Những vị vua cuối cùng của Việt Nam và bảo vật triều Nguyễn Sưu tầm

Những vị vua cuối cùng của Việt Nam

Một số hình ảnh về vua Hàm Nghi, Thành Thái, Duy Tân và hoạt động của hai vua
Khải Định và Bảo Đại.

NGUỒN HÌNH ẢNH,DE AGOSTINI PICTURE LIBRARY
Chụp lại hình ảnh,
Hình hiếm có của vua Hàm Nghi trong cuốn L'Illustration, Journal Universel, 17
tháng 7 năm 1886. Vua sinh năm 1871, qua đời năm 1944 khi bị người Pháp bắt đi
đày ở Algeria.

Chụp lại hình ảnh,
Một tranh vẽ vua Hàm Nghi khi đã bị đi lưu đày. Bản thân ông tự học để trở thành
họa sỹ.

NGUỒN HÌNH ẢNH,PRINT COLLECTOR
Chụp lại hình ảnh,
Vua Thành Thái mặc hoàng bào, ngồi trên xe cùng Toàn quyền Paul Doumer trong
chuyến thăm Hà Nội năm 1902 - tranh vẽ trên Le Petit Journal.

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
Chụp lại hình ảnh,
Khi là cậu bé tám tuổi, vua Duy Tân đã ngồi trên ngai vàng trong hình chụp năm
1907. Cũng bị đi đày vì chống Pháp, vị vua trẻ bị phế truất thành phi công chống
phát-xít Đức trong Thế Chiến 2. Ngài tử nạn ở CH Trung Phi trong một chuyến bay
năm 1945.

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
Chụp lại hình ảnh,
Hoàng đế Khải Định.

NGUỒN HÌNH ẢNH,BETTMANN
Chụp lại hình ảnh,
Vua Bảo Đại khi còn là Hoàng tử Vĩnh Thuỵ, học ở Pháp.

NGUỒN HÌNH ẢNH,ROGER VIOLLET COLLECTION
Chụp lại hình ảnh,
Nam Phương Hoàng hậu cùng các con thăm lại tu viện Oiseaux, Pháp năm 1933.
Đây là nơi bà đi học hồi nhỏ. Sinh năm 1914 ở Gò Công và có tên là Marie-Thérèse
Nguyễn Hữu Thị Lan, bà cưới vua Bảo Đại và lên ngôi Hoàng hậu năm 1934. Bà
qua đời năm 1969 tại Pháp.

NGUỒN HÌNH ẢNH,KEYSTONE-FRANCE

Chụp lại hình ảnh,
Vua Khải Định và Hoàng tử Vĩnh Thuỵ thăm Pháp năm 1922.

NGUỒN HÌNH ẢNH,RAYMOND REUTER
Chụp lại hình ảnh,
Cựu hoàng Bảo Đại (1913-1997) và Công nương Monique Thái Phương Vĩnh
Thụy, vợ cuối cùng của ông. Bà Monique Baudot, người Pháp, sinh năm 1944 ở
vùng Lorraine. Bà gặp cựu hoàng Bảo Đại năm 1969 và hai người sống chung từ
1971, đến 1982 mới làm lễ cưới. Sau khi vua Bảo Đại qua đời năm 1997, bà nói bà
có danh hiệu Hoàng hậu An Nam (Empress) nhưng không được công nhận ở Việt
Nam.

Chụp lại hình ảnh,
Ấn rồng vàng của vua Gia Long trong một lần triển lãm tại Paris. Sinh năm 1762,
ngài lập ra triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam vào năm 1802 và qua đời
ngày 3/2 năm 1820

NGUỒN HÌNH ẢNH,JOHN S LANDER
Chụp lại hình ảnh,

Một ngôi điện trong khu vực Lăng Tự Đức.

NGUỒN HÌNH ẢNH,NURPHOTO
Chụp lại hình ảnh, Lăng vua Minh Mạng ở Huế.
VN ĐÒI ĐƯỢC ẤN TRIỆN NGUYỄN TRIỀU NẾU CÓ PROVENANCE??
I. VỀ PHÍA PHÁP- VĂN BẢN NHÀ ĐẤU GIÁ MILLON
Những nhà đấu giá danh tiếng như Millon, Sotheby's, Christie's có bộ tham mưu
gồm ngành khảo cổ, sử thế giới, ngôn ngữ học, dân tộc học, lịch sử mỹ thuật, công
pháp quốc tế ... Millon sửa soạn văn bản cho cho buổi đấu giá ẤN TRIỆN
NGUYỄN TRIỀU ngày 30/10/2022, nguyên văn tiếng Pháp-tiếng Việt:
https://www.millon.com/.../vente1969-arts-du-vietnam/lot101
1. ĐỊNH GIÁ BAN ĐẦU: 2-3 triệu euro; Kích thước :
Hauteur : 10.4 cm- Largeur : 13.8 cm
Profondeur : 13.7 cm- Poids : 10.78 kg
2. PROVENANCE/tiếng Pháp
-Empereur Minh Mang, dynastie des Nguyen (1791-1841)
-Famille des Nguyen (par descendance)
-Propriété de S.M. l’Empereur Bao Dai, son altesse impérial le prince Vinh Thuy,

Empereur d’Annam et ancien chef de l’état du Vietnam (1913-1997)
-Légué par testament à S.A.I. La Princesse Vinh Thuy (1946-2021) puis par
descendance

XUẤT XỨ/tiếng Việt

- Hoàng đế Minh Mạng, triều Nguyễn (1791-1841)

- Hoàng gia triều Nguyễn (theo dòng dõi)

- Tài sản của Hoàng đế Bảo Đại, Hoàng thái tử Vĩnh Thụy (1913 - 1997) - Hoàng
đế An Nam và nguyên Quốc trưởng Việt Nam.

- Được thừa kế theo di chúc cho Công chúa Vĩnh Thụy (1946-2021) và sau đó được
giữ bởi con cháu gia đình.

3. "CÔNG CHÚA VĨNH THỤY" LÀ AI?

Theo Millon "Năm 1972, ông gặp bà Monique Baudot, người sau này trở thành vợ
ông, và phong cho bà làm Công chúa Vĩnh Thụy. Sau khi Hoàng đế qua đời năm
1997, bà Baudot gọi mình là Hoàng hậu Thái Phương (Thái Phương nghĩa là hương
thơm từ phương Tây). Bà tiếp tục đóng vai trò lớn trong cộng đồng người Việt hải
ngoại, luôn trân trọng tưởng nhớ người chồng quá cố của mình cho đến ngày tạ thế
vào năm 2021".

II. VỀ PHÍA VIỆT NAM

1. "CON CHÁU GIA ĐÌNH" LÀ AI?

Công chúa hoàng tử VN hay gia đình bà Monique?

Trang 22, 24 cuốn "Chiếc Bảo Ấn Cuối Cùng của Hoàng Đế Việt Nam", tác giả,
bác sĩ Lê Văn Lân (1931-2012) học trường Quốc Học, Huế thì "Bà Monique như
bức bình phong ngăn chặn mọi tiếp xúc của Cựu Hoàng với mọi thành phần chính
trị VN… bà đóng vai trò chủ động ít nhất là bề ngoài trong tang lễ của nhà vua ...
Các công chúa hoàng tử hay tin cha mất qua báo chí thì sự việc đã rồi... Dù có mặt
trong tang lễ nhưng các con của Cựu Hoàng đã chẳng giữ vai trò gì cả và qua lời
giáo sư Vũ Quốc Thúc, đã đi sau bà Monique vài bước…không ai được đọc di chúc
của Cựu Hoàng trong tay Monique…”

2. AI ĐƯỢC KHỞI ĐỘNG TỐ QUYỀN NGĂN CẢN MILLON ĐẤU GIÁ?

Công chúa hoàng tử VN? Có thể, nếu có di chúc của Cựu Hoàng hay của bà
Monique.

Nguyễn Phước Tộc? Không! Vì một tổ chức tư nhân không có tư cách pháp nhân.

Chính phủ VN? Có thể, nếu...

Nếu Lịch sử VN hiện hành có công nhận xuất xứ/phả hệ Nguyễn Triều

Nếu VN có luật di sản công nhận "bảo vật quốc gia"?

Nếu Ấn Triện có trong dach sách "bảo vật" này?

Nếu Nhà nước VN đã tuyên bố mất Ấn Triện ngày tháng/trường hợp nào?

Nếu Luật này có chia sẻ giá trị chung với luật quốc tế và được quốc tế công nhận?

III. DIỄN TIẾN THÌNH LÌNH

1. Ngày 26/10/2022 “thư kháng nghị do ông Nguyễn Phước Bửu Nam, chủ tịch Hội
đồng Nguyễn Phước tộc Việt Nam, gửi đi từ Huế đến Millon, nghi ngờ về quyền
chuyển nhượng của cựu hoàng Bảo Đại.

Nhưng khi tôI đọc trong kháng nghị "vua Bảo Đại đủ trí tuệ để hiểu rằng ngài ấy
không được phép tiếm quyền chuyển nhượng" thì hoang mang nếu ngôn từ Nguyễn
Phước tộc nói về vua mình như thế làm sao mong Millon tôn trọng?

2. Ngày 27/10/202, tin VOA: Nguyễn Phước tộc đòi phía Pháp hủy đấu
giá https://www.voatiengviet.com/.../vu-an-vang.../6807964.html

3. Ngày 29/10/2022, tin thanhnien: Millon dời ngày đấu giá ấn triện đến ngày 10
Nov. 2022 https://thanhnien.vn/nha-dau-gia-drouot-phap-doi-ngay-dau...

IV. VÀNG QUÍ HAY NGƯỜI QUÍ?

Hôm nay giá 1 kg vàng thỏi Swiss/999.9 = 55.000USD

10.78kg khoảng 600.000 USD, nhưng giá trị "kỹ thuật/mỹ thuật, yếu tố thời gian,
câu chuyện đằng sau" là vô giá.

Lịch sử Việt Nam treo trên một thanh gươm đẫm máu nên câu nói vô giá cựu hoàng
Bảo Đại để lại “Trẫm thà làm công dân một nước độc lập còn hơn làm vua một
nước nô lệ” ... vẫn quạnh quẽ như ngôi mộ của ngài ở Pháp vẫn bị từ chối trở lại cố
hương và ngài vẫn bị bôi nhọ.

Thì quí gì 10.78 kg vàng?

