คู่มือโรงเรียนมาตรฐานสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่่ยั่งยืน (5)

บทที่ ๔

การใหคะแนนตัวบงช้ีและ
สรุปผลรายมาตรฐาน

การใหคะแนนตัวบงชี้และสรุปผลรายมาตรฐาน

การประเมินคุณภาพการจัดการศึกษาตามมาตรฐานโรงเรียนส่ิงแวดลอมศึกษา กําหนดคา
นํ้าหนักคะแนนของมาตรฐาน โดยระดับคุณภาพที่ถือวาเปนระดับพื้นฐานท่ีสถานศึกษาจะตองสามารถ
ทาํ ไดถ กู กาํ หนดไวท รี่ ะดบั ๓ ดงั นนั้ ในการพจิ ารณาใหค ะแนนคณุ ภาพในแตล ะรายตวั บง ช้ี รายมาตรฐาน
รายดา น และการสรปุ ภาพรวมของสถานศกึ ษา จะคาํ นวณเปนรายตัวบงช้ี กอนที่จะนําไปสูการคํานวณ
รายมาตรฐาน และรายดาน โดยพิจารณาจากคาเฉล่ียของแตละมาตรฐาน ในการคํานวณใชทศนิยม
๒ ตําแหนงหากทศนิยมตําแหนงที่สามมีคาต้ังแต ๐.๐๐๕ ข้ึนไป ใหปดขึ้น มีรายละเอียดดังนี้

คาน้ําหนักคะแนน (คะแนนเต็ม ๑๐๐ คะแนน)

ดา น/มาตรฐาน/ตวั ช้ีวดั น้ําหนกั คะแนน
ดานท่ี ๑ ดา นการบริหารจดั การ ๒๐
มาตรฐานท่ี ๑ สถานศกึ ษามีระบบการบรหิ ารจัดการดา นสงิ่ แวดลอ มศึกษา ๑๒

(ขยะ มลพษิ น้าํ พลงั งาน อนามยั )ท่มี ปี ระสทิ ธภิ าพ ๓
ตวั ชว้ี ัดที่ ๑.๑ มีการกําหนดนโยบาย /วสิ ัยทศั น /พันธกิจ /เปา ประสงค
และแผนงาน/โครงการ ดา นส่ิงแวดลอมศกึ ษา (ขยะ มลพษิ นํา้ พลงั งาน อนามัย) ๓
ตัวชี้วดั ท่ี ๑.๒ มีการดาํ เนินงานตามแผนงานโครงการและนิเทศ ตดิ ตาม
ประเมนิ ผลอยางเปนระบบ ๓
ตวั ชวี้ ดั ที่ ๑.๓ มกี ารสงเสรมิ สนบั สนุน งบประมาณและทรพั ยากร
ดา นส่ิงแวดลอมศึกษา ๓
ตัวช้วี ัดที่ ๑.๔ มกี ารเผยแพรป ระชาสัมพันธงานดานสง่ิ แวดลอมศึกษา ๘
มาตรฐานที่ ๒ ครูและบคุ ลากรในสถานศึกษาไดรบั การพฒั นาดา นส่งิ แวดลอมศึกษาอยาง

สมํา่ เสมอ

๔๗

ดา น/มาตรฐาน/ตวั ช้วี ดั นาํ้ หนักคะแนน
ตวั ช้วี ดั ท่ี ๒.๑ มีการสงเสรมิ ใหค รูและบุคลากรในสถานศกึ ษาไดรับการพัฒนา ๔
ดานส่งิ แวดลอม ศึกษา
ตวั ชีว้ ดั ท่ี ๒.๒ มีการกํากับ ติดตาม ประเมินผลและนิเทศการปฏิบตั งิ าน ๔
ดา นสิง่ แวดลอ มศึกษาอยางตอเนื่อง
ดานที่ ๒ ดา นหลักสตู รและการจดั การเรยี นรู ๓๐
มาตรฐานที่ ๓ สถานศกึ ษามีหลกั สตู รสถานศกึ ษาและจดั การเรยี นรู ดานสิง่ แวดลอ มศึกษา ๒๐

ทีส่ อดคลอ งกบั บริบทของทอ งถิ่น ๗
ตวั ชีว้ ัดที่ ๓.๑ มกี ารพัฒนาหลกั สูตรสถานศึกษา/สาระการเรยี นรทู องถนิ่ ดาน
สิ่งแวดลอ มศกึ ษาที่ สอดคลองกับสภาพบรบิ ทของชุมชน(ขยะ มลพษิ น้าํ พลงั งาน อนามยั ) ๘
ตวั ชวี้ ดั ท่ี ๓.๒ มกี ารจัดการเรียนรตู ามหนวย/แผนการเรยี นรูสิง่ แวดลอมศึกษา ๕
ตัวช้วี ัดท่ี ๓.๓ มสี ่ือ นวัตกรรมการจัดการเรยี นรู แหลง เรยี นรแู ละภูมิปญญาทองถ่นิ
อยางหลากหลาย ๑๐
มาตรฐานท่ี ๔ สถานศึกษามกี ารสงเสรมิ การจัดกจิ กรรม ดา นทรพั ยากรธรรมชาติ พลังงาน
๕
ส่ิงแวดลอ มและสุขอนามยั (ขยะ มลพิษ นํา้ พลังงาน อนามัย)
ตวั ช้วี ัดท่ี ๔.๑ มีโครงการ/กิจกรรม ดา นทรพั ยากรธรรมชาติ พลงั งาน ส่งิ แวดลอม ๕
และสุขอนามัย
ตวั ช้วี ดั ที่ ๔.๒ มีฐานขอมลู ดา นทรพั ยากรธรรมชาติ พลงั งาน สง่ิ แวดลอม ๑๖
และสุขอนามยั ๘
ดานที่ ๓ การมสี ว นรวมและการสรา งเครอื ขาย ๔
มาตรฐานที่ ๕ สถานศึกษามีการสรางเครือขา ยการมสี วนรวมภายในสถานศึกษา
ตวั ช้ีวดั ท่ี ๕.๑ มกี ารจัดตั้งชมุ นมุ /ชมรม/สภานักเรียน ทีด่ ําเนนิ งาน สง่ิ แวดลอ ม ๔
ศกึ ษาภายในโรงเรยี นอยางชดั เจน
ตวั ช้ีวัดท่ี ๕.๒ มีการขยายเครอื ขา ยชมรม ชุมนมุ กิจกรรมสิ่งแวดลอม ๘
ภายในสถานศึกษา ๔
มาตรฐานท่ี ๖ สถานศกึ ษามกี ารสรา งเครอื ขา ยการมสี ว นรว มจากบคุ คลและหนว ยงานภายนอก
ตัวชว้ี ัดท่ี ๖.๑ จดั กจิ กรรมดา นสง่ิ แวดลอมศกึ ษาโดยใหภาคเี ครอื ขา ยทเ่ี กีย่ วของ ๔
มีสวนรว ม
ตวั ช้วี ดั ที่ ๖.๒ มีภาคีเครือขายสนับสนุนการดาํ เนินงานของสถานศกึ ษา

๔๘

ดา น/มาตรฐาน/ตวั ชีว้ ดั นํ้าหนักคะแนน
ดานที่ ๔ ผลท่ีเกิดขึน้ การดาํ เนินงานดานส่งิ แวดลอมศึกษา ๓๔
มาตรฐานท่ี ๗ สถานศึกษามสี ภาพแวดลอ มทสี่ วยงาม สะอาด รมรน่ื ปลอดภยั ๑๐

และเอ้ือตอการจดั การเรียนรู ส่ิงแวดลอมศกึ ษา (Green School) ๕
ตวั ช้วี ัดท่ี ๗.๑ มีสภาพแวดลอ มที่เอ้อื ตอ การจดั การเรียนรูสิ่งแวดลอ มศกึ ษา ๕
ตัวชีว้ ัดท่ี ๗.๒ มหี องเรียนทส่ี ะอาด สวยงาม เอือ้ ตอการจัดการเรียนรู
และเปนมิตรกบั ส่ิงแวดลอ ม ๑๐
มาตรฐานท่ี ๘ ครูและบคุ ลากรทางการศกึ ษาเปน แบบอยางทดี่ ี
๕
ดานการอนรุ กั ษส ิ่งแวดลอมศกึ ษา
ตัวชวี้ ัดท่ี ๘.๑ มีพฤติกรรมทแี่ สดงถึงความรับผิดชอบตอสิ่งแวดลอ ม ๕
และเปนแบบอยางดีแกน กั เรยี นและชมุ ชน ๗
ตัวช้ีวัดที่ ๘.๒ มสี ื่อ/นวัตกรรม/ผลงานสงิ่ แวดลอมศกึ ษา ท่ไี ดร ับการยอมรบั ๗
มาตรฐานที่ ๙ ผูเรียนมพี ฤติกรรมท่รี ับผิดชอบตอ สงิ่ แวดลอ ม ๗
ตัวชว้ี ดั ที่ ๙.๑ ผูเรยี นมคี ุณลกั ษณะตามวตั ถุประสงคของสงิ่ แวดลอมศึกษา
มาตรฐานที่ ๑๐ ชุมชน/เครือขาย มสี ภาพแวดลอมที่ สะอาด สวยงาม ปราศจากขยะ ๗

และมลพษิ ๑๐๐
ตวั ชี้วัดท่ี ๑๐.๑ สภาพแวดลอมชมุ ชน/เครอื ขา ย สะอาด สวยงาม ปราศจากขยะ
และมลพิษ

รวมคา นํ้าหนกั คะแนน

การคิดคะแนน

น้ําหนักคะแนนเต็ม ๕.๐ คะแนน (มาตรฐานที่ ๑-๑๐)

คะแนนที่คาํ นวณได (เต็ม ๕.๐) ระดับคุณภาพ แปลคณุ ภาพ
๔.๕๐ – ๕.๐๐ ๕ ดีเย่ยี ม
๓.๗๕ – ๔.๔๙ ๔ ดีมาก
๓.๐๐ – ๓.๗๔ ๓ ดี
๒.๕๐ – ๒.๙๙ ๒ พอใช
๐.๐๐ – ๒.๔๙ ๑ ปรบั ปรงุ

๔๙

น้ําหนักคะแนนเต็ม ๑๐๐ คะแนน (ภาพรวมของโรงเรียนมาตรฐานสิ่งแวดลอมศึกษา)

คะแนนท่คี ํานวณได (เตม็ ๑๐๐ คะแนน) ระดับคุณภาพ แปลคณุ ภาพ
๙๐.๐๐– ๑๐๐.๐๐ ๕ ดีเยีย่ ม
๗๕.๐๐– ๘๙.๙๙ ๔ ดมี าก
๖๐.๐๐ – ๗๔.๙๙ ๓ ดี
๕๐.๐๐ – ๕๙.๙๙ ๒ พอใช
๐.๐๐ – ๔๙.๙๙ ๑ ปรบั ปรงุ

วิธีคํานวณหาคาคะแนนรายตัวบงชี้
คาคะแนนที่ได X คานํ้าหนักคะแนนรายตัวบงชี้
คะแนนเต็ม (การใหระดับคุณภาพ)

๕๐

ภาคผนวก

โครงการท่ีสนับสนุนเพ่ือการบูรณาการการดําเนินงานพัฒนาโรงเรียน
ส่ิงแวดลอมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ย่ังยืน (OBEC EESD School)

คําอธิบายตัวชี้วดั

ตัวอยา ง : ตัวช้วี ดั ท่ี 1.2(3) หมายถึง พันธกจิ ที่ 1 มติ ิท่ี 2 ตวั ชีว้ ดั ที่ 3

พนั ธกจิ ที่ 1 : นโยบายสง่ิ แวดลอ มศึกษาและโครงสรา งการบรหิ ารจดั การ(4 มติ ิ 16 ตวั ช้ีวดั )
ตวั ชวี้ ดั ท่ี 1 :1(1) โรงเรียนมีกําหนดวสิ ัยทศั น หรือ อตั ลกั ษณโ รงเรยี น หรอื นโยบาย หรอื

เปา หมาย ทใ่ี หความสําคัญกับงานดานสง่ิ แวดลอมศึกษา ไวอ ยา งชดั เจน เปน ลายลักษณอกั ษร
ตัวชว้ี ัดที่ 1 :1(2) ครู บุคลากร นกั เรียน ชมุ ชน มสี ว นรวมในการกําหนดนโยบาย โดยเปน การ

มีสวนรว มตัง้ แตขั้นตอน การคดิ การวางแผน การกาํ หนดนโยบายฯ และการกําหนดกิจกรรม/โครงการ/
โครงงานดา นสงิ่ แวดลอมศกึ ษา

ตัวชี้วดั ที่ 1 :1(3) มีการสอื่ สาร (แสดง) นโยบายใหทุกคนในโรงเรียน (ทั้งครู บุคลากร นักเรยี น
และชมุ ชน) ไดร บั ร-ู รบั ทราบและเขา ใจอยา งทวั่ ถงึ และทกุ คนรบั รวู า โรงเรยี นของตนเปน โรงเรยี นอโี คสคลู

ตัวชว้ี ัดที่ 1 :2(1) มกี ารส่อื สาร (แสดง) ผังโครงสรา งการบรหิ ารจดั การดานสงิ่ แวดลอมศกึ ษา
ของโรงเรียนไวอ ยางชดั เจน เปนลายลักษณอ กั ษร

ตวั ชว้ี ัด 1.2(2) โครงสรา งการบริหารจดั การดานสิง่ แวดลอ มศึกษาของโรงเรียน มกี ารกําหนด
คณะทาํ งานหรือบุคลากรท่ีรบั ผิดชอบไวอ ยา งเหมาะสม ชดั เจน เปน ลายลักษณอ ักษร

ตัวชี้วัด 1.2(3) โครงสรา งการบรหิ ารดานจดั การสง่ิ แวดลอ มศกึ ษาของโรงเรยี น มีการกาํ หนด
บทบาทและหนา ทขี่ องคณะทํางานหรอื บคุ ลากรไวอ ยา งเหมาะสม ชดั เจน เปนลายลกั ษณอักษร

ตวั ชวี้ ดั 1.2(4) ในการกาํ หนดโครงสรา งการบรหิ ารจดั การดา นสงิ่ แวดลอ มศกึ ษา ไดเ ปด โอกาส
ให ทง้ั ครู บคุ ลากร นกั เรียน และชมุ ชน เขามามสี วนรว มอยา งเตม็ ท่ี

ตวั ชี้วดั 1.3(1) โรงเรยี นมแี ผนปฏบิ ัตกิ ารประจําป และ ในแผนปฏิบัตกิ ารฯ กาํ หนดกจิ กรรม/
โครงการ/โครงงานดานสงิ่ แวดลอมศกึ ษาไวอยา งชดั เจน เปนลายลกั ษณอกั ษร

๕๑

ตัวช้ีวัด 1.3(2) พันธกิจท่ี 2 พัฒนากระบวนการเรียนรูดานสิ่งแวดลอมศึกษา หมายถึง การ
ดาํ เนนิ การหรอื ใชว ธิ กี ารตา งๆ ทชี่ ว ยใหผ เู รยี นเกดิ การเรยี นรเู กยี่ วกบั สงิ่ แวดลอ มในสง่ิ แวดลอ ม และ เพอ่ื
ส่ิงแวดลอม การจัดกระบวนการเรียนรูที่เก่ียวของโดยตรงกับหลักสูตรการเรียนการสอนและกิจกรรม
พฒั นาผูเ รยี น โดยใชขบวนการสงิ่ แวดลอ มศกึ ษาในการพฒั นาผเู รียนเกดิ ความตระหนัก ความรู ทักษะ
เจตคติ และการมีสวนรวมลงมือปฏิบัติเพ่ือส่ิงแวดลอมที่ดีขึ้น ซ่ึงสามารถทําไดหลายรูปแบบ เชน การ
บูรณาการแบบสหวิทยาการ การบูรณาการแบบคูขนาน การจัดเปนรายวิชาเพิ่มเติม การจัดกิจกรรม
พัฒนาผเู รียน เปนตน ทั้งน้ี ไมว าจะเปน การจัดขบวนการเรยี นในรปู แบบใด จะตองเปดโอกาสใหผเู รยี น
ไดเรียนรูผานประสบการณจริงในทองถิ่น/ชุมชน ใชกิจกรรมการเรียนรูที่หลากหลาย ตองมีการลงมือ
ปฏบิ ตั แิ ละเรียนรูถงึ ผลทเ่ี กดิ ขน้ึ จากการปฏบิ ตั ดิ ว ย

นอกจากนี้ในพันธกิจที่ 2 ยังครอบคลุมถึงการสงเสริมการพัฒนาครูในรูปแบบที่หลากหลาย
การพัฒนาทักษะตางๆ ท่ีจําเปนตอการพัฒนาหลักสูตรการจัดขบวนการเรียนรู ตลอดจนทักษะใน
การพัฒนาแหลง เรยี นรูท้งั ในและนอกโรงเรยี น

ตวั ชว้ี ดั ท่ี 1.3(3) พนั ธกจิ ท3่ี การจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ มในโรงเรยี น หมายถงึ
การจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ มในโรงเรยี น ใหเ ออื้ ตอ การเรยี นและฝก ฝนการปรบั เปลย่ี น
พฤตกิ รรมในชวี ติ ประจาํ วนั อยา งตอ เนอ่ื ง เชน การจดั การขยะ การจดั การนาํ้ การใชพ ลงั งาน การบรโิ ภค
การใชว สั ดอุ ปุ กรณท เี่ ปน มติ รกบั สงิ่ แวดลอ ม การจดั การสภาพแวดลอ ม และการอนรุ กั ษค วามหลากหลาย
ทางชวี ภาพในโรงเรยี น เปนตน

ซงึ่ พันธกิจที่ 3 น้ี เปน เสมือนการเรียนรู ทางตรง ของทุกฝา ยในโรงเรยี น และเปนตวั อยางที่ดี
แกชมุ ชน โดยเฉพาะอยางยง่ิ เม่อื นักเรยี นไดมสี วนรวมในการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอม
ในโรงเรยี นดว ย

ตัวชี้วัดท่ี1.3(4) พันธกิจท่ี 4 การเสริมสรางการมีสวนรวมและเครือขายส่ิงแวดลอมศึกษา
หมายถงึ การสว นรว มทัง้ ภายในโรงเรียน และ ระหวา งโรงเรียนกบั ชมุ ชน (รวมถึงหนวยงาน องคก ร และ
กลมุ ตา งๆ ) ซงึ่ มีสว นสําคัญในการสนับสนุนการดําเนนิ งานโรงเรยี นอโี คสคลู ใหบ รรลุผลเปาหมาย ทัง้ น้ี
ความสัมพันธที่เก้ือกูลกัน และ การแลกเปล่ียนเรียนรูกันอยางตอเน่ืองจะพัฒนาสูการเปนเครือขาย
สง่ิ แวดลอ มศกึ ษาทเี่ ขมแข็งตอไป

ตัวชี้วัดที่ 1.3(5) ผูบริหารมีการจัดสรรทรัพยากร (งบประมาณ บุคลากร วัสดุ-อุปกรณ)
อยา งเหมาะสม รวมถึงการระดมทรัพยากรเพือ่ สนบั สนนุ การดาํ เนินงานโรงเรียนอโี คสคูล

ตวั ชว้ี ดั ที่ 1.3(6) ครู บคุ ลากร นกั เรยี น และชมุ ชน มสี ว นรว มในการดาํ เนนิ กจิ กรรม/โครงการ /
โครงงานดานสิ่งแวดลอมศึกษา ตลอดจนมีสวนรวมในการติดตาม-ประเมินผล-พัฒนางาน รวมท้ังรวม

