STRATEGI A+ GEOGRAFI Tingkatan 3

21 Buku Teks: Halaman 33 – 46 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar 3.2 A Isi tempat kosong dengan menyatakan jenis tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar berdasarkan pilihan jawapan di bawah. SP 2.1.3 TP 3 3.2 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi: • Pokok caper • Pokok buluh • Paper birch • Pokok ghaf • Pokok jati • Dahurian larch Hidupan Liar: • Tikus jerboa • Lynx • Binturong • Martens • Gajah • Oryx Jenis Iklim Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi Hidupan Liar 1 Iklim Siberia (a) [Apa] Paper birch (b) [Apa] Dahurian larch (c) [Apa] Martens (d) [Apa] Lynx 2 Iklim Gurun Panas (a) [Apa] Pokok ghaf (b) [Apa] Pokok caper (c) [Apa] Oryx (d) [Apa] Tikus jerboa 3 Iklim Monsun Tropika (a) [Apa] Pokok buluh (b) [Apa] Pokok jati (c) [Apa] Binturong (d) [Apa] Gajah B Nyatakan bentuk muka bumi berdasarkan hidupan liar di bawah. SP 2.1.3 TP 3 Tanah pamah Tanah tinggi Pinggir laut Hidupan Liar Bentuk Muka Bumi 1 Anjing laut, ketam, ular, siput, belangkas dan umang-umang. [Apa] Pinggir laut 2 Leopard cat, Summit rat, Asiatic brown bear dan Rhesus monkey. [Apa] Tanah tinggi 3 Monyet, arnab, musang, puma, jaguar, anakonda dan ikan pirana. [Apa] Tanah pamah BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

22 3.2 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 Buku Teks: Halaman 38 – 40 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar 3.2 Berikan hubung kait tumbuh-tumbuhan semula jadi mengikut jenis tanih yang di bawah. SP 2.1.3 TP 3 1 Tanih chernozem (a) Kawasan: [Di mana] Di kawasan padang rumput hawa sederhana (b) Contoh tumbuh-tumbuhan: (i) [Apa] Big bluestem grass (ii) [Apa] Buffalo grass (iii) [Apa] Feather grass (iv) [Apa] Fringed sagebrush 2 Tanih permafrost (a) Kawasan: [Di mana] Di kawasan Hutan Tundra (b) Contoh tumbuh-tumbuhan: (i) [Apa] Lumut (ii) [Apa] Kulampair (iii) [Apa] Willow (iv) [Apa] Birch dan health 3 Tanih aridisols (a) Kawasan: [Di mana] Di kawasan gurun panas (b) Contoh tumbuh-tumbuhan: (i) [Apa] Pokok kaktus (ii) [Apa] Pokok akasia (iii) [Apa] Pokok kurma (iv) [Apa] Pokok ghaf 4 Tanih latosol (a) Kawasan: [Di mana] Di kawasan Hutan Hujan Tropika dan Hutan Monsun Tropika (b) Contoh tumbuh-tumbuhan: (i) [Apa] Pokok jati (ii) [Apa] Pokok cendana (iii) [Apa] Pokok mahogani (iv) [Apa] Pokok jelutong 5 Tanih podzol (a) Kawasan: [Di mana] Di kawasan Hutan Konifer (b) Contoh tumbuh-tumbuhan: (i) [Apa] Pokok pain (ii) [Apa] Pokok cedar (iii) [Apa] Pokok birch (iv) [Apa] Pokok sprus 6 Tanih terra rossa (a) Kawasan: [Di mana] Di kawasan Hutan Mediterranean (b) Contoh tumbuh-tumbuhan: (i) [Apa] Rosemary (ii) [Apa] Lavender (iii) [Apa] Laurel (iv) [Apa] Pain BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

23 3.2 Belum Menguasai : TP 4 Menguasai : TP 4 Buku Teks: Halaman 34 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar 3.2 Berdasarkan faktor bentuk muka bumi, iaitu kawasan tanah tinggi, bandingkan tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar antara kedua-dua kawasan di bawah. SP 2.1.3 TP 3 Faktor: Bentuk Muka Bumi Kawasan: Tanah Tinggi 1 Banjaran Crocker 2 Banjaran Himalaya Untuk tujuan pembelajaran Imbas Kod QR atau layari https://www. youtube.com/watch?v=oYS2Xo2vsb8 maklumat lanjut iklim mempengaruhi zon tumbuh-tumbuhan semula jadi di dunia. Video Video (a) Tumbuh-tumbuhan semula jadi: (i) [Apa] Paku-pakis (ii) [Apa] Lumut (iii) [Apa] Kulampair (iv) [Apa] Orkid (v) [Apa] Halia liar (a) Tumbuh-tumbuhan semula jadi: (i) [Apa] Barberry (ii) [Apa] Birch (iii) [Apa] Himalayan pine (iv) [Apa] Cedar (v) [Apa] Juniper (b) Hidupan liar: (i) [Apa] Summit rat (ii) [Apa] Leopard cat (iii) [Apa] Whitehead’s trogon (iv) [Apa] Binturong (v) [Apa] Katak pokok Kinabalu (b) Hidupan liar: (i) [Apa] Asiatic brown bear (ii) [Apa] Rhesus monkey (iii) [Apa] Snow leopard (iv) [Apa] Eurasian brown bear (v) [Apa] now leopard BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

24 Foto A Foto B 1 Bagaimanakah tumbuhan semula jadi dalam Foto A boleh hidup subur di kawasan bersaliran buruk? [Bagaimana] Hutan paya bakau hidup subur di kawasan bersaliran buruk, terutamanya di kawasan pinggir laut yang berlumpur dan di kawasan muara sungai. Kawasan bersaliran buruk sinonim dengan tumbuhan dalam hutan paya air masin yang memerlukan air yang banyak serta mampu hidup di kawasan berair sepanjang masa seperti pokok bakau. Contohnya, kawasan yang bersaliran ialah Teluk Lahad Datu, Teluk Merudu dan Kuala Gula. 2 Bagaimanakah hidupan liar dalam Foto B boleh hidup di kawasan hutan paya air tawar? [Bagaimana] Memerang menjadikan hutan paya air tawar sebagai habitatnya. Sering hidup di kawasan bersaliran buruk, terutamanya di kawasan tanah rendah yang sentiasa bertakung air. Kawasan ini sinonim dengan haiwan yang memerlukan air yang banyak serta mampu hidup di kawasan berair sepanjang masa. Di samping itu, terdapat sumber makanan seperti ikan dan ketam kecil yang dijadikan sumber makanan kepada memerang. Contoh kawasan terdapatnya haiwan ini ialah Tasik Bera, Delta Rajang dan Meludum. Buku Teks: Halaman 36 – 37 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar 3.2 Jawab semua soalan berikut. SP 2.1.4 TP 5 Belum Menguasai : TP 5 Menguasai : TP 5 Ulasan: ............................................................................................................................................... Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: .................................... TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6 1 Ibu bapa melakukan aktiviti mengelaskan jenis hidupan liar mengikut jenis iklim. 2 Ibu bapa dan anak-anak berbincang tentang iklim yang mempengaruhi jenis tumbuh-tumbuhan yang hidup di sesuatu kawasan. Pelibatan Ibu Bapa PdPc Aktiviti PIB BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

25 Bab 4 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia Tema: Geografi Fizikal Buku Teks: Halaman 54 – 72 4.1 Jenis dan Taburan Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 1 Peta 1 menunjukkan jenis hutan di Malaysia. U Peta 1 Apakah jenis hutan di kawasan berlorek? A Hutan Pantai B Hutan Gunung C Hutan Hujan Tropika D Hutan Paya Air Masin 2 Antara berikut, yang manakah ciri-ciri Hutan Hujan Tropika? I Pokok tumbuh renek II Lantai hutan dibanjiri air III Hujung daun berbentuk tirus IV Lapisan tertinggi dikenali sebagai renjong A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 3 Apakah fungi akar jangkang? I Menyerap cahaya matahari II Menyerap udara ketika air pasang III Menyokong pokok agar tidak tumbang IV Mengelakkan pokok ditenggelami air pasang A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 4.2 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Tumbuhtumbuhan Semula Jadi di Malaysia 4 Kawasan tanah pamah yang sentiasa ditenggelami air ditumbuhi oleh A Hutan Pantai. B Hutan Gunung. C Hutan Paya Air Masin. D Hutan Paya Air Tawar. 5 Apakah faktor yang mempengaruhi taburan tumbuhan semula jadi? I Jenis tanih II Bentuk muka bumi III Kegiatan ekonomi penduduk IV Tiupan angin semasa monsun A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 6 Peta 2 menunjukkan taburan hutan di Malaysia. Peta 2 Apakah jenis hutan yang berkaitan dengan kawasan berlorek? A Hutan Pantai B Hutan Gunung C Hutan Hujan Tropika D Hutan Paya Air Tawar 4.3 Kepentingan Tumbuhtumbuhan Semula Jadi di Malaysia 7 Foto 1 menunjukkan tumbuhan semula jadi. Foto 1 Apakah faktor yang mempengaruhi pertumbuhan tumbuhan tersebut? I Tanih laterit II Suhu melebihi 35°C III Kawasan bersaliran buruk IV Ketinggian melebihi 1 200 m A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 4.4 Kesan Kegiatan Manusia terhadap Tumbuhtumbuhan Semula Jadi di Malaysia 8 Penebangan hutan secara tidak terancang dan berskala besar akan menyebabkan I permukaan tanih terhakis. II sumber bekalan air semula jadi tercemar. III wujud pelbagai spesies flora dan fauna baharu. IV kawasan tadahan hujan semakin luas. A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

26 Buku Teks: Halaman 54 – 55 Jenis dan Taburan Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 4.1 A Lengkapkan tempat kosong di bawah dengan jenis tumbuh-tumbuhan semula jadi di Malaysia. SP 2.2.1 TP 1 1 H U T A N P A N T A I 2 H U T A N G U N U N G 3 H U T A N H U J A N T R O P I K A 4 H U T A N P A Y A A I R T A W A R 5 H U T A N P A Y A A I R M A S I N B Kenal pasti jenis tumbuh-tumbuhan semula jadi atau hutan yang ditunjukkan dalam foto di bawah. SP 2.2.1 TP 1 1 [Apa] Hutan Pantai 2 [Apa] Hutan Hujan Tropika 3 [Apa] Hutan Gunung 4 [Apa] Hutan Paya Air Tawar 5 [Apa] Hutan Paya Air Masin 4.1 Belum Menguasai : TP 1 Menguasai : TP 1 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

27 U 1 (a) Jenis hutan: [Apa] Hutan Paya Air Tawar (b) Lokasi: [Di mana] Laut Matang (Perak) 4 (a) Jenis hutan: [Apa] Hutan Hujan Tropika (b) Lokasi: [Di mana] Banjaran Titiwangsa 5 (a) Jenis hutan: [Apa] Hutan Paya Air Tawar (b) Lokasi: [Di mana] Tasik Bera (Pahang) 2 (a) Jenis hutan: [Apa] Hutan Pantai (b) Lokasi: [Di mana] Dungun (Terengganu) 3 (a) Jenis hutan: [Apa] Hutan Gunung (b) Lokasi: [Di mana] Banjaran Crocker (Sabah) Buku Teks: Halaman 54 – 55 Jenis dan Taburan Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 4.1 4.1 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2 Berdasarkan peta di bawah, namakan jenis tumbuh-tumbuhan semula jadi di Malaysia serta lokasinya. SP 2.2.1 TP 2 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

