ก
1
เอกสารสรุปเน้ือหาทีต่ องรู
รายวิชา พัฒนาอาชีพใหม ีอยมู ีกิน
ระดับประถมศึกษา
รหัส อช11003
หลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน
พุทธศกั ราช 2551
สํานักงานสง เสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย
สํานกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
หามจําหนาย
หนงั สือเรียนนจ้ี ดั พมิ พดวยเงินงบประมาณแผน ดนิ เพอื่ การศกึ ษาตลอดชีวติ สําหรบั ประชาชน
ลิขสิทธ์ิเปนของสํานักงาน กศน.สํานักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร
สารบัญ
หนา
คาํ นาํ
สารบญั
คาํ แนะนําการใชเอกสารสรปุ เน้ือหาทตี่ องรู
บทที่ 1 ศกั ยภาพธรุ กจิ ..........................................................................................................1
เรื่องที่ 1 ความหมาย ความสําคญั ความจาํ เปน ในการพัฒนาอาชีพ................................. 1
เรื่องที่ 2 ความจําเปนและคุณคา ของการวิเคราะหศ กั ยภาพธุรกจิ .................................... 2
เรื่องที่ 3 การวเิ คราะหตาํ แหนง ทางธุรกจิ .......................................................................... 4
เรื่องท่ี 4 การวเิ คราะหศกั ยภาพธรุ กิจตามศกั ยภาพ 5 ดา น.............................................. 5
แบบฝก หดั .......................................................................................................................... 6
บทที่ 2 การจดั ทําแผนการพฒั นาการตลาดเพ่ือพฒั นาอาชีพใหมอี ยูมกี นิ ...............................7
เรื่องท่ี 1 การกาํ หนดทศิ ทางการตลาด .............................................................................. 7
เรอ่ื งที่ 2 การกาํ หนดเปา หมายการตลาด........................................................................... 8
เรื่องท่ี 3 การกาํ หนดกลยทุ ธส ูเปาหมาย..........................................................................10
เรื่องท่ี 4 การวิเคราะหกลยทุ ธ.........................................................................................11
เรอ่ื งท่ี 5 กจิ กรรมและแผนการพัฒนาการตลาด .............................................................12
แบบฝก หัด........................................................................................................................14
บทท่ี 3 การจดั ทําแผนพฒั นาการผลิตหรือการบรกิ าร..........................................................16
เรื่องที่ 1 การกําหนดคุณภาพการผลติ หรอื การบรกิ าร....................................................16
เรอ่ื งท่ี 2 การวเิ คราะหทุนปจจัยการผลติ หรอื การบริการ................................................19
เรื่องที่ 3 การกาํ หนดเปา หมายการผลติ หรอื การบริการ..................................................20
เรอ่ื งที่ 4 การพฒั นาระบบการผลติ หรือการบรกิ าร .........................................................21
เรื่องที่ 5 การพฒั นาระบบการผลติ หรอื การบรกิ าร .........................................................22
แบบฝกหดั ........................................................................................................................24
สารบัญ (ตอ )
หนา
บทท่ี 4 การพัฒนาธุรกิจเชงิ รกุ เพอ่ื พัฒนาอาชพี ใหมอี ยูมกี นิ ................................................26
เรื่องที่ 1 ความจาํ เปน และคณุ คา ของธรุ กจิ เชิงรุก ............................................................26
เรอ่ื งท่ี 2 การแทรกความนิยมเขา สคู วามตอ งการของผูบริโภค........................................27
เรื่องท่ี 3 การสรางรปู ลักษณคณุ ภาพสนิ คาใหม...............................................................29
เรื่องท่ี 4 การพัฒนาอาชพี ใหมีความมั่นคง ความพออยู พอกิน มีรายได.........................31
แบบฝกหดั ........................................................................................................................32
บทที่ 5 โครงการพฒั นาอาชพี ใหมีอยมู กี นิ ...........................................................................34
เรอ่ื งท่ี 1 การวิเคราะหความเปนไปไดของแผนตาง ๆ......................................................34
เรอ่ื งที่ 2 การเขียนโครงการพฒั นาอาชีพ.........................................................................36
เรอ่ื งท่ี 3 การตรวจสอบความเปน ไปไดของโครงการ .......................................................37
เรื่องที่ 4 การปรับปรงุ แกไ ขโครงการพฒั นาอาชพี ...........................................................38
เรือ่ งที่ 5 การประเมินเมื่อส้นิ สดุ โครงการ.........................................................................39
แบบฝก หดั ........................................................................................................................40
เฉลยแบบฝกหดั ...................................................................................................................42
บรรณานกุ รม........................................................................................................................46
คณะผูจดั ทํา .........................................................................................................................47
คําแนะนําการใชเ อกสารสรุปเนือ้ หาท่ีตองรู
หนังสือสรุปเน้ือหาท่ีตองรูหนังสือเรียนรายวิชา พัฒนาอาชีพใหมีอยูมีกิน เลมน้ีเปน
การสรปุ เนือ้ หาจากหนงั สอื เรยี นรายวิชาบังคับ สาระการประกอบอาชีพ รายวิชา พัฒนาอาชีพ
ใหมีอยูมีกิน อช11003 ระดับประถมศึกษา หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) เพื่อใหนักศึกษาไดเรียนรูและทํา
ความเขาใจในเนื้อหาสาระของรายวิชา พัฒนาอาชีพใหมีอยูมีกิน อช11003 ที่สําคัญ ๆ
ไดส ะดวกและสามารถเขา ใจยิง่ ข้ึน ในการศกึ ษาหนงั สอื สรปุ เน้ือหาที่ตองรูหนังสือเรียนรายวิชา
พฒั นาอาชีพใหม อี ยมู กี ิน เลมนี้ นักศกึ ษาควรปฏบิ ัติ ดงั น้ี
1. ศึกษาหนังสือเรียน รายวิชา พัฒนาอาชีพใหมีอยูมีกิน อช11003 สาระการ
ประกอบอาชีพ หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551
(ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. 2554) ระดบั ประถมศึกษาใหเขา ใจกอ น
2. ศึกษาเนอ้ื หาสาระของหนังสอื สรปุ เนอื้ หาทต่ี อ งรหู นงั สอื เรยี นรายวิชา พัฒนาอาชีพ
ใหมีอยมู กี นิ อช11003 ใหเขา ใจอยา งถองแท พรอ มทงั้ ทําแบบฝก หดั ทา ยบททีละบท และตรวจ
คาํ ตอบจากเฉลยแบบฝก หัดทา ยเลม ใหค รบ 5 บท
3. หากนักศกึ ษาตอ งการศกึ ษารายละเอียดเนื้อหาสาระรายวิชา พฒั นาอาชพี ใหมีอยู
มีกินอช11003 เพิ่มเติมสามารถศึกษาคนควาไดจากส่ืออ่ืน ๆ ในหองสมุดประชาชน
อนิ เทอรเ น็ต หรือครูผูสอน
1
บทท่ี 1
ศกั ยภาพธรุ กจิ
เรือ่ งท่ี 1 ความหมาย ความสําคญั ความจาํ เปนในการพัฒนาอาชพี
ความหมาย ความสําคัญ ความจาํ เปนในการพฒั นาอาชพี
ความหมายของการพฒั นาอาชีพ
อาชีพ หมายถึง การทํากิจกรรม การทํางาน การประกอบการที่ไมเปนโทษแกสังคม
และมีรายไดต อบแทน โดยอาศยั แรงงาน ความรู ทักษะ อุปกรณ เคร่ืองมือ วิธีการแตกตางกัน
ไปตามกลุมอาชีพตามลักษณะการประกอบอาชีพ
การพัฒนาอาชพี หมายถึง วิธีการตาง ๆ ท่ีจะเพ่ิมผลผลิตหรือสินคา ใหตรงกับความ
ตองการของลกู คา หรอื ทนั ตอการเปลีย่ นแปลงของตลาด
ความสาํ คญั ของการพฒั นาอาชพี
ดานเศรษฐกิจ มกี ารพัฒนาสินคาใหส ามารถเขา สูตลาดแขงขันและเปนทีย่ อมรับ
ดา นสังคม ประเทศที่มเี ศรษฐกิจดีจะสงผลใหสภาพของสังคมดีข้ึน
กระบวนการผลิต เปนการบริหารจดั การดานทนุ แรงงาน ท่ีดิน หรือสถานท่ีใหเกิดผล
ผลิต ที่มกี ารพัฒนาอยางตอเน่ือง
ภูมิปญญา หมายถึง ความรู ความสามารถ ความชาญฉลาด อันเกิดจากพื้นความรูที่
ผา นกระบวนการสบื ทอด ปรบั ปรุง พัฒนา สะสมมาเปน เวลานานอยางเหมาะสม