Trần thị Vĩnh-Tường
California Oct. 30, 2022



Vụ ấn vàng Minh Mạng: Nguyễn Phước tộc đòi phía Pháp hủy đấu giá

Đại diện dòng dõi Nhà Nguyễn ở Việt Nam vừa có thư kháng nghị gửi đến hãng
đấu giá Millon của Pháp để phản đối hãng này sắp bán đấu giá hai món đồ vật ngự
dụng, trong đó có chiếc ấn vàng của vua Minh Mạng, và yêu cầu họ hủy phiên đấu
giá.

Trong lúc này, tại diễn đàn Quốc hội, có đại biểu đã lên tiếng đề nghị Chính phủ
sớm có giải pháp đưa chiếc ấn vốn được xem là quốc bảo của Việt Nam này về
nước.

Ấn ‘Hoàng đế chi bảo’ được vua Minh Mạng cho đúc bằng vàng ròng vào năm
1823 là bảo vật truyền quốc được truyền qua các đời vua Nguyễn cho đến Bảo Đại.
Nó sẽ được Millon đưa ra bán đấu giá vào ngày 31/10 tới tại Paris với giá khởi điểm
là từ 2 đến 3 triệu euro, tương đương từ 48 đến 72 tỉ đồng tiền Việt Nam.

Thư kháng nghị do ông Nguyễn Phước Bửu Nam, chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phước
tộc Việt Nam, gửi đi từ Huế vào ngày 26/10 đến ông Jean Gauchet, giám định viên
cổ vật Á châu của hãng Millon, tờ Người Lao Động đưa tin.

Nội dung lá thư này mà VOA nhìn thấy được lập luận rằng ‘ấn ‘Hoàng đế chi bảo’
là quốc bảo truyền đời của các vua Nguyễn được ghi vào sử sách’ nên Nguyễn

Phước tộc ‘rất ngạc nhiên khi quốc bảo Việt Nam được rao bán như những thỏi
vàng một cách rất thông thường’.

Chiếc ấn này đã được cựu hoàng Bảo Đại viết di chúc để lại cho người vợ sau cùng
của ông là bà Monique Baudot sau khi ông qua đời vào năm 1997. Bà Baudot qua
đời vào năm 2021. Một năm sau, chiếc kim ấn bị mang ra bán đấu giá.

Mặc dù vậy, Nguyễn Phước tộc bày tỏ nghi ngờ về quyền chuyển nhượng của cựu
hoàng Bảo Đại. “Với giá ước lượng mà ông đã đề ra, theo chúng tôi, bản thân Đức
Vua Bảo Đại đủ trí tuệ để hiểu rằng ngài không được phép tiếm quyền chuyển
nhượng, dù nhà tổ chức đấu giá Millon có trình ra giấy thừa kế đến từ bất cứ công
chứng viên nào,” thư kháng nghị viết.

Theo Nguyễn Phước tộc thì việc thừa kế và đấu giá các bảo vật này không có cơ sở
pháp lý vững chắc nên họ yêu cầu hãng Millon hủy bỏ cuộc đấu giá trong khi chờ
các cơ quan hữu trách điều tra.

Khi chế độ quân chủ Việt Nam cáo chung hồi tháng 8 năm 1945, chiếc ấn vàng này
cùng với thanh bảo kiếm của Vua Khải Định là hai tín vật mà Bảo Đại đã trao cho
chính quyền cách mạng trong lễ thoái vị tại Ngọ Môn, Huế.

Kể từ đó, nó đã trải qua hành trình dài lưu lạc: bị Việt Minh chôn giấu ở ngoại
thành Hà Nội nhưng lại bị người Pháp tìm thấy được vào năm 1946 rồi sau đó bàn
giao lại cho Thái hậu Từ Cung vào năm 1952. Đến năm 1953, bảo vật được mang
sang Pháp cho Bảo Đại nhưng lại giao cho Hoàng hậu Nam Phương cất giữ. Đến
khi bà Nam Phương qua đời thì nảy sinh tranh chấp và kiện cáo giữa Bảo Đại và
Thái tử Bảo Long. Cuối cùng Bảo Đại được trao quyền sở hữu chiếc ấn cho đến khi
ông qua đời, theo lời kể của ông Nguyễn Đắc Xuân, Chủ tịch Hội Nghiên Cứu và
Phát Triển Di Sản Văn Hóa Huế, với VOA.

Trong một cuộc phỏng vấn với bao Lao Động, ông Nguyễn Phước Bửu Nam kể lại
rằng bà Monique Baudot từng ngỏ ý với ông Phan Thanh Hải, giám đốc Sở Văn
hóa-Thông tin Thừa Thiên-Huế, sẽ trao lại kim ấn cho Nhà nước Việt Nam với các
điều kiện là hồi hương hài cốt Bảo Đại và xây lăng mộ tương xứng, trả cho bà một
khoản tiền để bà mang ấn về Việt Nam và giao cho bà cung An Định ở Huế. Những
điều kiện bà đưa ra ‘quá phức tạp’ nên chính quyền Việt Nam không chấp nhận,
ông Nam cho biết.

