1 รายงาน กิจกรรมบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยประเทศ ไทย ระดับประถมปีที่ 2 ปีการศึกษา 2566 ก
2 ค ำน ำ ธรรมชาติของเด็กประถมศึกษาปีที่ 1 – 3 จะมีความความอยากรู้ อยากเห็น มีความคิดการกระท า เป็นของตนเอง ทักษะพื้นฐานมีความส าคัญมากส าหรับเด็กๆเพราะจะส่งผลต่อการพัฒนาการแก้ไขปัญหา และลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์จึงเป็นการเปิดโอกาสให้เด็กได้มี ส่วนร่วมในการท ากิจกรรม โดยใช้ประสบการณ์ตรงของเด็ก เด็กได้ลงมือปฏิบัติจริง โดยมีครูเป็นผู้คอย กระตุ้นเพื่อให้เด็กเกิดความสนใจการเรียนรู้มากขึ้น การทดลองวิทยาศาสตร์เป็นกระบวนการแสวงหาความรู้ และค้นคว้าหาค าตอบในสิ่งที่เด็กเกิดความ อยากรู้หรือสงสัย โดยการหาค าตอบด้วยวิธีการต่าง ๆ ครูควรจัดประสบการณ์ให้เด็กได้สังเกต ได้สัมผัส ได้ ทดลอง เพื่อตอบสนองธรรมชาติของการเรียนรู้ของเด็กช่วยให้เด็กเจริญงอกงามทางปัญญา การได้คิด ได้ สังเกต ได้ส ารวจ ได้ค้นคว้าทดลองและปฏิบัติจริงด้วยตนเอง จะช่วยให้เด็กเกิดการเรียนรู้อย่างยั่งยืน ขอขอบคุณท่านผู้อ านวยการ นายเบญจพล สุภาจิน รองผู้อ านวยการโรงเรียน นางสาวณัฐธิดา สุระเสนา นางจุฬาลักษณ์ สุกัน หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และคณะครู ทุกท่าน ที่ให้ค าปรึกษา ให้ข้อเสนอแนะในการท ารายงานกิจกรรมบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยประเทศไทย ระดับประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวน 8 กิจกรรม ส าเร็จลุล่วงไปด้วยดีผู้จัดท าหวังว่า รายงานกิจกรรมบ้าน นักวิทยาศาสตร์น้อยประเทศไทย ระดับประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวน 8 กิจกรรมในเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์แก่ ผู้น าไปใช้ และพัฒนาเด็กในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 3 ต่อไป จึงขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ คณะผู้จัดท า
3 สำรบัญ เรื่อง หน้ำ ค ำน ำ ก สำรบัญ สรุปรำยงำนกำรด ำเนินกำรจัดกิจกรรมตำมโครงกำร ข 1 ภำคผนวก กิจกรรมที่ 1 กิจกรรมการสร้างเรือ 5 6 กิจกรรมที่ 2 กิจกรรมทุ่น 12 กิจกรรมที่ 3 กิจกรรมการฉีดน้ า 18 กิจกรรมที่ 4 กิจกรรมท่อส่งน้ า 24 กิจกรรมที่ 5 กิจกรรมทะเลในกล่อง 31 กิจกรรมที่ 6 กิจกรรมภาพสะท้อน 38 กิจกรรมที่ 7 กิจกรรมเปียกและเย็น 45 กิจกรรมที่ 8 การวิจัยเกี่ยวกับพืช 52 เกียรติบัตรครูผู้เข้ารับการอบรมโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย 59 ข
1 รำยงำนกำรด ำเนินงำนโครงกำรบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อยระดับประถมศึกษำ ชั้นประถมศึกษำปีที่ 2 กลุ่มสำระกำรเรียนรู้ วิทยำศำสตร์และเทคโนโลยี ปีกำรศึกษำ 2566 ******************************* โครงกำร บ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยระดับประถมศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 กำรด ำเนินงำน ตามแผนปฏิบัติการปีการศึกษา 2566 ระยะเวลำในกำรด ำเนินกำร เริ่ม พฤษภาคม 2566 สิ้นสุด มีนาคม 2567 ผู้รับผิดชอบโครงกำร นางจุฬาลักษณ์ สุกัน ,นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี 1. หลักกำรและเหตุผล วิทยาศาสตร์มีความจ าเป็นต่อการด ารงชีวิตประจ าวันของมนุษย์ การน าความรู้ทางวิทยาศาสตร์ ไปใช้ในทางที่ถูกต้องและเหมาะสมจะช่วยให้เกิดการพัฒนาความคิดให้เป็นคนที่มีเหตุผล มีความคิดริเริ่ม สร้างสรรค์ รู้จักการคิดวิเคราะห์และสามารถแก้ปัญหาต่างๆได้ ทางโรงเรียนชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์ (ธนาคารกรุงเทพ29) ได้ตระหนักถึงความส าคัญของวิทยาศาสตร์ต่อการพัฒนานักเรียนระดับประถมศึกษา โดยเฉพาะด้านสติปัญญา ที่เป็นช่วงวัยแห่งการเรียนรู้ การอยากรู้อยากเห็น อยากทดลอง วัยแห่งการตั้ง ค าถามข้อสงสัยต่าง ๆ รอบตัว เพื่อเป็นการพัฒนานักเรียนให้รู้จักตั้งค าถามอย่างมีเหตุมีผลใช้ทักษะที่ เหมาะสมกับวัย รู้จักใช้ภาษาที่เหมาะสมกับวัยเกิดจินตนาการความคิดสร้างสรรค์ และใช้กระบวนการทาง วิทยาศาสตร์ได้อย่างเป็นระบบการจัดกิจกรรมตามโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยระดับประถมศึกษา จึงเป็นกิจกรรมหนึ่งที่ส่งเสริมให้นักเรียนได้เรียนรู้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับเรื่อง น้ า อากาศ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ไฟฟ้าคณิตศาสตร์ แม่เหล็ก แสง สีและการมองเห็น เสียงและวิทยาการ ค านวณ และได้เรียนรู้ขั้นตอนในการสืบเสาะอิสระส าหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา เพราะเป็นช่วงที่มี ความสามารถในการเรียนรู้และจดจ ามากที่สุดโดยผ่านการลงมือปฏิบัติจริงด้วยตนเองผ่านประสาทสัมผัส ทั้งห้า และส่งเสริมให้นักเรียนมีทักษะกระบวนการพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ ทักษะการแก้ปัญหา เพื่อให้ เป็นพื้นฐานที่ท าให้เด็กใช้ชีวิตในสังคมปัจจุบันได้อย่างมีความสุข 2. วัตถุประสงค์ 2.1 เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงโดยใช้สื่อนวัตกรรมและเทคโนโลยี ทางการ เรียนการสอน 2.2 เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีทักษะกระบวนการพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ 3. เป้ำหมำยของตัวชี้วัดควำมส ำเร็จ 3.1 เชิงปริมาณ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวน 40 คน เข้าร่วมกิจกรรมทดลองทาง วิทยาศาสตร์และร่วมกันท าการสืบเสาะอิสระเรื่องที่ตนเองสนใจ 3.2 เชิงคุณภาพ 3.2.1 นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ร้อยละ 95 ได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงโดยใช้สื่อ นวัตกรรมและเทคโนโลยีทางการเรียนการสอน 3.2.2 นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ร้อยละ 95 มีทักษะกระบวนการพื้นฐานทาง วิทยาศาสตร์
2 4. ขั้นตอนกำรด ำเนินกำรโครงกำร/กิจกรรม กิจกรรม ระยะเวลำที่ด ำเนินกำร 4.1 ประชุมวางแผนชี้แจงการด าเนินโครงการร่วมกับคณะครูกลุ่ม สาระการเรียนรีวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี พฤษภาคม 2566 4.2 เสนออนุมัติโครงการ พฤษภาคม 2566 4.3 แต่งตั้งคณะกรรมการด าเนินกิจกรรม มิถุนายน 2566 4.4 สั่งซื้อวัสดุ-อุปกรณ์ในการท าโครงการ มิถุนายน 2566 4.5 ด าเนินการตามแผนด าเนินงาน พฤษภาคม 2566-มกราคม 2567 4.6 ประเมินผลโครงการ กุมภาพันธ์ 2567 4.7 รายงานผลการด าเนินโครงการ มีนาคม 2567 5. งบประมำณ 5.1 งบประมาณที่ใด้รับ 1,000 บาท 6. สรุปผลกำรด ำเนินงำนตำมเป้ำหมำย / ตัวชี้วัด 6.1 ผลความส าเร็จ ที่ เป้ำหมำยของโครงกำร สภำพควำมส ำเร็จ บรรลุ ไม่บรรลุ ผลกำรด ำเนินงำน 1 นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ได้ เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงโดยใช้สื่อ นวัตกรรมและเทคโนโลยีทางการ เรียนการสอน / นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ร้อย ละ 95 ได้เรียนรู้กิจกรรมการทดลอง ทางวิทยาศาสตร์และเรียนรู้ขั้นตอน ในการท ากิจกรรมการทดลองและ การสืบเสาะอิสระ 2 ร้อยละ 95 ของนักเรียนชั้น ประถมศึกษาปีที่ 2 มีทักษะ กระบวนการพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ / นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ร้อยละ 95 สามารถท าแบบบันทึก กิจกรรมการทดลองและแบบบันทึก กิจกรรมการสืบเสาะอิสระได้
3 6.2 ผลการด าเนินการ เปรียบเทียบกับเป้าหมายต้านปริมาณ (เป้าหมายที่ตั้งไว้ ร้อยละ 95 ) ผลการด าเนินงาน สูงกว่าเป้าหมาย ( ร้อยละ........) เท่ากับเป้าหมาย ( ร้อยละ..95..) ต่ ากว่าเป้าหมาย ( ร้อยละ........) 6.3 ผลการด าเนินการ เปรียบเทียบกับเป้าหมายด้านคุณภาพ สูงกว่าเป้าหมาย เท่ากับเป้าหมาย เนื่องจาก นักเรียนมีทักษะทางการสังเกต จ าแนก การใช้ค าถามและเรียนรู้การสืบเสาะ อิสระในชั้นเรียนผู้เรียนมีกระบวนการในการท างานที่เป็นขั้นตอนในการท ากิจกรรม ต่ ากว่าเป้าหมาย 6.4 ระยะเวลาในการด าเนินการ ตามที่ระบุไว้ในแผน ก่อนที่ระบุไว้ในแผน หลังที่ระบุไว้ในแผน 6.5 ค่าใช้จ่ายที่จ่ายจริง สูงกว่าที่ก าหนด เท่ากับที่ก าหนด ต่ ากว่าที่ก าหนด 6.6 ปัญหาและอุปสรรค ไม่มีปัญหาและอุปสรรค ขาดการประสานงานระหว่างคณะด าเนินการหรือผู้ที่เกี่ยวข้อง อุปกรณ์ที่ใช้ในการท างานขัดข้อง /ท างานได้ไม่ตรงต่อความต้องการ ขั้นตอนในการปฏิบัติงานของกิจกรรม /งาน/โครงการ ขั้นตอนในการปฏิบัติงานของกิจกรรม/ งาน /โครงการไม่เป็นไปตามเวลาที่ก าหนดเพราะ งบประมาณที่ใช้ในการด าเนินการของโครงการ ขัดข้องท าให้การเบิกจ่าย ล่าช้าหรือเบิกไม่ใต้ อื่นๆ
4 7. ข้อเสนอแนะของผู้ด ำเนินโครงกำร 7.1 โครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยระดับประถมศึกษา เป็นโครงการที่ท าให้นักเรียนชั้น ประถมศึกษาปีที่ 2 มีทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ มีกระบวนการในการท างานและนักเรียนได้สืบเสาะ อิสระในเรื่องที่ตนเองสนใจและได้เรียนรู้จากสื่อของจริง ได้ลงมือปฏิบัติจริง นักเรียนมีความสุขและ สนุกสนานในการท ากิจกรรม 7.2 โครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยระดับประถมศึกษาควรด าเนินต่อเนื่อง ในปีการศึกษา ต่อๆไป เพื่อพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพราะนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ได้รับทักษะพื้นฐานทาง วิทยาศาสตร์ เรียนรู้การท างานแบบมีขั้นตอนในการท ากิจกรรมการทดลองและการสืบเสาะอิสระของแต่ ละชั้นเรียน นักเรียนได้ท ากิจกรรมการทดลองและสืบเสาะ อิสระในเรื่องที่ตนเองสนใจ และได้เรียนรู้จาก สื่อของจริง ได้ลงมือปฏิบัติจริงและสามารถน าความรู้ที่ได้จากการท ากิจกรรมและการสืบเสาะอิสระมา แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อให้เกิดประโยชน์และน าไปใช้ในชีวิตประจ าวันได้ (นายชิตพล พรหมสาขันธ์) ผู้รับผิดชอบโครงการ (นายนาวิน ภูมิภักดี) ผู้รับผิดชอบโครงการ (นางจุฬาลักษณ์ สุกัน) ผู้รับผิดชอบโครงการ และ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี
5
6 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย 8 กิจกรรมบังคับ ระดับประถมศึกษำปีที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2566 โรงเรียน ชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์(ธนาคารกรุงเทพ29) ครูผู้สอน นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี ชื่อกิจกรรมที่ 1 กำรสร้ำงเรือ ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 40 คน สอนวันที่ 18 สิงหาคม 2566 1. จุดประสงค์ - เพื่ออธิบายความสัมพันธ์ระหว่างรูปร่างเรือและการใช้งาน - เพื่อสร้างเรือกระดาษให้มีรูปทรงที่สามารถบรรทุกสิ่งของได้มากที่สุด 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม - กระดาษ - กรรไกร - กาว เทปใสหรือกระดาษกาว ที่เย็บกระดาษ - เหรียญ ลูกแก้วหรือหัวน็อต ที่มีน้ าหนักเท่ากัน - ปากกาและกระดาษส าหรับการจดบันทึก - อ่างน้ า - ผ้าส าหรับซับน้ าหรือผ้าเช็ดมือ 3. ขั้นตอนกำรจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ - เด็กๆ รู้จักเรือโดยสารและเรือบรรทุกแบบใดบ้าง - เด็กๆ คิดว่า เรือแบบใดที่สามารถบรรทุกหรือรับน้ าหนักได้มากกว่า เรือบรรทุกสินค้นหรือเรือข้ามฟาก - รูปทรงของเรือมีผลต่อน้ าหนักที่เรือสามารถบรรทุกได้หรือไม่ - การกระจายน้ าหนักมีผลต่อน้ าหนักที่เรือบรรทุกหรือไม่ 2) ให้นักเรียนสร้างเรือจากแผ่นกระดาษ โดยเน้นย้ าว่ามีวิธีอย่างไรที่จะท าให้เรือ บรรทุกได้มาก ยิ่งขึ้น และมีวิธีการอย่างไรที่จะท าให้เรือกระดาษแข็งแรงขึ้น สร้างเรือให้มีหลายรูปทรงและค้นหาว่าเรือ รูปทรงใดที่สามารถบรรทุกสิ่งของได้มากที่สุด โดยให้นักเรียนสามารถเลือกอุปกรณ์ที่วางอยู่บนโต๊ะได้ตาม สะดวก และใช้งานให้ถูกวิธี
7 3) ทดสอบว่าเรือสามารถบรรทุกได้มากแค่ไหน โดยวางสิ่งของลงในเรือด้วยวิธีการต่างๆ สังเกตเกิด อะไรขึ้นขณะที่วางสิ่งของลงในเรือ - เรือที่บรรทุกสิ่งของแล้วต่างจากเรือที่ยังไม่บรรทุกสิ่งของอย่างไร - เรือที่บรรทุกสิ่งของทุกล าอยู่ในน้ าที่ระดับเดียวกันหรือไม่ อย่างไร - เรือจมลงไปทันทีหรือเกิดขึ้นหลังจากผ่านไปแล้วระยะเวลาหนึ่ง 4) บันทึกข้อมูลโดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงจ านวนสิ่งของที่เรือแต่ละแบบบรรทุกได้ 5) ผลการทดลอง -รูปแบบและการใช้งานของเรือมีความสัมพันธ์กัน รูปทรงของเรือมีผลต่อน้ าหนักที่เรือสามารถ บรรทุกได้ การกระจายน้ าหนักมีผลต่อน้ าหนักที่เรือบรรทุกได้ ปริมาณน้ าที่เรือแทนที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับ รูปทรงและน้ าหนักของเรือ 6) สรุปผลการทดลอง -รูปแบบและการใช้งานของเรือมีความสัมพันธ์กัน 4. ภำพประกอบระหว่ำงกำรท ำกิจกรรม 4.1 ภำพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังพับเรือ ภาพนักเรียนวางสิ่งของลงบนเรือ
8 4.2 กำรน ำเสนอผลงำน 4.3 ผลงำนนักเรียน 4.3 ผลงำนนักเรียน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน ภาพผลงานนักเรียน
9 4.3 ผลงำนนักเรียน
10 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะกำรเรียนรู้ 1) อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างรูปร่างเรือและการใช้งาน และสามารถสร้างเรือกระดาษให้มี รูปทรงที่สามารถบรรทุกสิ่งของได้มากที่สุด 5.2 ทักษะทำงสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์ คณิตศำสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การ ปฏิบัติด้วยตนเอง
11 แบบบันทึกกิจกรรม “กำรสร้ำงเรือ” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น………………………..เลขที่…………….. ค ำชี้แจง ให้นักเรียนวาดรูปเรือแบบต่างๆ และบันทึกผลการบรรทุกสิ่งของได้มากน้อยเพียงใด แบบที่ รูปภำพเรือ ผลกำรบรรทุกและกำรเปลี่ยนแปลง ขณะบรรทุกสิ่งของ 1 2 3 4