28 Hubung kait faktor yang mempengaruhi jenis dan taburan tumbuh-tumbuhan semula jadi di Malaysia. SP 2.2.2 TP 3 Buku Teks: Halaman 64 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 4.2 Jenis Tumbuh-tumbuhan Faktor-faktor 1 Hutan Pantai • Tanih laterit • Bersaliran baik • Kawasan tanah tinggi yang melebihi 1 200 m dari aras laut • Suhu kira-kira 18°C ke bawah 2 Hutan Gunung • Tanih gambut dan aluvium • Bersaliran buruk • Pinggir laut terlindung • Pinggir laut berlumpur di muara sungai 3 Hutan Paya Air Tawar • Tanih aluvium dan laterit • Kawasan tanah pamah dan kaki bukit • Bersaliran baik • Purata suhu 27°C • Hujan tahunan melebihi 2 600 mm 4 Hutan Hujan Tropika • Tanih pasir • Bersaliran baik • Tidak ditenggelami air laut • Pinggir laut berpasir, berlumpur dan dilanda ombak 5 Hutan Paya Air Masin • Tanih gambut dan aluvium • Bersaliran buruk • Kawasan tanah pamah rendah • Sering ditenggelami air 4.2 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

29 Huraikan dan bandingkan kepentingan tumbuh-tumbuhan semula jadi di Malaysia berdasarkan kata kunci yang diberikan. SP 2.2.3 TP 4 KBAT Menganalisis 1 Sumber perubatan [Apa] Akar, kulit, daun, ranting dan buah daripada pelbagai spesies tumbuhan boleh dijadikan ubat tradisional atau alternatif, contohnya pokok tongkat ali, sembong, senduduk, pegaga dan keremek. 2 Habitat [Apa] Hutan bertindak menjadi habitat kepada pelbagai spesies flora dan fauna. Hutan di Malaysia menjadi tempat perlindungan dan sumber makanan. Haiwan juga memilih tempat tinggal berlainan untuk keselamatan, keperluan sumber makanan dan kesesuaian diri. Contohnya, Taman Negara (Pahang) dan Lembah Danum (Sabah). 3 Sumber bahan mentah [Apa] Hutan membekal bahan mentah seperti kayu balak untuk industri perabot, buluh dan rotan untuk industri kraf tangan dan perabot. Kayu bakau untuk dijadikan bahan api dan bahan binaan (cerucuk), kayu keras seperti cengal dan keruing dijadikan kayu balak untuk eksport ke luar negara. 4 Kawasan tadahan hujan [Apa] Hutan bertindak sebagai span berongga yang menyerap air serta mengalirkan air ke sungai, empangan, kolam dan tasik. Oleh itu, hutan di kawasan tanah tinggi penting sebagai kawasan tadahan air. Air yang diserap ke dalam tanah akan ditapis secara semula jadi dan menjadi air yang bersih. 5 Keseimbangan ekosistem [Apa] Konsep keseimbangan ekosistem saling kebergantungan antara komponen biotik dengan komponen abiotik. Kawasan hutan merupakan satu ekosistem dengan tumbuh-tumbuhan semula jadi sebagai salah satu komponen biotik utama. Contohnya, Taman Negara Bako dan Taman Negara Pahang. Buku Teks: Halaman 65 – 68 Kepentingan Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 4.3 4.3 Belum Menguasai : TP 4 Menguasai : TP 4 1 Dengan menggunakan peta Malaysia, ibu bapa meminta anak-anak: (a) Menamakan jenis dan taburan tumbuh-tumbuhan semula jadi. (b) Menentukan lokasi gunung yang tertinggi di Malaysia dan menyatakan nama banjaran. 2 Menerangkan lapisan Hutan Hujan Tropika dengan terperinci. Pelibatan Ibu Bapa PdPc Aktiviti PIB Untuk tujuan pembelajaran Imbas Kod QR untuk mendapatkan latihan tambahan 1. E-Soalan E-Soalan BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

30 Buku Teks: Halaman 71 – 72 Kesan Kegiatan Manusia terhadap Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 4.4 Lengkapkan peta minda di bawah dengan sebab dan kesan kepupusan tumbuh-tumbuhan semula jadi di Malaysia. SP 2.2.4 TP 5 KBAT Menganalisis Sebab-sebab Kesan 4.4 Belum Menguasai : TP 5 Menguasai : TP 5 Kepupusan Tumbuhtumbuhan Semula Jadi di Malaysia Pembersihan hutan untuk tujuan aktiviti pertanian seperti tanaman kelapa sawit dan getah 1 Penerokaan untuk tujuan pembangunan seperti membina petempatan dan lebuh raya 2 Penyahhutanan yang melibatkan aktiviti penebangan hutan untuk tujuan ekonomi 3 Aktiviti pertanian pindah masyarakat orang asli di kawasan tanah tinggi 4 Kepupusan spesies dan kemusnahan habitat pelbagai flora dan fauna yang istimewa 1 Kawasan tadahan air semula jadi terganggu dan tanah menjadi kering kontang 2 Kawasan pelbagai spesies flora dan fauna serta kawasan hutan semula jadi menjadi tandus 3 Kawasan tadahan air semula jadi musnah, tanih menjadi kering kontang, kejadian banjir kilat dan berlaku hakisan di cerun bukit 4 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

31 Anda dikehendaki mencari jenis tumbuh-tumbuhan semula jadi yang terdapat di Malaysia yang mempunyai keistimewaan dan potensi tertentu. Kumpulkan maklumat yang anda peroleh dan bentangkan hasil dapatan dalam laporan ringkas di bawah. SP 2.2.3 TP 6 KBAT Menilai LAPORAN RINGKAS 1 Nama tumbuh-tumbuhan: 2 Foto: (Sila tampal foto di ruang ini) 3 Keistimewaan: Jawapan murid 4 Potensi tumbuh-tumbuhan tersebut: Jawapan murid Buku Teks: Halaman 65 – 68 Kepentingan Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 4.3 Belum Menguasai : TP 6 Menguasai : TP 6 Ulasan: ............................................................................................................................................... Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: .................................... TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

32 Bab 5 Hidupan Liar di Malaysia Tema: Geografi Fizikal Buku Teks: Halaman 76 – 93 5.1 Hidupan Liar di Malaysia 1 Apakah hidupan akuatik yang terdapat di Malaysia? I Gajah Pygmy II Enggang III Dugong IV Penyu A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 2 Foto 1 menunjukkan hidupan liar di Malaysia. Foto 1 Di manakah lokasi yang dikaitkan dengan hidupan liar di atas? A Hutan paya gambut B Sekitar perairan Johor C Taman Negara Batang Ai D Taman Negeri Royal Belum 5.2 Kepentingan Hidupan Liar di Malaysia 3 Apakah kepentingan tinja haiwan kepada tanah? A Membekalkan air B Membekalkan oksigen C Membekalkan makanan D Membekalkan nutrien kepada tanah 4 Maklumat di bawah berkaitan dengan pusat pemuliharaan hidupan liar. • Gajah di Kuala Gandah • Tapir di Pusat Konservasi Hidupan Liar di Sungai Dusun • Penyu di Pusat Konservasi dan Penerangan Penyu di Segari Apakah kepentingan hidupan liar tersebut? A Ekopelancongan B Sumber makanan C Peluang pekerjaan D Keseimbangan ekosistem 5.3 Kegiatan Manusia yang Mengancam Hidupan Liar di Malaysia 5 Foto 2 menunjukkan jaringan pengangkutan. Foto 2 Apakah kesan aktiviti manusia tersebut kepada hidupan liar? A Kejadian banjir kilat B Landskap asal berubah C Habitat hidupan liar terganggu D Mengganggu ketenteraman hidupan liar 6 Antara berikut, yang manakah mengancam hidupan liar di Malaysia? I Penebangan hutan II Penanaman semula hutan III Rondaan pegawai penguat kuasa IV Kegiatan pertanian berskala besar A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 5.4 Usaha Pemeliharaan dan Pemuliharaan Hidupan Liar di Malaysia 7 Maklumat berikut berkaitan dengan usaha pemuliharaan dan pemuliharaan hidupan liar. • Akta Perhutanan Negara 1984 • Akta Pemuliharaan Hidupan Liar 2010 Apakah usaha tersebut? A Pendidikan alam sekitar B Pewartaan hutan simpan C Kempen kesedaran alam sekitar D Penguatkuasaan undangundang 8 Antara berikut, yang manakah usaha pemeliharaan dan pemuliharaan hidupan liar di Malaysia? I Penubuhan hutan simpan kekal II Menerapkan pendidikan alam sekitar III Mempelbagaikan kegunaan anggota badan hidupan liar IV Memperkasakan kegiatan perdagangan hidupan liar A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

33 Buku Teks: Halaman 78 – 79 Hidupan Liar di Malaysia 5.1 5.1 Belum Menguasai : TP 1 Menguasai : TP 1 Namakan hidupan liar di bawah serta habitatnya. SP 2.3.1 TP 1 1 (a) Nama: [Apa] Tapir (b) Habitat: [Di mana] Hutan tropika 2 (a) Nama: [Apa] Gajah Pygmy (b) Habitat: [Di mana] Tanah rendah/lembah 3 (a) Nama: [Apa] Enggang (b) Habitat: [Di mana] Hutan tropika 4 (a) Nama: [Apa] Badak Sumatera (b) Habitat: [Di mana] Tanah rendah/lembah 5 (a) Nama: [Apa] Harimau Malaya (b) Habitat: [Di mana] Hutan tanah pamah 6 (a) Nama: [Apa] Monyet Belanda (b) Habitat: [Di mana] Hutan dipterokarpa 7 (a) Nama: [Apa] Helang merah (b) Habitat: [Di mana] Hutan dipterokarpa 8 (a) Nama: [Apa] Beruang matahari (b) Habitat: [Di mana] Hutan tropika BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

34 Buku Teks: Halaman 80–83 Kepentingan Hidupan Liar di Malaysia 5.2 Lengkapkan rajah di bawah dengan kepentingan hidupan liar di Malaysia. SP 2.3.2 TP 2 1 Keseimbangan ekosistem (a) Keseimbangan ekosistem penting bagi kelangsungan hidup hidupan liar dan tumbuh-tumbuhan secara langsung dan tidak langsung. (b) Hidupan liar ialah sebahagian daripada komponen siratan makanan . (c) Gangguan mana-mana organisma dalam aras trofik mengubah aliran tenaga yang akan menjejaskan keseimbangan ekosistem. (d) Baja organik hasil daripada penguraian tinja haiwan dapat membekalkan nutrien kepada tanah. 2 Ekopelancongan (a) Ekopelancongan ialah pelancongan yang berasaskan sumber dan pemeliharaan alam semula jadi. (b) Para pengunjung berpeluang untuk melihat dan berinteraksi dengan hidupan liar. (c) Kegiatan ekopelancongan dapat mendidik masyarakat tentang pentingnya usaha pemuliharaan hidupan liar. (d) Kegiatan ekopelancongan mampu membuka peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan seperti pemandu pelancong, pengendali hidupan liar dan jurulatih skuba. 3 Pendidikan (a) Ekopelancongan dapat meningkatkan usaha penyelidikan dan pembangunan (R&D) berkenaan hidupan liar. (b) Ekopelancongan mampu menyediakan kerjaya dalam bidang profesional seperti pegawai veterinar dan ahli forensik. (c) Pendidikan ekopelancongan dapat membantu dalam melestarikan alam sekitar. (d) Sektor pelancongan membolehkan penyelidik mendapat pengetahuan baharu tentang hidupan liar dan tidak bergantung pada dapatan dari negara lain. (e) Ekopelancongan dapat melindungi kepelbagaian spesies tumbuhan dan hidupan liar dalam persekitaran semula jadinya. 5.2 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

