวย
เพื่อจะไดนําไปใชในการจัดการงานอาชีพ ใหมีความคลองตัวและใชในการปรับงบประมาณ คาใชจาย
เพอ่ื ใหเกดิ ความสมดลุ หรอื ผลกําไรในการดําเนนิ งานอาชพี ดงั ตวั อยา งตอไปน้ี

98

ตวั อยา งการจัดทํางบประมาณคาใชจ า ยโครงการปลกู กลว ยนํา้ วา 2 ไร

งบประมาณที่ตองใช รายไดท ี่คาดวา จะไดรบั
ท่ี รายการ จํานวนเงนิ จาํ นวนเงนิ
1 คาแรงเตรียมแปลงปลูก 3 วนั (บาท) ท่ี รายการ (บาท)
300
วันละ 100 บาท 1 ตดั กลวยขาย 10,000 ลูก 1,000
2 คาหนอกลว ย 150 หนอ ๆ ละ 750 (รอยละ 10 บาท)
2 ตดั กลวยขาย 20,000 ลกู
5 บาท 400 (รอ ยละ 20 บาท) 4,000
3 คาแรงปลกู กลว ย 4 วนั ๆ ละ
3 ขายใบตอง 500
100 บาท
4 คา ปุย 3 กระสอบ ๆ ละ 300 4 ขายหนอ กลวย 100 หนอ ๆ ละ 500
5 บาท
100 บาท 500 5 ขายปลีกลว ย 300
5 คา สารเคมกี าํ จดั ศัตรพู ชื 1,000 รวม 4,250
6 คา แรงตดั กลว ย 10 วนั ๆ ละ
200
100 บาท 300
7 คาสกึ หรอของรถแทรกเตอร 200
8 คาเชา ทีด่ นิ 300
9 คาดอกเบี้ย 6,300
10 คา นํา้ มันรถ

รวม

8) เครอื ขา ย
เครือขา ย หมายถงึ หนว ยงานทั้งภาครัฐและเอกชน กลุมบุคคล ชุมชนและแหลงวิทยาการ
ทีม่ ีสวนรวมสงเสริม สนับสนุน ประสานงานและมีการจัดกิจกรรมเช่ือมโยงและเก้ือหนุนกัน ในการระบุ
เครือขายจึงตองกําหนดใหชัดเจนวา เครือขายมีหนวยงานหรือบุคคลใดบาง และมีสวนเกี่ยวของกับ
การดําเนนิ งานโครงการน้อี ยา งไร
9) การประเมินผลและรายงานผลโครงการพฒั นาอาชพี
การประเมินผลและรายงานผลโครงการพัฒนาอาชีพ เปนการระบุวาการดําเนินงาน
โครงการนี้กาํ หนดจะประเมินผลโครงการน้ีอยางไร ดว ยวธิ กี ารใด การประเมินโครงงานนี้สามารถแบงเปน
3 ระยะ คือ
1. ประเมนิ ผลกอ นดําเนนิ โครงการ เปน การตรวจสอบความพรอมของปจ จยั ตา ง ๆ ท่ีตองใช
ไดแก เงินลงทุน วัสดุ อุปกรณ แรงงาน ตลาด ระบบการจัดการ ความถนัด ความสอดคลองของอาชีพ
กับชุมชน เพื่อไมใหเกิดความผดิ พลาดในระยะเรมิ่ ตน โครงงาน