12 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย 8 กิจกรรมบังคับ ระดับประถมศึกษำปีที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2566 โรงเรียน ชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์(ธนาคารกรุงเทพ29) ครูผู้สอน นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี ชื่อกิจกรรมที่ 2 ทุ่น ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 40 คน สอนวันที่ 18 สิงหาคม 2566 1. จุดประสงค์ - นักเรียนสามารถสร้างทุ่นได้ด้วยตัวเอง - สร้างทุ่นให้สามารถลอยและตั้งตรงในน้ าได้เอง 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม - เชือก - วัสดุที่ลอยน้ าได้ เช่น จุกไม้คอร์ก, ไม้บัลซา, โฟม, ลูกปิงปอง, ลูกบอลพลาสติกขนาดเล็ก, ลูกโป่ง - ผ้าส าหรับซับหรือผ้าเช็ดมือ - อ่างน้ าใส หรือกล่องพลาสติกใส - ไม้จิ้มฟัน, ไม้เสียบ, หลอดดูดน้ าพลาสติก - กระดาษหรือวัสดุอื่น ๆ ส าหรับสร้างธง -ตัวถ่วงน้ าหนัก เช่น หัวน็อตน้ าหนักเบา,ลวดเสียบกระดาษ คลิปหนีบกระดาษ,ดินน้ ามัน,ก้อนหินก้อนกรวด 3. ขั้นตอนกำรจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ - เราใช้ทุ่นเพื่อท าอะไร - เด็กๆ คิดว่าวัสดุอะไรที่ท าให้ทุ่นลอยน้ าได้ดี หรือคิดว่าท าไมถึงเป็นเช่นนั้น - เด็กๆ จะท าอย่างไรให้มองเห็นทุ่นของตนเองชัดเจน สีใดที่ควรใช้เป็นสีส าหรับท าเครื่องหมาย - ทุ่นควรอยู่เหนือน้ ามากแค่ไหน หรือคิดว่าจะวางทุ่นให้ลึกลงไปในน้ ามากขึ้นได้อย่างไร - ควรถ่วงน้ าหนักของทุ่น ณ จุดใด เพื่อให้ทุ่นมีเสถียรภาพในน้ ามากที่สุด 2) ให้นักเรียนสร้างทุ่นด้วยตัวเอง โดยเน้นย้ าว่ามีวิธีอย่างไรที่จะท าให้ทุ่นลอยและตั้งตรงในน้ าได้เอง โดยให้นักเรียนสามารถเลือกอุปกรณ์ที่วางอยู่บนโต๊ะได้ตามสะดวก และใช้งานให้ถูกวิธี 3) ครูให้ข้อมูลเพิ่มเติม ทุ่นที่มีการออกแบบที่ดี เมื่อน าไปลอยน้ าจะลอยน้ าได้อย่างมีเสถียรถาพ (การออกแรงผลักทุ่นแล้ว ทุ่นคืนกลับมาอยู่ในลักษณะเดิมโดยไม่ล้ม) วิธีการท าให้ทุ่นลอยน้ ามีเสถียรภาพ มากขึ้น คือการเพิ่มมวลของตัวถ่วงน้ าหนัก เพื่อให้ศูนย์ถ่วงของวัตถุอยู่ต่ าที่สุดเท่าที่จะท าได้ เด็ก ๆ สามารถเพิ่มขนาดและต าแหน่งของมวลที่ถ่วงน้ าหนักของทุ่น ซึ่งจะส่งผลต่อการลอยน้ าของทุ่น ทุ่นที่มี
13 เสถียรภาพน้อยอาจเอียงไปมา ซึ่งอาจกลับมาตั้งตรงได้อีกครั้ง หากเพิ่มมวลของตัวถ่วงน้ าหนัก เพื่อให้ศูนย์ ถ่วงของวัตถุอยู่ต่ าที่สุดเท่าที่จะท าได้ ซึ่งใช้หลักการเดียวกับการออกแบบตุ๊กตาล้มลุก 4) ให้เด็กๆ ท าเครื่องหมายให้มองเห็นทุ่นของตนเองชัดเจน โดยเลือกใช้สีที่มองเห็นได้ในระยะไกล 5) ท าสมอ ให้สามารถยึดทุ่นที่ลอยในน้ าเพื่อไม่ให้ทุ่นเคลื่อนที่ออกจากจุดที่ก าหนด 6) ทดสอบทุ่นในอ่างน้ า ให้เด็กๆจ าลองการเกิดคลื่นในอ่างน้ า ท าอย่างไรให้ทุ่นที่ท าขึ้นทนต่อคลื่นได้ดี 7) บันทึกข้อมูล โดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงผลการลอยของทุ่นได้ 8) ผลการทดลอง -ทุ่นที่มีการออกแบบที่ดี เมื่อน าไปลอยน้ าจะลอยน้ าได้อย่างมีเสถียรถาพ -วิธีการท าให้ทุ่นลอยน้ ามีเสถียรภาพมากขึ้น คือการเพิ่มมวลของตัวถ่วงน้ าหนัก เพื่อให้ศูนย์ถ่วง ของวัตถุอยู่ต่ าที่สุดเท่าที่จะท าได้ ถ้าเพิ่มขนาดและต าแหน่งของมวลที่ถ่วงน้ าหนักของทุ่น ซึ่งจะส่งผลต่อ การลอยน้ าของทุ่น -ทุ่นที่มีเสถียรภาพน้อยอาจเอียงไปมา ซึ่งอาจกลับมาตั้งตรงได้อีกครั้ง หากเพิ่มมวลของตัวถ่วง น้ าหนัก เพื่อให้ศูนย์ถ่วงของวัตถุอยู่ต่ าที่สุดเท่าที่จะท าได้ ซึ่งใช้หลักการเดียวกับการออกแบบตุ๊กตาล้มลุก -สมอสามารถใช้ยึดทุ่นที่ลอยในน้ าเพื่อไม่ให้ทุ่นเคลื่อนที่ออกจากจุดที่ก าหนด 9) สรุปผลการทดลอง - ทุ่นที่ดีเมื่อน าไปลอยน้ าจะลอยน้ าได้อย่างมีเสถียรถาพ สามารถลอยน้ าและตั้งตรงใด้เองใน น้ า มองเห็นได้ชัดเจนในระยะไกล และทนต่อคลื่นได้ดี 4. ภำพประกอบระหว่ำงกำรท ำกิจกรรม 4.1 ภำพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์ ภาพนักเรียนก าลังสร้างทุ่น
14 4.2 กำรน ำเสนอผลงำน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน ภาพนักเรียนก าลังทดสอบทุ่น
15 4.3 ผลงำนนักเรียน
16 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะกำรเรียนรู้ 1) เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างเสถียรภาพของวัตถุกับศูนย์ถ่วงของวัตถุ ที่ส่งผลต่อทุ่นลอยน้ า 5.2 ทักษะทำงสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์ คณิตศำสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การ ปฏิบัติด้วยตนเอง
17 แบบบันทึกกิจกรรม “ทุ่น” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค ำชี้แจง ให้นักเรียนวาดรูปทุ่นที่สร้างขึ้น และบันทึกผลการลอยน้ า รูปภำพทุ่น ผลกำรลอยน้ ำ …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………
