เน่ืองในงาน
พระราชทานเพลิงศพครูใหญเ ปนกรณพี ิเศษ
พระเทพวิทยาคม (หลวงพอคณู ปรสิ ทุ ฺโธ)
ณ ศูนยป ระชุมอเนกประสงคก าญจนาภเิ ษก มหาวทิ ยาลัยขอนแกน
และฌาปนสถานช่วั คราว วัดหนองแวง พระอารามหลวง
บรเิ วณดา นหลงั พทุ ธมณฑลอีสาน
(๒๑-๓๐ มกราคม ๒๕๖๒)
ปฐมบท
หนังสือ อาจาริยานุสรณ จัดทําข้ึนเนื่องในงานพระราชทานเพลิงศพครูใหญเปนกรณี
พิเศษ ประจําปพทุ ธศักราช ๒๕๖๑ ซึง่ ในปน ี้ พระเทพวทิ ยาคม (หลวงพอคณู ปรสิ ทุ โฺ ธ) เปน
ครใู หญร า งหนง่ึ ในจาํ นวนทง้ั หมด ๖๔๗ รา ง จากการทที่ า นไดม เี จตจาํ นงอนั แนว แนใ นการบรจิ าค
รางกายเปนครูใหญใหแกภาควิชากายวิภาคศาสตร “กูจะขอเปนครูใหญแบบใหผา” และได
เขียนพนิ ัยกรรม รหัสหมายเลข ๓๖ / ๐๐๖ เมอื่ วนั ที่ ๖ มกราคม ๒๕๓๖ ซึง่ หลังจากลงลายมือ
ชื่อแลว ทานไดเปลงวาจาวา “สําเร็จแลว” ถึง ๓ คร้ัง โดยในพินัยกรรมน้ันยังไดระบุถึงการ
ประกอบพธิ บี าํ เพญ็ กศุ ลศพไวด ว ยวา “... ใหจดั อยา งเรียบงาย ... ประกอบพิธเี ชน เดียวกบั ทีว่ ัด
จัดใหแกอาจารยใหญข องนักศกึ ษาแพทยป ระจาํ ป ...”
พระเทพวทิ ยาคม (หลวงพอคูณ ปรสิ ุทโฺ ธ) อดีตเจาอาวาสวดั บานไร และท่ปี รึกษาเจา
คณะภาค ๑๑ ผเู ปย มเมตตาตอ พทุ ธศาสนกิ ชนทกุ เพศ ชนั้ วรรณะ อยา งเทา เทยี มกนั เปน ผทู รง
คณุ อันวิเศษท้งั ดานคันถธรุ ะ และวปิ ส สนาธรุ ะครบถว น เปนผลู ะแลว ซงึ่ กิเลสท้งั ปวง เปน แบบ
อยางของผปู ระพฤติดปี ระพฤติชอบ ดงั ที่ทานไดกลาววา “กกู ม็ ีความเพยี ร ความสมถะ ความ
ศรทั ธา มเี มตตา มศี ลี มคี วามรกั เพอ่ื นมนษุ ย และมธี รรมะในหวั ใจ” และวา “กไู มต อ งการอะไร
อ๊ีกแลว เพราะกูมีทุกอยางแลว” ซ่ึงทานไดปฏิบัติใหเห็นโดยการ “ให” อยางไมมีเง่ือนไข
เสมอมา จวบจนวาระสุดทายที่เหลือเพียงสรีระ กย็ งั ไดม อบใหเปน ครใู หญ เพ่ือการศกึ ษาวชิ า
ดานการแพทยใ หเ ปนประโยชนต อ มนษุ ยชาติตอ ไป
ดังนั้น เพ่ือเปนการระลึกถึงคุณธรรมอันงดงามของพระเทพวิทยาคม (หลวงพอคูณ
ปริสุทฺโธ) คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน จึงไดจัดทําหนังสือ อาจาริยานุสรณ
ข้ึนเพ่ือประมวลเร่ืองราวของหลวงพอคูณ ปริสุทฺโธ เปนชีวประวัติ และโดยเฉพาะเร่ืองราว
เกี่ยวกับอาการอาพาธ ตลอดจนการปฏิบัติกับรางครูใหญหลวงพอคูณ ปริสุทฺโธ และการ
ดําเนินงานตามพินัยกรรมท่ีทานจัดทําไวอยางเครงครัด และเหมาะสมกับคุณงามความดี
ของทานทม่ี ตี อพุทธศาสนาและวงการแพทยอยา งแทจ รงิ
สารจากอธิการบดี
พระเทพวิทยาคม (หลวงพอคูณ ปริสุทฺโธ) อดีตเจาอาวาส
วัดบานไร อําเภอดานขุนทด จังหวัดนครราชสีมา พระเกจิอาจารย
ผูมีความเมตตาและมีคุณูปการตอประเทศชาติ ทานไดจัดสราง
โรงพยาบาลถงึ ๓ แหง ตลอดจนโรงเรียน วิทยาลัย และอนื่ ๆ อีก
มากมาย นอกจากน้ี ยงั ไดบ รจิ าคเงนิ ทองเพื่อชวยเหลอื สาธารณสขุ
และสาธารณกุศลตา งๆ อยางตอ เนอื่ ง แมกระทัง่ สรีรสังขารของทาน
ก็เมตตาบริจาคเปนครูใหญใหนักศึกษาแพทยของมหาวิทยาลัย
ขอนแกน ไดท าํ การศกึ ษาคน ควา เพอื่ เปน องคค วามรใู นการชว ยเหลอื
ชวี ติ มวลมนุษยชาติ
ชาวมหาวทิ ยาลยั ขอนแกน ในฐานะทไี่ ดร บั อนญุ าตใหด าํ เนนิ ตามเจตนารมณข องพระเทพวทิ ยาคม
(หลวงพอคูณ ปริสุทฺโธ) ที่บันทึกไวในพินัยกรรม มีความซาบซ้ึงและสํานึกในเมตตาของหลวงพอ
เปนอยางยิ่ง ไดดําเนินตามเจตนารมณของทานทุกขั้นตอน นับต้ังแตเม่ือทานไดมรณภาพเม่ือวันท่ี
๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๘ เปนตน มา ไดป ระกอบพิธบี าํ เพญ็ กุศลระหวา งวนั ท่ี ๑๗ - ๒๓ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ณ ศูนยประชุมอเนกประสงคกาญจนาภิเษก มหาวิทยาลัยขอนแกน และไดประกอบพิธีมอบสรีรสังขาร
ใหภาควิชากายวิภาคศาสตร คณะแพทยศาสตร เพื่อเขาสูกระบวนการศึกษาในฐานะ “ครูใหญ”
ของนกั ศกึ ษาแพทย เมอ่ื วนั อาทติ ยท ี่ ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘ และหลงั จากเสรจ็ สนิ้ การศกึ ษาของนกั ศกึ ษา
แพทยแลว ไดจัดพิธีสวดพระอภิธรรมรวมกับครูใหญทานอื่น รวมจํานวน ๖๔๗ ราง ณ ศูนยประชุม
อเนกประสงคกาญจนาภิเษก มหาวิทยาลัยขอนแกน และประกอบพิธีพระราชทานเพลิงศพครูใหญ
เปนกรณีพิเศษ พระเทพวิทยาคม (หลวงพอคูณ ปริสุทฺโธ) ที่ฌาปนสถานช่ัวคราววัดหนองแวง พื้นท่ี
ดานหลังพุทธมณฑลอิสาน ในวันท่ี ๒๙ มกราคม ๒๕๖๒ และประกอบพิธีลอยอังคารและอัฐิในวันที่
๓๐ มกราคม ๒๕๖๒ ณ แมน ้าํ โขง จงั หวัดหนองคาย ตามเจตนารมณข องหลวงพอตอไป
แมว ันน้ีหลวงพอ คณู ปริสุทโฺ ธ ละสงั ขารไปแลวแตค าํ สอนอนั เรยี บงา ย วัตรปฏบิ ตั ิทีด่ ีงาม เมตตา
ทีส่ งู สง ของทา นยงั คงอยูใ นใจของพทุ ธศาสนกิ ชนคนไทยและชาวมหาวิทยาลัยขอนแกน ตลอดไป
รองศาสตราจารยก ติ ตชิ ัย ไตรรตั นศิรชิ ัย
อธิการบดีมหาวิทยาลยั ขอนแกน
สารบญั
ปฐมบท
สารจากอธิการบดี
พระมหากรณุ าธคิ ุณในพระบรมราชจกั รวี งศ ........................................................................................ ๑
ชวี ประวัตพิ ระเทพวิทยาคม (หลวงพอ คณู ปรสิ ุทโฺ ธ) ............................................................................ ๔
ชาตกิ ําเนิด ................................................................................................................................ ๔
อุปสมบท บวชเรียน ................................................................................................................. ๘
ปราชญแ หงท่ีราบสูง .............................................................................................................. ๑๑
สมณศักด์ิ ........................................................................................................................................... ๑๒
เมตตาจติ อนั ยิง่ ใหญ ........................................................................................................................... ๑๓
เอกลกั ษณห ลวงพอ คณู ...................................................................................................................... ๑๔
ประวัติการรักษาหลวงพอ คณู ............................................................................................................ ๑๕