35 Buku Teks: Halaman 84–85 Kegiatan Manusia yang Mengancam Hidupan Liar di Malaysia 5.3 Berdasarkan kegiatan manusia dalam foto di bawah, nyatakan contoh hidupan liar yang diancam kepupusan di Malaysia. SP 2.3.3 TP 3 5.3 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 1 Hidupan liar: [Apa] Dugong/penyu 2 Hidupan liar: [Apa] Harimau Malaya 5 Hidupan liar: [Apa] Penyu 6 Hidupan liar: [Apa] Dugong/penyu 3 Hidupan liar: [Apa] Gajah 4 Hidupan liar: [Apa] Orang utan/ Monyet Belanda 7 Hidupan liar: [Apa] Tenggiling/monyet/tapir 8 Hidupan liar: [Apa] Badak Sumatera/Gajah BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

36 Buku Teks: Halaman 84–85 Kegiatan Manusia yang Mengancam Hidupan Liar di Malaysia 5.3 Berdasarkan rajah di bawah, huraikan kegiatan manusia yang mengancam hidupan liar di Malaysia. SP 2.3.3 TP 4 5.3 Belum Menguasai : TP 4 Menguasai : TP 4 1 Pembalakan [Bagaimana] Pembalakan menyebabkan keluasan hutan semakin mengecil. Hal ini, menyebabkan habitat semula jadi hidupan akan terganggu. Contohnya, pembalakan haram di Sabah telah menyebabkan spesies orang utan di Sabah semakin terancam dan mengalami masalah kepupusan. 2 Pembinaan empangan [Bagaimana] Pembinaan empangan hidroelektrik menyebabkan kawasan hutan semula jadi seluas beribu-ribu hektar ditenggelami air. Keadaan ini akan menyebabkan hidupan liar yang diancam kepupusan seperti gajah terpaksa dipindahkan ke kawasan lain. 3 Pengangkutan dan perhubungan [Bagaimana] Pembinaan jaringan pengangkutan di kawasan tanah tinggi menyebabkan penebangan hutan yang luas. Hal ini menyebabkan habitat hidupan liar terganggu dan mereka akan bertindak mencari habitat baharu. Terdapat juga hidupan liar yang mati akibat dilanggar kenderaan semasa melintasi jalan. 4 Pertanian [Bagaimana] Penerokaan hutan secara besar-besaran dan dibakar untuk tujuan pertanian akan menyebabkan landskap asal berubah. Hal ini, menyebabkan rantaian makanan dalam ekosistem terganggu dan kemusnahan habitat hidupan liar. Hidupan akuatik juga terjejas apabila racun serangga dan bahan kimia dibawa air larian permukaan ke sungai berdekatan. BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

37 Buku Teks: Halaman 86–93 Usaha Pemeliharaan dan Pemuliharaan Hidupan Liar di Malaysia 5.4 Menjalankan tugasan secara berkumpulan. SP 2.3.4 TP 5 KBAT Menganalisis Belum Menguasai : TP 5 Menguasai : TP 5 Ulasan: ............................................................................................................................................... Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: .................................... TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6 1 Ibu bapa memberikan penerangan kepada anak-anak tentang: (a) Kepentingan melindungi hidupan liar yang terdapat di Malaysia. (b) Jenis hidupan liar yang sedang mengalami kepupusan. 2 Ibu bapa bersoal jawab dengan anak tentang kegiatan manusia yang mengancam populasi hidupan liar di Malaysia. Pelibatan Ibu Bapa PdPc Untuk tujuan pembelajaran Imbas Kod QR atau layari https://www.youtube.com/ watch?v=ewQtAg5doZ8 tentang hidupan liar di Malaysia. Video Tajuk: Hidupan liar di Malaysia Tajuk tugasan: Murid dikehendaki membahaskan tentang usaha pemeliharaan dan pemuliharaan penyu di Malaysia. Langkah-langkah: 1 Murid perlu dibahagikan kelas kepada dua pasukan bahas di dalam kelas. 2 Namakan Kumpulan P bagi pihak pencadang dan Kumpulan Q bagi pihak pembangkang. 3 Tajuk perbahasan ialah: “Kempen Mengurangkan Penggunaan Beg Plastik dan Hari Tanpa Beg Plastik lebih banyak membawa kesan baik berbanding kesan buruk kepada spesies penyu yang kini diancam kepupusan di Malaysia”. 4 Perbahasan dijalankan selama 35 minit di dalam kelas sewaktu PdPc. 5 Guru geografi akan memantau sepanjang sesi perbahasan berlangsung. Jawapan murid Aktiviti PIB Video BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

38 Bahagian A Arahan: Jawab semua soalan. 1 Maklumat berikut berkaitan dengan pokok yang tumbuh di kawasan tanah pamah. • Jati • Cendana • Pyinkado Apakah negara yang dikaitkan dengan pokok tersebut? A China B Brazil C Thailand D Brunei Darussalam 2 Apakah faktor persekitaran fizikal yang mempengaruhi kepelbagaian tumbuhtumbuhan semula jadi dan hidupan liar? I Iklim II Modal III Infrastruktur IV Bentuk muka bumi A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 3 Kawasan tanah pamah di sekitar Tasik Great St. Lawrence (Kanada) diliputi hutan A Tundra. B Konifer. C Khatulistiwa. D Monsun Tropika. 4 Maklumat di bawah dikaitkan dengan tanih. Campuran tanah liat dan pasir, warna merah atau coklat kemerahan Apakah jenis tanih tersebut? A Podzol B Latosol C Aridisols D Terra rossa 5 Foto 1 menunjukkan tumbuhan semula jadi di sesuatu lokasi. Foto 1 Apakah jenis iklim yang dikaitkan dengan tumbuhan semula jadi tersebut? A Iklim Siberia B Iklim Laurentia C Iklim Gurun Panas D Iklim Monsun Tropika 6 Antara berikut, yang manakah dikaitkan dengan negara dan hutan berikut? Negara Hutan Pantai A Malaysia Pantai Phra Ae B Thailand Teluk Wineglass C Indonesia Pulau Raja Ampat D Australia Teluk Hanauma 7 Hidupan liar yang manakah hidup di kawasan iklim Gurun Panas? I Tikus jerboa II Musang fennec III Beruang kutub IV Northern flicker A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 8 Antara berikut, yang manakah ciri lantai Hutan Hujan Tropika? I Terdapat tumbuhan epifit di atas pokok lain II Ketinggian pokok melebihi 10 meter III Tumbuh-tumbuhan jarang IV Diliputi daun kering A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 9 Apakah fungsi akar pneumatofor pada pokok perupuk di dalam Hutan Paya Air Tawar? A Menyerap oksigen B Menyokong pokok C Menyediakan sumber makanan D Mengawal serangan makhluk perosak 10 Foto 2 menunjukkan pokok bakau di Hutan Paya Air Masin. Foto 2 Apakah fungsi akar pokok tersebut? A Menjernihkan air laut B Menyerap gas oksigen di udara C Menyokong pokok daripada tumbang D Menghasilkan makanan untuk hidupan akuatik Ujian Bulanan 1 (Bab 1 – Bab 5) BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

39 11 Apakah faktor iklim yang mempengaruhi pertumbuhan Hutan Hujan Tropika? I Pengaruh tiupan bayu laut II Min suhu tahunan tinggi, 27°C III Jumlah hujan tahunan kirakira 2 600 mm IV Mempunyai satu musim kering yang nyata A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 12 Kombinasi yang manakah betul berkenaan bahan mentah dengan kegunaannya? Bahan Mentah Kegunaan A Buluh Papan lapis B Kayu bakau Tiang kelong C Kayu balak Bakul sampah D Daun mengkuang Peluntur pakaian 13 Apakah jenis hutan yang dikaitkan dengan tanih berpasir? A Hutan Pantai B Hutan Gunung C Hutan Hujan Tropika D Hutan Paya Air Masin 14 Maklumat di bawah berkaitan dengan lokasi pemeliharaan dan permuliharaan hidupan liar. • Lanjak Entimau Wildlife Sanctuary • Taman Negara Batang Ai Apakah hidupan liar yang terdapat di kawasan tersebut? A Enggang B Orang utan C Beruang madu D Monyet Belanda 15 Apakah kebaikan kegiatan ekopelancongan yang melibatkan hidupan liar? I Membuka peluang pekerjaan II Menambahkan pelaburan modal III Meningkatkan infrastruktur asas IV Peluang berinteraksi dengan hidupan liar A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 16 Foto 3 menunjukkan hidupan liar di Malaysia. Foto 3 Cara pemakanan hidupan liar di atas ialah A herbivor. B karnivor. C omnivor. D verterbrata. 17 Apakah hidupan liar yang dikaitkan dengan maklumat di bawah? “Save The Day” I Penyu II Dugong III Enggang IV Harimau A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 18 Taman Negara Bukit Lambir terletak di negeri A Johor. B Pahang. C Sarawak. D Terengganu. 19 Apakah objektif Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) yang dijalankan terhadap sesuatu projek pembangunan? A Memilih pokok yang matang sahaja yang boleh ditebang B Memantau perkara yang berkaitan kemalangan hidupan liar C Meneliti dan memilih alternatif projek yang terbaik untuk kelestarian alam sekitar D Memberi kesedaran kepada masyarakat berkaitan dengan pemeliharaan alam sekitar secara mapan 20 Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan Akta Perhutanan Negara 1984? I Mewujudkan satu kawasan hutan simpan kekal II Larangan mengambil hasil hutan dari hutan simpanan kekal III Memantau perkara yang berkaitan dengan sumber air dan kualiti udara IV Mengeluarkan lesen untuk permohonan memburu hidupan liar di kawasan hutan simpan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