18 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย 8 กิจกรรมบังคับ ระดับประถมศึกษำปีที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2566 โรงเรียน ชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์(ธนาคารกรุงเทพ29) ครูผู้สอน นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี ชื่อกิจกรรมที่ 3 กำรฉีดน้ ำ ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 40 คน สอนวันที่ 18 สิงหาคม 2566 1. จุดประสงค์ - นักเรียนสามารถสร้างกระบอกฉีดน้ าได้หลากหลายรูปแบบ 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม - ขวดพลาสติกอย่างอ่อนพร้อมฝาปิด - ดินน้ ามัน - หมุดปัก - เทียน - ตะปู (เข็ม) และค้อน - ไม้ขีดไฟ - ชอล์ก - สายวัด - ขวดสบู่แบบปั๊ม, ไซริงค์ฉีดน้ าและปืนฉีดน้ า 3. ขั้นตอนกำรจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ -ท าไมเมื่อออกแรงบีบขวดน้ า น้ าจึงพุ่งออกมาได้ -กระบอกฉีดน้ าแบบรูเดียวและแบบหลายรู มีน้ าพุ่งออกมาต่างกันอย่างไร -กระบอกฉีดน้ าแบบรูเดียว เหมาะส าหรับอะไร -กระบอกฉีกน้ าแบบหลายรู เหมาะส าหรับอะไร -เด็กๆ คิดว่าน้ าจากก๊อกหรือสายยางในสวนมีแรงดันได้อย่างไร 2) ครูให้ข้อมูลให้ข้อมูลกับเด็ก ๆ เกี่ยวกับการท างานของปั๊มน้ าในสวน ที่บ้าน หรือเครื่องดับเพลิง โดยพาเด็กๆ ส ารวจในสวนที่มีก๊อกน้ าพร้อมสายยาง อาจลองให้เด็ก ๆ ใช้สายยางพันรอบศีรษะตนเอง เหมือนบ่วงและลองเปิดก๊อกน้ าเพื่อให้เด็กได้สัมผัสกับแรงดันน้ าจากสายยาง และเพิ่มสถานการณ์ด้วยการ ใช้ภาชนะบรรจุน้ า 2 ถังที่วางอยู่ที่ระดับความสูงต่างกัน ค้นหาวิธีล าเลียงน้ าจากถังที่อยู่ต่ ากว่าไปถังที่สูง กว่า โดยค านึงถึงหลักการของเครื่องปั๊มน้ า คือ ใช้แรงดันจากอากาศที่อยู่ในถังท าให้น้ าไหลแรงขึ้น โดยปั๊ม
19 จะดูดน้ าเข้าไปแทนที่อากาศในถัง ท าให้เกิดแรงดันขึ้นมา เมื่อมีการเปิดใช้น้ า น้ าและอากาศที่ถูกอัด รวมกันก็จะถูกปล่อยออกมา 3) ให้นักเรียนสร้างกระบอกฉีดน้ าจากขวดกลุ่มละ 3 แบบ โดยให้ออกแบบก่อนว่าจะท าแบบไหน ทั้งที่แบบรูเล็กและใหญ่ แบบหลายรูหรือเพียงรูเดียว โดยให้นักเรียนสามารถเลือกอุปกรณ์ที่วางอยู่บนโต๊ะ ได้ตามสะดวก และใช้งานให้ถูกวิธี 4) ทดสอบปืนฉีดน้ า โดยสถานที่ที่ใช้ในการท ากิจกรรมควรจะเป็นพื้นที่ด้านนอกที่น้ าสามารถซึมหรือ แห้งได้โดยง่าย ก าหนดข้อตกลงให้กับเด็ก ๆ ก่อนเริ่มกิจกรรม เช่น ห้ามฉีดน้ าใส่เด็กคนอื่น 5) บันทึกข้อมูล โดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงผลการท างานของกระบอกฉีดน้ า 6) ผลการทดลอง แรงที่เด็ก ๆกระท าต่อขวดจะถูกถ่ายโอนไปยังน้ าที่บรรจุอยู่ในขวด ยิ่งเจาะรูเล็กลงเท่าไร แรงดัน ที่น้ าพุ่งออกมาจะมากขึ้นเท่านั้น ยิ่งเด็ก ๆออกแรงกดมากเท่าไหร่ น้ าจะพุ่งไกลมากขึ้น ยิ่งเจาะหลายรู แรงดันน้ าจะน้อย น้ าที่พุ่งออกมาจะมีระยะใกล้ แต่มีปริมาณน้ ามากกว่าแบบรูเดียว 7) สรุปผลการทดลอง สรุป กระบอกฉีดน้ าแบบรูเดียว มีน้ าพุ่งได้ในระยะไกลกระบอกฉีดน้ าแบบหลายรู มีน้ าพุ่ง ออกมาในปริมาณมาก 4. ภำพประกอบระหว่ำงกำรท ำกิจกรรม 4.1 ภำพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์
20 4.2 กำรน ำเสนอผลงำน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน
21 4.3 ผลงำนนักเรียน
22 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะกำรเรียนรู้ 1) อธิบายโครงสร้างและการท างานของระบบปั๊มน้ าอย่างง่ายและเครื่องฉีดน้ า 5.2 ทักษะทำงสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์ คณิตศำสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การ ปฏิบัติด้วยตนเอง
23 แบบบันทึกกิจกรรม “กระบอกฉีดน้ ำ” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค ำชี้แจง ให้นักเรียนวาดกระบอกฉีดน้ าที่สร้างขึ้น และบันทึกผลการฉีดน้ า รูปภำพกระบอกฉีดน้ ำ ผลกำรฉีดน้ ำ …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………
24 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย 8 กิจกรรมบังคับ ระดับประถมศึกษำปีที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2566 โรงเรียน ชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์(ธนาคารกรุงเทพ29) ครูผู้สอน นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี ชื่อกิจกรรมที่ 4 ท่อส่งน้ ำ ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 40 คน สอนวันที่ 18 สิงหาคม 2566 1. จุดประสงค์ - นักเรียนสามารถช่วยกันสร้างท่อส่งน้ าจากหลอดพลาสติกได้และสามารถส่งน้ าได้จริง 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม - หลอดดูดที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางต่างกัน - เทปกาว - ดินน้ ามัน - ลูกโป่ง - กรรไกร - กรวยพลาสติก (ขนาดเหมาะกับหลอดดูดน้ า) - ถังน้ าขนาดใหญ่ 3. ขั้นตอนกำรจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ - เด็ก ๆ คิดว่าที่ใดบ้างที่ต้องการท่อส่งน้ า - เด็ก ๆ คิดว่าท่อส่งน้ าเชื่อมต่อกันด้วยวิธีใด - เด็ก ๆ มีความคิดเห็นอย่างไรเกี่ยวกับการต่อสายยางในสวน - เด็ก ๆ เคยเห็นท่อที่อยู่ใต้อ่างล้างจานหรือไม่ - เด็ก ๆ คิดว่าพนักงานดับเพลิงต่อท่อส่งน้ าดับเพลิงได้อย่างไร 2) นักเรียนแต่ละกลุ่มส ารวจอุปกรณ์อย่างละเอียดว่ามีอะไรบ้างและกลับมาระดมความคิดเพื่อ คาดคะเนหรือก าหนดข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับวัสดุที่สามารถใช้ท าท่อส่งน้ า ปิดรอยรั่วระหว่างท่อ และ เชื่อมต่อท่อให้แยกเป็นหลายทาง 3) นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันออกแบบท่อส่งน้ าที่ไม่รั่วเพื่อส่งน้ าไปยังกระถางต้นไม้หลายกระถาง พร้อมกัน ร่วมกันอภิปรายเพื่อเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ที่จะสร้างท่อส่งน้ า และวาดภาพบันทึกท่อส่งน้ าที่ ออกแบบพร้อมระบุ ขนาดชนิด และจ านวนของวัสดุอุปกรณ์ที่เลือกใช้
