PENDIDIKAN MUZIK TINGKATAN 5

Analisis Skor Muzik UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

Apakah yang perlu dilakukan sekiranya anda mendapat sebuah skor muzik gitar yang baharu?
Kebanyakan daripada anda akan terus memainkan not-not yang terdapat dalam skor muzik tersebut.
Tahukah anda, cara tersebut tidak akan dapat membantu anda bermain gitar dengan baik.

Oleh itu, mulakan dengan cara menganalisis skor muzik terlebih dahulu. Anda akan dapat
belajar dengan lebih cepat tentang muzik tersebut, menghafal dengan lebih baik dan berasa lebih
puas dengan muzik yang dimainkan. Antara perkara yang perlu dianalisis ialah meter, nada, tempo,
renj, kord serta tanda dan simbol muzik.

Analisis skor muzik di bawah.

ENEnSEseMmBbEeLl GGIiTtaArRkKuU

q= 75 q = 75 Ciptaan: Yusri Hussain

Gitar 1 & ### 44Intro ∑2 bar .. œ œ ˙ œœœœ˙ œ œ ˙ œœœœ˙

A D E7 A A D E7 A

Gitar 2 & ### 44Intro 2∑ bar .. €≥ €≥€≤€≥ €≤ €≥ €≥€≤€≥ €≤ ≥€ €≥€≤€≥ €≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≤

Gitar 3 & ### 44Intro 2∑ bar .. œœ œ œ œœ œœ œœ œœ
œœ œœœ œœœ œœ ..

G1 6 ### œœœœ˙ œœœœ˙ œœœœ˙

&

E7 E7 A A F#m C#m D E7 A

G2 6 ### €≥ €≥€≤€≥ €≥€≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≥ €≤ €≥ €≥ €≤ ≥€ ≥€ €≥ €≤ ..

&

G3 6 ### ˙ œ ..
œœ
& ˙˙

˙ ˙ ˙ œ

43

Penjarian Skel

Kedudukan penjarian tangan kiri pada fret gitar yang betul akan memudahkan dan melancarkan
pergerakan jari. Elakkan daripada menyilangkan jari semasa bermain gitar. Rajah di bawah
menunjukkan kedudukan penjarian tangan kiri yang betul semasa bermain gitar.

Latihan Strum 4 1 2
Lqa=tih7a5n Strum 4 3

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK q = 75 A D E7 €€4≥≥€€≤≤ A A D E7 A
A≥≥€€ €€≤≤
& 4444 .. €€≥≥ €€≤≤ €€≥≥D €€≤≤ E≥€€≥7 €€A≥≥ A€≥≥€ €€≥≥ €€≤≤ D€€≥≥ €€≤≤ E≥€€≥7 €€≥≥ €€≤≤ A€€≥≥ €€≤≤
& ..
F#m C#m
E7 €€EE≥≥77 A A D E7 A €€≤≤
€€E≥≥7 €€≥≥ €€≤≤ R€€≥≥aj€€a≤≤h p€€e≥≥n€€j≤≤ariFan€€#≥≥mtang€€≥≥an€€≤≤kCi€€#r≥≥mi yan€€≥≥g
& 2€€.A≥≥2 Ke€€≥≥du€€d≤≤u€€kA≥≥an €€b≤≤etuDl≥€≥€ E€≥≥€7 A≥€€≥ „ ..
& „ ..

Teliti kedudukan penjarian, tali dan nombor fret. Kemudian, lak1144u55kan latihan
„ ∑ 43berikut sehingga mahir. ∑
& ∑ ∑
„ ∑ 43Latihan Penjarian Ske&l A Major 1 ∑
83
Latihan skel A major 1 œ
œ
&Latiœhan skœel A# mœ ajorœ1 œ #œ #œ œ œ œ œ œ œ œ
& œ1 œ # œœ œ #œ #œ 4 œ œ œ œ œ œ œ1

0 12 013 3 1 0 2 1 0
& ∑ ∑ ∑ ∑ ∑ ##### 44Teliti skor l1atihan0 di ba1wah.2Senan0dung1kan co3 rak ir4ama s3ebelu1m me0lakuk2an lat1ihan g0itar. K1 emudian,
∑ ∑ ∑ ∑ ∑ # 4lakukan latihan tersebut sehingga mahir. Berikan penekanan kepada pic, penghasilan ton, corak
& 4iramLaatdihanantePmenpjoa.rian Gitar 2 q = 75

La&&tiLhaan##t##iPh##eann4444jaPrIIiennanttnrrjooaG∑∑r22iitaabbrnaarr2G....itqaœœr= 275 ˙ œœœœ˙ œ œ ˙ œ œ œ8œ4 ˙ ..
˙ œœœœ˙ œ œ ˙ œ œ œœ ˙ ..
œ
œ 02120

001 041 02101

001 02120 041 02101

L&&aLtiah##tai##hn##aPneœJœJnPjeanrijaanrGiaintarG3itar 3 4433 ∑ ∑ ∑ .. 4444
∑ ∑ ∑ ..

œœœœ˙ œœœ œœœ 85

& ### 44Intro ∑2 bar .. œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ ˙ ..

001 1 2 1 1 2 20 4 43 110 21201

44 & ### ∑ nnn 43 ∑ ∑ ### 44

&# œœœœ œœ˙
œœœœ
3300 000
00 1 1

KKeonradl&i dkoa#rn#d#PPernimjaerridaann∑Sekunder da43lam nada A ∑ ∑ 44

Major.

KordEnpsreimmebreldGalitaamr 3s-etKiaoprdnPortimdearlam skel Major atau minor mempunyai tahap (degree) yang
tersendiri. Lihat gambar rajah di bawah.

& ### 44 www www www www www www www

I ii iii IV V vi vii0 UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

Dalam nada A Major kord primer yang terlibat adalah kord I (A Major), IV (D Major) dan V
(E Major). Sementara kord-kord lain dipanggil sekunder. Penggunaan kord sekunder ini
akan mengembangkan struktur harmoni serta menambahkan cita rasa, keseronokan dan mud
dalam muzik.

Latih penjarian kord primer dan beberapa kord sekunder dalam A Major berikut.

A Major D Major E7 Major

B minor FB minor CB minor

Latihan Strum Kord Gitar 4 86

Latihan Strum 4

q = 75

A D E7 A A D E7 A

& 44 .. €≥ €≥ €≤ €≥ €≤ ≥€ €≥€≤ €≥ €≤ ≥€ €≥ €≤ €≥ €≤ €≥ €≥ €≤ €≥ €≤

E7 €≥ €≤ €E≥7 AA F#m C#m D E7 A
€≥ €≤ €≥ €≤ €≥ €≥ €≤ €≥ €≥ €≤ €≥ €≥ €≥ €≤ „..
& €≥ €≥ €≥ €≤ €≥

„ ∑ & 43 ∑ 145 ∑ 45

Latihan skel A major 1

Latihan Ensembel Gitar

Berdasarkan skor gitar di bawah, mainkan melodi dan iringan strumming lagu Ensembel Gitarku.
Berikan penekanan kepada pic, irama dan tempo.

ENESnEsMemBEbLelGGITitAaRrkKuU

q = 75 Ciptaan: Yusri Hussain

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK & ### I44ntro 2 bar .. œ œ ˙ œœœœ˙ œ œ ˙ œœœœ˙

Gitar 1 ∑

A D E7 A A D E7 A
### .. €≥ €≥€≤€≥ €≤ €≥ €≥€≤€≥ €≤ €≥ €≥€≤€≥ €≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≤
In44tro 2 bar

Gitar 2 & ∑

G1 6 ### œœœœ˙ œœœœ˙ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙ ..

&

### E7 E7 A A F#m C#m D E7 A
€≥ €≥€≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≥ €≤ €≥ €≥ €≤ ≥€ €≥ ≥€ €≤ ..
G2 6

&

87 88 89 90

Audio Gitar 1 dan 2 Audio Gitar 1 Audio Gitar 2 Audio Minus One

S.P 2.1.1 (i) (ii), 2.1.4

• Bimbing murid bermain gitar dengan penjarian dan strumming yang betul.
• Bimbing murid membaca melodi dan bermain dengan penjarian yang betul.
• Galakkan murid bermain alat-alat perkusi yang sesuai untuk mengiringi permainan gitar lagu

46 Ensembel Gitarku.

ENSEMBEL ALAT MUZIK 2 UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

Analisis Skor Muzik

Sebelum anda memulakan latihan, analisis semula skor lagu Ensembel Gitarku bagi memudahkan
dan memantapkan permainan gitar anda. Sila rujuk skor lagu tersebut pada pelajaran yang lepas.

Permainan Tali Gitar Bahagian Atas yang Berpic Rendah

Dalam pembacaan skor untuk tali gitar berpic rendah (4 tali gitar yang atas), kebanyakannya
kedudukan not akan berada pada beberapa garis leger di bahagian bawah baluk. Not yang paling
rendah boleh dibunyikan ialah not E iaitu pada tali yang ke-6 (open string).

