GazetaGUMed_2020_grudzien

ROK 30 GRUDZIEŃ 2020 NR 12 (360) ISSN 2657-4640

G A Z E TA G UMed

MIESIĘCZNIK GDAŃSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO kontynuacja Gazety AMG

sharing is caring 5 DgzriuedńnWia o–loMnitęadrizaytnuarodowy

Temat numeru – Wolontariat
i działania prospołeczne | 43

Gazeta GUMed Zastępca Przewodniczącego Nakład
Rady Programowej 600 egzemplarzy
Miesięcznik Gdańskiego Wiesław Makarewicz
Uniwersytetu Medycznego Warunki prenumeraty
Rada Programowa
Wydawca Barbara Kochańska Cena rocznej prenumeraty krajowej
Gdański Uniwersytet Medyczny Wioletta Mędrzycka-Dąbrowska (11 zeszytów) wynosi 100 zł,
ul. M. Skłodowskiej-Curie 3a Antoni Nasal pojedynczy numer – 9 zł.
80-210 Gdańsk
Redakcja i korekta językowa Należność za prenumeratę należy wpłacać na
Adres redakcji Joanna Śliwińska konto Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk Jolanta Świerczyńska-Krok z dopiskiem prenumerata Gazety GUMed.
telefon: 58 349 15 37
e-mail: [email protected] Skład i opracowanie graficzne Santander Bank Polska S. A.
www.gazeta.gumed.edu.pl Izabela Szeibelis-Deskiewicz Oddz. Gdańsk
76 1090 1098 0000 0000 0901 5327
Redaktor naczelna Współpracownicy
Małgorzata Omilian-Mucharska Janusz Limon Redakcja zastrzega sobie prawo
Paweł Kabata niewykorzystania materiałów
Przewodniczący Marek Bukowski niezamówionych, a także prawo do skracania
Rady Programowej Agata Knurowska i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów.
Bolesław Rutkowski Karolina Hecold (Dział Studencki)
Oliwia Rak (Dział Studencki) Wyrażane opinie są poglądami autorów
Paweł Sudara i nie zawsze odzwierciedlają stanowisko
Janusz Springer redakcji oraz władz Uczelni.
Juliana Orrego Castellanos
Koncepcja i opracowanie graficzne okładki
Druk Izabela Szeibelis-Deskiewicz
Bernardinum Sp. z o.o.
ul. Biskupa Dominika 11, 83-130 Pelplin

Tegoroczne święta Bożego Narodzenia Siły, wytrwałości, ostrożności
będą inne niż do tej pory. i cierpliwości, a także wzajemnej
życzliwości i spokoju w zaciszu
Choć nie spotkamy się jak zawsze bezpiecznego domowego ogniska
w szerokim, rodzinnym
lub przyjacielskim gronie, Czytelnikom i Sympatykom
Gazety GUMed
niezmiennie pragniemy życzyć sobie
tego, co najlepsze. życzy

Niech w naszych domach zagości Zespół redakcyjny
radość i nadzieja, bo po nocy i współpracujący autorzy
przychodzi dzień, a przed nami

dni dłuższe, jaśniejsze, piękniejsze…

SPIS TREŚCI GRUDZIEŃ 2020

Z ŻYCIA UCZELNI PREZENTACJE JEDNOSTEK KLINICZNYCH | CZ. 3

04 Uczelnia badawcza – nowe formy wsparcia dla naukowców 30 Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej
Tomasz Bączek Marcin Renke

04 Centrum Analiz Biostatystycznych i Bioinformatycznych 32 KADRY GUMed
Anna Supernat
32 NEKROLOGI
05 Centrum Doskonałości Publikacyjnej
Agnieszka Anielska WIADOMOŚCI Z UCK

05 Uczelnia członkiem The Baltic University Programme 33 Trombektomia mechaniczna u pacjentów z koronawirusem
06 Kolejne patenty dla wynalazków naszych naukowców 34 Centra COVID-19 UCK
07 Wspieramy młodych naukowców
z Łukaszem Michalewskim rozmawiał Łukasz Wojtowicz
Joanna Śliwińska 35 Nagrody jubileuszowe UCK
08 Trudny zabieg angioplastyki wieńcowej
JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI
Michał Chmielecki
09 Dziekanem być... 36 Świętujemy trzecie ćwierćwiecze.
Cz. 3 | Symbole uniwersyteckie
Maria Dudziak Bartłomiej Siek

KONFERENCJE 38 Wspomnienia absolwenta – seniora.
Cz. 2 | Profesorowie – założyciele Uczelni
13 Jubileuszowa Konferencja Sekcji Krążenia Płucnego PTK Brunon Lesław Imieliński
Ewa Lewicka
TEMAT NUMERU – WOLONTARIAT I DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE
NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE
43 Gotowi zmieniać świat
14 Uczelnia w US News Best Global Universities Rankings Małgorzata Omilian-Mucharska
14 Nagroda Ministra Zdrowia dla naszego naukowca
15 Sukcesy dr hab. Elżbiety Senkus-Konefki 44 Damian Szczesny
44 Paweł Sudara
Joanna Śliwińska 45 Wiesław Makarewicz
16 Granty NCN dla naszych naukowców 45 Dariusz Giers
46 Karolina Tiutiurska
POLECAMY CZYTELNIKOM 47 Aleksandra Furmańska
47 Joanna Popiołek
17 Książka i film o prof. Wacławie Szybalskim
DZIAŁ STUDENCKI – RemediuM
SYLWETKI PROFESORÓW TYTULARNYCH
49 4 powody, dla których warto zostać wolontariuszem
18 Prof. dr hab. Ewa Iżycka-Świeszewska (także w czasach pandemii)
wywiad przeprowadziła Małgorzata Omilian-Mucharska Karolina Hecold

VARIA 54 Wolontariat – sposób na studencką aktywność
Sandra Szmigiel
23 Nauka po stronie kobiet
Janusz Limon 55 Peer Support – na odsiecz pierwszakom
Karolina Biernacka
BIBLIOTEKA INFORMUJE
56 Breaking the stereotype – international edition. Delhi
25 Uczelniane repozytorium, czyli tysiące pełnych tekstów Sheen Razdan
publikacji dostępnych dla wszystkich
Anna Grygorowicz, Elżbieta Kraszewska

ZDROWIE

28 Badanie kliniczne japońskiego leku przeciwko
koronawirusowi COVID-19jest realizowane w Polsce
Tomasz Smiatacz, Blanka Seklecka

rys. Alina Boguszewicz

04 Z ŻYCIA UCZELNI

Uczelnia badawcza
– nowe formy wsparcia dla naukowców

PROF. DR HAB. TOMASZ BĄCZEK Mamy świadomość, że aby uzyskane środki przełożyły się na
Pełnomocnik Rektora ds. Programu wysoką pozycję naszego Uniwersytetu, naszym pracownikom
Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia potrzebne jest kompleksowe wsparcie. Wiemy, że wysoka ja-
Badawcza kość badań nie może być dziełem przypadku. Dlatego zapla-
nowaliśmy szereg inicjatyw, które mają wesprzeć naukowców
Uzyskanie przez Gdański Uniwersytet Medyczny statu- w codziennej pracy. Wprowadzane rozwiązania mają odcią-
su uczelni badawczej nie było dziełem przypadku. Wysoka żyć badaczy, dzięki czemu będą mogli w pełni skoncentrować
ocena dorobku Uczelni wystawiona przez ekspertów to efekt się na działalności naukowej. Poniżej prezentujemy pierwsze
wieloletniej pracy kilku pokoleń naszych pracowników. dwa z nich – Centrum Analiz Biostatystycznych i Bioinfor-
matycznych oraz Centrum Doskonałości Publikacyjnej.
Przed nami wielka szansa, a jednocześnie poważne zobowiąza-
nie. Dostaliśmy swoisty kredyt zaufania. Musimy wykorzystać ją Serdecznie zachęcam do zapoznania się z zakresem ich dzia-
tak, aby w przyszłej ewaluacji wykazać, że dodatkowe środki rze- łalności i korzystania z nowych form wsparcia.
czywiście udało się nam efektywnie spożytkować i dzięki nim
rozwinęliśmy działalność naukową na najwyższym poziomie.

CENTRUM ANALIZ BIOSTATYSTYCZNYCH I BIOINFORMATYCZNYCH

DR ANNA SUPERNAT dynczych komórek), a także innych inicjatywach naukowych
Koordynatorka CABiB, wymagających przetwarzania dużej ilości danych. Dodat-
Zakład Onkologii Translacyjnej kowo jego działalność będzie obejmowała wykorzystanie
sztucznej inteligencji w przetwarzaniu danych obrazowania
Ideą Centrum Analiz jest ułatwienie prac zespołom badaw- oraz klasyfikacji próbek pochodzących od pacjentów.
czym poprzez podniesienie doskonałości naukowej publi-
kowanych rezultatów i składanych wniosków grantowych. Jedną z kluczowych inicjatyw Centrum Obliczeniowego jest
Kluczowym obszarem jego działania jest wsparcie procesu tworzona Klinika Biostatystyczna, oferująca pracownikom
badań naukowych i badań klinicznych w zakresie biostatysty- oraz doktorantom GUMed możliwość przedyskutowania
ki i bioinformatyki, szczególnie w kontekście Priorytetowych optymalnego podejścia do statystycznej analizy danych. Cen-
Obszarów Badawczych. Centrum zatrudnia biostatystyków trum zapewni badaczom fachowe wsparcie na każdym etapie
oraz bioinformatyków, których praca wzmocni interdyscypli- prowadzenia badań, począwszy od projektowania metodolo-
narność w badaniach prowadzonych w GUMed. gii pomiarów, poprzez pozyskiwanie i analizę danych, aż po
ostateczną ich interpretację.
Centrum będzie oferowało szeroki zakres usług związany
z analizą big data. Do profilu zalicza się między innymi Kontakt
wsparcie przy projektach bazujących na wysokoprzepusto-  [email protected]
wym sekwencjonowaniu DNA i RNA (w tym analiza poje-  tel. 58 349 14 38

GAZETA GUMed grudzień 2020

Z ŻYCIA UCZELNI 05

CENTRUM DOSKONAŁOŚCI PUBLIKACYJNEJ

AGNIESZKA ANIELSKA będzie oparty na współpracy z zainteresowanymi pracownikami
Koordynatorka CDP, Uczelni (w tym emerytowanymi profesorami związanymi z Uni-
Sekcja Promocji wersytetem) oraz naukowcami współpracującymi (w tym profe-
sorami wizytującymi). Z pewnością będzie to okazja do uzyskania
Potencjał naukowy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego cennych uwag od doświadczonych uczonych oraz udoskonalenia
to ponad tysiąc pracowników naukowych i ponad trzystu przygotowywanych tekstów.
doktorantów aktywnych publikacyjnie w krajowym i między-
narodowym obiegu naukowym. Wysokiej jakości publikacje obiecujących wyników badań afiliowane
przy GUMed gwarantują dotarcie do szerokiej grupy czytelników.
Z myślą o nich powstało Centrum Doskonałości Publikacyjnej. Będzie to nasz wkład w globalne usieciowienie wiedzy, a zarazem
W jego ramach oferujemy kompleksowe wsparcie w zakresie element wzmocnienia prestiżu i pozycji Uczelni oraz zwiększenia
komunikacji wyników badań, w szczególności na różnych eta- naszej rozpoznawalności na arenie międzynarodowej. Chcemy mo-
pach przygotowania anglojęzycznych publikacji naukowych. tywować do realizacji ambitnych celów, dlatego wszystkie jednostki,
Naszym celem jest m.in. wsparcie autorów w uzyskaniu moż- których pracownicy będą publikować prace w najbardziej renomo-
liwie najwyższej jakości językowej, redakcyjnej oraz graficznej wanych czasopismach (Q1) otrzymają refundację kosztów ponie-
zgłaszanych do czasopism naukowych publikacji. sionych na proof reading i/lub tłumaczenie tych artykułów.

Dysponujemy bazą współpracujących firm, które świadczą Wszystkie osoby zainteresowane popularyzacją wyników prowa-
profesjonalne usługi translatorsko-korektorskie na najwyż- dzonych prac zachęcamy również do zapoznania się ze stronami
szym poziomie (zgodne z wymaganiami czasopism z listy fi- naukatoludzie.gumed.edu.pl oraz scienceispeople.mug.edu.pl, na
ladelfijskiej). Doradzimy i możemy pośredniczyć w kontakcie których w formie krótkich materiałów filmowych prezentujemy
i realizacji tego rodzaju usług. Autorzy prac, którzy potrzebują osiągnięcia pracowników Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
wsparcia w zakresie oprawy wizualnej tekstu i zaawansowanej
grafiki (opracowywanie/edytowanie elementów graficznych W przyszłym roku planujemy rozwinięcie działalności Centrum
w tekstach, np. rycin, tabel, wykresów) również mogą liczyć na w zakresie organizacji warsztatów poświęconych doskonaleniu
naszą pomoc. We współpracy z Biblioteką Główną zapewnia- umiejętności prezentacji wyników badań naukowych, zarówno
my dostęp do baz wydawnictw naukowych, pomagamy rów- w formie publikacji, jak i wystąpień konferencyjnych. O kolej-
nież w wyszukiwaniu i analizowaniu informacji pomocnych nych możliwościach wsparcia będziemy informować na bieżąco na
w doborze czasopism naukowych do publikacji prac. uczelnia-badawcza.gumed.edu.pl.

Pracujemy nad uruchomieniem systemu umożliwiającego Kontakt
badaczom wewnętrzną recenzję merytoryczną manuskryp-  [email protected]
tów prac przed ich wysłaniem do opublikowania. System ten  58 349 11 63

Uczelnia członkiem The Baltic
University Programme

Gdański Uniwersytet Medyczny dołączył do inicjatywy The rozwoju i ochrony środowiska. Głównym celem Programu
Baltic University Programme (BUP).To jedna z największych jest wzmocnienie silnych regionalnych społeczności eduka-
platform współpracy uniwersyteckiej na świecie, zrzeszająca cyjnych i badawczych, ale także zwiększenie świadomości na
ponad 90 uniwersytetów w regionie Morza Bałtyckiego, w temat wspólnych obszarów zainteresowania. Inicjatywa nie-
tym 25 polskich uczelni wyższych. Nasz Uniwersytet w tym sie wiele korzyści dla studentów, doktorantów, naukowców
gronie reprezentuje dr Maciej Grzybek, pełnomocnik Rek- i nauczycieli akademickich, stwarzając możliwość udziału
tora ds. rozwoju Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej. w konferencjach, szkoleniach i seminariach. Bieżąca oferta
dostępna jest na stronie The Baltic University Programme
Ideą BUP jest realizowanie wspólnych działań w zakresie https://www.balticuniv.uu.se/upcoming-events/
edukacji, jak również badań dotyczących zrównoważonego

GAZETA GUMed grudzień 2020

06 Z ŻYCIA UCZELNI

Kolejne patenty dla wynalazków naszych
naukowców

Peptyd RDKVYR lub jego farmaceutycznie dopuszczalna sól do Badania prowadzone przez zespół naukowców z Katedry
zastosowania w procesie regeneracji tkanki złożonej i gojenia się i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii oraz Kate-
ran u ssaków to kolejny wynalazek naukowców Gdańskiego dry i Zakładu Patomorfologii GUMed pozwoliły potwierdzić
Uniwersytetu Medycznego, któremu przyznano patent. Jego zwiększoną ekspresję białek STAT3 w tkankach raka pod-
współautorami ze strony Uczelni są: prof. dr hab. Michał stawnokomórkowego skóry, a dodatkowo wskazały na rolę
Pikuła, prof. dr hab. Arkadiusz Piotrowski, dr inż. Mile- białek STAT5A, STAT5B oraz STAT6 w patogenezie no-
na Deptuła, dr Anna Wardowska, dr Natalia Filipowicz, wotworu. Wydaje się, że białka te mogą stanowić potencjalny
dr Piotr Madanecki oraz mgr Alina Mieczkowska. Wynala- punkt uchwytu dla nowych ukierunkowanych molekularnie
zek powstał w ramach grantu Narodowego Centrum Badań metod leczenia stosowanych w postaci miejscowej. Obecnie
i Rozwoju REGENNOVA kierowanego przez prof. dr hab. białko STAT3 stanowi punkt uchwytu dla jednego z nowych
Sylwię Rodziewicz-Motowidło z Uniwersytetu Gdańskiego. leków stosowanych miejscowo w leczeniu innego nowotworu
skóry – ziarniniaka grzybiastego (WP1220).
Projekt dotyczy nowego zastosowania peptydu o sekwencji
RDKVYR jako stymulatora gojenia się ran. Problem trudno ***
gojących się ran (przewlekłych) dotyczy milionów ludzi na
całym świecie i może być spowodowany wieloma czynnika- Kolejne zgłoszenie do Urzędu Patentowego dotyczy obsza-
mi, takimi jak zaawansowany wiek, cukrzyca, choroby zapalne, ru przeciwdziałania pandemii COVID-19. Zespół naukow-
onkologiczne, zakażenia skóry itd., dlatego intensywnie poszu- ców z różnych ośrodków akademickich w Polsce, z udziałem
kuje się czynników i metod przyspieszających gojenie ran. Wy- międzynarodowym, opracował Urządzenie izolujące pacjenta
nalazek, po przeprowadzeniu odpowiednich prób klinicznych, z podejrzeniem choroby zakaźnej. Pracom badaczy przewod-
mógłby stać się zupełnie nowym środkiem ułatwiającym goje- niczył dr hab. Łukasz Szarpak z Uczelni Medycznej im.
nie ran przewlekłych powstałych na podłożu różnych chorób. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. W opracowanie
urządzenia zaangażowany był również prof. dr hab. Miłosz
Wyniki badań nad opatentowanym związkiem zostały także Jaguszewski z I Katedry i Kliniki Kardiologii Gdańskiego
opublikowane w pracy Imunofan–RDKVYR Peptide–Stimu- Uniwersytetu Medycznego. W skład zespołu weszli także:
lates Skin Cell Proliferation and Promotes Tissue Repair (Mo- prof. dr hab. Krzysztof Filipiak (Warszawski Uniwersytet
lecules, 2020), która powstała pod kierunkiem prof. Michała Medyczny), prof. dr hab. Jerzy Ładny (Uniwersytet Medycz-
Pikuły z Pracowni Inżynierii Tkankowej i Medycyny Rege- ny w Białymstoku), dr hab. Jacek Smereka (Uniwersytet Me-
neracyjnej GUMed oraz prof. Sylwii Rodziewicz-Motowidło dyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu), dr hab. Szymon
z Katedry Chemii Biomedycznej UG. Białka (Śląski Uniwersytet Medyczny), dr Marek Dąbrowski
(Uniwersytet Medyczny w Poznaniu) oraz Henry Paul Hagen
Prace nad wynalazkiem oraz publikacją zostały sfinansowane (Adroit Surgical LLC, USA).
przez NCBR w ramach program STRATEGMED1 grantu
REGENNOVA Nowe technologie farmakologicznej stymulacji Opatentowane urządzenie izolujące służy poprawie bezpie-
regeneracji (STRATEGMED1/235077/9/NCBR/2014), re- czeństwa pacjentów i personelu medycznego dzięki zastoso-
alizowanego w latach 2014-2018. Prace nad patentem były waniu m.in. specjalnego systemu filtracji powietrza, a także
prowadzone wspólnie z badaczami z Uniwersytetu Gdań- uszczelnianych otworów inspekcyjnych umożliwiających
skiego (Lider konsorcjum), Politechniki Gdańskiej, Instytutu przeprowadzenie procedur medycznych. Główną jego zale-
Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warsza- tą jest zmniejszenie ryzyka kontaminacji otoczenia pacjenta
wie oraz firm Medventures oraz Pro Science. podczas różnego typu zabiegów medycznych, w tym zabez-
pieczenia dróg oddechowych pacjenta z jednoczesnym za-
*** pewnieniem możliwości prowadzenia tlenoterapii biernej
i czynnej. Ponadto urządzenie umożliwia bezpieczny trans-
Przedmiotem drugiego patentu jest wynalazek Białka STA- port pacjenta ambulansem z jednoczesnym zmniejszeniem
T5A, STAT5B, STAT6 jako biomarker raka podstawnokomór- ryzyka kontaminacji karetki. Dodatkowym atutem jest rów-
kowego skóry (P.427603), którego twórcami są: dr Martyna nież zmniejszenie ryzyka kontaminacji pomieszczeń i sprzętu
Sławińska, dr Joanna Lakomy, prof. dr hab. Wojciech medycznego, np. podczas procedur wykonywania badań obra-
Biernat, prof. dr hab. Małgorzata Sokołowska-Wojdyło, zowych oraz procedur operacyjnych.
mgr Joanna Karczewska, prof. dr hab. Roman J. Nowicki
oraz dr hab. Michał Sobjanek.

GAZETA GUMed grudzień 2020

Z ŻYCIA UCZELNI 07

Wspieramy młodych naukowców

Jedenaścioro studentów naszej Uczelni zostało objętych nia się nie po tym, co w danym momencie robimy, a po tym,
wsparciem w ramach pierwszej edycji programu Młody Na- co po sobie pozostawiamy.
ukowiec (Young Scientist Program) realizowanego w ramach
projektu POWER 3.5. W spotkaniu organizacyjnym, które W ramach programu zajęć warsztatowych przez kolejne 18
odbyło się online 4 listopada br., udział wzięli: prof. dr hab. miesięcy studenci będą realizowali swoje projekty naukowe
Jacek Bigda ‒ prorektor ds. rozwoju i organizacji kształcenia, pod okiem doświadczonego pracownika naukowego, ze stop-
kierownik projektu; dr hab. Tomasz Smiatacz ‒ prorektor ds. niem co najmniej doktora. Na realizację każdego z projektów
studenckich, kierownik zadania w projekcie oraz prof. dr hab. przyznano stypendium naukowe w wysokości 10 000 zł. Co
Miłosz Jaguszewski ‒ pomysłodawca i autor koncepcji zada- więcej, uczestnicy projektu będą podnosili swoje kompetencje
nia projektowego. Rozmowa dotyczyła m.in. zajęć warsztato- poprzez zajęcia warsztatowe z zakresu metodologii projektu
wych dla studentów GUMed, których innowacyjne pomysły badawczego/zarządczego/biznesowego oraz wezmą udział
projektowe zadecydowały o ich wyborze do dalszej realizacji. w certyfikowanych szkoleniach, m.in. z zakresu metodyki ba-
dań klinicznych, zarządzania projektem, procedur patentowych,
Komisja konkursowa najwyżej oceniła prace studentek i stu- kierowania zespołem oraz wybranych umiejętności zarządczych.
dentów Wydziału Lekarskiego oraz Wydziału Nauk o Zdro-
wiu. W gronie laureatów znaleźli się reprezentanci kierunku Jednocześnie informujemy, że już niedługo Uczelnia rozpocz-
lekarskiego: Małgorzata Styczewska (V r.), Karolina Pluta nie nabór studentów różnych kierunków studiów do programu
(V r.), Julia Urbaez Gomez (V r.), Mikołaj Młyński (V r.), certyfikowanych szkoleń, którego celem jest wsparcie osób za-
Mikołaj Opiełka (IV r.), Mateusz Guziak (IV r.), Bartosz interesowanych rozwojem kompetencji i umiejętności o charak-
Sobocki (IV r.), Krzysztof Klimiuk (IV r.), Wojciech Na- terze zawodowym, m.in. w zakresie zarządzania projektami, za-
zar (III r.), Maria Renke (III r.) oraz studentka III r. kierun- rządzania zespołem, komercjalizacji wyników prac badawczych.
ku psychologia zdrowia Julia Gwiazda.
Powyższe inicjatywy realizowane są w ramach projektu PO-
– Celem programu Młody Naukowiec jest kształcenie przy- WER 3.5 pt. Wielomodułowy program poprawy efektywności
szłej kadry naukowej, rozwój kompetencji osobistych, szko- i jakości funkcjonowania Gdańskiego Uniwersytetu Medycz-
lenie z zakresie prowadzenia prac o charakterze badawczym nego, zadanie 3 – Program poprawy kompetencji studentów
i nie tylko – mówi prof. Jaguszewski. – Osobiście bardzo cie- (moduł 2). Projekt GUMed jest współfinansowany przez
szę się, iż to właśnie moja Alma Mater, mająca status uczelni Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Spo-
badawczej rozpoczyna – po raz pierwszy w historii – program łecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Eduka-
tutoringowy, który będzie uczył nie tylko studentów, ale i nas, cja Rozwój 2014-2020.
nauczycieli akademickich, jak prawidłowo wytyczać ścieżki
naszym wychowankom. To ważne, bo nas, akademików, oce- DR N. HUM. JOANNA ŚLIWIŃSKA
Rzecznik prasowa

GAZETA GUMed grudzień 2020

08 Z ŻYCIA UCZELNI

Trudny zabieg angioplastyki wieńcowej

już w drugiej dobie po zabiegu była gotowa
do wypisu do domu.

Impella jest rodzajem niewielkiej pompy,

którą na czas zabiegu umieszcza się poprzez

tętnicę udową w lewej komorze. W trakcie

zabiegu urządzenie potrafi w zależności od

potrzeb wygenerować rzut serca (CO) do

4,3 l/min. Powoduje to, że w najbardziej

krytycznym momencie zabiegu pompa cza-

sowo niemalże zastępuje pracę serca. Zało-

żenie pompy nie wymaga dostępu chirur-

gicznego, jest minimalnie obciążające dla

pacjenta, a nakłutą tętnicę udową zamyka

się specjalnymi „szwami automatycznymi”.

Urządzenie to stosowane jest przy wykony-

waniu złożonych zabiegów na naczyniach

wieńcowych u pacjentów z dużym ryzy-

kiem zabiegowym (ciężką niewydolnością

serca, chorobami współistniejącymi) oraz

Dr Dariusz Ciećwierz, dr Michał Chmielecki u pacjentów we wstrząsie kardiogennym (np.

w przebiegu rozległego zawału mięśnia serca). Jest to urzą-

dzenie, które niewątpliwie ratuje życie w trudnych sytuacjach

Lekarze I Kliniki Kardiologii GUMed kierowanej przez klinicznych. Dysponuje nim tylko kilka ośrodków kardiolo-

prof. Marcina Gruchałę, na co dzień operujący w Pracowni gicznych w Polsce, jest ono niezwykle kosztowne i indywidu-

Kardiologii Inwazyjnej Klinicznego Centrum Kardiologii alnie rozliczane. Lekarze mają nadzieję, że w przyszłości będą

UCK, wykonali 9 września br. zabieg rewaskularyzacji mię- mogli je szerzej stosować u swoich pacjentów.

śnia sercowego u 70-letniej pacjentki z ciężką niewydolno-

ścią serca i rozsianą trójnaczyniową chorobą wieńcową. DR MICHAŁ CHMIELECKI

Z uwagi na choroby współistniejące pacjentka nie mogła I Klinika Kardiologii

być zakwalifikowana do zabiegu kardiochirurgiczne- fot. Paweł Sudara / GUMed

go (pomostowania aortalno-

-wieńcowego). Skomplikowany

charakter zabiegu wymagał, by

w jego trakcie zastosowano bar-

dzo nowoczesne urządzenie do

wspomagania krążenia – Impel-

la CP (Abiomed). Zabieg prze-

prowadzili dr Dariusz Ciećwierz,

kierownik Pracowni oraz dr Mi-

chał Chmielecki. Po zabiegu pa-

cjentka trafiła na Oddział Inten-

sywnej Terapii Kardiologicznej, a

już w kolejnej dobie na Oddział

Szybkiej Diagnostyki Kardio-

logicznej, kierowanej przez prof.

