MODUL IMTIYAZ K1 (A)

ISI TEMPAT KOSONG
1 Mahkamah Syariah ialah institusi kehakiman yang membicarakan perkara __________ dan

jenayah.
2 Untuk mempercepatkan penyelesaian kes di Mahkamah Syariah, kaedah ___________

diwujudkan.
3 Organisasi Mahkamah Syariah di Malaysia terdiri daripada ___________ peringkat.
4 Jabatan Kehakiman Syariah Malaysia ditubuhkan dan dilatih di bawah __________.
5 Kewujudan ____________ adalah bukti undang-undang Islam telah diamalkan di Tanah Melayu.
6 Pada tahun 1880 pihak Inggeris telah menubuhkan ____________ yang menjadi titik tolak

kepada penubuhan Mahkamah Syariah.
7 Pada tahun 1998, ____________ ditubuhkan dan diletak dibawah Jabatan Perdana Menteri.

Soalan 8 berdasarkan rajah dibawah, lengkapkan struktur organisasi Mahkamah Syariah di
bawah

Mahkamah Rayuan Syariah

X : ___________________

Mahkamah Rendah Syariah

8 X ialah ____________.
9 Berdasarkan akta Mahkamah Syariah 1984, hukuman maksimum penjara bagi kesalahan

jenayah yang diberi kuasa kepada Mahkamah Syariah ialah ____________ tahun.
10 Rang undang-undang yang diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri dinamakan ____________.
11 Harta yang diperolehi secara bersama dalam masa perkahwinan dinamakan ____________.
12 Pertunangan, perkahwinan dan perceraian di kalangan orang Islam terletak di bawah bidang

kuasa ____________.
13 Bidang kuasa yang membicarakan nafkah dan penjagaan anak dalam kalangan orang Islam ialah

bidang kuasa ____________.
14 Peringkat tertinggi dalam struktur organisasi Mahkamah Syariah di Malaysia ialah

____________.

144 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K 1 / A

PELAJARAN 19 : ANAK AMANAH ALLAH
UNIT 1 : ANAK ANGKAT MENURUT PANDANGAN ISLAM

OBJEKTIF

1 Hukum mengambil anak angkat ialah

A wajib
B harus
C makruh
D haram

2 Anak angkat boleh mendapat harta melalui cara berikut kecuali

A hibah
B hadiah
C wasiat
D pusaka

3 ______________ ialah anak angkat Rasulullah s.a.w.

A Zubair al- Awwam
B Zaid bin Harithah
C Tariq bin Ziad
D Bilal bin Rabah

4 Hikmah larangan membinkan anak angkat kepada bapa angkat ialah

I mengiktiraf nasab
II mengelakkan fitnah
III memelihara harta pusaka
IV memudahkan pemberian wasiat

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

5 Hukum pergaulan antara anak angkat dengan adik beradik angkatnya dikira sebagai

A ajnabi
B senasab
C mahram
D sebangsa

6 Anak angkat tidak layak memiliki harta secara

A hibah
B hadiah
C wasiat
D pusaka

145 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K 1 / A

7 Hukum menasabkan anak angkat kepada bapa angkat

A makruh
B haram
C harus
D sunat

8 Anak angkat boleh mendapatkan harta keluarga angkatnya melalui hibbah, hadiah dan wasiat
dengan syarat

A tidak melebihi 2/3 daripada harta
B tidak melebihi 1/3 daripada harta
C tidak kurang 1/4 daripada harta
D separuh harta

9 Yang berikut merupakan peraturan pengambilan anak angkat, kecuali

A menjaga batas-batas pergaulan dengan keluarga angkat
B bapa angkat boleh menjadi wali kepada anak angkat
C anak angkat tidak berhak menerima harta pusaka
D tidak boleh dibinkan kepada bapa angkat

10 Yang berikut merupakan sebab larangan membinkan atau membintikan anak angkat kepada
bapa angkat, kecuali

A mengiktiraf keluarga bapa kandung
B memelihara hak wali nikah bapa kandung
C memelihara anak angkat daripada mewarisi harta pusaka
D supaya anak angkat bebas bergaul dengan bapa angkat

ISI TEMPAT KOSONG

1 ____________ bermaksud anak yang dipelihara oleh bukan ibu bapa kandungnya.

2 Anak angkat tidak boleh mewarisi ______________ keluarga angkatnya.

3 Hubungan anak angkat dengan keluarga angkat dikira sebagai _____________ .

4 Menurut undang-undang ____________ pengambilan anak angkat membolehkan mahkamah
memutuskan perhubungan anak dengan ibu bapa kandung.

5 Hubungan anak angkat dengan keluarga angkat dikira sebagai ____________.

6 Menurut undang-undang ____________ pengambilan anak angkat membolehkan mahkamah
memutuskan perhubungan anak dengan ibu bapa kandung.

7 Anak angkat tidak boleh dinasabkan kepada bapa angkat kerana Islam amat memuliakan
____________ keturunan manusia.

146 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K 1 / A

UNIT 2 : HADANAH : HAK DAN TANGGUNGJAWAB UNTUK ANAK

OBJEKTIF

1 Selepas ibu, keutamaan hak penjagaan anak akan berpindah kepada

A nenek sebelah ibu
B nenek sebelah bapa
C saudara perempuan seibu sebapa
D saudara perempuan seibu

2 Menurut Akta Undang-undang Keluarga Islam Wilayah Persekutuan 1984, hak hadanah bagi
penjagaan kanak-kanak tamat setelah kanak-kanak itu mencapai usia

A 7 tahun
B 8 tahun
C 9 tahun
D 10 tahun

3 Hukum hadanah bagi anak yang belum boleh berdikari adalah

A wajib
B sunat
C harus
D haram

4 Berikut adalah sebab gugur hak hadanah bagi seseorang perempuan, kecuali

A murtad
B berkelakuan buruk
C cuai ketika penjagaan
D sering sakit

5 Antara berikut yang manakah susunan paling tepat mengenai hak hadhanah?

A Nenek sebelah ibu – bapa – nenek sebelah bapa
B Nenek sebelah ibu – nenek sebelah bapa – bapa
C Bapa – nenek sebelah ibu – nenek sebelah bapa
D Bapa – nenek sebelah bapa – nenek sebelah ibu

6 Bilakah kanak-kanak berhak memilih untuk tinggal sama ada dengan ibunya atau bapanya?

A Umurnya mencapai 18 tahun
B. Umurnya mencapai 12 tahun
C Apabila dia telah mumaiyiz
D Apabila dia telah baligh

147 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K 1 / A

ISI TEMPAT KOSONG

1. ______________ adalah orang yang paling layak memelihara anaknya mengikut hukum
hadanah.

2. ______________ ialah hak penjagaan anak yang masih kecil dan tidak mampu menguruskan
diri sendiri.

Soalan 3 berdasarkan rajah di bawah, lengkapkan carta di bawah:

Syarat orang yang mendapat Islam
hak hadanah Sempurna akal

X
Berakhlak mulia

3 X ialah ____________.

4 Setelah _____________ seseorang kanak-kanak berhak memilih untuk tinggal sama ada dengan
ibu atau bapa.

5 ____________ ialah pewaris yang berhak mendapat harta pusaka tanpa nisbah tertentu.

6 Orang yang mengabaikan tanggungjawab hadanah dikira ____________.

7 Hukum hadanah bagi anak yang belum mampu berdikari adalah ____________.

8 Hadanah merangkumi hak penjagaan jasmani, ____________ dan akal anak agar mereka
mampu menghadapi hidup dan memikul tanggungjawab apabila dewasa.

9 Hukum hadanah ____________ bagi orang kafir.

10 Tempoh hadanah berakhir apabila kanak-kanak tersebut tidak lagi memerlukan pemeliharaan
disebabkan telah ____________ dan dapat berdikari serta mampu mengurus keperluan asas.

148 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K 1 / A

MODULMUMTAZ

IMTIYAZ

PELAJARAN 20: KULAFA’ AR-RASYIDIN

OBJEKTIF

1 Gelaran kepada sahabat yang memegang jawatan negara selepas Rasullullah s.a.w. dinamakan

A Khalifah kerajaan Uthmaniyyah
B Khalifah kerajaan Abasiyyah
C Khalifah kerajaan Umayyah
D Khulafa al-Rasyidin

2 Pilih pernyataan yang benar mengenai dasar pentadbiran khulafa al-Rasyidin.

I Khalifah merupakan ketua negara
II Khalifah memiliki hak keistimewaan
III Pemimpin sahaja bertanggungjawab memajukan negara
IV Kuasa membuat sesuatu keputusan dibuat oleh khalifah

A I dan II
B III dan IV
C II dan III
D I dan IV

3 Kuttab yang didirikan pada zaman Khulafa al-Rasyidin khusus sebagai tempat belajar untuk
golongan

A Buta huruf
B bangsawan
C Kanak-kanak
D Orang kurang upaya

4 Ciri-ciri kepimpinan Khulafa al-Rasyidin ialah

I golongan yang beriman
II pemerintahan bercorak warisan
III bersedia menerima pandangan rakyat
IV menggunakan harta negara untuk kepentingan sendiri.