Kedudukan Not pada Tali Gitar Bahagian Atas

G FB °°° E
A
CB B D

Latihan Penjarian Gitar 3

L&&atih##a##n## P4444enIIjnnattrrriooa∑∑n22 Gbaitrar 3 œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙ ....
bar œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙
....
00112 1 1 2 20 4 43 110 21201

00112 1 1 2 20 4 43 110 21201
lpTaeetnliihgtaihnsa&&ksgoilirat##akn##re.##tdoKunde, umckouardanikannior,∑∑at mplaaakdudakagananrteilsmaltnneipnnhgonnae.nr4433dbiebriakwuaths.ehS∑∑ienngagnadumnaghkiar.n Bcoerraikkainra∑∑mpeanseekbaenlaunm##km##e##pealad4444kaupkiacn,

EE&&NNLSSa##tEE##iMMh##aBBn4444EEPLLeGGnIInnjII∑∑ttaTTrrroAAoiRRan22....G--LLwiaatttaiihhraa5nn 5 91 ....
w0 5 4444
....
w w w w w w 4444 47
w w w0 w0 w1 w0

2 0

& ###### 0 24433 00 010
&
∑ ∑ ∑
∑ ∑ ∑

Latihan Penjarian Gitar 6
Latihan 6 92

&&Lat##ih##a##n 64444 Intro .... œ œ ˙ œœ˙ œœ˙ œœ˙
œ0 œ0 ˙0 œœ˙ œ0 œ0 ˙0 œ0 œ0 ˙0
∑∑Intro
000 000 000
###### 000
4433 000 ∑
& ∑ ∑
& ∑ ∑
∑

Lathan 7

000 000 000 000

& ### ∑ 43 ∑ ∑ 44

Latihan Penjarian Gitar 7 93
Lathan 7
w ˙˙
& ### 44 ∑ .. ˙ ˙w ∑3 0 0 ..
˙ 0 4433 ∑0 1 4444
& ###### ˙ ∑
& ∑0 ∑ 4444
∑ 0
4444
UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK LLataihtaihna8n Penjarian Gitar 8
L&&atih##a##n## 84444
∑ 94
∑
œœ˙ œœ˙ œ œ˙ œœ˙
œ0 œ0 ˙0 œœ˙ œ0 œ0 ˙0 œ0 œ0 ˙0
######
& 000 000 0 00 000
&
œ œ ˙ œœ˙ 0œ 0œ ˙0 œ œ˙ œœ˙
œ1 œ1 ˙1 œœ˙ œœ˙ œ0 œ0 ˙0 œ0 œ0 ˙0
######
333 000 0

1 1 1∑ 3 3 44333 ∑0 0 0 00 ∑0 0 0
∑ ∑
& ∑
&
Latihan Penjarian Gitar 9
Latihan 9 95

L&&atih###a##n# 94444 ∑ œ œ œ œ œ œ œ œ
∑ œ0 œ0 œ œ œ0 œ0 œ0 œ0

###### 0 0

& 0000 0000
& œœœœ
œ œ œ œ œœœœ œ œ ˙
œ0 œ0 œ1 œ1 œ0 œ0 ˙0
3300

###### 0 01 13 30 0 000

& ∑ 4433 ∑ ∑
& ∑ ∑ ∑

Ensembel Gitar 3 - Kord Primer

En&&sem###b###el Gitar 3 - Kord Primer

4444 wwwwwwI wwwwwwii iwwwwwwii wwwwww wwwwww wwwwww wwwwww

IV V vi vii0
vi vii0
I ii iii IV V

48

Latihan Ensembel Gitar

Berdasarkan skor di bawah, mainkan melodi dengan iringan strumming dan permainan bes lagu
Ensembel Gitarku. Berikan penekanan kepada pic, irama dan tempo.

ENESEnMseBmEbLeGl GITiAtaRrKkUu

q= 75 q = 75 Ciptaan: Yusri Hussain

Gitar 1 & ### 44Intro ∑2 bar .. œ œ ˙ œ œ œ œ ˙ œ œ ˙ œœœœ˙ UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

AD E7 A ≥€A D €≤ E7 €≥ €≤ €≥A €≤

Gitar 2 & ### 44Intro 2∑ bar .. ≥€ €≥€≤€≥ €≤ ≥€ €≥€≤€≥ €≤ €≥€≤€≥ €≥

Gitar 3 & ### 44Intro 2∑ bar .. œœ œ œ œœ œœ œœ œœ
œœ œœœ œœœ œœ ..

G1 6 ### œœœœ˙ œœœœ˙ œœœœ˙

&

E7 E7 A A F#m C#m D E7 A

G2 6 ### €≥ €≥€≤€≥ €≥€≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≥€≤ €≥ €≥ €≤ €≥ €≥ €≤ €≥ ≥€ €≥ €≤ ..

&

G3 6 ### ˙˙ œ ..
œœ
& ˙˙

˙ ˙ œ

96 97 98

Audio Gitar 1, Audio Gitar 1 dan 2 Audio Minus One
2 dan 3

S.P 2.1.1 (ii) (iii), 2.1.3 (i) 49

• Bimbing murid bermain gitar dengan penjarian yang betul.
• Bimbing murid membaca melodi dan bermain dengan penjarian not yang betul.
• Bimbing murid mengenal pasti ton yang sesuai dan irama yang betul.

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK ENSEMBLE ALAT MUZIK 3

Analisis Skor Muzik

Apabila anda menganalisis sesebuah karya muzik, secara tidak langsung anda akan dapat
mengumpulkan pelbagai informasi berkenaan karya tersebut. Ini akan memberikan kefahaman yang
lebih mengenai cara karya muzik itu dibentuk. Berdasarkan kefahaman tersebut, permainan gitar
akan menjadi mudah dan meningkatkan daya ingatan.

Analisis skor muzik Keriangan di bawah. Apakah meter, nada, tempo, renj, kord, tanda isyarat
dan simbol muzik yang terdapat dalam lagu tersebut?

q= 120q = 120 KEKRIeArNiaGngAaNn œ Ciptaan: Yusri Hussain
Gitar1 & ### 43 .. ˙
œ ˙. ˙ ˙. ˙ œ

P Bm Bm

A A Bm ≥€ €≤ €≤ €≥ €≤ €≤

&Gitar 2 43 .. ≥€ €≤ €≤ ≥€ €≤ €≤ €≥ €≤ €≤

Gitar 3 & ### 43 ..P
˙.
P ˙. ˙. ˙. ˙.
∑
G1 & ### ˙. ˙1.. ∑ .. 2. .. ˙ œ
A€≥ €≤ €≤ f
˙. .. D€≥ €≤ €≤

G2 & E€≥7 €≤ €≤ A≥ ≤ ≤ A€≥ €≤ €≤ .. A≥ ≤ ≤
€1. € € 2. €

€€

G3 & ### 1. .. 2. ˙. f
˙. ˙. ˙. .. ˙.
˙. f

50

2 ˙ œ ˙. ˙œ

G1 & ### ˙.

G2 & D€≥ €≤ €≤ C≥€#m €≤ €≤ F€≥#m €≤ €≤ B≥€m €≤ €≤

&### ## # UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

G3 ˙. ∑ n˙nn. 43 ∑ ˙. ˙∑. „ 44

&

G1 & ### ˙1. œ ˙ . ∑ .. ˙2. œ ˙ . ˙.
P
„ 44 D≥ ∑ ∑ ≥E7 ≤ ∑ P 43
≤≤ A €≤ €≤ 2. ≤
€€ € &
€≥ €≤ €≤ A €€ A A
≥
& €Latihan Gitar 11.3 ≥€A €≤ €≤ €≥ .. €≥ €≤ €≤ | .
B≥€m € ≤ €≤ E≥€7 € ≤ €≤ ≥€A
G2 €P≤ €≤

& 43 # # P∑Intro ..2 3 2.
& # 1.
G3 1
˙. 1 ˙€2.≤ 3 1 . 2 3 . 1 2P€˙≤. 3 -
C≥€#m €≤ €≤
& ≥€D € P≤€≤ ≤ F≥€#m € ≤˙ B≥€m € ≤˙€.≤ E≥€7 €≤˙ ≥€A €≤
€

& ∑ 44 ∑ ∑ ### 43dlTaaeknluittkieasmnkpol1a-ort.liahtai2hnatnerd3siebb-uawt1saehh.inS2gegnaanm-3dauhnigr.k1Banercio2kra-ankp3ieranmekaa1nseabn-e2kluempa3dmaeplaick1,-upkeanng2lhaatish3ilaann-gtoi1tnar,.cKo2reamkui3rdaimana,

Latihan Penjarian Gitar 10

Ensembel Gitar 3 - Latihan 10 -- 99
- # - ∑Intro - .. ˙ -
# 43 œ ˙. -
& #
˙œ

- - 0 21 01

& ### ˙. ˙ œ ˙. ˙. ˙. ..

2 0 12 1 1

& ### ∑ 44 ∑ ∑ 43

51

& ### ∑Intro .. ˙ œ ˙ . ˙ œ ˙. ˙ œ ..

&&&La###t###i#h##an4433Penja∑∑ria∑n 1 3 4 0 21 01

∑ 44 ∑ ∑ ∑ ∑ ∑∑∑ ∑ 43
∑Gitar 11 ∑ ∑ ∑ ∑

Latihan Gitar 11 100
LL&&&aattiihh###aa###nn###GG43iittaaIrIrnn11tt1rr∑∑2Ioont∑ro
.... ˙˙.. ˙ œ œ ˙˙ ˙.. œ ˙ ˙. œ ˙˙˙.. œ ˙ ˙ . œœ ......
œ ˙ œ ˙

1 0 3 1 42 10 0 2 12 0 01 1
dLaankupEkEEeL&&&&LLLn„&&&&&&&&&&&&&&&&aLLnnnasaaLLnajssaateatt44t1iee-aattiiilhm####riihhhmma#######4######3itthh≥€a####Dtaaaa#############iibaainbb####hhnnnn#############hennee2aaGlapGGPll44nn33PP€nG444444333333aiGGeiiteedttsnaiPPIaanniitta≤rnttja3rrreejjaaa€traa1u∑hnnI11rrrrIIIrrIInio3n4ma≤jj∑22nniinn44IIa-∑∑taaaatlnn∑∑∑∑ttnrttr-annrrdrr--rrotto∑∑moooorrL1∑CGiieLLooGG≥aa€∑an∑∑a#aai∑∑∑∑∑∑nnmtiitgnttittaiihaaaGGhhr4....rr2≥n€a1A€........aa15nii11nnm˙0tt5˙.0≤1˙˙0055˙˙00aa....P.PP.err....e€-˙˙nee300€2n11≤nng44≤j32ajjaaaprrriF3lniia≥€€iaa314444n˙#0nk˙4444444444440˙˙≤00mnnn˙˙00œœ11a..G..s..GG43i€ikiit2tt4a≤aaaB≥€-r1nrr˙˙m221€11p4≤3˙2˙44∑1e˙˙22˙˙11n..∑€..2..jaB≤≥€r∑∑œœ∑∑∑∑∑∑11ima1n0€∑3≤€k˙-˙11˙˙˙˙1111o≤2.˙˙.00r....d..€E≥€≤y1237ang˙˙1E1≥€˙˙˙˙€11112b.7.....e1≤1-t˙˙22u€l€≤3.∑≤A2˙n€0˙0˙˙00˙˙00≤d.∑œœ.00∑∑..a..∑∑∑∑∑∑3∑≥€1Ab0o≥€A-le11˙˙11h€0012˙0˙0..˙˙00˙˙00€21m≤......≤#e1#r2&€u3#€„≤j≤u4433....-444444444333333343k............ 3kord
UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

Ensembel Gitar 3 - Latihan 10
- # - ∑Intro - .. ˙ - -- -
## 43
& œ ˙. ˙ œ

- - 0 21 01

& ### ˙. ˙ œ ˙. ˙. ˙. ..