นวัตกรรม หมายถึง ความคิด การปฏิบัติ หรือส่ิงประดิษฐใหมหรือพัฒนามาจาก
ของเดิมที่มีอยูแลว
เทคโนโลยี หมายถึง สิ่งท่ีมนุษยพัฒนาขึ้นเพื่อชวยในการทํางาน หรือแกปญหา
ซึง่ จะตองมอี งคประกอบดงั น้ี ความสามารถในการทํางาน ประหยัดคา ใชจา ย ทาํ งานไดรวดเร็ว
และไมท าํ ลายสิง่ แวดลอม
ความจําเปนในการพฒั นาอาชีพ
ผูประกอบอาชีพจะตองมีวิสัยทัศนกวางไกล เพ่ือพิจารณาแนวโนมของตลาด ความ
ตอ งการของผูบริโภค ประกอบกับในสังคมปจจุบันเปนสังคมความรูท่ีมีการเช่ือโยงในการผลิต
2
การบรโิ ภค การสอื่ สาร และเทคโนโลยีกอใหเกิดการแขงขัน ดังนั้นการพัฒนาอาชีพจึงมีความ
จาํ เปน ดังนี้
1. เพื่อใหม สี ินคาทด่ี ีตรงความตองการของผบู ริโภค
2. เพอื่ ใหผ ูผลิตไดม กี ารคิดคนผลติ ภณั ฑไ ดต ลอดเวลา
3. มีการทํานวัตกรรมและเทคโนโลยีเขา มาใชในกระบวนการผลติ
4. ทาํ ใหเศรษฐกจิ ชุมชน และประเทศดขี ึน้
เร่ืองที่ 2 ความจาํ เปน และคณุ คา ของการวเิ คราะหศ ักยภาพธรุ กจิ
ความหมายของศกั ยภาพ
ความหมายการวิเคราะหศักยภาพธุรกิจ มีคําอยู 3 คําตองสรางความเขาใจใน
ความหมาย ดงั นี้
1. ศักยภาพ หมายถึง ความสามารถที่ยังไมพัฒนา หรือยังพัฒนาไมเต็มที่ ศักยภาพ
เปนพลังภายใน พลังที่ซอนไวหรือพลังแฝง ยังไมแสดงออกมาใหปรากฏ ผูประกอบอาชีพก็มี
ศักยภาพท่ีจะประกอบอาชีพใหประสบความสําเร็จขยายการผลิต และสรางอาชีพใหมั่นคง
การพฒั นาอาชพี ใหป ระสบความสําเร็จจะเกิดขน้ึ ได ถามีการฝกปฏิบัติที่ดี มีการฝกวิธีคิดที่เปน
ระบบ คิดยางมีความสัมพันธของทุกอยางที่เก่ียวของกันอยางเปนองครวม และมีการดําเนิน
ชีวิตตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง จะทาํ ใหส ังคมนาอยู และเปนสงั คมแหง การเรยี นรู
2. วิเคราะห หมายถึง การแยกแยะทางความคิด ข้ันตอนกระบวนการ หรือวัตถุ
ส่ิงของใหเห็นองคประกอบ เพื่อศึกษาองคประกอบท่ีแยกออกมา รวมถึงเพ่ือศึกษาวิธีการ
แกปญ หา ถา สวนประกอบน้ันทาํ ใหเกิดผลเสีย เกดิ ความไมส มดุล ซงึ่ เมอ่ื วเิ คราะหองคประกอบ
ของแตละเรือ่ งจะพบวา แตละองคประกอบทีม่ าประกอบกนั จะมีความเช่อื มโยงกัน
3. ธุรกิจ หมายถึง กิจกรรมตาง ๆ ที่ทําใหมีการผลิตสินคาและบริการซ้ือขาย
แลกเปลย่ี น และกระจายสินคา มีประโยชนหรือกําไรจากกิจกรรมนั้น โดยมีจุดมุงหมายในการ
ประกอบธุรกิจ เพ่ือใหบริการแกผูบริโภค โดยนําผลกําไรมาสูผูลงทุน และรักษาสัมพันธภาพ
ระหวางกิจการกับพนักงาน ผูบริโภค และสภาพแวดลอมภายนอก เพ่ือความอยูรอดในธุรกิจ
น้ัน ๆ
3
ทรัพยากรที่สําคัญในการดําเนินธุรกิจ คือ คน วัตถุดิบ ขาวสารขอมูล เงินลงทุนและ
เครื่องมือธุรกิจแบงออกเปน 3 ประเภท ดังนี้
1. ธุรกิจอุตสาหกรรม เปนการผลิตสินคาเพื่อขาย เปนการประกอบธุรกิจที่มุงผลิต
แปรรปู และหลอ หลอมวตั ถดุ บิ ใหเปนสินคาตาง ๆ
2. ธรุ กจิ การคา เปนการซื้อมาขายไป ดาํ เนินกจิ กรรมดานการตลาด เปนการประกอบ
ธุรกิจเก่ียวกับการนําสินคาจากแหลงผลิต มาจําหนายใหแกผูบริโภค ต้ังแตขนาดเล็กจนถึง
ขนาดใหญ
3. ธรุ กิจการบรกิ าร เปนการใหบริการ เปน ธรุ กจิ ท่เี นน การขายบรกิ ารใหแกลูกคา เชน
ธุรกิจโรงแรม รา นเสรมิ สวย รานอาหาร
ศักยภาพของธรุ กิจ หมายถึง ความสามารถของการผลิต การคาขาย การบริการของ
ธุรกิจที่ยังไมไดพัฒนาใหเกิดประสิทธิภาพ หรือคุณภาพสูงสุด จึงตองมีการพัฒนาใหสูงขึ้น
โดยมีผปู ระกอบการที่มีความสามารถมาทาํ การพฒั นาศักยภาพของธรุ กจิ ใหเ กดิ ข้ึน
ความจําเปนและคุณคา ของการวเิ คราะหศักยภาพธรุ กจิ หมายถึง การประกอบธุรกิจ
น้ันมีความจําเปนตองแยกแยะสวนประกอบของธุรกิจท่ีดําเนินการ การคาขายหรือการตลาด
การบรกิ าร วา มีสวนประกอบอะไรบา ง แตล ะองคประกอบนั้น รวมท้ังผูประกอบการมีศักยภาพ
เปน อยางไร เพ่อื วางแผนพัฒนาศกั ยภาพ ของธรุ กิจทัง้ การผลิต การตลาด การบรกิ ารใหดขี ึน้
โดยจะตองวิเคราะหขอ มูลพืน้ ฐานหรอื สถานการณป จ จุบันวา เปนอยางไร ซ่ึงเปาหมายของการ
วิเคราะหศักยภาพของธุรกจิ คอื หาทางเพมิ่ รายได และลดคา ใชจ ายใหต่ํา
การวิเคราะหศักยภาพในการประกอบอาชีพใหประสบความสําเร็จตองวิเคราะห
ศักยภาพของธุรกจิ มี 2 สวน คือ
1. การวเิ คราะหเ จาของธรุ กิจ หรือผูประกอบการ
2. การวิเคราะหต วั ธุรกิจหรือกิจการ
การวเิ คราะหศ ักยภาพผปู ระกอบการ
ผูประกอบการตองมีความเขาใจและควรฝกการวิเคราะหตนเอง เพื่อรูจักตนเองกอน
วา เรามีศักยภาพดา นใดและเปน อยางไร เพือ่ เปนแนวทางในการพัฒนาอาชีพโดยอาศัยปรัชญา
คดิ เปนทต่ี อ งอาศัยขอ มลู เกย่ี วกบั ตนเอง ขอมลู วชิ าการ และขอ มูลจากสังคม หลักการวิเคราะห
ศักยภาพตนเอง ประกอบดว ย
4
1. ตนเองเปน ศูนยก ลาง
2. แยกหมวดหมศู ักยภาพ โดยมีความรู การบรหิ ารจัดการ ความถนดั
และความกลาหาญ
การวิเคราะหศกั ยภาพธุรกจิ ใชห ลักการพิจารณากระบวนการในการดําเนินธรุ กจิ
ประกอบดว ย
ปจ จยั นาํ เขา กระบวนการแปรสภาพ ปจ จัยสง ออก
สินคา และบริการ
วตั ถุดบิ กระบวนการผลิต
กระบวนการตลาด - สนิ คา และบรกิ าร
- วตั ถดุ ิบ - กระบวนการผลิต
- แรงงาน - กระบวนการตลาดและการขาย
- ทรพั ยากรอื่น ๆ (เงิน) - การบริหารจดั การ
- การบรหิ ารการเงนิ
แผนภูมิ 1 แสดงกระบวนการดําเนินธุรกจิ
เรอื่ งท่ี 3 การวิเคราะหต ําแหนง ทางธรุ กจิ
แนวคดิ ในเรือ่ งการวิเคราะหตําแหนง ทางธุรกจิ สามารถแบง การวเิ คราะหไ ด ดงั นี้
1. ระยะเร่ิมตน เปนระยะแรกของการกอรางสรางธุรกิจ ระยะนี้จะเปนระยะของการ
ทดลอง ริเร่ิมทําเพ่ือดูผลตอบรับของตลาด จะตองเริ่มตนหาขอมูลตาง ๆ ในระยะน้ีจะเปน
ขอ มูลทั้งดานการผลิต การตลาด และการเงิน
2. ระยะสรางตัว ผูประกอบอาชีพเริ่มจับทิศทางการตลาดไดแลว ยอดขายจะเร่ิม
สูงข้ึน จะเร่ิมมีรายไดสูงกวาคาใชจาย สินคาติดตลาดหรือลูกคามีความนิยมมากขึ้น เชน
การสรางชื่อและตราย่หี อ การโฆษณาและสง เสริมการขายในรูปแบบตา ง ๆ
5
3. ระยะทรงตัว ในระยะนี้ยอดขายมักจะทรงตัว คือ ไมเพ่ิมข้ึน เพราะไมมีลูกคาใหม
เขามา ผปู ระกอบอาชพี ตอ งพยายามรักษาความพึงพอใจของลูกคา และรักษาลูกคาใหอยูกับ
เราใหยาวนานทสี่ ดุ
4. ระยะตกต่าํ หรอื ระยะพลิกฟน ในระยะนยี้ อดขายจะตํ่าลง เนื่องมากจากหลายสาเหตุ
เชน มีสินคาทดแทนทดี่ ีกวา เขา มานาํ เสนอ แตอ าจจะพลิกฟน ไดถาสามารถพัฒนาหรือขยายตอ
ยอดสินคาใหม ีรปู แบบสรา งสรรคและแตกตางไปจากเดมิ ได
เรอ่ื งที่ 4 การวิเคราะหศกั ยภาพธุรกจิ ตามศักยภาพ 5 ดาน
แนวคิดในการวิเคราะหศักยภาพธุรกิจบนเสนทางของเวลาก็เพ่ือใหผูประกอบอาชีพ
ตระหนักวา เวลามีผลตอการประกอบธุรกจิ ดงั นี้
1. เวลา ทําใหเกิดการมากอน มาหลัง ที่จะมีโอกาสลองใจลูกคาไดกอน ตองเสนอ
สนิ คาทีไ่ มตรงตามความตอ งการของลูกคา เราจะขาดทุน
2. เวลาจะทาํ ใหผ ูป ระกอบอาชพี มปี ระสบการณเพ่ิมมากข้ึน มีความรูความเชี่ยวชาญ
มากขึ้น
3. เวลาเปล่ียนแปลงไป สภาพแวดลอมของธรุ กจิ กจ็ ะเปลย่ี นแปลงไปดวย
4. เวลาที่ผานไปจะทําใหธุรกิจมีคูแขงขันมากข้ึน โดยเฉพาะคูแขงท่ีชอบ
ลอกเลียนแบบ
5. ผูป ระกอบการตองใชขอมูลในอดีตที่เกิดข้ึนและขอมูลในปจจุบันใหเปนประโยชน
ทส่ี ุด โดยนํามาทาํ การวเิ คราะหเพอ่ื ใหเขา ใจส่งิ ที่เกิดขึ้นทั้งขอ มูลภายในและภายนอกกจิ การ
6
แบบฝก หดั
ใหผ เู รยี นตอบคําถามตอ ไปนี้
1. ศักยภาพของธุรกิจ คอื อะไร
………………………………………………………………………………………………..……………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
2. องคประกอบการวิเคราะหศ ักยภาพธรุ กิจที่ใชเปนหลักการพิจารณามีกระบวนการ
ในการดําเนินธรุ กิจมอี ะไรบาง
.……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………….…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………….....
3. การวิเคราะหศ กั ยภาพธรุ กจิ ตามศกั ยภาพ 5 ดา น มีอะไรบาง
.……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………….…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………….....
7
บทท่ี 2
การจัดทําแผนพัฒนาการตลาดเพื่อพฒั นาอาชพี ใหม อี ยมู กี ิน
เร่ืองที่ 1 การกาํ หนดทศิ ทางการตลาด
ความหมายของการวางแผนและการตลาด
การวางแผน หมายถึง กระบวนการตัดสินใจเพ่ือกําหนดวัตถุประสงคและแนวทาง
การกระทําไวล ว งหนาเพือ่ ใหบ รรลุวตั ถุประสงคท ่กี าํ หนดไว
การตลาด หมายถงึ กิจกรรมทางธุรกจิ ทงั้ หมด ที่สงผลกระทบระหวา งกนั ได