๕๒

รับผลทเ่ี กิดขนึ้ จากการดาํ เนินกิจกรรม/โครงการ/โครงงาน

ตัวชี้วัดที่ 1.3 (7) มีสรุปผลงาน หรือรายงานผลการดําเนินงานท่ีเปนรูปธรรมชัดเจน และ
สอดคลอ งกับแผนปฏิบตั กิ ารประจาํ ป

ตัวชี้วัดที่ 1.4(1) โรงเรียนมีการวางระบบการกํากับดูแล และนิเทศติดตามการดําเนินงาน
โรงเรียน อีโคสคูล ประกอบดว ย แผนและปฏทิ นิ การนเิ ทศตดิ ตาม การกําหนดผทู ําหนา ท่กี ํากบั ดูแลและ
นิเทศติดตาม การเกบ็ ขอ มลู และรายงานผลการดาํ เนนิ งานโรงเรียนอีโคสคูล (ตาม 4 พันธกิจ)

ตวั ชว้ี ดั ท1่ี .4 (2) โรงเรยี นมกี ารวเิ คราะหแ ละนาํ ผลนเิ ทศตดิ ตาม ไปใชใ นการพฒั นางานโรงเรยี นอโี คสคลู

พนั ธกจิ ท2่ี การพฒั นาขบวนการเรยี นรดู านส่งิ แวดลอมศึกษา (4 มติ ิ 12 ตัวชว้ี ัด)

ตวั ชว้ี ดั ที่ 2.1 (1) จาํ นวนครทู ม่ี กี ารพฒั นาตวั เอง ในดา นการจดั ขบวนการเรยี นรทู หี่ ลากหลาย
เพอ่ื ใหผ ูเรียนบรรลวุ ัตถปุ ระสงคของสิ่งแวดลอมศกึ ษา ท้งั 5 ขอ ซง่ึ ไดแ ก

1 ความตระหนกั รับรแู ละไวตอปญหาของสิง่ แวดลอ ม ตระหนกั ถงึ ปญหาผลกระทบ
2. ความรู ความเขาใจ มคี วามรคู วามเขา ใจตอ ส่งิ แวดลอ มทางธรรมชาติ สงั คม

วัฒนธรรม เศรษฐกจิ และการเมอื ง
3. ทกั ษะ มีทักษะตางๆทีจ่ าํ เปน ตอการคาดการณ ปองกัน แกป ญหา

การสอ่ื ความหมาย การตัดสนิ ใจ ฯลฯ
4. เจตคติ มีความหวงใย รถู งึ บทบาทของตน และมีแรงบนั ดาลใจท่ลี งมอื กระทํา
5. การมีสวนรว ม มคี วามรบั ผดิ ชอบลงมือปฏบิ ัตเิ พอ่ื ส่ิงแวดลอ มท่ีดีขึ้น

ตวั ชวี้ ดั ที่ 2.1(2) ครมู กี ารแลกเปลย่ี นเรยี นรู และแบง ปน ประสบการณใ นการจดั ขบวนการเรยี น
รสู งิ่ แวดลอมศึกษาระหวา งเพ่อื นครูดว ยกัน

ตวั ชว้ี ดั ที่ 2.2(1) โรงเรยี นใหค วามสาํ คญั กบั การจดั ทาํ หลกั สตู รการเรยี นการสอนทใ่ี ชข บวนการ
สงิ่ แวดลอ มศกึ ษา โดยอาจดาํ เนนิ การในรปู แบบใดรปู แบบหนงึ่ ไมว า จะเปน รายวชิ าเพม่ิ เตมิ หรอื บรู ณา
การแบบสหวิทยาการ/คขู นานในรายวิชาพน้ื ฐาน หรือกิจกรรมพัฒนาผูเรยี น

ท้ังน้ี หลักสูตรดังกลาวจะตองมีองคประกอบครบถวน ไดแก แนวคิด โครงสรางเวลาเรียน
คาํ อธิบายรายวชิ า หนว ยการเรียนรู แผนการจดั การเรียนรู และ เกณฑก ารประเมนิ

ตวั ชีว้ ดั ที่ 2.2(2) หลักสตู รการเรยี นการสอนทใี่ ชกระบวนการส่ิงแวดลอ มศกึ ษา จะตองมุง เนน
เพ่อื ใหผเู รยี นบรรลวุ ตั ถุประสงคข องสิง่ แวดลอ มศึกษา ท้ัง 5 ขอ ไดแ ก

๕๓

1 ความตระหนัก รับรแู ละไวตอ ปญหาของสงิ่ แวดลอ ม ตระหนกั ถงึ ปญหาผลกระทบ
2. ความรู ความเขา ใจ มีความรคู วามเขาใจเกย่ี วกับสิ่งแวดลอ มทางธรรมชาติ สังคม

วัฒนธรรม เศรษฐกจิ และการเมอื ง
3. ทักษะ มที ักษะตา งๆทจี่ าํ เปนตอ การคาดการณ ปองกนั แกป ญหา

การส่อื ความหมาย การตดั สนิ ใจ ฯลฯ
4. เจตคติ มีความหว งใย รูถ งึ บทบาทของตน และมีแรงบนั ดาลใจท่จี ะลงมอื
5. การมีสวนรวม มีความรบั ผิดชอบลงมือปฏบิ ัตเิ พ่อื สิ่งแวดลอ มทดี่ ขี ึน้

ตัวช้ีวัดท่ี 2.2(3) หลักสูตรการเรียนการสอนที่ใชกระบวนการเรียนรูสิ่งแวดลอมศึกษา มีการ
ประเมินผลใชหลักสูตร ปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรฯใหมีความสอดคลองกับผูเรียนและเหมาะสมกับ
บริบท/สถานการณส ่งิ แวดลอ มของทอ งถิ่นอยา งสม่าํ เสมอ

ตัวชี้วัดท่ี 2.3.(1) ครูจัดขบวนการเรียนรูโดยยึดหลักการผูเรียนเปนสําคัญ (Child Centre)
เปดโอกาสใหผูเรียนไดเรียนรูในสิ่งที่เขาสนใจหรือตองการจะเรียนรู โดยครูทําหนาท่ีกระตุนใหผูเรียน
หาวธิ กี ารเรยี นรดู ว ยตนเอง สง เสรมิ ใหเ กดิ ความคดิ สรา งกจิ กรรมใหผ เู รยี นไดเ รยี นรไู ปตามความตอ งการ
ของเขา สนบั สนนุ ขอมลู อุปกรณและพนื้ ทีก่ ารเรยี นรทู เ่ี หมาะสม

ตัวช้ีวัดท่ี 2.3.(2) ครูจัดกระบวนการเรียนรู “เก่ียวกับ” สิ่งแวดลอม (Learning ABOUT
Environment) เพอ่ื สง เสรมิ ใหผ เู รยี นเกดิ ความรู ความเขา ใจ ในเรอื่ งทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ ม
ในชุมชน

ตวั ชวี้ ัดท่ี 2.3.(3) ครจู ดั กระบวนการเรยี นรู “ใน” สงิ่ แวดลอม (Learning IN Environment)
เพื่อสงเสริมใหผูเรียนไดลงไปสํารวจการเรียนรูจากประสบการณตรง หรือ เรียนรูจาก “ของจริง”
ในบรเิ วณโรงเรียน/ชุมชน/ทองถน่ิ

ตวั ชว้ี ดั ที่ 2.3.(4) ครจู ดั กระบวนการเรยี นรู “เพอ่ื ”สงิ่ แวดลอ ม (Learning FOR Environment)
เพอื่ สง เสรมิ ใหผ เู รยี นนาํ สง่ิ ทเี่ ขาไดส าํ รวจหรอื คน พบ มาคดิ วเิ คราะห หาแนวทางในการปอ งกนั แกไ ขปญ หา
ไดอยา งเหมาะสม ตลอดจนลงมือปฏบิ ัตเิ พือ่ ปอ งกนั แกไขปญหาท่ีเกดิ ขน้ึ

ส่ิงสําคัญ คือ ครูจะตองเช่ือมโยงใหผูเรียนเห็นความสําคัญของทรัพยากรธรรมชาติและ
ส่ิงแวดลอมในทองถ่ิน ท้งั ในมมุ มองดานระบบนเิ วศ ดานเศรษฐกิจ และ ดานสังคม วถิ ีชีวิต ความเปน
อยขู องคนในชุมชน

ตัวช้ีวัดที่ 2.4(1) มีแหลงเรียนรูในโรงเรียน (หรือในชุมชน) ท่ีเอื้อตอการจัดกระบวนการ
เรยี นรสู ง่ิ แวดลอ มศกึ ษา

๕๔

ตวั ช้ีวัดที่ 2.4(2) มกี ารใชแหลงเรยี นรใู นโรงเรียน (หรอื ในชุมชน) ที่เอือ้ ตอ การจดั กระบวนการ
เรียนรูส่ิงแวดลอ มศกึ ษา เพอ่ื เปด โอกาสใหใ หผูเรยี นไดเ รยี นรูจากประสบการณตรง

ตวั ชีว้ ดั ที่ 2.4(3) แหลง เรียนรใู นโรงเรยี น (หรอื ในชมุ ชน) เกดิ ข้ึนจากความรวมมอื รว มคดิ และ
รวมแรงรวมใจ ระหวางชุมชนกับโรงเรยี น

พนั ธกจิ ท่ี3 : การจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอมในโรงเรียน (3มิติ 11 ตวั ชว้ี ัด)

ตวั ชว้ี ดั ที่ 3.1 (1) โรงเรยี นมกี ารดาํ เนนิ งานดา นการจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ ม
ภายในโรงเรยี น อยา งนอ ย 3 ดา น อาทิ ดา นการจดั การขยะ การจดั การทรพั ยากรนาํ้ การอนรุ กั ษพ ลงั งาน
การอนุรักษความหลากหลายทางชีวภาพ การจัดการสารเคมี การจัดการพ้ืนท่ีสีเขียว การสงเสริมการ
ท่ีเปนมิตรกับสิ่งแวดลอมการจัดซื้อ/ใชวัสดุ อุปกรณท่ีเปนมิตรกับส่ิงแวดลอม และดานอื่นๆ เปนตน
ซึ่งการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมในแตละดาน อาจประกอบดวยกิจกรรมตางๆ ท่ี
หลากหลาย (ตัวอยางเชน ดานการจัดการขยะ กิจกรรมที่โรงเรียนดําเนินงานประกอบดวย
การประชาสัมพันธ/รณรงคล ดขยะในรปู แบบตางๆ โครงการปุยหมกั จากเศษใบไม ธนาคารขยะรไี ซเคลิ
ขยะแลกเคร่อื งเขยี น หอ งเรียนปลอดถังขยะ ชมรมตาวิเศษ เปนตน )

ตัวช้ีวัดท่ี 3.1(2) โรงเรียนมีการเก็บและการรวบรวมขอมูลสถิติท้ังกอนและหลังการดําเนิน
กิจกรรมตางๆ เพื่อใชประโยชนในการประเมินความสําเร็จในการดําเนินกิจกรรม (เชน ปริมาณขยะ/
ปริมาณนํ้า/คาไฟฟา/ปริมาณกลองโฟมและถุงพลาสติกที่ลดลง จํานวนสิ่งมีชีวิตท่ีพบในสวนปาของ
โรงเรยี น บัญชีการสงั่ ซอื้ วัสดทุ เ่ี ปน มิตรกบั สง่ิ แวดลอม จาํ นวนนักเรียนที่รวมทํากิจกรรม เปน ตน)

ตวั ชวี้ ดั ท่ี 3.1(3) ครู บคุ ลากร และ นกั เรยี นมสี ว นรว มในกจิ กรรมการจดั การทรพั ยากรธรรมชาติ
และสิง่ แวดลอมของโรงเรยี น (พิจารณาจากเปอรเซ็นตข องคนทเ่ี ขา รวมกจิ กรรม)

ตวั ชว้ี ดั ที่ 3.1(4) ครู บคุ ลากร และนกั เรยี นมสี ว นรว มในกจิ กรรมการจดั การทรพั ยากรธรรมชาติ
และสง่ิ แวดลอมของโรงเรียน ในทกุ ๆ ขน้ั ตอน ตั้งแตร วมคิด รว มวางแผน รว มปฏบิ ตั ิ รว มประเมินผล
รว มรบั ผล (พิจารณาระดับการมสี ว นรวมในกจิ กรรม)

ตัวช้ีวัดที่3.1(5) การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอมในแตละดาน มีการดําเนิน
กิจกรรมอยางตอ เนอ่ื งและสม่ําเสมอ อยา งนอ ยดานละ 1 กจิ กรรม (หรือ 1 ครง้ั ) ตอ ปก ารศึกษา

ตัวชี้วัดที่ 3.1(6) มีการสื่อสาร (รณรงค/ประชาสัมพันธ) ใหทุกคนในโรงเรียนรับทราบ รับรู
และเขามามีสวนรวมในกิจกรรมการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอมของโรงเรียน (พิจารณา
จากเปอรเ ซ็นตของคนที่เขารว มกิจกรรม)

๕๕

ตวั ชวี้ ดั ที่ 3.2 (1) สภาพแวดลอ มของโรงเรยี น สามารถสอื่ หรอื สะทอ นใหเ หน็ ไดว า โรงเรยี นมกี าร
จดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ มเปน อยา งดี (มองเหน็ เปน รปู ธรรม) ตวั อยา ง ตวั อาคารออกแบบ
ใหโ ลง โปรง ประหยดั พลงั งาน รา นคา ขายขนม/สนิ คา ทด่ี ตี อ สขุ ภาพและไมใ ชถ งุ พลาสตกิ รวั้ โรงเรยี นและ
โรงเรียนบริเวณปลูกพืชทองถิ่น/พืชสมุนไพร/ผักปลอดสารพิษ มีปายเชิญชวน/รณรงคดานสิ่งแวดลอม
มถี งั ขยะแยกประเภท มกี ารทาํ ปยุ หมกั จากเศษใบไม มที จี่ อดจกั รยานเปน ตน (สามารถดตู วั อยา งเพมิ่ เตมิ
ไดจ ากโปสเตอรโ ครงการโรงเรียนอโี คสคูล

ตัวช้ีวัดท่ี 3.1(1) บุคลิกลักษณะของครูและบุคลากร แสดงใหเห็นถึงความภาคภูมิใจในการ
ดาํ เนนิ กจิ กรรมหรือการเขา รว มกจิ กรรมดานสิง่ แวดลอมของโรงเรยี น

ตัวช้ีวัดท่ี 3.2(2) บุคลิกลักษณะของนักเรียน แสดงใหเห็นถึงความภาคภูมิใจในการดําเนิน
กิจกรรมหรือเขา รวมกจิ กรรมดานสงิ่ แวดลอ มของโรงเรียน

ตัวช้วี ัดท่ี 3.3(3) สภาพแวดลอ มและพฤตกิ รรมของครูและบคุ ลากร บงบอกหรอื แสดงออกให
เหน็ ถึงความรับผดิ ชอบทีม่ ีตอ ส่ิงแวดลอม

ตัวช้ีวัดที่ 3.3(4) สภาพแวดลอมและพฤติกรรมของนักเรียน บงบอกหรือแสดงออกใหเห็น
ถงึ ความรับผิดชอบทมี่ ีตอส่งิ แวดลอ ม

พนั ธกจิ ท่ี 4: การมีสวนรวมละเครือขายส่ิงแวดลอ ม (2 มติ ิ 4 ตัวชี้วดั )
ตวั ชว้ี ดั ท่ี 4.1(1) ความรว มมอื ของผปู กครอง ในการเขา รว มกจิ กรรมตา งๆดา นสง่ิ แวดลอ มของ

โรงเรียนอยา งสมา่ํ เสมอ
ตัวชี้วดั ที่ 4 2(1) ผูปกครองใหการสนบั สนุนการดาํ เนินงานของโรงเรยี น เพือ่ ใหบ รรลุพนั ธกจิ

ทง้ั 4 ดานของโรงเรยี นอีโคสคูล
ตวั ช้วี ดั ที่ 4.2(2) ชมุ ชนใหก ารสนับสนุนการดาํ เนินงานของโรงเรยี น เพ่อื ใหบรรลพุ ันธกจิ ทงั้

4 ดา นของโรงเรียนอีโคสคลู
ท้ังน้ี รปู แบบการสนับสนุนอาจเปนในดานงบประมาณหรือ แรงงาน หรอื แรงงานหรอื บุคลากร

หรอื วัสดุ-อปุ กรณ ตลอดจนความรวมมือตา งๆ

๕๖

เกณฑการพิจารณาตดั สินโครงการประกวดโรงเรยี นปลอดขยะ

กรมสงเสริมคณุ ภาพส่ิงแวดลอม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ ม

เกณฑการพจิ ารณาตัดสินโครงการประกวดโรงเรยี นปลอดขยะ
(กรมสงเสรมิ คณุ ภาพส่ิงแวดลอ ม)

กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ ม

สวนท่ี ๑ นโยบาย การสนับสนนุ และแผนการดาํ เนนิ งาน ๑๐ คะแนน
สวนท่ี ๒ การสง เสรมิ ความรคู วามเขา ใจและการสรา งวนิ ยั ในการจดั การขยะมลู ฝอย ๒๐ คะแนน
สว นที่ ๓ กระบวนการปลกู ฝง และสง เสรมิ การมสี ว นรว มในการจดั การขยะมลู ฝอย ๒๐ คะแนน
สว นที่ ๔ การดําเนนิ กิจกรรมโรงเรียนปลอดขยะ โดยใชหลัก 3Rs ๕๐ คะแนน
สว นท่ี ๕ การประยุกตใ ชห ลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง การสง เสรมิ ๑๐ คะแนน

คณุ ภาพสิ่งแวดลอ ม และการจดั การทรัพยากรธรรมชาติ ๓๐ คะแนน
และสง่ิ แวดลอ มภายในโรงเรียน ๑๔๐ คะแนน
สว นท่ี ๖ ผลสาํ เร็จและความยง่ั ยนื ของโรงเรยี นปลอดขยะ

รวม

เกณฑก ารตัดสนิ ประเดน็ พจิ ารณาใหค ะแนน

๑. นโยบาย การสนบั สนุน และแผนการดําเนนิ งาน (๑๐ คะแนน)

๑.๑ นโยบายและการส่อื สารนโยบาย ๑. กําหนดนโยบายหรือวสิ ยั ทศั นท่ีรวมหารือกบั ผมู สี วนไดส วนเสีย ไดแก
ของผบู ริหารภายในโรงเรยี น กรรมการสถานศึกษา ผูปกครอง ชุมชน กรรมการนักเรียนและหรอื
(๓ คะแนน) หนวยงานที่เกยี่ วขอ ง เชน สํานกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษา องคก รปกครอง
สว นทองถน่ิ เปนตน
๒. ผบู รหิ ารมกี ารสอื่ สารนโยบายหรอื วสิ ยั ทศั นไ ปยงั ผเูรยี น และบคุ ลากรทง้ั ใน
๓. กําหนดโครงสรา งการบรหิ ารจดั การโรงเรียนปลอดขยะผูรบั ผดิ ชอบ
โครงการ และบทบาทหนา ทโ่ี ดยใชรูปแบบการบรหิ ารจัดการแบบ
มสี ว นรว ม

๕๗

เกณฑก ารตดั สนิ ประเดน็ พจิ ารณาใหคะแนน

๑.๒ การสนับสนุนของผูบรหิ ารโรงเรียน ๑. มกี ารสนับสนนุ ดานตางๆ อยา งเปนรูปธรรม
(๓ คะแนน) ๒. มีการประสานกับหนวยงานหรือบคุ ลากรท่เี กย่ี วขอ ง เพ่อื การ
สนบั สนุนโครงการจนประสบผลสาํ เร็จ
๓. มกี ารตดิ ตามกํากบั ดแู ลการดําเนินงานใหเ ปน ไปตามนโยบายท่ี
กําหนดไวและความคืบหนา ของการดาํ เนนิ งานโรงเรยี นปลอดขยะ