Marcina Fijałkowskiego. Leka-

rzem prowadzącym był dr hab.

Wojciech Sobiczewski. Pacjentka

Pracownia Kardiologii Inwazyjnej UCK

GAZETA GUMed grudzień 2020

Z ŻYCIA UCZELNI 09

Dziekanem być... badań naukowych nauczycieli akademickich. Należało więc
poprosić wykładowców, aby opisali swój profil badań nauko-
PROF. DR HAB. MARIA DUDZIAK wych oraz wymienili podstawowe pozycje opublikowanego
Dziekan Wydziału Lekarskiego piśmiennictwa. Była to absorbująca praca, ponieważ miała na
w latach 2012-2020 celu zmobilizowanie kadry dydaktycznej do udzielenia odpo-
wiedzi, zwłaszcza w krótkim czasie przed zbliżającą się kon-
Nominację na dziekana Wydziału Lekarskiego uzyskałam trolą Państwowej Komisji Akredytacyjnej (PKA).
w 2012 r., po czterech latach pracy jako prodziekan lat IV-VI
dla English Division. Funkcję dziekana pełniłam osiem lat, Ustawa 2.0 zmieniła, a raczej zredukowała kompetencje
czyli dwie kadencje. Do zakresu moich obowiązków, dotyczą- dziekana, który od tej pory podejmuje decyzje i podpisuje
cych dydaktyki należało organizowanie Rad Wydziału, sprawy dokumenty dotyczące przyjmowania i skreślania studentów,
awansów naukowych, sprawy kadrowe czy konkursy na stano- jako osoba upoważniona przez rektora. Zakres działania
wiska kierownicze pracowników Uczelni. Dodatkowo przez Rady Wydziału również uległ zmniejszeniu i obecnie obej-
pierwszą kadencję pełniłam nadzór nad Zwierzętarnią Do- muje jedynie problemy dydaktyczne i sprawy personalne
świadczalną. Chciałabym podzielić się swoim doświadczeniem Wydziału Lekarskiego. Wszystkie awanse naukowe obecnie
i osiągnięciami z czasów pełnienia tych zaszczytnych funkcji. pozostają w gestii Rad Nauk: Medycznych, Farmaceutycz-
nych i Nauk o Zdrowiu.
DYDAKTYKA
KOLEGIA DZIEKAŃSKIE
Wprowadzenie Rozporządzenia MNiSW z 9.05.2012 r.,
przekształcającego rok VI na całkowicie praktyczny, w wer- Spotkania z prodziekanami to najważniejszy „warsztat pracy”
sji pierwotniej miało zastąpić staż podyplomowy i pozwolić mający na celu rozwiązywanie bieżących problemów porusza-
na zasilenie szeregów lekarzy po uzyskaniu dyplomu i prawa nych na radach pedagogicznych. Przygotowywano materiały
wykonywania zawodu jednocześnie. Oznaczało to realizację w dydaktyczne na bieżący rok akademicki, oceniano sylabusy,
100% ćwiczeń klinicznych w grupach 6-osobowych, bo tyle analizowano wyniki hospitacji na zajęciach, omawiano wyni-
obejmowało finansowanie z Ministerstwa Zdrowia. Realizacja ki ankiet studenckich i ewentualnie podejmowano działania
tego rozporządzenia była rozplanowana w tak zwanym „cyklu”, naprawcze. Kolegia były wsparciem dla dziekana dobrymi
czyli programie 6-letnim, gdzie ćwiczenia powyższe rozpocząć radami prodziekanów i polem do wspólnych dyskusji pod-
się miały za 5 lat. Nominalnie łączna ilość godzin dla 6-let- czas przygotowania raportów, między innymi dla Państwowej
nich studiów medycznych to 5600 godzin. Problemem była Komisji Akredytacyjnej czy Komisji Akredytacyjnej Uczelni
redukcja godzin ćwiczeniowych na latach wcześniejszych, aby Medycznych. Niekiedy konieczne było zaproszenie wykła-
zrównoważyć koszty zajęć. Wymagało to dziesiątek rozmów dowcy i/lub nauczyciela akademickiego celem omówienia
indywidualnych, koniecznych do przeprowadzenia tych zmian. proponowanych zmian. Odbywano również rozmowy ze stu-
Trudno było przekonać kierowników jednostek dydaktycznych, dentami, organizacyjne ze starostami lat PL i ED, a także wy-
że tzw. obciążenie dydaktyczne wróci do wartości wyjściowej jaśniano sytuacje indywidualne. W tych ostatnich konieczne
za kilka lat. Realizacja wszystkich wytycznych wprowadzone- było zachowanie rozwagi i wyważenie decyzji między życz-
go rozporządzenia stanowiła swojego rodzaju łamigłówkę, po- liwością dla studenta a wymogami regulaminowymi Uczelni.
nieważ zaproponowano podział realizowanych przedmiotów Dzięki prof. Małgorzacie Sokołowskiej-Wojdyło wprowa-
na 7 grup, narzucając jednocześnie ilość godzin i punktację dzono nowy system praktyk wakacyjnych, oparty o umowy
ECTS. Ogromną pomoc uzyskałam od prodziekanów, zwłasz- zobowiązujące jednostki lecznicze przyjmujące studentów
cza prof. Bartłomieja Ciesielskiego i prof. Marka Niedoszytko. do realizacji zapisów sylabusów praktyk, z uwzględnieniem
wszystkich wyszczególnionych w nich efektów kształcenia
Kolejne rozporządzenie MNiSW z 2016 r., wprowadzające oraz umiejętności praktycznych. Prof. Michał Żmijewski wy-
nauczanie w systemie modułów oraz podział na uczelnie ba- konał ogrom pracy w celu uzyskania akredytacji WL naszej
dawcze oraz uczelnie nauczania praktycznego wymagało dal- Uczelni i możliwości uzyskania pożyczki w USA. Rezultaty
szych zmian, zwłaszcza dla początkowych lat studiów. Wymo- tych działań będą solidną podstawą do szerszego wejścia
gi dotyczyły skoordynowania zajęć prowadzonych równolegle z naszą ofertą dydaktyczną za ocean.
na latach I-III oraz oparcia zajęć dydaktycznych na wynikach
W reakcji na sygnały od studentów, uwzględniając opinie
psychologów i lekarzy psychiatrów opiekujących się stu-
dentami, cztery lata temu z mojej inicjatywy wprowadzono
na pierwszym roku nowy przedmiot Warsztaty z psychologii.
Trening umiejętności radzenia sobie ze stresem, którego celem
jest wsparcie nowo przyjętych studentów w ich adaptacji do
nowych warunków życia i intensywnej nauki – częstokroć
bardziej wymagającej niż tego oczekiwali.

GAZETA GUMed grudzień 2020

10 Z ŻYCIA UCZELNI

REKRUTACJA STUDENTÓW
ENGLISH DIVISION

Bardzo ciekawą, ale też absorbującą

działalnością od 12 lat, z okresem peł-

nienia funkcji prodziekana dla studen-

tów ED, były postępowania rekrutacyj-

ne. Odbywały się w formie wyjazdowej

– w Szwecji, Norwegii, Stanach Zjedno-

czonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech,

Arabii Saudyjskiej, na Węgrzech oraz

w Warszawie. Kandydaci rozwiązywali

test pisemny, a następnie odbywał się

egzamin ustny, dla części z graniczną

ilością punktów, ale też w celu spraw-

dzenia znajomości języka angielskiego

w zakresie podstawowych pojęć anato- Egzamin wstępny przeprowadzony z dr. hab. Sławomirem Wójcikiem na platformie

micznych, biologicznych czy medycz- Zoom, studentka ED Nitika Reddy Anam otrzymała wiadomość o przyjęciu na studia

nych. Prace te były czasochłonne i wy-

magały dużej cierpliwości. Odbywały

się do późnych godzin wieczornych. Przed wprowadzeniem przeniosła się do nowych budynków, w czasie pełnego ob-

realizacji części testowej w formie online wymagały przewo- ciążenia dydaktycznego, medycznego. Opracowane zostały

żenia książeczek testowych. Rekrutacja odbywająca się plany budowy nowego centrum stomatologii.

w Uczelni dodatkowo dotyczyła absolwentów kursu przygo-

towawczego PREMED. Wielkim wsparciem byli dla mnie: W tej atmosferze ciągłej rewolucji uzyskaliśmy status uczel-

prof. Michał Żmijewski, dr hab. n. med. Sławomir Wójcik ni badawczej, Wydział Lekarski otrzymał kategorię A, a nasi

oraz Anna Kiszka. Wszyscy wiedzieliśmy, że trzeba przyjąć absolwenci zajmują czołowe miejsca w LEK i LDEK.

jak najwięcej kandydatów, z odpowiednim przygotowaniem,

aby poradzili sobie na studiach medycznych. Zdawaliśmy so- UDZIAŁ DZIEKANA W DZIAŁALNOŚCI

bie sprawę, że jest to wsparcie finansowe dla Uczelni. Dla NAUKOWEJ PRACOWNIKÓW UCZELNI

poprawy i sprawniejszej rekrutacji kandydatów z Arabii Sau-

dyjskiej dwukrotnie, na zaproszenie attache kulturalnego Ara- Do momentu wprowadzenia założeń Ustawy 2.0 nadzór nad

bii Saudyjskiej, wizytowaliśmy Biuro Edukacji dla Studentów postępowaniami doktorskimi, przygotowaniem do uzyskania

Europy Wschodniej w Berlinie. Poprawiło to sposób rozli- stopnia doktora habilitowanego oraz tytułu profesora pozosta-

czania opłat za studnia i wyjaśniło sposób postępowania ze wały w gestii Biura ds. Naukowych, mieszczącego się w budyn-

studentami z tego kraju. Dla poznania kultury Arabii Saudyj- ku rektoratu. Przez 6 lat wspierała mnie Mila Kroll, kierownik

skiej i władz konsularnych działających w Polsce kilkukrot- Biura. Była skarbnicą wiedzy, przepisów i praktycznych postę-

nie, na zaproszenie ambasadora w Warszawie, uczestniczy- powań. Obecnie rolę tę z powodzeniem pełni Anna Gumow-

łam w obchodach Dnia Arabii Saudyjskiej. Ukoronowaniem ska. Podczas Rady Wydziału wybierano komisję i recenzentów.

tych działań i wielką satysfakcją był dla mnie zawsze udział Wszystkie postępowania były czasochłonne i wymagały duże-

w uroczystości dyplomatorium, kiedy zrekrutowani przed go zaangażowania pracowników Biura, prodziekan ds. nauko-

sześcioma laty studenci otrzymywali do rąk dyplom lekarza. wych prof. Alicji Dębskiej-Ślizień oraz Dziekana.

Nie ukrywam, że były to wzruszające i piękne chwile, dające

uczucie spełnienia. Decyzją Rektora nadal będę brała udział Początkowo podczas Rady Wydziału odbywały się kolokwia

w rekrutacji studentów kierunku English Division. habilitacyjne w obecności czterech recenzentów, którzy wcze-

śniej zapoznawali się z dziełem i przygotowywali recenzje.

Reasumując, początkowo sylabusy były papierowe, obecnie Było to duże przeżycie dla habilitanta, ale też źródło cieka-

są elektroniczne, nikt dziś nie wyobraża sobie papierowych wej wiedzy dla członków Rady. Od kilku lat procedura uległa

zaproszeń na Radę Wydziału czy obrony doktoratów. Wpro- zmianie i po przeczytaniu zbiorczego protokołu, przygotowy-

wadzony został system jakości kształcenia. Przeszliśmy osiem wanego przez habilitacyjną komisję uczelnianą odbywała się

akredytacji KRAUM*/UKKJKL**, a przede wszystkim dwie krótka prezentacja sylwetki habilitanta. Obecnie kompeten-

PKA na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym – cje te przejęła Rada Nauk Medycznych.

z ogromnym wkładem prof. Marka Niedoszytko. Wszystkie

zakończyły się sukcesem. Pod koniec kadencji musieliśmy Nastąpiła też zmiana systemu głosowania, o którą wniosko-

przejść na nauczanie zdalne w prawie 100% zajęć. Udało się wałam – z rozdawanych na sali karteczek na system głosowa-

to osiągnąć w kilka tygodni. Większa część bazy klinicznej nia przy pomocy pilotów. Dzięki temu uległ skróceniu czas

GAZETA GUMed grudzień 2020

Z ŻYCIA UCZELNI 11

Podczas przyjmowania przysięgi. Uroczystość dyplomato- jących wzrosły w ostatnich latach. I tak od 2017 r. do na-
rium absolwentów kierunku English Division w 2020 r. szej Uczelni przyjechało odpowiednio 60, 68, 65 studentów.
Najczęściej przyjeżdżali do nas Hiszpanie i Włosi. W roku
posiedzenia i wyniki wyświetlane są obecnie na tablicy wi- 2017/18, 18/19, 19/20 wyjechało z GUMed w ramach wy-
docznej dla wszystkich członków RW. miany Erasmus+ odpowiednio 40, 42, 58 studentów. Naj-
częściej wyjeżdżali do Hiszpanii i Włoch. Program również
Ukoronowaniem postępowań i awansów naukowych była nie został zawieszony w związku z epidemią COVID-19
coroczna uroczystość promocji w bardzo godnej oprawie i w roku 2020/21 kolejni studenci aplikowali o wymianę
w Dworze Artusa w Gdańsku, z udziałem władz Uczelni w ramach Erasmus+.
oraz Chóru. W togach doktoranci i doktorzy habilitowani
odbierali dyplomy z rąk Dziekana i Rektora. KONWENT DZIEKANÓW WYDZIAŁÓW
LEKARSKICH W POLSCE
PROGRAM ERASMUS+
I CLINICAL ROTATION ABROAD Inwencja i zaproszenie do wspólnej pracy wszystkich dzieka-
nów uczelni medycznych wydziałów lekarskich zrodziła się na
Studenci ED od lat zgłaszali do dziekana prośby o moż- spotkaniu z dziekanem Wydziału Farmaceutycznego w Po-
liwość realizacji części studiów w kraju pochodzenia. Wy- znaniu, który podzielił się informacją o podobnych naradach
chodząc naprzeciw tym prośbom, z inicjatywy prof. Alicji w 2012 r. Podczas pierwszego spotkania na Kaszubach po-
Debskiej-Ślizień opracowano program Clinical Rotation wierzono mi rolę przewodniczącej Konwentu. Na zaproszenie
Abroad (CRA). Studenci anglojęzyczni mają dzięki niemu 15 uczelni, w tym niepublicznych przyjechało 12 dziekanów.
możliwość realizacji części programu na roku VI za granicą. Głównym przedmiotem spotkania było poznanie stanowiska
Program CRA został wprowadzony w roku akademickim i sposobu rozwiązywania problemów na wydziale lekarskim po-
2018/2019 decyzją Senatu GUMed, a następnie zarządze- szczególnych uczelni i próba współpracy w ujednoliceniu wpro-
niem Rektora. Studenci po spełnieniu kryteriów wyjazdu za- wadzonych, nowych dokumentów, obowiązujących od 2012 r.
mieszczonych w regulaminie CRA zaczęli realizować część
roku praktycznego (maksymalnie 2 przedmioty; maksy- Z pomocą dyrektora ds. kształcenia wyższego Ministerstwa
malnie 14 tygodni) w wybranych przez siebie szpitalach, z Zdrowia Katarzyny Chmieleckiej wstępnie opracowano ksią-
którymi podpisano umowę trójstronną. W roku 2018/19 w żeczkę umiejętności praktycznych realizowanych na VI roku.
programie wzięło udział 29 studentów VI roku kierunku le- Przygotowania ostatecznej wersji książeczki umiejętności
karskiego English Division. 23 studentów zrealizowało za podjęła się dziekan WL w Łodzi prof. Marianna Zielińska,
granicą dwa przedmioty, a 6 studentów zdecydowało się na a przetłumaczona na język angielski została w Gdańsku. Co-
realizację tylko jednego przedmiotu. W roku 2019/20 wyje- roczne spotkania zapoczątkowano w Szczecinie w listopadzie
chało 25 studentów ED. Najpopularniejszym realizowanym 2015 r. z udziałem przedstawicielki PKA – prof. Pączek. Było
przedmiotem była medycyna wewnętrzna (Internal Medicine), to bardzo pomocne w poznaniu szczegółów pracy komisji
najczęściej studenci wyjeżdżali do Szwecji. Programu nie za- i kryteriów oceny wydziału lekarskiego. Zaplanowano spo-
wieszono w związku z epidemią COVID-19 i w roku 2020/21 tkanie z ministrem zdrowia dr. Konstantym Radziwiłłem na
studenci ED aplikowali o wyjazd w ramach programu CRA. grudzień 2015 r. Kolejna narada odbyła się w siedzibie Central-
nej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych. Na zaproszenie
Wymiana w programie Erasmus+ trwa w GUMed od lat we Ministra Zdrowia drugie spotkanie odbyło się w 2016 r. Dwu-
współpracy z Działem ds. Umiędzynarodowienia Uczelni.
Liczby studentów wyjeżdżających, a zwłaszcza przyjeżdża- Z absolwentami z Arabii Saudyjskiej – Gdański Uniwersy-
tet Medyczny, 2015 r.

GAZETA GUMed grudzień 2020

12 Z ŻYCIA UCZELNI

Z prodziekanami po spotkaniu pożegnalnym. Od lewej: Podczas uroczystości promocji z habilitantami w Dworze
prof. Marek Niedoszytko, prof. Alicja Dębska-Ślizień, prof. Artusa w 2016 r.
Maria Dudziak, prof. Małgorzata Sokołowska-Wojdyło,
prof. Bartłomiej Ciesielski i prof. Michał Żmijewski

krotnie spotykaliśmy się z członkami KRAUM na zaproszenie Patrząc wstecz, były to pracowite lata, dające jednak wielką
rektora GUMed prof. Janusza Morysia. Do dziekanów dołą- satysfakcję, zwłaszcza dzięki owocnej współpracy z zespołem
czyli kierownicy biura dziekana, co ułatwiło wymianę wiedzy prodziekanów: prof. Alicją Dębską-Ślizień, prof. Małgorzatą
praktycznej działania dziekanatów. Nie wszystkie propozycje Sokołowską-Wojdyło, prof. Bartłomiejem Ciesielskim, prof.
Konwentu spotkały się z aprobatą. Utworzenie wspólnego re- Michałem Żmijewskim oraz prof. Markiem Niedoszyt-
jestru kandydatów na uczelnie medyczne, mające na celu skró- ko, kierownikiem kierunku lekarsko-dentystycznego. Nie-
cenie okresu rekrutacji nie znalazło aprobaty w oczach grona ocenionym wsparciem były także panie: Mila Kroll, Anna
rektorów. Białystok był miejscem trzeciego spotkania. Dzięki Gumowska-Włodarczyk, Wioletta Sikorska z zespołami
życzliwej współpracy powstała podstrona Konwentu na stro- pracowników z Dziekanatu ds. Naukowych i ds. Studenc-
nie KRAUM-u, gdzie zamieszczono statut i protokoły spotkań. kich. Wszystkim współpracownikom serdecznie dziękuję za
Na kolejnej naradzie – w Łodzi próbowano odpowiedzieć na zaangażowanie, wspieranie moich działań, okazaną życzli-
szereg pytań: co z ustawą o przywróceniu stażu po VI roku? czy wość i przyjazną atmosferę naszych kontaktów zawodowych.
zalecane umiejętności muszą być realizowane tylko na VI roku? Zawsze mogłam liczyć na życzliwość rektorów: poprzedniej
co z problemem przedmiotów do wyboru? jak rozliczać dydak- kadencji – prof. Janusza Morysia oraz obecnej kadencji prof.
tykę? – według Ministerstwa Zdrowia stosuje się przelicznik Marcina Gruchały. Serdecznie za to dziękuję.
6 studentów na 1 nauczyciela akademickiego, dla poprawy ja-
kości kształcenia optymalna liczebność grupy to 3 osoby czyli * Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych
½ pensum dydaktycznego – czy możliwe jest prowadzenie za- ** Uniwersytecka Komisja ds. Jakości Kształcenia na Kierunku
jęć w tym samym dniu, w innych godzinach dla różnych lat? Na
kolejnym spotkaniu w Łodzi stawiło się 27 osób, w tym kilku Lekarskim
prodziekanów i dziekanów kierunku PROF. DR HAB. MARIA DUDZIAK
stomatologicznego. Zaproszono dy-
rektora Centrum Egzaminów Me-
dycznych prof. dr. hab. n. med. Ma-
riusza Klenckiego, który przedstawił
szczegółowe dane o egzaminie.

Coroczne spotkania odbywały się Spotkanie Konwentu Dziekanów Wydziałów Lekarskich we Wrocławiu, obok Autor-
kolejno w Poznaniu, we Wrocławiu, ki od lewej: dziekan UM w Szczecinie prof. Leszek Domański, dziekan UM we Wro-
w Katowicach i ostatnie w obecnej cławiu prof. Małgorzata Sobieszczańska, dyrektor Biura Kształcenia Ministerstwa
kadencji w Gdańsku – przyjechało Zdrowia i Opieki Społecznej Katarzyna Chmielecka, dyrektor Centrum Egzaminów
na nie 66 osób. W obliczu pande- Medycznych prof. Mariusz Klencki
mii przekazanie władzy odbyło
się na spotkaniu na platformie
Zoom. Na przewodniczącą wybra-
no dziekan Wydziału Lekarskiego
w Łodzi prof. Mariannę Zielińską.
Planowana jest też kontynuacja
współpracy z KRAUM.

GAZETA GUMed grudzień 2020

KONFERENCJE 13

Jubileuszowa Konferencja
Sekcji Krążenia Płucnego PTK

PROF. DR HAB. EWA LEWICKA I miejsce – praca pt. Niecelowane analizy metabolomiczne w tęt-
Klinika Kardiologii niczym nadciśnieniu płucnym. Współautorami są: R. Wawrzyniak,
i Elektroterapii Serca A. Dąbrowska-Kugacka, E. Lewicka, J. Kwiatkowska, B. Zięba, S.
Macioszek, I. Gockowska, M. Kordalewska, J. Jacyna i M. J. Mar-
Ponad czterystu uczestników wzięło udział w jubileuszowej kuszewski. Wyniki przeprowadzonych badań uzyskano dzięki
10 Konferencji Sekcji Krążenia Płucnego Polskiego Towa- współpracy naukowców z Katedry Biofarmacji i Farmakodyna-
rzystwa Kardiologicznego, która obyła się online w dniach miki oraz Kliniki Kardiologii i Elektroterapii Serca GUMed.
5-7 listopada 2020 r. Wydarzenie zostało objęte patronatem
rektora Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Mar- II miejsce – praca pt. Ciężkie przewlekłe zakrzepowo-zatoro-
cina Gruchały. W skład komitetu organizacyjnego Konfe- we nadciśnienie płucne po splenektomii powodu wrodzonej sfe-
rencji weszli lekarze z Klinicznego Centrum Kardiologii pod rocytozy: potrzeba długotrwałego nadzoru kardiologicznego w
przewodnictwem prof. Ewy Lewickiej z Kliniki Kardiologii tej grupie pacjentów. Współautorami są: M. Klimkiewicz, G.
i Elektroterapii Serca GUMed. Ponadto pierwszą edycję Sławiński, A. Faran, A. Dąbrowska-Kugacka, G. Romanowicz
warsztatów echokardiograficznych zorganizowała prof. Ali- i E. Lewicka z Kliniki Kardiologii i Elektroterapii Serca oraz
cja Dąbrowska-Kugacka z Kliniki Kardiologii i Elektrotera- Zakładu Medycyny Nuklearnej GUMed.
pii Serca naszej Uczelni.
Z okazji Jubileuszu Sekcji Krążenia Płucnego PTK naukowcy
Podczas sympozjum zaprezentowano zagadnienia z zakresu GUMed zajmujący się problematyką nadciśnienia płucnego
tętniczego nadciśnienia płucnego, żylnej choroby zakrze- w ośrodku gdańskim przygotowali filmową wypowiedź na
powo-zatorowej, dylematy związane z nadciśnieniem płuc- temat prac zespołu Klinicznego Centrum Kardiologii UCK.
nym w chorobach układu oddechowego oraz problematykę Wystąpili kolejno: prof. Ewa Lewicka, dr med. Dariusz Cie-
transplantacji płuc. Wykłady wygłosili wybitni polscy eksper- ćwierz, dr med. Wiesław Puchalski, dr hab. Jacek Wojarski oraz
ci w tej dziedzinie oraz zaproszeni goście: prof. Joanna Pep- dr hab. Joanna Kwiatkowska. Materiał dostępny jest na stronie
ke-Żaba (Wielka Brytania), Sean Gaine (Irlandia), Xavier https://www.youtube.com/watch?v=-LAIQ7d-EN4&t=31s
Jais i Olivier Sitbon (Francja).
Za pomoc w przygotowaniu materiałów filmowo-zdjęciowych
W ramach Konferencji zorganizowano sesje Młodych Na- na naszą konferencję chciałabym gorąco podziękować Paw-
ukowców oraz Najlepszych Nadesłanych Prac Abstrakto- łowi Sudarze z Sekcji ds. Komunikacji GUMed. Wszystko
wych. Za najlepsze streszczenia zjazdowe uznano dwie prace wspaniale się udało! Dzięki Niemu błysnęliśmy na tle innych
z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. ośrodków z Polski i znakomicie udało się stworzyć jubileuszo-
wy klimat naszej Konferencji.

fot. Paweł Sudara / GUMed

Zespół Klinicznego Centrum Kardiologii

GAZETA GUMed grudzień 2020

14 NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE

UCZELNIA W US NEWS BEST GLOBAL

UNIVERSITIES RANKINGS

Gdański Uniwersytet Medyczny został odnotowany
w tegorocznej edycji Best Global Universities Rankings.
W najnowszej klasyfikacji nasz Uniwersytet zajął 9 miej-
sce w Polsce, jako druga uczelnia medyczna i najwyżej
notowana uczelnia Pomorza. Ponadto plasuje się na 425
miejscu w Europie i 1083 na świecie na 1678 uczelni
z 86 państw. Ocenie poddano również rankingi dziedzino-
we. GUMed zajął 128 miejsce w dziedzinie onkologii oraz
414 w medycynie klinicznej.

US News Best Global Universities Rankings jest prze-
glądem instytucji szkolnictwa wyższego na całym świe-
cie, przygotowanym przez firmę medialną U.S. News &
World Report. Oceniając rangę uczelni, wzięto pod uwagę
13 czynników, w tym m.in.: globalną i regionalną reputację
badawczą, całkowitą liczbę cytowanych prac naukowych
czy wystąpienia podczas międzynarodowych konferencji.

Pełne zestawienie dostępne jest na stronie US News.

NAGRODA MINISTRA ZDROWIA Dr hab. Jarosław Kobiela

DLA NASZEGO NAUKOWCA

Dr hab. Jarosław Kobiela z Kliniki Chirurgii Ogólnej,
Endokrynologicznej i Transplantacyjnej otrzymał na-
grodę Ministra Zdrowia dla nauczycieli akademickich za
rok 2019. Wyróżnienie w zakresie działalności naukowej
przyznano za cykl publikacji Badanie molekularne oraz no-
woczesne techniki diagnostyki endoskopowej i leczenia nowo-
tworów dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

Nagrodę tę mogą otrzymać nauczyciele akademiccy wy-
kładający na uczelniach medycznych oraz nauczyciele aka-
demiccy Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomo-
wego na wniosek Ministra Zdrowia, rektora uczelni lub
dyrektora jednostki zatrudnienia. O nagrodę dla dr. hab.
Jarosława Kobieli wnioskował rektor GUMed prof. dr hab.
Marcin Gruchała.

