ธรรมะโดนใจ พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

สง่ิ ส�ำคญั ท่สี ุดของชีวิตพวกเรา
กค็ ือ การดูแลรกั ษาใจ

ถา้ เราดแู ลรักษาใจ เรากจ็ ะได้ผลของใจ
ผลของใจท่พี ระพุทธเจ้าและพระสาวกทัง้ หลายได้รบั

กค็ อื มรรค ๔ ผล ๔ นพิ พาน ๑

พระอาจารย์สชุ าติ อภชิ าโต

ธ ร ร ม ะ โ ด น ใ จ (ชุดในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘)

รวบรวมจากพระธรรมเทศนาของท่านพระอาจารย์สุชาติ อภชิ าโต
วัดญาณสงั วรารามวรมหาวิหาร จังหวดั ชลบรุ ี

แจกเป็นธรรมทาน สงวนลขิ สทิ ธ์หิ า้ มจ�ำหน่าย

ISBN : 978-616-413-680-9
พมิ พ์คร้ังแรก : กรกฎาคม ๒๕๕๙
จำ� นวนพมิ พ์ : ๕,๐๐๐ เลม่
ผูจ้ ดั พิมพ์ : คณะศิษยานศุ ิษย์

พิมพท์ ่ี : บรษิ ัท ศลิ ป์สยามบรรจภุ ัณฑแ์ ละการพิมพ์ จำ� กดั
๖๑ ซ.เพชรเกษม ๖๙ ถ.เลียบคลองภาษเี จริญฝง่ั เหนือ
เขตหนองแขม กรงุ เทพฯ ๑๐๑๖๐
โทรศพั ท์ ๐-๒๔๔๔-๓๓๕๑-๙ โทรสาร ๐-๒๔๔๔-๐๐๗๘
e-mail : [email protected]

ธรรมะโดนใจ
(ชุดในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘)

พระอาจารยส์ ุชาติ อภชิ าโต

1

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ผู้ทีแ่ สวงหาสมบตั ิทางใจน้ี
จ�ำเปน็ จะต้องหาที่อยู่อาศัยทีเ่ รยี บง่ายทหี่ าได้ง่าย

ไม่ยุง่ ยาก ไมว่ ่นุ วาย ไมเ่ สยี เวลามาก
อยา่ งอาหารกบ็ ณิ ฑบาต เดินไปใครอยากจะใหอ้ ะไรกร็ บั ไว้

ไดอ้ ะไรมาก็บรโิ ภคไปตามมตี ามเกดิ
เปา้ หมายไมไ่ ดอ้ ยูท่ ค่ี วามสขุ

ทเ่ี กิดจากการได้รบั ประทานอาหารทีถ่ ูกปากถูกคอ
เปา้ หมายอยู่ทก่ี ารรักษารา่ งกายใหอ้ ยู่ไดโ้ ดยไมเ่ จบ็ ไข้ได้ปว่ ย

ไม่อดยากขาดแคลน ไม่หิวโหย
อาหารจะถูกปากหรอื ไม่ถกู ปากไมส่ ำ� คัญ
ขอใหด้ ูแลรักษาร่างกายใหอ้ ยู่เป็นปกติสขุ ได้กพ็ อแลว้
ส่วนท่อี ยอู่ าศยั กข็ อให้เปน็ ทีส่ งบทอ่ี ยู่ห่างไกลความวุ่นวายต่างๆ
ทอ่ี ยู่ตามล�ำพัง ไม่ตอ้ งเกย่ี วข้องกับบคุ คลตา่ งๆ
เพราะถ้าใจยังไปเกีย่ วขอ้ งกับบคุ คลตา่ งๆ
ใจยังตอ้ งใชค้ วามคดิ และความคดิ นจ้ี ะท�ำใหใ้ จไม่สงบ
ถา้ อยคู่ นเดียวไม่ต้องเกีย่ วข้องกับใคร
ก็จะไม่ต้องใชค้ วามคิดมาก แลว้ ก็จะท�ำให้การควบคมุ ความคดิ
ใหเ้ ขา้ สู่ความสงบท�ำได้อยา่ งงา่ ยดายกวา่

(ธรรมะบนเขา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๘)

2

ธรรมะโดนใจ 3

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

เรื่องการปฏบิ ัตขิ องพระภกิ ษุ

ญาติโยมก็สามารถเอาไปดัดแปลง บิณฑบาตก็เวลาจะหาอาหาร เช่น
ใช้ให้เหมาะกับญาติโยมได้ เช่น ถ้าเข้าไปในร้านอาหาร เด็กถามว่า
การรับประทานม้ือเดียว ญาติโยม จะกินอะไร ก็บอกว่าเอาอะไรก็ได้
ก็รับประทานม้ือเดียวได้ การใช้ผ้า จัดมาใหห้ น่อย อย่างนี้กเ็ รียกว่าเป็น
สามผนื ญาตโิ ยมกอ็ าจจะใชผ้ า้ ๓ ชดุ เหมือนกับการบิณฑบาต ให้เด็กท่ี
แทนก็ได้ ชุดหนึ่งเอาไว้ใส่ ชุดหน่ึง รา้ นขายของใสบ่ าตรใหก้ บั เรา นกี่ ค็ อื
เอาไว้ซัก อีกชุดหน่ึงก็เก็บส�ำรองไว้ การปฏิบัติท่ีเราสามารถดัดแปลงให้
เวลาผา้ ทซี่ กั แลว้ มนั แหง้ ไมท่ นั ในชว่ ง เหมาะสมกบั เพศของเราได้ โดยเรา
ฤดูฝนก็มีอีกชุดส�ำรองไว้ มีเท่านี้ ดูท่ีเนื้อสาระของการปฏิบตั ิ เราอยา่
ก็พอแล้วอยู่ได้แล้ว จะได้ไม่วุ่นวาย ไปดทู รี่ ปู แบบ รปู แบบนม้ี นั ตอ้ งเปลยี่ น
ไมเ่ ดอื ดรอ้ น ไมต่ อ้ งดแู ลรกั ษา จะได้ ตอ้ งไมเ่ หมอื นกนั รปู แบบของฆราวาส
มี เ ว ล า ม า ป ฏิ บั ติ ไ ด ้ อ ย ่ า ง เ ต็ ม ที่ กับรูปแบบของพระไม่เหมอื นกัน แต่
เอาไปดัดแปลงได้ ส่วนการกินใน เน้ือหาสาระของการปราบกิเลสนี้
ภาชนะเดียวก็หาชามใหญ่ๆ มาสัก กเ็ หมือนกนั
ใบหน่ึง แล้วก็เอาอาหารต่างๆ ใส่
เขา้ ไปในชามนน้ั รบั ประทานมอื้ เดยี ว (ธรรมะบนเขา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๘)

