หนังสือรวมกฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับเกี่ยวกับจริยธรรม จรรยา และวินัย

3.4 เก็บหลักฐานการปฏิบตั งิ านไวพรอ มสำหรับการตรวจสอบ รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบัง ัคบเ ่ีกยว ักบ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย
สำหรับ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
ขอ ๔ มงุ ผลสมั ฤทธข์ิ องงาน
4.1 ปฏิบัติหนาที่ใหบรรลุเปาหมายของงาน ดวยความมุงมัน่

ทุมเท ใชความรูความสามารถดวยความรอบคอบ ใสใจ ระมัดระวัง รวดเร็ว
ทันเวลา รักษามาตรฐาน และมีคณุ ภาพ

4.2 สรางทีมงานใหมีความเขมแข็ง รูรักสามัคคี
ใ น ก า ร ป ฏ ิ บ ั ต ิ ห น  า ท่ี แ ล ะ ป ร ะ ส า น ค ว า ม ร  ว ม ม ื อ ก ั บ ท ุ ก ภ า ค ส  ว น
และมีปฏสิ ัมพันธท่ดี ีตอผูบ ังคับบัญชาและเพื่อนรว มงาน

4.3 พัฒนาตนเองใหเปนผูมีความรูความสามารถ
มีความคิดริเริ่มสรางสรรค และความชำนาญในการปฏิบัติงาน โดยใสใจ
และเรียนรอู ยา งตอเนอื่ ง

4.4 ปรับปรุงวิธีการ กระบวนการทำงาน ตลอดจน
กฎเกณฑท เ่ี ปน อุปสรรคตอ การบริการประชาชน

ขอ ๕ ปฏิบัติหนา ที่อยางเปน ธรรมและไมเ ลอื กปฏบิ ัติ
5.1 ปฏิบัติหนาที่ดวยความสุภาพ มีน้ำใจ เอื้ออาทร

และมีจิตบริการตอผูมารับบริการดวยความเสมอภาค เปนธรรม รวดเร็ว
และถูกตอง โดยไมคำนึงถึงฐานะ ถิ่นกำเนิด เชื้อชาติ ศาสนา สังคม
และการเมือง

5.2 ไมกระทำการใดอันเปนการชวยเหลือ อุปถัมภ
หรอื เลือกปฏบิ ตั อิ ยางไมเปน ธรรม

5.3 ใหขอมูลขาวสารแกประชาชนไดอยางครบถวน
ถูกตอ ง รวดเร็ว ทันตอ สถานการณ และไมบิดเบอื นขอเท็จจริง

ขอ 6 ยึดมั่นในสถาบันหลักและปฏิบัติหนาที่ในฐานะพลเมืองที่ดี
ของประเทศ

6.1 เทิดทูนและจงรักภักดีตอสถาบันชาติ ศาสนา
พระมหากษัตริย

6.2 ปฏบิ ัตหิ นา ท่ีตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย

๙๙

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และข้อบังคับเ ี่กยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย 6.3 คำนึงถงึ หลักสิทธิมนุษยชนเคารพในศักด์ิศรีความเปนมนุษย
สำหรับ ขาราชการ ูลก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย และสิทธิสวนบุคคลของผูอื่นอยางเทาเทียมกัน ใหเกียรติ และยอมรับ
ความคิดเห็นของผอู น่ื

6.4 ใชทรัพยากรอยางรูคุณคา ตระหนักและเปนผูนำ
ในการรักษา และอนุรักษสิ่งแวดลอม เพื่อใหสาธารณชนไดใชประโยชน
ตอไปอยางยงั่ ยืน

6.5 เปนตน แบบทีด่ ีดา นสุขภาพ
ขอ 7 ดำรงชวี ิตตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง

7.1 ความพอประมาณ : ดำรงอยูและปฏิบัติตนดวยความพอดี
ท่ไี มนอยเกินไป และไมมากเกินไป โดยไมเบยี ดเบยี นตนเอง และผูอ นื่

7.2 ความมเี หตุผล : ตดั สินใจเก่ยี วกับระดบั ของความพอเพียง
อยางมีเหตุผล โดยพิจารณาจากเหตุปจจัยที่เกี่ยวของ ตลอดจนคำนึงถึงผล
ทค่ี าดวาจะเกดิ ขนึ้ จากการกระทำนนั้ ๆ อยา งรอบคอบ

7.3 การมีภูมิคุมกันท่ีดีในตวั : เตรียมตัวใหพรอมรับผลกระทบ
และการเปลี่ยนแปลงดานตางๆ ที่จะเกิดขึ้น โดยคำนึงถึงความเปนไปได
ของสถานการณตางๆ ท่คี าดวาจะเกดิ ขึ้นในอนาคตท้ังใกลและไกล

7.4 เงื่อนไขความรู : ตัดสินใจและดำเนินกิจกรรมตางๆ
ดวยความรอบรูเกี่ยวกับวิชาการตางๆ ที่เกี่ยวของอยางรอบดาน มีความรอบคอบ
ทจี่ ะนำความรูเหลานั้นมาพจิ ารณาใหเ ช่ือมโยงกนั เพอ่ื ประกอบการวางแผน
และความระมัดระวงั ในข้ันปฏบิ ัติ

7.5 เงื่อนไขคุณธรรม : ตัดสนิ ใจ และดำเนินกิจกรรมตางๆ
ดวยความตระหนักในคุณธรรม มีความซื่อสัตยสุจริต มีความอดทน มีความเพียร
ใชส ตปิ ญญาในการดำเนินชวี ติ ไมโลภ และไมต ระหนี่

๑๐๐

แนวทางการปฏิบตั ติ าม
ประมวลจรยิ ธรรมขา ราชการพลเรอื น
กรณีการเร่ยี ไรและกรณีการใหหรอื รับของขวญั

หรอื ประโยชนอ ่ืนใด

รวมกฏหมาย ระเบยี บ และข้อบงั คบั เกี่ยวกบั จริยธรรม จรรยา และวินยั
สำหรับขา ราชการ ลูกจา ง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณสขุ กรมอนามยั

รวมกฏหมาย ระเบยี บ และข้อบงั คบั เกี่ยวกบั จริยธรรม จรรยา และวินยั
สำหรับขา ราชการ ลูกจา ง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณสขุ กรมอนามยั

๙๐

แนวทางการสง เสรมิ การปฏิบัตติ ามประมวลจรยิ ธรรมขา ราชการพลเรอื น รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอ ับงคับเ ี่กยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิวนัย
กรณีเร่ยี ไร สำห ัรบ ขาราชการ ลูกจาง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย

ปจ จบุ นั การเรี่ยไรมรี ูปแบบที่หลากหลายและมีความซบั ซอนมากขึ้น
แมแตหนวยงานของรัฐหรือขาราชการพลเรือนเองก็มีการเรี่ยไร
เพ่ือประโยชนสาธารณะหรือประโยชนของหนวยงานของรัฐอยูเสมอ
เชน การรับหรือบริจาคเงินหรือทรัพยสินเพื่อประโยชนสาธารณะ การทำนุ
บำรุงศาสนา การจัดสวัสดิการ การขอรบั การสนับสนุนหรือการชวยบรรเทาทุกข
ในเหตุการณสำคัญ ซึ่งถือวาเปนการเสียสละ เอื้อเฟอเผื่อแผ การแบงปน
ชวยเหลือเกื้อกูล นับวาเปนวัฒนธรรมที่ดีงามของคนไทย แสดงออกถึง
ความมีน้ำใจ สอดคลองกับคานิยมไทย ๑๒ ประการ ตามนโยบาย
ของคณะรักษาความสงบแหงชาติ แตในขณะเดียวกันก็พบวามีการอาศัย
คานิยมและวัฒนธรรมที่ดีงามตางๆ เหลานี้ แสวงหาผลประโยชนที่มิชอบ
โดยทำการเร่ยี ไรท่ีไมเปนไปตามกฎหมายและระเบียบแอบแฝงอยู ทำใหเกิด
ความไมเปนกลางในการปฏิบัติหนาที่ราชการ เกิดการใชอำนาจหนาท่ี
ของขาราชการโดยมิชอบ นำไปสูความเสี่ยงในการเกิดปญหาการทุจริต
ประพฤติมิชอบ และกอใหเกิดความเดือดรอนแกขาราชการทั่วไป
ซึ่งการกระทำดังกลาวถือเปนการฝาฝนประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน
และเปน ความผิดทางวนิ ัยได

ก.พ. พิจารณาเห็นวาเรื่องดังกลาวมีประเด็นความเสี่ยง
ทางจริยธรรม เปนการสรางทัศนคติที่ไมถูกตอง ทำใหเกิดความเดือดรอน
แกบุคคลอื่นโดยไมจำเปน และเปนชองทางหนึ่งที่นำไปสูการทุจริตประพฤติมิชอบ
ขึ้นในวงราชการ จึงวางแนวทางการสงเสริมการปฏิบัติตามประมวล
จริยธรรมขาราชการพลเรือน : กรณีการเรี่ยไร ภายใตกรอบของกฎหมาย
และระเบียบตางๆ ที่เกี่ยวของ เพื่อใหหัวหนาสวนราชการ ผูบังคับบัญชา
และขาราชการพลเรือนไดมแี นวทางปฏบิ ัตติ ามประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน
รวมถึงกฎหมาย และระเบียบที่เกี่ยวของกับการเรี่ยไรอยางเครงครัด
เปนการสงเสริมใหมีการปฏิบัติตามมาตรฐานจริยธรรมขาราชการพลเรือน

๑๐๓

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบังคับเ ี่กยวกับ จ ิรยธรรม จรรยา และ ิว ันย และปฏิบัติตามนโยบายรัฐบาล ดานการสงเสริมการบริหารราชการแผนดิน
สำหรับ ขาราชการ ูลกจาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย ที่มีธรรมาภิบาล และการปองกันปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ
ในภาครฐั

๑. วตั ถปุ ระสงค
๑.1 เพื่อใหขาราชการพลเรือนปฏิบัติตามแนวทาง

การสงเสริมการปฏิบัติตามประมวลจริยธรรมฯ ที่สอดคลองกับกฎหมาย
และระเบียบท่เี ก่ยี วขอ งกับการเรย่ี ไรอยางเครงครดั

1.2 เพ่อื ใหห ัวหนาสวนราชการและผูบ ังคบั บัญชาดำรงตน
เปนแบบอยางที่ดี พรอมทั้งกำกับดูแลขาราชการพลเรือนในสังกัด
ใหประพฤติปฏิบตั ิตนใหถ ูกตอ ง

๑.๓ เพื่อสรางภูมิคุมกันและลดความเสี่ยงตอการเกิดปญหา
ทางจรยิ ธรรม ท่ีเกดิ จากการใชอำนาจหนาทโ่ี ดยมชิ อบของขาราชการพลเรือน

๒. แนวทางปฏบิ ตั ิสำหรบั ขาราชการพลเรือน
๒.๑ หามมิใหจัดใหมีการเรี่ยไรที่มิชอบดวยกฎหมาย

ตามพระราชบัญญัติควบคุมการเรี่ยไรพุทธศักราช ๒๔๘๗ และระเบียบ
สำนักนายกรัฐมนตรีวาดวยการเรี่ยไรของหนวยงานของรัฐ พ.ศ. ๒๕๔๔
และท่ีแกไขเพิ่มเติม พ.ศ. ๒๕๔๙ มติคณะรัฐมนตรี และประมวลจริยธรรม
ขา ราชการพลเรือน

๒.๒ หามมิใหแสดงตำแหนงหนาที่ราชการใหปรากฏ
ในการดำเนินการเร่ยี ไร

๒.๓ หามใชอำนาจหนาที่ในฐานะขาราชการพลเรือน
สั่ง ขอรอง หรือบังคับใหผูใตบังคับบัญชา หรือบุคคลอื่นชวยทำการเรี่ยไร
ที่ไมถูกตอ งตามระเบยี บและขน้ั ตอนของกฎหมาย

๒ . 4 ห  ามม ิ ให  นำผลการปฏ ิ บ ั ต ิ หร ื อไม  ปฏ ิบัติ
ของผูใตบ งั คับบญั ชา หรือบุคคลอน่ื ท่ีเกิดจากการเรย่ี ไร มาประกอบการพิจารณา
ใหคุณใหโทษ หรือใชในการบริหารทรัพยากรบุคคล และไมทำให
ผใู ตบังคบั บญั ชาหรอื บุคคลอ่นื เกิดความเดอื ดรอนหรือเกิดความอดึ อัดใจ

๑๐๔

๒.๕ หามเรี่ยไรจากขาราชการ พอคา และประชาชน รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบังคับเ ี่กยวกับ จ ิรยธรรม จรรยา และ ิว ันย
เพื่อซื้อของขวัญใหขาราชการชั้นผูใหญ ผูบังคับบัญชา เนื่องในโอกาสตางๆ สำหรับ ขาราชการ ูลกจาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
เชน ในวันเกิด วันขึ้นปใหม การโยกยาย เลื่อนตำแหนง การเลี้ยงรับรอง
ขาราชการผูใหญหรือผูบังคับบัญชาที่ไปตรวจราชการ ฯลฯ หรือมอบในรูปของฝาก
ของอภินันทนาการซึ่งมีราคาแพง และปราศจากเหตุตามปกติประเพณีนิยม
หากประสงคจะแสดงความยินดีหรือความปรารถนาดี ควรใชบัตรอวยพร
หรอื การลงนามในสมุดอวยพรแทน

๒.๖ หามจัดกิจกรรมที่กำหนดใหมีการจำหนายบัตร
หรือบริจาคเงิน หรือทรัพยสินที่มีการกำหนดมูลคาที่แนนอน เชน
การจำหนา ยบัตรเขาชมการแสดง การจำหนายบัตรเพือ่ เขารว มการแขงขันกอลฟ
หรือกีฬาอื่น เวนแตเปนกรณีที่ไดรับอนุญาตจากคณะกรรมการควบคุมการ
เรี่ยไรหรือไดร ับยกเวนตามกฎหมาย

๒.๗ หามใชสัญลักษณ ตราสัญลักษณ หรือทรัพยากรของรฐั
เชน บุคลากร ทรัพยสิน และเวลาราชการดำเนินการการเรี่ยไร
เวนแตเ ปน กรณที ่ีไดร ับอนุญาตหรอื ไดร บั ยกเวน ตามกฎหมาย

๓. กลไกการสงเสริมการปฏิบัติตามประมวลจรยิ ธรรมฯ
๓.๑ หวั หนา สว นราชการและผูบังคบั บัญชา
y ตองศึกษาและปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบ

ตางๆ ที่เกี่ยวของกับการเรี่ยไร ไดแก พระราชบัญญัติควบคุมการเรี่ยไร
พุทธศักราช ๒4๘๗ และระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีวาดวยการเรี่ยไร
ของหนวยงานของรัฐ พ.ศ. ๒๕๔๔ และท่ีแกไขเพิ่มเติม พ.ศ. ๒๕๔๙
มติคณะรัฐมนตรี และประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน และตองดำรงตน
เปนแบบอยา งที่ดี

y ตองสงเสริมและพัฒนาใหผูอยูใตบังคับบัญชา
ประพฤตปิ ฏิบตั ิตามประมวลจริยธรรมฯ และปอ งกันมใิ หผอู ยใู ตบงั คับบัญชา
กระทำผิดวินัย ในกรณีที่การรักษาวินัยของขาราชการมิไดดีขึ้น
ผูบังคับบัญชามีสวนรับผิดชอบ เพราะมิไดเสริมสรางและพัฒนา
ใหผ ใู ตบ งั คับบญั ชามีวนิ ยั และมไิ ดป อ งกนั มิใหผูอ ยูใ ตบงั คับบัญชากระทำผิดวินัย

๑๐๕

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอ ับงคับเ ่ีกยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย ซึ่งผูบังคับบัญชาอาจตองรับผิดทางวินัยดวย (หนังสือสำนักงาน ก.พ.
สำห ัรบ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย ท่ี นร ๑0๑๑/ว ๑๒ ลงวันที่ ๒๑ สงิ หาคม ๒๕๕๖)

๓.๒ คณะกรรมการจริยธรรมประจำสว นราชการ
y ใหคณะกรรมการจริยธรรมประจำสวนราชการ

สอดสองดูแลใหขาราชการพลเรือนปฏิบัติตามแนวทางการสงเสริม
การปฏิบัติตามประมวลจริยธรรมฯ : กรณีการเรี่ยไร และนำไปสูการปฏิบัติ
ไดอยา งถูกตองพรอมท้ังสงเสริมใหผ ูท่ีมีสวนเกีย่ วของไดมีโอกาสแลกเปลี่ยน
พูดคุยหรือปรึกษาหารือถึงประเด็นความเสี่ยงของแตละสวนราชการ
เพื่อวางแนวทางการสงเสริมและปองกันการทุจริตประพฤติมิชอบ
จากกรณกี ารเร่ียไรทอี่ าจจะเกิดขึน้

y ในกรณีที่ขาราชการมีความเคลือบแคลงหรือสงสัยวา
เปนการเรี่ยไรที่ไมถูกตองตามกฎหมาย และระเบียบตางๆ ที่เกี่ยวของ
หรืออาจเปนการฝาฝนประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน ใหขาราชการ
พลเรือนผูนั้น ยุติการกระทำดังกลาวไวกอน แลวแจงใหผูบังคับบัญชา
หัวหนาสวนราชการ และคณะกรรมการจริยธรรมประจำสวนราชการพิจารณา
เมื่อคณะกรรมการจริยธรรมวินจิ ฉัยเปนประการใดแลว จงึ ปฏบิ ัตติ ามนน้ั

๓.๓ ก.พ.
เพื่อใหสอดคลองกับอำนาจหนาที่ของ ก.พ.

ตามพระราชบัญญัติระเบียบขา ราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๘ (๗)
ที่กำหนดใหมีหนาที่ กำกับ ดูแล ติดตาม ตรวจสอบและประเมินผล
การบริหารทรัพยากรบุคคลของขาราชการเพื่อรักษาความเปนธรรม
และมาตรฐานดานการบริหารงานบุคคล รวมทั้งตรวจสอบและติดตาม
การปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ และอำนาจหนาที่ของ ก.พ. ตามประมวล
จริยธรรมขาราชการพลเรือน ขอ ๒0 (๖) ที่กำหนดให ก.พ. มีหนาท่ี
ตอบขอสงสัยหรือคำถามเกี่ยวกับการปฏิบัติตามประมวลจริยธรรม
ขาราชการพลเรือน และขอ ๒๑ ในกรณีที่เรื่องนั้นเปนเรื่องสำคัญ
และมีผลกระทบในวงกวางและยงั ไมมีคำวนิ ิจฉยั ของ ก.พ. หรอื ผูตรวจการแผนดิน
แลวแตกรณี คณะกรรมการจริยธรรมอาจสงเร่ืองให ก.พ.วินิจฉัย

๑๐๖

เพื่อกำหนดเปนบรรทัดฐานในการปฏิบัติตอไป ทั้งนี้เพื่อควบคุมดูแล รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอ ับงคับเ ่ีกยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย
แนวทางปฏิบัติดังกลาวใหสอดคลองกับกฎหมายและระเบียบตางๆ ที่เกี่ยวของ สำห ัรบ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
อีกทั้งเปนการปองกันการทุจริตประพฤติมิชอบท่ีอาจเกิดขนึ้ อีกทางหนึง่ ดวย

แนวทางการสงเสรมิ การปฏิบัติตามประมวลจรยิ ธรรมขาราชการพลเรือน
กรณีการใหห รอื รับของขวัญหรอื ประโยชนอ ่ืนใด

แมประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือนตลอดจนกฎหมาย
และระเบียบตางๆ ที่เกี่ยวของจะไดกำหนดหลักเกณฑการปฏิบัติเกี่ยวกับ
การใหหรือรับของขวัญหรือประโยชนอื่นใดของเจาหนาที่ของรัฐไวแลว
แตหากขาราชการหรือเจาหนาที่ของรัฐขาดความเขาใจที่ถูกตองและไมให
ความสำคัญที่จะปฏิบัติตามอยางเครงครัดก็อาจสงผลให เกิดความเสี่ยง
ในการฝาฝนประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือนในเรื่ องการแสวง
ประโยชนที่มิชอบโดยอาศัยตำแหนงหนาที่อันเปนการขัดกันระหวาง
ประโยชนสว นตนและประโยชนส วนรวม และเปน ความผดิ วินัยได

ก.พ. พิจารณาแลวเห็นวา เพื่อใหห ัวหนา สว นราชการ ผูบงั คบั บัญชา
และขาราชการไดมีแนวทางปฏิบัติท่ีชัดเจน สอดคลองกับกฎหมาย ระเบียบ
มติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวของกับการใหหรือรับของขวัญหรือประโยชนอื่นใด
และเพื่อเปนการสงเสริมวัฒนธรรมการทำงานที่ดี สรางทัศนคติและความเขาใจ
ที่ถูกตองรักษาศักดิ์ศรีขาราชการใหเปนที่เชื่อถือไววางใจแกประชาชน
และสรางภูมิคุมกันสำหรับขาราชการจึงกำหนดแนวทางการสงเสริมการปฏิบัติ
ตามประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน : กรณีการใหหรือรับของขวัญ
หรือประโยชนอ นื่ ใดข้ึน

1. วตั ถปุ ระสงค
๑.๑ เพื่อใหขาราชการพลเรือนปฏิบัติตามแนวทาง

การสงเสริมการปฏิบัติตามประมวลจริยธรรมฯ ที่สอดคลองกับกฎหมาย
และะเบียบที่เกี่ยวของกับการใหหรือรับของขวัญหรือประโยชนอื่นใด
ของขาราชการ

๑๐๗

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบัง ัคบเ ่ีกยว ักบ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย ๑.๒ เพื่อใหหัวหนาสวนราชการและผูบังคับบัญชากำกับ
สำหรับ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย ดูแลขาราชการในสังกัดใหประพฤติปฏิบัติตนอยางถูกตองเกี่ยวกับการให
หรือรบั ของขวญั หรอื ประโยชนอ ่ืนใดและตองดำรงตนเปน แบบอยางทด่ี ี