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

5 Pilih pernyataan yang benar tentang sumbangan Khulafa ar-Rasyidin

A Saidina Ali – menyusun pentadbiran Syura
B Saidina Umar – memerangi golongan murtad
C Saidina Abu Bakar – mengisytiharkan calendar mengikut hijrah
D Saidina Uthman bin Affan – mengumpul dan membukukan al-Qur’an dalam satu

naskhah

6 Semasa pemerintahan KhulafaAr-Rasyidin, beberapa Jabatan telah ditubuhkan iaitu

I Diwan al- Ardh
II Diwan at-Tasnif
III Diwan al-Jund
IV Diwan al-Kharaj
149 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

7 Gelaran kepada empat sahabat yang memegang jawatan dalam Negara Islam dikenali sebagai

A Khulafa’ ar-Rasyidin
B Wilayatul ahdi
C Khalifah
D Wazir

8 Antara yang berikut yang manakah dasar pentadbiran khulafa al-Rasyidin?

I Rakyat wajib menjadi tentera
II Khalifah merupakan ketua negara
III Khalifah tidak mendapat hak keistimewaan mengatasi undang-undang
IV Gabenor dan pegawai dilantik berdasarkan kecekapan

A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV

9 Dewan al-Kharaj adalah jabatan yang ditubuhkan pada zaman Khulafa ar-Rasyidin bagi
mengemas kini pengurusan ___________

A perindustrian
B ketenteraan
C perdagangan
D percukaian

10 Semua perlantikan Khulafa’ ar-Rasyidin dilakukan melalui dua cara iaitu

A Majlis syura dan wasiat
B Warisan dan majlis syura
C Wasiat dan warisan
D Perebutan kuasa dan majlis syura

11 Antara yang berikut yang manakah bukan ciri kepimpinan Khulafa ar-Rasyidin?

A Melaksanakan tanggungjawab dengan penuh hikmah
B Mempunyai pengawal peribadi
C Pejuang yang tegas dan berani
D Bersedia menerima pendapat rakyat

12. Antara yang berikut yang manakah jabatan pentadbiran yang diwujudkan pada zaman khulafa
ar-Rasyidin?
I Dewan al-Jund (Jabatan Ketenteraan)
II Dewan al-Nafaqah (Jabatan Kewangan)
III Dewan al-Usul (Jabatan Dalam Negeri)
IV Dewan al-Kharaj (Jabatan Hasil)

A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
150 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

ISI TEMPAT KOSONG

1 Kerajaan Islam di bawah pemerintahan khulafa ar-Rasyidin berpusat di ___________

2 Dewan al-Jundi dan ____________ ditubuhkan bagi memastikan pengurusan pentadbiran
berjalan lancar.

3 Kuasa membuat sesuatu keputusan terhadap sesuatu perkara dibuat oleh khalifah berdasarkan
pandangan ijtihad dan ___________

4 Pemerintahan khulafa al-Rasyidin telah memerintah selama ___________ tahun.

5 Dasar pentadbiran Khulafa al-Rasyidin ialah ……………… sebagai Ketua Negara.

6 Kerajaan Khulafa’ ar-Rasyidin adalah kesinambungan daripada kerajaan Islam Madinah di
bawah pimpinan _______________.

Dasar Pentadbiran Undang-undang dan perlembagaan
Khulafa Ar-Rasyidin berdasarkan al-Quran dan Hadis

T

Pemimpin bertanggungjawab
menegakkan kebenaran dan memerintah
dengana dil

Rakyat berpeluang mengeluarkan
pandangan dan pendapat

7 T dalam rajah di atas merujuk kepada........................................

8 Diwan al-Kharaj adalah jabatan yang ditubuhkan pada zaman Khulafa’ al-Rasyidin untuk
mengemaskini pengurusan ___________________.

Soalan 9 hingga soalan 11

Tulis nama khalifah yang beul dalam ruangan jawapan yang disediakan.
Pernyataan dibawah adalah antara ketegasan Khulafa’ al-Rasyidin. (SPM 2017)

Pernyataan Khalifah
9.___________________________________
Memecat pegawai-pegawai yang kurang cekap
dalam pentadbiran

Tidak tunduk dengan golongan pemberontak yang 10.__________________________________`
mahu beliau meletak jawatan.

Tidak terpengaruh dengan desakan membatalkan 11.__________________________________
Majlis Tahkim.

151 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

Soalan 12 hingga soalan 14

Tulis nama khalifah yang beul dalam ruangan jawapan yang disediakan.
Pernyataan dibawah adalah berkaitan polisi pemerintahan Khulafa’ al-Rasyidin.

Pernyataan Khalifah
Menyusun semula pentadbiran tanah yang 12.___________________________________
dikuasai oleh tentera Islam. 13.__________________________________`
14.__________________________________
Melonggarkan syarat penggunaan wang Baitul
Mal.

Melantik khalifah selepasnya bertujuan
memelihara perpaduan umat Islam

152 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 20: KULAFA’ AR-RASYIDIN (SAIDINA ABU BAKAR AS-SIDDIQ)

OBJEKTIF

1 Khalifah al-Rasyidin yang pertama ialah

A Saidina Abu Bakar al-Siddiq
B Saidina Umar al-Khattab
C Saidina Uthman bin Affan
D Saidina Ali bin Abi Talib

2 Berikut adalah kenyataan yang benar mengenai Saidina Abu Bakar al-Siddiq kecuali

A orang yang mula-mula memeluk agama Islam
B sentiasa membenarkan kata-kata Rasulullah s.a.w
C orang yang terlibat dalam membukukan Al-Quran
D orang yang memerangi golongan nabi palsu

3 Saidina Abu Bakar al-Siddiq memerintah negara selama

A 1 tahun
B 2 tahun
C 3 tahun
D 4 tahun

4 Apakah cara penyebaran Islam pada zaman khalifah Abu Bakar al-Siddiq r.a

A Membukukan al-Quran dalam satu naskhah
B Mendaulatkan kerajaan Islam daripada golongan riddah
C Membebaskan negeri-negeri di bawah pengaruh Turki dan Perancis
D Memberi hadiah kepada penduduk tempatan yang memeluk agama Islam

5
 Memerangi orang-orang murtad
 Menggerakkan semula tentera Usamah bin Zaid ke Ghassan

Pernyataan di atas ialah polisi pentadbiran

A Saidina Umar al-Khattab r.a
B Saidina Usman bin Affan r.a
C Saidina Abu Bakar al-Siddiq r.a
D Saidina Ali bin Abi Talib karramallahu wajhah

6
Beliau telah dapat menghapuskan golongan murtad dan enggan bayar zakat

Siapakah khalifah yang dimaksudkan oleh kenyataan di atas?

A Abu Bakar al-Siddiq
B Umar bin al-Khattab
C Uthman bin Affan
D Ali bin Abi Talib

153 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

7
 Panglima yang mengetuai tentera memerangi penduduk Ghassan yang
membunuh utusan Rasulullah SAW.

 Berlaku di zaman pemerintahan Saidina Abu Bakar r.a

Penyataan di atas merujuk kepada

A Khalid al-Walid
B Saidina Hamzah
C Usamah bin Zaid
D Zaid bin Harithah

8 Siapakah panglima tentera Islam pada zaman khalifah Abu Bakar al-Siddiq yang Berjaya
mengalahkan Hurmuz pembesar Parsi di Iraq

A Khalid bin al-Walid
B Shaharbil bin Hasanah
C Muhammad bin al-Qasim
D Abu Ubaidah bin al-Jarrah

9
 Mengumpulkan tulisan al-Quran
 Memerangi golongan murtad dan nabi palsu
 Menghapuskan pengaruh Rom dan Parsi

Penyataan di atas merupakan jasa khalifah

A Abu Bakar al-Siddiq
B Umar bin al-Khattab
C Uthman bin Affan
D Ali bin Abi Talib

ISI TEMPAT KOSONG

1 Khalifah Abu Bakar digelar ____________ kerana membenarkan percakapan dan perbuatan
Nabi s.a.w.

Soalan 2 dan 3 berpandukan carta di bawah:
Dua golongan yang diperangi oleh
Khalifah Abu Bakar al-Siddiq

2._______________ 3.___________________

4 Pelantikan Abu Bakar al-Siddiq sebagai khalifah berlaku di suatu tempat bernama
_______________.

5 Selepas kewafatan Rasulullah SAW, Khalifah Abu Bakar al-Siddiq memerangi
golongan.................................. dan orang yang enggan membayar zakat.

6 Gerakan ketenteraan memerangi nabi palsu dilakukan oleh khalifah ______________.

154 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 20: KULAFA’ AR-RASYIDIN (SAIDINA UMAR AL-KHATTAB)

OBJEKTIF

1 Khalifah Umar al-Khattab adalah seorang pemimpin yang mementingkan
kebajikan rakyat

Pilih jawapan yang sesuai dengan keterangan di atas.