4

ธรรมะโดนใจ 5

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ในบท ท่านก็ไม่ไดบ้ อกวา่ จะตอ้ งเป็นพระภิกษุ ทา่ นเพยี ง
ทีเ่ ราสวดวา่ แต่บอกว่า ผู้ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ เป็นใครก็ได้
สุปฏิปันโน ที่ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ ปฏิบัติตรง ปฏิบัติเพ่ือ
หลดุ พน้ กจ็ ะไดเ้ ปน็ พระอรยิ สงฆส์ าวกไดเ้ หมอื นกนั
6 เป็นพระโสดาบันได้ เป็นพระสกิทาคามีได้ เป็น
พระอนาคามไี ด้ เปน็ พระอรหนั ตไ์ ด้ ไมไ่ ดอ้ ยทู่ กี่ าร
นุ่งเหลืองโกนศีรษะเพียงอย่างเดียว เพราะมีผู้ที่
บวชแล้วไม่ได้บรรลุก็มีเป็นจ�ำนวนมาก เพราะว่า
ท่านบวชแล้วท่านไม่ได้ศึกษาไม่ได้ปฏิบัติ แทนที่
ท่านจะหามรรค ผล นิพพาน ท่านก็มุ่งไปสู่การ
หาบุญบังสงั สวดกัน หางานบุญ หางานสังฆทาน
หางานบังสุกุล งานสวดศพ ถ้าหาสิ่งเหล่านี้
มรรค ผล นพิ พาน กไ็ มเ่ กดิ จะเกดิ กค็ อื ลาภสกั การะ
ตา่ งๆ เชน่ เงนิ ทองขา้ วของตา่ งๆ ทญี่ าตโิ ยมนำ� มา
ถวายมาประเคนใหเ้ ทา่ น้นั เอง

(ธรรมะบนเขา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๘)

การอวดอตุ รคิ ณุ ธรรมอนั วิเศษท่ไี ม่มอี ยู่ในตน

ถ้ามี ไมไ่ ด้ถือวา่ เปน็ การอวด ไมไ่ ด้ถอื ว่าเปน็ อุตริ
ถ้ามสี มาธพิ ดู ไปก็ไม่ผดิ

เพยี งแต่วา่ บางทีอาจจะถกู เขาเพง่ เล็งและกลา่ วหาได้
เพราะเขาไม่ร้วู า่ เรามีจริงหรือไมม่ ีจริง ดงั นั้นถึงจะมีคุณวเิ ศษขนาดไหน
การท่จี ะพดู ถึงคณุ วเิ ศษของท่ีมอี ยใู่ นตนน้จี งึ เปน็ ส่งิ ท่ีตอ้ งระมัดระวัง

ต้องดูว่าบุคคลทพี่ ูดด้วยน้ีเปน็ บคุ คลทเี่ ขามปี ญั ญาพอ
ที่จะเหน็ คณุ วเิ ศษท่มี อี ยใู่ นตัวเราไดห้ รอื ไม่
ถ้าไปพูดกับคนท่ีไมม่ ีปญั ญาพอ
เขาอาจจะกลา่ วหาว่าเป็นอุตริได้

แล้วก็จะต้องถกู สอบสวนเหมอื นกบั เปน็ นกั โทษไป
ถูกตง้ั กรรมการของพระมาตรวจเหมอื นกับถกู จับขน้ึ ศาล
เพอื่ จะมาพิสจู น์ว่าสงิ่ ทพ่ี ดู นั้นเปน็ ความจรงิ หรอื เปลา่
ดงั นนั้ ในสมัยน้ีจึงไมค่ ่อยมีพระทจี่ ะพดู ถงึ คุณวเิ ศษทมี่ อี ย่ใู นตัวของทา่ นเอง

นอกจากที่ทา่ นสนทนากันตามล�ำพงั สองต่อสอง
แลว้ ก็มีผูอ้ ่นื ไปแอบฟังเข้า แล้วก็ไปเล่ากนั ต่อไป
อันนัน้ กเ็ ป็นเร่อื งทม่ี ันห้ามไมไ่ ดช้ ่วยไมไ่ ด้ แตก่ ็จะไมไ่ ด้ถกู ข้อกลา่ วหา
เพราะเวลาพระสนทนากนั ก็ต้องสนทนาเรอื่ งการปฏิบัตขิ องแต่ละทา่ น
และผลท่ีไดร้ บั จากการปฏิบัติ ถา้ การสนทนาธรรมดว้ ยเหตดุ ้วยผลนี้
ผู้ฟังดว้ ยสติด้วยปัญญา ยอ่ มรวู้ ่าไมไ่ ดเ้ ปน็ การอวดอตุ รแิ ตอ่ ย่างใด
หากพูดแตเ่ ร่ืองของผลเพียงอย่างเดยี ว โดยทีไ่ ม่ได้แสดงถงึ เหตุ
ทีท่ ำ� ใหเ้ กดิ ผลน้นั ข้ึนมา อันนกี้ ต็ อ้ งไล่ดูตอ้ งสอบถามดวู า่

การท่ไี ดผ้ ลมานี้ไดม้ าอย่างไร

(ธรรมะบนเขา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 7

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ปาราชกิ ๔
ผใู้ ดกต็ ามถ้าได้ละเมิดแล้ว ผ้อู นื่ จะรู้หรือไม่รกู้ ต็ าม

ทา่ นบอกวา่ ผูก้ ระท�ำน้นั ยอ่ มรแู้ กต่ น
ย่อมรูว้ ่าตนน้นั ได้ส้ินสุดจากการเปน็ พระภิกษุแลว้
ถ้าเป็นเหมอื นตน้ ตาลกค็ ือยอดมันด้วนไปเสียแล้ว
ตน้ ตาลนั้นไมม่ วี ันท่จี ะเจรญิ งอกงามข้นึ มาได้อกี ต่อไป

ผู้ท่อี ยูเ่ ปน็ พระอยู่ครองผ้าเหลืองไป
กไ็ ม่มวี ันทีจ่ ะสามารถบรรลมุ รรค ผล นพิ พาน ได้

เพราะการปฏบิ ัติการกระทำ� ของท่านนน้ั
มนั ขัดกบั มรรคกบั ผลกบั พระนพิ พานน่นั เอง

(ธรรมะบนเขา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๘)

8

ธรรมะโดนใจ 9

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘ การฟงั ธรรมเป็นสิ่งทคี่ วรทำ� อย่างต่อเนือ่ ง
ในขณะที่เราไปปลกี วิเวกอยู่คนเดยี ว

เรากย็ ังฟังธรรมได้หรอื อ่านหนังสอื ธรรมะได้
ในสมยั ทอ่ี าตมาไปศกึ ษาอยกู่ ับหลวงตา

ทุกวันกไ็ ดอ้ ่านหนังสอื ของหลวงตาวนั ละช่วั โมง
สมัยนั้นกม็ ีหนังสือประวตั ิหลวงปมู่ น่ั ปฏปิ ทา แว่นดวงใจ
เป็นหนงั สือหลกั ของการปฏบิ ัติธรรม อาศัยท้งั ๆ ท่ีหลวงตา
ท่านก็หมั่นอบรมสัง่ สอนทุก ๔ - ๕ วนั ท่านกจ็ ะเรียกประชมุ สั่งสอน

เพอ่ื ปลุกก�ำลังศรทั ธาใหเ้ กิดข้ึนในใจของผปู้ ฏบิ ัติ
การไดย้ นิ ไดฟ้ งั เร่ืองราวของพระพุทธเจา้ ก็ดี
เร่ืองราวของครบู าอาจารยต์ า่ งๆ กด็ นี ั้น
จะทำ� ใหเ้ ราเกดิ ศรทั ธาและเกดิ ปญั ญา
เราจะได้รวู้ ธิ ีการปฏบิ ตั ขิ องท่านวา่ เปน็ อย่างไร