52 2 0 12 1 1

& ### ∑ 44 ∑ ∑ 43

Latihan Ensembel Gitar

Berdasarkan skor di bawah, mainkan melodi dan iringan strumming lagu Keriangan. Berikan
penekanan kepada melodi, penghasilan ton, tempo dan dinamik.

Gitar 1 q&q==1#12#20#0 I43ntro 2 bar KERKIAerNiaGngAaNn ˙ Ciptaan: Yusri Hussain 103

∑ .. ˙ œ ˙. œ ˙. ˙ œ Audio Gitar 1 dan 2

P 104 UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

A A Bm Bm Bm Audio Gitar 2

Gitar 2 & ### 43 ∑ .. €≥ €≤ €≤ €≥ €≤ €≤ ≥€ €≤ €≤ ≥€ €≤ €≤ €≥ €≤ €≤ 105

G1 & ### ˙. P .. ˙ œ Audio Gitar 1
f
˙1. . ∑ .. 2 ∑
A€≥ €≤ €≤ .. D€≥ €≤ €≤
˙.

G2 E7 A A≥€ €≤ €≤ .. A≥ ≤ ≤
€2 € €
& ### €≥ €≤ €≤ 1 ≥€ €≤ €≤

G1 & ### ˙. ˙ œ ˙. f
˙œ

G2 & ### D≥€ €≤ €≤ C€≥#m €≤ €≤ F€≥#m €≤ €≤ B≥€m €≤ €≤

G1 & ### ˙1. œ ˙. ∑ .. ˙2 œ ˙. ∑
P A≥€ €≤ €≤ P
A≥€ €≤ €≤ 106
G2 & ### 1D≥€ €≤ €≤ A≥€ €≤ €≤ .. ≥E 7 ≤ ≤ A≥ .
2 € € | Audio Minus One

€

PP

©

S.P 2.1.1 (iii) (iv), 2.1.3 (i) (iii) 53

• Bimbing murid bermain gitar dengan penjarian dan strumming yang betul.
• Bimbing murid melakukan penjarian skel A Major.
• Bimbing murid bermain gitar mengikut skor yang betul.
• Bahagikan murid kepada dua kumpulan untuk memainkan muzik secara ensembel. Galakkan

murid untuk menggunakan alat-alat perkusi lain dalam permainan ensembel.

L&&&atih##a##n## G43itar Intro 4 œ ˙. ˙ œ ˙. 4
43 .. ˙ œ ˙ œ1 ˙0 . ˙2 œ0 ˙1 . ..
∑12 .. ˙0 œ1 ˙2 ..
∑Intro

# #ENSEMBLE ALAT M0UZI1K 42 1 0 2 01
& # ∑ 44 ∑ ∑ 43Teliti skor latihan di bawah. Senandungkan corak irama sebelum melakukan latihan gitar. Kemudian
### ∑ 4 ∑ ∑ 3lakukan latihan tersebut sehingga mahir. Berikan penekanan kepada pic, penghasilan ton, corak irama
& 4 4dan teEmnpseom. bel Gitar 4 - Latihan Penjarian Gitar 14

E&&&nLseam###t###ibh###ealn4433GPiteanrIIjnn4a∑∑ttrr-rooiLaa∑ntiGh....aint˙˙00aPr..e1n4jaria44n˙˙00 Gitar 14 ˙. ˙. 107 ..
. ˙1 . ˙1 . ˙. ˙. ..
UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK . ˙ . 0 0
˙1 1 1 . 43
. ˙. ˙
1
∑ ∑0 0

& ### ∑ 44LLaatihtiahnanPePnejanrjiaanriGanitaGr i1t5ar 15 ∑ ∑ 43
108
&Lati#h#a#n
& ### P43enjaIrnia∑tnroGitar.. 15 . ˙. ˙. ˙. ˙. ˙. ..
43 ∑Intro .. . ˙0 . ˙2 . ˙0 .
˙ ˙. 1 0 ..
˙0 ˙.
1 ˙.

˙.
00 2 1 10 0

Latihan Ensembel Gitar Mengikut Skor

Berdasarkan skor di bawah, mainkan melodi dengan iringan strumming dan permainan bes lagu
Keriangan. Berikan penekanan kepada pic, irama, penghasilan ton, dinamik dan tempo.

109 110 111

Audio Gitar 1, Audio Gitar 1 dan 2 Audio Minus One
2 dan 3

q= 120q = 120 KKEeRriIaAnNgGanAN

Gitar1 & ### 43 .. ˙ œ ˙ . ˙œ Ciptaan: Yusri Hussain

P ˙. ˙ œ
B≥€m €≤ €≤ B≥€m €≤ €≤
&Gitar 2 43 .. A≥€ €≤ €≤ A≥€ €≤ €≤ B≥€m €≤ €≤

Gitar 3 & ### 43 ..P
˙.
P ˙. ˙. ˙. ˙.
∑ .. ˙ œ
54 G1 & ### ˙ . ˙1.. ∑ .. 2.

˙.

&Gitar 2 4 .

Gitar 3 & ### 43 ..P
˙.
P ˙. ˙. ˙. ˙.
∑
G1 & ### ˙. ˙1.. ∑ .. 2. .. ˙ œ
A€≥ €≤ €≤ f
˙. .. D≥€ €≤ €≤

G2 & E7 A≥ ≤ ≤ A€≥ €≤ €≤ .. A≥ ≤ ≤
€≥ €≤ €≤ €1. € € €
2.

€€

G3 & ### ..1. 2. f UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK
2 ˙. .. ˙.
˙. ˙. ˙. ˙. f
G1 & ### ˙.
˙ œ ˙. ˙œ

G2 & D€≥ €≤ €≤ C≥€#m €≤ €≤ F€≥#m €≤ €≤ B≥€m €≤ €≤

G3 & ### ˙. ˙. ˙. ˙.
˙.
G1 & ### ˙1. œ © œ ˙. ˙.
P A€≥ €≤ €≤
∑ .. ˙2.

D≥ ≤ ≤ ≥E7 ≤ P
€2. €
G2 & €1. € € A≥€ €≤ €≤ .. ≤ A≥€ €≤ €≤ A≥ .
€ |

G3 & # ## P .. 2. P
˙. ˙. ˙. ˙.
1. ˙.
P
˙.
P

S.P 2.1.1 (iii) (iv), 2.1.3, (i) (iii) 55

• Bimbing murid bermain gitar dengan penjarian melodi mengikut skor yang betul.
• Bimbing murid melakukan strumming mengikut skor yang betul.
• Bimbing murid bermain gitar mengikut skor.
• Bahagikan murid kepada tiga kumpulan untuk memainkan muzik secara ensembel.
• Galakkan murid menggunakan alat-alat perkusi lain dalam permainan ensembel.

ENSEMBEL ALAT MUZIK 5

Tahukah anda ensembel muzik dibentuk oleh elemen-elemen muzik tertentu yang merupakan asas
kepada muzik? Semasa anda membuat persembahan ensembel gitar, terdapat beberapa elemen muzik
yang digunakan seperti tempo, irama, melodi dan ekspresi.

Tempo Irama

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK Tempo adalah ukuran kelajuan sesebuah Irama adalah bunyi panjang dan pendek
lagu. Tempo yang cepat menunjukkan gitar tanpa pic. Irama adalah elemen yang sangat
juga perlu dimainkan lebih pantas. Tempo penting dalam seni muzik kerana irama
terbahagi kepada beberapa unsur muzik menentukan rentak dalam muzik. Rentak
antaranya seperti Largo (sangat lambat), dibentuk oleh meter serta kombinasi bit
Adagio (lambat), Andante (sederhana dan tempo.
lambat), Allegro (laju) dan Presto
(sangat laju).

Melodi Ekspresi

Melodi adalah satu bentuk susunan urutan Ekspresi merupakan penggunaan unsur
bunyi daripada tinggi ke rendah atau rendah dinamik dalam sesebuah lagu yang
ke tinggi. Melodi terdiri daripada pic melibatkan kekuatan atau kelembutan
dan irama. Ia bergerak secara bertangga, sesuatu bunyi. Contohnya, jika tali gitar
mendatar atau melompat. Dalam melodi juga dipetik dengan kuat bunyi akan menjadi
ada renj merupakan jarak di antara not yang kuat. Jika dipetik dengan lembut, bunyi
paling rendah dengan not yang paling tinggi. akan menjadi lembut. Selain daripada itu,
terdapat istilah crescendo iaitu bunyi yang
beransur kuat dan decrescendo, bunyi yang
beransur lembut.

Analisis Skor Muzik

Analisis skor muzik lagu Keluargaku Tercinta di bawah. Apakah meter, nada, tempo, renj, kord,
tanda isyarat dan simbol muzik yang terdapat dalam lagu tersebut?

q= 80 q = 80 KELUAKReGluAaKrgUakTu ETRerCciInNtaTA Ciptaan: Yusri Hussain
Gitar 1 & bbb 44 ∑
.. ˙ œ œ ˙. œœ ˙ œœ
P

Cm Cm Fm G7
.. €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤
Gitar 2 & bbb 44 ∑

Gitar 3 & bbb 44 ∑ P œœ ˙ œœ ˙ œœ
.. ˙
P

56 G1 5 bbb w ˙ œ œ ˙. œœ
F
&

Cm Cm Cm

Gitar 3 & bbb 44 ∑ P œœ ˙ œœ ˙ œœ
.. ˙
P

G1 5 b bb w ˙ œ œ ˙. œœ
F
&

Cm Cm Cm
€≥ ≥€ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤
G2 5 b bb €≤ € €≤ €≤

&

G3 5 bbb ˙ F œœ ˙ œœ UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK
œœ ˙
&
F

G1 8 bbb œ œ œ œ œ œ œ œ w ˙œ œ
f €≤
&
Fm
P
€≥ €≤ € €≤ ≥€
Ab G7 Cm
€≥ ≥€
G2 8 b bb €≤ € €≤ €≤ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤

&

Pf

G3 8 bbb ˙ ˙ œœ ˙
P f
& ˙ œœ

2

G1 11 bbb ˙. œ œ œ œ œ ©œ w ˙ œœ
P
& Cm
Fm
Bb Eb €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤
€≥ €≤ € €≤ €≥ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤
G2 11 bbb €≤

&

G3 11 bbb ˙ œœ ˙ œœ ˙ P
œœ ˙
& œœ
P ..