๑.๓ แผนและวิธกี ารดําเนนิ งานของ ๑. มกี ารจดั ทาํ แผนการดาํ เนนิ งานเปน ลายลกั ษณอ กั ษร ซงึ่ ประกอบดว ย
โรงเรียนปลอดขยะ รวมท้งั แผนการ - แผนงานหรอื โครงการที่ดาํ เนินการ
สรา งวินัยและจติ สาํ นกึ ใหกบั ผเู รียนและ - แผนการสรา งวนิ ยั และจติ สาํ นกึ ใหก บั ผเู รยี นและบคุ ลากรในโรงเรยี น
บุคลากรในโรงเรยี น (๔ คะแนน) ๒. แผนงาน/โครงการ/กจิ กรรมดงั กลา ว ควรมกี ารระบุ
- ขั้นตอนและกรอบเวลา
- งบประมาณที่ตอ งใช
- ผรู บั ผดิ ชอบและ/หรอื คณะทาํ งาน
- เปาหมายท่ชี ัดเจน
- ตวั ช้ีวัด

๒. การสง เสรมิ ความรูความเขาใจและการสรางวินัยในการจัดการขยะมลู ฝอย (๒๐ คะแนน)

๒.๑ กระบวนการสง เสริมและเผยแพร ๑. มีการเชญิ วิทยากรจากภายนอกมาใหความรแู กครูและผูเรยี น
ความรคู วามเขาใจในและนอกโรงเรียน ๒. มีการใหค วามรูทางเสียงตามสาย หรือจอมอนเิ ตอรภายในโรงเรยี น
(๔ คะแนน) ๓. มีการใหความรูห นาเสาธง หรอื ในหองเรียน
๔. มีการจดั ทาํ ปายนเิ ทศ โปสเตอร แผนพบั หรอื ส่ิงพมิ พอ นื่ ๆ
มีการจัดนทิ รรศการท่เี กี่ยวขอ งกบั การจัดการขยะมูลฝอยและ
ผลกระทบตา งๆ ภายในโรงเรยี น

๒.๒ การพัฒนาครู/บุคลากรเพอ่ื นาํ ไปสู ๑. มวี ิธีการพัฒนาครูและบคุ ลากร ใหมคี วามรูความเขา ใจในการดําเนนิ
กระบวนการสงเสรมิ และสนับสนุนการ งานโรงเรียนปลอดขยะตามนโยบายของผูบริหาร ไดแก
ดาํ เนนิ งานโรงเรียนปลอดขยะ - การอบรมช้ีแจง หรอื
(๓ คะแนน) - การศกึ ษาดงู าน
๒. บุคลากรและครูทไี่ ดร ับการพัฒนาไดแ กบุคคลดงั ตอ ไปน้ี
- ผูบ รหิ าร
- ครผู ูส อน
- นักการภารโรง
- ผปู ระกอบการคาในโรงเรียน
๓. มีการแลกเปลยี่ นเรยี นรรู ะหวางกัน เพื่อการปรับปรงุ แกไ ขและ
การพฒั นาท่ียั่งยนื ของโรงเรยี น

๕๘

เกณฑก ารตัดสิน ประเดน็ พิจารณาใหคะแนน

๒.๓ กระบวนการสง เสรมิ การสรา งวนิ ยั ๑. มีการจดั กระบวนการการเรยี นรเู ก่ียวกบั วินยั และความรบั ผดิ ชอบตอ
ในการจัดการขยะมูลฝอยใหแกผเู รียน ตนเองและตอสว นรวม
และบุคลากรในโรงเรียน (๕ คะแนน) ๒. มกี ารกําหนดกฎระเบียบหรือขอตกลงหรอื เง่ือนไขเก่ียวกับการจัดการ
ขยะมูลฝอยในโรงเรยี น
๓. มกี ารกําหนดบทบาทความรบั ผิดชอบของผูเกี่ยวของตอ การจัดการ
ขยะมูลฝอยในโรงเรียน
๔. มกี ารจัดกิจกรรม เพื่อสง เสรมิ การสรางวินัยการจัดการขยะมลู ฝอย
ภายในโรงเรยี น มกี ารนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลเพอื่ ใหค าํ แนะนํา
ชวยเหลอื การดาํ เนินงานเพื่อเสรมิ สรางการมีวินัยตอตนเองและ
สว นรวม

๒.๔ การบรู ณาการหลักสตู รการเรียน ๑. โรงเรียนมีการสอดแทรกความรเู ร่อื งการจัดการขยะมูลฝอยไวในสาระ
การสอนและความเหมาะสมขององค การเรียนรูอยา งเหมาะสมและเกดิ ประโยชนแกผเู รียน
ความรู (๕ คะแนน) อยางแทจรงิ
๒. โรงเรียนมีการจดั ทําหลกั สตู รการจดั การขยะมูลฝอยภายในโรงเรียน
ปลอดขยะ หรอื หลักสตู รเพ่มิ เตมิ ทเ่ี กี่ยวขอ ง
๓. การประเมนิ ผลการเรียนรูข องผูเ รียนภายหลังจากการบรู ณาการ
เขา กบั กลุม สาระการเรยี นร/ู หลักสูตรเพ่ิมเตมิ
๔. ความรเู รือ่ งขยะมูลฝอยมคี วามเหมาะสมกบั ผูเรียนในแตละชวงช้นั
อยางแทจรงิ โรงเรยี นมีการมอบหมายครผู ูร ับผิดชอบในการสอน
อยา งชดั เจน

๒.๕ จดุ เรยี นรหู รอื แหลงเรยี นรูใน ๑. มีจุดหรือฐานการเรียนรใู นกิจกรรมโรงเรยี นปลอดขยะ
โรงเรียน (๓ คะแนน) ที่มปี ระสทิ ธิภาพ
๒. มอี งคค วามรทู เี่ หมาะสมและสอดคลอ งกบั จดุ เรยี นรหู รอื แหลง เรยี นรู
๓. มีศกั ยภาพของผูเ รียนในการนําเสนอ/ถา ยทอด
- เครอ่ื งมือ/แนวทาง/วิธกี ารนาํ เสนอ
- กระบวนการถา ยทอด
- ศักยภาพของผนู าํ เสนอ
การประยุกตใชภ ูมิปญ ญา ขนบธรรมเนยี มประเพณี วฒั นธรรมทอ งถน่ิ
ในการนําเสนอ

๓. กระบวนการปลูกฝง และสง เสริมการมสี ว นรวมในการจัดการขยะมูลฝอย (๒๐ คะแนน)

๓.๑ การปลกู ฝง ความรูความเขา ใจ ๑. มหี นวยการเรียนรเู รือ่ งการมสี วนรว มในการจดั การขยะมลู ฝอยหรือมี
ในกระบวนการการมสี วนรว มใหกับ การเชญิ วทิ ยากรมาใหค วามรูในเร่ืองดังกลา ว
นกั เรียนแลบุคลากรภายในโรงเรยี น ๒. มกี ารจัดกิจกรรมสง เสริมการมีสว นรว ม
(๖ คะแนน) มกี ารสรา งแรงจงู ใจเพือ่ สงเสรมิ การมีสว นรว ม

๕๙

เกณฑการตัดสิน ประเดน็ พิจารณาใหค ะแนน

๓.๒ การมีสว นรว มของนักเรยี นและ ๑. จํานวนนกั เรยี น บุคลากร และกลุม เปาหมายทเ่ี ขารวมกจิ กรรม
บุคลากรภายในโรงเรยี น เพ่อื ดาํ เนินงาน ๒. ระดบั การมสี วนรว มของนักเรยี น บุคลากร และกลมุ เปาหมาย
โรงเรยี นปลอดขยะ (๖ คะแนน) ในการเขา รวมกิจกรรม
๓. ผเู ขารวมมีการทํากจิ กรรมรวมกนั อยา งสมา่ํ เสมอ
มกี ารสรางกลุม หรือมีการสงเสริมใหมกี ารสบื ทอดการดําเนินงาน
โรงเรียนปลอดขยะ

๓.๓ การมีสวนรว มของบคุ ลากรและ ๑. มีบุคลากรและภาคสว นตา งๆ ที่เขารวมหรอื สนบั สนุนการดําเนิน
ภาคสวนตางๆ ภายนอกโรงเรียน กจิ กรรม เชน
เพอ่ื ดําเนนิ งานโรงเรยี นปลอดขยะ - คณะกรรมการสถานศึกษา
(๖ คะแนน) - ผปู กครองหรอื แกนนาํ ชมุ ชน
- หนวยงานตางๆ
- บุคลากรภายนอกทีเ่ ขา มาใชประโยชนพ ืน้ ทีห่ รอื ดาํ เนนิ กจิ กรรมใน
โรงเรียน
๒. มกี ารรว มคิด รว มวางแผน หรอื รวมสนับสนุนกจิ กรรมกบั โรงเรยี น มี
การเขา รวมทาํ กจิ กรรมกบั โรงเรยี นอยางสมํา่ เสมอ

๓.๔ การประเมินผลการมีสวนรวมของ ๑. มีการประชมุ หารอื ระหวา งผูเกีย่ วขอ งตา งๆ
นักเรยี นและผูเ ก่ยี วของตางๆ เพ่อื นาํ มแี นวทางการสง เสรมิ ปรบั ปรงุ หรือพฒั นาการมีสว นรวมในการดาํ เนิน
มาปรับปรุงและพฒั นาการดาํ เนินงาน งานโรงเรียนปลอดขยะ
โรงเรียนปลอดขยะ (๒ คะแนน)

๔. การดาํ เนินกิจกรรมโรงเรียนปลอดขยะปลอดขยะโดยใชห ลัก 3Rs (๕๐ คะแนน)

๔.๑ กิจกรรมการลด การใชซ า้ํ และคัด ๑. มีกิจกรรมการลดปรมิ าณขยะท่ชี ัดเจน
แยกนาํ กลับมาใชป ระโยชน (3Rs) ๒. มกี จิ กรรมการใชซ ้ําในโรงเรียนที่มปี ระสิทธิภาพ
(๑๐ คะแนน) ๓. มีกจิ กรรมการคัดแยกขยะมลู ฝอยและการนํากลบั มาใชประโยชน
ทช่ี ัดเจน

๔.๒ กิจกรรมการจัดการขยะอนิ ทรยี  ๑. มแี ผนการดาํ เนนิ โครงการดา นการจดั การขยะอนิ ทรยี ภ ายในโรงเรยี น
อยางมีประสทิ ธภิ าพและเกิดประโยชน ๒. มีการอบรมใหค วามรูดา นการจดั การขยะอนิ ทรยี 
แกโรงเรยี น (๑๐ คะแนน) ๓. มกี ารศกึ ษาดงู านใหค วามรดู า นการจดั การขยะอนิ ทรยี อ ยา งนอ ย ๑ ครง้ั
๔. มกี ิจกรรมการลดขยะอนิ ทรีย เชน การทานอาหารใหหมดจาน
การตกั อาหารแตพ อทาน เปนตน
๕. มกี ิจกรรมการแปรรปู หรอื การนาํ ขยะอินทรยี ไ ปใชป ระโยชนใ น
ดา นตา งๆ ทห่ี ลากหลาย เชน นําไปเล้ยี งสัตว นําไปผลิตกา ซชีวภาพ ทํา
นํา้ หมักจุลินทรยี  ทําปุยหมกั ชีวภาพเลยี้ งไสเดอื น เปน ตน

๖๐

เกณฑก ารตัดสิน ประเดน็ พจิ ารณาใหค ะแนน

๔.๓ กจิ กรรมการจัดการขยะรไี ซเคิล ๑. มแี ผนการดาํ เนนิ โครงการดา นการจดั การขยะรไี ซเคลิ ภายในโรงเรยี น
อยางมปี ระสทิ ธิภาพและเกดิ ประโยชน ๒. มกี ารอบรมใหค วามรดู า นการจัดการขยะรไี ซเคิล
แกโรงเรยี น (๑๐ คะแนน) ๓. มีการศกึ ษาดงู านใหค วามรูด า น การจดั การขยะรไี ซเคิลอยาง
นอย ๑ ครง้ั
๔. มกี ิจกรรมการลดขยะรีไซเคลิ เชน การใชภ าชนะใชซ ํา้ เปน ตน
๕. มีกจิ กรรมการดําเนินการกับขยะรไี ซเคลิ เชน ธนาคารขยะรีไซเคลิ
ผาปารไี ซเคลิ ตลาดนดั รีไซเคลิ ขยะแลกไข/ส่งิ ของ รา นศนู ยบ าท ตลาด
นดั มือสอง สิ่งประดษิ ฐท ส่ี รา งรายได เปนตน

๔.๔ กิจกรรมการจัดการขยะทั่วไปอยา ง ๑. มีการคดั แยกขยะท่วั ไปอยางชดั เจนเปนระบบ
มีประสิทธภิ าพและเกิดประโยชนแก ๒. มีกจิ กรรมการลดขยะท่วั ไป เชน การกาํ หนดมาตรการการหามนาํ
โรงเรียน (๕ คะแนน) ขนมขบเค้ียวมาจําหนา ย การหา มนําโฟมและถงุ พลาสตกิ เขา มาใน
โรงเรยี น เปน ตน
๓. มีการนาํ ไปใชป ระโยชนแ ละ/หรอื การรวบรวมสงมอบไปกําจดั
เชน การทําสิง่ ประดษิ ฐ การเพาะตนกลา เปนตน

๔.๕ กจิ กรรมการจัดการขยะอนั ตราย ๑. มกี ารใหค วามรเู กยี่ วกบั อนั ตรายของขยะอนั ตราย วธิ กี ารจดั เกบ็
อยางมปี ระสทิ ธภิ าพและไมก อใหเกิด ทถี่ กู ตอง
อันตรายแกผูเ รียนและบคุ ลากรของ ๒. มีกจิ กรรมการลดขยะอนั ตรายท่ชี ัดเจน เชน การปรบั เปลย่ี นการใช
โรงเรยี น (๕ คะแนน) อุปกรณไฟฟาทม่ี อี ายุการใชงานนานขน้ึ เปนตน
มีการคัดแยกขยะอนั ตรายและรวบรวมสง มอบไปกําจดั อยา งชัดเจนเปน
ระบบ

๔.๖ ระบบเอกสารและขอมลู ๑. มกี ารบนั ทกึ ขอ มลู ปรมิ าณขยะแตล ะประเภทกอ น-หลงั
การวเิ คราะห การแสดงผลขอมูล และ การดาํ เนนิ งาน
การตดิ ตามประเมินผล (๑๐ คะแนน) ๒. มีการวิเคราะหเพื่อนาํ ไปสกู ารปรบั ปรงุ แกไขการดําเนนิ งาน
๓. มกี ารตดิ ตามประเมนิ ผลกจิ กรรมตา งๆ ทไ่ี ดด ําเนนิ การไปแลว
๔. มรี ะบบฐานขอ มลู และการประมวลผลขอ มูลปริมาณขยะแตล ะ
ประเภท เชน ในรูปของ chart ตารางขอมลู ขอมูลรายเดอื น/รายป
เปน ตน
มกี ารเผยแพรแ ละแสดงผลในรปู แบบตา งๆ เชน การจัดนิทรรศการ แผน
พับ ส่ือสิง่ พมิ พ เปนตน ทัง้ ภายในและภายนอกโรงเรียน

๖๑

เกณฑก ารตัดสิน ประเดน็ พิจารณาใหคะแนน

๕. การประยุกตใชห ลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง การสงเสริมคุณภาพสงิ่ แวดลอ ม และการจดั การ
ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอมภายในโรงเรยี น (๑๐ คะแนน)

๕.๑ การจัดการขยะมลู ฝอยโดยการ ๑. ความพอประมาณ เชน ผเู รียนมีความรคู วามเขา ใจเรื่องการบริโภคท่ี
ประยุกตใชหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอประมาณ ลด ละ เลกิ การบรโิ ภคทเี่ กินพอดีเหลือเปน ขยะ เปนตน
พอเพียง (๕ คะแนน) ๒. ความมีเหตุผล เชน ผเู รยี นรจู กั การเลอื กใชแ ละซอ้ื สนิ คา ทเ่ี ปน มติ รกบั
ส่ิงแวดลอม ผลิตภัณฑท ม่ี บี รรจภุ ัณฑท ี่ยอ ยสลายได หรือมวี สั ดุ
ที่สามารถนําไปใชซ ํา้ หรอื รไี ซเคิลได เปนตน
๓. ภูมคิ ุมกนั เชน การสอนใหผ ูเรียนใชจ า ยอยา งประหยดั มกี ารบรโิ ภค
สนิ คาอปุ โภคบรโิ ภคทีเ่ ปน มิตรกับสิ่งแวดลอม เพ่ือชว ยลดปริมาณ
กาซเรือนกระจกและการประหยดั ทรพั ยากรธรรมชาติ เปนตน
๔. เงื่อนไขความรู เชน ผูเรียนมีความรูความเขาใจในเร่ืองตางๆ ที่
เก่ียวของรอบดาน จนสามารถทําใหกิจกรรมโรงเรียนปลอดขยะ
บรรลุผลสําเร็จ
๕. เง่อื นไขคุณธรรม เชน ผเู รียนไดร ับการสงเสรมิ ใหมคี วามมงุ ม่นั ในการ
ทาํ กิจกรรมโรงเรยี นปลอดขยะใหป ระสบความสําเร็จ เปน ตน

๕.๒ การสง เสริมและรักษาคุณภาพ ๑. โรงเรยี นมกี ิจกรรมอนุรกั ษทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอมภายใน
สง่ิ แวดลอ ม การจัดการทรพั ยากร โรงเรยี นปลอดขยะอยางเปนรูปธรรม
ธรรมชาติและส่งิ แวดลอ มในโรงเรียน - การประหยดั พลังงาน เชน การปด ไฟ ปดเคร่ืองปรับอากาศที่
(๕ คะแนน) ไมใชแ ลว เปนตน
- การจดั การน้ํา ไดแ ก การไมเ ปด นํ้าทิ้งไว การตรวจตราวสั ดุอปุ กรณ
ไมใ หช าํ รุด
- การจัดการดนิ ไดแก การนาํ ขยะอินทรียมาแปรรูปเปน สารปรับ
สภาพดนิ
๒. กิจกรรมอนรุ ักษทรพั ยากร ธรรมชาติและส่งิ แวดลอม ไดรบั สง เสริม
หรือดําเนนิ การควบคูไ ปกับกจิ กรรมการจดั การขยะในโรงเรยี น
- การบาํ บดั นํา้ เสยี เชน การตดิ ตั้งถังดกั ไขมัน เปน ตน
๓. กจิ กรรมการเพ่มิ พื้นทส่ี เี ขยี วภายในโรงเรียน
๔. การสง เสรมิ ใหผเู รียนทมี่ ีบา นพกั อาศยั ใกลเ คยี งกันเดนิ ทางมา
พรอ มกัน (Car Pool)
๕. การจัดบรเิ วณท่จี อดรถของผเู รยี น บุคลากร และผปู กครอง ไมใหเ กิด
มลภาวะทางอากาศและเสียงแกผ เู รยี น
๖. โรงเรียนมภี มู ทิ ัศนท ี่สวยงาม รม ร่ืน สะอาด เปน ระเบียบเรยี บรอ ย

๖. ผลสําเร็จและความยั่งยืนของโรงเรยี นปลอดขยะ (๓๐ คะแนน)

๖๒

เกณฑการตดั สิน ประเด็นพิจารณาใหค ะแนน
๖.๑ ผลสาํ เรจ็ การดําเนินกิจกรรม
(๑๕ คะแนน) ๑. ระดับความรคู วามเขา ใจของผเู รยี นและบคุ ลากรในโรงเรียน
๒. พฤตกิ รรมของผเู รยี นและบคุ ลากรในโรงเรียน
๖.๒ ความยั่งยืนในการดาํ เนินงาน ๓. มีปริมาณขยะมลู ฝอยท่ลี ดลงอนั เน่ืองมาจากผเู รียนและบุคลากรตาง
(๑๕ คะแนน) ตระหนักถึงความสาํ คญั ของการลดปรมิ าณขยะทเ่ี กดิ ขึ้นในโรงเรียน
๔. มีศกั ยภาพการเปน แหลงเรยี นรู

๑. ความยัง่ ยืนของระบบการจดั การขยะมลู ฝอยภายในโรงเรียน
๒.เกิดเครอื ขา ยโรงเรียน/ชมุ ชน ทม่ี กี จิ กรรมดานการจัดการขยะมลู ฝอย
๓. มกี ารพฒั นา ปรับเปลีย่ น แกไข โครงการ/กิจกรรม ใหเหมาะสมกับ
สถานศกึ ษา วถิ ชี ีวติ ประจําวนั วัฒนธรรมทองถ่นิ และบริบทพน้ื ที่

๖๓

การไฟฟา ฝา ยผลิตแหง ประเทศไทย (กฟผ.)

