ອະຕອມ-ມະ​ໄລ​ພອນ ພົມ​ສຸ​ພາ

Mechanics) ແລະ ດິແຣກໃນສົມຜົນຄ້ືນສໍາພັນ (Relativistic Wave Equation). ໂດຍກົນລະ
ສາດຄັວນຕັມແບບໃໝູ່ໃຊ້ຄະນິດສາດຂ້ັືນສູງເຊິງື່ ເປັນຄວາມສວຍງາມຍິ່ືງຂອງນັກຟີຊິກຜູ້ທື່ີມີຄວາມກະຕ
ລລ້ົືນ ແລະ ໄຝູ່ຝັນຊອກຮູ້ເທື່ົານື້ັນຈຶື່ງຈະທຸ້ມເທເວລາຂອງຊີວິດໃນການສຶກສາຄວາມຈິງແທ້ຂອງ
ປາກົດການໃນທາໍ ມະຊາດ.

ສະເຄີດິງເກີໄດ້ພິສູດໃຫ້ເຫັນຢູ່າງຊັດເຈນວ່າ ກົນລະສາດຄ້ືນ ແລະ ກົນລະສາດເມທຣິກຊ໌ ທ່ີືມີ
ແບບຈໍາລອງຄະນິດສາດຕ່າງກັນນື້ັນໃຫ້ຄວາມໝາຍຄກັນ. ໂດຍກົນລະສາດຄ້ືນຂອງສະເຄດິງເກີມີການ
ພົວພັນຢູ່າງໃກ້ຊິດກັບສົມມຸດຕິຖານຂອງເດີໂບລກລີ ແລະ ສາມາດເຂື້ົາໃຈໄດ້ງ່າຍກວ່າກົນລະສາດ
ເມທຣິກຊ໌ຂອງໄຮເຊັນເບີກ ແຕູ່ແນວຄິດຂອງສະເຄດິງເກີໃຊ້ຄະນິດສາດຂັື້ນສູງ ໃນລະດັບນ້ີືຈຶ່ືງພຽງຜົນ
ຂອງສົມຜົນສະເຄກງິ ເກີ ແລະ ຄວາມໝາຍຂອງມັນເທ່ົາື ນ້ນືັ .

ພາຍຫັງເດໂີ ບລກລີສະເໜີຂ້ືໍສົມມດຸ ວ່າ ອະນຸພາກສາມາດສະແດງຄຸນລັກສະນະເປນັ ຄ້ືນໄດ້, ນັກ
ຟີຊິກຫາຍຄົນໄດ້ພະຍາຍາມໃຊ້ຂື້ໍສົມມຸດດື່ັງກ່າວເພື່ອສ້າງທິດສະດີເພ່ືອອະທິບາຍປາກົດການຕ່າງໆ
ໃນລະະດບັ ຈລຸ ະພາກເຊ່ືນັ ອາຕອມໃຫ້ມຄີ ວາມສົມບນູ ຂຶນື້ .

ໃນປີ ຄ.ສ 1925 ນັກຟີຊິກສາດໄດຄ້ ນົ້ື ພົບທິດສະດີ ແລະ ສາ້ ງເປັນວິຊາໜຶື່ງຂ້ຶືນເຊິື່ງເອື້ີນວາ່ ວິຊາ
ກນົ ລະສາດຄວັນຕັມ ເຊືິ່ງເປັນວິຊາທີື່ສຶກສາທໍາມະຊາດຂອງວັດຖຸໃນລະດັບອາຕອມໄດ້ຖກຕ້ອງສົມບູນ.
ດັງ່ື ນນື້ັ , ອາດເວື້ົາໄດວ້ າ່ ກນົ ລະສາດຄວັນຕມັ ເປນັ ຫວົ ໃຈຂອງການສຶກສາຟຊີ ກິ ສາດໃນປດັ ຈຸບັນ.

ຮູບ 4.1 ທາ່ ນຊະເຣດິ ິງເກີ
ການພັດທະນາວິຊາກົນລະສາດຄວັນຕັມ ຊະເຣິດິງເກີ (Erwin Schrodinger) ນັກຟີຊິກ
ຊາວອອສເຕຍໄດ້ວເິ ຄາະວາ່ ຕາມຂ້ືໍສມົ ມຸດຂອງເດີໂບລກລີ, ອີເລັກຕອນເປັນອະນຸພາກແຕູ່ສາມາດປະພຶດ
ຕົວຄກັບເປັນຄື້ນໄດ້. ດືັ່ງນັື້ນ, ສົມຜົນການເຄ່ືອນທີ່ືຂອງອີເລັກຕອນຄວນຈະມີຮູບຮ່າງຄ້າຍຄກັນກັບສົມ
ຜົນຄ້ືນ. ຊະເຣິດິງເກີຈ່ືຶງສ້າງສົມຜົນຄ້ືນ (Wave Packet) ເຄ່ືອນທືີ່ດ້ວຍຄວາມໄວກຸູ່ມ (Group
Velocity) ເທົືາ່ ກັບຄວາມໄວຂອງອະນພຸ າກ.
ຊະເຣິດິງເກີ (Erwin Schrodinger) ຄ.ສ 1887-1961 ນກັ ຟີຊິກສາດຊາວອອສເຕຍ ຜົນງານ
ການພັດທະນາກົນລະສາດຄວັນຕັມ ເຮັດໃຫ້ເພິ່ືນໄດ້ຮັບລາງວັນໂນເບລສາຂາຟີຊິກສາດຮ່ວມກັບ
P.A.M. Direc ໃນປີ ຄ.ສ 1933.
ກົນລະສາດຄວັນຕັມຂອງທ່ານໄດ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດໃນການອະທິບາຍອາຕອມຂອງໄຮໂດເຈນ
ໄດ້ເປັນຢູ່າງດີທັງສາມາດຄໍານວນຫາລະດັບພະລັງງານຊັື້ນຕ່າງໆຂອງອາຕອມທີ່ືມີອີເລັກຕອນຫາຍກວ່າ 1
ອີເລັກຕອນຂຶື້ນໄປ ແລະ ໃຫ້ຄໍາຕອບທື່ີສອດຄ່ອງກັບຂີດສະເປັກຕັມທືີ່ເຫັນຈາກອາຕອມນັ້ືນໆ. ດ່ືັງນື້ັນ,

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 98

ເພິື່ນຈ່ືຶງສະຫຼຸບວ່າ ກົນລະສາດຄວັນຕັມສາມາດອະທິບາຍອາຕອມໄດ້ຢູ່າງກວ້າງຂວາງກວ່າ ແລະ ດີກວ່າ
ທິດສະດອີ າຕອມຂອງບຣໍ .໌ ສະນນ້ືັ ທິດສະດີຄວນັ ຕັມຈຶງ່ື ເປັນທ່ືີຍອມຮັບຈົນເຖງິ ປດັ ຈຸບນັ ນືີ້.
1.1 ຫັ ກ ຄ ວ າມ ບືໍ່ ແ ນູ່ ນ ອ ນ ແ ລ ະ ຄ ວ າມ ໜ້ າຈ ະ ເປັນ ໄປ ໄດ້ (Uncertainty Principle and
Probability)

ວຊິ າກົນລະສາດຄວັນຕັມມີພ້ືນຖານມາຈາກລັກສະນະຄວບຄູ່ຂອງຄ້ືນ ແລະ ອະນພຸ າກ. ການທືີ່
ຈະບອກວ່າອີເລັກຕອນເປັນຫຍັງກັນແທ້ນ້ັືນ ບ່ໍືສາມາດຈະບອກໄດ້ ເພາະວ່າ ອີເລັກຕອນບື່ໍສະແດງຄຸນ
ລັກສະນະເປນັ ຄນື້ ແລະ ອະນພຸ າກໄດ້ພ້ອມກັນ.

ຖ້າອີເລັກຕອນເປັນອະນຸພາກ ມັນຈະນຶກເຖິງອະນຸພາກໃນລັກສະທ່ີືມີຂະໜາດແນູ່ນອນ ແລະ
ນ້ອຍທີື່ສຸດ. ແຕູ່ຖ້າອີເລັກຕອນເປັນຄື້ນ ຂະໜາດ ແລະ ທືີ່ຕື້ັງຂອງຄື້ນຈະກະຈາຍຢູ່ໃນບໍຣ໌ລິເວນໃດໜຶື່ງ
ແຕູ່ບຣໍ ສ໌ າມາດບອກໄດແ້ ນູ່ນອນວ່າ ອີເລກັ ຕອນຢ່ບູ ່ອນໃດ.

ໃນປີ ຄ.ສ 1927 ໄຮເຊນເບີກ (Wener K. Heisenberg) ໄດ້ຕ້ັືງຫັກຄວາມບ່ືໍແນູ່ນອນ ມີເນ້ືອ
ໃນຄ ເຮົາບສືໍ່ າມາດຮູ້ທ່ືຕີ ງ້ັື ແລະ ຄວາມໄວຂອງອະນພຸ າກໄດໃ້ ນເວລາດຽວກັນຢາູ່ ງແນູນ່ ອນ.

ຮູບ 4.2 ທາ່ ນ ໄຮເຊນເບີກ
ໄຮເຊນເບີກ (Wener Kart Heisenberg) ຄ.ສ 1901-1976 ນັກຟີຊິກສາດຊາວເຢຍລະມັນ
ເປັນຜູ້ໜືຶ່ງທ່ືີມີສ່ວນຮ່ວມໃນການພັດທະນາກົນລະສາດຄວັນຕັມ ແລະ ໄດ້ຮັບການຍົກຍ້ອງວ່າເປັນບິດາ
ແຫູ່ງກົນລະສາດຄວັນຕັມ. ເພື່ິນເປັນຜູ້ສະເໜີຫັກຄວາມບື່ໍແນູ່ນອນ ແລະ ສົມມຸດຖານໂປຕຕອນ-ນິວ
ຕອນ, ໄຮເຊັນເບີກໄດຮ້ ບັ ລາງວນັ ໂນເບລສາຂາຟຊີ ກິ ເມື່ອປີ ຄ.ສ 1932.
ກົນລະສາດຄວັນຕັມມຸູ່ງອະທິບາຍຄວາມຈິງແທ້ຂອງຟີຊິກ ແຕູ່ໃນຂະນະດຽວກັນກໍຈົງໃຈປະ
ຖມ້ືິ ທດິ ສະສະດີບ່ໃໍື ຊ້ງານບ່ໄືໍ ດ້ ແລະ ບ່ືຈໍ າໍ ເປັນຕືກໍ່ ານທດົ ລອງ ຈຶ່ືງມີຜນູ້ ິຍາມກນົ ລະສາດຄັວນຕມັ ວາ່ ເປັນ
ທິດສະດີຂອງການວັດແທກ (Measurement theory) ສິ່ືງທ່ືີເຮັດໃຫ້ບັນຫາໃນກົນລະສາດຄວັນຕັມ
ແຕກຕ່າງໄປຈາກທິດສະດກີ ນົ ລະສາດແບບດ້ັງື ເດມີ ມຄີ :
- ປະລິມານຕາ່ ງໆທາງຟີຊກິ ທື່ີໃຊ້ໃນກນົ ລະສາດຄວນັ ຕັມທໄ່ືີ ດ້ມາຈາກຜົນຂອງການວັດແທກຈະ
ມຄີ ່າບື່ໍຕືໍ່ເນ່ືອງກັນ. ສ່ວນໃນກົນລະສາດແບບດ້ືັງເດີມບືໍ່ມຂີ ື້ໍຈໍາກັດແບບນືີ້ ພະລັງງານຈື່ງຶ ມໄີ ດ້ທກຸ ຄ່າ ແລະ
ເປນັ ຄາ່ ຕໍເື່ ນ່ອື ງ.
- ການວດັ ແທກມີຜົນກະທົບກະເທອນຕືໍ່ວດັ ຖຸທືີຕ່ ອ້ ງການວັດແທກສະເໝີ ໂດຍເຮົາບ່ສໍື າມາດຈໍາ
ກັດຜນົ

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 99

ກະທົບຂອງການວັດແທກໄດ້ເລີຍ. ຍິື່ງຕ້ອງການວັດຄວາມລະອຽດເທື່ົາໃດຍິື່ງມີຜົນກະທົບຫາຍຂ້ຶືນເທົື່າ
ນື້ນັ .

ພິຈາລະນາການວັດແທກຕໍາແໜູ່ງຂອງອິເລັກຕອນໃນຊ່ວງເວລາ t ເຮົາຈະວັດຄ່າຂອງອິ
ເລັກຕອນຈັກຕໍາແໜູ່ງກໍໄດ້. ເມ່ືອນໍາຂ້ືໍມູນທ່ີືໄດ້ຈາກການວັດເວລາມາຂຽນເປັນກາຟ ຈະໄດ້ກາຟທືີ່ບໍ່ືຕໍ່ື
ເນ່ືອງກັນ ຍິ່ືງເຮົາວັດຫາຍຄ້ັືງເທົ່ືາໃດ ຜົນການວັດຍືິ່ງຈະບື່ໍຕື່ໍເນື່ອງ ແລະ ບໍື່ເປັນລະບຽບຫາຍຂຶື້ນເທົ່ືານືັ້ນ
ເຖິງຈະໃຫ້ t  0 ຜົນການວັດ 2 ຄ້ືັງຕິດກັນກໍຍັງບໍ່ືໄດ້ເປັນເສັ້ືນຊ່ືກົງກັບຫັກການຄວາມເປນັ ຈິງທີ່ືໄດ້
ຈາກການທົດລອງວ່າ ອິເລັກຕອນບ່ືໍມີວິຖີ (path) ທືີ່ແນູ່ນອນ ເຊິື່ງເວ້ືົາໄດ້ວ່າ ກົນລະສາດຄວັນຕັມບ່ືໍມີ
ແນວຄິດຂອງວິຖີ ແລະ ຄວາມໄວຂອງອິເລັກຕອນ ເຊ່ືັນທີື່ເຄີຍພົບມາໃນກົນລະສາດແບບດື້ງັ ເດີມນິຍາມ
ວ່າ: v  ds .

dt

ແຕູ່ໃນກົນລະສາດຄວັນຕັມເຮົາຈະພບົ ວ່າ ແນວຄິດຂອງຄວາມໄວດ່ືັງກ່າວຈະມີຄວາມໝາຍເດ່ັືນ
ຊັດກຕໍ ເ່ືໍ ມອ່ື ຂອບເຂດເຂ້າືົ ໃກ້ກົນລະສາດຄວັນຕມັ ແບບດັ່ງື ເດມີ ເທື່ົານ້ືນັ . ໂດນໃນກນົ ລະສາດແບບດ້ືງັ ເດີມ
ອະນຸພາກຈະຕ້ອງມີຕໍາແໜູ່ງ ແລະ ຄວາມໄວທ່ືີແນູ່ນອນທ່ີືເວລາໃດເວລາໜຶື່ງ. ແຕູ່ໃນກົນລະສາດ
ຄວັນຕັມນ້ັືນ ຖ້າເຮົາຕ້ອງການວັດຕໍາແໜູ່ງທີ່ືຢູ່ທ່ີືແນູ່ນອນຂອງອິເລັກຕອນ ເຮົາຈະວັດຄ່າທືີ່ແນູ່ນອນຂອງ
ຄວາມໄວຂອງອິເລັກຕອນບ່ໍືໄດ້. ແຕູ່ໃນທາງກົງກັນຂ້າມ ຖ້າເຮົາວັດຄວາມໄວຂອງອິເລັກຕູອນໄດ້ຄ່າທື່ີ
ແນູ່ນອນ ມັນຈະບືໍ່ມີຕໍາແໜູ່ງທີ່ືຢູ່ທ່ີືແນູ່ນອນໃນ space ເພາະຖ້າວັດຄ່າຕໍາແໜູ່ງ ແລະ ຄວາມໄວ
ໄດ້ພ້ອມໆກັນແລ້ວ ເຮົາຈະຫາວິຖີຂອງອິເລັກຕອນບ່ືໍໄດ້. ດືັ່ງນື້ັນ, ຕໍາແໜູ່ງທື່ີຢູ່ ແລະ ຄວາມໄວຂອງອິ
ເລັກຕອນຈງຶື່ ເປນັ ປະລິມານທວ່ືີ ັດຄ່າໄດ້ແນນອນ (definite value) ພ້ອມໆກັນບໍ່ໄື ດ.້ ເຮາົ ສາມາດບັນລະ
ຍາຍສະຖານະຂອງລະບົບທາງຟີຊິກໃນກົນລະສາດແບບດັື້ງເດີມໄດ້. ໂດຍການບອກຕໍາແໜູ່ງ ແລະ
ຄວາມໄວຂອງລະບົບທັນທ່ີືທັນໃດ ແລ້ວເຮົາສາມາດທໍານາຍພຶດຕິກໍາຂອງລະບົບທີ່ືເວລາໃດໜ່ືຶງໃນອານາ
ຄົດໄດຢ້ ູ່າງລະອຽດ ແລະ ສົມບູນ. ສວ່ ນກນົ ລະສາດຄວນັ ຕັມເຊ່ືິງບ່ສືໍ າມາດວັດຄາ່ ໄດ້ແນນູ່ ອນຂອງຕໍາແໜູ່
ງ ແລະ ຄວາມໄວຂອງລະບົບໄດພ້ ້ອມໆກນັ ເຮົາຈ່ຶືງບ່ືໍສາມາດທໍານາຍພດຶ ຕິກາໍ ໃນອານາຄົດຂອງລະບົບໃນ
ທາງຄວັນຕັມໄດ້ແນູ່ນອນ ເຊື່ິງຫັກການນ້ີືຄ ຫັກຂອງຄວາມບ່ືໍແນູ່ນອນ (Uncertainty principle) ເຊືິ່ງ
ໄຮເຊັນເບີກນາໍ ສະເໜໃີ ນປີ ຄ.ສ 1927.

ເມ່ືອສະເຄດິງເກີຕຄີ ວາມຜົນການທດົ ລອງ ແລະ ສົມມຸດຕິຖານຂອງເດີໂບລກລີ ໂດຍການຄິດວ່າ
ເມື່ອອິເລັກຕອນສະແດງຄຸນລັກສະນະບ່ຽງເບນ ສະແດງວ່າອິເລັກຕອນຄວນຈະມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງ
ກັບຄື້ນ ແລະ ຈາກສົມມຸດຕິຖານຂອງເດີໂບລກລີ ເຊ່ືິງເວົື້າວ່າ ທາດທຸກຊະນິດມີຄ້ືນສະສານສົມທົບມາ
ດ້ວຍທຸກຄັື້ງ. ສະເຄດິງເກີຈ່ຶືງປຽບທຽບຄື້ນສະສານເປັນຄື້ນຈິງຄ້າຍກັບຄ້ືນໄຟຟ້າແມູ່ເຫັກເຊື່ິງສາມາດ
ສງັ ເກດ (ວດັ ) ໄດ້ໃນປະຕິພມູ 3 ມິຕ.ິ

ການຂຽນແທນອະນພຸ າກດວ້ ຍຄື້ນສະສານເຮັດໃຫ້ເກີດບນັ ຫາຂ້ືຶນຫາຍຢ່າູ ງ ຄ:
- ບັນຫາການບອກຕໍາແໜູ່ງ ຖ້າເຮົາໃຊ້ຄື້ນທື່ີມີຄວາມຍາວຄື້ນ  ແທນອິເລັກຕອນ 1 ຕົວ ເຮົາ
ຕ້ອງໃຊ້ກູຸ່ມຄື້ນຂຽນແທນອິເລັກຕອນ ແລ້ວເຮົາຈະພົບກັບບັນຫາວ່າ ອິເລັກຕອນສາມາດຢູ່ໃນຕໍາແໜູ່ງ
ຂອງກູມຸ່ ຄືນ້ ນີ.້ື ນນ້ືັ ຄ ເຮາົ ບໍ່ສື າມາດບອກຕໍາແໜ່ງູ ທ່ືີແນນູ່ ອນຂອງອເິ ລັກຕອນໃນກ່ມູຸ ຄ້ືນນີືໄ້ ດ້.

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 100

- ບັນຫາຂອງຄວາມຍາວຄ້ືນຈາກສົມມດຸ ຕິຖານຂອງເດີໂບລກລີເຊື່ງິ ຂຽນເປັນສົມຜົນວ່າ   h

P

ສົມຜົນນ້ີືມີຄວາມໝາຍວ່າ ຖ້າກູຸ່ມຄ້ືນເຄື່ອນທີ່ືດ້ວຍຄວາມໄວສູງ ຈະມີໂມເມນຕໍາ P ສູງ ແລະ ມີຄວາມ
ຍາວຄ້ືນ  ຕໍ່ືາ. ເຮັດໃຫ້ກູຸ່ມຄື້ນມີຂະໜາດນ້ອຍລົງ ຈ່ືຶງບອກຕໍາແໜູ່ງຂອງອິເລັກຕອນໃນກຸູ່ມຄື້ນໄດ້

ແນ່ນູ ອນຂ້ຶນື . ແຕຍູ່ ິ່ງື ອະນພຸ າກມຄີ ວາມໄວສູງເທ່າືົ ໃດຍງິ່ື ວດັ ຄາ່ ທ່ືີແນນູ່ ອນຂອງໂມເມນຕໍາໄດຍ້ າກຂຶື້ນ. ໃນ

ທາງກົງກນັ ຂ້າມ ຖາ້ ອເິ ລກັ ຕອນເຄອື່ ນທີ່ຊື ້າໂມເມນຕໍາ P ຈະນ້ອຍ ວັດຄາ່ ໄດງ້ າ່ ຍ ແລະ ໃຫຄ້ ່າທີືແ່ ນນູ່ ອນ
ແຕູ່ຄວາມຍາວຄ້ືນ  ຂອງກຸູ່ມຄືນ້ ທີ່ືຂຽນແທນອິເລັກຕອນຈະກວ້າງຂື້ຶນ ເຮັດໃຫ້ບໍື່ສາມາດບອກຕາໍ ແໜູ່ງ

ຂອງອິເລັກຕອນໃນກູຸມ່ ຄື້ນໄດ້ ນັ້ືນຄ ໃນທໍາມະຊາດຂອງການວັດນື້ັນເມື່ອເຮົາຕອ້ ງການວັດຄາ່ ຢູ່າງໜືຶ່ງໃຫ້
ໄດ້ຄ່າທີື່ແນູ່ນອນຈະຕ້ອງເສຍຄວາມແນນອນຂອງການວັດອີກຄ່າໜ່ືຶງ ແລະ ເຮົາໃຊ້ແບບຈໍາລອງ
ຄະນິດສາດເຊ່ິືງໃຫ້ເຫດຜົນເປັນຂອບເຂດຕ່ໍືາສຸດຂອງຂອງຜົນລະຫວ່າງຄວາມບ່ືໍແນູ່ນອນໃນຕໍາແໜູ່ງ
ແລະ ໂມເມນຕາໍ ຂອງອິເລັກຕອນ.

- ບັນຫາດ້ານການວັດ ເມື່ອເຮົາຈະໃຊ້ເຄ່ືອງມວັດລະບົບທ່ືີເຮົາສົນໃຈສັງເກດ ເຊື່ັນ ຕໍາຫວດ
ຈະລາຈອນຕ້ອງການຮູວ້ ່າ ລົດທ່ືແີ ລູ່ນມຄີ ວາມໄວເທ່ືົາໃດ ໂດຍສງົື່ ຄ້ືນໄຟຟ້າແມ່ເູ ຫັກເຊິືງ່ ປະກອບດ້ວຍໂຟ
ຕອນຈໍານວນໜ່ືຶງທືີ່ມີໂມເມນຕໍານ້ອຍຫາຍໄປກະທົບກັບລົດ ແລ້ວໂຟຕອນຈະສະທ້ອນກັບກັບສູ່ເຄ່ືອງ
ວັດເຊິື່ງແປຜົນຂອງຄວາມຖ່ືີ ແລະ ຄວາມຍາວຄ້ນື ທືີປ່ ່ຽູ ນໄປເປັນຄວາມໄວ ເຊ່ງິື ຈະຕອ້ ງຮໂູ້ ຟຕອນທມື່ີ ໂີ ມ
ເມນຕໍານ້ອຍຫາຍນືີ້ເມ່ືອກະທົບລົດຈະເຮັດໃຫ້ຄວາມໄວຂອງລົດປູ່ຽນແປງໄປນ້ອຍຫາຍ. ຈຶ່ືງສະຫຼຸບວ່າ
ອັນຕະກິລິຍາລະຫວ່າງລະບົບ (ວັດຖຸ) ທື່ີຕ້ອງການວັດກັບເຄ່ືອງມວັດນັື້ນນ້ອຍຫາຍ ເມ່ືອທຽບກັບ
ຜົນອື່ນໆ ທີື່ເກີດຈາກການວັດ ຈົນເຮົາສາມາດຕັດຜົນຂອງອັນຕະກິລິຍາລະຫວ່າງເຄື່ອງມວັດກັບລະບົບ
ຖິື້ມໄປໄດ້ສໍາລັບການວັດແທກວັດຖຸຂະໜາດໃຫຍ່. ແຕູ່ຖ້າລະບົບທື່ີຕ້ອງການວັດເປັນວັດຖຸຂະໜາດ
ນ້ອຍຫາຍແລ້ວ ໃນທຸກຄືງ້ັ ທ່ີືມີການວດັ ຈະຕ້ອງມີອັນຕະກິລຍິ າລະຫວ່າງເຄ່ືອງມວັດນັືນ້ ກັບລະບົບສະເໝີ
ເຊັ່ືນ ອັນຕະກິລິຍາລະຫວ່າງໂຟຕອນຂອງລັງສີເອັກຊ໌ກັບອິເລັກຕອນໃນປະກົດການຄອມຕັນ, ອັນຕະ
ກິລິຍານືີ້ບໍ່ືໄດ້ເກີດຂ້ຶືນຈາກທັກສະຂອງຜູ້ທົດລອງ ຫ ພາວະຂອງການວັດ ແຕູ່ເປັນທໍາມະຊາດຂອງການ
ທົດລອງເອງ ເຊື່ິງບໍື່ສາມາດຈໍາກັດການລົບກວນໃຫ້ໝົດໄປຈາກການວັດໄດ້ເລີຍ. ໃນການວັດລະບົບທືີ່ມີ
ຂະໜາດນ້ອຍເຊັື່ນ ຖ້າໃຊ້ໂຟຕອນທືີ່ມີຄວາມຍາວຄື້ນ  ວັດຕໍາແໜູ່ງຂອງອິເລັກຕອນໂດຍການຍິງໂຟ
ຕອນໄປຕໍາອິເລກັ ຕອນແລ້ວເຮດັ ໃຫ້ໂຟຕອນສະທອ້ ນໄປຕົກເທງິ ຟມີ ຖ່າຍຮບູ ຈະຊອກຫາຕໍາແໜງູ່ ຂອງອິ
ເລັກຕອນໄດ້.

ຕາມຫັກການຂອງໄຮເຊນເບີກ ຄວາມບໍືແ່ ນູ່ນອນໃນການວັດແທກຈະປາກົດຂືນ້ຶ ຢູໃ່ ນທາໍ ມະຊາດ
ສະເໝີ ເຊື່ິງນອກເໜອຈາກຄວາມບ່ໍືແນູ່ນອນທີ່ືເກີດຂືຶ້ນຈາກຜູ້ແທກ, ເຄື່ອງມ ແລະ ວິທີການແທກ ແລ້ວ
ຍັງມີຄວາມບ່ືໍແນູ່ນອນທາງທື່ີຕື້ັງ ແລະ ຄວາມບືໍ່ແນູ່ນອນທາງປະລິມານເດີນເຄ່ືອນ ເຊ່ືິງພົວພັນກັນຕາມ
ສູດ:

xPx   ...................4.1

ໃນນື້ີ x ເປັນຄວາມບ່ແືໍ ນູນ່ ອນຂອງທີື່ຕື້ງັ
Px ເປນັ ຄວາມບືໍແ່ ນູ່ນອນຂອງປະລິມານເດນີ ເຄອື່ ນຕາມແກນ x .

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 101

=?

ȁ∆ ȁ
ຮບູ 4.3 ກຸູມ່ ຄນື້ ແຄບບອກທ່ຕືີ ງັື້ ຂອງອະນພຸ າກ x ໄດງ້ ່າຍແຕບູ່ ອກຄວາມຍາວຄ້ືນ  ໄດ້ຍາກ

ȁ∆ ȁ

ຮບູ 4.4 ກຸູ່ມຄ້ນື ກວ້າງບອກທືຕີ່ ງື້ັ ຂອງອະນພຸ າກ x ໄດ້ຍາກ ແຕູບ່ ອກລວງຍາວ ຄນ້ື ໄດ້ງາ່ ຍ

ສູດ 4.1 ສະແດງຂອບເຂດຈໍາກັດຂອງການແທກ ໃນທໍາມະຊາດຂອງການແທກທືີ່ຕັື້ງ ແລະ

ປະລິມານເດີນເຄື່ອນຂອງອະນຸພາກ ເຖິງວ່າໄດ້ປະຕິບັດຢູ່າງສົມບູນທ່ືີສຸດກໍຕາມ ແຕູ່ຜົນຄູນຂອງການ

ຜິດພາດຢູ່າງໜ້ອຍກໍຍັງເທົ່ືາກັບ  ຢູ່ສະເໝີ. ຫັກຄວາມບືໍ່ແນູ່ນອນມີສວ່ນສໍາຄັນໃນການພັດທະນາວິຊາ

ກນົ ລະສາດຄວນັ ຕັມ ແລະ ເຮດັ ໃຫ້ເຂົື້າໃຈທໍາມະຊາດຕາມຄວາມໝາຍແບບສະຖິຕຄິ ຄວາມໜ້າຈະເປັນ

ໄປໄດ້ (Probability) ຫ ໂອກາດທີືຈ່ ະເປັນໄປໄດ້ຂອງເຫດການອີກດ້ວຍ.

ຫັກຄວາມບໍື່ແນູ່ນອນຂອງໄຮເຊນເບີກຂຽນໃນຮູບຂອງຜົນຄູນລະຫວ່າງ ຄວາມບໍື່ແນູ່ນອນໃນ

ການວັດພະລັງງານລວມ ( E ) ແລະ ຄວາມບ່ໍືແນູ່ນອນໃນການວດັ ເວລາ ( t ) ໄດດ້ ງືັ່ ນ:ີ້ື

x  vt

mx  mvt  Pt ແລະ ຈາກ E  mC 2  m  E
C2

 m x  Pt
 C2 

x  PC 2t .......... ....(4.2)
E

 ຈາກທດິ ສະດສີ າໍ ພນັ ທະພາບ: E2  m0C2 2  PC2..............(4.3)

ຫາ Increment ໂດຍວິທແີ ຄລຄລູ ັສ ຈະໄດ:້

2EE  0  2PC 2P

P  EE .......... ....(4.4)
PC 2

ເອົາ: x Px    PC 2 t  EE   E t 
E PC 2 

xPx   Et   .......... .........4.5

ສົມຜົນນື້ີບອກເຮົາວ່າ ບ່ໍືວ່າເຮົາຈະມີພັດທະນາການທີື່ກ້າວໜ້າພຽງໃດກໍຕາມຈະບື່ໍສາມາດ

ບອກຕໍາແໜູ່ງ ແລະ ໂມເມນຕໍາຂອງອະນຸພາກພ້ອມໆກັນໃນເວລາດຽວກັນ ໂດຍມີຄວາມຜິດພາດນ້ອຍ

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 102

ກວ່າ  ໄດ້. ນ້ັືນຄ ຫັກຄວາມບ່ໍືແນູ່ນອນຈື່ຶງເປັນປະຫວັດສາດທີ່ືສໍາຄັນໜ້າໜຶື່ງຂອງເຮົາທ່ືີສະແດງເຖິງ

ຄວາມກ້າວໜ້າອີກຂືັ້ນໜ່ຶືງໃນການພັດທະນາກົນລະສາດຄວັນຕັມ ແລະ ເຮັດໃຫ້ເຮົາເຂົ້ືາໃຈທໍາມະຊາດ

ຫາຍຂ້ືຶນວ່າ ປາກົດການ ຫ ເຫດການຕ່າງໆມີຄວາມໜ້າຈະເປັນໄປ ຫ ໂດກາດທ່ີືຈະເກີດຂ້ືຶນໃນຮູບແບບ

ຂອງສະຖຕິ ອິ ກີ ດວ້ ຍ.

ຕົ ວ ຢູ່ າງ 4.1 ອ ະນຸ ພ າກ ອ ານ ຟ າມີ ມ ວ ນ ສ ານ 6.7 1027 kg ເຄ່ື ອ ນ ທື່ີ ດ້ ວ ຍ ຄ ວ າມ ໄວ

6 106 m / s ຖ້າຄວາມບໍື່ແນູ່ຂອງຄວາມໄວເທົ່ືາກັບ 0.5 106 m / s . ຖາມວ່າຄວາມບໍ່ືແນູ່ນອນຂອງທື່ີ

ຕງັື້ ຂອງອະນຸພາກອານຟານື້ຈີ ະເປນັ ແນວໃດ?

ບົດແກ້:


ຈາກຫກັ ຄວາມບໍື່ແນ່ນູ ອນ xPx    ຫ x  Px

ໃນນື້ີ Px  mvx  6.7 1027  0.5106  3.351021kg.m/ s

ແລະ   h  1.051034 J.s
2

ດືງ່ັ ນ້ືນັ , x  1.05  1034  3.11014 m
3.35  1021

ຕົວຢູ່າງ 4.2 ອະນຸພາກນ້ອຍໆຢູ່ໃນຂອບເຂດ 2m ຄວາມບືໍ່ແນູ່ນອນທາງຄວາມໄວ

8.8 1024 m / s ມມີ ວນສານຢາູ່ ງນ້ອຍສດຸ ເທ່ືົາໃດ?