G1 15 bbb ˙. œœ œœœœœœœœ w €≤ ..

&

Ab G7 f

G7 ≥€ Cm
€≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤ €≥ €≤ € €≤ ≥€
G2 15 bbb € €≤ €≤

&

15 f

G3 & bbb œœ ˙ ˙ œ œ ..
f
˙ ˙

57

Pengenalan Skel C Minor Harmonik

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK 3C

°3 F 1 Eb D
°1 Ab G
°1 C B

Ensembel Gitar 5 - Pengenalan C minor Harmonik 112

&Enbsbebmb44el Gitar 5 - œ œPengenalan C œminor Harmonik œ œ nœ œ

&&Enbbsbebbmb b44el œ 3 0 1œ n0œ 1œ
3 01 ∑0 1
5 œ œ 1 44
œ ∑ œ œ 42- Pe0ngenalan1C minor ∑3Harmonik nœ ∑ œ 44
0 œ œ 0 œ œ1113˙
G3itar œ 1œ
PenjLLa&&&aarLttiiihahabbbatabnbbinnbhbbGaGG44n44iititaatPrareœœ131rn66jCarœiMa∑niœnœG0oitraœrH1a6rœ1œm42onœikn
œœ ∑ nœœ
œ 0
3

L&&atihbbabbnbb 44 3 01 3 0œ04342 1œ n0œ 1œ ∑ n0œ 1œ 0 3 203 4444
∑ ∑1 0 œ∑2∑
œ œ ∑ œ œ 1 0 1 œ œ œ ˙
Gitar 316
0 1 3 0 3 0 3

TliraeaklmuitkiaalL&&LL&&&&danqqqaLtaaaitttn=lhi==aiiahbbhhbbbbat8t88tbbabbbbaainei000bbhnbbbbhnnmsaaGkGG44pnn4444oioiitrttGta.aaedrrrrœi3it1s11abe777rab∑w∑uœ10ta7∑∑∑hse.œ1hSienng˙3˙a3œg3nadumnagœ0œ0œh0k434433iar.nœœ11Bœ1coerrnaiœ0kka˙3˙i3nr.a.œ1mpe∑∑∑anseeknbaœ1œœ10enlauœ3œ3nmœ1kme˙3˙3pealœ0adkaukpœœ33œ3aicn, lpaœ0teœi2∑∑nhgahnawœ30gsiitlaarn˙3. Ktoenm,4444ucdoiraank,
œ w114 44
∑
0 3

&&Latibbhbbabbn G44itar 18 ∑ ∑ ˙ œ43 œ ∑ œœ ˙ ∑ 44
˙. œœ w 44
&&&&LLaattiibbbbhhbbbbaabbbbnn 44Gitar 18 ∑ 30 1œ œ3 13 3œ œ3 03
44 18 ∑∑ œ œ œ
˙Gitar œ ˙. 43 0 3 œœœ 3 w
∑1 1 1 1 3 1 1 ∑
3 œ œ œ 3
œ3 œ3
œ ˙ . 0 œœœœœœ œw
˙ . œ 1 œ1 œ1 1 œ3 1 w1 3
3

58 && bbbbbb 441˙ 1œ∑ 1œ 3 13 0 3 0 3 3
œ œœ œ œ œœ œ œœ œœ œ œœ œ
1 1 1 ˙ .˙ . w3w3
0 13 3 1 01 1 3 1 30 1 33 1
3 3

˙ œ ˙. œ œ œ w
&.. 3b˙bb 0 1 3 13 3 30 3
&& bbbbbb 44 ∑ ∑ 44 ˙ œœ
œ43 ∑ ˙ .. ˙∑œ œ œ ˙œ ˙œ œ œ ∑˙œ ˙œ œ œ44.. œ
œ 3 33
3 3 13 31 1 3 3 13 3 1 1
& bbbLLataihtiahnaGn iGtairt1a8r 18 & 3 33 3 33 ∑
43 ∑∑ 115 44
∑ bbb 43 ∑ ∑

L&atihbabnb G44itar 23 ∑ ˙ .Latihan Gitar 23 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ w
bbbbbb 44 b b b3˙ 44 ∑0 3 111 13 13 13
& ˙ ∑ & œœ
& œ œ ˙ . 3 œ3 œ ˙˙œ œ œ˙ œ œ ˙ ˙ w œ˙ œ ˙ œ œ
&1 3œ
& bbb 1 œ bbb 3 3 13 30 3 œœ 3 3 0 33 3 3 3UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK 3

1 1 œœ œœ ∑ ˙0˙ 3 œœ 0 11 ˙˙∑3 œœ œœ ˙ œ œ
11
L&&&aLtiahLbbtbaabbibnhtbbbihaGan44in˙t1aGGr i1itta9arr∑21œ149∑∑ ˙˙ 43 11 11 œœ 31 31 44 3 3 3
11 ∑ 11 31
& bbb 43 ∑ 13 116 44 ∑ ˙ œ
œœ 43 ∑∑
œ˙ œ w ˙ 3 3
& bbb 44 ∑ &&q˙3=˙3L8bba0bbtbbiœh3 a44nœ1œ3G4343iœt3a˙r2∑24˙0∑œ.2 ˙œ 03 œœœ œœœ œ œ˙3544
& bbb ∑ 25 2 3 44 4
KordL&adtiahbnabnbPSetrnumjamriinatn2∑0 32 ∑ œ˙ œ 111 131 3
34 3 ˙œ œ ∑
œ ˙œ ˙ ˙∑
∑ 34 4
4 24 44

43 ∑∑

Kenali kord primer dan sekunder dalam nada C minor.
Cm Cm Fm G7 Cm
g&&&KaomrbbbdbbbbabbPbrrCri44€44mam≥jea€≤rhwwwiCd€∑iMb€i≤anwo€≥ar..&hK.www€i€o≤i≥rob€d≤bPbCr€€m≥i44m€€≤≤e€r≥wwwnIiC€IwwwI€+≤M€≤in€€≥≥or€≤€≤wwwii€iwwwvo €≤A€€≥b≥€≤€≤ €≥€≤ € €≤ €≥ €≤ €≥€≤ wwwn€www€≤ €≥ €≤
Teliti nwwww G7 wwwwC m €V≤vi€io≥ €≤
€IIVI€+≤ €≥ €≤ VivI €≥ €≤ €
www n www
ovii
VI

Dalam nada nada C minor kord primer yang terlibat adalah kord i (C minor), iv (F minor) dan

V (G Major). Sementara kord-kord lain dipanggil sekunder. Penggunaan kord sekunder ini

& bbb ∑ 3 ∑ ∑ 4akan mengembangkan struktur harmoni serta menambahkan cita rasa, keseronokan dan mud
4 4dalam muzik.

Latihan Strumming 21
Lihat dan latih penjarianFkmord primer daBnb beberapa kordEbsekunder dalaCmmA Major.

& bbCb m44inor∑ €≥€≤ € €≤ €≥ €≤ €≥F€≤mi€no€≤r€≥ €≤ €≥€≤ € €≤ €≥ €≤ €G≥7€≤M€a€j≤o€r≥ €≤

Fm G7 Ab G7 Cm

& bbb €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤

• Rujuk carta kord gitar pada halaman 40 untuk latihan. 59

LL&&aattiihhbbaaAbbnnbbbGGMiittaaarrjo11r99 ∑∑ 4433 ∑∑ ∑∑ 4444

Bb Major Eb Major

&& bbbbbb 4444 ∑∑ ˙˙ œœ œœ ˙˙.. œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ ww

33 11 33 00 00 33 11 11 11 11 33 11 33 11 33

&& bbbbbb ∑∑ 4433 ∑∑ ∑∑ 4444

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK LLLaattaiihhtaaihnnaSSnttrrSuumtmrummmiinnmtt 22in00gqq2==08800 117

&& bbbbbb 4444 ∑∑ ...CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ FF€€mm≥≥€€≤≤ €€ €€≤≤GG€€≥≥77 €€≤≤ CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤

&& bbbbbb CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ AA€€≥≥bb €€≤≤ €€ €€≤≤GG€€7≥7≥ €€≤≤ CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤

&&Labbtbbihbban Strummi∑∑ng 21 4433 ∑∑ ∑∑ 4444

LLaattiihhaann SSttrruummmmiinngg 2211 FF€€mm≥≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ BB€€≥≥bb €€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ EE€€≥≥bb €€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ 118

&& bbbbbb 4444 ∑∑ CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤

&& bbbbbb FF€€mm≥≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ GG€€≥≥77 €€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤ AA€€≥≥bb €€≤≤ €€ €€≤≤GG€€7≥7≥ €€≤≤ CC€€m≥m≥€€≤≤ €€ €€≤≤ €€≥≥ €€≤≤

Latihan Ensembel Gitar Mengikut Skor

KELUARGAKU TERCINTA

q= 80

60 • Rujuk carta kord gitar pada halaman 40 untuk latihan.

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

2

G1 15 bbb ˙. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ wf ..

&

G7 Ab G7 Cm
≥€ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤ ..
G2 15 bbb €≥ €≤ € €≤ €≤

&

f

119 120 121 122

Audio Gitar 1 dan 2 Audio Gitar 2 Audio Gitar 1 Audio Minus One

S.P 2.1.3 (i) (ii) (iii) 61

• Bimbing murid melakukan penjarian skel C minor harmonik hingga mahir.
• Bimbing murid membaca melodi dan bermain dengan penjarian not yang betul.
• Bimbing murid bermain gitar dengan penjarian dan strumming yang betul.
• Bahagikan murid kepada dua kumpulan untuk memainkan muzik secara ensembel.
• Galakkan murid untuk menggunakan alat-alat perkusi lain dalam permainan ensembel.

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK ENSEMBEL ALAT MUZIK 6

Jam sudah menunjukkan pukul 8:00 malam. Masa untuk berlatih hanya sehingga pukul 10:00
malam. Malangnya motosikal pemain gitar bes rosak. Dia juga sepatutnya turut mengambil
seorang pemain gitar yang lain untuk ditumpangkan bersama dengannya ke tempat latihan. Minggu
depan pula, salah seorang pemain gitar solo tidak dapat hadir untuk latihan. Tahukah anda, ini
adalah antara masalah yang sering terjadi semasa menjalankan latihan? Pernahkah anda mengalami
masalah yang lain? Bagaimanakah cara untuk mengatasi masalah ini? Berikut adalah antara etika
yang perlu ada dalam setiap diri pemain ensembel.