99
2. ประเมินผลระหวางดําเนินโครงการ เปนการประเมินระหวางการดําเนินงานเพ่ือทราบ
ความกาวหนา ของงาน แนวโนม ความสําเรจ็ ของโครงการ และมปี ญ หาอปุ สรรคอะไรบางเพื่อหาวิธีแกไ ข
3. ประเมินผลเม่ือสิ้นสุดโครงการ เปนการประเมินผลเพื่อหาขอสรุปเมื่อสิ้นสุดโครงการ
แลววา ประสบผลสําเร็จตามวัตถุประสงคและเปาหมายหรือไม เพราะเหตุใด มีปญหาอุปสรรคอยางไร
และมวี ิธีแกไ ขอยางไร
วิธีการประเมินผลมีหลายวิธี อาจใชหลาย ๆ วิธีประกอบกันก็ได เชน แบบประเมิน
การอภิปราย โดยดําเนินการเม่ือโครงการสิ้นสุดลงตามระยะเวลาที่กําหนด จากน้ัน ประมวลขอมูล
การดําเนินงานสรุปเปน รายงานทกุ ครงั้ เพอื่ ใชเ ปน ขอมลู ในการดาํ เนนิ งานครง้ั ตอไป หรอื รายงานใหเจาของ
กจิ การอาชพี ทราบ
10) ผูรบั ผดิ ชอบโครงงานพฒั นาอาชพี
กําหนดระบุช่ือผูรับผิดชอบโครงการพัฒนาอาชีพ ในกรณีท่ีเปนโครงการที่มีผูรวมงาน
หลายคน ใหร ะบไุ วด วยวา มกี ี่คน ใครบา ง รับผิดชอบการดาํ เนินงานดา นใดของโครงการพัฒนาอาชีพนั้น ๆ
11) ความสัมพนั ธกบั โครงงานอืน่
การระบุความสัมพันธกับโครงการอ่ืน เปนการระบุวาโครงการท่ีดําเนินงานน้ี
เอ้ือประโยชนตอเนื่องหรือประสานงานกับโครงการอื่นอยางไร นอกจากน้ียังเปนการตรวจสอบดวยวา
โครงการตา ง ๆ ทรี่ ะบุดําเนินงานมีความสมั พันธกัน หรอื มคี วามซํา้ ซอนกนั หรอื ไม
12) ผลทค่ี าดวา จะไดรบั
ผลที่คาดวาจะไดรับ เปนการกําหนดผลผลิตในดานตาง ๆ ที่จะเกิดข้ึนทันทีเมื่อสิ้นสุด
โครงการพัฒนาอาชีพรวมถึงผลลัพธ ในดานตา ง ๆ ที่คาดวาจะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต

100

กิจกรรมท่ี 2
การเขยี นโครงการพัฒนาอาชีพ
ใหผ เู รยี นเขียนโครงการพฒั นาอาชพี ตามทีผ่ เู รียนสนใจ คนละ 1 โครงการ
ตามหวั ขอ ตอ ไปน้ี
1. ช่อื โครงการ
2. หลกั การและเหตผุ ล
3. วัตถปุ ระสงค
4. เปา หมาย
5. วิธีดาํ เนนิ การ
6. ระยะเวลาในการดาํ เนินงานโครงการ
7. งบประมาณ
8. เครือขา ย
9. การประเมินผลและรายงานผลโครงการ
10. ผรู ับผิดชอบโครงการ
11. ความสัมพนั ธกบั โครงการอ่ืน
12. ผลท่คี าดวาจะไดร ับ

101

เร่ืองที่ 3 การเขยี นแผนปฏิบตั ิการ
การดาํ เนินงานอาชีพ เมอื่ จัดทําโครงการเรยี บรอยแลว เพื่อใหการปฏิบัติงานเปนไปอยางมี

ระบบ ผูดําเนนิ งานโครงการควรตองจดั ทําแผนปฏิบัติการโดยนาํ ขน้ั ตอนที่ระบุไวในวิธีดําเนินการมาจัดทํา
รายละเอียดตามแบบฟอรม

กจิ กรรมหลัก วัตถุประสงค กลุม พ้นื ที่ดําเนินการ ระยะ งบประมาณ
เปา หมาย เปาหมาย หมบู า น ตําบล อาํ เภอ เวลา

102

เร่ืองท่ี 4 การตรวจสอบโครงการพัฒนาอาชพี
การดาํ เนนิ งาน โครงการพฒั นาอาชพี ใหประสบความสําเรจ็ การตรวจสอบตดิ ตามโครงการ

และการควบคมุ โครงการ เปนระบบทส่ี าํ คัญตอ การจดั การโครงการไดด ําเนินการไปอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ
การตรวจสอบโครงการ หมายถึง กระบวนการการวัดและการตรวจสอบท่ีทําเปนประจํา