๑.๓ เพื่อสรางภูมิคุมกันและลดความเสี่ยงตอการเกิดปญหา
ทางจรยิ ธรรมหรอื ชอ งทางการประพฤตมิ ิชอบหรอื รบั สินบนของขา ราชการ

2. แนวทางปฏิบัตสิ ำหรบั ขาราชการพลเรอื น
๒.๑ ขาราชการตองไมถามนำถึงการให หรือรับของขวัญ

ของทร่ี ะลึก ของกำนลั หรอื ประโยชนอ น่ื ใด
๒.๒ ขาราชการตองไมรับหรือไมใหเงินสด เช็ค พันธบัตร

หุน ทองคำ อัญมณี อสังหาริมทรัพย หรือประโยชนอื่นใด เชน การลดราคา
การรับความบันเทิง การรับบริการ การรับการฝกอบรม หรือสิ่งอื่นใด
ในลักษณะเดยี วกนั

๒.๓ ขาราชการตองไมยินยอมหรือรูเห็นเปนใจใหบุคคล
ในครอบครัวใหหรือรับของขวัญหรือประโยชนอื่นใดกับผูที่มีความเกี่ยวของ
ในการปฏิบัติหนา ท่ี

๒.4 กรณีจำเปนตองรับหรือตองใหทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใด
โดยธรรมจรรยาหรือตามปกติประเพณีนิยม หรือเพื่อรักษาไมตรี มิตรภาพ
ความสัมพันธอันดีระหวางบุคคล กอนรับหรือใหของขวัญ ของที่ระลึก
ของกำนัลและ/ประโยชนอื่นใด ตองตรวจสอบใหแนใจวาไดปฏิบัติ
ตามกฎหมายระเบียบตางๆ ที่เกี่ยวของแลว โดยสิ่งของหรือของขวัญ
หรือประโยชนอื่นใดที่รับ หรือใหแกกันตองมีมูลคาในการรับ
จากแตล ะบคุ คล แตล ะโอกาสไมเกนิ ๓,๐00 บาท

๒.๕ การใหห รอื รบั ของขวัญหรอื ประโยชนอ น่ื ใดในกรณียกเวน
หรือจำเปนนั้นอาจเสี่ยงตอความเปนกลางในการปฏิบัติหนาที่ในปจจุบัน
หรืออนาคตไดและควรพึงระวังในการตีมูลคาของขวัญหรือประโยชน อื่นใด
ต่ำกวา ความเปน จรงิ

๑๐๘

๒.๖ ควรใชบัตรอวยพร การลงนามในสมุดอวยพร รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบัง ัคบเ ่ีกยว ักบ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย
หรือใชบัตรแสดงความยินดีแทนการใหของขวัญ เพื่อเปนการปองกัน สำหรับ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
การฝา ฝน กฎ ระเบยี บอกี ท้ังเพื่อประโยชนในการเสริมสรางทัศนคตใิ นการประหยัด
ใหแกข าราขการ

๓. กลไกการสง เสริมการปฏิบัติตามประมวลจริยธรรมฯ
3.1 หัวหนา สว นราชการและผูบังคับบัญชา
y ตองศึกษาและปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบ

ตางๆ ที่เกี่ยวของกับการใหหรือรับของขวัญหรือประโยชนอื่นใด
อยางเครง ครัด ไดแ ก พระราชบญั ญัติประกอบรฐั ธรรมนูญวาดวยการปองกัน
และปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๕๒ (แกไขเพิ่มเติม พ.ศ. ๒๕๕0
และฉบับที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๕๔) ประกาศคณะกรรมการปองกันและปราบปราม
การทุจริตแหงชาติ เรื่องหลักเกณฑการรับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใด
โดยธรรมจรรยาของเจาหนาที่ของรัฐ พ.ศ. ๒๕๔๓ ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี
วาดวยการใหหรือรับของขวัญของเจาหนาที่ของรัฐ พ.ศ. ๒๕๔๔
และประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน และตองดำรงตนเปน แบบอยางที่ดี

y ตองสงเสริมและจัดใหขาราชการไดรับการพัฒนา
ความรูความเขาใจในการปฏิบัติใหถูกตองตามกฎหมายและระเบียบตางๆ
ที่เกย่ี วขอ งกับการใหหรือรบั ของขวัญ หรอื ประโยชนอนื่ ใด รวมทั้งประมวลจริยธรรม
ขาราชการพลเรอื นอยางทั่วถงึ

y ใหสวนราชการกำหนดระเบยี บภายในเกี่ยวกบั วิธีปฏบิ ตั ิ
เมื่อมีการใหหรือรับของขวัญหรือประโยชนอื่นใดภายใตกรอบกฎ หมาย
และระเบียบตางๆ ที่เกย่ี วขอ ง เพ่อื ใหข า ราชการพลเรอื นมแี นวทางปฏบิ ตั ทิ ่ีชัดเจน

๓.๒ คณะกรรมการจริยธรรมประจำสวนราชการ
y ใหคณะกรรมการจริยธรรมฯ สอดสองดูแล

ใหขาราชการพลเรือนปฏิบัติตามแนวทางการสงเสริมการปฏิบัติ
ตามประมวลจริยธรรมฯ กฎหมายและระเบียบตางๆ ที่เกี่ยวของกับการให
หรือรบั ของขวญั และนำไปสูก ารปฏิบตั ไิ ดอยางถูกตอ งเหมาะสม

๑๐๙

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และข้อบังคับเ ี่กยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย y ใหคณะกรรมการจริยธรรมและกลุมงานคุมครอง
สำหรับ ขาราชการ ูลก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย จรยิ ธรรมประจำสวนราชการรายงานการดำเนินงานเก่ยี วกับการรบั ของขวัญ
หรือประโยชนอื่นใดของขาราชการใหหัวหนาสวนราชการและ ก.พ. ทราบ
ภายในเดือนกันยายนของทุกป

3.3 ก.พ.
เพื่อใหสอดคลองกับอำนาจหนาที่ของ ก.พ.

ตามพระราชบัญญัติระเบยี บขา ราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๘ (๗)
ที่บัญญัติให ก.พ. มีหนาที่ กำกับ ดูแล ติดตาม ตรวจสอบและประเมินผล
การบริหารทรัพยากรบุคคลของขาราชการพลเรือนในกระทรวงและกรม
เพื่อรักษาความเปนธรรมและมาตรฐานดานการบริหารงานบุคคล
รวมทั้งตรวจสอบและติดตามการปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ และอำนาจหนาท่ี
ของ ก.พ. ตามประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน ขอ ๒๐ (๖)
ที่กำหนดให ก.พ. มีหนาที่ตอบขอสงสัยหรือคำถามเกี่ยวกับการปฏิบัติ
ตามประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน และขอ ๒๑ ในกรณีที่เรื่องนั้น
เปนเรื่องสำคัญและมีผลกระทบในวงกวางและยังไมมีคำวินิจฉัยของ ก.พ.
หรือผูตรวจการแผนดินแลวแตกรณีคณะกรรมการจริยธรรมอาจสงเรื่อง
ให ก.พ. วินิจฉัย เพื่อกำหนดเปนบรรทัดฐานในการปฏิบัติตอไป ทั้งนี้เพื่อควบคุม
ดูแลแนวทางปฏิบัติดังกลาวใหสอดคลองกับกฎหมายและระเบียบตางๆ
ทเี่ กยี่ วขอ ง อกี ทงั้ เปนการปองกันการทจุ ริตประพฤติมิชอบที่อาจเกิดขึ้นดวย