40 Bahagian B Arahan: Jawab semua soalan. Soalan 1 berdasarkan graf di bawah. 100 80 60 40 20 0 Bilangan Murid Tingkatan 3 yang Membeli Tiket Hari Kantin SMK Batu Sapi pada Bulan Ogos Jualan Tiket (Keping) Kelas PETUNJUK Sukses Holistik Optimis Efisien Rasional Rajah 1 1 (a) Namakan tajuk graf bar mudah di atas. [Apa] Bilangan Murid Tingkatan 3 yang Membeli Tiket Hari Kantin SMK Batu Sapi pada Bulan Ogos (b) Nyatakan empat ciri graf bar mudah di atas. (i) [Apa] Terdiri daripada paksi menegak dan paksi mendatar (ii) [Apa] Mempunyai tajuk dan petunjuk (iii) [Apa] Bar-bar dilukis secara menegak atau mendatar (iv) [Apa] Ketinggian bar mewakili kuantiti sesuatu komponen (c) Rumuskan graf bar mudah di atas. [Apa] Rajah di atas menunjukkan bilangan tiket Hari Kantin SMK Batu Sapi yang dibeli oleh murid Tingkatan 3 mengikut kelas. Kelas yang mencatatkan jualan tiket yang tertinggi ialah 3 Sukses, iaitu sebanyak 90 keping diikuti dengan 3 Optimis, iaitu sebanyak 80 keping, 3 Holistik, iaitu sebanyak 70 keping, 3 Rasional, iaitu sebanyak 40 keping dan 3 Efisien, iaitu sebanyak 30 keping. Kelas yang mencatatkan bilangan tiket terjual paling tinggi ialah 3 Sukses, iaitu sebanyak 90 keping. Hal ini, kerana ibu bapa memberikan sokongan penuh kepada aktiviti tersebut. Kelas yang mencatatkan bilangan tiket terjual paling kurang ialah 3 Efisien. Hal ini, kerana mungkin disebabkan ibu bapa tidak memberikan sokongan dan bilangan murid dalam kelas ini sedikit. Kesimpulannya, murid Kelas 3 Sukses memberikan sokongan yang terbaik kepada Hari Kantin sekolah berbanding dengan kelas 3 Efisien. BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

41 Rajah 1 menunjukkan profil hutan di Malaysia. Lumpur Menuju ke darat Menuju ke laut Pokok nibung Pokok nipah Paku pakis laut Pokok bakau Aras air pasang Rajah 1 2 (a) Namakan jenis hutan semula jadi dalam Rajah 1. [Apa] Hutan Paya Air Masin (b) Di manakah hutan seperti dalam rajah di atas sering ditemui? [Di mana] Terdapat di kawasan pinggir laut yang bersaliran buruk, berlumpur dan terlindung tetapi ditenggelami air laut semasa air pasang. (c) Berikan empat contoh spesies pokok yang tumbuh dalam hutan tersebut. (i) [Apa] Bakau (ii) [Apa] Nipah (iii) [Apa] Lenggadai (iv) [Apa] Tumu merah/paku pakis/gelam (d) Apakah faktor yang menyebabkan tumbuh-tumbuhan dalam hutan tersebut berbeza-beza? [Apa] Jarak tumbuh-tumbuhan tersebut dari laut (e) Terangkan fungsi akar yang berikut. (i) Akar ceracak: [Apa] berfungsi untuk pernafasan (ii) Akar jangkang: [Apa] menyokong pokok daripada tumbang Bahagian C Arahan: Jawab semua soalan di bawah. 1 (a) Terangkan bagaimana kawasan bersaliran baik mempengaruhi jenis dan taburan tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar. (b) Bagaimanakah tanih aridisols di kawasan Gurun Panas mempengaruhi ciri tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar? 2 (a) Huraikan kepentingan hidupan liar di Malaysia dari segi ekopelancongan. (b) Mengapakah Penilaian Impak Alam Sekitar atau Environment Impact Assessment (EIA) penting dijalankan dalam suatu projek pembangunan di Malaysia? Beri alasan anda. Imbas kod QR untuk mendapatkan Set jawapan Ujian Bulanan-1 (Bahagian C) BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

42 Bab 6 Sumber Semula Jadi di Malaysia Tema: Geografi Manusia Buku Teks: Halaman 98 – 111 6.1 Sumber Semula Jadi di Malaysia 1 Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan sumber boleh baharu? I Sumber akan habis II Penggunaan sumber terhad III Digunakan secara berterusan IV Sumber yang tidak akan kehabisan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 2 Antara berikut, yang manakah sumber tidak boleh baharu? I Batu granit II Bijih timah III Tanih laterit IV Hutan Hujan Tropika A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 3 Foto 1 berkaitan dengan sumber yang boleh diproses menjadi tenaga alternatif. Foto 1 Apakah tenaga tersebut? A Tenaga suria B Tenaga angin C Tenaga biomas D Tenaga geoterma 6.2 Taburan Sumber Boleh Baharu dan Sumber Tidak Boleh Baharu di Malaysia 4 Maklumat di bawah berkaitan tumbuhan semula jadi di Malaysia. • Bunga rafflesia • Pokok renek Di manakah tumbuhan tersebut boleh didapati? A Laut Matang B Tanjung Rhu C Sungai Lupar D Gunung Kinabalu 5 Maklumat di bawah merujuk sumber hutan. Sumber X terdapat di bahagian pedalaman negeri Sabah dan negeri Sarawak. Apakah sumber X? A Hutan Pantai B Hutan Hujan Tropika C Hutan Paya Air Tawar D Hutan Paya Air Masin 6 Stesen hidroelektrik Tenom Pangi terletak di U C D B A 7 Kawasan yang manakah betul tentang sumber mineral di Malaysia? I Emas – Raub II Arang batu – Bintulu III Gas asli – Luar pantai Selangor IV Petroleum – Bau A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 6.3 Kepentingan Sumber Semula Jadi dalam Pembangunan Ekonomi di Malaysia 8 Pilih kombinasi yang benar tentang sumber mineral dan kegunaannya. I Kaolin – tembikar II Gas asli – industri kimpalan III Arang batu – membuat barang kemas IV Bauksit – menghasilkan barangan kaca A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 9 Foto 2 menunjukkan sumber semula jadi. Foto 2 Apakah kepentingan sumber tersebut? A Meningkatkan import gas asli B Pembinaan landasan kereta api C Memajukan industri petrokimia D Membangunkan kawasan luar bandar BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

43 Buku Teks: Halaman 100 – 103 Sumber Semula Jadi di Malaysia 6.1 A Isi tempat kosong dengan maksud sumber semula jadi. SP 3.1.1 TP 1 Maksud Sumber Semula Jadi 1 Bahan atau punca yang terdapat di sekeliling kita, sama ada di atas permukaan bumi , di dalam bumi atau di dalam air. 2 Jenis sumber semula jadi terdiri daripada: (a) [Apa] Sumber boleh baharu (b) [Apa] Sumber tidak boleh baharu B Senaraikan contoh sumber semula jadi yang anda tahu dalam rajah di bawah. SP 3.1.1 TP 1 i-THINK Peta Bulatan Sumber Semula Jadi di Malaysia Rakan Buku Teks Guru Internet 8 [Apa] Batu granit 6 [Apa] Petroleum 7 [Apa] Bijih timah 1 [Apa] Hutan 5 [Apa] Biomas 2 [Apa] Suria 4 [Apa] Air 3 [Apa] Tanih 6.1 Belum Menguasai : TP 1 Menguasai : TP 1 Untuk tujuan pembelajaran Imbas Kod QR atau layari https://www.youtube.com/ watch?v=yqYjKBPhaRc tentang ladang solar di Malaysia. Video Video BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

44 Buku Teks: Halaman 100 – 103 Sumber Semula Jadi di Malaysia 6.1 A Isi tempat kosong dengan jawapan yang diberikan. SP 3.1.3 TP 2 kaedah dirancang penerokaan habis dikawal berterusan diperbaharui pupus Jenis Sumber Maksud 1 Sumber boleh baharu Sumber semula jadi yang tidak akan (a) habis walaupun diambil dan digunakan secara (b) berterusan serta boleh (c) diperbaharu melalui beberapa (d) kaedah . 2 Sumber tidak boleh baharu Sumber ini akan habis atau (a) pupus dalam jangka waktu tertentu jika (b) penerokaan sesuatu sumber itu tidak (c) dikawal dan (d) dirancang dengan baik. B Berikan empat contoh sumber boleh baharu dan sumber tidak boleh baharu SP 3.1.3 TP 2 2 Sumber tidak boleh baharu: (a) [Apa] Batu kapur (b) [Apa] Bauksit (c) [Apa] Gas asli (d) [Apa] Kaolin/kuprum/emas 1 Sumber boleh baharu: (a) [Apa] Air (b) [Apa] Hutan (c) [Apa] Tanih (d) [Apa] Suria C Namakan sumber alternatif yang dikaitkan dengan foto di bawah. SP 3.1.3 TP 2 6.1 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2 1 [Apa] Tenaga angin 2 [Apa] Tenaga hidroelektrik 3 [Apa] Tenaga suria 4 [Apa] Tenaga biomas BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

45 Buku Teks: Halaman 104 – 109 Taburan Sumber Boleh Baharu dan Sumber Tidak Boleh Baharu di Malaysia 6.2 6.2 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 Sumber Air (Empangan Hidroelektrik) Gas Asli H1 [Apa] Temenggor G1 [Apa] Luar pesisir pantai Kelantan H2 [Apa] Kenyir G2 [Apa] Luar pesisir pantai Terengganu H3 [Apa] Bakun G3 [Apa] Luar pesisir pantai Sarawak H4 [Apa] Tenom Pangi G4 [Apa] Luar pesisir pantai Sabah Petroleum Emas P1 [Apa] Luar pesisir pantai Kelantan E1 [Apa] Raub P2 [Apa] Luar pesisir pantai Terengganu E2 [Apa] Rusila P3 [Apa] Luar pesisir pantai Sarawak E3 [Apa] Gua Musang P4 [Apa] Luar pesisir pantai Sabah E4 [Apa] Bau Seremban LAUT CHINA SELATAN LAUT SULAWESI LAUT SULU U P1 G1 P2 G2 H2 E2 E1 E3 H1 G3 P3 P4 G4 H4 H3 E4 Taburan sumber semula jadi di Malaysia Namakan kawasan taburan sumber boleh baharu dan sumber tidak boleh baharu di atas peta Malaysia SP 3.1.2 TP 3 1 Dengan menggunakan peta Malaysia, ibu bapa meminta anak-anak: (a) Menyatakan taburan sumber boleh baharu seperti empangan hidroelektrik. (b) Menamakan lokasi perlombongan sumber tidak boleh baharu seperti emas. 2 Menyatakan faktor yang menyebabkan sungai di Malaysia sangat sesuai untuk menjana sumber tenaga hidroelektrik. Pelibatan Ibu Bapa PdPc Aktiviti PIB BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

46 Buku Teks: Halaman 110 – 111 Kepentingan Sumber Semula Jadi dalam Pembangunan Ekonomi di Malaysia 6.3 6.3 Belum Menguasai : TP 4 Menguasai : TP 4 1 Sumber bahan mentah [Bagaimana] Menyediakan bahan mentah dan bahan asas kepada industri hiliran. Contohnya, petroleum digunakan dalam industri petrokimia seperti membuat cat, plastik, ubat-ubatan, getah tiruan dan racun serangga. 2 Peluang pekerjaan [Bagaimana] Sumber tanah menyediakan peluang pekerjaan kepada penduduk dalam bidang pertanian. Contoh jenis pekerjaan dalam sektor pertanian ialah petani, buruh ladang, pengurus dan pegawai pemasaran. 3 Menjana pendapatan negara [Bagaimana] Hasil penjualan sumber bahan mentah seperti petroleum, gas asli, emas dan arang batu merupakan pendapatan untuk negara. Contohnya, pada tahun 2017, Malaysia mengeksport kayu balak bernilai melebihi RM23 bilion berikutan permintaan global yang semakin stabil. 4 Pembukaan kawasan baharu [Bagaimana] Membangunkan bandar baharu yang dilengkapi dengan kemudahan asas. Contohnya, penerokaan petroleum dan gas asli menggalakkan pembukaan bandar Kerteh, Paka dan Bintulu. 5 Kemajuan infrastruktur [Bagaimana] Membangunkan pelbagai infrastruktur untuk memudahkan pengurusan sumber. Contohnya, perlombongan petroleum dan gas asli di luar pantai Terengganu membawa kepada perkembangan jaringan jalan raya serta pembinaan lapangan terbang di Kerteh. Menghuraikan kepentingan sumber semula jadi dalam pembangunan ekonomi di Malaysia berserta contoh. SP 3.1.4 TP 4 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