เพือ่ เราจะไดน้ ำ� เอาวิธีการปฏบิ ตั ขิ องทา่ นน้ันมาปฏิบตั ินัน่ เอง
เพราะวิธีการปฏิบัตขิ องท่านนี้ได้รบั การพสิ จู นแ์ ลว้ วา่ ไดผ้ ล

ทา่ นได้เปน็ พระอรหนั ต์จากการปฏบิ ัตขิ องทา่ น
เราอยากจะเปน็ พระอรหันต์

เรากต็ อ้ งเอาวธิ กี ารปฏิบัติของทา่ นมาใช้

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

10

ธรรมะโดนใจ 11

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘ พออดอาหารแล้ว

จะเห็นผลของการอดว่าเอื้อต่อการ ถา้ อย่เู ฉยๆ นี้ คตู่ อ่ สู้คือกิเลสตัณหา
ปฏบิ ตั ิ เออ้ื ตอ่ การสรา้ งสติ สรา้ งสมาธิ มันจะรุมเร้าสร้างความทุกข์ทรมาน
สรา้ งปญั ญา สร้างความเพยี ร เป็น ให้แก่จิตใจ เวลาอดอาหารนี้ตัณหา
อย่างมาก เวลาอดอาหารนี้ความ ความอยากรับประทานอาหารน้ี
เพียรจะมาจากไหนไม่ทราบ เวลา มันมาจากไหนไม่ทราบ มันคิดแต่
รับประทานอาหารนี้ความเพียรมัน เรือ่ งอาหารอย่ตู ลอดเวลา ถ้าปลอ่ ย
จะน้อยเมื่อเปรียบเทียบกับเวลาท่ี ให้มันคิดอย่างนั้นมันจะทนอดไม่ได้
อดอาหาร เพราะเวลาอดอาหารน้ี มนั กต็ อ้ งสดู้ ว้ ยสตสิ ดู้ ว้ ยปญั ญาเทา่ นน้ั
เหมือนกับอยู่ในภาวะคับขัน อยู่ใน
ที่จนตรอก จะอยเู่ ฉยๆ ไมไ่ ด้ เพราะ (ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

12

เวลาอดอาหาร
ตอ้ งใช้สตคิ อื ตอ้ งควบคุมความคิดไมใ่ ห้มนั คดิ ไปในทางอยากอาหาร

ไมใ่ หม้ ันไปคิดถึงอาหารชนิดตา่ งๆ
ถ้ามันดอื้ อยากจะคดิ ไปในทางอาหารกต็ อ้ งใชป้ ญั ญามาช่วย

ให้คิดถงึ อาหารทอี่ ยู่ในสภาพท่ีไมน่ ่าดู
อยา่ ไปคิดถึงอาหารท่ีอยใู่ นจาน ให้คิดถึงอาหารทีอ่ ย่ใู นปาก

ทอี่ ย่ใู นท้อง ท่ีถา่ ยออกมา ใหค้ ดิ ถึงอาหารเหลา่ น้ัน
สงิ่ เหลา่ น้ันก็เปน็ อาหารเหมอื นกันเพยี งแตเ่ ราเปล่ยี นช่ือ

จากอาหารเป็นอาเจียนเปน็ อาจมไปเท่าน้ันเอง
ความจรงิ มันกค็ อื ความจริงอย่ดู ี มันก็เป็นอาหาร
แตพ่ อมนั เข้าไปในทอ้ งแลว้ มันกแ็ ปรสภาพไป
จากอาหารท่ีนา่ รบั ประทานเหน็ แลว้ นำ้� ลายไหล
พอเห็นอาหารทอ่ี ยู่ในทอ้ งก็อยากจะอาเจียนออกมา
พอเหน็ อยา่ งนั้นมนั กจ็ ะหายจากความอยากรับประทานอาหาร
ใจกก็ ลบั เข้าสคู่ วามเปน็ ปกติ ไม่ฟุ้งซ่านไปกบั เรอ่ื งของการอยากอาหาร
แลว้ จะทำ� ใหส้ ามารถเจริญสติ นั่งสมาธิ ภาวนา ท�ำใจให้สงบได้

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 13

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

เมอื่ กอ่ นเวลา มันมักจะคิดถึงอาหารอยู่เร่ือยๆ แต่พอมาอด
อดอาหารนี้ อาหารแลว้ พอจติ สงบแลว้ สามารถแกป้ ญั หาเรอื่ ง
ตอนเย็น ความหิวของอาหารได้แล้ว ตอนเย็นนี้จะไม่รู้สึก
มันมกั จะหิว หิวเลย ต่อให้เห็นคนอื่นเขารับประทานกันก็จะ
ไม่หิว เพราะความอยากที่เกิดจากความอยาก
14 ในอาหารน้ีมันถูกปัญญาถูกสติคุมไว้แล้ว มันไม่
สามารถท่จี ะโผลข่ ึ้นมาสร้างปญั หาให้แกใ่ จได้

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

คนท่ถี ือ บางคนก็ถูกเขาต�ำหนิว่าปฏิบัติสุดโต่ง ท�ำไมต้องมา
ศีล ๘ นี้ ทรมานตัวเองถึงขนาดนี้ ท�ำไมไม่กินอาหารตามปกติ
ตามปกตขิ องคนทเ่ี ขาวา่ ปกตนิ นั้ มนั ไมป่ กตใิ นทางธรรม
มันปกติในทางอธรรม มันปกติในทางของกิเลสตัณหา
ท่จี ะตอ้ งกนิ มากๆ กนิ หลายๆ รอบ ทงั้ ๆ ทีร่ า่ งกายมนั
ไม่ต้องการอาหารมากมายขนาดน้นั

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 15

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ปัญหาของโลกทุกวันนี้เป็นปัญหาของความอ้วน
เพราะว่าไม่มีธรรมมายบั ยั้ง มแี ต่สง่ เสรมิ เรอื่ งการกินกนั

สมยั นี้กินได้ ๒๔ ชว่ั โมง มีร้านคา้ รา้ นอาหารเปิด ๒๔ ชั่วโมง
เปดิ ไปทำ� ไม ท�ำไมต้องกินกันถงึ ขนาดนั้น นัน่ ก็เปน็ เพราะวา่
มันเปน็ โลกของกิเลสตณั หา คนขายกอ็ ยากจะไดเ้ งนิ เยอะๆ

เพราะคดิ ว่าได้เงินเยอะแล้วจะมคี วามสุข
คนซอ้ื กอ็ ยากจะซื้อกนิ เยอะๆ เพราะซอ้ื กินแล้วก็คิดว่าจะมคี วามสุข
แตไ่ มร่ ้วู ่ามนั เปน็ ความสขุ ชัว่ ปลายลน้ิ พอหมดแลว้ ก็กลายเป็นความทุกข์
ข้นึ มาใหม่อกี รอบ เมอื่ ความอยากเกดิ ขึ้นมาใหม่กต็ อ้ งหากนิ อกี

แล้วพอหากนิ ไมไ่ ด้ก็จะทุกข์ยาวไป ทุกข์ไปจนกวา่ จะหากนิ ได้
ถ้าหากินไมไ่ ด้ก็เครียดตายไปเลยกม็ ที ่ีเรยี กวา่ “ลงแดง”

นคี่ อื สงิ่ ท่เี ราควรจะศกึ ษาอยูเ่ ร่อื ยๆ เพือ่ ท่ีเราจะได้ก�ำจัดความหลง
ท่ีมีมากบั เราหรอื จากคนอนื่ บ้าง คนอนื่ ก็สอนให้พวกเรากนิ เยอะๆ กนั
พ่อแมก่ อ็ ยากจะใหล้ กู กนิ เยอะๆ อยากจะให้ลกู สขุ อยากจะใหล้ ูกสบาย

แตไ่ มร่ วู้ ่าก�ำลงั ป้อนความทกุ ข์ใหก้ ับลกู โดยไม่ร้สู กึ ตัว
ไม่เคยสอนลูกใหร้ จู้ กั ความอดทนอดกลั้น
อยากจะได้อะไรกป็ ระเคนใหท้ นั ที

พอโตขึน้ มา พอไมส่ ามารถได้ส่ิงท่อี ยากไดก้ ็ต้องไปทำ� บาปทำ� กรรม
ด้วยวธิ กี ารต่างๆ เพอื่ ท่จี ะได้ส่ิงท่อี ยากได้มาน่นั เอง

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

16

ธรรมะโดนใจ 17

18

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ถ้าเราไดศ้ ึกษาประวตั ศิ ึกษาปฏปิ ทา
การด�ำเนินชวี ติ ของคนฉลาดอย่างพระพุทธเจา้ อยา่ งพระอรหนั ตสาวก

อยู่เรอ่ื ยๆ ศรัทธาของเราจะไมส่ ัน่ คลอน ศรทั ธาของเราจะแน่วแน่
ตอ่ การปฏบิ ัติ ต่อการรกั ษาศลี ๘ ตอ่ การอดทน อดกล้ัน
ตอ่ การอดอาหาร ต่อการเร่งความเพยี ร
เรากเ็ คยได้ยนิ ไม่ใช่หรือว่า
พระพทุ ธเจ้าท่านทรงทำ� เพยี รจนถึงขนั้ สลบไสลไปถงึ ๓ ครั้ง
พระสาวกบางท่านเดนิ จงกรมจนฝา่ เทา้ แตก
บางท่านถงึ กบั สละชีวิตยอมตายในปากเสอื
อนั น้แี หละเป็นสงิ่ ทีจ่ ะท�ำให้จิตใจของเรามคี วามกล้าหาญ
ทำ� ใหเ้ รามีความเขม้ เเขง็ ท�ำให้เรามคี วามอตุ สาหะพากเพยี ร
ทจี่ ะบำ� เพ็ญไปอย่างไมท่ อ้ ถอยอย่างไม่ย่อหย่อน
เมอื่ เรามีศรัทธาแล้วเรากจ็ ะมวี ิริยะมีก�ำลงั ท่จี ะเพยี รปฏิบตั ไิ ป

ท�ำไปตามก�ำลงั ของเรา อย่าให้ความอยากมันมาหลอกใหเ้ ราทอ้ แท้
ตอนนเี้ ราอยขู่ ั้นไหนขอใหเ้ ราพอใจกับขัน้ ท่ีเรามีอยู่เป็นอยู่
แล้วกา้ วไปทลี ะขน้ั อย่าไปกา้ วกระโดด

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 19

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

พระพุ ทธเจ้านี้ พอไดข้ า่ ววา่ มลี กู มาปบ๊ั น้ี ทา่ นบอกไตรลกั ษณแ์ ลว้
ปัญญาท่านไว ไดบ้ ว่ งแลว้ บว่ งกแ็ ปลวา่ ทกุ ขแ์ ลว้ นป่ี ญั ญาของใคร
จะไวเทา่ กบั พระพทุ ธเจา้ ถา้ พระพทุ ธเจา้ ไมม่ ปี ญั ญา
ในระดบั นน้ั ทา่ นออกบวชไมไ่ ด้ เพราะพอไดข้ า่ ววา่
ได้ลูกกจ็ ะดใี จแทนที่จะเสยี ใจ แทนท่ีจะเดอื ดเนอ้ื
รอ้ นใจกบั ดอี กดใี จ มนั ตา่ งกนั ระหวา่ งคนทม่ี ปี ญั ญา
กบั คนทไ่ี มม่ ปี ญั ญา จะมองเหตกุ ารณอ์ นั เดยี วกนั น้ี
ตา่ งกนั คนทไี่ มม่ ปี ญั ญานพี้ อไดล้ าภ ยศ สรรเสรญิ
มากด็ ีอกดใี จ ตวั ลอยข้นึ ท้องฟ้าไปเลย แต่คนทม่ี ี
ปญั ญานี้จะตกใจทันที บอกตายแลว้ ทกุ ข์มาแลว้
บ่วงมาแล้ว เรอื่ งราวปัญหาตา่ งๆ มาแลว้

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

20

พระเทวทัตนี้ ใหค้ ดิ วา่ ตนเองเปน็ ผยู้ ง่ิ ใหญ่ เปน็ ผเู้ กง่ กาจเทา่ กบั
ถกู อทิ ธฤิ ทธิ์ พระพทุ ธเจา้ จนถงึ กลา้ ขออนญุ าตจากพระพทุ ธเจา้
หลอก ว่าขอเป็นผู้ปกครองสงฆ์แทนพระพุทธเจ้า แต่
พระพุทธเจา้ ก็ร้วู า่ พระเทวทัตนม้ี ีแต่อิทธิฤทธ์ิ ไม่มี
ธรรมะโดนใจ ปญั ญา สพู้ ระสารบี ตุ รไมไ่ ด้ และแมแ้ ตพ่ ระสารบี ตุ ร
พระพุทธเจ้าก็ไม่ทรงมอบให้เป็นผู้ปกครองสงฆ์
พระพุทธเจ้าทรงเห็นว่าคนทุกคนก็จะต้องมีวัน
เส่ือมไป ถ้ามีการมอบก็จะต้องมีการมอบต่อไป
เร่อื ยๆ แล้วกอ็ าจจะมคี นทไ่ี ม่มีคุณสมบตั ิพอที่จะ
รบั ไปทำ� หนา้ ทนี่ ไ้ี ด้ พระองคจ์ งึ มอบพระธรรมวนิ ยั
ใหแ้ ทน พระธรรมวนิ ยั นเี้ ปน็ อกาลโิ ก ไมม่ วี นั เสอื่ ม
ไม่มีวันหมด เห็นไหม ๒,๕๐๐ กว่าปีมาแล้ว
พระธรรมวินัยของพระพุทธเจ้าที่พวกเราศึกษา
และยดึ เหนย่ี วเปน็ ทพ่ี ง่ึ กย็ งั เปน็ ทพ่ี ง่ึ ไดอ้ ยา่ งเตม็ ที่

(ธรรมะบนเขา ๒ สิงหาคม ๒๕๕๘)