๑๑๐

ประกาศกรมอนามยั
เรอื่ ง แนวทางการปฏบิ ัติตามเกณฑจริยธรรมการจัดซื้อ
จัดหาและการสงเสริมการขายยาและเวชภณั ฑท ีม่ ใิ ชย า

พ.ศ. 2564

รวมกฏหมาย ระเบยี บ และข้อบงั คบั เกี่ยวกบั จริยธรรม จรรยา และวินยั
สำหรับขา ราชการ ลูกจา ง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณสขุ กรมอนามยั

รวมกฏหมาย ระเบยี บ และข้อบงั คบั เกี่ยวกบั จริยธรรม จรรยา และวินยั
สำหรับขา ราชการ ลูกจา ง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณสขุ กรมอนามยั

๑๐๐

ประกาศกรมอนามัย รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอ ับงคับเ ี่กยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิวนัย
เรื่อง แนวทางการปฏบิ ตั ติ ามเกณฑจ ริยธรรมการจัดซื้อ สำห ัรบ ขาราชการ ลูกจาง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
จดั หาและการสง เสรมิ การขายยาและเวชภณั ฑทม่ี ใิ ชย า

พ.ศ. 2564

ตามที่ กระทรวงสาธารณสุขไดประกาศกระทรวงสาธารณสุข
เรื่อง เกณฑจริยธรรมการจัดซื้อจัดหาและการสงเสริมการขายยา
และเวชภัณฑที่มิใชยาของกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๖๔ เพื่อใชเปน
แนวทางปฏิบัติอยางมีธรรมาภิบาลสำหรับสวนราชการ หนวยงาน
และหนวยบริการของกระทรวงสาธารณสขุ ตลอดจนผูสั่งใชยา ผูประกอบวิชาชพี
และบคุ ลากรสาธารณสขุ ทเ่ี กยี่ วขอ งกับกระบวนการจัดซือ้ จัดหาจนกระท่ังถึง
การใชย าและเวชภัณฑท มี่ ิใชย า น้นั

เพื่อใหสามารถนำเกณฑจริยธรรมฯ ดังกลาวไปปฏิบัติอยางเปนรูปธรรม
กรมอนามัยไดกำหนดแนวทางการปฏิบัติตามเกณฑจริยธรรม
การจดั ซอื้ จดั หาและการสง เสริมการขายยาและเวชภัณฑทม่ี ิใชย า เพ่อื ใชเปน
แนวทางการปฏบิ ตั ิอยางมธี รรมาภิบาล สำหรบั บคุ ลากรและหนวยงาน ดงั น้ี

ขอ ๑ ในประกาศนี้
“หนวยงาน” หมายความวา สำนัก กอง ศูนย หรือหนวยงาน
เทียบเทาในสังกัดกรมอนามัย ซึ่งมีการดำเนินการในการจัดหาหรือควบคุม
การใชยาและเวชภณั ฑทม่ี ิใชย า
“เกณฑจริยธรรม” หมายความวา เกณฑจริยธรรมการจัดซื้อจัดหา
และการสง เสริมการขายยาและเวชภัณฑท่ีมใิ ชยาของกระทรวงสาธารณสขุ
“ธรรมาภิบาลระบบยา” หมายความวา การบริหารจัดการระบบยาที่ดี
ตั้งแตการคัดเลือกจัดหา กระจายการใชยา และการปฏิบัติตามเกณฑจริยธรรม
ซึ่งเปนไปตามหลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี

๑๑๓

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบังคับเ ี่กยวกับ จ ิรยธรรม จรรยา และ ิว ันย ของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ ที่คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบ
สำหรับ ขาราชการ ูลกจาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย เม่อื วันท่ี ๒๔ เมษายน ๒๕๕๕

“ยา” หมายความวา ยาตามกฎหมายวาดวยยา ยาเสพติดใหโทษ
ตามกฎหมายวาดวยยาเสพตดิ ใหโทษ และวัตถุออกฤทธิต์ ามกฎหมายวาดวยวัตถุ
ที่ออกฤทธต์ิ อจิตและประสาท

“เวชภัณฑทีม่ ิใชยา” หมายความวา วัสดกุ ารแพทย วัสดุทันตกรรม
วัสดุวิทยาศาสตรการแพทย วัสดุเอกซเรย วัสดุอื่นๆ ที่ใชในทางการแพทย
และหมายความรวมถึงอุปกรณทางการแพทยที่ใชกบั ผปู ว ยเฉพาะราย

“การสงเสริมการขายยาและเวชภัณฑที่มิใชยา” หมายความวา
การที่ผูขายตองการใหขอมูลขอความ การชักชวน จูงใจหรือการกระทำดวย
วิธีอนื่ ใดที่มุง หมายใหมีการสั่งใช การส่ังซอ้ื หรอื การใชย าและเวชภัณฑที่มิใชยา
เพือ่ ประโยชนท างการคา

“การโฆษณา” หมายความวา การกระทำไมวาดวยวิธีใดๆ
ใหประชาชนเห็นหรือทราบขอความเกี่ยวกับยาและเวชภัณฑที่มิ ใชยา
เพือ่ ประโยชนทางการคา

“ขอความ” หมายความวา เรื่องราวหรือขอเท็จจริง ไมวาปรากฏ
ในรปู แบบของตวั อักษร ตวั เลข ภาพ ภาพยนตร แสง เสียง เครื่องหมายหรือ
รปู แบบอน่ื ใดที่สอ่ื ความหมายไดโ ดยสภาพของสง่ิ น้ันเอง หรือโดยผานวิธีการ
หรือสอื่ ใดๆ

“ของขวัญ” หมายความวา ประโยชนอันเปนทรัพยสิน สิ่งของ
ของชำรวยที่บริษัทยา หรือเวชภัณฑท่ีมิใชยามอบใหแกบุคคลเพือ่ ประโยชน
ทางการคา

“ตัวอยางยาและเวชภัณฑที่มิใชยา” หมายความวา ตัวอยางยา
และเวชภัณฑท ี่มิใชยาท่แี จกแกบ ุคคล สว นราชการ หนวยงาน หรอื หนวยบริการ
เพื่อใหเกิดความคุนเคยกับรูปแบบ และลักษณะของยาและเวชภัณฑที่มิใชยา
หรือเพื่อเพิ่มประสบการณการใชทางคลินิก โดยยกเวนเพื่อการศึกษา
หรือวิจัย (กรณีที่นำตัวอยางยาและเวชภัณฑที่มิใชยามาใชประกอบการพิจารณา
ในการจัดซอื้ จดั หา)

๑๑๔

“ประโยชนอ นื่ ใดอันอาจคำนวณเปนเงินได” หมายความวา สิ่งท่ีมีมูลคา รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบังคับเ ี่กยวกับ จ ิรยธรรม จรรยา และ ิว ันย
และใหความหมายรวมถึงการลดราคา การรับความบันเทิง การรับบริการ สำหรับ ขาราชการ ูลกจาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
การรับการฝกอบรม หรือสิ่งอื่นใดในลักษณะเดียวกัน หรือการอื่นใดซึ่งเปน
การกระทำท่ที ำใหผ ูนน้ั ไดร ับประโยชนอันอาจคำนวณเปนเงนิ ได หรือไมตอง
ออกคาใชจาย ท้ังนี้ตามประกาศคณะกรรมการปองกัน และปราบปราม
การทุจริตแหงชาติ เรื่อง หลักเกณฑการรับทรัพยสิน หรือประโยชนอื่นใด
โดยธรรมจรรยาของเจา พนักงานของรฐั พ.ศ. ๒๕๖๓ กำหนด