ບົດແກ:້

ຈາກສູດ: xPx     xmvx  

m    1.11034
xv 2 106  8.8 1024

m  6.3106 kg

ຕົວຢູ່າງ 4.3 ຖ້າເຮົາສາມາດວັດຄວາມໄວຂອງອີເລັກຕອນທ່ືີມີຄວາມໄວ 500 ແມັດ/ວິນາທີ ໄດ້

ແມ່ນູ ຢາໍ ເຖິງ 0.05% ເຮາົ ສາມາດວັດຫາຕາໍ ແໜູ່ງຂອງອີເລກັ ຕອນນໄ້ືີ ດ້ແມູ່ນຢໍາເທາົື່ ໃດ?

ບດົ ແກ້:

ຈາກສູດ: xPx   

 x 9.11031  0.05  500  1.051034
 100 

 x  4.6 104 m

ຕົວຢູ່າງ 4.4 ຖ້າຄວາມບໍື່ແນູ່ນອນທາງໂມເມນຕໍາຂອງອະນຸພາກໜຶ່ືງມີຄ່າເທົື່າກັບ 1/ 4 ຂອງໂມ

ເມນຕາໍ ຂອງຕວົ ມັນເອງ ຄວາມບແ່ໍື ນນູ່ ອນທາງຕໍາແໜງູ່ ຂອງອະນພຸ າກນຈີ້ື ະມຄີ ່າເທ່າືົ ໃດ?

ບົດແກ:້

ຈາກສູດ: P  h


ແລະ ຈາກສດູ : xPx   

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 103

x h  

4
 x  4  2

2 
1.2 ໂຄງສ້າງອາຕອມຕາມທິດສະດີກົນລະສາດຄວັນຕັມ (Atomic Structure from Quantum
Mechanics)

ຫັກຄວາມບໍ່ແື ນນູ່ ອນບືໍສ່ າມາດບອກໄດວ້ າ່ ອີເລັກຕອນທືີ່ເຄ່ອື ນທີືອ່ ອ້ ມນິວເຄຍຂອງອາຕອມນື້ັນ
ຢູ່ທຕີື່ ືັ້ງໃດ ຫ ເຄ່ືອນທໃ່ີື ນລກັ ສະນະໃດ ເພາະມນັ ພຽງແຕ່ບູ ອກໄດ້ວ່າ ໂອກາດທີຈ່ື ະພບົ ອີເລກັ ຕອນຢູ່ທືີ່ຕືັ້ງ
ຕ່າງໆເປັນເທືົ່າໃດນືັ້ນ. ມີຈິນຕະນາການວ່າ ໂອກາດທືີ່ຈະພົບອີເລັກຕອນຢູ່ໃນອາຕອມເໝອນກູຸ່ມໝອກ
ຫມຸ້ ນິວເຄຍຢູ.່ ຖາ້ ໂອກາດພບົ ອີເລກັ ຕອນຢູ່ທ່ືຕີ ັືງ້ ໃດຫາຍທ່ືນີ ື້ັນກໍມີໝອກໜາແໜນ້ .

ພາບກຸູ່ມໝອກ ຫ ໂອກາດພົບອີເລັກຕອນຢູ່ໃນອາຕອມເປັນໄປໄດ້ຫາຍຮູບແບບ. ສໍາລັບອາ
ຕອມໄຮໂດເຈນ ກໍລະນີທ່ືີອີເລັກຕອນມີລະດັບພະລັງງານຕ່າໍື ສຸດ, ກຸູ່ມໝອກເປັນຮູບໜ່ວຍມົນ. ສະນັ້ືນ,
ໂອກາດທື່ີຈະພົບອີເລັກຕອນໃນທຸກທິດທ່ືີຫ່າງຈາກນິວເຄຍເທ່ົືາກັນແມູ່ນເທ່ືົາກັນ ແລະ ກໍລະນີທືີ່ອີ
ເລກັ ຕອນມລີ ະດັບພະລງັ ງານສງູ ຂນ້ຶື ກຸູມ່ ໝອກຈະແຕກຕາ່ ງຈາກຮູບໜ່ວຍມນົ .

ຮບູ 4.5 ການກະຈາຍຂອງໝອກອິເລັກຕອນຂອງອະຕອມໄຮໂດຣເຈນໃນຮບູ ຂອງຄື້ນຈືັງ້ ເຊື່ງິ ຄມຸ ນວິ ເຄຍ
ເອາົ ໄວສ້ ູນກາງ

ພາບກູຸ່ມໝອກຂອງອິເລັກຕອນມີຫາຍແບບເຊ່ັືນ ອະຕອມຂອງໄຮໂດຣເຈນເຊ່ິືງອິເລັກຕູອນມີ

ລະດັບພະລັງງານຕ່ືໍາສຸດ ກຸູ່ມໝອກຈະມີຮູບຮ່າງໜ່ວຍກົມ ເຊືິ່ງໝາຍຄວາມວ່າ ເຮົາມີໂອກາດທື່ີຈະພົບອິ

ເລັກຕອນໃນຕໍາແໜູ່ງເຊືິ່ງຢູ່ຫ່າງຈາກນິວເຄຍໃນທຸກທິດທາງເທົື່າກັນໝົດ ເມ່ືອອິເລັກຕອນມີລະດັບ

ພະລັງງານສູງຂຶື້ນ ກູມຸ່ ໝອກອເິ ລັກຕອນຈະມີຮູບຮາ່ ງແບບອື່ນທີືບ່ ືໍ່ແມູນ່ ໜ່ວຍກມົ .

ປະເດນັ ສໍາຄັນທ່ືີຈະສຶກສາກົນລະສາດຄວັນຕັມສໍາລັບອະຕອມທີ່ືມີອິເລັກຕອນຫາຍກວ່າ 1 ຕົວ

ຈາກສົມຜົນຂອງສະເຄີດິງເກີຄ ການມີເລັກຄວັນຕັມ ໂດຍລະດັບພະລັງງານຂອງອິເລັກຕອນກົງກັບທິດ

ສະດອີ ະຕອມຂອງບຣໍ ໌ ເຊ່ງືິ ຂຽນແທນດ້ວຍສົມຜົນ.

En   1 mK 2e4  1 .......... .......... .(4.6)
2 2  n2 

ແນວຄິດທ່ືີໄດ້ຮັບຈາກການສຶກສາກົນລະສາດຄວັນຕັມ ສາມາດອະທິບາຍສະເປັກຕັມຂອງໄຮ

ໂດຣເຈນໄດ້ ເຊືັນ່ ດຽວກນັ ກັບທິດສະດອີ ະຕອມຂອງບໍຣ໌ ແລະ ຍັງສາມາດອະທບິ າຍໄດວ້ ່າ ເມອ່ື ອະຕອມ

ຢູ່ພາຍໃຕ້ອິດທິພົນຂອງທົ່ືງແມູ່ເຫັກນ້ືັນ ສະເປັນຕັມ 1 ເສັ້ືນແຍກອອກເປັນຫາຍເສື້ັນໄດ້ແນວໃດ ສ່ວນ

ອະຕອມທ່ືີມີອິເລັກຕອນຫາຍຕົວນ້ັືນ ສົມຜົນຂອງສະເຄີດິງເກີຈະຊັບຊ້ອນຫາຍເຊືິ່ງຈະໄດ້ສຶກສາໃນ

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 104

ລະດັບຕືໍ່ໄປ. ການຈັດລຽງຕົວຂອງອິເລັກຕອນໃນອະຕອມຍັງສາມາດອະທິບາຍປາກົດການຕ່າງໆເຊັື່ນ
ສະເປັກຕັມຂອງອະຕອມທ່ືີມີເສ້ັືນຍ່ອຍແຍກອອກຈາກເສືັ້ໜໃຫຍ່ ແລະ ຍັງບອກໄດ້ອີກວ່າ ຊັື້ນລະດັບ
ພະລັງງານຊ້ືັນໃຫຍ່ທ່ີື n ມີເລັກຄວັນຕັມເປັນ 1, 2, 3, 4...ມີຊື່ເອີື້ນເປັນຊັ້ືນ K, L, M, N…ໃນແຕູ່ລະ
ຊື້ັນມີອິເລກັ ຕອນບື່ໍເກນີ 2n2 ຕົວ ຈງ່ຶື ມໄີ ດ້ບໍ່ືເກນີ 2, 8, 18, 32...ຕາມລໍາດັບ.

ນອກຈາກນືັນ້ ກົນລະສາດຄວນັ ຕັມຍງັ ຊວ່ ຍໃຫ້ໄດຮ້ ັບຄວາມສໍາເລດັ ໃນການສກຶ ສາຄນຸ ລັກສະນະ
ຂອງຜຶກ ຫ ວັດຖຸທ່ີືເກີດຈາກການລຽງຕົວຂອງອະຕອມຢູ່າງມີລະບຽບ, ອາດບອກໄດ້ວ່າຜຶກໃດຈະເປັນ
ວດັ ຖຸຊັກນໍາໄຟຟ້າ, ກັນໄຟຟ້າ ຫ ທາດເຄ່ືິງຊັກນໍາໄຟຟ້າ. ຄວາມຮູ້ທາງກົນລະສາດຄວນັ ຕັມຊ່ວຍໃຫເ້ ກີດ
ພັດທະນາການດ້ານໄມໂຄຣອິເລັກໂທຣນິກ ເຊ່ັືນ ທຣານຊິສເຕີ, ໄອຊີ, ເທີໂມອິເລັກຕິກ, ໂຊລາເຊລ
ແລະ ອຸປະກອນທາງໄຟຟ້າອື່ນໆ ແລະ ຍັງໃຊ້ໃນການສຶກສາອົງປະກອບພາຍໃນນິວເຄຍອີກດ້ວຍ. ກົນ
ລະສາດຄວນັ ຕັມຈືຶງ່ ເປນັ ຫວົ ໃຈຂອງຟີຊິກໃນຍຸກປດັ ຈບຸ ັນ.

2. ພາບອິເລກັ ຕອນຈາກກນົ ລະສາດຄວັ ນຕັມ

ເນ່ືອງຈາກອິເລັກຕອນເຄອ່ື ນທື່ອີ ້ອມນິວເຄຍດ້ວຍຄວາມໄວສູງຫາຍ ຈືຶ່ງບື່ໍຄວນຈະບອກຕໍາແໜູ່ງ

ແນູ່ນອນໄດ້ ຈຶ່ງື ມີການສະເໜີພາບອິເລກັ ຕອນອອ້ ມນິວເຄຍເປນັ ລັກສະນະກຸມູ່ ໝອກ.

ກຸູ່ມໝອກໜາແໜ້ນຫາຍ ສະແດງວ່າ ໂອກາດທື່ີຈະພົບອິເລັກຕອນນື້ັນມີສູງ. ການສຶກ ສາ
ພະລງັ ງານຕາມເລກຄວນັ ຕັມ 1, 2, 3, 4...ມີຊ່ືເອີືນ້ ເປນັ ຊັນ້ື K, L, M, N…ເມອ່ື ພຈິ າລະນາຢ່າູ ງລະອຽດໃນ

ແຕລູ່ ະຊັື້ນ ອາດປະກອບດ້ວຍຊນື້ັ ຍ່ອຍໆໄດອ້ ີກ ເຊືິ່ງນກັ ວິທະຍາສາດໃຊອ້ ັກສອນຫຍໍເ້ື ປັນ s, p, d, f.
2.1 ການຈດັ ລຽງຕົວຂອງອິເລກັ ຕອນ

ອິເລັກຕອນຈະຈັດລຽງຕົວໃນລະດັບພະລັງງານຍ່ອຍ ຈາກລະດັບພະລັງງານຕໍື່ໃຫ້ເຕັມກ່ອນ

ແລ້ວຈຶ່ືງຈດັ ໃນລະດັບພະລງັ ງານສງູ ຕວົ ຢາູ່ ງບາງທາດດັງ່ື ຕື່ໍໄປນ້:ືີ
ຕາຕະລາງ 4.1 ຈາໍ ນວນອິເລັກຕອນໃນແຕູ່ຊືນັ້ ພະລງັ ງານ

ເລກອະຕອມ ລະດບັ ພະລງັ ງານ

ທາດ Atom K=1 L=2 M=3 N=4
number
Z s SpSPd Spdf
1
H1 2
He 2 21
Li 3 22
Be 4 2 21
B5 2 22
C6 2 23
N7 2 24
O8 2 25
F9 2 26
Ne 10 2 261
Na 11 2 262
Mg 12

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 105

Al 13 2 263

K 19 2 26261

Rb 37 2 2 6 2 6 10 2 6 1

ການຈດັ ລຽງອິເລກັ ຕອນ ອາດຂຽນໄດອ້ ີກແບບໜືຶ່ງໂດຍເລກສະແດງຊນືັ້ ພະລັງງານ ແລະ ເລກຊືີ້

ກາໍ ລັງສະແດງຈໍານວນອິເລກັ ຕອນໃນລະດບັ ພະລັງງານຍ່ອຍ. ດັືງ່ ເຊັນື່ ຕວົ ຢູ່າງເຊືນັ່ :

ໄຮໂດເຈນ H ຂຽນແທນດວ້ ຍ 1s

ລທິ ຽມ Li ຂຽນແທນດວ້ ຍ 1s2, 2s

2.2 ຈໍານວນອເິ ລັກຕອນໃນແຕລູ່ ະລະດບັ ພະລັງງານ

ຈໍານວນອເິ ລກັ ຕອນໃນແຕລູ່ ະລະດບັ ພະລັງງານ ຫ ແຕູ່ລະ shell ມີຈໍານວນ = 2n2 ດືັງ່ ນ້ັືນ

ລະດັບພະລງັ ງານ K, L, M, N, … ມອີ ິເລກັ ຕອນໄດ້=

2 12 ,2  22 ,2  32 ,2  42 ,...  2,8,18,32,... ຕາມລໍາດັບ.

ລະດັບພະລັງງານຍ່ອຍມີຊືເ່ ອ້ນືີ ຕາມສະຖານະ (state) ດ່ງືັ ນື້ີ:

Sharp (s) ມີ l  0

Principal (p) ມີ l 1

Diffuse ມີ l  2

Fundamental ມີ l  3

ຈໍານວນລະດັບພະລັງງານຍ່ອຍ ໃນລະດັບພະລັງງານຫັກຈະມີຈໍານວນລະດັບພະລັງງານຍ່ອຍ

ເທົື່າກັບລໍາດັບທືີ່ລະດັບພະລັງງານຫັກ (ສະເພາະ 4 ເຊລ ທໍາອິດລະດັບພະລັງງານຍ່ອຍເປັນ 1, 2, 3, 4

ຕາມລໍາດັບ, ສວ່ ນ 3 ເຊລຫັງມີລະດັບພະລງັ ງານຍອ່ ຍເປນັ 4, 3, 2 ຕາມລໍາດບັ ) ຄ:

K – shell ມີລະດັບພະລັງງານຍ່ອຍ 1 ລະດັບ ຄ 1s

L – shell ມີລະດບັ ພະລງັ ງານຍ່ອຍ 2 ລະດບັ ຄ 2s, 2p

M – shell ມລີ ະດັບພະລງັ ງານຍອ່ ຍ 3 ລະດັບ ຄ 3s, 3p, 3d

N – shell ມລີ ະດັບພະລງັ ງານຍອ່ ຍ 4 ລະດັບ ຄ 4s, 4p, 4d, 4f

O – shell ມລີ ະດບັ ພະລັງງານຍອ່ ຍ 4 ລະດບັ ຄ 5s, 5p, 5d, 5f

P – shell ມລີ ະດັບພະລງັ ງານຍອ່ ຍ 3 ລະດັບ ຄ 6s, 6p, 6d

Q – shell ມີລະດັບພະລັງງານຍອ່ ຍ 2 ລະດັບ ຄ 7s, 7p

ຈໍານວນອິເລັກຕອນໃນລະດັບພະລັງງານຍອ່ ຍ ມສີ ດູ ດືັ່ງນ້ື:ີ 22l 1 ເມື່ອ

s – subshell ມຄີ າ່ l  0 ຈະມຈີ ໍານວນອເິ ລກັ ຕອນ 22 0 1  2

p – subshell ມີຄາ່ l 1 ຈະມຈີ າໍ ນວນອິເລກັ ຕອນ 22 11  6

d – subshell ມຄີ າ່ l  2 ຈະມຈີ າໍ ນວນອິເລັກຕອນ 22 2 1  10

s – subshell ມີຄາ່ l  3 ຈະມີຈໍານວນອິເລັກຕອນ 22 3 1  14

ການບັນຈຸອິເລັກຕອນເຂ້ົືາໄປໃນອໍບິຕັລຕ່າງໆ ຈະຕ້ອງເປັນໄປຕາມລໍາດັບພະລັງງານຈາກຕ່ໍືາໄປ

ສູງ ຕາມແຜນພາບລະດັບພະລງັ ງານ ດ່ືັງນ:້ີື

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 106

ຮູບ 4.6 ລໍາດັບການບນັ ຈຸອເິ ລັກຕອນໃນອະຕອມ

ຕົວເລກຊ້າຍມສະແດງ Principle Quantum Number ຫ ຊື້ັນພະລັງງານຕົວອັກສອນທາງ

ຂວາ ສະແດງຊ້ັືນພະລັງງານຍ່ອຍທ່ີືມີ ໃນຊ້ືັນພະລັງງານທື່ີຢູ່ທາງຂ້າງຊ້າຍ ການຊອກຫາລໍາດັບຊື້ັນ

ພະລັງງານຍ່ອຍຕືັ້ງແຕູ່ຊັື້ນທີື່ມີພະລັງງານ ຕື່ໍາສຸດກໍຊອກຫາໄດ້ໂດຍຄິດໄລູ່ຕາມເສືັ້ນເນີື້ງດ່ັືງຮູບ ຕາມລູກ

ສອນເລ່ືີມຈາກເສ້ືັນທ່ືີຢູ່ດ້ານເທິງລົງມາທາງດ້ານລຸູ່ມເລື້ອຍໆ ກໍຈະໄດ້ລໍາດັບຕາມທີ່ືແຕ້ມໄວ້ດ່ືັງຮູບຂ້າງ

ເທິງ.