จรยิ วตั รหลวงพอ คณู ......................................................................................................................... ๒๒
การเลิกบหุ ร่ี .......................................................................................................................... ๒๒
บําเพญ็ ทานบารมีท่ีย่งิ ใหญ .................................................................................................... ๒๓
ชีวิตทถี่ ูกหลอหลอมสูความเปนครู ........................................................................................ ๒๔
บนเสน ทางของความเปนครู .................................................................................................. ๒๕
วาระสดุ ทา ยและพนิ ยั กรรม ............................................................................................................... ๒๗
รวมภาพแหงความทรงจาํ วันมรณภาพหลวงพอคณู .......................................................................... ๓๐
การเรยี นการสอนจากรางครใู หญหลวงพอ คณู .................................................................................. ๕๒
โอวาทธรรมคําสอนของหลวงพอคณู ท่จี ะคงอยูในใจตลอดไป ........................................................... ๕๖
ความรสู กึ ของตัวแทนนักศึกษาตอ ครใู หญห ลวงพอคณู ..................................................................... ๖๖
เหรยี ญโปรยทาน “ดอกคูณบญุ ” ...................................................................................................... ๖๗
ทานบารมีมรรควธิ สี ูโพธญิ าณ ............................................................................................................ ๖๙
หบี บรรจุสรรี สงั ขารพระเทพวิทยาคม ................................................................................................ ๗๕
ฌาปนสถานชวั่ คราววดั หนองแวงพระอารามหลวง ........................................................................... ๗๘
อนสุ รณสถานพระเทพวิทยาคม ......................................................................................................... ๘๒
ปจ ฉิมบท ........................................................................................................................................... ๘๙
พระมหากรณุ าธิคณุ
ในพระบรมราชจักรีวงศ
ในสมยั ทพ่ี ระเทพวทิ ยาคม (หลวงพอ คณู ปรสิ ทุ โฺ ธ)
พระเกจิอาจารยท่ีเคารพศรัทธาของคนทั้งประเทศ
เปนเจาอาวาสวัดบานไร ทําใหเปนท่ีรูจักของคนท่ัวไป
เพราะทานเปนพระที่เปยมดวยเมตตา เขาถึงชาวบาน
ทุกระดับชั้น ดวยวิธีการส่ังสอนอบรมที่เขาใจไดงาย
ทําใหวัดบานไร ตําบลกุดพิมาน อําเภอดานขุนทด
จังหวัดนครราชสีมา ไดรับพระมหากรุณาธิคุณจาก
พระบรมวงศานุวงศหลายพระองค ในการเสด็จพระราชดําเนินมาบําเพ็ญพระราชกรณียกิจ และเสด็จ
พระราชดําเนินมานมัสการหลวงพอคูณตามวาระโอกาสตางๆ ดังเชนครั้งที่วัดบานไรไดสรางพระอุโบสถ
หลังใหม และจะไดบรรจุพระบรมสารีริกธาตุไวท่ีบุษบกเหนือพระอุโบสถนั้น ในคร้ังนั้นพระบาทสมเด็จ
พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลท่ี ๙ และสมเด็จพระนางเจาสริ ิกติ ิ์ พระบรมราชนิ ีนาถ ไดเสด็จ
พระราชดาํ เนนิ มาทรงประกอบพธิ บี รรจุ และอัญเชิญพระบรมสารีรกิ ธาตขุ ึ้นประดษิ ฐาน ณ บษุ บกเหนือ
พระอุโบสถ วัดบานไร ณ วันพุธที่ ๑๑ มกราคม ๒๕๓๘ และไดเสด็จพระราชดําเนินเย่ียมพสกนิกร
ที่มาเฝารับเสด็จฯ อยูจนพลบค่ํา ยังความปลาบปล้ืมแกปวงพสกนิกรเปนอยางย่ิง และกอนเสด็จ
พระราชดําเนินกลับ พระองคไดประนมหัตถนมัสการลาหลวงพอคูณ ซึ่งตามเสด็จฯ อยูโดยตลอด
หลวงพอคูณไดร วบพระหตั ถข องพระองคไ วแ นน พรอ มทง้ั กําหนดจติ และอธษิ ฐานในใจถวายพระพรวา
สุคโต สคุ โต สุคโต
1
สมเด็จพระเจาอยูห วั มหาวชริ าลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร ในหลวงรัชกาลที่ ๑๐
ขณะดํารงพระยศ สมเดจ็ พระบรมโอรสาธริ าชฯ สยามมกุฎราชกมุ าร
เสด็จพระราชดาํ เนนิ ทรงประกอบพิธตี ัดลกู นิมิตอุโบสถวดั บานไร
เมอื่ วนั ท่ี ๒๘ มิถนุ ายน ๒๕๓๖
2
สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี
เสด็จพระราชดาํ เนนิ ทรงประกอบพิธยี กชอ ฟา เททองหลอพระประธาน
ณ วัดบานไร เมือ่ วันท่ี ๑๖ มนี าคม ๒๕๓๕
พระบรมวงศานวุ งศอ ีกหลายพระองค ไดเ สดจ็ ไปนมสั การหลวงพอคณู ทว่ี ดั บานไร
อาทิ พระเจา วรวงศเธอ พระองคเจาโสมสวลี พระวรราชาทินดั ดามาตุ
พระเจา หลานเธอ พระองคเจา พชั รกติ ยิ าภา
ทลู กระหมอ มหญิงอุบลรัตนราชกัญญาสิรวิ ัฒนาพรรณวดี ฯลฯ
3
ชวี ประวตั ิ
พระเทพวทิ ยาคม (คณู ปริสุทฺโธ)
พระเกจอิ าจารย อดตี เจาอาวาสวัดบานไร และอดตี ทีป่ รกึ ษาเจาคณะภาค ๑๑
ชาติกําเนดิ
คณู ฉตั รพลกรัง (หลวงพอ คูณ) เกดิ เมอ่ื วนั พฤหสั บดที ่ี ๔ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๖๖ ตรงกบั แรม ๑๐ คา่ํ
เดือน ๑๐ ปก ุน ทบ่ี า นไร หมทู ่ี ๖ ตาํ บลกุดพมิ าน อาํ เภอดา นขุนทด จงั หวดั นครราชสมี า เปนบตุ รชาย
คนโตของนายบุญ และ นางขาว ฉัตรพ ลกรงั ซึ่งประกอบอาชพี เกษตรกรเปนครอบครัวชาวนา มนี องสาว
รวมบดิ ามารดาสองคน คอื นางคาํ มน่ั วงษกาญจนรัตน และ นางทองหลอ เพญ็ จนั ทร
4
ชีวติ ในวยั เดก็
โยมแมเสียชีวิตต้ังแตหลวงพออายุได ๑๑ ขวบ โยมพอไดนําไปฝากเปนศิษยวัดบานไรเพ่ือให
เรียนหนังสือกบั พระสงฆ อาจารยเชอื่ ม วิธโร พระอาจารยฉาย และ พระอาจารยหลี พระอาจารยท ี่วัด
ท้ังสามทานต้ังใจสอนอยางจริงจัง ท้ังวิชาภาษาไทย ภาษาขอม ท้ังยังสอนวิชาคาถาอาคม เพื่อปองกัน
ภัยอนั ตรายตา ง ๆ ใหดวย ทาํ ใหหลวงพอตัง้ ใจเรยี นจนไดมีความรมู าต้ังแตบ ัดนนั้
5
ชีวติ ในวยั รุน
ในวัย ๑๖ ป หลวงพอไดออกจากวัดบานไรไปอยูในความอุปการะของนาชายและนาสะใภ
หลวงพออยากเปนนักแสดงเพลงโคราช หรือท่ีเรียกวา หมอเพลง ตามความนิยมของหนุมสาวโคราช
สมัยน้ัน จึงไดเดินทางดวยเทา ๕ วัน ๕ คืน พรอมคนในหมูบานจํานวนหน่ึงไปยังบานมะระ
ตําบลดอนชมพู อําเภอโนนสูง ฝากตัวเปนลูกศิษยครูสน ไดความรูและบทเพลงเก้ียวพาราสีจากครู