21

22

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ผลหลกั ในการท�ำทานนี้
เราต้องการละกามตัณหา ภวตณั หา และวภิ วตณั หา

เช่น คนบางคนก็ใช้เงินเพ่อื ส่งเสริมภวตัณหา
คือการอยากเปน็ น่ันเปน็ นี่ อยากจะเปน็ นักการเมอื ง

อยากจะเป็นผแู้ ทน อยากจะเป็นรฐั มนตรี
ก็ต้องมเี งินเพราะตอ้ งใช้เงนิ ไปหาเสยี งไปซ้อื เสียง
เพือ่ ทีจ่ ะไดต้ ำ� แหนง่ มา ได้มหี น้ามีตาเป็นใหญเ่ ป็นโต

อนั น้ีกเ็ ปน็ การใช้เงนิ เพ่ือส่งเสริมภวตัณหา
บางคนกใ็ ช้เงนิ เพอ่ื ส่งเสรมิ วิภวตัณหา
คอื ไมอ่ ยากแก่ ไม่อยากเจบ็ ไม่อยากตาย

ก็ใชเ้ งินเพ่ือซ้ือวธิ รี กั ษาร่างกายหรอื ดแู ลรา่ งกาย
ให้แกช่ า้ ลงไปใหเ้ จบ็ ไขน้ ้อยลงไป และอยู่ไปนานๆ ไมใ่ หต้ ายเรว็
ก็ต้องใชเ้ งินทองซือ้ อปุ กรณต์ ่างๆ ซื้ออาหารหรอื ยาเสรมิ ต่างๆ

เพ่อื ทจี่ ะบ�ำรงุ รักษาร่างกายนีใ้ หช้ ะลอความแก่
ชะลอความเจบ็ ไขไ้ ดป้ ว่ ย และชะลอความตาย
แตจ่ ะใช้เงินทองมากนอ้ ยเพยี งไรไปกบั เรอื่ งราวเหล่าน้ี
มันกห็ ้ามความแก่ ความเจบ็ ความตาย ไม่ได้อยู่ดี

แต่มนั ไปสง่ เสริมวภิ วตณั หา
คอื ความอยากไม่แก่ อยากไมเ่ จ็บ อยากไมต่ าย
กจ็ ะทำ� ใหจ้ ะตอ้ งกลับมาเกดิ แก่ เจ็บ ตาย ใหม่อกี

(ธรรมะบนเขา ๘ สิงหาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 23

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘ พวกเราไดม้ าพบกบั พระพุทธศาสนาแล้ว

เราได้ถูกลอ๊ ตเตอร่รี างวัลที่ ๑ แลว้ หยดุ การทำ� มาหากนิ แบบอนื่ เอาการ
เราจะไปขน้ึ รางวลั หรอื ไม่ การขน้ึ รางวลั ท�ำทาน เอาการรักษาศีล เอาการ
ของพระพุทธศาสนา ก็คือให้ปฏิบัติ ภาวนา นี้มาเป็นอาชีพของเราเลย
ทาน ศีล ภาวนา นี่เอง ให้ปฏิบัติ เพราะว่ามันส�ำคัญย่ิงกว่าอาชีพของ
เตม็ ทเี่ ลย อยา่ ทำ� พอหอมปากหอมคอ ทางรา่ งกาย
ทำ� ใหม้ นั เปน็ อาชพี ไปเลย เปน็ มอื อาชพี
(ธรรมะบนเขา ๘ สิงหาคม ๒๕๕๘)

24

ธรรมะโดนใจ 25

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ถา้ เราหยดุ ความอยากได้
ใจของเราจะมคี วามสุขโดยทีไ่ มต่ อ้ งมีอะไรมาใหค้ วามสุข
แต่ถ้าใจไมม่ ีความสงบ ใจของเราก็อยากจะไดส้ ิ่งนัน้ สิ่งน้ี

บุคคลน้นั บุคคลนี้ มาใหค้ วามสุข
แต่ลมื ไปว่าส่ิงท่ีได้มานั้น

เป็นของไม่เท่ยี งแท้แน่นอน เป็นของชว่ั คราว
ไมช่ ้ากเ็ ร็วก็จะตอ้ งมีการพลัดพรากจากกนั ไปหรอื มกี ารเปลยี่ นแปลงไป

รา่ งกายของคนเวลาเจอกนั ตอนหนุม่ ตอนสาวก็น่าดนู า่ รกั นา่ ชม
แต่พออยูก่ นั ไปนานๆ เข้า หนา้ ตาก็จะแกล่ งเหย่ี วลงไป

บางทีสามหี รือภรรยาเลยตอ้ งแอบไปหาหน้าตาใหมๆ่ เหน็ หนา้ ตาเก่าๆ
อยเู่ รือ่ ยๆ แล้วเบอื่ พอแอบไปหาคนขา้ งนอก คนข้างในรู้เขา้ ก็เสยี อกเสียใจ

ทะเลาะววิ าทกัน ดีไมด่ ีก็ฆา่ กันตายไป
นค่ี ือความทุกข์ท่เี กิดจากความหลง
ความไม่เห็นว่าส่งิ ทเ่ี ราคิดวา่ จะใหค้ วามสขุ กบั เรานัน้
มันจะตอ้ งเปลย่ี นไป มนั จะไม่สามารถให้ความสุขกับเราแบบเดมิ ได้
เหมอื นกับตอนทเี่ ราไดเ้ ขามาใหมๆ่

(ธรรมะบนเขา ๙ สิงหาคม ๒๕๕๘)

26

ธรรมะโดนใจ 27

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ถา้ ขาดอธิษฐานบารมี
คือเป็นคนไมม่ ีความตง้ั ใจจะทำ� อะไร
กต็ อ้ งหัดฝกึ ตัง้ จติ ตงั้ ใจบังคับตัวเอง
เชน่ จัดตารางไว้เหมือนกับเวลาเรยี นหนังสือนี้
ทางพระพุทธศาสนากม็ สี อนตารางให้กบั พระ
คือต้ังแต่ ๐๖.๐๐ - ๒๒.๐๐ น. ให้ภาวนา
พอถงึ ๒๒.๐๐ - ๐๒.๐๐ น. กใ็ ห้พักผ่อนหลบั นอน
พอ ๐๒.๐๐ น. ตื่นข้นึ มากใ็ หภ้ าวนาต่อ
เดนิ จงกรม นัง่ สมาธิ จนถึงเวลาสวา่ ง พอสวา่ งก็ใหไ้ ปบณิ ฑบาต
บณิ ฑบาตเสรจ็ กลบั มาขบฉันที่ศาลา เสร็จแล้วก็ท�ำกิจวัตร
ลา้ งบาตร เชด็ บาตร กวาดถูศาลา ท�ำความสะอาดทกุ อย่างใหเ้ รียบร้อย
แล้วก็ให้กลับทไ่ี ปกุฏิเพอื่ ไปภาวนาตอ่ ภาวนาจนถึงเท่ียงหรือบ่าย
หรือถา้ เหนื่อยอยากจะพกั ก็พกั ไดส้ กั ช่ัวโมงหน่งึ
หลังจากนน้ั ตืน่ ขนึ้ มาก็ให้มาเดนิ จงกรมน่ังสมาธิต่อ
จนถึงเวลาปัดกวาด ถงึ เวลาดม่ื น�้ำปานะ

ถงึ เวลาสรงนำ้� อาบน้ำ� อาบทา่
พออาบนำ้� อาบทา่ เสร็จก็ใหภ้ าวนาตอ่ จนถึงเวลา ๒๒.๐๐ น.

แล้วก็พกั ผอ่ นหลับนอนจนถึง ๐๒.๐๐ น.

(ธรรมะบนเขา ๙ สิงหาคม ๒๕๕๘)

28

ธรรมะโดนใจ 29

30

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

พวกเราตอ้ งดูท่ีเหตุกัน
ถา้ เราอยากจะไดผ้ ล ใหด้ ทู ่เี หตเุ ป็นหลักวา่ เหตเุ ราเท่าไหร่กัน

ผลของเรามันจึงได้เท่านัน้
ทำ� ทาน รกั ษาศลี ภาวนา ร้อยละสิบ
แลว้ จะไปเอาผลร้อยละรอ้ ยมันได้อย่างไร
จะไปเอามรรคผลนิพพานอย่างพระพทุ ธเจ้า
อย่างพระอรหนั ตสาวกไดอ้ ยา่ งไร

มันก็ไดแ้ คร่ อ้ ยละสิบเท่านนั้ เอง
ทำ� ทาน รกั ษาศีล ภาวนา ร้อยละสบิ นี้กอ็ าจจะไดไ้ ปสวรรค์

ไปแปบ๊ เดียวก็ต้องกลับลงมาแลว้ เพราะมันน้อย
เหมือนกับไปอยโู่ รงเเรม

เรามีเงนิ ไมก่ ีบ่ าทแล้วเราจะไปอยู่เปน็ เดือนได้อยา่ งไร
พอเงินหมดเขากเ็ ชิญออกแลว้ เขาไมใ่ ห้อยตู่ ่อ ฉนั ใด
เวลาทเี่ ราตายไปแล้วไดไ้ ปเกิดบนสวรรค์ช้ันตา่ งๆ
เราจะอย่ไู ดน้ านไม่ไดน้ านกอ็ ยทู่ ก่ี ารบำ� เพ็ญทาน ศลี ภาวนา
ของพวกเรานี่แหละ ถ้าบำ� เพญ็ เพยี งร้อยละสิบกอ็ ย่ไู ด้เด๋ียวเดยี ว

ถ้าอยากจะอยูไ่ ด้นานก็ตอ้ งบำ� เพ็ญมากกวา่ นนั้
ต้องทำ� ทานมากกวา่ นนั้ ต้องรกั ษาศีลให้บรสิ ุทธิ์ไดม้ ากกว่านั้น

ต้องภาวนาไดม้ ากกวา่ น้ัน ผลจงึ จะมากกว่า

(ธรรมะบนเขา ๒๓ สิงหาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 31

32

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

เหตุผลทีเ่ ป็นอยา่ งไรในสมัยพระพุทธกาล
เหตุผลนนั้ ก็จะเป็นอย่างนั้นเหมอื นกนั ในสมยั ปัจจุบันนี้

ถา้ ทำ� สบิ ก็ต้องไดส้ ิบ ถ้าท�ำร้อยกไ็ ด้ร้อย ไม่ใชส่ มยั น้ที ำ� สบิ แล้วได้ร้อย
อนั นีอ้ าจจะเปน็ เรอ่ื งของการพัฒนาทางโลก

ทเี่ ด๋ียวนีส้ ามารถทำ� อะไรได้มากกวา่ สมัยกอ่ น เช่น การเดินทาง
สมยั ก่อนเดนิ ทางจากทนี่ ีไ่ ปกรงุ เทพฯ อาจจะใชเ้ วลาวนั สองวนั

สมยั นสี้ ามารถไปได้ในระยะเวลาเพยี ง ๒-๓ ชว่ั โมง
แต่อันนไี้ มใ่ ชเ่ ปน็ ธรรมะ ไมใ่ ชเ่ ป็นเหตขุ องการบ�ำเพ็ญ
และการได้รบั ผลจากการบำ� เพ็ญ การบำ� เพ็ญกย็ ังเหมอื นเดมิ อยู่

ทำ� ทาน รกั ษาศีล และภาวนา ก็ยังเหมอื นเดิมอยู่
เหมอื นในสมัยพระพุทธกาล

ตอ่ ให้เดินไปทำ� ทาน มนั ก็ไมไ่ ดม้ ากไปกวา่ นง่ั รถไปทำ� ทาน
สมยั พระพทุ ธกาลเดินไปวัดไปท�ำทานรอ้ ยละสบิ ก็จะได้ผลร้อยละสบิ

สมัยนี้นง่ั รถมาท�ำทานรอ้ ยละสบิ ผลก็ไดร้ ้อยละสิบเหมือนกัน
ตา่ งกันตรงเวลา เวลาท่ีเดินทางไปวดั

ถา้ เดนิ ด้วยเทา้ อาจจะใชเ้ วลาท่ยี าวกว่านานกวา่
แตก่ ็ไม่ไดห้ มายความวา่ จะได้ผลมากกวา่ การท่ีเดนิ ทางด้วยรถยนต์

ที่ใชเ้ วลาเพียงเลก็ นอ้ ยก็ถึงจุดหมายปลายทาง
ดังน้นั อยา่ ไปหลงประเด็น

อยา่ ไปคดิ วา่ เหตผุ ลสมยั นี้มันตา่ งกบั เหตุผลสมยั พทุ ธกาล

(ธรรมะบนเขา ๒๓ สิงหาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 33

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ขอใหพ้ วกเราทมุ่ เทศรทั ธาและความเพียร

ใหก้ บั การศกึ ษาและกบั การปฏบิ ตั เิ ถดิ ก็ยังร้อยละสิบอยู่นั่นแหละ มันจะ
พยายามดงึ ตวั เราออกจากความหลง ให้เป็นร้อยได้อย่างไร ถ้าเหตุมัน
ออกจากการเดินทางไปสู่ลาภ ยศ ไม่เต็มร้อย ถ้าเมื่อก่อนนี้ร้อยละสิบ
สรรเสริญ ไปสู่ความสุขทางตา หู วนั นรี้ อ้ ยละรอ้ ย อยา่ งนซี้ ถิ งึ จะนา่ ฟงั
จมูก ล้ิน กาย ให้เดินทางไปสู่ทาง เม่ือก่อนเคยท�ำทานร้อยละสิบ
ของทาน ศีล ภาวนา กัน ใหท้ �ำทาน เดี๋ยวน้ีได้ท�ำทานร้อยละร้อย คือมี
ให้มากขึ้นไปตามล�ำดับ ควรจะ เทา่ ไหรก่ ใ็ หห้ มดบรจิ าคไปหมด ไมม่ ี
เปรยี บเทยี บเมอื่ สบิ ปกี อ่ นเราทำ� ทาน เงินทองหลงเหลือติดตัว แล้วก็มา
เท่าไหร่ สิบปีน้ีสิบปีผ่านไปแล้วเรา อยแู่ บบนกั บวชแลว้ นค่ี อื การทำ� ทาน
ทำ� ทานไดเ้ พม่ิ มากขน้ึ เทา่ ไหร่ เมอื่ กอ่ น ร้อยเต็มร้อยแบบที่พระพุทธเจ้าและ
ทำ� รอ้ ยละสบิ เดยี๋ วนยี้ งั ทำ� รอ้ ยละสบิ พระอรหันตสาวกท้ังหลายได้ท�ำกัน
อยู่หรือเปล่า รักษาศีลเมื่อก่อนน้ี ทา่ นท�ำรอ้ ยเตม็ รอ้ ย ท่านไมม่ ีทรพั ย์
ได้ร้อยละสิบ เดี๋ยวน้ียังรักษาศีล สมบัติข้าวของเงินทองไว้ซ้ือข้าวของ
ได้ร้อยละสิบอยู่หรือเปล่า เม่ือก่อน ซอ้ื อาหาร ซอ้ื อะไรตา่ งๆ แลว้ ทา่ นอยู่
ภาวนาได้ร้อยละสิบ เดี๋ยวน้ีเรายัง แบบผู้ขอแล้ว อยู่กับการให้ของ
ภาวนาได้ร้อยละสิบอยู่หรือเปล่า ผู้อน่ื แล้ว
ใหด้ ตู รงเหตุ ถา้ ยงั รอ้ ยละสบิ ผลมนั
(ธรรมะบนเขา ๒๓ สิงหาคม ๒๕๕๘)