Etika dan Tanggungjawab Etika Semasa Latihan

• Menepati masa. • Menepati masa dengan bahan yang
• Diri dalam keadaan bersedia untuk diperlukan semasa latihan.

berlatih. • Terus senyap apabila pemimpin atau
• Hormat dengan ahli kumpulan yang konduktor melangkah ke podium.

lain. • Sentiasa mendengar apabila ketua
• Perbaiki setiap kesalahan yang telah memberi penerangan.

dilakukan semasa latihan pada masa • Sediakan pensel untuk membuat
yang lain. catatan yang perlu pada skor muzik.
• Pastikan permainan gitar anda tidak
terlalu kuat. Semua bunyi perlu • Laraskan dirian not pada paras yang
seimbang dan boleh didengari oleh sesuai supaya anda dapat melihat
semua bahagian. konduktor dan juga dalam masa
yang sama skor anda.

• Pastikan postur badan yang betul
semasa bermain alat muzik.

Pengenalan Not Baharu pada Tali Gitar Bahagian Atas F

Ab G Bb
Eb
C

62

Teliti latihan skor di bawah. Senandungkan corak irama sebelum melakukan latihan gitar.

Kemudian, lakukan latihan tersebut sehingga mahir. Berikan penekanan kepada pic, penghasilan

ton, co&rakbibrbama dan tempo. 43 ∑ ∑ 44
43 ∑ ∑ 123 44
∑

& bbb ∑LatihLaantGihiatanr 2P2enjqar=i8a0n Gitar 22

Lati&hanbGbbita44r 22 ∑ ∑q = 80 .. œ43 œ ˙ ∑ ∑ ..44 UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK
.. ˙ œœ ˙ œœ ˙ œ œ ..
Lat&ihanbbGbita44r 22 ∑q = 80 ˙3 œ3 œ3 ˙3 œ3 œ3 1 11 ˙3
L&&&atihbbbabbbnbbbG44itar 23 ∑ ∑3 3 ∑3 œ3 œ3 4444..
∑ .. 3 3 43 3 3 ˙ œœ
∑ 3 3
˙ ˙ 1 11
œ œ
œ43 œ ∑œ œ ˙ œ œ ∑˙
Gita3r 3 3 3 33 1 11 3 33
L&aLtihabatbinhb Gan44itaPre2n3jari∑a∑n 23
L&&&&atihbbbbabbbbnbbbb œ 43 œ œ ∑ ˙ ∑ 124 œ 44
˙ œ3 œ3 ˙
G44itar ∑ 1 ˙3 43 3œ 3œ ˙ œ
44˙ œ∑ 3˙ 43 œœ1 œœ1
23 œ ˙˙1 ˙˙00 3 ˙3 œ3 œ3
1 1 3 3 3˙ œ3 œ3
1 3 1 1 œ˙3 œ
1
&&&Lbbbabbbtbbibhan˙1˙ œ œ œ œ ˙1˙ œ1˙ œ1 ˙˙3 œœ3 œ3œ 44
˙ 3 ∑3
1 ∑ ∑ 0 3 3
∑ ∑ 1œ 1œ 3 3 3
2œ4 1˙ œ œ 44
Gitar ˙∑
&&&LLabbbatbbbitbbhibhaa4444nn1
1 11 43 1 11 11 3 33
43 ˙ ∑ ˙ œ œ44
∑Gitar 24 G˙itarœ24œ 43 ˙ œ œ∑˙ œœ ˙ ˙3125 œ3
∑ ∑Penjarian ˙3 œ3 œ3 2 2 ˙4 œ4 œ4 ˙5 ˙4 œ3
2 33
&&&KoLrbbdbabbbtPbbbihriam44neGr iCtaMr∑2i4no∑∑r 3 33 œ œ ∑ 44 5 4 ∑ 3 44
˙ 22 4
˙ œœ œœ ˙ ˙ ∑ ˙ œ œ44
2 œ œ∑˙
3 3 22 4 54 3 33
˙
wwwwwwiiii oo 32 www ∑ 44
&&&KKoorrbbdbdbbbPbbPbrrii4444mmeerrwwwwwwiCC ∑Minor wwwii o iwwwv www ∑ nwww 44
43n www iwwwv www VwwwI nvwwwiio
Minor nIIwwwI+ wVww
nIIwwwI+ iv Vwww
& bbb 44 i VwwwI nvwwwiio
III+ V oVI vii
www
i

63

Latihan Ensembel Gitar

Berdasarkan skor di bawah, mainkan melodi dengan iringan strumming dan permainan bes lagu
Keluarga Tercinta. Berikan penekanan kepada pic, irama, penghasilan ton, dinamik dan tempo.

q KELUAKRelGuaArKgaUkuTTEeRrcCinItNa TA
= 80 q = 80 Ciptaan: Yusri Hussain

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK Gitar 1 & bbb 44 ∑ .. ˙ œ œ ˙. œœ ˙ œœ

P

Cm Cm Fm G7
.. €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤
Gitar 2 & bbb 44 ∑

Gitar 3 & bbb 44 ∑ P œœ ˙ œœ ˙ œœ
.. ˙
P

G1 5 bbb w ˙ œ œ ˙. œœ
F
&

Cm Cm Cm
€≥ €≤ €≤ ≥€ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤
G2 5 bbb € €≤

&

G3 5 bbb ˙ F œœ ˙ œœ
œœ ˙
&
F

G1 8 bbb œ œ œ œ œ œ œ œ w ˙œ œ
f €≤
&
Fm
P
€≥ €≤ € €≤ ≥€
Ab G7 Cm
€≥ ≥€
G2 8 bbb €≤ € €≤ €≤ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤

&

Pf

G3 8 bb b ˙ œœ ˙
P f
& ˙ ˙ œœ

©

64

2

G1 11 bbb ˙. œœ œ œ œ œ w ˙ œœ
P
&

Bb Eb Cm Fm
€≥ €≤ € €≤ €≥ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤ €≥ €≤ € €≤ €≥ €≤
G2 11 bbb €≤ UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

&

G3 11 bbb ˙ œœ ˙ œœ ˙ P
œœ ˙
& œœ
P

G1 15 bbb ˙. œœ œœœœœœœœ w ..

&

Ab G7 f

G7 ≥€ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤ Cm
€≥ €≥ €≤ € €≤ ≥€ €≤ ..
G2 15 bbb €≤ € €≤ €≤

&

15 bbb f

G3 & œœ ˙ ˙ œ œ ..
f
˙ ˙

126 127 128

Audio Gitar 1, 2 dan 3 Audio Gitar 1 dan 2 Audio Minus One

S.P 2.1.2, 2.1.4 (i) (ii) 65

• Bimbing murid bermain gitar mengikut skor.
• Bimbing murid mengulang kaji penjarian melodi mengikut skor yang betul. Kemudian, gabungkan

permainan kumpulan gitar 1 dengan gitar 2 bes.
• Bahagikan murid kepada tiga kumpulan untuk memainkan muzik secara ensembel. Galakkan

murid untuk menggunakan alat-alat perkusi lain dalam permainan ensembel.

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK ENSEMBEL ALAT MUZIK 7

Etika Persembahan

Bagi mendapatkan persembahan yang baik, anda harus mempelajari etika semasa berada di pentas.
Semasa di pentas semua mata akan tertumpu pada persembahan. Oleh itu, anda perlu sentiasa
fokus dan bertanggungjawab akan setiap tindakan dan tingkah laku agar dapat menghasilkan
persembahan yang bermakna kepada penonton. Berikut ialah beberapa etika persembahan.

Etika Persembahan
1. Pergerakan keluar atau masuk dari pentas persembahan.
2. Elakkan daripada berbual ketika persembahan.
3. Elakkan daripada melakukan reaksi melampau. Selepas selesai persembahan, ucapkan

terima kasih atau memberi tunduk hormat.
4. Jangan bawa telefon bimbit semasa persembahan di pentas.
5. Memakai pakaian yang sesuai untuk persembahan.
6. Memakai kasut jenis formal dan kemas serta bukan digunakan setiap hari. Sarung kaki

wajib dipakai tetapi elakkan memakai sarung kaki berwarna putih.

66

Analisis Skor Muzik
EdelweissAnalisis skor muzik lagu Edelweiss di bawah. Apakah meter, nada, tempo, renj, kord, tanda isyarat
dan simbol muzik yang terdapat dalam lagu tersebut?
Pencipta: Richard Rogers
q = 120

Gitar 1 & bbb 43 ˙ œ EEDd˙E.eLlWwEeISisSs˙ œ ˙.
P
q = 120 E≥b B˙€≥b. E˙€≥b Pen≤cipta≤: ≥RichAabrd R≤ogers≤
Gitar 21 43 ˙€ ≤ ≤ ≤ ≤ € œ€ ˙€ . €€ UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK
& bbb € œ€ € €

& bb5 b &˙ b bb 43PPE€≥bœ ≤ ≤ B≥b ≤ €≤˙ . E≥b ≤ ≤ A≥b ≤ ≤
€ œ€ œ € œ€ € € € ˙.€ € €
Gitar 3
G1Gitar 2

GG21 G5&itarb3b b E≥b ≤ P≤ ≥Cm ≤ ≤ ≥Fm ≤ ≤ ≥Bb7 ≤ ≤
˙€ € œ€ œ€ œ€ œ€ ˙€. € € ˙€. € €

GG21 59 bbb E≥b ≤ €œ≤ C€≥˙m. ≤ ≤ F≥€˙m ≤ €œ≤ ≥Bb7 ≤ ≤
€˙ € € € € €˙. € €
&

GG21 99 bbb E≥b ≤ œ€≤ B˙≥b. ≤ ≤ E˙€≥b ≤ œ€≤ A≥b ≤ ≤
˙€ € €€€ € ˙€. € €
&

GG21 9 bbbbbb E≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ E≥b ≤ ≤ A≥b ≤ ≤
13 €˙ € €œ €œ €œ €œ €˙. € € €˙. € €

&&

1133 bbb E≥b ≤ œ€≤ Bœ≥€b œ€≤ œ€≤ E˙€≥b. ≤ ≤ E˙≥€b. ≤ ≤
˙€ € € € € €
G21 &

G2 13 bbb E≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ E≥b ≤ ≤ E≥b ≤ ≤
€ € € € € €© € € € €€€
&