47 Buku Teks: Halaman 110 – 111 Kepentingan Sumber Semula Jadi dalam Pembangunan Ekonomi di Malaysia 6.3 6.3 Belum Menguasai : TP 5 Menguasai : TP 5 Menjalankan tugasan secara berkumpulan di dalam kelas. SP 3.1.4 TP 5 KBAT Menganalisis Tajuk Penggunaan pelbagai sumber boleh baharu dalam pembangunan ekonomi Malaysia. Objektif Murid dapat mengenal pasti penggunaan sumber boleh baharu dalam pembangunan ekonomi di Malaysia. Langkah-langkah 1 Bahagikan kelas kepada lima kumpulan (bergantung pada bilangan murid di dalam kelas). 2 Setiap kumpulan (kecuali kumpulan 5) perlu memikirkan satu penggunaan sumber boleh baharu dalam pembangunan ekonomi Malaysia. 3 Kemudian, setiap kumpulan perlu membentangkan pendapat dan maklumat masing-masing di hadapan kelas. 4 Ahli-ahli dari kumpulan lain perlu membahas sama ada setuju atau kurang bersetuju atau membuat penambahbaikan kepada maklumat yang dibentangkan. 5 Guru mata pelajaran dan ahli-ahli setiap kumpulan akan merumuskan maklumat yang telah dibentangkan dan dibahaskan. 6 Kemudian, kumpulan 5 akan mencatatkan rumusan tersebut. 7 Akhir sekali, kumpulan 5 akan menulis satu laporan lengkap berdasarkan rumusan yang telah dibuat. BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

48 Buku Teks: Halaman 110 – 111 Kepentingan Sumber Semula Jadi dalam Pembangunan Ekonomi di Malaysia 6.3 Menjalankan tugasan secara berkumpulan di dalam kelas. SP 3.1.4 TP 6 KBAT Menganalisis Tajuk: Sumber Semula Jadi di Malaysia Objektif: Mengenal pasti potensi sumber semula jadi yang terdapat di persekitaran Alatan: Kertas A4, alat tulis, Internet, bahan rujukan lain Tajuk tugasan: Anda dikehendaki secara berkumpulan mencadangkan potensi sumber semula jadi sama ada sumber boleh baharu atau sumber tidak boleh baharu dalam pembangunan di sekitar sekolah atau tempat tinggal anda. Langkah-langkah: 1 Bahagikan kelas kepada empat hingga lima kumpulan. 2 Setiap kumpulan dikehendaki mengkaji sumber semula jadi (sumber semula jadi sama ada sumber boleh baharu atau sumber tidak boleh baharu) yang berpotensi diekploitasi di kawasan kajian. 3 Nyatakan jenis sumber semula jadi dan kepentingannya terhadap pembangunan di kawasan kajian. 4 Kemudian, buat laporan ringkas setiap kumpulan seperti di bawah. LAPORAN RINGKAS Nama kumpulan: Kawasan kajian: Potensi kawasan kajian: Jawapan murid Belum Menguasai : TP 6 Menguasai : TP 6 Ulasan: ............................................................................................................................................... Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: .................................... TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

49 Bab 7 Kegiatan Ekonomi di Malaysia Tema: Geografi Manusia Buku Teks: Halaman 114 – 130 7.1 Jenis Kegiatan Ekonomi di Malaysia 1 Apakah jenis kegiatan ekonomi yang menukarkan bahan mentah kepada barangan siap? A Sektor tertier B Sektor hiliran C Sektor primer D Sektor sekunder 2 Maklumat di bawah berkaitan dengan jenis kegiatan ekonomi. Kegiatan ekonomi yang berasaskan bahan mentah Apakah kegiatan ekonomi tersebut? A Perladangan B Penternakan C Perindustrian D Perlombongan 7.2 Taburan Kegiatan Ekonomi Utama di Malaysia 3 Maklumat di bawah berkaitan dengan tanaman jualan. • Segi Tiga Jengka • Segamat Apakah tanaman utama di lokasi tersebut? A Padi B Getah C Nanas D Kelapa sawit 5 Antara berikut, yang manakah kawasan peranginan tanah tinggi di Malaysia? I Kundasang II Port Dickson III Batu Ferringhi IV Cameron Highlands A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 7.3 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kegiatan Ekonomi di Malaysia 6 Apakah kegiatan ekonomi yang dipengaruhi oleh faktor manusia? I Sistem saliran II Bahan mentah III Dasar kerajaan IV Kelengkapan infrastruktur A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 7 Foto 1 menunjukkan kegiatan ekonomi. Foto 1 Apakah faktor fizikal yang mempengaruhi kegiatan ekonomi tersebut? I Teknologi seismik II Suhu kira-kira 18°C III Kawasan tanah tinggi IV Kemudahan jaringan lebuh raya A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 8 Maklumat di bawah merujuk faktor yang mempengaruhi kegiatan ekonomi di Malaysia . Kayu balak digunakan untuk membuat perabot Apakah faktor yang mempengaruhi kegiatan ekonomi tersebut? A Iklim B Tanih C Saliran D Bahan mentah 7.4 Kepentingan Kegiatan Ekonomi di Malaysia 9 Apakah tujuan kerajaan dalam menggalakkan perkembangan sektor industri kecil dan sederhana? A Mengawal harga barangan B Mengurangkan pergantungan import C Meningkatkan kecekapan sistem penghantaran D Mempergiatkan penyelidikan dan pembangunan 10 Apakah kesan positif kegiatan ekonomi di Malaysia? I Mengurangkan kadar pengangguran penduduk II Membawa masuk teknologi baharu III Pendapatan individu menurun IV Kadar inflasi meningkat A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

50 Buku Teks: Halaman 116 – 117 Jenis Kegiatan Ekonomi di Malaysia 7.1 7.1 Belum Menguasai : TP 1 Menguasai : TP 1 A Isi tempat kosong di bawah dengan jenis kegiatan ekonomi di Malaysia. SP 3.2.1 TP 1 B Kenal pasti jenis kegiatan ekonomi di Malaysia berdasarkan foto di bawah. SP 3.2.1 TP 1 1 S E K T O R P R I M E R 2 S E K T O R S E K U N D E R 3 S E K T O R T E R T I E R 1 [Apa] Sektor tertier 2 [Apa] Sektor primer 3 [Apa] Sektor sekunder 4 [Apa] Sektor primer 5 [Apa] Sektor tertier 6 [Apa] Sektor sekunder 1 Ibu bapa bersoal jawab tentang: (a) Kepentingan lebuh raya pertama di Malaysia yang menghubungkan antara Kuala Lumpur dengan pelabuhan Klang terhadap pembangunan ekonomi negara. (b) Impak positif pembinaan jalan kereta api terhadap masyarakat dan ekonomi negara. Pelibatan Ibu Bapa PdPc Aktiviti PIB Untuk tujuan pembelajaran Imbas Kod QR untuk mendapatkan latihan tambahan 2. E-Soalan E-Soalan BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

51 Buku Teks: Halaman 116 – 117 Jenis Kegiatan Ekonomi di Malaysia 7.1 A Suaikan maklumat di bawah dengan maksud kegiatan ekonomi di Malaysia. SP 3.2.1 TP 2 B Namakan contoh kegiatan ekonomi utama dalam foto di bawah. SP 3.2.1 TP 2 7.1 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2 1 Sektor primer (a) [Apa] Perikanan (b) [Apa] Pertanian (c) [Apa] Perlombongan 2 Sektor sekunder (a) [Apa] Industri getah (b) [Apa] Industri kelapa sawit (c) [Apa] Industri petrokimia 3 Sektor tertier (a) [Apa] Pendidikan (b) [Apa] Pengangkutan (c) [Apa] Pelancongan 3 Aktiviti ekonomi yang melibatkan penukaran bahan mentah kepada barangan siap. Sektor sekunder Sektor primer 1 Kegiatan ekonomi yang menawarkan pelbagai perkhidmatan kepada pengguna. 2 Aktiviti mengeluarkan dan mengekstrak bahan mentah terus daripada sumber semula jadi. Sektor tertier BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

52 Buku Teks: Halaman 124 – 126 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kegiatan Ekonomi di Malaysia 7.3 7.3 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 Isi tempat kosong dengan menghubungkaitkan kegiatan ekonomi yang ditunjukkan dalam foto di bawah tentang faktor yang mempengaruhinya. SP 3.2.3 TP 3 KBAT Menganalisis Kegiatan Ekonomi Faktor yang Mempengaruhinya (a) Tanah pamah yang beralun-alun. (b) Suhu kira-kira 27oC dengan jumlah hujan tahunan melebihi 2 600 mm . (c) Peranan agensi kerajaan, iaitu FELDA dan FELCRA . (d) Perkembangan teknologi jentera/mekanikal yang canggih. (e) Kewujudan sistem pengangkutan yang baik seperti jalan raya dan jalan kereta api. (a) Pinggir laut dengan panorama yang cantik. (b) Tanih pasir yang putih dan bersih. (c) Malaysia mengalami iklim Khatulistiwa yang panas dan lembap sepanjang tahun. (d) Kewujudan jaringan pengangkutan seperti jalan raya , jalan kereta api , jalan air dan jalan udara . (a) Kawasan pinggir laut yang cetek dan kaya dengan hasil laut . (b) Iklim yang panas dan lembap sepanjang tahun. (c) Penggunaan teknologi yang canggih dan moden seperti pembiakan baka dan gema bunyi . (d) Jaringan pengangkutan yang baik dan cekap memudahkan produk hasil laut dipasar terus ke pasaran . (a) Tanah pamah yang rata dan luas memudahkan pembinaan kilang. (b) Pelan Induk Perindustrian Negara berperanan merangka secara terperinci kegiatan sektor perindustrian. (c) Jaringan pengangkutan cekap memudahkan proses pengangkutan bahan mentah dari sumbernya ke kilang dan barangan siap ke pasaran. (d) Penggunaan teknologi canggih dan moden seperti jentera/mekanikal, robotik dan sistem kedudukan sejagat . 1 3 2 4 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

