149 A Bahan buangan di angkasa lepas semakin bertambah Wastes in space are increasing B Aktiviti penyelidikan dalam teknologi angkasa semakin meningkat Research activities in space technology are on the rise C Aktiviti pembangunan dalam teknologi angkasa semakin meningkat Development activities in space technology are increasing D Semakin ramai yang ingin menjadi angkasawan More and more people want to be astronauts 7 Antara yang berikut, yang manakah kegunaan GPS? Which of the following is the use of GPS? A Navigasi/ Navigation B Perindustrian/ Industry C Komunikasi/ Communication D Pengangkutan/ Transportation 8 Berikut ialah koordinat GPS bagi suatu tempat. The following are the GPS coordinates of a place. DMS: 33° 51’ 54.5148’’ S (Latitude) 151° 12’ 35.6400’’ E (Longitude) DD: -33.865143 151.209900 Apakah yang ditunjukkan oleh tanda negatif pada koordinat GPS tempat tersebut? What does the negative sign on the GPS coordinates of the place indicate? A Latitud di Hemisfera Utara Latitude in the Northern Hemisphere B Latitud di Hemisfera Selatan Latitude in the Southern Hemisphere C Longitud ke timur Garisan Greenwich Longitude to the east of the Greenwich Meridian D Longitud ke barat Garisan Greenwich Longitude to the east of the Greenwich Meridian Kertas 2 Bahagian A 1 Sekumpulan murid menjalankan suatu aktiviti membina model satelit angkasa lepas. Rajah 1 menunjukkan model satelit yang dibina oleh mereka. A group of students carried out an activity to build a space satellite model. Diagram 1 shows the satellite model that they built. Bumi/ Earth Rajah 1/ Diagram 1 (a) Nyatakan satu pemerhatian berdasarkan model ini./ State one observation based on this model. Terdapat tiga satelit dalam model ini./ There are three satellites in the model. [1 markah/mark] (b) Nyatakan satu inferens untuk menyokong jawapan anda di (a). KBAT Menganalisis State one inference to support your answer in (a). [Mengapa] Satelit ialah objek yang beredar mengelilingi Bumi dalam orbit masing-masing. [Why} Satellites are objects that revolve around the Earth in their respective orbits. [1 markah/mark] (c) Beri satu contoh satelit semula jadi dan satelit buatan manusia. Give one example of a natural satellite and a man-made satellite. (i) Satelit semula jadi/ Natural satellite: Bulan /The Moon (ii) Satelit buatan manusia/ Man-made satellite: Stesen Angkasa Antarabangsa/ International Space Station (ISS) [2 markah/marks] Strategi A+ SPM Sains Tg 5 2023 B9 3rd.indd 149 2/10/2023 9:50:02 AM U BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTI SMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKIT ILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA
150 (d) Berdasarkan aktiviti ini, beri definisi secara operasi bagi satelit. Based on this activity, give an operational definition for satellite. Satelit ialah mesin yang mengorbit Bumi./ A satellite is a machine that orbits the Earth. [1 markah/mark] Bahagian B 2 Terdapat banyak satelit yang mengorbit sekeliling Bumi. There are many satellites orbiting around the Earth. (a) Lukis satu rajah untuk menunjukkan empat jenis orbit satelit yang berlabel P, Q, R dan S, di mana P yang paling hampir dengan Bumi, manakala S yang paling jauh dari Bumi. Draw a diagram to show four types of satellite orbits labelled as P, Q, R and S, where P is the nearest to the Earth and S is the furthest from the Earth. [1 markah/mark] (b) Namakan orbit satelit P, Q, R dan S. Name the satellite orbits P, Q, R and S. P LEO – Orbit Rendah Bumi/ Low Earth Orbit Q MEO – Orbit Sederhana Bumi/ Medium Earth Orbit R GEO – Orbir Geosegerak/ Geosynchronous Orbit S HEO – Orbit Tinggi Bumi/ High Earth Orbit [4 markah/marks] (c) Nyatakan jenis orbit satelit untuk satelit GPS. State the type of satellite orbit for GPS satellites. MEO [1 markah/mark] Bahagian C 3 (a) (i) Apakah itu GPS? What is GPS? [2 markah/marks] (ii) Beri dua contoh kegunaan GPS. Give two examples of the use of GPS. [2 markah/marks] (b) Terangkan bagaimana GPS berfungsi. Explain how a GPS works. [4 markah/marks] (c) Perkembangan pesat dalam teknologi angkasa lepas telah memberi kesan besar kepada dunia pada masa kini. Bincangkan kesan baik dan kesan buruk daripada perkembangan pesat dalam teknologi angkasa lepas. The rapid development in space technology gives great impact on today’s world. Discuss the good and bad impacts of the rapid development in space technology. [4 markah/marks] Jawapan/Answers: R P Q S Strategi A+ SPM Sains Tg 5 2023 B9 3rd.indd 150 2/10/2023 9:50:02 AM U BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTI SMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKIT ILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA
151 3 (a) (i) GPS iaitu Sistem Penentu Sejagat ialah sistem navigasi yang memberikan maklumat mengenai lokasi dan masa kepada penggunanya./ GPS, which is a Global Positioning System is a navigation system that gives information on location and time to its users. (ii) Lokasi – Menentukan kedudukan sesuatu objek/ Location – Determining the position of an object Navigasi – Untuk pergi dari satu lokasi ke lokasi lain./ Navigation – Getting from one location to another. Penjejakan – Memantau objek atau pergerakan peribadi. Tracking – Monitoring object or personal movement. Pemetaan – Membuat peta dunia./ Mapping – Creating maps of the world. [Pilih dua/ Choose two] (b) – GPS terdiri daripada tiga segmen, iaitu segmen kawalan, segmen angkasa dan segmen pengguna. GPS is made up of three segments, which are control segment, space segment and user segment. – Segmen kawalan terdiri daripada stesen kawalan utama, stesen kawalan utama alternatif, antena dan stesen pengawasan. Isyarat yang diterima oleh stesen pengawasan dari satelit GPS dihantar ke stesen kawalan utama di Bumi. Stesen kawalan utama akan menjana mesej navigasi. Control segment consists of master control station, alternative master control station, antennae and monitor station. Signals received by monitor station from GPS satellites are sent to master control station on Earth. Master control station will generate navigation messages. – Segmen angkasa terdiri daripada satelit GPS yang dapat mengesan (lihat) di mana objek / tempat / orang sepatutnya berada pada waktu tertentu./ Space segment consists of GPS satellites that can locate (see) where an object/place/ person is supposed to be at any given time. – Segmen pengguna ialah pengguna GPS yang menggunakan alat penerima GPS seperti telefon pintar yang sentiasa menerima isyarat dari satelit GPS. Penerima kemudian mengetahui lokasi yang tepat di Bumi./ User segment is a GPS user who uses a GPS receiving device such as a smartphone that constantly receiving signals from GPS satellites. The receiver then figures out the exact location on the ground (c) Kesan baik/ Good impact – Meningkatkan aktiviti penyelidikan dan pembangunan dalam pelbagai bidang seperti kesihatan, respons terhadap perubahan cuaca dan bencana alam, teknologi inovatif baharu, pendidikan global dan perkembangan ekonomi angkasa lepas./Increases research and development activities in various fields such as health, response to climate change and natural disasters, new innovative technologies, global education and space economic development. – Meningkatkan sistem dan servis komunikasi. Teknologi satelit telah pun merevolusikan perbankan dan kewangan, navigasi dan komunikasi harian, membolehkan panggilan telefon antarabangsa dan jarak jauh nasional, suapan video, media penstriman dan TV satelit serta radio menjadi rutin sepenuhnya./ Improves the communication system and services. Satellite technology has revolutionised banking and finance, navigation and everyday communications, enabling international and long-distance national telephone calls, video feeds, streaming media and satellite TV and radio to become completely routine. – Menjadi inspirasi untuk pendidikan STEAM. Perkembangan pesat dalam sektor angkasa lepas akan terus memberi inspirasi kepada orang muda dan tua tentang sempadan baharu, penemuan dan teknologi baharu serta memupuk minat dalam STEAM (sains, teknologi, kejuruteraan, seni dan matematik), yang membantu mewujudkan masyarakat yang celik saintifik yang dapat mengambil bahagian dalam dunia yang semakin dipacu teknologi. Inspiration for STEAM education. A rapid development in space sector will continue to inspire people young and old about Strategi A+ SPM Sains Tg 5 2023 B9 3rd.indd 151 2/10/2023 9:50:03 AM U BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTI SMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKIT ILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA
152 new frontiers, discoveries, and technologies, and foster interest in STEAM (science, technology, engineering, art, and math), which helps create a scientifically literate society able to participate in an increasingly technology-driven world. [Pilih dua/ Choose two] Kesan buruk/ Bad impacts – Bahan buangan di angkasa lepas (space junk) semakin bertambah seperti satelit yang tidak berfungsi, bahagian ELV yang telah digunakan, roket yang habis dibakar dan sebagainya. Semakin banyak space junk, semakin tinggi risiko perlanggaran satelit dengan space junk. Waste materials in space (space junk) are increasing such as non-functioning satellites, ELV parts that have been used, rockets that have been burned and so on. The more space junk, the higher the risk of collision of satellites with space junk. – Pembakaran bahan api yang digunakan semasa pelancaran roket angkasa lepas atau dalam sebarang aktiviti penerokaan angkasa lepas menyebabkan pencemaran udara./ The combustion of fuels used during the launching of space rockets or in any other activities of space exploration causes air pollution. Strategi A+ SPM Sains Tg 5 2023 B9 3rd.indd 152 2/10/2023 9:50:03 AM U BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTI SMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKIT ILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA