ປຶ້ມເອເລັກໂຕນິກ

2 . ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RC ເປັນຕວົ ເຊ່ ອມຕ່ ໍ

Vcc

Rc1 Rc1 RB2 Rc2 C4
C1 C
Q2
Q1 Output

input RE1 RE C3
R1
R
R3 c2

ຮູບ 8.7 ວງົ ຈອນຂອງພາກເຊ່ ອມຕ່ ໍດວ້ ຍRc

ການເຊ່ ອມຕ່ ໍ ( Coupling ) ແບບທ່ ນີ ຍິ ມົ ໃຊກ້ ນັ ຫາຍ ຄ : ໃຊຕ້ ວົ ເຄ່ ອງທອ້ ນ ແລະ ເຄ່ ອງຕາ້ ນ
ການເຊ່ ອມຕ່ ໍລະຫ່ ວາງຄອນເລກັ ເຕຂີ ອງທຣານຊສິ ເຕຕີ ວົ ໜ່ ງຶ ກບັ ເບສຂອງທຣານຊສິ ເຕອີ ກີ ຕວົ ໜ່ ງຶ ດວ້ ຍ C
ແລະ R ທ່ ເີ ຫນັ ໃນວງົ ຈອນທໍາໜາ້ ທ່ ີ ເຊ່ ອມຕ່ ໍວງົ ຈອນໂດຍນໍາສນັ ຍານເອາົ ພຸ ທ ຂອງທຣານຊສິ ເຕີ Q1
ດວ້ ຍຕວົ ເກບັ ປະຈຸ C ຈະທໍາໜາ້ ທ່ ີກະແສກງົ ທ່ ໄີ ບແອສ ທຣານຊສິ ເຕີ ແຕ່ ລະຕວົ ບ່ ໍໃຫເ້ ຂາົ ປະປົນກນັ
ເຄ່ ອງຕາ້ ນທ່ ອີ ມີ ເີ ຕເີ ປັນຕວົ ທໍາ ໃຫວ້ ງົ ຈອນມສີ ະຖຽນນະພາບດຂີ ນຶ້ ໂດຍມອີ ດັ ຕາຂະຫຍາຍຄງົ ທ່ ບີ ່ ໍຂນ້ ກບັ

ອຸ ນຫະພູ ມ.
ຂໍບ້ ກົ ຜ່ ອງຂອງການເຊ່ ຶອມທ່ ີຕ່ ໍແບບນີຄ້ ຈະຕອ້ ງໃຊຄ້ ່ າ C ທ່ ີມຂີ ະໜາດໃຫຍ່ ພໍທ່ ີຈະເຮດັ ໃຫ້

ສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີຕ່ ໍາ ຜ່ ານໄປໄດ.້ ດ່ ງັ ນນັ້ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍເຊ່ ອມຕ່ ໍ ແບບນມີ້ ຜີ ນົ ຕອບສະໝອງຄວາມຖ່ ີ
ຕ່ າໍ ບ່ ໍໄດດ້ .ີ

3. ການເຊ່ ອມຕ່ ໍໂດຍກງົ

ໃນກໍລະນທີ ່ ເີ ຮາົ ຕອ້ ງການອດັ ຕາຂະຫຍາຍແຮງດນັ ຫາຍກ່ ວາ 20 ເທ່ ອເຮາົ ບ່ ໍນຍິ ມົ ໃຊກ້ ານເຊ່ ອມຕ່ ໍ
ເຄ່ ອງທອ້ ນຂະໜານ ເພ່ ອຶ ເພ່ ມິ ອດັ ຕາຂະຫຍາຍແຮງດນັ ເພາະມຂີ ໍບ້ ກົ ຜ່ ອງດ່ ງັ ກ່ າວມາແລວ້ ການແກໄ້ ຂ
ເຮາົ ອາດ ຈະເຮດັ ໄດໂ້ ດຍໃຊວ້ ງົ ຈອນທຣານຊສິ ເຕຂີ ອງຕວົ ຕ່ ກໍ ນັ ໂດຍກງົ ເຊ່ ງິ ອາດຈະໃຊທ້ ຣານຊສິ ເຕຫີ າຍກ່

ວາ 2 ໂຕກ່ ໄໍ ດ.້

Vcc

RA Rc1 Rc2
C1 Q1
RE1 Q2
input RB Output

Rc2

ຮູບ 8.8 ວງົ ຈອນສອງພາກເຊ່ ອມຕ່ ກໍ ນັ ໂດຍກງົ . ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ
97

ເປັນທ່ ຮີ ູກ້ ນັ ແລວ້ ວ່ າ: ການໄບແອສທຣານຊສິ ເຕແີ ບບ PNP ກ່ ໍຄ: ໄບແອສ ໂດຍໃຫໄ້ ຟລບົ ເຂາົ້ ທ່ ີ
ຄອນເລກັ ເຕີ ແລະ ໄຟບວກເຂາົ້ ທ່ ອີ ມິ ເິ ຕີ ສໍາລບັ ທຣານຊສິ ເຕີ NPN ເຮາົ ຈະໄບແອສໃນທດິ ທາງຂອງກະແສ
ກງົ ກນັ ຂາ້ ມກບັ ວິທີໄບແອສທຣານຊິສເຕີ PNP ໃນວົງຈອນຈະເຫັນວ່ າ: ຂົວ້ ລບົ ຂອງແບັດເຕີຣີຈະຕ່ ໍ
ລງົ ກຣາວເປັນຜນົ ເຮດັ ໃຫທ້ ຣານຊສິ ເຕີ PNP ມຄີ ອນເລກັ ເຕເີ ປັນລບົ ເມ່ ອທຽບກບັ ອມີ ເິ ຕີ ຊ່ ງຶ ເປັນບວກ.

ໃນການເຊ່ ອມຕ່ ໍໂດຍກງົ ຂວົ້ ຄອນເລກັ ເຕຂີ ອງທຣານຊສິ ເຕຕີ ວົ ທໍາອດິ ຕ່ ໍເຂາົ້ ໂດຍກງົ ທ່ ເີ ບສຂອງ

ທຣານຊສິ ເຕຕີ ວົ ທສີ ອງ.
4. ການໃຊວ້ ທິ ເີ ຊ່ ອມຕ່ ໍແບບປະສມົ
ໃນວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສນັ ຍານທ່ ໃີ ຊທ້ ຣານຊສິ ເຕຫີ າຍຕວົ ການເຊ່ ອມຕ່ ໍແຕ່ ລະພາກອາດຈະແຕກ

ຕ່ າງ ກນັ ອອກໄປ ເຊ່ ນັ : ໃຊ້ RC ເຊ່ ອມຕ່ ໍສນັ ຍານຄວາມຖ່ ໃີ ນພາກຕນົ້ ຊ່ ງຶ ຄວາມແຮງສນັ ຍານອ່ ອນ ແລະ
ໃນພາກ ສຸ ດທາ້ ຍກ່ ອນຈະເຂາົ້ ລໍາໂພງຈະໃຊຫ້ ມໍແ້ ປງເຊ່ ອມຕ່ ໍແທນ ເພາະສນັ ຍານທ່ ອີ ອກໄປມກີ ໍາລງັ ສູງ

ແລະ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງລະຫວ່ າງຄວາມຕາ້ ນເອາົ ພຸ ທຂອງວງົ ຈອນພາກສຸດທາ້ ຍ ກບັ ຄວາມຕາ້ ນຂອງລໍາໂພງ
ດ່ ງັ ຈະໄດ້ ເຫນັ ຈາກຕວົ ຢ່ າງ ຊ່ ງຶ ຄວາມຕາ້ ນເອາົ ພຸທ ຂອງວງົ ຈອນຂາ້ ງລ່ ຸມນີ້ ມຄີ ່ າເທ່ າົ ກບັ 16 kΩ ແຕ່ ຄວາມ
ຕາ້ ນຂອງລາໍ ໂພງ ຈະມຄີ ່ າພຽງ 4Ω ຫ 8Ω ເທ່ າົ ນນັ້ .

RA + Vcc T1
C1 Rc1
Q2 C5
R C2 RA1 Rc1 C4
input Q1

RB RB1
RE C3

ຮູບ 8.9 ວງົ ຈອນທ່ ເີ ຊ່ ອມຕ່ ກໍ ນັ ດວ້ ຍຫາຍວທິ ຮີ ່ ວມ

C1 ແລະ R1 ທໍາຫນາ້ ທ່ ເີ ປັນຕວົ ເຊ່ ອມຕ່ ໍຂອງທຣານຊສິ ເຕີ Q1 ກບັ ສນັ ຍານອນິ ພຸທ ສ່ ວນC2 ທໍາ
ຫນາ້ ທ່ ເີ ປັນຕວົ ເຊ່ ອມຂອງທຣານຊສິ ເຕີ Q2 ກບັ ທຣານຊສິ ເຕີ Q1 ໂດຍມເີ ຄ່ ອງທອນ C4 ແລະ C3. ທ່ ໜີ າ້
ທ່ ເີ ປັນຕວົ ບາຍພາສ ສ່ ວນເອາົ ພຸ ທຂອງ Q2 ຈະເຊ່ ອມຕ່ ໍກບັ ລໍາໂພງດວ້ ຍຫມແໍ້ ປງຈາໍ ນວນຮອບຂອງໝໍແ້ ປງ
ຈະຕອ້ ງກາໍ ຫນດົ ໃຫພ້ ເໍ ຫມາະ ເພ່ ອໃຫຄ້ ວາມຕາ້ ນທານຂອງເອາົ ພຸທ ທຣານຊສິ ເຕກີ ບັ ລໍາໂພງ ທຽບເທ່ າົ ກນັ .

ສະຫຸບ:
ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍດານຄວາມຮູສ້ ຽງເປັນວງົ ຈອນທ່ ມີ ຄີ ວາມສໍາຄນັ ໃນວຽກງານເອເລກັ ໂທຣນກິ ວງົ
ຈອນຂະຫຍາຍນີ້ ຍງັ ແຍກອອກເປັນພາກ ຫ ຊະນດິ ໄດຫ້ າຍພາກ ເຊ່ ນັ : ພາກ A ພາກ B ແລະ ຕ່ ໆໍ ໄປ. ໃນ
ແຕ່ ລະພາກຂອງວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ ກ່ ມໍ ຂີ ດໍ້ ຂີ ບໍ້ ກົ ຜ່ ອງໃນການໃຊ້ ດ່ ງັ ໄດກ້ ່ າວມາແລວ້ .
ໃນບດົ ນີ້ ເຮາົ ຍງັ ໄດຮ້ ູເ້ ຖງິ ການອອກແບບວງົ ຈອນຂະຫຍາຍພາກດຽວ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍຫາຍພາກ
ທ່ ເີ ຊ່ ອມຕ່ ໍກນັ ແລະ ກ່ ໍໄດສ້ ກຶ ສາເຖງິ ການວເິ ຄາະວງົ ຈອນຂະຫຍາຍໃນສ່ ວນຂອງ ພາຣາມເິ ຕທີ ່ ສີ ໍາຄນັ ອກີ
ດວ້ ຍ.

98 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

IV. ວງົ ຈອນພາກຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ
ໃນເຄ່ ອງຂະຫຍາຍສຽງທ່ ວົ ໄປ ເພ່ ອໃຫໄ້ ດກ້ ໍາລງັ ເອາົ ພຸທຕາມຕອ້ ງການໃນວງົ ຈອນພາກຂະຫຍາຍ

ຈະຕອ້ ງມພີ າກຂະຫຍາຍກໍາລງັ ຊ່ ງຶ ເປັນພາກຂະຫຍາຍສຸດທາ້ ຍກ່ ອນປອ້ ນສນັ ຍານເຂາົ້ ລໍາໂພງ ໂດຍທ່ ວົ ໂປ
ພາກຂະຫຍາຍຈະປະກອບດວ້ ຍທຣານຊສິ ເຕີ ຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ ຊ່ ງຶ ສາມາດຈ່ າຍກະແສໃຫໂ້ ຫດ ທ່ ອີ າດຈະ

ເປັນ ລໍາໂພງໄດເ້ ປັນຈາໍ ນວນຫາຍ.

ຮູບ 8.10 ສະແດງເຄ່ ອງຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ

ເພ່ ອໃຫປ້ ະສດິ ທພິ າບຂອງວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສູງຂນ້ ຈ່ ງໃຊວ້ ງົ ຈອນພາກສ່ ວນຊະຫຍາຍກາລງັ ເປັນ
ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສຸດທາ້ ຍ ໂດຍມວີ ທິ ຕີ ່ ໍທຣານຊສີ ເຕີ້ ໃຫທ້ ໍາງານໃນພາກສ່ ວນຕນົ້ ຢ່ າງໜອ້ ຍ 2 ຕວົ ເຊ່ ງີ ແຕ່
ລະຕວົ ຈະທໍາງານຕວົ ລະເຄ່ ງີ ຮອບວຽນ ດ່ ງັ ຈະໄດກ້ ່ າວໃນລາຍລະອຽດຕ່ ໄໍ ປ.

1. ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍພູຊພູລ ທ່ ມີ ໝີ ແໍ້ ປງຢ່ ູເອາົ ພູທ (Push pull amplifier)
ຫກັ ການໂດຍທ່ ວົ ໄປຂອງວງົ ຈອນ ຈະໃຊທ້ ຣານຊສີ ເຕຢີ ່ ູ 2 ຕວົ ທາງານຕວົ ລະເຄ່ ງີ ຮອບວຽນ.
ດ່ ງັ ນນັ້ ຈ່ ງີ ຕອ້ ງໄດມ້ ກີ ານແຍກເຟສຂອງສນັ ຍານອອກເປັນ 2 ພາກສ່ ວນ. ດ່ ງັ ທ່ ກີ ່ າວມາແລວ້ ເມ່ ອແຍກເຟສ
ແລວ້ ຈະປອ້ ນເຂາົ້ ທ່ ເີ ບສຂອງທຣານຊສີ ເຕແີ ຕ່ ລະຕວົ . ແຕ່ ເນ່ ອງຈາກທຣານຊສີ ເຕມີ ໄີ ບແອສັ ໃຫຈ້ ທຸ ໍາງານຢ່ ູ
ທ່ ຈີ ດຸ ສູງສູດ ເລ່ ມີ ຄສັ ອອຟ ຈ່ ງີ ເປັນເຫດໃຫທ້ ຣານຊສີ ເຕທີ ໍາງານໄດຕ້ ວົ ລະເຄ່ ງີ ຮອບວຽນ. ຈາກນນັ້ ຈ່ ງີ ນໍາ
ສນັ ຍານແຕ່ ລະຕວົ ມາລວມກນັ ອກີ ດ່ ງັ ຮູບລ່ ຸມນ:ີ້

+Vcc

R1

input Q1
+Vcc

Q2 R3

R2

+Vcc

ຮູບ 8.11 ສະແດງການທໍາງານວງົ ຈອນຂະຫຍາຍແບບ ພູຊພູລ
99 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

Q1
A
B

C
Q2

ຮູບ 8.12 ວງົ ຈອນພູຊພູລສະແດງການທາໍ ງານ ເມ່ ອສນັ ຍານອນິ ຟຸດເປັນລບົ .
ເມ່ ອສນັ ຍານຊ່ ວງລບົ ເຂາົ້ ມາທາງຂດົ ລວດ ຂາເຂາົ້ ຂອງຫມແໍ້ ປງ ຈະເຮດັ ໃຫຫ້ ວົ A ມຄີ ່ າເປັນບວກ
ເມ່ ອທຽບກບັ B ແລະ ຂວົ້ C ດ່ ງັ ນນັ້ ທຣານຊສິ ເຕີ Q1 ຈະມກີ ະແສໄຫເຂາົ້ ເບສ ເຮດັ ໃຫມ້ ກີ ະແສຄອນ
ເລກັ ເຕີໄຫເຂາົ້ ໃນວງົ ຈອນສ່ ວນໃນ ຂອງທຣານຊສິ ເຕີ Q2 ຈະຖກໄບແອສກບັ ທ່ ີຂວົ້ ເບສຂອງອີມເີ ຕີ.
ດ່ ງັ ນນັ້ ຈ່ ງີ ບ່ ໍສາມາດທໍາງານໄດ້ ຢ່ ູໃນສະພາວະຄຕັ ອອຟ ເມ່ ອມກີ ະແສຄອນເລກັ ເຕທີ ່ ີ Q1, ຈະເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ
ເປັນສນັ ຍານແຮງດນັ ຢ່ ູໃນຫມແໍ້ ປງ ສນັ ຍານທ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ຢ່ ູຄອນເລກັ ເຕຈີ ະມທີ ດີ ທາງປີ້ນເຟສກບັ ອນິ ພຸທທ່ ີ
ເບສ.
ເມ່ ອຊ່ ວງບວກຂອງສນັ ຍານ ເຂາົ້ ທ່ ກີ ່ ສໍ າຍຂາເຂາົ້ ຂອງຫມໍແ້ ປງອນີ ພຸ ທ ຈະເປັນຜນົ ເຮດັ ໃຫທ້ ຣານ
ຊສີ ເຕQີ 2 ເກດີ ການນໍາກະແສ ເພາະມກີ ະແສປອ້ ນເຂາົ້ ທ່ ເີ ບສ ສ່ ວນທຣານຊສິ ເຕີ Q1, ຈະບ່ ໍທໍາງານຢ່ ູໃນ
ສະພາວະຄບັ ອອຟ ສູງກວ່ ານີ້ ກ່ ເໍ ຮດັ ໃຫຄ້ ວາມຖ່ ຕີ ່ ໍາລງົ ໄປໄດອ້ ກີ .

Q1
Vcc

Q2

ຮູບ 8.13 ສະແດງການທາໍ ງານໃນຂະນະທ່ ສີ ນັ ຍານອນິ ຟຸທເປັນບວກ.
ເມ່ ອພຈິ າລະນາເສນັ້ ສະແດງ ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງທຣານຊສີ ເຕີ ດ່ ງັ ຮູບຂາ້ ງເທງິ ນນັ້ ເຊ່ ງີ ສະແດງເປັນເສນັ້
ສະແດງຄວາມສໍາພນັ ລະຫວ່ າງກະແສເບສ ກບັ ກະແສຄອັ ນເລກັ ເຕແີ ລວ້ ຈະເຫນັ ວ່ າ ເສນັ້ ສະແດງລກັ ສະນະ
ນີ້ ບ່ ໍໄດເ້ ປັນເສນັ້ ຊ່ ໂດຍກງົ . ດ່ ງັ ນນັ້ ເມ່ ອນາໍ ເອາົ ກຣາຟ ລກັ ສະນະຂອງທຣານຊສີ ເຕສີ ອງຕວົ ມາຮ່ ວມກນັ ຈະ
ໄດກ້ ຣາຟລກັ ສະນະ ແລະ ໃນຮູບລ່ ຸມນ:ີ້

100 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

V0 V0
Vi Vi

ຮູບ 8.14 ສະແດງຄຸນລກັ ສະນະຖ່ າຍທອດຂອງວງົ ຈອນ

ເມ່ ອວງົ ຈອນທໍາງານປ້ອນດວ້ ຍກະແສເບສໃຫຕ້ ວົ ລະເຄ່ ງີ ຮອບວຽນ ເມ່ ອພຈິ າລະນາຈາກເສນັ້
ສະແດງຄຸນສມົ ບດັ ຈະເຫນັ ວ່ າຮູບຮ່ າງຂອງສນັ ຍານເອາົ ພຸ ທຈະປ່ ຽນໄປຈາກສນັ ຍານອນິ ພຸ ທ ເຊ່ ງີ ເປັນຮູບ
ໄຊນ(Sinus) ຮູບຮ່ າງທ່ ປີ ່ ຽນໄປນນັ້ ເກດີ ກ່ ງົ ຊວ້ ງປ່ ຽນຈາກບວກ ໄປເປັນຊວ້ ງລບົ ແລະ ຈາກລບົ ໄປເປັນ
ບວກ ດ່ ງັ ສະແດງໃນຮູບລ່ ຸມນ:ີ້

ຮູບ 8.15 ສະແດງການເກດີ ການຜດິ ບ່ ຽນບ່ ອນຮອຍຕ່ ໍ

ຈດຸ ບໍລເິ ວນຮອຍຕ່ ໍ ທ່ ເີ ກດີ ການຜດິ ບ່ ຽງ ຮຽກວ່ າ: ຄຣອດໂຊເວີ (Crossover distortion)ການຜດິ
ບ່ ຽງນີ້ ເກດີ ເນ່ ອງຈາກດນິ ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງທຣານຊສີ ເຕບີ ໍລເິ ວນໃກຈ້ ດຸ ຄຕັ ອອຟ ຈະຂະຫຍາຍບ່ ໍປົກກະຕິ
ວທິ ກີ ານແກວ້ ທິ ຫີ ນ່ ງຶ ຄ: ເພ່ ມີ ໄບແອສ ໃຫທ້ ຣານຊສີ ເຕີ ທາງານຢ່ ູໃນພາກຂະຫຍາຍກາງ

2. ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍທ່ ບີ ່ ໍຕອ້ ງໃຊຫ້ ມແໍ້ ປງເອາົ ພຸທ.
ລາໍ ໂພງຕາມປົກກະຕິ ຄວາມຕາ້ ນຕ່ ໍາ 4- 16 ໂອມຈ່ ງິ ຕອ້ ງການວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສຽງທ່ ໃີ ຫ້ ຄວາມ
ຕາ້ ນອອກຕ່ ໍາ ແລະ ຈ່ າຍກະແສໄຟໄດຫ້ າຍ ໂດຍທ່ ີແຮງດນັ ໄຟບ່ ໍສູງເກນີ ໄປລນັ ສະນະເຊ່ ນັ ນເີ້ ໝາະສມົ

ກບັ ທຣານຊສີ ເຕໃີ ນປັດຈບູ ນັ ຄວາມກາ້ ວໜາ້ ທາງການຜະລດິ ທຣານຊສີ ເຕີ ເຮດັ ໃຫວ້ ງົ ຈອຍຂະຫຍາຍສຽງ
ທ່ ໃີ ຊທ້ ຣານຊສີ ເຕບີ ່ ໍໃຊໜ້ ໍແ້ ປງຢ່ າງຊນີ້ ເຊງີ ນອກຈາກຈະບ່ ໍໃຊໝ້ ໍແ້ ປງແລວ້ ຍງັ ສາມາດທ່ ຈີ ະບ່ ໍໃຊ້ ເຄ່ ອງ
ທອ້ ນຕ່ ໍລຽນກບັ ລໍາໂພງ ເຮດັ ໃຫລ້ ໍາໂພງ ສາມາດຕ່ ໍຈາກຕວົ ທຣານຊສີ ເຕໂີ ດຍກງົ ສນັ ຍານທຸກແບບທ່ ທີ ຣານ
ຊສີ ເຕຂີ ະຫຍາຍໄດ້ ຈ່ ງີ ໄປປະກດົ ດງັ ທ່ ລີ າໍ ໂພງໝດົ .

ນອກຈາກນີ້ ຄວາມກາ້ ວຫນາ້ ທາງດາ້ ນວງົ ຈອນ ເຮດັ ໃຫສ້ າມາດສາ້ ງເຄ່ ອງຂະຫຍາຍສຽງທ່ ຸມ ພາບ
ຍອດຢຽມ ມາດຂະຫຍາຍໄດດ້ ່ ງັ ແຕ່ ໄຟຟາ້ ກງົ ໄປເຖງິ ຄວາມຖ່ ີເປັນ Mhz. ເຊ່ ງິ ຫມາະສໍາລບັ ວຽກງານໃນ
ຫອ້ ງທດົ ລອງ. ນອກຈາກນີ້ ຍງັ ມກີ ານຜະລດິ ດໍວງົ ຈອນຈາໍ ພວກ IC ແລະ ໄຮບຣດິ (haybrid) ຊ່ ງຶ ໃຊສ້ ໍາ
ຫລບັ ຂະຫຍາຍສຽງໄດເ້ ຖງີ 100 ວດັ ຊ່ ງຈະກ່ າວໄດວ້ ່ າໃນປັດຈບຸ ນັ ເຮາົ ບ່ ມໍ ຄີ ວາມຈາໍ ເປັນທ່ ຈີ ະຕອ້ ງອອກ

101 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ແບບວງົ ຈອນເອງເລຍີ ຢ່ າງໃດກ່ ໍຕາມ ວງົ ຈອນ IC ຂະຫນາດ 100 ວດັ ປັດຈບຸ ນັ ບ່ ໍທນັ ໃຊຢ້ ່ າງກວ້ າງຂວາງ

ແລະ ລາຄາກ່ ຍໍ ງັ ແພງອກີ ດວ້ ຍ.
ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍພາກກາງແບບທ່ ີເຫນັ ການທໍາງານໄດແ້ ຈງ້ ທ່ ີສຸ ດສະແດງໄວໃ້ ນຮູບລ່ ຸ ມນໃີ້ ນ

ຂະນະທ່ ສີ ນັ ຍານປ້ອນເຂາົ້ ມຄີ ່ າເປັນບວກ Q1, ຈະທໍາງານໃຫກ້ ະແສແກ່ ໂຫດ ສ່ ວນ Q2, ຈະຢ່ ູໃນຊ່ ວງ
ຄດັ ອອຟ ໃນຂະນະທ່ ສີ ນັ ຍານເຂາົ້ ມຄີ ່ າເປັນລບົ Q2, ຈະທໍາງານໃຫກ້ ະແສແກ່ ໂຫດ ສ່ ວນ Q1, ຈະຢ່ ູໃນ
ສະພາວະຄດັ ອອຟ ເບ່ ງິ ຕາມຮູບຈະເຫນັ ໄດວ້ ່ າກະແສໂຫດ IL, ປີ້ນທດິ ທາງໄປມາສະແດງວ່ າກະແສໂຫດ
ເປັນກະແສສະຫບັ , ລກັ ສະນະເດ່ ນັ ອກີ ປະການຫນ່ ງຶ ຂອງວງົ ຈອນກ່ ໍຄບ່ ໍຕອ້ ງໃຊວ້ ງົ ຈອນແຍກເຟສ ເມ່ ອ
ປ່ ອນສນັ ຍານທ່ ມີ ເີ ຟສຕ່ າງກນັ 180°. ສນັ ຍານທ່ ປີ ອ້ ນໃຊສ້ ນັ ຍານອນັ ດຽວກນັ ປອ້ ນເຟສທງັ ສອງພອ້ ມກນັ .

Q1 Vcc Q1 Vcc
Vcc Vcc
RL RL
Q2 Q2

ຮູບ 8.16 ວງົ ຈອນຄອມພຣເີ ມນທາຣີ (complementary) ໂດຍໃຊແ້ ຮງດນັ Vcc ສອງຊຸດ
ໃນບາງຄງັ້ ເຮາົ ອາດຈະບໍໃຊແ້ ຮງດນັ ສອງຊຸດໄດ້ ເຊ່ ນັ : ໃນລດົ ໃຫ່ ຍ ເຮາົ ອາດຈະໃຊແ້ ຮງດນັ ສອງ
ເທ່ າົ ຂອງ Vcc ແລະ ໃຊເ້ ຄ່ ອງທອ້ ນໄວ້ ດ່ ງັ ໃນຮູບລ່ ຸມນີ້ ເຄ່ ອງທອ້ ນຈະທໍາໜາ້ ທ່ ີ ເປັນແບດັ ເຕລີ ອີ ກີ ຕວົ ໜ່ ງ.

+Vcc
Q1

Q3
RE C
RE

Q4
Q2

ຮູບ 8.17 ວງົ ຈອນຟູລ ຄອມພລເີ ມນທາຣສີ ມົ ສ່ ວນ

102 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ການຕ່ ໍແບບນີ້ ບ່ ໍໃຫອ້ ດັ ຕາຂະຫຍາຍແຮງດນັ ແຕ່ ໃຫຄ້ ວາມຜດິ ດ່ ຽງຕ່ ໍາ ແລະ ຍງັ ມຂີ ໍບ້ ກົ ພ່ ອງທ່ ບີ ່ ໍ
ອາດໃຊຈ້ ່ າຍແຫ່ ງໄຟ Vcc ໄດເ້ ຕັມທ່ ີ ເຮັດໃຫບ້ ່ ໍເໝາະທ່ ີຈະໃຊແ້ ຮງດັນ Vcc ມີຄ່ າຕ່ ໍາໆ ຖາ້ ຈະໃຫ້
ປະສດິ ທພິ າບທ່ ດີ ຢີ ່ ູ Vcc ມຄີ ່ າຕ່ ໍາກ່ ນໍ ຍິ ມົ ຕ່ ແໍ ບບການເຊ່ ອມໂຍງໂດຍກງົ ດ່ ງັ ວງົ ຈອນລ່ ຸມນ:ີ້

+Vcc
Q3
Q1
RE C

RE

Q2

Q4

ຮູບ 8.18 ວງົ ຈອນເຊ່ ອມຕ່ ໂໍ ດຍກງົ ຊະນດິ ຟູລ ຄອມພລເີ ມນທາຣີ ສມົ ສ່ ວນ

ເນ່ ອງຈາກທຣານຊສີ ເຕີ ຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ PNP ຫາໄດຍ້ າກ ແລະ ລາຄາອາດຈະແພງແດ່ ຈ່ ງີ ຕອ້ ງຕ່ ໍ
ແບບວງົ ຈອນຟູລຄອມພຣເີ ມນທາຣສີ ມົ ສ່ ວນ.

3. ການປອ້ ງກນັ ການລດັ ວງົ ຈອນ ແລະ ເກດີ ການເສຍຫາຍຄງັ້ ທສີ ອງ
ລໍາໂພງເປັນໂຫດຂອງທຣານຊສີ ເຕກີ ໍາລງັ ຖາ້ ວ່ າເມ່ ອເກດີ ການລດັ ວງົ ຈອນ ທ່ ສີ າຍລາໂພງກະແສ
ຄອນເລກັ ເຕຂີ ອງທຣານຊສີ ເຕີ ຈະເພມີ້ ຂນ້ ຫາຍໂດຍທ່ ແີ ຮງດນັ ລະຫວ່ າງອມິ ເີ ຕີ ແລະ ຄອັ ນເລກັ ເຕຍີ ງັ ສູງ
ຫາຍ ການສູນເສຍກາໍ ລງັ ໄຟຟາ້ ເປັນຄວາມຮອ້ ນໃນທຣານຊສີ ເຕີ ເທ່ າົ ກບັ ຜນົ ຄູນຂອງກະແສທ່ ີ ຜ່ ານທຣານ
ຊສີ ເຕກີ ບັ ແຮງດນັ ລະຫວ່ າງຕວົ ທຣານຊສີ ເຕີ ຈ່ ງີ ຫາຍນາໍ ດວ້ ຍ. ອາດຈະເຮດັ ໃຫທ້ ຣານຊສີ ເຕເີ ສຍຫາຍໄດ,້
ດ່ ງັ ນນັ້ ຈ່ ງຈາໍ ເປັນ ທ່ ຈີ ະຕອ້ ງປອ້ ງກນັ ໃຫດ້ ີ ໂດຍການໃຊຟ້ ິວໄວເ້ ພ່ ອກນັ ການລດັ ວງົ ຈອນ.
ລກັ ສະນະການເສຍຫາຍຂອງທຣານຊສີ ເຕີ ເມ່ ອເກດີ ລດັ ວງົ ຈອນສາຍລໍາໂພງ ສ່ ວນຫາຍເກດີ ການ
ເສຍຫາຍຄງັ້ ທສີ ອງ (Second breakdown) ຊ່ ງມເີ ຫດຍອ້ ນກະແສທ່ ຜີ ່ ານໃນທຣານຊສີ ເຕີ ບ່ ໍກະຈາຍສະ
ໝ່ ໍາສະເໝີ ແຕ່ ລວມກນັ ຜ່ ານຈດຸ ນອ້ ຍໆຈດຸ ດຽວ ເຮດັ ໃຫຈ້ ດຸ ນນັ້ ເປ່ ອຍເສຍຫາຍທນັ ທີ ຈ່ ງຈະໃຊມ້ ດິ ເຕີ
ແທກໄດລ້ ະຫວ່ າງ ຄອນເລກັ ເຕີ ແລະ ອມິ ເີ ຕທີ ່ ລີ ດັ ວງົ ຈອນ.

ຄາໍ ຖາມທາ້ ຍບດົ

1. ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍຄວາມຖ່ ຕີ ່ າໍ ແມ່ ນວງົ ຈອນແນວໃດ? ຈ່ ງົ ອະທບິ າຍ
2. ໃຫຊ້ ແີ້ ຈງວງົ ຈອນຂະຫຍາຍແບບພຸທພູລ?
3. ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍເບອ້ ງຕນົ້ ແມ່ ນວງົ ຈອນແນວໃດ?
4. ຈ່ ງົ ອະທບິ າຍການຕ່ ເໍ ຄ່ ອງທອ້ ນຂະໜານກບັ RE ເພ່ ອບາຍພາສ(bypass)
5. ການເຊ່ ອມຕ່ ໍວງົ ຈອນ ເພ່ ມີ ເຊ່ ອມຕ່ ຢໍ ່ ູຈກັ ຮູບແບບ?ຄຮູບແບບໃດແດ່

103 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ບດົ ທີ 9
ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍຄວາມຖ່ ີ RF

ການຕດີ ຕ່ ໍສ່ ສານພນ້ ຖານຂອງມະນຸດນນັ້ ເປັນສານສ່ ຄວາມໝາຍດວ້ ຍສຽງເວາົ້ ແລະ ການຂຽນ.
ການສ່ ສານດວ້ ຍການຂຽນ ພດັ ທະນາມາຈາກການສ່ ງົ ຂ່ າວສານ ໂດຍການໃຊຄ້ ນົ ນາໍ ສ່ ງົ ແລວ້ ກເໍ ປັນລະບບົ

ໄປສະນ,ີ ເປັນການສ່ ງົ ໂທລະເລກ ຈນົ ເຖງີ ປັດຈບຸ ນັ ເປັນການສ່ ງົ ຂ່ າວສານທາງອເີ ລກັ ໂທຣນກິ . ສາຫບັ ການ
ສ່ ສານ ໂດຍການເວາົ້ ພດັ ທະນາມາຈາກການໂອລ້ ມົ ລະຫວ່ າງກນັ ທາໍ ມະດາໄປເປັນໂທລະສບັ ແລະ ວທິ ະຍຸ,
ວວິ ດັ ທະນາການຕ່ າງໆ ມກັ ຈະມເີ ປົາ້້ ໝາຍ ເພ່ ອເຮດັ ໃຫກ້ ານຕດີ ຕ່ ສໍ ່ ສານໄດໄ້ ກ ແລະ ວ່ ອງໄວຂນ້ .

ຄວາມກາ້ ວໜາ້ ການສ່ ສານທາງດາ້ ນວທິ ະຍຸ ຊ່ ວຍໃຫເ້ ຮາົ ຕດິ ຕ່ ໍກນັ ໄດໄ້ ກຫາຍຂນ້ , ໂດຍວທິ ກີ ານ
ປ່ ຽນສຽງເວາົ້ ໄປເປັນສນັ ຍານໄຟຟາ້ ຂະຫຍາຍໃຫເ້ ປັນຄນ້ ສຽງ ແລວ້ ທໍາການເກາະປະສມົ ກບັ ຄນ້ ນໍາພາ
ແລະ ສ່ ງົ ໄປຍງັ ເຄ່ ອງຮບັ ທ່ ຢີ ່ ູຫ່ າງອອກໄປ, ໂດຍໃຊສ້ ນັ ຍານຄວາມຖ່ ີສູງເປັນສ່ ງີ ນໍາພາ ເພ່ ອໃຫສ້ ນັ ຍານສຽງ
ເວາົ້ ເກາະໄປນໍາ ເມ່ ອສ່ ງົ ໄປເຖງິ ເຄ່ ອງຮບັ , ຄນ້ ນໍາພາທ່ ມີ ສີ ນັ ຍານສຽງເວາົ້ ເກາະມານໍາ ກໍຖກແຍກອອກໄປ
ແລະ ກບັ ຄນເປັນສຽງເວາົ້ ຕາມເດມີ ວທິ ກີ ານທໍາອດິ ນຮີ້ ຽກວ່ າ: ການປະສມົ ສນັ ຍານ(Modulation) ໝາຍ
ເຖີງສັນຍ າ ນ ສຽ ງຂ້ນ ໄ ປປ ະ ສົມ ເ ທີງ ຄ້ນນໍາ ພ າ . ວິທີກ າ ນຕ່ ໍ ໄ ປ ນີ້ເ ອີ້ນ ວ່ າ : ກ າ ນ ແ ຍ ກ ສັນຍ າ ນ
(Demodulation) ນຍິ ມົ ເອນີ້ ສນັ້ ໆວ່ າ: ດໂີ ມດ ຫ ດເີ ທກັ (detect) ໝາຍເຖງີ ແຍກສນັ ຍານສຽງທ່ ປີ ະສມົ
ເທງິ ຄນ້ ນາໍ ພາອອກຄນມາ.

I.ເຄ່ ອງສ່ ງົ ວທິ ະຍຸລະບບົ ເອເອມັ AM

1. ການປະສມົ ສນັ ຍານ
ໃນຂະບວນການປະສມົ ສນັ ຍານ ເຮາົ ໃຊຮ້ ຸ ບຄນ້ ຊາຍນສັ (Sinus) ທ່ ມີ ຄີ ວາມຖ່ ີສູງເປັນສ່ ງີ ນໍາພາ
ແລວ້ ປ່ ຽນແປງຄູນລກັ ສະນະບາງຢ່ າງຂອງຄນ້ ນາໍ ພາດວ້ ຍສນັ ຍານຂ່ າວສານ, ໂດຍທ່ ວົ ໄປ ສນັ ຍານຂ່ າວສານ
ໄດແ້ ກ່ ສນັ ຍານສຽງ, ສນັ ຍານພາບ ຫ ຂ່ າວສານອ່ ນໆ ການປ່ ຽນແປງຄູນລກັ ສະນະຂອງຄນ້ ນໍາພານີ້ ເຮາົ ເອນີ້

ວ່ າ: ການປະສມົ ສນັ ຍານ.
ຄນ້ ຮູບຊາຍນສັ ທ່ ເີ ຮາົ ໃຊເ້ ປັນສ່ ງີ ນໍາພານນັ້ ເຮາົ ສາມາຂຽນສມົ ຜນົ ທາງຄະນດິ ສາດແທນໄດດ້ ່ ງັ ລ່ ຸມ

ນ:ີ້

e  Asin(t  )

e ຄຄ່ າແຮງດນັ (ຫກະແສ) ຂອງຄນ້ ນາໍ ພາ ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ
A ຄໄລຍະປ່ ຽນ (Amplitude) ສູງສຸດຂອງຄນ້ ນາໍ ພາ
 ຄຄວາມໄວເຟສ ເທ່ າົ ກບັ 2f

t ຄເວລາ

 ຄເຟສທາໍ ອດິ
f ຄຄວາມຖ່ ີ

104

ຈາກສມົ ຜນົ ຂາ້ ງເທງິ ຈະເຫນັ ວ່ າ ຄຸນລກັ ສະນະປະຈາໍ ຕວົ ຂອງຄນ້ (ຮູບຊາຍນສັ ) ທ່ ສີ ໍາຄນັ ຈະມຢີ ່ ູ
3 ປະການ ຊ່ ງເຮາົ ສາມາດປ່ ຽນແປງ ຫ ປະສມົ ໄດຄ້ : ໄລຍະປ່ ຽນສູງສຸດ A , ຄວາມໄວເຟສ  ຫ ຄວາມ
ຖ່ ີ f ແລະ  ການປະສມົ ສນັ ຍານສຽງ ກບັ ສນັ ຍານນພາາໄດແ້ ບ່ ງອອກໄດເ້ ປັນ 3 ແບບຄ: ການປະສມົ ທາງ
ໄລຍະປ່ ຽນສູງສຸ ດ (Amplitude modulation) ຊ່ ຫຍໍວ້ ່ າ: AM) , ການປະສມົ ຄວາມຖ່ ີ (frequency
modulation ຊ່ ຫຍໍວ້ ່ າ: FM) ແລະ ທາງເຟສ ( Phase modulation ຊ່ ຫຍໍ້ PM ຫ M ) ໃນທາງ
ປະຕບິ ດັ ສນັ ຍານ FM ກບັ ສນັ ຍານ PM ຈະຄາ້ ຍຄກນັ ຫາຍ ບາງທເີ ຮາົ ເອນີ້ ລວມທງັ FM ແລະ AM ວ່ າ:
ການປະສມົ ທາງມຸມ (Angle modulation) ສະຫຸບລວມແລວ້ : ການປະສມົ ສນັ ຍານແບ່ ງອອກເປັນ 2
ແບບໃຫ່ ຍໆຄ: AM ແລະ FM(PM).

2. ລະບບົ ວທິ ະຍຸງ່າຍດາຍ
ລະບບົ ວທິ ະຍຸ ໂດຍທ່ ວົ ໄປ ມນັ ຈະມຮີ ູບຄາ້ ຍຄກບັ ຮູບ 9.1 ໃນທ່ ນີ ເີ້ ຮາົ ສະແດງໄວສ້ ະເພາະການ
ຕດິ ຕ່ ໍທາງດຽວ ຈາກເຄ່ ອງສ່ ງົ ໄປຍງັ ເຄ່ ອງຮບັ ເທ່ າົ ນນັ້ . ຈະເຫນັ ວ່ າ ປະກອບດວ້ ຍສ່ ວນສໍາຄນັ ຄ: ເຄ່ ອງສ່ ງົ ,
ເຄ່ ອງຮບັ , ສາຍອາກາດ ແລະ ສນັ ຍານຂ່ າວສານເຊ່ ນັ : ສຽງເວາົ້ ເຂາົ້ ໄມໂຄຣໂຟນ ຖກປ້ອນເຂາົ້ ທ່ ອີ ນິ ພຸ ທ
(input) ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ອາວພຸ ທ (output) ເປັນຄນ້ ທ່ ໄີ ດຮ້ ບັ ການປະສມົ ແລວ້ ຜ່ ານກະຈາຍອອກຈາກສາຍ
ອາກາດສ່ ງົ ໄປຍງັ ເຄ່ ອງຮບັ , ຄນ້ ທ່ ໄີ ດຮ້ ບັ ຈາກສາຍອາກາດຮບັ ຈະຖກແປງໂດຍເຄ່ ອງຮບັ ເພ່ ອໃຫສ້ ນັ ຍານ
ຂ່ າວສານກບັ ຄນອອກມາເຊ່ ນັ : ເປັນສຽງເວາົ້ ອອກທາງລໍາໂພງ.

ຮູບທີ 9.1 ວທິ ະຍຸບາງລຸນ້

ກ. ເຄ່ ອງທ່ ສີ ່ ງົ ສນັ ຍານຂ່ າວສານ ແລະ ສນັ ຍານນາພາຄວາມຖ່ ສີ ູງ ຈະຖກສ່ ງົ ໄປຍງັ ວງົ ຈອນປະສມົ
ສນັ ຍານ ເຊ່ ງີ ເຮດັ ນາ້ ທ່ ປີ ະສມົ ສນັ ຍານຂ່ າວສານລງົ ເທງີ ສນັ ຍານນໍາພາ ທ່ ຖີ ກປະສມົ ແລວ້ ຈະຕອ້ ງໄປຜ່ ານ
ການຂະຫຍາຍ ໃຫມ້ ກີ ໍາລງັ ສູງຂນ້ ແລວ້ ຈ່ ງີ ປ້ອນໃຫສ້ າຍອາກາດສ່ ງົ ເພ່ ອໃຫສ້ າມາດສ່ ງົ ໄປໄດໄ້ ກ ໂດຍທ່ ີ
ເຄ່ ອງຮບັ ສາມາດຮບັ ໄດຊ້ ດັ ເຈນ, ຄນ້ ຈາກເຄ່ ອງສ່ ງົ ນີ້ ຈະແຜ່ ກະຈາຍອອກຈາກສາຍອາກາດ ສ່ ງົ ໂດຍມທີ ດິ
ທາງມ່ ູງໄປຍງັ ເຄ່ ອງຮບັ .

.

105 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ9.2 ແຜນຜງັ ສະແດງພາກເຄ່ ອງສ່ ງົ -ເຄ່ ອງຮບັ

ຂ.ເຄ່ ອງຮບັ : ຄນ້ ທ່ ສີ ່ ງົ ມາຈະຮບັ ໄດໂ້ ດຍສາຍອາກາດຮບັ , ເຄ່ ອງຮບັ ຈະເລອກຮບັ ສະເພາະຄນ້ ທ່ ີ
ຕອ້ ງການເທ່ າົ ນນັ້ ແລວ້ ຂະຫຍາຍໃຫຄ້ ນ້ ນນັ້ ມກີ ໍາລງັ ແຮງຂນຶ້ ເພ່ ອປ້ອນໃຫ້ ວງົ ຈອນແຍກສນັ ຍານ (ຫ ດີ
ມອດ ) ເຮດັ ໜາ້ ທ່ ແີ ຍກສນັ ຍານນໍາພາທ່ ຖີ ກປະສມົ ກນັ ອອກ ເພ່ ອໃຫສ້ ນັ ຍານຂ່ າວສານທ່ ຕີ ອ້ ງການຕາມ
ເດມີ . ຂໍສ້ ງັ ເກດໃຫລ້ ະບບົ ວທິ ະຍຸກຄໍ ຖາ້ ມເີ ຄ່ ອງສ່ ງົ ຫາຍເຄ່ ອງຢ່ ູໃນພນ້ ທ່ ໃີ ກຄ້ ຽງ ກນັ ເຮາົ ຈະຕອ້ ງໃຊຄ້ ວາມ
ຖ່ ຕີ ່ າງກນັ ຖາ້ ບ່ ໍດ່ ງັ ນນັ້ ສນັ ຍານທ່ ເີ ຄ່ ອງຮບັ ຈະສບັ ສນົ (ຮບັ ສນັ ຍານລບົ ກວນ ຫ ແຊງກນັ ) ເຮາົ ສາມາດໃຊ້
ຄວາມຖ່ ີເຄ່ ອງສ່ ງົ ຊໍາ້ ກນັ ໄດກ້ ່ ໍຕ່ ໍເມ່ ອເຄ່ ອງສ່ ງົ ແຕ່ ລະເຄ່ ອງຢ່ ູຫ່ າງໄກກນັ ແລະ ບ່ ໍເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ການລບົ ກວນ
ເພາະວ່ າ ຄນ້ ວທິ ະຍຸຈະມຄີ ວາມແຮງຫຸດລງົ ທ່ ໄີ ລຍະຫ່ າງໄກຈາກເຄ່ ອງສ່ ງົ ຫາຍຂນຶ້ .

3. ການປະສມົ ສນັ ຍານທາງໄລຍະປ່ ຽນແປງສູງສຸດ(Amplitude Modulation)
ການປະສມົ ສນັ ຍານແບບ AM ນນັ້ ເຮາົ ໃຊສ້ ນັ ຍານຂ່ າວສານ ສມົ ມຸດວ່ າ ເຮາົ ໃຫສ້ ນັ ຍານສຽງ
ປະສມົ ລງົ ເທງິ ສນັ ຍານນາໍ ພາ ເພ່ ອຶ ປ່ ຽນຄຸນລກັ ສະນະທາງໄລຍະປ່ ຽນໃຫ່ ຍສຸດຂອງສນັ ຍານນາໍ ພາໃນຮູບ 9.2
ເຮາົ ໃຊສ້ ນັ ຍານນາໍ ພາ(ກ) ປະສມົ ກບັ ສນັ ຍານສຽງ (ຂ) ລງົ ໃນວງົ ຈອນນອນລເິ ນຍ (Nonlinear) ເຊ່ ນັ : ໃຊ້
ໄດໂອດ ຫ ທຣານຊສິ ເດີ ໂດຍໃຫມ້ ຈີ ດຸ ທໍາງານຢ່ ູໃນບໍລເິ ວນທ່ ເີ ປັນລເິ ນຍ, ໃນອຸປະກອນແບບນອນນເິ ນຍ
ຈະເຮດັ ໃຫເ້ ກດິ ສນັ ຍານ AM ດ່ ງັ ຮູບ 9.2(ຄ) ຂນຶ້ ຈະສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ: ສນັ ຍານນາໍ ພາຊ່ ງຶ ຖກປະສມົ ແລວ້
ຈະມໄີ ລຍະປຽ່ນສູງສຸ ດປ່ ຽນແປງຕາມສນັ ຍານສຽງ, ສນັ ຍານສຽງທ່ ຢີ ່ ູປ່ ົນນໍາສນັ ຍານ AM ຈະປະກດົ ເປັນ
ຂອບຄນຶ້ (envelope) ເທງິ ແລະ ຮູບດ່ ງັ ລ່ ຸມນີ້ 9.3 (ກ)

106 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ9.3 ການປະສມົ ຄນ້ ທາງໄລຍະປ່ ຽນສູງສຸດ
ສັນຍານທ່ ີມໄີ ລຍະປ່ ຽນ ດ່ ັງຮູ ບ 9.3(ຂ) ຄ: ສນັ ຍານ AM ທ່ ີມສີ ັນຍານສຽງໃນຮູ ບ 9.3(ກ)
ປະສມົ ຢ່ ູ ໃນທາງກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ຖາ້ ສນັ ຍານສຽງມໄີ ລຍະປ່ ຽນສູງສຸດນອ້ ຍລງົ ດ່ ງັ ຮູບ 9.3(ຄ) ສນັ ຍານ AM ທ່ ີ
ເກດິ ຂນຶ້ ກຈໍ ະມຂີ ອບນອ້ ຍລງົ ນາໍ ດ່ ງັ ຮູບ 9.3(ງ)

ຮູບ 9.4 ການໃຊສ້ ນັ ຍານສຽງທ່ ມີ ຂີ ະໜາດໃຫ່ ຍແລະນອ້ ຍເພ່ ອມດໍ ູເລດເທງິ ຄນ້ ນາ
ປົກກະຕເິ ຮາົ ຕອ້ ງການໃຫເ້ ປີເຊນັ ການປະສມົ ຄ່ າສູງສຸດ ເພ່ ອຶ ວ່ າສນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ ໄດທ້ ່ ເີ ຄ່ ອງຮບັ ຈະ
ມກີ າໍ ລງັ ແຮງ(ສຽງດງັ )ດ່ ງັ ຮູບ 9.4 ເນ່ ອງຈາກເຄ່ ອງຮບັ AM ຈະປ່ ຽນຄນ້ AM ເປັນສນັ ຍານສຽງໂດຍການ
ແຍກເອາົ ແຕ່ ສະເພາະສນັ ຍານທ່ ເີ ຂາົ້ ໄປສະສມົ ລງົ ເທງີ ສນັ ຍານນໍາພາກບັ ຄນຈາກຄນ້ AM (ຄ: ດມີ ອດນນັ້
ເອງ). ສະນນັ້ ສນັ ຍານສຽງທ່ ຮີ ບັ ໃນກລໍ ະນທີ ່ ວີ ່ າ: ປະສມົ ມາແຮງ(ປີເຊນັ ການປະສມົ ມຄີ ່ າສູງ) ຈະໄດສ້ ຽງ

107 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ດ່ ງັ ກ່ າວນນັ້ ຄໃນຮູບ 9.4 (ຂ) ຈະໃຫສ້ ນັ ຍານສຽງດງັ ກ່ ວາຮູບ 9.4 (ກ) ເພາະວ່ າເປີເຊນັ ການປະສມົ
ຫາຍກ່ ວາ.

ຮູບ 9.4 ໄລຍະການປ່ ຽນແປງຂອງສນັ ຍານສຽງທ່ ແີ ຍກຄນ້ ມາທ່ ເີ ຄ່ ອງຮບັ ຈະມຄີ ວາມແຮງຫາຍ
ນອ້ ຍຂນ້ ຢ່ ູກບັ ເປີເຊນັ ຂອງການປະສມົ

108 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

.
.

. AM .

.

ຮູບ 9 .5 ການໂອເວນີ ມອດຈະເຮດັ ໃຫສ້ ນັ ຍານທ່ ໄີ ດຈ້ າກການດມີ ອດຫດເີ ທກັ ທ່ ເີ ຄ່ ອງຮບັ ມີ
ຄວາມພຽ້ ນ

ຢ່ າງໃດກຕໍ າມການປະສມົ ຕອ້ ງບ່ ໍສູງເກນີ ໄປບ່ ໍເກນີ ( 100 ເປີເຊນັ ) ເພາະຈະເຮດັ ໃຫສ້ ນັ ຍານສຽງທ່ ີ
ຮັບໄ ດ້ທ່ ີເ ຄຶອງຮັບ ເກິດຄວ າ ມ ພຽ້ນ ກ າ ນປ ະ ສົມ ຫາ ຍ ເກີນໄ ປ ນີ້ ເອີ້ນ ວ່ າ : ກ າ ນມໍດູ ເລດເກີນ
(Overmoduation) ຫ ເອນີ້ ຫຍໍໆ້ ວ່ າ: ໂອເວມີ ອດຈະເຫນັ ວ່ າໄລຍະປຽ່ນຂອງສນັ ຍານ AM ຫຸດລງົ ໄດ້
ບ່ ຕໍ ່ ໍາກວ່ າສູນ ບ່ ໍວ່ າຈະປະສມົ ທ່ ໍໃດກໍຕາມ ຖາ້ ສນັ ຍານທ່ ປີ ະສມົ ມຄີ ່ າຫາຍຄນ້ ນໍາພາຈະຫາຍໄປ ( Cut off )
ບາງສ່ ວນເສຍໄປຊໍາ້ . ດ່ ງັ ນນັ້ ຂອບຄນ້ ຂອງສນັ ຍານ AM ຈ່ ງຶ ມຮີ ູບຮ່ າງທ່ ເີ ຂາົ້ ໄປປະສມົ ຮູບ 9.5(ກ) ເປັນ
ສນັ ຍານສຽງທ່ ເີ ຂາົ້ ໄປປະສມົ ຮູບ 9.5(ຂ) ເປັນສນັ ຍານນໍາພາທ່ ຍີ ງັ ບ່ ໍທນັ ມກີ ານປະສມົ ຮູບ9.5(ຄ) ເປັນ
ສນັ ຍານນາໍ ພາທ່ ປີ ະສມົ ດວ້ ຍສນັ ຍານສຽງທ່ ມີ ຄີ ວາມແຮງຫາຍເກນີ ໄປເຮດັ ໃຫສ້ ນັ ຍານນາໍ ພາບາງຊ່ ວງຫາຍ
ໄປເມອຶ ເຄ່ ອຶ ງຮບັ ສນັ ຍານສຽງກບັ ມາຈະມລີ ກັ ສະນະເໝອຶ ກບັ ຂອບຄນ້ ຊ່ ງພຽນ້ ຈາກເດມີ ດ່ ງັ ຮູບ 9.5(ງ)

4.ລະບບົ ສ່ ສານ

109 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ໃນລະບົບສ່ ສານ ບ່ ໍວ່ າຈະເປັນລະບົບໃດກ່ ໍຕາມ ແຜນວາດພນ້ ຖານມກັ ເໝຶອກບັ ຮູບ 9.6
ລະບບົ ສ່ ສານ ໂດຍພນ້ ຖານປະກອບດວ້ ຍ ອຸປະກອນອນິ ພຸ ທ ( Input device ) ເຄ່ ອຶ ງສ່ ງົ ຊ່ ອງທາງສ່ ສານ
(communication channel )ຫຶ ແຊນແນລ ຊ່ ງຶ ມກັ ຈະມນີ ອຍສ ມາລບົ ກວນ ເຄ່ ອຶ ງຮບັ ແລະ ອຸປະກອນ

ເອາົ ພຸທ (output device).

ຮູບ 9.6 ລະບບົ ສ່ ສານພນ້ ຖານ

ກ. ອຸປະກອນອນິ ພຸທ ແລະ ເອາົ ພຸທ

ຄວາມຈງິ ອຸ ປະກອນອິນພຸ ທກໍຄ: ອຸ ປະກອນທ່ ີແປງຂ່ າວສານເປັນສັນຍານໄຟຟ້າ, ສ່ ວນ
ອຸປະກອນເອາົ ພຸທກຄໍ : ອຸປະກອນທ່ ແີ ປງສນັ ຍານໄຟຟາ້ ກບັ ມາເປັນຂ່ າວສານນນັ້ ເອງ ເຊ່ ນັ :ໃນລະບບົ ວທິ ະຍຸ
ກະຈາຍສຽງ, ລໍາໂພງໄມໂຄໂຟນ ແລະ ອຸ ປະກອນເອາົ ພຸ ທຈະເປັນລໍາໂພງ ສາຫບັ ໄມໂຄໂຟນເຮດັ ໜາ້ ທ່ ີ
ແປງຄນ້ ສຽງເປັນສນັ ຍານໄຟຟາ້ ແລະ ສ່ ວນລາໍ ໂພງເຮດັ ໜາ້ ທ່ ແີ ປງສນັ ຍານໄຟຟາ້ ກບັ ເປັນຄນ້ ສຽງ.

ໃນທໍານອງດຽວກັນໃນລະບົບແພ່ ພາບທາງໂທລະທັດອຸ ປະກອນອິນພຸ ທກໍຄ: ກອ້ ງຖ່ າຍ
ໂທລະທດັ ເຊ່ ງິ ປຽ່ນພະລງັ ງານ(ຈາກພາບ)ໄປເປັນສນັ ຍານໄຟຟາ້ ແລະ ອຸປະກອນເອາົ ພຸ ທກໍຄ: ຫອດພາບ
ໂທລະທດັ ເຊ່ ງີ ປຽນ່ ສນັ ຍານໄຟຟາ້ ກບັ ຄນເປັນພະລງັ ງານແສງ.

ອຸປະກອນອນິ ພຸ ທ ແລະ ເອາົ ພຸທຂອງລະບບົ ສ່ ສານຍງັ ມອີ ກີ ຫວງຫາຍເຊ່ ນັ : ຄນັ ເຄາະໂທລະເລກ,
ເຄ່ ອງໂທລະພມີ , ເຄ່ ອງໂທລະສານ, ເຄ່ ອງໂທລະມາດ (teleneting) ແລະ ອ່ ນໆ. ອຸປະກອນອນິ ພຸທ ແລະ
ເອາົ ພຸ ທຈະຕ່ ໍເຂາົ້ ກບັ ເຄ່ ອງສງົ ແລະ ເຄ່ ອງຮບັ ສະເໝ.ີ ຂ່ າວສານທ່ ຮີ ບັ ຫ ສ່ ງົ ລະຫວ່ າງກນັ ແບ່ ງອອກເປັນ 3

ພວກໃຫ່ ຍໆຄ:

110 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

1) ສຽງ ຫ ອໍລໂິ ອ (audio) ໄດແ້ ກ່ : ສຽງເວາົ້ ໃນລະບບົ ໂທລະສບັ ,ສຽງເພງ ສຽງເວາົ້ ຫ
ສຽງດນົ ຕຣີ ທ່ ຕີ ອ້ ງການຄຸນນະພາບສຽງດໃີ ນລະບບົ ວທິ ະຍຸກະຈ່ າຍສຽງ.

2) ພາບ (Picpure) ໄດແ້ ກ່ : ພາບນ່ ງີ ໃນໂທລະສບັ (fasimile) ແລະ ສ່ ງົ ພາບໄລຍະໄກ
(telephoto ) ຮູບເງາົ ໃນລະບບົ ໂທລະທດັ .

3) ຂມໍ້ ນູ (data) ສວ່ ນໃຫ່ ຍສ່ ງົ ມາເປັນລະຫດັ ໄດແ້ ກ່ : ເຄ່ ອງຍນົ , ເຄ່ ອງຈກັ , ເຄ່ ອງຄອມພວີ
ເຕີ ແລະ ອ່ ນໆ ໄດແ້ ກ່ ຂໍມ້ ູນ ແລະ ຄາໍ ສ່ ງັ ໃນລະບບົ ໂທລະມາດ ອກັ ສອນໃນລະບບົ ໂທລະພມີ ຫ ໂທລະເລກ
ຂມໍ້ ູນຄອມພວີ ເຕໃີ ນລະບບົ ສ່ ສານຄອມພວີ ເຕ.ີ

ຂ. ເຄ່ ອງສ່ ງົ :
ເຄ່ ອງສ່ ງົ ເຮດັ ໜາ້ ທ່ ສີ ່ ງົ ສນັ ຍານໄຟຟາ້ ຈາກອຸປະກອນອນິ ພຸ ທ ແລວ້ ທາການປະສມົ ລງົ ເທງິ ຄນ້ ນາພາ
ຄວາມຖ່ ສີ ູງ,ເຄ່ ອງສ່ ງົ ປະກອບດວ້ ຍແຫ່ ງກາໍ ເນດີ ສນັ ຍານຄວາມຖ່ ສີ ູງ (ເອນີ້ ວ່ າ: ອ໋ອດຊລິ ເລເຕີ OSC ) ກບັ
ເຄ່ ອງປະສມົ ສນັ ຍານເຄ່ ອງສ່ ງົ ສ່ ວນຫາຍມກັ ມພີ າກຂະຫຍາຍອກີ ເພ່ ອໃຫສ້ ນັ ຍານທ່ ສີ ່ ງົ ອອກອາກາດມກີ າໍ ລງັ
ແຮງເຮດັ ໃຫສ້ ່ ສານກນັ ໄດໄ້ ກດ.ີ
ຄ. ຊ່ ອງທາງສ່ ສານ:
ຊ່ ອງທາງສ່ ສານໃນທ່ ນີ ໄີ້ ດແ້ ກ່ ບນັ ຍາກາດ,ອະວະກາດ (free space), ສາຍ… ແຕ່ ໃນທ່ ນີ ເີ້ ຮາົ ຈະ
ກ່ າວເຖງີ ສະເພາະລະບບົ ວທິ ະຍຸເທ່ າົ ນນັ້ , ຊ່ ອງທາງສ່ ສານຂອງລະບບົ ວທິ ະຍຸ,ອາໄສການແຜ່ ຄນ້ ວທິ ະຍຸອອກ
ໄປໂດຍຜ່ ານບນັ ຍາກາດຊ່ ງຶ ເປັນຕວົ ກາງ (medium) ຊ່ ງຶ ຄນ້ ເດນີ ທາງຈາກເຄ່ ອງສ່ ງົ ຜ່ ານ ໄປຍງັ ເຄ່ ອງຮບັ .
ງ. ຄວາມຖ່ ີ ແລະ ຄວາມຍາວຄນ້ :
ເຮາົ ນຍິ ມົ ແບ່ ງຄນ້ ວທິ ະຍຸ ອອກເປັນຍ່ ານຄວາມຖ່ ີຕ່ າງໆໂດຍມຫີ ວົ ໜ່ ວຍເປັນເຮດິ (Hertz) ,ໃນ
ປະຫວດັ ສາດການວທິ ະຍຸເຮາົ ແບ່ ງຄນ້ ວທິ ະຍຸຕາມຄວາມຍາວຄນ້ (wavelength) ຄວາມສໍາພນັ ລະຫວ່ າງ
ຄວາມຖ່ ີ ແລະ ຄວາມຍາວຄນ້ ເປັນໄປຕາມສູດດ່ ງັ ນ:ີ້

 ຄຄວາມຍາວຄນ້ ມຫີ ວົ ໜ່ ວຍເປັນແມດັ (m)
v ຄຄວາມໄວຂອງຄນ້ ວທິ ະຍຸໃນອາກາດເທ່ າົ ກບັ ຄວາມໄວຂອງແສງ3 × 108ແມດັ ຕ່ ວໍ ນິ າທີ

ຄຄວາມຖ່ ມີ ຫີ ວົ ໜ່ ວຍເປັນ(HZ)
ຕາຕະລາງ9.1 ສະແດງຍ່ ານຄວາມຖ່ ,ີ ຄວາມຖ່ ີ ແລະ ຄວາມຍາວຄນ້

111 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຍ່ ານຄວາມຖ່ ີ ຄວາມຖ່ ີ ຄວາມຍາວຄນ້

Very low frequency (VLF) ຕ່ ໍາກວ່ າ 30 KHz ຍາວກວ່ າ 10 KHz
Low frequency (LF) 30 -300 KHz 10-1 Km
Medium frequency ( MF) 300-3000 KHz
High frequency (HF) 3-30 MHz 1000 -100 m
Very high frequency ( VHF) 30-300 MHz 100-10 m
Ultra high frequency (UHF) 3-30 GHz 10-1 m
Extremely high frequency (EHF) 30-300 GHz 100-1 0 cm
10-1 mm

ຕາຕາລາງ9.2 ຕວົ ຢ່ າງການນາໍ ໃຊຄ້ ວາມຖ່ ໃີ ນກດິ ຈະກາໍ ສ່ ສານຕ່ າງໆ

ຍ່ ານຄວາມຖ່ ີ ຕວົ ຢ່ າງການໃຊງ້ ານໃນກດິ ຈະການສ່ ສານ

VLF ໂທລະເລກ,ໂຊນາ
LF
MF ວທິ ະຍຸສາໍ ຮອງ,ໂທລະພມິ ,ໂທລະເລກ
HF ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ,ການສ່ ສານໄລຍະປານກາງ
VHF ການສ່ ສານໄລຍະໄກ,ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ
UHF ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ,ການເເພ່ ພາບໂທລະທດັ ,ການສ່ ສານໂລຍໄກ
SHF ການສ່ ສານການບນິ ,ການສ່ ສານໄລຍະໃກ ້
EHF ເຣດາ,ການສ່ ສານໄມໂຄຣເວບ,ດາວທຽມ
ກາສ່ ສານທາງແສງ

ຈ.ນອຍສ(Noise).

112 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ເປັນສນັ ຍາລກັ ທ່ ເີ ຂາົ້ ມາແຊກແຊງ ຫ ລບົ ກວນ (interfere). ນອຍສທ່ ຮີ ບັ ເຂາົ້ ມາແບ່ ງອອກເປັນ 4
ປະເພດຄ: ນອຍສບນັ ຍາກາດ (atmospheric), ນອຍສຈາກອາວະກາດ (space noise), ນອຍສທ່ ເີ ກດີ
ຂນ້ ຈາກສ່ ິງທ່ ີປະດິດທ່ ີມະນຸດສາ້ ງຂນ້ (man-made noise) ແລະ ນອຍສພາຍໃນຕົວອຸ ປະກອນໃນ
ເຄ່ ອງຮບັ ( intemal noise ) .

ສ.ເຄ່ ອງຮບັ .
ເມ່ ອສນັ ຍານຈາກເຄ່ ອງສ່ ງົ ມາເຖງີ ເຄ່ ອງຮບັ ສນັ ຍານຈະມກີ ໍາລງັ ອອ່ ນລງົ ແລະ ຍງັ ມນີ ອຍສເຂາົ້ ມາ
ແຊກແຊງສນັ ຍານທ່ ຕີ ອ້ ງການຈະຮບັ ອກີ ດວ້ ຍ. ດ່ ງັ ນນັ້ ການຮບັ ສນັ ຍານອ່ ອນໆເຊ່ ນັ ນເີ້ ຄ່ ອງຮບັ ຈ່ ງຶ ຕອ້ ງມີ
ຄວາມສາມາດພເິ ສດໃນການເລອກຮບັ ແລະ ຂະຫຍາຍເອາົ ສະເພາະສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີທ່ ຕີ ອ້ ງການມກີ ໍາມະ
ວທິ ໃີ ນການກໍາຈດັ ນອຍສ ຫ ຕ່ ໍສູເ້ ອາົ ຊະນະນອຍສທ່ ລີ ບົ ກວນ, ສນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ ໄດຈ້ ະຜ່ ານການແຍກເພ່່ ອ
ແປງສນັ ຍານຂ່ າວສານທ່ ປີ ະສມົ ຢ່ ູນາໍ ສນັ ຍານນາໍ ພານນັ້ ກບັ ມາ. ກາໍ ມະວທິ ນີ ຂີ້ ອ້ ນຂາ້ ງສບັ ສນົ ພສໍ ມົ ຄວນ.
5.ວງົ ຈອນປະສມົ ສນັ ຍານແບບ AM
ວງົ ຈອນຢ່ າງງ່ າຍເຊ່ ງີ ໃຊຜ້ ະລດິ ສນັ ຍານ AM ໃນຮູບ 9.7 (ກ) ປ້ອນເຂາົ້ ທ່ ີ 1 ແລະ 2, ລວມ
ກນັ ຜນົ ລວມຂອງສນັ ຍານນໍາພາກບັ ສນັ ຍານສຽງປະກດົ ເປັນສນັ ຍານນໍາພາຊອ້ ນຢ່ ູເທງິ ຫງັ ສນັ ຍານສຽງ
ດ່ ງັ ກ່ າວດ່ ງັ ໃນຮູບ 9.7 (ຄ) ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ: ການຊອ້ ນຫງັ ແບບນບີ້ ່ ແໍ ມ່ ນຈະເປັນການປະສມົ AM ແຕ່ ເປັນ
ການບວກສນັ ຍານເທ່ າົ ນນັ້ .

- ສມົ ມຸດວ່ າ 1 ແລະ 1ຈະນາໍ ຜ່ ານກະແສ R3 ໃນຊ່ ວງເວລາທ່ ສີ ນັ ຍານເປັນບວກແລະ D1 ຈະ
ຄດັ ອອບ (cut off) ໃນຊ່ ວງເວລາທ່ ີສັນຍານເປັນລົບ,ຂອງສນັ ຍານທ່ ີຕົກຢ່ ູ R3 ຍ່ ອມມລີ ກັ ສະນະ
ເປັນພລັ ສ (pulse) ບວກດ່ ງັ ຮູບ 9.7 (ງ) ສງັ ເກດວ່ າ: ຄວາມສູງ(ແອມັ ຟີຈດູ ) ຂອງພລັ ສມກີ ານປ່ ຽນແປງ
ຈາກສນັ ຍານອໍດໂີ ອ.

ຄວາມຈງິ ວງົ ຈອນ AM ບ່ ໍຈາໍ ເປັນຕອ້ ງມີ S1 ແຕ່ ໃນທ່ ນີ ເີ້ ພ່ ມີ ໄວເ້ ພ່ ອໃຊໃ້ ນການອະທບິ າຍເທ່ າົ ນນັ້ .
ສະນນັ້ ຈາກໄດໂອດຈ່ ງຶ ຕ່ ໍກງົ ມາຍງັ ວງົ ຈອນແທງຄ (Tank) ໄດເ້ ລຍີ , ເຊ່ ງິ ປະກອບດວ້ ຍ L1ແລະ C1 ຂະ
ໜານກນັ R3.

113 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ 9.7 ວງົ ຈອນປະສມົ ສນັ ຍານຊະນດິ ທ່ ໃີ ຊໄ້ ດໂອດ

ທຸກໆຄງັ້ D1 ນາໍ ກະແສພລັ ສບວກຈະເຮດັ ໃຫກ້ ະແສໄຟຟາ້ ເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນແທງສ ເຊ່ ງິ ເລອກໄວກ້ ງົ
ກບັ ຄວາມຖ່ ຂີ ອງສນັ ຍານນາໍ ພາເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ປາກດົ ການສະທອ້ ນສງັ ລວມ (Resonance) ວງົ ຈອນແທງສຈ່ ງຶ
ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ພລສັ ລບົ ຂນ້ ຫງັ ຈາກພລສັ ບວກ. ຖາ້ ພາສບວກມໄີ ລຍປ່ ຽນສູງພລັ ລບົ ກໍຈະສູງນໍາ ແລະ ໃນ
ທາໍ ນອງດຽວກນັ . ຖາ້ ພລັ ສບວກມຄີ ່ າຕ່ າໍ ພລັ ສລບົ ກມໍ ຄີ ່ າຕ່ າໍ ນໍາ ແລະ ໃນທໍານອງດຽວກນັ ຖາ້ ພລັ ສບວກມຄີ ່ າ
ຕ່ າໍ ພລັ ສລບົ ກໍມຄີ ່ າຕ່ ໍານາໍ , ສະນນັ້ ໃນໄລຍະປ່ ຽນພລັ ສລບົ ຍ່ ອມຈະເທ່ າົ ກບັ ພລັ ສບວກ ດ່ ງັ ປາກດົ ໃນຮູບ 9.7
(ຈ) ນນັ້ ຄ: ເອາົ ພຸທຂອງວງົ ຈອນນເີ້ ປັນຄນ້ AM ແລະ ມໄີ ລຍະການປ່ ຽນແປງຕາມສນັ ຍານສຽງ.

114 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

6. ວງົ ຈອນ AM ແບບປະສມົ ສນັ ຍານທ່ ຄີ ອນເລກັ ເຕີ (conlector)
ໃນກລໍ ະນທີ ່ ໃີ ຊທ້ ຣານຊສິ ເຕແີ ຕ່ ຖາ້ ໃຊວ້ ງົ ຈອນຫອດສູນຍາກາດກນໍ ຍິ ມົ ປະສມົ ສນັ ຍານທ່ ພີ ະເລດ
ໂດຍການປອ້ ນສນັ ຍານເຂາົ້ ປະສມົ ທາງຂວົ້ ຄອນເລກັ ເຕເີ ຊ່ ງິ ຕ່ ລໍ ຽນ ກບັ ແຫ່ ງຈ່ າຍໄຟຟາ້ (supply).

ຮູບ 9.8 ວງົ ຈອນຄອນແລກັ ເຕີ ມດໍ ເູ ລເຕີ
ໃນຮູບ 9.8 ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF ຄລາສ C ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ: ສນັ ຍານສຽງປະສມົ ຖກປອ້ ນເຂາົ້
ທ່ ໝີ ໍແ້ ປງ T1 ຖາ້ ບ່ ໍມສີ ນັ ຍານຂາົ້ ມາປະສມົ ເຂາົ້ ໄປແຮງດນັ ຢ່ ູກໍສ້ າຍສໍາຮອງຂອງໝໍແ້ ປງ T1 ຈະເປັນສູນ.
ດ່ ງັ ນນັ້ Vcc ຈະປາກດົ ທ່ ຄີ ອນເລກັ ເຕີQ1 ເມ່ ອມສີ ນັ ຍານເຂາົ້ ປະສມົ ແຮງດນັ Em ຈະສະທອ້ ນຂນຶ້ ທ່ ກີ ສໍ້ າຍ
ສາໍ ຮອງຂອງ T1 ເຮດັ ໃຫແ້ ຮງດນັ ທ່ ຄີ ອນເລກັ ເຕີ VCC ລວມກບັ Em ເມ່ ອແຮງດນັ ທງັ ສອງມເີ ຟສຄກນັ ,ຄອນ
ເລກັ ເຕມີ ຄີ ວາມດນັ ສູງເຮດັ ໃຫກ້ ະແສຄອນເລກັ ເຕໄີ ຫຫາຍຂນຶ້ ເອາົ ພຸ ທຈະມໄີ ລຍະປ່ ຽນແປງໃໝ່ ຂນ້ ປາກດົ
ເປັນຍອດ (pelk) ຂອບຄນ້ (envelope)

Em ກບັ VCC ມເີ ຟສກງົ ກນັ ຂາ້ ມຜນົ ຮບັ ຈະລບົ ລາ້ ງກນັ ເຮດັ ໃຫແ້ ຮງດນັ ຄອນເລກັ ເຕມີ ຄີ ່ າ
ຫຸດລງົ ກະແສຄອນເລກັ ເຕຈີ ່ ງຶ ຫຸດລງົ ນໍາ ເອາົ ພຸ ທຈະມໄີ ລຍະປ່ ຽນນອ້ ຍລງົ ປະກດົ ເປັນແອ່ ງ (Trough)
ຂອງຂອບຄນ້ .ເນ່ ອງຈາກ Q1 ທໍາງານໃນຄລາສ C ສະເພາະກະແສ RF (ລກັ ສະນະຄາ້ ຍຄກະແສພລັ ສ) ມ່ ີ

115 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ເປັນບວກເທ່ າົ ນນັ້ ເຊ່ ງີ ປາກດົ ທ່ ເີ ອາົ ພຸທວທິ ກີ ານທ່ ຈີ ະຜະລດິ ຄນ້ AM ກຄໍ ຕອ້ ງປອ້ ນໄປຍງັ ວງົ ຈອນສະທອ້ ນ
ສງັ ລວມ (ແທງຄ)໌ ເຊ່ ງິ ປະກອບດວ້ ຍ C1C2 ແລະ C3 ວງົ ຈອນນຕີ້ ່ ໍໃນລກັ ສະນະຮູບພາບ( PP ຫ TT ) .

ໃນຮູບ 9.9 (ກ) ສະແດງສະເພາະວງົ ຈອນແທງຄເ໌ ອາົ ພຸ ທຈາກວງົ ຈອນຄອນເລກັ ເຕີ Q
ປາກດົ ທ່ ໂີ ຊກ້ RFC (RF choke) ແລະ ຕ່ ໍຜ່ ານ C3 ເຂາົ້ ວງົ ຈອນແທງຄເ໌ ມ່ ອເຮາົ ຈດັ ວງົ ຈອນຮູບ 9.9 (ກ)
ຄນໃໝ່ ເປັນຮູບ 9.9 (ຂ) ຈະເຫນັ ວ່ າ C1 ແລະ C2 ເປັນການປັບແມຕຈອນິ ຟີແດນ (Match impedence)
ລະຫ່ ວງວງົ ຈອນ Q1 ກນິ ໂຫດໄປໃນຕວົ ດວ້ ຍ. ສະນນັ້ ວງົ ຈອນນເີ້ ຮດັ ໜາ້ ທ່ ເີ ປັນວງົ ຈອນຟິລເຕຊີ ະນດິ
ຄວາມຖ່ ຕີ ່ າໍ ຜ່ ານຫໂລພາສຟິລເຕີ (LPF) ເພ່ ອຕອງເອາົ ຮໍນກິ ຖມິ້ ໄປເປັນວງົ ຈອນສະທອ້ ນສງັ ລວມ (ແທງຄ)໌
ແລະເປັນວງົ ຈອນແມຕຈ ອນິ ຟີແດນດວ້ ຍ.

ຮູບ 9.9 ວງົ ຈອນແທ໋ງຄ

ອຸປະສກັ ຂອງວງົ ຈອນ ຄອນເລກັ ເຕມີ ດໍ ູເລເຕີ (ມດໍ ູເລດທ່ ຄີ ອນເລກັ ເຕ)ີ ໃນຮູບ 9.8 ກຄໍ : ບ່ ສໍ າມາດ
ປະສມົ ສນັ ຍານໄດ້ 100 ເປີເຊນັ ເຕມັ ທ່ ີ ເພາະທຣານຊສິ ເຕອີ ່ ມີ ຕວົ ເສຍກ່ ອນທ່ ສີ ນັ ຍານ AM ຈະຂນ້ ໄປເຖງີ
ຍອດ ແລະ ໃນຊ່ ວງ ແອ່ ງຂອບຄນ້ ສັນຍານ RF ສາມາດຫຸດລອດຜ່ ານຄວາມທອ້ ນລະຫ່ ວງຮອຍຕ່ ໍ
(Junction) ເບສຄອນເລກັ ເຕທີ ຣານຊສິ ເຕີ Q1 ໄດ,້ ເຮດັ ໃຫເ້ ອາົ ພຸ ທ AM ບ່ ໍເປັນສູນບນັ ຫານແີ້ ກໄ້ ຂໄດ້
ໂດຍການປະສມົ ສນັ ຍານຂາ້ ງໃນວງົ ຈອນຂບັ ແລະ ໃນວງົ ຈອນທາ້ ຍພອ້ ມກນັ ດ່ ງັ ຮູບ 9.10 ການປະສມົ
ສນັ ຍານທ່ ວີ ງົ ຈອນຂບັ ຈະຕອ້ ງເລ່ ງັ ແຮງຂບັ ຂນຶ້ ຕ່ ມອກີ ເພ່ ອໃຫປ້ ະສມົ 100 ເປີເຊນັ . ສ່ ວນໃນຊ່ ວງແອ່ ງການ
ຂບັ ຈະຕອ້ ງຫຸດລງົ ອກີ ເພ່ ອງປອ້ ງກນັ RF ຫຸດຜ່ ານອອກມາ.

ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ: ວງົ ຈອນປະສມົ ສນັ ຍານໃນຮູບ 9.10 ເປັນວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສຽງແບບພຸ ດພູລ
(Push pull) ເຊ່ ງິ ຈະຕອ້ ງໃຊກ້ ໍາລງັ ຢ່ າງໜອ້ ຍເຄ່ ງິ ໜ່ ງຶ ຂອງກໍາລງັ ໃນການປະສມົ . ດ່ ງັ ນນັ້ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ

116 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ສຽງຕອ້ ງໃຊວ້ ງົ ຈອນພຸດພູລເຊ່ ງິ ມປີ ະສດິ ທພິ າບຫາຍກ່ ວາວງົ ຈອນຂະຫຍາຍຄລາສ A ວງົ ຈອນ AM ແບບ
ມດໍ ເູ ລດໂດຍຕ່ ໍລຽນ.

ຮູບ 9.9 ການປະສມົ ສນັ ຍານທ່ ຄີ ອນເລກັ ເຕໂີ ດຍປະສມົ ທງັ ພາກຂບັ ແລະ ພາກສຸດທາ້ ຍ.

ຈດຸ ອ່ ອນຂອງການມດໍ ູເລດທ່ ຄີ ອນເລກັ ເຕີ ກຄໍ ໃຊໝ້ ແໍ້ ປງຂະໜາດເຊ່ ງິ ມລີ າຄາແພງ ແລະ ເປັນເຫດ
ໃຫເ້ ກດີ ຄວາມພຽ້ ນວທິ ແີ ກບ້ ນັ ຫານເີ້ ຮາົ ເຮດັ ໃຫໂ້ ດຍການໃຊທ້ ຣານຊສິ ເຕແີ ທນໝໍແ້ ປງ.

+Vcc
Q2

RFC
Q1

ຮູບ 9.10 ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສຸດທາ້ ຍ ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ
117

II. ເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ

ຮູບ 9.12 ຕວົ ຢ່ າງເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ
ເຄ່ ອງຮັບວິທະຍຸ ກະຈາຍສຽງສ່ ວນໃຫ່ ຍຈະເປັນແບບທ່ ີໃຊກ້ ໍາມະວທິ ີຊຸ ເປີເຮັດເທີໂຣດາຍ
(Super Hetero dyne) ມດີ ່ ງັ ແຜນຜງັ ດ່ ງັ ສະແດງໃນຮູບ 9.13 ສນັ ຍານທ່ ໄີ ດຮ້ ບັ ຈາກສາຍອາກາດຈະປອ້ ນ
ເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF ເພ່ ອທໍາການຂະຫຍາຍສນັ ຍານໃຫແ້ ຮງຂນຶ້ ເຊ່ ງິ ມຜີ ນົ ໃຫຄ້ ວາມໄວໃນການຮບັ
ສນັ ຍານດຂີ ນຶ້ ,ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF ທ່ ດີ ຄີ ວນມມີ ອຍສຕ່ າໍ ແລະ ສາມາດຕດັ ສນັ ຍານເງາົ ໄດວ້ ງົ ຈອນຖດັ ໄປ
ຄ: ວງົ ຈອນມກີ ເຊເີ ຮດັ ໜາ້ ທ່ ປີ ະສມົ ສນັ ຍານຈາກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF ກບັ ສນັ ຍານຈາກວງົ ຈອນ.

ຮູບ 9.13 ແຜນຜງັ ຂອງເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ .
118 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ໂລຄອນອອສຊລິ ໄລເຕີິ ວງົ ຈອນນກິ ເຊນີ ອີ້ ອກແບບໃຫທ້ ໍາງານ ໃນຊ່ ວງທ່ ບີ ່ ໍປັນລເີ ນຍ ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ
ຜນົ ຮບັ ສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີ ຜນົ ຕ່ າງກບັ ສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີ ຜນົ ລວມເຊ່ ງິ ຕດັ ຖມີ້ ໄປ,ຄວາມຖ່ ຜີ ນົ ຕ່ າງຈະມຄີ ່ າເທ່ າົ
ກບັ ຄວາມ IF ,ທ່ ປີ ້ອນເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນຂະຫຍານ IF, ,ວງົ ຈອມຂະຫຍາຍ IF ນເີ້ ປັນວງົ ຈອນຈນູ ເນີ ທ່ ີມີ
ຄວາມຖ່ ຕີ າຍຕວົ ບ່ ໍວ່ າເຮາົ ຈະເລອກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF ເພ່ ອຮບັ ສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີກໍຕາມ, ສນັ ຍານໂລ
ຄອມອອສຊລິ ໄລເຕີ ທ່ ເີ ຂາົ້ ໄປປະສມົ ທ່ ວີ ງົ ຈອນມກິ ເຊຈີ ະຕອ້ ງມຄີ ່ າພໍດີ ແລະ ໃຫຜ້ ນົ ຮບັ ອອກມາມຄີ ່ າຕາຍ
ຕວົ ເຊ່ ງິ ຈະເທ່ າົ ກບັ ຄວາມຖ່ ີ IF ສະເໝເີ ນ່ ອງຈາກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF ມກັ ຈະອອກແບບໃຫມ້ ອີ ດັ ຕາ
ຂະຫຍາຍສູງຕາມການເລອກຮບັ ສນັ ຍານຕາມຄຸນລກັ ສະນະນີ້ ເປັນຈດຸ ດຂີ ອງຂະບວນການຊູເປີເຮດັ ເທໂີ ຣ
ດາຍ (Super heterodyne).

ສນັ ຍານເອາົ ພຸ ທທ່ ອີ ອກຈາກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF ຈະເໝອນກບັ ສນັ ຍານທ່ ໄີ ດຮ້ ບັ ໄດທ້ ່ ວີ ງົ ຈອນ
ຂະຫຍາຍ RF ຕ່ າງແຕ່ ຄວາມຖ່ ຈີ ະຫຸດລງົ ຈາກຄວາມຖ່ ີ RF ເປັນຄວາມຖ່ ີ IF ໃນກໍລະນທີ ່ ເີ ປັນເຄ່ ອງຮບັ
AM ສນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ ໄດທ້ ່ ວີ ງົ ຈອນຂະຫຍາຍ AF ຈະເປັນສນັ ຍານ AM . ສະນນັ້ ສນັ ຍານເອາົ ພຸ ທຈາກວງົ
ຈອນຂະຫຍາຍ IF ກໍຍ່ ອມເປັນສນັ ຍານ AM ດວ້ ຍແຕ່ ຫາກກໍລະນເີ ຄ່ ອງຮບັ FM ສນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ ໄດທ້ ່ ວີ ງົ

ຈອນຂະຫຍາຍ IF ກຍໍ ່ ອມເປັນສນັ ຍານ FM ດວ້ ຍ .

ຫງັ ຈາກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF ແລວັ ສນັ ຍານ AM ຫ FM ທ່ ມີ ຄີ ວາມຖ່ ີ IF ຈະຖກນໍາໄປແຍກ
ເພ່ ອສນັ ຍານສຽງທ່ ເີ ຂາົ້ ໄປປະສມົ ກນັ ມາດ່ ງັ ເດມີ . ສນັ ຍານສຽງຈະຖກຂະຫຍາຍໃຫມ້ ຄີ ວາມດນັ ແຮງຂນຶ້
ອອກສ່ ູລໍາໂພງຕ່ ໍໄປໃນກໍລະນທີ ່ ເີ ປັນສນັ ຍານ AM ການແຍກກໍຕອ້ ງໃຊວ້ ງົ ຈອນແຍກ AM ແລະ ເປັນ

ສນັ ຍານFM.

ເຄ່ ອງຮບັ ສ່ ວນໃຫ່ ຍຈະມກີ ານຄວບຄຸມອດັ ຕາຂະຫຍາຍຂອງເຄ່ ອງໂດຍອດັ ຕະໂນມດັ ເຊ່ ງິ ເອນີ້ ວ່ າ:
AGC, ວງົ ຈອນAGC ນຈີ້ ະເຮດັ ໜາ້ ທ່ ກີ ວດຄວາມແຮງຂອງສນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ ໄດໂ້ ດຍເອາົ ສນັ ຍານມາຈາກວງົ
ຈອນດເີ ທກັ ເຕ.ີ ໄຟ AGC ທ່ ໄີ ດເ້ ປັນໄຟ DC ຊ່ ງຶ ມຄີ ່ າຫາຍ ຫ ໜອ້ ຍຄ່ າຕາມຄວາມແຮງຂອງສນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ
ໄດໄ້ ຟ DC ນຈີ້ ະນາໍ ໄປແອສເພ່ ອຄວບຄຸມອດັ ຕາຂະຫຍາຍຂອງວງົ ຈອນ IF ແລະ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF ,
ວທິ ກີ ານ AGC ຈະຊ່ ວຍໃຫສ້ ຽງທ່ ດີ ງັ ຈາກລໍາໂພງມຄີ ວາມດງັ ສະໜ່ ໍາສະເໜໃີ ນຂະບວນທ່ ເີ ຮາົ ຮບັ ສນັ ຍານ
ຈາກສະຖານໜີ ່ ງຶ ແລວ້ ເລອກປ່ ຽນໄປຮບັ ສະຖານອີ ່ ນ.

1. ວງົ ຈອນຮບັ ສນັ ຍານ
ດ່ ງັ ທ່ ໄີ ດກ້ ່ າວມາແລວ້ ວ່ າ: ວງົ ຈອນມກິ ເຊທີ ໍາໜາ້ ທ່ ເີ ປັນວງົ ຈອນແປງຄວາມຖ່ ີສນັ ຍານອນິ ພຸ ທທ່ ີ
ປອ້ ນເຂາົ້ ວງົ ຈອນມກິ ເຊກີ ໍຄ: ສນັ ຍານ RF ກບັ ສນັ ຍານຈາກໂລຄອລອອສຊລິ ເບເຕ,ີ ສນັ ຍານທງັ ສອງຈະ
ຕອ້ ງມຄີ ວາມຖ່ ີຕ່ າງກນັ ເທ່ າົ ກບັ ຄວາມຖ່ ີ IF ພໍດເີ ພ່ ອວ່ າຜນົ ຮບັ ຈາກການປະສມົ ຈະໄດຄ້ ວາມຖ່ ີເທ່ າົ ກບັ
ຄວາມຖ່ ີ IF ໃນກໍລະນເີ ຄ່ ອງຮັບ AM ເຮາົ ຈະໃຊຄ້ ວາມຖ່ ີ IF ເທ່ ົາກບັ 445 Khz ດ່ ັງຮູບ 9.14 (ກ)
ສມົ ມຸດວ່ າເຮາົ ປອ້ ນສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີ 1000 Khz ໂດຍທ່ ສີ ນັ ຍານ AM ນປີ້ ະສມົ ດວ້ ສນັ ຍານສຽງ 1kHz
ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ໄຊແບນ (side bend) ຄວາມຖ່ ີ 999 KHz ແລະ 1001 KHz ແລະ 1001 KHz ສນັ ຍານ

119 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ທງັ ສາມເຊ່ ງິ ກໍຄສນັ ຍານນໍາພາ 1000 Khz ແລະ ໄຊແບນ 999 Khz ກບັ 1001 Khz ຈະຖກປອ້ ນເຂາົ້ ສ່ ູ

ວງົ ຈອນມກິ ເຊ.ີ
ໃນນວີ້ ງົ ຈອນໂລຄອລອອສຊວິ ເລເຕີ ຜະລດິ ສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີ 1455 Khz ເພ່ ອປະສມົ ກບັ ສນັ ຍານ

AM ເອາົ ພຸທຈາກການປະສມົ ລະຫ່ ວາງສນັ ຍານຄ່ ຈູ ະໄດ.້
1. ຄວາມຖ່ ອີ ນິ ພຸທເດມີ ຄ: 999,1000 ,1001 ແລະ 1455Khz .
2. ຄວາມຖ່ ີຜົນລວມ 1455 KHz ລວມກບັ 999, 1000 KHz ແລະ 1001 KHz ເປັນ

2454, 2455 ແລະ 2456 KHz ຕາມລໍາດບັ .
3. ຄວາມຖ່ ີຜນົ ຕ່ າງ 1455 KHz ລບົ ດວ້ ຍ 999,1000 ແລະ 1001 KHz ເປັນ 545,455

ແລະ 456 KHz ຕາມລາໍ ດບັ .
4. ຮາມນໍ ກິ ຂອງສນັ ຍານທ່ ກີ ່ າວເຄງິ ຂນັ້ ຕນົ້ ລວມທງັ ໄຟ DC.

1600KHz 455KHz

1600KHz 455KHz
IF

ຮູບ 9.14 ຂະບວນການແປງຄວາມຖ່ ີ .

ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF ເຊ່ ງີ ເລອກໄວທ້ ່ ຄີ ວາມຖ່ ີ 456 KHz ຈະເລອກຂະຫຍາຍສະເພາະສນັ ຍານ
454,455 ແລະ 456 KHz ສ່ ວນສນັ ຍານອ່ ນນອກນນັ້ ຖກຕດັ ຖີມ້ ໄປ, ສະຫຸບແລວ້ ວງົ ຈອນແປງຄວາມຖ່ ີ
ເຮດັ ໃຫສ້ ນັ ຍານ AM 1000 KHz ຖກຫຸດຮອນຄວາມຖ່ ລີ ງົ ມາເປັນສນັ ຍານ AM 455 KHz

120 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ 9.15 ເຄ່ ອງທອ້ ນປັບຄ່ າໄດຊ້ ະນດິ ຕ່ າງໆ
ກ. ການແທຣກັ (Track ) ວງົ ຈອນຈນູ ເນີ (Tuner)

ຈາກແຜນຜງັ ທ່ ສີ ະແດງໃນຮູບ 9.16 ຈະເຫນັ ວ່ າ: ອນິ ພຸທຈະເຂາົ້ ມາຈາກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF
ຫ ມາຈາກສາຍອາກາດ (ໃນກໍລະນບີ ໍໃຊວ້ ງົ ຈອນ RF) ວທິ ຄີ ບັ ປີ້ງ (ປ້ອນສນັ ຍານ) ມ່ ອີ ນິ ພຸ ທອາດຈະມີ
ລກັ ສະນະດ່ ງັ ຮູບ 9.16

IF
IF

IF

ຮູບ 9.16 ແຜນວາດຂອງການແປງຄວາມຖ່ ີ

ຂ.ໜາ້ ທ່ ກີ ານທໍາງານຂອງ SOS
ຮູບ 9.17 ເປັນຕວົ ຢ່ າງສ່ ວນໜາ້ (Front End) ຂອງເຄ່ ງຮບັ AM ທານຊສິ ເຕີ Q1 ເປັນວງົ ຈອນ
ຂະຫຍາຍ RF Q2 ເປັນນກິ ເຊີ Q3 ເປັນໂລຄອນອອສຊລິ ເລເຕີ ເຮາົ ຂະຫຍາຍ RF ໄວທ້ ່ ຄີ ວາມຖ່ ໃີ ຊງ້ ານ
ໂດຍ C1ຈາກຮູບເຫນັ ວ່ າ C1ຕ່ ຮໍ ່ ວມກບັ C2 ສະນນັ້ ການປັບ C1ກໍຈະປັບ C2 ແທຣກັ ໄປພອ້ ມໆກນັ ດວ້ ຍ
ວງົ ຈອນໂຄຄອນຊລິ ເລເຕຈີ ່ ງຶ ສາມາດກໍາເນດີ ຄວາມຖ່ ທີ ່ ຖີ ກຕອ້ ງ ແລະ ສໍາພນັ ກບັ ຄວາມຖ່ ີໃຊງ້ ານຂອງວງົ

121 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຈອນ RF ໃນວງົ ຈອນອອສຊລິ ເລເຕີ C2 ກບັ C1ຕ່ ໍເປັນວງົ ຈອນແທງຄ, L2 ເປັນຕວົ ປ້ອນກບັ ແບບເສມີ
( Regenerative ) ເພ່ ອໃຫເ້ ກດີ ການອອກຊລີ ເລດ. ສນັ ຍານອອສຊລິ ເລເຕຈີ ະປອ້ ນຜ່ ານ L3 ເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນ
ມກິ ເຊີ Q2 ທາງຂວົ້ ອນິ ມເີ ຕີ ( E ) ສ່ ວນສນັ ຍານ RF ມາເຂາົ້ ທ່ ແີ ບສ (B) ທງັ ສອງປະສມົ ກນັ ໃນ Q2 ເຊ່ ງິ ມີ
ຄວາມຕາ້ ນບໍລເີ ນຍ ຜນົ ຮບັ ທ່ ໄີ ດຈ້ ະປອ້ ນໄປຍງັ ກໍສ້ າຍຕນົ້ ຂອງໝໍແ້ ປງ T3 ເຊ່ ງິ ເລອກໄວທ້ ່ ຄີ ວາມຖ່ ີ IF
ສນັ ຍານຄວາມຖ່ ຜີ ນົ ຕ່ າງຈາກການປ່ ຽນແປງຄນ້ ສາມາດສ່ ງົ ຜ່ ານສ່ ູການຂະຫຍາຍໃນວງົ ຈອນ IF ຕ່ າງໆໄດ,້
ຄວາມຖ່ ຜິ ນົ ລວມຈະຖກສະກດັ ກນັ້ ຖມີ້ ໄປ.

ສນັ ຍານອອສຊລິ ເລເຕຈີ ະປອ້ ນຜ່ ານ L3 ເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນມກິ ເຊີ Q2 ທາງຂວົ້ ອນິ ມດິ ເຕີ (E) ສ່ ວນ
ສນັ ຍານ RF.

ຮູບ 9.18 ເປັນວງົ ຈອນອກີ ແບບໜ່ ງຶ ໃນທນີ ີ້ Q2 ທາໍ ງງານເປັນທງັ ໂລຄອລອອສຊລີ ເລເຕີ
ວງົ ຈອນຮູບ 9.18 ເປັນວງົ ຈອນອກີ ແບບໜ່ ງຶ ໃນທນີ ີ້ Q2 ທາໍ ງງານເປັນທງັ ໂລຄອລອອສຊລີ ເລເຕີ
ແລະ ມມີ ກິ ເຊໃີ ນຕວົ ດຽວກນັ ໝໍແ້ ປງ T2 ປະກອບດວ້ ຍກໍສ້ າຍ L1 ກບັ L2 ກສໍ້ າຍ L1 ຈະຄບັ ເປີລສນັ ຍານ
ຈາກຄອລເລກັ ເຕຂີ ອງ Q2 ເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນແທງຄ໌ C2 L2 ຜນົ ຂອງການອອກຊສຊລີ ເລດ C2 L2 ຈະຜ່ ານເຂາົ້
ທ່ ອີ ມີ ດິ ເຕຂີ ອງ Q2 ທຣານຂສິ ເຕີ Q2 ກໍຈະຂະຫຍາຍສນັ ຍານ ຊ່ ງຶ L1 ກໍປອ້ ນກບັ ໄປໃຫວ້ ງົ ຈອນແທງຄອ໌ ກີ
ແລວ້ ຢອ້ ນຜ່ ານ C3 ມາຂະຫຍາຍອກີ ເປັນເຊ່ ນັ ນຕີ້ ະຫອດໄປເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ການອອສຊສີ ເລດຂນຶ້ ວງົ ຈອນ Q2

122 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ນເີ້ ອນີ້ ວ່ າ: ອາມສຕອງອອສຊລີ ເລດເຕີ ( Amstrong oscillator ) ສນັ ຍານ RF ປາກດົ ທ່ ສີ າຍອາກາດ Q1
ຂະຫຍາຍປອ້ ນໃຫວ້ ງົ ຈອນ Q1 ຈນູ ເນີ C1 T1 ເຊ່ ງີ ເລອກຂະຫຍາຍສະເພາະສນັ ຍານທ່ ຕີ ອ້ ງການ ແລະ ປອ້ ນ
ຕ່ ໍໄປຍງັ ເບສຂອງ Q2 ເພ່ ອປະສມົ ກບັ ສນັ ຍານຂອງອອກຊລີ ເລເຕ,ີ ເອາົ ພຸ ທຂອງ Q2 ຈະປອ້ ນຜ່ ານ L1 ໄປສ່ ູ
ກໍສ້ າຍຕນົ້ ຂອງໝໍແ້ ປງ T3 ເຊ່ ງິ ເປັນວງົ ຈອນແທງຄເ໌ ລອກໄວທ້ ່ ຄີ ວາມຖ່ ີ IF ວງົ ຈອນເຄ່ ອງຮບັ ຊະນດິ ນເີ້ ອນີ້
ວ່ າ: ອໍໂຕດາຍ ( Autodyne )ໝາຍເຖງີ : ເຣດເທໂີ ຮດາຍໃນຕວົ ເອງ, ວງົ ຈອນຊະນດິ ນມີ້ ກັ ໃຊໃ້ ນເຄ່ ອງຮບັ
ລາຄາຖກເນ່ ອງຈາກວ່ າໃຊທ້ ຣານຊລິ ເຕຕີ ວົ ດຽວທໍາງານໄດຫ້ າຍໜາ້ ທ່ .ີ

ຮູບ 9.19 ວງົ ຈອນອໍໂຕດາຍ
2. ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF

ເຄ່ ອງຮບັ ສນັ ຍານ AM (ຍ່ ານ 535 – 1605) ສ່ ວນໃຫ່ ຍນຍິ ມົ ໃຊຄ້ ວາມຖ່ ີ IF ເທ່ ົາກບັ 455
KHz ເນ່ ງຈາກຄວາມຖ່ ຊີ ວ້ ງນເີ້ ຮາົ ສາມາດອອກແບບວງົ ຈອນໃຫມ້ ປີ ະສດິ ທພິ າບໃນການທໍາງານດີ ແລະ
ອດັ ຕາຂະຫຍາຍສູງໄດ.້ ນອກຈາກນຄີ້ ວາມຖ່ ີ IF ຄ່ ານນີ້ ບັ ວ່ າສູງພຽງພທໍ ່ ຈີ ະເລ່ ອນໃຫຄ້ ວາມຖ່ ເີ ງາົ ຕກົ ໄປ.

ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF ກຄໍ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ RF ນນັ້ ເອງ, ແຕ່ ວງົ ຈອນ IF ທໍາງານທ່ ຄີ ວາມທ່ ຄີ ງົ ທ່ ີ
( ບ່ ໍຕອ້ ງປັບຄວາມຖ່ ອີ ກີ ) ເບ່ ງິ ຕວົ ຢ່ າງ: ວງົ ຈອນໃນຮູບ 9.19 ຄວາມແຕກຕ່ າງຂອງວງົ ຈອນ IF ກບັ RF
ໃນທ່ ນີ ຢີ້ ່ ູທ່ ວີ ່ າໃຊໝ້ ແໍ້ ປງດບັ ເບນີ້ ຈນູ (duble tune) ມວີ ງົ ຈອນເຣໂຊແນນ 2 ດາ້ ນຄ: ຂາເຂາົ້ ແລະ ທາງດາ້ ນ
ຂາອອກຊ່ ວຍໃຫເ້ ລອກຮັບຄວາມຖ່ ີໄດດ້ ີ C1ໃນວົງຈອນເຮັດໜາ້ ທ່ ີເປັນຕົວຢ້ອນກັບເພ່ ອລົບລາ້ ງ
(Neutralize) ບ່ ໍໃຫເ້ ກດີ ການອອສຊລີ ເລດຂນ້ ເຮາົ ສາມາດອອກແບບວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF ໂດຍໃຊຟ້ ິລເຕີ
ຊະນດິ ແບນພາສ (BPF) ເພ່ ອໃຫເ້ ລອກຮບັ ຄວາມຖ່ ໄີ ດດ້ ແີ ທນທ່ ຈີ ະໃຊໝ້ ແໍ້ ປງດບັ ເບນີ້ ຈນູ ເທກັ ນກິ ແບນນີ້
ນຍິ ມົ ໃຊໃ້ ນເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸສ່ ສານ.

123 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

T1 C1 T2 Output
Q1 +V

input

+V

ຮູບ 9.20 ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF

3. ວງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕີ

ໃນວງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕທີ ່ ໃີ ຊໄ້ ດໂອດເຮາົ ນຍິ ມົ ໃຊໄ້ ດໂອດຊະນດິ ເຈເີ ມນຽມ (gemanium diode )
ເປັນຕວົ ແຍກສນັ ຍານ AM ເນ່ ອງຈາກມແີ ຮງດນັ ຕກົ ນອ້ ຍ ແຕ່ ໃນການໃຊຕ້ ວົ ຈງິ ບາງຄງັ້ ເຮາົ ຈໍາເປັນຕອ້ ງ
ຂະຫຍາຍສນັ ຍານທ່ ແີ ຍກອອກມາໃນກໍລະນເີ ຊ່ ນັ ນເີ້ ຮາົ ອາດໃຊທ້ ຣານຊສິ ເຕເີ ປັນຕວົ ແຍກກໍໄດໂ້ ດຍໃຊໄ້ ບ
ແອສໃຫເ້ ປັນວງົ ຈອນຂະຫຍາຍປະເພດ B . ດ່ ງັ ນນັ້ ສນັ ຍານ AM ກໍຈະຖກແຍກ ແລະ ຫຍາຍພອ້ ມກນັ
ບາດດຽວ.

+V

R1 C1
C3

Q1 C2
AM R2

ຮູບ 9.21 ວງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕີ AM ໃຊທ້ ຣານຊສີ ເຕີ

ໃນຮູບ 6.21 C1ໄບແອສດວ້ ຍ R1 ກບັ R2 ໃຫທ້ ໍາງານໃນຄລາສ B ເຄ່ ອງຕາ້ ນ R3 ເປັນໂຫດ ແລະ
ເປັນຕວົ ເຂາົ້ ປະຈຸ C1ເປັນຕວົ ຕອງສນັ ຍານ RF ຖມີ້ ສ່ ວນສນັ ຍານສຽງຜ່ ານ C2 ອອກໄປຍງັ ເອາົ ພຸທທ.

124 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

T1 R1
D1
C1
C2 C4

T2 D2 R2
C3
Ds Bsc

ຮູບ 9.22 ວງົ ຈອນ ຊງີ ໂຄຣນສັ ດເີ ທກັ ເຕີ

4. ການຄວບຄຸມອດັ ຕາຂະຫຍາຍອດັ ຕະໂນມດັ ( automatic gain control ຼຫື AGC )

ໃນການປັບເລອກຮບັ ສນັ ຍານ AM ປົກກະຕເິ ຮາົ ຈະຮບັ ສນັ ຍານບາງສະຖານໄີ ດອ້ ອ່ ນລງົ ບາງ
ສະຖານໄີ ດແ້ ຮງ,ການທ່ ລີ ະດບັ ສນັ ຍານທ່ ໄີ ດປ້ ່ ຽນແປງແບບນເີ້ ຮດັ ໃຫກ້ ານທາໍ ງານຜດິ ພາດ ( ເຊ່ ນັ : ອາດເກດີ
ໂອເວໂີ ຫດວງົ ຈອນ RF ຫ ດແີ ທກັ ເຕ)ີ ດ່ ງັ ນນັ້ ເຮາົ ຈະຕອ້ ງຄວບຄຸມອດັ ຕາຂະຫຍາຍບ່ ໍໃຫຂ້ ະຫຍາຍສູງໃນ
ກລໍ ະນທີ ່ ຮີ ບັ ສນັ ຍານແຮງ ແລະ ຂະຫຍາຍເຕມັ ທ່ ເີ ພ່ ອຮບັ ສນັ ຍານອ່ ອນ,ວທິ ກີ ານນເີ້ ອນີ້ ວ່ າ: ການຄວບຄຸມ
ອດັ ຕາຂະຫຍາຍອດັ ຕະໂນມດັ ( AGC ) ດວ້ ຍເຫດນເີ້ ອາົ ພຸ ທກ່ ອນປອ້ ນໃຫວ້ ງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕຈີ ະມລີ ະດບັ
ສນັ ຍານປະມານເທ່ າົ ກນັ ທງັ ໃນກລໍ ະນຮີ ບັ ສນັ ຍານແຮງ ແລະ ຮບັ ສນັ ຍານອອ່ ນ.

ວງົ ຈອນ AGC ( ຮູບ 6.23) ອາໃສຫກັ ການແຍກສນັ ຍານທໍານອງດຽວກນັ ກບັ ການແຍກສນັ ຍານ
AM ແຕ່ ວດັ ຖຸປະສງົ ຂອງການແຍກກໍເພ່ ອກວດເບ່ ງິ ວ່ າສນັ ຍານທ່ ໄີ ດຮ້ ບັ ມຄີ ວາມແຮງຫາຍໜອ້ ຍພຽງໃດ
ໃນທ່ ນີ ເີ້ ຮາົ ໃຊໄ້ ດໂອດ ກບັ R1 C1 ແຕ່ ເພ່ ມີ R2C2 ເພ່ ອໃຫສ້ ນັ ຍານທ່ ແີ ຍກໄດມ້ ຄີ ວາມສະໝ່ ໍາສະເໝຫີ າຍ
ຂນຶ້ ເນ່ ອງຈາກເປັນການຕອງສນັ ຍານຄວາມຖ່ ີ 2 ຄງັ້ ແຮງດນັ ທ່ ໄີ ດຈ້ າກວງົ ຈອນນຈີ້ ະເປັນໄຟ DC ເຊ່ ງິ ມຄີ ່ າ
ນອ້ ຍຫາຍຕາມລໍາດບັ ຄວາມແຮງຂງສນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ ໄດ,້ ຖາ້ ຮບັ ສນັ ຍານແຮງໄຟ DC ຈະສູງ , ຖາ້ ສນັ ຍານຮບັ
ໄດອ້ ອ່ ນໄຟ DC ຈະໜອ້ ຍ , ໄຟDC ນເີ້ ປັນແຮງດນັ ທ່ ນີ ໍາໄປຄວບຄຸມອດັ ຕາຂະຫຍາຍຂອງເຄ່ ອງຮບັ ເອນີ້
ວ່ າ: ໄຟ ADC ຖາ້ ເຮາົ ປີ້ນຂວົ້ ໄດໂອດ D1 ເປັນກງົ ກນັ ຂາ້ ມເຮາົ ຈະໄດໄ້ ດໄຟ AGC ເປັນໄຟ DC ຄ່ າລບົ
ແທນທ່ ຈີ ະເປັນຄ່ າບວກ.

125 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ 9.23 ວງົ ຈອນກາໍ ເນດີ ແຮງດນັ AGC ຢ່ າງງ່າຍ

ແຮງດນັ AGC ທ່ ໄີ ດຈ້ າກການດເີ ທກັ ຖກປອ້ ນໄປຍງັ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF ແລະວງົ ຈອນ RF
ເພ່ ອເປັນແຮງດນັ ໄບແອສຄວບຄຸມອດັ ຕາຂະຫຍາຍຂອງ ວງົ ຈອນເຫ່ າົ ນສີ້ ມົ ມຸດວ່ າຮບັ ສນັ ຍານໄດແ້ ຮງໄຟ
AGC ຈະມຄີ ່ າສູງເພ່ ອໄປຫຸດອດັ ຕາຂະຫຍາຍຂອງວງົ ຈອນຂະໜາດນອ້ ຍ RF ແລະ IF ໃນກໍລທີ ່ ໄີ ດຮ້ ບັ
ສນັ ຍານອອ່ ນໄຟ AGC ຈະມຄີ ່ ານອ້ ຍລງົ ຂອງວງົ ຈອນຂອງວງົ ຈອນຈະເພ່ ມີ ຂນຶ້ ເຮດັ ໃຫເ້ ຮາົ ໄດລ້ ະດບັ
ສນັ ຍານສຽງຂອ້ ນຂາ້ ງສະໝ່ ໍາສະເໝບີ ່ ໍວ່ າຈະຮບັ ສນັ ຍານແຮງ ຫ ອອ່ ນກຕໍ າມ.

ຮູບ 9.24 ແຜນຜງັ ເຄ່ ອງຮບັ ຊະນດິ ຊູເປີເຣດສະແດງການຄວບຄຸມນນັ້ ໆ.
5. ສາຍອາກາດ
ສາຍອາກາດເປັນສ່ ວນສໍາຄນັ ຂອງເຄ່ ອງຮບັ ແລະ ເຄ່ ອງສ່ ງົ ເຮດັ ໝາ້ ທ່ ແີ ຜ່ ຄນ້ ຈາກເຄ່ ອງສ່ ງົ ໃຫອ້ ອກ
ສ່ ູສາຍອາກາດ ແລະ ຮບັ ຄນ້ ວທິ ະຍຸສ່ ູເຄ່ ອງຮບັ , ສາຍອາກາດກເໍ ໝອນກບັ ວງົ ຈອນໄຟຟາ້ ທ່ ປີ ະກອບດວ້ ຍກໍ້
ສາຍ ແລະ ເຄ່ ອງທອ້ ນ, ສາຍອາກາດສ່ ວນໃຫ່ ຍຈ່ ງຶ ເຮດັ ດວ້ ຍສາຍຊກັ ນາໍ ເປັນທ່ ຕໍ ນັ ຫ ໂກນເປັນເສນັ້ ຊ່ ຫໂຄງ້

126 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ງແໍ ລວ້ ແຕ່ ຊະນດິ ຂອງສາຍອາກາດ, ສາຍອາກາດໂດຍທ່ ວົ ໄປຈະມຂີ ະໜາດໃກຄ້ ຽງກບັ ຄວາມຍາວຄນ້ ເຮາົ
ສາມາດໃຊສ້ າຍອາກາດເຮດັ ໜາ້ ທ່ ເີ ປັນໄດທ້ ງັ ສາຍອາກາດສ່ ງົ ຫ ສາຍອາກາດຮບັ .

ຮູບ 9.25 ຕວົ ຢ່ າງສາຍນາໍ ສນັ ຍານ

ຄວາມແຮງສະໜາມຈະຂນຶ້ ຢ່ ູກບັ ໄລຍະຫ່ າງຈາກເຄ່ ອງສ່ ງົ ແລະ ກາໍ ລງັ ສ່ ງົ ຂອງເຄ່ ອງສ່ ງົ ,ຄວາມແຮງ
ຈະໜອ້ ຍລງົ ເມ່ ອຈດຸ ທ່ ຫີ ່ າງໄກອອກໄປເຊ່ ນັ : ເມ່ ອໄລຍະຫ່ າງອອກໄປ 2 ເທ່ າົ ຄວາມແຮງຂອງສນັ ຍານຈະ
ຫຸດລງົ ເຄ່ ງິ ໜ່ ງຶ ໃນທາໍ ນອງດຽວກນັ ຖາ້ ກາໍ ລງັ ສ່ ງົ ຂອງເຄ່ ອງສ່ ງົ ສູງຂນຶ້ ຄວາມແຮງສະໜາມກຈໍ ະແຮງຂນຶ້ ນາໍ .

ຮູບ 9.26 ສະໜາມແມ່ ເຫກັ ແລະ ສະໜາມໄຟຟາ້ ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ
127

ຮູບ 9.26 ສະໜາມແມ່ ເຫກັ ແລະສະໜາມໄຟຟາ້ ຮູບ 9.26 ໂພລ໋າໄຮເຊຊນັ ຂອງລນີ້ ແມ່ ເຫກັ ໄຟຟາ້
ຄນ້ ແມ່ ເຫກັ ໄຟຟາ້ ທ່ ແີ ຜ່ ອອກຈາກສາຍອາກາດ ປະກອບດວ້ ຍສະໜາມໄຟຟາ້ ແລະ ສະໜາມແມ່ ເຫກັ ສະໜ
າມທງັ ສອງນນັ້ ຈະຕງັ້ ສາກຊ່ ງຶ ກນັ ແລະ ກນັ ແລະ ຂາ້ ງຄ່ ກູ ຕໍ ງັ້ ສາກກບັ ທດິ ທາງການເຄ່ ອນທ່ ຂີ ອງຄນ້ ແມ່ ເຫກັ
ໄຟຟາ້ ອກີ ດວ້ ຍ.

6. ຕວົ ຢ່ າງເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ AM ຊະນດິ ທຣານຊສິ ເຕີ
ວງົ ຈອນໃນຮູບ 9.28 ເປັນເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ AM ມາດຕາຖານເຊ່ ງິ ໃຊອ້ ຸປະກອນແຍກ
ຊນິ້ ສ່ ວນ ( discrete ) ເຄ່ ອງຮບັ ນເີ້ ປັນຊູເປີ ເຣດເທໂີ ຣດາຍໂດຍມີ Q1 ເຮດັ ໜາ້ ທ່ ີເປັນທງັ ມກິ ເຊີ ແລະ
ອອສຊລີ ເລເຕຕີ ວົ ດຽວກນັ ເຊ່ ງິ ເອນີ້ ວ່ າ: ອໍໂຕດາຍ ( autodyne mixer ) ການຢອ້ ນກບັ ຂອງອອສຊລິ ເລເຕີ
ມາຕາມເສນັ້ ທາງຄອຍຈາກຄອລເລກັ ເຕີ (C) ມາອມິ ດິ ເຕີ (E) ຂອງ Q1 ສ່ ວນເບດ (B) ຂອງ Q1 ຈະເ
ໝອນຕ່ ກໍ ບັ ກຣາວທ່ ຄີ ວາມຖ່ ອີ ອສຊລີ ເລເຕ.ີ
ສນັ ຍານ AM ຈາກສາຍອາກາດຈະປອ້ ນເຂາົ້ ສ່ ູຄອຍ L1 ໄປຍງັ ເບສ (B) ຂອງ Q1 ຈະເຫນັ ວ່ າ Q1
ເຮັດວຽກເປັນວົງຈອນຂະຫຍາຍເບສຮ່ ວມສໍາລບັ ຄວາມຖ່ ີອອສຊິລເລເຕີແຕ່ ເຮັດວຽກເປັນວົງຈອນ
ຂະຫຍາຍອມິ ດິ ເຕີ ຮ່ ວມສໍາລບັ ສນັ ຍານອນິ ພຸ ທ ໝໍແ້ ປງ IF T1 ຈະຖ່ າຍທອດສນັ ຍານ IF ຈາກ Q1 ໄປຍງັ
Q2 ຊ່ ງຶ ເປັນວງົ ຈອນຂະຫຍາຍ IF, ຂນັ້ ທ2ີ ( Q3 ) ເອາົ ພຸ ທ Q3 ກໍປ້ອນຕ່ ໍໄປໃຫວ້ ງົ ຈອນດເີ ທກັ AM ໂດຍ
ຜ່ ານໝໍແ້ ປງ T3 ວງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕຂີ ອບຄນ້ ( D2 ) ຈະມໂີ ຫດຕ່ ໍເປັນວງົ ຈອນ RC ຄ 25 ກໂິ ລໂອມກບັ
0,01 ໄມໂຄຣຟາຣດັ ເອາົ ພຸ ທດເີ ທກັ ເຕຈີ ະເປັນສນັ ຍານມດໍ ູເລດ ( ຫສນັ ຍານສຽງ ) ປອ້ ນໄປຍງັ ວງົ ຈອນ
ຂະຫຍາຍສຽງຕ່ ໄໍ ປ.

ຮູບ 9.28 ເປັນເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸກະຈາຍສຽງ AM

128 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ເຄ່ ອງຕາ້ ນ 25 kΩ ເປັນເຄ່ ອງຕາ້ ນປັບຄ່ າໄດເ້ ພ່ ອເລ່ ງັ ຫຸດສຽງດງັ ຂອງສນັ ຍານສຽງ ເອນີ້ ວ່ າ: ປັບ
ໂວລມິ (Volume) ທ່ ປີ ອ້ ນໃຫແ້ ກ່ ວງົ ຈອນຟຣແີ ອມ (pre-Amp) Q4 ຫງັ ຈາກຂະຫຍາຍແລວ້ ສນັ ຍານສຽງ
ຈະ ປອ້ ນໄປຂະຫຍາບກາໍ ລງັ ທ່ ວີ ງົ ຈອນຂະຫຍາຍພຸດພູລ Q3 ແລະ Q6 ອອກສ່ ູລໍາໂພງຕ່ ໄໍ ປ.

ສງັ ເກດເຫນັ ວ່ າ ມວີ ງົ ຈອນແທງຄ 2 ຊຸດຄ: ຊຸດ L1 ກບັ L2 ໃນການປັບເລອກຄວາມຖ່ ີທ່ ຈີ ະ
ຮບັ ຟັງທ່ ວີ ງົ ຈອນສ່ ວນໜາ້ ນອກຈາກນຍີ້ ງັ ມກີ ານຄວບຄຸມ AGC ເສມີ ໃນກ່ ລໍ ະນສີ ນັ ຍານທ່ ຮີ ບັ ໄດຜ້ ່ ານ D1
ຈະຖກໄບແອສປີນ້ ທາງ ເພາະຄອນເລກັ ເຕີ Q1 ຈະໃຫກ້ ະແສຄອນເລກັ ເຕຂີ ອງ Q2 ຫຸດລງົ ເຮດັ ໃຫແ້ ຮງດນັ
ຄອນເລກັ ເຕຂີ້ ອງ Q2 ສູງຂນ້ ໄອໂອດ Q2 ຈ່ ງຖກໄບແອສໂດຍກງົ ການນໍາກະແສຂອງ D1 ຈະເຮດັ ໃຫກ້ ໍ້
ສາຍຂອງໝໍແ້ ປງ T2 ຖກໂຫດ (ຫເອນີ້ ວ່ າຖກແຕມ) ສະນນັ້ ອດັ ຕາຂະຫຍາຍຂອງວງົ ຈອນມກີ ເຊີ Q1 ຈະ
ຫຸດລງົ .

129 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ບດົ ທີ 10

ຄວາມຮູເ້ ບອ້ ງຕນົ້ ກ່ ຽວກບັ ໂທລະທດັ

ປັດຈຸບັນ ນບັ ວ່ າໂທລະທັດເຂົາ້ ມາມີບົດບາດຢ່ າງຫວງຫາຍ ໃນຊີວິດປະຈໍາວນັ ຂອງຄົນເຮົາ
ໂທລະທດັ ກາຍເປັນປັດໃຈທ່ ສີ ໍາຄນັ ໃນລະບບົ ທຸລະກດິ ຂອງໂລກປະຈບຸ ນັ . ປະເທດມະຫາອໍານາດຕ່ າງໆ
ນອກຈາກຈະມລີ ະບບົ ການສ່ ສານທ່ ໃີ ຊໂ້ ທລະທດັ ແລວ້ ຍງັ ຕອ້ ງມສີ ານກັ ຂ່ າວທ່ ສີ າມາດສ່ ງົ ຂໍມ້ ູນຜ່ ານດາວ
ທຽມ ທ່ ສີ າມາດເຜຍີ ແຜ່ ຂ່ າວສານອອກໄປຍງັ ປະເທດອ່ ນໆ ໃນເວລສດຽວກນັ . ນຄີ້ ໂລກທ່ ມີ ກີ ານໃຊເ້ ທກັ
ໂນໂລຊີ ກ່ ຽວກບັ ສນັ ຍານພາບ ແລະ ສຽງ. ການເກດີ ຂນ້ ຂອງລະບບົ ໂທລະທດັ ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ປະກດົ ການຕ່ ໍ
ເນ່ ອງຂນ້ ຫາຍຢ່ າງດວ້ ຍກນັ ເຊ່ ນັ : ໂທລະທດັ ທ່ ຮີ ບັ ສນັ ຍານຈາກຈານດາວທຽມໂດຍກງົ (Satellite TV)
ເຄ່ ອງຫນີ້ ວດິ ໂີ ອແທບັ (Vidio Cassette Re corder) ຫ ເຄ່ ອງຫນີ້ ທ່ ຕີ ່ ໍເຂາົ້ ກບັ ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ເຊ່ ນັ :
ວດິ ໂີ ອເກມ ຫ ການໃຊແ້ ນວຄວາມຄດິ ດຽວກນັ ນີ້ ເພ່ ອຈະສະແດງຂໍມ້ ູນຕ່ າງໆ ໃນວງົ ຈອນສະແດງຜນົ ຂອງ
ເຄ່ ອງຄອມພວິ ເຕ.ີ

ຄາໍ ວ່ າ: ໂທລະທດັ (Television) ນກັ ວຊິ າການໄດໃ້ ຫຄ້ ວາມໝາຍວ່ າ: to see at distance ຊ່ ງກງົ
ກບັ ຄໍາວ່ າ: ໂທ ແປວ່ າ: ໄກ ແລະ ທດັ ແປວ່ າ: ການເຫນັ .

I. ການກາໍ ເນດີ ຂອງໂທລະທດັ
ມຄີ ວາມຄດີ ທ່ ຈີ ະເອາົ ພະລງັ ງານແສງປະສມົ ກບັ ກະແສໄຟຟາ້ ແລວ້ ສ່ ງົ ໄປຕາມສາຍຫບ່ ໍໃຊສ້ າຍກ່ ໄໍ ດ້

ຈາກຫກັ ການພນ້ ຖານທ່ ວີ ່ າ ການທ່ ຄີ ນົ ເຮາົ ເບ່ ງີ ເຫນັ ວດັ ຖູນນັ້ ເປັນເລ່ ອງຂອງພະລງັ ງານແສງການເບ່ ງີ ເຫນັ ພາບ
ເກດີ ຈາກການທ່ ແີ ສງໄປກະທບົ ກບັ ວດັ ຖຸແລວ້ ວດັ ຖູນນັ້ ເກດີ ການສະທອ້ ນແສງເຂາົ້ ສ່ ູປະສາດຕາ.

ທ່ ານແອນດຮູເມຍ໌ ຊາວໄອລຊີ ໄດຄ້ ນົ້ ພບົ ສານເຊເລນຽມ ຊ່ ງມຄີ ຸນສມົ ບດັ ໃນການປ່ ຽນພະລງັ ງານ
ແສງເປັນພະລງັ ງານໄຟຟາ້ ຕ່ ໍມາອກີ 10 ພອນກິ ໂຄຮ ໄດຄ້ ນົ້ ພບົ ຫກັ ການສະຖຽນລະພາບທ່ ໃີ ຊລ້ ະບບົ ຈານ
ໝຸນ ກາຍເປັນແນວຄວາມຄດີ ໄຫນ້ ກັ ຟີຊກີ ຊາວຝຮ່ ງັ ເສດທ່ ມີ ຊີ ່ ວ່ າ ເອມັ ເຊນ ເລຊສ໌ ສາມາດປະດດີ ກອ້ ງ
ຖ່ າຍພາບແລະສຽງ ອອກໃນປີ ຄ. ສ 1889 .ປີ ຄ.ສ 1897 ຄາຮລ໌ ເຟີຮດ໌ ນີ ານດ໌ ບຮາວດ໌ ໄດຄ້ ນົ້ ພບົ ຫອດ
ພາບ ປີ ຄ.ສ 1925ຊາຮລ໌ ຟຮານຊນີ ເຈງກນິ ກບັ ເຈມສ໌ ລໍຈແິ ບຮດ໌ ໄດທ້ ດົ ລອງກ່ ຽວກບັ ການສ່ ງົ ພາບເງາົ
ໂດຍບ່ ໃໍ ຊສ້ າຍແລວ້ ນາໍ ອອກສະແດງ ທງັ ໃນອງັ ກດິ ແລະສະຫາລດອາເມລກິ າ ນເີ້ ອງໄດເ້ ປັນບາດກາ້ ວ ທ່ ຄີ ນົ
ທ່ ວົ ໄປໄດສ້ າໍ ພດັ ກນົ ໄກຂອງສ່ ງີ ທ່ ຮີ ຽກວ່ າ ໂທລະທດັ .

130 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ 10.1 ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ໂທລະທດັ ລຸນ້ ຕ່ າງໆ

II. ຫກັ ການເບອ້ ງຕນົ້ ຂອງການກະຈາຍພາບ
ຫກັ ການເບອ້ ງຕນົ້ ຂອງການກະຈາຍພາບໝາຍເຖ່ ງີ ການສ່ ງົ ສນັ ຍານອອກໄປຮອບຕວົ ລກັ ການເບອ້ ງ

ຕນົ້ ຂອງການກະຈາຍພາບໂທລະທດັ ຄການສ່ ງົ ກະຈາຍທງັ ພາບແລະສຽງ ອອກໄປໃນສນັ ຍານແມ່ ເຫກັ ໄຟຟາ້
ເພ່ ອໄຫເ້ ຄ່ ອງຮບັ ສາມາດໄດທ້ ງັ ພາບ ແລະ ສຽງ .

ເຄ່ ອງສ່ ງົ ໂທລະທດັ ປະກອບດວ້ ຍສອງພາກສ່ ວນໃຫຍ່ ໆຄ : ພາກສ່ ວນທ່ ເີ ປັນສນັ ຍານພາບ ແລະ
ພາກສ່ ວນທ່ ເີ ປັນສນັ ຍານສຽງ ໂດຍສນັ ຍາຍພາບຈະສ່ ງົ ອອກໃນຮູບຂອງສນັ ຍາຍ ເອເອມ ແລະ ສນັ ຍານສຽງ
ຈະສ່ ງົ ອອກໄປໃນຮູບແບບຂອງສນັ ຍານ ເອຟເອມ ການແຜ່ ກະຈາຍຄນ້ ອອກໄປໃນຮູບແບບຂອງແມ່ ເຫ
ໄຟຟາ້ ອອກຈາກສາຍອາກາດ ໂດຍທ່ ວົ ໄປຫາກເປັນສະຖານພີ າກພີນ້ ດນີ ຈະຄອບຄຸມພນ້ ທ່ ີທາງກງົ ໄດ້
ປະມານ 75 ໄມລ ຫ 121 ກໂິ ລແມດັ .

III. ອງົ ປະກອບຂອງເຄ່ ອຶ ງຮບັ ໂທລະທດັ
ອງົ ປະກອບຂອງເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ໂດຍທ່ ວົ ໄປຈະປະກອບດວ້ ຍພາກສ່ ວນຕ່ າງໆທ່ ສີ ໍາຄນັ 8 ຢ່ າງ

ຄ:
ລະບບົ ສາຍອາກາດ : ຈະປະກອບດວ້ ຍສ່ ວນຕ່ າງໆທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ ງກບັ ວງົ ຈອນສາຍອາກາດ

ທງັ ໝດົ .
ສ່ ວນຂອງວງົ ຈອນຈນູ ເນີ : ປະກອບດວ້ ນສ່ ວນຕ່ າງໆຂອງການຮບັ ໂດຍມກີ ານຮບັ ຂອງ

ສນັ ຍານວທິ ະຍຸ , ການປະສມົ ຄວາມຖ່ ຂີ ອງສນັ ຍານ ແລະການກາໍ ເນດີ ຄວາມຖ່ .ີ
ສ່ ວນຂອງລະບບົ ສນັ ຍານພາບ : ປະກອບດວ້ ນການຂະຫຍາຍສນັ ຍານຄວາມຖ່ ປີ ານກາງ

ດ ພາກດເີ ທກັ ເຕີ , ກ່ ນຄອບຄຸມອດັ ຕາການຂະຫຍາຍສນັ ຍານອດັ ຕະໂນມດັ .
ສ່ ວນຂອງການຂະຫຍາຍພາບ : ປະກອບດວ້ ຍການຂະຫຍາຍສນັ ຍານພາບ ຫ ວດີ ໂີ ອ

ແອມປລຟີ າຍ , ວດີ ໂີ ອເອາົ ພູທ ແລະ ວງົ ຈອນຫອດພາບ.

131 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ສ່ ວນຂອງວງົ ຈອນພາກສຽງ : ປະກບດວ້ ຍພາກສ່ ວນຕ່ າງໆ ທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ ງກບັ ພາກສຽງ
ເຊ່ ນັ : ພາກຂະຫຍາຍສນັ ຍານຄວາມຖ່ ປີ ານກາງ , ພາກດເີ ທກັ ເຕີ , ພາກຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ .

ສ່ ວນຂອງລະບບົ ຊງີ ໂຄຮໄນຊ : ຈະປະກອບດວ້ ນວງົ ຈອນຕອງຫຈດັ ສນັ ຍານລບົ ກວນ
, ວງົ ຈອນແຍກຊງີ ຄ໌ , ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສນັ ຍານຊງີ ຄ.

ສ່ ວນຂອງວງົ ຈອນຫກັ ເຫທາງແນວຕງັ້ : ຈະປະກອບດວ້ ຍວງົ ຈອນຕ່ າງໆທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ ງ
ກບັ ການຜະລດີ ຄວາມຖ່ ີ ແລະ ຂະຫຍາຍສນັ ຍານເຊ່ ນັ : ວງົ ຈອນຜະລດີ ຄວາມຖ່ ີ , ວງົ ຈອນຂບັ ແລະ ວງົ
ຈອນເອາົ ພຸທ.

ສ່ ວນຂອງວງົ ຈອນຫກັ ເຫທາງນອນ : ປະກອບດວ້ ຍວງົ ຈອນຄອບຄຸມການກາເນດີ
ຄວາມຖ່ ີ ທາງນອກ ວງົ ຈອນ ຂບັ ກາໍ ລງັ ຫ ວງົ ຈອນປຸງແຕ່ ງສສີ ນັ ແລະ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ .

ຮູບ 10.2 ສະແດງເຖງີ ການປະກອບຂອງໂທລະທດັ

IV. ພາກຈາຍໂຟເຣກຍູ ເລເຕີ (Regulator )
ວງົ ຈອນພາກຈ່ າຍໄຟທ່ ມີ ປີ ະສດິ ທພິ າບຈະເປັນປັດໃຈທ່ ສີ ໍາຄນັ ໃນການເຮດັ ໃຫກ້ ານທໍາງານເປັນໄປ

ຢ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບ ທ່ ຈີ ງິ ແລວ້ ວງົ ຈອນຈ່ າຍໄຟມຫີ າຍແບບດວ້ ຍກນັ ໃນວງົ ຈອນທ່ ຈີ ະສກຶ ສາໃນຕ່ ໍໄປ ເຮາົ
ຈະຮູເ້ ຖງິ ການດດັ ກະແສ (Rectifier) ແບບຕ່ າງໆ ຈນົ ຮູເ້ ຖງິ ວງົ ຈອນຮກັ ສາລະດບັ ແຮງໄຟໃຫຄ້ ງົ ທ່ ຈີ າກວງົ
ຈອນຊນີ ເນີ ເຣກູເລເຕີ (Zener Regulator) , ວງົ ຈອນພາວເວຟີ ີນເຕີ (Power Filter) ໃນລະບບົ ພາວເວີ
ເຣກູເລເຕີ ຊນັ້ ຕນົ້ ໃນສ່ ວນຂອງວງົ ຈອນໂທລະທດັ ເຮາົ ອາດຈະເຫນັ ວງົ ຈອນ ເຣກເູ ລເຕີ ທ່ ອີ ອກແບບໂດຍ
ຫກັ ການທ່ ວີ ່ າ: ວງົ ຈອນພາກຈ່ າຍໄຟຕອ້ ງຈາຍກໍາລງັ ໄຟຢ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບ, ວງົ ຈອນພາກຈ່ າຍໄຟຕອ້ ງ
ສາມາດຊດົ ເຊຍີ ລະດບັ ແຮງໄຟ ແລະ ກະແສໄຟຟາ້ ໄດ້ ໃນກໍລະນທີ ່ ອີ າດຈະເກດີ ຄວາມບ່ ໍສະຖຽນລະພາບ
ຂອງລະບບົ ອ່ ນໆ. ວງົ ຈອນພາກຈ່ າຍໄຟຈະຖກອອກແບບໃຫຈ້ ່ າຍແຮງໄຟໄດໃ້ ນຫາຍລະດບັ ເພ່ ອການນໍາ
ເອາົ ໄປໃຊໃ້ ນ ວງົ ຈອນຕ່ າງໆ ແລະ ສາມາດໃຊກ້ ບັ ຂະຫນາດຈພໍ າບຕ່ າງໆກນັ .

ພາກຈ່ າຍໄຟ ( Power Supply Unit : PSU )

132 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ເຮດັ ຫນາ້ ທ່ ຈີ ່ າຍໄຟກະແສກງົ ໄປລຽ້ ງທຸກໆສ່ ວນຂອງວງົ ຈອນເພ່ ອໃຫວ້ ງົ ຈອນສາມາດເຮດັ ວຽກ
ຕາມຈດຸ ປະສງົ ຕ່ າງໆທ່ ກີ ່ າວມາແຕ່ ຕນົ້ ໄດ.້ ນອກຈາກນນັ້ ແລວ້ , ພາກຈ່ າຍໄຟແບບໃຫ່ ມຍງັ ມວີ ງົ ຈອນສໍາ
ຫວດ ຄວາມບກົ ຜ່ ອງຂອງວງົ ຈອນເພ່ ອວ່ າ ວງົ ຈອນບາງສ່ ວນຜິດພາດ ມນັ ຈະຢຸ ດການຈ່ າຍໄຟບ່ ໍໃຫ້
ອຸປະກອນເສຍຫາຍເກນີ ຄວາມຈາໍ ເປັນ ເຊ່ ງິ ຈະໄດຮ້ ຽນລະອຽດຕ່ ໄໍ ປ.

ຮູບ 10.3 ວງົ ຈອນພນ້ ຖານທ່ ໃີ ຊຊ້ ເີ ນໄີ ດໂອດ

ຫກັ ການຂອງ ເຣກູຍເລເຕີ ຢ່ ູທ່ ວີ ່ າຫາກໃຊຊ້ ເີ ນໄີ ດໂອດ (Zener Diode) ຈະເຮດັ ໃຫກ້ ານຈ່ າຍກາໍ
ລງັ ມບີ ນັ ຫາ ເຖງິ ວ່ າ: ແຮງໄຟຈະຄງົ ທ່ ກີ ່ ໍຕາມ ແຕ່ ກະແສຢ່ ູໃນວງົ ຈອນຈະໄຫໄດໂ້ ດຍມຂີ ອດຈາໍ ກດັ ເນ່ ອງ
ຈາກ ຄ່ າຄວາມຕາ້ ນ (Resistance) ທ່ ມີ າຕ່ ໍເຂາົ້ ກບັ ວງົ ຈອນຣີກູຍເລເຕີ ຫາກເຮາົ ຕອ້ ງການ ກໍາລງັ ເຮາົ ອາດ
ຈະຕອ້ ງໃຊວ້ ງົ ຈອນພາວເວຟີ ີນເຕໂີ ດຍສະຖຽນລະພາບຂອງວງົ ຈອນຈະຂນ້ ຢ່ ູກບັ ຄ່ າໄບແອສ ແລະ ເຄ່ ອງ
ທອ້ ນ (Capacitor).

ແຕ່ ຫາກລະບບົ ໄຟຈາກ ອນິ ພຸທ ປ່ ຽນແປງເອາົ ພຸທ ຈະປ່ ຽນຕາມດວ້ ຍຈ່ ງຶ ຕອ້ ງໃຊວ້ ງົ ຈອນໄບແອສ
ທ່ ີ ມກີ ານຮກັ ສາສະຖຽນລະພາບໃຫຫ້ ມນັ້ ຄງົ .

ຢ່ າງໃດກ່ ຕໍ າມ ຫາກເຮາົ ຈະຄວບຄຸມຜູຊ້ ດົ ເຊຍີ ສະຖຽນລະພາບນນັ້ ຍງັ ມບີ ນັ ຫາລະບບົ ເຣກູເຣເຕີ
ດ່ ງັ ນນັ້ ຈ່ ງຶ ຕອ້ ງມກີ ານສໍາຫວດແຮງໄຟອນິ ພຸທ ກບັ ເອາົ ພຸທຢ່ ູຕະຫລອດເວລາເພ່ ອໃຫແ້ ຮງໄຟເອາົ ພຸທຄງົ ທ່ ຕີ ະ
ຫອດເວລາ ກວມໄປເຖງິ ຄວາມສາມາດຊດົ ເຊຍີ ກະແສອກີ ດວ້ ຍ.

ຮູບ 10.3 ຫກັ ການຂອງລະບບົ ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ
133

ຕວົ ຢ່ າງ: ລເິ ນຍເຣກຍູ ເລເຕີ

ຮູບ 10.4 ສະແດງວງົ ຈອນເຣກຸຍເລເຕໂີ ທລະທດັ ຍ່ ຫີ ທໍ້ ານນິ

ຈາກຮູບຂາ້ ງເທງິ ນນັ້ ເປັນລກັ ສະນະຂອງວງົ ຈອນ ເຣກເູ ລເຕແີ ບບຫນ່ ງຶ ໂດຍເລ່ ມີ ຕນົ້ ການທໍາງານ,
ເມ່ ອເຮາົ ປິດສະວດິ (on) ເຮດັ ໃຫແ້ ຮງໄຟກະແສສະລບັ (AC) ຈາກແຫ່ ງຈ່ າຍກາໍ ລງັ ໄຟ ຊ່ ງຶ ມແີ ຮງເຄ່ ອນໄຟ
ຟາ້ ປະມານ 220V ໄຫຜ່ ານຟີວ ເຂາົ້ ສ່ ູກໍສ້ າຍຕນົ້ ຂອງຫມໍແ້ ປງ ແລວ້ ສະທອ້ ນອອກຢູກ່ ໍສໍາຮອງເປັນແຮງ
ເຄ່ ອນໄຟຟາ້ ອອກປະມານ 15 - 20 V ສ່ ງົ ໃຫໄ້ ດໂອດ ດດັ ກະແສ 4 ໂຕ. ດ່ ງັ ຮູບຂາ້ ງເທງິ ເພ່ ອດດັ ຈາກໄຟ
ສະຫລບັ (AC) ໃຫເ້ ປັນໄຟກງົ (DC) ໃນລກັ ສະນະຂອງວງົ ຈອນ ບຣີດເຣັກຕຝິ າຍ (Brige Rectifier)
ແລວ້ ຕອ້ ງແຮງດນັ ໄຟໃຫລ້ ຽບ ໂດຍເຄ່ ອງທອ້ ນຈາກນນັ້ ຈະສ່ ງົ ແຮງໄຟທ່ ໄີ ດໄ້ ປຜ່ ານຟິວ ຊ່ ງຶ ເຮດັ ຫນາ້ ທ່ ເີ ປັນ
(DC fuse ) ແລະ ແຍກອອກເປັນສອງສວ່ ນໃຫ່ ຍໆ ສ່ ວນທນີ ່ ງຶ ຈະໄປລຽ້ ງວງົ ຈອນຂະຍາຍສຽງ ແລະ ອກີ
ສ່ ວນຫນ່ ງຶ ຈະຈ່ າຍໃຫວ້ ງົ ຈອນເຣກຍູ ເລເຕີ ເພ່ ອທໍາຫນາ້ ທ່ ຄີ ວບຄຸມໃຫມ້ ສີ ະຖຽນລະພາບຢ່ ູຕະລອດເວລາ.

5. ພາກຈນູ ເນີ ( Tuner Section )
ຈນູ ເນເີ ປັນອຸປະກອນໃນພາກຮບັ ສ່ ວນຫນາ້ , (Front-End) ທ່ ຮີ ບັ ສນັ ຍານຈາກລະບບົ ສາຍອາກາດ
ເພ່ ອເລອກຄວາມຖ່ ທີ ່ ຕີ ອງ້ ການວງົ ຈອນ ສ່ ວນນຖີ້ າ້ ທຽບກບັ ວງົ ຈອນວທິ ະຍຸກ່ ຄໍ : ວງົ ຈອນພາກຮບັ ໃນລາຍ
ລະອຽດຂອງວງົ ຈອນຈນູ ເນີ ຈະປະກອບດວ້ ຍວງົ ຈອນຍ່ ອຍໆອກິ 3 ພາກສ່ ວນ ຄ: ວງົ ຈອນຂະຍາຍຄວາມ
ຖ່ ວີ ທິ ະຍຸວງົ ຈອນປະສມົ ສນັ ຍານ ( Mixer ) ແລະ ວງົ ຈອນຜະລດິ ຄວາມຖ່ ີ (Oscillator ) ໂດຍທງັ ຫມດົ
ນປີ້ ະກອບດວຍ້ ລກັ ສະນະຂອງການເລອກທ່ ດີ ີ ( Selectivity )ລກັ ສະນະຂອງວງົ ຈອນທ່ ບີ ໍລເີ ນຍ ( non
Linearity ) ເພ່ ອກາໍ ຈດັ ການກວນພາບ ແລະ ສຽງຊ່ ງເຮາົ ເອນີ້ ສນັ ຍານທ່ ອີ າດຈະເກດີ ຂນ້ ນວີ້ ່ າ: ການຕອບ
ສະຫນອງແປກປອມ (Spurious Responses )
ລກັ ຊະນະຂອງຈນຸ ເນ:ີ
1. ລກັ ຊະນະການເລອກທ່ ດີ ີ
ໂດຍຫລກັ ການແລວ້ ວງົ ຈອນຈນູ ເນບີ ່ ໍວ່ າຈະເປັນວງົ ຈອນໃດຈະຕອ້ ງ ປະກອບດວ້ ຍວງົ ຈອນແບນ
ພາສ (Band Pass ) ປະມານ 10 Mhz ແຕ່ ສໍາລບັ ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ສມີ ກັ ຈະຈດັ ວງົ ຈອນນດີ້ ວຍ້ ການຈນູ

134 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

4 ວງົ ຈອນ. ນອກຈາກນນັ້ ດບັ ເບລີ ຈນີ ຕ່ ໍເປັນວງົ ຈອນແນດເວຄີ (Net work) ລະຫວ່ າງວງົ ຈອນ RF Amp
ກບັ ວງົ ຈອນ Mixer ແລະ ສວ່ ນທາງດາ້ ນ OUT PUT MIXER ຕອ້ ງຕອບສະຫນອງຄວາມຖ່ ີ IF .

2. ລກັ ສະນະການຕອບສະຫນອງແບບປອມແປງ (Spurious Responses)
ເປັນລກັ ສະນະຂອງ ການທາໍ ງານແບບບ່ ລໍ ເິ ນຍ ຊ່ ງຶ ລກັ ສະນະເຊ່ ນັ ນເີ້ ກດິ ມາຈາກສາຍເຫດໃຫຍ້ ໆຢູ
ສາມປະການຄ : ລະບົບກຣອດໂມດູຍເລຊ່ ັນ ( Cross Modulation ) ອິນເຕີໂມດູຍເລຊ່ ັນ (Inter
Modulation ) ແລະ ການໂອເວໂີ ຫລດ (Over loads )

ຮູບ 10.5 ຈນູ ເນແີ ບບໂຣຕາຣີ ຄວາມຖ່ ີ UHF
V. ພາກວດີ ໂີ ອ VIDEC SECTION

ພາກວດີ ໂີ ອເປັນພາກໃຫຍ່ ພໍສມົ ຄວນມສີ ່ ວນປະກອບຄ: ວງົ ຈອນວດີ ໂີ ອໂອເອຟ ແອນປລຟີ າຍ, ວີ
ດີ ໂອດີເທກັ ເຕີ (detector), ວີດໂີ ອແອມປລີຝາຍ ແລະ ວີດີໂອເອົາພຸ ທ ( video Out Put ) ອນັ ເປັນ
ລະບບົ ທງັ ໝດົ ທ່ ເີ ຮດັ ໃຫມ້ ພີ າບຢ່ ູທ່ ຫີ ນາ້ ຈໂໍ ທລະທດັ . ດ່ ງັ ນນັ້ ສນັ ຍານທ່ ອີ ອກຈາກຈນູ ເນຈີ ະຜ່ ານຂະບວນ
ການເພ່ ອໃຫໄ້ ດ້ ສນັ ຍານພາບຕາມລະບບົ ແລວ້ , ຈດັ ສ່ ງົ ສນັ ຍານພາບອອກໄປຈພໍ າບໃນສ່ ວນນຈີ້ ະແຕກຕ່ າງ
ຈາກເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸ ເພາະມກີ ານຄວບຄຸມພເິ ສດເຂາົ້ ມາຮ່ ວມນາໍ ອກີ .

135 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ 10.6 ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສນັ ຍານວດິ ໂີ ອ

1. ຂະບວນການແຍກສນັ ຍານພາບ.
ຂະບວນການແຍກສນັ ຍານພາບເພ່ ອນໍາເອາົ ໄປໃຊນ້ ບັ ເປັນຂະບວນການທໍາອດິ ສນັ ຍານພາບລວມ
ກບັ ຄວາມຖ່ ແີ ຄເຣຍສຽງທ່ ຜີ ່ ານວງົ ຈອນຂະຍາຍວດີ ໂີ ອໂອເອສໍາລບັ ວທິ ກີ ານແຍກເອາົ ແຄເຣຍອອກຈາກສນັ
ຍານພາບ ຫລ ຂະບວນການວດີ ໂີ ອດເີ ທກັ ເຕມີ ລີ ະບບົ ທ່ ໃີ ຊກ້ ນັ ຢ່ ູ ສາມລະບບົ ຄ:
- ລະບບົ ແອນເວລີ ບົ ດເີ ທກັ ເຕີ (Envelope Detector)
- ລະບບົ ຊງີ ໂຄຣນດັ ດເີ ທກັ ເຕີ (Synchronous Detector)
- ລະບບົ ທຣານຊສິ ຊະເຕີ ດເີ ທກັ ເຕີ (Transistor Detector)
1.1. ແອນເວີລບົ ດີເທກັ ເຕີ (Envelope Detector) ເປັນວທິ ີການດີເທກັ ເຕເີ ອແອມແບບ
ວທິ ະຍຸ ເອເອມທ່ ວົ ໆໄປ ຄຸນລກັ ສະນະພເິ ສດທ່ ເີ ພ່ ມີ ເຕມີ ຂນ້ ມາກ່ ໍຄ: ລະບບົ ທ່ ເີ ຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ອນິ ເຕແີ ຄເຣຍ
ບດິ , ໄດສ້ ະແດງ ລກັ ສະນະຂອງວງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕີ ໂດຍສນັ ຍານວດີ ໂີ ອໄອແອຟ ຈາກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍວດີ ີ
ໂອໄອແອຟພາກສຸ ດທາ້ ຍ ຈະສ່ ງົ ສນັ ຍານສ່ ວນນຜີ້ ່ ານຫມໍແ້ ປງອອກມາແລວ້ ທໍາການຕດັ ສນັ ຍານເພດລບົ
ອອກມາດວ້ ຍໄດໂອດດເີ ທກັ ເຕີ ກ່ ອນຈະຜ່ ານວງົ ຈອນຟີນເຕີ ຊ່ ງປະກອບດວ້ ຍເຄ່ ອງທອ້ ນ ແລະ ກ່ ສໍ າຍ ຈ່ ງິ
ເປັນອຸ ປະກອນບາຍພາສແຄເຣຍ ໃຫຫ້ ມດົ ໄປຢ່ ູຈດຸ ນເີ້ ຮາົ ຈະມແີ ຮງດນັ ໄຟບວກຜ່ ານເຄ່ ອງຕາ້ ນເຂາົ້ ຣີເວສີ
(Revert) ໄດໂອດດເີ ທກັ ເຕີ ເອາົ ໄວ້ ເພ່ ອຕງັ້ ລະດບັ ການດເີ ທກັ ເຕໃີ ຫມ້ ຈີ ດຸ ຕດັ ສນັ ຍານໃຫເ້ ປັນລບົ ຫລາຍໆ
ຫ ຫາກເປັນດເີ ທກັ ເຕແີ ບບບວກກ່ ໃໍ ຫມ້ ີ ຄ່ າບວກຫລາຍໆ ອາດຈະກ່ າວໄດວ້ ່ າການດເີ ທກັ ເຕແີ ບບນເີ້ ຫມອນ
ກບັ ເຮດັ ຫນາ້ ທ່ ກີ າໍ ນດົ ໃຫຄ້ ວາມຖ່ ໄີ ອແອຟ ສຽງພອ້ ມດຽວກນັ .

136 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ 10.7 ວທິ ກີ ານຂອງວດິ ໂີ ອເຫກັ ເຕີ
ວງົ ຈອນທ່ ໃີ ຊໄ້ ດໂອດເປັນຕວົ ດເີ ທກັ ເຕແີ ບບນຈີ້ ະຕອ້ ງມວີ ງົ ຈອນວດີ ໂີ ອແອມປລຝີ າຍເຂາົ້ ມາທໍາ
ການຂະຫຍາຍສນັ ຍານຕ່ ເໍ ພ່ ອໃຫໄ້ ດລ້ ະດບັ ສນັ ຍານປະມານ 1 ຫາ 2 Vp-p (Pic-to-Pic).
1.2. ທຣານຊສິ ເຕດີ ເີ ທກັ ເຕີ ຫລ ພາວເວດີ ເີ ທກັ ເຕີ ວທິ ນີ ຄີ້ າ້ ຍຍຄກບັ ໄດໂອດດເີ ທກັ ເຕວີ ງົ
ຈອນແບບນີ້ ເຮາົ ຈະຕງັ້ ໄບແອສໃຫທ້ ຣານຊສິ ເຕຢີ ່ ູໃນພາວະໃກຈ້ ດຸ ຄດັ ອອຟ (ຈດຸ ອ່ ມີ ຕວົ ) ລກັ ສະນະວງົ
ຈອນຈະອອກແບບ ໃຫມ້ ອີ ດັ ຕາຂະຍາຍຫລາຍໆໂດຍສະເລ່ ຍປະມານ 15 ຫາ 20 dB.

ຮູບທ1ີ 0.8 ວທິ ກີ ານຂອງທຣານຊສິ ເຕດີ ເີ ທກັ ເຕີ
137 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

2. ວງົ ຈອນຂະຍາຍສນັ ຍານພາບ (Video Amplifier )
ຫລງັ ຈາກການດເີ ທກັ ເຕແີ ລວ້ ຈະຕອ້ ງໄດຄ້ ວາມແຮງສນັ ຍານພາບຢ່ ູໃນໄລຍະ 1 ເຖງິ 3V ການຂະ
ຫຍາຍຂອງວງົ ຈອນ ໄອເອຟແອມປລຝິ າຍເປັນຕວົ ທ່ ຈີ ະເຮດັ ການຂະຫຍາຍສນັ ຍານທ່ ມີ ຄີ ວາມແຮງຄງົ ທ່ ີ
ຕາມ ການຄວບຄຸມການຂະຫຍາຍດວ້ ຍວງົ ຈອນ ເອຈຊີ ີ (AGC) ຢ່ າງໃດກ່ ໍດີ ເຮາົ ຮູວ້ ່ າວທິ ກີ ານດເີ ທກັ ເຕີ
ແບບເອນເວລໂລບດເີ ທກັ ເຕນີ ນັ້ ຈະຕອ້ ງໃຊວ້ ງົ ຈອນຈນຸ ເປັນຕວົ ເຊ່ ອມຕ່ ໍລວມໄປເຖງິ ອຸ ປະກອນທ່ ມີ ສີ ່ ວນ
ຕາ້ ນສນັ ຍານ ໃນລະບບົ ດເີ ທກັ ເຕຕີ ່ າງໆ ອນັ ຈະເຮດັ ໃຫຄ້ ວາມແຮງສນັ ຍານເກດີ ການສູນຫາຍໄປປະມານ 6-
20dB ຫາກ ເຮາົ ໃຊວ້ ທິ ກີ ານດເີ ທກັ ເຕແີ ບບຊງິ ໂຄຣນສັ ມດໍ ູເລເຕີ ຢ່ າງທ່ ຈີ ະສະແດງກາໍ ມະວທິ ໃິ ນຕ່ ໍໄປ. ນນັ້
ເຮາົ ຕອ້ ງຄາໍ ນງຶ ເຖງິ ການເກດີ ການສູນເສຍໃນສ່ ວນນຈີ້ ະເຮດັ ໃຫສ້ ນັ ຍານທ່ ຜີ ່ ານວງົ ຈອນ ດເີ ທກັ ເຕທີ ໍາມະດາ
ຈາໍ ເປັນຕອ້ ງມວີ ງົ ຈອນຂະຫຍາຍທງັ ສນັ ຍານພາບ ແລະ ສຽງອກີ ຄງັ້ ຫນ່ ງຶ ວງົ ຈອນນເີ້ ຮາົ ເອນີ້ ວ່ າ: ວງົ ຈອນ

ຂະຫຍາຍສນັ ຍານ ພາບ ຫ ວດິ ໂີ ອ ແອມປລຟີ າຍ.
ຈ່ ງຶ ເວາົ້ ໄດວ້ ່ າ: ສນັ ຍານທ່ ອີ ອກຈາກວງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕີ ກ່ ໍຄສນັ ຍານທ່ ອີ ອກຈາກວງົ ຈອນ ວດິ ໂີ ອ

ແອມປລຟີ າຍ ຊ່ ງຶ ສນັ ຍານດ່ ງັ ກ່ າວ ຈະສ່ ງົ ໄປຍງັ ວງົ ຈອນຕ່ າງໆ ດ່ ງັ ນ:ີ້
2.1. ສນັ ຍານສຽງສ່ ງົ ໄປຍງັ ວງົ ຈອນພາກສຽງ ໂດຍໃນສ່ ວນອນິ ພຸ ທ ຂອງພາກສຽງຈະມຄີ ນ້

ສຽງ IF 5,5 MHz (ລະບບົ ຊຊິ ໄີ ອອາ CCIR) ຫ 4,5 MHz (ລະບບົ ເອຟຊຊີ ີ FCC) ທໍາການຄດັ ເອາົ

ສະເພາະ ແຄເຣຍສຽງໄປໃຊງ້ ານ.
2.2. ເອາົ ສນັ ຍານພາບ ທ່ ໄີ ດຈ້ າກການ ດເີ ທກັ ເຕີ ຊ່ ງຶ ມຄີ ວາມຖ່ ີຢ່ ູລະຫວ່ າງ 5 Mhz ສໍາລບັ

ລະບບົ CCIR ຫ 4 MHz ສໍາລບັ ລະບບົ FCC ສ່ ງົ ໄປຍງັ ພາກວດິ ໂີ ອ ເອາົ ພຸ ທທໍາການຂະຫຍາຍສ່ ູຫອດ
ພາບຕ່ ໄໍ ປ.

2.3. ເອາົ ສນັ ຍານພາບລວມສ່ ງົ ໄປຍງັ ວງົ ຈອນ AGC ເພ່ ອໃຫວ້ ງົ ຈອນ AGC ເຊກັ ລະດບັ
ຄວາມແຮງ ສນັ ຍານເພ່ ອປ່ ຽນແປງເປັນແຮງດນັ ໄຟຟາ້ ທ່ ເີ ຫມາະສມົ ໄປຄວບຄຸມວງົ ຈອນ RF ແອມປຣຟີ າຍ
ແລະ IFແອມປຣຟີ າຍ ຫໃຫເ້ ກດີ ການຂະຫຍາຍຄງົ ທ່ ີ ໃນລະດບັ ຄງົ ທ່ ທີ ່ ເີ ປັນມາດຕະຖານ.

2.4. ເອາົ ສນັ ຍານພາບລວມ ສ່ ງົ ໄປແຍກສນັ ຍານຊງິ ໂກຣນສັ ອອກມານາໍ ໄປຄວບຄຸມການສາ້ ງ
ຄວາມ ຖ່ ີ ເພ່ ອການສະແກນພາບທາງນອນ ແລະ ທາງຕງັ້ .

ຈະເຫນັ ວ່ າ ວງົ ຈອນວດິ ໂີ ອ ແອມປຣຟີ າຍ ປະກອບດວ້ ຍສນັ ຍານທ່ ຕີ ອ້ ງແຍກໄປສ່ ວນຕ່ າງໆຫາຍ
ສ່ ວນ. ດ່ ງັ ນນັ້ ຫາກເກດີ ຄວາມບກົ ຜ່ ອງຂນ້ ມາ ຈະມຜີ ນົ ເຮດັ ໃຫກ້ ານທໍາງານຂອງສ່ ວນຕ່ າງໆທ່ ວີ ່ າ ນເີ້ ກດີ
ການ ບ່ ໍປົກກະຕໄິ ປດວ້ ຍ ບ່ ແໍ ມ່ ນຈະມຜີ ນົ ສະເພາະສນັ ຍານພາບຢ່ າງດຽວ ຈາກວງົ ຈອນທ່ ໄີ ດກ້ ່ າວມານນັ້ ຕວົ
ທ່ ຈີ ະທໍາຫນາ້ ທ່ ວີ ດິ ໂີ ອແອມປຣີຟາຍ ກ່ ໍຄທຣານຊສິ ເຕີ ຊ່ ງຶ ຕ່ ໍຢ່ ູຫງັ ວງົ ຈອນ ແອນເວລີ ບົ ດເີ ທກັ ເຕນີ ນັ້ ເອງ.
ນອກຈາກ ນໃີ້ ນວງົ ຈອນດ່ ງັ ກ່ າວ ຍງັ ມກີ ານຈດັ ໄບອດັ ທ່ ຕີ ່ ໍເນ່ ອງໄປເຖິງວດິ ໂີ ອ ເອາົ ພຸ ທ. ດ່ ງັ ນນັ້ ຫາກຈະ
ວເິ ຄາະອາການເສຍໃນສ່ ວນນີ້ ຜູຮ້ ຽນຄວນທໍາຄວາມເຂາົ້ ໃຈໃນເບອ້ ງຕນົ້ ວ່ າ: ວງົ ຈອນວດິ ໂີ ອແອມປຣຝີ າຍ
ທໍາງານຢ່ າງໃດ, ແລະ ສ່ ງົ ສນັ ຍານໄປໃຫສ້ ່ ວນໃດແດ່ ແລະ ລກັ ສະນະຂອງວງົ ຈອນອອກແບບຢ່ າງໃດຫາກ
ຈດຸ ນຜີ້ ດິ ປົກກະຕຈິ ະມຜີ ນົ ໄປບງັ ຄບັ ພາກອ່ ນອກີ ຫບ່ ໍ.

138 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

3. ວດີ ໂີ ອເອາົ ພຸທ (Video Output)
ຈາກວງົ ຈອນໃນພາກວດິ ໂີ ອ ແອມປຣຟີ າຍ ສນັ ຍານພາບຈະຖກສ່ ງົ ມາວງົ ຈອນວດິ ໂີ ອເອາົ ພຸທເພ່ ອ
ທໍາການຂະຫຍາຍໃຫໄ້ ດຄ້ ວາມແຮງຕາມຫກັ ການເບອ້ ງຕນົ້ ທ່ ໄີ ດກ້ ່ າວມາແລວ້ ໃນສ່ ວນນເີ້ ຮາົ ຮູວ້ ່ າສນັ ຍານທ່ ີ
ມາຈາກວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສນັ ຍານພາບ ຫ ວງົ ຈອນວດິ ໂີ ອແອມປລຝີ າຍນນັ້ ມທີ ງັ ສນັ ຍານພາບ ແລະ ສນັ
ຍານສຽງທ່ ມີ ແີ ຄເຣຍ ເອຟເອມ. 5,5 Mhz ໃນລະບບົ CCIR ຫ 4,5 MHz ໃນລະບບົ FCC ເຮາົ ຈະທໍາ
ການດງຶ ເອາົ ແຄເຣຍສຽງຖມີ້ ໂດຍສນັ ຍານທ່ ສີ ່ ງົ ຜ່ ານໄປຍງັ ວງົ ຈອນ ວດິ ໂີ ອເອາົ ພຸທ ແລະ ເຫອພຽງສນັ ຍານ
ພາບເທ່ າົ ນນັ້ ໃນສ່ ວນຂອງວງົ ຈອນ ວດິ ໂີ ອເອາົ ພຸ ທ ມລີ ກັ ສະນະຂອງວງົ ຈອນທ່ ຕີ ອ້ ງການກ່ ຽວຂອ້ ງກບັ
ລະບບົ ອ່ ນໆອກີ ເຊ່ ນັ :
3.2. ລະບົບຄວບຄຸ ມສັນຍານພາບ (Picture Controls) ເປັນລັກສະນະຂອງວົງຈອນ
ຂະຫຍາຍ ສັນຍານພາບ ທ່ ີໃຊໃ້ ນການຄວບຄຸມ ຄອນເທຣຕ ( Contrast Controls) ຫ ຄວາມແຮງ
ສນັ ຍານພາບກ່ ອນທ່ ີ ຈະສ່ ງົ ອອກໄປຍງັ ຫອດພາບການຄວບຄຸມຄວາມສະຫວ່ າງຂອງພາບອນັ ເປັນການຄວບ
ຄຸມລໍາອເີ ລກັ ຕຣອນທ່ ີ ປ່ ອຍອອກຈາກຄາໂຖດ (Cathode) ໃຫແ້ ລ່ ນໄປຫາຫອດພາບຫາຍ ຫ ຫນອ້ ຍໃນ
ໂທລະທດັ ສີ ເຮາົ ເອນີ້ ວ່ າ: ການປັບພນ້ ຈໍ (Background Control).
3.3. ລກັ ສະນະຂອງ ເອຊີ ແລະ ດຊີ .ີ ຄບັ ປິງ້ (AC. and DC Coupling) ສນັ ຍານພາບທ່ ີ
ສ່ ງົ ອອກໄປສະແດງຜນົ ທ່ ຈີ ພໍ າບ ຈະສມົ ບູນແບບບ່ ໍ ຢ່ ູທ່ ກີ ານແຍກເອາົ ສນັ ຍານພາບ ຂາວ-ດໍາ ນນັ້ ວ່ າເປັນໄປ
ຢ່ າງ ສມົ ບູນພຽງໃດນນັ້ ຂນ້ ຢ່ ູກບັ ຄວາມສາມາດໃນການຕອບສະຫນອງຄວາມຖ່ ີ ຊ່ ງຶ ມຫີ ນາ້ ກວາ້ ງຢ່ ູປະມານ
4-5 MHz ວທິ ກີ ານທ່ ເີ ປັນດຊີ .ີ ຄບັ ປີ້ງຖກນໍາມາໃຊທ້ ງັ ໃນໂທລະທດັ ຂາວ-ດໍາ ທ່ ຕີ ອ້ ງການຄວບຄຸມພາບ
ແລະ ໂທລະທດັ ສຫີ າກເຮາົ ໃຊວ້ ທິ ກີ ານຄບັ ປິງ້ ແບບນີ້ ສາມາດໃຫສ້ ເີ ຖງິ ຈດຸ ອ່ ມີ ຕວົ (Saturate) ແຕ່ ສໍາລບັ
ເຄ່ ອງລາຄາຖກ ອາດຈະໃຊວ້ ທິ ກີ ານ ເອຊ.ີ ຄບັ ຊງຶ້ .
4. ລກັ ສະນະທຣານຊຽນ (Transient Response)
ຄການຕອບສະຫນອງຄວາມໄວຕ່ ຄໍ ວາມຖ່ ີ ຕ່ ໃໍ ນວງົ ຈອນຂະຫຍາຍສນັ ຍານພາບ ຊ່ ງຶ ທາໍ ໃຫສ້ ນັ ຍານ
ພາບທ່ ີອອກມາເກີດຄວາມຜິດພາດເຫມອນດ່ ງັ ສັນຍານ ແບຣງຄິງຂອງລະບບົ ຄວບຄຸ ມພາບທາງຕັງ້
(Vertical Blanking Pulse) ລກັ ສະນະຢ່ າງນເີ້ ປັນສ່ ງິ ທ່ ີ ຂອ້ ນຂາ້ ງລໍາບາກທ່ ຈີ ະເຮດັ ໃຫທ້ ຣານຊສິ ເຕໂີ ຕ
ຫນ່ ງຶ ຂະຫຍາຍໄດຄ້ ບົ ທຸກຄວາມຖ່ ີ ສນັ ຍານຄວາມຜດິ ພາດນີ້ ເຮາົ ເອນີ້ ວ່ າ: ເກດີ ການຂະຫຍາຍຜດິ ດ່ ຽງ
(Sag ຼືຫ Tilt) ຊ່ ງຶ ຄວາມຜດິ ດ່ ຽງຕອ້ ງບ່ ໍເກນີ 5% ຫ ຄວາມຜດິ ດ່ ຽງທ່ ຕີ ່ າໍ ກວ່ າ 3 dB ຈະຖກເອນີ້ ວ່ າ: ເກດີ
(ເທລິ ) (Tilt).

139 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຂ ວງົ ຈອນ ອມິ ດິ ເຕຮີ ່ ວມ ເຊ່ ງິ ມຜີ ນົ ຕ່ ຄໍ ວາມຖ່ ຕີ ່ າໍ

ຮູບທ1ີ 0.9 ວງົ ຈອນວດີ ໂີ ອເອາົ ພຸທເຊ່ ງີ ຕອບສະຫນອງຄວາມຖ່ ຕີ ່ ໍາ
ລກັ ສະນະຂອງການຈດັ ເຣສຕໍເຣີ ເປັນລກັ ສະນະຂອງການປອ້ ງກນັ ບ່ ໍໃຫສ້ ນັ ຍານລບົ ກວນພາບເຂາົ້
ໄປກະທບົ ການທໍາງານຂອງຫລອດພາບ (Lacks Noise Immunity) ສນັ ຍານລບົ ກວນ Noise ທ່ ມີ ີ
ຍອດສນັ ຍານແຫມໆດວ້ ຍລກັ ສະນະການເຮດັ ໃຫເ້ ສຍລະດບັ ໂບແອສ ເຮາົ ສາມາດແກໄ້ ຂບນັ ຫານໂີ້ ດຍການ
ໃຊໄ້ ດ ໂອດ ເປັນຕວົ ເກຕ (Gating) ທໍາຫນາ້ ທ່ ຫີ ນາ້ ສນັ ຍານຊງິ ຄເຂາົ້ ມາ ແລະ ທາໍ ການລອັ ກສນັ ຍານພາບ
ໃນລະ ຫວ່ າງການສະແກນຄາ້ ຍກບັ ການທໍາງານຂອງ ເອອຊີ ີ AGC.
ການຄວບຄຸມ ເສນັ້ ສະປັດກບັ ໃນຊ່ ວງຂອງການສະປັດກບັ ເຮາົ ຈະຕອ້ ງລບົ ເສນັ້ ສະປັດກບັ ບ່ ໍໃຫ້
ປາ ກດົ ຂນ້ ຢ່ ູຫນາ້ ຈໍ ທງັ ການສະກດັ ກບັ ທາງນອນ ແລະ ທາງຕງັ້ ດ່ ງັ ນນັ້ ຈະເຫນັ ວ່ າໃນວງົ ຈອນສ່ ວນນຈີ້ ະຮບັ
ເອາົ ສນັ ຍານ ແບລງຄງິ (Blanking) ເຂາົ້ ມາລບົ ເສນັ້ ສະປັດກບັ ໃນຈງັ ຫວະ ແລະ ເວລາທ່ ຕີ ອ້ ງການ.

140 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບທ1ີ 0.10 ຂ. ວງົ ຈອນສມົ ບູນ

ຮູບທ1ີ 0.10 ຄ. ຜນົ ສະທອ້ ນຂອງສນັ ຍານລບົ ກວນທ່ ເີ ຂາົ້ ມາ.
ຈາກວງົ ຈອນຂາ້ ງເທງິ ນນັ້ ເປັນລກັ ສະນະການຈດັ ວງົ ຈອນຂະຫຍາຍກໍາລງັ ສນັ ຍານພາບ ແລະ ວງົ
ຈອນຫອດພາບ (Cathode Ray Tube:CRT) ແບບຫນ່ ງຶ ຈະເຫນັ ໄດວ້ ່ າ: ພາກຂະຫຍາຍສນັ ຍານພາບ
ທາໍ ຫນາ້ ທ່ ຈີ ່ າຍທງັ ສນັ ຍານ ແລະ ແຮງໄຟໄບແອສ ໃຫພ້ າກຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ ສນັ ຍານພາບວດິ ໂີ ອເອາົ ພຸ ທໃນ
ລກັ ສະນະ ການຈດັ ວງົ ຈອນແບບໄດເຣກັ ຄບັ ປິງ້ (Direct Coupling) ແລະ ແຮງດນັ ໄຟອກີ ສ່ ວນຫນ່ ງຶ ຈະ
ໄດຈ້ າກການນໍາເອົາສັນຍານ ໂຮຣິຊອນຕອນ ພັລຊ (Horizontal Pulse) ມາທໍາການດັດກະແສ

141 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

(Rectifier) ໄດເ້ ປັນແຮງ ດນັ ໄຟຟາ້ ກະແສກງົ (Direct Current DC) ຈ່ າຍລຽ້ ງໃຫຂ້ າຄອລເລກັ ເຕີ ຂອງ
ພາກຂະຫຍາຍກໍາລງັ ສນັ ຍານພາບ, ຄາໂຖດ, ຂາສະກຣິນກຣີດ G2, ຂາໂຟກສັ ກຣຕິ G3 ຂອງຫອດພາບ
ສ່ ວນຂາໃສຫ້ ອດຈະຕອ້ ງຮບັ ແຮງໄຟຄງົ ທ່ ີ ຖາ້ ບ່ ໍດ່ ງັ ນນັ້ ຈະເຮດັ ໃຫໃ້ ສຫ້ ອດພາບຂາດ,ໂດຍທ່ ວົ ໄປໃສຫ້ ອດ
ຂອງໂທລະທດັ ຂາວ- ດໍາ ຈະຮບັ ແຮງໄຟຈາກພາກເຣກເູ ລເຕີ (Regulator).