แบบประเมินโรงเรยี นสเี ขียว

การไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ไดดําเนินการโครงการหองเรียนสีเขียว (Green
Learning Room Project) ใหก บั โรงเรยี นตา งๆ ทวั่ ประเทศอยา งตอ เนอื่ ง ตง้ั แตป  พ.ศ. ๒๕๔๑ ถงึ ปจ จบุ นั
โดยมวี ัตถุประสงคท ี่สาํ คญั คอื การปลูกฝงทัศนคติการใชไฟฟาอยางมีประสทิ ธภิ าพ รูค ุณคา และรกั ษา
ส่ิงแวดลอมใหแกเยาวชน โดยผานกระบวนการเรียนการสอนในหองเรียนสีเขียวและกิจกรรมนอก
หอ งเรยี นสเี ขียว จนเกดิ ผลในเชิงพฤติกรรมรวมท้งั ขยายผลไปสคู รอบครวั และชมุ ชนตอไป และปจ จุบนั
มโี รงเรียนเขา รวมโครงการหองเรยี นสีเขียวรวมทงั้ ส้ิน ๔๑๔ โรงเรียน จากทุกจงั หวัดทัว่ ประเทศไทย

เพื่อเปนการขยายผลการดําเนินงานโครงการหองเรียนสีเขียวสูการบริหารจัดการพลังงานและ
ส่ิงแวดลอมของโรงเรียนอยางเปนระบบ โดยสงเสริมใหโรงเรียน สามารถนําความรูดานการอนุรักษ
พลังงานและสิ่งแวดลอมไปใชควบคูกับการดําเนินกิจการของโรงเรียนทั้งทางดานการเรียนการสอนและ
การบริหารจัดการโรงเรียน รวมท้ังเปนการประเมินและติดตามผลงานของโรงเรียนท่ีเขารวมโครงการ
กฟผ. จงึ ไดด ําเนินโครงการยกระดับหองเรียนสเี ขียวมุง สโู รงเรยี นสีเขียว เพื่อสรา งเครอื ขา ยรกั ษพลังงาน
ดว ยความรว มมอื กบั สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร โดยจดั ใหม กี าร
ประเมนิ ผลการดาํ เนนิ งานดา นการอนรุ กั ษพ ลงั งานและสง่ิ แวดลอ มของโรงเรยี น เพอื่ เปน แนวทางในการ
ผลักดนั ใหโรงเรยี นมีการดาํ เนินงานดา นการอนรุ ักษพลังงานและส่งิ แวดลอ มตอไป

โครงการยกระดับหองเรียนสีเขียว มุงสูโรงเรียนสีเขียวเพ่ือสรางเครือขายรักษพลังงาน
มีวตั ถปุ ระสงค ดงั นี้

๑. เพ่ือพฒั นาระบบบริหารจดั การพลงั งานและส่งิ แวดลอ มของโรงเรยี น
๒. ขยายองคค วามรูด านการอนรุ กั ษพ ลงั งานและสง่ิ แวดลอมสูโรงเรยี นเครอื ขาย

ครอบครัวและชมุ ชน
๓. เปน การกระตุนใหโ รงเรียนดําเนินกจิ กรรมดา นการอนุรักษพ ลงั งานและ

สงิ่ แวดลอ มอยางตอเน่ือง
๔. เปน การประเมินและตดิ ตามผลการดาํ เนินงานโรงเรียนที่เขา รวมโครงการ

หอ งเรียนสเี ขียว

๖๔

กรอบแนวคดิ โรงเรียนสเี ขยี ว

จากวัตถุประสงคดังกลาวขางตน จึงกําหนดใหโรงเรียนสีเขียวในที่นี้ หมายถึง โรงเรียนท่ี
การดําเนินงานดานการอนุรักษพลังงานท่ีขยายผลตอจากการดําเนินงานหองเรียนสีเขียว ดวยการนํา
หลักการดานการอนุรักษพลังงานและส่ิงแวดลอม บูรณาการหรือผนวกเขาไปในการดําเนินการของ
โรงเรยี นทั้งระบบ และกาํ หนดใหโ รงเรียนสเี ขยี ว มอี งคประกอบดังตอ ไปนี้

๑. เปน โรงเรยี นท่ีมนี โยบายและระบบการดําเนนิ งาน (การบรหิ ารจัดการ)
ดานการอนุรกั ษพ ลงั งานและส่งิ แวดลอ ม (ประเดน็ ท่ี ๑)

๒. เปน โรงเรยี นทม่ี กี ารจดั การ ดา นการใชท รพั ยากร (พลงั งาน นาํ้ และผลติ ภณั ฑต า งๆ)
การปองกันและจดั การมลพษิ (นํา้ อากาศ ขยะ) รวมทัง้ มีการจัดการสภาพ
ภูมทิ ศั น และดูแลรักษาสิง่ แวดลอ มทวั่ ไป (ประเด็นที่ ๓-๗)

๓. เปนโรงเรยี นท่ีมีการบูรณาการความรดู า นการอนุรกั ษพ ลังงานและส่ิงแวดลอมใน
หลกั สตู รและกระบวนการเรียนการสอน (ประเด็นที่ ๒)

๔. เปนโรงเรียนทมี่ กี ารขยายผลการดาํ เนนิ งานดานการอนรุ กั ษพลงั งานและ
ส่ิงแวดลอ มสู โรงเรียนใกลเ คยี ง และชมุ ชน (ประเด็นท่ี ๘)

การประเมนิ โรงเรียนสเี ขยี ว จงึ ครอบคลมุ ประเด็นตางๆ ดังตอไปน้ี
๑. นโยบายและระบบการดาํ เนินการตามนโยบายของโรงเรยี น (โรงเรียนมีนโยบาย
มีระบบการบริหารจดั การแบบมสี วนรวม ผูบรหิ ารใหการสนับสนุน)
๒. หลกั สตู รและกระบวนการเรียนการสอน
๓. การจดั การดา นการใชพ ลังงานในโรงเรียน
๔. การจดั การดา นการใชน ้าํ และนา้ํ ทงิ้ ในโรงเรียน
๕. การจดั ซ้ือ/การใชผ ลติ ภณั ฑ และการจัดการขยะในโรงเรยี น
๖. การดูแลคณุ ภาพอากาศในโรงเรยี น
๗. สภาพแวดลอ มและภมู ิทศั นทเ่ี อ้อื ตอ การเรยี นรูดา นการอนรุ ักษพลงั งานและ
สง่ิ แวดลอม
๘. โครงการ/ กิจกรรมรว มระหวางโรงเรยี นกับโรงเรยี นใกลเ คยี งและชุมชน

๖๕

แนวทางการตอบคาํ ถามและใหข อ มูล

ขอ ควรปฏิบตั ิ

๑. โรงเรียนควรตัง้ คณะกรรมการหรือคณะทํางานโรงเรยี นสีเขียว โดยอาจประกอบ
ดวยคณะทํางานยอยแยกตามประเดน็ การประเมินหรอื ตามลักษณะของปญหา
เชน คณะทาํ งานดา นพลังงาน คณะทํางานดานนา้ํ คณะทํางานดา นขยะ ฯลฯ

๒. คณะกรรมการหรอื คณะทาํ งานทไี่ ดร บั การแตง ต้งั ควรทําความเขาใจแบบประเมิน
โรงเรียนสเี ขียว ในแตล ะประเด็นโดยละเอยี ด

๓. รวบรวมขอ มูลและสถติ ิการใชท รัพยากรของโรงเรยี นเพอ่ื ติดตามการเปลย่ี นแปลง
และเพอ่ื ประโยชนใ นการปรบั ปรงุ และเปลย่ี นแปลงรปู แบบการใชท รพั ยากรใหม ี
ประสทิ ธภิ าพเพม่ิ มากข้นึ

๔. รวบรวมหลกั ฐานประกอบแบบประเมินฯ เพ่อื ยนื ยนั การดําเนนิ งานดา นการ
อนุรกั ษพ ลังงานและสง่ิ แวดลอมของโรงเรยี น เชน จดหมาย รายงานการประชมุ
หนงั สอื แตง ตง้ั รปู ถา ย ขา วในสอ่ื สงิ่ พมิ พ สอ่ื วดิ ที ศั น โดยจดั หมวดหมใู หส อดคลอ ง
กบั รายละเอยี ดในแบบประเมิน

๕. โรงเรียนจะตอ งสง หลกั ฐานประกอบพรอ มแบบประเมินโรงเรียนสเี ขียว มายงั
การไฟฟาฝา ยผลิตแหง ประเทศไทย เพ่อื ใหค ณะกรรมการฯ ไดต รวจและคัดเลือก
โรงเรยี นสําหรับการตรวจเยย่ี มในพน้ื ทจ่ี ริง

ขอควรปฏบิ ัติในวันทค่ี ณะกรรมการประเมินทาํ การตรวจเยี่ยมพน้ี ท่ีจรงิ ของโรงเรยี น

๑. การตรวจสอบของคณะเจาหนา ท่ี จะใชเวลาประมาณ ๑ วนั
๒. โรงเรียนควรจัดเตรยี มคณะกรรมการหรือคณะทํางานและผเู กี่ยวของใน

แตละหมวดใหพ รอม
๓. การตรวจจะแบง เปน ๒ สวนคอื

- การตรวจสอบเอกสารการดาํ เนินงานดา นการอนุรักษพ ลงั งานและ
สง่ิ แวดลอม
- การตรวจสอบสถานท่จี ริง โรงเรยี นควรเตรยี มบุคลากรทเ่ี ก่ียวขอ งใน
การพาคณะกรรมการเดินตรวจสถานทจี่ รงิ

๖๖

การใหคะแนนรายองคประกอบ และสรุปผลรายประเด็น

คาน้ําหนักคะแนน (คะแนนเต็ม ๓๐๐ คะแนน)

องคประกอบการเปน โรงเรียนสเี ขยี ว จํานวน นํ้าหนัก
(ขอ) (คะแนน)
องคประกอบ ๑. เปน โรงเรียนที่มนี โยบายและระบบการดําเนิน
(การบรหิ ารจัดการ) ดา นการอนรุ กั ษพลงั งานและส่งิ แวดลอม ๑๖ ๔๘
ประเด็นที่ ๑ นโยบายและระบบการดําเนินการตามนโยบายของโรงเรียน
องคประกอบ ๒. โรงเรยี นที่มกี ารจัดการ ดานการใชทรพั ยากร (พลงั งาน น้ํา ๓๓ ๔๘
และผลติ ภณั ฑ ตา ง ๆ) การปองกันและจัดการมลพษิ (น้ํา อากาศ ขยะ) รวม ๑๒ ๒๑๐
ท้งั มกี ารจดั การสภาพภูมิทศั น และดูแลรักษาสิ่งแวดลอ มทว่ั ไป ๘
ประเด็นที่ ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน low carbon ๖ ๙๙
school – ๕๐% ของโรงเรียนลดใชพลังงาน - ชุมชน ๗
ประเด็นที่ ๔. การจัดการดานการใชน้ําและน้ําทิ้งในโรงเรียน ๓๖
ประเด็นที่ ๕. การจัดซ้ือ/การใชผลิตภัณฑ และการจัดการขยะในโรงเรียน ๑๔ ๒๔
ประเด็นท่ี ๖. การดูแลคุณภาพอากาศในโรงเรียน ๑๘
ประเด็นที่ ๗ สภาพแวดลอมและภูมิทัศนที่เอ้ือตอการเรียนรูดานการอนุรักษ ๔ ๒๑
พลังงานและส่ิงแวดลอม ๑๐๐
องคป ระกอบ ๓. เปน โรงเรยี นทีม่ ีการบูรณาการความรดู านการอนุรักษ ๔๒
พลงั งานและสิ่งแวดลอมในหลักสตู รและกระบวนการเรยี นการสอน
ประเด็นท่ี ๒ หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน ๔๒
องคป ระกอบ๔. โรงเรียนท่ีมกี ารขยายผลการดาํ เนินงานดา นอนรุ กั ษพลงั งาน ๑๒
และส่งิ แวดลอ มสูโ รงเรยี นใกลเคยี ง และชมุ ชน
ประเด็นที่ ๘ โครงการ/ กิจกรรมรวมระหวางโรงเรียนกับโรงเรียนใกลเคียง ๑๒
และชุมชน
๓๐๐
รวมคาน้ําหนักคะแนน

๖๗

คะแนนเต็ม ๑๐๐ คะแนน (ภาพรวมของโรงเรียนสีเขียว)

คะแนนที่คํานวณได (เต็ม ๑๐๐ คะแนน) ระดับคุณภาพ แปลคุณภาพ
๘๐ - ๑๐๐ ๓ ผานการประเมินเปนโรงเรียนสีเขียว
๗๐ – ๗๙ ๒
๖๐ – ๖๙ ๑ ระดับดี
ระดับพอใช

วิธีคํานวณหาคาคะแนนรายประเด็น

คาคะแนนที่ได X คานํ้าหนักคะแนนรายประเด็น
คะแนนเต็ม(การใหระดับคุณภาพ)

ประเด็นท่ี ๑ นโยบายและระบบการดําเนินการตามนโยบายของโรงเรียน

ลําดับ ประเดน็ ยอ ย มี ไมมี รายละเอียด
๑ โรงเรยี นมนี โยบายดา นการ
อนรุ ักษพ ลังงานและ  มกี ารประชุมผูที่เกีย่ วขอ งเรอื่ งการ
สิง่ แวดลอ มทีเ่ ปน จดั ทาํ นโยบายประกอบดว ยผูบรหิ าร
ลายลกั ษณอ ักษร โรงเรียน กรรมการสถานศึกษา ผนู ํา
ทองถน่ิ /ชุมชน ตวั แทนผูปกครอง
๒ นโยบายดังกลาวมสี าระ ตวั แทนนกั เรยี น ตวั แทนครู/บคุ ลากร
ครอบคลมุ ประเด็นการ ตวั แทนรานคา และผูม สี ว นเกี่ยวขอ ง
ใชทรัพยากรอยางมี
ประสิทธภิ าพ  มีการจดั ทาํ นโยบายเปนลายลกั ษณ
อักษร
๓ นโยบายดงั กลาวมีสาระ
ครอบคลมุ ประเดน็ การ  มกี ารจดั ทาํ นโยบายเปน ลายลกั ษณอ กั ษร
จดั การของเสยี อยาง ปรากฏเปน ขอ ความในเอกสาร และมกี ารตดิ
เหมาะสม ประกาศในโรงเรยี นอยา งชดั เจน

 มนี โยบายดานพลงั งาน
 มีนโยบายดานน้าํ ใช
 มนี โยบายดา นวัสดุ ครุภัณฑตา งๆ

 มีนโยบายดานน้าํ ทงิ้
 มีนโยบายดานขยะ/สารพษิ
 มนี โยบายดานมลพิษทางอากาศ

๖๘

ประเด็นท่ี ๑ นโยบายและระบบการดําเนินการตามนโยบายของโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเดน็ ยอย มี ไมม ี รายละเอยี ด
๔ บคุ ลากรครูในโรงเรียน
รับทราบเกย่ี วกับนโยบาย  บุคลากรครูรบั ทราบนโยบาย
อนุรักษพ ลังงานและ รอยละ ๘๐ ขึ้นไป
สงิ่ แวดลอมของโรงเรียน
 บุคลากรครรู บั ทราบนโยบาย
๕ บคุ ลากรอน่ื ๆ เชน นกั การ รอ ยละ ๕๐ – ๗๙
ภารโรง ผูจ าํ หนา ยอาหารใน
โรงเรยี น ฯลฯ รับทราบเกี่ยว  บคุ ลากรครูรบั ทราบนโยบาย
กบั นโยบายอนรุ ักษพ ลังงาน นอ ยกวารอ ยละ ๕๐
และสงิ่ แวดลอมของโรงเรียน
 บคุ ลากรรบั ทราบนโยบาย
๖ นักเรยี นรบั ทราบเกีย่ วกบั รอยละ ๘๐ ขึน้ ไป
นโยบายอนุรักษพ ลังงาน
และสงิ่ แวดลอมของโรงเรยี น  บุคลากรรับทราบนโยบาย
รอยละ ๕๐ – ๗๙
๗ โรงเรยี นมกี ารจดั ตั้งคณะ
กรรมการหรือคณะทํางาน  บุคลากรรับทราบนโยบาย
เพื่อดาํ เนนิ งานทางดา น นอยกวารอ ยละ ๕๐
การอนรุ ักษพ ลงั งานและ
สิ่งแวดลอ มของโรงเรียน  นักเรียนรับทราบนโยบาย
ครอบคลมุ ทง้ั ๘ ประเด็น รอยละ ๘๐ ขึ้นไป

 นักเรียนรับทราบนโยบาย
รอยละ ๕๐ – ๗๙

 นักเรียนรับทราบนโยบาย
นอยกวา รอยละ ๕๐

 มกี ารจัดตั้งคณะกรรมการครอบคลุมทั้ง
๘ ประเด็น ไดแก
ประเด็นที่ ๑ นโยบายและระบบ
การดาํ เนนิ การตามนโยบายของ
โรงเรียนประเด็นท่ี ๒ หลกั สตู รและ
กระบวนการเรียนการสอน
ประเดน็ ที่ ๓ การจัดการดานการใช
พลังงานในโรงเรียน
ประเด็นที่ ๔ การจัดการดา นการใชน้ํา
และน้าํ ทิง้ ในโรงเรยี น
ประเดน็ ท่ี ๕ การจัดซ้ือ/การใช
ผลิตภัณฑ และการจดั การขยะใน
โรงเรียน
ประเดน็ ที่ ๖ การดูแลคุณภาพอากาศ
ในโรงเรยี น

๖๙

ประเด็นท่ี ๑ นโยบายและระบบการดําเนินการตามนโยบายของโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเดน็ ยอ ย มี ไมมี รายละเอียด

๘ มกี ารกาํ หนดบทบาทและ ประเดน็ ท่ี ๗ สภาพแวดลอมและภมู ิ
หนาที่ของคณะกรรมการ/ ทศั นท ่ีเออ้ื ตอการเรียนรูดานการอนุรักษ
คณะทํางานแตละชุดอยา ง พลังงานและส่งิ แวดลอ ม
ชัดเจน ประเด็นที่ ๘ โครงการ/กิจกรรมรวม
ระหวางโรงเรียนกบั โรงเรียนใกลเ คียง
๙ คณะกรรมการท่ีไดร บั การ และชมุ ชน
แตง ตงั้ ตามนโยบายดา น
การอนุรักษพ ลงั งานและสิ่ง บทบาทและหนา ท่ขี องคณะกรรมการ/คณะ
แวดลอม มกี ารจัดประชมุ ทาํ งาน
 วางแผนกาํ หนดมาตรการ
๑๐ โรงเรยี นมีการจัดทําแผน  ดําเนินการตามแผน
ปฏบิ ตั กิ ารดา นการอนุรกั ษ  ตดิ ตามประเมนิ ผล
พลงั งานและส่ิงแวดลอ ม  ปรับปรงุ พัฒนา