I Rakyat dilayan sama rata tanpa mengira status
II Rakyat berpeluang mengemukakan pandangan
III Menggalakkan rakyat menyokong pemerintah
IV Menggalakkan rakyat mementingkan akhirat sahaja

A I dan II
B II dan III
C II dan IV
D III dan IV

2 Antara berikut adalah polisi pentadbiran Khalifah Umar al-Khattab.

I Sahabat tidak dibenar meninggalkan Madinah
II Melongarkan syarat penggunaan harta Baitul Mal
III Menyusun semula pentadbiran tanah
IV Memerangi golongan yang enggan membayar zakat

A I dan II
B III dan IV
C I dan III
D II dan IV

3 Berikut adalah sifat peribadi Saidina Umar al-Khattab kecuali

A berani dan tidak gentar dalam menegakkan agama Islam
B sangat mengambil berat tentang hal ehwal rakyat
C digelar al-Siddiq kerana membenarkan kata-kata Rasulullah s.a.w.
D tegas dan berani menegakkan keadilan

4 Antara sumbangan khalifah Umar al-Khattab r.a semasa menjadi khalifah ialah

A Memerangi orang yang enggan membayar zakat
B Membiayai aktiviti pemgumpulan tulisan al-Quran
C Menyumbang harta dan kekayaan untuk pertahanan negara
D Menubuhkan bebrapa jabatan untuk melicinkan pentadbiran

5 Melarang para sahabat meninggalkan kota Madinah kecuali dengan keizinan.
Pernyataan di atas adalah polisi khalifah

A Abu Bakar al-siddiq r.a.
B Uthman bin Affan r.a
C Ali bin Abi Talib r.a.
D Umar al-Khattab r.a

155 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

6 Antara yang berikut sumbangan Saidina Umar bin al-Khatab r.a. semasa menjadi khalifah?

A Mengarahkan mengumpulkan tulisan al-Quran
B Menyumbangkan harta dan kekayaan untuk pertahanan negara
C Membebaskan negeri-negeri di bawah pengaruh Rom dan Parsi
D Menubuhkan beberapa jabatan untuk melicinkan pentadbiran negara

7 Antara yang berikut manakah paling tepat tentang usaha khalifah Umar al-Khattab r.a. untuk
membangunkan tanah

A Mengenakan cukai tanah yang tinggi
B Membeli tanah daripada pemilik bukan Islam
C Memperkenalkan undang-undang Tanah Negara
D Menghadiah tanah kepada pendudukan yang baru memeluk Islam

8
 Dilantik menjadi khalifah melalui wasiat khalifah sebelumnya
 Wasiat diumumkan kepada orang ramai
 Orang ramai menyatakan persetujuan mereka

Pernyataan di atas merujuk kepada perlantikan

A Khalifah Umar al-Khattab r.a
B Khalifah Uthman bin Affan r.a
C Khalifah Ali bin Abi Talib k.w
D Khalifah Abu Bakar as-Siddiq

9 Apakah tujuan utama undang-undang tanah negara diperkenalkan pada zaman Khalifah Umar
al-Khattab?

A Memastikan tiada tanah individu yang terbiar
B Memastikan tanah tidak dirampas oleh kerajaan
C Memastikan setiap individu membayar cukai
D Memastikan setiap individu memiliki tanah

10 Pembebasan Baitul Maqdis, Palestin dan Mesir pada zaman Khulafa al-Rasyidin semasa
pemerintahan khalifah

A Abu Bakar al-siddiq r.a.
B Umar al-Khattab r.a
C Uthman bin Affan r.a
D Ali bin Abi Talib r.a.

11 Apakah tujuan Sayidina Umar al-Khattab r.a menyusun semula undang-undang tanah Negara.

A Memudahkan golongan atasan untuk memiliki tanah Negara
B Mengelak berlakunya perbuatan negatif untuk memiliki tanah
C Memberi peluang kepada golongan miskin mendapatkan tanah Negara
D Agar tanah yang dirampas mudah diagih kepada pembesar dan golongan miskin

12. Cara penyebaran Islam semasa khalifah Umar bin Al-Khattab ialah (SPM 2015)
A Menggalakkan penterjemahan kitab-kitab Arab ke dalam bahasa asing.
B Memberi bantuan kepada penduduk tempatan yang memerlukan.
C Membebaskan negeri-negeri di bawah pengaruh Rom dan Parsi.
D Memperbanyakkan jumlah tentera darat dan laut.

156 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

13
 Khalifah mempunyai kuasa membuat keputusan.
 Khalifah tidak mendapat hak istimewa mengatasi undang-undang.
 Menyusun semula pentadbiran Majlis Syura.

Pernyataan di atas merujuk kepada dasar pentadbiran zaman khalifah ____________.
(SPM 2017)

A Umar al-Khattab r.a
B Muawiyah bin Abu Sufyan
C Abdul Malik bin Marwan
D Harun al-Rasyid

14  Tidak memilih pangkat dan kedudukan dalam menguatkuasakan
undang-undang.

 Pernah menarik balik tanah-tanah milik sahabat berdasarkan
Kanun Tanah Negara.

 Memansuhkan cukai jizyah seorang Yahudi tua yang miskin.

Pernyataan di atas merujuk kepada sifat keadilan zaman khalifah ____________.

A Harun al-Rasyid
B Umar al-Khattab r.a
C Umar bin Abdul Aziz
D Abu Jaafar al-Mansur

15  Menyusun pentadbiran Majlis Syura.
 Menyusun undang-undang tanah negara.
 Melarang para sahabat meninggalkan Madinah kecuali diizinkan.

Pernyataan di atas merupakan polisi pentadbiran khalifah ____________.

A Abu Bakar al-siddiq r.a.
B Umar al-Khattab r.a
C Uthman bin Affan r.a
D Ali bin Abi Talib r.a.

16 Antara jasa dan sumbangan khalifah Umar bin al-Khattab semasa pemerintahannya ialah

A Menubuhkan beberapa jabatan bagi melicinkan pentadbiran negara
B Mengumpulkan dan membukukan al-Quran dalam satu naskhah
C Memerangi golongan yang enggan membayar zakat
D Memerangi gerakan anti hadis

ISI TEMPAT KOSONG

1 Khalifah Umar al-Khattab digelar ___________ kerana pandai membezakan yang benar dan
yang batil.

2 Saidina Umar al-Khattab menjadi khalifah melalui___________ daripada Saidina Abu Bakar
al-Siddiq dan dipersetujui Majlis Syura.

157 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

3 Khalifah Umar al-Khattab memerintah negara selama ____________ tahun.
4 Khalifah Umar al-Khattab r.a. telah memperkenalkan ______________ yang bertujuan supaya

pemilik-pemilik tanah mengerjakan tanah-tanah berkenaan.
5  Pencalonan dibuat oleh khalifah Abu Bakar r.a.

 Wasiat Abu Bakar r.a. ditulis oleh Uthman bin Affan r.a.
 Pencalonan dipersetujui oleh orang ramai
Pernyataan di atas ialah cara pelantikan __________________ sebagai khalifah umat Islam.
6 Ahli sejarah menyamakan pemerintahan Sayidina Umar bin Abdul Aziz r.a. dengan
pemerintahan ___________________.
7 Khalifah Umar Al-Khattab telah mengemaskini pengurusan Baitul Mal dengan menubuhkan
jabatan ______________________.
8 Pada zaman Umar al-Khattab satu majlis syura telah ditubuhkan berperanan untuk menentukan
perlantikan _______________.

158 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 20: KULAFA’ AR-RASYIDIN (SAIDINA UTHMAN BIN AFFAN)

OBJEKTIF

1 Khalifah al-Rasyidin yang ketiga ialah

A Saidina Abu Bakar al-Siddiq
B Saidina Umar al-Khattab
C Saidina Uthman b Affan
D Saidina Ali b Abi Talib

2 Berikut adalah sifat peribadi Uthman bin Affan kecuali

A Seorang yang zuhud dan dermawan
B Berani menegakkan kebenaran
C Tegas dan bertanggungjawab
D Suka kepada kemewahan

3 Saidina Uthman bin Affan digelar

A Al-Siddiq
B Zu Nurain
C Al-Faruq
D Hujjatul Islam

4
 Lahir lima tahun selepas kelahiran Rasullullah s.a.w
 Digelar Zu al-Nurain
 Wafat ketika berumur 80 tahun

Kenyataan di atas merujuk kepada

A Saidina Abu Bakar al-Siddiq
B Saidina Umar al-Khattab
C Saidina Uthman bin Affan
D Saidina Ali bin Abi Talib

5.  Sahabat tidak lagi dilarang meninggalkan Madinah
 Melonggarkan syarat penggunaan harta Baitul Mal
 Menetapkan al-Qur’an dibaca menggunakan lahjah Qurraisy

Pernyataan di atas merujuk kepada polisi

A Khalifah Umar al-Khattab r.a
B Khalifah Uthman bin Affan r.a
C Khalifah Ali bin Abi Talib k.w
D Khalifah Abu Bakar as-Siddiq

6. Antara sumbangan Khalifah Uthman al-Affan r.a dalam pentadbiran negara ialah

A Menyusun pentadbiran majlis syura
B Menubuhkan pasukan polis dan tentera laut
C Mengumpul dan membukukan al-Quran dalam satu naskhah
D Membebaskan negeri-negeri di bawah di bawah pengaruh Rom dan Parsi

159 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

ISI TEMPAT KOSONG
1 Saidina Uthman bin Affan wafat pada tahun_________ Hijrah.
2 Khalifah Uthman bin Affan adalah berketurunan ______________.
3 Perlantikan Saidina Uthman bin Affan sebagai khalifah telah diumumkan oleh sahabat

bernama _________________
4 Khalifah Uthman bin Affan r.a telah menetapkan bahawa al-Quran dibaca menggunakan

Lahjah _____________ sahaja.

Sumbangan khalifah Uthman bin Affan

Menyumbangkan X Membesarkan
harta dan kekayaan angkatan tentera
untuk pertahanan
Negara Islam darat dan laut

5 X dalam rajah di atas ialah..............................
6 Pembunuhan khalifah Uthman bin al-Affan disebabkan golongan ____________.