34

ธรรมะโดนใจ 35

36

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

นักรบในสมรภูมินี้
เวลานอนหรอื เวลารบั ประทานอาหาร
ก็ตอ้ งกอดปนื นอนไปดว้ ยรบั ประทานไปดว้ ย
เพราะไม่รูว้ ่าเวลาใดขา้ ศึกศัตรจู ะบกุ รุกเข้ามาเมอ่ื ไหร่
ถา้ ไปวางไวท้ ี่อื่น เวลาเกิดภาวะฉกุ เฉินขนึ้ มาจะควา้ ไมท่ นั การณน์ ัน่ เอง
ดงั น้ันจะต้องอยู่ตดิ คไู่ ปกบั กายเลย ฉันใด
ปัญญากต็ ้องเปน็ อย่างน้นั ต้องอยู่คกู่ บั ใจตลอดเวลา

พอเวลาเกิดตัณหาปรากฏขึ้นมา
กส็ ามารถใช้ปญั ญาทำ� ลายได้ทนั ท่วงที
ถา้ ไมอ่ ยใู่ กล้ พอถงึ เวลากค็ ว้าหาไมเ่ จอ พอตณั หาเกดิ ข้ึนมา
แทนทีจ่ ะฆ่าตณั หากลบั ไปทำ� ตาม ยกธงขาวยอมแพ้
สง่ั ให้ทำ� อะไรกท็ ำ� ตามทันที สงั่ ใหไ้ ปด่มื ก็ดมื่ ทนั ที
สง่ั ใหไ้ ปดกู ด็ ทู ันที สง่ั ใหร้ ับประทานก็รับประทานทนั ที

ส่ังใหไ้ ปรักไปหลงก็ไปท�ำทนั ที
กเ็ ลยไม่มีวันทีจ่ ะสามารถทำ� ลายตัณหาใหห้ มดไปจากใจได้

(ธรรมะบนเขา ๒๓ สิงหาคม ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 37

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ถ้าไมไ่ ด้เขา้ วัดก็อยูท่ ี่บ้านกไ็ ด้
ท�ำบา้ นให้เป็นวดั ทำ� บ้านใหเ้ ป็นวัดได้อย่างไร

คือท�ำบ้านไมใ่ ห้มีเร่อื งของตัณหาตา่ งๆ
เชน่ ความสขุ ทางตา หู จมกู ลนิ้ กาย
เช่น ของบนั เทิงต่างๆ ทีวตี า่ งๆ เคร่อื งเล่นต่างๆ
ก็อยา่ ใหม้ ีในหอ้ งท่ีเราใชป้ ฏบิ ตั ธิ รรม
ให้มีแต่ห้องว่างๆ ไวส้ �ำหรบั หลบั นอน

ใหม้ ีทีส่ ำ� หรับนั่งสมาธิท�ำใจใหส้ งบ
นี่กค็ อื การไปวัดเหมือนกัน

ไปวดั โดยไมต่ ้องออกจากบา้ น ท�ำบ้านใหเ้ ปน็ วดั ก็ได้

(ธรรมะบนเขา ๒๙ สิงหาคม ๒๕๕๘)

38

ธรรมะโดนใจ 39

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

การทจ่ี ะพบ จะต้องมีปัญญาระดับของพระโพธิสัตว์เท่านั้น
พระอรยิ สัจ ๔ นี้ ซ่ึงมีน้อยมากที่จะมาเป็นพระโพธิสัตว์กัน
พวกเรานไ้ี มถ่ อื วา่ เปน็ พระโพธสิ ตั ว์ พวกเราเปน็
เพียงพวกสาวกภูมิ ต้องรอให้มีพระพุทธเจ้า
มาปรากฏ มานำ� เอาพระอรยิ สจั ๔ มาเผยแผ่
ส่ังสอนให้แก่พวกเรา พวกเราจึงจะสามารถ
รู้จักพระอริยสัจ ๔ และสามารถปฏิบัติกิจใน
พระอรยิ สจั ๔ ไดอ้ ยา่ งสมบรู ณ์ หรอื ขณะทรี่ แู้ ลว้
ได้ยินแล้ว แต่ก็ยังไม่สามารถปฏิบัติกันได้ก็มี
จ�ำนวนมาก มีจ�ำนวนไม่มากเลยท่ีสามารถจะ
ปฏิบัติภารกิจของพระอริยสัจ ๔ ได้ อย่างใน

40

สมัยปัจจุบันน้ีพวกเราก็คงจะได้พบ ทา่ นกไ็ ดเ้ ปน็ พระอรหนั ตสาวกขนึ้ มา
ไดก้ ราบไหวพ้ ระเกจอิ าจารยท์ ง้ั หลาย หลังจากที่ท่านตายไปแล้ว อัฐิก็
พระท่ีปฏิบัติดีปฏิบัติชอบทั้งหลาย กลายเปน็ พระธาตไุ ป อนั นเ้ี ปน็ เครอื่ ง
ท่านเหล่านั้นแหละเป็นผู้ที่ได้เรียนรู้ ยืนยันว่าบุคคลนี้ได้หลุดพ้นแล้ว
พระอรยิ สจั ๔ จากพระธรรมคำ� สอน จิ ต ข อ ง ท ่ า น ไ ด ้ ส ะ อ า ด บ ริ สุ ท ธ์ิ
ของพระพทุ ธเจา้ หลงั จากทไี่ ดเ้ รยี นรู้ ได้ท�ำลายตัณหาต่างๆ หมดไป
แลว้ ทา่ นกน็ ำ� เอามาปฏบิ ตั ิ มาปฏบิ ตั ิ จากจิตจากใจแล้ว ไม่ต้องกลับมา
กจิ ในพระอรยิ สจั ๔ มากำ� หนดรทู้ กุ ข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย อีกต่อไป
มาละสมุทัย มาท�ำนิโรธให้แจ้ง
มาเจริญมรรคให้สมบูรณ์ พอท่าน (ธรรมะบนเขา ๓๐ สิงหาคม ๒๕๕๘)
ปฏบิ ตั กิ จิ ในพระอรยิ สจั ๔ ไดส้ มบรู ณ์