Dr hab. Jarosław Kobiela jest chirurgiem i gastroentero-
logiem związanym z naszą Uczelnią od początku swojej
kariery naukowej. W jego dorobku znajduje się wiele pu-
blikacji dotyczących zagadnień takich jak: kolonoskopia,
chirurgia jelita grubego oraz rak jelita grubego.

GAZETA GUMed grudzień 2020

NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE 15

SUKCESY DR HAB. ELŻBIETY Dr hab. Elżbieta Senkus-Konefka

SENKUS-KONEFKI i całkowitego czasu przeżycia z jednoczesną poprawą/
zachowaniem dobrej jakości życia. Badania przedkli-
Dr hab. Elżbieta Senkus-Konefka z Katedry i Kliniki On- niczne początkowo sugerowały, że raki nieluminalne są
kologii i Radioterapii GUMed otrzymała wyróżnienie od oporne na inhibitory CDK4/6. Jednak wyniki niedawno
Prezydent Miasta Gdańska Aleksandry Dulkiewicz za opublikowanego badania II fazy oceniającego ochronne
pracę na rzecz ratowania zdrowia kobiet chorujących działanie jednego z inhibitorów CDK4/6 na szpik kost-
na raka piersi. ny u chorych na zaawansowanego 3-RP otrzymujących
chemioterapię wykazało znaczące wydłużenie czasu prze-
Dr hab. Senkus-Konefka została nagrodzona za liczne dzia- życia bez progresji i całkowitego czasu w grupie otrzymu-
łania na rzecz polepszenia warunków leczenia nowotworów jącej inhibitor CDK4/6.
piersi w Gdańsku, jak i poprawienia jakości wykonywanych
usług. Jako pierwszy lekarz w Polsce zatrudniła pielęgniarki Badanie będzie realizowane przez konsorcjum pod prze-
senologiczne, specjalizujące się w opiece nad chorymi wodnictwem dr hab. Elżbiety Senkus-Konefki, w skład
z rakiem piersi. Z jej inicjatywy nagrodą finansową w wy- którego wchodzą również: Wielkopolskie Centrum
sokości 6 tys. zł wyróżniono Stowarzyszeniu Różowy Mo- Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie, Dolnośląskie
tyl, które działa przy Centrum Chorób Piersi UCK. Centrum Onkologii/Kliniki i Katedry Onkologii Uni-
wersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz Centrum On-
Nagrody otrzymali również: mgr Marzena Olszewska- kologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie – Od-
-Fryc, lek. Tomasz Piasecki oraz mgr Hanna Necel. dział w Gliwicach. Decyzję o finansowaniu przyznano po
uwzględnieniu protestu złożonego w ramach Konkursu na
Nagroda przyznawana jest jednorazowo, od 12 lat w uzna- działalność badawczo-rozwojową w zakresie niekomercyj-
niu zasług. Kryterium wyboru oparte jest między innymi nych badań klinicznych.
na nowatorskim działaniu, podnoszeniu jakości usług le-
czenia oraz uznaniu wśród pacjentów. Z uwagi na sytuację To kolejny sukces naszej Uczelni w konkursach finanso-
epidemiologiczną wydarzenie odbyło się online. wanych przez ABM. Dzięki dofinansowaniu w kwocie
ponad 10 mln zł w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym
*** powstanie Multidyscyplinarne Centrum Wsparcia Ba-
dań Klinicznych, natomiast w pierwszej edycji konkursu
Projekt pod kierownictwem dr hab. Elżbiety Senkus-Ko- na wsparcie niekomercyjnych badań klinicznych pozy-
nefki pt. Cyclin dependent kinAse in tRiple nEGatIVe brE- tywnie oceniono aż 5 projektów badawczo-naukowych
ast canceR – a „window of opportunity” study (CAREGI- zgłoszonych przez naukowców GUMed o łącznej warto-
VER) uzyskał finansowanie Agencji Badań Medycznych ści 83 700 340, 56 zł.
w wysokości 17 435 785 zł.
DR N. HUM. JOANNA ŚLIWIŃSKA
Celem badania będzie ocena wczesnych parametrów Rzecznik prasowa
skuteczności skojarzenia chemioterapii z inhibitorem
CDK4/6 u chorych na potrójnie ujemnego raka piersi. Ma
to pozwolić na uzyskanie danych niezbędnych do racjo-
nalnego zaprojektowania badań III fazy oceniających rolę
inhibitorów CDK4/6 w tej populacji chorych.

– Potrójnie ujemny rak piersi w porównaniu do innych podty-
pów raka piersi charakteryzuje się bardziej agresywnym prze-
biegiem, znacząco krótszym czasem przeżycia bez nawrotu
i całkowitym czasem przeżycia. Pomimo coraz lepszego po-
znania mechanizmów biologicznych i podziału na podtypy,
możliwości ukierunkowanego molekularnie leczenia 3-RP
nadal są bardzo ograniczone i podstawą leczenia pozostaje
chemioterapia – wyjaśnia dr hab. Elżbieta Senkus-Konefka.

Włączenie inhibitorów CDK4/6 do leczenia ER/PgR-
-dodatniego, HER2-ujemnego raka piersi doprowadziło
do znaczącego wydłużenia czasu przeżycia bez progresji

GAZETA GUMed grudzień 2020

16 NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE

GRANTY NCN DLA NASZYCH Dr inż. Agnieszka Pyrczak-Felczykowska z Katedry
NAUKOWCÓW i Zakładu Fizjologii uzyskała środki finansowe na reali-
zację projektu pt. Czy indukowana przez pochodne kwasu
Dr inż. Agnieszka Pyrczak-Felczykowska usninowego wakuolizacja cytoplazmy komórek nowotworo-
wych prowadzi do śmierci związanej z ER-fagią? w ramach
Dr n. med. Dominik Świętoń programu Miniatura 4 organizowanego przez Narodowe
Centrum Nauki.

Celem zadania badawczego jest określenie, czy wybrane
syntetyczne pochodne metabolitu porostowego – kwasu
usninowego – indukują śmierć komórek nowotworu pier-
si związaną z procesem ER-fagii. ER-fagia jest niedawno
opisanym procesem prowadzącym do remodelingu lub na-
wet całkowitego usunięcia retikulum endoplazmatycznego
z komórki. Skutkuje to zaburzeniem wielu procesów ko-
mórkowych, które mogą prowadzić do śmierci.

Znakomita większość substancji aktywnych wykorzysty-
wanych w leczeniu pacjentów onkologicznych skierowana
jest na indukcję procesu apoptozy komórek zmienionych
nowotworowo, jednakże wraz z trwaniem terapii część
komórek guza nabiera oporności na sygnały pro-apopto-
tyczne, co skutkuje niepowodzeniem leczenia. Projekt re-
alizowany przez dr inż. Agnieszkę Pyrczak-Felczykowską
przewiduje określenie potencjału nowo syntetycznych po-
chodnych kwasu usninowego w leczeniu zmian nowotwo-
rowych odpornych na klasyczne terapie oparte na indukcji
apoptozy komórek zmienionych chorobowo.

***

Dr n. med. Dominik Świętoń z II Zakładu Radiologii
Wydziału otrzymał z kolei grant w tym samym pro-
gramie na realizację projektu Analiza tekstury dużych
gruczołów ślinowych u dzieci z rozpoznanym zespołem
Sjögrena w badaniu rezonansu magnetycznego i badaniu
ultrasonograf icznym.

Celem badania jest zdobycie nowej wiedzy na temat moż-
liwości wykorzystania analizy tekstury dużych ślinianek
u dzieci z zespołem Sjögrena w badaniu MRI oraz badaniu
USG. Wyniki badań obrazowych zostaną skorelowane ze
stopniem nasilenia objawów klinicznych. Dzięki zdoby-
czom techniki i nowoczesnym metodom obrazowym poja-
wia się możliwość analizy jakościowej i ilościowej tekstury
narządów. Dostępne są pojedyncze publikacje wykorzystu-
jące powyższą technikę badania, głównie u pacjentów do-
rosłych. Jest to pierwszy tego typu projekt oceny tekstury
ślinianek u dzieci z zespołem Sjögrena.

Projekt realizowany będzie przy współpracy lekarzy i fizy-
ków medycznych II Zakładu Radiologii GUMed oraz le-
karzy Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii GUMed.
Nadzór merytoryczny nad projektem sprawować będzie
prof. dr hab. Edyta Szurowska z II Zakładu Radiologii.

GAZETA GUMed grudzień 2020

NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE | POLECAMY CZYTELNIKOM 17

*** Dr n. med. Grzegorz Sławiński

Dr n. med. Grzegorz Sławiński z Kliniki Kardiologii logii i Radioterapii GUMed. Nadzór merytoryczny nad
i Elektroterapii Serca otrzymał grant Narodowego Cen- projektem sprawować będzie prof. dr hab. Ewa Lewicka
trum Nauki w programie Miniatura 4 na realizację pro- z Kliniki Kardiologii i Elektroterapii Serca.
jektu pt. Uszkodzenie śródbłonka naczyniowego i włóknienie
mięśnia sercowego jako wczesne manifestacje kardiotoksyczne- Szczegółowe informacje dostępne są na stronie NCN.
go wpływu radioterapii na prawą komorę serca u pacjentów
leczonych radioterapią klatki piersiowej z powodu raka płuca.

Celem badania jest ocena funkcji śródbłonka naczynio-
wego i włóknienia miokardium u pacjentów poddawa-
nych radioterapii klatki piersiowej z powodu raka płuca.
Stwierdzenie zaburzeń funkcji śródbłonka i/lub włóknie-
nia pod wpływem radioterapii może wskazywać na wcze-
sną kardiotoksyczność – jeszcze przed wystąpieniem ob-
jawów klinicznych. Uzyskane wyniki mogą w przyszłości
przyczynić się do opracowania nowych metod kardiopro-
tekcji, a także algorytmu wczesnego wykrywania kardio-
toksyczności u pacjentów leczonych z powodu raka płuca.

Projekt realizowany będzie przy współpracy lekarzy z Kli-
niki Kardiologii i Elektroterapii Serca oraz Kliniki Onko-

Książka i film o prof. Wacławie Szybalskim

W wyniku starań Fundacji Wacława Szybalskiego i Wydaw- Abramow-Newerly Jarosław: Professor Wacław Szybalski
nictwa Uniwersytetu Gdańskiego ukazała się wersja angloję- on Lwów, Genes, the Essence of Life, and Nobel Laureates,
zyczna biograficznej książki Jarosława Abramow-Newerlego Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2020;
zatytułowana Professor Wacław Szybalski on Lwów, Genes, the ISBN: 978-83-8206-015-7
Essence of Life, and Nobel Laureates. Pierwsze wydanie tej
książki w języku polskim ukazało się w 2018 r. (Gazeta GUMed,
2019, nr 1, s. 36-37). Anglojęzyczna wersja zawiera także film
na dysku DVD pt. The Essence of Life w reżyserii Anny Ferens
z 2014 r., który przybliża sylwetkę prof. Wacława Szybalskiego.

Profesor Wacław Szybalski jest wybitnym polskim uczonym,
zamieszkałym od wielu lat w Stanach Zjednoczonych Ame-
ryki, uhonorowanym w 2001 r. przez Gdański Uniwersytet
Medyczny godnością doktora honoris causa. Położył ogromne
zasługi dla organizacji Międzyuczelnianego Wydziału Bio-
technologii UG i GUMed, a w Jego laboratorium w Madi-
son w stanie Wisconsin zdobywało szlify naukowe wielu pol-
skich badaczy, wśród nich m.in. prof. Anna Jagoda Podhajska.
W tym roku Profesor ukończył 99 rok życia. Jego postać do-
brze charakteryzuje cytat (w wersji polskojęzycznej) z jednej
Jego licznych publikacji umieszczony na początku książki –
Z jednej strony najważniejsze w życiu jest, żeby coś stworzyć,
z drugiej, żeby mieć przyjaciół, pracować, żeby się nie wykręcać
od życia. Trzeba być odważnym. Coś w końcu osiągnąć i zrobić.
Coś dobrego dla Polski zrobić i dla Lwowa.

GAZETA GUMed grudzień 2020

18 SYLWETKI PROFESORÓW TYTULARNYCH

Prof. dr hab. Ewa Iżycka-Świeszewska

Wywiad przeprowadziła Małgorzata Omilian-Mucharska

Prof. dr hab. Ewa Iżycka-Świeszewska
– kierownik Zakładu Patologii
i Neuropatologii, specjalista
patomorfologii i neuropatologii,
konsultant wojewódzki w dziedzinie
patomorfologii, przewodnicząca
Zarządu Głównego Stowarzyszenia
Neuropatologów Polskich

Gratuluję uzyskania zaszczytnego tytułu naukowego. venjoel, UZ Leuven), Luksemburgu (Clinique Sacre Coeur)
Jak wyglądała droga naukowa i zawodowa, która do- i we Włoszech (OM Universitaria di Parma), które wpłynę-
prowadziła Panią do nominacji belwederskiej? ły na moje życiowe decyzje. Działałam w kilku studenckich
kołach naukowych. W 1990 r. zaczęłam uczestniczyć
Pochodzę z rodziny inteligenckiej, zostałam wychowana w badaniach prowadzonych przez prof. J. Borowską-
w poszanowaniu wartości humanistycznych, patriotycznych -Lehman i na VI roku studiów otrzymałam stypendium
i wiedzy. Od początku szkoły byłam wzorową uczennicą, przedstażowe AMG w Katedrze i Zakładzie Patomorfologii.
ukończyłam II LO w Toruniu. Miałam różne pomysły co Od 1992 r. włączyłam się też w działalność Hospicjum Pal-
do studiów – rozważałam archeologię, oceanografię, nauki lotinum w Gdańsku, pracując jako lekarz w opiece domowej
społeczne, no i medycynę. Długo przekonywała mnie mama oraz stacjonarnej do 2000 r. W okresie 2000-2003 koordy-
– ginekolog, która powtarzała, że medycyna gwarantuje za- nowałam wolontariat w Stowarzyszeniu Przyjaciół Chorych
wód zawsze i wszędzie, jak i umożliwia szeroko pojęty roz- na rzecz Hospicjum Gdańskiego im. Matki Teresy z Kalkuty
wój, a także realizację różnych zainteresowań. Nadmienię, że w Gdańsku. Praca hospicyjna uświadomiła mi różne oblicza
„profilaktycznie” od pierwszej klasy liceum otrzymywałam w życia, nieuchronność przemijania oraz rolę wsparcia i posługi
prezencie różne książki medyczne, spośród których od razu „razem przy chorych”.
przypadła mi do gustu Patomorfologia S. Krusia.
W 1993 r. podjęłam pracę jako asystent w kierowanej przez
W latach 1987-1993 studiowałam na Wydziale Lekarskim prof. A. Roszkiewicza Katedrze i Zakładzie Patomorfologii,
Akademii Medycznej w Gdańsku, gdzie spotkałam wielu równocześnie odbywając staż podyplomowy. W Katedrze
wspaniałych nauczycieli akademickich, oddanych swej pra- panowała życzliwa atmosfera, sprzyjająca rozwojowi mło-
cy dydaktycznej i służbie pacjentowi. Poznałam też licznych dych lekarzy. W latach 1994-2012 pracowałam jako pato-
kolegów i grono prawdziwych przyjaciół, z którymi życie morfolog w ACK AMG (obecnie UCK), zdobywając I st.
studenckie, poza intensywną nauką, było bardzo urozma- specjalizacji z patomorfologii (1996 r.), II st. z neuropato-
icone i barwne. Podczas studiów odbyłam wakacyjne staże logii (1999 r.) i II st. specjalizacji z patomorfologii (2003 r.,
o różnych profilach klinicznych: w Belgii (Salve Mater Lo- kier. dr M. Kamiński).

GAZETA GUMed grudzień 2020

SYLWETKI PROFESORÓW TYTULARNYCH 19

W 1998 r. na Wydziale Lekarskim AMG uzyskałam stopień
doktora medycyny na podstawie pracy Immunohistochemicz-
na analiza zrębu naczyniowego w glioblastoma. Od 1999 r.
byłam adiunktem. Na przestrzeni lat kierowałam kilkoma
projektami prac własnych GUMed i byłam wykonawcą kilku
projektów MNiSW, uczestniczyłam aktywnie w konfe-
rencjach oraz pisałam prace naukowe. Realizowałam z prof.
E. Drożyńską z Kliniki Pediatrii i doc. A. Woźniak z Kate-
dry Biologii i Genetyki grant KBN dotyczący nerwiaka za-
rodkowego. W trakcie jednego z projektów odbyłam staż na
Uniwersytecie w Leuven w Department of Human Genetics.

Jesienią 2011 r. prof. Piotr Lass zaproponował mi nowe Zjazd Patologów, Bydgoszcz 1998 r.; na zdjęciu:
możliwości rozwoju akademickiego i przeniosłam się na prof. A. Roszkiewicz i asystenci Katedry Patomorfologii
Wydział Nauk o Zdrowiu GUMed. W tym samym czasie (M. Gross, G. Kobierska-Gulida, J. Gulczyński) oraz koledzy
zostałam kierownikiem Zakładu Patomorfologii w Woje- z Zakładu w Grudziądzu (P. Grochowski, B. Rodziewicz)
wódzkim Szpitalu PCT w Gdańsku. W maju 2012 r. zda-
łam kolokwium habilitacyjne przed Radą Wydziału Lekar- – 20 lipca. Profesor była świetnym dydaktykiem i wnikliwym na-
skiego GUMed i uzyskałam stopień doktora habilitowanego ukowcem o szerokich zainteresowaniach, a równocześnie czło-
na podstawie pracy Rodzina receptorów HER 1-4 oraz szlak wiekiem bardzo życzliwym i otwartym. Od 1991 r. (IV r. moich
PI3K/AKT/mTOR w guzach z grupy nerwiaka zarodkowego studiów) zabierała mnie do Warszawy na cykliczne zebrania na-
– charakterystyka immunohistochemiczna, analiza molekular- ukowe i wprowadziła do Stowarzyszenia Neuropatologów Pol-
na oraz korelacje pato-kliniczne. W grudniu 2012 r. zostałam skich. Uczestniczyłam w interesujących wykładach, poznałam
kierownikiem nowo powołanej na WNoZ jednostki – Zakła- wybitnych neuropatologów z kraju i za granicy. Profesor była
du Patologii i Neuropatologii. W 2014 r. otrzymałam kolejny kierownikiem mojej specjalizacji I st. z patomorfologii i II st.
grant NCN, tym razem dotyczący badań guzów germinal- z neuropatologii oraz promotorką przewodu doktorskiego. Sty-
nych u dzieci, uczestnicząc równolegle także w kilku projek- mulowała mnie do kreatywnego myślenia i rozwiązywania pro-
tach międzynarodowych i wielodyscyplinarnych. W 2015 r. zo- blemów badawczych, pisania publikacji i rzetelnej pracy. Służyła
stałam zatrudniona na stanowisku profesora nadzwyczajnego, radą, wiedzą i doświadczeniem, także w sprawach życiowych,
a w lutym 2019 r. uzyskałam tytuł profesora, wręczony przez była przyjacielem. Odchodząc na emeryturę w 1999 r., uczy-
prezydenta Andrzeja Dudę 17 maja 2019 r. niła mnie swoją następczynią w misji naukowo-dydaktycznej
i neuropatologii, przekazała swoje książki i dokumentację ba-
Mój dorobek naukowy liczy ponad 200 publikacji pełnoteksto- dawczą oraz swój gabinet w starym, nieistniejącym już budynku
wych i ponad 300 doniesień zjazdowych. Jestem promotorką Patomorfologii (pracowałam w nim do 2011 r.) Drugim moim
sześciu przewodów doktorskich, w tym trzech ukończonych. mistrzem – patronem jest prof. Piotr Lass, który umożliwił mi
Otrzymuję do recenzji doktoraty, habilitacje i przewody profe- działalność na WNoZ, stymulował do ustawicznej pracy, moty-
sorskie, a także liczne manuskrypty czasopism polskich i zagra- wował i dopilnował realizacji kolejnych etapów mojego awansu
nicznych oraz wnioski projektowe (np. NCN). Uczestniczyłam naukowego. Jestem za to bardzo wdzięczna.
w wielu zjazdach, konferencjach oraz sympozjach krajowych
i zagranicznych jako prelegent lub członek komitetów organi- Jakie są główne obszary Pani pracy i zainteresowań
zacyjnych, naukowych, czy też prowadząc sesje. Jestem laureat- zawodowych?
ką nagród i wyróżnień za osiągnięcia naukowe, w tym kilku
nagród Rektora AMG/GUMed; nagrody Fundacji Henryka Główne obszary moich zainteresowań zawodowych to pato-
i Krystyny Wiśniewskich dla młodego polskiego naukowca logia i biologia molekularna nowotworów, patologia dziecięca,
w dziedzinie neuropatologii i neuroscience, New York-Warsza- neuropatologia kliniczna i eksperymentalna, hepatopatologia
wa (2004), a także nagród za publikacje i doniesienia zjazdowe. i historia medycyny. Istotne dla mnie jest to, że łączę codzienną
W 2017 r. otrzymałam Medal Komisji Edukacji Narodowej. zawodową praktykę patomorfologa i neuropatologa z działal-
nością naukową. Dużo czytam z różnych dziedzin medycyny,
Kto w pierwszym rzędzie był dla Pani mistrzem inspi- bowiem diagnostycznie poruszam się w szerokim spektrum
rującym i wprowadzającym w arkana zawodu i działal- patomorfologii narządowej biopsyjnej i autopsyjnej. Obser-
ności naukowej? wuję dynamiczny rozwój wiedzy i zmieniające się klasyfikacje
chorób, wzrastającą rolę markerów molekularnych, powiąza-
Moim mistrzem była prof. J. Borowska-Lehman (1921-2017), nia z przebiegiem klinicznym i leczeniem. Wszystko to po-
którą spotkałam po raz pierwszy na ćwiczeniach z patomorfo- zwala na głębsze rozumienie procesów i zmian ocenianych pod
logii na III roku studiów, w październiku 1989 r. Co ciekawe,
tego dnia miałyśmy takie same srebrne pierścionki z malachi-
tem, a potem okazało się, że urodziłyśmy się tego samego dnia

GAZETA GUMed grudzień 2020

20 SYLWETKI PROFESORÓW TYTULARNYCH

Z mężem Maciejem Świeszewskim podczas wystawy au- w Polsce przez prof. P. Czaudernę, prowadzę w międzynaro-
torskiej na tle rysunku Teoremat; Galeria Łaźnia II, 2017 r. dowym zespole (leader – prof. R. de Krijger, Utrecht) kom-
pleksowe badania guzów wątroby u dzieci, pełnię także funkcję
mikroskopem, ale równocześnie podsyca ciekawość, podsuwa krajowego konsultanta (Polish National Pathology Reviewer).
nowe pytania i pomysły. Z powodu nadmiaru tych pomysłów
nigdy nie potrafiłam zająć się jedynie wybranym obszarem ba- Moje zainteresowania w obszarze neuropatologii dotyczą nowo-
dawczym, co ma oczywiście plusy i minusy. tworów (glejaki, oponiaki, guzy rzadkie) i zmian nienowotwo-
rowych, takich jak zapalenia, angiopatie, leukodystrofie. Badania
Na przestrzeni lat zajmowałam się w kooperacji z grupami patokliniczne i bieżącą diagnostykę guzów OUN prowadzę
naukowymi GUMed i innych jednostek procesem angiogenezy od lat z zespołem prof. W. Kloca z Oddziału Neurochirurgii
w wielu guzach, różnymi patoklinicznymi czynnikami rokow- Copernicus PL. Kooperuję też z ośrodkami zewnętrznymi
niczymi i szlakami sygnalizacyjnymi w nowotworach (PI3K/ – m.in. Instytutem Psychiatrii i Neurologii (prof. T. Wierzba-
AKT/mTOR i SHH). Od lat 90. współpracowałam z zespo- -Bobrowicz), Instytutem im. Nenckiego, Instytutem Centrum
łem prof. J. Limona w zakresie genetyki nowotworów, a szcze- Zdrowia Dziecka (prof. W. Grajkowska). Uczestniczę także
gólnie owocna była praca w wieloośrodkowej i międzynarodo- w międzynarodowych projektach dotyczących m.in. mechani-
wej grupie zajmującej się badaniami mięsaków tkanek miękkich zmów przerzutowania do mózgu. Istotną część mojego dorobku
i guzów stromalnych przewodu pokarmowego (GIST). Pewne naukowego z zakresu neuropatologii, z racji specyfiki tej dzie-
zagadnienia kontynuuję do dziś z dr J. Lasotą, prof. M. Miet- dziny, stanowią opisy przypadków lub analizy krótkich serii.
tinenem z AFIP/ NIH i doc. A. Woźniakiem z KU Leuven.
Pracuję też, dzięki prof. J. Kitlińskiej z Georgetown University Od dawna interesuję się historią medycyny, m.in. problematy-
USA, z zespołem nad neuropeptydem Y w kontekście neural- ką muzeów anatomopatologicznych i sekcji zwłok, rozwojem
nej regulacji onkogenezy. Z moimi doktorantami badamy polskiej neuropatologii, historią nauki w Gdańsku oraz sylwet-
z kolei neuralne mikrośrodowisko i mechanizmy neuroinwazji kami wybitnych naukowców. Uczestniczyłam w międzynaro-
nowotworów, zwłaszcza raka stercza. Z kolegami z Wydziału dowym projekcie Encyclopaedia of Pathology (2009-2013), ak-
Farmaceutycznego analizujemy biomarkery metabolomiczne tualnie działam w History of Pathology Working Group ESP.
guzów na materiale parafinowym, jako nowej matrycy. W 2018 r. zorganizowaliśmy w Gdańsku z dr. J. Gulczyńskim
i zespołem prof. A. Szarszewskiego z Katedry Historii Me-
Moje badania z zakresu patologii dziecięcej oparte są na wie- dycyny oraz prof. G. Nesi z Università degli Studi di Firenze
loletniej współpracy z onkologami dziecięcymi (prof. E. Dro- spotkanie WG History of Pathology ESP, które odniosło duży
żyńska, prof. E. Bień, dr hab. J. Stefanowicz) i obejmują kore- sukces w środowisku międzynarodowym i stanowiło podsta-
lacje kliniczno-patologiczne, opisy rzadkich przypadków oraz wę do wydania książki History of Pathology – a meeting point
badania tkankowe w guzach i surowicy wybranych markerów between medicine, art, museum, and a look to the future (2018)
cytokin zapalnych oraz mikrośrodowiska immunologicznego. oraz specjalnego numeru Polish Journal of Pathology (2019).
W projekcie wieloośrodkowym dotyczącym szlaku SHH
w guzach germinalnych u dzieci prowadzimy analizy histolo- Jakie jest Pani zaangażowanie w proces dydaktyczny?
giczne, immunohistochemiczne oraz molekularne badania Czy jest Pani zadowolona z programu i organizacji na-
DNA i ekspresji genów w unikalnej serii tych nowotworów uczania prowadzonych przedmiotów i fakultetów?
(z dr hab. B. Lipską-Ziętkiewicz). Z kolei badania procesów
chorobowych wątroby i korelacji patologiczno-radiologicznych Od 1993 r. jestem zaangażowana w dydaktykę, prowadząc
realizowałam we współpracy z prof. E. Szurowską z II Zakładu zajęcia dla studentów WL i WNoZ. Przez wiele lat prowa-
Radiologii i zespołem Kliniki Chorób Zakaźnych GUMed. dziłam ćwiczenia mikroskopowe i autopsyjne, seminaria i
Obecnie w ramach grantu EU CHILTERN, kierowanego wykłady oraz zajęcia fakultatywne w Katedrze i Zakładzie