การกระทํากิจกรรมตาง ๆ ในทางธุรกิจซึ่งทําใหสินคาและบริการเคล่ือนยายจากผูผลิตไปยัง
ผูบริโภคหรือผูใชแลวไดรับความพึงพอใจกระบวนการทางสังคมและการจัดการท่ีทําใหบุคคล
หรือกลุมบุคคลไดรับสิ่งท่ีตอบสนองความจําเปนและ ความตองการโดยอาศัยการสราง
ผลติ ภณั ฑท ่ีมีคณุ คาและนาํ ไปแลกเปลีย่ นกบั บุคคลอน่ื
การกําหนดทิศทางและเปาหมายทางการตลาด นักการตลาด จะตองต้ังคําถามเพ่ือนํา
ทางไปสูความสาํ เร็จ คือ
1. ตลาดตอ งการซื้ออะไร หมายถึง จุดประสงคใ นการซ้ือสินคาเพอื่ อะไร
2. ทาํ ไมจึงซ้อื หมายถึง จดุ ประสงคในการซอ้ื สินคา ไปทาํ ไม
3. ใครคือผซู อื้ หมายถึง กลมุ เปา หมายท่ีจะซื้อคอื กลมุ ใด
4. ซ้ืออยางไร หมายถึง กระบวนการซื้ออยางไร เชน ซ้ือแบบต้ังคณะกรรมการการ
ประมูล
5. ซ้ือเม่ือไร หมายถงึ โอกาสท่ีจะซื้อสนิ คา เมอื่ ไร เชน ทุกวัน ทุกเดือน
6. ซ้ือท่ีไหน หมายถึง สินคาที่จะซ้ือมีขายรานคาประเภทใด เชน รานขายของ
เบด็ เตล็ด รานขายทวั่ ไป
ข้นั ตอนการกําหนดทศิ ทางการตลาด มดี งั นี้
1. การวิเคราะหล กู คา ประกอบดวย
1.1 โครงสรางการตดั สนิ ใจของลูกคา
1.2 ความตอ งการของลกู คา
1.3 สภาพของการแขง ขนั
1.4 ความสามารถในการขายหรือเจาะตลาด
8
1.5 แนวโนมความเปล่ียนแปลงของตลาด
2. การวเิ คราะหชอ งทางและโอกาสในการขาย
3. การกาํ หนดยทุ ธวิธีหรอื กลยุทธก ารขาย
4. การกาํ หนดแผนปฏบิ ตั ิ
5. การปฏิบตั จิ รงิ และการปรับเปล่ียน หรือขยายแผน
การจดั ทําการตลาดใหป ระสบความสาํ เรจ็ จะตอ งเริม่ ตนจากการจัดทําแผนการตลาด
ซึ่งในการจัดทําแผนพัฒนาการตลาดนัน้ จะประกอบดว ยขน้ั ตอน ดังนี้
1. กําหนดทิศทางการตลาดทตี่ องการมุงไปใหมีความชัดเจนวาเราจะเดินทางมุงไปใน
ทศิ ทางไหน
2. กาํ หนดเปาหมายการตลาดที่ตองการใหชดั เจน
3. กําหนดกลยทุ ธสูเปา หมาย เพอ่ื ใหมแี นวทางทจี่ ะกา วไปยงั เปา หมายทต่ี อ งการ
4. วิเคราะหก ลยทุ ธวา กลยทุ ธน ั้น มีความเหมาะสมหรอื ไม
5. กาํ หนดกจิ กรรม และแผนการพฒั นาตลาด เปน แผนปฏบิ ัติการหรอื แผนดําเนินงาน
ในรายละเอียดในกจิ กรรมทางการตลาดทจ่ี ะตองปฏบิ ตั ิ
เรื่องที่ 2 การกําหนดเปา หมายการตลาด
เปน การกาํ หนดเปา หมายใหชดั เจนในเชิงตัวเลขและการขยายความพงึ พอใจของลูกคา
ผลกาํ ไรท่ีตองการไดจากการขายสนิ คาและบริการตา ง ๆ
การกําหนดเปา หมายทางการตลาดสามารถกําหนดไดใ นหลายลกั ษณะ ดังนี้
1. เปาหมายในเร่ืองตัวผลิตภัณฑ เชน สามารถเพ่ิมประเภทของสมุนไพรใหเพิ่มขึ้น
อยา งนอย 2 ชนิดตอป
2. เปา หมายในเรอ่ื งยอดขาย เชน มยี อดขายสินคา เดือนละ 200,000 บาท
3. เปา หมายในเร่ืองผลกาํ ไรจากการขาย เชน มีผลกาํ ไรจากการขายไมน อยกวา
รอยละ 15
4. เปา หมายในเรอ่ื งลกู คาและความพึงพอใจของลูกคา เชน มผี ใู ชส ินคา เพ่ิมขึ้นรอยละ
20 ของทกุ ป
9
สาํ หรับวธิ ีการในการกาํ หนดเปาหมาย ควรพจิ ารณาขอ มลู ตา ง ๆ ดงั น้ี
1. ศกึ ษาขอ มูลทผ่ี า นมา เพือ่ นาํ มาเปนพื้นฐานในการกาํ หนดตัวเลขเปาหมายตอไปให
เหมาะสม เชน เคยขายไดเ ดือนละ 100,000 บาท เราก็จะตั้งเปาหมายวา 3 เดือนตอไปตองได
ยอดขายเดือนละ 120,000 บาท เปน ตน
2. พจิ ารณาทศิ ทางการตลาดท่จี ะมุงไป เชน จะเปน ผนู ําในการผลิตสินคา สมนุ ไพร
3. พิจารณาภาวะการณแขงขันดวย เพอ่ื ไมใหเ ปา หมายน้นั สูงเกนิ ความเปน จรงิ
โดยละเลยหรือดถู ูกคูแ ขง ขนั เชน ตอ งการสวนครองตลาดถงึ รอ ยละ 50 น้นั จะสูงเกินไป
นําขอมูลท้ัง 3 สวนน้ีมากําหนดเปนเปาหมายการตลาด ซึ่งจะตองกําหนดใหชัดเจน
ไมกาํ หนดแบบกวาง ๆ เพื่อจะไดแปรไปสกู ลยุทธและแผนงานดานการตลาดทชี่ ดั เจนตอ ไป
การกําหนดเปาหมายการตลาดมคี วามสําคญั มากเพราะจะนาํ ไปสูการวางแผนและการ
กาํ หนดกลยทุ ธก ารตลาดตอ ไป เพื่อใหกิจการสามารถบรรลุสูเ ปา หมายท่ตี อ งการ
เปา หมายการตลาด
กลยทุ ธส ูเ ปา หมาย
แผนการตลาด
แสดงความสมั พนั ธข องเปา หมายการตลาด กลยุทธสูเปา หมายและแผนการตลาด
10
เรอ่ื งที่ 3 การกําหนดกลยุทธสเู ปา หมาย
กลยุทธ หมายถึง การกําหนดวิธีการปฏิบัติหลักๆที่จะทําอยางไรใหกิจการบรรลุ
เปาหมายท่ีตองการ ในดานการตลาดนั้นกอนท่ีจะกําหนดกลยุทธการตลาดจะตองดําเนิน
กิจกรรมพน้ื ฐานทสี่ าํ คัญ 3 กจิ กรรม
การแบง สวนของตลาด
ผูประกอบการตระหนักวาลูกคาท่ีมีอยูในตลาดน้ัน อาจจัดเปนกลุมไดตามเกณฑท่ี
เหมาะสม เชน เกณฑร ายไดก็อาจแบง เปนลูกคา ทีม่ ีรายไดส ูง หรือปานกลาง หรอื นอย เพศ เชน
ชายหรือหญิง วัย เชน ผูใหญ หรือเด็กวัยรุน หรือเด็กทารก รสนิยม เชน ตองการสินคาที่มี
คุณภาพสูงหรอื คณุ ภาพปานกลาง ปรมิ าณการใช เชน ลูกคา ท่ใี ชปรมิ าณมาก
กาํ หนดกลุมลูกคาเปาหมาย
เปน การตัดสนิ ใจวา เราจะเลือกกลมุ ใดเปน ลูกคา เปา หมายของเราใหชัดเจน เชน ลูกคา
เปาหมายของสินคากลุมสมุนไพร คือ ผูสูงอายุ และบุคคลท่ัวไปที่ใสใจสุขภาพและชอบใช
ผลติ ภัณฑท มี่ คี ุณภาพดจี ากธรรมชาติ
การวางตําแหนง ของสนิ คา
เปน การเลอื กจุดขายใหเ หมาะสมกับกลมุ ลูกคา เปาหมายท่ีกําหนดไว โดยทั่วไปมักเปน
ตําแหนง ในเร่ืองคุณภาพ เชน คณุ ภาพดี มคี วามทนทานในการใชงาน เปนตน
เมื่อดําเนินการกิจกรรมทั้ง 3 เร่ืองนี้แลว ข้ันตอนตอไปคือการกําหนดกลยุทธ
การตลาด ซ่งึ ประกอบดว ย
กลยทุ ธดา นผลิตภัณฑ
ผลิตภณั ฑ หมายถึง สินคา และบริการท่ีมุงสรางความพึงพอใจใหกับลูกคา ช่ือ ตรายี่หอ
และบรรจุภัณฑ มีความสาํ คัญมากเพราะเปนสง่ิ แรกทีจ่ ะทาํ ใหลูกคา รบั รแู ละจดจํา และสามารถ
สรางคุณคา ใหก ับลกู คาและธุรกิจได
กลยทุ ธดา นราคา
ราคา หมายถึง คุณคาของผลิตภัณฑในรูปของตัวเงิน ราคาที่เหมาะสมจะตองเปน
ราคาท่ีลกู คาพงึ พอใจ ขณะเดียวกันกิจการสามารถทํายอดขายและผลกําไรได ผูประกอบการ
จะตอ งตัดสนิ ใจตง้ั ราคา โดยพิจารณาจากสภาพการแขงขัน ความตอ งการของลูกคาและตนทุน
เปน สาํ คัญ
11
กลยุทธด า นชอ งทางจาํ หนา ย
การจําหนาย เปนชองทางการจัดจําหนายและกระจายสินคาไปยังผูบริโภค จะตอง
วิเคราะหชองทางการจําหนายผลิตภัณฑไปสูตลาดเปาหมายดวยวิธีการที่รวดเร็วท่ีสุดและ
สิน้ เปลืองนอยทสี่ ดุ และยดึ พ้ืนทีก่ ารขายใหม ากท่สี ุด
กลยุทธดานการสงเสริมการตลาด
การสงเสริมการตลาด เปนการสื่อสารทางการตลาดเพ่ือแจงขาวสารเก่ียวกับตัว
ผลิตภัณฑหรือบริการ และจูงใจใหเกิดพฤติกรรมการซ้ือ ตลอดจนเตือนความทรงจําเกี่ยวกับ
ผลิตภัณฑใหกับลูกคา ซึ่งสามารถทําไดดวยการโฆษณา การขายโดยใชพนักงานขาย การ
สง เสริมการขาย (การลด แลก แจก แถม) และการประชาสัมพนั ธ เปน ตน
เรอ่ื งท่ี 4 วิเคราะหก ลยทุ ธ
การวิเคราะหกลยุทธมีเปาหมายเพื่อใหแนใจวากลยุทธการตลาดท่ีวางไวนั้น มีความ
เหมาะสมกับเงอื่ นไขสภาพแวดลอ มท้ังสภาพแวดลอมภายนอกและภายในกิจการ และจะทําให
ธรุ กจิ บรรลตุ ามเปา หมายท่ีกําหนด
การวิเคราะหกลยทุ ธ ประกอบดวย
1. ความเหมาะสมสอดคลองกับสภาพแวดลอมภายในของกิจการ คือ จุดแข็งทเี่ รามี
2. ความเหมาะสมสอดคลองกับสภาพแวดลอมภายนอก คือ โอกาสที่เกิดข้ึน เชน
ความตองการของลูกคา ทเ่ี พิ่มมากขึ้น
3. ความเหมาะสมตอการทจ่ี ะทําใหบ รรลทุ ิศทางและเปาหมายการตลาดที่ตองการมุง
ไป เพราะเปน กลยทุ ธการตลาดที่ชัดเจนและทา ทายและเปน กลยทุ ธในเชิงรกุ เนอ่ื งจาก
3.1 มกี ารแบง สวนตลาดอยา งถูกตองเหมาะสม
3.2 มกี ารกําหนดกลุมลกู คาเปาหมายท่ชี ดั เจน
3.3 มีการวางตาํ แหนงสินคาของเราอยางเหมาะสม
3.4 มกี ารวิเคราะหก ลยุทธการตลาดในเร่อื งตา ง ๆ เชน กลยุทธผลิตภัณฑ กลยุทธ
ราคา กลยทุ ธช อ งทางการจําหนายและกลยุทธสง เสรมิ การตลาด
12
เรอ่ื งที่ 5 กจิ กรรมและแผนการพฒั นาการตลาด
กระบวนการวางแผนการพัฒนาการตลาด ประกอบดว ย
การวางแผนการตลาด หมายถึง การจัดทําวัตถุประสงค เปาหมายและกลยุทธ
การตลาด รวมตลาดตลอดจนการกําหนดวิธีปฏิบัติ โดยแสวงหา แนวคิดใหม ๆ ทางการตลาด
เพือ่ สนับสนนุ ใหแ นวทางการพฒั นาอาชพี ใหบรรลุเปา หมายในการสรา งยอดขาย
กลยุทธการตลาด หมายถึง การกําหนดแนวทางหรือวิธีที่จะบรรลุเปาหมายทาง
การตลาดกําหนดไว โดยอาศยั การใชส วนประสมการตลาด ซ่ึงประกอบไปดวยผลิตภัณฑ ราคา
ชองทางการจัดจาํ หนายสนิ คา และสง เสรมิ การตลาด มาใชเ ปนยุทธวิธีในการเจาะกลุมเปาหมาย
เพื่อประโยชนใ นการขายสนิ คา หรือบรกิ ารขององคกร ใหร วดเรว็ ถกู ตองและมปี ระสิทธภิ าพ
การวางแผนกลยุทธการตลาดและการขายจะมีประโยชนตอองคกรในแงของการ
กําหนดวิธีการท่ีจะบรรลุเปาหมายของการตลาดและการขายไดอยางตรงจุด รวดเร็วและมี