ธรรมะโดนใจ 41

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

พระคุณของพระพุทธเจ้าทีม่ ีตอ่ พวกเราน้ี
เปน็ พระคณุ ทยี่ ิง่ ใหญก่ ว่าพระคณุ ของบดิ ามารดา
บิดามารดาของพวกเราน้ใี ห้ร่างกายแก่พวกเรา
แต่ร่างกายของพวกเรานีก้ ย็ งั ต้องแก่ ต้องเจ็บ ต้องตาย ไป
แตส่ งิ่ ท่ีพระพุทธเจา้ ใหก้ บั พวกเราคือพระธรรมค�ำสอนนี้
จะทำ� ใหจ้ ติ ใจของพวกเราไม่ต้องกลับมา
เกิด แก่ เจ็บ ตาย อกี ตอ่ ไป
ถา้ ไม่มพี ระพุทธเจา้ พวกเราตอนนี้ก็ยงั ต้องเวยี นว่ายตายเกิด
กนั ไปอย่างไมม่ วี นั จบวนั ส้นิ เพราะพวกเราเองคงไมม่ ีปญั ญา
ที่จะสามารถรู้พระอรยิ สจั ๔ ไดด้ ้วยตนเอง
และสามารถปฏบิ ตั ิจนท�ำให้จติ นน้ั
พ้นจากความทกุ ขท์ ้งั หลายได้
ทำ� ใหเ้ รากจ็ ะตอ้ งเวยี นวา่ ยตายเกดิ ตอ่ ไป
แบบไม่มีวนั ส้นิ สุด

(ธรรมะบนเขา ๑๓ กันยายน ๒๕๕๘)

42

ธรรมะโดนใจ 43

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

ถา้ มีสมาธแิ ล้ว ใจจะกลับเข้ามามองข้างในแล้วจะมองเห็นใจ
ถา้ มองเหน็ ใจ ใจกจ็ ะเหน็ อรยิ สจั ๔ กำ� ลงั ทำ� งานอยู่
44 ถา้ มธี รรมมากกจ็ ะเปน็ มรรคกบั นโิ รธเปน็ สว่ นใหญ่
ถ้ามีกิเลสมากมีตัณหามากก็จะเป็นทุกข์กับสมุทัย
ท�ำงานกันเป็นส่วนใหญ่ เพราะธรรมทั้ง ๒ คู่นี้
ผลัดกนั ท�ำหน้าที่ เหมอื นแข่งกัน ถา้ กิเลสมกี ำ� ลัง
มากกวา่ ธรรมะกจ็ ะไมไ่ ดอ้ อกมาแสดงตวั ถา้ ธรรมะ
มีก�ำลังมากกว่า กิเลสก็จะไม่ออกมาแสดงตัว
ถ้ากิเลสไม่แสดงตัว ความทุกข์ก็จะไม่ปรากฏ
ถ้ากิเลสตัณหาแสดงตัว ความทุกข์ก็จะปรากฏ
ข้ึนมา เวลาที่เราเกิดความทุกข์ใจก็ขอให้เรา
เข้ามาแกท้ ีข่ า้ งใน แต่ถ้าเราไม่มีสมาธิ เราจะไม่แก้
ทข่ี า้ งใน เราจะไปแกท้ ขี่ า้ งนอก แกใ้ นสง่ิ ทท่ี ำ� ใหเ้ รา
ไม่สบายใจ

(ธรรมะบนเขา ๑๓ กันยายน ๒๕๕๘)

เวลามีใครทำ� ใหเ้ ราไมส่ บายใจ
เราต้องไปจัดการกับเขาอยา่ งใดอย่างหนึ่ง
เพื่อทเ่ี ราจะไดห้ ายจากความไมส่ บายใจ
แตม่ นั กเ็ ป็นการหายชวั่ คราว เดี๋ยวกม็ คี นอ่ืนเข้ามาแทนที่
มาท�ำใหเ้ ราไม่สบายใจอีก เรากต็ ้องไปก�ำจัดเขาอกี
แล้วการก�ำจัดเขาก็อาจจะเปน็ การสรา้ งเวรสร้างกรรมกนั ขนึ้ มา

แทนที่จะก�ำจัดเขาใหห้ ายไป
เขากลับจะมาหาเราบ่อยขึน้ เสียอีก
เพราะเขายงั แค้นอยภู่ ายในใจท่เี ราไปก�ำจัดเขา

วธิ ีทีแ่ ก้ปญั หาของใจเรานัน้
ตอ้ งแกท้ ่ีตณั หาความอยากของเรา อย่าอยากใหเ้ ขาหายไป

อย่าอยากให้เขาเป็นอยา่ งนั้นเปน็ อย่างน้ี
หยดุ ความอยากเสีย

เขาจะเปน็ อยา่ งไร เขาจะอยู่เขาจะไปกเ็ รื่องของเขา
ถา้ ไมม่ คี วามอยากแล้ว

เราจะไม่เดือดรอ้ นกบั การอย่กู ับการไปของเขา
แลว้ เราจะไมม่ เี วรไม่มกี รรมกับเขา

(ธรรมะบนเขา ๑๓ กนั ยายน ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 45

46

ชดุ ในพรรษา ปี พ.ศ. ๒๕๕๘

การที่เราไดย้ นิ ได้ฟงั วา่
มีคนเวลาได้ฟงั เทศน์ฟงั ธรรมจากพระพุทธเจ้าแล้ว

กส็ ามารถบรรลพุ ระนิพพานได้เลย
อันนีก้ ็เป็นกรณีพเิ ศษ

เพราะบคุ คลนัน้ เขาได้ปฏิบตั มิ าก่อนแล้วในอดีตชาติ
พอเขาได้พบกับพระธรรมค�ำสอนของพระพุทธเจา้

พอได้ยนิ ได้ฟงั ธรรมจากพระพุทธเจ้า
เขาก็สามารถท่ีจะบรรลธุ รรมไดเ้ ลย
เขาเปน็ เหมอื นกบั บวั ทีอ่ ยเู่ หนอื น�้ำแลว้
บวั ท่ีรอแสงสวา่ งของพระอาทิตย์ก็จะท�ำใหบ้ วั น้นั บานออกมา
ใจของผทู้ ีม่ คี ุณธรรมตา่ งๆ เช่น มศี ลี มีสมาธิแล้วนี้
กเ็ พยี งแต่รอรับแสงสว่างแห่งธรรมทีเ่ รยี กว่าปัญญาเทา่ น้ัน
พอได้รบั ฟงั พระธรรมค�ำสอนของพระพทุ ธเจ้า
ไดร้ ับการถา่ ยทอดปญั ญาของพระพุทธเจา้
กส็ ามารถท่จี ะบรรลธุ รรมไดเ้ ลย

(ธรรมะบนเขา ๑๙ กนั ยายน ๒๕๕๘)

ธรรมะโดนใจ 47