160 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 20: KULAFA’ AR-RASYIDIN (SAIDINA ALI BIN ABI TALIB)

OBJEKTIF

1 Khalifah al-Rasyidin yang keempat ialah

A Ali bin Abi Talib
B Uthman bin Affan
C Abu Abas al-Saffah
D Muawiyah bin Abi Sufian

2 Khalifah Ali bin Abi Talib memerintah selama

A 2 tahun
B 3 tahun
C 4 tahun
D 5 tahun

3 Perlantikan Saidina Ali bin Abi Talib sebagai khalifah ditentang oleh

A Talhah bin Ubaidah
B Zubir bin al-Awwam
C Abd Rahman bin Auf
D Muawiyah bin Abi Sufian

Menukarkan pegawai-pegawai keturunan Umaiyah yang dilantik oleh khalifah
sebelumnya

4 Pernyataan di atas ialah polisi khalifah

A Abu Bakar al-siddiq r.a.
B Umar al-Khattab r.a
C Uthman bin Affan r.a
D Ali bin Abi Talib r.a.

5.
 Lahir sepuluh tahun sebelum kerasulan Rasullullah s.a.w
 Digelar Karrama Allahu Wajhah
 Mengahwini puteri bongsu Rasulullah

Kenyataan di atas merujuk kepada

A Abu Bakar al-Siddiq
B Umar al-Khattab
C Uthman bin Affan
D Ali Bin Abi Talib

6. Khalifah al-Rasyidin yang keempat ialah

A Muawiyah b Abi Sufian
B Ali b Abi Talib
C Abu Abas al-Saffah
D Saad b Abi Waqas

161 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

7. Antara yang berikut yang manakah jasa Saiyidina Ali Bin Abi Talib Radiallahuanhu semasa
menjadi khalifah?
A Menyumbangkan harta dan kekayaan untuk pertahanan Negara
B Membebaskan negeri-negeri di bawah pengaruh Rom dan Parsi
C Menubuhkan beberapa jabatan untuk melicinkan pentadbiran negara
D Menerima jawatan khalifah ketika Negara berada dalam keadaan tidak tenteram

8. Polisi pentadbiran pemerintahan Saidina Ali adalah
A Memerangi golongan murtad
B Menyusun semula pentadbiran tanah
C Menetapkan bacaan al-Quran dalam lahjah Quraish
D Menukarkan pegawai-pegawai yang berketurunan Umaiyah

ISI TEMPAT KOSONG
1 Saidina Ali bin Abi Talib wafat pada tahun_________ hijrah.
2 1. Orang pertama dari kalangan kanak-kanak yang ___________ ialah Ali bin Abi Talib.
3 Ali bin Abi Talib adalah ____________ Rasullullah s.a.w.
4 Golongan yang menentang Saidina Ali karrramallahu wajhah ialah________________
5 Ketika pemerintahan Khalifah Khalifah Ali bin Abi Talib, gerakan peluasan kuasa terhenti

kerana Negara berada dalam keadaan kurang aman selepas peristiwa pembunuhan
______________.
6 Kumpulan yang pada asalnya menyokong Saidina Ali bin Abi Talib berjuang menentang
Muawiyah bin Abi Sufian tetapi tidak menerima Majlis Tahkim ialah _______________.
7 Golongan yang mendokong cita-cita untuk menjadikan saidina Ali bin Abi Talib sebagai
khalifah selepas kewafatan rasulullah SAW ialah _______________.

162 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 21: KERAJAAN BANI UMAIYAH

OBJEKTIF

1 Pengasas kerajaan Bani Umaiyah ialah

A Sufian bin Uyainah
B Abdullah al-Saffah
C Umar bin Abd Aziz
D Muawiyah bin Abi Sufian

2 Antara berikut, manakah bukan fungsi utama Baitul Mal pada zaman Bani Umaiyah.

A Mengatasi masalah kemiskinan
B Mengurus pendapatan dan perbelanjaan negara
C Mengumpul wang bagi membangunkan sektor pertanian
D Memperkembangkan harta orang Islam mengikut syariat Islam

3 Berikut adalah peranan generasi sekarang bagi mengembalikan kegemilangan lampau kecuali.

A Menghidupkan semangat jihad
B Menuntut hak dalam demonstrasi
C Menuntut apa sahaja ilmu yang ada
D Menghapuskan sesiapa sahaja yang mencemarkan kesucian agama Islam

4 Berikut adalah organisasi pasukan tentera pada zaman Bani Umaiyah kecuali

A Al-Muqaddimah
B Al-Maimanah
C Al-Maisarah
D Al-Jundi

5 Berikut merupakan disiplin ilmu yang dikenali sebagai “al-Tadwin” kecuali

A kegiatan penulisan
B kegiatan pembukuan
C kegiatan penterjemahan
D kegiatan pembinaan perpustakaan

6 Khalifah kerajaan Bani Umaiyah yang mendapat gelaran khulafa al-Rasyidin kelima ialah

A Umar bin Abdul Aziz
B Yazid bin Muawiyah
C Marwan bin Al-Hakam
D Abdul Malik bin Marwan

7  kegiatan penulisan
 kegiatan pembukuan
 kegiatan pembinaan perpustakaan

Pernyataan di atas merupakan disiplin ilmu yang diwujudkan pada zaman Kerajan Bani
Umaiyah yang dikenali sebagai
A al-Takwim
B al-Tadwin
C al-Dawawin
D al-Diwan Wazir

163 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

Kekuatan ekonomi pada zaman
kerajaan Umaiyah

Pertanian X

8 Tanda X merujuk kepada

A Perikanan
B Perkapalan
C Penternakan
D Perdagangan

9 Kekuatan ekonomi kerajaan Bani Umaiyah ialah

A Pertanian dan Perdagangan
B Perlombongan dan pertanian
C Pelombongan dan perindustrian
D Perindustrian dan perdagangan

10 Antara faktor yang mendorong kepada kejatuhan kerajaan Bani Umiyah ialah.

I penentangan rakyat terhadap pemerintah
II campur tangan Negara luar dalam pemerintahan
III sikap pemerintah yang lalai menjalankan tugas dan tanggungjawab
IV segelintir pemerintah cuai melaksanakan sebahagian tuntutan Islam

A I , II dan III
B 1, II dan IV
C 1, III dan IV
D II, III dan IV

 Pentadbiran yang cekap
 Memunyai wawasan yang tinggi
 Menghindari daripada unsur-unsur khurafat

11 Pernyataan di atas merujuk kepada faktor kecemerlangan kerajaan Bani Umaiyah dari aspek

A Kestabilan politik
B Kekuatan ketenteraan
C Kebijaksanaan khalifah
D Hubungan baik kerajaan dengan rakyat

12 Pilih padanan yang betul tentang sumber kewangan pada zaman kerajaan Umaiyah

A Jizyah - Harta rampasan perang
B Kharaj - Cukai tanah yang dikenakan pada orang bukan Islam
C Usyur - 10 % daripada hasil pertanian yang diperolehi daripada tuan tanah
D Ghanimah - Harta yang diperolehi melalui jalan perdamaian setelah pihak

musuh menyerah kalah

164 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

 Memecat pegawai yang kurang cekap
 Beliau dianggap khalifah al-Rasyidin yang kelima
 Ekomomi Negara berada pada tahap yang sangat kukuh

13 Pernyataan di atas merujuk kepada kegemilangan pemerintahan

A Khalifah Muawiyah b Abi Sufian
B Khalifah Yazid bin Muawiyah
C Khalifah Marwan bin al-Hakam
D Khalifah Umar bin Abdul Aziz

14 Berikut ialah faktor-faktor yang mendorong kejatuhan kerajaan Bani Umaiyah kecuali

A Sikap pemerintah yang lalai menjalankan tugas dan tanggungjawab
B Segelintir pemerintah cuai melaksanakan sebahagian tuntutan Islam
C Penentangan rakyat terhadap pemerintah
D Serangan tentera Monggol

15 Cukai ini dikenakan sebanyak 10% daripada hasil pertanian yang
diperoleh daripada tuan-tuan tanah

Pernyataan di atas merujuk kepada

A Fai
B Usyur
C Jizyah
D Kharaj

16 Faktor kemerosotan kerajaan Bani Umaiyah adalah seperti berikut kecuali

A Khalifah mengabaikan ajaran Islam
B Tentangan dari golongan Abbasiyah
C Khalifah menentang golongan ulama
D Pemilihan khalifah melalui Majlis Syura

17 Antara yang berikut, manakah tokoh hadis dan perundangan pada zaman Umaiyyah?

A Abu Aswad ad- Duwali
B Imam Abu Hanifah
C Al- Farazdaq
D Sibawaih

18
Sumber ekonomi kerajaan Bani Umaiyah

Kharaj X Zakat

Tanda X di atas merujuk kepada

A Ijarah
B Takaful
C Syarikah
D Ghanimah

165 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

19 Antara berikut yang manakan usaha kerajaan Bani Umaiyah untuk mengukuhkan ekonomi
negara?

A Menubuhkan perpustakaan
B Mengemaskini angkatan tentera
C Melaksanakan penyelidikan pertanian
D Membina tempat beribadat seperti masjid

20 Antara usaha yang dilakukan oleh kerajaan bani Umaiyyah untuk memperkuatkan ketenteraan
ialah

A Melantik panglima tentera dari kalangan bukan Arab
B Menagadakan latihan ketenteraan secara Umum
C Membuka penyertaan secara sukarela
D Mengemaskini angkatan tentera

21 Pusat perkembangan ilmu zaman Kerajaan Umaiyah ialah

A Basrah
B Baghdad
C Damsyik
D Cardova

22
Beliau telah memperkenalkan tanda bunyi al-Fathah,al-Kasrah dan al-
Dhammah bagi membantu pembacaan al-Quran yang betul.

Pernyataan di atas merujuk kepada tokoh ilmuan...