GAZETA GUMed grudzień 2020

SYLWETKI PROFESORÓW TYTULARNYCH 21

Wręczenie Dyplomów Doktorskich, Dwór Artusa 2019 r.; nego udziału w grupowej dyskusji/ rozmowie. To także strata
na fotografii z rektorem prof. Marcinem Gruchałą, dzieka- w kontekście wychowania młodzieży w duchu akademickim.
nem WNoZ prof. A. Basińskim i dr. W. Wesołowskim Trzeba to w jakiś sposób rekompensować i się wzajemnie
wspierać. Miejmy nadzieję, że świat wkrótce upora się z epi-
Patomorfologii. Uczestniczyłam w modyfikacjach form orga- demią i jeszcze będzie przepięknie, jeszcze będzie normalnie...
nizacji w latach, gdy Katedrą i Zakładem Patomorfologii kie-
rował prof. K. Jaśkiewicz (1942-2009). W ramach organizacji Co Pani uważa za swoje najważniejsze osiągnięcie w ży-
Zakładu Patologii i Neuropatologii WNoZ koordynowałam ciu naukowym i działalności zawodowej? Z czego czer-
tworzenie i dostosowanie programu patomorfologii, patologii pie Pani największą satysfakcję w codziennej pracy?
(patologia ogólna, szczegółowa, środowiskowa, neuropatolo-
gia, moduł patomorfologia, moduł patofizjologia) dla stu- Trudno powiedzieć, co jest moim najważniejszym osiągnię-
dentów pielęgniarstwa, położnictwa, ratownictwa, fizjoterapii, ciem, może po prostu punkt, w którym obecnie jestem, pomi-
dietetyki i zdrowia środowiskowego oraz studentów kierunku mo różnych trudności i okoliczności pokonanych lub „oswojo-
lekarsko-dentystycznego WL i pielęgniarstwo – English Di- nych”. Na pewno bardzo ważna jest współpraca zespołowa,
vision. Ponadto stworzyliśmy program profilowanych zajęć zdrowa i kreatywna rywalizacja, zaufanie, elastyczność oraz
fakultatywnych dla studentów różnych kierunków i stopni szczere relacje z ludźmi. I oczywiście systematyczna praca, po-
studiów. Wraz z zespołem na bieżąco modyfikujemy metody głębianie wiedzy i weryfikacja obserwacji, a nie tylko obrany
i treści dydaktyczne w celu poprawy efektywności i atrakcyj- za cel szybki efekt. Praca jest dla mnie bardzo ważna, ale nie
ności nauczania. Prowadzimy stronę z wirtualnymi preparata- pracoholizm, bo to rodzi frustrację. Podkreślam zawsze, że dro-
mi histopatologicznymi, a wkrótce planujemy napisać skrypt gi życiowe i osiągnięcia (sukces) naukowców należy mierzyć
z patologii dla studentów WNoZ. indywidualnie. Każdy ma inne uwarunkowania po pierwsze
osobowe, zdrowotne i rodzinne, ale też zależne od specjalności,
Jestem również zaangażowana w szkolenie podyplomowe dziedziny medycyny, miejsca, czasu pracy i ludzi, których się
i specjalistyczne. Prowadzę od wielu lat nadzór nad stażami spotyka i współpracuje lub stanowią inspirację. Zazwyczaj inna
specjalizacyjnymi z neuropatologii i patomorfologii dla lekarzy jest droga kobiet posiadających dzieci, co w wielu krajach do-
różnych specjalizacji klinicznych. Jestem kierownikiem kil- strzeżono dawno temu i stworzono dla nich systemy wsparcia.
ku specjalizacji z patomorfologii i neuropatologii. Wykładam
na kursach i na konferencjach konsultacyjno-szkoleniowych Satysfakcję w pracy na Uczelni czerpię z działalności zarówno
CMKP. Organizowałam międzynarodowe warsztaty z patolo- w obszarze badawczo-dydaktycznym, jak i organizacyjnym.
gii guzów wątroby (SIOPEL) i patologii dziecięcej oraz zajęcia Zdobyłam spore doświadczenie uczestnicząc na WNoZ
w ramach Szkoły Młodych Patologów PTP. Jestem współau- w pracach różnych wydziałowych Komisji, m.in. ds. Planów
torką rozdziałów dotyczących nowotworów dziecięcych, dia- i Programów, ds. Nauki i do przeprowadzania konkursów na
gnostyki neuropatologicznej i sekcyjnej w ramach zaleceń stanowiska nauczycieli akademickich. Dużym zaszczytem
diagnostycznych jako członkini grupy ekspertów PTP i SNP. oraz wyzwaniem jest członkostwo i działalność w Pierwszej
Radzie Uczelni, która wymaga zaangażowania i zagłębienia
Obecnie dużym wyzwaniem dydaktycznym są zmiany w spo- się w wiele aspektów funkcjonowania organizacji i strategii
sobie nauczania spowodowane pandemią. Przygotowanie do- GUMed. Jest to szczególnie istotne i odpowiedzialne zadanie
brych zajęć online i przeprowadzenie interaktywnych ćwiczeń ze względu na wyróżniającą pozycję GUMed na tle pozosta-
wymaga sporych przygotowań i modyfikacji materiałów. Dla łych uniwersytetów medycznych jako uczelni badawczej.
studentów jest to sytuacja stresująca z powodu nagłego braku
tradycyjnej edukacji, utraty codziennych bezpośrednich kon- W obszarze pozaakademickim moim dużym osiągnięciem jest
taktów międzyludzkich i istotnie utrudnionego spontanicz- kierowanie Zakładem Patomorfologii Copernicus PL Sp. z. o. o.

GAZETA GUMed grudzień 2020

22 SYLWETKI PROFESORÓW TYTULARNYCH

w Gdańsku. Dzięki dobrej współpracy z Zarządem Coper- Z synami na wakacjach; 2007 r.
nicus (prezesami D. Kostrzewą i K. Wójcikiewiczem) oraz
pomocy marszałka Mieczysława Struka, następuje gruntowna Moje marzenia zawodowe to zdobycie nowych grantów ba-
modernizacja, nowoczesne wyposażanie i organizacja nowej dawczych i efektywne pisanie publikacji z uzyskanych wyników
struktury jednostki. Ośrodek ten stał się popularnym akre- badań oraz dynamiczny rozwój mojego zespołu w Zakładzie
dytowanym miejscem szkolenia specjalizacyjnego z patomor- Patologii i Neuropatologii. No i więcej czasu… bo w tym naj-
fologii i neuropatologii, stosując zindywidualizowaną ścieżkę częściej leży największy problem. Oczywiście podstawowym
edukacyjną. Zakład Patomorfologii Copernicus PL SP. z. o. o. marzeniem jest odkrycie lub istotny udział w odkrywaniu cze-
jest pełnoprofilową placówką diagnostyczną i konsultacyjną goś istotnego. Planuję też dalszy rozwój Zakładu Patomorfolo-
w zakresie patomorfologii ogólnej, onkologicznej i neuropato- gii Copernicus PL Sp. z. o. o. w obszarze patologii moleku-
logii, w oparciu o metody klasyczne i immunohistochemiczne larnej, ale w obecnych czasach to nie marzenia, a konieczność.
oraz patologii molekularnej. Prowadzimy aktywnie działania
projakościowe, m.in. w tym roku zostaliśmy wyłonieni jako Co jest dla mnie ważne poza medycyną? – ochrona środowiska,
jeden z 10 ośrodków w Polsce do realizacji programu pilotażo- świadomość klimatyczna i wdrożenie na szeroką skalę poważ-
wego MZ dotyczącego akredytacji zakładów patomorfologii. nych ogólnoświatowych działań na rzecz ratowania naszej pla-
nety. Trzeba też kultywować i wpajać młodszym pokoleniom
Od 2016 r. pełnię funkcję konsultanta wojewódzkiego w dzie- takie wartości jak kultura, etyka, uczciwość, szacunek wzajem-
dzinie patomorfologii w województwie pomorskim. Na forum ny i rozsądek w różnych dziedzinach życia, polityce, edukacji,
ogólnopolskim zaś jestem ekspertem CMKP w Komisji ds. ekonomii i oczywiście w nauce.
Akredytacji Ośrodków specjalizujących w neuropatologii oraz
aktualizacji programu specjalizacji w dziedzinie neuropatolo- Bardzo liczę na nowe technologie medyczne (z przyczyn ro-
gii. Jako członkini Państwowych Komisji Egzaminacyjnych dzinnych – szczególnie czekam na innowacje w obszarze dia-
w dziedzinie patomorfologii i neuropatologii układam pytania betologii ułatwiające życie ludziom z cukrzycą). Angażuję się
i uczestniczę w egzaminach specjalizacyjnych. też w pewne aktywności społeczne wspierające ludzi chorych.

Dużą satysfakcję daje mi też działalność w towarzystwach Jakie są Pani zainteresowania pozazawodowe. Jak
naukowych. Od 2017 r. jestem przewodniczącą Zarządu Sto- Pani odpoczywa?
warzyszenia Neuropatologów Polskich (SNP), co jest dużym
zadaniem organizacyjnym. W 2018 r. przywróciłam polskie Moje zainteresowania pozazawodowe to przede wszystkim mu-
członkostwo w European Confederation of Neuropathological zyka rozrywkowa i klasyczna. Zbieram płyty i chodzę na różne
Societes i pracuję w Radzie Euro-CNS. W zeszłym roku w Pol- koncerty, a regularnie uczestniczę w Jazz Jantar i Actus Hu-
skim Towarzystwie Neurologicznym założyliśmy z prof. S. Mi- manus. Do moich zainteresowań należy też malarstwo i rzeźba,
chalakiem (UM Poznań) Sekcję Onkoneurologii. Działam też historia, polityka i ekologia. Odpoczynek to przede wszystkim
w Polskim Towarzystwie Patologów (PTP) – kilka lat byłam dom i rodzina. Mój mąż Maciej jest artystą malarzem, profeso-
przewodniczącą Oddziału Gdańskiego i członkiem Zarządu rem ASP w Gdańsku. Mamy dwóch synów – Aleksandra, mgr.
Głównego. Uczestniczyłam m.in. w opracowaniu dla Minister- prawa i licealistę Daniela. Lubimy bardzo książki, dobre filmy
stwa Zdrowia strategii poprawy sytuacji w patomorfologii oraz (także seriale, zwłaszcza historyczne oraz biograficzne), rodzin-
wytycznych ds. diagnostyki nowotworów w ramach Polskiej ne oglądanie TV, gotowanie uwzględniające zdrową żywność
Ligi Walki z Rakiem (2016) i PTP (2020). Ponadto z kolegami i spacery z psem. Przyjemność sprawiają mi również spotkania
z różnych krajów pracuję w grupach roboczych European So- towarzyskie, dyskusje telefoniczne, umiarkowana turystyka i po
ciety of Pathology, m.in. Pediatric & Perinatal Pathology, przy- prostu obserwacja otaczającego świata.
gotowując wytyczne diagnostyczne i spotkania naukowe.
Bardzo dziękuję za rozmowę. Raz jeszcze gratuluję
Kolejnych obszarem mojej aktywności jest praca w komite- otrzymanego tytułu i życzę dalszych sukcesów nauko-
tach redakcyjnych czasopism naukowych, m.in.: Polish Journal wych i osobistych.
of Pathology, Folia Neuropathologica i Frontiers in Oncology (Ge-
nitourinary Oncology). Pełnię ponadto funkcję Associate Edi-
tor w nowym międzynarodowym czasopismie-projekcie Free
Neuropathology (ed. prof. Werner Paulus, Univ. Munster), któ-
re kieruje się zasadami wolności w nauce i niezależnością fi-
nansową od firm wydawniczych, jak i koncernów medycznych.

Jakie są Pani marzenia i plany na najbliższą przyszłość?

Mam różne plany na przyszłość, raczej jednak nie do końca
sprecyzowane, bo tak jest bezpieczniej, gdyż życie nieustannie
dostarcza niespodzianek i nie jest to ogród różany.

GAZETA GUMed grudzień 2020

VARIA 23

Nauka po stronie kobiet

Wywiad z prof. dr. hab. Januszem Limonem,
byłym wieloletnim kierownikiem Katedry i Zakładu Biologii i Genetyki Medycznej GUMed,
członkiem Komitetu Bioetyki PAN, laureatem Nagrody Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej

przeprowadziła redaktor Dorota Abramowicz.

Prof. dr hab. Janusz Limon zasad bezpieczeństwa oraz standardów
aktualnej wiedzy medycznej. Ponadto
W sprawie ostatniego orzeczenia Trybunału Konstytu- Komitet Bioetyki jest zdania, że zmu-
cyjnego, wykluczającego możliwość usunięcia płodu szanie kobiety do kontynuacji ciąży
obarczonego wadami genetycznymi, wypowiada się w sytuacji, gdy płód dotknięty jest wadą
głównie ulica, prawnicy i politycy. Jakie jest stanowi- letalną, czyli wadą, która – bez względu
sko naukowców? na podejmowane leczenie – doprowadzi
do jego obumarcia lub przedwczesnej
Trudno mi mówić za wszystkich naukowców. W środę 28 śmierci tuż po narodzinach, jest nie-
października zostało opublikowane stanowisko Komitetu ludzkie i równoznaczne z zadawaniem
Bioetyki przy Prezydium PAN, który przypomina, że z ba- tortur. Stanowi zamach na integralność
dań Światowej Organizacji Zdrowia jednoznacznie wynika, oraz zdrowie psychiczne i fizyczne ko-
iż restrykcyjne ustawodawstwo aborcyjne nie przyczynia się biety. Środowisko genetyków, które spo-
do zmniejszenia liczby wykonywanych zabiegów przerwania tyka się często z kobietami, u których
ciąży. Piszemy też, że kobieta, która nie chce lub nie może wyryto wady płodu, także protestuje.
urodzić dziecka, w szczególności dziecka chorego, zazwyczaj Uważamy, że jest to bardzo zła decyzja
znajdzie sposób na przerwanie ciąży, bez względu na obo- z poważnymi konsekwencjami dla wielu
wiązujące regulacje prawne. Z kolei brak dostępu do legal- ludzi. Zarząd Główny Polskiego Towa-
nej aborcji skutkuje rozwojem tzw. podziemia aborcyjnego rzystwa Genetyki Człowieka przygoto-
i turystyki aborcyjnej. A to prowadzi do zwiększenia liczby wał oświadczenie, które potwierdziło
aborcji, które są wykonywane z naruszeniem podstawowych kilkunastu genetyków z całej Polski.
Zwracamy w nim uwagę na poważne
konsekwencje decyzji TK dla kobiet
w ciąży. Jest to z jednej strony poważne zagrożenie dla wolno-
ści decyzji, z drugiej dla ich życia i zdrowia.

Jak często występują wady wrodzone?

Każda ciąża jest obciążona ryzykiem pojawienia się wad roz-
wojowych. Ryzyko to wynosi od 2 do 4%. Oznacza to, że oko-
ło 97% kobiet rodzi dzieci bez wad rozwojowych.

Wobec tego ile dzieci obarczonych wadami rodzi się
każdego roku w Polsce?

O ile wiem, nie ma takich statystyk w naszym kraju. W woje-
wództwie pomorskim przed kilkoma laty prowadzono częścio-
wy rejestr. Przypadków wady rozwojowej cewy nerwowej, czyli
bezmózgowia oraz rozszczepu kręgosłupa było 2,9 promila.

Niewiele.

Jest to jednak zjawisko dostrzegalne. Jeśli wówczas na świat
przychodziło rocznie około 24 tysięcy dzieci, to mówimy

GAZETA GUMed grudzień 2020

24 VARIA

o około 70 płodach i siedemdziesięciu rodzinach, których nej pensji, bo zasiłek jest niewielki. Wynosi jakieś 1800 zł bez
dotknął dramat. Są wady rozwojowe związane z genetyką, możliwości podjęcia przez opiekuna pracy. Jeżeli kobieta jest
mówimy też o czynnikach środowiskowych. Ogólnie wady samotna, musi utrzymać się z tych pieniędzy plus z niewiel-
rozwojowe to wszystko, co można sobie wyobrazić. Niektóre kiego zasiłku pielęgnacyjnego. Od jednej z matek usłyszałem,
są przerażające – na przykład dwugłowe dzieci, bez powłok że ten zasiłek nie wystarczy jej nawet na zakup papierowych
brzusznych, z pływającymi jelitami, bez nerek. Dramatem są chusteczek, by mogła wszystkie swoje łzy wycierać. Uważam
też bezczaszkowce. Albo dzieci mające serce z jedną komorą. dawanie 4 tys. złotych za urodzenie dziecka chorego jest nie-
Są to dramatyczne wady, które często powodują śmierć we- etyczne. Taka kobieta powinna dostawać 4 tys. złotych mie-
wnątrz łona kobiety, a niekiedy niedługo po urodzeniu. Dla- sięcznie! Wtedy zostanie jej zapewniony komfort i godność.
tego wykonywana jest diagnostyka prenatalna.
Co jeszcze mówią panu rodzice, którzy muszą podej-
Pojawiały się opinie przedstawicieli ruchów pro life, że mować tak trudne decyzje?
diagnostyka prenatalna może służyć selekcji nienaro-
dzonych dzieci. Rodzice, którym ma urodzić się dziecko z zespołem Downa to
często ludzie starsi. Matka jest już po czterdziestce, ojciec nie-
Trzeba jasno powiedzieć, w jaki sposób diagnostyka prenatalna rzadko po pięćdziesiątce. I oni mówią – co będzie, jak odejdzie-
pomaga w przypadku wad serca, będących drugimi co do często- my? Już teraz nam państwo nie pomaga, a co stanie się z naszą
ści występowania wadami wrodzonymi w Polsce. Jeśli diagno- córką, synem, gdy nas zabraknie? Będzie się szukać dla niego
styka prenatalna wykaże wadę serca, kobieta nie rodzi dziecka miejsca w zakładzie opiekuńczym? Do tego nie dopuścimy. Te
w zwykłym szpitalu, ale w placówce, gdzie jest kardiochi- argumenty powtarzane są bardzo często. Gdyby państwo za-
rurgia dziecięca. Wiadomo, że zanim helikopter przyleci po pewniło godziwą opiekę wszystkim chorym dzieciom po osią-
takie dziecko do Kartuz czy Bytowa, ono umrze. A tutaj na- gnięciu pełnoletności, pewnie tych dylematów było mniej. Są
tychmiast przenoszone jest na oddział, gdzie ratuje mu się takie domy opiekuńcze, ale to naprawdę rzadkość.
życie. To są ogromne pozytywy diagnostyki prenatalnej.
Oboje z żoną uważamy, powiedział mi ojciec nieuleczalnie cięż-
Jak reagują kobiety na wiadomość, że noszą dziecko ko chorej 26-letniej córki, że w przypadku śmierci jednego z nas,
obarczone poważnymi wadami? druga osoba musi żyć do czasu odejścia córki. To zapewni godność
czasu trwania jej choroby i śmierci. Coraz częściej słyszę takie
Większość z nich decyduje się na terminację. Bardzo rzadko słowa wypowiadane przez rodziców niepełnosprawnych dzieci
zdarza się, by kobieta zdecydowała o utrzymaniu ciąży. Taka i młodych dorosłych.
kobieta pozostaje pod opieką ginekologów. Jeśli ciąża zostaje
donoszona, otrzymuje oczywiście opiekę przy porodzie. Co to za cytat?

Czy dzieci od razu umierają? To fragment z mojej, przygotowywanej do druku książki pod
roboczym tytułem Pejzaż życia – czas gromadzenia, która za-
Niektóre tak. Chciałbym w tym miejscu podkreślić, że wiera 750 krótkich myśli, związanych m.in. z moją pracą
w genetyce pracuję 50 lat. Rozumiem i doceniam oba wybory w poradni genetycznej.
kobiet. Zarówno decydujących się na terminację, jak i tych,
które chcą pobyć jeszcze trochę z dzieckiem i mieć tych kilka Czy ten społeczny opór i opinie specjalistów mogą
godzin na pożegnanie się. Jedna i druga decyzja jest bardzo przyczynić się do zatrzymania zaostrzeń w prawie
ciężka i pozostawiająca trwały ślad. aborcyjnym?

Słyszałam też opinię lekarza, który wiele lat poświęcił Nie jestem prawnikiem tylko lekarzem. Mamy problem z tym,
opiece nad dziećmi z wadami wrodzonymi. Obawia się, że Trybunał Konstytucyjny jest pozorny. Wydał jednak opinię,
że wprowadzenie nowego prawa w życie skończy się zo- od której nie ma odwołania. Rozumiem przy tym protestujące
stawianiem nieuleczalnie uszkodzonych dzieci w szpita- kobiety. I całkowicie je popieram.
lach i domach opieki. I że trzeba będzie wybudować
w Gdańsku jeszcze ze trzy placówki opiekuńczo-tera- Tekst jest przedrukiem artykułu To jak tortury
peutyczne, takie jak Dom Małego Dziecka im. Korczaka. z Dziennika Bałtyckiego, dodatku Rejsy z dnia
30.10.2020 r., nr 255 (23 098), rok 75, s. 12-13;
Niestety, z mojego doświadczenia wynika, że co trzecia rodzi- opublikowano za zgodą Autora i wydawcy Polska
na, w której rodzi się dziecko z zespołem Downa, rozpada się. Press Sp. z o.o.
Kobieta zostaje sama z dzieckiem. Jeśli rodzina utrzyma się,
pojawia się pauperyzacja. Rodzina musi utrzymać się z jed-
nej pensji, bo z reguły na matkę spada obowiązek opieki nad
dzieckiem do końca życia. Taka rodzina utrzymuje się z jed-

GAZETA GUMed grudzień 2020

BIBLIOTEKA INFORMUJE 25

Uczelniane repozytorium

czyli tysiące pełnych tekstów publikacji dostępnych dla wszystkich

MGR INŻ. ANNA GRYGOROWICZ Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego partycypuje
Dyrektor Biblioteki Głównej w kosztach publikowania przez polskich naukowców na zasa-
dach OA w czasopismach takich wydawców, jak np. Elsevier
MGR ELŻBIETA KRASZEWSKA czy Springer Nature, w ramach Wirtualnej Biblioteki Nauki.
Zastępca Dyrektora Biblioteki Głównej Ruch OA wspierają także inne agendy państwowe. Dzieje
się tak w przypadku NCN, które wymaga, przy aspirowaniu
Otwarte Repozytorium GUMed powstało w ramach projektu o środki z tego strumienia, przygotowania w ramach wniosku
Polska Platforma Medyczna – portal zarządzania wiedzą i po- planu zarządzania uzyskanymi wynikami (Data Management
tencjałem badawczym będąc jednym z podstawowych elemen- Plan). W tym dokumencie należy wskazać, w jakim otwartym
tów instalacji lokalnej PPM GUMed i zostało oddane w ręce repozytorium i w jakiej formie zostaną zdeponowane dane.
użytkowników z końcem sierpnia br., wraz z upublicznieniem
Platformy. Repozytoria tego typu są ważnym kanałem ko- W obszarze otwartej nauki są stosowane różne otwarte licen-
munikacji w ramach otwartej nauki i wpisują się w założenia cje. Jednak zgodnie z założeniami Projektu, w Repozytorium
ruchu Open Access, który propaguje powszechny, bezpłatny GUMed znajdują się materiały, opublikowane przez autorów
dostęp do cyfrowych treści naukowych, wykorzystując do tego z naszej Uczelni tylko na otwartych licencjach Creative Com-
celu nowoczesne rozwiązania informatyczne. Repozytoria mons (CC) oraz takie dokumenty, na których udostępnienie
służą do deponowania, przechowywania i udostępniania za autorzy wyrazili zgodę poprzez podpisanie z GUMed odpo-
pośrednictwem Internetu różnego typu dokumentów powsta- wiedniej umowy licencyjnej. Z zamieszczonych tam materia-
łych w procesie badawczym od razu w formie cyfrowej (digital łów może korzystać każdy, w wybranym przez siebie miejscu
born), nie gromadzi się natomiast dokumentów zdigitalizowa- i czasie, bez żadnych opłat, zgodnie z licencjami określonymi
nych. Ważną cechą repozytoriów jest także fakt, iż sami na- przy każdym dokumencie.
ukowcy mogą je współtworzyć deponując samodzielnie swoje
publikacje zgodnie z wybraną przez siebie otwartą licencją. W naszym Repozytorium dostępne są prace powstałe od
roku 2005 do publikacji najnowszych i są to:
Jak wynika z naszego doświadczenia, prawie połowa publika-
cji rejestrowanych w ciągu roku w bazie Bibliografia GUMed · artykuły z czasopism, · inne materiały,
to prace, które ukazały się w otwartym dostępie. Ich autorzy · książki autorskie, · rozprawy doktorskie
zdecydowali się opublikować je na otwartych licencjach, ro- · książki redagowane, · surowe dane badawcze.
zumiejąc znaczenie przyspieszenia obiegu informacji, szcze- · rozdziały z monografii,
gólnie w takim obszarze, jakim są nauki medyczne. Z drugiej
strony, być może w ten sposób spełniali coraz powszechniej- Z ogólnej liczby blisko 40 tysięcy opisów publikacji (stan na
szy wymóg np. grantodawców, by dzielić się szeroko rezul- 16.11.2020 r.) znajdujących się na PPM GUMed, a przenie-
tatami badań uzyskanymi w wyniku prac finansowanych ze sionych z bazy Bibliografia GUMed, ponad 3 700 daje moż-
środków publicznych. Wydawcy czasopism naukowych, liwość zapoznania się z pełnym tekstem dokumentu przecho-
w tym również ci najbardziej renomowani, przyłączają się do wywanym w Repozytorium.Taki rekord jest oznaczony ikoną
ruchu otwierania nauki umożliwiając autorom publikowanie OA, a poza standardowymi metadanymi jest uzupełniony
w modelu Open Access lub hybrydowym. Warto dodać, że o plik z publikacją, na co wskazuje ikona PDF. Gdy użytkow-
nik otwiera plik otrzymuje integralny tekst pracy poprzedzony
tzw. metryczką informacyjną, w której w formie tabelarycznej
znajdują się: tytuł i autor/autorzy pracy, adres i data opubliko-
wania w Repozytorium, rodzaj licencji, na jakiej udostępniona
jest publikacja oraz propozycja cytowania (Ryc. 1). Dodatko-
wo na każdej stronie dokumentu w stopce pojawia się także
informacja, iż został on pobrany z Repozytorium Gdańskiego
Uniwersytetu Medycznego wraz z datą kiedy ten fakt miał
miejsce. Taki dokument można oczywiście otworzyć i prze-

GAZETA GUMed grudzień 2020

26 BIBLIOTEKA INFORMUJE

są prezentowane w wersji wydawcy.
W przyszłości autorzy będą mogli
w naszym Repozytorium zamiesz-
czać także postprinty, preprinty lub
swoje wersje publikacji, zgodnie
z określoną przez poszczególnych
wydawców polityką publikacyjną.

Ważną kolekcją w Repozytorium

są rozprawy doktorskie. Zgroma-

dzone na Platformie informacje

dotyczące tego typu dokumentów,

to blisko 1 100 opisów bibliogra-

ficznych, przeniesionych z kata-

logu online Biblioteki Głównej.