 ประชุมคณะกรรมการ ทั้ง ๘ ประเดน็
กอนเริ่มดําเนนิ การ

 ประชุมคณะกรรมการ ทง้ั ๘ ประเดน็
ระหวางดาํ เนินการ

 ประชมุ คณะกรรมการ ทั้ง ๘ ประเดน็
สรุปผลการดาํ เนนิ การ

 มกี ารจดั ทาํ แผนปฏบิ ตั กิ าร ดา นการ
อนรุ กั ษพ ลงั งานและสงิ่ แวดลอ มที่
ครอบคลมุ ทง้ั ๘ ประเดน็ ดงั น้ี
ประเดน็ ที่ ๑ นโยบายและระบบการ
ดาํ เนินการ ตามนโยบายของโรงเรยี น
ประเดน็ ที่ ๒ หลักสตู รและ
กระบวนการเรยี นการสอน
ประเดน็ ท่ี ๓ การจัดการดานการใช
พลงั งานในโรงเรยี น
ประเด็นที่ ๔ การจดั การดา นการใชนํา้
และนา้ํ ท้งิ ในโรงเรียน
ประเดน็ ที่ ๕ การจดั ซื้อ/การใช
ผลิตภัณฑ และการจดั การขยะใน
โรงเรยี น

๗๐

ประเด็นท่ี ๑ นโยบายและระบบการดําเนินการตามนโยบายของโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเด็นยอย มี ไมม ี รายละเอียด

๑๑ โรงเรยี นไดจดั ใหม ี ประเด็นที่ ๖ การดแู ลคณุ ภาพอากาศ
การสํารวจปญ หาและ ในโรงเรยี น
สถานการณก ารใชท รพั ยากร ประเด็นท่ี ๗ สภาพแวดลอ มและภูมิ
และการรักษา ทศั นท เ่ี ออื้ ตอ การเรยี นรูด านการอนรุ กั ษ
สิ่งแวดลอ มของโรงเรียน พลงั งานและสง่ิ แวดลอ ม
กอ นการจดั ทําแผน ประเดน็ ที่ ๘ โครงการ/กิจกรรมรว ม
ปฏบิ ตั กิ าร ระหวา งโรงเรยี นกบั โรงเรยี นใกลเ คยี งและ
ชมุ ชน
๑๒ มีการวเิ คราะหหรอื ใชข อ มูล
ดา นพลังงานท่สี าํ รวจได ใน  มีการสํารวจดา นพลงั งาน
การจดั ทําแผนปฏบิ ตั ิการ  มกี ารสาํ รวจดา นนา้ํ ใช
คร้งั นี้  มกี ารสํารวจดานขยะ

๑๓ มกี ารวเิ คราะหห รอื ใชข อ มูล  มีการวิเคราะหหรอื ใชข อ มลู ดาน
การใชนา้ํ และนา้ํ ท้ิง ท่สี าํ รวจ พลังงานท่ีสาํ รวจได
ได ในการจดั ทาํ แผนปฏบิ ตั ิ
การ ครง้ั นี้  มีการจดั ทําแผนปฏบิ ัติการ
 มกี ารดาํ เนนิ การปฎิบัติตามแผน
๑๔ มีการวเิ คราะหหรือใชข อ มลู  มกี ารประเมินผล
เกยี่ วกบั ขยะในโรงเรยี น ที่
สํารวจได ในการจัดทําแผน  มกี ารวิเคราะหห รือใชขอ มูลดาน
ปฏบิ ัตกิ าร ครัง้ น้ี พลงั งานทส่ี าํ รวจได

 มีการจัดทาํ แผนปฏบิ ัตกิ าร
 มีการดาํ เนนิ การปฎบิ ตั ติ ามแผน
 มกี ารประเมินผล

 มีการวเิ คราะหหรอื ใชขอ มูลเกยี่ วกับ
ขยะท่สี ํารวจได

 มกี ารจดั ทาํ แผนปฏบิ ัตกิ าร
 มกี ารดาํ เนินการปฎบิ ัตติ ามแผน
 มีการประเมินผล

๗๑

ประเด็นที่ ๑ นโยบายและระบบการดําเนินการตามนโยบายของโรงเรียน (ตอ)

ลําดับ ประเด็นยอ ย มี ไมมี รายละเอียด
๑๕ โรงเรียนใหการสนับสนนุ งบ
 มกี ารสนบั สนนุ งบประมาณเพอ่ื จดั ทาํ
ประมาณเพือ่ จดั ทาํ กิจกรรม กจิ กรรมดา นการอนรุ กั ษพ ลงั งานและ
ดา นการอนรุ ักษพลงั งาน สง่ิ แวดลอ ม ครอบคลมุ ทงั้ ๘ ประเดน็
และส่งิ แวดลอ ม ดงั นี้
ประเดน็ ท่ี ๑ นโยบายและระบบการ
๑๖ ไดม ีการดําเนนิ งาน (จัด ดาํ เนนิ การตามนโยบายของโรงเรยี น
กิจกรรมหรอื จัดทาํ โครงการ ประเดน็ ที่ ๒ หลกั สตู รและกระบวนการ
ตา งๆ) ตามที่ระบุไวใ นแผน เรยี นการสอน
ปฏิบตั กิ าร ประเดน็ ที่ ๓ การจดั การดา นการใช
พลงั งานในโรงเรยี น
ประเดน็ ท่ี ๔ การจดั การดา นการใชน าํ้
และนา้ํ ทงิ้ ในโรงเรยี น
ประเดน็ ท่ี ๕ การจดั ซอื้ /การใชผ ลติ ภณั ฑ
และการจดั การขยะในโรงเรยี น
ประเดน็ ที่ ๖ การดแู ลคณุ ภาพอากาศใน
โรงเรยี น
ประเดน็ ท่ี ๗ สภาพแวดลอ มและ
ภมู ทิ ศั นท เี่ ออ้ื ตอ การเรยี นรดู า นการ
อนรุ กั ษพ ลงั งานและสงิ่ แวดลอ ม
ประเดน็ ที่ ๘ โครงการ/กจิ กรรมรว ม
ระหวา งโรงเรยี นกบั โรงเรยี นใกลเ คยี งและ
ชมุ ชน

 รอ ยละ ๘๐ ขน้ึ ไป
 รอ ยละ ๕๐ - ๗๙
 นอยกวา รอ ยละ ๕๐

๗๒

ประเด็นที่ ๒ หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน

ลาํ ดบั ประเดน็ ยอย มี ไมมี รายละเอียด
๑๗ ในปก ารศึกษาทผี่ านมาและ
มีการจดั ทําโครงการ/กจิ กรรมดานการ
ปการศึกษาน้ีโรงเรยี นมกี าร อนรุ ักษพ ลังงานและสง่ิ แวดลอ ม
จัดทําโครงการ/กจิ กรรม  พลังงานหมุนเวียน
ดา นการอนรุ กั ษพลังงาน  การประหยดั พลงั งาน
และส่ิงแวดลอ มท่ีจดั โดยครู  การใชน ้ํา
หรอื นกั เรยี น  การจดั การน้ําทิ้ง
 ขยะและการจดั การ
๑๘ โรงเรียนมกี ารจดั ทํา  อ่นื ๆ ระบุ ____________
โครงการ/กิจกรรมทเี่ นน
การสื่อสารใหความรู และ โครงการ/กจิ กรรม
ปลกู จติ สาํ นกึ ในการอนุรกั ษ  ติดปายรณรงค/ โปสเตอร/สติกเกอร ท่ี
พลังงานและสง เสรมิ การใช
พลังงานหมุนเวียน แกครู ใหความรูเกย่ี วกับการอนุรักษพลงั งาน
บุคลากรอน่ื ๆ และนักเรียน ในพนื้ ทข่ี องโรงเรียน
ในโรงเรียน  จดั หา/จดั ทํา/แจกแผนพบั /เอกสารหรือ
สื่ออเิ ลก็ ทรอนกิ ท่ีใหค วามรู
เกีย่ วกบั การอนรุ กั ษพ ลังงาน
 มรี ะบบสือ่ สารผานเสียงตามสาย/วทิ ยุ/
โทรทศั น เก่ยี วกบั การอนุรักษพ ลงั งาน
 กิจกรรมรณรงค/ อบรม/สัมมนา/ดงู าน
เกยี่ วกบั การอนรุ กั ษพลังงาน โดยจัดให
กับบุคลากรครู และบคุ ลากรอ่นื ๆ ใน
โรงเรยี น
 กจิ กรรมรณรงค/ อบรม/สัมมนา/ดงู าน
เกีย่ วกบั การอนรุ กั ษพลังงาน โดยจัดให
แกน กั เรยี น ในโรงเรยี น
 อ่ืนๆ _______

๗๓

ประเด็นท่ี ๒ หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเด็นยอย มี ไมมี รายละเอยี ด
๑๙ โรงเรียนมีการจดั ทาํ
โครงการ/กิจกรรม
โครงการ/กจิ กรรมสือ่ สาร/  ตดิ ปา ยรณรงค/โปสเตอร/ สตกิ เกอร
รณรงคเ พ่ือใหความรูและ
ปลูกจิตสํานกึ ใน ที่ใหความรเู กีย่ วกับการอนุรักษน าํ้
การอนรุ ักษน ํา้ แกค รู ในพน้ื ทขี่ องโรงเรียน
บุคลากรอ่นื ๆ และนกั เรยี น  จดั หา/จดั ทาํ /แจกแผนพับ/เอกสารหรือ
ในโรงเรยี น สื่ออเิ ลก็ ทรอนกิ ส ทใ่ี หค วามรูเก่ยี วกบั
การอนรุ ักษน ้าํ
๒๐ โรงเรียนมีการจดั ทํา  มรี ะบบสื่อสารผา นเสยี งตามสาย/วทิ ยุ/
โครงการ/กิจกรรมดานการ โทรทศั น เกี่ยวกบั การอนรุ กั ษน ้าํ
สอ่ื สาร/รณรงคเ พอื่ ใหค วาม  กจิ กรรมรณรงค/อบรม/สัมมนา/ดู
รูแ ละปลกู จิตสํานึกใน ดาน งานเกยี่ วกับการ อนรุ ักษน ํ้า โดยจัดให
การอปุ โภคบริโภคอยางพอ กับบุคลากรครแู ละบุคลากรอน่ื ๆ ใน
เพยี ง และการจัดการขยะ โรงเรยี น
อยางเหมาะสม แกครู บุ  กจิ กรรมรณรงค/ อบรม/สมั มนา/ดูงาน
คลากรอน่ื ๆ และนักเรียนใน เกยี่ วกับการอนรุ ักษน า้ํ โดยจดั ใหแก
โรงเรียน นักเรยี น ในโรงเรียน
 อืน่ ๆ _______________________

โครงการ/กิจกรรม
 ตดิ ปายรณรงค/ โปสเตอร/ สตกิ เกอร

ที่ใหความรูเกย่ี วกบั การอปุ โภคบริโภค
และจัดการขยะ รวมถงึ การคดั แยกขยะ
ในพื้นท่ขี องโรงเรยี น
 จดั หา/จัดทํา/แจกแผน พับ/เอกสารหรือ
สอ่ื อิเลก็ ทรอนกิ ส ทีใ่ หความรเู กย่ี วกับ
การอุปโภค และบรโิ ภค และจดั การ
ขยะอยา งเหมาะสม
 มีระบบส่อื สารผานเสยี งตามสาย/วทิ ย/ุ
โทรทัศน เก่ียวกับการอปุ โภคบริโภค
และจดั การขยะอยา ง
เหมาะสม
 กิจกรรมรณรงค/อบรม/สมั มนา/ดงู าน
เกีย่ วกบั การอุปโภคบริโภคอยา ง
พอเพียง และจดั การขยะอยาง
เหมาะสม ใหแกค รแู ละบุคลากรอนื่ ๆ
ในโรงเรียน

๗๔

ประเด็นที่ ๒ หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน (ตอ)

ลาํ ดบั ประเด็นยอ ย มี ไมมี รายละเอยี ด

๒๑ โรงเรยี นมีการจดั กิจกรรม  กิจกรรมรณรงค/อบรม/สัมมนา/ดูงาน
เสริมสรา งบทบาทและ เกย่ี วกับการอุปโภคบริโภคอยาง
การมสี ว นรวมของครู พอเพยี ง และจัดการขยะอยาง
บคุ ลากรอื่นๆ และนกั เรียน เหมาะสมใหแ กน กั เรียนในโรงเรียน
ในการอนุรักษพลงั งาน
 อนื่ ๆ _____________________
๒๒ โรงเรียนมกี ารจัดกจิ กรรม
สงเสรมิ บทบาทและการมี กิจกรรมเสรมิ สรางบทบาทและการมี
สวนรวมของครู บคุ ลากร สวนรวมในการอนุรกั ษพลงั งาน
อื่นๆ และนกั เรียน ดานการ  สายตรวจพลงั งาน
อนรุ ักษนํา้  จัดต้งั ชมรมอนุรกั ษพ ลังงาน
 กิจกรรมวนั ลดใชพลงั งาน
 สอ่ื นวัตกรรมสิง่ ประดษิ ฐเ กยี่ วกับการ

ลดใชพลังงาน
 กิจกรรมเสาร- อาทติ ย ลดใชพลังงาน

ในโรงเรยี น (ครูหรือบคุ ลากรอื่นๆ ท่ีมา
ทาํ งานในวนั เสารอาทติ ยใหใชห อง
ทาํ งานรวมกัน)
 กิจกรรม Big Cleaning Day
 อนื่ ๆระบุ ____________________

กิจกรรมสง เสรมิ บทบาทและการมสี ว นรว ม
 สายตรวจนํ้า
 จดั ตั้งชมรมอนุรกั ษน้ํา
 กจิ กรรมชวยกนั ดูแลจดุ สูญเสยี

รวั่ ไหลของนํ้า เชน พบนํ้ารว่ั ไหล
ตดิ สัญลักษณแ สดง
 กจิ กรรมการใหค วามรดู า นการอนรุ กั ษน าํ้
และการบาํ บดั นา้ํ เสยี นาํ้ ทง้ิ ตามศาสตรข อง
พระราชา
 กิจกรรมประกวดคาํ ขวญั ดานการ
อนุรักษนาํ้
 อ่นื ๆระบุ ____________________

๗๕

ประเด็นที่ ๒ หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน (ตอ)

ลาํ ดบั ประเด็นยอย มี ไมม ี รายละเอยี ด
๒๓ โรงเรียนมกี ารจดั กิจกรรมสง
กจิ กรรมสงเสรมิ บทบาทและการมสี วนรวม
เสรมิ บทบาทและ  กจิ กรรมลดการใชว ัสดุใชค ร้งั เดียวแลว
การมีสวนรว มของครู
บุคลากรอน่ื ๆ และนักเรยี น ท้ิง เชน แผน โฟม กลองอาหารโฟม
ในดานการจดั การขยะตาม ถุงพลาสติก แกวนํ้าพลาสตกิ ฯลฯ
แนวคดิ 1A3Rs ไดแก หลกี  กิจกรรมการใชซํ้า เชน การใชกระดาษ
เลย่ี งหรอื (Avoid) ลด สองหนา หรือ สามหนา (สาํ หรับ
(Reduce) การใชวัสดุ คนตาบอด) การซอมบาํ รุงวสั ดุ
สน้ิ เปลอื ง และการใชซาํ้ ครุภณั ฑ อปุ กรณและเครือ่ งใชตางๆ
(Reuse) วสั ดุครภุ ณั ฑต า งๆ  โครงการธนาคารขยะ
รวมทั้งการจดั การขยะ แปร  การนําขยะมาใชประโยชน เชน
สภาพโดยผา นกระบวนการ การจดั ทาํ EM จากขยะในโรงเรยี น
และนาํ กลับมาใชใ หม  กจิ กรรมการใหค วามรดู า นการจดั การขยะ
(Recycle)  อืน่ ๆระบุ __________________
(1A 3Rs)
๒๔ โรงเรยี นมกี ารบรู ณาการ การเชอ่ื มโยงสาระดา นการอนรุ ักษพลังงาน
ความรดู า นการอนรุ ักษ และส่ิงแวดลอ มในกลุมสาระ
พลงั งานและสิ่งแวดลอมใน  วทิ ยาศาสตร
หลกั สตู ร/แผนการสอน/
กิจกรรม/กระบวนการเรียน ในชั้นปที่ _______
การสอนในกลมุ สาระตา งๆ/  การงานอาชพี และเทคโนโลยี
กจิ กรรมพัฒนา
ผูเ รยี น ในชัน้ ปท ่ี ________
 สุขศึกษาและพละศึกษา

ในชั้นปท ่ี _______
 ภาษาไทย

ในช้ันปที่ _______
 ภาษาตางประเทศ

ในชั้นปท ี่ _______
 คณติ ศาสตร

ในชั้นปท ่ี _______
 สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ใน

ชั้นปท ี่ _______
 ศิลปะ ในช้นั ปท่ี _______
 กิจกรรมพัฒนาผูเ รียน
 กจิ กรรมลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู

๗๖

ประเด็นท่ี ๒ หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน (ตอ)

ลําดบั ประเด็นยอย มี ไมมี รายละเอียด
๒๕ โรงเรยี นมีการพฒั นาส่ือ  สรา ง/พฒั นาส่ือการเรยี นการสอน
เพอ่ื ใหความรูและปลกู จิตสํานกึ ในการ
การเรยี นการสอน เพือ่ ให อนรุ ักษพลังงานและสงิ่ แวดลอ ม
ความรูและปลกู จติ สํานกึ ใน  มีการใชสื่อทห่ี ลากหลายรปู แบบและ
การอนรุ กั ษพลงั งานและส่ิง สอดคลองกบั ความรแู ละปลูกจติ สํานกึ
แวดลอม ในการอนรุ ักษพลังงานและ
สง่ิ แวดลอม
๒๖ โรงเรยี นมกี ารใชห อ งเรยี น  มกี ารใชส่ือในหอ งเรยี นสเี ขียวเพอื่ ให
สเี ขยี วในการเรียนการสอน ความรูและปลูกจิตสํานึกในการอนุรกั ษ
อยางสมํา่ เสมอ (การใช พลงั งานและสง่ิ แวดลอมอยา งตอเน่อื ง
หองเรยี นสเี ขยี วเปนแหลง  มีการใชห องเรียนสเี ขยี วในการเรยี นการ
เรียนรูของนักเรียนในรอบ ๑ สอน
ปการศกึ ษา)
 มีการใชหองเรียนสเี ขยี วในการเรียนการ
๒๗ โรงเรียนมีการใชห องเรียน สอนในการใหค วามรแู กนกั เรียนจาก
สเี ขยี วในการใหค วามรแู ก โรงเรยี นขางเคียง
นกั เรียนจากโรงเรียน
ขา งเคยี ง/โรงเรียน  มกี ารนาํ ความรูท่ไี ดจ ากหองเรียน
เครือขาย สเี ขยี ว ไปเผยแพรสโู รงเรียนเครือขา ย

๒๘ โรงเรียนมีการใชหอ งเรยี น  มกี ารใชห อ งเรียนสีเขียวในการเรียนการ
สีเขยี วในการใหค วามรแู ก สอนในการใหความรูแกช ุมชน /
ชมุ ชน ผปู กครอง