25 4) ตัวแทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาเล่าสิ่งที่ออกแบบให้เพื่อนกลุ่มอื่นฟัง โดยน าเสนอว่าได้ ออกแบบท่อส่งน้ าให้มีลักษณะเป็นอย่างไรมีการเชื่อมต่อระหว่างท่ออย่างไร และเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ อะไรบ้าง เพราะเหตุใดจึงเลือกวัสดุเหล่านั้น 5) นักเรียนร่วมกันระดมความคิดเพื่อก าหนดวิธีการทดสอบท่อส่งน้ าที่สร้างขึ้นร่วมกัน และเสนอ วิธีการบันทึกผลการทดสอบ จากนั้นแต่ละกลุ่มก าหนดวิธีการบันทึกผลของกลุ่มตนเอง 6) นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสร้างท่อส่งน้ าไปยังกระถางต้นไม้หลายกระถางตามที่ออกแบบไว้ 7) นักเรียนแต่ละกลุ่มน าเสนอกระบวนการสร้างท่อส่งน้ า ผลการทดสอบ และการปรับปรุงท่อ ส่งน้ าที่สร้างขึ้นของกลุ่มตนเอง พร้อมสะท้อนว่าท่อส่งน้ าของนักเรียนใช้ได้ดีหรือไม่และทราบได้อย่างไร 8) ผลการทดลอง การใช้หลอดขนาดเดียวกันต่อกัน และใช้เทปกาวพันที่รอยต่อป้องกันการรั่วของน้ า ปลายทาง ท่อหันไปยังกระถางต้นไม้ตามจ านวนท่อที่เชื่อม เทน้ าให้ไหลไปตามท่อ น้ าจะไหลไปถึงกระถางต้นไม้ทุก กระถางโดยไม่มีรอยรั่ว 9) นักเรียนได้ร่วมกันสรุปผลการทดลอง ท่อส่งน้ าจากหลอดพลาสติกสามารถส่งน้ าได้จริง ไม่มีรอยรั่ว 4. ภำพประกอบระหว่ำงกำรท ำกิจกรรม 4.1 ภำพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์
26 ภาพนักเรียนก าลังต่อท่อ
27 4.2 กำรน ำเสนอผลงำน 4.3 ผลงำนนักเรียน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน
28
29 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะกำรเรียนรู้ 1) สามารถสร้างท่อส่งน้ าจากหลอดพลาสติก และส่งน้ าไปตามท่อได้โดยไม่มีรอยรั่ว 5.2 ทักษะทำงสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์ คณิตศำสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การ ปฏิบัติด้วยตนเอง
30 แบบบันทึกกิจกรรม “ท่อส่งน้ ำ” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค ำชี้แจง ให้นักเรียนวาดท่อส่งน้ าที่สร้างขึ้น และบันทึกผลการส่งน้ าไปตามท่อ รูปภำพท่อส่งน้ ำ ผลกำรส่งน้ ำไปตำมท่อ …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………
31 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย 8 กิจกรรมบังคับ ระดับประถมศึกษำปีที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2566 โรงเรียน ชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์(ธนาคารกรุงเทพ29) ครูผู้สอน นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี ชื่อกิจกรรมที่ 5 ทะเลในกล่อง ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 40 คน สอนวันที่ 18 สิงหาคม 2566 1. จุดประสงค์ 1) สร้างแบบจ าลองทะเลในกล่อง 2) ออกแบบวิธีการทดสอบทะเลในกล่อง 3) สังเกตและอธิบาย การเปลี่ยนแปลงของทะเลในกล่องเมื่อท าให้เกิดคลื่นด้วยวิธีการต่าง ๆ 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม -กล่องพลาสติกใสแบบมีฝาปิด 3 กล่อง -กรวด ปริมาณตามที่กลุ่มออกแบบ - หินและเปลือกหอย ปริมาณตามที่กลุ่มออกแบบ - ทรายละเอียด ปริมาณตามที่กลุ่มออกแบบ - น้ าประปา ปริมาณตามที่กลุ่มออกแบบ - เกลือ ปริมาณตามที่กลุ่มออกแบบ -กะละมัง 1 ใบ -ช้อนพลาสติก 1 คัน -แก้วพลาสติก 3 ใบ -ตะแกรงร่อน 1 อัน 3. ขั้นตอนกำรจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ - เด็ก ๆ รู้จักทะเลที่ไหนบ้าง - เด็ก ๆ เคยไปทะเลมาก่อนหรือไม่ ทะเลมีลักษณะอย่างไร - สิ่งที่อยู่ด้านล่างของน้ าทะเลมีอะไรบ้าง - คลื่นในทะเลแรงหรือไม่ อย่างไร - คลื่นเกิดจากอะไร - อะไรบ้างที่ท้าให้เกิดคลื่นแรง
32 - เมื่อเกิดคลื่น ทะเลมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร - หินหรือเปลือกหอยมาอยู่ที่ชายหาดได้อย่างไร 2) นักเรียนแต่ละกลุ่มส ารวจอุปกรณ์อย่างละเอียดว่ามีอะไรบ้าง และระดมความคิดเพื่อคาดคะเน หรือก าหนดข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับวัสดุที่สามารถใช้ท าทะเลในกล่อง แต่ละกลุ่มร่วมกันออกแบบทะเลใน กล่อง 3) แต่ละกลุ่มลงมือท าทะเลในกล่อง ตามที่ได้ออกแบบไว้แล้วทดลองการเกิดคลื่นภายในกล่อง 4) แต่ละกลุ่มน าเสนอกระบวนการเกิดคลื่น ผลการทดสอบ และข้อควรปรับปรุง 5) บันทึกข้อมูล โดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงผลการเกิดคลื่นแบบต่างๆ 6) ผลการทดลอง แบบจ าลองที่ท าขึ้นเป็นแบบพื้นผิวของทะเลและชายฝั่ง