“ปกตปิ ระเพณีนิยม” หมายความวา เทศกาลหรือวันสำคัญซ่ึงอาจมีการให
ข อ ง ข ว ั ญ ก ั น ใ ห  ห ม า ย ค ว า ม ร ว ม ถ ึ ง โ อ ก า ส ใ น ก า ร แ ส ด ง ค ว า ม ย ิ น ดี
การแสดงความขอบคุณ การตอนรับ การแสดงความเสียใจ หรือการให
ความชวยเหลอื ตามมารยาททถี่ อื ปฏิบัติกนั ในสงั คมดว ย

“ผสู ั่งใช” หมายความวา เจาหนา ทข่ี องรฐั ผปู ระกอบวชิ าชีพทางการแพทย
หรือบุคลากรทางการสาธารณสุขอื่น ที่มีสิทธิหรือหนาที่ในการสั่งใชยา
และเวชภณั ฑทมี่ ใิ ชย า

“ผูประกอบวิชาชีพ” หมายความวา เจาหนาที่ของรัฐผูประกอบ
วิชาชีพเวชกรรม ทันตกรรม เภสัชกรรม การพยาบาล เทคนิคการแพทย
กายภาพบำบัด การแพทยแผนไทย การสาธารณสุขชุมชน และผูประกอบวิชาชีพ
หรือผูประกอบโรคศิลปะสาขาอื่นตามพระราชกฤษฎีกาที่ออกตามกฎหมาย
วา ดว ยการประกอบโรคศลิ ปะ

“ผูแทนบริษัทยา” หรือพนักงานขายยาและเวชภัณฑที่มิใชยา
หมายความวา ตัวแทนของบริษัทยาและบริษัทผูจัดจำหนายเวชภัณฑที่มิใชยา
ท่มี หี นาท่เี ขาพบผูประกอบวชิ าชีพเพื่อนำเสนอขอมลู ยา และเวชภัณฑทม่ี ิใชยา

“บริษทั ยาหรอื เวชภัณฑที่มใิ ชยา” หมายความวา บรษิ ทั บุคคลธรรมดา
หรือนิติบุคคล หรือองคกรที่เกี่ยวของกับการผลิต นำเขาและจำหนาย
ยาและเวชภัณฑที่มิใชยาทั้งในและตางประเทศ (รวมถึงบริษัทยา
และเวชภัณฑที่มิใชยาที่เกี่ยวของกับมูลนิธิ สมาคม องคกร ฯลฯ)
ท้ังน้ี รวมถึงองคก ารเภสัชกรรม

๑๑๕

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอ ับงคับเ ่ีกยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย “ผูบริหาร” หมายความวา เจาหนาที่ของรัฐผูที่มีอำนาจตัดสินใจ
สำห ัรบ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย ลงนามหรือมีอำนาจสั่งการในการคัดเลือก จัดซื้อ จัดหายาและเวชภัณฑ
ท่ีมใิ ชยาของสถานพยาบาลหรอื หนว ยงาน

“ผูมีอำนาจ” หมายความวา กลุมเจาหนาที่ของรัฐที่ทำหนาที่
คัดเลือก เสนอ จัดหา หรือดำเนินการสั่งซื้อยาและเวชภัณฑที่มิใชยา
ในหนวยบริการหรือหนวยงาน

“บคุ ลากรที่เกยี่ วของกบั การจัดซื้อจัดหา” หมายความวา เจาหนาที่ของรัฐ
โดยตำแหนง หรือที่ไดรับมอบหมายใหดำเนินการเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดหา
ของหนวยบรกิ ารหรอื หนวยงาน

สว นที่ 1
หนวยงาน

ขอ ๒ หนวยงานนำเกณฑจริยธรรมฯ มาใชในการจัดระบบ
ท่มี ธี รรมาภิบาลและปองกันมใิ หเ กดิ ผลประโยชนทบั ซอ น ดังน้ี

(๑) หามไมใหหนวยงานที่ทำการจัดซื้อ ทำการหารายได
ในลักษณะผลประโยชนตางตอบแทนทุกประเภทจากบริษัทยาเขากองทุน
สวัสดิการ

(๒) ใหหนวยงานที่ทำการจัดซื้อตองคำนึงถึงปจจัยตนทุน
มาตรฐาน ระยะเวลาในการสงมอบการใหบริการ และราคาประกอบ
การตดั สนิ ใจ

(๓) ใหหนวยงานที่ทำการจัดซื้อกำหนดคุณสมบัติ
ของบริษัทคูคาในรางขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะ
ของพัสดุ ใหบริษัทคูคาตองปฏิบัติตามหลักเกณฑตามมาตรา ๑๗๖
แหงพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปราม
การทุจริต พ.ศ. ๒๕๖๑ และมีระบบอบรมเกณฑจริยธรรมแกพนักงาน
โดยใหเปนคะแนนบวกในคะแนนในหลักเกณฑการประเมินประสิทธิภาพ
ตอราคา

๑๑๖

(๔) ใหหนวยงานที่ทำการจัดซื้อใชกลไกตอรองราคา รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอ ับงคับเ ่ีกยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย
ตามที่คณะกรรมการพฒั นาระบบยาแหง ชาติกำหนด สำห ัรบ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย

(๕) การรับการสนับสนุนจากบริษัทยาหรือเวชภัณฑที่มิใชยา
เพื่อจัดประชุมวิชาการ โดยรับการสนับสนุนงบดำเนินการ วิทยากร
หรือขอมูลวิชาการจากบริษัทยาหรือเวชภัณฑที่มิใชยาใหรับไดแตตองเปดเผย
การสนับสนุนดงั กลาวใหผเู ขารวมประชมุ รบั ทราบทกุ คร้ัง

(๖) การรับการสนับสนุนจากบริษัทยาหรือเวชภัณฑทีม่ ิใชยา
ไปประชุม สัมมนา อบรม ดูงานหรือบรรยายทางวิชาการทั้งในและตางประเทศ
กระทำไดเฉพาะกรณี ดงั ตอ ไปน้ี

(๖.๑) เปนการประชุมอบรมทางวิชาการอันกอประโยชน
ใหสวนราชการ หรือหนวยงาน หรือหนวยบริการ และไมมีเงื่อนไขขอผูกมัด
เพือ่ สงเสริมการขายยาและเวชภณั ฑท ม่ี ิใชย า

(๖.๒) ใหรับการสนับสนุนในนามสวนราชการ
หนวยงานหรือหนวยบริการใหสวนราชการ หนวยงานหรือหนวยบริการ
จัดทำระบบการรับการสนับสนุนและกำหนดเกณฑคัดเลือกบุคลากร
ที่สมควรใหไปประชุม สัมมนา อบรม ดูงาน หรือบรรยายทางวิชาการทั้งใน
และตางประเทศ โดยใหร ับการสนับสนุนไดเฉพาะคาเดนิ ทาง คาลงทะเบียน
คาวทิ ยากร คา อาหาร และคาที่พกั สำหรบั ตนเองเทา น้ัน และจำกัดชว งเวลา
และสถานที่ของการดูงาน การประชุม หรือการบรรยายทางวิชาการ