VI. ພາກສຽງ (Sound Section)
ວງົ ຈອນທາງດາ້ ນສຽງຂອງເຄ່ ອງໂທລະທດັ ບ່ ໍວ່ າຈະເປັນເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ຫ ເຄ່ ອງຮບັ

ໂທລະທດັ ສີ ລວ້ ນແຕ່ ຈດັ ວງົ ຈອນບ່ ໍສະລບັ ຊບັ ຊອ້ ນແຕ່ ຢ່ າງໃດ ເນ່ ອງຈາກລະບບົ ຂອງການປະສມົ ຄວາມຖ່ .ີ
ສຽງປະສມົ ມາແບບ ເອຟເອນ ການສກຶ ສາກໍລະນຕີ ່ ໍໄປນີ້ ຈ່ ງຶ ຕອ້ ງໄປເຂາົ້ ໃຈກ່ ຽວກບັ ເຄ່ ອງຮບັ ວທິ ະຍຸເອຟ
ເອນ ໂດຍວງົ ຈອນທາງດາ້ ນສຽງມລີ ກັ ສະນະພເິ ສດຄ: ຄວາມຖ່ ີ ທ່ ອີ ອກມາເປັນຄວາມຖ່ ໄີ ອເອຟຂອງສຽງຈະ
ເທ່ າົ ກບັ 4,5 Mhz ສໍາລບັ ລະບບົ FCC ອນັ ເປັນຄວາມຖ່ ີປານກາງທ່ ໄີ ດມ້ າຈາກລະບບົ ອນິ ເຕແີ ຄເຣຍບທິ
(IntercarrierBeat) ຕາມລະບບົ ເຄ່ ອງຮບັ ທ່ ເີ ຮາົ ໃຊກ້ ນັ ໃນປັດຈຸບນັ ຊ່ ງຶ ການປ່ ຽນຄວາມຖ່ ີແຄເຣຍໃຫ້
ເປັນຄວາມຖ່ ີ IF ບ່ ໍຈາໍ ເປັນສາ້ ງວງົ ຈອນອອດຊເີ ລເຕີ ເພ່ ອເອາົ ຄວາມຖ່ ໄີ ປ ບທິ (Beat) ຫ ປະສມົ ສນັ ຍານ
ໃຫເ້ ປັນ ຄວາມຖ່ ີ IF.

1. ອນິ ເຕແີ ຄເຣຍປິຕ ( Intercarier Beat ).
ນບັ ວ່ າເປັນຄວາມສະຫລາດຂອງມະນຸດໃນການສາ້ ງເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ຊ່ ງຶ ເປັນເຄ່ ອງທ່ ສີ າມາດຮບັ
ໄດທ້ ງັ ພາບ ແລະ ສຽງ ຈາກຫກັ ການຂອງລະບບົ ຊຸບເປີເຮເທໂີ ຣດາຍນ ( Super heterodyn ) ເຮາົ ຈາໍ ເປັນ
ຕອ້ ງປ່ ຽນຄນ້ ນາໍ ພາ ຫ ແຄເຣຍເກ່ າົ ໃຫເ້ ປັນແຄເຣຍໃຫມ່ ເອນີ້ ວ່ າ: ຄວາມຖ່ ປີ ານກາງເພ່ ອໃຫລ້ ະບບົ " ຊເີ ລກັ
ຕວິ ຕິ ີ້ " ມຄີ ຸນນະພາບດ,ີ ປະສດິ ທພິ າບໃນການຮບັ ສູງຈາກຫກັ ການດ່ ງັ ກ່ າວ ເຮາົ ຈາໍ ເປັນຕອ້ ງສາ້ ງວງົ ຈອນຜະ
ລດິ ຄວາມຖ່ ອີ ອດຊເິ ລເຕຂີ ນ້ ມາປີທກບັ ຄວາມຖ່ ທີ ່ ໄີ ດຮ້ ບັ ເຂາົ້ ມາຊ່ ງຶ ຮຽກວ່ າ ລະບບົ ຂອງການປ່ ຽນແປງຄນ້
ຄວາມຖ່ ີ (Converter) ສະໄຫມກ່ ອນເຮາົ ຍງັ ໃຊລ້ ະບບົ ສະປິທຊາວ ແລະ ໄດຂ້ ສໍ້ ະຫຸບເຖງິ ຄວາມສນິ້ ເປອງ
ດ່ ງັ ທ່ ໄີ ດ້ ກ່ າວມາແລວ້ , ດ່ ງັ ນນັ້ ລະບບົ ອນິ ເຕແີ ຄເຣຍ ຈ່ ງຶ ໄດເ້ ຂາົ້ ມາຮບັ ໃຊມ້ ວນມະນຸດໃນລະບບົ CCIR
ເມ່ ອຄວາມຖ່ ີສນັ ຍານພາບ ແລະ ສຽງ ຜ່ ານວງົ ຈອນຈນູ ເນອີ ອກມາແລວ້ ເຮາົ ຈະໄດແ້ ຄເຣຍພາບເທ່ າົ ກບັ
38,9 Mhz ໃນຂະນະທ່ ແີ ຄເຣຍສຽງເທ່ າົ ກບັ 33,4 Mhz ແຄເຣຍທງັ ສອງນີ້ ຈະຖກສ່ ງົ ໄປໃຫວ້ ງົ ຈອນ
ຂະຫຍາຍ ວດິ ໂີ ອ IF ຫາ ການຂະຫຍາຍໃນກລໍ ະນນີ ເີ້ ອງ ທ່ ທີ າໍ ໃຫເ້ ກດີ ອນິ ເຕແີ ຄເຣຍບທິ .

142 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ10.11 ວທິ ກີ ານເບອ້ ງຕນົ້ ຂອງວດີ ໂີ ອເທກັ ເຕີ ແລະ ອນິ ເຕແີ ຄເຣຍບທິ
ຈາກຮູບຂາ້ ງເທງິ ນນັ້ ສະແດງເຖິງກໍາມະວທິ ຂີ ອງການດເີ ທກັ ເຕແີ ບບເອເອມ AM ຊ່ ງຶ ແມ່ ນວທິ ີ
ການແຍກໄລຍະປ່ ຽນ (Amplitude) ອອກມາ ຊ່ ງຶ ອາດຈະເປັນການດເີ ທກັ ເຕີ ແບບບວກ ຫ ແບບລບົ ກ່ ໄໍ ດ້
ວທິ ກີ ານດ່ ງັ ກ່ າວ ຈະທໍາຫນາ້ ທ່ ເີ ປັນວງົ ຈອນລມີ ດິ ເຕໃີ ຫກ້ ບັ ສນັ ຍານ FM ດວ້ ຍໃນເວລາດຽວກນັ ໃນສ່ ວນ
ຂອງ ວງົ ຈອນວດິ ໂີ ອ IF ແອມປລຟີ າຍ ຈະມກີ ານຄວບຄຸມ ລະດບັ ຄວາມແຮງຂອງສນັ ຍານຄງົ ທ່ ຈີ າກວງົ
ຈອນ AGC . ດ່ ງັ ນນັ້ ລະດບັ ສນັ ຍານລວມຂອງໂທລະທດັ ຈ່ ງຶ ມລີ ະດບັ ມາດຕະຖານ ເມ່ ອຜ່ ານວງົ ຈອນວິ
ດໂີ ອດເີ ທກັ ເຕນີ ່ ງຶ ຈະມກີ ານຕງັ້ ລະດບັ ໄບແອສໄວ້ ຈ່ ງຶ ເຮດັ ໃຫວ້ ງົ ຈອນດເີ ທກັ ເຕແີ ຍກສນັ ຍານໂດຍການອາໄສ
ຫກັ ການ ຂອງວງົ ຈອນ ແຄລມປິງ (Clamping) ໃນເວລາດຽວກນັ ໄອເອຟສຽງ 5,5 MHz ທ່ ເີ ກດີ ຂນ້ ຈ່ ງຶ ມີ
ລະດບັ ໄລຍະປ່ ຽນສະຫມ່ າໍ ສະເຫມີ ເຫມອນດ່ ງັ ສນັ ຍານທ່ ເີ ຄ່ ອງສ່ ງົ ສ່ ງົ ມາ.

143 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ຮູບ10.12 ວງົ ຈອນຮບັ ຄວາມຖ່ ີ IF ສຽງ 5,5MH2
ຈາກຮູບຂາ້ ງເທງິ ນນັ້ ເປັນການຈດັ ວງົ ຈອນບ່ ໍສບັ ສນົ ໂດຍວງົ ຈອນນຈີ້ ະຮບັ ຄວາມຖໂອເອຟສຽງ 5,5
Mhz ຈາກວງົ ຈອນວດິ ໂີ ອ ແອມປລຝີ າຍນໍາເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນຈນູ 5,5 Mhz ບ່ ໍໃຫສ້ ນັ ຍານພາບ ໄປກວນສຽງ
ກ່ ອນສ່ ງົ ໄປຂະຫຍາຍ ແລະ ດເີ ທກັ ເຕສີ ນັ ຍານສຽງຊ່ ງຶ ເປັນດແີ ອມພາສຊດິ (Deamphasis) ເຂາົ້ ສ່ ູວງົ ຈອນ
ອດໍ ໂີ ອຕ່ ໄໍ ປ.

ຮູບ10.12 ວງົ ຈອນອລໍ ໂີ ອພ້ ຸ ທ

144 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

VII. ໂທລະທດັ ສີ
1. ຫກັ ການຂອງການສ່ ງົ ແລະ ການຮບັ ໂທລະທດັ ສີ
ໂທລະທດັ ສກີ ບັ ໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ມຫີ ກັ ການທ່ ຄີ າ້ ຍຄກນັ ມາດຕະຖານຂອງໂທລະທດັ ສຈີ ະຕອ້ ງ
ເຂາົ້ ກນັ ໄດຕ້ າມມາດຕະຖານຂອງໂທລະທດັ ຂາວດໍາໃນລະບບົ ດຽວກນັ ປະຊາຊນົ ທ່ ວົ ໄປທ່ ມີ ທີ ງັ ເຄ່ ອງຮບັ
ໂທລະທດັ ທງັ ແບບໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ແລະ ໂທລະທດັ ສີ ກ່ ໍຈະສາມາດຮບັ ຊມົ ລາຍການໂທລະທດັ ໄດດ້ ີ :
ເມ່ ອສະຖານີ ໂທລະທດັ ສ່ ງົ ສນັ ຍານໂທລະທດັ ສອີ ອກອາກາດ ໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ແລະ ໂທລະທດັ ສກີ ່ ໍ
ສາມາດຮບັ ສນັ ຍານ ໄດ້ ຫ ຄວາມສາມາດຂອງເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ໃນການຮບັ ສນັ ຍານໂທລະທດັ ສີ
ນີມ້ ີ ພິເສດເອີນ້ ວ່ າ: Com patibility ຫ Correct reception of color TV transmission by B/W
TV receivers ນອກຈາກນນັ້ ຫາກສະຖານນໂີ ທລະທັດຂາວດໍາ ສ່ ງົ ສນັ ຍານໂທລະທັດອອກອາກາດ
ໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ແລະ ໂທລະທດັ ສີ ຈະສາມາດຮບັ ພາບໄດເ້ ຫມອນກນັ ຄວາມສາມາດ ໃນເລ່ ອງນມີ້ ີ
ພເິ ສດເອນີ້ ວ່ າ: Reverse compatibility ຫ Correct reproduction of B/W TV transmission by
color TV receivers ເນ່ ອງຈາກການເລອກ ໃຊມ້ າດຕະຖານ ຂອງໂທລະທດັ ສີ ຈະຕອ້ ງເຂາົ້ ກນັ ໄດ້ ກບັ
ມາດຕະຖານຂອງໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ບນັ ຫາຕ່ າງໆ ໃນການຮບັ ຊມົ ໂທລະທດັ ຈ່ ງິ ບ່ ໍເກດີ ຂນ້ ລະຫວ່ າງການ
ຮບັ ຊມົ ສະຖານສີ ່ ງົ ໂທລະທດັ ສີ ແລະ ໂທລະທດັ ຂາວ ດໍາ ສະຖານໂີ ທລະທດັ ສີ ໄດອ້ ອກອາກາດໃນລະບບົ
625 ເສນັ້ ຕ່ ໍພາບ ຫລ 25 ພາບຕ່ ໍວນິ າທີ ແລະ ເປັນໂທລະທດັ ລະບບົ ປານ (Pal) ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ
ຂາວດໍາແບບເກ່ າົ ຈະສາມາດຮບັ ສນັ ຍານໂທລະທດັ ສໄິ ດເ້ ປັນ ພາບຂາວດໍາ .
ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ສີ ໃນເຂດບໍລກິ ານ ຈະສາມາດຮບັ ພາບເປັນພາບຂາວດໍາໄດຄ້ ວາມຕອ້ ງການໃນ
ເລ່ ອງການໃຫບ້ ໍລກິ ານໂທລະທດັ ສໃີ ນເຂດບໍລກິ ານທ່ ມີ ເີ ຄ່ ອງຮບັ ໂທລະຶ ທດັ ຂາວດໍາຢ່ ູເຊ່ ນັ ນີ້ ມຢີ ່ ູດວ້ ຍກນັ
ຫາຍປະການ ຊ່ ງຶ ພສໍ ະຫຸບໄດດ້ ່ ງັ ຕ່ ໍໄປນີ້ :
1.1. ຫາກສະຖານໂີ ທລະທດັ ສີ ສ່ ງົ ພາບສອີ ອກອາກາດ ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ຂາວດໍາ ຈະຕອ້ ງ
ສາມາດ ຮບັ ພາບສນີ ນັ້ ໄດເ້ ປັນພາບຂາວດໍາ ແລະ ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ສີ ກ່ ໍຈະຮບັ ພາບນນັ້ ໄດເ້ ປັນພາບສີ
ຫາກສະຖານີ ໂທລະທດັ ສ່ ງົ ພາບຂາວດໍາອອກອາກາດ ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ສີ ແລະ ເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ
ຂາວດາໍ ກ່ ຈໍ ະຮບັ ພາບໂດເ້ ປັນຂາວດາໍ .
1.2. ສນັ ຍານໂທລະທດັ ສສີ ່ ງົ ອອກອາກາດຈະປະກອບດວ້ ຍສນັ ຍານໂທລະທດັ ຂາວດາໍ ຊ່ ງຶ ໃຫ້
ພາບຂາວດໍາ ຫ ສນັ ຍານສະຫວ່ າງ ທ່ ຮີ ຽກວ່ າ Luminance signal ກບັ ສນັ ຍານໂທລະທດັ ທ່ ໃີ ຫພ້ າບສີ ຊ່ ງຶ
ເອນີ້ ວ່ າ: Chrominance signal ຮ່ ວມກນັ ຢ່ ູ ວທິ ກີ ານຮ່ ວມສນັ ຍານໂທລະທດັ ທງັ ສອງຊະນດິ ເຂາົ້ ດວ້ ຍ
ກນັ ນີ້ ຂນ້ ຢ່ ູກບັ ໂທລະທດັ ແຕລະລະບບົ .
1.3. ສັນຍານໂທລະທັດທ່ ີໃຫພ້ າບສີ ຈະຕອ້ ງມີຂອບເຂດຄວາມຖ່ ີຢ່ ູໃນຍ່ ານຄວາມຖ່ ີ
ໂທລະທັດຂາວດໍາ ໂທລະທັດສີຢ່ ູໃນໂລກປັດຈບຸ ນັ ນີ້ ມຢີ ່ ູຫາຍແບບ ຫາຍລະບບົ ຕ່ າງໆກນັ . ສະຖານີ
ໂທລະທດັ ສີ ຊ່ ງຶ ອອກອາກາດຢ່ ູໃນບາ້ ນເຮາົ ຈະເລອກສ່ ງົ ແບບລະບບົ ປານ Pal ອອກອາກາດ.
ໃນມາດຕະຖານ ຢູໂຮບ 625 ເສນັ້ ຕ່ ໍພາບ ແລະ 25 ພາບຕ່ ໍວນິ າທີ ແຕ່ ສະຖານໂີ ທລະທດັ ສໃີ ນ
ປະເທດອາເມລິກາ ແລະ ຍ່ ີປ່ ຸ ນ ແລະ ອ່ ນໆ ເລອກສ່ ງົ ໂທລະທັດສີລະບບົ NTSC ອອກອາກາດໃນ

145 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ

ມາດຕະຖານອະເມລກິ ນັ 525 ເສນັ້ ຕ່ ໍພາບ ແລະ 30 ພາບຕ່ ໍວນິ າທີ ໂທລະທດັ ສີ ລະບບົ NTSC ນເີ້ ປັນ
ໂທລະທດັ ສີ ລະບບົ ທໍາອດິ ຂອງໂລກຊ່ ງຶ ເລ່ ມີ ໃຊໃ້ ນສະຫະລດັ ອະເມລກິ າ ປະມານປີ ຄ.ສ 1955 ແຕ່ ເນ່ ອງ
ຈາກ ສະພາວະການໃນເລ່ ອງ ຂອງລະບບົ ໄຟຟາ້ ຕາມບາ້ ນຂອງແຕ່ ລະປະເທດແຕກຕ່ າງກນັ ຈ່ ງຶ ເຮດັ ໃຫຈ້ າໍ
ເປັນຕອ້ ງມໂີ ທລະທດັ ສລີ ະບບົ ຕ່ າງໆຂນຶ້ ເພ່ ອຄວາມເຫມາະສມົ , ຄະນະກໍາມະການທ່ ປີ ຶກສາທາງວທິ ະຍຸ
ລະຫວ່ າງປະເທດ (international Radio Consultative Committee) ຫ ຮຽກຊ່ ສນັ້ ໆວ່ າ: CCIR ຊ່ ງຶ
ປະກອບດວ້ ຍສະມາຊກິ ຜູແ້ ທນປະເທດ ຕ່ າງໆໄດເ້ ລ່ ມີ ທໍາການສກຶ ສາໂທລະທດັ ສລີ ະບບົ ຕ່ າງໆຂນ້ ຕງັ້ ແຕ່ ປີ
ຄ.ສ 1955 ເພ່ ອຈະໄດເ້ ຮດັ ຄໍາແນະນາໍ ໃຫ້ ປະເທດອ່ ນໆ ທ່ ຍີ ງັ ບ່ ໍມໂີ ທລະພດັ ສໄິ ດສ້ ກຶ ສາຄວາມເຫມາະສມົ
ຂອງໂທລະທດັ ລະບບົ ຕ່ າງໆ ໃນປັດຈບຸ ນັ ນໄີ້ ທ ລະທດັ ສທີ ່ ມີ ໃີ ຫເ້ ລອກໃຊກ້ ນັ ແຜ່ ຫາຍທ່ ວົ ໂລກມຢີ ່ ູ ດວ້ ຍ
ກນັ 3 ລະບບົ ດ່ ງັ ຕ່ ໍໄປນ:ີ້

ກ. ໂທລະທດັ ສີ ລະບບົ NTSC (National Television System Committee).
ຂ. ໂທລະທດັ ສລີ ະບບົ Pal (Phase Alteration Line).
ຄ. ໂທລະທດັ ສລີ ະບບົ SECAM (Sequential a Memoire).

1.2. ບນັ ຫາການສ່ ງົ ແລະ ການຮບັ ໂທລະທດັ ສີ
ໂທລະທດັ ສລີ ະບບົ ຕ່ າງໆ ມຫີ ກັ ການສ່ ງົ ແລະ ຫກັ ການຮບັ ໂທລະທດັ ຄາ້ ຍຄກບັ ຫກັ ການສ່ ງົ ແລະ
ຫກັ ການຮບັ ໂທລະທດັ ຂາວດໍາ, ເຄ່ ອງສ່ ງົ ໂທລະທດັ ສີ ຈະສ່ ງົ ສນັ ຍານພາບສີ ໄປໃຫເ້ ຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ສ,ີ
ສນັ ຍານພາບສປີ ະກອບດວ້ ຍພາບຈາກສນັ ຍານຂອງແສງສແີ ດງ, ແສງສີຂຽວ, ແສງສຟີ ້າ ເມ່ ອເຄ່ ອງຮບັ
ໂທລະທດັ ສີ ຮບັ ສນັ ຍານພາບສນີ ແີ້ ລວ້ ກ່ ຈໍ ະເຮດັ ໃຫມ້ ພີ າບເທງິ ຈຫໍ ອດພາບຂອງເຄ່ ອງຮບັ ໂທລະທດັ ສເີ ກດີ
ມຂີ ນ້ ພາບທ່ ເີ ຫນັ ນີ້ ຈະລະອຽດ ຫ ມວົ ຂນ້ ຢ່ ູກບັ ສ່ ງິ ທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ ງຫາຍຢ່ າງ, ສ່ ງິ ທ່ ສີ ໍາຄນັ ກ່ ຄໍ : ຈາໍ ນວນຈດຸ ດໍາ
ຫ ຈດຸ ສນີ ອ້ ຍໆ ທ່ ເີ ປັນສ່ ວນປະກອບຂອງພາບ ຊ່ ງຶ ມຊີ ່ ເອນີ້ ວ່ າ: Picture element ພາບເຫ່ າົ ນີ້ ຈະປະກອບ
ຂນຶ້ ດວ້ ຍຈດຸ ຫ ຈດຸ ສນີ ອຍໆເປັນຈາໍ ນວນຫາຍ ຊ່ ງຶ ມທີ ງັ ສ່ ວນທ່ ດີ ໍາເຂມັ້ ແລະ ສ່ ວນທ່ ດີ ໍາຈາງ ຫ ສ່ ວນທ່ ມີ ສີ ີ
ເຂມັ້ ກບັ ສ່ ວນທ່ ມີ ສີ ຈີ າງຂະຫນາດຂອງຈດຸ ດໍາ ຫ ຈດຸ ສໃີ ນພາບທ່ ດີ ໍາ ຫ ມສີ ເີ ຂມັ້ ຈະເບ່ ງິ ເຫນັ ໃຫຍ່ ກວ່ າ
ຂະຫນາດຂອງຈດຸ ດໍາ ຫ ຈດຸ ສໃີ ນສ່ ວນຂອງພາບສຈີ າງຈາໍ ນວນຈດຸ ດໍາ ຫ ຈດຸ ສທີ ່ ມີ ຫີ າຍ ຫ ຫນອ້ ຍນຈີ້ ະມີ
ຜນົ ເຮດັ ໃຫພ້ າບເບ່ ງິ ລະອຽດ ຊດັ ເຈນໄລຍະທ່ ເີ ບ່ ງິ ພາບກ່ ເໍ ຂາົ້ ມາມສີ ່ ວນກ່ ຽວຂອ້ ງ ແຕ່ ຖາ້ ເບ່ ງິ ໃນໄລຍະທາງ
ທ່ ໄີ ກເກນີ ກ່ ວາໄລຍະທ່ ເີ ບ່ ງິ ພາບ ລະອຽດ ກ່ ໍຈະຮູສ້ ກຶ ວ່ າ: ພໍຈະເບ່ ງິ ໄດເ້ ຫມອນກນັ ຊ່ ງຶ ເປັນສ່ ວນປະກອບ
ຂອງພາບນີ້ ຈະມວີ ທິ ກີ ານທາງໄຟຟາ້ ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ເປັນສນັ ຍານພາບ ຊ່ ງຶ ເຄ່ ອງສ່ ງົ ໂທລະທດັ ຈະນໍາອອກ
ອາກາດ ແລະ ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ພາບບນົ ຈຫໍ ອດ ພາບຕາມທ່ ສີ ະແດງໃນຮູບຕ່ ໄໍ ປນີ້ .
ການສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ຫກັ ການເບອ້ ງຕນົ້ ຂອງການສ່ ງົ ໂທລະທດັ ສຢີ ່ າງງ່າຍໂດຍອາໃສເລນຊ ແລະ
ພນີ ເຕສີ ີ ຊ່ ວຍແຍກແສງ ຈາກວດັ ຖຸ ຫ ພາບສໃີ ນຫອ້ ງສ່ ງົ ໄດແ້ ບ່ ງອອກເປັນແສງສແີ ດງ, ສຂີ ຽວ ແລະ ສຟີ າ້

146 ຊອ ລດັ ສະໝີ ພມິ ມະສງິ