ໃນອະຕອມທ່ືີປະກອບດ້ວຍຫາຍອິເລັກຕອນ ໃນພາວະປົກກະຕິອິເລັກຕອນຈະຢູ່ໃນຊ້ັືນ

ພະລັງງານຍ່ອຍທືີ່ມີພະລັງງານຕ່ືໍາສຸດ ເຊືັ່ນ Cl ມີເລກອະຕອມ 17. ດື່ັງນ້ືັນ, ອະຕອມທີື່ເປັນກາງຂອງ
Cl ຈງ່ຶື ມອີ ເິ ລັກຕອນ 17 ຕົວ ຢໃູ່ ນຊນັ້ື ພະລງັ ງານຕ່າງໆດືັງ່ ນີ້:ື

1s ມອີ ເິ ລັກຕອນ 2 ຕວົ - ຊນ້ືັ ພະລັງງານທີື່ 1

2s ມອີ ເິ ລກັ ຕອນ 2 ຕົວ - ຊັືນ້ ພະລງັ ງານທ່ືີ 2

2 p ມີອເິ ລກັ ຕອນ 6 ຕົວ

3s ມີອເິ ລກັ ຕອນ 2 ຕົວ - ຊນ້ືັ ພະລງັ ງານທີ່ື 3

1p ມອີ ິເລັກຕອນ 5 ຕົວ

Zn ມີເລກອະຕອມ 30 ໃນອະຕອມທີເື່ ປັນກາງຈ່ງຶື ມອີ ເິ ລກັ ຕອນໄດ້ 30 ຕົວ ຢູ່ໃນຊ້ນືັ ພະລງັ ງານ

ຕາ່ ງໆ ດືງັ່ ນີ:້ື

1s ມີອິເລັກຕອນ 2 ຕົວ 2s ມີອິເລກັ ຕອນ 2 ຕົວ

2s ມອີ ິເລກັ ຕອນ 6 ຕົວ 3s ມີອິເລກັ ຕອນ 2 ຕົວ

3 p ມີອເິ ລກັ ຕອນ 6 ຕົວ 4s ມີອິເລກັ ຕອນ 2 ຕົວ

3d ມີອິເລັກຕອນ 10 ຕົວ

ຈາກຕາຕະລາງການຈັດລຽງຕວົ ຂອງອເິ ລັກຕອນໃນຊັື້ນພະລງັ ງານຕາ່ ງໆ ຂອງທາດເຮາົ ຈະສງັ ເກດ

ໄດ້ວ່າ:

ທາດຈຸ 1 ອິເລກັ ຕອນທື່ມີ ີພະລັງງານສູງສຸດຈະຢູ່ໃນຊັ້ືນພະລງັ ງານຍ່ອຍ s ແລະ ມີ 1 ຕວົ .

ທາດຈຸ 2 ອິເລັກຕອນທມ່ືີ ພີ ະລັງງານສູງສຸດຈະຢໃູ່ ນຊື້ນັ ພະລງັ ງານຍ່ອຍ s ແລະ ມີ 2 ຕົວ.

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 107

ທາດຈຸ 3, 4, 5, 6, 7 ອິເລັກຕອນທື່ີມີພະລັງງານສູງສຸດຈະຢູ່ໃນຊ້ືັນພະລັງງານຍ່ອຍ p ຢູ່ 1, 2,

3, 4, 5 ຕົວ ຕາມລໍາດັບ ແລະ ຖ້າທາດໃດມີອິເລັກຕອນໃນຊ້ືັນ p ຄົບ 6 ຕົວ ເຮົາເອ້ືີນວ່າ ທາດອາຍລ້າ

ເຊິື່ງໄດແ້ ກູ່ Ne, Ar, Kr, Xe ແລະ Rn ລວມທງັ He.

ທາດທ່ືີມີອິເລັກຕອນທ່ືີຢູ່ວົງນອກສຸດໃນຊ້ັືນພະລັງງານຍ່ອຍ d ຈັດເປັນທາດແທນຊີຊັນ

(Transition Element).

ຈາກທືີ່ເວື້ົາມາ ເຮັດໃຫ້ເຮົາເຫັນປະໂຫຍດຂອງກົນລະສາດຄັວນຕັມຢູ່າງຫວງຫາຍ ເພາະສາມາດ

ໃຊກ້ ນົ ລະສາດຄວັນຕັມອະທບິ າຍຄນຸ ລກັ ສະນະຂອງທາດຕ່າງໆໄດອ້ ກີ ຫວງຫາຍ.

ຕວົ ຢູ່າງ 4.5 ຈື່ງົ ພຈິ າລະນາການຈັດລຽງຕົວຂອງອເິ ລັກຕອນໃນແຕູ່ລະຊ້ັນື ພະລງັ ງານ

ກ. ຈງົື່ ຂຽນ confriguration ຂອງ Kr ມເີ ລັກອະຕອມ 36

ຂ. Na ມເີ ລກອະຕອມ 11, ຈະຂຽນ confriguration ແນວໃດ?

ຄ. Ca ມີເລກອະຕອມ 20, ຈະຂຽນ confriguration ແນວໃດ?

ບົດແກ້:

ກ. 1s2 / 2s2 ,2 p6 / 3s2 ,3 p6 / 4s2 ,3d 10 ,4 p6

ຂ. 1s2 / 2s2 ,2 p6 / 3s1

ຄ. 1s2 / 2s2 ,2 p6 / 3s2 ,3 p6 / 4s 2

ຕວົ ຢາູ່ ງ 4.6 Co ມີເລກອະຕອມ 27 ແລະ ເລກມວນ 60 ຈະມີອເິ ລກັ ຕອນໃນຊ້ນັື 3d ຈັກຕົວ

ບດົ ແກ:້

ການຈັດລຽງອິເລັກຕອນຕາມຊືັ້ນພະລັງງານຍ່ອຍມີຄ: 1s2 ,2s2 ,2 p6 ,3s2 ,3 p6 ,4s2 ,3d 7

ເຫັນວາ່ ຊືນັ້ 3d ມີອິເລັກຕອນລວມກນັ 7 ຕວົ .

ຕົວຢູ່າງ 4.7 ການຈດັ ອິເລກັ ຕອນໃນອະຕອມຂອງທາດໃດເປັນ 1s2 ,2s2 ,2 p6 ,3s1

ບດົ ແກ:້

ເພື່ອຢາກຮູ້ວ່າເປັນທາດຊະນິດໃດ ເຮົາຕ້ອງຮູ້ຈັກເລກອະຕອມຂອງທາດຊະນິດນືັ້ນ ເຊິື່ງເລກອະ

ຕອ ມ ກໍ ຫ າໄດ້ ຈ າກ ຈໍ ານ ວ ນ ອິ ເລັກ ຕ ອ ນ ຂ ອ ງທ າດ ນ້ືັ ນ . ເມ່ື ອ ອີ ງໃສູ່ ກ ານ ຈັ ດ ລ ຽງອິ ເລັ ກ ຕ ອ ນ

1s 2 ,2s 2 ,2 p6 ,3s1 ເຫັນວ່າອິເລັກຕອນຂອງທາດດັ່ືງກັນລວມກັນເປັນ 11 ຕົວ ເຊິື່ງກົງກັບທາດ 23 Na
11

ທ່ືີມີຈໍານວນອິເລັກຕອນ 11 ຕວົ . ດງັື່ ນື້ັນ, ການຈດັ ລຽງອເິ ລັກຕອນດັ່ງື ກາ່ ວຄອະຕອມຂອງທາດ Na .

3. ເລເຊີ (Laser)

3.1 ຄວາມໝາຍຂອງເລເຊີ
ເລເຊີມາຈາກພາສາອັງກິດຄ “Laser” ເຊ່ືິງຫຍໍື້ມາຈາກຄໍາວ່າ “Light Amplification by

Stimulated Emission of Radiation” ຈງຶື່ ໝາຍເຖິງ ການຂະຫຍາຍສນັ ຍານແສງດວ້ ຍການກະຕຸ້ນໃຫ້
ເກີດການແຜູ່ລັງສ.ີ ດ່ັງື ນັນ້ື , ກົນໄກພນື້ ຖານຂອງເລເຊຈີ ຶື່ງໄດ້ແກູ່ ການເປງັື່ ແສງແບບຖກກະຕນຸ້ ແລະ ການ
ຂະຫຍາຍສັນຍານແສງ. ກົນໄກທັງສອງນ້ືີເປັນສາເຫດທືີ່ເຮັດໃຫ້ເລເຊີມີຄຸນລັກສະນະພິເສດຕ່າງໆ ເຊ່ືັນ
ເປັນລໍາແສງຂະໜານທີື່ມີຄວາມເຂ້ືັມສູງ ແລະ ມີຄ້ືນແສງທືີ່ເປັນລະບຽບດ້ວຍຄ່າຄງາມຍາວຄື້ນທືີ່
ແນນູ່ ອນ.

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 108

3.2 ຕ້ນືົ ກໍາເນດີ ແລະ ປະຫວັດການຄນ້ືົ ພບົ ເລເຊີ
ໃນປີ ຄ.ສ 1917 ໄອສ໌ໄຕນ໌ສະເໜີວ່າ ກ່ອນທື່ີອະຕອມທີື່ຢູ່ໃນພາວະກະຕຸ້ນຈະກັບມາພາວະ

ພ້ືນຖານໂດຍການປູ່ອຍແສງແບບເກີດຂື້ຶນເອງ. ຖ້າພະລັງງານໂຟຕອນເທ່ົືາກັບຜົນລົບລຫວ່າງພະລັງງານ
ໃນພາວະກະຕຸ້ນ ແລະ ພາວະພື້ນຖານເຂົ້ືາມາກະທົບ ອະຕອມມີໂອກາດທີື່ຈະກັບສູ່ພາວະພ້ືນຖານໂດຍ
ການກະຕນຸ້ ຂອງໂຟຕອນທເ່ີື ຂື້າົ ມານີື້ ແລະ ອະຕອມທຈີື່ ະປູ່ອຍໂຟຕອນອອກມາຕົວໜືຶ່ງເຊື່ິງມລີ ກັ ສະນະຄ
ກບັ ໂຟຕອນທ່ີືເຂົາມາທກຸ ປະການຄ ມີຄວາມຍາວຄ້ືນເທ່ົືາກັນ, ທດິ ທາງດຽວກັນ, ເຟສດຽວກັນ ແລະ ໂພ
ລາໄຣເຊຊນັ ດຽວກັນ ເຊງິ່ື ເປນັ ລກັ ການທໍາງານຂອງເລເຊ.ີ

ການປູ່ອຍແສງແບບຖກກະຕຸນນ້ືີ ຖ້າພິຈາລະນາໃນແງູຂ່ ອງການຮັບ ແລະ ສ່ົືງອອກ ຈະເຫັນວ່າ
ມີໂຟຕອນເຂື້ົາມາໜືຶ່ງຕົວ ແຕູ່ອອກໄປສອງຕົວ ນື້ັນຄ ຂະບວນການຂະຫຍາຍສັນຍານແສງ (Light
Amplification) ຫ ການເພ່ີືມຈໍານວນໂຟຕອນ. ດືັ່ງນັນ, ຂະບວນການນີື້ຈ່ືງຶ ສໍາຄັນສໍາລບັ ເລເຊີ ເພາະເລ
ເຊີທີື່ມີຄວາມເຂືັ້ມສູງໆເກີດຈາກການຂະຫຍາຍສັນຍານແສງ ໂດຍຂະບວນການນື້ີຕ້ອງໃຊ້ເວລາເຖິງ 40
ປີ ນກັ ວທິ ະຍາສາດຈ່ງືຶ ສາມາດປະດິດເລເຊເີ ຄ່ອື ງທາໍ ອດິ ໄດ້ສໍາເລດັ .

ເລເຊີເປັນແຫ່ືງກໍາເນີດແສງທີື່ມີພະລັງງານສູງ ແລະ ມີຄຸນລັກສະນະພິເສດທ່ີືເປັນປະໂຫຍດໃຊ້
ງານຢູ່າງກວ້າງຂວາງ. ໃນປີ ຄ.ສ 1954 ຜູ້ທີື່ຄິດຄື້ົນເລເຊີຄ C.H. Townes, J.P Gordon and H.J
Zeiger ແຫູ່ງມະຫາໄລໂຄລົມເບຍ ສະຫະລັດອາເມຣິກາ ໄດ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດໃນການຜະລິດເມເຊີ
(Maser) ຂ້ືຶນມາ ໂດຍອາໄສລັກການຂອງຄື້ນໄຟຟ້າແມູ່ເລັກທີື່ປູ່ອຍອອກມາໂດຍຂະບວນການປູ່ອຍໂຟ
ຕອນຂອງຄື້ນໄຟຟາ້ ແມເູ່ ຫັກແບບກະຕນຸ້ ເຊງິ່ື ຢູ່ໃນຊ່ວງຄ້ືນໄມໂຄເວບ.

ໃນ ປີ ຄ .ສ 1958 Arthur Schawlow and Charles Townes ໄດ້ ສ ະ ເໜີ ແ ນ ວ ຄິ ດ ວ່ າ
ຫັກການທໍາງານຂອງເມເຊີສາມາດນໍາໃຊ້ຄື້ນໄຟຟ້າແມູ່ເຫັກໃນຊ່ວງທື່ີຕາເບ່ືິງເຫັນ ເຊ່ືິງເອີ້ືນວ່າ ເມເຊີແສງ
(Optical maser) ຫ ເລເຊີໄດ.້

ຮູບ 4.7 ທາ່ ນ Charles H. Townes, J.P. Gordon and H.J. Zeiger

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 109

ຮູບ 4.8 ທ່ານ Charles H. Townes ແລະ ທາ່ ນ Arthur Schawlow
ປີດຽວກັນນ້ືັນເອງ ທ່ານ ຈາແວນ (Javan) ແລະ ຄະນະແຫູ່ງຫ້ອງທົດລອງ Bell Telephone
Labolatory ສະຫະລັດອາເມຣິກາ ກໍໄດ້ປະດິດເລເຊີທີື່ຜະລິດຈາກແກສຮີຣຽມ-ນີອອນ ໄດ້ເປັນຜົນສໍາ
ເລັດ. ຈາກນັືນ້ ຈງ່ຶື ມກີ ານພັດທະນາເລເຊີຊະນິດຕ່າງໆອີກຫວງຫາຍທງັ ທຜ່ີື ະລດິ ຈາກທາດແຂງ ທາດແຫວ
ແກສ ແລະ ທາດເຄືິ່ງຊັກນໍາ. ຕໍື່ມາປີ ຄ.ສ 1960 Theodore H. Maiman ແຫູ່ງຫ້ອງທົດລອງວິໄຈ
Hughes Research Laboratory ສະຫະລັດອາເມຣິກາ ໄດ້ນໍາແນວຄິດຂອງ Arthur Schawlow
and Charles Townes ມາປະດິດເລເຊີທຢ່ີື ູ່ໃນຍ່ານທ່ຕີື າເບືິ່ງເຫັນໄດ້ເປັນຕົວທໍາອິດຂອງໂລກເປັນເລເຊີ
ທັບທິມ (Ruby Laser) ເຊືິ່ງເປັນທາດແຂງ. ແລະ ຕໍື່ໆມາກໍມີນັກວິທະຍາສາດຄ້ົືນພົບ ແລະ ຜະລິດເລ
ເຊຊີ ະນິດໃຫມ່ຂຶນື້ ມາເລື້ອຍໆ ເພ່ອື ຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮອ້ ງຕ້ອງການຂອງສງັ ຄົມ ຢູ່າງບ່ໍຢື ຸດຢັ້ືງ.