A Sibawaih
B Khalil bin Ahmad
C Abu Aswad Ad-Duwali
D Jarir Amru bin Abi Rabithah

23 Negara Islam selepas Khulafa’ ar-Rasyidin diperintah oleh khalifah secara

A Warisan
B Undian
C Wasiat
D Syura

24 Pembaharuan dalam bidang ketenteraan telah diperbaharui oleh Khalifah Bani Umaiyah
dengan meniru organisasi angkatan tentera

A Eropah
B Arab
C Parsi
D Rom

25 Pilih padanan yang betul tentang sumber kewangan pada zaman kerajaan Umaiyah

A Fai - Harta rampasan perang

B Ghanimah - Cukai tanah yang dikenakan pada orang bukan Islam

C Jizyah - bayaran yang dikenakan kepada orang bukan Islam yang mendiami negara

Islam

D Kharaj - Harta yang diperolehi melalui jalan perdamaian setelah pihak

musuh menyerah kalah

166 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

26
 Memecat pegawai-pegawai yang kurang cekap.
 Menghapuskan cukai jizyah daripada golongan Mawali.
 Melaksanakan hukuman seadilnya.

Pernyataan di atas merujuk kepada dasar pemerintahan yang dilakukan oleh khalifah
_____________.
A Abu Abbas Abdullah as-Saffah
B Umar bin Abdul Aziz
C Abu Jaafar al-Mansur
D Umar bin al-Khattab

ISI TEMPAT KOSONG

1 Zaman pemerintahan keturunan Marwan bin al-Hakam dikenali sebagai zaman
_________________ Bani Umaiyah.

2 Kerajaan Bani Umaiyah telah menubuhkan satu armada laut yang terdiri daripada
____________ buah kapal

3 Muawiyah bin Abi Sufian telah mengemas kini angkatan tenteranya dengan meniru corak
gerakan tentera _____________

Lengkapkan carta di bawah:

Institusi pendidikan di zaman kerajaan Bani Umaiyah

Masjid

4.__________________________

5.____________________________

6.____________________________

7 Kegiatan penulisan........................ dan pembinaan perpustakaan pada zaman kerajaan bani
Umaiyah berjaya mewujudkan beberapa disiplin ilmu yang dikenali sebagai al-Tadwin

Soalan 8 dan Soalan 9 berdasarkan carta di bawah.
Lengkapkan cara pungutan cukai kharaj pada zaman Kerajaan Umaiyah.

Cara pungutan cukai kharaj pada
zaman Kerajaan Umaiyah

8. 9.

167 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 Ihtizam/iqta’

9 K1/A

10. Ahli sejarah menyamakan pemerintahan Sayidina Umar bin Abdul Aziz r.a. dengan

pemerintahan ___________________.

11. Nama Umaiyah diambil bersempena nama _______________ khalifah pertama Kerajaan Bani

Umaiyah.

12. Pusat penyebaran ilmu yang terkenal masa pemerintahan Bani Umaiyah ialah ___________.

13. _____________________ ialah cukai melalui pajakan dan sewaan tanah yang dikendalikan

oleh tuan-tuan tanah.

14. Kemajuan yang tinggi dalam bidang pendidikan pada zaman Umaiyah di Sepanyol telah

membawa Eropah kepada Zaman _______________.

15. Kegiatan penulisan, pembukuan dan pembinaan perpustakaan telah berjaya mewujudkan

beberapa disiplin ilmu yang dikenal sebagai ___________________.

16. Diwan Al-Jund bertanggungjawab menguruskan hal-hal berkaitan

___________________.

17. Ekonomi kerajaan Umaiyah bergantung kepada bidang pertanian dan ________________.

18. Khalifah yang telah menghapuskan cukai jizyah daripada golongan Mawali pada zaman

kerajaan Bani Umaiyah ialah ____________.

19. Pada zaman kerajaan bani Umaiyah, khalifah _____________ telah mewajibkan semua

rakyatnya menjadi tentera.

20. Semasa zaman pemerintahan khalifah ____________ bagi kerajaan bani Umaiyah, keadaan

ekonomi dan sosial negara berada pada tahap yang sangat kukuh sehingga tiada orang yang

mahu menerima zakat.

21. Pengasas kerajaan bani Umaiyah ialah ______________.

22. Pusat penyebaran dan perkembangan ilmu yang terkenal pada zaman kerajaan Umaiyah ialah

_____________.

23. Polisi pentadbiran yang diambil oleh khalifah Umar bin Abdul Aziz dengan memecat pegawai

yang kurang cekap serta melaksanakan hukuman dengan adil adalah bertujuan untuk

melicinkan sistem ____________.

168 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 20: PENYEBARAN ISLAM ZAMAN KERAJAAN BANI ABBASIYAH

OBJEKTIF

1  Menjadi Khalifah selama 22 tahun
 Saudara kandung kepada As Saffah
 Menjadikan Baghdad sebagai ibu kota
 Memperbaiki sistem cukai dan saliran

Pernyataan di atas merujuk kepada

A Abu Abbas As Saffah
B Abu Jaafar Al Mansur
C Harun Ar Rasyid
D Al Makmun

2 Berikut adalah faktor luaran penyebaran Islam pada zaman Abbasiyah

I Galakan khalifah
II Kedudukan Baghdad yang strategik
III Penggunaan bahasa Arab secara meluas
IV Hubungan diplomatik kerajaan Abbasiyah dengan Negara luar

A I dan II
B II dan III
C I dan IV
D III dan IV

3 Berikut ialah sistem pemerintahan Kerajaaan Abasiyyah

I Al-Wazir
II Al-Hijabah
III Al-Khalifah
IV Al-Munawarah

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

4 Abu Abbas Abdullah al-Saffah merupakan pengasas kerajaan __________ (SPM 2014)

A Khulafa al-Rasyidin
B Bani Umaiyah
C Bani Abbasiyah
D Uthmaniah

5 Pilih pernyataan yang benar tentang sumbangan Khalifah Abu al-Abbas Abdullah al- Saffah
(SPM 2013, 2015)

A Membangunkan Kota Baghdad
B Mengasaskan kerajaan Bani Abbasiyah
C Mewujudkan jawatan Qadi al- Qudat
D Membina pasar di tempat-tempat strategik

169 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

6
 Mewujudkan jawatan Qadhi al Qudhah (ketua Hakim)
 Menubuhkan Baitul Hikmah
 Menjadikan Baghdad pusat perdagangan dan ilmu Pengetahuan

Pernyataan di atas adalah sumbangan

A Harun al-Rashid
B Umar Abdul Aziz
C Abu Jaafar al-Mansur
D Muawiyah bin Abi Sufian

7 Kerajaan Abbasiyah dipimpin oleh seramai________________orang khalifah

A 35
B 36
C 37
D 38

8 Kemajuan bidang pendidikan banyak bergantung kepada kematangan ekonomi,
Khalifah Abu Jaafar al-Mansur telah bertindak memindahkan pusat pemerintahan Kerajaan
Abbasiyah dari Damsyik ke.............

A Kufah
B Basrah
C Baghdad
D Madinah

9 Mengapakah sistem pentadbiran kerajaan Abbasiyah banyak diadaptasikan daripada sistem
pentadbiran kerajaan Parsi?

A Semua khalifah Abbasiyah berketurunan Parsi
B Kerajaan Abbasiyah bekas jajahan takhluk Parsi
C Kerajaan Abbasiyah diasaskan oleh bangsa Parsi
D Ramai orang Parsi menjawat jawatan penting dalam Kerajaan Abbasiyah

10 Berikut adalah sumbangan Khalifah Abu Jaafar al-Mansur kecuali

A Memperbaiki sistem cukai
B Membuat saliran-saliran air
C Menyediakan biasiswa kepada pelajar cemerlang
D Menjadikan Baghdad sebagai ibu kota dan membangunkannya

11  Berjaya merubah kepercayaan kebanyakan masyarakat dari menyembah berhala
kepada mentauhidkan Allah s.w.t

 Banyak masjid dan pusat dakwah dibuka
 Sarjana Islam teah berjuang memurnikan kepercayaan umat daripada ideologi sesat.

Pernyataan di atas merujuk kepada penyebaran Islam dari aspek

A akidah
B kebudayaan
C Kemasyarakatan
D Ilmu pengetahuan.

170 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

12  Khalifah paling warak dan terkenal
 Menubuhkan Baitul Hikmah

Pernyataan di atas merujuk kepada tokoh

A Abu Abbas Abdullah As-Saffah
B Abu Jaafar Al-Mansur
C Harun Ar-Rasyid
D Al-Makmun

ISI TEMPAT KOSONG

1. Khalifah kerajaan Bani Abbasiyah yang menubuhkan Baitul Hikmah ialah ______________.
2. Jabatan-jabatan kerajaan yang terletak di bawah pengawasan al-kuttab dikenali

sebagai__________________
3. Perdana menteri yang dilantik pada zaman Kerajaan Abasiyyah dari kalangan bangsa

Parsi bernama______________________
4. Sejarawan telah mengiktiraf pencapaian umat Islam yang amat tinggi dalam bidang pendidikan,

sains, teknologi, ekonomi dan ketenteraan pada zaman Abbasiyah sebagai zaman
_________________ tamadun Islam

Soalan 5 dan 6, sila lengkapkan struktur organisasi kerajaan Abbasiyah di bawah:
Khalifah

5. _________
6. _________

7. ________________ merupakan khalifah Abbasiyah yang paling warak dan terkenal.
8. Sistem pelantikan khalifah zaman kerajaan Abbasiyah ialah secara _____________.
9. Pengasas kerajaan Abbasiyah ialah ____________.
10. Khalifah Abu jaafar al-Mansur telah menjadikan _____________ sebagai ibu kota pemerintahan

kerajaannya.
11. Jabatan-jabatan kerajaan di zaman Abbasiyah berada di bawah pengawasan _____________.