(๗) การควบคุมกิจกรรมสงเสริมการขายยาและเวชภัณฑ
ทม่ี ใิ ชย าในสว นราชการ หนว ยงาน หรือหนว ยบริการ ดังนี้

(๗.๑) อนุญาตใหผูแทนบริษัทยา พนักงานขายยา
และเวชภัณฑท ่ีมใิ ชย าดำเนินกิจกรรมตามเวลาและสถานทีท่ ก่ี ำหนด

(๗.๒) หามรับสิ่งสนับสนุน ยาและเวชภัณฑที่มิใชยา
หรือตัวอยาง จากบริษัทยาหรือเวชภัณฑที่มิใชยาเปนการสวนตัว
เวนแตเปนการใหแกสวนราชการ หนวยงาน หรือหนวยบริการ
โดยใหกำกับดแู ลใหเ กดิ ประโยชนแกหนวยบริการหรือหนวยงาน

๑๑๗

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบัง ัคบเ ่ีกยว ักบ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย (๗.๓) หามจัดกิจกรรมใหความรูดานสุขภาพ
สำหรับ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย แกประชาชนที่เชื่อมโยงถึงชื่อทางการคาของยาและเวชภัณฑที่มิใชยาหรือ
การอืน่ ใดท่เี ปนการโฆษณาแอบแฝง

(๘) หนว ยงานในสังกดั กรมอนามัย ตองประกาศเจตนารมณ
รวมกันในการปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติที่สอดคลองกับเกณฑจริยธรรม
การจัดซื้อจัดหาและการสงเสริมการขายยาและเวชภัณฑที่มิใชยา
ของกรมอนามยั

สวนที่ 2
ผบู รหิ ารหรือผูมีอำนาจ

ขอ ๓ ผูบริหารหรือผูมีอำนาจตองกำหนดนโยบายและจัดระบบ
ทม่ี ธี รรมาภิบาลและปองกันมิใหม ีผลประโยชนทับซอ นในกิจกรรม ดังนี้

(๑) การคัดเลือกยาและเวชภัณฑที่มิใชยา เพื่อใหไดยา
และเวชภณั ฑท มี่ ิใชยาทม่ี คี ุณภาพเปน ไปตามมาตรฐานที่กำหนด

(๒) การจัดซื้อยาและเวชภัณฑที่มิใชยาเปนไปตาม
พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. ๒๕๖๐
กฎกระทรวง ระเบียบ และที่ออกตามความในพระราชบัญญัติการจัดซื้อ
จัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. ๒๕๖0 โดยสามารถนำเกณฑจริยธรรม
ของผจู ำหนา ยมาพจิ ารณาประกอบการคัดเลือกบรษิ ัทยา หรือเวชภัณฑทม่ี ใิ ชยาก็ได
และตอ งจัดซือ้ ยาหรอื เวชภณั ฑท่ีมิใชย าดว ยราคาสทุ ธิ

(๓) การรับเงินสนับสนุนจากบริษัทยาจากการซื้อยา
และเวชภัณฑที่มิใชยาตองไมเปนการหารายไดในลักษณะผลประโยชน
ตา งตอบแทนทกุ ประเภท

(๔) การรับและการสั่งใชตัวอยางยาและเวชภัณฑที่มิใชยา
ตองคำนึงถึงประโยชนและความปลอดภัยของผูปวยเปนสำคัญ ไมมุงหวัง
เพ่อื เปนการสงเสริมการขายยาและเวชภัณฑท่มี ใิ ชยา หรอื ประโยชนสวนตน

๑๑๘

ขอ ๔ ผูบริหารหรือผูมีอำนาจ ตองจัดใหมีระบบบริหารความเสี่ยง รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบัง ัคบเ ่ีกยว ักบ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย
ดานทุจริต ความเสี่ยงดานผลประโยชนทับซอน ระบบตรวจสอบภายใน สำหรับ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
และระบบควบคุมภายใน อยางเขม งวดและมปี ระสทิ ธภิ าพ

ขอ ๕ ผูบริหารหรือผูมีอำนาจตองปฏิบัติตามเกณฑจริยธรรม
โดยเครงครัดและกำชับใหหนว ยงานในสังกัดดำเนินการใหเ ปนไปตามเกณฑจ ริยธรรม
อยางเปน รูปธรรม

สว นท่ี 3
ผสู ่ังใช

ขอ ๖ ผูสั่งใชตองไมรับประโยชนจากบริษัทยาหรือเวชภัณฑที่มิใชยา
ในลกั ษณะดังตอ ไปนี้

(๑) เงินไมวากรณีใดๆ ยกเวนเงินคาตอบแทนวิทยากร
บรรยายทางวิชาการ คา พาหนะเดินทาง และคาที่พักสำหรับวิทยากรเทานั้น
และเงินทเ่ี ปน ทุนวจิ ยั

(๒) ของขวัญ ของที่ระลึก ทรัพยสิน หรือประโยชนอื่นใด
อันคำนวณเปนเงินได ที่มีผูมอบใหเจา หนา ที่ของรัฐ รวมถึงคูสมรสหรือญาติ
ของเจา หนาทขี่ องรัฐ เวนแต

(๒.๑) ส่ิ งท่ีอาจไดรับตามกฎหมายหร ื อ ก ฎ
หรือเปนสิง่ ทีไ่ ดรับตามจำนวนที่สมควรตามปกติประเพณีนิยมในการปฏิบัตหิ นาท่ี
หรอื เปน การรบั การใหในลักษณะใหแกบุคคลท่ัวไป หรอื ตามท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช.
ประกาศกำหนด

(๒.๒) สิ่งที่กอใหเกิดประโยชนแกงานดานวิชาการ
ที่สงผลถึงการบริการทางการแพทย และสาธารณสุขที่ยังประโยชนแกผ ูป วย
ใหไดร บั ในนามของสถานพยาบาลหรอื หนวยงาน

ขอ ๗ ผสู ัง่ ใชต อ งไมแสดงตนในการโฆษณาหรือการสงเสริมการขายยา
และเวชภณั ฑท ี่มิใชย าใดๆ ตอสาธารณชนในเชิงธรุ กิจ

๑๑๙

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และข้อบังคับเ ี่กยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย ขอ ๘ ผูสั่งใชตองไมรับการสนับสนุนโดยตรงจากบริษัทยาหรือ
สำหรับ ขาราชการ ูลก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย บริษัทเวชภัณฑที่มใิ ชยาในการไปประชมุ สัมมนา อบรม ดูงาน ทางวิชาการ
ทัง้ ในและตา งประเทศ

ขอ ๙ ผูสั่งใชตองเปดเผยวาตนมีสวนเกี่ยวของทางผลประโยชน
กับบริษัทยาหรือเวชภัณฑทม่ี ิใชยาน้ันในสถานะใด เม่ือแสดงความเห็นตอสาธารณะ
โดยการพูด การเขียน หรือโดยวิธีการอื่นใดที่เกี่ยวของกับยา
และเวชภณั ฑทม่ี ใิ ชยาในทางวิชาการ

ขอ ๑๐ ผูสั่งใชสามารถรับการสนับสนุนการวิจัยโดยผานระบบ
การรบั สง่ิ สนับสนุน และการกำกบั ดแู ลของหนว ยบรกิ ารหรอื หนวยงาน