มาหนง่ึ บท จากน้นั ไดต ัดสนิ ใจลาครกู ลบั บาน
หลวงพออยากคบนักเลงดูบาง นักเลงสมัยนั้นเปนท่ีเกรงขาม ไดรับการยอมรับและยกยองวา
เปนผูย่ิงใหญ จึงไดลองคบกับนักเลงโตตามหมูบาน นักเลงเหลาน้ันนอกจากจะทําตัวเกะกะระรานผูอ่ืน
แลว ยังลกั ขโมยสัตวเ ลี้ยงอยา งววั ควายไปฆา ชาํ แหละเนอื้ มาแบงปนกันอีกดวย แตเ ดชะบุญทีห่ ลวงพอมี
จิตสํานึกท่ีดีงาม สามารถแยกแยะความดีความเลวได จึงไมไดถลําตัวและรักษาตนใหรอดพนจาก
วยั อนั ตรายไดอ ยางปลอดภยั
6
ชวี ิตชาวนา
นาชายและนาสะใภมอี าชพี ทํานา เปนอาชพี ทีต่ องใชแรงกายเปน หลกั หลวงพอ ไดชวยนาท้งั สอง
ทํางานตามกําลังความสามารถโดยตลอด จนวันหนึ่งรางกายท่ีปวดระบมไปทั้งตัวจนสุดท่ีจะทนได จึงได
ทอดกายนอนพาดบนคันนาเปนเวลานาน ไดยินนาสะใภพูดวา “ถาไมไหวก็ไปบวชเสียไป” หลวงพอจึง
ตอบไปวา “นา คอยดเู ดอ หากฉนั ไดบ วชแลว ขอรบั รองวา ฉนั จะไมย อมซกึ เปน อนั ขาด จะบวชจนตายเลย
แหละ”
7
อุปสมบท บวชเรียน
เม่อื อายไุ ด ๒๑ ป ไดอ ุปสมบท ณ พัทธสีมาวัดถนนหักใหญ
ตําบลกุดพิมาน อําเภอดานขนุ ทด จังหวดั นครราชสมี า เมอื่ วันศุกรท ่ี
๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๗ (บางตาํ ราระบวุ า ๒๔๘๖) เดือน ๖ ปว อก
พระครูวิจารยติกิจ อดีตเจาคณะอําเภอดานขนุ ทด เปน พระอปุ ช ฌาย
พระอาจารยสุข วัดโคกรักษ เปนกรรมวาจาจารย พระอุปชฌาย
(พระครวู จิ ารยติกจิ ) ใหฉ ายาวา ปริสุทโฺ ธ หลวงพอไดศึกษาพระธรรม
วนิ ยั จากหลวงพอ คง พุทธฺสโร และเปนศิษยห ลวงพอ แดงท่ีมชี อื่ เสียง
ดานวปิ ส สนากัมมฏั ฐาน ซึ่งหลวงพอ ไดตง้ั ใจฝกปฏิบตั ิเปน อยา งดแี ละ
สมา่ํ เสมอ
8
หลงั จากนนั้ ทา นไดฝ ากตวั เปน ศษิ ยห ลวงพอ แดง
วดั บา นหนองโพธ์ิ ตาํ บลสาํ นกั ตะครอ อาํ เภอดา นขนุ ทด
ซึ่งเปนพระนักปฏิบัติดานคันถธุระ และวิปสสนาธุระ
อยา งเครง ครดั และเปน พระเกจอิ าจารยท เ่ี รอื งวทิ ยาคม
เปนท่เี ลอ่ื มใสศรัทธาทัว่ ไป หลวงพอคณู ไดต ง้ั ใจรํา่ เรียน
พระธรรมวินัย และปรนนบิ ตั ิรบั ใชหลวงพอ แดงมานาน
จนหลวงพอ แดงไดน าํ ทา นไปฝากตวั เปน ศษิ ยห ลวงพอ คง
พุทธสโร ซึ่งเปนสหายที่มักแลกเปลี่ยนธรรมะและวิชา
อาคมตางๆ กันอยูเสมอ หลวงพอคูณจึงไดเรียนวิชาท้ัง
ทางธรรมและทางไสยศาสตร เปนการสอนพระธรรมคู
กับการปฏิบัติพระกัมมัฏฐาน เนนการมีสติ ระลึกรู
พจิ ารณาอารมณต า ง ๆ ทม่ี ากระทบและใหเ กดิ การรเู ทา
ทันในอารมณนั้น และสอนพระกัมมัฏฐานโดยใชหมวด
อนสุ ติ ดว ยการกาํ หนดความตาย เปน อารมณ (มรณสต)ิ
เพอื่ ใหเ กิดการรูเ ทา ทนั ไมหลงในอารมณ รปู รส กลน่ิ
เสยี ง ไมประมาทในความโลภ โกรธ หลง จนมีความรูชาํ นาญในการปฏบิ ตั ิธรรมเปน อยางดี หลวงพอ คง
จึงแนะใหหลวงพอคณู ออกธุดงคจาริกไปตามปา เขา เพื่อฝก ปฏบิ ตั ิธรรมข้ันสงู ตอ ไป
หลวงพอ คณู ไดเ ดนิ ธดุ งคจ ากเขตจงั หวดั นครราชสมี า และไกลออกไปเรอื่ ย ๆ จนถงึ ปา ลกึ ในประเทศ
กัมพูชาและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เพ่ือทําความเพียรใหหลุดพนจากกิเกส ตัณหาและ
อปุ าทานทง้ั ปวง กอ นจะกลบั วัดบา นไร ในป
พ.ศ. ๒๔๙๕ และไดเริ่มบูรณะพัฒนาวัด
บานไร จากการชวนชาวบานชวยกันตัดไม
มาสรางอุโบสถ ในป พ.ศ. ๒๔๙๖ (ซึง่ ตอมา
ไดร้ือสรางใหม ไดสําเร็จในป พ.ศ. ๒๕๓๘)
หลังจากนั้นหลวงพอคูณไดมีสวนสําคัญใน
การขดุ สระนา้ํ สรา งกฏุ สิ งฆ ศาลาการเปรยี ญ
ในวัดบานไร และไดบริจาคทุนทรัพยในการ
สรา งโรงพยาบาล โรงเรยี นอกี หลายแหง รวม
ท้ังการบริจาคปจจัยชวยเหลือดานสาธารณ
กศุ ลและมูลนิธติ า ง ๆ อยูเสมอ
9
แตเดิมหลวงพอ ต้งั ใจจะบวชเพยี ง ๓ พรรษา แตภาพความยากลําบากในอดตี ของตนเองและผคู น
ในบานเกดิ ทําใหตอ งครุนคดิ อยตู ลอดเวลาวา
“ทาํ อยางไรจะชว ยคนเหลา นั้นใหพ น ทุกขไ ด”
“อันตัวกกู ็ตา่ํ ตอ ยนอ ยคา อยา งนี้ ถา ซกึ ออกไปจะทําประโยชนอะไรใหคนในแผนดิน
ลาํ พังการเลี่ยงตัวเองกจ็ ะเอาตวั ไมร อด แตการบวชเรียนถอื ศีลอยู
หากมีความรู มคี ุณธรรม อาจจะชว ยเหลือเกอ้ื กูลพวกเขาใหพ นวิบากกรรมไดมากกวา”
หลวงพอ จึงไดตดั สนิ ใจอยา งแนวแนว าจะอทุ ิศกายถวายชีวติ บวชเพือ่ พระพุทธศาสนาตลอดไป
10
ปราชญแ หงทรี่ าบสงู
สง่ิ ทที่ าํ ใหห ลวงพอ คณู เปน ทเี่ ลอ่ื มใสศรทั ธาของคนทว่ั ไป เรมิ่ จากการสรา งวตั ถมุ งคล ซงึ่ ตามประวตั ิ
ทีท่ า นไดเ รียนวชิ าคาถาอาคมจากพระอาจารยหลาย ๆ ทา น จนมีความชาํ นาญแกก ลา และไดส รา งวัตถุ
มงคลรุนแรก ตั้งแตสมัยเม่ือบวชไดเจ็ดพรรษา เร่ิมจากตะกรุดโทน ตะกรุดทองคํา เพื่อฝงใตทองแขน
ณ วัดบา นไร ในราวป พ.ศ. ๒๔๙๓ ซงึ่ ทา นกลา วเสมอวา “ใครขอกกุ ็ให ไมเลอื กยากดมี ีจน” ปจจุบัน
พระเครอื่ งหลวงพอ คณู เปน ทน่ี ยิ มของนกั สะสมอยา งมาก ทงั้ ความแกก ลา ในวชิ าอาคมและความแตกฉาน
ในพุทธศาสนาทําใหห ลวงพอคณู ไดรบั ฉายาวา ปราชญแ หง ทร่ี าบสูง และแมท า ทกี ารแสดงออกที่ตรงไป
ตรงมา พูดภาษาพื้นบานโคราช ใชคํามึงกู แตทุกคนตางทราบดีวาหลวงพอคูณเปนผูมีจิตเมตตา
เปนอยา งยิ่ง ทุก ๆ ครงั้ ทที่ านแสดงออกทา นจะมีจิตท่แี จม ใส หมดสิ้นกิเลสอยา งแทจรงิ
จนถึงป พ.ศ. ๒๕๑๒ หลวงพอคูณไดไปจําพรรษาที่วัดสระแกว จังหวัดนครราชสีมาเพ่ือความ
สะดวกในการรักษาอาการอาพาธ หลังจากน้ันหลวงพอไดเมตตาเดินทางไปจําพรรษาในหลายจังหวัด
ทั่วทุกภูมิภาคใหประชาชนทั่วประเทศไดมีโอกาสสรางบุญสรางกุศลอีกดวย กอนที่หลวงพอจะเดินทาง
กลบั วดั บานไรอ ีกครงั้ ในป พ.ศ. ๒๕๓๘ และจาํ พรรษาทีว่ ดั บา นไรจ วบจนมรณภาพ
11
สมณศักด์ิ
๑๒ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ : เปน พระราชาคณะชั้นสามัญฝายวิปส สนาธรุ ะที่ พระญาณวิทยาคมเถร
๑๐ มถิ ุนายน พ.ศ. ๒๕๓๙ : เปนพระราชาคณะช้ันราชฝายวิปสสนาธุระท่ี พระราชวิทยาคม อุดม
กิจจานกุ จิ จาทรมหาคณสิ สร บวรสังฆาราม คามวาสี
๑๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ : เปนพระราชาคณะช้ันเทพฝายวิปสสนาธุระท่ี พระเทพวิทยาคม อุดม
ธรรมสุนทร ปสาทกรวรกจิ มหาคณสิ สร บวรสงั ฆาราม คามวาสี
12
เมตตาจติ อันยิง่ ใหญ
เมตตา เมตตา และ เมตตา
ใครขอรอ งใหหลวงพอ ชวยทําอะไร ถา ทาํ ได
ทานกเ็ มตตาทําใหทุกคน หลวงพอ พูดวา
“มันมาขอรองกูใหกูทําโนนทํานี่ ใหกู
เหยยี บ กูก็เหยียบใหม ัน จ๊ักกจู ะคดั ใจมนั ไปทําไม
มนั จะไดสบายใจ.....”