ຮູບ 4.9 ທ່ານ Theodore H. Maiman ກັບເລເຊີເຄື່ອງທໍາອດິ ຂອງໂລກທໃື່ີ ຊ້ຫອດໄຟແຟສໃນການກະ
ຕຸ້ນແທ໋ງທັບທິມ

3.3 ໂຄງສ້າງພື້ນຖານຂອງເລເຊີ
ສວ່ ນປະກອບຂອງເລເຊໂີ ດຍທືົວ່ ໄປປະກອບດ້ວຍ 3 ສ່ວນສໍາຄນັ ຄ:

- ເນື້ອວັດະດຸທ່ີືໃຊ້ເປັນຕົວກາງເລເຊີ (Laser Medium) ເອີ້ືນວ່າ ຕົວກາງຂະຫາຍແສງ (ຕໍາແໜູ່ງ
1).

- ການປມັື້ ພະລັງງານໃຫ້ແກູ່ເນ້ືອວັດສະດຸທເ່ີື ປັນຕວົ ກາງເລເຊໃີ ຫມ້ ສີ ະພາບທີ່ືຖກກະຕຸ້ນ (Energy
Pumping) ເອື້ນີ ວ່າ ການປ້ມັື ພະລງັ ງານເຂືົ້າ (ຕາໍ ແໜູ່ງ 2).

- ຄາວິຕີແສງເພື່ອຂະຫຍາຍສັນຍານແສງ ຈະປະກອບດ້ວຍ ແວູ່ນເງົາສະທ້ອນແສງກັບໝົດ (ຕໍາແ
ໜ່ງ 3), ແວູ່ນຄູ່ຂະໜານອ່າວປຸດ (out put) (ຕາໍ ແໜູງ່ 4) ແລະ ລາໍ ແສງເລເຊີ (ຕໍາແໜ່ງູ 5).

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 110

ຮບູ 4.10 ສວ່ ນປະກອບຂອງເລເຊີ
3.4 ຂະບວນການເກດີ ເລເຊີ

ຂະບວນການເກີດເລເຊີ ຕົວກາງສໍາຄັນທ່ືີຈະເຮັດໃຫ້ເກີດເລເຊີ ກໍຄຈະຕ້ອງມີຕົວກາງທືີ່ເກັບ
ພະລັງງານແສງໄວ້ໄດ້. ຕາມປົກກະຕິອະຕອມ ຫ ໂມເລກຸນເມ່ືອໄດ້ຮັບພະລັງງານກໍຈະຄາຍພະລັງງານ
ອອກໄປຈາກຕົວເອງຈົນໝົດ. ນັກວິທະຍາສາດຕ້ອງໄດ້ຄືົ້ນຄວ້າຫາຕົວກາງທ່ືີມີເມຕາສເທໂບສເຕັດ
(Metastable State) ແລະ ຈະຕ້ອງປືັ້ມພະລັງງານເຂື້ົາໄປໃນຕົວກາງຈົນເກີດພາວະ population
inversion ຄແທນທີື່ປະຊາກອນສ່ວນໃຫຍ່ທີ່ືຢູ່ໃນລະດັບພື້ນຖານກັບຂ້ຶືນໄປຢູ່ໃນລະດັບ Metastable
ເມື່ອມີຕົວໃດຕົວໜືຶ່ງປູ່ອຍພະລັງງານອອກມາ ແລ້ວເຄື່ອນທືີ່ຜ່ານອະຕອມອ່ືນທີ່ືຢູ່ໃນເມຕາສເທໂບກໍຈະ
ກະຕຸ້ນ (Stimulate) ໃຫ້ອະຕອມປູ່ອຍພະລັງງານອອກມາ (Emission of Radiation) ອອກມາພອ້ ມ
ໆກັນ ການປູ່ອຍພະລັງງານອອກມາດ້ວຍການກະຕຸ້ນຈະເຮັດໃຫ້ຄື້ນມີເຟສກົງກັນເອ້ືີນວ່າ ເປັນຄື້ນໂຄເຮີ
ເຣນ (Coherent) ທ່ີືເອນ້ືີ ວາ່ Laser.

ຮບູ 4.11 ຂະບວນການເກີດເລເຊີ
3.5 ປະໂຫຍດຂອງແສງເລເຊີ

ເລເຊີດ້ວຍຄຸນລັກສະນະໂຄເຮີເຣນຂອງແສງເລເຊີ ເຊິື່ງເກີດຈາກການເປືັ່ງແສງແບບຖກກະຕຸ້ນ
ໂຟຕອນຈ່ຶືງມີຄວາມເປັນລະບຽບສູງ, ມີລັກສະນະທ່ີືພ້ອມພຽງກັນ ແລະ ເມ່ືອມີການຂະຫຍາຍສັນຍານ
ແສງດ້ວຍຄາວິຕີແສງຈື່ຶງມີໂຟຕອນຈໍານວນຫາຍ ລ ແສງມີຄວາມເຂ້ືັມສູງ ແລະ ເຄ່ືອນທ່ີືໃນທິດທາງທີື່
ແນູນ່ ອນ ຄຕງັ້ື ສາກກບັ ແກ້ວທີືໃ່ ຊຜ້ ະລດິ ເປັນຄາວິຕີ ຈືຶງ່ ມລີ ັກສະນະເປນັ ລໍາແສງຂະໜານ. ເລເຊີມຄີ ນຸ ລັກ
ສະສະເພາະສາໍ ຄັນ 4 ປະການຄ:

- ເປນັ ແສງສີດຽວ (monochromatic light).
- ມເີ ຟສດຽວກັນ (coherent phase).

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 111

- ມີທດິ ທາງແນ່ນູ ອນ (parallel beam).
- ມີຄວາມເຂມ້ືັ ສງູ (high intensity).
ຈຸດເດ່ືັນທັງ 4 ນີື້ໃຫ້ເລເຊີເກີດປະໂຫຍດໃນດ້ານຕ່າງໆ ເຊ່ືັນ ການທື່ີເລເຊີມີຄ່າຄວາມຍາວຄ້ືນທ່ີື
ແນູ່ນອນຈື່ຶງເຮັດໃຫ້ເລເຊີຖກໃຊ້ເປັນມາດຕະຖານ ແລະ ໃຊ້ໃນງານທື່ີຕ້ອງການທີື່ຕ້ອງການຄວາມ
ແມນູ່ ຢໍາສູງ ໄດ້ແກູ່ ໃຊ້ຜາ່ ຕດັ ໃນທາງການແພດທົືວ່ ໄປ, ການວດັ ແທກໄລຍະທາງ, ໜາ້ ຄ້ືນທີືເ່ ປັນລະບຽບ
ຂອງເລເຊີຖກນໍາມາໃຊ້ເພ່ືອບັນທຶກຂໍື້ມູນຂອງຮູບພາບ 3 ມິຕິ, ລັກສະນະເປັນລໍາແສງມີປະໂຫຍດຕື່ໍ
ການນໍາລ່ອງ, ການສ່ືສານ ແລະ ຄວາມເຂືັ້ມສູງຂອງເລເຊີໃຊ້ງານໃນດ້ານການເຈາະຕັດ ແລະ ການເຊ່ືອມ
ວດັ ສະດ.ຸ
ເລເຊີມີຫາຍຂະໜາດ ມີທັງຂະໜາດໃຫຍ່ ເຊ່ັືນ ເລເຊີ ຄາບອນໄດອອກໄຊ ຈົນເຖິງເລເຊີຂະໜ
າດນ້ອຍ ເຊ່ືັນ ເລເຊີໄດໂອດທີ່ືເຮັດຈາກທາດເຄິື່ງຊັກນໍາ, ກໍາລັງແສງຂອງເລເຊີຈຶ່ືງມີຕື້ັງແຕູ່ຮຸນແຮງຫາຍ
ເປັນລ້ານໆວັດ (1012W ) ໃຊ້ເປັນອາວຸດ ຫ ຕົວກະຕຸ້ນໃຫ້ເກີດປະຕິກິລິຍານິວເຄຍແບບຟິວຊັນໄດ້ ຈົນ
ເຖິງກໍາລັງແສງຕື່ໍາບ່ືໍເປັນອັນຕະລາຍ ມີຫົວໜ່ວຍເປັນ 1 ສ່ວນລ້ານວັດ (106W ) ເຊືິ່ງມີໃນເຄື່ອງໃຊ້
ໄຟຟ້າສະໄໝໃໝູ່ຫາຍຊະນິດ. ເລເຊີມີສີຕ່າງໆກັນຕາມຊະນິດຂອງເລເຊີ, ບາງຄັ້ືງເປັນແສງທື່ີເບື່ີງບໍ່ືເຫັນ
ເຊືັ່ນ ອິຟາເຣດ ແລະ ອັລຕາໄວໂອເລດ. ວັດສະດຸທື່ີນໍາມາຜະລິດເປັນຕົວກາງຂອງເລເຊີນ້ັືໜອາດເປັນ
ທາດແຂງ, ທາດແຫວ, ແກສ ແລະ ທາດເຄິ່ງື ຊກັ ນໍາ.
3.6 ຊະນິດຂອງເລເຊີ
ກ. ເລເຊທີ າດແຂງ
ໄດ້ແກູ່ ເລເຊີທືີ່ ໃຊ້ຕົວກ າງເປັນທ າດແຂງ ເຊ່ັືນ ເລເຊີທັ ບທິ ມ , ເລເຊີ YAG (Yttrium
Aluminum Garnet), ເລເຊີແກ້ວ ແລະ ອ່ືນໆ. ທັບທິມ ແລະ YAG ເປັນຜຶກ ສ່ວນແກ້ວເປັນອະ
ມໍຟັສ ມີການຕື່ມສານເຈອປົນເຂືົ້າໄປໃນຕົວກາງເຫາ່ົື ນື້ີ ເຊນື່ັ ທັບທິມຈະໃຊໂ້ ຄມຽມເປັນທາດເຈອປົນ ຈ່ືຶງ

ໃຫ້ສີແດງທ່ີືມີຄວາມຍາວຄ້ືນ 649 ນາໂນແມັດ ( Al2O3 : Cr 3 ) , YAG ແລະ ແກ້ວ ຈະໃຊ້ນີໂອໄດ

ດຽມ ( Nd 3 ) ໃນການປື້ັມພະລງັ ງານໃຫແ້ ກູ່ທາດແຂງເຫົື່ານືີ້ ໃຊ້ແສງສາຍຈາກຫອດໄຟຊີອອນ ຫ ຫອດ
ໄຟ.

ຮູບ 4.12 ເລເຊີທບັ ທິມ 112
ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ

ຮູບ 4.13 ເລເຊີ YAG
ຂ. ເລເຊແີ ກສ

ເມື່ອໃຊ້ແກສເປັນຕົວກາງເລເຊີ ການປືັ້ມພະລັງງານກໍຈະໃຊ້ວິທີການປູ່ອຍໄຟຟ້າບັນຈຸໃນແກສ
ດ້ວຍທືົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງ ໂດຍນໍາແກສເຫ່ົືານ້ືັນບັນຈຸໃນຫອດເລເຊີທ່ີືມີຂ້ົືວໄຟຟ້າທື່ີປາຍທັງສອງ, ເມ່ືອປູ່ອຍ
ຜົນລົບລະດັບໄຟຟ້າໃຫ້ແກູ່ຂ້ືົວທັງສອງອິເລັກຕອນຈະເຄື່ອນທື່ີຈາກແຄໂທດໄປຍັງແອໂນດ ລະຫວ່າງ
ທາງອິເລັກຕອນຈະເຄ່ືອນທີື່ຕໍາອະຕອມ ຫ ໂມເລກຸນຂອງແກສເຫືົ່ານັື້ນ ຈົນແຕກຕົວເປັນໄອອອນ ເອ້ີືນ
ວ່າ ພລາສມາ (Plasma) ພລາສມາເຫ່ືົານື້ີຈະພອ້ ມປູ່ອຍໂຟຕອນ, ຫາກມີໂຟຕອນທີື່ມີລກັ ສະນະຄກນັ ມາ
ກະຕຸນ (stimulate) ກໍຈະໃຫ້ເລເຊີອອກມາ. ແກສທ່ືີໃຊ້ຜະລິດເລເຊີມີຫາຍຊະນດິ ໄດແ້ ກູ່ ແກສປະສົມ
ຮລີ ຽມ-ນີອອນ (He-Ne), ແກສປະສົມຄາບອນໄດອອກໄຊ-ໄນໂຕເຈນ-ຮລີ ຽມ (Co2-N2-He), ແກສ
ປະສມົ ຮີລຽມ-ແຄສມຽມ (He-Cd), ແກສອາຣ໌ກອນ (Ar+) ເຊືິ່ງຈະໃຫ້ສີຕ່າງໆຕາມຊະນິດຂອງແກສ.
ເລເຊີຮີລຽມ-ນີອອນ ເປັນເລເຊີກໍາລັງແສງຕໍື່າ (110mW ), ເລເຊີຮີລຽມ-ແຄສມຽມ ແລະ ເລເຊີອາຮ໌
ກອນ ເປັນເລເຊີທີ່ືໃຫ້ກໍາລັງແສງປານກາງ (10 100mW ), ສ່ວນເລເຊີຄາບອນໄດອອກໄຊເປັນເລເຊີ
ທືີ່ໃຫ້ກໍາລັງແສງສູງ (1100W ) ຈື່ຶງມີການໃຊ້ງານທື່ີແຕກຕ່າງກັນໄປ ແຕູ່ເລເຊີທຸກຊະນິດມີອັນຕະລາຍ
ເພາະແສງເລເຊມີ ກີ າໍ ລງັ ພຽງ 1mW ຈະມີຄວາມເຂັືມ້ ສງູ ກວ່າແສງອາທດິ ເຮດັ ໃຫ້ຕາບອດໄດຫ້ າກເລເຊີພຸງ
ເຂົືາ້ ຫາໃນຕາໂດຍກົງ.

ຮບູ 4.14 ເລເຊີຮີລຽມ-ນອີ ອນ 113
ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ

ຮບູ 4.15 ເລເຊອີ າຣ໌ກອນ-ໄອອອນ

ຮບູ 4.16 ເລເຊຄີ າບອນໄດອອກໄຊດ໌
ຄ. ເລເຊທີ າດແຫວ

ເຮົາສາມາດໃຊ້ຕົວກາງເລເຊີທ່ືີເຮັດຈາກທາດແຫວໄດ້ ເຊືັ່ນ ໃຊ້ສຍີ ້ອມຜ້າ (Dye) ປະສົມນ້ືໍາ ຫ
ເຫືົ້າ ບນັ ຈຸໃນພາຊະນະໃສ, ການປືມັ້ ພະລັງງານແກູ່ທາດແຫວເຫົ່ືານີື້ໃຊ້ວິທີທາງແສງເຊືັ່ນດຽວກັບຕວົ ກາງ
ທ່ີືເປັນທາດແຂງ ເຊື່ັນ ຫອດຊີອອນ ຫ ເລເຊີໄນໂຕເຈນ. ເລເຊີຂອງທາດແຫວເຫືົ່ານ້ືີຈະມີຈຸດເດື່ັນທ່ືີສໍາ
ຄັນຄເປັນເລເຊີທືີ່ໃຫ້ສີທາຕາເບິື່ງເຫັນ. ຄ່າຄວາມຍາວຄື້ນຂອງແສງສາມາດປບັ ຄ່າໄດ້ (Tunable Laser)
ເພາະໂມເລກຸນຂອງສີຍ້ອມຜ້າມີຂະໜາດໃຫຍ່ ເນື່ອງຈາກທາດອິນຊີທາງເຄມີລະດັບພະລັງງານທ່ືີຊ້ອນ
ກັນຫາຍຊັ້ືນ ບໄືໍ່ ດ້ເປນັ ຊນັື້ ດ່ຽວໆ ຄກັບກໍລະນີຂອງແກສ ຫ ທາດແຂງ ຕົວຢູ່າງຂອງສີຍອ້ ມຜ້າທືີ່ນິຍມົ ໃຊ້
ໄດ້ແກູ່ ໂຣດາມີນ 6 ຈີ (Rhodamine 6G) ເຊ່ິືງໃຫ້ແສງເລເຊີຕັື້ງແຕູ່ແສງສີແດງຈົນເຖິງສີສ້ົືມ (570-
610 ນາໂນແມັດ), ໂຣດາມີນ ບີ (Rhodamine B) ໃຫ້ແສງເລເຊີໃນຊ່ວງສີແດງ (605-635ນາໂນ
ແມັດ) ແລະ ດີຄລອນໂຣຟລູອໍເຣສຊຽນ (Dichloro fluorescein) ໃຫ້ແສງເລເຊີສີຂຽວ (530-
560ນາໂນແມັດ).