ในแตละระยะของการดาํ เนนิ งานโครงการ โดยจะทาํ การวดั และตรวจสอบปจจยั นําเขา ไดแก ความพรอม
ของทุน แรงงาน ตลาด การจัดการ ความถนัด ความสอดคลองของอาชีพกับชุมชน กระบวนการ
ดําเนินงาน ตรวจสอบการดําเนินงานโครงการวาเปนไปตามแผนหรือไม และติดตามผลผลิต ผลิตภัณฑ
บริการที่เกิดข้ึนวาเปนอยางไร โดยการติดตามโครงการ มีจุดมุงหมายเพ่ือใหขอมูลแกฝายบริหารในการ
ชี้ใหเหน็ สถานการณข องโครงการเกย่ี วกบั การใชท รพั ยากร การปฏบิ ัตกิ จิ กรรมตา ง ๆ หรือผลผลติ ผลติ ภณั ฑ
บรกิ ารของโครงการเพอ่ื การแกไขปรบั ปรุงสถานการณตาง ๆ ของโครงการทเ่ี ปน ปญ หาไดทันทว งที

การควบคมุ โครงการ หมายถึง กระบวนการทบี่ ังคบั ใหกิจกรรมตา ง ๆ เปนไปตามแผนงาน
และวัตถุประสงคที่ไดกําหนดไว การควบคุมโครงการจะชวยกระตุนใหผูบริหารโครงการ ตลอดจน
ผูปฏิบัติงานโครงการใหสนใจชวงการดําเนินงาน เพ่ือไมใหการดําเนินงานเบี่ยงเบนไปจากแผน
และเพ่อื แกไขขอผิดพลาดเม่ือสถานการณไมเปนไปตามที่วางแผนไว เพ่ือใหโครงการประสบความสําเร็จ
ระบบการควบคุมโครงการเก่ียวกับสิง่ ตาง ๆ ควรควบคมุ โครงการใน 5 ดาน ดังน้ี

1. การควบคุมทรัพยากรทางกายภาพ ไดแก การตรวจสอบวาวัตถุประสงค อุปกรณ
เครื่องมือ อาคาร ท่ีดิน และบุคลากร ผูปฏิบัติงาน มีปริมาณและลักษณะตามท่ีกําหนดไวสําหรับ
การปฏบิ ัตงิ านเพ่ือใหเกดิ การประหยดั ในการบรรลุวตั ถุประสงค

2. การควบคุมกระบวนการปฏิบตั ิงาน ไดแก การตรวจสอบกํากับดูแลเทคนิค เคร่ืองจักร
เคร่ืองมือตาง ๆ และวิธีปฏิบัติงานของบุคลากร ผูปฏิบัติใหถูกตองตรงตามหลักการที่กําหนดไวสําหรับ
การปฏิบัติงานประเภทนนั้ ๆ

3. การควบคุมผลการปฏิบัติงาน เปนการจัดการใหโครงการการผลิตไดปริมาณตามที่
กาํ หนดไวตามคณุ ภาพ และตามชว งเวลาทก่ี ําหนดไว

4. การควบคมุ ดานการเงนิ ไดแก การควบคมุ ดา นรายจาย การควบคุมดานงบประมาณ และ
ดานการบัญชี เพื่อใหเกิดความมั่นใจวารายรับและรายจายของโครงการเปนไปตามแผนและโครงการ
สามารถทาํ ใหเ กดิ ผลผลติ ผลิตภณั ฑ บรกิ ารตามวัตถุประสงค

5. การควบคุมบุคลากร เปนการควบคุมพฤติกรรมการปฏิบัติงานของทีมงานโครงการ
ใหเปนไปตามวิธีการที่กําหนดไว และใหเปนไปตามกําหนดการโครงการ การควบคุมการปฏิบัติงาน
ของบุคลากรอาจใชก ารประเมนิ ผลการปฏบิ ัติงานแบบเปนระบบและเปนทางการ

การติดตามและการควบคุมโครงการเปนกิจกรรมที่เกี่ยวเน่ืองกัน และมักใชควบคูกัน
เพ่ือปรับการปฏิบตั งิ านใหไ ปสูท ิศทางท่ีตองการ กลาวคือ เม่ือไดติดตามดูผลการปฏิบัติงานวาเปนอยางไร
แลวตองมกี ารควบคุมเพอื่ ปรับการปฏิบตั งิ านใหไปสูทศิ ทางทีก่ ําหนดไวในแผน เพื่อชวยใหโครงการบรรลุ