***๒๙ โรงเรยี นไดจ ัดใหม กี ารบาํ รงุ  การทาํ ความสะอาดอปุ กรณ /
รกั ษาหองเรยี นสเี ขียว อยาง การเปลย่ี นอุปกรณท ี่ชํารุด
สมํ่าเสมอ
 มกี ารพัฒนาแหลงเรยี นรดู านการ
๓๐ นอกจากหองเรียนสเี ขียว อนุรกั ษพลังงานและสง่ิ แวดลอ ม อน่ื ๆ
แลว โรงเรียนมีการพฒั นา ในโรงเรยี น
แหลง เรยี นรูดา นการอนรุ ักษ
พลังงานและ
สิ่งแวดลอม ในโรงเรียน

๗๗

ประเด็นที่ ๒ หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน (ตอ)

ลาํ ดบั ประเด็นยอย มี ไมม ี รายละเอียด

๓๑ โรงเรยี นมีอาคารที่มีการ ลกั ษณะและท่ีตัง้ ของอาคารในโรงเรยี น
ออกแบบและอปุ กรณท ีเ่ อื้อ  ออกแบบโครงสรา งหรอื อุปกรณช วย
ตามหลกั ของการประหยดั
พลังงาน (คาํ นึงถงึ การใช ถา ยเทระบายความรอนในอาคารอยา ง
ประโยชนจาก มปี ระสทิ ธภิ าพไดอยางเหมาะสม
ลม แสง ธรรมชาติ  มกี ารปอ งกันรงั สีความรอ นใหกับอาคาร
การปองกนั รังสคี วามรอ น เชน มีชายคายาว หรอื มีการใชอุปกรณ/
เขา ทางหลงั คา และผนัง) ปลกู ตน ไมบงั แดด
 หลงั คาของอาคารตา งๆ มคี วาม
เหมาะสมกับการประหยัดพลงั งาน เชน
รูปทรงลาดชัน
 พืน้ ทีโ่ ดยรอบอาคารเปน สนามหญา หรือ
พชื คลมุ ดนิ
 มกี ารใสฉ นวนบรเิ วณหลังคา/หรอื ผนงั
 มหี นา ตา งรับแสงสวางทเ่ี พยี งพอ
 อาคารมกี ารออกแบบใชสที เี่ อ้ือตอ การ
เพมิ่ แสงสวาง เชน สีขาว สีฟา

๓๒ โรงเรยี นจัดใหมกี ารบนั ทกึ  มกี ารบนั ทกึ คาไฟฟาอยา งตอ เนื่อง ๓ ป
หนวยการใชไฟฟา  มีการบันทึกหนว ยการใชไฟฟา อยางตอ
คาไฟฟา ในแตละเดือน โดย
มีการเปรยี บเทยี บหนว ยการ เนื่อง ๓ ป
ใชไ ฟฟา และ  มกี ารเปรยี บเทยี บหนว ยการใชไ ฟฟา /คา
คาไฟฟา
(ใชขอมูลยอนหลัง ๓ ป) ไฟฟา ในแตล ะเดอื น ของทกุ ป
 มีการรวบรวมขอ มลู หนวยการใชไฟฟา

และคาไฟฟา อยา งเปนระบบ

ประเด็นท่ี ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน

๓๓ มีการแสดงสถติ หิ นวยการ  มกี ารแสดงสถติ หิ นว ยการใชไ ฟฟา และ
ใชไ ฟฟา และคา ไฟฟาเพอื่ คาไฟฟา ของทงั้ โรงเรยี นเพอ่ื แสดงใน
กระตุนใหเกดิ ความตระหนกั อาคารเรยี นรอ ยละ ๑๐๐
ในพฤตกิ รรม
การประหยดั พลังงานไฟฟา  มกี ารแสดงสถติ หิ นว ยการใชไ ฟฟา และ
ในแตล ะอาคาร/หอ ง คา ไฟฟา ของทงั้ โรงเรยี นเพอ่ื แสดงใน
อาคารเรยี นรอ ยละ ๕๐-๙๙
๗๘
 มกี ารแสดงสถติ หิ นว ยการใชไ ฟฟา และ
คาไฟฟา ของทงั้ โรงเรยี นเพอื่ แสดงใน
อาคารเรยี นตา่ํ กวา รอ ยละ ๕๐

ประเด็นที่ ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเด็นยอ ย มี ไมม ี รายละเอียด
๓๔ มีระบบตรวจสอบการ
 มคี าํ สงั่ แตง ตง้ั คณะกรรมการตรวจสอบ
ปด ไฟ ปดเครอ่ื งปรบั อากาศ  มกี ารกาํ หนดมาตรการ ปด -เปด อปุ กรณ
ปดพดั ลม และ
ปด อุปกรณไฟฟา ตา งๆ เครอื่ งใชไ ฟฟา ในหอ งเรยี น
ในหอ งเรยี น เมื่อไมม ี  มกี ารดาํ เนนิ การตรวจสอบการ ปด -เปด
ผใู ชงานหรือหลงั เลกิ เรยี น
อปุ กรณเ ครอ่ื งใชไ ฟฟา ตามมาตรการทกุ
๓๕ มีระบบตรวจสอบการปด ไฟ วนั
ปด เครื่องปรับอากาศ พดั ลม  สรปุ ผลการตรวจสอบ ตามมาตรการทก่ี าํ หนด
อุปกรณไ ฟฟาตางๆ ในหอ ง  มกี ารนาํ ผลการตรวจสอบไปใชแ ละ
อื่นๆ เชน หอ งสมดุ หอง ปรบั ปรงุ อยา งตอ เนอ่ื ง
พักครู หองปฏบิ ตั กิ ารตางๆ
หอ งปฐมพยาบาล ฯลฯ มีคาํ สงั่ แตง ตั้งคณะกรรมการตรวจสอบ
เมอื่ ไมมผี ใู ช  มกี ารกําหนดมาตรการ ปด-เปด

๓๖ มมี าตรการดแู ล บาํ รุง รกั ษา อปุ กรณเ ครื่องใชไ ฟฟาในหอ งอ่นื ๆ
เครอื่ งใชไฟฟา อ่นื ๆ ยกเวน  มีการดาํ เนนิ การตรวจสอบการ ปด-เปด
เครอ่ื งปรับอากาศ ใหอยู
ในสภาพท่ใี ชง านไดอยางมี อุปกรณเ ครือ่ งใชไ ฟฟาตามมาตรการ
ประสทิ ธิภาพ ทกุ วนั
 สรุปผลการตรวจสอบ ตามมาตรการที่
กําหนด
 มีการนําผลการตรวจสอบไปใชและ
ปรบั ปรงุ อยา งตอเน่ือง

 มมี าตรการในการสํารวจ ตรวจสอบ
เคร่อื งใชไ ฟฟาอ่ืนๆ ทกุ ๆ ๓ เดือนหรอื
ตามมาตรการทโ่ี รงเรียนกาํ หนด

 กําหนดผูรบั ผิดชอบบํารงุ รกั ษาอยา ง
ชัดเจน

 มกี ารบาํ รงุ รกั ษาอปุ กรณไฟฟา เชน
หลอดไฟปล ะ ๑ ครัง้ และพดั ลม
กระตกิ นํา้ รอนไฟฟา เครอ่ื งใชไฟฟา
อ่นื ๆ อยางนอยปล ะ ๒ ครัง้

 มีการบนั ทึกการบาํ รงุ รักษาอุปกรณ
เครือ่ งใชไ ฟฟา

 การซอมแซมและเปลี่ยนอปุ กรณให
พรอ มใชงาน

๗๙

ประเด็นที่ ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน (ตอ)

ลําดับ ประเดน็ ยอ ย มี ไมม ี รายละเอยี ด
๓๗ โรงเรียนมีมาตรการเพ่อื
 มมี าตรการการใชเคร่ืองปรับอากาศ
ควบคุมดแู ลใหม ีการตัง้ อยางมปี ระสิทธภิ าพโดยกาํ หนดใหตง้ั
อุณหภมู ิของเครือ่ งปรับ อณุ หภูมิท่ี ๒๕ องศาเซลเซียสขน้ึ ไป
อากาศ ใหอยูท่ี ๒๕ องศา ติดตามอาคารท่มี ีเคร่อื งปรบั อากาศ
เซลเซยี สขึ้นไป
 มมี าตรการการใชเ ครอ่ื งปรับอากาศ
๓๘ โรงเรยี นมีมาตรการในการ อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพโดยกาํ หนดใหต ั้ง
กําหนดเวลาเปด -ปดเครอ่ื ง อุณหภมู ิที่ ๒๕ องศาเซลเซียสข้ึนไป
ปรับอากาศ ติดตามหองท่มี เี คร่ืองปรับอากาศ

๓๙ โรงเรยี นมีมาตรการบาํ รงุ  มีสื่อประชาสัมพันธหรือสติ๊กเกอร
รกั ษาเคร่ืองปรบั อากาศทีต่ ิด รณรงคก ารตั้งอณุ หภูมเิ ครอื่ งปรบั
ต้ังในหอ ง/อาคารตางๆ ของ อากาศท่ี ๒๕ องศาเซลเซียสขึ้นไป
โรงเรยี น
 มมี าตรการในการกาํ หนดชวงเวลาเปด -
๔๐ โรงเรียนมกี ารใชเ คร่อื งปรบั ปด เครอื่ งปรับอากาศในโรงเรียน
อากาศทีม่ ปี ระสิทธภิ าพสูง
ทม่ี ฉี ลากประหยัดไฟเบอร ๕  มีการกาํ หนดผรู ับผดิ ชอบตรวจสอบการ
เปด-ปด เคร่ืองปรับอากาศ

 มกี ารประชาสมั พนั ธม าตรการการเปด -
ปดเคร่ืองปรบั อากาศ

 มกี ารแตงต้งั คณะทาํ งานดูแลบาํ รุงรกั ษา
และกําหนดมาตรการ

 ทาํ ความสะอาดเครอ่ื งปรบั อากาศ (ลาง
เครอื่ งปรบั อากาศ) ปละ ๒ ครงั้

 มีการตรวจสอบและทาํ ความสะอาด
แผนกรองเดอื นละ ๑ คร้งั

 โรงเรยี นมกี ารใชเ ครอื่ งปรบั อากาศทมี่ ี
ฉลากประหยดั ไฟเบอร ๕ รอ ยละ ๕๐
ขน้ึ ไป

 โรงเรียนมีการใชเครอื่ งปรบั อากาศทมี่ ี
ฉลากประหยดั ไฟเบอร ๕ รอยละ ๔๐-
๔๙

 โรงเรยี นมีการใชเครื่องปรบั อากาศท่ีมี
ฉลากประหยดั ไฟเบอร ๕ รอยละ ๓๐-
๓๙

๘๐

ประเด็นท่ี ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน (ตอ)

ลําดับ ประเด็นยอ ย มี ไมม ี รายละเอียด
๔๑ มกี ารตดิ ตง้ั เครอื่ งปรบั
 ระยะทางจาก Fan coil unit
อากาศในตําแหนง ท่ี (คอยลเย็น) ถงึ Condensing unit
เหมาะสม (คอยลรอน) ไมเกนิ ๕ เมตร

๔๒ ลกั ษณะของหองที่  ตดิ ตั้ง Condensing unit (คอยล
เหมาะสมในการติดตัง้ เครือ่ ง รอ น) อยูในตําแหนงที่ไมโ ดนแสงแดด
ปรบั อากาศ สองเตม็ ที่ หรือมีการบงั แดดใหเครือ่ ง
Condensing unit (คอยลรอ น)
๔๓ มีรม เงาของพรรณไม หรือมี
วัสดปุ องกันความรอน เชน  มีหลงั คาปองกนั ความรอนสาํ หรบั
มา น ระเบียง ชายคา ฯลฯ Condensing unit (คอยลรอน)
เพื่อชวยลดการถายเทความ
รอนเขาสตู วั อาคาร/หอ งทีม่ ี  ไมน าํ สิ่งของไปวางกีดขวางบรเิ วณ
การปรบั อากาศ Condensing unit (คอยลร อน)

๔๔ หอ งทีม่ ีเครือ่ งปรบั อากาศ  ไมม รี อยร่ัวขอบประตูและหนา ตา ง (ไมม ี
ไมมี ตน ไม ตูป ลา อา ง รอยรั่ว ท่ผี นัง ฝา เพดาน ประตู)
ลอยดอกไม ทก่ี อ ใหเ กดิ
ความชน้ื (ยกเวนหอ งปฏบิ ตั ิ  พัดลมดูดอากาศปดมิดชดิ
การวทิ ยาศาสตร)  หอ งทไ่ี ดม ีการแกไขไมใหความรอ น

๔๕ มกี ารเก็บกองกระดาษ ลัง เขามาภายในหองได
เอกสาร ในหองท่มี เี ครอ่ื ง
ปรับอากาศ ยกเวนหอง  มมี า นหรอื อปุ กรณท ก่ี นั แดดหรอื ลดความ
ธุรการและหอ งถายเอกสาร รอ น กอ นเขา สหู อ งทม่ี เี ครอื่ งปรบั อากาศ

 มชี ายคากนั แสงแดด
 มีตน ไมป องกันความรอ น

 ไมมีแหลง กาํ เนิดความช้ืนเลย
 มกี ารนําตนไมมาไวในหอง
 มกี ารนาํ อางนา้ํ ตูป ลามาไวใ นหอ ง

 ไมมกี ารเก็บกองกระดาษ ลังเอกสาร ใน
หอ งที่มกี ารปรบั อากาศ

 จํานวนหอ งปรับอากาศทมี่ ีการเก็บ กอง
กระดาษ ลงั เอกสารจํานวน ๑ หอ ง

 จํานวนหองปรบั อากาศทมี่ กี ารเกบ็ กอง
กระดาษ ลัง เอกสารจํานวนมากกวา
๒ หอง

๘๑

ประเด็นที่ ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเดน็ ยอ ย มี ไมม ี รายละเอยี ด
๔๖ มีการใชเครอื่ งใชไฟฟาทใี่ ห
 ไมมีการใชเ คร่ืองใชไฟฟาที่ใหค วามรอน
ความรอ นในหองทมี่ ีเครอื่ ง ในหอ งทม่ี ีเคร่ืองปรบั อากาศ
ปรบั อากาศ (เชน เคร่อื งถาย
เอกสาร กระตกิ ตมน้าํ รอ น  มีการใชเครื่องใชไ ฟฟา ทีใ่ หค วามรอน
เตาไฟฟา หมอ หงุ ขาวไฟฟา ในหอ งท่มี เี ครื่องปรบั อากาศจํานวน ๑
เคร่ืองปงขนมปง ฯลฯ) หอง

๔๗ มีการต้ังอณุ หภมู ิเคร่ืองปรบั  มีการใชเครือ่ งใชไ ฟฟา ที่ใหค วามรอน
อากาศทีต่ ้ังแต ๒๕ องศา ในหอ งทมี่ เี คร่อื งปรบั อากาศจาํ นวน
เซลเซียสขึ้นไป มากกวา ๒ หอง
ในขณะใชงาน
 มีการต้งั อุณหภูมิเครอ่ื งปรบั อากาศที่
๔๘ มีการเปด-ปดเครอ่ื งปรับ ๒๕องศาเซลเซยี สขึ้นไป รอ ยละ ๑๐๐
อากาศเปนเวลาหรือ
ตามเวลาที่โรงเรยี นได  มกี ารตง้ั อุณหภูมิเคร่อื งปรับอากาศ
กําหนดไว ที่ ๒๕ องศาเซลเซียสขึ้นไป รอยละ
๙๐-๙๙
๔๙ มีการเปดเครือ่ งปรบั อากาศ
ทง้ิ ไวโดยไมม คี นอยใู นหอง  การต้งั อณุ หภมู เิ คร่อื งปรบั อากาศที่ ๒๕
องศาเซลเซียสขนึ้ ไป รอ ยละ ๘๐-๘๙
๕๐ มีการดูแล บํารุงรกั ษา
เครอ่ื งปรบั อากาศใหอยูใน  มีการเปด-ปดเคร่ืองปรบั อากาศเปน
สภาพท่ใี ชง านไดอยา งมี เวลาหรอื ตามเวลาที่โรงเรยี นกาํ หนด คิด
ประสทิ ธภิ าพ เปนรอ ยละ ๑๐๐

๘๒  มีการเปด-ปด เครือ่ งปรบั อากาศเปน
เวลาหรือตามเวลาท่ีโรงเรียนกาํ หนด
รอยละ ๙๐-๙๙

 มกี ารเปด -ปด เครอ่ื งปรับอากาศเปน
เวลาหรือตามเวลาท่โี รงเรยี นกาํ หนด
รอ ยละ ๘๐-๘๙

 ไมมีหอ งทีเ่ ปด เครอื่ งปรบั อากาศทง้ิ ไว
 มีหองทีเ่ ปด เครื่องปรับอากาศท้ิงไว

จาํ นวน ๑ หอ ง
 มหี องทเ่ี ปดเคร่อื งปรับอากาศทิ้งไว

ตง้ั แตจาํ นวน ๒ หองขึน้ ไป

 มกี ารลางเครอ่ื งปรับอากาศปล ะ ๒ คร้ัง
 มีการทําความสะอาดแผน กรองฝุน

(filter) เครอื่ งปรบั อากาศ ๑ เดอื นตอ ครงั้
 มกี าํ หนดเวลาการบาํ รงุ รกั ษา

เครอื่ งปรับอากาศ

ประเด็นที่ ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน (ตอ)

ลําดับ ประเด็นยอ ย มี ไมม ี รายละเอียด
๕๑ มีการดูแล รักษาหลอดไฟ  มีการทาํ ความสะอาดหลอดไฟ และโคม
ไฟ อยา งนอยปล ะ ๑ คร้งั
ใหอยูในสภาพทใี่ ชง านได
อยางมปี ระสิทธิภาพ  มกี ารทาํ ความสะอาดใบพดั ลม และ
๕๒ มีการดแู ล รกั ษาพดั ลม ให หลอลน่ื แกนหมนุ อยางนอ ยปละ
อยูในสภาพที่ใชง านไดอ ยา ง ๒ ครงั้
มปี ระสทิ ธภิ าพ
๕๓ มีการดูแล รกั ษาตเู ย็น  มกี ารทําความสะอาดตูเย็น อยา งนอ ย
ใหอ ยใู นสภาพท่ใี ชงานได เดือนละ ๑ ครง้ั
อยางมปี ระสิทธภิ าพ
๕๔ มีการดูแล รกั ษาเครอื่ งใช  มีการทําความสะอาดเครอื่ งใชไฟฟา
ไฟฟาอน่ื ๆ เชน โทรทศั น อื่นๆ เชน โทรทศั น กระติกนาํ้ รอ น
กระตกิ นํ้ารอ น ใหอยใู น อยางนอยเดือนละ ๑ ครง้ั
สภาพทีใ่ ชง านไดอยางมี
ประสทิ ธภิ าพ  มีหอ งท่ใี ชแ สงสวางจากธรรมชาติ
๕๕ มกี ารใชแ สงสวางจาก รอยละ ๖๐ ข้ึนไป
ธรรมชาติ เพอ่ื ลดการใช
ไฟฟา  มีหองที่ใชแ สงสวางจากธรรมชาติ
รอยละ ๔๐ - ๕๙
๕๖ มีการใชห ลอดไฟประเภท
หลอดไส (Incandescent)  มหี องทีใ่ ชแ สงสวา งจากธรรมชาติ
ในพน้ื ท่ตี างๆ ของโรงเรียน รอยละ ๒๐ - ๓๙