มีเศษวัสดุเล็กๆ ที่มีน้ าหนักน้อยหรือ เบาที่ผิว เมื่อท าให้เกิดคลื่นโดยรบกวนผิวน้ า ด้วยวิธีการดังนี้เคาะข้างกล่อง เป่า เอียงกล่อง เขย่า ใช้ ดินสอจุ่ม จะท าให้เกิดคลื่นแตกต่างกัน เศษวัสดุเล็กๆจะขยับ ลอย หรือเคลื่อนที่ได้ง่ายกว่าวัตถุหรือสิ่งของ ที่มีน้ าหนักมาก คลื่นเกิดเริ่มจากต าแหน่งที่รบกวนผิวน้ าออกไปฝั่งตรงข้าม บางวิธีท าให้น้ าขุ่น คือวิธีที่ท า ให้กล่องขยับเช่น เคาะข้างกล่อง เอียงกล่อง เขย่า บางวิธีน้ ายังใสเหมือนเดิมเช่น เป่าที่ผิวน้ า ใช้ดินสอจุ่ม ที่ผิวน้ า 7) สรุปผลการทดลอง เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะท าให้เกิดคลื่น คลื่นที่เกิดมีความแตกต่างกันขึ้นอยู่กับวิธิที่ท าให้เกิดคลื่น 4. ภำพประกอบระหว่ำงกำรท ำกิจกรรม 4.1 ภำพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์
33 ภาพนักเรียนก าลังทะเลในกล่อง
34 4.2 กำรน ำเสนอผลงำน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน
35 4.3 ผลงำนนักเรียน
36 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะกำรเรียนรู้ 1) สามารถออกแบบ สร้างแบบจ าลองทะเลในกล่อง และท าให้เกิดคลื่นด้วยวิธีการต่างๆ 5.2 ทักษะทำงสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์ คณิตศำสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การ ปฏิบัติด้วยตนเอง
37 แบบบันทึกกิจกรรม “ทะเลในกล่อง” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค ำชี้แจง ให้นักเรียนวาดแบบจ าลองทะเลในกล่องและบันทึกผลการเกิดคลื่น รูปภำพแบบจ ำลองทะเลในกล่อง วิธีท ำให้เกิดคลื่น กำรเปลี่ยนแปลงที่สังเกตได้ เคาะข้างกล่อง ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. เอียงกล่อง ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. เป่า ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. เขย่า ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. ใช้ดินสอจุ่ม ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..…………………………………………….. ………………………………………………..……………………………………………..
38 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย 8 กิจกรรมบังคับ ระดับประถมศึกษำปีที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2566 โรงเรียน ชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์(ธนาคารกรุงเทพ29) ครูผู้สอน นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี ชื่อกิจกรรมที่ 6 ภำพสะท้อน ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 40 คน สอนวันที่ 18 สิงหาคม 2566 1. จุดประสงค์ 1) สร้างทะเลสาบขนาดเล็กด้วยตัวเอง และตรวจดูการสะท้อนกลับบนผิวน้ าของทะเลสาบได้ 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม -อ่างน้ ากลุ่มละ 2 ใบ -ดินและทราย -กระถางต้นไม้ -หลอดดูด 3. ขั้นตอนกำรจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ - ทะเลสาบของเด็ก ๆ ควรมีส่วนประกอบจากอะไร เด็ก ๆ คิดว่าอะไรอยู่ที่พื้นของทะเลสาบ - เด็ก ๆ ต้องมองจากจุดใดเพื่อให้เห็นภาพสะท้อนได้ดีที่สุด - เด็ก ๆ อยากได้ชายฝั่งทะเลสาบของตนเองแบบใด ลองให้เด็ก ๆ หาพืชส าหรับตกแต่งชายฝั่ง ทะเลสาบของตนเอง - เด็ก ๆ บอกได้หรือไม่ว่าในขณะที่น้ ากระเพื่อม มองเห็นภาพสะท้อนของตนเองในน้ าเป็นจ านวน เท่าใด 2) การมองเห็นแสงสะท้อนบนผิวน้ าตามแหล่งน้ าในธรรมชาติ ยิ่งผิวของน้ าสงบนิ่งมากเท่าไรก็ยิ่ง สะท้อนได้ดีเท่านั้น พื้นผิวของน้ าจะสะท้อนกลับแสงที่ตกลงมากระทบพื้นผิว ยิ่งน้ าลึกหรือใต้พื้นน้ ามีสีเข้ม มากเท่าใด ก็ยิ่งเห็นภาพสะท้อนที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น เพราะจะมีเพียงแสงจ านวนน้อยจากด้านล่างของผิวน้ า ที่ถูกสะท้อนกลับ 3) นักเรียนแต่ละกลุ่มส ารวจอุปกรณ์อย่างละเอียดว่ามีอะไรบ้าง และระดมความคิดร่วมกันออกแบบ ทะเลสาบเพื่อดูภาพสะท้อน 4) แต่ละกลุ่มลงมือท าทะเลสาบตามที่ได้ออกแบบไว้แต่ละกลุ่มท าทะเลสาบ 2 แบบ แบบน้ าลึกและ แบบน้ าตื้น แล้วทดลองการเกิดภาพสะท้อนของตัวเอง 5) วางกระถางต้นไม้ใกล้ๆทะเลสาบให้ใบไม่ยื่นไปบังผิวน้ าบางส่วน สังเกตภาพสะท้อนของต้นไม้