Prawie połowa z nich, tj. 503

rozprawy, udostępnione zostały

Ryc. 1. Metryczka informacyjna dokumentu pobieranego z Repozytorium GUMed w pełnym tekście, za zgodą auto-

rów wyrażoną w zawartej przez

nich z Uczelnią umowie licencyj-

czytać, ale także zapisać na dysku do późniejszego wykorzysta- nej. Stało się to możliwe dzięki podjętej w 2005 r. decyzji

nia. Jak pokazują statystyki od 31 sierpnia br. pobrano łącznie o rozpoczęciu gromadzenia przez Bibliotekę powstających

494 dokumenty 530 razy. Część materiałów w Repozytorium w GUMed prac dyplomowych w wersji elektronicznej

posiada dodatkowo pliki w formacie tzw. dostępnych PDF-ów, i tworzeniu pełnotekstowych baz: prac doktorskich i habili-

czyli dokumentów zgodnych ze standardem WCAG (Web tacyjnych (od 2013 r. dostępnej w Katalogu online jako ko-

Content Accessibility Guidelines), ułatwiających dostęp do lekcji e-doktoratów i e-habilitacji) oraz prac magisterskich

treści cyfrowych osobom z niepełnosprawnościami (niedowi- i licencjackich. Pełne teksty prac doktorskich w Repozytorium

dzącym czy też niedosłyszącym) – więcej na ten temat będzie GUMed dostępne są, podobnie jak publikacje, w postaci pli-

można przeczytać w następnym numerze Gazety. Takie rekor- ków PDF oraz dodatkowych plików PDF przekształconych

dy są oznaczone czarną ikoną podwójnego dokumentu (Ryc.2). zgodnie ze standardem WCAG, a przy ich pobieraniu rów-

Zarówno zamieszczone artykuły, jak i książki oraz rozdziały nież generowana jest metryczka z danymi.

Ryc. 2. Ikony OA i plików PDF na liście wyników wyszukiwania w Repozytorium GUMed grudzień 2020
GAZETA GUMed

BIBLIOTEKA INFORMUJE 27

Poza wyżej wymieniony-
mi typami dokumentów
w Repozytorium GUMed
prezentowane są również
patenty oraz zestawy da-
nych badawczych, dostęp-
ne w różnych formatach,
m.in. xlsx, csv, turtle.

Aby wyświetlić materiały

dostępne w Repozyto-

rium GUMed, należy ze

strony startowej Platfor-

my (ppm.gumed.edu.pl)

wybrać moduł publikacji,

doktoratów lub danych

badawczych z opcji Zaso-

by nauki (z menu umiesz-

czonego pod banerem) bądź

aktywować odpowiedni Ryc. 3. Ścieżki dostępu do dokumentów zdeponowanych w Repozytorium GUMed

kafelek (Ryc. 3). Po wy-

świetleniu listy wyników

należy je zawęzić, za po-

mocą filtrów znajdujących się po lewej stronie ekranu, wybie- prac ich autorstwa oraz wytworzonych surowych danych

rając opcję Zdeponowano w Repozytorium (Ryc. 2) i przy- badawczych, na jednej z wybranych otwartych licencji.

cisk Filtruj. Rezultaty wyszukiwania można selekcjonować W myśl przyjętej Polityki Otwartości, autorzy powinni dą-

m.in. do artykułów z czasopism czy rozdziałów w monografii żyć do zapewnienia otwartego dostępu do publikacji i danych

(Typ publikacji) czy roku wydania, a także uporządkować we- badawczych poprzez deponowanie ich elektronicznej wersji

dług różnych kryteriów. w Repozytorium GUMed, we współpracy z jego redaktorami.

PPM GUMed, której elementem jest Repozytorium, to na- Zasady działania Repozytorium opisuje natomiast Regula-
rzędzie typu Current Reasearch Information System (CRIS) min Repozytorium wprowadzony w Uczelni Zarządzeniem
cechujące się interoperacyjnością. Dzięki temu zgromadzone Rektora nr 80/2020 z 7.09.2020 r., którego treść dostępna jest
na Platformie metadane publikacji, dysertacji doktorskich, także na PPM GUMed. Jak stanowi Regulamin, uprawnienia
danych badawczych czy patentów oraz ich pełne teksty są do deponowania materiałów w Repozytorium posiadają tyl-
powiązane także z innymi zasobami PPM, takimi jak projek- ko zalogowani użytkownicy, tj. właściciele profili naukowca
ty, osiągnięcia, przebieg kariery autora czy promotora. Dzięki lub doktoranta na platformie PPM GUMed oraz redaktorzy
temu użytkownik może swobodnie kształtować swoje wyszu- Repozytorium. Deponowanie materiałów odbywa się online
kiwania, zapoznając się z dostępnymi w Repozytorium mate- w systemie, a przed upublicznieniem w Repozytorium mate-
riałami zarówno z poziomu profilu danego autora, dyscypliny riały zamieszczane bezpośrednio przez autora muszą zostać
reprezentowanej w Uczelni czy też w ramach konkretnej jed- zatwierdzone przez redaktora.
nostki GUMed.
Mamy nadzieję, że Repozytorium GUMed przyczyni się do
Warto podkreślić, że Repozytorium GUMed jest repozyto- rozpowszechnienia informacji o dorobku naukowym naszej
rium instytucjonalnym i dziedzinowym, a jego funkcjono- Uczelni, a także będzie najlepszą wizytówką Gdańskiego
wanie jest zgodne z uchwaloną przed dwoma laty przez Se- Uniwersytetu Medycznego, jako instytucji włączającej się
nat Uczelni Polityką Otwartości PPM (uchwała 39/2018 z w otwieranie nauki.
24.09.2018 r.), będącą instytucjonalną polityką otwartości
GUMed. Celem Repozytorium jest umożliwienie naukow- MGR INŻ. ANNA GRYGOROWICZ,
com i doktorantom naszego Uniwersytetu deponowania MGR ELŻBIETA KRASZEWSKA

GAZETA GUMed grudzień 2020

28 ZDROWIE

Badanie kliniczne japońskiego leku
przeciwko koronawirusowi COVID-19
jest realizowane w Polsce

DR HAB. TOMASZ SMIATACZ czym z dużym prawdopodobieństwem jest ona następstwem
Kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych, mechanizmu ADE (Antibody-Dependent Enhancement of
członek zespołu doradczego Inflammation). Kluczem do skutecznego leczenia COVID-19
COVID-19 przy PAN i uniknięcia niewydolności oddechowej wydaje się być od-
powiednio wczesne włączenie terapii blokującej replikację
DR BLANKA SEKLECKA SARS-CoV-2, zanim dojdzie do wytworzenia kompleksów
Manager Ośrodka Badań Klinicznych immunologicznych i gwałtownego, nieodwracalnego uszko-
Wczesnych Faz UCK w Gdańsku dzenia tkanki płucnej w mechanizmie zapalnym wyzwolo-
nym aktywacją zakażonych komórek prezentujących antygen
Gdański Uniwersytet Medyczny prowadzi badanie przed ok. 10. dniem trwania objawów chorobowych.
kliniczne skuteczności klinicznej i wirusologicznej W pierwszym okresie rozwoju epidemii na terenie Chin, pa-
oraz bezpieczeństwa leku Avigan (fawipirawir) w le- cjenci byli leczeni wyłącznie objawowo, z powodu braku le-
czeniu COVID-19. Badanie przeprowadzone zostanie ków aktywnych przeciwko wirusowi SARS-CoV-2.W Polsce
wśród dorosłych pacjentów hospitalizowanych z po- rozszerzono wskazania do stosowania chlorochiny (obecnie
wodu zakażenia COVID-19 z zagrażającą niewydol- cofnięte), wykazującej niespecyficzne działanie przeciwwiru-
nością oddechową w porównaniu do standardu opie- sowe. Unia Europejska zarejestrowała warunkowo Remdesi-
ki zdefiniowanego w aktualnych zaleceniach AOTMiT. wir jako pierwszy lek przyczynowy przeciwko SARS-CoV-2
we wskazaniu COVID-19, z zastrzeżeniem, że produkt lecz-
SARS-CoV-2 jest zoonotycznym wirusem pochodzącym niczy podlega dodatkowemu monitorowaniu. Doniesienia
najprawdopodobniej od nietoperzy, pierwsze zachorowania naukowe z Japonii sugerują, że lek przeciwko grypie Avigan
wystąpiły w grudniu 2019 r. w mieście Wuhan w Chinach. zawierający w składzie substancję czynną fawipirawir, po-
Choroba COVID-19 przenosi się drogą kropelkową, wro- mógł wrócić do zdrowia pacjentom z COVID-19 i może być
tami zakażenia jest układ oddechowy i spojówki. Podstawo- potencjalnie kolejnym kandydatem do walki z pandemią.
wym celem ataku i miejscem replikacji wirusa są dolne drogi
oddechowe, a ryzyko zgonu wśród objawowych pacjentów, Firma Fujifilm przeprowadziła w Japonii badanie kliniczne
głównie w wyniku ostrej niewydolności oddechowej, wynosi III fazy dotyczące użycia fawipirawiru przeciw COVID-19.
przeciętnie 3% (0,1-14%) i jest większe u seniorów (>60 r.ż.) Na podstawie wyników badania, w którym uczestniczyło 156
i mężczyzn. Epidemiologicznie – najtrudniejszym wyzwa- pacjentów wykazano statystycznie istotne skrócenie czasu
niem jest kilkudniowa przedobjawowa replikacja SARS- choroby w porównaniu do placebo. Ponadto badanie nie wy-
-CoV-2, przy braku szczepionki stosowane są jedynie nie- kazało żadnych nowych obaw dotyczących bezpieczeństwa
swoiste metody profilaktyczne (dystansowanie się, izolacja, leku. Na tej postawie Fujifilm starało się w październiku
kwarantanna, ochrona wrót zakażenia, dezynfekcja). Klinicz- o rejestrację dodatkowego wskazania leku Avigan przeciwko
nie największym problemem jest ostra niewydolność odde- COVID-19. Fawipirawir przeciw COVID-19 wciąż podda-
chowa w wyniku mechanizmu zapalnego (tzw. burza cytoki- wany jest badaniom, niemniej jednak dopuszczono go do sto-
nowa). Szczególnie narażeni są mężczyźni i osoby po 60 r.ż. sowania u pacjentów zarażonych SARS-CoV-2 w Chinach
i pacjenci ze współistniejącymi schorzeniami układu serco- już 15 marca 2020 r., w Rosji 22 maja, a w Indiach 20 lipca.
wo-naczyniowego. Uszkodzenie płuc następuje w wyniku
piorunująco postępującego mechanizmu zapalnego, przy W Polsce badanie kliniczne niekomercyjne z użyciem leku
Avigan rozpoczął w listopadzie Gdański Uniwersytet Me-
dyczny. Pierwszą placówką realizującą badanie jest Klinika
Chorób Zakaźnych Uniwersyteckiego Centrum Medycyny
Morskiej i Tropikalnej w Gdyni. Głównym badaczem i koor-
dynatorem krajowym projektu jest dr hab. Tomasz Smiatacz,
a kierownikiem projektu dr Blanka Seklecka. Kolejne ośrod-

GAZETA GUMed grudzień 2020

ZDROWIE 29

ki będą dołączane do badania tak, aby leczenie objęło cały Fawipirawir | źródło zdjęcia – www.300gospodarka.pl
kraj. Ośrodkiem koordynującym badanie pod kątem admini-
stracyjnym jest Ośrodek Badań Klinicznych Wczesnych Faz Przewagą leku jest także możliwość podawania doustnego
Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku. i stosowania u pacjentów, którzy nie mają tak silnych obja-
wów COVID-19, by wymagać hospitalizacji. 80% zakażo-
Lek Avigan zawierający w składzie substancję czynną – fawi- nych może być leczona w domu, więc lek ma potencjał do
pirawir, opracowany został przez Toyama Chemical (oddział szerokiego użytku.
w Fujifilm, Japonia). Chemicznie fawipirawir to pyrazinecar-
boxamide, nukleozydopodobny związek heterocykliczny DR HAB. TOMASZ SMIATACZ
o dość prostej budowie, zarejestrowany w Japonii jako lek na DR BLANKA SEKLECKA
pandemiczną grypę. Toksyczność fawipirawiru jest umiarko-
wana, ale wiąże się z ryzykiem teratogenności. Fawipirawir Tekst ukazał się pierwotnie w czasopiśmie Ba-
wykazuje aktywność przeciwko wielu wirusom RNA (m.in. dania kliniczne 2020 nr 6 i jest przedrukiem za
Ebola, wirus zachodniego Nilu, wirusy m.in. ptasiej grypy). zgodą Redakcji i Autorów.
Jest to prolek enzymatycznie aktywowany w komórkach.
Wykonawcy chińskiego badania klinicznego powołali się na
badania, które pokazały, że w warunkach in vitro fawipirawir
hamował namnażanie SARS-CoV-2 w komórkach linii mał-
piej nerki Vero (EC50=61,88 uM). W identycznym układzie
in vitro fawipirawir tak samo silnie hamował namnażanie
wirusa Ebola (EC50=67uM), a u myszy zakażonych tym wi-
rusem był w 100% skuteczny.

Mechanizm działania fawipirawiru jest związany z selektyw-
nym hamowaniem wirusowej polimerazy RNA zależnej od
RNA. W badaniu klinicznym w Shenzhen u 80 uczestników,
którzy przyjmowali fawipirawir, zarówno objawy infekcji, jak i
replikacja wirusa ustąpiły szybciej niż u pacjentów, którzy nie
otrzymali leku. Avigan (fawipirawir) skrócił czas powrotu do
zdrowia z jedenastu do czterech dni u osób z łagodną postacią
choroby (w przypadku ciężkiego przebiegu, u chorych wentylo-
wanych mechanicznie, nie był tak skuteczny). Czas trwania go-
rączki zmniejszył ze średnio 4,2 dnia do średnio 2,5 dnia. Pre-
parat nie wykazał żadnych wyraźnych działań niepożądanych.

GAZETA GUMed grudzień 2020

30 PREZENTACJE JEDNOSTEK KLINICZNYCH | CZ.3

Uniwersyteckie Centrum
Medycyny Morskiej i Tropikalnej

PROF. DR HAB. MARCIN RENKE na terenie Trójmiasta. W 1985 r. IMMiT uzyskał siedzibę
Dyrektor UCMMiT, kierownik w Gdyni Redłowie, skupiając wszystkie zakłady, laboratoria
Kliniki Chorób Zawodowych, i kliniki. Od 2003 r. IMMiT został ponownie włączony do
Metabolicznych i Wewnętrznych Akademii Medycznej. Część kliniczna została wydzielona
i stała się Akademickim, a następnie Uniwersyteckim Centrum
Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej (IMMiT) w Gdy- Medycyny Morskiej i Tropikalnej (UCMMiT), które funkcjo-
ni powstał ponad 80 lat temu dzięki zaangażowaniu dr. Józefa nuje w formie samodzielnego szpitala klinicznego, którego
Jakóbkiewicza, który w 1935 r. zorganizował filię Państwowe- organem założycielskim jest Gdański Uniwersytet Medyczny.
go Zakładu Higieny (PZH) w Gdyni i objął jej kierownictwo.
Specjalnością jednostki stała się medycyna tropikalna. 5 czerw- Szpital zatrudnia ponad 200 osób, nie generuje długów, posiada
ca 1939 r. placówka otrzymała nazwę Instytut Medycyny prawie 90 łóżek, hospitalizuje rocznie ponad 4 tysiące chorych
Morskiej i Tropikalnej, filia PZH w Gdyni. Po wojnie reakty- w czterech Klinikach: Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych,
wowano IMMiT w 1947 r. i włączono w struktury Akademii Kardiologii i Chorób Wewnętrznych, Chorób Zawodowych
Lekarskiej w Gdańsku. W 1957 r. uzyskał on samodzielność, i Wewnętrznych oraz Medycyny Morskiej i Ratownictwa Mor-
stając się jednym z resortowych instytutów Ministerstwa skiego. Obsługuje ok. 6 tysięcy pacjentów w izbie przyjęć. Po-
Zdrowia (MZ). W tym czasie jego bazą było kilka obiektów nadto świadczy usługi w poradniach specjalistycznych m.in.
w zakresie chorób serca i naczyń, zakaźnych, medycyny podróży
i pracy. UCMMiT to też Zakład Diagnostyki Obrazowej (wy-
posażony m.in. w dwa aparaty TK, w tym nowy 128-warstwo-

GAZETA GUMed listopad 2020

PREZENTACJE JEDNOSTEK KLINICZNYCH | CZ.3 31

wy przekazany przez MZ w 2020 r. zlokalizowany bezpośred- Nowoczesna Pracownia Tomografii Komputerowej otwarta
nio przy budynku klinicznym) oraz Pracownie Endoskopowe 1 lipca 2020 r. w UCMMiT | fot. Zbigniew Wszeborowski / GUMed
i Diagnostyczne. Prowadzi działalność ambulatoryjną w zakre-
sie rehabilitacji kardiologicznej i zabiegów hiperbarycznych wy- i poprzez darczyńców wsparcie dla Szpitala. Ofiarność pojedyn-
korzystywanych podczas leczenia trudno gojących się ran. czych osób i wielu instytucji pozwoliła przetrwać ten trudny czas.
Szpital otrzymał m.in. wsparcie materialne i rzeczowe od firm
Nowym wyzwaniem, z którym przyszło nam się zmierzyć i organizacji takich jak: Best SA, Caritas, Hamilton, Lotos, Lot-
w tym roku, jest pandemia COVID-19. W marcu 2020 r. to, MTM SA, Nata, Nivea, TRMEW Obrót S.A, K&K Woj-
UCMMiT został decyzją Wojewody pomorskiego jako cały tanowicz, Politechnika Gdańska, UG Kosakowo i wielu innych.
szpital dedykowany do opieki i leczenia chorych zakażonych
SARS-CoV-2, pomimo braku odpowiedniego zaplecza i do- Od początku czerwca 2020 r. decyzją Wojewody ograniczo-
statecznej ilości sal zapewniających bezpieczną izolację cho- no gotowość do leczenia chorych zakażonych do 23 łóżek
rych, które są odpowiednio wentylowane i zaopatrzone są znajdujących się w Klinice Chorób Tropikalnych i Pasożytni-
w osobne węzły sanitarne. Pomimo trudności hospitalizowali- czych, pozostałe Kliniki stopniowo wznowiły przyjęcia ostre
śmy do tej pory kilkudziesięciu dorosłych chorych zakażonych, i planowe, po każdorazowym wykonaniu u pacjenta wyma-
najczęściej z chorobami towarzyszącymi, wśród nich byli rów- zu w kierunku obecności zakażenia SARS-CoV-2. Pomimo
nież pacjenci po transplantacji serca i przeszczepieniu szpiku ko- trudności, cały czas staramy się realizować proces unowocze-
stnego. Dzięki ofiarnej pracy całego zespołu kierowanego przez śniania Szpitala. W tym roku ukończono gruntowny remont
dr hab. Katarzynę Sikorską udało się doprowadzić do wyzdro- oddziału intensywnej terapii (o łącznej wartości blisko
wienia u większości pacjentów, zmarł w naszym szpitalu jeden 5 mln zł). Planowane są dalsze inwestycje dzięki przychyl-
chory w wieku 96 lat, który był zakażony SARS-CoV-2. Dzięki ności Rektora GUMed, Marszałka Województwa Pomor-
przestrzeganiu wprowadzonych procedur udało się uniknąć za- skiego, Wojewody Pomorskiego i Ministerstwa Zdrowia oraz
każeń wśród personelu medycznego (stwierdzono obecność wi- dzięki p ozyskaniu funduszy europejskich, w tym: moderni-
rusa u jednej pielęgniarki, która nie miała objawów klinicznych), zacja i remont izby przyjęć, pracowni endoskopowej, oddziału
co uważamy za nasz organizacyjny sukces w tym roku. kardiologii oraz dobudowanie do budynku klinicznego szybu
windowego oraz modułów zawierających odpowiednio wen-
Warto dodać, że na terenie UCMMiT dzięki inicjatywie tylowane sale, zapewniające izolację dodatkowych 9 chorych
dr. Macieja Grzybka i wsparciu dyrekcji Szpitala, dyrektora w Klinikach.
Tomasza Augustyniaka (wojewódzkiego inspektora sanitarne-
go) oraz wojewody pomorskiego Dariusza Drelicha powstał Instytut to jednak przede wszystkim ludzie, młodzi naukow-
pierwszy w Polsce punkt drive-thru pobierania wymazów cy, słuchacze Studiów Doktoranckich i Szkoły Doktorskiej,
w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 prosto z auta, w namio- ale również 6 profesorów, 6 doktorów habilitowanych oraz
cie umiejscowionym na parkingu naszej jednostki. Inicjatywa 8 doktorów. W Szpitalu jest zatrudnionych wielu specjali-
była realizowana dzięki ofiarności studentów GUMed, którzy stów w różnych dziedzinach medycyny, a wśród nich krajowy
podpisali umowy wolontariatu ze Szpitalem. Istnienie punktu konsultant ds. chorób morskich i tropikalnych, emerytowany
znacznie ułatwiło pobieranie wymazów i w znacznym stopniu dyrektor Instytutu dr hab. Leszek Nahorski, który swoim do-
odciążyło pracę w izbie przyjęć Szpitala. Warto wspomnieć świadczeniem nadal wspiera nasz zespół i jego wysiłki, aby
w tym miejscu władze miasta Gdyni, które aktywnie wspierały IMMiT kierowany przez dr hab. Katarzynę Sikorską oraz
UCMMiT w trakcie pandemii, przekazując bezpośrednio UCMMiT odzyskały dawny blask i należną im pozycję.

PROF. DR HAB. MARCIN RENKE

GAZETA GUMed listopad 2020

32 KADRY GUMed | NEKROLOGI

Kadry GUMed

TYTUŁ NAUKOWY PROFESORA NAUK MEDYCZNYCH JUBILEUSZ DŁUGOLETNIEJ PRACY
I NAUK O ZDROWIU ORAZ STANOWISKO PROFESORA OBCHODZĄ:
OTRZYMALI:
20 lat dr hab. Agnieszka Dettlaff-Pokora
prof. dr hab. Krzysztof Cal dr hab. Katarzyna Gobis
prof. dr hab. Alicja Dąbrowska-Kugacka dr hab. Katarzyna Lewandowska
prof. dr hab. Krystyna Serkies dr Dorota Pieśniak
prof. dr hab. Bartosz Wasąg
prof. dr hab. Paweł Zagożdżon 25 lat dr hab. Łukasz Kaska
dr n. med. Grzegorz Romanowicz
NA STANOWISKU ADIUNKTA prof. dr hab. Anna Starzyńska
ZATRUDNIONO mgr Beata Zielonka

dr n. med. Dorotę Purzycką-Bohdan 30 lat dr hab. Ninela Irga-Jaworska

PRACĘ W UCZELNI 35 lat dr n. med. Małgorzata Szumera
ZAKOŃCZYLI:
45 lat prof. dr hab. Jacek Jassem
lek. med. Maksymilian Galasiewicz prof. dr hab. Janusz Jaśkiewicz
dr hab. n. med. Wojciech Kosiak mgr Barbara Stus
Leszek Wójcik

Z GŁĘBOKIM ŻALEM ZAWIADAMIAMY, ŻE

11 listopada 2020 r. zmarł 21 listopada 2020 r.
w wieku 100 lat zmarł
DR HAB. ZBIGNIEW
KARWACKI, PROF. DR HAB.
PROF. UCZELNI
ANTONI HLAVATY
Kierownik Zakładu Neuroanestezjolo-
gii Katedry Anestezjologii i Intensyw- Kierownik Kliniki Ortopedycznej
nej Terapii Gdańskiego Uniwersytetu Akademii Medycznej w Gdańsku
Medycznego, znakomity specjalista w latach 1967-1990, wybitny nauko-
oraz zasłużony nauczyciel akademicki. wiec, specjalista w zakresie chirurgii
dziecięcej oraz ortopedii i trauma-
tologii, wychowawca wielu pokoleń
studentów i kadr naukowych. Współ-
autor pierwszego powojennego pod-
ręcznika pod redakcją prof. Zygmunta Ambrosa Zarys ortopedii ogólnej.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Meda-
lem Komisji Edukacji Narodowej, Medalami: Zasłużonemu Akademii Me-
dycznej w Gdańsku oraz Zasłużony dla Polskiej Ortopedii i Traumatologii.
Otrzymał honorowe odznaczenie Polskiego Towarzystwa Chirurgii Ręki
w Gdańsku Laur Chirurgii Ręki (2015) oraz Medal 100-lecia Polskiego
Alpinizmu (2003).

GAZETA GUMed grudzień 2020

WIADOMOŚCI Z UCK 33

Trombektomia mechaniczna
u pacjentów z koronawirusem

Uniwersyteckie Centrum Kliniczne wypracowa- Prof. Bartosz Karaszewski
ło bezpieczną dla personelu i współpacjentów,
równoległą ścieżkę postępowania dla chorych bjawowi, będzie rosła i przybywać będzie wśród nich takich,
zakażonych COVID-19 z ostrym udarem nie- którzy wymagać będą pilnych interwencji terapeutycznych
dokrwiennym mózgu. Trombektomia mechanicz- z powodu chorób ostrych.
na u pacjentów z koronawirusem wykonywana
jest w Centrum Udarowym UCK (Klinika Neuro- Trombektomia daje szansę na powrót do sprawności chorym
logii Dorosłych oraz Pracownia Naczyniowa) od po najcięższych udarach. Zabieg polega na mechanicznym
początku października. usunięciu zatoru lub zakrzepu ze światła naczynia. Klinika
Neurologii Dorosłych i Zakład Radiologii UCK rozpoczęły
Mimo tego, że w trakcie pandemii obserwuje się niższą zgła- leczenie udarów niedokrwiennych mózgu metodą trombek-
szalność do szpitali pacjentów z objawami udaru, nie oznacza tomii mechanicznej już w 2015 roku, jako jeden z pierwszych
to, że liczba kobiet i mężczyzn dotkniętych tą chorobą się ośrodków w kraju. W tym samym roku UCK wypracowa-
zmniejszyła – w Polsce to ok. 80 tys. osób rocznie. Udar mó- ło system dostępu do tej metody terapeutycznej 24 h/7 dni
zgu jest trzecią co do częstości przyczyną śmierci dorosłych, w tygodniu potencjalnie dla wszystkich pacjentów Regionu
a także najczęstszą przyczyną ich trwałej niepełnosprawności. (ośrodków z tak funkcjonującym systemem jest w tej chwili
W Uniwersyteckim Centrum Klinicznym procedura trom- w Polsce tylko kilka).
bektomii mechanicznej wykonywana jest u chorych po prze-
bytym udarze niedokrwiennym mózgu z dodatnim wynikiem Najczęstsze, pierwsze symptomy udaru to nagle pojawiające
testu na koronawirusa. UCK to placówka posiadająca łóżka się: drętwienie lub osłabienie mięśni jednej strony ciała i asy-
przeznaczone dla tego typu pacjentów. metria twarzy (opadający kącik ust po jednej stronie), trudno-
ści z mówieniem i rozumieniem mowy, zaburzenia widzenia,
– Wytworzyliśmy w UCK równoległą rzeczywistość me- zawroty głowy i zaburzenia równowagi oraz silny ból głowy.
dyczną, organizacyjną i systemową leczenia u pacjentów za- Objawy mogą występować łącznie lub każdy z osobna.
każonych COVID-19 ostrych chorób, które wymagają pil-
nej interwencji, nie tylko neurologicznych – wyjaśnia prof. MATERIAŁ PRASOWY UCK
Bartosz Karaszewski, ordynator Kliniki Neurologii Do-
rosłych UCK, szpitala klinicznego GUMed. – Taki system fot. Sylwia Mierzewska / UCK
umożliwia połączenie dwóch zasadniczych interesów: do-
stępności terapii najcięższych ostrych chorób dla pacjentów
z infekcją COVID-19 oraz możliwie najwyższego poziomu
bezpieczeństwa epidemicznego dla personelu i innych pa-
cjentów Szpitala.