ประสิทธิภาพ อีกท้ังเปนการสรางวินัยในการวางแผนใหกับองคกรใหมีการทํางานอยางเปน
ระบบ แทนการแกไ ข หรอื วางแผนแกป ญ หาเฉพาะหนา ซง่ึ จะมีผลในการทาํ งานเปลี่ยนแปลงอยู
ตลอดเวลา
วตั ถปุ ระสงคข องการวางแผนการพฒั นาการตลาด
การวางแผนการตลาดมีจุดมุงหมายในการกําหนดวัตถุประสงคเปาหมายและกลยุทธ
การตลาดตลอดจนการกําหนดยทุ ธวธิ ีการปฏิบัติและการสรรหาสิ่งแปลก ๆ และแนวคิดใหม ๆ
ทางการตลาด เพื่อบรรลเุ ปาหมายขององคก รในการสรา งยอดขายและกาํ ไรท่ีพึงหวัง
การวางแผนการตลาด มีองคประกอบทส่ี าํ คัญดงั น้ี คอื
1. สถานการณท างการตลาด แผนการตลาดท่ีดี จะตองประกอบไปดวยการวิเคราะห
สถานการณทางการตลาด และขอมูลตาง ๆ ท่ีเกี่ยวของกับการตลาด ผลิตภัณฑ การแขงขัน
ลักษณะการจัดจําหนายสินคา ตลอดจนภาวะเศรษฐกิจ และสิ่งแวดลอมภายนอกตาง ๆ
ภาวการณเปลี่ยนแปลงของตลาดที่ผานมา ขอมูลท่ีจําเปนตองนํามาพิจารณา เชน ขนาดของ
ตลาดเปน เชนไร อตั ราการเจริญเติบโตของตลาดทผี่ านมา
2. ประเด็นท่ีเกี่ยวของกับการตลาด แผนการตลาดจะตองประกอบไปดวยการ
วิเคราะหถ งึ ชองทางและโอกาสตลอดจนจุดเดนจุดดอยของสินคา หรือบริการท่ีองคกรเสนอขาย
อยูใ นขณะนัน้ วามีปจจัยอะไรบางทีจ่ ะมีสวนในดานการเกอ้ื หนนุ หรือดา นลบตอผลติ ภณั ฑ
13
3. กลยุทธการตลาด คือกลยทุ ธก ารตลาดจะบอกรายละเอียดวาวัตถุประสงคทางการ
ตลาดแตละอยางน้ัน เราจะใชวิธีการอยางไรเพื่อใหบรรลุวัตถุประสงคดังกลาว ในขณะที่
วตั ถุประสงคทางการตลาดท่ีเรากําหนดนั้น ตองมีความเฉพาะ กําหนดขอบเขตตาง ๆ ชัดเจน
เกี่ยวเนื่องกบั พฤตกิ รรมการซ้อื ของผูบ รโิ ภค
4. การคาดคะเนผลกาํ ไร ขาดทนุ คือ การวางโปรแกรมการปฏิบัติงาน จะสามารถทํา
ใหการวางแผนดานงบประมาณตาง ๆ ท่เี กี่ยวขอ งกบั การตลาดหรือการขายมีความสะดวกและ
ชดั เจนมากขน้ึ
เมื่อเราวิเคราะหกลยุทธแลว งานข้ันตอไปคือการกําหนดกิจกรรมและแผนพัฒนา
การตลาด ซ่งึ จะเปนการกําหนดกิจกรรมที่จะเปนงานหลัก ๆ ที่จะตองทําภายใตกรอบของกล
ยทุ ธท กี่ ําหนดไว
กลยทุ ธดา นผลติ ภัณฑ
กจิ กรรมและแผนการพัฒนาในเรอ่ื งนี้ เชน ปรับปรงุ รปู แบบ ปรับปรุงหีบหอ สรางตรา
ย่ีหอ สรรหาสินคามาจําหนายใหม ีความหลากหลายมากข้ึน
กลยุทธด านราคา
กิจกรรมและแผนการพัฒนาในเร่ืองนี้ เชน ทําแผนการลดราคาเพื่อจูงใจลูกคา
ทําแผนการใชราคาเปน เครื่องมอื สง เสรมิ การขาย ทาํ แผนการต้ังราคาใหดเู หมอื นราคาถูก
กลยทุ ธเ รอ่ื งชอ งทางการจําหนาย
กิจกรรมและแผนการพฒั นาในเร่อื งนี้ เชน ทาํ แผนการขยายชองทางการจําหนายใหม
ทําแผนการทดลองขายในชองทางใหม ๆ ทําแผนการสรางตวั แทนจาํ หนา ยเพ่มิ มากขน้ึ
กลยทุ ธด านการสงเสรมิ การตลาด
กิจกรรมและแผนการพัฒนาในเรื่องน้ี เชน ทําแผนการโฆษณา ทําแผนการสงเสริม
การขาย ทาํ แผนการขายโดยใชพนกั งานขาย
14
แบบฝก หัด
ใหผ ูเรยี นตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี
1. ตลาดคืออะไร
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
2. การตลาดคืออะไร
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3. ใหก าํ หนดเปา หมายทางการตลาดมา 3 ขอ
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
15
4. กลยุทธการตลาดมีอะไรบาง
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
5. ใหยกตวั อยางกิจกรรมและการพัฒนาตลาดดานการสงเสริมการตลาดมาใหทราบ
พอสังเขป
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
16
บทท่ี 3
การจัดทาํ แผนพฒั นาการผลิตหรอื การบริการ
เรื่องท่ี 1 การกําหนดคณุ ภาพการผลติ หรอื การบรกิ าร
คณุ ภาพ หมายถึง คณุ สมบัติทุกประการของผลิตภัณฑ การบริการที่ตอบสนองความ
ตองการและสามารถสรางความพงึ พอใจใหแ กล ูกคา
ความสาํ คัญของการกําหนดคุณภาพการผลติ และการบริการ
การกําหนดคุณภาพการผลิตมีเปาหมายเพ่ือสรางความพึงพอใจใหแกผูใชสินคาน้ัน
การกําหนดคุณภาพจึงมีความสําคัญตอลูกคา ผูประกอบการซ่ึงเปนผูผลิตและสําคัญตอ
ภาพลักษณอ งคกรและตอ ประเทศ
1. ความสาํ คัญของคุณภาพตอลูกคา
ลูกคาหรือผูใชสินคานั้นยอมอยากไดสินคาที่มีคุณภาพ เชน มีความแข็งแรง ทนทาน
ใชง านไดนาน คมุ คาเงิน ลกู คาจงึ มคี วามสุข ความพึงพอใจ แนะนําใหก ับผูอ่ืนดว ย
2. ความสาํ คัญของคุณภาพตอบุคคล
ผูผลิตหรือผูใหบริการเม่ือทํางานอยางมีคุณภาพตรงกับความตองการหรือตรงกับ
ขอกาํ หนดกจ็ ะทําใหลดการสญู เสีย ทง้ั เวลา วสั ดุ อุปกรณ และสามารถสรา งผลผลิต และความ
ภาคภมู ิใจใหเกิดขนึ้ แกผ ผู ลติ ดวย
3. ความสําคญั ของคณุ ภาพตอองคก ร
องคกรทุกองคกรมีเปาหมายสรางสรรคผลงานคุณภาพตามความตองการของลูกคา
หุนสวน หรือองคกรที่เก่ียวของ เพ่ือใหบรรลุเปาหมาย คือ ผลกําไรที่พอเหมาะและความพึง
พอใจของลูกคา ถาองคกรมีความมุงม่ันในเรื่องคุณภาพเพ่ือใหลูกคาไดรับส่ิงดี ๆ ลูกคาก็จะ
พอใจและบอกตอ องคกรท่ีมคี ณุ ภาพจะตองสรา งคุณภาพใหเ กิดข้ึนตัง้ แตผลิตภัณฑจนถึงระบบ
บริหารขององคก ร คณุ ภาพจงึ มีความสาํ คัญตอความสาํ เร็จขององคก ร
4. ความสาํ คญั ของคณุ ภาพตอ ประเทศ
คุณภาพของคน คุณภาพของสินคา และคุณภาพขององคกรเปนส่ิงท่ีสําคัญ เร่ิมตน
จากการทําธุรกิจดวยความซื่อสัตย มีคุณธรรมในการผลิต ย่ิงปจจุบันโลกใหความสําคัญกับ
ระบบคุณภาพ สนิ คา ตอ งมีคุณภาพ
17
ผลติ ภณั ฑ
ผลติ ภณั ฑ คอื สินคา บรกิ าร หรือความคดิ ทต่ี อบสนองความตอ งการผบู ริโภค
โดยผานกระบวนการการตลาดจากผูผ ลิตหรอื ผูจ ําหนายไปยงั ผูใช สงิ่ ท่ตี อบสนองความตองการ
ของผูบริโภค แบง ออกเปน 3 ระดับ คือ
1. แกน แทของสนิ คา คือ ประโยชนห รือคุณคา ทเ่ี กิดข้นึ กบั ผบู รโิ ภค
2. กายภาพของสินคา คอื ตัวตน หรือรปู ลักษณของสินคา
3. สว นเพิ่มของสินคา คอื คุณคาและประโยชนท ี่เสริมใหกับสนิ คา
คณุ สมบัตทิ ่สี ําคญั ของผลิตภณั ฑ
คณุ สมบัติทสี่ าํ คญั ของผลติ ภัณฑ ประกอบดว ย คณุ ภาพของสินคา ลักษณะรูปลักษณ
ราคา ช่ือเสยี ง หรอื ยห่ี อ หรอื ตราสินคา การบรรจุภัณฑ การออกแบบผลิตภัณฑ การรับประกัน
การใหบริการหลังการขาย วัตถุดิบท่ีมีคุณภาพ ความคงทน ความปลอดภัยในการใชงาน
มาตรฐานของสินคา คุณคาของผลิตภัณฑ คุณคาตอจิตใจ คุณคาดานความสรางสรรค คุณคา
ดา นภูมิปญ ญาทองถ่ิน เปน ตน
ประเภทของผลติ ภณั ฑ
สามารถแบงออกเปน 3 ประเภทใหญ ๆ ดังน้ี
1. ผลิตภัณฑบริโภค หมายถึง ผลิตภัณฑท่ีซ้ือโดยผูบริโภคคนสุดทายเพ่ือใชในการ
บริโภคสว นบุคคล แบงเปน 4 ประเภท คอื
1.1 ผลิตภัณฑสะดวกซ้ือ มีลักษณะสําคัญ ดังนี้ ซ้ือบอย เปนสินคาท่ีราคาไมสูง
ตัวอยางเชน สินคาท่ีใชในชีวิตประจําวัน เชน นํ้าตาล นํ้าปลา เกลือ ผงซักฟอก สบู ยาสีฟน
เปนตน
1.2 ผลิตภัณฑเลือกซื้อ มีลักษณะสําคัญ ดังน้ี ซ้ือไมบอย เปนสินคาท่ีมีราคา
คอนขางสูง มีการกระจายสินคาแบบเลือกสรร เชน เสื้อผา กระเปา รองเทา โทรศัพทมือถือ
เปนตน
1.3 ผลติ ภณั ฑเจาะจงซื้อ มีลักษณะสําคัญ ดังน้ี เปนผลิตภัณฑท่ีมีราคาสูง มีการ
เปรียบเทียบคุณสมบัติตางของผลิตภัณฑในแตละยี่หอนอย เชน รถเบนซ นาฬิกาโรเล็กซ
เปน ตน
1.4 ผลิตภัณฑที่มีผูเสนอขาย มีลักษณะสําคัญ ดังนี้ ผูบริโภคมีความรูเกี่ยวกับ
ผลิตภัณฑนอยผูเสนอขายตองใชวิธีการอธิบาย ตัวตอตัว หรือเปนกลุม เชน ประกันชีวิต
ประกนั รถ เปน ตน
18
2. ผลิตภัณฑอุตสาหกรรม หมายถึง ผลิตภัณฑท่ีบุคคลหรือองคกรซื้อไปเพ่ือใชใน
กระบวนการผลิตหรอื ในการทาํ ธุรกิจ แบงเปน 3 ประเภท คือ
1. วัสดุและช้ินสว นประกอบ แบงออกเปน 2 สวน คือ
1.1 วัตถุดบิ เปน สินคา ทีเ่ กดิ จากธรรมชาติ เชน มันสาํ ปะหลัง สบั ปะรด เปน ตน
1.2 วัสดแุ ละชิ้นสว นประกอบการผลิต ซงึ่ ผานการแปรรปู มาแลว เชน พลาสติก
เหลก็ เสน
2. สินคาประเภททนุ แบงออกเปน 2 สว น คอื
2.1 ส่ิงตดิ ตัง้ ไดแก อาคารโรงงาน เครื่องจกั รขนาดใหญ เปน ตน
2.2 อุปกรณประกอบ ไดแก เคร่ืองมือและอุปกรณในโรงงานท่ีสามารถ
เคลอ่ื นยา ยหรือพกพา
เชน เคร่ืองคอมพวิ เตอร โตะ เกาอ้ี เปน ตน
3. วัสดุส้ินเปลืองวัสดุที่ใชในการบริการ เปนวัสดุอุปกรณที่ใชประกอบการ
ดาํ เนนิ งาน หรือใชในการซอมแซม บํารุงรกั ษาอปุ กรณ เครอื่ งมอื อุปกรณอื่นซ่ึงมีอายุการใชงาน
สน้ั ใชแลวหมดไป เชน ปากกา ดนิ สอ กระดาษ กาว เปนตน
3. การบรกิ าร หมายถงึ ผปู ระกอบการดําเนินกิจกรรมใหแกลูกคาเพ่ือใหลูกคาเกิด
ความพงึ พอใจ