53 Buku Teks: Halaman 129 – 130 Kepentingan Kegiatan Ekonomi di Malaysia 7.4 7.4 Belum Menguasai : TP 4 Menguasai : TP 4 Berpandukan kata kunci yang diberikan, huraikan kepentingan kegiatan ekonomi di Malaysia. SP 3.2.4 TP 4 1 Mewujudkan peluang pekerjaan [Bagaimana] Kegiatan ekonomi seperti pertanian, perindustrian dan perlombongan menawarkan pelbagai jenis peluang pekerjaan berkaitan kepada penduduk tempatan. 2 Peningkatan taraf hidup [Bagaimana] Gaji atau upah yang diperoleh penduduk melalui pekerjaan dalam pelbagai sektor ekonomi mampu meningkatkan taraf hidup penduduk tempatan. 3 Kemajuan ekonomi negara [Bagaimana] Kegiatan ekonomi yang dijalankan dapat menyumbangkan pendapatan untuk membiayai perbelanjaan mengurus dan mentadbir negara. 4 Peningkatan infrastruktur [Bagaimana] Perkembangan aktiviti ekonomi mendorong penambahan infrastruktur seperti jalan raya, jalan kereta api, bekalan air dan elektrik serta perhubungan seperti telefon, faksimili dan Internet. 5 Pengurangan import [Bagaimana] Menggalakkan kegiatan sektor Industri Kecil dan Sederhana (IKS), mengeluarkan input tempatan dan memperkasakan pengeluaran sektor pertanian. 6 Pemindahan teknologi [Bagaimana] Perkembangan ekonomi telah menggalakkan pemindahan teknologi secara pemindahan kemahiran, kepakaran dan teknik dari negara lain melalui proses pembelajaran, latihan dan pengalaman. 7 Proses pembandaran (urbanisasi) [Bagaimana] Kegiatan ekonomi menyumbang kepada proses pembandaran, iaitu perubahan petempatan desa menjadi bandar. Aktiviti perlombongan di sesebuah kawasan mewujudkan kegiatan ekonomi lain. BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

54 Buku Teks: Halaman 124 – 126 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kegiatan Ekonomi di Malaysia 7.3 Berdasarkan pengetahuan anda, huraikan faktor yang mempengaruhi kegiatan ekonomi di Malaysia. SP 3.2.3 TP 5 Faktor Fizikal Huraian 1 Bentuk muka bumi [Apa] Bentuk muka bumi yang terdiri daripada tanah pamah, tanah tinggi dan pinggir laut membolehkan pelbagai kegiatan ekonomi dijalankan. 2 Iklim [Apa] Iklim yang panas dan lembap sepanjang tahun membolehkan kegiatan ekonomi seperti pertanian, perikanan dan pembalakan dijalankan. 3 Tanih [Apa] Pelbagai jenis tanih seperti tanih aluvium, laterit, gambut, pasir dan beris membolehkan pelbagai kegiatan ekonomi dijalankan. 4 Bahan mentah [Apa] Malaysia mempunyai pelbagai bahan mentah yang diperoleh daripada sumber mineral, hutan dan pertanian. 5 Saliran [Apa] Malaysia mempunyai saliran yang baik untuk menjalankan kegiatan pertanian dan pelancongan. Faktor Manusia Huraian 1 Dasar kerajaan [Apa] Kerajaan Malaysia mengadakan dasar-dasar untuk mendorong peningkatan ekonomi seperti Dasar Pertanian Negara (DPN). 2 Infrastruktur [Apa] Jaringan pengangkutan yang baik dan kemajuan telekomunikasi membantu perkembangan pelbagai sektor ekonomi. 3 Teknologi [Apa] Kegiatan ekonomi di Malaysia bertambah maju dengan adanya penggunaan teknologi yang canggih dan moden. 4 Modal [Apa] Kemajuan ekonomi di Malaysia bergantung pada jumlah modal sedia ada, iaitu modal domestik dan pelaburan langsung asing. 5 Pasaran [Apa] Pasaran tempatan dan pasaran antarabangsa yang luas mempengaruhi jumlah jualan di samping pengaruh kuasa beli pengguna. 6 Buruh [Apa] Buruh tempatan dan buruh asing berganding bahu memajukan pelbagai kegiatan ekonomi di Malaysia. Belum Menguasai : TP 5 Menguasai : TP 5 Ulasan: ............................................................................................................................................... Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: .................................... TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

55 Bab 8 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia Tema: Geografi Kawasan Buku Teks: Halaman 136 – 145 A Gurun Panas B Hutan Hujan Tropika C Hutan Monsun Tropika D Hutan Daun Luruh Sederhana 4 Bagaimanakah hidupan liar di Hutan Konifer pada musim sejuk meneruskan kelangsungan hidup? A Tinggal di atas pokok B Berpindah ke kutub utara C Hidupan liar berhibernasi D Berhijrah ke kawasan yang lebih panas di bahagian selatan 5 Negara yang dilitupi oleh Hutan Monsun Tropika ialah I India. II Jepun. III Brunei. IV Thailand. A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 8.2 Kepentingan Tumbuhtumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 6 Foto 2 menunjukkan pokok di Hutan Konifer. Foto 2 8.1 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 1 Apakah ciri tumbuh-tumbuhan semula jadi di kawasan Gurun Panas? A Pokok tumbuh secara jarang-jarang B Tumbuhan berakar pendek C Daun berbentuk tirus D Tahan cuaca sejuk 2 Foto 1 menunjukkan hidupan liar. Foto 1 Apakah ciri-ciri hidupan liar tersebut? I Berhibernasi pada musim sejuk II Mempunyai bulu yang sangat nipis III Mencari makanan pada waktu malam IV Mampu menyesuaikan diri dengan perubahan musim A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 3 Di manakah lokasi tumbuhan semula jadi di bawah? • Batang pokok berbentuk silinder • Batang pokok berkulit tebal Apakah kepentingan pokok tersebut daripada aspek ekonomi? I Membuat kertas II Kawasan ekopelancongan III Bahan antiseptik semula jadi IV Peluang pekerjaan penduduk sekitar A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 7 Apakah kepentingan pokok prickly pear? I Kaya dengan vitamin C II Menyembuhkan masalah cirit-birit III Mengurangkan tahap kolestrol dalam badan IV Mengekalkan kandungan gula dalam badan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 8 Apakah kepentingan hidupan liar dan tumbuh-tumbuhan semula jadi dalam sesebuah ekosistem? A Ekopelancongan B Sumber kayu balak C Merawat sakit tekak D Menghalang hakisan tanah 9 Apakah hidupan liar yang dijadikan pengangkutan di kawasan Gurun Panas? A Rusa B Unta C Beaver D Beruang BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

56 Buku Teks: Halaman 136 – 143 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 8.1 8.1 Belum Menguasai : TP 1 Menguasai : TP 1 A Namakan tumbuh-tumbuhan semula jadi berdasarkan foto di bawah. SP 4.1.1 TP 1 B Namakan hidupan liar di dunia berdasarkan foto di bawah. SP 4.1.1 TP 1 1 [Apa] Pokok jati 2 [Apa] Rumput esparto 3 [Apa] Pokok maple 1 [Apa] Tikus jerboa 2 [Apa] Moose 3 [Apa] Harimau Bengal 4 [Apa] Lynx 5 [Apa] Badger 6 [Apa] Musang fennec 4 [Apa] Kaktus 5 [Apa] Rafflesia kerri 6 [Apa] Pokok oak BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

57 Buku Teks: Halaman 136 – 143 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 8.1 8.1 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2 Lengkapkan peta minda dengan memberi contoh tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar di hutan semula jadi yang berikut. SP 4.1.2 TP 2 (a) Tumbuh-tumbuhan semula jadi: (i) [Apa] Oak (ii) [Apa] Maple (b) Hidupan liar: (i) [Apa] Chipmunk (ii) [Apa] Badger (a) Tumbuh-tumbuhan semula jadi: (i) [Apa] Pokok jati (ii) [Apa] Pokok buluh (b) Hidupan liar: (i) [Apa] Gajah (ii) [Apa] Ular tedung (a) Tumbuh-tumbuhan semula jadi: (i) [Apa] Akasia bantut (ii) [Apa] Pokok kaktus (b) Hidupan liar: (i) [Apa] Musang fennec (ii) [Apa] Kala jengking (a) Tumbuh-tumbuhan semula jadi: (i) [Apa] Pain (ii) [Apa] Sprus (b) Hidupan liar: (i) [Apa] Moose (ii) [Apa] Lynx 1 Kawasan Gurun Panas 2 Hutan Monsun Tropika 3 Hutan Daun Luruh Sederhana 4 Hutan Konifer Tumbuhtumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia i-THINK Peta Dakap BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

58 Buku Teks: Halaman 136 – 143 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 8.1 8.1 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 Kelaskan ciri tumbuh-tumbuhan di Gurun Panas, Hutan Monsun Tropika, Hutan Daun Luruh Sederhana dan Hutan Konifer berdasarkan pilihan jawapan yang diberikan. SP 4.1.2 TP 3 1 Kawasan Gurun Panas Ciri-ciri: (a) [Apa] Mempunyai akar yang panjang (b) [Apa] Mempunyai batang berongga dan berlendair (c) [Apa] Biji benih berkulit tebal, keras dan tahan kemarau 2 Hutan Monsun Tropika Ciri-ciri: (a) [Apa] Menggugurkan daun pada musim kemarau (b) [Apa] Terdiri daripada tiga lapisan yang nyata (c) [Apa] Lantai hutan tebal, dilitupi semak samun 3 Hutan Daun Luruh Sederhana Ciri-ciri: (a) [Apa] Meluruhkan daun pada musim luruh (b) [Apa] Daun tumbuh semula dalam musim bunga (c) [Apa] Tumbuh-tumbuhan bawah jarang 4 Hutan Konifer Ciri-ciri: (a) [Apa] Profil hutan terdiri daripada satu lapisan pokok sahaja (b) [Apa] Kanopi pokok berbentuk kon (c) [Apa] Pokok terdiri daripada pokok kayu lembut Kanopi pokok berbentuk kon Mempunyai akar yang panjang Mempunyai batang berongga dan berlendair Terdiri daripada tiga lapisan yang nyata Biji benih berkulit tebal, keras dan tahan kemarau Lantai hutan tebal, dilitupi semak samun Pokok terdiri daripada pokok kayu lembut Meluruhkan daun pada musim luruh Menggugurkan daun pada musim kemarau Tumbuh-tumbuhan bawah jarang Profil hutan terdiri daripada satu lapisan pokok Daun tumbuh semula dalam musim bunga BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

59 Lengkapkan rajah di bawah dengan membandingkan taburan, ciri dan kepentingan tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar di hutan berikut. SP 4.1.3 TP 4 Buku Teks: Halaman 136 – 145 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 8.1 Kepentingan Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 8.2 Belum Menguasai : TP 4 Menguasai : TP 4 8.1 8.2 Hutan Monsun Tropika Hutan Konifer (a) [Di mana] India (b) [Di mana] Myanmar (c) [Di mana] Sri Lanka (d) [Di mana] Filipina (e) [Di mana] Thailand (a) [Di mana] Selatan Chile (b) [Di mana] Bahagian Amerika Utara (c) [Di mana] Utara Asia (d) [Di mana] Utara Eropah (e) [Di mana] Kanada Utara 1 Taburan tumbuhtumbuhan dan hidupan liar (a) [Apa] Kaya dengan pokok kayu keras (b) [Apa] Lantai hutan tebal diliputi semak-samun (c) [Apa] Pokok tumbuh secara dirian tulen seperti buluh (d) [Apa] Menggugurkan daun pada musim kemarau (a) [Apa] Kanopi berbentuk kon (b) [Apa] Batang pokok berkulit tebal, lurus dan tinggi (c) [Apa] Daun bersaiz kecil, halus dan berbentuk jarum (d) [Apa] Permukaan daun bersalut lilin 2 Ciri tumbuhtumbuhan semula jadi (a) [Bagaimana] Habitat pelbagai spesies hidupan liar (b) [Bagaimana] Membekalkan kayu keras berharga (c) [Bagaimana] Menghasilkan barangan kraf tangan (d) [Bagaimana] Mengangkut kayu balak di hutan, contohnya gajah (a) [Bagaimana] Habitat pelbagai spesies hidupan liar (b) [Bagaimana] Menghasilkan kayu lembut berharga (c) [Bagaimana] Haiwan diburu untuk mendapatkan daging dan kulit (d) [Bagaimana] Menghasilkan kayu api untuk tujuan pemanasan 3 Kepentingan tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