ງ. ເລເຊໄີ ດໂອດ
ເປັນເລເຊີທີື່ຜະລິດຈາກທາດເຄິື່ງຊັກນໍາ ເຊືິ່ງຜະລິດຈາກທາດປະກອບ ເຊັື່ນ GaAs (ແກລລຽມ

ອາຣ໌ເຊໄນດ໌), GaAlAs (ແກລລຽມອາລູມີນຽມອາຣເ໌ ຊໄນດ)໌ , InGaAsP (ອິນດຽມແກລລຽມອາຣເ໌ ຊ
ໄນດ໌ຟອສຟາຍດ໌) ເຊິື່ງມີຄ່າແຖບພະລັງງານຕ່າງກັນ ຈ່ືຶງເປັນຕົວກໍານົດຄ່າຄວາມຍາວຄ້ືນຂອງແສງເລເຊີ
ເຊັນື່ :

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 114

- GaAs ໃຫແ້ ສງເລເຊທີ ືີ່ມຄີ ວາມຍາວຄ້ນື 0.8m (ອິນຟາເຣດ).
- GaAlAs ໃຫ້ແສງເລເຊທີ ່ມືີ ຄີ ວາມຍາວຄືນ້ 0.7m (ສີແດງ).
- InGaAsP ໃຫ້ແສງເລເຊີທ່ືີມຄີ ວາມຍາວຄື້ນ 1.3m ແລະ 1.55m (ອິນຟາເຣດ).
ເລເຊີໄດໂອດແຕູ່ລະຊະນດິ ຈະມກີ ານໃຊງ້ ານທືແ່ີ ຕກຕາ່ ງກັນໄປຕາມລັກສະນະ ແລະ ຄຸນສົມບັດ
ຂອງຄວາມຍາວຄື້ນເຫົື່ານັື້ນ ເຊືັ່ນ ເລເຊີໄດໂອດທ່ືີໃຫ້ແສງສີແດງຈະໃຊ້ໃນເຄື່ອງຄອມແພັກດີສກ໌, ສ່ວນ
ເລເຊີທີືໃ່ ຫ້ແສງອນິ ຟາເຣດທີື່ມີຄ່າຄວາມຍາວຄືນ້ 1.55m ຈະໃຊໃ້ ນລະບົບສ່ືສານຜ່ານສາຍໃຍນໍາແສງ
ເປນັ ຕນ້ືົ .

ຮບູ 4.17 ເລເຊີທາດເຄິ່ືງຊັກນາໍ
ເລເຊີໄດໂອດເປັນເລເຊີຂະໜາດນ້ອຍ ສາມາດຜະລິດໄດ້ຈໍານວນຫາຍໆດ້ວຍເທັກໂນໂລຢີທາງ

ທາດເຄື່ິງຊັກນໍາ, ເລເຊີໄດໂອດຖກໃຊ້ງານຢູ່າງກວ້າງຂວາງຕ້ືັງແຕູ່ການໃຊ້ເປັນຕົວຊີ້ືເລເຊີ ( laser
pointer), ໃຊ້ໃນການສ່ືສານຜ່ານສາຍໃຍນໍາແສງ (fiber optics), ໃຊ້ເປັນຫົວອ່ານຂອງເຄື່ອມຄອມ
ແພັກດີສກ໌ (CD), ເຄ່ືອງວິດີໂອເລເຊີດີສກ໌ (VCD-DVD) ແລະ ເຄື່ອງຖ່າຍເອກະສານ ແລະ
ເຄອື່ ງພມິ ເລເຊີ (Laser Printer).
3.7 ການປະຍກຸ ໃຊງ້ ານເລເຊີ

ເລເຊີເປັນແຫ່ືງກໍາເນີດແສງທ່ືີມີຄຸນລັກສະເດື່ັນ ຄເປັນຄ້ືນແສງທີື່ເປັນລະບຽບ, ມີລັກສະນະ
ເປນັ ລໍາແສງ, ຄວາມເຂ້ມັື ສງູ ຈງ່ືຶ ມສີ ັກກະຍະພາບໃນດາ້ ນການປະຍກຸ ຢາູ່ ງຫວງຫາຍ ໄດ້ແກ:ູ່

ກ. ການໃຊ້ເລເຊເີ ພອື່ ເຈາະ, ຕັດ ແລະ ເຊ່ືອມ
ເລເຊີເປັນແສງທ່ືີມີຄວາມເຂັ້ືມສູງ ແລະ ເປັນລໍາແສງ ເມ່ືອໂຟກັສໃຫ້ມີຂະໜາດລໍາແສງນ້ອຍຈະ

ສາມາດ ເຈາະ, ຕັດ ແລະ ເຊ່ືອມວັດສະດຸຕ່າງໆໄດ້. ຮູທີື່ເຈາະ, ຮອຍຕັດ ແລະ ຮອຍເຊື່ອມ ຈະມີຂະໜ
າດນ້ອຍ ແລະ ຊັດເຈນສູງຫາຍ ເຮັດໃຫ້ສາມາດໃຊ້ງານກັບວຽກທ່ີືມີຄວາມລະອຽດສູງໄດ້. ເລເຊີທ່ີືໃຊ້
ງານຕອ້ ງມກີ າໍ ລງັ ສູງ ເຊນ່ັື ເລເຊີຄາບອນໄດອອກໄຊດ໌ ແລະ ເລເຊີແຢັກ.

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 115

ຮບູ 4.18 ການໃຊເ້ ລເຊີໃນການຕດັ ແລະ ເຈາະ
ຂ. ການໃຊເ້ ລເຊດີ ້ານການແພດ

ນໍາມາໃຊ້ໃນກ ານຜ່າຕັດ ແລະ ຮັກ ສາດ້ານການແພດ ເຊືັ່ນ
ການຜ່າຕັດທີື່ມີຂະໜາດນ້ອຍ (Microsurgery), ການຜ່າຕັດຕື້ໍ ເປັນຕ້ໍື. ເລເຊີ
ທື່ີໃຊ້ຄາບອນໄດອອກໄຊດ໌ ແລະ ເລເຊີອາຣ໌ກອນ ເພາະເລເຊີຊະນິດນີ້ືໃຫ້
ຄວາມຮ້ອນ. ດ່ັືງນັ້ືນ, ຈື່ຶງໃຊ້ໃນການຜ່າຕັດເນ້ືອເຍ່ືອທຸກຊະນິດໂດຍການ
ເຮັດໃຫ້ເນອເຍື່ອເກີດການສະຫາຍລຸດໄປໂດຍອິດທິພົນຂອງຄວາມຮ້ອນ.
ນອກນື້ັນ ຍັງໃຊ້ໃນການຮັກສາໂລກມະເລັງ, ຜ່າຕັດເນອງອກ, ໄສຍະກໍາ
ຕົບແຕງູ່ ຕາ່ ງໆ ແລະ ອ່ນື ໆ.

ຮບູ 4.19 ໃຊ້ເລເຊີ
ຜ່າຕດັ ດວງຕາ
ຄ. ການໃຊ້ເລເຊດີ ້ານສື່ສານໂທລະຄົມມະນາຄມົ
ເລເຊີໄດໂອດຖກນໍາມາໃຊ້ເປັນຕົວສືົ່ງສັນຍານຜ່ານສາຍໃຍນໍາແສງ, ໃຊ້ຖ່າຍທອດສັນຍານ
ໂທລະດັດ, ໂທລະສັບ, ຂ້ໍືມູນຄອມພິວເຕີ ຢູ່າງກວ້າງຂວາງ. ການສ່ືສານດ້ານໂທລະຄົມມະນາຄົມດ້ວຍ
ແສງເລເຊີນີື້ມີຈຸດເດ່ັືນຄຈະບື່ໍມີສັນຍານອື່ນມາລົບກວນເພາະເປນັ ຄື້ນແສງ ມີຄວາມາດບນັ ຈຸຂື້ມໍ ູນໄດຫ້ າຍ
ເພາະມຄີ ວາມຖືສີ່ ງູ ກວາ່ ຄືນ້ ວິທະຍຸ ເຮັດໃຫ້ລະບບົ ເສັນໃຍນໍາແສງເສ້ືັນໜ່ືງຶ ສາມາດບນັ ຈຸສາຍໂທລະສັບໄດ
ເປັນພນັ ໆຄູ່ສາຍ.
ງ. ການໃຊເ້ ລເຊທີ າງດາ້ ນການສ້າງພາບສາມມິຕິ

ຮູບ 4.20 ການໃຊ້ເລເຊສີ ້າງພາບສາມມຕິ ິ 116
ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ

ເລເຊີເປັນແສງທື່ີມີຄວາມເປັນລະບຽບສູງຫາຍ ເຮັດໃຫ້ສາມາດບັນຂືໍ້ມູນຂອງພາບສາມມິຕິໄດ້
ເພາະບນັ ທຶກທງັ ຄວາມເຂ້ມືັ ແສງ ແລະ ເຟສຂອງແສງດວ້ ຍ. ພາບທີື່ບນັ ທຶກຈງຶ່ື ມີຂ້ມືໍ ູນກ່ຽວກັບຄວາມເລິກ
ຂອງພາບ ເຮດັ ໃຫໄ້ ດພ້ າບສາມມຕິ ິ ເອີ້ືນວາ່ Horogram.

ຈ. ການໃຊ້ເລເຊີໃນການວັດ
ເລເຊີມີຄ່າຄວາມຍາວຄ້ືນຄົງທ່ືີ ແລະ ເປັນລໍາແສງຂະໜານ ຈືຶ່ງຖກນໍາມາໃຊ້ເປັນມາດຖານການ

ວັດທີື່ລະອຽດແມູ່ນຢໍາ ເຊ່ັືນ ການວັດຂະໜາດເຄື່ອງຂອງ, ການວັດໄລຍະທາງໃກ້ ແລະ ໄກ ໂດຍອາໄສ
ຫັກການຂອງການສອດສະຫັບ ເຊ່ືັນ ອິນເທີເຟໂຣເມຕຣີ (Interrerometry), ລັກການສະທ້ອນແສງ
ແລະ ຫັກການເກດີ ຄນື້ ຂອງເຟສ (Phase Shift) ຂອງແສງທຖ່ີື ກໂມດູເລດແລວ້ .

ສ. ການໃຊ້ເລເຊີໃນອປຸ ະກອນສໍານັກງານ ແລະ ໃຊ້ໃນບ້ານ
ເລເຊີໄດໂອດເປັນເລເຊີທືີ່ມີຂະໜາດນ້ອຍຫາຍ ແລະ ບໍື່ກິນໄຟ ຈ່ືຶງເໝາະແກູ່ການນໍາມາປະຍຸກ

ໃຊ້ກັບອຸປະກອນສໍານັກງານ ແລະ ໃຊ້ໃນບ້ານໄດ້ແກູ່ ເລເຊີພອຍເຕີ, ເຄ່ືອງຖ່າຍເອກະສານ ແລະ
ເຄ່ອື ງພມິ ເອກະສານແບບເລເຊີພລນິ ເຕີ, ໃຊ້ໃນເຄອື່ ງຊດີ ີ-ດີວດີ ີ ແລະ ອນື່ ໆ.

ຮບູ 4.21 ເຄື່ອງພມິ ເລເຊີ

ຊ. ການໃຊເ້ ລເຊໃີ ນງານດາ້ ນນິລະເທດສະການ

ແສງເລີເຊີມີລັກສະນະເດ່ືັນ ຄ ເປັນລໍາແສງທ່ືີລະຍິບລະຍັບ ເນື່ອງຈາກການສອດສະຫັບຂອງ

ແສງເລເຊີ ເມື່ອສາຍກະທົບກບັຝູຸ່ນລະອອງໃນອາກາດທືີ່ແຂນລອຍ ເຮັດໃຫ້ການສະແດງໃນເວທີຕາ່ ງໆມີ

ຊີວິດຊີວາ ເຮົາຈຶື່ງມັກນໍາເລເຊີໄປໃຊ້ໃນງານໂຄສະນາ, ງານສະແດງລະຄອນ, ງານເທິງເວທີ, ງານ

ຄອນເສີດ ແລະ ອື່ນໆ.

ຍ. ການໃຊເ້ ລເຊີໃນດ້ານເລເຊີຟິວຊັນ (Laser Fusion)

ຟິ ວ ຊັ ນ ເປັ ນ ປ ະ ຕິ ກິ ລິ ຍ ານິ ວ ເຄ ຍ ທື່ີ ເກີ ດ ຈ າກ ກ າ ນ

ຫອມໄອໂຊໂທບຂອງໄຮໂດຮເຈນ ໃຫ້ກາຍຮີລຽມ ແລະ ໄດ້

ພະລັງງານ ອອກ ມ າຈໍານ ວນຫ າຍ . ມີ ງານ ວິໄຈທີື່ ຈະນໍ າ

ພະລງັ ງານດັ່ືງກາ່ ວໄປຜະລິດກະແສໄຟຟ້າ. ປະຕິກິລຍິ າຟວິ ຊັນ

ນືຊ້ີ ັກນໍາໃຫ້ເກີດ ແລະ ຄວບຄຸມດ້ວຍເລເຊີທີື່ມີກໍາລັງສູງຫາຍ ຮູບ 4.22 ເລເຊຟີ ວິ ຊນັ
ຂະໜາດເທຣະວັດ (TW ຫ 1012W). ການປະຍຸກເລເຊີທ່ືີ

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 117

ກໍາລັງວິໄຈພັດທະນາຫາກໄດ້ຜົນສໍາເລັດຈະເຮັດໃຫ້ສັງຄົມ
ໂລກເຮົາມີພະລັງງານທື່ີສະອາດ ແລະ ມີພະລັງງານສໍາຮອງໃຊ້
ໄປອີກຫາຍຮ້ອຍປີ.

4. ທິດສະດແີ ຖບພະລງັ ງານ (Band Theory)

ຫັງຈາກການຄົື້ນພບົ ວ່າ ອະຕອມດ່ຽວມລີ ະດບັ ພະລັງງານເປນັ ຊນັ້ື ໆ ເມ່ືອອະຕອມມາຢູ່ລວມກັນ
ຫາຍໆອະຕອມຈົນກາຍເປັນທາດແຂງ, ລະດັບພະລັງງານທື່ີເຄີຍເປັນຊືັ້ນທ່ີືລະດັບດຽວກັນນືັ້ນບ່ືໍສາມາດ
ມຄີ ່າເທ່ືາົ ກນັ ໄດ້ ເຮດັ ໃຫລ້ ະດບັ ພະລັງງານໄດ້ກະຈາຍຈາກຊັ້ນື ອອກເປັນຊວ່ ງຂອງພະລັງງານຕໍເນ່ອື ງ ແທນ
ທື່ີຈະເປັນລະດັບດຽວກັນ ແລະ ເອ້ືີນຊ່ວງພະລັງງານທື່ີສາມາດມີອິເລັກຕູອນຢູ່ໄດ້ວ່າແຖບພະລັງງານ ຫ
Energy gap ຫ ແຖບພະລັງງານຕ້ອງຫ້າມ (Forbidden band) ເຊືິ່ງປະໂຫຍດຂອງການສຶກສາແຖບ
ພະລງັ ງານນີສ້ື າມາດນໍາມາໃຊະອະທິບາຍການຊັກນໍາໄຟຟ້າ ຫ ການເປັນທາດກນັ ໄຟຟ້າໄດ້ເປັນຢ່າູ ງດ.ີ

ແຖບພະລັງງານທ່ືີອິເລັກຕອນເກີດປະຕິກິລິຍາສ້າງພັນທະຢູ່ດ້ວຍກັນ ແລະ ມີອິເລັກຕອນກັນ
ຢູ່າງໜາແໜ້ນ ແລະ ບໍ່ືສາມາດເຄື່ອນທ່ືີໄດ້ເອີ້ືນວ່າ ແຖບວາເລນ (Valence band) ແລະ ລະດັບ
ພະລັງງານທ່ີືສງູ ຂື້ຶນໄປລວມກັນເປນັ ແຖບພະລັງງານທືຕ່ີ າມປົກກະຕິນື້ັນວ່າງເປ່ືົາ. ແຕູ່ເມື່ອອິເລກັ ຕອນຂ້ຶືນ
ໄປຢູ່ກໍຈະມບີ ່ອນວາ່ ງຫາຍເຮັດໃຫ້ອິເລກັ ຕອນສາມາດເຄອ່ື ນທໄີ່ື ດ້ສະດວກ ຈື່ງຶ ເອື້ນີ ວ່າ ແຖບຊັກນໍາໄຟຟ້າ
(Conduction band).

ຮບູ 4.23 ປຽບທຽບລະດບັ ພະລງັ ງານໃນອະຕອມດຽ່ ວກບັ ແຖບພະລັງງານຂອງທາດແຂງ

5. ທາດຊັກນໍາ, ທາດບ່ໍືຊັກນໍາ ແລະ ທາດເຄິື່ງຊັກນໍາ (Conductor, Insulator and
Semiconductor)

ຕາມປົກກະຕິແລວ້ ອິເລັກຕອນກບັ ນວິ ເຄຍຂອງອະຕອມຈະມີແຮງທາງໄຟຟາ້ ເຮັດໜ້າທ່ືເີ ປັນແຮງ
ຍຶດໜ່ຽວໃຫ້ອະຕອມຄົງຕົວຢູ່ໄດ້. ໂດຍອິເລັກຕອນໃນວົງໂຄຈອນແຕູ່ລະວົງຈະມີແຖບພະລັງງານ
(Energy band) ຕາ່ ງກັນ. ອິເລກັ ຕູອນໃນວົງນອກສຸດມີໂອກາດທືຈີ່ ະຖກຍູ້ໃຫ້ພນ້ົື ອອກຈາກນິວເຄຍໄດ້
ຫາຍທີສ່ື ຸດ ເນື່ອງຈາກຢູຫ່ ່າງຈາກນິວເຄຍຫາຍທ່ີືສຸດ ເຮັດໃຫ້ຄວາມແຮງຍຶດໜ່ຽວລະຫວ່າງນິວເຄຍ ແລະ
ອິເລກັ ຕອນມລີ ະດັບຕໍ່ືາ.