Tại diễn đàn Quốc hội vào ngày 27/10, đại biểu tỉnh Thừa Thiên-Huế Lê Thanh Hải
yêu cầu các bộ ngành liên quan tham mưu cho Chính phủ làm sao để dừng cuộc đấu
giá và có cách hồi hương bảo vật quốc gia.

“Theo tôi được biết, bảo vật quốc gia của bất kỳ quốc gia nào đều bị cấm chuyển
nhượng, kể cả bán đấu giá công khai. Ấn Hoàng đế chi bảo là bảo vật quốc gia, vì
vậy, người giữ ấn và tổ chức đem ra đấu giá đều là bất hợp pháp,” ông Hải được tờ
Người Lao Động dẫn lời nói.

Bộ Văn hóa-Thể thao-Du lịch cũng đã có công văn nhờ Bộ Ngoại giao chỉ đạo Đại
sứ quán ở Pháp làm việc trực tiếp Millon để xác minh nguồn gốc và tính hợp pháp
của cổ vật, yêu cầu họ ngừng đấu giá vào thăm dò khả năng họ cho Việt Nam mua
lại với giá thấp hơn, báo chí trong nước đưa tin.





Cuối tháng 10, trang đấu giá Drouot.com (Pháp) dự kiến bán đấu giá một số huân,
huy chương, phù hiệu, tiền, chén vàng, ấn tín… dưới triều Nguyễn. Tuy nhiên, ngày
đấu giá ấn triện bằng vàng của vua Minh Mạng sẽ dời đến đến 12 giờ ngày 10.11.

Drouot.com là trang web đấu giá nhiều cổ vật, đặc biệt là cổ vật châu Á và Đông
Nam Á.



Quai ấn đúc hình một con rồng uốn khúc, đầu ngẩng cao, mắt nhìn về phía
trước, tư thế vững vàng; trán rồng có khắc chữ 王 (vương: vua), vây lưng
và đuôi rồng dựng đứng, vây đuôi uốn cong về phía trước, bốn chân rồng
đúc rõ năm móng
DROUOT GROUP

Theo lời tự giới thiệu, trang web này đấu giá tác phẩm nghệ thuật của 21 chuyên
ngành - từ cổ vật đến nghệ thuật đường phố - thu hút khoảng 3.000 người đấu giá
mỗi ngày. Theo lịch đã xếp, trang web Drouot.com tại Paris dự kiến sẽ bán đấu giá
một số huân chương, huy chương, phù hiệu, đồng tiền, chén vàng và ấn tín… của
vua Minh Mạng, Duy Tân, Khải Định và Bảo Đại.

Tuy nhiên, mới đây trang Millon ra nội dung thông báo ngắn gọn, dời ngày đấu giá
lô 101 (Hoàng đế chi bảo) đến 12 giờ ngày 10.11. Lý do được đưa ra là: "Do nhà

nước Việt Nam quan tâm đến lô ấn vàng 101 của vua Minh Mạng nên chúng tôi
hoãn việc bán đấu giá đến 12 giờ ngày thứ 5 (10.11.2022)".
Nói về sự kiện này của trang web Drouottrước đó, trên trang cá nhân của nhà
nghiên cứu Trần Đức Anh Sơn cho biết: "Chiều ngày 18.10.2022, tôi nhận tin nhắn
gửi qua messenger từ một người bạn ở Pháp: Sắp có một phiên bán đấu giá hai bảo
vật thời Nguyễn vào 11 giờ trưa ngày 31.10.2022 (giờ Paris)”. Kèm theo tin trên là
hai link giới thiệu hai hiện vật này. Theo hai link trên, tôi vào website chính thức
của Millon, 1 hãng đấu giá ra đời từ năm 1928, có trụ sở chính tại Paris và các chi
nhánh ở Nice (Pháp) và Bruxelles (Bỉ), thì được biết, đợt này Millon sẽ đưa ra đấu
giá 329 cổ vật, trong đó có hai cổ vật của nhà Nguyễn (1802 - 1945). Đó là một ấn
vàng đúc năm 1823 triều Minh Mạng (1820 - 1841)”.

Vua Minh Mạng
Thông tin trên website của Millon miêu tả (bằng tiếng Pháp) được nhà nghiên cứu
Trần Đức Anh Sơn lược dịch) như sau:

* Ấn vàng (lô số 101/329) cao 10,4 cm, mặt ấn hình vuông (13,8 x 13,7 cm), nặng
10,78 kg. Quai ấn đúc hình một con rồng uốn khúc, đầu ngẩng cao, mắt nhìn về
phía trước, tư thế vững vàng; trán rồng có khắc chữ 王 (vương: vua), vây lưng và
đuôi rồng dựng đứng, vây đuôi uốn cong về phía trước, bốn chân rồng đúc rõ năm
móng.

Mặt trên của ấn, ở hai bên quai ấn, có khắc chìm hai dòng chữ: 明命肆年貳月初肆

日吉時 鑄造 (Minh Mạng tứ niên nhị nguyệt sơ tứ nhật cát thời chú tạo: đúc vào

giờ tốt ngày mồng 4 tháng 2 năm Minh Mạng thứ 4) và 拾成黃金重貳佰捌拾兩玖

錢貳分 (Thập thành hoàng kim trọng nhị bách thập lạng cửu tiền nhị phân: làm
bằng vàng, nặng 280 lạng 9 chỉ 2 phân).