แมแตวัตถุมงคลหลายประเภท ซ่ึงหลวงพอ
เองไมไดมีเจตนาท่ีจะสนับสนุนในเร่ืองนี้ แตถาหาก
ทาํ แลวประชาชนอยดู มี ีสขุ หลวงพอ ก็ไมขดั ใจใคร
ดังน้ัน บอยคร้ังที่ไดเห็นภาพหลวงพอฝง
ตะกรุด เคาะหัว เปากระหมอม เหยียบโฉนดท่ีดิน
เจิมรถยนต เจิมอาคารบานเรือน และอีกมากมาย
ทีห่ ลวงพอ เมตตาทาํ ให (เพ่อื ความสขุ ความสบายใจ
ของผูมาขอ)
“คนเรา เมอ่ื มีเมตตาใหก บั ผอู ื่น ผูอน่ื เขาก็
จะใหค วามเมตตาตอบสนองตอ เรา ถา เราโกรธเขา
เขากจ็ ะโกรธเราตอบเชนกัน ความเมตตาน่ีแหละ
คอื อาวธุ ทจี่ ะปกปอ งตวั เราเอง ใหไ ปไดต ลอดรอด
ฝง เปน อาวธุ ทใี่ คร ๆ จะนาํ เอาไปใชก ไ็ ด จดั วา เปน
ของดนี กั แล”
13
เอกลกั ษณหลวงพอ คูณ
หลวงพอคูณมีชาติกําเนิดอยูในพ้ืนท่ีอําเภอดานขุนทด จังหวัดนครราชสีมา ซ่ึงประชาชนท่ัวไป
ใชภ าษาโคราชในการพดู จา ดงั นน้ั สาํ เนยี งภาษาพดู ของทา นจงึ เปน การออกเสยี งตามเสยี งภาษาถนิ่ โคราช
คําพูด “กู มงึ ”
หลวงพอใหเหตุผลของการพูดคําสรรพนามในการสนทนา
ดว ยคาํ พนื้ บานน้ีวา
“กูแสดงใหรูวา กูมีความจริงใจกั๊บพวกมึง แสดงความเปน
กันเองรกั ใคร ซานด้ิ สนม ไมตองมพี ิธรี ีตอง พดู ตรงไปตรงมา อยางกู
เรยี กวา ไอน าย กแ็ ปลวา กรู กั กเู อน็ ดเู หมอื นลกู เหมอื นหลาน ไมเ กย่ี ว
กบั๊ ยศฐาบรรดาซก๊ั อะไร”
การนง่ั ยอง ๆ
หลวงพอ ใหค าํ ตอบวา “การนงั่ ยอง ๆ มนั คลอ งตวั สะดวก
คลอ งแคลว รวดเรว็ การเคลอ่ื นตวั ไมว า จะลกุ จะนงั่ เดนิ กส็ ะดวก
และกกู ็นงั่ มาจนชิน รซู ก๊ึ มันสบายดี”
เนอื่ งจากในสมยั กอ น ไมม โี ตะ เกา อี้ มแี ตเ สอ่ื หรอื สาด แต
ถา ไมไ ดปูเสื่อน่ัง ก็จะน่ังยอง ๆ แทน
หลวงพอคูณ ทานยังมีเอกลักษณอีกหลายอยาง ซ่ึงไม
สามารถนํามาเขยี นไวไ ดท ั้งหมด
14
ประวตั ิการรักษาหลวงพอ คูณ
อาการอาพาธของหลวงพอ คณู
นพ.พนิ ศิ จยั นาคพนั ธุ หนง่ึ ในทมี แพทยท ไี่ ดด แู ลหลวงพอ เลา วา โรงพยาบาลมหาราชนครราชสมี า
มีโอกาสไดดูแลหลวงพอตั้งแต ป พ.ศ. ๒๕๓๖ โดยชวงแรกรักษาแบบผูปวยนอกเปนคร้ังคราว และ
ปลายป ๒๕๓๙ ทานไดเกิดภาวะหลอดเลือดหัวใจตีบตันสงผลใหเกิดกลามเน้ือหัวใจตายเฉียบพลัน
(acute myocardial infarction) ไดเขารับการรักษาจนอาการคงท่ี และแพทยไ ดสงตวั หลวงพอไปรักษา
ตอที่โรงพยาบาลศิริราชเพื่อทําบอลลูนหลอดเลือดหัวใจ ในคร้ังนั้นทานจึงมีดําริใหกอตั้งศูนยโรคหัวใจ
โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมาขึ้น เพื่อใหชาวอิสานไดมีโอกาสเขาถึงการรักษาโรคหลอดเลือดหัวใจ
โดยทา นไดส นบั สนนุ เงนิ กอ ตง้ั ศนู ยโ รคหวั ใจดว ยเงนิ ประเดมิ ๓๐ ลา นบาท จากนน้ั ทางจงั หวดั นครราชสมี า
โดยนายโยธิน เมธชนัน ผูวาราชการจังหวัดใน
ขณะนั้น ชาวจังหวัดนครราชสีมา และจังหวัดใกล
เคียงไดรวมแรงรวมใจสานตอจนสามารถต้ังศูนย
โรคหวั ใจ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสมี า ขน้ึ สาํ เรจ็
ในป ๒๕๔๒ โดยไดรับพระราชทานพระราชทรัพย
จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราช-
กุมารี ซึ่งสํานักงานสลากกินแบงรัฐบาลทูลเกลาฯ
15
ถวาย จํานวน ๖๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท และเงินบริจาค
จากพอ คา ประชาชน เงินผาปามหากุศล เงนิ บรจิ าคจาก
พระราชวรญาณ (หลวงพอพุธ ฐานิโย) อีกประมาณ
๑๘ ลา นบาท
ตอมาในป พ.ศ. ๒๕๔๓ หลวงพอไดเกิดอาการ
เจบ็ แนน หนา อกอกี ทางโรงพยาบาลมหาราชไดส ง ตวั ทา น
ไปยังโรงพยาบาลศิริราชอีกคร้ังและไดตรวจพบวามี
หลอดเลอื ดหวั ใจตบี ๓ เสน ทางศริ ริ าชไดใ หก ารรกั ษาดว ยการผา ตดั บายพาสหลอดเลอื ดหวั ใจ จนอาการ
ดีข้ึน
ป พ.ศ. ๒๕๔๗ หลวงพอมอี าการซมึ และแขนขาซายออนแรงเฉียบพลัน จากภาวะหลอดเลอื ด
ในสมองแตกและไดรับการผาตัดสมองฉุกเฉินท่ีโรงพยาบาลศิริราชอีกครั้ง ในคร้ังน้ีไดพักรักษาตัวที่
โรงพยาบาลศริ ริ าชนานถงึ ๓ เดอื น หลงั จากกลบั วดั บา นไรก ไ็ ดร บั การดแู ลอยา งตอ เนอ่ื งจากทมี คณะแพทย
โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา จากเหตุการณครั้งนี้หลวงพอมีภาวะออนแรงหลงเหลืออยูทําใหทาน
จําเปน ตอ งใชเ กา อี้รถเขน็ ในบางครงั้
เดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ หลวงพอเขา พกั
รกั ษาตวั ทโ่ี รงพยาบาลมหาราชดว ยภาวะตดิ เชอ้ื รนุ แรง
ในปอด ตองระดมแพทยผูเช่ียวชาญจากหลายสถาบัน
อาทิ โรงพยาบาลศิริราช โรงพยาบาลรามาธิบดี
โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ สถาบันโรคทรวงอก ในคร้งั น้ี
ทานนอนพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลมหาราชนานถึง
๙ เดือน และเพื่อใหทานไดรับโภชนาการที่เพียงพอ
จึงจําเปนตองทําการผาตัดเพ่ือใสสายยางผานผนัง
หนาทองไปยังกระเพาะอาหารโดยทําการผาตัดที่
โรงพยาบาลศิริราชและกลับมาพักรักษาที่โรงพยาบาล
มหาราชอีกคร้ังจนถึงวันท่ี ๓๐ มกราคม ๒๕๕๕
ทีมคณะแพทย โรงพยาบาลมหาราชจึงเห็นควรให
ทานกลับไปพักรักษาตัวตอท่ีวัดบานไร เพื่อใหทานได
รบั การฟน ฟทู งั้ ทางรา งกายและจติ ใจไดเ รว็ ขน้ึ เนอื่ งจาก
ไดใกลชิดญาติโยม โดยทางโรงพยาบาลมหาราช
นครราชสีมาและคณะลูกศิษยไดทําการปรับปรุงกุฏิท่ี
ทานพักอาศัยใหมีความปลอดภัยและมีความพรอม