39 6) แต่ละกลุ่มน าเสนอกระบวนการเกิดภาพสะท้อน ผลการทดสอบ และข้อควรปรับปรุง 7) บันทึกข้อมูล โดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงผลที่เกิดขึ้น ผลการทดลองดังนี้ ในทะเลสาบน้ าตื้นที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของตัวเอง เห็นภาพไม่ชัด เป็นเงา ด าๆ เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน ในทะเลสาบน้ าลึกที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของตัวเอง เห็นภาพชัดเจนเห็นสี ของเสื้อผ้าด้วย เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน ในทะเลสาบน้ าตื้นที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของต้นไม้ เห็นภาพไม่ชัด เป็นเงา ด าๆ เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน ในทะเลสาบน้ าลึกที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของต้นไม้ เห็นภาพชัดเจนเห็นสี ของเสื้อผ้าด้วย เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน 8) สรุปผลการทดลอง เด็กๆเห็นภาพสะท้อนของตนเป็นสีสันได้และเห็นภาพสะท้อนของตัวเองได้ชัดเจนมากขึ้น เมื่อ ใต้ผิวน้ ามีสีเข้มหรือมืด คือน้ าลึกนั่นเอง ความชัดเจนของภาพสะท้อนอาจเปลี่ยนไปตามมุมที่แสงตกกระทบ และทิศทางของการสังเกตภาพสะท้อนจะบิดเบี้ยวและเบลอเมื่อพื้นผิวของน้ าถูกรบกวน 4. ภำพประกอบระหว่ำงกำรท ำกิจกรรม 4.1 ภำพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์
40 ภาพนักเรียนทดสอบภาพสะท้อน
41 4.2 กำรน ำเสนอผลงำน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน
42 4.3 ผลงำนนักเรียน
43 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะกำรเรียนรู้ 1) สร้างทะเลสาบขนาดเล็กด้วยตัวเอง และตรวจดูการสะท้อนภาพตัวเอง 5.2 ทักษะทำงสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์ คณิตศำสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การ ปฏิบัติด้วยตนเอง
44 แบบบันทึกกิจกรรม “ภำพสะท้อน” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค ำชี้แจง ให้นักเรียนสร้างทะเลสาบจ าลองแล้วทดสอบหาภาพสะท้อนตัวเอง และบันทึกผล รูปภำพ ภำพสะท้อน ลักษณะภำพ ผลกำรสังเกต น้ ำตื้น น้ ำลึก ตัวเอง ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ต้นไม้ ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ……………………………………………………….
45 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย 8 กิจกรรมบังคับ ระดับประถมศึกษำปีที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2566 โรงเรียน ชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์(ธนาคารกรุงเทพ29) ครูผู้สอน นายชิตพล พรหมสาขันธ์และนายนาวิน ภูมิภักดี ชื่อกิจกรรมที่ 7 เปียกและเย็น ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 40 คน สอนวันที่ 18 สิงหาคม 2566 1. จุดประสงค์ 1) อธิบายการระเหยและกลายเป็นไอของน้ า 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม - ถังหรือชาม - กรรไกร - ผ้าเช็ดจาน - น้ าเย็นและน้ าอุ่น - ยางรัดหรือเชือก - เทอร์โมมิเตอร์ - ผ้าเช็ดจานขนาดเล็กและผ้าซับน้ า 3. ขั้นตอนกำรจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ - เมื่อแขนเปียกเด็ก ๆ รู้สึกอย่างไร อุ่นขึ้นหรือเย็นลง - เด็ก ๆ ทราบหรือไม่ว่าท าไมเราถึงเหงื่อออกตอนที่ร่างกายร้อน - เด็ก ๆ คิดอย่างไรที่ว่าท าไมผ้าเปียกช่วยปกป้องเราจากความร้อนในฤดูร้อนได้ - ท าไมน้ าบนแขนถึงเย็นลง - ท าไมน้ าอุ่นถึงเย็นลงหลังจากทิ้งไว้สักครู่ - น้ าจะเกาะอยู่บนแขนของเด็ก ๆ ได้นานแค่ไหนแล้วน้ าจะหายไปไหน 2) ครูให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า หลังจากที่เด็กๆ เล่นน้ าจนตัวเปียก หากไม่รีบเช็ดตัวให้แห้งอาจท าให้เป็น หวัดได้ เมื่อเด็ก ๆ ขึ้นจากน้ า ในช่วงแรก ๆ จะรู้สึกว่าร่างกายเย็นแม้แดดจะร้อนก็ตาม นั่นเป็นเพราะน้ ามี การระเหยออกไป และในระหว่างการระเหย น้ าจะเปลี่ยนสถานะจากของเหลวเป็นแก๊สและจะดึงความ ร้อนจากตัวเราออกไปด้วย ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า "การระเหยและกลายเป็นไอของน้ า" 3) ให้นักเรียนท าให้แขนข้างหนึ่งเปียก อีกข้างหนึ่งปล่อยให้แห้ง นักเรียนรู้สึกอย่างไร บันทึกผล 4) เมื่อหยดน้ าอุ่นลงบนแขน นักเรียนรู้สึกอย่างไร บันทึกผล
46 5) ให้จับคู่กับเพื่อน ใช้ผ้าชุบน้ าให้เปียกแล้วบิดน้ าออกให้ผ้าหมาดๆ คนที่ 1 พันบริเวณแขนให้เพื่อน คนที่ 2 จากนั้นสลับหน้าที่กัน 6) ขณะที่แขนข้างหนึ่งพันด้วยผ้าเปียก อีกข้างปล่อยตามปกติ นักเรียนรู้สึกอย่างไร บันทึกผล 7) บันทึกข้อมูล โดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงผลที่เกิดขึ้น ผลการทดลองดังนี้ - แขนที่เปียกจะรู้สึกเย็นเพราะน้ ามีการระเหยออกไป และในระหว่างการระเหย น้ าจะเปลี่ยน สถานะจากของเหลวเป็นแก๊สและจะดึงความร้อนจากตัวเราออกไปด้วย - เมื่อหยดน้ าอุ่นลงบนแขน น้ าอุ่นจะเย็นลงจะรู้สึกเย็นที่แขน - เมื่อพันแขนด้วยผ้าเปียก ผ้าเปียกช่วยปกป้องเราจากความร้อนในฤดูร้อนได้ ท าให้รู้สึกเย็น 8) สรุปผลการทดลอง ร่างกายจะระบายความร้อนออกมาในรูปของเหงื่อ แล้วเหงื่อก็จะเปลี่ยนสถานะจากของเหลว เป็นแก๊สและจะดึงความร้อนจากตัวเราออกไปด้วย เรียกการระเหยและกลายเป็นไอของน้ า 4. ภำพประกอบระหว่ำงกำรท ำกิจกรรม 4.1 ภำพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์
47 ภาพหยดน้ าอุ่นใส่แขน ภาพพันแขน 1 ข้างด้วยผ้าเปียก