และมีความสุขกาย สุขใจ มคี วามภาคภมู ใิ จ เชน รา นอาหาร รา นบริการตดั ผมรานบรกิ ารตัด
เยบ็ เสื้อผา เปน ตน
การจดั ทาํ แผนพัฒนาการผลติ หรือการบรกิ าร
ในการจัดทาํ แผนพฒั นาการผลิตหรือการบรกิ ารน้ัน จะเร่ิมตน จาก
1. การกําหนดคุณภาพการผลติ หรือการบริการทต่ี องการ
2. การวิเคราะหปจจัยการผลิตหรือการบริการเพื่อใหทราบวาตองใช ปจจัยการผลิต
อะไร หรืออยา งไรบาง และเรามีความพรอมหรอื ไม
3. การกําหนดเปาหมายการผลติ หรอื การบรกิ ารที่ตอ งการ
4. การกาํ หนดแผนกจิ กรรมการผลติ
5. การจดั ทาํ แผนการพฒั นาระบบการผลติ หรอื การบรกิ าร
19
เรือ่ งที่ 2 การวเิ คราะหทนุ ปจ จยั การผลติ หรือการบรกิ าร
การผลิต หมายถึง สินคาสําเร็จรูปท่ีมาจากโรงงานอุตสาหกรรมอาจครอบคลุมถึง
ธรุ กจิ การคาการคมนาคมขนสง โทรคมนาคมการทอ งเท่ียว
ตน ทุนการผลิต หมายถงึ รายจา ยทีเ่ กิดขึ้นใหไ ดผลผลติ ในรปู แบบของสนิ คา หรือบรกิ าร
เมื่อกําหนดคุณภาพของผลิตภัณฑหรือบริการแลว ผูผลิตหรือผูดําเนินการจะตอง
วิเคราะหวาตองใชปจจัยอะไรบางในการผลิตหรือบริการ เพื่อใหเกิดการผลิตหรือการบริการ
อยางมคี ณุ ภาพ
ตัวอยางการวิเคราะหทนุ ปจจัยการผลิต
ตวั อยา งการวิเคราะหก ารแปรรปู กระทอ นเปน กระทอนแกว
ทุนปจ จัยการผลิต ขอ มูลการวิเคราะห
1. วตั ถดุ ิบ พนั ธกุ ระทอ นเหมาะกับการทาํ กระทอ นแกว
- ผลกระทอ น กระทอ นแกไ ดขนาดทมี่ ีรสชาติของเปลอื กกระทอนเหมาะกบั การนํามา
- นา้ํ ตาลทราย กวนได (ไมออนเกนิ ไป)
- เกลอื มกี ระทอนในชมุ ชนมาก
- พริก นํา้ ตาลทรายมปี รมิ าณเพียงพอทีจ่ ะเค่ียวในแตละครง้ั ไมตอ งว่งิ ไปซื้อ
ครั้งละหอ เชนเดียวกับพรกิ และเกลือ
2. ทนุ เงิน มีกองทนุ มีแหลงเงินทุน มกี ารเขา หุน สว น หรอื ใชวิธีเลีย้ งตวั เอง โดย
หมุนเวยี นเงินลงทุน เม่ือขายได เกบ็ สวนหนึ่งเปนเงินทนุ หมนุ เวยี นการ
ลงทุน
3. ทุนความรู มีภมู ปิ ญญาดานการแปรรปู ผลไม ดานการกวน มผี ูรแู ละผสู รางสรรค
การหอ การทาํ ถุงท่มี เี ร่ืองราวของกลุม เรื่องราวของกระทอ น
4. ทุนแรงงาน มแี รงงานผผู ลิตอยใู นชุมชน เปนสมาชิกของกลมุ ทมี่ เี วลามารว มการ
ผลติ
5. ทุนทางสังคม มีความเปนเครือญาติ มกี ลุมตาง ๆ ในชมุ ชนทจ่ี ะเปน เครอื ขาย มีความ
เปน มติ ร มีความชวยเหลือเกอ้ื กูลกนั สงเสรมิ สนับสนุนกัน
20
เมื่อวิเคราะหแลวพบวามีทุนปจจัยพรอมก็ดําเนินการ ถาไมพรอมตองรีบจัดหาให
พรอ ม หรอื เมือ่ วิเคราะหแลว พบวาตอ งลงทนุ มากในการดําเนินการใหไดคุณภาพตามท่ีกําหนด
กอ็ าจตอ งพิจารณาปรับเปลี่ยนวธิ ีการหรือปรับเปลย่ี นการกําหนดคณุ ภาพผลติ ภัณฑหรือบริการ
ใหมใหเ หมาะสม
นอกจากการวิเคราะหแยกแยะทุนปจจัยการผลิตออกมาใหชัดเจนในประเด็นตางๆ
เหลานนั้ เราอาจแบงทนุ ปจจัยการผลติ ออกเปน 2 กลุม ใหญ ๆ คอื
1. ทนุ คงที่
เปนทุนที่เราใชไมวาเราจะผลิตสินคามากหรือนอยแคไหน เชน เงินลงทุนเริ่มแรก
เพื่อนาํ มาใชซอ้ื อาคารสถานที่
2. ทนุ แปรผนั หรอื ทุนหมนุ เวียน
เปนทุนท่ีเราใชมากหรือนอยตามกิจกรรมการผลิตหรือการขาย เชน เงินที่ใชซ้ือ
วตั ถุดิบคานายหนาการขาย หรอื เปนเงินท่ตี อ งใชห มุนเวยี นในการขาย
การแยกพิจารณาทุนเปน 2 แบบนี้ จะไปเก่ียวโยงกับการจัดหาเงินมาลงทุนให
เหมาะสม โดยทั่วไปผูประกอบการควรมีเงินลงทุนสําหรับทุนคงท่ี ในสวนของทุนผันแปรหรือ
ทุนหมุนเวียนนั้น ถาเรากยู ืมมาเราจะตองมีความสามารถในการขายและการเก็บเงินใหตรงกับ
รอบระยะเวลาการจายเงนิ รวมท้งั จะนําขอมูลไปใชในการคาํ นวณจุดคมุ ทนุ ดวย
เรอื่ งท่ี 3 การกําหนดเปาหมายการผลติ หรอื การบรกิ าร
การกําหนดเปา หมายการผลิต หมายถึง การกําหนดวาจะผลิตสินคาอะไร สินคาจะมี
คณุ ภาพและปริมาณเทา ใดภายในระยะเวลาท่ีกําหนด การตั้งเปาหมายอาจมีการตั้งเปาหมาย
เปน ระยะ ๆ เชน 3 เดือนแรก ระยะ 3 เดือนตอไป เพื่อใหสามารถดําเนินการและปรับตัวไดดี
ซึ่งการต้ังเปาหมายการผลิตจะตอ งสอดคลอ งกับเปาหมายการตลาดทีต่ องการ เชน การวางแผน
การผลิตมากหรือนอยเทาใดตองกําหนดใหชัดเจน และสอดคลองกับเปาหมายการตลาดและ
แผนการขายที่วางไว ไมผลิตสินคาท่ีนอยเกินไปจนไมพอขายหรือผลิตมากเกินไปจนเหลือ
กลายเปนสินคา เกา เกบ็
21
เปา หมายการตลาด
กลยทุ ธสูเปา หมาย
แผนการตลาด
แสดงความสมั พนั ธของเปาหมายการตลาดและเปาหมายการผลติ
เร่อื งที่ 4 การกําหนดแผนกจิ กรรมการผลติ
ประโยชนข องการกําหนดแผนกิจกรรมการผลิต จะทําใหเกิดการผลิตอยางเปนระบบ
เปน ข้ันเปนตอน สามารถควบคุมตนทุนการผลิตไดไมบานปลาย สามารถกําหนดปจจัยตาง ๆ
ตอ งใช ซึ่งทาํ ใหสามารถกําหนดทุนตัวเงินไดวาจะตองเตรียมเงินลงทุนเทาไร เตรียมปจจัยการ
ผลติ ตา ง ๆ เทา ไหรและเม่ือใด
โดยทั่วไปในการผลิตสินคาและบริการ จะเร่ิมจากการวางแผนการผลิต ซ่ึงมี
กระบวนการ คอื
1. กาํ หนดเปาหมายการผลติ ทต่ี อ งการ
2. วางแผนกจิ กรรมการผลติ
3. วางแผนการควบคุมกิจกรรมการผลิต ทั้งในเชิงตนทุนหรือคาใชจายคุณภาพและ
ระยะเวลาทใ่ี ชใน
การผลิต
การวางแผนการผลิต ดําเนนิ การผลติ ควบคุมการผลติ
แสดงความสมั พันธข องการวางแผนการผลิต
การดาํ เนนิ การผลิต และการควบคุมการผลติ
22
เรือ่ งท่ี 5 การพฒั นาระบบการผลติ หรือการบรกิ าร
การพัฒนาระบบการผลิตหรือการบริการ ตองเริ่มจากการวิเคราะหกระบวนการผลิต
หรือการบริการเพ่ือใหเขาใจในขั้นตอนหรือกระบวนการท้ังหมด เพ่ือจะไดวิเคราะหความ
เหมาะสมของกระบวนการ จุดแข็งและจุดออนของกระบวนการเพ่ือพัฒนากระบวนการหรือ
ระบบการผลติ นัน้ ๆ ใหด ขี นึ้
การประเมนิ ระบบการผลิต
เปนการประเมินจุดออน จุดแข็ง โอกาสและอุปสรรคของระบบการผลิตเพ่ือพัฒนา
ระบบการผลติ ใหด ีข้ึน โดยพิจารณาใหครอบคลุมตามระบบการผลิตที่ไดเสนอไวคือปจจัยการ
ผลิต กระบวนการผลิตและผลผลิต โดยจุดแข็งและจุดออนน้ันจะเกิดจากการวิเคราะห
สภาพแวดลอมภายในของกจิ การในเรื่องการผลติ วา เรามีกระบวนการผลิตท่ีมีจุดแข็งในเร่ืองใด
และเราตองพิจารณาจุดออนของการผลิตดวยวามีเรื่องอะไร สวนโอกาสและอุปสรรคจะเกิด
จากการวิเคราะหสภาพแวดลอ มภายนอกกระบวนการผลติ ของเรา
ตวั อยางการผลติ ชมพสู าแหรกกวนตองมกี ารประเมินองคป ระกอบของการผลติ ดงั น้ี
ปจจัยการผลติ กระบวนการผลติ ผลผลติ
- การตกลงเร่ืองราคาและ
คุณภาพวัตถุดบิ - การตรวจสอบคณุ ภาพ - ตรวจสอบจาํ นวนและ
- การประสานกบั ผูขาย
วัตถดุ บิ ระหวา งการผลติ คุณภาพของผลผลิต
- การตรวจสอบคุณภาพ - การตรวจสอบการผลติ ตาม
วัตถุดิบ
ขัน้ ตอน
- ตรวจสอบการทําหนา ทขี่ อง
ทีมงานการผลติ
แสดงตัวอยางประกอบประเมนิ ระบบการผลิตชมพูสาแหรกกวน
23
เมอื่ วเิ คราะหกระบวนการผลติ ชมพสู าแหรกกวนแลวพบวามี
จุดออ น ใชว ัตถุดิบมาก ใชเวลาผลิตนาน
จุดแข็ง ทมี งานการผลิตมปี ระสบการณมาก
โอกาส มหี นว ยงานของรฐั ใหข อมูลเรอื่ งการทดลองคนควาการกวนชมพูสาแหรก
และใหความรเู ร่ืองการควบคุมคณุ ภาพ
อปุ สรรค แหลง วัตถดุ ิบมีจํากัด
จากผลการวเิ คราะหจะนําไปสกู ารพจิ ารณาแนวทางในการพฒั นากระบวนการผลิต
การพัฒนากระบวนการผลติ
ในการพัฒนากระบวนการผลิต เพ่ือใหร ะบบการผลิตเร็วข้ึน ตนทนุ การผลิตต่ําลง และ
ผลิตสินคาไดมากขึ้นและไดคุณภาพมากข้ึน ในตัวอยางของการผลิตชมพูสาแหรกน้ัน อาจ
พัฒนากระบวนการผลิตเองหรือไปขอความชวยเหลือจากผูเชี่ยวชาญการผลิต มาคอย
ตรวจสอบใหค วามชว ยเหลือและใหความรู เชน
1. ดูแลเรือ่ งการปรงุ รสชาตจิ นไดมาตรฐาน
2. ดูแลเร่ืองความออนความแกของไฟในการกวน
3. ดูแลเพอื่ หาทางลดขน้ั ตอนหรือเวลาทีใ่ ชในการผลิตลง
4. ดแู ลเรือ่ งความสะอาดในการกวน ความปลอดภัยไมม สี ารปนเปอ น
5. การตรวจสอบมาตรฐานของผลผลิต คือคุณภาพผลผลิตท่ีไดมาตรฐานและการ
บรรจุหีบหอ ทส่ี วยงาม และสะดวกในการบรโิ ภค
24
แบบฝก หัด
ใหผูเรยี นตอบคําถามตอ ไปนี้
1. คุณภาพหมายถงึ อะไร
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
2. ใหยกตวั อยา งเปาหมายการผลติ มา 3 ขอ
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3. จงอธบิ ายความสาํ คญั ของแผนกจิ กรรมการผลิต
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
25
4. จงยกตวั อยา งการพัฒนากระบวนการผลติ
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
26
บทที่ 4
การพฒั นาธรุ กจิ เชิงรุกเพ่อื พฒั นาอาชีพใหม ีอยมู ีกนิ
เรอื่ งท่ี 1 ความจําเปนและคณุ คาของธรุ กิจเชิงรุก