ขอ ๑๑ ในการนำตัวอยางยาและเวชภัณฑที่มิใชยามาจายใหกับผูปวย
หรือหนวยงาน ผูสั่งใชตองคำนึงถึงประโยชนและความปลอดภัย
ของผูปวยเปนสำคัญ ไมมุงหวังเพื่อเปนการสงเสรมิ การขายยาและเวชภัณฑ
ที่มิใชยาหรือประโยชนสวนตน โดยผา นระบบกำกับดูแลการรับและการจาย
ตัวอยางยาและเวชภัณฑที่มิใชยาของสวนราชการ หนวยงาน หรือหนวยบริการ
ซงึ่ ควรเปน ระบบที่ตรวจสอบได

ขอ ๑๒ ผสู ั่งใชต อ งส่งั ใชย าดว ยช่อื สามัญทางยา

สว นท่ี 4
เภสชั กรหรอื ผูประกอบวิชาชีพอื่นและบคุ ลากรที่เก่ียวของกบั การจดั ซ้ือ

จัดหา การจาย และสงมอบยาและเวชภัณฑท่มี ิใชยา

ขอ ๑๓ เภสชั กรหรือผูป ระกอบวชิ าชีพอ่ืน และบุคลากรที่เกี่ยวของ
กบั การจดั ซอ้ื จดั หาการจา ย และสงมอบยาและเวชภัณฑที่มใิ ชยา ตอ งปฏิบัติ
ตามแนวทางการปฏบิ ตั ติ ามเกณฑจ รยิ ธรรมฯ โดยดำเนนิ การ ดงั นี้

(๑) ตองปฏิบัติตามเกณฑจริยธรรมฯ เชนเดียวกับผูสั่งใช
ในสว นที่ ๓ โดยเครงครัด

(๒) ดำเนินกิจกรรมตามนโยบายและระบบที่กำหนด
เพือ่ ใหเกิดความโปรงใส ตรวจสอบได และไมมผี ลประโยชนท ับซอน

๑๒๐

(๓) จัดทำและนำเสนอขอมูลที่มีหลักฐานทางวิชาการ รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และข้อบังคับเ ี่กยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย
ที่เชื่อถือไดเพื่อใชประกอบการตัดสินใจ คัดเลือกยาและเวชภัณฑที่มิใชยา สำหรับ ขาราชการ ูลก จาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
แกคณะกรรมการเภสัชกรรมและการบำบัด หรือคณะกรรมการที่มีชื่อเรียกอ่ืน
ที่มีหนาที่รับผิดชอบคัดเลือกรายการยาและเวชภัณฑที่มิใชยา ของหนวยบริการ
หรือหนวยงานโดยไมกีดกันบริษัทใดบริษัทหนึ่ง หรือมุงหวัง
เพือ่ ประโยชนสว นตนหรือผูอนื่

ขอ ๑๔ ไมประชาสัมพันธหรือเผยแพรเอกสาร แผนพับ แผนปาย
หรือสื่อที่มีเนื้อหาเชิงโฆษณาอวดอาง หรือเปนการสงเสริมการขายยา
และเวชภณั ฑท ีม่ ิใชยาแกผ ูปว ยและประชาชน

๑๒๑

รวมกฏหมาย ระเบยี บ และข้อบงั คบั เกี่ยวกบั จริยธรรม จรรยา และวินยั
สำหรับขา ราชการ ลูกจา ง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณสขุ กรมอนามยั

บรรณานกุ รม

๑๑๒

บรรณานุกรม รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอบังคับเ ี่กยวกับ จ ิรยธรรม จรรยา และ ิว ันย
สำหรับ ขาราชการ ูลกจาง พนักงานราชการ และพ ันกงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
พระราชบัญญัติระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑. (2551,25 มกราคม).
ราชกิจจานเุ บกษา. เลม 125 ตอนที่ 22 ก. หนา 29-46.

พระราชบญั ญตั ิมาตรฐานทางจริยธรรม พ.ศ. 2562. (2562,16 เมษายน). ราชกิจจานเุ บกษา.
เลม 136 ตอนที่ 50 ก. หนา 2-3.

ระเบียบกระทรวงการคลังวาดวยลูกจางประจำของสวนราชการ พ.ศ. ๒๕๓๗.
(2537,25 มนี าคม). หนา 7-16.

ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีวาดวยพนักงานราชการ พ.ศ. 2547. (2547,13 มกราคม).
หนา 7-8.

ประกาศกรมอนามัย เรื่อง วินัย และการดำเนินการทางวินัยของพนักงานราชการ.
(2555,12 กนั ยายน). หนา 1-3.

ประกาศกรมอนามัย เรื่อง แนวทางการปฏิบัติตามเกณฑจริยธรรมการจัดซื้อจัดหา
และการสง เสริมการขายยาและเวชภัณฑทีม่ ิใชยา พ.ศ. 2564. (2564,8 กรกฎาคม).
หนา 1-5.

ประกาศคณะกรรมการบริหารพนักงานกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง หลักเกณฑและ
วิธีการบริหารบุคคล วาดวยวินัยและการรักษาวินัย การดำเนินการทางวินัย
การอุทธรณ และการรองทกุ ขของพนกั งานกระทรวงสาธารณสุข. (2561,20กันยายน).
หนา 2-13.

ประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน. (2564, 20 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา.
เลม 138 ตอนพิเศษ 109 ง. หนา 8-9.

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. คูมือ การปฏิบัติตามขอบังคับวาดวยจรรยา
ขา ราชการกรมอนามัย พ.ศ. 2563. นนทบุร.ี 2563.

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. คูมือ ปองกันการทุจริตและผลประโยชนทับซอน.
นนทบรุ ี. หนา 48-55.

๑๒๓

คณะผูจ ดั ทำ : ผูอ ำนวยการกองการเจาหนาท่ี
นกั ทรัพยากรบคุ คลชำนาญการ
นางสาวละออ จันสตุ ะ นกั ทรัพยากรบุคคลปฏบิ ตั กิ าร
นางสาวอมรรัตน ไชยศิรินทร นักทรพั ยากรบคุ คล
นางสาวพรพนา พลู สวสั ด์ิ นักทรัพยากรบคุ คล
นางสาวณชั ชา เสือแดง นกั ทรพั ยากรบุคคล
นางสาววราภรณ อัศวศรีอนนั ต พนักงานธุรการ ส 3
นางสาววันวสิ า มหารมย
นางแวว นาสรอ ย

รวมกฏหมาย ระเ ีบยบ และ ้ขอ ับงคับเ ่ีกยวกับ จริยธรรม จรรยา และ ิว ันย จดั พิมพแ ละเผยแพร :
สำห ัรบ ขาราชการ ลูก จาง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณ ุสข กรมอนามัย
กลุมงานคมุ ครองจริยธรรม กองการเจา หนา ที่
อาคาร 4 ชนั้ 3 กรมอนามัย
เลขที่ 88/22 ถนนตวิ านนท ตำบลตลาดขวัญ อำเภอเมอื ง

จงั หวดั นนทบุรี 11000
โทรศัพท 0 2590 4035 / 0 2590 4036
E – mail : [email protected]

105

รวมกฏหมาย ระเบยี บ และข้อบงั คบั เกี่ยวกบั จริยธรรม จรรยา และวินยั
สำหรับขา ราชการ ลูกจา ง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณสขุ กรมอนามยั

รวมกฏหมาย ระเบยี บ และข้อบงั คบั เกี่ยวกบั จริยธรรม จรรยา และวินยั
สำหรับขา ราชการ ลูกจา ง พนักงานราชการ และพนักงานกระทรวงสาธารณสขุ กรมอนามยั