Một số hiện vật triều Nguyễn cũng được bán đấu giá trong dịp này

Mặt dưới của ấn khắc nổi bốn chữ triện: 皇帝之寶 (Hoàng đế chi bảo: báu vật của
hoàng đế).

Trong suốt 143 năm của nhà Nguyễn có hơn 100 ấn tín đã được tạo ra. Chúng được
làm bằng vàng, ngọc, ngà, bạc và đồng… thường do các thành viên hoàng gia và
quan chức sử dụng. Dưới thời Minh Mạng, người ta đã chế tạo 15 ấn ngọc và ấn
vàng, kể cả ấn đang bán đấu giá ở đây. Những ấn tín bằng vàng ròng, được gọi là
Kim bửu tỷ (金寶 璽), Kim bảo tỷ (金寶 璽) hoặc Kim tỷ (金 璽) là loại hiếm nhất
và quan trọng nhất, chỉ dùng cho các sắc phong và văn bản quan trọng nhất. Ước
tính: 2 000 000 - 3 000 000 EUR.

Ấn vàng (lô số 101/329) cao 10,4 cm, mặt ấn hình vuông (13,8 x 13,7
cm), nặng 10,78 kg

Khi nghe thông tin việc đấu giá, vì sự quan trọng của báu vật này nên ngày 26.10,
ông Nguyễn Phước Bửu Nam, Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam
(Hoàng tộc nhà Nguyễn), cũng đã có văn bản gửi ông Jean Gauchet, Giám định
viên Hãng đấu giá Millon (Pháp), yêu cầu hủy bỏ cuộc đấu giá hai cổ vật bát vàng
của vua Khải Định và ấn triện bằng vàng của vua Minh Mạng. “Chúng tôi đang
nghiên cứu về quyền pháp lý và cách thức mà vị vua cuối cùng của VN, đức vua
Bảo Đại “được cho là” đã chuyển nhượng quyền thừa kế, trong khi chiếc ấn Hoàng
đế chi bảo và chiếc bát vàng là hai vật quốc bảo. Với giá ước lượng mà ông đã đề
ra, theo chúng tôi, bản thân đức vua Bảo Đại cũng đủ trí tuệ để hiểu rằng ngài
không được phép tiếm quyền chuyển nhượng, dù nhà tổ chức đấu giá Millon có
trình ra giấy thừa kế đến từ bất cứ công chứng viên nào. Do đó, chúng tôi long
trọng và khẩn khoản yêu cầu ông hủy bỏ cuộc đấu giá hai cổ vật nêu trên trong khi

chờ các cơ quan hữu trách điều tra”, văn bản Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phúc tộc
Việt Nam (Hoàng tộc nhà Nguyễn) kiến nghị.

Theo “Bảo vật Hoàng cung triều Nguyễn”, ấn vàng (hay còn gọi là kim bảo) là
vật biểu tượng cho quyền lực tối cao của vua, trọng khí quốc gia.

Ngày 30.8.1945, ngay sau thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, tại tầng 2 lầu Ngũ
Phụng trên nền đài Ngọ Môn trước Đại Nội Huế đã diễn ra nghi thức trao ấn kiếm
thoái vị của vua Bảo Đại cho phái đoàn đại diện của Chính phủ Cách mạng lâm thời
Việt Nam dân chủ cộng hoà.

Tháng 12.1946, bắt đầu toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp, bộ sưu tập bảo
vật này được di tản đi bảo quản, cất giữ ở Liên khu 5. Trải qua 9 năm kháng chiến
với vô vàn khó khăn gian khổ, nhưng số bảo vật này vẫn được giữ đầy đủ.

Sau chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, sưu tập được đưa về Bộ Tài chính quản lý và
đến cuối năm 1959, Bộ Tài chính bàn giao cho Bảo tàng Lịch sử Việt Nam (nay là
Bảo tàng Lịch sử Quốc gia) lưu giữ.

Trong số đó, những bảo vật tượng trưng cho quyền lực của nhà vua được chế khắc
tinh xảo, làm từ chất liệu hiếm.

Kim bảo, ngọc tỷ

Biểu trưng cho quyền lực tối cao của các vua và vương triều Nguyễn là các loại ấn.
Ấn làm từ vàng, bạc gọi là kim bảo. Ấn làm bằng ngọc gọi là ngọc tỷ.

Kim bảo, ngọc tỷ được coi là trọng khí của quốc gia, là vật bảo chứng cho sự hiện
diện của và xác nhận ý chí, mệnh lệnh của các hoàng đế. Hiện trong sưu tập bảo vật
triều Nguyễn ở Bảo tàng Lịch sử Quốc gia còn giữ được 85 kim bảo, ngọc tỷ.

Mỗi loại kim bảo, ngọc tỷ được dùng cho một hoặc vài loại văn thư được chỉ định.
Ngoài kim bảo và ngọc tỷ, bảo kiếm cũng là vật biểu trưng quyền lực của các hoàng
đế triều Nguyễn.