การทาํ ธรุ กิจเชงิ รุก หมายถงึ การทาํ ธุรกิจที่มุงใหเกิดการพัฒนาปรับปรุงเปล่ียนแปลง
ไมหยุดอยูกับที่ผูประกอบธุรกิจจะตองติดตามขาวสารการเปล่ียนแปลงตาง ๆ ของ
สภาพแวดลอม เชน ความตองการของลูกคาการเคล่ือนไหวตาง ๆ ของคูแขง และ
ความกาวหนาทางเทคโนโลยีเพื่อนําขอมูลมาใชในการพัฒนา ปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงตัว
สินคาและบริการใหทันสมัยตรงตามความตองการของลูกคาใหมากที่สุด ดังน้ันการประกอบ
ธุรกิจจงึ มคี วามจาํ เปนตองดาํ เนนิ ธรุ กิจในเชงิ รกุ เพราะการธุรกิจเชิงรุกทําใหเกิดคุณคาและเกิด
ประโยชนตอ ตวั ธุรกิจอยางยัง่ ยืน
กลยุทธสงครามการตลาดเชิงรุก คือ กลยุทธทางการตลาดท่ีมีเปาหมายเพื่อบรรลุ
เปา ประสงคบ างอยาง โดยทวั่ ไปจะเปนการชิงสวนแบงทางการตลาดจากคูแขงท่ีเปนเปาหมาย
นอกจากสวนแบงการตลาดแลว กลยุทธการตลาดเชิงรุกยังมีจุดมุงหมายท่ีจะใหไดมาซ่ึงกลุม
ลกู คา เปาหมายหลกั กลมุ ตลาดระดับบนและกลมุ ลกู คาที่มีความภักดีสูง
ปจจยั สําคญั
ปจจัยหลกั ของกลยุทธม ี 4 ขอ คือ
1. ประเมินจุดแข็งของคูแขงที่เปนเปาหมาย พิจารณาถึงความสนับสนุนที่จะไดจาก
พนั ธมติ ร ของคแู ขง อนึ่ง ควรเลอื กเปา หมายเพยี งหนึง่ เดยี วในการจโู จม
2. คนหาจุดออ นในตาํ แหนง ของคแู ขง โจมตีไปยังจดุ นนั้ ควรพจิ ารณาดูวา การที่คูแขง
เปาหมายจะไดรับแรงสนับสนุนเพ่ือกลับมาอยูในตําแหนงที่ไมไดเสียเปรียบอีกครั้งตองใช
ระยะเวลาเทาไร
3. เปดฉากโจมตีใหลงไปในตาํ แหนงท่ีจําเพาะเจาะจงทส่ี ุดเทาทีจ่ ะเปนไปได เน่ืองจาก
ธรรมชาตขิ องผูตง้ั รับจะตองตง้ั รบั ในทุกทศิ ทางท่ีอาจจะถกู โจมตจี ึงเปนขอไดเปรียบทางกลยุทธ
ของผโู จมตีใหสามารถทมุ เทกาํ ลงั ไป ณ จุด ๆ เดียว
4. เปด ฉากการโจมตีใหเ ร็ว พลงั ของการโจมตีแบบไมค าดฝน ใหผ ลทีม่ ากกวาการโจมตี
ดวยกําลงั มหาศาล
27
กลยทุ ธการตลาดเชิงรุก มี 3 รูปแบบ ดังน้ี
1. การโจมตีดานหนา เปนการโจมตีคูแขงแบบตาตอตา ฟนตอฟน เชน การแขงขัน
ดานผลิตภัณฑกับคูแขงการแขงขันดานราคา การแขงขันดานการโฆษณาของคูแขง หรือการ
แขงขันในอันดบั การตลาด
2. การจูโจมดา นขา ง เปนการโจมตจี ุดออ นของคูแขง โดยใชจุดแขง็ ท่ีตนเองมีอยูในทาง
การตลาดกลยุทธในการจูโจมดานขางและการลอมคูแขง มักจะนํามาใชในการโจมตีจุดออน
ทางการของคแู ขงที่เขาทาํ ไดไมดเี ทาทค่ี วร
3. ยุทธวธิ ีกระโดดขาม กลยุทธน้ีเปนการสลายกําลังคูตอสูไปพรอมกับความสามารถ
ในการแขงขัน ซง่ึ หมายถึงการพัฒนาเทคโนโลยีใหม ๆ หรอื สรา งแบบจาํ ลองธุรกิจใหมๆ เปนกล
ยุทธแ หง การปฏิวัตทิ ฝี่ า ยรกุ จะเปนผูเ ขียนกฎในการแขงขันขึ้นใหม กลยุทธนี้จะมีประสิทธิภาพ
มาก หากมีการดําเนนิ การอยางเปนรูปธรรม
แนวทางการพฒั นาธรุ กิจเชงิ รกุ
แนวทางการพฒั นาธุรกจิ ในเชิงรกุ ประกอบดว ย
1. ผูประกอบอาชพี ตองคิดพฒั นาปรบั ปรุงการทํางานของตนอยูตลอดเวลาไมหยุดอยู
กับที่ การคดิ ไมจ ําเปนตองเปน เรื่องใหญเปน เรื่องเลก็ ๆ กอใหเ กดิ ประโยชนได
2. ผูประกอบอาชีพตองคิดพัฒนาสรางสรรค สรางมุมมองใหม ๆ นวัตกรรมตาง ๆ
เพอื่ สรา งความแตกตา งสรา งคุณคา ใหม ๆ ใหเกิดแกกจิ การและลกู คา
3. ตองศึกษาคนควาความรูใหม ๆ รวมท้ังติดตามขาวสารการเปลี่ยนแปลงตาง ๆ
ที่เกิดข้ึนเพื่อใหส ินคาและบรกิ ารมีความทันสมยั
4. ตองศึกษาเปรียบเทยี บกับคูแ ขงขันอยูเสมอเพ่ือยกระดับสินคาและบริการใหดีกวา
คแู ขง ขันและตอบสนองความตอ งการของลูกคา ไดดีกวา
เรือ่ งท่ี 2 การแทรกความนยิ มเขาสคู วามตองการของผูบรโิ ภค
ความสําคัญของเร่ืองความตองการขอผูบริโภค ในการวางแผนการขายสินคาหรือ
บริการใด ๆ ผูบริหารจะตองมีขอมูลมาประกอบการตัดสินใจ ขอมูลเกี่ยวกับผูบริโภคจะถูก
นํามาใชในการวิเคราะหแ ละการวางแผนทางการตลาด เหตุท่ีนักการตลาดจําเปนตองใหความ
สนใจเกี่ยวกับกลุมผูบริโภคและความตองการของผูบริโภคก็เพราะวาผูผลิตสวนใหญจะผลิต
สินคาท่ีคลายคลึงกัน และขายใหกับกลุมผูบริโภคกลุมเดียวกัน การกําหนดรูปแบบผลิตภัณฑ
28
และตรายี่หอ โดยยึดถือความตองการของผูบริโภคจะเปนเครื่องชวยใหผูบริโภคตัดสินใจได
งายขนึ้
นักบริหารการตลาดทราบกันดีอยูแลววาผูบริโภคทุกคนไมเหมือนกันแตละคนจะมี
บางอยางแตกตางกันไปจากผูบรโิ ภคอ่ืน ๆ ซึ่งจะเห็นไดชัดเจนยิ่งข้ึนเมื่อมีความปรารถนาในแง
ของความตองการของผูบริโภค ดังนั้นนักบริหารการตลาดตองมีความเขาใจถึงโครงสรางความ
ตอ งการของผูบริโภค ซึ่งจะชี้ใหเ หน็ วาความตอ งการนั้นจะเกดิ ขนึ้ จากอะไร
ความตอ งการของผบู รโิ ภคจาํ แนกออกเปน 2 ประเภท โดยกวาง ๆ คือ
1. ความตองการทางดา นรา งกาย เชน ความหวิ กระหาย การนอน ความอบอุน
เปน ตน
2. ความตองการทางดานอารมณหรือดานจิตวิทยา เชน ความปลอดภัย ความรัก
การยอมรบั ความพอใจในความงาม เปน ตน การบรหิ ารการตลาดตองเขาใจลึกถึงรายละเอียด
ของความตอ งการทงั้ สองประเภทดังกลา ว เพื่อเอามาเปน จดุ ขายในการขายสินคา และเปนสวน
หนึ่งในการโฆษณา
การแทรกความนิยมเขา สูความตอ งการของผูบริโภคเปนสิ่งจําเปนเพ่ือใหผูบริโภคเกิด
ความตองการในการบรกิ ารสินคา
แนวทางในการแทรกความนิยมเขาสคู วามตองการของผบู ริโภค คือ
1. การติดตามและวิเคราะหความตองการของลูกคาและกระแสการเปล่ียนแปลง
ตา ง ๆ ท่ีเกิดข้ึน เชนกระแสของการรักษาสภาพแวดลอม การแสดงความรับผิดชอบตอสังคม
และการใสใจสุขภาพ เพื่อการนําขอมูลตางไปใชในการปรับปรุงสินคาและบริการใหตรงกับ
ความตอ งการ
2. การใชกลยุทธก ารตลาดเปน เคร่ืองมือในการแทรกความนิยม ประกอบดวย
2.1 กลยทุ ธผลติ ภณั ฑ
2.1.1 สินคาของเราตองปรับปรุงเปลี่ยนแปลงใหตรงกับความตองการของ
ลกู คา และกระแสการเปล่ียนแปลงดังทกี่ ลา วมาแลวในขอ 1
2.1.2 ชอื่ ยหี่ อ ตอ งตง้ั ชือ่ ยหี่ อ ใหนาสนใจ และดึงดดู ใจลูกคาใหจ ดจาํ ได
2.1.3 คุณภาพสินคาตองมีคณุ ภาพ เหมาะสมกบั ราคา การจัดทําบรรจุภัณฑที่
สวยงาม
29
2.2 กลยทุ ธร าคา
ราคาจูงใจ ควรต้ังราคาท่ีใกลเคียงกับราคาคูแขงขัน ไมตองต้ังราคาใหสูงกวา
หรือต่ํากวา แตสินคาเราตองมีคุณภาพหรือคุณสมบัติอ่ืนที่ดีกวาหรือตั้งราคาใหลูกคารูสึกวา
ราคาถกู
2.3 กลยทุ ธชองทางการจาํ หนาย
ชอ งทางการจําหนาย ลูกคาตองพบเห็นหรือเขาถึงสินคาที่ตองการไดงาย ใน
ชองทางที่เหมาะสมและเปนที่นิยม เชน รานคาแบบทันสมัย (Modern Trade) หรือรานที่มี
การตกแตง สวยงามนา ชม
2.4 กลยทุ ธก ารโฆษณาและสง เสรมิ การขาย
2.4.1 กลยุทธการโฆษณา ตองมีการโฆษณาเนนยํ้าตัวสินคาและบริการ เชน
ทาํ แผน พบั ปา ยโฆษณา โดยมีขอ ความและรูปภาพทีส่ วยงาม นา สนใจ หรือจูงใจอยากซ้ือและใช
สนิ คา
2.4.2 กลยุทธการสงเสริมการขาย เชน การใหทดลองชิม การแจกตัวอยาง
สินคา จดั การขายเปนชุด
เรอื่ งท่ี 3 การสรา งรปู ลกั ษณค ณุ ภาพสินคา ใหม
รูปลักษณหรือภาพลักษณ หมายถึง ภาพที่ปรากฏใหเห็นวาส่ิงน้ันเปนอยางไร
โดยท่ัวไปเราตองการใหเห็นภาพลักษณท่ีดี ที่นาพึงพอใจหรือนาประทับใจ ซึ่งภาพลักษณที่ดี
นัน้ ควรจะตอ งตรงกับขอเทจ็ จริงดว ยมใิ ชเปน ภาพท่ีสรางขึ้นเทา น้นั
การสรางรูปลักษณหรือภาพลักษณนั้น นิยมใชการตั้งช่ือและตราย่ีหอที่นาสนใจ
รวมท้งั มีการโฆษณาประชาสมั พนั ธเ พื่อเนน ยํา้ ภาพลักษณใหมท ตี่ อ งการ
รปู แบบที่มคี วามนยิ มในการนําเสนอเพือ่ ใหต ลาดเกดิ ความรูจ ักและนยิ ม ดงั นี้
1. การจัดฉากต้ังวางสินคา เสมือนสินคายี่หอนั้นเปนหนึ่งในขาวของเคร่ืองใชในบาน
หรือท่ที ํางานของตัวละครในเร่ือง หรืออาจจัดฉากใหตัวละคร เปดรานซูเปอรมารเก็ต และนํา
สินคาตาง ๆ มาตงั้ โชวในราน เปนตน
2. การผกู สนิ คาไวกบั บทสนทนาของตวั ละครและโครงเรื่องบอยคร้งั จะเห็นตัวละครมี
บทสนทนาเกยี่ วกับสินคา
30
3. การแฝงดวยภาพกราฟก ปายโฆษณาขนาดใหญขณะเปลี่ยนฉากเม่ือตองการบอก
วาฉากตอไป เหตุการณจะเกิดขึ้นที่ใดก็จะใชสถานท่ีเปนสัญลักษณ เชน อาคาร ปายรถเมล
รานอาหาร โดยสถานท่ีท่ีวานี้จะมีปายโฆษณาขนาดใหญติดอยูดวยคลายกับที่เราเห็นไดท่ัวไป
เวลาขับรถ แตจ ะใชเ ปนภาพกราฟก ตัดตอใหเหมอื นกบั วา มีการโฆษณาน้ีติดอยูท่ีน่นั จรงิ ซ่ึงผูชม
ก็จะไมรสู กึ ขดั ใจเพราะรูสกึ เพลดิ เพลิน กับละครมากกวา
4. การทแ่ี บรนดตาง ๆ ลงทนุ เปนผูผลติ รายการโทรทัศนเองถือเปนอีกหน่ึงพัฒนาการ
ของการโฆษณาประชาสัมพนั ธซ่ึงไดทั้งการรับรูในเร่ืองของตวั สินคา และการรับรูใ นเรื่องของแบ
รนด โดยการนําสินคาหรือแบรนดเขาไปผูกไวกับทุกองคประกอบของรายการ หรือท่ีเรียกวา