Procedura trombektomii mechanicznej z zastosowaniem ak-
tualnych wytycznych epidemiologicznych u pacjentów z ko-
ronawirusem wykonywana jest od początku października. Do
tej pory wykonano trzy takie zabiegi.

– To duże wyzwanie nie tylko medyczne, ale i logistyczne, bo
chcemy mieć pewność, że personel i inni pacjenci są bez-
pieczni w kontekście epidemii. W rozumieniu technicznym
oraz organizacyjnym cała procedura zadziałała – podkreśla
prof. B. Karaszewski. – Kolejnych, podobnych przypad-
ków spodziewamy się już w najbliższych tygodniach. Licz-
ba pacjentów, liczba osób, którzy są COVID-19 dodatni,
a w przebiegu tej infekcji skąpoobjawowi bądź wręcz bezo-

GAZETA GUMed grudzień 2020

34 WIADOMOŚCI Z UCK

Centra COVID-19 UCK

Ponad 40 tysięcy wymazów pobrały łącznie Centra Testowe COVID-19 Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego
w Gdańsku. O tym, jak aktualnie wygląda organizacja pracy w tych punktach, jakie są największe wyzwania oraz
jakie ułatwienia dla pacjentów przygotowywane są w najbliższym czasie opowiada Łukasz Michalewski, koordy-
nator centrów testowych w rozmowie z Łukaszem Wojtowiczem z Zespołu ds. Organizacji i Promocji UCK.

Z perspektywy czasu, co było dla Was największym Łukasz Michalewski, koordynator centrów testowych
wyzwaniem, z czego jesteście najbardziej dumni? fot. Sylwia Mierzewska / UCK

Ciężko wybrać jedną rzecz. Dla mnie chyba największym zować tam coś zupełnie nowego. Łącząc moduł z naprawionym
wyzwaniem, ale i sukcesem było uruchomienie pierwszego namiotem sprzed Stadionu Energa Gdańsk (został zniszczony
punktu. Pracowałem wtedy zdalnie, wieczorem zadzwonił do przez wichurę) oraz nowym konternerem z zapleczem sani-
mnie dyrektor naczelny UCK Jakub Kraszewski i powiedział, tarnym, który mamy otrzymać z Pomorskiego Urzędu Woje-
że ma dla mnie nowe zadanie – to było we wtorek, 21 kwietnia. wódzkiego, chciałbym zorganizować punkt mix-walk. Mógłby
W czwartek rozstawialiśmy punkt, a już w poniedziałek było on, przy niewielkiej obsadzie personelu, obsłużyć pacjentów
wielkie otwarcie z konferencją prasową, wszystko musiało działać. zarówno zmotoryzowanych, jak i pieszych, a wszystko to
To było kompletne szaleństwo,mnóstwo stresu,ale dzięki ciężkiej w komfortowych i optymalnych warunkach. Wszystkie opisa-
pracy całego zespołu się udało. Największym sukcesem w per- ne zmiany przy niewielkim wzroście kosztów pozwoliłyby ba-
spektywie czasu było to, że dzięki dobrej organizacji uniknęliśmy dać maksymalnie (przy założeniu codziennej pracy od 8:00 do
takich sytuacji jak w innych miejscach Polski, czyli bardzo dłu- 21:30) nawet 10080 osób tygodniowo, aktualnie jest to maksy-
gich kolejek pacjentów przed punktami. U nas tego nie było. malnie 3880 wymazów w ciągu tygodnia. Byłby to wzrost o 40
proc. Podkreślę, że mówimy tylko o dwóch centrach gdańskich,
Jak obecnie wygląda organizacja pracy w punktach? a są jeszcze w Gdyni, Chojnicach oraz Słupsku.

Do niedawna na jednym dyżurze i jednym stanowisku prze- Czy w najbliższym czasie planujecie wprowadzić ja-
bywały trzy osoby. Po wprowadzeniu zmian – np. drukowa- kieś ułatwienia dla pacjentów?
nie zleceń, używanie kodów kreskowych – na stanowisku
są dwie osoby. Oczywiście priorytetem jest bezpieczeństwo. Jak wcześniej wspomniałem, jednym z największych sukcesów,
Aktualnie w Zespole ds. Centrów Testowych COVID-19 a zarazem ułatwień dla pacjentów, jest brak kolejek w samych
zatrudnionych jest 86 studentów, niektórzy są z nami od centrach testowych. Po zarejestrowaniu przyjeżdża się na
kwietnia. To fantastyczni, zmotywowani i bardzo zaanga- konkretną godzinę i przechodzi badanie. Czasami pojawiają
żowani ludzie. Nie można zapomnieć o żołnierzach Wojsk się małe zatory, ale dosłownie kilkuminutowe. Obecnie koń-
Obrony Terytorialnej (WOT), którzy są z nami od samego czymy też prace nad stroną internetową, gdzie każdy pacjent
początku. Dbają o bezpieczeństwo i sterują ruchem pacjen- będzie mógł sprawdzić liczbę wolnych miejsc w konkretne dni
tów, którzy przyjeżdżają na badanie. W Chojnicach cały i godziny, aktualny czas oczekiwania na rejestrację telefonicz-
punkt zorganizowany jest przez WOT. Mam do „terytorial- ną czy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Pracuje-
sów” wielki szacunek i wdzięczność. my też nad możliwością rejestracji internetowej oraz nad tym,
żeby pacjent mógł sprawdzić wynik bezpośrednio na stronie
Czy te punkty będą jeszcze rozbudowywane np. laboratorium. Często jest tak, że wynik jest dostępny kilka
przez kolejne stanowiska do poboru wymazów?

W centrum w Muzeum II Wojny Światowej możemy praco-
wać na jedno lub dwa stanowiska, reagujemy wedle potrzeb.
Jest również możliwość utworzenia trzeciego. Ponadto aktu-
alnie przez cały dzień pracujemy jedynie w weekendy, ale są
możliwości, żeby te godziny wydłużyć w tygodniu. W module
(przy Uniwersytecie Gdańskim) sprawa wygląda nieco inaczej,
tutaj możemy jedynie rozszerzać godziny działania. Niedaw-
no otrzymaliśmy decyzję o nakazie zmiany lokalizacji. Punkt
pozostanie przy UG, ale będziemy musieli wyłączyć go z dzia-
łania na kilka dni, dlatego chciałbym wykorzystać to i zorgani-

GAZETA GUMed grudzień 2020

WIADOMOŚCI Z UCK 35

godzin po pobraniu wymazu, ale na platformie e-pacjent po- Na koniec chciałbym zadać pytanie bardziej statystyczne.
jawia się z pewnym opóźnieniem. Mamy tego świadomość, Który punkt cieszy się największą popularnością?
wiemy, że oczekiwanie na wynik jest stresujące i chcielibyśmy
ten czas maksymalnie skrócić. W najbliższych dniach powin- Na początku było to zniszczone przez wichurę Centrum Testo-
ny dotrzeć do nas też dodatkowe oznakowania punktów, bo we COVID-19 UCK drive-thru przy Stadionie Energa Gdańsk,
chcemy, żeby każdy dotarł na badanie sprawnie i na czas. a teraz Centrum Testowe COVID-19 UCK drive-thru przy
Muzeum II Wojny Światowej. Na drugim miejscu jest Centrum
Przez duże obciążenie COVID Call Center pacjenci Testowe COVID-19 UCK drive-thru przy Instytucie Medycyny
często musieli długo czekać. Czasami było tak, że Morskiej i Tropikalnej w Gdyni. Zdarzają się jednak dni, kiedy to
po długim oczekiwaniu połączenie było rozłączane. właśnie w Gdyni robionycj jest najwięcej wymazów.
Przyznam, że ja również „zderzyłem się” z tym pro-
blemem. Czy coś zostało zmienione, usprawnione? Test na obecność SARS-CoV-2 można zrobić w pięciu centrach
testowych Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego – dwa z nich
Najdłuższe czasy oczekiwania wynosiły nawet 5 godzin. działają w Gdańsku, jedno w Gdyni oraz w Chojnicach i Słup-
Zdarzały się też sytuacje, że system automatycznie rozłączał sku. Cztery centra działają w formule drive-thru, jedno, zloka-
dzwoniących. Tak się działo, kiedy na linii czekało powyżej lizowane przy Uniwersyteckie Gdańskim w formule walk-thru.
200 osób. Sytuacja wynikała ze zbyt małej ilości sprzętu i licz- Na pobranie wymazu można umówić się posiadając skierowanie
by pomieszczeń. Trzeba jasno powiedzieć, że szpital to nie od lekarza POZ lub dzwoniąc pod numer infolinii 58 727 05 05
osoba prywatna, która pójdzie do sklepu i kupi sprzęt, trzeba oraz wypełniając ankietę.
było poczekać. Tak samo było ze znalezieniem i dostosowa-
niem nowych pomieszczeń – trzeba było je wytłumić, zorga- Przedsięwzięcie Centrów Testowych COVID-19 realizowanych
nizować odpowiednią instalację, biurka i sprzęt. To wszystko pod egidą Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego to wynik
musi być bezpieczne, komfortowe i efektywne. To zajęło dwa współpracy wielu jednostek: Gdańskiego Uniwersytetu Medycz-
tygodnie. Tu warto podkreślić dużą pomoc ze strony Po- nego, Miasta Gdańsk, Miasta Gdynia, Wojewódzkiej Stacji Sat-
morskiego Urzędu Wojewódzkiego, który zakupił i przeka- nitarno-Epidemiologicznej, Powiatowych Stacji Sanitarno-Epi-
zał nam 15 laptopów. W tej chwili, tuż po otwarciu infolinii, demiologicznych, Wojewody Pomorskiego, Pomorskiego Urzędu
oberwujemy skoki czasu oczekiwania wynoszące nawet do 35 Wojewódzkiego, Wojsk Obrony Terytorialnej, Muzeum II Wojny
minut, jednak gdy początkowy peak zostanie rozładowany po Światowej, Uniwersytetu Gdańskiego, Stadionu Energa Gdańsk,
około godzinie od rozpoczecia pracy, można dodzwonić się Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni, Pomorskiego Uniwersytetu
w zaledwie kilka sekund. W weekendy sytuacja jest zupełnie Medycznego oraz Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego.
komfortowa, każde połączenie odbierane jest od razu.

Nagrody 30 lat Anna Borkowska
jubileuszowe UCK Iwona Grzywaczewska
Justyna Kapuścińska
JUBILEUSZ DŁUGOLETNIEJ PRACY OBCHODZĄ: Robert Kufel
prof. dr hab. n. med. Małgorzata Myśliwiec
20 lat Beata Firgolska Anna Nawrocka
prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem Elżbieta Paczuła
Aneta Maćczak Agnieszka Parol
lek. Jarosław Tomaszewski Agnieszka Rychert-Gabała
Piotr Ulaszewski Iwona Szwindowska
Violetta Wiśniewska-Jabłońska

25 lat Ilona Filipiuk 35 lat Halina Gabiga
Aleksandra Górnicka
Katarzyna Gruszczyń ska Sylwia Mikołajczak Leon Igowski
Elżbieta Krywienko
Marzena Jaroszewsk a Beata Papiernik Anna Olszewska 40 lat Henryk Borkowski
Mariola Olszewska Grażyna Kerczuk
Alicja Jurczyk Dorota Rynkowska Barbara Pachulczak Maria Pielecka
Mariola Pawelec Bogumiła Taczanowska
Agnieszka Kopiczko Barb ara Stępień Teresa Umęcka Elżbieta Zbrzyzna
Urszula Zygmuntowska
Danuta Mańska Beata Wilma

Magdalena Metlak Ewa Wnorowska

GAZETA GUMed grudzień 2020

36 JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI

Świętujemy trzecie ćwierćwiecze

Cz. 3 | Symbole uniwersyteckie

DR N. HUM. BARTŁOMIEJ SIEK postać „Jego Magni- Wzorem dla uroczystych stro-
Zakład Historii i Filozofii ficencja” (jako skrót jów władz gdańskiej uczelni
Nauk Medycznych JM), kiedy mówimy medycznej była dziekańska
o rektorze, lub „Wasza toga prof. Kornela Michejdy
Średniowieczne korzenie tradycji uniwersyteckiej najpełniej Magnificencjo”, kiedy (dwukrotnie dziekana Wydziału
można dostrzec w nazewnictwie urzędów i godności oraz zwracamy się do rektora. Lekarskiego Uniwersytetu Ste-
w symbolice władzy uczelnianej. Skojarzenia z tytulaturą fana Batorego), który przybył
dotyczącą wyższego du- do Gdańska w 1945 r. i został
Podobieństwo słów dziekanat (biuro administracyjno-nauko- chowieństwa (eminen- pierwszym dziekanem Wydziału
we wydziału uczelni) i dekanat (grupa parafii – teoretycznie cja, ekscelencja) są jak Lekarskiego ALG. Obecnie toga
dziesięciu – stanowiąca jednostkę administracyjną) przypomi- najbardziej zasadne. ta znajduje się w zbiorach Mu-
na o ścisłych związkach pierwszych uniwersytetów z instytucją zeum GUMed. | fot. Paweł Suda-
Kościoła. Choć pierwotnie decanus (od łac. decem – dziesięć) Uniwersytet był w swych
oznaczał wojskowego stojącego na czele pododdziału złożone- średniowiecznych po- ra / GUMed
go z dziesięciu żołnierzy (w praktyce było ich najczęściej ośmiu), czątkach korporacją
to z biegiem wieków słowo to weszło do języka urzędniczego, kościelną, stąd wiele
stamtąd zaś przeniknęło do administracji kościelnej. W dzie- podobnych elementów
jach uniwersytetów dziekan był zawsze wybierany spośród gro- i dziś można dostrzec
na profesorskiego, co nie było oczywistym w przypadku rektora. w symbolice uniwersy-
teckiej i kościelnej. Uro-
Tytuł najważniejszej osoby na uczelni pochodzi od łacińskiego czyste stroje akademic-
czasownika regere, który oznacza rządzić. Tym samym słowem kie wzorowane były na
– rektor – określa się w polszczyźnie księdza zarządzającego ko- strojach duchowieństwa.
ściołem nieparafialnym, przełożonego domu zakonnego oraz Do dziś mucet (niekiedy
przełożonego seminarium duchownego. W tradycji uniwer- – raczej błędnie – mu-
syteckiej istnieją dwa wzory ustrojowe wypracowane w dwóch ceta, czyli pelerynka)
najważniejszych w XII i XIII wieku uniwersytetach: w Paryżu i kolorem swoim oznacza
w Bolonii. Wtedy pojęcie universitas oznaczało przede wszyst- godność duchownego.
kim korporację, cech, a nie instytucję, szkołę wyższą. Model Przez wieki zmieniały
boloński zakładał, że uniwersytet jest cechem studentów i to się szczegóły, a i dziś
spośród nich wybierano rektora. W modelu paryskim, który tradycja podlega prze-
z biegiem wieków stał się powszechny, uczelnia jest rozumia- kształceniom. Nowością
na jako wspólnota nauczających, a rektora wybierano spośród – w zestawieniu z mi-
profesorów. Do profesora kierującego uczelnią zwracano się nionymi wiekami – jest
używając tytulatury rector magnificus lub rector magnificentissi- wprowadzanie biretów
mus („wspaniały” lub „najwspanialszy rektor”). W językach no- w różnych kolorach
wożytnych wykształcił się zwrot, który w polszczyźnie przyjął dla każdego wydziału,
zgodnych w barwie
z pelerynkami. Trady-

GAZETA GUMed grudzień 2020

JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI 37

Insygnia rektorskie – łańcuch, pierścień i berło Nauki medyczne
fot. Zbigniew Wszeborowski / GUMed i nauki o z dro-
wiu używają tego
cyjnie birety wszystkich członków wspólnoty akademickiej samego symbolu
były tego samego koloru co toga. Nie zawsze stosowano węża Eskulapa
łańcuchy (oznaką władzy był wtedy tylko pierścień i berło), (wijącego się wo-
a kojarzone dziś wręcz nierozerwalnie z godnością rektora gro- kół stylizowanego
nostaje stanowiły część stroju profesorów różnych wydziałów. berła/laski), który
w przedstawie-
Łańcuchy stanowią oznakę władzy urzędowej (skojarzenie niach graficznych
z sądownictwem nie jest nie na miejscu), zaś berło – przysłu- umieszczany jest
gujące zasadniczo tylko rektorowi – stanowi symbol autonomii na tle w kolorze
uniwersytetu i wyraz władzy rektora. Pierścień rektorski ozna- właściwym dla
cza symboliczne połączenie rektora z uczelnią na czas kadencji. wydziału – niebie-
Zgodnie z tradycją GUMed do berła i pierścienia prawo ma skim w przypadku
tylko rektor. Łańcuchy przysługują także zastępcom rektora nauk o zdrowiu
(prorektorom), dziekanom i przewodniczącym Rad Dyscyplin. oraz bordowym
Powszechne w Polsce przekonanie, że mucet z futra gronosta- w przypadku
jów wyróżnia rektora wynika z błędu popełnionego przy od- nauk medycznych.
twarzaniu stroju rektorskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim W przypadku
w połowie XIX wieku. Uznano wtedy, że podstawą odtworze- nauk farmaceu-
nia mucetu rektorskiego będzie posąg z niszy fasady kościoła t y c z n y c h p a r a Łańcuch rektorski
św. Anny przedstawiający św. Jana Kantego, który rzeczywiście wę ż y Eskulapa fot. Zbigniew Wszeborowski / GUMed
nosi futrzaną pelerynkę, ale ta przysługiwała mu jako profeso- przedstawiona
rowi teologii – rektorem nigdy nie był. Być może mucet będzie jest symetrycznie
pierwszym elementem tradycyjnego stroju rektorskiego, który po obu stronach kielicha Hygiei. Miejski herb oraz węże Esku-
w najbliższych latach odejdzie do lamusa. Od kilku lat bo- lapa są symbolami wykorzystanymi także w rektorskim berle.
wiem w nurcie ekologii i praw zwierząt następuje zamiana fu-
tra na sztuczne, a nawet rezygnacja z tej części stroju. W łańcuchach dziekańskich pod herbem Gdańska umieszone
są emblematy nauk tożsame z tymi umieszczonymi w łańcu-
Insygnia władzy zawierają symbole odnoszące się do konkret- chu rektorskim. W przypadku Międzyuczelnianego Wydziału
nej uczelni. Współczesne łańcuchy rektorskie zawierają godło Biotechnologii UG i GUMed emblematem jest stylizowana
państwowe oraz elementy związane ze specyfiką uczelni. podwójna helisa umieszczona w prostokątnym polu na tle
W rektorskim łańcuchu GUMedu środkowym elementem herbu Gdańska.
jest herb miasta Gdańska, poniżej którego umieszczono godło
państwowe. Drugim elementem przypominającym o lokalizacji DR N. HUM. BARTŁOMIEJ SIEK
Uczelni nad Bałtykiem są bursztyny stanowiące część centralną
trzynastu ogniw łańcucha. Dwa ogniwa, rozmieszczone syme- Wydział Lekarski Wydział Farmaceutyczny
trycznie i oddzielone od gdańskiego herbu trzema ogniwami,
zawierają emblematy nauk medycznych i farmaceutycznych. Wydział Nauk o Zdrowiu Wydział Biotechnologii

Symbole łańcuchów dziekańskich | oprac. graficzne na pod-
stawie fotografii – Izabela Szeibelis-Deskiewicz / GUMed

GAZETA GUMed grudzień 2020

38 JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI

Wspomnienia absolwenta – seniora

Cz. 2 | Profesorowie – założyciele Uczelni

PROF. DR HAB. BRUNON Dzięki swojej, ograniczo-
LESŁAW IMIELIŃSKI nej do jednego budyn-
Emerytowany kierownik Katedry ku, przestrzeni, w której
i Kliniki Neurochirurgii AMG początkowo mieściły się
(1985-1998), były prezes tylko dwie wymienione
Stowarzyszenia Absolwentów kliniki ten niewielki szpi-
AMG/GUMed (2000-2018) tal stanowił zintegrowa-
ną jednostkę, ze zgranym
Cz. 1 wspomnień prof. Brunona Imielińskiego personelem i wysokim
została opublikowana w Gazecie GUMed 2019, poziomem usług. Znane
nr 12, s. 58-62. były naciski pacjentów
na transportujące karet-
Wstępując na III rok studiów, wkroczyliśmy głównie w świat ki, aby uzyskać przyjęcie
medycyny praktycznej. Równe 70 lat temu w 1950 r. jako do tego właśnie Szpitala.
student III roku przekroczyłem po raz pierwszy progi Szpi- Byliśmy niezwykle zafa-
tala na Łąkowej, rozpoczynając tym samym nową przygodę. scynowani kontaktem
Spośród szpitali udostępnionych do celów dydaktyki „padło” z kliniczną (w naszym Prof. Brunon Lesław Imieliński
na szpital dawniej Najświętszej Marii Panny, a wtedy nowo pojęciu) „prawdziwą” me-
utworzony PSK nr 3, mieszczący dwie Kliniki – Wewnętrzną dycyną. Po miesięcznej
i Chirurgiczną. Położony u zbiegu ul. Śluza i Łąkowej, funk- praktyce pielęgniarskiej mieliśmy już za sobą wstępny kontakt
cjonował w powszechnym odczuciu jako „szpital na Łąkowej”. z pacjentami. Niektórzy, po praktykach w szpitalach „tereno-
Początkowo byliśmy zaniepokojeni decyzją przypisującą nas wych” przyswoili więcej, inni mniej umiejętności (przysłowio-
do peryferyjnego bądź co bądź szpitala. Dojazd tramwajem nr we wynoszenie basenów). Teraz mieliśmy powoli dotrzeć do
8 przez zrujnowane centrum ul. Długą i Długi Targ trochę nas wiedzy praktycznej, przy łóżku chorego. Istniejące kliniki oka-
zniechęcał. Szybko przekonaliśmy się jednak jak znakomita to zały się skarbnicą wiedzy medycznej dla nas, pozbawionych
była szkoła dla początkujących medyków. niedawno przez okupantów możliwości nauki.

Byliśmy pierwszym rokiem studenckim słuchającym tu wy- Pod znakomitym kierownictwem charyzmatycznych profe-
kładów i odbywającym ćwiczenia. Wyrazem jakości nauczania sorów Zdzisława Kieturakisa i Jakuba Pensona napotkaliśmy
było nasze spontaniczne uczestnictwo w dodatkowych, dobro- młodych, tuż po 30., pełnych zapału asystentów. W klinice
wolnych ćwiczeniach wieczornych. Staraniem całej społecz- chirurgicznej pracowali od początku lub we wczesnym okre-
ności naszego roku pozostaliśmy (wbrew obowiązującej rota- sie: adiunkt Stanisław Świca, faktycznie zastępca kierownika
cji) przypisani do klinik na Łąkowej na następny rok. Było to oraz Wiktor Taubenfligel, Jerzy Strzeszewski, Grzegorz Zwy-
akt bezprecedensowy, bo z reguły nauczanie chirurgii i interny kielski, Eugeniusz Nowicki, Kazimierz Frydrychowicz, Wik-
prowadziła kolejno jedna z trzech istniejących wtedy klinik. tor Markiewicz, Zenon Chorzewski, Aleksander Lewiński
(w późniejszym okresie anestezjolog). Niektórzy nasi asysten-
ci (nauczyciele) dorobili się pseudonimów: np. dr Markiewicz,
który kończył studia na Polskim Wydziale Uniwersytetu
Edynburskiego, to był „Balans”, bo tak z angielska określał
bilans wodny, a dr Nowicki (zresztą Karaim) mówiący śpiew-

GAZETA GUMed grudzień 2020

JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI 39

Prof. Wilhelm Czarnocki w czasie wykładu Prof. Zdzisław Kieturakis i prof. Jakub Penson w czasie wy-
stąpienia na zjeździe

nym wileńskim akcentem, to był „Pastronek”, bo tak nazywał z 3 wagonów – II i III dla palących (zwykle sino od dymu).
zrosty w otrzewnej. Działało kółko chirurgiczne, a nasi opie- Bywał obwieszony pasażerami na zewnątrz (słynne winogro-
kunowie pozwalali jego członkom na zabiegi z zakresu małej na). Mieliśmy bilety miesięczne oprawione w metalowe ramki.
chirurgii np. możliwość zakładania w ambulatorium szwów Zwykle wystarczyło powiedzenie miesięczny, ale sumienny kon-
u chorych po niewielkich urazach. Wdrażano nam łacińską duktor mówił – czy miesięczny czy roczny, musi być widoczny.
definicję procesu zapalnego wikłającego ranę rubor, calor, dolor Samochody „dekawki” (IFA) posiadali tylko prof. Kieturakis
et functio laesa… (zaczerwienienie, rozgrzanie, bolesność i dr Taubenfligel. Jak pamiętam, kosztowały 14000 zł. Moja
i upośledzenie funkcji). Z czasem wykłady stały się obowiąz- pensja młodszego asystenta w Zakładzie Histologii (gdzie rów-
kowe, a niezapowiadane kontrole przez tzw. brygady lotnej nocześnie pracowałem) wynosiła 800 zł. W tramwaju można
kawalerii (ZMP) mogły skutkować odebraniem stypendium. było spotkać adiunkta Dyka (stale czytającego piśmiennictwo
lub uczącego się obcych języków) oraz początkowo prof. Pen-
Lek. Stanisław Świca (doktorat obronił jako pierwszy w 1951 sona. Wkrótce już jako prorektor miał służbową „demokratkę”
lub 1952 r.) od początku odznaczał się zdolnościami organiza- – tak nazywano służbowego chevroleta z importu.
cyjnymi, silnym autorytetem w stosunku do podwładnych oraz
niepospolitymi zdolnościami administracyjnymi. Przestrzegał W Szpitalu pracowały wtedy jeszcze nieliczne siostry zakonne.
ściśle nazewnictwa łacińskiego i bezlitośnie je egzekwował. Nie Nie mogę pominąć tu s. Platony, która szefowała na salach
akceptował skrótów np. stat.p.append.ac., tylko wymagał pełnego operacyjnych, utrzymując nadzór twardą ręką. Nazywaliśmy
określenia – status post appendicitem acutam. Nie było zgody na tę placówkę „Platona Werke”.
skróty stosowane obecnie. Np. SAH – kto z pacjentów, a nawet
niektórych lekarzy wie, że to skrót angielskiego subarachnoid ha- Oczywiście w tej naszej „kuźni wiedzy klinicznej” górowały
emmorhage – krwotok podpajęczynówkowy? Równocześnie stwo- osobowości profesorów Pensona i Kieturakisa. Wykłady prof.
rzył Świca regionalną Służbę Krwi, którą przez lata kierował. Pensona powodowały nadfrekweencję. Na małej sali w oficy-
Była to Stacja Pobierania i Konserwacji Krwi przy Szpitalu PCK, nie szkoły pielęgniarskiej, trudno było o wolne krzesło, a prof.
zajmująca część budynku określanego jako dwór Uphagena. Penson wykładał tak systematycznie, że notatki wystarczały za
W tym czasie mieściło się tam również mieszkanie pp. Świców. podręcznik. Znakomitym wykładom towarzyszył jako asystent
wykładowy adiunkt Tadeusz Dyk. Docent lubował się
W Klinice internistycznej napotkaliśmy także uzdolnionych w zwrotach i sentencjach łacińskich, np. Contradictio in ad-
dydaktycznie lekarzy, m.in.: Joannę Muszkowską, Stanisława jecto (zaprzeczenie przymiotnika wobec rzeczownika), przy-
Nielubszyca, Irenę Stalewską, Stefana Olszowca, Karola Skal- kładowo leukemia aleukemica. Kiedy jeden z kolegów szczycił
skiego, a nad zespołem czuwał wszechstronnie przygotowany się narodzinami dziecka, docent rzekł sarkastycznie – Mater
adiunkt (również jedyny) Tadeusz Dyk. Pamiętam naukę opuki- semper certa... (matka zawsze pewna).
wania nad pustą szufladą, (wypuk nadmiernie jawny), a w sztuce
osłuchiwania „koci miauk”, „kozi bek” itp. Na rękach paznokcie Chirurgię wykładał prof. Kieturakis, otoczony nimbem zna-
jak „szkiełka zegarkowe” i palce zniekształcone jak „pałeczki komitego chirurga. Demonstrował pacjentów, a wykłady prze-
dobosza” w przewlekłej niedomodze oddechowej (kto to dzisiaj platał anegdotami. W jednej z nich opowiadał, jak przypadko-
pamięta?). To szczególnie interna tak nam imponowała, że na wo spotkany pacjent obwołał go cudotwórcą – Pomyślałem, że
życzenie ogółu odbywaliśmy dodatkowe ćwiczenia wieczorne, to jeden z wdzięcznych za perację np. przepukliny. Ale ten były
dojeżdżając ósemką, gdzie powrotowi towarzyszyły dyskusje pacjent utrzymywał, że będąc w stanie beznadziejnym ozdro-
i radosne pogwarki, a nawet śpiewy. Tramwaj składał się zwykle