Soalan 12 hingga soalan 14
Tulis nama khalifah yang beul dalam ruangan jawapan yang disediakan.
Pernyataan dibawah adalah berkaitan sumbangan khalifah kerajaan bani Abbasiyah.

Penyataan Khalifah
Menubuhkan Baitul Hikmah. 12._________________________

Menjadikan kota Baghdad sebagai ibu kota. 13._________________________

Menggiatkan usaha penterjemahan. 14._________________________

171 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

15. Kerajaan Abbasiyah ditubuhkan adalah untuk merealisasikan idea keturunan ______________
yang menganggap tampuk pemerintahan Islam lebih layak disandang oleh mereka.
 Menjadi khalifah Abbasiyah selama 20 tahun
 Menggiatkan usaha penterjemahan pelbagai bidang ilmu pengetahuan
 Menyediakan biasiswa kepada pelajar cemerlang

16. Pernyataan di atas merujuk kepada tokoh _____________.
17. Kerajaan Abbasiyah memberi peluang kepada orang bukan Arab khususnya orang

______________ untuk memegang jawatan utama negara.

172 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 21: PERKEMBANGAN PENDIDIKAN ZAMAN KERAJAAN BANI
ABBASIYAH

OBJEKTIF

1 Perpustakaan Baitul Hikmah telah dibina pada zaman pemerintahan

A Khalifah Al Makmun
B Khalifah Harun Ar Rasyid
C Khalifah Abu Abbas As Saffah
D Khalifah Abu Jaafar Al Mansur

2 Yang berikut adalah kegiatan Baitul Hikmah dalam bidang pendidikan kecuali:

A Pusat latihan para ilmuan
B Pusat penyelidikan ilmiah
C Pusat perbendaharaan negara
D Pusat pertemuan para sarjana

3 Faktor-faktor berikut mempengaruhi perkembangan ilmu perubatan pada zaman kerajaan
bani Abbasiah kecuali

A penyelidikan dan penulisan
B perkembangan sains dan teknologi
C penggunaan peralatan yang canggih
D pengaruh keilmuan daripada negara Eropah

4 Antara yang berikut yang manakah faktor perkembangan ilmu pengetahuan pada zaman
kerajaan bani Abbasiah?

I Usaha dan galakan khalifah
II Pembukaan wilayah-wilayah baru
III Pembinaan pelabuhan-pelabuhan baru
IV Aktiviti penterjemahan dalam pelbagai bidang

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

5 Peranan institusi pendidikan zaman kerajaan Bani Abbasiyah
 Tempat ibadat
 Halaqah-halaqah ilmu

Pernyataan di atas merujuk kepada

A Kuttab
B Masjid
C Darul Hikmah
D Baitul Hikmah

173 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

6 Formula baru matematik pada zaman Abbasiah
 Trigonometry
 Algebra
 Geometry
 Logarithm

Pernyataan di atas berkaitan dengan tokoh

A Al-Batani
B Ibnu Haitham
C Al-Khawarizmi
D Jabir bin Hayyan

7 Pusat perkembangan ilmu pada zaman Kerajaan Abbasiyah ialah

A Kufah
B Basrah
C Madinah
D Baghdad

8 Faktor-faktor berikut mempengaruhi perkembangan ilmu pengetahuan pada zaman Kerajaan
Abbasiyah kecuali

A Aktiviti penterjemahan dalam pelbagai bidang ilmu
B Kewujudan prasarana pendidikan yang baik
C Kestabilan politik dan kewangan kerajaan
D Pembinaan pelabuhan-pelabuhan baru

9 Antara yang berikut,manakah faktor yang mempengaruhi ilmu perubatan pada zaman
Kerajaan Abbasiyah

I Penggunaan peralatan yang canggih
II Perkembangan sains dan teknologi
III Pengaruh keilmuan dari Eropah
IV Kemakmuran Negara

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

10 Manakah antara yang berikut merupakan sumbangan Jabir bin Hayyan

A Mengasaskan teori penghasilan petroleum
B Menyukat kelajuan bunyi
C Mencipta cermin mata
D Membuat astrolabe

11 Bilakah kebiasaannya diadakan seminar perubatan semasa zaman Kerajaan Abbasiyah

A Musim haji
B Musim sejuk
C Musim panas
D Selepas Hari Raya Aidilfitri

174 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

12 Pilih padanan yang betul tentang karya yang dihasikan oleh tokoh berikut
A Ilmu Falak : Ibnu Sina
B Ilmu Fizik : al-Batani
C Kimia : Jabir bin Hayyan
D Geografi : al-Khawarizmi

13
Pusat Penterjemahan

Fungsi Baitul Pusat Penyelididikan
Hikmah

X

X ialah...............

A Pusat Pertemuan para sarjana
B Pusat Kebajikan masyarakat
C Pusat Pentadniran negara
D Pusat Pertemuan pedagang Pusat peterjemahan Pusat penyelidikan Fungsi Baitul

Hikmah

14 Berikut adalah kegiatan Baitul Hikmah dalam bidang pendidikan kecuali

A Pusat latihan para ilmuan
B Pusat penyelidikan ilmiah
C Pusat perbendaharaan negara
D Pusat pertemuan para sarjana

15 Sumber kewangan kebanyakan pusat pengajian ialah

A Harta zakat
B Hasil pertanian
C Harta rampasan perang
D Hasil tanah-tanah wakaf

16 Institusi pendidikan yang terdapat pada zaman Abbasiah
I masjid
II perpustakaan
III rumah-rumah ulama’
IV balai Islam

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

17 Siapakah khalifah Abbasiyah yang telah memerintahkan sekumpulan ahli falak muslim agar
mengukur lilian bumi?

A Khalifah Harun ar-Rasyid
B Khalifah Jaafar al-Mansur
C Khalifah al-Makmun
D Khalifah Muawiyah

175 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

ISI TEMPAT KOSONG

1. Khalifah al-Muktadid Billah telah menjadikan _____________ sebagai institusi untuk para
ulama bermuzakarah dan menyampaikan ilmu.

2. Kegiatan penterjemahan yang giat berlaku pada zaman kerajaan bani Abbasiyah menyebabkan
______________ menjadi pusat penterjemahan Negara. (SPM 2015)

3. Tokoh yang memberikan sumbangan dalam teori penghasilan petroleum ialah _____________.
4. __________________ ialah perpustakaan yang ulung di Kaherah,Mesir semasa pemerintahan

Kerajaan Bani Abbasiyyah.
5. Para sejarawan dari pelbagai pelosok dunia telah menjadikan kerajaan Abbasiah sebagai pusat

ilmu yang seimbang antara ilmu yang berteraskan wahyu dan ilmu berteraskan
_______________.

Institusi Pendidikan Zaman Kerajaan Bani Abbasiah

Masjid X Istana Khalifah Pusat Pengajian

6. X ialah ___________________.
7. Kelas bimbingan kanak-kanak pra sekolah di Zaman Abbasiah dinamakan ____________.

Soalan 9 dan 10, sila lengkapkan carta di bawah:
Bidang ilmu di zaman Abbasiah

9. _____________ 10. ____________

Soalan 11-13, sila lengkapkan carta di bawah:

Tokoh Bidang ilmu

Jabir bin Hayyan 11._______________

Hassan bin Haitham 12._______________

Al-Syarif al-idrisi 13._______________

176 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

Soalan 14-16, sila lengkapkan carta di bawah:

14. ________ Formula baru matematik di zaman Abbasiah
16. ________

15. ________ Sistem angka dalam
Trigonometri abjad arab

Bilangan sifar dalam
sistem angka

Antara kegiatan Baitul Hikmah dalam bidang
pendidikan pada zaman Bani Abbasiyah

Pusat sumber Y Pusat penterjemahan Pusat Pertemuan
para sarjana

17. Y ialah ___________________.

Penemuan sarjana muslim dalam bidang ilmu perubatan
pada zaman bani Abbasiyah

Menjelaskan kesan Z Menjelaskan teori Menemui pelbagai
kuman dalam jangkitan virus jenis penyakit
penyakit

18. Z ialah ___________________.

177 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 22: PERKEMBANGAN SAINS DAN TEKNOLOGI ZAMAN KERAJAAN
BANI ABBASIYAH

OBJEKTIF

1 Manakah antara yang berikut merupakan usaha-usaha para khalifah untuk memajukan bidang
Sains dan teknologi?

I Membina pusat penyelidikan Sains
II Menyediakan peruntukan yang banyak
III Mengasah minat dalam diri kanak-kanak tentang ilmu Sains
IV Mengadakan seminar perubatan oleh pakar perubatan seluruh dunia.

A I,II dan III
B I,II dan IV
C I,III dan IV
D II, III dan IV

2
Faktor Perkembangan Sains dan Teknologi

Globalisasi ilmu Galakan para khalifah X

X ialah

A aktiviti penterjemahan yang giat di jalankan
B usaha para pedagang menyebar ilmu
C kestabilan politik dan pentadbiran
D pembukaan wilayah-wilayah baru

3 Antara yang berikut.kota-kota manakah yang menjadi tumpuan pencinta ilmu sains dan
teknologi pada zaman Kerajaaan Abbasiyah

I Syiraz
II Asfahan
III Andalus
IV Sicily

A I dan II
B I dan IV
C II dan IV
D III dan IV

4 Orang yang ditugaskan sebagai penterjemah tetap di Baitul Hikmah ialah

A Al-Idrisi
B Ibnu Sina
C Ibnu Al-Haitham
D Yuhana bin Musawaih

178 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

5 * Menerima kitab sebagai tebusan tentera Rom yang ditawan.