Trong đó, chiếc ấn sắp được MILLON đấu giá vào ngày 31.10 tới là kim bảo
“Hoàng đế chi bảo” - được cho là kim bảo lớn nhất, đẹp nhất và quý nhất của nhà
Nguyễn. Ấn này đúc bằng vàng ròng vào ngày 4 tháng 2 năm Minh Mạng thứ 4

Ấn “Hoàng đế chi bảo” của triều Nguyễn
đang đấu giá với mức khởi điểm 2-3 triệu Euro. Ảnh: MILLON

Ấn Quốc gia tín bảo (vàng, niên hiệu Gia Long) dùng cho các văn kiện triệu tập các
tướng lĩnh, phát động binh sĩ, trưng binh nhập ngũ và các văn kiện hành chính quan
trọng. Ảnh:BT

Ấn “Đại
Nam thụ thiên vĩnh mệnh truyền quốc tỷ” dùng cho những bản sắc mệnh ban cho
các nước chư hầu, những việc ban bố cho thiên hạ. Ấn được làm năm Thiệu Trị thứ
6 (1846), là ngọc tỷ quý và lớn nhất trong số các ngọc tỷ của nhà Nguyễn. Ảnh: BT
Bảo kiếm

Ngoài kim bảo và ngọc tỷ, vật biểu trưng quyền lực của các hoàng đế triều Nguyễn
còn có bảo kiếm. Dưới chế độ quân chủ, ấn kiếm thường là những vật tượng trưng
cho quyền lực tối thượng của vua chúa.
Đáng chú ý nhất là thanh An dân bảo kiếm niên hiệu Khải Định có chuôi vàng nạm
đá quý, vỏ đồi mồi bọc vàng.

Thanh kiếm An dân bảo kiếm (trái) là bảo vật quý, có giá trị mà bảo tàng lịch sử lưu
giữ. Ngoài ra, các thanh kiếm khác có chuôi bọc ngọc vàng hoặc chuôi ngà. Ảnh:
BT
Kim sách
Kim sách là một loại thư tịch cổ đặc biệt, dùng để ghi lại sắc mệnh, chiếu dụ vua
ban về các việc chính sự, lễ nghi triều đình.
Kim sách Đế hệ thi chép 20 chữ bộ Nhật và bài ngự chế Đế hệ thi do hoàng đế
Minh Mệnh ban năm 1823, dùng tới 13 tờ vàng. Với bài ngự chế này, vua Minh
Mệnh mong muốn thế hệ sau truyền nối ngôi vua tới 20 đời, được 500 năm, nhưng
cuối cùng chỉ dừng lại ở chữ Vĩnh, tức đời thứ 5, do 11 vua nối tiếp thuộc cả chi
khác hoặc thế hệ trước.

Đế hệ thi được đúc bằng vàng vào tháng Giêng, niên hiệu Minh Mệnh thứ 4, 1823.
Ảnh: BT

Kim sách bằng vàng chế tác năm Gia Long thứ nhất (1802). Hoàng đế Gia Long ca
tụng công đức và tấn tôn thân mẫu là quốc mẫu vương thái phi Nguyễn Thị Hoàn
làm vương thái hậu. Ảnh: Đỗ Quang Tuấn Hoàng
Mũ bình thiên

Mũ miện của các vua triều Nguyễn được gọi là mũ bình thiên. Vua đội mũ bình
thiên vào dịp tế Trời - Đất hàng năm ở đàn Nam Giao để cầu cho mưa thuận gió
hòa, quốc thái dân an, thiên hạ thái bình.
Gọi là mũ bình thiên vì đỉnh mũ là một mặt phẳng hình chữ nhật, trước và sau mũ
mỗi phía kết 12 tua hạt ngọc lẫn hạt vàng, tượng trưng cho 12 tháng. Ngoài ra, mỗi
bông hoa, hình mặt trời bằng vàng gắn trang trí trên mũ đều được tô điểm thêm
bằng cách cẩn ngọc hoặc đá quý, san hô, kim sa.

Mũ thượng triều được nhà vua sử dụng mỗi khi thiết triều, giải quyết các vấn đề lớn
của quốc gia, thực hiện các nghi lễ khánh tiết của nhà nước, hoặc yết kiến sứ giả
các nước bang giao, thực hiện các nghi lễ tế tôn miếu, tổ tông.

Chiêm ngưỡng những chiếc ấn vàng triều Nguyễn là
bảo vật quốc gia

Huế - Chiêm ngưỡng những chiếc ấn vàng triều Nguyễn được công nhận là bảo vật
quốc gia đang được bảo quản tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam.
Ấn vàng Đại Việt Quốc Nguyễn chúa Vĩnh trấn chi bảo

Đây là chiếc ấn có niên đại sớm nhất trong lịch sử tồn tại của vương triều Nguyễn.
Ấn được đúc vào năm 1709, đời chúa Nguyễn Phúc Chu (1691 – 1725). Ấn có hình
vuông, kích thước như sau: cao 6,3 cm; dài cạnh 10,84 cm; dày 1,10 cm; trọng
lượng 2.350 gr.

Tháng 1 năm 1780, Nguyễn Ánh xưng vương ở Sài Gòn, dùng theo niên hiệu Cảnh
Hưng của nhà Lê và lấy ấn Đại Việt quốc Nguyễn chúa vĩnh trấn chi bảo làm ấn
truyền quốc dùng vào các việc nội vụ chính sự. Kim bảo này là bảo ấn truyền ngôi
của các vua Nguyễn kế vị, nên được lưu giữ rất cẩn trọng.
Ấn Hoàng đế tôn thân chi bảo

Ấn Hoàng đế tôn thân chi bảo được đúc vào niên hiệu Minh Mệnh thứ 8 (1827), với
chức năng là dâng tiến tên hiệu, huy hiệu cho các hoàng đế và vương hậu triều

Nguyễn, là hiện vật gốc.