GAZETA GUMed grudzień 2020

40 JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI

Zaproszenie na rekolekcje – rok 1949 Prof. Tadeusz Pawlas, kierownik Kliniki Dermatologicznej
ALG, przedtem Kliniki Chorób Skórnych i Wenerycznych
wiał za dotknięciem profesorskiej ręki i zawdzięczał to jednemu USB w Wilnie, jeden z organizatorów Uczelni, b. legionista
słowu, które zapamiętał na całe życie. A jakie to było słowo? – za-
pytał profesor. – Moribundus (umierający) – brzmiała odpo- penicyliny przez Alexandra Fleminga wspominał, że pierwsze
wiedź. W nazewnictwie medycznym królowały wtedy nazwi- próbne preparaty antybiotyku oczyszczane były przez nerki
ska odkrywców. Profesor lubił zapytać na kolokwium lub na policjanta jego królewskiej mości.
egzaminie, ubi est locus Morgagni? Odpowiedź winna brzmieć
– in larynge et ani (w krtani i w odbycie). Ważną dziedziną w tym czasie była ftyzjatra, ze względu na
stale obecne zagrożenie gruźlicą. Kierownikiem Kliniki Gruź-
Profesor pojął za żonę naszą koleżankę Marysię, zwaną licy Płuc był prof. Michał Telatycki, dobry i wymagający spe-
Myszką i dlatego na różnych spotkaniach i zjazdach koleżeń- cjalista, ale cierpiący na niedosłuch. Szybko okazało się, że nie
skich tytułowaliśmy go poufale „szwagrem roku”. słyszy głośnych podpowiedzi, natomiast (o dziwo) doskonale
słyszał podpowiedzi szeptane i surowo je karał.
W tym miejscu warto wspomnieć, że od początku III roku ob-
jąłem stanowisko młodszego asystenta w Zakładzie Histologii Duże wrażenie zrobił na nas prof. Zygmunt Zakrzewski, kie-
i Embriologii, które sprawowałem przez 3 lata. Moim szefem rownik zakładu Patologii Ogólnej i Doświadczalnej. Jego wy-
był niezwykle dobrotliwy prof. Stanisław Hiller, były legionista, kłady były bardzo głębokie i interesujące. Zwalczał pojęcie ce-
dziekan i prorektor USB w Wilnie. Jako asystent wykładowy, lowości w przyrodzie. Był lewicowcem już przed wojną i leczył
miałem z szefem żywy kontakt. Jednym z nowych asystentów bezinteresownie ubogich w Zagłębiu Dąbrowskim. Zaskoczył
był (student niższego roku) Jerzy Senyk, późniejszy chirurg nas kiedy wygłosił wykład przed seansem kinowym w ramach
i nawet profesor torakochirurgii w Lund. Ale w tym czasie miał Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.
rodzaj natręctwa polegającego na posługiwaniu się w każdym
zdaniu łącznikiem „prawda” (zostało mu to też na później), ale Na IV roku ginekologię i położnictwo wykładał sędziwy (na
w jego wydaniu brzmiało to „pra…”. Jakież było zdumienie nasze standardy) prof. Henryk Gromadzki, reprezentant tzw.
Profesora, gdy studenci na egzaminie zaczęli posługiwać się klanu Gromadzkich sięgającego poprzedniego wieku; po nim
określeniami „pra-nerka, „pra-wątroba”, czy „pra-trzustka”. Ter- był jeszcze prof. Wojciech Gromadzki, ale zajęcia przejął po
miny te były ściśle zarezerwowane na określenia embriologiczne. jego niespodziewanej śmierci doc. Stefan Soszka, późniejszy
profesor w nowo powstałej AM w Białymstoku. Prof. Gro-
Jedną z najważniejszych postaci był prof. Wilhelm Czarnoc- madzki senior był z nami tylko przez jeden semestr, ponieważ
ki – jeden z pierwszych rektorów i uwielbiany przez studen- w międzyczasie niespodziewanie zmarł. Zapamiętaliśmy
tów „dziadek”. Wykłady z demonstracjami, prowadził nie z wykładów: postawę kobiet w ciąży, „duma ciężarnych” (cha-
przerywając palenia papierosa. Zwalczał niektóre pojęcia, np. rakterystyczna postawa) i „jedna ciąża – jeden ząb”. Na IV
pęknięty wrzód („nie może pęknąć coś czego nie ma” – bo to roku obowiązywał „internat”, czyli 3-dniowy pobyt w zamknię-
jest ubytek śluzówki). Omawiając znaczenie anatomicznych ciu w budynku Kliniki Ginekologii i Położnictwa przy ul.
punktów odniesienia, posługiwał się anegdotą o samobójczyni, Klinicznej. Była to przedwojenna Frauenklinik z posążkiem
która celując pod pierś przestrzeliła sobie… dół podkolanowy. bociana na dachu. W tym Szpitalu rodziły często przed wojną
Polki z Gdyni i z Kaszub. Z trzech dni i dwóch nocy tam
Bakteriologię wykładał prof. Jerzy Morzycki. Już przed woj- spędzonych, na pierwszy plan wysuwała się doświadczona po-
ną kierował Zakładem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Po łożna Leonowicz – matka kolegi, starosty ze starszego roku,
wojnie był przez pewien czas ministrem zdrowia w Rządzie Konstantego, który potem był profesorem kardiologii. Pod jej
Lubelskim. Błyskotliwy wykładowca, przeplatał fakty mery- kierunkiem niektórzy z nas odbierali porody. Nie praktykowa-
toryczne z anegdotami. Pamiętam, jak mówiąc o wynalezieniu no wtedy znieczuleń i położnice jęczały w głos. Zapamiętałem

GAZETA GUMed grudzień 2020

JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI 41

Absolutorium 1953 r.; siedzą profesorowie: Zofia Majewska, Stanisław Wszelaki, Stanisław Manczarski, Wiktor Bincer, Ja-
kub Penson (rektor), Wilhelm Czarnocki, Ignacy Abramowicz, Stanisław Hiller, Włodzimierz Mozołowski, Zdzisław Kietura-
kis, (stoją) Stefan Kryński i Henryk Kania. W środku siedzących u stóp – Autor wspomnień. Zwraca uwagę jedyny absolwent,
który podporządkował się zarządzeniu i wystąpił w tzw. stroju organizacyjnym

dwie leżące obok siebie, które wołały na przemian – O jeny w tym okresie był naszym dziekanem. O jego poczuciu hu-
jenyńka! – Mój brzuch, mój brzuch! Odbywał się wyścig komu moru świadczy zgoda na zerowy termin egzaminu, ale – niech
położna Leonowicz pozwoli odebrać poród. Jeden z kolegów dziekan nic nie wie. Wykładał monotonnym głosem, za co ob-
rzucił się do mycia rąk, nie zdejmując zegarka. Na zwróconą darzyliśmy go kryptonimem „Mucha tse-tse”. Mówił ważne
uwagę odpowiedział – Nie szkodzi – wodoszczelny. rzeczy, bo całą wojnę spędził w północnej Afryce jako epide-
miolog Polskich Sił Zbrojnych.
Ponieważ niektórzy z nas pracowali już w lecznictwie otwar-
tym, potrzebne było zaświadczenie o nieobecności. Akurat Dermatologię prowadził prof. Tadeusz Pawlas, legionista,
w trzech przypadkach dotyczyło to zatrudnienia w Morskim który podobnie jak prof. Hiller włączył się od razu w or-
Urzędzie Zdrowia w Nowym Porcie (MUZ). Adiunkt Antoni ganizację Uczelni. Akceptował pełnienie funkcji pełno-
Chmielecki, podpisując dokument, skwitował to powiedze- mocnika w kontakcie z rządem z konieczności, dla dobra
niem – achże wy marynarze wód płodowych! powstającej Szkoły.

Po odejściu doc. Soszki do Białegostoku, kierownictwo Kliniki Neurologię prowadziła doc. (później profesor) Zofia Ma-
objął prof. January Zubrzycki. Opromieniony sławą najlepsze- jewska. Przed wojną, jako Aniela Gelbard, była asystent-
go operatora ginekologicznego w kraju, po okresie krakowskim, ką prof. Kazimierza Orzechowskiego. Podobno pod jego
przeszedł najpierw do Szczecina, gdzie sprawował nawet funk- patronatem przyjęła chrzest. Po wojnie najpierw prowa-
cję rektora. W Gdańsku okazał się apodyktycznym kierowni- dziła neurologię w nowo powstałym Uniwersytecie Marii
kiem typu „feudalnego władcy” i w następstwie buntu asystenc- Curie-Skłodowskiej w Lublinie, a następie przeniosła się
kiego (sic!) musiał odejść. Wtedy z funkcji ordynatora w Gdyni do Gdańska, gdzie się habilitowała. Poprzedzone to było
ustąpił dobrowolnie na jego rzecz dr Jerzy Krzyżanowski. najpierw aktywną religijnością, a po przebytym w 1948 r.
szkoleniu specjalistycznym w ZSRR, stała się ortodok-
Kierownikiem Kliniki Chorób Dziecięcych był prof. Hen- syjną komunistką. Kiedy w roku 1953 kończyliśmy studia
ryk Brokman, zaprzyjaźniony z małżeństwem Hirszfeldów. była przewodniczącą osławionej Komisji Przydziału Pracy
Podobno kiedyś zabiegał bezskutecznie o względy prof. Hi- (o czym niżej). Nie przywiązywała wagi do oprawy ze-
rszfeldowej. Surowy wobec studentów, niezwykle przyjazny wnętrznej, w związku z czym odwiedzający nie zawsze wie-
dzieciom. Potrafił chować się za katedrą i pytać dzieci – kto dzieli kim jest. Przychodziła do kliniki około 5 rano. Docho-
ja jestem? A… Henio Blokman. Odszedł do Warszawy i był dziło więc do nieporozumień. Zdarzało się, że odwiedzająca
jednym z pierwszych członków rzeczywistych PAN. tak wcześnie pacjentkę zwracała się (z wileńskim przyśpie-
wem) – Kochana! jaż za ciebie okna pomyje, podłogi poszoruje,
Niezapomnianym bohaterem tych wspomnień był prof. Wik- tylko wpusti ty mnie na odwiedziny!
tor Bincer, który prowadził Klinikę Chorób Zakaźnych oraz

GAZETA GUMed grudzień 2020

42 JUBILEUSZ 75-LECIA UCZELNI

Pora wrócić do prof. Bilikiewicza. Zachwycił nas wykładami
z propedeutyki medycyny (a właściwie historii) na I roku, a te-
raz poznaliśmy go jako znakomitego psychiatrę. Był niebywale
wyrozumiały i tolerancyjny. Kiedy na wykładzie przedstawiał
niezwykły przypadek hebefrenii, charakteryzujący się brakiem
dystansu zapytał pacjenta, zresztą medyka) – a w jakiej roli
pan widzi tu siebie? Odpowiedź brzmiała – nie wiem, chyba
ktoś z nas dwóch jest wariatem….

Niekonwencjonalną postacią był prof. Jarosław Iwaszkiewicz, Grafika Ireny Kuran Boguckiej (plastyczki, tłumaczki po-
kierownik Kliniki Otolaryngologii. W czasie wojny ordynator ezji z jęz. hiszpańskiego) zdobiąca zaproszenie na nasze
w polskim szpitalu Paderewski Hospital (potem Western Gene- absolutorium
ral Hospital) w Edynburgu. Na pozór surowy i rubaszny, był
w rzeczywistości bardzo ciepły i uczynny. Ale zdać egzamin Pod koniec studiów powołano osławioną „komisję przydziału
nie było łatwo. Zdarzało się, że podchodzono kilkanaście razy! pracy”, która autorytatywnie o rozstrzygała miejscu przyszłe-
Na ogół Profesor nie podpisywał „wizy” tylko umawiał się na go zatrudnienia. Przewodniczyła jej prof. Majewska, a zastęp-
następny raz. Na egzaminie praktycznym („giełda”) wystar- cą był Jan Ruszel, późniejszy profesor laryngologii. Próbował
czyła niewłaściwa pozycja przy badaniu chorego. Bo trzeba on niekiedy łagodzić werdykty. Pamiętna była reakcja kolegi
było objąć kolana badanego swoimi kolanami…. Józia Sowińskiego, kiedy usłyszał, że otrzymuje przydział do
Piszu. Pani profesor, a czy tam jest jezioro? Tak? To zgadzam się.
Inną niezwykłą postacią był okulista prof. Ignacy Abramowicz.
Kiedy przychodziliśmy na egzamin, toczyliśmy konwersację: Pod koniec studiów na IV i V roku, w sytuacji nieustannego
braku lekarzy, zatrudniliśmy się pod przywództwem koleżanki
– Po co przyszli? A nauczyli się? Zofii Chudybównej (późniejsza prof. Zegarska) z m.in. Ireną
– Myśmy się uczyli… Cieślawską i Sławomirem Gołyńskim w Pogotowiu Ratun-
– A z czego się uczyli? kowym w Wejherowie. Działaliśmy na obszarze, który obej-
– Z podręcznika Pana Profesora. mował też późniejszy powiat pucki. Jako student IV, a później
– Znaczy (jak mówią) z „Abramki”. V roku byłem dość pewny siebie. Pamiętam, że woziliśmy ze
– Tak. sobą antybiotyki i zwłaszcza w miejscach odległych podawa-
– A małego Abramkę też przejrzeli? liśmy je od razu domięśniowo. Zapamiętałem reakcję starego
Kaszuby, u którego podejrzewałem pneumonię, ale on uskar-
Profesor słynął z roztargnienia. Opowiadano, że kiedy już był żał się głównie na ból głowy – Guepi likorz – mnie boli guewa,
samotny (nie zapominajmy o psie imieniem Alma) zaproszono a on mi szpryca w rzyć daje.
go do Oliwy na obiad. Nagle rozpadał się deszcz, gospodarze
wyrazili zaniepokojenie, jak Profesor wróci do domu. Przeprosił Prawie wszyscy chcieli być po studiach klinicystami. Najwięk-
„na chwilę”, a zjawił się po godzinie przemoczony, ale z parasolem. szym postrachem był przydział do Sanepid-u. Funkcjonował
nawet utwór satyryczny – miej nas w opiece o Saint (San) Epid!
Koniec naszych studiów zbiegł się ze śmiercią Stalina. Była to
zapowiedź „odwilży”. Ale najpierw towarzyszyła temu wymu- W tym pamiętnym 1953 r., stanowiącym umowną cezurę koń-
szona obrzędowość. We wnęce budynku nr 1, gdzie mieściły się czącego się stalinizmu, dołączyłem do składu osobowego szpi-
przychodnie, ustawiono popiersie „chorążego pokoju” i wyzna- tala na Łąkowej. Właśnie powołano nową jednostkę w postaci
czone osoby pełniły honorową wartę. Wśród wielu profesorów częściowo autonomicznego oddziału neurochirurgii, w którym
wyróżnił się prof. Stanisław Hiller. Kiedy odmówił, ówczesny jeszcze przed uzyskaniem dyplomu zostałem młodszym asy-
rektor prof. Penson chciał go usprawiedliwić stanem zdrowia. stentem. Był czerwiec, kiedy ukoronowaniem studiów (nie było
Odpowiedział – nie, czuję się bardzo dobrze, ale to byłoby sprzeczne wtedy dyplomatorium) stało się uroczyste absolutorium. Trze-
z moją postawą życiową. Rektor zdołał wyciszyć sprawę. ba przyznać, że choć cykl szkolenia był tylko 5-letni, bez stażu
podyplomowego, to większość elewów wypełniła dobrze swoje
Tu warto zastanowić się czy byliśmy indoktrynowani politycz- zadania. Towarzyszył nam bowiem nieporównywalny entu-
nie? Niewątpliwie tak, były takie próby. Obowiązkowe pochody zjazm i satysfakcja z możliwości nauki po okupacyjnej przerwie.
pierwszomajowe, kiedy skandowano – cieszą się miasta i wioski, Wyrazem tego może być 8 uzyskanych tytułów profesorskich
bo powrócił Rokossowski, albo – w odpowiedzi na atomy, zbudu- i wiele odpowiedzialnych stanowisk w kraju i za granicą.
jemy nowe domy. Ale w tym samym czasie odbywały się reko-
lekcje w Kaplicy Akademickiej, na które wysyłano drukowane PROF. DR HAB. BRUNON LESŁAW IMIELIŃSKI
zaproszenia. Frekwencja w ówczesnej kaplicy akademickiej
była ogromna. Głośna była odpowiedź jednego z profesorów,
kiedy ktoś wyraził zdziwienie swoją obecnością na pochodzie
pierwszomajowym – to był warunek sine qua WON !

GAZETA GUMed grudzień 2020

TEMAT NUMERU WOLONTARIAT I DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE 43

Gotowi zmieniać świat

Międzynarodowy Dzień Wolontariatu (ang. Internatio- W Gdańsku wolontariat i aktywność oby-
nal Volunteer Day, IVD) ustanowiony w 1985 r. rezo- watelska to ważne cele opisane w strate-
lucją Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów gii miejskiej (Gdańsk 2030). Nasze miasto
Zjednoczonych obchodzimy 5 grudnia. Jest to okazja, kandyduje właśnie o tytuł Europejskiej
by z relacji osób zaangażowanych społecznie, a wy- Stolicy Wolontariatu (EVC) 2022. W Mię-
wodzących się z naszej akademickiej wspólnoty usły- dzynarodowym Dniu Wolontariusza zo-
szeć o kilku ciekawych inicjatywach. staną ogłoszone wyniki konkursu, w któ-
rym Gdańsk rywalizuje z włoską Gorizią,
Pomysł, by pokazać aktywności w obszarze pomocy drugiemu tureckim Izmirem i stolicą Hiszpanii – Ma-
człowiekowi wyszedł od studentów. Nie jest bowiem tajem- drytem. Zapraszamy do zapoznania się
nicą, że to najczęściej młodzi ludzie w poszukiwaniu nowych z filmem promocyjnym, prezentującym
wyzwań, angażują się w liczne akcje czy to poprzez wolonta- naszą kandydaturę. Film jest dostępny na
riat, fundacje i stowarzyszenia, czy też poprzez inne działania https://tinyurl.com/Gdansk-EVC
prospołeczne. Studenci chętnie opowiadają o swoich doświad-
czeniach na tym polu, wiedzą bowiem, że często od odpowied- Tematem wolontariatu od dawna zajmują się socjologowie.
niego nagłośnienia i zbudowania szerokiego zasięgu dla po- Po latach słusznie minionych, kiedy to narzucano pracę
mocowych akcji zależy ich sukces. Pozyskują w ten sposób nie i czyn społeczny, pozytywne postawy i inicjatywy na rzecz
tylko donatorów, ale także rozbudowują sieć aktywistów. Przy- społeczeństwa zasługują w Polsce na rozpropagowanie.
kłady swoich działań prezentują w Dziale Studenckim (s. 49). W rankingu World Giving Index opublikowanym w 2019 r. na
126 państw, w których przeprowadzono badanie, nasz kraj za-
Słowo wolontariat pochodzi jął 86 miejsce*. Wyniki pozyskano zadając respondentom trzy
pytania – czy w ciągu ostatniego miesiąca pomogli niezna-
od łacińskiego słowa voluntas, jomej osobie, czy przekazali pieniądze na cele charytatywne,
a także czy poświęcili swój czas na dobrowolną pracę na rzecz
oznaczającego dobrowolność, organizacji. Trudno uwierzyć w słabe notowania Polski w tym
rankingu, widząc z jak dużym odzewem rokrocznie spotykają
ochotniczość i oznacza się akcje Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy albo nasze-
go absolwenta-studenta Daniela Kasprowicza, który właśnie
dobrowolną, nieodpłatną zebrał 665 tys. zł na budowę szpitala na Madagaskarze! Zresz-
tą fundacji, stowarzyszeń i akcji dobroczynnych przy Uczelni,
oraz świadomą pracę na rzecz a szczególnie w szpitalach GUMed jest naprawdę wiele,
łącznie z inicjatywami wspierającymi środowisko medyczne.
innych ludzi. W pandemicznej rzeczywistości, pole do działań wolontariac-
kich się poszerza, gdy tak wiele osób potrzebuje naszej pomocy
Ale wiara we własne możliwości, by zmieniać świat na lepszy, w związku z utratą bliskich, zdrowia, stabilizacji psychicznej,
niwelować niesprawiedliwości i nierówności społeczne lub po zawodowej i materialnej. Pamiętajmy o nich nie tylko w okre-
prostu dzielić się z innymi swoim czasem, umiejętnościami, sie okołoświątecznym i kiedy wskazujemy beneficjenta 1% na-
talentem, nie oczekując nic w zamian, jest cechą niezależną szych podatków. Może inspiracją będą zebrane wypowiedzi.
od wieku. Odszukanie osób zaangażowanych w działania po-
mocowe i prospołeczne spośród pracowników Uczelni było * Gumkowska M. Portal organizacji pozarządowych [Internet].
trudne, a przekonywanie niektórych, by opowiedzieli o nich Wolontariat to wyzwanie, 2019, dostępne 19-11-2020 na
nawet nieskuteczne. Pozyskane wypowiedzi to tylko kilka gło- https://publicystyka.ngo.pl/wolontariat-to-wyzwanie
sów spośród całego szeregu aktywnych społecznie osób zwią-
zanych z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym, które po- oprac. MAŁGORZATA OMILIAN-MUCHARSKA
kazują jak różnorodne formy przybiera wolontariat. A jest to Redaktor naczelna Gazety GUMed;
pojęcie bardzo pojemne, bowiem obejmuje też wiele działań Wydawnictwo GUMed
pozadobroczynnych, np. aktywistycznych na rzecz wydarzeń
lub ruchów społecznych (ekologicznych, wolnościowych, reli-
gijnych, feministycznych) i artystycznych (w obszarze sztuki).

GAZETA GUMed grudzień 2020

44 TEMAT NUMERU WOLONTARIAT I DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE

DR N. FARM. DAMIAN SZCZESNY znakiem wyjazdów, organizowania pomocy, ale i spotkań
Centrum Rozwoju Kompetencji, z ludźmi, którzy pokazali mi, jak można pomagać. Od
Zintegrowanej Opieki i e-Zdrowia GUMed 2018 r. z kolei związałem się ze stowarzyszeniem Project
Management Institute, w którym obecnie pełnię funkcję
Wolontariat, z różnym „natężeniem” pojawiał Członka Zarządu ds. Edukacji i Współpracy z Uczelnia-
się w moim życiu już od dzieciństwa. Początko- mi. Stowarzyszenie to oprócz szerzenia wiedzy na te-
wo był to udział w pojedynczych akcjach, typu mat profesjonalnego zarządzania projektami, prowadzi
kwestowanie podczas finałów Wielkiej Orkiestry również społeczne inicjatywy. Lokalnie, najważniejszą
Świątecznej Pomocy lub udział w charytatywnych z nich są obozy dla dzieci ze środowisk zagrożonych wy-
zbiórkach żywności. kluczeniem – English Summer/Winter Camp. Trzykrotnie
miałem przyjemność być kierownikiem tego projektu,
Trochę więcej zaczęło dziać się pod koniec studiów a obecnie, wraz z zespołem nieocenionych wolontariu-
i podczas doktoratu – wtedy przekonałem się, jaką szy, przygotowujemy kolejną edycję.
frajdę potrafi dać praca z innymi nad organizacją wy-
darzeń (co prawda w skali raczej mikro). Realizowa- Dlaczego to robię? Przede wszystkim z dwóch przepla-
łem się poprzez zaangażowanie w aktywność SKN tających się powodów – wolontariat jest zawsze okazją
przy Katedrze Biofarmacji i Farmakodynamiki, które- do tego, żeby spotkać wspaniałych ludzi, z którymi moż-
go później zostałem opiekunem naukowym. Kolejne na sprawić, żeby otaczający nas świat był chociaż tro-
edycje Medycznego Dnia Nauki, Pikniku na Zdro- chę lepszy. Pomimo tego, że z wieloma osobami, które
wie czy wydziałowej konferencji kół naukowych – poznałem w trakcie różnych form wolontariatu nie mam
wszystko to było okazją do poznania niesamowitych już kontaktu, to jednak w dużej mierze im wszystkim za-
ludzi z ogromną ilością pozytywnej energii. wdzięczam to, kim i gdzie teraz jestem.

W 2017 r. odkryłem kolejny obszar wolontariatu –
w pewnym sensie przypadkiem. Włączyłem się
wtedy w pomoc ofiarom nawałnicy, która przeszła
nad Pomorzem w sierpniu. Pomyślałem, że chciał-
bym zrobić coś więcej niż przekazać pieniądze na
wsparcie poszkodowanym. Dołączyłem do grupy
na Facebooku, napisałem, że mam trochę wolne-
go czasu… I tym sposobem kolejny rok stał pod

PAWEŁ SUDARA Niedługo później podjąłem współpracę z kilkoma mniej-
Sekcja ds. Komunikacji szymi fundacjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży.
Organizowane przez nich akcje to m.in. walka z niedoży-
Wolontariat zawsze kojarzył mi się z akcjami chary- wieniem w szkołach czy próba zwiększenia świadomości
tatywnymi, przy których ludzie organizują się po to, dzieci i młodzieży na temat HIV i AIDS. Uważam, że praca
by móc osiągnąć jakiś większy cel. Nie wiedziałem wolontariusza, praca której się podjąłem była o tyle ważna,
wówczas, że ma on dużo więcej znaczeń. Moje że rzeczywiście robiłem coś, co miało znaczenie.
doświadczenie jako wolontariusza to kilka akcji
związanych z teatrem i filmem. Swoją przygodę fot. Zbigniew Wszeborowski
rozpocząłem w 2010 r. w trakcie Festiwalu Szek-
spirowskiego – byłem uczestnikiem jednego z wy-
stawianych przedstawień, realizując w ten sposób
myśl teatru społecznego. Moim dodatkowym zada-
niem było wykonanie dokumentacji filmowej. Nie
spodziewałem się, że spektakl, którego byłem czę-
ścią tak bardzo wpłynie na moje życie. Wcześniej
nagrywałem krótkie materiały filmowe na własne
potrzeby. Tak naprawdę to właśnie udział w Festi-
walu przyczynił się do zmiany ścieżki mojej kariery.