๕๗ มีการใชห ลอดไฟ LED คดิ เปน รอยละของหลอดไฟท้งั โรงเรยี น
ภายในโรงเรยี น  ไมม ีการใชห ลอดไฟประเภทหลอดไส
 มกี ารใชห ลอดไสไมเ กนิ รอ ยละ ๓
 มกี ารใชหลอดไสไ มเกินรอ ยละ ๕
 มกี ารใชหลอดไฟ LED รอ ยละ ๙ ขนึ้ ไป
 มกี ารใชห ลอดไฟ LED รอยละ ๖ - ๘
 มีการใชห ลอดไฟ LED รอ ยละ ๓ - ๕

๘๓

ประเด็นท่ี ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน (ตอ)

ลําดับ ประเดน็ ยอย มี ไมมี รายละเอียด
๕๙ มกี ารใชส วิตชแ ยกหรอื สวิตช  มีการใชสวิตชแยกภายในหองธรุ การ
 มกี ารใชส วติ ชแ ยกและสวิตชกระตุกใน
กระตุกในพืน้ ท่อี ่ืนนอกเหนือ พนื้ ท่หี องพักครู
จากหองเรยี น เชน หอง  มกี ารใชสวติ ชแยกในหอ งสมุด
ธรุ การ หอ งสมุด หอ งพกั
ครู หรอื ระเบยี งทางเดิน  มกี ารทําสญั ลักษณเพอ่ื บง บอกตาํ แหนง
(การใชส วติ ชแยกเหมาะกบั ของหลอดไฟท่แี ผงสวติ ซไฟและโคมไฟ
พ้ืนทบี่ างสวน การใชส วิตช สมั พนั ธก ัน รอยละ ๖๐ ขึ้นไป
กระตกุ เหมาะกบั พื้นที่ทใี ช
พื้นทีน่ อ ยหรือพืน้ ที่จาํ กัด  มีการทาํ สัญลกั ษณเ พือ่ บง บอกตําแหนง
เฉพาะเทาน้นั ) ของหลอดไฟที่แผงสวติ ซไ ฟและโคมไฟ
๖๐ มีการทําสญั ลกั ษณเพอื่ สมั พันธก นั รอยละ
บง บอกตําแหนง ของ ๔๐-๕๙
หลอดไฟท่ีแผงสวติ ชไ ฟ และ
โคมไฟสัมพนั ธก นั  มกี ารทําสญั ลกั ษณเพ่ือบง บอกตาํ แหนง
ในกรณที ม่ี ีหลอดไฟมากกวา ของหลอดไฟท่ีแผงสวติ ซไฟและโคมไฟ
๑ ตาํ แหนง สัมพนั ธกัน รอยละ
ในหอ งเรยี น ๒๐-๓๙

๖๑ มีการทําสญั ลกั ษณเ พอ่ื  มีการทาํ สัญลกั ษณเ พอ่ื บงบอกตาํ แหนง
บง บอกตําแหนงของ ของหลอดไฟทแ่ี ผงสวติ ซไฟและโคมไฟ
หลอดไฟทแ่ี ผงสวติ ชไ ฟ และ สมั พนั ธกัน รอยละ ๖๐ ข้นึ ไป
โคมไฟสมั พันธก นั
ในกรณที ี่มหี ลอดไฟมากกวา  มีการทาํ สัญลกั ษณเ พอ่ื บง บอกตาํ แหนง
๑ ตําแหนง ของหลอดไฟทแี่ ผงสวิตซไ ฟและโคมไฟ
ในหอ งอื่น ยกเวน หอ งเรยี น สัมพันธก นั รอยละ
เชน หองพักครู หอ งธุรการ ๔๐-๕๙
เปนตน
 มกี ารทาํ สญั ลกั ษณเ พื่อบง บอกตาํ แหนง
ของหลอดไฟท่แี ผงสวิตซไ ฟและโคมไฟ
สัมพนั ธกนั รอยละ
๒๐-๓๙

๘๔

ประเด็นท่ี ๓ การจัดการดานการใชพลังงานในโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเดน็ ยอ ย มี ไมม ี รายละเอียด

๖๒ มกี ารเปด ไฟทิง้ ไวเม่ือไมม ีคน  ไมมีหอ งท่ีเปด ไฟทงิ้ ไว
อยูในหอง  มีหอ งท่เี ปด ไฟทงิ้ ไว จํานวน ๑ หอง
 มหี องทเ่ี ปด ไฟทิ้งไวต ง้ั แตจ าํ นวน

๒ หองข้ึนไป

ประเด็นที่ ๔ การจัดการดานการใชน้ําและน้ําทิ้งในโรงเรียน

๖๓ มกี ารถอดปลกั๊ เครอ่ื งใช  มีการถอดปล๊ักเครื่องใชไฟฟาท้ังหมด
ไฟฟาออกหลงั เลกิ ใชง าน  มีการถอดปลั๊กเคร่ืองใชไฟฟา
หรือหลงั เลิกเรียนหรอื ในวัน
หยดุ (ยกเวน ตูเยน็ รอยละ ๙๕ ข้ึนไป
ตแู ชไ อศกรีม หรอื อุปกรณ  มีการถอดปลั๊กเครื่องใชไฟฟา
เครอ่ื งใชไ ฟฟาทจี่ ําเปน )
รอยละ ๙๐ ข้ึนไป
๖๔ มีการเก็บบันทกึ ขอ มูลหนว ย
การใชนํ้า เพ่ือนํามาใชเปน  มีการบนั ทึกคา นาํ้ อยา งตอ เน่อื ง ๓ ป
ฐานขอมลู  มกี ารบันทึกหนว ยการใชน ํ้าอยา ง
ในการจัดการเร่อื งน้าํ ใช
ในโรงเรียน ตอ เน่ือง ๓ ป
 มกี ารเปรยี บเทยี บหนว ยการใชน า้ํ /คา นา้ํ
๖๕ มีการแสดงสถติ ิหรือปริมาณ
การใชน ้าํ ในแตล ะเดอื น ของทกุ ป
รายเดอื น/ปเ พ่ือสรางความ  มกี ารรวบรวมขอ มลู หนวยการใชนํา้ และ
ต่นื ตัวในการประหยดั น้าํ
คานํา้ อยา งเปนระบบ

 มกี ารแสดงสถติ หิ นว ยการใชน า้ํ และคา นาํ้
ของทัง้ โรงเรยี นเพ่อื แสดงในอาคารเรียน
และหอ งเรยี นรอยละ ๘๐ ขึ้นไป

 มกี ารแสดงสถติ หิ นว ยการใชน าํ้ และคา นา้ํ
ของทัง้ โรงเรียนเพอ่ื แสดงในอาคารเรียน
และหองเรียนรอ ยละ ๖๐-๗๙

 มกี ารแสดงสถติ หิ นว ยการใชน า้ํ และคา นาํ้
ของทั้งโรงเรยี นเพ่ือแสดงในอาคารเรียน
และหอ งเรียนรอยละ ๔๐-๕๙

๘๕

ประเด็นที่ ๔ การจัดการดานการใชน้ําและนํ้าท้ิงในโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเด็นยอย มี ไมมี รายละเอยี ด
๖๖ โรงเรียนมรี ะบบตรวจสอบ
 มีคําสัง่ แตง ต้งั คณะกรรมการ
การร่ัวไหลของนาํ้ ตรวจสอบการรวั่ ไหลของนํ้า

๖๗ โรงเรยี นมีมาตรการหรอื  มีการกาํ หนดมาตรการตรวจสอบ
กาํ หนดเวลาในการบาํ รุง การร่วั ไหลของน้ํา
รกั ษาอุปกรณท่ีเกยี่ วกับการ
ใชน ํา้ อยางสมํ่าเสมอ  มกี ารดําเนนิ การตรวจสอบการร่ัวไหล
ของน้ําตามมาตรการทกุ วัน
๖๘ โรงเรยี นมกี ารใชก ็อกน้ํารุน
ประหยดั นาํ้ (มี Aerator)  สรุปผลการตรวจสอบ ตามมาตรการที่
หรอื รุน กานโยก กําหนด

๖๙ โรงเรียนมกี ารใชส ุขภัณฑรุน  มีการนาํ ผลการตรวจสอบไปใชแ ละ
ประหยดั น้ํา ในหองนํ้าท่ีมี ปรบั ปรงุ อยา งตอเนือ่ ง
การใชสขุ ภัณฑแ บบชกั โครก
 มีมาตรการในการกําหนดชว งเวลา
ในการบาํ รุงรกั ษาอุปกรณท ีเ่ กย่ี วกับการ
ใชใ นโรงเรียน

 มกี ารกําหนดผรู บั ผดิ ชอบตรวจสอบการ
ในการบาํ รงุ รกั ษาอปุ กรณที่
เกย่ี วกบั การใชในโรงเรยี น

 มีการประชาสัมพันธมาตรการการใน
การบํารุงรกั ษาอุปกรณท่ีเกี่ยวกับ
การใชในโรงเรียน

 มกี ารใชกอกนา้ํ รุนประหยดั นาํ้ /
รนุ กานโยก รอ ยละ ๙ ข้นึ ไป

 มีการใชก อกนาํ้ รุนประหยัดนํ้า/
รนุ กานโยก รอ ยละ ๖ – ๘

 มีการใชกอ กน้าํ รุน ประหยดั นํา้ /
รุนกา น รอ ยละ ๓-๕

 มีการใชสขุ ภัณฑรุนประหยดั นาํ้
รอ ยละ ๙ ขึ้นไป

 มกี ารใชส ุขภณั ฑร นุ ประหยดั นํ้า
รอยละ ๖ – ๘

 มกี ารใชสุขภณั ฑรุนประหยดั นํา้
รอ ยละ ๓-๕

๘๖

ประเด็นที่ ๔ การจัดการดานการใชนํ้าและน้ําท้ิงในโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเดน็ ยอย มี ไมม ี รายละเอียด

๗๐ อปุ กรณจ า ยนา้ํ ในโรงเรยี น (ทอ  ไมพ บการรัว่ ไหลของนา้ํ
และวาวล กอ็ กนาํ้ สขุ ภณั ฑ  พบการรว่ั ไหลของนาํ้ จาํ นวน ๑ จดุ
ฯลฯ) มกี ารรว่ั ไหลของนาํ้  พบการร่ัวไหลของน้ําจํานวน ๒ จุด
หรอื ไม

***๗๑ โรงเรยี นไดกาํ หนดและสราง  มกี ารคดั แยกขยะออกจากภาชนะ
ระบบการคดั แยก  มกี ารคดั แยกเศษอาหารออกจากภาชนะ
เศษอาหารออกจากภาชนะ  มกี ารนาํ เศษอาหารไปทาํ ประโยชนอ ่ืนๆ
ทจ่ี ะลา งทกุ ครั้ง
เชน ทาํ ปยุ หมัก

๗๒ มกี ารตดิ ตัง้ ถงั ดกั ไขมัน เพ่ือ  มีบอ พกั
ดักไขมนั ของน้ําทง้ิ  มีบอ พกั และตะแกรงดักไขมัน
จากโรงครวั /โรงอาหาร  มถี ังดกั ไขมัน พรอ มตะแกรง

***๗๓ มีการรวบรวมไขมนั  ทกุ อาทิตย
ออกจากถังดกั ไขมนั อยา ง  ทกุ ๒ อาทติ ย
สมาํ่ เสมอ  ทกุ เดอื น

๗๔ มีการจดั การกับไขมนั ที่  นําไขมันไปทําประโยชนอ ่นื ๆ
ดักไดอยา งเหมาะสม  ตักไขมนั ใสกระสอบพกั ใหแหงกอ นนาํ

ไปทิง้
 ตกั ไขมนั ไปทง้ิ ขยะโดยไมรอใหแ หง

๗๕ โรงเรยี นจดั ใหมีการบาํ บัด  มเี คร่อื งตนี ้ําหรอื บาํ บดั นํา้ กอนปลอยสู
นํา้ เสียดวยวิธกี ารอื่นๆ สาธารณะ
กอนปลอ ยลงสูแหลงนาํ้ ใน
โรงเรียนหรอื ชุมชน (ถา มี)  มีพชื ทีส่ ามารถใชบ ําบดั นา้ํ ได เชน
ผกั ตบชวา และธปู ฤาษี

 มกี ารใช EM ในการปรบั สภาพนํ้า
 อน่ื ๆ

ประเด็นที่ ๕ การจัดซ้ือ/ การใชผลิตภัณฑและการจัดการขยะในโรงเรียน

๗๖ โรงเรียนมีมาตรการหรอื  แผนการงบประมาณในการจัดซอื้
ระเบียบการเกย่ี วกับ  ระบบตรวจสอบพัสดุคงเหลือเพ่ือเตรียม
การตรวจสอบและทบทวน
ความตอ งการวัสดุ ครุภณั ฑ การจัดซอ้ื
ตา งๆ เพ่อื ใหม ี  การเขยี นโครงการเพ่ือขออนุมัติจดั ซอื้
การจดั ซื้อเทาทจ่ี าํ เปน
๘๗

ประเด็นท่ี ๕ การจัดซ้ือ/ การใชผลิตภัณฑและการจัดการขยะในโรงเรียน (ตอ)

ลําดบั ประเด็นยอย มี ไมม ี รายละเอียด

๗๗ โรงเรียนมมี าตรการหรอื  มวี สั ดุ ครภุ ณั ฑท เี่ ปน มติ รกบั สง่ิ แวดลอ ม
ระเบียบการเกี่ยวกบั การ เชน มาตรฐาน มอก. เบอร ๕ คณุ สมบตั ิ
เลือกซอ้ื วสั ดุ ครุภัณฑ และ กอ กนาํ้ ประหยดั พลงั งาน
ผลิตภณั ฑท ่ีเปน มิตรกับส่ิง
แวดลอม เชน  มกี ารกาํ หนดมาตรฐานอายกุ ารใชง านของ
เคร่ืองใชทมี่ ฉี ลากประหยดั อปุ กรณท จ่ี ะซอ้ื
ไฟเบอร ๕ ก็อกน้าํ รุน
ประหยัดน้าํ ผลิตภณั ฑท มี่ ี  มกี ารกาํ หนดคณุ ภาพและประสทิ ธภิ าพ
บรรจุภัณฑทีไ่ มสน้ิ เปลือง ของอปุ กรณท จ่ี ะซอื้
และสามารถ Recycle ได

๗๘ โรงเรยี นมมี าตรการหรอื  ติดปา ยประกาศการจําหนา ยสนิ คา
ระเบยี บการในการคดั เลอื ก  ระเบยี บและขอ ปฏบิ ตั ใิ นการจาํ หนา ยสนิ คา
สนิ คา หรอื อาหารที่  มีขอ ตกลงรวมกนั ระหวา งโรงเรียนและ
ไมก อ ใหเ กิดขยะ เขามาวาง
จําหนายในโรงเรยี น ผูข าย

๗๙ มกี ารแสดงสถิติปรมิ าณขยะ  มีการแสดงสถติ ิปรมิ าณขยะ ทกุ สัปดาห
รายเดอื น/ปเพ่อื สรางความ  มีการแสดงสถติ ปิ ริมาณขยะ ทุกเดือน
ตน่ื ตัวในการลด/แยกขยะ  มกี ารแสดงสถติ ปิ รมิ าณขยะ ทกุ ๒ เดอื น

๘๐ มกี ารจดั ใหบ ุคลากร/  มีการจัดวางถงั ขยะโดยแยกประเภท
นกั เรียนแยกขยะทั้งหมด ใน ของขยะ
โรงเรียน (ทุกประเภทของ
ขยะและทุกพ้นื ที่) อยาง  มีการติดสติก๊ เกอรบ อกประเภทของ
เหมาะสมและเปน รปู ธรรม ถงั ขยะ

 ใหค วามรูค วามเขาใจแกน ักเรียนในการ
แยกขยะและทง้ิ ลงถังไดถูกตอ ง

ประเด็นท่ี ๖ การดูแลคุณภาพอากาศในโรงเรียน

๘๑ โรงเรียนไดม กี ารประสานกบั  มีการแสดงสถานทร่ี ับซ้ือหรอื รับวัสดุ
ผูรับซือ้ หรือรับวัสดุจากการ จากการคดั แยก
คดั แยกมูลฝอย เพื่อนาํ กลบั
มาใชใหม (Recycle)  รายละเอยี ดของการรับซ้ือ
 การมีสว นรวมของการนาํ วสั ดุอุปกรณท ่ี

Recycle นํามาใชใ หม

๘๘

ประเด็นท่ี ๖ การดูแลคุณภาพอากาศในโรงเรียน (ตอ)

ลาํ ดับ ประเด็นยอ ย มี ไมมี รายละเอยี ด
๘๒ โรงเรียนมกี ารนาํ ขยะ
 การคัดแยกขยะอินทรีย (เศษอาหาร)
อนิ ทรยี  (เศษอาหาร) มาทํา อยางชัดเจน
นํ้าหมักชีวภาพ (EM) ทํา
ปุยหมัก หรือมอบใหก บั โรง  มผี ลติ ภณั ฑน า้ํ หมกั ชวี ภาพ (EM) ปยุ หมกั
เลีย้ งสกุ รหรอื อืน่ ๆ โดยมี  มีการนาํ ผลิตภัณฑม าใชงาน
ระบบการจัดเก็บและ
ขนยา ยอยา งเหมาะสม  โรงเรียนมีมาตรการการลดปรมิ าณขยะ
๘๓ โรงเรยี นมกี ารลดปรมิ าณขยะ แตล ะประเภทไดอยา งเหมาะสม
แตล ะประเภทไดอ ยา งเหมาะ
สม  มีการใหค วามรูในการลดปรมิ าณขยะ
 มีการจดั กจิ กรรมสงเสรมิ ใหน กั เรยี น
๘๔ โรงเรยี นมีการปอ งกันกล่นิ
จากแหลงกาํ เนิดกลน่ิ ทกุ และบคุ ลากรในโรงเรยี น ในการ
ชนดิ เชน กองขยะ/ถงั ขยะ ลดขยะ
หอ งสว มหรือทอนาํ้ ทิง้ ใน  มีการจดั ทาํ ขอมลู การลดปรมิ าณขยะ
โรงเรียน ของโรงเรียน

๘๕ โรงเรียนมีการปลกู พนั ธุไม  มกี าํ หนดมาตรการในการปอ งกนั กล่นิ
เพื่อชว ยดดู ซับสารพษิ และ จากแหลง กาํ เนดิ กล่นิ ทุกชนดิ
เปน แหลง เรียนรใู นโรงเรยี น
 มีเครอ่ื งมือและอปุ กรณใ นการปอ งกนั
กลิ่นจากแหลงกําเนดิ

 มีการกําจัดกลน่ิ จากแหลง กําเนิด
ทกุ วันอยางสม่าํ เสมอ

 ปลูกพนั ธไุ มช นิดตาง ๆ จํานวน
๙ ชนดิ ขึ้นไป

 ปลูกพันธุไมช นิดตาง ๆ จาํ นวน
๖-๘ ชนดิ ขึน้ ไป

 ปลกู พันธุไมชนดิ ตาง ๆ จาํ นวน
๓-๕ ชนดิ ขึน้ ไป

๘๙

ประเด็นที่ ๖ การดูแลคุณภาพอากาศในโรงเรียน (ตอ)

ลําดับ ประเดน็ ยอย มี ไมมี รายละเอียด

๘๖ โรงเรยี นมกี ารจดั ระเบยี บ  มกี ารกําหนดมาตรการและแผนการ
การจราจรหนาโรงเรียน ใน ดําเนินการจดั จราจร
ชว งเวลารบั - สงนักเรียน
เพ่ือหลีกเลย่ี งภาวะการ  แตง ตง้ั คณะกรรมการและดแู ลรบั ผดิ ชอบ
จราจรตดิ ขัด เกย่ี วกบั จราจร

 มีการบรหิ ารจัดการใหรถสามารถผา น
ไดคลอ งตวั

 มคี รเู วร นักเรียน อํานวยความสะดวก
ในการรบั สง

ประเด็นที่ ๗ สภาพแวดลอมและภูมิทัศนที่เอ้ือตอการการเรียนรู
ดานอนุรักษพลังงานและส่ิงแวดลอม