Pernyataan di atas merupakan bukti kepada :

A Kecintaan khalifah kepada ilmu
B Kekuatan pasukan tentera Islam
C Galakan perluasan wilayah Islam
D Tebusan boleh dibayar dengan pelbagai cara

6 Berikut adalah bukti galakan khalifah unuk memajukan bidang sains dan teknologi pada
zaman Abbasiyah kecuali

A Membina pusat penyelidikan sains
B Melaksanakan akiviti penterjemahan
C Mengadakan seminar perubatan pada musim haji
D Menyediakan peruntukan yang banyak dalam bidang sains dan teknologi

7 Antara yang bukti kecintaan khalifah Abbasiyah terhadap ilmu pengetahuan terutamanya sains
dan teknologi ialah

I Membayar upah menghasilkan kitab dengan emas pada kadar timbangan kitab tersebut
II Pernah menerima kitab sebagai tebusan terhadap tentera Rom
III Menerima pembayaran jizyah dalam bentuk buku
IV Menerima pembayaran zakat dalam bentuk buku

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

8
 Membina makmal pembedahan pertama di pelabuhan sungai Dajlah
 Gabenor Nubia menyelia pembinaannya

Siapakah khalifah Abbasiyah yang dimaksudkan di atas?

A Al-Makmun
B Al-Muktasim
C Harun ar-Rasyid
D Abu Jaafar al-Mansur

9 Siapakah khalifah Abbasiyah yang telah membina balai cerap untuk ahli astronomi melakukan
penyelidikan dan pencerapan?

A Al-Makmun
B Al-Muktasim
C Harun ar-Rasyid
D Abu Jaafar al-Mansur

179 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

ISI TEMPAT KOSONG

Faktor yang mendorong perkembangan sains dan teknologi pada
zaman kerajaan Bani Abbasiah

T Globalisasi ilmu Aktiviti penterjemahan

1. T dalam rajah di atas ialah __________________.
2. Umat Islam pada zaman kerajaan Abbasiah berjaya menguasai ilmu sains dan teknologi daripada

tangan Rom, ________ dan Parsi.
3. ____________ ialah merupakan tempat tumpuan masyarakat Eropah untuk menimba ilmu

pengetahuan pada zaman kerajaan Abbasiyyah.

Antara program memajukan bidang sains dan teknologi zaman bani
Abbasiah

Z Mengadakan Menyediakan peruntukan

seminar perubatan dalam bidang penyelidikan

4. Z dalam rajah di atas ialah __________________.
5. Khalifah ____________pada zaman kerajaan Abbasiyah telah memerintahkan agar direka

peralatan-peralatan khusus untuk membantu penyelidikan dalam bidang astronomi.

180 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 23: PERKEMBANGAN EKONOMI ZAMAN KERAJAAN BANI ABBASIYAH

OBJEKTIF

1 Laluan sutera adalah lalauan utama para pedagang ke China melalui

A Kaherah dan Turkistan
B Turkistan dan Basrah
C Samarkand dan Parsi
D Samarkand dan Turkistan

2 Pernyataan manakah tidak benar mengenai usaha-usaha untuk memajukan sektor pertanian

A Membina saliran
B Membuat empangan
C Menanam biji benih yang baik
D Membuka tanah pertanian yang baru

3
 Menguruskan sumber pendapatan negara.
 Mengawal perbelanjaan negara.

Pernyataan di atas merupakan peranan

A Baitul Mal
B Diwan al-Jund
C Baitul Hikmah
D Diwan al-Kharaj

4 Antara yang berikut yang manakah langkah positif yang diambil oleh kerajaan bani
Abbasiah untuk menggiatkan aktiviti perdagangan?

I Membina rumah-rumah api
II Melebarkan sungai dan terusan
III Membina pusat-pusat perniagaan
IV Membuat penyelidikan dalam bidang pertanian

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

5 Antara faktor kemajuan bidang pertanian kerajaan Bani Abbasiah ialah

A galakan khalifah
B membina saliran
C hubungan baik dengan negara jiran
D kedudukan kota Baghdad yang strategik

181 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

6
Sektor Ekonomi kerajaan
Abbasiah

Perdagangan A Pertanian

Apakah sektor yang diwakili oleh A di atas

A Pelancongan
B Perkapalan
C Perlombongan
D Perindustrian

7
Sumber utama ekonomi kerajaan Bani
Abbasiah

Perdagangan Perindustrian B

Apakah sektor yang diwakili B di atas
A Pertanian
B Perkapalan
C Pelancongan
D Perlombongan

ISI TEMPAT KOSONG

Keistimewaan kota Baghdad sebagai pusat perkembangan
ekonomi kerajaan Abbasiah

Terdapat pasar Suq C
Baghdad yang menjadi
tumpuan pedagang Parsi

1. C dalam rajah di atas ialah __________________.

Soalan 2 hingga soalan 5
Isi tempat kosong dengan memilih jawapan yang disediakan.

Kharaj Usyur Jizyah Ghanimah Al-Fai

2. Cukai tanah yang dikenakan ke atas pemilik tanah sama ada milik orang Islam dan bukan Islam
dikenali sebagai __________________.

3. _____________ialah 80 peratus daripada harta rampasan perang yang diberikan kepada pejuang
Islam.

182 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

4. Bayaran yang dikenakan kepada orang bukan Islam yang mendiami Negara Islam ialah
_______________.

5. Harta yang diperolehi melalui jalan perdamaian setelah pihak musuh menyerah kalah ialah
___________________

Peranan Baitul Mal dalam pengurusan kewangan
negara zaman bani Abbasiyah

Menguruskan sumber-sumber D
pendapatan negara

6. D dalam rajah di atas ialah _________________.
7. Ekonomi zaman kerajaan Abasiyyah lebih menumpukan kepada sektor pertanian, perdagangan

dan _________________________.
8. Tindakan khalifah _____________ memindahkan pusat pemerintahan dari Damsyik ke Baghdad

telah menggiatkan lagi aktiviti ekonomi kerajaan Abbasiyah.
9. Kerajaan Abbasiyah telah menubuhkan satu jabatan khusus untuk mengendalikan urusan

pengairan dan saliran dinamakan _____________.

183 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 24: PERKEMBANGAN KETENTERAAN ZAMAN KERAJAAN BANI
ABBASIYAH

OBJEKTIF

1 Apakah fungsi ketenteraan pada zaman Kerajaan Abbasiah

A Membina Kem ketenteraan
B Membeli kelengkapan ketenteraan
C Mengadakan latihan ketenteraan
D Mempertahankan sempadan Negara daripada pencerobohan

2 Apakah fungsi Al Bahriyah

A Mengurus gaji
B Membina kem-kem tentera
C Membina kapal perang
D Mengurus kenaikan pangkat

3 Faktor-faktor berikut mempengaruhi kejayaan tentera Islam pada zaman kerajaan bani
Abbasiah kecuali

A Pemimpin tentera yang berkaliber
B Peralatan ketenteraan yang canggih
C Pelantikan panglima tentera berbangsa Arab
D Panglima tentera memiliki strategi berkesan

4 Antara berikut yang manakah tugas utama angkatan tentera pada Zaman Abbasiyyah?

A Mempertahankan sempadan negara daripada pencerobohan
B Membantu pihak berkuasa dalam bantuan malapetaka
C Membantu dalam operasi keganasan
D Memelihara ketenteraman awam

5 Berikut adalah senjata yang digunakan semasa zaman Abbasiyah kecuali

A Al-Iqra’
B Lembing
C Kayu pelantak
D Al-Barud

6 Strategi al-Karadis yang diamalkan dalam peperangan oleh tentera Islam zaman Abasiyyah
diwarisi dari zaman_____________

A Saidina Abu Bakar al-Siddiq
B Saidina Umar bin al-Khattab
C Saidina Usman bin Affan
D Saidina Ali bin Abi Talib

7 Semasa zaman pemerintahan bani Abbasiyah, tanggungjawab menguruskan hal ehwal
pertahanan negara diletakkan di bawah _____________.
A Baitul Mal
B Majlis syura
C Dewan al-Jund
D Dewan al-Kharaj

184 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

8 Apakah nama senjata yang digunakan untuk merempuh musuh yang ramai?

A Manjanik
B Dababah
C Barud
D Al-karadis

9 Antara yang berikut, manakah tugas bantuan yang dilakukan oleh tentera Islam pada zaman
Abbasiyah

I Membantu mencegah kes penyeludupan
II Membantu operasi anti keganasan
III Membantu dalam kes malapetaka
IV Menjaga sempadan negara

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

10  memberi gaji imbuhan lumayan kepada anggota tentera
 Melantik panglima tentera yang berkaliber tanpa mengira bangsa

Siapakah khalifah Abbasiyah yang telah mengambil tindakan di atas bagi menjaga kebajikan
anggota tentera?

I Al-Makmun
II Al-Mahdi
III Abu Jaafar Al Mansur
IV Harun Ar Rasyid

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV

11 P Dewan al-Jund
Al-Khalifah

P dalam rajah di atas merujuk kepada

A al-Amira
B al-Wazir
C al-Kaid
D al-Naqib

12
  Dikenali sebagai Al-Uyun
 Bertugas mengintip kekuatan dan kedudukan musuh

Kenyataan di atas merujuk kepada
A Majlis al-Muqabalah
B Majlis al-Taqrir
C Al-Bahriyyah
D Al-Jawasis

185 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

ISI TEMPAT KOSONG
1. Dewan ______________ bertanggungjawab menguruskan hal ehwal pertahanan negara semasa

pemerintahan kerajaan Abbasiah.