60 Buku Teks: Halaman 144 – 145 Kepentingan Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 8.2 Isi tempat kosong di bawah dengan jawapan yang betul tentang kepentingan tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar di kawasan hutan dunia. SP 4.1.3 TP 5 KBAT Menganalisis 1 Aktiviti pelancongan (a) Kebanyakan hutan semula jadi di dunia sesuai dijadikan sebagai pusat ekopelancongan . (b) Gajah dijadikan alat pengangkutan untuk menjelajahi kawasan Erawan National Park, Thailand. (c) Unta digunakan sebagai alat pengangkutan dan tarikan pelancongan di kawasan Gurun Panas. 2 Penghalang hakisan (a) Daun pokok yang banyak dan lebar memecahkan butiran hujan dan mengurangkan kelajuan titisan air yang jatuh ke bumi. (b) Akar pokok mampu mengurangkan air larian permukaan dan menjadi penghalang hakisan. (c) Akar pokok bakau menguatkan struktur tanah serta menahan tindakan ombak di pinggir laut. 3 Ekonomi (a) Hutan Konifer dan Hutan Monsun Tropika menghasilkan kayu untuk tujuan pembalakan. (b) Sumber kayu balak dieksport dan membekalkan bahan mentah untuk industri kertas . (c) Aktiviti pembalakan menyediakan peluang pekerjaan kepada penduduk di kawasan berhampiran. 4 Sumber perubatan (a) Batang pokok prickly pear dapat mengurangkan tahap kolesterol yang tidak baik dalam badan manusia. (b) Pokok oak mampu menyembuhkan masalah cirit-birit, sakit tekak dan luka. (c) Daun pokok pain yang kaya dengan vitamin C digunakan untuk membuat teh. (d) Biji pain berfungsi sebagai bahan antiseptik semula jadi untuk merawat luka. Untuk tujuan pembelajaran Imbas Kod QR atau layari https:// www.youtube.com/watch?v= UopR6VXkAiQ tentang kelebihan pokok prickly pear. Video Video Belum Menguasai : TP 5 Menguasai : TP 5 Ulasan: ............................................................................................................................................... Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: .................................... TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

61 Bab 9 Sumber Semula Jadi Utama dan Kerjasama Ekonomi di Dunia Tema: Geografi Kawasan Buku Teks: Halaman 150 – 159 9.1 Taburan Sumber Semula Jadi Utama di Dunia 1 Pilih kombinasi negara dan sumber tenaga bahan bakar. A Iceland – suria B Rusia – arang batu C Arab Saudi – gas asli D Amerika Syarikat – petroleum 2 Apakah sumber tenaga yang terdiri daripada sumber tenaga alternatif? I Gas asli II Biomas III Geoterma IV Arang batu A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 9.2 Krisis Sumber Semula Jadi di Dunia 3 Maklumat di bawah berkaitan dengan krisis sumber semula jadi dunia. Krisis sumber semula jadi membawa kepada krisis politik Apakah krisis sumber semula jadi tersebut? I Wujud masalah sosial II Pendapatan negara merosot III Tekanan politik terhadap negara pengeluar sumber IV Konflik wilayah tercetus kerana perebutan kawasan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 4 Bagaimanakah eksploitasi sumber yang tidak dikawal memberi impak kepada alam sekitar? I Kualiti alam merosot II Flora dan fauna terancam III Pendapatan negara pengeksport meningkat IV Kenaikan harga sumber dalam pasaran dunia A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 5 Apakah kesan kepada sesebuah negara yang kehabisan sumber? I Berlaku konflik wilayah II Ekonomi menjadi stabil III Kadar kemiskinan meningkat IV Masalah pengangguran berlaku A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 9.3 Contoh Kerjasama Ekonomi Antarabangsa 6 Antara berikut, yang manakah negara yang menganggotai pertubuhan ASEAN? I Laos II Brazil III Afrika Selatan IV Brunei Darussalam A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 7 Apakah kerjasama ekonomi antarabangsa yang dimaksudkan dalam maklumat di sebelah? • Ditubuhkan pada tahun 1989 • Menggalakkan perdagangan bebas dan pelaburan dalam kalangan anggota A Kesatuan Eropah (EU) B Pertubuhan Perdagangan Dunia (WTO) C Pertubuhan Negara-negara Asia Tenggara (ASEAN) D Pertubuhan Ekonomi Negara-negara Asia Pasifik (APEC) 9.4 Kepentingan Kerjasama Ekonomi Antarabangsa 8 Maklumat di bawah merujuk kepentingan kerjasama ekonomi antarabangsa. X Menjadi penggerak utama sektor pertanian, perladangan dan pembinaan. Apakah faktor X? A Pasaran B Teknologi C Buruh asing D Bahan mentah 9 Apakah faedah Malaysia menyertai kerjasama ekonomi antarabangsa? I Meneroka pasaran baharu II Membentuk hubungan perdagangan III Meluaskan ideologi pemerintahan IV Menerima bantuan ketenteraan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

62 Buku Teks: Halaman 150 – 151 Taburan Sumber Semula Jadi Utama di Dunia 9.1 9.1 Belum Menguasai : TP 1 Menguasai : TP 1 Namakan sumber semula jadi dan nyatakan jenisnya sama ada sumber tenaga bahan bakar atau sumber tenaga alternatif berdasarkan foto di bawah. SP 4.2.1 TP 1 (a) Sumber: [Apa] Petroleum (b) Jenis: [Apa] Sumber tenaga bahan bakar 1 (a) Sumber: [Apa] Ombak (b) Jenis: [Apa] Sumber tenaga alternatif 2 4 (a) Sumber: [Apa] Arang batu (b) Jenis: [Apa] Sumber tenaga bahan bakar (a) Sumber: [Apa] Air (b) Jenis: [Apa] Sumber tenaga alternatif 3 5 (a) Sumber: [Apa] Angin (b) Jenis: [Apa] Sumber tenaga alternatif 6 (a) Sumber: [Apa] Geoterma (b) Jenis: [Apa] Sumber tenaga alternatif BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

63 Buku Teks: Halaman 150 – 151 Taburan Sumber Semula Jadi Utama di Dunia 9.1 9.1 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2 Berdasarkan peta di bawah, namakan negara dan sumber tenaga utama di dunia yang berkaitan. SP 4.2.2 TP 2 Label Negara Sumber Tenaga A1 [Apa] Rusia [Apa] Arang batu A2 [Apa] Jepun [Apa] Suria A3 [Apa] China [Apa] Air A4 [Apa] India [Apa] Biomas A5 [Apa] Arab Saudi [Apa] Petroleum A6 [Apa] Perancis [Apa] Ombak A7 [Apa] Belanda [Apa] Angin A8 [Apa] Iceland [Apa] Geoterma A9 [Apa] Amerika Syarikat [Apa] Gas asli LIBYA U A1 A2 A3 A5 A4 A9 A7 A8 A6 Untuk tujuan pembelajaran Imbas Kod QR atau layari http:// ecotenaga.blogspot.com/p/tenagaalternatif.html untuk mengetahui dengan lebih lanjut tenaga alternatif. Video Video BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

64 Buku Teks: Halaman 152 – 153 Krisis Sumber Semula Jadi di Dunia 9.2 9.2 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3 Lengkap rajah di bawah dengan menjelaskan contoh sumber semula jadi yang menghadapi krisis di dunia. SP 4.2.3 TP 3 KBAT Menganalisis Kesan Krisis Semula Jadi di Dunia (a) Pendapatan negara pengeksport dan pengimport tidak menentu. (b) Kenaikan harga sumber petroleum dan gas asli di pasaran dunia. (c) Peningkatan kos sara hidup disebabkan pendapatan negara yang merosot, penurunan mata wang dan kuasa beli yang lemah. 1 Ekonomi (a) Berlakunya peningkatan kadar kebuluran . (b) Berlakunya peningkatan kadar kemiskinan . (c) Wujud pelbagai masalah sosial dalam kalangan masyarakat di negara terlibat. (a) Berlaku kemerosotan kualiti alam sekitar. (b) Gangguan ketidakseimbangan alam sekitar dan ekosistem. (c) Berlaku kemusnahan pelbagai spesies flora dan fauna. (d) Sumber semula jadi berkurangan . 4 Alam sekitar (a) Tekanan politik ke atas negara-negara pengeluar sumber. (b) Konflik politik dalam negara terlibat ekoran pelbagai krisis ekonomi . (c) Perebutan kawasan yang mempunyai sumber semula jadi sehingga membawa kepada konflik wilayah . 2 Politik 3 Masyarakat BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

65 Buku Teks: Halaman 158 – 159 Kepentingan Kerjasama Ekonomi di Malaysia 9.4 Huraikan kepentingan kerjasama ekonomi antarabangsa secara ringkas berdasarkan maklumat dalam jadual di bawah. SP 4.2.4 TP 4 KBAT Menganalisis Kepentingan Huraian 1 Pemindahan teknologi Menggalakkan pemindahan teknologi terutamanya antara negara maju dengan negara membangun melalui beberapa cara, iaitu: (a) [Apa] Pembelian terus barangan modal (b) [Apa] Pembelian ekuiti (c) [Apa] Perjanjian perlesenan (d) [Apa] Peraturan paten dan cap dagang (e) [Apa] Aliran sumber manusia 2 Hubungan dagangan (a) Membuka peluang antara negara untuk menjalinkan hubungan perdagangan serta mendapat keistimewaan seperti pengecualian cukai , pengurangan tarif kuota dan embargo . (b) MITI dan MATRADE merupakan agensi yang menguruskan perdagangan di Malaysia. 3 Pasaran (a) Membolehkan negara-negara yang bekerjasama untuk meluaskan pasaran eksport barangan keluaran negara masing-masing. (b) Brazil mengeksport kayu balak ke beberapa buah negara seperti India , China , Vietnam dan Singapura . (c) Rusia mengeksport arang batu ke negara-negara seperti Korea Selatan , Jepun , China dan Turki . 4 Pelaburan (a) Menggalakkan pelaburan dalam negara untuk dijadikan modal bagi memulakan sesuatu kegiatan ekonomi. (b) Terdapat dua jenis pelaburan, iaitu pelaburan ekuiti dan pelaburan langsung asing yang melibatkan pembukaan operasi syarikat asing di Malaysia. 5 Bahan mentah (a) Membolehkan sesebuah negara memperoleh bekalan bahan mentah dari rakan dagang untuk kegunaan domestik dan industri . (b) China mengimport petroleum mentah dari beberapa buah negara seperti Arab Saudi, Oman, Iraq dan Rusia. (c) Mexico dan Kanada merupakan antara negara utama yang mengimport gas asli dari Amerika Syarikat. Belum Menguasai : TP 4 Menguasai : TP 4 Ulasan: ............................................................................................................................................... Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: .................................... TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6 BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