103
สิ่งที่เปนวัตถุประสงคของโครงการ ในการดําเนินงานโครงการ การติดตามและการควบคุมจึงชวยให
โครงการมีความเปน อนั หน่งึ อันเดยี วกันทง้ั ระบบตลอดอายุของโครงการ

การรายงานผลเปนการสรุปจากผลการประเมินวาเปนไปตามโครงการหรือไม มีปญหา
อุปสรรคอยางไร เพ่ือหาแนวทางแกไข และสงเสริมใหการปฏิบัติงานตามโครงการน้ันมีประสิทธิภาพ
มากยิง่ ขนึ้

การประเมินผลโครงการ นอกจากจะประเมินความสําเร็จตามเปาหมายที่กําหนดไวแลว
ผูประกอบการควรทําการประเมินดานคุณธรรม จริยธรรมของตนเองดวย เพราะผูประกอบการสวนใหญ
จะนึกถงึ แตผ ลกาํ ไรโดยไมค ํานึงถึงคุณธรรม จริยธรรม ซ่งึ จะมีผลตอความมนั่ คงของอาชีพในระยะยาวดว ย

104

กิจกรรมท่ี 3
ใหผูเรียนบันทึกขอมูล สรุปผลการดําเนินงานโครงการพัฒนาอาชีพของตนเอง
ตามแบบฟอรมที่กําหนด
รายงานผลเมอ่ื ส้ินสุดโครงการ
1. ระยะเวลาดําเนนิ งาน
เร่มิ โครงงานวันที.่ ....................เดอื น.............................................พ.ศ. ........................................
สน้ิ สดุ โครงงานวนั ที่................เดือน.............................................พ.ศ. ........................................
รวมเวลาดําเนนิ งาน..................ป...................................เดอื น.................................วนั .................
2. ตนทนุ การผลติ /การบรกิ าร................................................................................................บาท
3. จํานวนผลผลติ ท่ีได/การบริการทั้งหมด.....................................................................................
4. การจัดจาํ หนา ย/บริการ.............................................................................................................
..................................................................................................................................................
5. ราคาจําหนา ยตอ หนวย
ราคาตํา่ สุดหนวยละ............................................................................................................บาท
ราคาสงู สุดหนวยละ...........................................................................................................บาท
ราคาเฉล่ยี หนวยละ............................................................................................................บาท
6. แหลง จําหนาย ก. .....................................................................................................................

ข. .....................................................................................................................
ค. .....................................................................................................................
7. รายได กาํ ไร ขาดทนุ ..........................................................................................................บาท
8. การแบงผลกําไร ขาดทนุ (ถามีผรู วมงาน) ...............................................................................
.................................................................................................................................................
9. ทรพั ยสินคงเหลือ
9.1 ..............................จาํ นวน.......................................มูลคา................................บาท
9.2 ..............................จาํ นวน.......................................มลู คา................................บาท
9.3 ..............................จํานวน.......................................มลู คา ................................บาท
9.4 ..............................จํานวน.......................................มูลคา ................................บาท
10. ปญ หา อปุ สรรค และแนวทางแกไข
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
11. การตดั สนิ ใจ
11.1 ดําเนินงานตอ ระบุเหตุผล.........................................................................................
.................................................................................................................................

105
11.2 ดาํ เนนิ งานตอ ระบเุ หตุผล.........................................................................................

.................................................................................................................................
11.3 ดําเนินงานตอ ระบเุ หตผุ ล.........................................................................................

.................................................................................................................................
11.4 ดําเนินงานตอ ระบุเหตผุ ล.........................................................................................

.................................................................................................................................
ขอ คิดเหน็ ของผูร .ู ........................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

ลงชอ่ื .................................................
(...............................................)

วันท.่ี .......เดอื น.................พ.ศ. .........