GAZETA GUMed grudzień 2020

TEMAT NUMERU WOLONTARIAT I DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE 45

PROF. DR HAB. Praktyki studenckie w Austrii
WIESŁAW MAKAREWICZ
Emerytowany profesor zwyczajny nansowym wsparciem LCIF) można szacować na ok. 600-
w Katedrze Biochemii AMG, rektor 900 tysięcy złotych rocznie.
w latach 1999-2005, od 1990 r.
członek-założyciel Klubu Lions Klub Lions Gdańsk Neptun od 8 lat organizuje we współ-
Gdańsk Neptun pracy z austriackim Klubem Wels-Pollheim coroczne kli-
niczne praktyki wakacyjne dla studentów kończących
Kluby Lions są stowarzyszeniami, któ- V rok studiów na Wydziale Lekarskim GUMed w dużym
rych dewizą jest We Serve – Służymy. wielospecjalistycznym klinicznym szpitalu w miejscowo-
Na świecie funkcjonuje ok. 46 tysięcy ści Wels w Górnej Austrii. Studenci pokrywali z własnej
Klubów w ponad 200 krajach, które kieszeni jedynie koszt dojazdu. Zakwaterowanie i wyży-
zrzeszone są w Międzynarodowym wienie było finansowane przez austriackich Lionów;
Stowarzyszeniu Klubów Lions. W Polsce prowa- otrzymywali też kieszonkowe w wysokości 150 euro.
dzą działalność 53 Kluby, w których działa łącznie Z takiej możliwości skorzystało już łącznie 42 studentów
około 1000 członków, w tym 6 Klubów w Trójmie- i studentek naszej Uczelni. Relacje naszych studentów
ście. Działalność Klubów wspierana jest przez z tych praktyk były regularnie publikowane w Gazecie
międzynarodową fundację – Lions Clubs Interna- GUMed, ostatnia w numerze styczniowym br. W roku
tional Foundation (LCIF). Członkami trójmiejskich 2020 na taką praktykę zostało zakwalifikowanych 8 stu-
Klubów Lions są m.in. także osoby z naszej spo- dentów, niestety pandemia COVID-19 uniemożliwiła im
łeczności akademickiej. sfinalizowanie wyjazdu.

Trójmiejskie Kluby Lions prowadzą różnorodną Więcej informacji na www.lions.org.pl
działalność pomocową. Aktualnie realizowanych
jest kilka projektów m.in. na rzecz ofiar katastrof,
dzieci, osób niepełnosprawnych, bezdomnych,
wymagających specjalistycznego leczenia oraz
różnorodnych działań edukacyjnych. Znaczna
część działań Lionów skierowana jest na ochro-
nę zdrowia i walkę o jego przywrócenie. Temu
służyła organizacja bezpłatnych badań mammo-
graficznych oraz cytologicznych, zakup sprzętów
i urządzeń dla jednostek służby zdrowia oraz jed-
nostek rehabilitacyjnych, finansowanie badań
i zabiegów medycznych. W ostatnich latach war-
tość działań podejmowanych na rzecz lokalnej
społeczności przez trójmiejskie Kluby Lions (z fi-

DARIUSZ GIERS menty, kiedy człowiek widzi, jak ta machina się pięknie to-
Prezes Chóru GUMed czy, kiedy czuje szczerą wdzięczność od różnych ludzi – nie
tylko chórzystów. Jest to stanowisko dość eksponowane
Funkcję Prezesa Chóru Gdańskiego Uniwersytetu i prestiżowe, bywam dumny, że mam możliwość od tej strony
Medycznego sprawuję od jesieni 2017 r. Poczu- organizacyjnej przewodzić zespołowi z 75-letnią tradycją.
łem takie powołanie, obowiązek. Wiedziałem, że Warto dodać, że uczestnictwo w Chórze nie jest powiąza-
to jest dobry czas dla mnie, że mogę wiele dobre- ne z honorarium. Co prawda o naszej aktywności nie mówi
go wnieść do Zespołu nie tylko w roli śpiewaka się jako o wolontariacie, ale wpisuje się ona w jego defini-
czy fotografa. Zgłosiłem swoją kandydaturę, po cję – jest to zatem działanie dobrowolne, ochotnicze i nie-
uprzednim zakontraktowaniu całego Zarządu i zo- odpłatne na rzecz naszego społeczeństwa akademickiego.
stałem wybrany.
Najbardziej jestem zadowolony, gdy się udaje to, co za-
Jest to praca na drugi etat, trzeba przyznać, że za- planowałem. Postawiłem sobie ambitne cele i póki co
biera mnóstwo czasu i energii. Jednak są takie mo- wszystko jakoś idzie. Ten trudny rok kończymy z piękną

GAZETA GUMed grudzień 2020

46 TEMAT NUMERU WOLONTARIAT I DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE

płytą. Wśród ciszy, to nowe spojrzenie na najpięk-
niejsze polskie kolędy, aranżacje przygotowała,
specjalnie dla nas, utalentowana kompozytorka
młodego pokolenia, Anna Rocławska-Musiałczyk.
Dyrygent Błażej Połom nas wybornie poprowadził
do tego sukcesu. Jesteśmy szczęśliwi kończąc
ten rok, choć przyszłość „w kulturze" nie napawa
optymizmem. Zaśpiewamy chyba tylko jeden kon-
cert, 17 grudnia – premierowy z kolędami – bę-
dzie dostępny w sieci bez udziału publiczności.
Tym koncertem otwieramy świętowanie naszego
jubileuszu 75-lecia.

Główny event zaplanowany jest na 30.10.2021 r.
i wierzę, że nam się również uda, bo to będzie
ostatni taki jubileusz. Nasi pierwsi chórzyści już po-
woli odchodzą. Muszę przyznać, że to dla mnie naj-
większy zaszczyt i nagroda móc się z nimi spotykać
i dokumentować, jak to kiedyś było... Piękna sprawa!

fot. Marta Żebrowska-Giers

KAROLINA TIUTIURSKA ma się pieczę nad finansami Zespołu, Stowarzyszenia
Członek zarządu, skarbnik Chóru GUMed oraz budżetem przyznanym przez GUMed. Jest kilka kry-
tycznych momentów w roku, kiedy pracy jest sporo i trze-
Mój związek z Chórem GUMed trwa 11 lat. To bar- ba się sprężać, by ją wykonać nie zawalając swoich pry-
dzo piękny i uzależniający związek. Natomiast watnych i zawodowych spraw. Poza tworzeniem budżetu,
praca w Zarządzie trwa drugą kadencję, czyli sprawozdań finansowych pomagam przy organizowaniu
3 lata. Zostałam skarbnikiem głównie dlatego, że zagranicznych oraz krajowych wyjazdów chóralnych. To
namówił mnie do tego ówcześnie kandydujący chyba przynosi najwięcej frajdy, ponieważ gdy wyjazd się
prezes. To był kolega z mojej chóralnej paczki podobał chórzystom ma się tę satysfakcję, że zrobiło
więc długo się nie zastanawiam i powiedziałam się coś fajnego. I przede wszystkim dla innych. Zachę-
– wchodzę w to. No i... nie żałuję, ale jeśli ktoś cam to takich działań. Wolontariat jest bardzo kształcący.
mógłby dorzucić kilka godzin doby, to bym nie Polecam wszelką aktywność dla drugiego człowieka.
pogardziła. Praca na rzecz Chóru jest całkiem
przyjemna, ale i odpowiedzialna, ponieważ trzy- fot. Dariusz Giers

GAZETA GUMed grudzień 2020

TEMAT NUMERU WOLONTARIAT I DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE 47

ALEKSANDRA FURMAŃSKA Stowarzyszenie Przy-
Prezes Stowarzyszenia Przyjaciele Chóru Aka- j a ciele Chóru Akademii
demii Medycznej w Gdańsku im. Tadeusza Ty- Medycznej w Gdańsku
lewskiego, chórzystka Chóru GUMed im. Tadeusza Tylewskie-
go. W tej organizacji od
Do zespołu trafiłam w 2008 r., w klasie maturalnej zeszłego roku, jako jej
i przepadłam na dobre. To cudowna drużyna two- prezes, zajmuję się m.in.
rzona przez ludzi pełnych pasji. Śpiewanie z nimi pozyskiwaniem funduszy
wciąga, a mówię o tym z całym przekonaniem na działalność artystyczną
z pozycji zawodowego muzyka. Podobnie jak (organizację koncertów,
wspólne kreowanie muzyki, wciąga również dba- warsztatów chóralnych,
nie o wspólne działanie, dlatego w latach 2017- nagrania video wydarzeń)
2019 weszłam w skład zarządu Chóru, pełniąc – wspólnie sporządzamy
funkcję wiceprezesa. Praca społeczna w Chórze wnioski do marszałka
to przede wszystkim praca organizacyjna – setki województwa czy urzędu
maili i telefonów przy koordynowaniu wyjazdów miasta. Dzięki statusowi
warsztatowych, koncertowych i konkursowych, organizacji pożytku pu-
akcje informacyjne dotyczące rekrutacji do ze- blicznego co roku walczymy też o uzyskanie 1%, który
społu, dbanie o przepływ informacji pomiędzy wykorzystujemy na naszą statutową działalność kultural-
chórzystami a dyrygentem. Cały Zarząd dokłada ną. Do moich obowiązków należy także coroczne sporzą-
starań, by każdy w zespole czuł się dobrze, pre- dzanie sprawozdań do Narodowego Instytutu Wolności.
zentował się odpowiednio w stroju skrojonym na
miarę, otrzymał telefon z przypomnieniem o waż- Na wszelkie działania trzeba znaleźć czas, niekiedy mocno
nej informacji, gdy jest chórzystą starszej daty nie- naginając czasoprzestrzeń. Choć czasem chciałabym wy-
korzystającym np. z Facebooka. To także czysto rzucić komputer przez okno, to wiem, że mam realny wpływ
porządkowe czynności, jak katalogowanie zbio- na to, co dzieje się w naszym zespole. Wspólna praca ca-
rów nutowych. łego zarządu owocuje licznymi działaniami artystycznymi,
jestem z tego dumna i cały czas mam ochotę na więcej.
Ogromną pomocą dla aktywności Chóru, oprócz
wsparcia finansowego ze strony Uczelni, jest fot. Paulina Haak

MGR JOANNA POPIOŁEK zgłosiłam. Jednocześnie moja mama znalazła w gaze-
Dziekanat Wydziału Lekarskiego cie ogłoszenie, że UEFA szuka wolontariuszy w mia-
– Dział ds. Studenckich stach gospodarzach turnieju. Pomyślałam dlaczego nie
i zgłosiłam się. Ku mojemu zdziwieniu udało się i zosta-
Przygoda z wolontariatem, jak wiele rzeczy łam wolontariuszką na turnieju UEFA EURO 2012. Pod-
w moim życiu, zaczęła się przez przypadek. Na czas turnieju poznałam mnóstwo ludzi z kraju i ze świata,
jednym z pieszych rajdów poznałam Kubę Tera- z częścią z nich utrzymujemy kontakt do dziś i dzielimy
kowskiego, który szukał wolontariuszy na Karpac- się informacjami o ciekawych eventach sportowych i kul-
ki Finał WOŚP nad Morskim Okiem. I tak stałam turalnych, na które warto aplikować w roli wolontariuszy.
się częścią szalonej orkiestrowej ekipy. Finały Dzięki temu turniejowi odkryłam sposób na połączenie
w schroniskach są inne – to niezapomniane prze- dwóch moich pasji wolontariatu i podróży. Od lat podró-
życia, gdy część drużyny ze skarbonką wchodzi żuję po świecie dzięki wolontariatowi.
zimą na Rysy, a Ty im kibicujesz wchodząc na śro-
dek górskiego jeziora. Tym, co mnie zdziwiło w wolontariacie jest często w przy-
padku dużych imprez rangi światowej bardzo skompliko-
Mijały lata, a wolontariat zaczął zajmować coraz wany i trudny proces rekrutacyjny. Bardzo szczegółowy
większą część mojego wolnego czasu. Odkryłam, i dokładny jest proces aplikowania online, następnie po-
że w Gdańsku mamy Regionalne Centrum Wolon- jawia się seria szkoleń online i selekcja. Dla większości
tariatu. Ponieważ był to rok 2010 i Gdańsk rozpo- wolontariuszy takim Mount Everestem wolontariackim
czął budowę stadionu przed EURO 2012 miasto jest dostanie się na stanowisko w czasie olimpiady lub
potrzebowało wolontariuszy do pomocy, powstał mistrzostw świata w piłce nożnej… Cóż dostałam się dwa
program wolontariatu miejskiego, do którego się razy na obie imprezy organizowane w Brazylii, czego nie

GAZETA GUMed grudzień 2020

48 TEMAT NUMERU WOLONTARIAT I DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE

wspominam mile, gdyż moje stanowiska zostały skasowa- obozów. Pomagaliśmy wtedy w drobnych pracach remon-
ne przez organizatorów miesiąc przed terminem rozpo- towych w mieszkaniach weteranów blokady Leningradu,
częcia pracy bez słowa wyjaśnienia. W podobnej sytuacji a po pracy zwiedzaliśmy miasto. Do dziś z uśmiechem
było w tym czasie wielu wolontariuszy spoza kraju. Nie- wspominam moją radość podczas zwiedzania Pałacu
liczni, którzy pojechali, nie mieli najlepszych wspomnień. Zimowego. Dzięki wolontariatowi pojechałam także do
Palestyny i poznałam miejsca, których normalnie bym nie
Dzięki znajomym poznanym przy takich okazjach zostałam odwiedziła. Pokochałam kraj i ludzi. Pracowałam ze stu-
zaproszona do różnych wolontariackich grup na FB. Syste- dentami na uniwersytecie An-Najah w Nablusie. Gorąco
matycznie pojawiają się tam linki do ciekawych imprez – jak polecam wszystkim wolontariat – to coś, co pozwala mieć
na przykład zeszłoroczne Igrzyska Letnie Olimpiad Spe- odskocznię od codzienności, poznawać świat i ludzi.
cjalnych w Abu Dhabi w Emiratach. Zgłosiłam się tam na
tzw. DAL volunteer – asystenta i opiekuna drużyny. Razem Palestyna
z moim teamem przez prawie 3 tygodnie podróżowałam po
Emiratach i towarzyszyłam im w zawodach. To było niesamo-
wite i intensywne przeżycie. Ze względu na znajomość rosyj-
skiego byłam z drużyną Tadżykistanu, ale w hotelach czy na
terenie zawodów spotykaliśmy się z drużyną Polski. Czysta
radość skakać razem z nimi i świętować zdobycie medali!

Jednym z piękniejszych wolontariackich wspomnień są te
związane z wyjazdami do Rosji. Od lat marzyłam o wyjeź-
dzie do tego kraju i udało się. Pierwszy raz wyjechałam
w 2014 r. do Petersburga z niemiecką organizacją Action
Reconciliation Service for Peace na jeden z ich letnich

Nowi doktorzy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, w płynie pęcherzyko-
wym w pęcherzykach jajnikowych oraz osoczu, promotor – prof.
Na Wydziale Lekarskim dr hab. Krzysztof Łukaszuk.

Stopień naukowy doktora MGR PRZEMYSŁAW ŻURATYŃSKI
w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu
w dyscyplinie nauki medyczne uzyskała Asystent Zakładu Medycyny Ratunkowej GUMed, praca pt.
Analiza wykorzystania publicznych automatycznych defibryla-
LEK. GABRIELLE ALEXIS KARPINSKY torów zewnętrznych w Polsce, promotor – prof. dr hab. Prze-
mysław Rutkowski.
Specjalista z pediatrii Childrens Hospital Denver Colorado
USA, praca pt. Znaczenie wybranych markerów klinicznych i Na Wydziale Farmaceutycznym
immunohistochemicznych u dzieci z mięsakami pochodzenia neuro-
gennego w materiale polskim, promotor – prof. dr hab. Ewa Bień. Stopień naukowy doktora
w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu
w dyscyplinie nauki farmaceutyczne uzyskali:

Na Wydziale Nauk o Zdrowiu MGR FARM. MALWINA KRAUSE

Stopień naukowy doktora Doktorantka Katedry i Zakładu Chemii Organicznej GUMed, pra-
w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu ca pt. Synteza nowych pochodnych pikolinonitrylu o aktywności prze-
w dyscyplinie nauki o zdrowiu uzyskali: ciwgruźliczej, promotor – dr hab. Katarzyna Gobis.

MGR PATRYCJA MARIA SKOWROŃSKA MGR FARM. BARTOSZ MACIEJEWSKI

Uczestniczka SSD przy Zakładzie Pielęgniarstwa Położni- Doktorant Katedry i Zakładu Farmacji Stosowanej GUMed, pra-
czo-Ginekologicznego GUMed, praca pt. Ocena płodności ca pt. Modyfikacja folii żelatynowych w celu otrzymania dojelitowych
pacjentek w zależności od poziomu witaminy D oraz innych kapsułek miękkich, promotor – prof. dr hab. Małgorzata Sznitowska.

GAZETA GUMed grudzień 2020

TEMAT NUMERU DZIAŁ STUDENCKI — RemediuM 49

Cztery powody, dla których warto zostać
wolontariuszem (także w czasach pandemii)

KAROLINA HECOLD dietetyków, psychologów, nauczycieli. Warto poznawać jak
Studentka V r. kierunku lekarskiego najwięcej osób. Szczególnie takich, które działają na nas po-
zytywnie i inspirują do twórczej aktywności. Rozwój napędza
Czy kiedykolwiek czułeś, że chciałbyś zrobić coś konstruktyw- rozwój. Warto pielęgnować w sobie zdolność budowania rela-
nego, ale brakuje ci pomysłów? Nie wiesz, gdzie znaleźć dla cji z innymi, a wolontariat jest do tego dobrą okazją. Szczegól-
siebie odpowiednie miejsce? W czym może ci pomóc zostanie nie w czasach pandemii, kiedy nie mamy możliwości poznania
wolontariuszem i dlaczego to takie ważne? Poznaj 4 powody, zbyt wielu osób na żywo. Jeśli czasami czujesz się samotny, to
dla których warto zaangażować się w wolontariat. Na końcu wolontariat jest znakomitym lekiem na samotność. Co więcej,
artykułu przedstawiłam kilka propozycji miejsc, w których bra- wiele wartościowych osób, które poznamy działając w wolon-
kuje rąk do pomocy. Może znajdziesz wśród nich coś dla siebie. tariacie zostanie w naszych sercach na zawsze.

DOŚWIADCZAJ NA WAGĘ ZŁOTA ZMIENIAJ ŚWIAT NA LEPSZY

Wolontariat to nie tylko zbiórki pieniędzy podczas akcji WOŚP Zdarzyło ci się słyszeć jak ktoś narzeka na nasz kraj albo
czy Pól Nadziei. To także ciekawe staże, możliwość współtwo- świat, w którym żyjemy? Ja słyszałam takie słowa wiele razy.
rzenia projektów obywatelskich, kreowania stron interneto- Czy nie jest to wystarczający powód, żeby zakasać rękawy
wych, wyjazdów zagranicznych. Dzięki temu możesz nauczyć i zrobić coś dobrego dla innych? Każdy wolontariusz daje
się nowych umiejętności, które przydadzą ci się w późniejszej swoją małą cegiełkę dobra, zaraża innych energią do działa-
ścieżce zawodowej i wzbogacą twoje CV. Działając w ramach nia i pokazuje, że chociaż czasy nie są najłatwiejsze, to wciąż
wolontariatu, możesz zdobyć doświadczenie w redagowaniu można zrobić coś pożytecznego, sprawić, że ktoś się uśmiech-
tekstów internetowych (osobiście polecam), organizacji im- nie. Oto kilka przykładów, na to jak możesz realnie zaangażo-
prez masowych, koordynowaniu działań wolontariuszy i wielu wać się w pozytywną zmianę naszego wspólnego świata.
innych. Wolontariat otwiera drogę do rozwoju własnego i po-
głębienia wiedzy w tym, co nas interesuje. Oferty kreatywnego Lubisz uczyć innych? Dlaczego nie spróbujesz prowadzić kore-
wolontariatu znajdziesz na stronie www.wolontariatgdansk.pl. petycji dla dzieci, których nie stać na dodatkowe lekcje? Kontak-
ty do chętnych dzieci znajdziesz na www.wolontariatgdansk.pl
POSZERZAJ SWOJE HORYZONTY
A może masz teraz dużo wolnego czasu i chciałbyś zrobić za-
Wolontariat zmienia nasze postrzeganie świata i poszerza hory- kupy starszym osobom? W tym celu wejdź na stronę Caritas
zonty. Kiedyś czułam strach na myśl o porozmawianiu z osobą Gdańsk w zakładkę #PomocDlaSeniora.
bezdomną. Postanowiłam to zmienić i zapisałam się na wolonta-
riat, na którym przygotowywałam posiłki dla biednych. Oprócz Pisanie listów i robienie kartek jest dla ciebie przyjemnością?
wydawania obiadów, naszym zadaniem była również rozmowa Spróbuj napisać list do chorych dzieci. Wykaz dzieci uwielbiają-
z osobami ubogimi. Miałam wiele obaw czy sobie z tym po- cych dostawać listy odstępna jest na www.marzycielskapoczta.pl
radzę. Dzięki pomocy innych wolontariuszy przełamałam się.
Poczułam ogromną radość, bo udało mi się pokonać swoje we- A może chciałbyś się zaangażować w rozwój stowarzyszenia,
wnętrze opory. Dzięki tej akcji poszerzyłam swoje horyzonty które pomaga osobom dotkniętym rakiem płuca? Stowarzy-
i zrozumiałam, że nie wszystko jest takie jak mi się wydaje szenie Walki z Rakiem Płuca działające na terenie naszej
i że czasem warto wyjść ze swojej strefy komfortu oraz otwo- Uczelni czeka na twoje zgłoszenie!
rzyć się na to co nieznane. Możemy się pozytywnie zaskoczyć.
Możliwości żeby zmienić nasz świat na lepsze jest bardzo
POZNAJ NIESAMOWITYCH LUDZI wiele. Liczą się chęci! A poczucie, że ma się realny wpływ
na to, co się dzieje dookoła nas daje dużo pewności siebie
Wolontariat jest doskonałą okazją, żeby poznać nowych zna- i pozytywnej energii.
jomych, znaleźć przyjaciół oraz zdobyć szereg kontaktów,
które przydadzą się nam w późniejszej pracy, np. prawników, 5 grudnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Wolonta-
riusza – święto wszystkich osób, które są zaangażowane
w pomoc innym ludziom. I ty możesz zostać jednym z nich!
Może nadchodzące święta Bożego Narodzenia będą ku
temu doskonałą okazją.

GAZETA GUMed grudzień 2020

50 TEMAT NUMERU DZIAŁ STUDENCKI — RemediuM

MGR DANIEL KASPROWICZ ności z plemienia Tsimihety. Wówczas nabyłem wiele
Student III r. pielęgniarstwa (I stopnia), umiejętności zarządczych, opanowałem język malgaski
dietetyk, absolwent GUMed, w sposób komunikatywny, nauczyłem się pozyskiwać
Misjonarz świecki na Madagaskarze fundusze zarówno z grantów i projektów, jak również
poprzez crowdfunding, ale też pogłębiłem swoją wie-
Wolontariat wpisany jest w moje życie od bardzo daw- dzę medyczną z zakresu medycyny tropikalnej, nie-
na. Już w gimnazjum, a później w liceum udzielałem się dożywienia czy parazytologii. Co roku organizowałem
społecznie, głównie pomagając przy zbiórkach żywno- ogólnopolską akcję Kaszka dla Malgaszka, która poza
ści i ubrań dla biednych rodzin z moich okolic. Wów- zbiórką leków i środków specjalnego przeznaczenia
czas pomagałem jako harcerz w 16. działdowskiej dru- żywieniowego, miała również na celu uwrażliwienie na
żynie harcerskiej, jako wolontariusz regionalnego koła potrzeby krajów rozwijających się. Odbywałem staże
Caritas czy koła Polskiego Czerwonego Krzyża. Kiedy i kursy z diagnostyki laboratoryjnej chorób tropikalnych
rozpocząłem studia w Gdańskim Uniwersytecie Me- i pasożytniczych, prowadziłem swoje badania, a w kon-
dycznym w 2009 r. nie byłem do końca przekonany do sekwencji prezentowałem je na polskich i międzynaro-
idei wolontariatu. Myślałem bowiem, że na dodatkową dowych konferencjach oraz sympozjach. Od zeszłego
pracę charytatywną nie będą miał czasu. Na szczęście roku ściśle współpracuję z Fundacją Boże Atelier – już
wszystko ułożyło się zupełnie inaczej. Po roku studio- nie jako wolontariusz, ale koordynator projektu budo-
wania odnalazłem swoje miejsce w Sopockim Dusz- wy szpitala dla niedożywionych dzieci w Anivorano na
pasterstwie Akademickim, które poza charyzmatem Madagaskarze.
ewangelickim, cechowało się także pomocą starszym
osobom i organizacją akcji pomocowych. Regularnie Wolontariat to przestrzeń, w której można nabyć mnó-
odwiedzałem starszych, by pomagać przy codziennych stwo umiejętności przydatnych w późniejszej pracy
czynnościach, a czasem po prostu by rozmawiać. zawodowej. Wyniosłem z domu chęć pomagania dru-
W okresach świątecznych przeprowadzaliśmy uroczy- giemu człowiekowi, a wolontariat na przestrzeni tych
ste koncerty w Domu Seniora, a w okresie karnawału wszystkich lat pozwolił mi realizować to pragnienie.
charytatywne imprezy na rzecz pomocy ubogim. Jestem całkowicie przekonany, że od samego począt-
ku – od pierwszych zbiórek żywności i ubrań jeszcze
Na II roku rozpocząłem swoją pracę społeczną na Ma- w gimnazjum, wykształcałem w sobie niezbędne kom-
dagaskarze, która nie tylko mnie zafascynowała, ale petencje do tego, by dzisiaj budować szpital, praco-
także przerodziła się w profesjonalną i rozwojową pra- wać w afrykańskim buszu i pomagać niedożywionym
cę zawodową. W 2011 r. wraz z Fundacją My Baobab dzieciom.
wyjechałem na miesięczny wolontariat, gdzie pomaga-
łem w niewielkiej przychodni. Przeprowadzałem rów-
nież swoje badania i obserwacje, na podstawie których
napisałem pracę licencjacką. Rok później wraz z Fun-
dacją Dzieci Madagaskaru – Ankizy Gasy udało mi się
zebrać fundusze na budowę stołówki dla przeszło 250
dzieci. Kantyna funkcjonuje do dziś! W latach 2014-2018
współpracowałem z Polską Fundacją dla Afryki i misją
w Mampikony prowadzoną przez Zgromadzenie Ducha
Świętego, gdzie uczestniczyłem w projekcie budowy
i zarządzania kliniką medyczną dla potrzebującej lud-

GAZETA GUMed grudzień 2020