๘๗ มกี ารเผาขยะในโรงเรียน  ไมม กี ารเผาขยะในโรงเรียน
 มกี ารเผาขยะในโรงเรยี นโดยใชเ ตาเผา
๘๘ มกี ารใชฆ า แมลง หรอื ยา
ปราบศตั รูพชื ทีผ่ ลิตจาก แบบไรค วนั
สารเคมี ภายในโรงเรียน  มกี ารเผาขยะในโรงเรยี นโดยไมมีเตาเผา

๘๙ โรงเรยี นไดก าํ หนดใหพ น้ื ที่  มีการใชสมุนไพรในการกาํ จัดศตั รูพชื
ทงั้ หมดภายในโรงเรยี น เปน  มกี ารใชย าปราบศตั รูพชื ที่เปนมิตรกับ
พน้ื ทปี่ ลอดบหุ ร่ี ๑๐๐ %
สง่ิ แวดลอ ม หรือ EM
 ใชสารเคมใี นวันทไี่ มมีนักเรยี น (วนั หยดุ )

 กําหนดมาตรการพน้ื ทีเ่ ขตปลอดบุหรี่
อยา งเครง ครดั มพี นื้ ทปี่ ลอดบหุ ร่ี ๑๐๐ %

 มปี าย สัญลักษณ เขตปลอดบุหร่ี
 สงเสริมกิจกรรมใหนักเรยี น บุคลากร

ใหเหน็ อันตรายและโทษของบุหร่ี
 มีบทลงโทษกับผทู ่สี ูบบหุ รใี่ นโรงเรยี น
 มกี ารขยายผลการดาํ เนินงานไปยัง

ผูปกครองนกั เรียนและชมุ ชนรอบ
โรงเรียนการสรา งคา นิยมไมส ูบบุหรแี่ ละ
จดั สภาพแวดลอ มใหปลอดควันบุหรี่

๙๐

ประเด็นที่ ๗ สภาพแวดลอมและภูมิทัศนท่ีเอ้ือตอการการเรียนรู
ดานอนุรักษพลังงานและส่ิงแวดลอม (ตอ)

ลาํ ดับ ประเดน็ ยอ ย มี ไมมี รายละเอยี ด
๙๐ โรงเรียนมกี ารพัฒนาพืน้ ที่สี
 พน้ื ท่ีสีเขยี วเพือ่ สรา งความรมเยน็ และ
เขยี วเพอื่ สรา งความรม เย็น เอ้ือตอการใชประโยชนข องนักเรยี นและ
และเอือ้ ตอการใชป ระโยชน บุคลากรในโรงเรียนรอยละ ๒๐
ของนักเรียนและบคุ ลากรใน
โรงเรียน  พ้ืนทีส่ เี ขยี วเพ่ือสรา งความรมเยน็ และ
เอ้อื ตอ การใชประโยชนข องนกั เรยี นและ
๙๑ โรงเรียนมมี าตรการรกั ษา บุคลากรในโรงเรียนรอ ยละ ๑๕
ความปลอดภัยแกบ คุ ลากร
และนกั เรยี นในโรงเรยี น  พืน้ ทส่ี ีเขียวเพอื่ สรางความรมเยน็ และ
เอือ้ ตอ การใชประโยชนของนักเรียนและ
๙๒ โรงเรียนมกี ารกําหนดชว ง บคุ ลากรในโรงเรียนรอยละ ๑๐
เวลาทาํ ความสะอาดอาคาร
ครุภัณฑ และวัสดอุ ปุ กรณ  มาตรการดานการรักษาความปลอดภัย
ตา งๆ (นอกจากเคร่ืองใช ในโรงเรยี นดวยกลองวงจรปด
ไฟฟา) อยา งชัดเจน
 มาตรการดานการรักษาความปลอดภัย
ในโรงเรียนดา นความรับผิดชอบของ
แผนกรกั ษาความปลอดภัย

 มาตรการดานการรักษาความปลอดภัย
จากอัคคีภัยในโรงเรียน เชน กรงิ่ /
ออดแจง เตือน ถงั ดับเพลิง พรอมราย
ละเอียดวาติดตั้งไวตรงไหน

 มีการกําหนดชวงระยะเวลาในการ
ทําความสะอาดอาคาร

 มีการกําหนดชว งระยะเวลาในการ
ทําความสะอาดครภุ ัณฑ

 มีการกําหนดชวงระยะเวลาในการ
ทาํ ความสะอาดวัสดุอุปกรณต างๆ
(นอกจากเคร่ืองใชไ ฟฟา )

๙๑

ประเด็นที่ ๘ โครงการ/ กิจกรรมรวมระหวางโรงเรียนกับโรงเรียนใกลเคียงและชุมชน

ลําดบั ประเดน็ ยอ ย มี ไมมี รายละเอียด
๙๓ โรงเรยี นมีพน้ื ท่หี รอื อาคาร
 ระบสุ ถานท่จี ดั เก็บวัสดุครภุ ณั ฑ
จดั เก็บวสั ดคุ รภุ ณั ฑท ร่ี อใช  มกี ารจําแนกวัสดคุ รุภณั ฑ
หรอื ไมไ ดใชเ พอื่ ความเปน  สรุปผลการปฏิบตั ิงานรายละเอียดผูรับ
ระเบยี บเรยี บรอย
ผิดชอบ
๙๔ โรงเรยี นมพี นื้ ที่หรืออาคาร
จดั เก็บ (พกั ) ขยะและเศษ  มีพน้ื ท่หี รอื อาคารในการจดั เก็บขยะ
อาหารกอ นนําไปจัดการดวย และเศษอาหารท่เี หมาะสม
วธิ ีการตางๆ และเปน พ้ืนท่ี
ท่ีไมสง กลิน่ รบกวนสมาชกิ ใน  ไมส งกล่นิ รบกวนสมาชกิ ในโรงเรียน
โรงเรยี นหรอื ผทู ส่ี ญั จรไปมา  ไมส ง กลนิ่ รบกวนชมุ ชนและผสู ญั จรไปมา

๙๕ โรงเรยี นมมี าตรการการดแู ล  มมี าตรการการดแู ลและปอ งกนั การแพร
และปองกันการแพรร ะบาด ระบาดของสตั วท เี่ ปน พาหนะนาํ โรค
ของสัตวท ่เี ปน พาหนะนําโรค
อยางไร  มหี นว ยงานภายนอกมาตรวจสอบและ
ดแู ลใหค วามรหู รอื มกี ารรณรงค สง เสรมิ
๙๖ โรงเรียนมีมาตรการและ บคุ ลากรภายในโรงเรยี น
ควบคุมดูแลไมใ หมสี ุนัข
จรจัด เขามาอาศัยใน  มหี นว ยงานภายนอกมาดแู ลและปอ งกนั
โรงเรียน กาํ จดั สตั วท เ่ี ปน พาหนะนาํ โรคในโรงเรยี น

๙๗ ในรอบปท ี่ผานมา โรงเรียน  อน่ื ๆ
มีการจัดกิจกรรมดานการ
อนุรักษพ ลังงานและ  มมี าตรการควบคมุ ดูแลไมใหม ีสนุ ขั
สิ่งแวดลอมรวมกบั จรจดั เขามาอยภู ายในโรงเรยี น
หนว ยงานอื่นๆ
 รณรงคและขอความรวมมือ งดให
อาหารกับสนุ ขั ทไ่ี มม เี จา ของ

 จดั เกบ็ ขยะโดยเฉพาะเศษอาหารใหม ดิ ชดิ
เพ่ือจะไดไ มเ ปน แหลง อาหารของสนุ ัข

 จดั เจาหนา ท่ีตรวจสอบไมใหส ุนขั
เขา มาในโรงเรียน

 มีการจัดกิจกรรมดานการอนุรักษ
พลังงานและสิง่ แวดลอมรว มกบั หนวย
งานอื่นๆ จาํ นวน ๓ ครัง้ ข้ึนไป ตอ ป

 มกี ารจัดกิจกรรมดานการอนุรักษ
พลังงานและสงิ่ แวดลอ มรวมกบั
หนว ยงานอ่ืนๆ จาํ นวน ๒ คร้งั ตอ ป

๙๒

ประเด็นที่ ๘ โครงการ/ กิจกรรมรวมระหวางโรงเรียนกับโรงเรียนใกลเคียงและชุมชน (ตอ)

ลําดบั ประเดน็ ยอ ย มี ไมมี รายละเอยี ด

๙๘ โรงเรียนมีการจดั ทํากิจกรรม  มกี ารจัดกิจกรรมดา นการอนรุ กั ษ
เผยแพรรณรงคด านการ พลงั งานและสิ่งแวดลอมรวมกับ
อนุรกั ษพ ลังงานสูครอบครวั หนว ยงานอ่นื ๆ จํานวน ๑ ครงั้ ตอ ป
และชมุ ชน (โรงเรยี นจดั เอง
โดยจดั ในพ้ืนท่ขี องโรงเรยี น  มีการจดั กจิ กรรมเผยแพรร ณรงคดา น
หรือชุมชน) การอนรุ กั ษพลงั งานสูครอบครวั และ
ชุมชน จาํ นวน ๓ ครัง้ ขึ้นไป ตอป
๙๙ ในรอบปที่ผา นมา โรงเรยี นมี
การเชญิ ครหู รือนักเรียนจาก  มีการจัดกิจกรรมเผยแพรร ณรงคดาน
โรงเรยี นอื่น เขารวมกิจกรรม การอนุรักษพลงั งานสคู รอบครวั และ
ดานการอนุรกั ษพลังงาน ชมุ ชน จํานวน ๒ คร้ังตอป
และส่งิ แวดลอ มท่จี ดั โดย
โรงเรียน  มีการจัดกจิ กรรมเผยแพรรณรงคด า น
การอนรุ กั ษพ ลังงานสคู รอบครวั และ
๑๐๐ ในรอบปท่ผี านมา โรงเรียน ชมุ ชน จาํ นวน ๑ คร้ังตอ ป
มกี ารสงครหู รือนกั เรียนใน
โรงเรียนเขา รว มกจิ กรรม  มกี ารเชิญครูหรือนกั เรียนจากโรงเรียน
ดานการอนรุ ักษพ ลังงาน อื่น เขา รว มกจิ กรรม จํานวน ๓ คร้งั
และสิง่ แวดลอมทจี่ ัดโดย ข้นึ ไป ตอ ป
โรงเรียนอื่น
 มกี ารเชญิ ครหู รอื นักเรยี นจากโรงเรยี น
อนื่ เขา รว มกจิ กรรม จาํ นวน ๒ ครงั้
ตอ ป

 มกี ารเชญิ ครูหรอื นักเรียนจากโรงเรียน
อน่ื เขารว มกิจกรรม จํานวน ๑ คร้ัง
ตอ ป

 มีการสงครูหรอื นักเรยี นในโรงเรียนเขา
รวมกจิ กรรมดา นการอนุรกั ษพ ลงั งาน
และส่ิงแวดลอมทจี่ ัดโดยโรงเรียนอ่ืน
จาํ นวน ๓ คร้งั ขึ้นไป ตอป

 มีการสงครูหรอื นกั เรยี นในโรงเรยี นเขา
รวมกิจกรรมดา นการอนรุ กั ษพลงั งาน
และสง่ิ แวดลอ มทีจ่ ัดโดยโรงเรยี นอื่น
จาํ นวน ๒ ครั้งตอป

 มกี ารสง ครูหรือนกั เรียนในโรงเรยี นเขา
รวมกิจกรรมดานการอนรุ ักษพลงั งาน
และส่งิ แวดลอ มท่จี ดั โดยโรงเรยี นอน่ื ๑
คร้งั ตอป

๙๓

แบบประเมนิ ความพรอ ม
สาํ หรบั โรงเรยี นอีโคสคูล

แบบประเมนิ ความพรอ มสําหรับโรงเรยี น Eco-school

คาํ แนะนําในการตอบแบบประเมิน

การประเมินความพรอมสําหรับโรงเรียนอีโคสคูล มุงหวังใหโรงเรียนมีความสนใจและสมัครใจ
เขารวมเปนโรงเรียนอีโคสคูล ได “ทบทวน” โรงเรียนของตนเองวา มีการดําเนินงานครบถวน ตาม 4
พนั ธกจิ หลกั ของโรงเรยี นอโี คสคลู หรอื ไม? ซงึ่ แนวคดิ ในการประเมนิ ความพรอ มสาํ หรบั โรงเรยี นอโี คสคลู
นี้ จะมุงเนน การประเมนิ เพือ่ “พฒั นา”โรงเรยี น ใหสามารถเปน โรงเรยี นอีโคสคลู ไดอยา งสมบรู ณแ บบ
ตามหลักการโรงเรียนท้ังระบบ (Whole School Approach) โดยมีเปาหมายสูงสุดก็เพ่ือพัฒนาผลิต
นกั เรยี นทม่ี คี ณุ ภาพ ทพ่ี รอ มจะเตบิ โตขนึ้ เปน “พลเมอื งเพอ่ื สงิ่ แวดลอ ม” หรอื Environmental Citizen

ในการประเมนิ ความพรอ มสาํ หรบั โรงเรยี นอโี คสคลู ขอแนะนาํ ใหผ ปู ระเมนิ ศกึ ษาแบบประเมนิ
และ ทําความเขาใจตัวชี้วัดโดยละเอียด (คําอธิบายตัวชี้วัดอยูในภาคผนวก) พรอมทั้ง ใหคะแนน
ตวั ชี้วดั ตางๆ (ทัง้ 43 ตวั ชวี้ ดั ) ตามสภาพจรงิ ท่พี บ จึงจะไดผลลัพธท ่แี มน ยาํ เพ่ือนาํ ไปวิเคราะหและ
กาํ หนดทศิ ทางและวางแผนในการ “พฒั นา” โรงเรยี นไดอ ยา งเหมาะสม ตรงตามสภาพความพรอ ม และ
บรบิ ททเ่ี ปน จรงิ ตลอดจนสามารถดาํ เนนิ งานโรงเรยี นอโี คสคลู ไดอ ยา งมมี าตรฐานผลติ นกั เรยี นทมี่ คี ณุ ภาพ
ออกสูชุมชนและสังคมไทยไดอยางมีประสทิ ธภิ าพ

แบบประเมินความพรอมสําหรับโรงเรียนอีโคสคูล (หนา 33-36) ประกอบดวย 13 มิติ 43
ตวั ชวี้ ดั ภายใตพันธกจิ หลกั ท้ัง 4 ดา น ดังน้ี

พนั ธกิจที่ 1 : นโยบายสิ่งแวดลอ มศึกษาและโครงสรา งการบรหิ ารจัดการ
พนั ธกจิ ท่ี 2 : การพัฒนากระบวนการเรยี นรูดานส่ิงแวดลอมศึกษา
พันธกิจที่ 3 : การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ มในโรงเรยี น
พันธกิจที่ 4 : การมีสวนรว มและเครอื ขา ยส่งิ แวดลอ มศกึ ษา

ความหมายของระดับคะแนน

ระดบั คะแนน 0 หมายถงึ ไมป รากฏ หรือ ไมม ี หรอื รอยละ 0
ระดบั คะแนน 1 หมายถึง ไมช ัดเจน หรือ นอย หรือ นอยกวา รอ ยละ 25
ระดับคะแนน 2 หมายถึง พอเหน็ บาง หรือ ปานกลาง หรือ รอยละ 26-50
ระดบั คะแนน 3 หมายถึง ชัดเจน หรอื มาก หรือ รอยละ 51-75
ระดบั คะแนน 4 หมายถงึ ชัดเจนมาก หรอื มากทสี่ ดุ หรือ มากกวา รอยละ 75

๙๔

โรงเรียน ...............................................................................................................................................
สงั กดั ....................................................................................................................................................

พนั ธกจิ ที่ 1 : นโยบายสง่ิ แวดลอ มศกึ ษาและโครงสรา งการบรหิ ารจดั การ (4 มติ ิ 16 ตวั ช้วี ดั )

มิติการดําเนนิ งาน ตวั ชว้ี ัด คะแนน แหลงทมี่ าขอมลู
1. การกาํ หนดนโยบายดาน (0-4) นโยบาย/วิสัยทัศน
สิง่ แวดลอมศึกษา 1. โรงเรยี นกําหนดนโยบายดาน สอบถาม/สมั ภาษณ
สิ่งแวดลอมศึกษา ไวอยางชดั เจน
2. การกาํ หนดโครงการ 2. ครู บุคลากร นกั เรยี น และชุมชน ผังโครงสรางการบริหาร
บรหิ ารจดั การดาน มีสว นรวมในการกาํ หนดนโยบายฯ สอบถาม/สมั ภาษณ คาํ สงั่
สงิ่ แวดลอมศกึ ษา 3. ครู บคุ ลากร นักเรียน และชมุ ชน รับ
รแู ละเขา ใจนโยบายฯ
1. มกี รอบโครงสรา งการบรหิ ารจดั การ
ดานส่งิ แวดลอ มศึกษา
2. มีการกาํ หนดบุคลากร/ผูรับผดิ ชอบ
3. มีการกาํ หนดบทบาท/ภาระหนาท่รี บั
ผิดชอบ
4. ในรูปแบบการบริหารจดั การแบบ
มสี ว นรวม

๙๕

มติ ิการดําเนนิ งาน ตัวชีว้ ดั คะแนน แหลง ท่ีมาขอ มลู
3.การนํานโยบาย ดา น (0-4) แผนปฏบิ ัตกิ ารประจาํ
สิง่ แวดลอมศกึ ษาสูก าร 1.มกี จิ กรรม/โครงการ/โครงงาน ปรากฏ ปกจิ กรรม สอบถาม/
ปฏิบัติ ในแผนปฏบิ ัตกิ ารโรงเรยี น สมั ภาษณ/ผลงาน/รายงาน
2.มีกจิ กรรม/โครงการ/โครงงาน
4.การกาํ กบั ดแู ลตดิ ตาม ท่สี นับสนุน การพฒั นากระบวนการ คาํ สงั่ /แผนตดิ ตามบันทึก
และประเมนิ ผล เรยี นรูดานส่งิ แวดลอ มศกึ ษา การประชุม
(พันธกิจ 2)
3.มกี ิจกรรม/โครงการ/โครงงาน (=คะแนนรวม/16
ที่สนับสนนุ การจัดการ
ทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอม
ศึกษา (พนั ธกจิ 3)
4.มีกจิ กรรม/โครงการ/โครงงาน
ที่สนบั สนนุ การเสรมิ สรางการมสี ว น
รวมและเครอื ขายดานสิง่ แวดลอ ม
(พันธกิจ 4)
5.กจิ กรรม/โครงการ/โครงงาน ได
รับการสนับสนุนทรัพยากร (เชน งบ
ประมาณ บุคลากร วสั ด-ุ อุปกรณ)อยาง
เหมาะสม
6.เปดโอกาใหบ ุคลากรเขา มามีสว นรวม
ในการดําเนนิ กิจกรรม/โครงการ/โครง
งาน
7.มีผลงานเปนทป่ี รากฏ
1.มี ระบบ กาํ กบั ดแู ล ติดตาม
และประเมนิ ผลการดาํ เนินงานโรงเรียน
อีโคสคูล
2.มีการนําผลการดาํ เนินงานมาพัฒนา
อยา งเปนระบบและตอ เนอ่ื ง

คะแนนรวม
คะแนนเฉลยี่

เกณฑผ า นโรงเรยี นอโี คสคลู : คะแนนตงั ชวี้ ดั ทกุ ขอ ตอ งไมน อ ยกวา 2 หรอื คะแนนเฉลยี่ ตอ ง
ไมน อ ยกวา 2.5

๙๖