106

บรรณานกุ รม

ฤทัยภักดิ์ สมบรู ณ. (2551). พฒั นาอาชพี ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน นนทบุรี.สํานกั พมิ พล องไลฟ เอ็ด จาํ กดั .
คณะอาจารย กศน. สาระการเรียนรูหมวดวชิ าพฒั นาอาชพี กรงุ เทพฯ บรษิ ทั ไผมีเดยี เซ็นเตอร จํากดั .
ศูนยฝ กและพัฒนาอาชพี ราษฎรไทยบริเวณชายแดนสระแกว . (2552) แผนปฏบิ ัติการปงบประมาณ 2552

ศนู ยฝ ก และพฒั นาอาชพี ราษฎรไ ทยบรเิ วณชายแดนสระแกว.
กิจฐเชต ไกรวาส. (2550). การวเิ คราะหแ ละประเมนิ ผลโครงการ, ชลบรุ ี. วทิ ยาลัยการบริหารรัฐกจิ

มหาวิทยาลยั บรู พา.
กองแผนงาน กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น. (2537). คูมอื การดําเนนิ งานโครงการ. กรงุ เทพฯ หา งหนุ สว น

จาํ กัด อารต โปรเกรส.
กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น. (2541). ชดุ วชิ าการฝก ทกั ษะและฝก ประกอบการเฉพาะอาชีพ กรุงเทพฯ:

โรงพมิ พช มุ นุมสหกรณก ารเกษตรแหงประเทศไทย จาํ กดั .
สาํ นักบริหารงานการศกึ ษานอกโรงเรยี น. (2548). คูมือดาํ เนินงานจดั การศกึ ษานอกโรงเรียน เพอ่ื สราง

ชุมชนเขม แข็ง เศรษฐกิจพอเพยี งพน ความยากจน. กรุงเทพฯ: รกั ษการพมิ พ.
กิตตพิ นั ธ ดาสวสั ดเ์ิ กยี รต.ิ (2551). การจดั การความเส่ยี งและตรวจสอบอนุพันธเ บอื้ งตน กรุงเทพฯ:

สํานักพิมพเ บียรส นั เอ็ดดูเคชน่ั .
สํานักบรหิ ารงานการศกึ ษานอกโรงเรยี น. แนวทางจดั การศกึ ษาเพอื่ พฒั นาอาชีพ. (กพอ.) กรุงเทพมหานคร:

รังสีการพิมพ.
สาํ นักงานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา. (2551). แนวทางการจดั การเรยี นรูที่เนน ผเู รยี นเปน สําคญั . แหลงทมี่ า

http://www.oncc.go.th/publication/50051
กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน. สอนใหค ดิ . โรเนยี ว.
มยุรี อนมุ านราชธน. (2548). การบรหิ ารโครงการ. กรงุ เทพฯ: สํานักพิมพคะนงึ นจิ การพมิ พ.
ศนู ยการศกึ ษานอกระบบภาคกลาง. (2544). พัฒนาอาชีพ ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน กรุงเทพฯ: สาํ นกั พิมพ

บริษทั เอกพมิ พไ ท จํากัด.

107

ที่ปรกึ ษา บญุ เรอื ง คณะผูจัดทํา
1. นายประเสริฐ อิ่มสวุ รรณ
2. ดร.ชยั ยศ จําป เลขาธกิ าร กศน.
3. นายวัชรินทร แกวไทรฮะ รองเลขาธิการ กศน.
4. ดร.ทองอยู ตัณฑวฑุ โฒ รองเลขาธกิ าร กศน.
5. นางรักขณา ทีป่ รึกษาดานการพฒั นาหลักสูตร กศน.
ผูอํานวยการกลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น

ผูเขียนและเรยี บเรยี ง ศนู ยฝกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดน
นางสาวกฤษณา โสภี จังหวดั สระแกว