Ấn đúc bằng chất liệu vàng 10 tuổi, tạo thành 2 cấp hình vuông, quai là tượng rồng
uốn khúc, đầu vươn về phía trước, hai sừng dài, đuôi xòe 9 dải hình ngọn lửa, chân
rồng 5 móng.
Ấn Sắc mệnh chi bảo

Ấn Sắc mệnh chi bảo được chế tạo bằng chất liệu quý (vàng 10 tuổi), kỹ thuật đúc,
khắc công phu, là hiện vật độc bản, có giá trị đặc biệt trong tổng số 85 chiếc ấn của
hoàng đế và vương hậu triều Nguyễn hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử

quốc gia.

Ấn Sắc mệnh chi bảo là biểu trưng quyền lực của triều đình nhà Nguyễn, dùng để
đóng trên các loại sắc phong của vương triều.
Ấn ngọc Đại Nam thụ thiên vĩnh mệnh truyền quốc tỷ



Đây là ngọc tỷ quan trọng bậc nhất trong bộ sưu tập Bảo vật của triều Nguyễn hiện
lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia.

Đây là Ngọc tỷ thứ ba của vua Thiệu Trị, cũng là ngọc tỷ quý và lớn nhất trong sưu
tập bảo vật triều Nguyễn. Bản thân nhà vua làm lễ Đại tự cho khắc chữ trên mặt ấn
Ngọc tỷ này không chỉ dùng trong đại lễ Tế Giao hàng năm ở Đàn Nam Giao (Kinh
đô Huế) mà còn dùng đóng trên những bản sắc mệnh ban cho các chư hầu, những
việc ban bố cho thiên hạ, được bảo vệ và quý trọng như ấn Kim bảo truyền quốc
Đại Việt quốc Nguyễn chúa vĩnh trấn chi bảo.

Tham quan Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, du khách có thể
chiêm ngưỡng ấn vàng Quốc gia tín bảo đúc dưới triều
Gia Long (1802-1819).

Kim bảo Quốc
gia tín bảo được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Ảnh: Ý Yên

Kim bảo Quốc gia tín bảo có mặt đúc nổi. Ấn hình vuông, khắc bốn chữ "Quốc gia
tín bảo" theo lối Triện thư, nét ngắn. Viền ấn dày 1,5 cm, không có hoa văn trang
trí. Quai ấn hình rồng đứng, quay đầu lại, lưng cong, đuôi cụp.
Tuy không ghi rõ thời gian, Kim bảo Quốc gia tín bảo được xác định đúc vào năm
Gia Long thứ nhất (1802) trong Châu bản triều Nguyễn.
Hình dấu sớm nhất đóng trên bản chiếu của Hoàng đế là vào ngày 22 tháng Giêng
năm Gia Long thứ 2 (1803), theo Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I.
Kim Bảo này dùng để đóng trên các văn kiện triệu tập các tướng lĩnh, phát động
binh sĩ, trưng binh nhập ngũ.
Chứng tích của ấn Quốc gia tín bảo còn lưu trong tờ chiếu đời Gia Long phong cho
Nguyễn Du tước Du Đức hầu, ngày 19 tháng 5 năm Gia Long thứ 14 (1814).

Ấn Quốc gia tín bảo hình rồng đứng, quay đầu. Ảnh: Ý Yên
Kim bảo Quốc gia tín bảo là một trong những kim ngọc bảo tỷ tượng trưng cho đế
quyền của vua chúa nhà Nguyễn và hoàng đế các triều đại trước.

Kim ngọc bảo tỷ là ấn của vua dùng với ý nghĩa quốc gia trọng đại.
Sách Khâm định Đại Nam Hội điển sự lệ viết rằng: “Ấn báu của nhà nước để làm
việc tuyên bố mệnh lệnh, chỉ bảo rõ ràng những việc phải làm, về khí cụ thì cực kỳ
quan trọng, về điển lễ thì cực kỳ to lớn”.

Theo quy định dưới triều Nguyễn, Kim bảo Quốc gia tín bảo được đóng đài lên chữ
“niên” trong các văn kiện. Từ năm Minh Mạng thứ 3 (1822), ấn được đóng giữa
mặt niên hiệu phụng làm quy thức, đóng trên chữ “mỗ niên“. Ảnh: Bảo tàng Lịch sử
Quốc gia
Thực tế, từ Châu bản triều Nguyễn, các học giả nhận thấy Kim bảo Quốc gia tín
bảo được đóng trên một số văn bản hành chính khác nhau, không chỉ riêng văn kiện
về "việc trưng binh, nhập ngũ, tuyên triệu tướng súy" như lời dụ của nhà vua vào
năm Minh Mạng thứ 9 (1828).
Từ sau hàng loạt cải cách dưới đời Vua Minh Mạng, đất nước tương đối ổn định,
Kim bảo Quốc gia tín bảo ít được sử dụng hơn, nhưng vẫn được gìn giữ đến hết đời
Vua Bảo Đại theo quy định chặt chẽ.
Để chiêm ngưỡng Kim bảo Quốc gia tín bảo, du khách có thể tham quan khu Bảo
vật Hoàng cung triều Nguyễn trên tầng 2, tòa nhà tại số 1 Tràng Tiền của Bảo tàng
Lịch sử Quốc gia.