66 Bahagian A Arahan: Jawab semua soalan. 1 Antara berikut, yang manakah terdiri daripada sumber boleh baharu? I Air II Hutan III Kaolin IV Petroleum A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 2 Kombinasi yang manakah benar tentang sumber mineral dan kegunaannya? Sumber Mineral Kegunaan A Bijih timah Bahan asas aluminium B Kuprum Wayar C Pasir Industri kimpalan D Kaolin Bahan bakar 3 Foto 1 menunjukkan sumber tenaga alternatif. Foto 1 Apakah sumber tenaga alternatif yang berkaitan dengan foto tersebut? A Suria B Angin C Ombak D Hidroelektrik 4 Sumber mineral yang penting dalam industri kimpalan ialah A pasir. B kaolin. C gas asli. D petroleum. 5 Apakah sumber mineral yang dikaitkan dengan lokasi berikut? • Merit-Pila • Silimpopon A Emas B Gas asli C Petroleum D Arang batu 6 Apakah sektor ekonomi yang dikaitkan dengan pernyataan berikut? Mengeluarkan bahan mentah terus daripada sumber semula jadi. I Perikanan II Kewangan III Perdagangan IV Perlombongan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 7 Kawasan yang dikaitkan dengan hasil pertanian di bawah ialah • Asparagus • Kobis A Kundasang. B Segamat. C Kulim. D Sibu. 8 Foto 2 menunjukkan produk kosmetik. Foto 2 Apakah industri yang dikaitkan dengan produk tersebut? A Industri inap desa B Industri berasaskan kayu C Industri berasaskan getah D Industri berasaskan kelapa sawit 9 Apakah lokasi penanaman nanas utama di Malaysia? I Labis II Pontian III Seremban IV Kota Bharu A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 10 Antara berikut, yang manakah kepentingan kegiatan ekonomi di Malaysia? I Pengurangan import II Pemindahan teknologi III Subsidi kerajaan bertambah IV Bilangan pelancong luar bertambah A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV Ujian Bulanan 2 (Bab 6 – Bab 9) BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

67 11 Apakah kawasan hutan yang dikaitkan dengan tumbuhan semula jadi di bawah? • Prickly pear • Akasia bantut A Gurun Panas B Hutan Konifer C Hutan Monsun Tropika D Hutan Daun Luruh Sederhana 12 Antara berikut, yang manakah ciri tumbuh-tumbuhan semula jadi Hutan Daun Luruh Sederhana? I Cabang dahan yang sedikit II Batang pokok berkulit tebal III Daun yang nipis dan lembut IV Spesies kayu kurang bernilai A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 13 Mengapakah haiwan di kawasan gurun bergerak aktif pada waktu malam? A Mencari makanan B Melindungi serangan musuh C Melindungi badan daripada hujan D Mengelakkan fenomena ribut pasir 14 Apakah ciri tumbuh-tumbuhan semula jadi di Hutan Monsun Tropika? A Daun pokok yang lebar B Daun berkilat dan berbulu C Tahan cuaca panas melampau D Batang pokok berbentuk silinder 15 Apakah khasiat batang pokok prickly pear sebagai sumber perubatan? I Merawat luka akibat terbakar II Merawat penyakit lemah jantung III Membantu merawat penyakit kencing manis IV Mengurangkan kolesterol tidak baik dalam badan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 16 Maklumat di bawah berkaitan dengan sumber tenaga di sebuah negara dalam Peta 1. Apakah negara tersebut? Menghasilkan sumber tenaga bahan bakar yang utama di dunia, iaitu arang batu U A B C D 17 Bagaimanakah kesan krisis sumber semula jadi terhadap alam sekitar? I Peningkatan kadar kebuluran II Kemerosotan kualiti alam sekitar III Sumber semula jadi semakin berkurangan IV Tekanan politik ke atas negara pengeluar sumber A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 18 Apakah kerjasama ekonomi antarabangsa yang dikaitkan dengan maklumat di bawah? • Ditubuhkan pada tahun 1967 • Dianggotai oleh 10 buah negara Asia Tenggara A Pertubuhan Perdagangan Dunia (WTO) B Pertubuhan Negara-negara Asia Tenggara (ASEAN) C Pertubuhan Ekonomi Negara-negara Asia Pasifik (APEC) D Segi Tiga Pertumbuhan Indonesia, Malaysia dan Singapura (IMS-GT) 19 Antara berikut, yang manakah cara pemindahan teknologi antara negara maju dengan negara membangun? I Pembelian ekuiti II Perjanjian pelesenan III Hubungan dua hala antarabangsa IV Pemberian hak cipta dan pelesenan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 20 Apakah kerjasama ekonomi yang berkaitan dengan agensi dalam Foto 3? Foto 3 A Pertanian B Pelancongan C Perdagangan D Perlombongan BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

68 Bahagian B Arahan: Jawab semua soalan. Peta 1 menunjukkan saliran di Malaysia. U E2 E1 E3 E4 Peta 1 1 (a) Apakah jenis sumber tenaga yang dikaitkan dengan kawasan yang ditandakan dalam Peta 1? [Apa] Air (empangan hidroelektrik) merupakan sumber boleh baharu. (b) Namakan stesen jana kuasa hidroelektrik yang bertanda: E1: [Di mana] Empangan Temenggor E2: [Di mana] Empangan Kenyir E3: [Di mana] Empangan Bakun E4: [Di mana] Empangan Tenom Pangi (c) Berikan dua faktor yang menyebabkan negara kita berpotensi menjana kuasa hidroelektrik. (i) [Apa] Hujan lebat yang diterima sepanjang tahun melebihi 2 600 mm. (ii) [Apa] Aliran sungai yang deras di hulu sungai/isi padu air sungai yang banyak atau tinggi. (d) Bagaimanakah tenaga elektrik dihasilkan daripada sumber air ini? [Bagaimana] Empangan perlu dibina di hulu sungai yang merupakan tambak yang dibina untuk menahan aliran air. Air sungai yang diempang, apabila dilepaskan akan memutarkan turbin lalu menghasilkan tenaga elektrik. (e) Apakah kesan jika berlaku penerokaan hutan di kawasan sekitar empangan hidroelektrik? [Apa] Kawasan tadahan air musnah menyebabkan kekurangan air di kolam tadahan dan hakisan berlaku menyebabkan sungai berdekatan keroh, tercemar dan cetek. BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

69 Soalan 2 berdasarkan Peta 2 di bawah. Peta 2 2 (a) Berdasarkan Peta 2, namakan sumber tenaga alternatif tersebut. W: [Apa] Geoterma Y: [Apa] Air X: [Apa] Ombak Z: [Apa] Suria (b) Namakan tiga sumber tenaga bahan bakar yang dikaitkan dengan negara berikut. (i) Gas asli: [Di mana] Amerika Syarikat (ii) Petroleum: [Di mana] Arab Saudi (iii) Arang batu: [Di mana] Rusia (c) Jelaskan kesan krisis sumber semula jadi dunia terhadap masyarakat di negara tersebut. [Apa] Peningkatan kadar kemiskinan [Apa] Peningkatan kadar kebuluran [Apa] Wujud pelbagai masalah sosial dalam masyarakat (d) Nyatakan sebab Malaysia berpotensi memajukan sumber tenaga suria. [Mengapa] Menerima cahaya matahari terik melebihi 6 jam sehari [Mengapa] Kemajuan teknologi pembuatan panel suria/alat fotovoltaik [Mengapa] Malaysia mengalami iklim Khatulistiwa yang panas dan lembap sepanjang tahun [Mengapa] Suhu yang tinggi dengan min suhu kira-kira 27°C Bahagian C Arahan: Jawab semua soalan di bawah. 1 (a) Mengapakah negara kita perlu menjana sumber tenaga alternatif? Berikan alasan anda. (b) Terangkan kepentingan kepelbagaian sumber semula jadi dalam pembangunan ekonomi di Malaysia. 2 (a) Huraikan kesan krisis sumber semula jadi dunia terhadap ekonomi sesebuah negara. (b) Terangkan kepentingan sesebuah negara untuk mengadakan kerjasama ekonomi antarabangsa. U W X Y Z Imbas kod QR untuk mendapatkan Set jawapan Ujian Bulanan-2 (Bahagian C) BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA

70 Bab 10 Sumber Hutan Tema: Isu dan Pengurusan Alam Sekitar Buku Teks: Halaman 164 – 174 10.1 Sumber Hutan 1 Negeri yang manakah mempunyai keluasan hutan paling luas ialah A Sabah. B Melaka. C Pahang. D Sarawak. 10.2 Kepentingan Pengurusan Sumber Hutan di Malaysia 2 Apakah kepentingan sumber hutan di Malaysia? A Meningkatkan suhu B Menggalakkan sektor ekopelancongan C Menjana sumber tenaga hidroelektrik D Mengekalkan keseimbangan ekosistem 3 Foto di bawah menunjukkan hutan paya bakau. Foto 1 Apakah kepentingan sumber hutan tersebut? A Dijadikan bakul B Dianyam menjadi tikar C Dijadikan cerucuk kelong D Membekalkan sumber makanan 4 Maklumat berikut berkaitan dengan taman negara di Malaysia. • Taman Negara EndauRompin • Taman Negara Niah Apakah aktiviti yang berkaitan dengan kawasan tersebut? A Pembalakan B Perindustrian C Ekopelancongan D Pertanian pindah 10.3 Usaha Pemeliharaan dan Pemuliharaan Sumber Hutan di Malaysia 5 Maklumat di bawah berkaitan dengan pemeliharaan dan pemuliharaan sumber hutan. • Bandar berkonsepkan teknologi hijau • Bandar dalam taman Apakah usaha tersebut? A Geopark B Taman negara C Hutan simpan D Pembangunan lestari 6 Apakah langkah pemeliharaan sumber hutan? I Melindungi sumber hutan II Merancang dan mengurus sumber hutan III Mengembalikan kepada keadaan asal IV Membaik pulih sumber hutan yang telah diteroka A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 10.4 Peranan Agensi dalam Pengurusan Hutan di Malaysia 7 Apakah agensi yang dimaksudkan? Memelihara kepelbagaian biologi dunia A World Wide Fund (WWF) B Jabatan Alam Sekitar (JAS) C Sahabat Alam Malaysia (SAM) D Institut Penyelidikan Perhutanan (FRIM) 8 Agensi kerajaan yang manakah terlibat dalam pengurusan hutan? A Jabatan Alam Sekitar (JAS) B Malaysian Nature Society (MNS) C Sahabat Alam Malaysia (SAM) D Institut Penyelidikan Perhutanan (FRIM) 9 Rajah 1 menunjukkan agensi bukan kerajaan. Rajah 1 Apakah peranan agensi tersebut? A Melindungi hutan serta tanah lembap B Menjalankan penyelidikan perhutanan C Memelihara kepelbagaian biologi dunia D Mendidik masyarakat tentang pembangunan lestari BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKTIMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BAKILMU BAKTI SDN. BHD. PENERBIT ILMU BA