Q Al-Kaid R Al-Arif

2. Q dalam rajah di atas ialah _______________. al-Maimanah
3. R dalam rajah di atas ialah _______________.

al-Muqaddimah

S Qalbu al-Jaisy

T

4. S dalam rajah di atas ialah _______________.
5. T dalam rajah di atas ialah _______________.

186 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

PELAJARAN 25: KEGEMILANGAN DAN KEJATUHAN ZAMAN KERAJAAN BANI
ABBASIYAH

OBJEKTIF

1 Manakah antara fenomena yang melemahkan institusi khalifah Abbasiyah

A Pemimpin yang cerdik tetapi lemah mentadbir
B Pemimpin yang akur kemahuan rakyat
C Pemilihan pemimpin dari pelbagai bangsa
D Perebutan kuasa

2 Antara faktor kemerosotan kerajaan Bani Abbasiah ialah

I Kelemahan pemerintahan
II Berlakunya perebutan kuasa
III Rakyat hidup dalam kemewahan
IV Sikap tentera yang lalai menjalankan tugas

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

3 Kerajaan Abbasiyah Berjaya ditawan oleh tentera Monggol pada tahun 1258H di bawah
pimpinan

A Genghis Khan
B Kublai Khan
C Hulagu Khan
D Jabir Khan

4 Khalifah al-Mutawakkil pernah melantik ketiga-tiga puteranya sebagai Putera Mahkota.
Antara mereka siapakah yang dilantik menjadi penggantinya?

A Al-Mu’taz
B Al-Muktafi
C Al-Muntasir
D Al-Mu’ayyid

5 Bilakah kerajaan Abasiyyah mengalami kegawatan ekonomi?

A Bermula penggal ketiga
B Bermula penggal kelima
C Bermula selepas kewafatan Khalifah al-Wasiq
D Bermula selepas kewafatan Khalifah al-Mutawakkil

6 Manakah antara berikut bukan faktor kegemilangan kerajaan Abasiyyah ?

A Kestabilan politik
B Kestabilan mazhab
C Perpaduan antara kaum
D Kedudukan Baghdad yang strategik

187 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

7 Pengaruh luar yang mendorong kepada kemorosotan kerajaan bani Abbasiyah ialah kuasa

A Rom dan Turki
B Parsi dan Yunani
C Turki dan Parsi
D Rom dan Yunani

8 Pilih fakor-faktor yang membawa kepada kemerosotan kerajaan Abbasiyah

I Kegawatan ekonomi
II Kelemahan pemerintah
III Perselisihan aliran fahaman agama
IV Mendapat tekanan daripada pihak atasan

A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV

9 Berikut merupakan langkah yang telah diambil oleh kerajaan Abbasiyah bagi membina
perpaduan kaum kecuali

A Memberi layanan adil kepada semua kaum
B Orang bukan Islam tidak diberi layanan yang baik
C Orang bukan Islam bebas melaksanakan ajaran agama dan kepercayaan masing-

masing
D Memberi peluang kepada semua kaum untuk menjawat jawatan penting negara

10 Bagi melancarkan pengurusan pentadbiran kerajaan Bani Abbasiyah telah mewujudkan
beberapa jabatan seperti

I Dewan Al-Mazalim
II Dewan Al-Khalifah
III Dewan Al-Zimam
IV Dewan Al-Jund

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

11 Manakah antara berikut langkah yang diambil oleh kerajaan Bani Abbasiyah untuk
menguruskan sistem pertahanan

I Mewujudkan jabatan-jabatan baru
II Keanggotaan tentera dibuka kepada bangsa bukan arab
III Mengamalkan sistem pentadbiran berpusat ang sistematik
IV Mengubah dasar pertahanan negara dengan aktiviti membendung pemberontakan dari

dalam

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

188 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

12 Apakah faktor yang menyebabkan berlakunya perang saudara sehingga melemahkan
institusi khalifah pada zaman Abbasiyah?

A Tindakan al-Muntasir merampas kuasa ayahandanya
B Tindakan al-Muktaz membunuh abangnya iaitu al-Muntasir
C Tindakan al-Muntasir merampas kuasa adiknya iaitu al-Muayyad
D Tindakan khalifah al-Mutawakkil melantik Muayyad sebagai penggantinya

ISI TEMPAT KOSONG

1. Pada tahun 656 Hijrah, kerajaan Bani Abbasiyah telah ditawan oleh tentera Moghul dari arah
timur yang dipimpin oleh _____________ .

2. Pengaruh luar yang mendorong kepada kemerosotan kerajaan Bani Abbasiah ialah kuasa Turki
dan ___________________.

3. Tentera _________ telah membakar segala khazanah ilmu yang dihasilkan oleh umat Islam
semasa menyerang kerajaan Bani Abbasiyyah.

4. Kerajaan Abasiyyah merosot semasa pemerintahan __________________ .
5. Kegawatan ekonomi di zaman Abasiyyah disebabkan oleh _______________ dan

pemberontakan.
6. Kerajaan Abasiyyah sering diganggu oleh pemberontakan daripada kalangan ________________

dan Khawarij.
7. Diwan al-Barid diperluaskan fungsinya sebagai _____________________.
8. Sistem kehakiman zaman Abasiyyah menjadi kukuh dengan terbinanya mahkamah al-Hisbah dan

_________________________.
9. Penggal pertama pemerinahan kerajaan Bani Abbasiyah dikenali sebagai zaman _____________.
10. Dalam aspek pentadbiran, kerajaan Bani Abbasiyah mengamalkan sistem pentadbiran berpusat

yang sistematik dan mantap yang diketuai oleh _____________.

Soalan 11 hingga 13 berdasarkan carta di atas.

Penyerangan musuh luar ke atas pemerintahan Abbasiyah

ARAH SERANGAN MUSUH LUAR

Arah utara 11. _______________________________

Arah barat 12. _______________________________

Arah timur 13. _______________________________

189 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

MODULMUMTAZ

IMTIYAZ

PELAJARAN 22 : IMAM ABU HANIFAH R.H.

OBJEKTIF

1 Karya Imam Abu Hanifah r.h. yang terkenal dalam membicarakan harta pusaka ialah

A Al-Faraid
B Masail Usul
C Masail al-Nawadir
D Al-Alim Wal Muta’allim

2 Selain terkenal sebagai seorang ilmuan, Imam Abu Hanifah r.h. juga adalah ahli

A perundangan
B perusahaan
C sejarah
D perniagaan

3 Mengapakah Imam Abu Hanifah r.h.dikatakan pakar dalam bidang ilmu hadis?

A Dapat membezakan antara hadis sahih dengan yang tidak sahih
B Banyak meriwayatkan hadis daripada Rasullullah s.a.w.
C Menulis kitab Fiqh al Akbar
D Berfikir secara kritis

4 Berikut adalah akhlak mulia yang dimiliki oleh Imam Abu Hanifah r.h. kecuali

A seorang yang ikhlas
B seorang yang pemurah
C seorang yang suka memberi nasihat
D seorang yang sukar menerima pendapat orang lain

5 Manakah yang berikut merupakan ujian yang dihadapi oleh Imam Abu Hanifah r.h.?

I Beliau pernah dipenjara dan disebat 100 kali
II Sanggup dipukul kerana mempertahankan Islam
III Dipenjara kerana menolak jawatan hakim di Baghdad
IV Menentang pendapat gabenor yang bertentangan dengan fatwanya

A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV

6 Imam Abu Hanifah r.h. dilahirkan dan dibesarkan di
A Basrah
B Kufah
C Baghdad
D Mesir

7 Mazhab Imam Abu Hanifah r.h. amat berpengaruh di negara
A Arab Saudi
B Iran
C Mesir
D Iraq

190 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A

8 Imam Abu Hanifah r.h. merupakan tokoh yang terkenal dengan ilmu

A tauhid
B tafsir
C fekah
D hadis

9 Pilih susunan yang betul tentang kaedah yang digunakan oleh imam Abu Hanifah r.h. dalam
menentukan hukum.

A Al-Quran, al-Sunnah, al-Ijmak dan al-Qisas
B Al-Quran, al-Ijmak, al-Sunnah dan al-Qisas
C Al-Sunnah, al-Quran, al-Qias dan al-Ijmak
D Al-Sunnah, al-Qias, al-Quran dan al-Ijmak

10 Nama sebenar Imam Abu Hanifah r.h. ialah

A Muhammad bin Idris
B Nukman bin Thabit
C Abdul Malik bin Maruan
D Ahmad bin Muhammad

ISI TEMPAT KOSONG

1 Imam Abu Hanifah r.h. dilahirkan di ___________

2 Imam Abu Hanifah r.h. pernah berguru dengan ulama fiqh terkenal bernama __________
selama 18 tahun

3 Imam Abu Hanifah r.h. pernah dihukum penjara dan disebat 100 kali oleh khalifah kerana
menolak jawatan___________ di Kufah

Lengkapkan carta mengenai kaedah yang digunakan oleh Imam Abu Hanifah r.h. dalam
menentukan hukum.

Al-Quran

Al-Sunnah

Kaedah menetukan Al-Qias
hukum 4 ________________

Al-Uruf

5 _________________

191 | M o d u l M u m t a z @ S P M 2 0 1 9 K1/A