16
สําหรับการดูแลหลวงพอเสมือนหน่ึงนอนพัก
รักษาตัวทโ่ี รงพยาบาล โดยทําระบบหอ งปลอด
เช้ือควบคุมอุณหภูมิ เน่ืองจากภาวะการ
เปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและภาวะติดเช้ือจะ
สงผลตออาการทางปอดของทาน พรอมทั้งมี
ทีมแพทย พยาบาล และทีมสหวิชาชีพ อาทิ
นกั กายภาพบาํ บดั แพทยแ ผนไทยและโภชนากร
เปน ตน ทงั้ จากโรงพยาบาลมหาราชนครราชสมี า
และโรงพยาบาลดานขุนทด ดูแลรวมกันตลอด
๒๔ ชั่วโมง ในการน้ีมีแพทยผูเชี่ยวชาญจาก
สถาบนั ตา ง ๆ รว มดแู ลเชน กนั อาทิ โรงพยาบาล
ศิริราช โรงพยาบาลรามาธิบดี โรงพยาบาล
จุฬาลงกรณ โรงพยาบาลศรีนครินทร สถาบัน
โรคทรวงอก เปนตน โดยทีมแพทยผูดูแลมี
วัตถุประสงคเดียวกันคือใหหลวงพออยูกับพวก
เราใหน านทส่ี ดุ และมคี วามสขุ ตามอตั ภาพ ในวนั ทสี่ ถานการณอ าํ นวย หลวงพอ กจ็ ะออกมาโปรดญาตโิ ยม
ท่ีหองกระจกปลอดเชื้อ ซึ่งมีพุทธศาสนิกชนทั้งชาวไทยและชาวตางชาติเขากราบนมัสการอยางตอเนื่อง
โดยทีมแพทยไดจัดสภาวะแวดลอมตาง ๆ ใหอยางเหมาะสมและปลอดภัย และจะสังเกตไดวาทานจะมี
ความปต ยิ นิ ดที ไี่ ดอ อกมาโปรดญาตโิ ยม ภาพความทรงจาํ ทมี่ อิ าจลมื เลอื นของทมี คณะแพทยผ ดู แู ลคอื ภาพ
ความรว มมอื รว มใจของสหวชิ าชพี ทกุ ระดบั จากหลายสถาบนั รวมถงึ คณะกรรมการวดั บา นไร ในขณะนน้ั
และลูกศิษยหลวงพอท่ีไดจัดเตรียมอุปกรณสําคัญและจําเปน
ในการดูแลรักษาทานที่วัดบานไร นับเปนความรวมมือกัน
อยางบรู ณาการและสมบรู ณแ บบที่สดุ
หลังจากท่ีหลวงพอคูณไดกลับวัดบานไร เม่ือวันท่ี ๓๐
มกราคม ๒๕๕๕ ทมี แพทยก ็ใหการดแู ลทา นอยา งตอเนอ่ื งที่วดั
บา นไร จนวาระสดุ ทา ยของทา นเมอ่ื วนั ที่ ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ในเชา มดื วนั นน้ั ทา นเกดิ ภาวะลมรว่ั ในปอด (tension pneumo-
thorax) อยางเฉียบพลัน สงผลใหปอดและหัวใจหยุดทํางาน
ทีมแพทยไดปฏิบัติการกูชีพและนําทานเขารับการรักษาตอ
ท่ีโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ในเชานั้นหลวงพอคูณ
ปรสิ ทุ โฺ ธ ไดม รณภาพอยา งสงบเมอ่ื วนั ท่ี ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๘
เวลา ๑๑.๔๕ น. สิรอิ ายุ ๙๑ ป
17
ผูป ว ยในหอ งหมายเลข ๘ หอผปู วยวิกฤตระบบการหายใจ
โรงพยาบาลศริ ริ าช
รศ.นพ.นิธิพัฒน เจียรกุล อายุรแพทย หัวหนาสาขาอายุรศาสตรโรคระบบการหายใจและภาวะ
วิกฤต โรงพยาบาลศิริราช ไดเลาความรสู ึกทไี่ ดมีโอกาสดูแลหลวงพอ คูณ ในระหวา งท่หี ลวงพอพักรกั ษา
ตัวท่โี รงพยาบาลศริ ิราช ดังน้ี...
ถา ไดเปนแพทยป ระจาํ ในโรงพยาบาลที่เกา และใหญท ่สี ดุ ในประเทศน้ีมาเปน เวลานานพอ โอกาส
ทจ่ี ะตอ งรบั ภารกจิ ดแู ลรกั ษาคนใหญค นโตหรอื ผทู มี่ ชี อื่ เสยี งในสงั คมดจู ะเปน สงิ่ ทหี่ ลกี เลยี่ งไมไ ด ครง้ั นผี้ ม
ไดมีโอกาสดูแลรักษาพระภิกษุรูปหน่ึงท่ีเปนที่สนใจของสาธารณชน เนื่องจากทานมีรูปลักษณที่ติดดิน
กินใจชาวบาน และมชี อื่ เสยี งในการเคาะศีรษะใหกับคนทั่วไปต้ังแตคนใหญค นโตจนถงึ ชนชั้นรากหญา
ในหองผูปว ยหมายเลข ๘ ของหอผูปวยวิกฤตระบบการหายใจ หลวงพอคณู นอนสงบนง่ิ หลงั การ
ผา ตดั สมองทบี่ อบชา้ํ จากหลอดเลอื ดในสมองแตก สองปก อ นทา นอาพาธดว ยโรคกลา มเนอื้ หวั ใจขาดเลอื ด
อันเปนผลจากการสูบบุหร่ีพ้ืนบานมวนโตที่เราเคยคุนตากัน ครั้งนั้นรางกายทานฟนตัวดีมาก และทาน
ประกาศตอสาธารณะวาจะเลิกบหุ ร่ีเพราะมันเปนพิษตอรา งกาย แมจ ะเลกิ ไดเดด็ ขาด แตผ ลของบุหร่ีตอ
หลอดเลอื ดสมองคงยังเหลอื รอ งรอยจนถงึ การอาพาธคร้ังนี้
ดวยการเอาใจชวยของทุกฝาย และสวนหนึ่งคงมาจากผลบุญอันมหาศาลของทาน การฟนตัวจึง
กลับมาอยางเหลือเชื่อ เรมิ่ จากการกลับมาหายใจเอง ขยบั แขนขาไดด ี ฉันอาหารไดเอง ฝก น่ังในรถเขน็
และทพี่ วกเราปลมื้ ใจทสี่ ดุ คอื การทาํ กายภาพบาํ บดั อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพจนสามารถยนื และเดนิ ไดเ องโดย
การชวยพยงุ กอ นกลบั วัดบานไรย ังไดพ าทา นไปเดินออกกําลงั กายเร่มิ จากพทุ ธมณฑล แลวคอย ๆ ไกล
ออกไปทพ่ี ระราชวงั สนามจนั ทร จนครง้ั สดุ ทา ยไปทพ่ี ระราชวงั บางปะอนิ ผมจงึ แนใ จวา ทา นแขง็ แรงพอที่
จะคืนถน่ิ แลว รวมเวลาอยโู รงพยาบาลคร้ังนี้ ๑๐๕ วัน กอนกลับวดั ทานไดบรจิ าคเงนิ ใหโ รงพยาบาลหน่ึง
ลา นบาท
ผมติดตามทานอยางใกลชิดในรถนําสง ดูทาทางหลวงพอไมไดต่ืนเตนมาก เพราะทานยังสูญเสีย
ความทรงจาํ ระยะใกล โดยเฉพาะทีเ่ กยี่ วกบั วัดท่ีทา นจาํ พรรษาอยู ผมไดพยุงหลวงพอ เดนิ เขาสหู อ งพักท่ี
18
มีการปรับปรุงใหม ผูคนดูพลุกพลานและมีหลายคนท่ีพยายามเขามาเพื่อชื่นชมทานใกล ๆ พอสงบบาง
แลวผมจึงตองออกไปช้ีแจงใหทราบทั่วกันวา ทานมีสภาพรางกายที่ไมเหมือนเดิมแลว หากอยากใหทาน
ดาํ รงอยูย าวนานไป ขอใหชว ยกันปฏิบัตติ ามคําสง่ั แพทยโดยเครง ครัด คอื งดกิจภายนอกวัด จํากดั ภาระ
งาน และควบคมุ การเขา ขอเยย่ี ม จากนน้ั จงึ ไดส ง มอบผปู ว ยและแนวทางการดแู ลรกั ษาตอ ไปใหก บั ทมี งาน
โรงพยาบาลในพน้ื ท่ีเพือ่ รับผิดชอบดแู ลรักษาทา นตอ
แมวาชวงเวลาที่ไดใกลชิดทานจะดูมาก แตโอกาสที่ผมจะไดเขาใจและเรียนรูอะไรจากทานมี