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 118

ຮູບ 4.24 ແຖບພະລງັ ງານຂອງອິເລກັ ຕອນໃນອະຕອມຂອງທາດແຂງ
ແຖບພະລັງງານຈະຖກຄອບຄອງດ້ວຍອິເລັກຕູອນທື່ີລວມກັນຢູ່ ນັກວິທະຍາສາດແບູ່ງແຖບ
ພະລັງງານອອກເປັນສອງແຖບຄ ແຖບວາເລນ (Valence Band) ແລະ ແຖບຊັກນໍາ (Conduction
Band) ໂດຍແຖບພະລງັ ານທັງສອງຈະຖກແຍກອອກຈາກກັນດ້ວຍພະລັງງານທບີື່ ່ືມໍ ີອິເລກັ ຕອນຢູເ່ ອີ້ນື ວ່າ
ແຖບຕ້ອງຫາ້ ມ (Forbidden band) ດືັ່ງຮູບລມຸູ່ ນ:ື້ີ
ອິເລັກຕອນທື່ີຢູ່ໃນແຖບການຊັກນໍາຈະສາມາດເຄ່ືອນທີື່ໄປມາໄດ້ຢູ່າງງ່າຍເມ່ືອໄດ້ຮັບພະລັງງານ
ຈາກພາຍນອກເຊນືັ່ ພະລງັ ງານໄຟຟາ້ , ພະລງັ ງານຄວາມຮ້ອນ ຫ ພະລັງງານແສງຕາ ພຽງເລັກນ້ອຍ.
ສວ່ ນອິເລັກຕອນທ່ືີຢູ່ໃນແຖບວາເລນຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບພະລັງງານຈາກພາຍນອກເປັນຈໍານວນຫາຍ
ຈືຶງ່ ຈະເຮັດໃຫ້ອິເລັກຕອນເຄອ່ື ນທື່ີໃນແຖບວາເລນໄດ.້

ຮບູ 4.25 ແຖບພະລງັ ງານຂອງວດັ ຖຸຊັກນາໍ , ບືໍ່ຊັກນໍາ ແລະ ທາດເຄງິ່ື ຊກັ ນໍາ
ສໍາລັບພ້ືໜທີື່ຂອງແຖບຕ້ອງຫ້າມຈະມີຂະໜາດໃຫຍ່ ຫ ນ້ອຍຂືຶ້ນກັບຄຸນລັກສະນະຂອງການ
ເປນັ ຕວົ ຊກັ ນາໍ , ບຊໍ່ື ັກນາໍ ຫ ທາດເຄິ່ືງຊກັ ນໍາ. ໃນທາງໄຟຟ້າຈະແບ່ງູ ອະຕອມຂອງທາດທມີ່ື ີລກັ ສະນະເປັນ
ທາດແຂງອອກເປນັ ສາມປະເພດຕາມໄລຍະຫາ່ ງລະຫວ່າງແຖບການຊກັ ນາໍ ແລະ ແຖບວາເລນຄ:
5.1 ວດັ ຖຊຸ ກັ ນາໍ (Conductor)
ເປັນທາດປະກອບ ຫ ທາດປະສົມທ່ືີມີແຖບການຊັກນໍາ ແລະ ແຖບວາເລນເຫ່ືອມຊ້ອນກັນຢູ່
ໂດຍບື່ໍມີແຖບຕ້ອງຫ້າມ. ເຊ່ືິງໝາຍຄວາມວ່າ ມີອິເລັກຕອນເສລີມີຢູ່ແຖບຊັກນໍາຢູ່ແລ້ວ ເຊື່ິງຈະ
ສາມາດນໍາອິເລກັ ຕອນເຄືອ່ ນທໄືີ່ ດ້ເລຍີ ເມອື່ ມພີ ະລງັ ງານຈາກພາຍນອກພຽງເລກັ ນ້ອຍກະທົບໃສ.ູ່ ຄວາມ
ຮ້ອນກັບເຮັດໃຫ້ມີອິເລັກຕອນໃນແຖບຊັກນໍາໄຟຟ້າຫາຍເກີນໄປ ສືົ່ງຜົນໃຫ້ເມ່ືອອຸນຫະພູມເພີ່ືມຂືຶ້ນ
ວດັ ຖຸຈະນາໍ ໄຟຟ້າໄດນ້ ອ້ ຍລງົ .

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 119

5.2 ວດັ ຖບຸ ຊໍື່ ັກນາໍ (Insulator)
ເປັນທາດປະກອບ ຫ ທາດປະສົມທືີ່ຍອມໃຫ້ອິເລັກຕອນລຸດອອກຈາກວົງໂຄຈອນຂອງແຕູ່ລະ

ອະຕອມໄດ້ຍາກຫາຍ. ແຖບວາເລນຈະມລີ ະດັບພະລງັ ງານອເິ ລກັ ຕູອນບນັ ຈຢຸ ເູ່ ຕັມ ແລະ ແຖບຕອ້ ງຫ້າມ
ມີພ້ືນທ່ືີກວ້າງຫາຍ. ຈຶື່ງຕ້ອງການພະລັງງານຈາກພາຍນອກໃນປະລິມານສູງໃນການທືີ່ຈະເຮັດໃຫ້ອິ
ເລັກຕອນເຄ່ືອນທີ່ືຈາກແຖບວາເລນໄປຍັງແຖບການຊັກນໍາໄດ້. ວັດຖຸບືໍ່ຊັກນໍາຈ່ຶືງມີຄວາມຕ້ານໄຟຟ້າສູງ
ເຊ່ືິງເອ້ີືນວ່າ Dielectric ຖ້າວັດຖຸບໍື່ຊັກນໍາສູນເສຍສະພາບຄວາມບ່ໍືຊັກນໍາກໍຄ ການທ່ືີພາຍໃນເນື້ອທີື່ກັນ
ໄຟຟ້າເກີດຂະບວນການຊັກນໍາໄຟຟ້າຂ້ືຶນ (Conduction processes) ແລະ ເມ່ືອວັດຖຸບື່ໍຊັກນໍາປູ່ຽນ
ສະພາບເປັນວັດຖຸຊັກນໍາໄຟຟ້າໂດຍທັນທີ ກໍຄເກີດການເສຍສະພາບ (breakdown) ແບບກະທັນຫັນ
ນນັື້ ເອງ.
5.3 ທາດເຄງື່ິ ຊັກນໍາ (semiconductor)

ເປັນທາດທື່ີມີຄວາມຕ້ານຢູ່ລະຫວ່າງຄວາມຕ້ອນຂອງວັດຖຸຊັກນໍາ ແລະ ບ່ືໍຊັກນໍາ. ປົກກະຕິຈະ
ມີຄວາມຕ້ານຂ້ອນຂ້າງສູງ ແຕູ່ເມ່ືອມີພະລັງງານຈາກພາຍນອກມາກະທົບໃສູ່ ຈະເຮັດໃຫ້ຄວາມຕ້ານລຸດ
ລົງຈົນກະແສໄຟຟ້າໄຫຜ່ານໄດ້ນັ້ືນຄ ໃນແຖບການຊັກນໍາຈະບ່ືໍມີອິເລັກຕອນ ແລະ ແຖບຕ້ອງຫ້າມຈະມີ
ພ້ືນທີ່ືແຄບລົງ. ດ່ືັງນັື້ນ, ເມ່ືອໄດ້ຮັບພະລັງງານຈາກພາຍນອກຈໍານວນໜ່ືຶງກໍຈະສາມາດເຮັດໃຫ້ອິ
ເລກັ ຕອນຈາກແຖບວາເລນຂ້າມໄປຍັງແຖບຊັກນໍາໄດ້ ຈ່ຶືງເຮັດໃຫ້ເກີດໄຟຟ້າບັນຈຸ ຫ ຊັກນາໍ ໄຟຟ້າໄດນ້ ັ້ືນ
ເອງ.

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 120

ບດົ ເຝກິ ຫດັ 4

1. ຫັກຄວາມບືໍແ່ ນນູ່ ອນຂອງໄຮເຊນັ ເບີກ ເວື້ົາວ່າ ຜນົ ຄູລະຫວ່າງຄວາມບ່ໍືແນນູ່ ອນທາງຕາໍ ແໜ່ງູ ກບັ ຄວາມ

ບjໍ ແນູ່ ນອນທາງໂມເມນຕໍາ ຈະມຄີ ່າແນວໃດ?

ກ. ນອ້ ຍກວ່າຕວົ ຄງົ ຄາ່ ແພລງຄ໌ຫານດວ້ ຍ 2

ຂ. ເທ່ົາື ກັບຕວົ ຄົງຄ່າແພລງຄ໌ຫານດ້ວຍ 2

ຄ. ຫາຍກວາ່ ຕວົ ຄົງຄາ່ ແພລງຄ໌ຫານດ້ວຍ 2

ງ. ຫາຍກວາ່ ຫ ເທືົາ່ ກັບຕົວຄົງຄ່າແພລງຄ໌ຫານດ້ວຍ 2

2. ນິວເຄຍຂອງອະຕອມມລີ ັດສະໝີປະມານ 1014 m ຖ້າອິເລັກຕອນຢູ່ໃນນິວເຄຍໄດ້ຄວາມບໍແ່ື ນ່ນູ ອນ

ໃນການວັດຕໍາແໜູ່ງຂອງອິເລັກຕອນບື່ໍຄວນມີຄ່າເກີນ 1014 m . ຈາກຫັກຄວາມບ່ືໍແນູ່ນອນຂອງໄຮເຊັນ

ເບີກ ໂມເມນຕໍາຂອງອິເລກັ ຕອນຢາູ່ ງນ້ອຍສດຸ ມີຄາ່ ເທື່ົາໃດ?

ກ. 1.051014 kg.m / s ຂ. 1.051016 kg.m / s

ຄ. 1.051017 kg.m / s ຄ. 1.051020 kg.m / s

3. ຖ້າມວນສານ 0.001 ກາມ ຢູ່ໃນເຂດ 0.01 ມິລລີແມັດ. ຈົງ່ື ຊອກຫາຄວາມບືໍ່ແນູ່ນອນຂອງຄວາມໄວ

ຂອງວດັ ຖຸນ້ີື?

ກ. 1.051018 m / s ຂ. 1.051020 m / s

ຄ. 1.051023 m / s ງ. 1.051025 m / s

4. ຂ້ືໃໍ ດບເືໍ່ ປນັ ໄປຕາມຫັກຄວາມບແື່ໍ ນນູ່ ອນ ແລະ ໂອກາດທ່ືີຈະເປນັ ໄປໄດຂ້ ອງໄຮເຊນເບີກ

ກ. ກູຸມ່ ຄນື້ ກວ້າງ ບອກຕາໍ ແໜ່ງູ ຂອງອະນພຸ າກໄດຍ້ າກ ແຕບູ່ ອກຄວາມຍາວຄນ້ື ໄດງ້ ່າຍ

ຂ. x  P

ຄ. ຄວາມບື່ໍແນນູ່ ອນທາງຕາໍ ແໜູງ່ ຂອງອີເລັກຕອນໃນອາຕອມປະມານ 1011 m

ງ. ອີເລກັ ຕອນບື່ມໍ ໂີ ອກາດຢ່ໃູ ນນວິ ເຄຍ

5. ອີເລັກຕອນອະນຸພາກໜືຶ່ ງ ເຄ່ືອນທືີ່ຕາມທິດທາງ  Z ມີຄວາມບ່ືໍແນູ່ນອນທາງໂມເມນຕໍາ

1027 kg.m / s ຈະມຄີ ວາມບ່ແໍື ນູ່ນອນທາງແກນ Z ໂດຍປະມານ

ກ. 1.051061 m ຂ. 1.051034 m

ຄ. 1.05107 m ງ. 1.05107 m

6. ພາບອາຕອມຈາກກົນລະສາດຄວນັ ຕມັ ສໍາອາຕອມໄຮໂດເຈນໃນລະດັບພະລງັ ງານຕາໍື່ ສຸດຈະເປນັ ຮບູ ໜ່

ວຍກົມໝາຍຄວາມວາ່ ແນວໃດ?

ກ. ອາຕອມມລີ ກັ ສະນະເປນັ ໜວ່ ຍກົມ

ຂ. ນິວເຄຍມລີ ັກສະນະເປນັ ໜວ່ ຍກົມ

ຄ. ອາຕອມເຄ່ອື ນທ່ືເີ ປັນວົງກົມອອ້ ມນິວເຄຍ

ງ. ມໂີ ອກາດທຈືີ່ ະພົບອເີ ລກັ ຕອນໃນທດິ ທາງຕາ່ ງໆຈາກນິວເຄຍຄກນັ ໝົດ

7. ໃນການຄືົ້ນຄິດກນົ ລະສາດຄວັນຕັມ ຊະເຣດິ ງິ ເຈີວເິ ຄາະວ່າ

ກ. ອເີ ລັກຕອນສາມາດປະພຶດຕົວເປັນຄນ້ື

ຂ. ເຮາົ ບ່ໍືສາມາດຮ້ໄູ ດ້ແນູນ່ ອນເຖງິ ຕາໍ ແໜູ່ງ ແລະ ຄວາມໄວຂອງອີເລັກຕອນ

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 121

ຄ. ພາບອເີ ລັກຕອນອອ້ ມນວິ ເຄຍຄາ້ ຍຄກມູຸ່ ໝອກຫມຸ້ ຮ່ໍືນວິ ເຄຍ

ງ. ສົມຜົນການເຄ່ອື ນທ່ີືຂອງອີເລກັ ຕອນຄວນຈະຄ້າຍຄກບັ ສົມຜນົ ຂອງຄ້ນື

8. ຄໍາວ່າ “ເລເຊີ (Laser)” ໝາຍເຖງິ

ກ. ອຸປະກອນທໃ່ືີ ຫ້ແສງອອກມາເປນັ ເລົາແສງຂະໜານນ້ອຍໆ.

ຂ. ການຄວບຄມຸ ແສງດວ້ ຍບໄືໍ່ ຟຟ້າແຮງສງູ ເພ່ອື ໃຫ້ໄດ້ແສງທມ່ືີ ີຄວາມສາມາດທະລຸຜາ່ ນສງູ .

ຄ. ການຂະຫຍາຍສນັ ຍານແສງດວ້ ຍການກະຕຸ້ນໃຫ້ເກດີ ການແຜູ່ລັງສ.ີ

ງ. ອຸປະກອນທືເ່ີ ປ່ືັງແສງທີື່ມຄີ ນ້ື ເປັນລະບຽບ ບື່ໍກະຈາຍ ແລະ ໃຫຄ້ ວາມເຂືັມ້ ແສງສູງ.