Branded Content
แนวทางการสรางรูปลกั ษณค ุณภาพสินคาใหม
การสรา งรปู ลักษณส นิ คา ใหมน น้ั โดยทัว่ ไปจะเร่ิมจาก
1. ตรวจสอบคุณภาพสินคาของเราวามีขอดี หรือจุดเดนในเร่ืองอะไร เพื่อจะไดนํา
ขอ มูลน้มี าสรางภาพลกั ษณ ถา คุณภาพหรือรูปลกั ษณเ ดิมของเราไมชัดเจน หรอื ยังไมดีพอก็ตอง
แกไ ขปรบั ปรุงใหดี
2. นําขอมูลทางดานคุณภาพท่ีดีน้ันมาใชในการสรางรูปลักษณหรือภาพลักษณของ
สนิ คา เชน กําหนดรูปลกั ษณหรือภาพลกั ษณข องสินคา เชน กําหนดรูปลักษณหรือภาพลักษณ
ในเรื่องความใหมสดของสินคาหรอการมีรสชาติอรอยนุมนวล หรือการมีประสิทธิภาพการใช
งานดี เชน นํา้ มนั นวดสมนุ ไพร เปน ตน
3. ควรมีการต้ังชื่อสินคา และตราย่ีหอดวย โดยการต้ังชื่อนั้นควรใชช่ือท่ีสุภาพ
เหมาะสม สน้ั กะทัดรัดเพอ่ื ใหจดจําไดง า ยและอาจสอ่ื ใหเหน็ คณุ ภาพ หรอื จดุ ขายท่ีตองการ เชน
ยาทัมใจ ยาปวดหาย เปนตน สําหรับตรายี่หอนั้นก็ควรออกแบบใหสอดคลองกับชื่อย่ีหอ
ออกแบบใหส วยงามนา รักและมีความหมายท่ีดี
4. ทาํ การโฆษณาประชาสัมพนั ธภ าพลกั ษณค ุณภาพสินคา ใหมน ีอ้ อกไป โดยใชสอ่ื และ
วิธีการตาง ๆ เชน ทําแผนปายโฆษณาประชาสัมพันธภาพลักษณคุณภาพสินคาใหมนี้ออกไป
โดยใชสื่อและวิธีการตาง ๆ เชน ทําแผนปายโฆษณาประชาสัมพันธหนารานและสถานที่ท่ี
เหมาะสม แจกแผน พบั หรอื ฝากขาวประชาสัมพันธ หรือแจกสินคาตัวอยางใหทดลอง เปนตน
ทงั้ นเ้ี พือ่ เปน การเนน ยํ้าภาพลกั ษณท่ตี อ งการเปน สาํ คัญ
5. เพ่ิมประสทิ ธภิ าพการผลติ และลดตน ทุนใหต ่าํ ลง เชน ควบคุมของเสียจากการผลิต
พยายามลดตน ทุนการผลิต เปน ตน
31
เรือ่ งที่ 4 การพฒั นาอาชพี ใหม ีความม่ันคง ความพออยู พอกิน มรี ายได
ความหมายของการพออยูพอกินมคี วามสมั พนั ธไปกับความสมดุลระหวางรายได และ
รายจา ย การมีรายไดแ ละการออม
รายได หมายถึง ผลตอบแทนท่ีกิจการไดรับจากการขายสินคาหรือบริการตามปกติ
ของกิจการรวมท้ังผลตอบแทนอ่ืน ๆ ที่ไดเกิดจากการดําเนินงานตามปกติ รายไดแบงออกเปน
2 ประเภท ดงั นี้
1. รายไดจ ากการขาย (Sales) หมายถงึ รายไดท เี่ กดิ จากการขายสินคาหรือบริการอัน
เปน รายไดจากการดาํ เนินงานตามปกติ
2. รายไดอื่น (Other incomes) หมายถึง รายไดท่ีมิไดเกิดจากการดําเนินงาน
ตามปกตขิ องกิจการซงึ่ เปน รายไดท ไี่ มใชร ายไดจ ากการขายสินคา หรอื บรกิ ารนนั่ เอง
การออม คือ รายไดเม่อื หกั รายจา ยแลว มีสวนซ่ึงเหลอื อยู สว นของรายไดที่เหลืออยูซึ่ง
ไมไดใชสอยออกไป เรียกวาเงินออม โดยทั่วไปการออมจะเกิดขึ้นก็ตอเม่ือบุคคลน้ันมีรายได
มากกวา รายจา ยของเขา
ความสาํ คญั ของเงินออม เงนิ ออมเปน ปจจัยที่จะทําใหเปาหมายซึ่งบุคคลกําหนดไวใน
อนาคตบรรลุจุดประสงค เชน กําหนดเปาหมายไววาตองมีบานเปนของตนเองในอนาคตใหได
เงนิ ออมจะเปน ปจ จยั สําคญั ที่จะกําหนดเปาหมายที่วางไวเปนจริงขึ้นมาได ส่ิงจูงใจในการออม
คือ การท่คี นเรามีเปาหมายอยา งหนึ่งอยางใดในอนาคตกําหนดไวชัดเจนแนนอนก็จะทําใหเกิด
ความกระตือรือรน ที่จะเกบ็ ออมมากข้ึน
การลงทุน คือ การนําเงินที่สะสมไวไปสรางผลตอบแทนท่ีสูงกวาการออม โดยการ
ลงทุนในพนั ธบตั รรฐั บาล หรือหลกั ทรพั ยตาง ๆ ซึ่งจะมคี วามเส่ยี งทีส่ ูงข้ึน
32
แบบฝก หัด
ใหผ เู รยี นตอบคําถามตอ ไปน้ี
1. จงอธบิ ายความจําเปนและคุณคา ของธุรกิจเชิงรุก
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2. จงยกตวั อยางแนวทางการแทรกความนิยมเขาสูความตองการของผูบริโภคโดยใช
กลยุทธการตลาดเปนเครือ่ งมอื
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3. จงอธบิ ายแนวทางการสรา งรูปลักษณค ณุ ภาพสินคา ใหมใหทราบพอสังเขป
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
33
4. จงอธบิ ายแนวทางการพัฒนาอาชพี ใหมอี ยมู กี นิ
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
34
บทท่ี 5
โครงการพัฒนาอาชพี ใหมอี ยูมกี นิ
เรื่องที่ 1 การวิเคราะหค วามเปน ไปไดข องแผนตาง ๆ
แนวคิดของการจดั ทาํ แผนปฏิบัติการ
แผนปฏิบัติการ คือ เครื่องคํ้าประกันวาเปาหมายในการทํางานในแตละปมีโอกาส
บรรลุเปาหมายตามทกี่ ําหนดไว
วตั ถปุ ระสงคของการจัดทําแผนปฏบิ ตั กิ าร
1. เพอ่ื ใหมน่ั ใจวามีแนวทางในการสรา งความสาํ เรจ็ ใหกับเปาหมายทก่ี ําหนดไวไ ด
2. เพอ่ื ปองกันและลดความเสี่ยงท่ีอาจเกดิ ข้ึนในการทาํ งานไวล วงหนา
3. เพื่อลดความขัดแยง ในการทาํ งานทีต่ อ งเกย่ี วขอ งกับหลายหนวยงาน
4. เพอ่ื ลดความผดิ พลาดและความซํ้าซอ นในการทํางาน
5. เพื่อจัดลําดับความสําคญั และเรงดวนของการทํางานไวลว งหนา
6. เพ่ือใชในการมอบหมายงานใหกับผูปฏิบัติท่ีเก่ียวของไดอยางมีประสิทธิภาพมาก
ยิง่ ข้ึนเพราะทกุ คนจะทราบวา ใครจะทาํ อะไร เม่ือไร อยางไร
7. เพอ่ื ใชใ นการกาํ หนดงบประมาณคา ใชจ ายประจาํ ป
8. เพ่ือใหแผนทีว่ างไวม ีความเปนไปไดและใกลเ คียงกบั การที่จะปฏิบัติจริงใหมากที่สุด
ความหมายของการวางแผน
การวางแผน เปน การใชความคิดมองจนิ ตนาการ เตรยี มวธิ ีการตาง ๆ เพ่ือคัดเลือกทาง
ท่ีดีทส่ี ดุ ทางหนึง่ กาํ หนดเปาหมายและวางกาํ หนดการกระทาํ น้ัน เพ่ือใหสําเร็จตามจุดประสงค
ที่วางไว
ประโยชนของการวางแผน
1. ชวยใหม กี ารตดั สนิ ใจอยางมหี ลกั เกณฑ
2. การวางแผนเปนศนู ยกลางประสานงาน ทาํ ใหทุกสว นงานมีความสอดคลองกัน
3. การวางแผนทําใหการปฏิบัติงานเปนไปโดยประหยัด มีประสิทธิภาพ และ
ประสทิ ธิผล
35
4. การวางแผนเปนเคร่อื งมือในการควบคมุ งาน เพื่อการติดตามผลและตรวจสอบการ
ปฏบิ ัติงาน
ประเภทของแผน มี 4 ประเภท ดงั นี้
1. แผนพัฒนาระยะยาว (10-20 ป) กําหนดเคาโครงกวาง ๆ ในทิศทางที่จะพัฒนาไป
อยา งไร
2. แผนพัฒนาระยะกลาง (4-6 ป) โดยคาดคะเนวาในชวงระยะเวลาดังกลาว จะทํา
อะไรบา ง จะมโี ครงการพัฒนาอะไร จะใชง บประมาณและทรัพยากรมากนอ ยเพยี งไร
3. แผนพฒั นาประจําป (1 ป) ความจริงแผนนี้มีอยูในแผนระยะกลางอยูแลวแตเปนการ
ทําไวลวงหนาหลายป ขอมูลและความตองการอาจไมสอดคลองกับปจจุบัน จึงตองจัดทํา
แผนพฒั นาประจาํ ปข ึ้น เพอ่ื ขอตั้งงบประมาณประจําป
4. แผนปฏิบัติการประจําป (1ป) งบประมาณประจําปมักมีการตัดทอนงบประมาณ
ออกตามความเหมาะสม จากกระทรวง ทบวง กรม จึงจําเปนตองปรับแผนปฏิบัติการประจําป
เพ่ือใหสอดคลองกับเงินงบประมาณท่ีไดรับอนุมัติ ซึ่งเรียก แผนปฏิบัติการประจําป เพื่อเปน
การสรา งความเขาใจในสถานการณที่เปนอยู ท้ังแผนการผลิตของเราวาเปนอยางไรเหมาะสม
แลวหรือไม แผนงานดานการตลาดของเราเปนอยางไร มีความชัดเจนเหมาะสมแลวหรือไม
เพอื่ ทจ่ี ะนําขอมูลไปใชในการวางแผนโครงการพฒั นาอาชีพของเราตอไป
การวางแผนมีความสําคัญเปนอยางย่ิง ในการทํากิจกรรมใด ๆ ก็ตามควรมีการ
วางแผนอยางมรี ะบบ เพอ่ื ลดขอผดิ พลาดในการทาํ งานหรือปองกันปญ หาบางอยา งไมใหเกดิ ข้นึ
การวเิ คราะหความเปนไปไดข องการปฏบิ ัติตามแผน
ทกุ ครัง้ ท่ีจะดําเนินกิจการใดในเรอ่ื งทีเ่ กย่ี วกับตวั เราตอ งนําหลักการคิดเปนมาเปนฐาน
การคิดเสมอ คือ
1. วิเคราะหค วามพรอ มของตนเอง
- เกงอะไร
- ชอบอะไร
- ถนัดอะไร
- มคี วามรอู ะไร
- จดั การเวลาไดข นาดไหน
- มีงบประมาณเทาไหร
2. วเิ คราะหค วามพรอ มของปจจยั ทีม่ คี วามสัมพนั ธกับอาชพี
36
หากตองการจะประกอบอาชีพภายในชุมชน เชน เปดรานกวยเต๋ียวหมูมะนาวใน
ชุมชน ก็ตอ งวเิ คราะหความพรอ มในหลาย ๆ ดา น ดังนี้
- วตั ถดุ บิ ในชุมชน
- ตลาดผูบริโภค
- แรงงานในชมุ ชน
- สถานประกอบการ
- เคร่อื งมืออุปกรณ
- ชอ งทางการส่อื สารในชุมชน
เมอื่ วเิ คราะหแลว พบวา ปจ จยั ตาง ๆ ในชุมชนมีความพรอมมาก การวางแผนก็เปน
การวางแนวเชงิ รกุ คือ ประชาสมั พันธ ผลติ ตามทมี่ ีผสู ั่งจอง ผลิตไปจําหนา ยตลาดนัด รานคาใน
ชมุ ชน แตถา ปจ จยั เหลานั้นไมพรอ ม การวางแผนจะตอ งเปน แผนงานพัฒนาปจจัยเหลานั้นใหมี
ความพรอมไปดวยกนั
เรือ่ งท่ี 2 การเขยี นโครงการพฒั นาอาชีพ
ข้นั ตอนการเขยี นโครงการพฒั นาอาชีพใหม ีอยูมกี นิ
1. ช่อื โครงการ ควรกาํ หนดชื่อโครงการใหช ดั เจน
2. หลักการและเหตุผล กลาวถึงความสําคัญของโครงการพัฒนาอาชีพ หรือแนวคิด
สําคัญทต่ี องการใหเกิดการพฒั นาอาชีพ
3. วัตถุประสงค ควรกําหนดช่ือโครงการใหชัดเจน วาโครงการมีวัตถุประสงคท่ี
ตองการคอื อะไร จะมีหลายวัตถุประสงคก ็ได การกาํ หนดวัตถปุ ระสงคของโครงการจะทําใหเรา
สามารถกําหนดรายละเอยี ดตาง ๆ ได