ไมมากนัก สวนหน่ึงอาจเปนเพราะทานอาพาธเกี่ยวกับสมอง แตอีกสวนหนึ่งก็คือรอบขางทานจะมีศิษย
ใกลชิดอยดู ว ยเสมอ ท่ผี มพอจะสรปุ ไดบ า งกค็ อื
๑. ทานเปนคนไขท่ีนารักเหมือนผูสูงอายุท่ัวไป ใหความไววางใจและใหความเคารพแพทย
ตัวอยางเชน หากจะมีการเจาะเลือดหรือเปลี่ยนแปลงยากิน ถามีแพทยอยูชวยอธิบายแลว
ทา นก็จะรีบปฏบิ ัติตามโดยเร็ว
๒. ทานเปนพระผูใหญท่มี ีวถิ ชี ีวิตเรียบงายอยา งท่เี ขาวากนั จรงิ
๓. ทา นเปนผูท่มี อี ารมณขนั เปน กันเองกับทุกผทู กุ คน
๔. ทานเปนผูมีคารมท่ีคมคาย สามารถสอดแทรกแงคิดหรือขอธรรมะในระหวางการสนทนาได
อยา งกลมกลืนชวนฟง
เมอ่ื มองยอ นกลบั ไปวนั แรกที่ผมเริ่มรบั หนาท่เี ขา มาดแู ลทา น ความรสู กึ ก็ไมต างกับการดแู ลคนไข
ทว่ั ไป คือ ทําหนา ท่ที ่ีไดรบั มอบหมายใหดที ี่สุด และเปน ที่พึงพอใจของทุกฝา ยที่เกีย่ วของ แตพอมาถึงวนั
ทีภ่ ารกิจนีเ้ สร็จสิ้นแลว ผมกลับมคี วามรสู กึ เพม่ิ เตมิ วา อยากมีโอกาสไดดูแลรักษาทา นตอเนื่อง หรอื อยา ง
19
นอยก็อยากรูความเปนไปของสภาวะสุขภาพและ
การเปลยี่ นแปลงอ่นื ๆ ทจี่ ะเกดิ กบั ทานตอ ไป
ดวยความท่ียังมีความผูกพันในฐานะแพทยกับ
คนไขท เี่ คยดูแลดานหนง่ึ และภารกจิ ท่ีไดร ับมอบหมาย
จากหนว ยงานใหเ ปน ผรู บั ผดิ ชอบตดิ ตามผลอกี ดา นหนง่ึ
ผมจงึ ไดต ดิ ตามความเคลอื่ นไหวสภาวะสขุ ภาพของทา น
ตอ เนอ่ื งเปน ระยะ ๆ โดยอาศัยการส่อื สารทางโทรศัพท
ผา นลกู ศษิ ยท ปี่ รนนบิ ตั ใิ กลช ดิ และแพทยใ นพน้ื ที่ รวมไป
ถึงการข้ึนไปตรวจเยี่ยมเปนครั้งคราว เม่ือมีคณะแพทย
และพยาบาลจากโรงพยาบาลของผมขน้ึ ไปทอดกฐนิ ทวี่ ดั
ของทาน ไมก่ีวันลูกศิษยใกลชิดของทานก็โทรศัพท
มาแจง เพอ่ื ใหผ มขนึ้ ไปรบั เงนิ สองลา นสามแสนบาทจาก
มอื ทา น สาํ หรบั นาํ กลบั มาบรจิ าคใหโ รงพยาบาลของผม
อีกทอดหนึง่ ครงั้ หนึง่ ไดม ีโอกาสนอนคา งหนาเตียงนอน
ของทานพรอมกับลูกศิษย กอนจําวัดทานสวดมนต
ไหวพระท่ีหัวนอนไดอยางคลองแคลวไมมีการขาดหาย
หรือขาดชวง ชวงกลางคืนทานก็จําวัดไดสนิทดีไมมี
อาการผิดปกติ ผมพยายามขออนุญาตทานเจาะเลือด
ปลายนิ้วเพื่อตรวจระดับน้ําตาล ทานก็ไมยอม โดยให
เหตุผลวา “จะเจาะใหเจ็บทําไม ยาก็กินประจําอยูแลว
และอาหารก็ไมไดฉันอะไรมากมาย” ก็เห็นจะจริงของ
ทาน ในที่สุดผมก็ตองเปนฝายถอย แตทานก็รับปากวา
เมอ่ื ถงึ เวลาจะยอมใหต รวจเลอื ดหลาย ๆ อยา งพรอ มกนั
ไปทีเดียว กอนกลับผมไปกราบลา ทานพยักหนารับ
พรอมหยิบกลวยน้ําวาในสํารับอาหารขึ้นมารายคาถา
แลว สง ใหผ ม ไมท ราบวา เปน คาถาอาํ นวยโชคหรอื จะเปน
คาถาใหไดมโี อกาสมาปรนนิบัตริ ับใชท า นอยางตอ เน่ือง
สบิ เดอื นตอ มา ดว ยปญ หาการสาํ ลกั และเกดิ ปอด
อกั เสบบอย ๆ จึงไดป ระสานงานกบั คณะแพทยในพ้นื ที่
เพื่อนําทานกลับมาโรงพยาบาลของผมอีกคร้ังเพ่ือใสสายยางใหอาหารทางหนาทอง ทุกอยางผานไป
ดวยดี คร้งั นค้ี ณะศิษยไดจัดงานวนั เกิดยา ง ๘๙ ปใหท าน นิมนตพ ระผใู หญม า ๙ รูป ทา นไดบ ริจาคเงิน
จากผูมีจิตศรัทธาใหกับโรงพยาบาลหน่ึงลานเจ็ดแสนบาท เน่ืองจากเจอวิกฤตนํ้าทวมใหญกรุงเทพฯ
20
จนลามเขามาใกลโรงพยาบาลของผม จงึ ตองรบี สง
ทานไปพักตอที่โรงพยาบาลในพ้ืนท่ีอีกหลายเดือน
ทานจึงไดเดนิ ทางกลบั วดั
สามปตอ มา แพทยใ นพ้นื ทแ่ี จง วาหลวงพอ
หัวใจหยดุ เตน ชว งเชา มืด เปน ผลจากเสมหะอุดกัน้
หลอดลมและลมรว่ั ในชองเย่อื หุมปอด หลังทําการ
ชวยชีวิตขั้นสูงนานกวาหน่ึงชั่วโมง ทานสามารถ
กลับมามีการทํางานของหัวใจและระบบไหลเวียน
โลหิตไดแตยังอยูในข้ันวิกฤต ผมรีบข้ึนไปประชุม
รวมกับทีมแพทยในพื้นที่ที่ทํางานกันอยางแข็งขัน
หลงั จากสภาพรา งกายทา นคงทร่ี ะดบั หนง่ึ ภายใตก ารประคบั ประคองอวยั วะเตม็ ท่ี ผมไดก ราบลาหลวงพอ
เพ่ือเดินทางกลับ ในใจคิดวาทานคงละสังขารในเวลาอันใกลน้ีแน ผมไมไดเอยปากชัดเจนตอทีมแพทย
ที่ดูแล เพียงแตใชอวัจนภาษาสื่อความหมายวาอยากใหยอมรับวิถีแหงธรรมชาติ ไมกาวลํ้าเสนไปสูการ
รักษาเพ่ือย้ือชีวิตดังเชนท่ีเกิดกับพระผูใหญหลายทานในอดีตที่ผานมา ตอนสายของวันรุงขึ้นจึงไดรับ
โทรศพั ทแจง การละสงั ขารของทา น ผมฟงอยา งสงบนง่ิ และกาํ หนดความต้งั ใจวาจะพยายามทาํ ความดใี ห
ไดเ ศษเสย้ี วหนึ่งของทาน ท่ไี ดม ีคุณูปการตอคนไทยและประเทศไทยมาตลอดชวี ิตอนั ยาวนานของทาน
21
จรยิ วัตรหลวงพอ คณู
การเลิกบหุ รี่
หลวงพอเริ่มสูบบุหร่ี (ยาเสน) ตั้งแตวัยรุน ตาม
คานิยมในสมัยนั้น ในระยะหลัง ๆ มวนบุหรี่ของหลวงพอ
จะมีขนาดโตจนเปนเอกลักษณเฉพาะตัว หลวงพอเลาวา
“ขณะสบู กจู ะกาํ หนดจต๊ิ จนกวาจะโมดมวน”
ดวยวยั ๗๕ ป และสูบบหุ รีม่ านาน หลวงพอ ไดเ ลิก
สูบบหุ รีต่ ามคําแนะนําของแพทยตั้งแตป พ.ศ. ๒๕๔๑ เพอื่
เปนตัวอยางแสดงใหเห็นวาการเลิกสูบบุหร่ีน้ันสําคัญอยูที่
จิตใจ “ถาเราตง้ั ใจ ขม ใจเอาชนะตนเองแลว ทกุ ส่งิ ทุกอยา ง
ก็จะสําเร็จ การเลิกสูบบุหร่ีใคร ๆ ก็วายาก แตก็สามารถ
เลิกได”
(การสูบบุหรี่เปนระยะเวลานานทําใหเกิดปญหา
สุขภาพตอปอด มีอาการรุนแรงหลายระดับ ต้ังแตเย่ือบุ
ทางเดนิ หายใจอกั เสบ ถงุ ลมโปง พอง และมะเรง็ ปอด เปน ตน )
บณิ ฑบาตบหุ ร่ี
หลวงพอ คณู กลา วในโอกาสวนั งดสูบบุหรโ่ี ลกวา.....