ผูบรรณาธกิ าร และพัฒนาปรบั ปรงุ ศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
1. นางอบุ ล ทัศนโกวทิ อําเภอสนั ทราย จงั หวัดเชยี งใหม
สํานักงานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบ
2. นายสธุ ี วรประดษิ ฐ และการศกึ ษาตามอัธยาศยั จงั หวดั ตราด
ศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
3. นางสาวสวุ ชิ า อินหนองฉาง อําเภอสันทราย จังหวดั เชยี งใหม
ศูนยฝ กและพัฒนาอาชพี ราษฎรไทยบรเิ วณชายแดน
4. นายเสกขภทั ร ศรีเมือง จังหวดั อุตรดติ ถ
กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น
5. นางดษุ ฎี ศรวี ฒั นาโรทยั กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน
กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
6. นางพรทิพย เขม็ ทอง
7. นางสาวเยาวรตั น คําตรง

คณะทาํ งาน กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน
1. นายสุรพงษ ม่ันมะโน กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน
2. นายศุภโชค ศรรี ัตนศิลป กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน
3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
4. นางสาวศรญิ ญา กลุ ประดษิ ฐ กลุม พัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น
5. นางสาวเพชรินทร เหลืองจิตวฒั นา

108

ผ้พู ฒั นาและปรับปรุงครังที (วนั ที - พฤศจกิ ายน )
1. นางอญั ชลี ธรรมวธิ กี ุล
2. นางดุษฎี ศรีวัฒนาโรทยั
3. นายสธุ ี วรประดษิ ฐ

4. นางสาวกฤษณา โสภี
5. นายสภุ าพ เมืองนอ ย
6. นางสาวทพิ วรรณ วงคเ รือน

ผูพมิ พตน ฉบบั กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน
นางสาวเพชรนิ ทร เหลืองจิตวัฒนา กลุม พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน
ผอู อกแบบปก

นายศภุ โชค ศรีรัตนศลิ ป

109

คณะผูปรบั ปรงุ ขอ มลู เกยี่ วกบั สถาบันพระมหากษตั รยิ  ป พ.ศ. 2560

ทปี่ รกึ ษา จําจด เลขาธิการ กศน.
หอมดี รองเลขาธกิ าร กศน.
1. นายสรุ พงษ สขุ สุเดช ผอู ํานวยการกลุม พัฒนาการศกึ ษานอกระบบ
2. นายประเสรฐิ และการศกึ ษาตามอธั ยาศยั
3. นางตรนี ุช กศน.เขตบางซื่อ กรงุ เทพมหานคร
กลุม พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย
ผปู รบั ปรุงขอ มูล แกว มณี กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
นางสาวลลิตา กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั
กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย
คณะทาํ งาน มน่ั มะโน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
1. นายสรุ พงษ กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
2. นายศภุ โชค ศรรี ตั นศิลป กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั
3. นางสาวเบ็ญจวรรณ อาํ ไพศรี กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย
4. นางเยาวรัตน ปน มณวี งศ
5. นางสาวสลุ าง เพช็ รสวาง
6. นางสาวทพิ วรรณ วงคเ รือน
7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวฒั น
8. นางสาวชมพนู ท สงั ขพิชยั

110

คณะผปู รบั ปรงุ ขอ มูลเกย่ี วกบั สถาบนั พระมหากษตั รยิ  ป พ.ศ. 2560

ท่ีปรกึ ษา จาํ จด เลขาธิการ กศน.
หอมดี ผตู รวจราชการกระทรวงศกึ ษาธิการ
1. นายสุรพงษ สขุ สุเดช ปฏบิ ตั ิหนา ทรี่ องเลขาธิการ กศน.
2. นายประเสรฐิ ผูอ ํานวยการกลุมพัฒนาการศกึ ษานอกระบบ
3. นางตรีนชุ และการศกึ ษาตามอัธยาศยั
กศน.เขตสายไหม กรงุ เทพมหานคร
ผปู รบั ปรงุ ขอ มูล กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
นางสาวปรญิ ญารัตน มาทอง กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
คณะทํางาน มนั่ มะโน กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
1. นายสุรพงษ กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
2. นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั
3. นางสาวเบ็ญจวรรณ อําไพศรี กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั
4. นางเยาวรัตน ปนมณีวงศ
5. นางสาวสลุ าง เพ็ชรสวาง
6. นางสาวทิพวรรณ วงคเรอื น
7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวฒั น
8. นางสาวชมพูนท สงั ขพชิ ยั