4. วิธีดาํ เนนิ งาน กาํ หนดรายละเอียด ข้ันตอนการดําเนินงานอยางละเอียด ต้ังแตเริม
จนส้ินสดุ โครงการ ประกอบดว ยกิจกรรม ระยะเวลา ผูรับผิดชอบในแตละกิจกรรม ทรัพยากร
ทใ่ี ช เปน ตน
5. ระยะเวลา กาํ หนดระยะเวลาตั้งแตเ ร่ิมตน จนส้ินสุดการดําเนินงาน
6. สถานท่ีดําเนินงาน กาํ หนดสถานทแ่ี ละพืน้ ทีใ่ นการดําเนนิ งานโครงการ
7. งบประมาณ เปน การจัดทาํ รายละเอียดคาใชจ ายในการดาํ เนินงานการจดั ซื้อ จัดหา
วสั ดุอปุ กรณ เครอ่ื งมอื เคร่ืองจกั รใหชัดเจน เปนตน
37
8. ผลที่คาดวาจะไดรับ หรือประโยชนท่ีไดจากการดําเนินโครงการ โดยการระบุผล
ไดร ับโดยตรง ใหส อดคลอ งกบั วัตถุประสงคห รือเปาหมายท่กี ําหนดไว
ประโยชนของการเขยี นโครงการพฒั นาอาชีพใหมีอยูมีกิน
การเขียนโครงการพัฒนาอาชีพ มีประโยชนกับผูเรยี นอยู 2 ประเภทใหญ ๆ คือ
1. เพอ่ื ใหม ีแผนการพฒั นาอาชีพใหม อี ยูม ีกินของตนอยางมีจุดหมายปลายทาง
ท่ชี ัดเจน มกี ารคิดข้ันตอนการดําเนินงานอยางเปนระบบ เปนข้ัน เปน ตอน
2. เพ่ือมีโครงการท่ีชัดเจนและเปนทางการเพื่อใชเสนอหนวยงานตาง ๆ ที่ใหการ
สนบั สนนุ ไดพ ิจารณารายละเอียดไดอ ยางชดั เจน
การจะเขียนโครงการไดนัน้ ผูเ รยี นตอ งตัดสินใจแลววาจะพฒั นาอาชพี อะไร เปนอาชีพ
ท่ีไดปฏิบัติจริง มีความหมายจริงกับชีวิต เปนเรื่องที่ตอบโจทยปญหาของอาชีพได การเขียน
โครงการตองมีแนวโนมที่จะทําใหประสบความสําเร็จ ถาดําเนินการใหเกิดความสําเร็จไดใน
ชวงเวลาสั้น ๆ หรอื เหน็ ผลในระยะส้ันไดกอน จะทําใหผูเรียนเกิดกําลังใจในการที่จะปฏิบัติตน
เพ่ือบรรลุผลการพัฒนาอาชีพ สรางฐานอาชีพใหมั่นคง และตอยอดเร่ือยไปอยางมีความ
สมเหตสุ มผล ประหยัด พอประมาณ มีภูมิคุมกัน เพราะผูเรียนคนควาหาความรูและมีจิตใจใฝ
คณุ ธรรม
เรื่องที่ 3 การตรวจสอบความเปนไปไดข องโครงการ
การตรวจสอบความเปนไปไดข องโครงการพัฒนาอาชพี นน้ั อาจแบงไดเ ปน 2 สว น
สว นท่ี 1 เปนการวเิ คราะหความเปน ไปไดของโครงการ
1. การตรวจสอบความเปนไปไดของโครงการพัฒนาอาชีพในแงการผลิตวาเราจะ
สามารถพฒั นาผลิตภัณฑใหมคี ุณภาพมากข้ึน และผลิตไดมากข้ึนหรอื ไม
2. การตรวจสอบความเปนไปไดของโครงการพัฒนาอาชีพในแงการตลาด วาเราจะ
สามารถสรา งยอดขายเพม่ิ ไดหรอื ไม จะมลี ูกคาเพม่ิ ขึ้นหรอื ไม ลกู คาจะย่ังยืนยาวนานแคไหน จะ
ทาํ อยางไรใหลูกคาซอ้ื มากข้นึ หรอื มลี ูกคา ใหม ๆ เกิดขน้ึ
3. การตรวจสอบความเปน ไปไดข องโครงการพัฒนาอาชีพในแงการเงินวาอาชีพที่เรา
พัฒนาปรบั ปรุงน้ีทําใหเรามีผลกาํ ไรทีเ่ ปน ตวั เงนิ มากข้นึ มเี งินหมุนเวียนดีขึน้ หรือมีคาใชจา ย
ตา ง ๆ ลดลงหรือไม
38
สวนที่ 2 เปนการวิเคราะหความเสยี่ งของโครงการ
เปน การวิเคราะหเ พื่อใหทราบวาโครงการนมี้ ปี จจัยเส่ียงในเรอ่ื งใดบา งและมีโอกาสเกิด
ความเส่ยี งนัน้ มากนอยแคไหน เชน ความเสี่ยงจากสภาพดินฟา อากาศ ความเสี่ยงในการขาด
แคลนวัตถดุ บิ ความเส่ยี งจากความผนั ผวนในการขายสินคา ที่เปนฤดกู าล เปนตน
เร่ืองที่ 4 การปรบั ปรุงแกไขโครงการพฒั นาอาชพี
จากการตรวจสอบความเปน ไปไดของโครงการพัฒนาอาชีพในประเด็นตาง ๆ แลวถา
พบวา มีปญหาหรือจดุ ออนในเร่ืองใด เรากจ็ ะไดน ํามาแกไขปรับปรุงโครงการของเราใหเมาะสม
หรอื เม่ือดําเนินโครงการพัฒนาอาชีพไปแลวอาจพบวามีปญหาหรือมีจุดออน เราก็ดําเนินการ
แกไขใหเ หมาะสม
ประโยชนของการปรบั ปรงุ แกไขโครงการพฒั นาอาชีพ
การปรับปรุงแกไขโครงการมีความสําคัญตอความสําเร็จของโครงการพัฒนาอาชีพ
ดังนี้
1. ในการจดั ทาํ แผนโครงการพฒั นาอาชีพนนั้ เม่ือนํามาตรวจสอบความเปนไปไดของ
แผน หรือเมื่อนําแผนมาปฏิบัติก็อาจพบปญหาและอุปสรรค จึงตองดําเนินการแกไขปรับปรุง
แผนนั้น หรอื ปรับปรุงแกไ ขปญหาทเี่ กดิ ข้นึ ในเรือ่ งใด ๆ ก็ตาม จึงจะทําใหการดําเนินงานบรรลุ
ตามแผนโครงการทวี่ างไว
2. การปรับปรุงแกไขโครงการจะทําใหเราไดรับขอมูลและแนวทางท่ีเปนประโยชนท่ี
จะนําไปในการวางแผนโครงการในครงั้ ตอ ๆ ไปไดอยางเหมาะสม
3. การปรับปรุงแกไขโครงการ จะทําใหเราไมเสียทรัพยากรท่ีไดใชไปแลว เพราะเรา
ไมไดปลอยใหดําเนินโครงการตอไปน้ีโดยไมไดทําอะไร ซ่ึงจะทําใหอาชีพน้ัน ๆ ไมประสบ
ความสําเรจ็ หรอื เกิดความเสียหาย
39
เรื่องที่ 5 การประเมินเมือ่ สิน้ สดุ โครงการ
การประเมนิ โครงการจะตอ งดําเนนิ การอยา งตอ เนอ่ื งเปนระบบ เพ่ือนําขอมูลท่ีไดจาก
การประเมินมาใชใ นการตดั สนิ ใจ ปรับปรุงและพัฒนาโครงการใหมีประสิทธิภาพย่ิงข้ึน ซึ่งเปน
การประเมินท่ีจะตอบคําถามไดวาผลโครงการบรรลุตามวัตถุประสงคของโครงการหรือไม
เกิดผลกระทบอะไรกับโครงการบาง เพื่อนําขอมูลมาใชในการตัดสินใจวาจะดําเนินโครงการน้ี
ตอไปหรือปรับปรงุ ใหดยี ิง่ ขึน้ หรอื ลมเลิกโครงการ
40
แบบฝก หดั
ใหผ ูเรยี นตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี
1. เพราะเหตุใดจึงตองมีการเขียนแผนงานดานตาง ๆ กอนการเขียนโครงการพัฒนา
อาชพี
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….............
2. ใหผูเรียนบอกประโยชนของการเขียนโครงการพัฒนาอาชีพใหมีอยูมีกิน มาพอ
เขาใจ
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………….....................
3. การตรวจสอบความเปนไปไดข องโครงการแบงออกเปน กส่ี วน อะไรบา ง
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………......................................
41
4. ใหผ ูเรยี นอธบิ ายประโยชนของการปรบั ปรุงแกไขโครงการมาพอเขาใจ
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
42
เฉลยแบบฝกหดั
บทท่ี 1
1. ศักยภาพของธุรกิจ หมายถึง ความสามารถของการผลิต การคาขาย การบริการ
ของธุรกิจที่ยงั ไมไ ดพ ฒั นาใหเ กิดประสิทธิภาพ หรือคุณภาพสูงสุด จึงตองมีการพัฒนาใหสูงขึ้น
โดยมผี ูประกอบการท่ีมีความสามารถมาทําการพัฒนาศักยภาพของธรุ กิจใหเกิดขน้ึ
2. ปจ จัยนําเขา กระบวนการประกอบการ ปจ จยั สงออก
3. การวิเคราะหศกั ยภาพธรุ กิจตามศกั ยภาพ 5 ดาน ไดแก
1) เวลา ทาํ ใหเกดิ การมากอ น มาหลัง ที่จะมีโอกาสลองใจลูกคาไดกอน ตองเสนอ
สนิ คาท่ไี มต รงตามความตองการของลูกคา เราจะขาดทนุ
2) เวลาจะทําใหผูประกอบอาชีพมีประสบการณเพ่ิมมากข้ึน มีความรูความ
เชีย่ วชาญมากข้นึ
3) เวลาเปลีย่ นแปลงไป สภาพแวดลอมของธรุ กจิ ก็จะเปล่ยี นแปลงไปดว ย
4) เวลาที่ผานไปจะทําใหธุรกิจมีคูแขงขันมากข้ึน โดยเฉพาะคูแขงท่ีชอบ
ลอกเลียนแบบ
5) ผูประกอบการตองใชขอมูลในอดีตที่เกิดข้ึนและขอมูลในปจจุบันใหเปน
ประโยชนที่สุด โดยนํามาทาํ การวเิ คราะหเ พื่อใหเ ขา ใจสงิ่ ทีเ่ กิดขึ้นท้ังขอมูลภายในและภายนอก
กิจการ
บทท่ี 2
1. ตลาด คือ สถานทที่ ่เี ปน ชมุ ชนหรือเปนทชี่ มุ นุมเพื่อซอื้ และขายสินคาหรือเปนแหลง
แลกเปลยี่ นขอมลู ขาวสารตาง ๆ ของคนในชุมชนนัน้ ๆ
2. การตลาด คือ การกระทํากิจกรรมตางๆในทางธุรกิจซึ่งทําใหสินคาและบริการ
เคลื่อนยายจากผผู ลติ ไปยงั ผบู รโิ ภค เพอ่ื ใหผ ูบ รโิ ภคไดร บั ความพึงพอใจ ในขณะเดียวกันก็บรรลุ
วัตถปุ ระสงคข ององคกรดว ย
43
3. ยกตัวอยา ง เปา หมายในการขายปลายหมึกยาง ในงานนิทรรศการของสถานศึกษา
ระยะเวลา 3 วัน
1) มียอดขายวันละ 2,500 บาท
2) มผี ูซือ้ ปลาหมึกยา งเพมิ่ ขึ้นรอยละ 20 จากปทผ่ี านมา
3) มีกาํ ไรจากยอดขายไมน อ ยกวา รอยละ 15
4. กลยุทธการตลาด ประกอบดวย
1) กลยทุ ธด านผลติ ภัณฑ
2) กลยทุ ธดานราคา
3) กลยุทธเรอ่ื งชองทางการจาํ หนาย
4) กลยุทธด า นการสงเสริมการตลาด
5. กิจกรรมและแผนพัฒนาการตลาดดา นการสงเสริมการตลาด
1) จัดหาพนกั งานขายท่มี ีความสามารถในการนาํ เสนอสนิ คา
2) ทําการโฆษณา ประชาสัมพันธ เชน ปายโฆษณา แจกใบปลิว แผนพับ
ประชาสัมพันธส นิ คา
3) จัดกิจกรรมสงเสริมการตลาด เชน การลดราคา การใหแลกซ้ือสินคาในราคา
พิเศษ การแจกสินคาตวั อยางใหทดลองใช การใหของแถมเมื่อซื้อสินคาเปน จํานวนมาก
บทที่ 3
1. คุณภาพ คือ คณุ สมบตั ทิ กุ ประการของผลิตภัณฑหรอื การบริการที่ตอบสนองความ
ตอ งการและสามารถสรางความพึงพอใจใหแ กล ูกคา เชน ความแข็งแรงทนทานของสินคา การ
ใหบ รกิ ารทีส่ ะดวกรวดเรว็ ของธนาคาร
2. ตวั อยา งเปา หมายการผลิต
- การผลิตสบขู ม้นิ ใหไ ดเดอื นละ 1,000 กอน
- ลดตนทุนการผลิตลงใหไ ดร อยละ 10
- ผลิตสบูที่มีสวนผสมของสมุนไพรไทยเพ่ิมขึ้นอีกหลายชนิดเพ่ือใหลูกคามี
ทางเลอื กที่หลากหลายมากขึ้น