9. ຂໍື້ໃດຕໍໄປນເີື້ ປັນໄປຕາມຫກັ ການຄວາມບແ່ໍື ນນູ່ ອນຂອງໄຮເຊນເບກີ

a. ເຮາົ ບື່ໍສາມາດຮ້ໄູ ດ້ຢູ່າງແນູນ່ ອນເຖິງຕໍາແໜງູ່ ແລະ ຄວາມໄວຂອງອະນພຸ າກ

b. ຄວາມບ່ແືໍ ນູນ່ ອນໃນການວດັ ແທກຈະມຢີ ູ່ສະເໝີ

c. ອະນພຸ າກອາດຈະສະແດງຄຸນລກັ ສະນະຄກັບຄນື້

ຄາໍ ຕອບຄ

ກ. ຂ້ືໍ a ແລະ b ຂ. ຂ້ໍື b ແລະ c ຄ. ຂໍື້ a ແລະ c ງ. ຖກທຸກຂ້ືໍ

10. ເຫດໃດການສະແດງຕົວເປນັ ຄນື້ ຂອງອະນຸພາກທກີ່ື ໍາລງັ ເຄ່ືອນທ່ືີຈຶ່ງື ບ່ືໍປາກົດໃຫ້ເຫັນຊັດເຈນໃນຊວີ ິດ

ປະຈໍາວນັ ຂອງເຮາົ

a. ອະນພຸ າກມຄີ ວາມໄວຕ່ືໍາກວ່າຄວາມໄວຂອງແສງ

b. ອະນພຸ າກມມີ ວນສານຫາຍຈືງ່ຶ ເຄອ່ື ນທີໄື່ ດຊ້ າ້

c. ອະນຸພາກມີມວນສານຫາຍຈືຶ່ງມີຄວາມຍາວຄ້ືນຂອງເດີໂບລກລີສືັ້ນຈົນບືໍ່ສາມາດກວດສອບ

ໄດ້

ຄາໍ ຕອບຄ

ກ. ຂື້ໍ a ຂ. ຂ້ືໍ c ຄ. ຂໍ້ື a ແລະ b ງ. ຂໍື້ a ແລະ b

11. ໃນການຄືນົ້ ຄິດກນົ ລະສາດຄວນັ ຕັມ ຊະເຣດິ ງິ ເຈວີ ເິ ຄາະວາ່

ກ. ອເີ ລກັ ຕອນສາມາດປະພດຶ ຕວົ ເປັນຄ້ືນ

ຂ. ເຮົາບ່ສືໍ າມາດຮໄູ້ ດແ້ ນນູ່ ອນເຖິງຕໍາແໜູງ່ ແລະ ຄວາມໄວຂອງອີເລັກຕອນ

ຄ. ພາບອີເລັກຕອນອ້ອມນິວເຄຍຄ້າຍຄກມຸູ່ ໝອກຫ້ມຸ ຮ່ໍືນິວເຄຍ

ງ. ສມົ ຜົນການເຄອື່ ນທຂີ່ື ອງອີເລັກຕອນຄວນຈະຄ້າຍຄກັບສົມຜົນຂອງຄນ້ື

12. ເພິື່ນນໍາໃຊ້ເລເຊໃີ ນການຜາ່ ຕດັ ແທນຄົມມດີ ມັນໄດ້ດກີ ວ່າຍ້ອນວາ່

a. ແສງເລເຊີມີຈຸດສຸມນ້ອຍກວ່າຄົມມີດຫາຍ ຈຶື່ງເຮັດໃຫ້ເກີດບາດແຜນ້ອຍ, ເລອດກ້າມໄວ

ແລະ ເມດັ ເລອດປິດຕວົ ໄວ ເຮັດໃຫບ້ ຕໍ່ື ້ອງເສຍເລອດຫາຍ.

b. ການຜ່າຕັດສະອາດ ແລະ ລດຸ ຜອ່ ນການຕິດເຊືອ້ .

c. ປະຢດັ ຄ່າໃຊ້ຈາ່ ຍ ແລະ ເວລາໃນການຟ້ນື ຟູຮາ່ ງກາຍ.

ຄຕໍ ອບທີ່ືຖກຕອ້ ງຄ

ກ. b ແລະ c ຂ. ຂ້ໍື a ແລະ b ຄ. a ແລະ c ງ. a, b ແລະ c

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 122

13. ຈືົ່ງຊອກຫາຄວາມຍາວຄື້ນຂອງອະນຸພາກອີເລັກຕອນທີື່ຖກເລື່ັງດ້ວຍຜົນລົບລະດັບໄຟຟ້າ 20 ໂວລ

(ໃຫ້ຕອບໃນຫວົ ໜວ່ ຍນາໂນແມດັ ) ?

ກ. 0.273 ຂ. 2.73 ຄ. 27.3 ງ. 273

14. ອະຕອມໄຮໂດເຈນປູ່ຽນລະດັບພະລັງງານຈາກຊືັ້ນ 4 ມາຊ້ືັນ 2 ຈະຄາຍພະລັງງານອອກມາໃນຮູບ

ຂອງໂຟຕອນ

ຈກັ ອເິ ລັກໂຕໂວລ? ຮວູ້ ່າລະດັບພະລັງງານພນ້ື ຖານໃນຊັນ້ື 1 ຄ 13.6 ອເິ ລກັ ໂຕໂວລ.

ກ. 6.8 ຂ. 3.4 ຄ. 2.55 ງ. 1.7

15. ທາດໂຄບອນມີເລກອະຕອມ 27 ແລະ ເລກມວນສານ 60 ຈະມອີ ີເລກັ ຕອນໃນຊືັນ້ 3d ຈັກຕວົ ?

ກ. 7 ຂ. 8 ຄ. 9 ງ. 10

16. ທາດໃດຕໄໍື່ ປນມີື້ ກີ ານຈດັ ລຽງອເິ ລກັ ຕອນຕວົ ແບບນື້ີ 1s2 ,2s2 ,2 p6 ,3s1

ກ. 7 Li ຂ. 186O ຄ. 23 Na
3 11

ງ. 1377Cl

17. ອະນຸພາກນ້ອຍໆຢູ່ໃນຂອບເຂດ 2m ຄວາມບໍ່ືແນູ່ນອນທາງຄວາມໄວ 8.81024 m / s ມີມວນ

ສານຢູ່າງນອ້ ຍສດຸ ເທົືາ່ ໃດ?

ກ.  6.3106 g ຂ.  6.3106 kg

ຄ.  6.3106 g ງ.  6.3106 kg

18. ຜູ້ທີ່ືຄິດຄືົ້ນເລເຊີເປັນຄົນທໍາອິດໃນປີ ຄ.ສ 1954 ໂດຍຜະລິດເມເຊີຂືຶ້ນມາກ່ອນ ຈົນໄດ້ຮັບລາງວັນ

ໂນເບລສາຂາຟຊີ ກິ ສາດໃນປີ ຄ.ສ 1964 ຄທາ່ ນ

ກ. ຊີ ເອສ ທ່າວນ໌ (C.H Townes) ຂ. ໄມແມນ (Maiman)

ຄ. ຈາແວນ (javan) ງ. ເຣິນເກນັ (Rontgen)

19. ຄຸນລັກສະນະເດັື່ນຫກັ 4 ຢູ່າງຂອງເລເຊຄີ

ກ. ເປນັ ແສງສດີ ຽວ, ມີເຟສດຽວກັນ, ມີທດິ ທາງແນ່ນູ ອນ ແລະ ມຄີ ວາມເຂັືມ້ ສູງ.

ຂ. ເປນັ ແສງສດີ ຽວ, ເປນັ ເລາົ ແສງຂະໜານ, ມີທິດທາງແນ່ນູ ອນ ແລະ ມີຄວາມເຂ້ັມື ສູງ.

ຄ. ເປັນແສງສດີ ຽວ, ມີເຟສດຽວກັນ, ຄືນ້ ແສງເປັນລະບຽບ ແລະ ມຄີ ວາມເຂມ້ັື ສູງ.

ງ. ເປັນແສງຄວາມແຮງສງູ , ມີເຟສດຽວກນັ , ມທີ ດິ ທາງແນນູ່ ອນ ແລະ ມີຄວາມເຂື້ັມສູງ.

20. ເລເຊີທ່ີືໃຊ້ງານໃນເຄອື່ ງອເິ ລັກໂທນກິ ເຊ່ນັື ໃຊ້ເປັນຕົວຊື້ີເລເຊີ, ໃຊໃ້ ນການສສ່ື ານຜ່ານສາຍໃຍນໍາແສງ

, ໃຊ້ເປນັ ຫົວອາ່ ນຂອງເຄ່ອື ງຊດີ ີ-ດວີ ດີ ີ…ທາດທ່ີືໃຊ້ເປນັ ຕົວກາງຂອງເລເຊີຊະນິດນື້ີຄ

ກ. ເລເຊີໄດອດົ ຂ. ເລເຊແີ ກສ

ຄ. ເລເຊີທາດແຫວ ງ. ເລເຊທີ າດແຂງ

21. ໂດຍປົກກະຕິອິເລັກຕອນຢູ່ໃນພາວະພ້ືນຖານທ່ືີມີລະດັບພະລັງງານຕໍ່ືາສຸດ ຖ້າກະຕຸ້ນອະຕອມໂດຍ
ໃຊ້ພະລັງງານພາຍນອກ ເຮັດໃຫ້ອະຕອມໄປຢູ່ທ່ືີພາວະການກະຕຸ້ນປະມານ 10-8 ວິນາທີ ຈະກັບໄປສູ່
ສະຖານະພນ້ື ຖານທນັ ທີ ບາງຄັ້ງື ອະຕອມຈະຢໃູ່ ນພາວະກະຕຸ້ນຕາໍື່ ກວ່າປະມານ 10-3 ວິນາທີ ເອ້ືີນວາ່

ກ. ພາວະໝນັື້ ຄງົ ຊົວື່ ຄາວ ຂ. ພາວະພື້ນຖານສາໍ ຮອງ

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 123

ຄ. ພາວະກະຕຸ້ນສາໍ ຮອງ ງ. ອາດຈະເປັນພາວະກະຕຸ້ນ ຫ ພາວະພື້ນຖານ ແລ້ວແຕູ່

ກໍລະນີ

22. ການໃຊ້ເລເຊີໃນງານໂຄສະນາ, ງານຄອນເສີດ, ງານເວທີຕ່າງໆ…ເພ່ືອເກີດຄວາມມີຊີວິດຊີວາຂອງ

ງານ. ເຫດຜົນທີື່ນໍາໃຊເ້ ລເຊໃີ ນງານປະເພດນເ້ືີ ພາະວ່າ

ກ. ມີລາໍ ແສງລະຍິບລະຍັບ ເນື່ອງຈາກເກີດການສອດສະຫັບຂອງແສງເຊີເມ່ືອຕົກກະທົບກັບຝູຸ່ນ

ລະອອງໃນອາກາດ.

ຂ. ມີລໍາແສງທເີ່ື ປນັ ລະບຽບ ເຮດັ ໃຫຄ້ ວບຄຸມຕາໍ ແໜງູ່ ການສາຍໄດ້ຢາູ່ ງມປີ ະສິດທພິ າບ.

ຄ. ແສງເລເຊມີ ຫີ າຍສີສັນ ເຮັດໃຫສ້ າມາດປັບແຕູງ່ ສີສນັ ເວທ່ໄືີ ດ້ງ່າຍ ແລະ ສະດວກ.

ງ. ເລເຊີໃຊ້ພະລັງງານນ້ອຍ ແລະ ມີຂະໜາດເບົາ ເຮັດໃຫ້ປະຢັດຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ສະດວກໃນ

ການຂນົ ຍ້າຍ.

23. ການໃຊ້ເລເຊີໃນອຸປະກອນສໍານັກງານ ແລະ ໃຊ້ໃນບ້ານເຮອນ ສ່ວນຫາຍມີຂະໜາດນ້ອຍໆ ຂໍ້ືໃດຕໍື່

ໄປນຄີ້ື ອຸປະກອນທືີ່ນາໍ ໃຊ້ເລເຊທີ ກຸ ຢູ່າງ

ກ. ຄອມພວິ ເຕີ, ເຄອື່ ງຫີືນ້ ຊດີ ີ-ດີວີດີ ແລະ ເຄືອ່ ງພິນເອກະສານ.

ຂ. ເຄອ່ື ງບາໂຄດ, ເຄື່ອງກອບປີເອກະສານ ແລະ ຫອດໄຟປະດບັ .

ຄ. ໂທລະທດັ , ວທິ ະຍຸ, ຊດີ ີ ແລະ ຫອດໄຟ

ງ. ເຄື່ອງສຽງທກຸ ປະເພດ, ໄຟສາຍບາງຊະນິດ ແລະ ດອກໄຟບາງຊະນິດ.

24. ໃນວຽກທ່ືີກ່ຽວຂ້ອງກັບໂລຫະ ໃຊ້ເລເຊີຕັດ ຫ ເຈາະວັດສະດຸ ສາມາດຕັດໄດ້ຄົງທ່ືີທຸກທິດທາງ ບ່ືໍຈໍາ

ເປັນຕ້ອງເລມ່ີື ຕື້ົນຈາກຂອບຂອງວັດສະດຸ ແລະ ຮອຍການຕັດນ້ອຍຫາຍ ລຽບນຽນ ແລະ ລະອຽດດີກວ່າ

ວິທີອືນ່ ເລເຊທີ ີື່ໃຊ້ໃນການຕັດເຈາະນຄື້ີ ເລເຊທີ ມ່ີື ີຕົວກາງເປນັ

ກ. ທາດອາຍ ຂ. ທາດແຫວ

ຄ. ທາດແຂງ ງ. ທາດເຄງື່ິ ຊັກນໍາ

25. ອະນຸພາກມວນສານ m ເຄ່ືອນທື່ີດ້ວຍຄວາມ v ຖ້າຄວາມບໍ່ືແນູ່ນອນຂອງຕໍາແໜູ່ງຂອງອະນຸພາກ

ມີຄ່າ 2 ເທົື່າຂອງຄວາມຍາວຄ້ືນຂອງເດີໂບລກລີຂອງອະນຸພາກນ້ີືເອງ. ຄວາມບ່ໍືແນູ່ນອນໃນການບອກ

ຄວາມໄວຂອງອະນຸພາກໃນຂ້ໃືໍ ດທີ່ເື ປນັ ໄປບໄ່ໍື ດ້?

ກ. v ຂ. v ຄ. v ງ. 3v
2 6  4

26. ຖ້າເຮົາສາມາດວັດຄວາມໄວຂອງອິເລັກຕອນທີ່ືເຄ່ືອນທ່ືີດ້ວຍຄວາມໄວ 500m/ s ໄດ້ແມູ່ນຢໍາເຖິງ

0.05% ເຮາົ ສາມາດວັດຕໍາແໜງູ່ ຂອງອິເລັກຕອນນີື້ໄດແ້ ມນູ່ ຢໍາເທື່າົ ໃດ?

ກ. 5.2 103 m ຂ. 4.6 104 m ຄ . 4.5 102 m

ງ. 7.5 103 m

27. ຖ້າຄວາມບໍ່ືແນູ່ນອນທາງໂມເມນຕໍາຂອງອະນຸພາກໜຶື່ງມີຄ່າ 1 ຂອງໂມເມນຕໍາຂອງຕົວມັນເອງ

4

ຄວາມບືໍແ່ ນນູ່ ອນທາງຕາໍ ແໜ່ງູ ຂອງອະນພຸ າກນີມື້ ຄີ ່າເທາ່ືົ ໃດ?

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 124

ກ. ນອ້ ຍກວາ່  ຂ. ນອ້ ຍກວາ່ 2 ຄ. ຫາຍກວາ່  ງ. ຫາຍກວ່າ
2  2

2



ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສພຸ າ 125

ບນັ ນານກຸ ມົ

1. ອາຈານ ຊ່ວງ ທົມທິດຊົງ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ, Hi-ED’S Physics ຟີຊິກ ມ.6 ເທີມ 2, ພິມທື່ີ ອໍາ
ມອນການພມິ , ປີ ພ.ສ 2537.
2. ພອນຈັນ ຄໍາບຸນພັນ, ແບບຮຽນຟີຊິກສາດຊື້ັນມັດທະຍົມປີທີ 6, ພິມທື່ີ ວິສາຫະກິດໂຮງພິມສຶກສາ,
ປີ 2010.
3. ບຸນຜັນ ຕົ້ືນແພງ, ຟີຊິກສາດ 2 ມະຫາວິທະຍາໄລແຫູ່ງຊາດ, ພິມທື່ີ ວິສາຫະກິດໂຮງພິມສຶກສາ, ປີ
2002.
4. ບຸນຜັນ ຕື້ົນແພງ, ຟີຊິກສາດ 4 ມະຫາວິທະຍາໄລແຫູ່ງຊາດ, ພິມທື່ີ ວິສາຫະກິດໂຮງພິມສຶກສາ, ປີ
2002.
5. ຟີຊິກຣາສມງົ ຄົນ, ຟຊີ ກິ 2 ພາກອະຕອມ-ນິວເຄຍ www.rmutphysics.com, ປີ ພ.ສ 2553
6. ນັດພັດສອນ ເຫົ່ືາເນດ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ, ຟີຊິກ ຊື້ັນມັດທະຍົມປີທີ 4-6 ກຸູ່ມສາລະການຮຽນຮູ້
ວທິ ະຍາສາດ, ພິມທີ ບຣໍ ລ໌ ິສັດດັບເບ້ືີລບີ ຈໍາກດັ , ປີ ພ.ສ 2556.
7. ບົວໄລ ສີຫາລາດ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະ, ອະໂຕມ ແລະ ກໍາມັນຕະພາບລັງສີ, ພິມທ່ືີ ຄະນະສຶກສາສາດ
ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງູ ຊາດ, ປີ 2008.
8. ດົມກົດ ຕິນຈິນດາ, ຟຊີ ິກ Admissions ໃນ 30 ວນັ , ພິມທີື່ ບຣໍ ລ໌ ິສດັ ສາໍ ນັກພມິ ແພນສະຫຍາມ ຈໍາ
ກັດ, ປີ ພ.ສ 2554.
9. ບນຸ ເກີດ ຍດົ ຣຸງູ່ ເຣອງ, ເອກະສອນປະກອບການສອນວຊິ າຟີຊິກສາດ ເລ່ອື ງຟຊີ ກິ ອະຕອມ

www.krookird.com.

10. (PDF) ບດົ ທີ 19 ຟຊີ ກິ ອະຕອມ (Atomic Physics) ສູນວິໄຈເທໂີ ມອິເລກັ ຕິກ.

ປທ ນາງ ມະໄລທອງ ພມົ ສຸພາ 126