“อาตมาอยากจะบอกวา ถา เลกิ ไดเ ปน สงิ่ ทด่ี ี แตก เ็ ปน
เรื่องของแตละคน วาอยากจะเลิก หรือ อยากจะสูบตอไป
ถา อาตมาหา มไดก ็อยากจะหา มไปถึงเรอ่ื งยาบาดว ย”
22
บาํ เพญ็ ทานบารมที ยี่ ง่ิ ใหญ
ดวยการตัดสินใจอยางแนว แนท จ่ี ะเปนครใู หญแ ละพินัยกรรมอันลํา้ คา
วันท่ี ๖ มกราคม ๒๕๓๖ หลวงพอคูณในวัย
๗๐ ป พรอมคณะลูกศษิ ย เดนิ ทางจากวดั บา นไรด ว ย
รถยนตไ ปจงั หวดั ขอนแกน ดว ยจดุ ประสงคท แี่ นว แนจ ะ
บรจิ าครา งกายเปน ครใู หญท ีภ่ าควชิ ากายวภิ าคศาสตร
คณะแพทยศาสตร มหาวทิ ยาลัยขอนแกน โดยมผี ชู วย
ศาสตราจารยก ติ ตศิ กั ด์ิ ศรพี านชิ กลุ ชยั หวั หนา ภาควชิ า
กายวิภาคศาสตรในขณะน้ัน พรอมคณาจารยใหการ
ตอนรับ และนําหลวงพอเดินชมหองปฏิบัติการการ
เรยี นการสอนจากรา งกายครใู หญ ซงึ่ หลวงพอ ไดต ดั สนิ
ใจวา “กจู ะขอเปน ครใู หญแ บบใหผ า ” (ไมเ ลอื กแบบเปน โครงกระดกู ) จากนนั้ หลวงพอ ไดใ หเ ขยี นพนิ ยั กรรม
ครั้งแรก (รหสั หมายเลข ๓๖/๐๐๖) หลงั จากลงลายมอื ช่ือในพินัยกรรม หลวงพอไดเปลง วาจาวา “สาํ เรจ็
แลว ” ถงึ สามคร้งั พนิ ยั กรรมฉบบั นต้ี อ มามกี ารแกไ ขเล็กนอย เมอ่ื วันท่ี ๒๕ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๕๔๓
การตัดสินใจทําพนิ ัยกรรมยกสรรี สงั ขารของทา นใหเ ปน ครูใหญไมไ ดห มายความวา หลวงพอจะไม
คิดถึงความรูสึกของญาติพี่นอง ลูกศิษยลูกหาทั้งหลาย ทานกลาววา “ ลูกหลานเอย ใหเขาไปเถอะ
เขาจะไดเอาไปใชเ ปนประโยชน....อยาไดพ ริ ้พี ิไรเหน่ยี วรง้ั ไวเลย..........” วาจาทที่ านเปลงออกมาน้ีเปน สง่ิ
ทท่ี า นไดข ออนญุ าตตอ ญาตพิ นี่ อ งลกู หลานวงศต ระกลู ของทา น แสดงถงึ ความเมตตาอยา งลกึ ซงึ้ และเคารพ
ตอ ความรสู ึกของทกุ คน ไมไดตัดรอนตอ ความรูสกึ อาลยั อาวรณข องญาติพ่นี อ งและลูกหลานแตอ ยางใด
23
“เม่ือกูตายแลว กูกลัววาศพของกูนี่แหละจะเปนภาระยุงยากของลูกหลาน จะเกิดความสับสน
วุนวายเพราะคนที่มาหากู ฝากตัวเปนศิษยมีมากมายหลายประเภท มีท้ังดีท้ังเลว ละโมบ โลภมาก
มาแสวงหาประโยชนตา ง ๆ นานา โดยไมก ลัวบาปกรรม......กูจึงขอใหโรงพยาบาลมารับเอาศพไปภายใน
๒๔ ชวั่ โมง และหลงั จากสนิ้ สดุ การศกึ ษาคน ควา แลว กใ็ หจ ดั พธิ บี าํ เพญ็ กศุ ลศพเชน เดยี วกบั ศพของอาจารย
ใหญทานอน่ื ๆ....”
ชีวติ ท่ีถูกหลอ หลอมสคู วามเปน ครู
ความต้ังใจของหลวงพอในการที่จะเปนครูใหญใหนักศึกษาแพทยไดใชเลาเรียนถูกหลอหลอมมา
จากหลายสว น หลวงพอ มาจากครอบครวั ทย่ี ากจน ทา นไมม โี อกาสศกึ ษาเลา เรยี นเฉกเชน คนทง้ั หลายทว่ั ไป
สมยั ทเ่ี ดก็ ชายคณู ฉตั รพ ลกรงั มอี ายรุ าว ๖-๗ ขวบ ไดเ รยี นหนงั สอื กบั พระอาจารยเ ชอ่ื ม วริ โธ พระอาจารย
ฉาย และพระอาจารยหลี เรยี นทั้งภาษาไทยและภาษาขอม เมอื่ อายุได ๒๑ ป นายคูณ ฉัตรพลกรัง เขา
อปุ สมบท ณ พทั ธสมี าวดั ถนนหกั ใหญ ตาํ บลกดุ พมิ าน อาํ เภอดา นขนุ ทด จงั หวดั นครราชสมี า เมอื่ วนั ศกุ ร
ที่ ๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๗ ปวอก โดยมีพระครวู จิ ารยติกจิ อดตี เจา คณะอาํ เภอดานขุนทด เปนพระ
อุปชฌาย สวนพระกรรมวาจาจารย คือพระอาจารยสุข วัดโคกรักษ หลังจากที่อุปสมบทเปนพระภิกษุ
เรียบรอ ยแลว ไดรบั ฉายาวา “ปริสุทฺโธ” และฝากตวั เปนศษิ ยหลวงพอแดง วัดบา นหนองโพธิ์ ตาํ บลสํานกั
24
ตะครอ อาํ เภอดา นขนุ ทด จงั หวดั นครราชสมี า เมอ่ื บวชเรยี นทา นจงึ คราํ่ เครง กบั คาํ สอนของครบู าอาจารย
ทานศึกษาพระธรรมคาํ สั่งสอนขององคพระสมั มาสัมพทุ ธเจาตามพระธรรมคัมภีรต า ง ๆ ทพ่ี งึ จะหาไดใน
สมยั นนั้ ทา นไดน าํ วชิ าความรเู หลา นน้ั มาศกึ ษาไตรต รองจนแตกฉานเกดิ เปน ความรจู รงิ แหง ธรรมชาตขิ อง
สรรพสิง่ ทั้งหลาย ทานนําความรนู ัน้ มาสั่งสอนคน ตลอดชวี ิตทา นจงึ เปน ครู ทานไดส ่ังสอนคนดว ยคาํ สอน
ท่ีเปนภาษาพดู งา ย ๆ สอนใหค นรจู ักศลี รูจักธรรม ทา นไดส อนคนใหรูจกั ทาน ดว ยเหตุที่หลวงพอ เทศน
ไมเกง ทานจึงปฏิบัติตัวเองใหเปนตัวอยางดวยการทําใหเห็น ทานตระหนักถึงวาระสุดทายแหงชีวิตท่ี
ทุกคนตอ งประสบทานจงึ อยากใหร า งกายตัวเองเปน แหลง วชิ าการไดส ั่งสอนนักศกึ ษาแพทย
บนเสน ทางของความเปนครู
ปฏปิ ทาทห่ี ลวงพอ คณู ใชด าํ เนนิ ชวี ติ บนเสน ทางเพศ
พรหมจรรยเปนสิ่งที่ประชาชนคนท่ัวไปแซซองสรรเสริญ
หลวงพอคูณไดเขาไปสถิตในหัวใจของผูคน ในทามกลาง
ลาภยศสรรเสริญท่ีหลั่งไหลเขามา หลวงพอ ไมมคี วามหว่ัน
ไหวตอส่ิงเหลาน้ัน ทานตอสูกับความเยายวนแหงกิเลส
ตัณหา ความโลภโกรธหลง อุปาทานตาง ๆ มานักตอนัก
และเอาชนะตอสิง่ เหลา น้นั มาแลว จงึ เห็นลาภตาง ๆ ไมวา
เปนแกวแหวนเงินทองเปนของธรรมดา ไมหว่ันไหวใน
อานุภาพของส่ิงเหลานั้นดังที่ทานกลาววา “กูไมเคยยินดี
ยินรายในลาภยศสรรเสริญ” ทานจึงบริจาคทานสิ่งของ
ตาง ๆ เหลา น้นั ใหกับผคู นและแปรเปนสาธารณประโยชน
แกประชาชนอยางทว่ั ถึง หลวงพอกลาววา “หลวงพอเปน
คนยากจนมาโดยกําเนิด จึงอยากคิดชวยเหลือคนอื่น
การนําเงนิ ออกไปชว ยคนอืน่ กจ็ ะมีคนบริจาคเร่ือย ๆ ถา
เกบ็ ไวจ ะทาํ ใหต นตาบอด ใจกบ็ อดอกี ดว ย จงึ อยากชว ยคนอนื่ อยเู รอ่ื ยไป วนั ใดไมม คี นมาขอเงนิ กไ็ มค อ ย
สบายใจ”
ตลอดชีวิตของหลวงพอคูณ มีแตความผุดผองแจมใสในดวงจิตท่ีเปยมดวยความมากแหงเมตตา
ทา นไมเ คยปฏเิ สธผคู นจาํ นวนมหาศาลทมี่ าเฝา รอคอยใหท า นไดแ ผเ มตตาจติ ใหใ นแตล ะวนั ดงั นน้ั ทา นจงึ
มากดวยกิจธุระในการตอนรับผูคนท่ีมากราบนมัสการใหทานเคาะหัว ฝงตะกรุด ประพรมน้ํามนต ทาน
หวังวา เมอื่ ทานกระทาํ สงิ่ เหลา นีใ้ หเ ขาไปแลว จะเปน ส่ิงที่เขาจะใชย ึดเหนยี่ ว หรือเหนี่ยวรง้ั ในการตอ สกู ับ
กิเลสตัณหาอยา งทีท่ านเคยตอ สูมาแลว และชกั นําใหเ ขาเหลานั้นอยใู นเสน ทางของศลี ธรรมอันดงี าม
25
หลวงพอคูณไดสรางพระเคร่ือง เหรียญบูชาหลายรุน โดยเจตนาท่ีแทจริงแลวทานหวังให
พระเครือ่ งหรือเหรียญบูชาตาง ๆ เปนทีย่ ดึ เหน่ยี วทางจิตใจแกผูที่รับไป ไมใ หประพฤติปฏิบัติในสงิ่ ชว่ั รา ย
ทานกลาววา “พระไมไดอยูกับคนชั่วแตอยูกับคนดี ใหนึกวาพระมากับเราจะทําชั่วไมได อยาทําตัวผิด
ศลี ธรรม ผดิ จารตี ประเพณี โดยเฉพาะการทําผดิ กฎหมายบา นเมอื ง ใหต้งั อยใู นความไมประมาท”
