BAB 8
KERADIOAKTIFAN
SAINS TINGKATAN 3
OLEH CIKGU NOOR HAZWANI BT OTHMAN
DI AKHIR PEMBELAJARAN, PELAJAR DAPAT:
1. Menyatakan 2 contoh sinaran mengion bagi jenis gelombang dan zarah.
2. Maksud sinaran mengion
3. Menerangkan 4 ciri bagi sinaran radioaktif (cas, kuasa penembusan, kuasa
pengionan dan pemesongan medan magnet)
4. Menyatakan 3 sumber sinaran mengion semulajadi dan buatan manusia
5. Menerangkan ukuran bagi sinaran mengion serta risiko terdedah.
6. Menerangkan 3 cara mengatasi risiko terdedah.
8.3 SINARAN
MENGION DAN
SINARAN TIDAK
MENGION
APA ITU SINARAN?
Terdapat 2 cara sinaran berlaku :
SINARAN MENGION Apabila suatu sinaran seperti sinaran radioaktif
melintasi udara dan menghasilkan ion positif dan ion
negatif, sinaran ini dikenali sebagai sinaran mengion
Sinaran ++ Sinaran
- -- mengion
- ++
Udara mengion
SINARAN Sinaran tersebut mempunyai TENAGA YANG
MENGION MENCUKUPI untuk mengeluarkan elektron
daripada atom/molekul neutral
SINARAN TIDAK MENGION Sinaran
Sinaran tidak
mengion
JENIS – JENIS SINARAN (GELOMBANG)
JENIS SINARAN (ZARAH)
• Berasal dari bahan
radioaktif
• Bahan radioaktif
membebaskan sinaran
ketika proses pereputan
• Terdapat tiga jenis sinaran
radioaktif yang merupakan
sinaran mengion :
JENIS – JENIS SINARAN RADIOAKTIF
Sinaran alfa Sinaran gama
Sinaran beta
SUMBER SINARAN MENGION DALAM ALAM SEKITAR
SINARAN KOSMIK
• sinaran bertenaga tinggi yang dihasilkan di
luar Sistem Suria atau dari galaksi yang
lain.
• Juga dikenali sebagai sinaran kosmik
galaktik.
• Teleskop Cherenkov di Gunung Hopkins,
Amerika Syarikat digunakan untuk
mengesan sinaran kosmik
SINARAN LATAR BELAKANG
• Sinaran mengion yang wujud di
persekitaran
• sinaran bumi merangkumi 3
jenis :
i) hidupan di Bumi
ii) udara
iii) tanah
SINARAN CAHAYA MATAHARI
• Sinaran infra merah
• Cahaya Nampak
• Sinaran ultra ungu
SUMBER SINARAN MENGION SEMULA JADI
UNIT PENGUKURAN DOS SINARAN
LATAR BELAKANG
• Sinaran mengion yang diserap ke dalam badan
manusia akan merosakkan sel badan.
• Oleh itu, kesan biologi daripada sinaran
mengion terhadap badan manusia diukur dalam
kuantiti yang dikenali sebagai dos
• Unit SI = Sievert (Sv)
• 1 dos Sv = 1 Joule tenaga yang diserap oleh 1 kg
tisu hidup
PENGUKURAN SINARAN LATAR
BELAKANG DENGAN ALAT:
PEMBILANG GEIGER (TERRA-P
RADIATION METER)
ARAS DOS SINARAN
LATAR BELAKANG
YANG SELAMAT
• < 0.2 μSv/j
• < 0.0002 mSv/j
• < 1 752 μSv/tahun
• < 1.752 mSv/tahun
Aras selamat
• < 0.2 μSv/j
• < 0.0002 mSv/j
• < 1 752 μSv/tahun
• < 1.752 mSv/tahun
CARA ATASI PENERIMAAN SINARAN MENGION TAHAP SELAMAT
Jarak Guna kaca
menonton mata anti
TV sekurang-
kurangnya 2 UV
meter
Ambil Memakai
rawatan pakaian yang
sinaran X selamat dalam
pada doktor mengendalikan
bertauliah kes kebocoran
Pakai krim Elakkan
muka makanan
tercemar
bersesuaian
SINARAN KOSMIK
• Waktu bekerja seorang
juruterbang dihadkan
untuk tempoh tertentu
kerana juruterbang
terdedah kepada sinaran
kosmik.
MARIE DAN IRENE CURIE
• Marie dan Irene Curie merupakan pasangan ibu-
anak perempuan yang tunggal menerima tiga
Hadiah Nobel.
• Irene Curie, anak perempuan Marie Curie, pula
menerima Hadiah Nobel dalam Kimia pada tahun
1935.
• Tanpa menyedari risiko terdedah kepada sinaran
mengion, mereka mati kerana menghidap penyakit
kanser yang disebabkan oleh pendedahan kepada
sinaran gama yang berlebihan dalam kajian mereka.
DI AKHIR PEMBELAJARAN, PELAJAR DAPAT:
1. Menyatakan 2 contoh sinaran mengion bagi jenis gelombang dan zarah.
2. Maksud sinaran mengion
3. Menerangkan 4 ciri bagi sinaran radioaktif (cas, kuasa penembusan, kuasa
pengionan dan pemesongan medan magnet)
4. Menyatakan 3 sumber sinaran mengion semulajadi dan buatan manusia
5. Menerangkan ukuran bagi sinaran mengion serta risiko terdedah.
6. Menerangkan 3 cara mengatasi risiko terdedah.
LATIHAN KELAS SAINS (27 OKTOBER 2021)
Lengkapkan latihan live worksheet berikut :
https://www.liveworksheets.com/cb2159542yo
https://www.liveworksheets.com/sk2272663sf