Thêm một kim bài quý hiếm bằng vàng thời Duy
Tân được đấu giá

Huế - Thêm một Huân chương kim bài quý hiếm bằng vàng thời vua Duy Tân
được hãng đấu giá MILLON đưa ra đấu giá đợt này cùng chén vàng Khải
Định và ấn vàng triều Nguyễn.

Kim bài bằng vàng thời vua Duy Tân có giá khởi điể 6-8 ngàn Euro. Ảnh từ Trung
tâm đấu giá Drouot.

Huân chương kim bài quý hiếm bằng vàng thời vua Duy Tân được MILLON đưa ra
đấu giá đợt này với giá khởi điểm từ 6.000-8.000 Euro (gần 150-200 triệu đồng).

Kim bài có dòng chữ “維新恩贈” (Duy Tân ân tặng). Ảnh từ Trung tâm đấu giá
Drouot
Đây là huân chương "kim bài" quý hiếm bằng vàng được làm dưới thời vua Duy
Tân (1907 -1916).
Kim bài hình chữ nhật (cao: 8,6 cm; rộng: 4,3 cm; trọng lượng: 37,5g); hai mặt có
trang trí chạm nổi và đục chạm 5 con rồng, cá chép đang uốn mình sóng và các
diềm hình học đóng khung khắc chữ Hán Việt trong hộp hình chữ nhật "維新恩贈"
(Duy Tân ân tặng) và "全權府管理" (Toàn quyền phủ quản lý).
Dưới thời nhà Nguyễn, loại huy chương kim bài hình chữ nhật được làm bằng ngọc,
vàng, ngà hoặc bạc, nhằm thể hiện đẳng cấp của người đeo.
Các mô hình kim bài bằng vàng ban đầu được trao cho các thành viên của Hoàng
gia cũng như các quan lại của triều đình An Nam, sau khi chính quyền bảo hộ của
Pháp được thành lập.

Một mặt cò dòng chữ “全權府管理” (Toàn quyền phủ quản lý).

Theo thông tin từ Trung tâm đấu giá Drouot, kim bài bằng vàng này nằm trong
bộ sưu tập của ông Paul Simoni (1863-1931), từng làm Thủ hiến Bắc Kỳ và là ông
cố của chủ sở hữu hiện tại.

Trong sự nghiệp chính trị của mình, ông Paul Simoni đến Bắc Kỳ năm 1889 và làm
Thủ hiến tại Bắc Kỳ, Hà Nội (1895) và Hải Phòng (1895).

Huân chương được trao tặng ở đây là một trong số rất nhiều huân chương mà Paul
Simoni đã nhận được trong sự nghiệp hơn 25 năm của ông trong chính quyền Pháp
ở Đông Dương.

Sau ấn vàng triều Nguyễn, bát vàng thời Khải Định được
đấu giá

Chiếc bát vàng quý hiếm này được trang MILLON đánh số lô 100/329, có đường
kính miệng cao 10,4 cm, cao 7 cm, nặng 456,6g.

Mặt ngoài thân bát chạm trổ các đồ án: rồng mặt nạ, long hí thủy (rồng giỡn với
nước), hốt như ý và thủy ba văn (văn sóng nước).

Lòng bát bọc khắc nổi ba đồ án lưỡng long triều thủy (hai con rồng chầu cột nước)
và khắc nổi bốn chữ: 啟定年造 (Khải Định niên tạo) ở chính giữa; phía trên bọc
một lớp thủy tinh màu nâu đậm.

Mặt dưới đáy bát có khắc nổi bốn chữ: 啟定年造 (Khải Định niên tạo: làm dưới

triều Khải Định).
Hãng đấu giá MILLON đặt giá khởi điểm cho chiếc bát đời Khải Định từ 20.000 -
25.000 Euro.



Rao bán bảo vật triều Nguyễn tại Pháp

TRẦN ĐỨC ANH SƠN
20/10/2022 18:00 | QUẢNG NAM ONLINE
Nhà đấu giá MILLON (Pháp) sắp đưa hai cổ vật, trong đó có chiếc ấn là bảo
vật của nhà Nguyễn và là vật chứng lịch sử rất quan trọng đối với lịch sử Việt
Nam ra đấu giá.

Lễ trao trả ấn kiếm cho cựu hoàng Bảo Đại được tổ chức ngày 8/3/1952.
Chiếc ấn cùng với thanh bảo kiếm của vua Khải Định, đã được vị hoàng đế cuối
cùng của vương triều Nguyễn là Bảo Đại, trao cho đại diện của Việt Minh là ông
Trần Huy Liệu vào chiều ngày 30/8/1945 tại lầu Ngũ Phụng trên Ngọ Môn (Hoàng
thành Huế), cùng với lời phát biểu nổi tiếng “Trẫm muốn được làm dân một nước
tự do, hơn làm vua một nước nô lệ”, tuyên cáo chấm dứt chế độ quân chủ ở Việt
Nam.