จึงกลาวไดวาหลวงพอคูณเปนครูตลอดชีวิตของทาน ทุกคําพูดท่ีเปลงออกมาลวนแฝงซึ่งปรัชญา
ของชวี ติ แสดงใหเ หน็ ถงึ แกน แทห รอื กน บงึ้ แหง ความคดิ คาํ พดู ของหลวงพอ มกั แทงใจของผสู นทนา ทาํ ให
ผสู นทนามกั ฉงนวา หลวงพอ ลว งรคู วามคดิ เขาไดอ ยา งไร ถา ผฟู ง จบั ใจความและสงั เกตคาํ พดู แตล ะประโยค
ของหลวงพอไดจะเห็นถึงความตั้งใจดีของหลวงพอที่จะแนะนําสั่งสอนเขาใหอยูในทิศทางที่พึงจะเปนไป
แหงชวี ติ ของเขา
26
วาระสุดทา ยและพนิ ยั กรรม
อาการอาพาธครง้ั สดุ ทา ยของหลวงพอ คณู เรม่ิ ตน เมอื่ เวลาประมาณ ๐๕.๔๕ น. ของวนั ศกุ รท ี่ ๑๕
พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ พยาบาลทดี่ แู ลหลวงพอ คณู ทว่ี ดั บา นไร พบวา หลวงพอ มอี าการหมดสติ ทมี แพทย
ไดรีบใหการชวยชีวิตอยางสุดความสามารถและเรงนําสงหลวงพอไปรักษาตอที่โรงพยาบาลมหาราช
นครราชสีมา ทมี แพทยไดพ ยายามชว ยชีวิตหลวงพออยา งตอเน่ือง ในชวงเวลาทุกเสีย้ ววนิ าทนี ้ันมีคา ทสี่ ดุ
แตร า งกายของหลวงพอ ลดการตอบสนองลงไปเรอ่ื ย ๆ สดุ ทา ย เมอ่ื เวลา ๑๑.๔๕ น. คณะแพทยไ ดป ระกาศ
ใหท ราบวา พระเทพวทิ ยาคม (หลวงพอ คณู ปรสิ ทุ โฺ ธ) ไดม รณภาพแลว ทโ่ี รงพยาบาลมหาราชนครราชสมี า
สริ ิอายุรวม ๙๑ ป พรรษาที่ ๗๑
27
ÂÔ¹¾‹Í¤Ù³ÅÐ椄 ¢ÒôǧÁÒ¹·ÃØ´
»›Á¨ÐË嫯 ËÒÂã¨ä»†áçÊé¹Ô
âÍŒËÅǧ¾‹Í¾ÃФسŌ¹·Œ¹á´¹´Ô¹
ÍÊÑ ÊÃØ ¹Ô ¨Ð¼¹Ô ˹ŒÒ¾Ö§è ¾Òã¤Ã
äÁ‹ÁÕáÅŒÇࡨ¡Ô ÅŒÒÇÒ¨Ò«Íè×
ËÂÑ´Â×¹¤×ÍáçÈÃ·Ñ ¸Ò¾ÅÒ´ÔÈÑÂ
µ‹Í·‹Ò¹¼ŒÙໂ›ÂÁàÁµµÒ»ÃЪÒä·Â
âç¾ÂÒºÒÅâçàÃÂÕ ¹ãËÁ‹ä´ŒÃ‹ÁºÞØ
ÊÒ¸ªØ ¹ÀÔ¡ÉØÁÒ·¡Ø ÊÒ÷ÈÔ
ÁÒÅÑ»ÃдÉÔ °ºªÙ µÔ ·‹Ò¹Ã§Ñ ÊÃä˹ع
ÊÒí ÃÇÁ¨µÔ ͸ÔÉ°Ò¹¡Ãҹ෾¨¹Ø
´Å ¾‹Í¤Ù³ ʧº ʧ‹Ò ÊÇÃäÒÅÂÑ
ผชู ว ยศาสตราจารยอ นงค รงุ แจง (ประพนั ธ)
28
หลังจากมีประกาศการมรณภาพของหลวงพอคูณ จึงไดมีการเปดเผยพินัยกรรม ซ่ึงหลวงพอคูณ
ทําไว เมื่อวันท่ี ๒๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๔๓ โดยมีสักขีพยานประกอบดวย รองคณบดีฝายบริหาร
คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน (ขณะนั้น) ญาติ ไวยาวัจกรวัดบานไร (ขณะน้ัน) และนิติกร
ชาํ นาญการ ของมหาวทิ ยาลัยขอนแกน ลงนามเปนหลักฐาน
ผมู สี ว นเกยี่ วขอ งในการเปด พนิ ยั กรรมมหี ลายทา น อาทิ ผวู า ราชการจงั หวดั นครราชสมี า เจา คณะ
จังหวัดนครราชสีมา เจาคณะอําเภอดานขุนทด ผูอํานวยการสํานักพุทธศาสนาจังหวัดนครราชสีมา
ผอู าํ นวยการโรงพยาบาลมหาราชนครราชสมี า คณะผบู รหิ ารจากคณะแพทยศาสตร มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน
ทมี ผูบรหิ ารโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา กลมุ ทมี วดั บา นไร และศิษยานุศิษยเปน จาํ นวนมาก ไดรว ม
ประชุมและลงมติใหดําเนินการตามพินัยกรรมฉบับดังกลาวทุกประการ โดยไมมีการนําไปบําเพ็ญกุศล
ที่วดั บา นไรกอ น ดังท่มี ีลูกศษิ ยจ าํ นวนหน่ึงไดร อ งขอ
ใจความสาํ คญั ในพินยั กรรมไดร ะบุไววา ....
“ใหมอบสังขารแกม หาวิทยาลยั ขอนแกนภายในเวลา ๒๔ ช่วั โมงนับแตมรณภาพ แลวใหทาง
มหาวทิ ยาลยั มอบใหแ กภาควชิ ากายวิภาคศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน เพอ่ื ให
นําไปศึกษาคนควาตามวัตถุประสงคของภาควิชาฯ สําหรับพิธีกรรมทางศาสนาและการสวด
พระอภิธรรม ขอใหคณะแพทยศาสตร มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน ประกอบพิธขี นึ้ ทค่ี ณะ เปนเวลา ๗ วัน
สวนการประกอบพิธีบําเพ็ญกุศลเม่ือสิ้นสุดการศึกษาคนควาของภาควิชากายวิภาคศาสตร
มหาวทิ ยาลัยขอนแกนแลว ใหจ ัดอยา งเรยี บงา ย ละเวนการพิธสี มโภชใด ๆ ท้งั หามขอพระราชทาน
เพลิงศพ โกศ และพระราชพิธีอ่ืน ๆ เปนกรณีพิเศษหรือเปนการเฉพาะ โดยใหคณะแพทยศาสตร
มหาวิทยาลัยขอนแกน ประกอบพิธีเชนเดียวกับท่ีจัดใหแกอาจารยใหญของนักศึกษาแพทยประจําป
รวมกับอาจารยใหญทานอ่ืน แลวเผาที่ฌาปนสถานวัดหนองแวง (พระอารามหลวง) อําเภอเมือง
ขอนแกน จังหวัดขอนแกน หรือวัดอื่นใดที่คณะแพทยศาสตรเห็นสมควรและเหมะสม โดยเม่ือ
ดาํ เนนิ การเสรจ็ สน้ิ แลว ขอใหค ณะแพทยศาสตร มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน นาํ อฐั ิ เถา ถา น และเศษองั คาร
ทงั้ หมด ไปลอยท่ีแมน ํ้าโขง จงั หวัดหนองคาย ตามท่ีเห็นสมควรและเหมาะสม”
29
รวมภาพแห่งความทรงจำ�
วนั มรณภาพหลวงพอ่ คณู
วันเสาร์ท่ี ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๘ เวลา ๒๐.๐๐น. ได้เคลื่อนสรีรสังขารของหลวงพ่อคูณ
ออกจากโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ตามเส้นทางถนนมิตรภาพ ตลอดสองฟากทางมีประชาชน
น่งั รอส่งสรรี สังขารของทา่ นโดยจดุ ธูปเทยี นส่องสวา่ งเป็นการสักการะตอ่ ดวงวิญญาณของหลวงพอ่
เวลาประมาณ ๒๒.๐๐ น. ขบวนรถถึงอาคาร ๒๕ ปี มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ มผี บู้ ริหาร บคุ ลากร
จำ� นวนมากคอยตอ้ นรบั
30
31
เนอื่ งจากอาคาร ๒๕ ปฯี นนั้ คบั แคบไมส่ ามารถรองรบั พทุ ธศาสนกิ ชนจำ� นวนมหาศาลทจ่ี ะเดนิ ทาง
มาสักการะสงั ขารได้ ดังน้ัน วันอาทิตยท์ ่ี ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๕๘ เวลาประมาณ ๑๔.๐๐น. จึงไดเ้ คล่ือน
สรรี สงั ขารหลวงพอ่ คณู ไปยงั ศนู ยป์ ระชมุ อเนกประสงคก์ าญจนาภเิ ษก มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ เพอื่ บำ� เพญ็
กศุ ลและสวดพระอภิธรรม เป็นเวลา ๗ วนั (๑๗ พฤษภาคม – ๒๓ พฤษภาคม ๒๕๕๘) ตามทร่ี ะบุไว้ใน
พินยั กรรม
32
33
34
35
พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช รชั กาลที่ ๙ สมเดจ็ พระนางเจา้ สริ กิ ติ ิ์ พระบรม
ราชนิ ีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ สมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ในหลวงรัชกาลท่ี
๑๐ ในขณะด�ำรงพระยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมกุฏราชกุมาร และพระบรมวงศานุวงศ์
พระราชทานพวงมาลาวางหนา้ หีบศพ
36
ประมวลภาพงานบำ� เพ็ญกุศลและสวดพระอภิธรรม
พระเทพวทิ ยาคม หลวงพ่อคูณ ปริสทุ โฺ ธ
วันท่ี ๑๘ - ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
37
38
39
40
41
42
43
44