©

67

2

17 bbb œ. Jœ œ œœœ ˙œ ˙.
≤≤ B≥b ≤ ≤ E≥b ≤ ≤ E≥b ≤
UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK G1 & F €€ €€€ €€€ €€
˙œ
17 bbb B≥b œ F≥ ≤ ≤ ˙. ˙. ≤
€ ≤≤ €€€ B≥b ≤ ≤ B≥b ≤ €
G2 & €€ ˙. €€€ €€ ≤
≥Bbm ≤ ≤ ˙œ €
F œ €€€ A≥b ≤ ≤ ˙. ≤
≤≤ œœœ €€€ ≥Abm ≤ €
21 bbb ˙ €€ €€
˙. ˙.
G1 & f œ

G2 21 bbb A≥b
€
&

f

G1 25 bbb ˙

& P

25 bbb E≥b
€
G2 &

P

G1 29 bbb ˙

&

29 bbb E≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ ≥C m ≤ Bb E≥b ≤ ≤
€ € € €€€ €€€
G2 & ≤
€€€

68

bPengenalan Skel E Major

F °Eb
G
Bb A C
Eb D

& bbb ∑ 43 ∑ ∑ nnnbbb 44 UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK
∑∑ ∑∑ 12nn9nnnnbbbbbb 4444
S&&LkealbtbEibbhbbbamn aPjeonr jari∑∑an Skel Eb M4343ajor

&SSkkeebllbEEbbb44mmaajjœoorr œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙

Teliti &&&latibhbbbbabbbbn 4444 1 30 1œ1œ1Senan3œ43œ33dun1œ1œg1 kan3œ3œ3 4œœ 3œœ 1œ1œ1se44b3œe3œ3lum3œ3œ3 03 1
∑
œœ œœ∑ œœ ira33ma œœ∑ œœ l˙a1˙1tihan43 gitar.
sko1r1 cor44ak
di 33baw00ah. Berikan mela00kuk3a3n
bKemuLdiaathna, nla2k5ukan latihan tersebut se4343hingga mah˙i∑∑r.. pe˙4444nekanan kepa∑∑da pic, pengh4343asilan
&& bbbbb ∑∑ton, corak irama dan tempo. œ ˙. 3˙˙ œ ˙.
1˙˙..
Intro œ 33 130

& bbb 43 ∑ ˙LLLaattahhtaainhna22n55 Penjarian Gitar 25 11 3œœ ˙. 1˙˙..

&&& bbbbbbbbb 4˙343 ∑∑IInnttrroo 0 3œœ 33 11
œ œ33
˙0˙0œ
&&& bbbbbbbbb
0 0 0 1œœ 3œœ ∑ 1˙˙.. 3˙˙∑..
œœ
˙˙ ∑ œœ 44 11 33 11 33 43
00 00
00
&&L&LLLaaattatiibibhbhthbbbiaababhbnnna4232n2666PenjIanrtrioa∑∑∑n Gitar 26œ. 4444
∑∑ ∑∑ 4343
Jœ œ œ ˙ 131 œ
1œœ.. œœ
&&& bbbbbbbbb 43˙43. ∑∑IInnttrroo ˙ œ 3JœJœ ˙3œœ 3œœœ 0 3œœ
1œœ ˙ . 3œœ
11 ˙˙ ˙.
11 33
4˙˙.. 4œœ ˙˙ œœ33 33 33 00 33
&&& bbbbbbbbb 4444 1 4 3˙˙.. 3˙˙..
44 1˙˙
∑ ∑ 33 ∑ 43
33
11 11 44
&& bbbbbb ∑∑ 4444 ∑∑
∑∑ 4343 69

Penjarian Kord

Teliti dan latih penjarian kord di bawah. Hafal dan latih kord-kord tersebut berserta penjarian kord
untuk persediaan memainkan lagu Edelweiss sehingga mahir.

Eb Major Bb Major Bb minor

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK Frets Frets Frets
5 4 3 2 1x 4 3 2 1x 4 32 1x

x x x

4 2 3
1 3 4

3 4 2
2 1 1

Ab Major Ab minor F Major

4fr. x 4fr. x Frets
4 3 2 1x
3 3
4 4 3

2 1 4
1 1 2
1 1
1
1

F minor C minor

Frets 6 5Frets4 3 x
43 21x x

3 3
4 4

1 2
1 1

Latihan Strum Kord Gitar 27 132

Latihan 27 ∑Intro E≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ E≥b ≤ ≤
€ € € €€€ €€€
& bbb 43

& bbb A≥b ≤ ≤ E≥b ≤ ≤ ≥Cm ≤ ≤ ≥Fm ≤ ≤ ≥Bb7 ≤ ≤
€ € € €€€ €€€ €€€ €€€

& bbb ∑ 44 ∑ ∑ 43

70 Bb Bb Eb
Latihan 28

&bb € € € € € € € € € € € € € € €

& bbb ∑ 44 ∑ ∑ 43

Latihan Strum Kord Gitar 28
Latihan 28 133
∑Intro B≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ E≥b
& bbb 43 € € € €€€ ≤≤
€€€

& bbb E≥b ≤ ≤ A≥b ≤ ≤ F≥ ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK
€ € € €€€ €€€ €€€ €€€

& bbb ∑ 44 ∑ ∑ 43
≤ ≥Bbm ≤
Latihan Strum Kord Gitar 29 € €€ 134

Latihan 29 A≥b ≤ ≤
€€€
& bbb 43 Intro E≥b ≤ ≤
€€ €
∑

bbb ≥A bm ≤ ≤ E≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ ≥C m ≤ Bb E≥b ≤ ≤
€ € € €€€ €€€ €€€
≤
& €€€

71

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK Permainan Ensembel Gitar

Latihan ensembel gitar mengikut skor.
Berdasarkan skor di bawah, mainkan melodi dengan iringan strumming lagu Edelweiss. Berikan
penekanan kepada pic, irama, penghasilan ton, dinamik dan tempo.

EDELWEISS

72

2

17 bbb œ. œJ œ œœœ ˙œ ˙.
≤≤ B≥b ≤ ≤ E≥b ≤ ≤ E≥b ≤
G1 & F €€ €€€ €€€ €€

G2 17 bbb B≥b ˙. ˙. ≤
€ B≥b ≤ ≤ B≥b ≤ €
& €€€ €€ ≤
˙œ €
F A≥b ≤ ≤ ˙. ≤ UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK
€€€ ≥Abm ≤ €
G1 21 bbb ˙ œ ˙œ €€
F≥ ≤ ≤ ˙. ˙.
& f €€€

G2 21 bbb A≥b ≤ ≤
€ € €
&

f

G1 25 bbb ˙ œ ˙.

& P

25 bbb E≥b ≤ ≤ ≥Bbm ≤ ≤
€ € € €€ €
G2 &

P

G1 29 bbb ˙ œ œœœ

&

29 bbb E≥b ≤ ≤ B≥b ≤ ≤ ≥C m ≤ Bb E≥b ≤ ≤
€ € € €€€ €€€
& ≤
€€€
G2

1(3a)4 1(b3)4 1(3c)4 1(3d)4
Audio Gitar 1 dan 2 Audio Gitar 2 Audio Gitar 1 Audio Minus One

S.P 2.1.4 (i) (ii) 73

• Bimbing murid bermain gitar dengan penjarian not dan strumming yang betul.
• Bahagikan murid kepada dua kumpulan dan bimbing murid mengikut kumpulan.
• Galakkan murid untuk menggunakan alat-alat perkusi lain dalam permainan ensembel.

UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK PENILAIAN

Jawab semua soalan berikut.

1. Tandakan penjarian gitar pada carta di bawah. Mainkan gitar dengan ton yang sesuai.

Eb Major
Bb Major
Bb minor
Ab minor

F Major

74

2. Mainkan keratan lagu Keluarga Tercinta secara ensembel dengan membuat improvisasi pada
strumming pattern.

q = 80 œ œ ˙. œœ ˙ œœ w UNIT 2 ENSEMBEL ALAT MUZIK

Gitar 1 & bbb 44 ˙

Cm Cm Fm G7 Cm
Gitar 2 & bbb 44 €≥€≤ € €≤ €≥€≤ €≥€≤ € €≤€≥€≤ €≥€≤ € €≤ €≥ €≤ €≥€≤ € €≤ €≥ €≤

G1

3. Senaraikan etika persembahan dan nilai murni yang diterapkan dalam ensembel alat
muzik sebelum, semasa dan selepas persembahan lagu Edelweiss. Persembahan ini boleh
menggunakan lagu pilihan anda sendiri.

4. GA2 pakah kesan yang akan berlaku sekiranya tidak mengamalkan etika persembahan dan nilai
murni dalam ensembel alat muzik tersebut?

TaGn1dakan (✓) pada tahap penguasaan anda berdasarkan meter pencapaian.

• Memahami pengetahuan dan kemahiran asas bermain alat muzik.
• Mempamerkan pengetahuan dan kemahiran asas bermain

G2alat muzik.

• Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran muzik semasa
bermain alat muzik.

• Menganalisis teknik bermain alat muzik dan menzahirkannya

G1dalam persembahan.

• Mengamalkan etika persembahan dan nilai murni dalam
aktiviti muzik.

G2

©

75

3UNIT
MEMBACA DAN
MENULIS NOTASI
MUZIK

STANDARD PEMBELAJARAN

Sco[rTe itle] [Title]

Score

3.1 Notasi Muzik œ [Composer]

3.1.1 Mœembaca& d44 œanœ œm‰ enuliœsjœ3jnœjot [Composer] 3 œ ”‰ ‰Œ ‰ ”3.1.6 Membezakan skel Major
dan minor.
tripletœ: œ

& 44 œ œ œ(i‰) not œtjrœ3ijpœjlet3 kuaver œ 3 ”‰ ‰Œ ‰ ”

4 œœ

3(ii) not tr&iplet krocet 3 Œ

œœœ

4 3 3.1.7 Menulis dan menganalisis kord
primer dalam klef trebel pada kedudukan
&3.1.2 Memaha7m&œ iœ, œmenulis dan Œ perdu bagi nada:

menerangkan (((iiii)ii) ) AFEBbMmMaianjjooorrr

c7 maksud meter: (iv) C minor

& (i) comm1&0 on time 3.1.8 Membezakan pembinaan kord Major dan
minor dalam kedudukan perdu:
C(ii) cut time (i) Antara C Major dan C minor
10 13 (ii) Antara G Major dan G minor
(iii) Antara A Major dan A minor
&3.1.3 & menulis dan menerangkan

Memahami,

13 maksud terminologi dan simbol muzik:

& (i) Diminuendo (v) Maestoso
(ii) Ritardando
(iii) Accelerando (vi) Tekanan ö.
(iv) Maelzel’s Metronome (vii) Staccato ö

(M.M q= 100)

3.1.4 Membaca dan menulis not dalam klef trebel 3.1.9 Menganalisis keratan skor muzik.
dan klef bes sehingga dua garisan leger.
3.1.10 Mengaplikasikan kemahiran membaca
3.1.5 Menulis dan menganalisis skel dalam klef dan menulis notasi dalam aktiviti muzik.

trebel secara menaik dan menurun dalam:

76 (((iii)ii)i ) AEF bBMmMaianjjooorrr (1 oktaf). (1 oktaf).
(1 oktaf).
harmonik

(iv) C minor harmonik (1 oktaf).

77

TRIPLET
[Title] [Title][Title]Score
Triplet ialah himpunanStcigoraenSoctoyraeng dimainkan dalam nilai satu not tertentu. Triplet menggunakan
nombor 3 pada not untuk menunjukkan penggunaannya. Triplet terdiri daripada beberapa jenis,

iaitu triplet kuaver dan triplet krocetS. cœore [Title][Composer] [Composer] [Composer]

œ œT&Jjreiœpn344jliesœtœtjkriupaœlveetœ3r ‰ œ3Nœojtœœ3aœjsœiœj3t”rœiplet Nilai 3 ”‰‰‰Œ ‰ ”‰
44 œœ œ‰ŒŒ
& 44 œ œœ ‰ & œ ˙ 3 œ ‰ Œ ‰[Compo
œ ”‰
‰œ ”œ

3 4 & 44 œœ 3 ” ˙ œŒ œJœ 3 œ ‰ ‰ Œ ‰
Œ Œ ”
4 T&riple4t krocet œ3œœ œ œŒ
‰
UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK& 3

œ œ&œ Jadual 3.1 Jenis triplet
74 Jœ ‰ Œ ”
7 Triplet Kuaver 7 [Title]
&Score &

& &Triplet kuaver ialah him10punan 3 not kuaver yang dimainkan bersamaan dengan nilai 1 krocet.
&7
&
10 13 10 3 œ œ ∑ œœœ
& 44
& & & œœœœœ
10

&
13 Rajah 3.1 Triplet kuaver [Title]
13
S4 co&re ∑13 ∑
& Triplet Krocet
&
&Triplet krocet ialah himpunan 3 not krocet yang dimainkan bersamaan dengan 1 minim.

7 & 44 ∑œ 3 ∑∑

& œœœœ

Rajah 3.2 Triplet krocet

43
10
œ œ œœ œ∑ œ œ ∑∑
&&

S.P 3.1.1 (i) (ii)

• Latihan menepuk corak irama boleh dipelbagaikan dengan iringan pelbagai rentak dalam tempo
yang ber17b3eza.
& ∑∑ ∑ ∑78

Latihan Mendengar dan Memainkan Nilai Triplet Kuaver

Dengar dengan teliti audio yang dimainkan, kemudian buat latihan corak irama berikut.

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver 1 Latihan 1 Mendengar

135 dan memainkan not

triplet kuaver

oser] „ 44 œ 3 3 33 3

œ œœœœ œ œ œœœœ œ œœœœ œœœ œ œœœœ œ

‰

Latihan 2 Mendengar

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver 2 136 dan memainkan not UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK
triplet kuaver

„ 44 œ œ 3 33 3
Score
œœœœ œ œ œ œ œ[œTœiœtleœ] œ œ œ œ œ œœœœ œ œ œ

[Composer] Latihan 3 Mendengar

3 Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver 3 137 dan memainkan n[oCt omposer]

œœœ œ œ „ 44 œ œ 3 3 triplet kuaver

Score œœœœ œ œ œ [œTœiœtœle]œ œ œ œ œ 3

œœœœ w

Latihan 4 Mendengar

∑ „5 Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver 4 138 dan memainkan n[oCt omposer]
triplet kuaver

[Compos„er44] œ œ œ œœœ 33 3

Score œ œ œ[œTœiœtleœ] œ œ œ œ œ œœœœ œ œ œ

∑∑ 8
∑∑
∑∑ „5 Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver 5 Latihan 5 Mendengar

139 dan memainkan n[oCt omposer]

triplet kuaver

11 „ 44 œ œ 3 œ œ œœœ œ 3 w
„
œœœœ œœœ œ œœœœ

„8 79
œS.P 3.1.1 (i)

„5 • Guru digalakkan menggunakan alat muzik atau vokal pada latihan di atas.
Πӥ Guru boleh mempelbagaikan alat untuk latihan mendengar dan menepuk nilai not dengan

„14 menggunakan alat-alat muzik seperti kompang, deram atau mengetuk di atas meja.
• Sekiranya menggunakan alat muzik berpic, guru boleh mempelbagaikan pic dalam latihan ini.

„11

Latihan Mendengar dan Memainkan Nilai Triplet Krocet

Score [Title]

Dengar dengan teliti kemudian mainkan nilai not tersebut.

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Krocet 1 Latihan 1 Mendengar

140 dan memainkan[nCoot mposer]

triplet krocet

„ 44 œ œ œ œ 3 3

Score œ œ œ [œTiœtleœ] œ œ œ œœœœ œ

UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK 5 Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Krocet 2 Latihan 2 Mendengar

„ 44 œ œ œ œ 3 141 dan memainkan[nCoot mposer]
„
Score œ œ œ[œTiœtleœ] œ triplet krocet

3

œœœ œ œ œ œ

8 Latihan 3 Mendengar

„5 Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Krocet 3 142 dan memainkan[Cnoot mposer]

„ triplet krocet
„
44 œ œ œ œ 3 œj œ 3 œ w
S11core
œ œ œ [œTœitlœe] œ. œ

8„ Latihan 4 Mendengar

„5 Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Krocet 4 143 dan memainkan[nCoot mposer]

„ 44 œ œ œ œ œ. œjœ 3 triplet krocet
„
S11core [œTœitlœe]œ 3

œ œœœ œ œ œ œ œœœ

8„ Latihan 5 Mendengar

„5 Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Krocet 5 144 dan memainkan[nCoot mposer]

triplet krocet

„ 44 œ. œjœ 3 œ œ œ 3 œ 3

14 œ œœœ œ ˙ œœœ˙

„„11

8„

5„
„ S.P 3.1.1 (ii)

1840

„11

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver dan Nilai Not Triplet Krocet

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver dan Nilai Not Triplet Krocet
145

33

©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©®

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver dan Nilai Not Triplet Krocet UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK

146

33 3

©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©®

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver dan Nilai Not Triplet Krocet
147

3 33

©Sco©re©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©®

Latihan Memainkan Nilai Not Triplet Kuaver dan Nilai Not Triplet Krocet 148

„ 44 œ. œjœ 3 œ œ œ 3 œ œ ˙ 3

œ œœœ œœœœ œ œ œ

5 147 ∑ 148 ∑

14„5 ∑ 146 ∑

9

„∑ ∑ ∑ ∑

81

13

„∑ ∑ ∑ ∑

COMMON TIME

cCommon time ialah cara lain untuk menulis meter 44 . Simbol common time ialah .

©G©c©©©©©© ©G©©©©©©© 4 menunjukkan empat detik
dalam satu bar.

Common time = Meter empatan 4 menunjukkan detik
jenis krocet.

Tuliskan kiraan detik di bawah kemudian mainkan nilai not tersebut. 149
Contoh:
UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK
c q q q q q Q q Q q q3 q q q q q q q

1 2 3 4 1 23 4

a

q q3 q q q q Q q Q q q3 q q q q q q q

c q q Î q Q q Q q q q q §3 q q q

b

§3 q q q q Q q Q §3 q q q q q q q

cd q q q3 q q q q d qd

c §3 d 3

§3 d qqq q q q d

S.P 3.1.2 (i)

82

CUT TIME

CCut 22 ialah

Cut
time ialah cara lain menulis meter . Simbol cut time . Cut time juga dikenali sebagai
common time atau Alla breve.

©G©c©©©©©© ©G©©©©©©© 2 menunjukkan dua detik dalam
satu bar.

Cut time = Meter duaan 2 menunjukkan detiknya jenis
minim.

Cut time juga dikenali sebagai Cut Common Time atau Alla Breve.

Tuliskan kiraan detik di bawah kemudian mainkan nilai not tersebut. 150 UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK
Contoh:

a

b. ˙” ”˙ w ..

b „ C .. w

c. ˙ ∑ ”˙ w ..

c „ C .. ˙

d

e

S.P 3.1.2 (ii)

83

TERMINOLOGI DAN SIMBOL MUZIK

Setiap terminologi dan simbol muzik mempunyai makna dan fungsi yang tersendiri. Terminologi

dan simbol pada notasi muzik membantu pemuzik dan konduktor memainkan lagu mengikut

ekspresi yang dikehendaki oleh komposer.

Istilah atau Simbol Maksud
Terminologi

Ritardando rit. Beransur lambat.
Ritard atau rit

Tempo

Accelerando accel. Beransur laju.

UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK Dinamik Diminuendo dim. Beransur lembut dan
lambat.

Mud Maestoso Maestoso Penuh kemegahan
Simbol Maelzel’s (majestic).
Metronome (M.M q= 100)
100 detik krocet
Tekanan atau dalam seminit.

Staccato ô= 100 Memberi tekanan
stacc. dan bunyi yang lebih
ö ôatau kuat pada not yang
mempunyai tanda
Accent tekanan (accent).

ö ôatau Bunyi putus-putus
atau pendek-pendek
(separuh daripada
nilai asal).

Pilih satu lagu pilihan anda. Aplikasikan terminologi dan simbol muzik yang telah dipelajari dalam lagu
tersebut. Mainkan lagu menggunakan alat muzik pilihan atau nyanyikan semula.

S.P 3.1.3 (i) (ii) (iii) (iv) (v) (vi) (vii)

• Guru boleh mempelbagaikan lagu dan skor lain sebagai cadangan aktiviti untuk
84 latihan kepada murid.

LATIHAN

1. Terangkan secara ringkas cara melodi dimainkan berdasarkan terminologi dan simbol muzik

pada melodi di bawah.

& 44 œ œ œ œ œ >œa œ >œ œ œ œ œ œ œ b œ.

œ. œ

M4 elodi 1 UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK

& ∑ ∑ ∑a ______________________________________________________________________

b ______________________________________________________________________

7

gM©&e©lodB©i 2©©©©Q∑©©Q©©q©©q©©©©©ö∑©q©©©©©ö©. ©Ê©©©©∑ h©©©©´
10
g©&©B©©ö©©ö©∑©©©©©ö©©q©©©d©im∑©. ©©q©©q©©©©©©h©∑ ©©©Q©®

13

& ∑ ∑ ∑a ______________________________________________________________________

b ______________________________________________________________________

16

M&elodi 3a ∑ ∑ ∑
Maeastoso œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ
&& œœ œœ
4422 œœMaestoso

5 accel. œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ

5&& accel. œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ œœ ŒŒ

œœb œœ

a b

______________________________________________________________________

b ______________________________________________________________________

85

2. Jawab soalan di bawah. œ œ œ œ œ. œj ˙
Moderato {q =100}
dim.
& b 44 œ. œ. œ. œ. œ. œj ˙

a Salin melodi di atas dengan tepat (Termasuk klef trebel, tanda nada, tanda masa dan
lain-lain).

©G©b©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©¯

UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK b Berikan maksud terminologi muzik berikut.

i. dim.: _______________________________________________
ii. staccato: ____________________________________________

qiii. = 100: ___________________________________________

c Berdasarkan melodi di bawah, letakkan simbol diminuendo dan simbol tekanan.
Aplikasikan dengan bermain alat atau menyanyikan melodi tersebut.

B-I-N-G-O

& # 24 œj œœœœ œœœœ œœœœ

There was a farm - er had a dog and Bing - o was his

4# œ œ œ œ œœœ œ œ œœœ
&
o. B - I - N - G - O, B - I - N - G - O,
name

9# œ œœœœ œœœœ œ œj ..
&œ

B - I - N - G - O, and Bing - o was his name - o.

d Jelaskan bagaimana simbol diminuendo dan simbol tekanan diaplikasikan dalam
lagu tersebut.

Traditional

86

NOT PADA GARISAN LEGER INFO

Garisan leger ialah garisan pendek yang dilukis di luar baluk Klef trebel juga dipanggil
menggunakan garisan pendek. Berikut adalah contoh not-not sebagai klef G.
yang terdapat pada garisan leger.

GKlef Trebel wwwwww ww
S©co©re©w©©w©©w©©w©©w©©©w©©w[©T©Fi©t©lGe©]©©A ©©B ©©C©©D©©E©©F©©

E F G AB C D [Composer] UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK

1. Lukiskan klef trebel dan namakan not-not di bawah.

Score w ww w
ww
a w [Title]w

[Composer]

2 w ∑ ww
w ww w
w

b

3w ∑

2

2. Notasikan not-not di bawah. Gunakan garis leger mengikut contoh yang telah diberi.
(Contoh: Notasikan tiga not C dan dua not yang mempunyai not leger di klef trebel)

4 Contoh: wa

©©©©w©©©©w©©©©©¯∑∑
G G3 ©©©©©©©©©©©©©¯

3C 3A

G G5 b c ©©©©©©©©©©©©©¯

4
©©©©©©©©©©©©©¯∑
∑2E 2G

S.P 3.1.4 87
5

∑

Klef Bes

©?©©w©©w©©w©©w©©w©©w©©©w©©Aw©©Bw©©wC©©wD©©Ew©©wF©©©Gw©©wA©
INFO
Score Score G A B C D EF
Klef bes juga dikenali
[Titl[eT] itle]

sebagai Klef F.
[Compos[eCr]omposer]

UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK 1. Lukiskan klef bes dan namakan not-not di bawah.
w w
? w ? wScore w w ww w w
w w w
a w[Titlew] w

[Composer]

2? 2? ww ∑ ∑w w w

b ww w

? ?3 3 Score 2 ∑ [∑∑Title∑] ∑ ∑ ∑ ∑

∑
2. Notasikan not-not di bawah. Gunakan garis leger mengikut contoh yang telah diberi.
(Contoh: Notasikan tiga not C dan dua not yang mempunyai not leger di k[lCeof mbepso)ser]

? ?4 4 Contoh: ∑∑w a

9 ∑∑ ∑
?∑
∑w ∑∑ ∑∑ ∑

w
3C 3D

? ?? ∑ ∑5 5 5 b 16 ∑ ∑ ∑ ∑∑ ∑ ∑ ∑c ∑ ∑ ∑ ∑ ∑ ∑

2B 2F ∑

12 23 ∑∑ ∑ ∑ ∑ ∑ ∑ ∑∑

? ∑ ∑ ∑ ∑S.P 3.1.4

88

19

SKEL DALAM KLEF TREBEL

Pada topik ini, anda akan mempelajari tentang cara menulis dan menganalisis skel dalam klef trebel
secara menaik dan menurun serta perbezaan skel Major dan minor.

Skel A Major

bSekredlaisaalrakhansusseusnebanuanhostkseel.caMraindoiratroenlaitkif,niyaaituialsaehcaFraBmmineonra.ikPeamtabuenmtueknaunrusnk.elMAelModaijobriaasdaanlayha dibina
seperti

rajah berikut.

semiton semiton

CB FB GB UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK

AB DE A

Rajah 3.3 Pembentukan skel A Major

Jarak not pertama ke not 2 dan not 2 ke not 3 ialah satu ton. Not 3 ke not 4 dikira daripada not

rendah ke not tinggi ditandakan dengan simbol yang menunjukkan jarak semiton dalam

[Title]sesuSactuorsekel. Tetrakod pertama merangkumi not pertama ke not 4. Not 5 hingga ke not 8 ialah

tetrakod ke-2.

semiton [Composer]

Skel A Major Menaik dengan Tanda Nada

& ### w w w wsemiton w w w wsemiton

Score [Title]

Sk2e&l A#M##ajor ∑Menaik ∑Tanpa Tanda Nada∑ ∑ [Composer]
#w
&w w # w wsemiton w ∑ ∑∑
# w wsemiton
8 ### ∑ ∑ ∑ ∑
∑∑
&
89
2
∑∑
&S.P 3.1.5 (i)

14 ### ∑ ∑ ∑

&

Score [Title] [Composer]

semiton

Skel A Major Menurun dengan Tanda Nada

&Score ### w wsemiton w [Twitle]wsemitonw w w

Skel A Major Menurun Tanpa Tanda Nada [Composer]
2 w##s#emiton#
w∑ #w ∑ w ∑ ∑semiton ∑∑
& w #w ww

UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK &

8 ∑ ∑

# #Skel A Major Menaik dan Menurun dengan Tanda Nada
& # ∑ ∑ ∑ ∑2
GBBB©&©©©©w©©w©©©wse©mit©own©©w©©w©s©ewm©iton©wse©mi©town©©w©©w©©sw©emi©town©©w©©w¯
14 ###
∑ ∑ ∑ ∑ ∑ ∑
9&
&Skel A Major Menaik dan Menurun Tanpa Tanda Nada
semiton semiton

G B B B B B B©162©&0 ©w#©##©w©©ws∑e©mit©own©©w©∑©©w©©w©∑©w©©©w©©∑w©©w©©swe©m∑it©onw©©w©©∑w©¯

&

LATIHAN

& [Title]1. S2B3ceorrdeasarkan corak irama yang diberi, notasikan skel A Major menaik dengan tanda nada mengikut
corak irama berikut.

[Composer]

&

902

&

Skel EbMajor INFO

Skel EbMajor ialah susunan lapan not dalam satu tanda nada yang Skel Major terbentuk
daripada gabungan 5 ton dan
dskimelaEinbkManajomreandgailkauht beberapa langkah tertentu. Pembentukan 2 semiton. Bagi membentuk
seperti rajah di bawah. skel Major, not tonik hingga
oktaf mestilah disusun
semiton semiton mengikut T, T, S, T, T, T, S
(T=Ton, S=Semiton). Minor
Eb Ab Bb Eb relatifnya ialah C minor.

FG Eb C D UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK
3.4 Pembentukan Major
Rajah skel

Jarak not pertama ke not 2 dan not 2 ke not 3 ialah satu ton. Not 3 ke not 4 dikira daripada not

rendah ke not tinggi ditandakan dengan simbol yang menunjukkan jarak semiton dalam

[Title]sesSucaotureskel. Tetrakod pertama merangkumi not pertama ke not 4. Not 5 hingga ke not 8 ialah

tetrakod ke 2.

semiton [Composer]

Skel EbMajor Menaik dengan Tanda Nada

S&corebbb w w semiton w w wsemiton

w [Tw itle]w

Skel EbMajor Menaik Tanpa Tanda Nada [Composer]
2
bb ∑ ∑ ∑semiton ∑w w∑ bsemiton w ∑
S&coreb w
& bw w bw[Titlbew] [Composer]

semiton ∑∑
ww
8 Eb Nada ∑∑
∑ ∑ 91
& bbb ∑ ∑ ∑S2kel
Major Menurun dengan Tanda ∑

& bbb w wsemiton w w semiton
&
ww

14 bbb ∑ ∑ ∑ ∑
bbbS.P 3.1.5 ∑(ii) ∑ ∑ ∑
92&&
&

b20

16

Score [Title]

Skel EbMajor Menurun Tanpa Tanda Nada [Composer]

& b w wsemiton w bw semiton w bw

bw w

UNIT 3 MEMBACA DAN MENULIS NOTASI MUZIK 2Skel EbMajor Menaik dan Menurun dengan Tanda Nada

G©&©©bb©b ©w©©w©©wse©mit©own©©w©©w©©sewm©ito©nws©em©itwon©©w©©w©©wse©mi©tonw©©w©©w©¯

9

&Skel EbMajor Menaik dan Menurun dengan Tanda Nada

G©©©bw©©w©©©wsem©itbo©wn ©b©w©©w©©swe©mito©bnw©sem©itow©n ©w©©bw©©b©swem©ito©nw©©w©©bw©¯

16

&

LASTcoIrHe AN [Title]

23

& [Title]1. BSecrodraesarkan corak irama yang diberi, notasikan skel EbMajor tanpa tanda nad[aCmomenpgoiskeur]t corak
irama berikut.

& c œ. œj œ œ œœœ ˙ [Composer]

& 3 Œ Œ ” ∑

&

2 ˙œ œ
5
& ” ” J‰Œ ” Œ ∑ ∑ ∑
&

5 11

92 & & ∑ ∑ ∑ ∑ ∑ ∑ ∑