MODUL RBT TINGKATAN 1

CIKGU OOI YUAN SHENG

APP.TESTPAPER.COM.MYRBTMODUL

TINGKATAN 1

Kandungan:

Bab 1 – Pengenalan kepada
Reka Bentuk dan Teknologi

Bab 2 – Pengurusan Projek
Bab 3 – Proses Reka Bentuk
Bab 4 – Lakaran

Aplikasi Teknologi
Bab 5.1 – Reka Bentuk Sistem Fertigasi
Bab 5.2 – Reka Bentuk Fesyen

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYCIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 1

Pengenalan
Kepada
Reka Bentuk dan
Teknologi

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

BAB 1 – PENGENALAN KEPADA REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

1.1 – Dunia Reka Bentuk

1.1.1 Definisi reka bentuk dan teknologi Keterangan
Pengetahuan yang mengaplikasikan ilmu sains dan matematik
Istilah bagi memudahkan atau menyelesaikan masalah manusia.
Reka bentuk Gabungan pengetahuan tentang penyusunan bahan secara
Teknologi terancang dengan mengaplikasikan pengetahuan sains dan
Reka bentuk dan matematik bagi memudahkan kehidupan manusia.
teknologi Pengetahuan tentang penyusunan bahan secara terancang untuk
menghasilkan produk yang memberi impak kepada manusia.
Bidang reka bentuk dan teknologi
APP.TESTPAPER.COM.MY
PRODUK REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

• Peralatan • Seramik • Proses dan langkah • Bunyi, isyarat & suara
• Mesin • Masakan • Sistem pengairan • Bahasa
• Pertanian • Sulaman / anyaman • Sistem pembelajaran • Atur cara
• ________________ • ________________ • ________________ • _________________
• ________________ • ________________ • ________________ • _________________
• ________________ • ________________ • _________________

*** Konkrit = produk yang dapat _____________ dan ____________
*** Abstrak = produk yang dapat _____________ tetapi tidak dapat ______________

1.1.2 Elemen reka bentuk berdasarkan produk yang dipilih

Secara umumnya, terdapat tujuh (7) elemen reka bentuk, iaitu ___________ , _________, __________, __________,
________, ___________ dan ___________.

1) Rupa Geometri (2D) Rupa Organik (2D)

• Cantuman satu siri titik yang mempunyai
__________________________

• Digunakan untuk menghasilkan rupa, bentuk,
jalinan dan bayang.

2)

• Dibentuk apabila hujung garisan bertemu dengan
permulaannya.

• Merujuk kepada elemen dalam bentuk ______ dan
mempunyai luas.

• _________________ lebih kepada rupa yang
mempunyai sudut dan penjuru.

• ________________ mempunyai permukaan yang
bebas dan tidak terikat pada bentuk yang khusus.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

3)
• Objek yang mempunyai ruang, ___________ dan

mempunyai ________________________________
• Berbentuk ________
4)
• Impak yang boleh dirasai melalui sentuhan seperti

_______________________________ dan lain-lain.

5)
• Ukuran atau dimensi bagi sesuatu objek.

6)

• Kawasan ____________ yang dikelilingi oleh
elemen garisan.

7)
APP.TESTPAPER.COM.MY
Dibahagikan kepada tiga kumpulan, iaitu warna _______________ ialah warna yang terang
primer, warna sekunder dan warna tertier. dan jelas. Ia menimbulkan suasana ceria,
Warna primer = ____________________________ riang dan bersemangat. _______________
Warna sekunder = __________________________ memberikan kesan cahaya yang rendah. Ia
memberikan kesan tenang dan damai.

1.1.3 Prinsip reka bentuk berdasarkan produk yang dipilih

Secara umumnya, terdapat tujuh (7) prinsip reka bentuk, iaitu ________________ , ______________, ___________,
_______________, _______________, ______________ dan ________________.

1)
• Merujuk kepada ______________, perhatian atau tumpuan

pelbagai elemen.
• Keseimbangan simetri mempunyai persamaan pada

_______________________________.

2)

• Merujuk kepada _________________________ pada ciri
elemen yang digunakan

3)

• Penyusunan semula objek secara _____________________
dari segi saiz dan bentuk.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

4)

• Aplikasi _____________ elemen, gaya, kualiti, nilai dan idea
dalam sesuatu reka bentuk.

5)
• Idea yang kompleks diolah semula dalam bentuk visual yang

lebih ____________.
6)

• Semua bahagian elemen ________________ untuk
membentuk imej, tema atau idea yang sempurna.

7)
• Merujuk kepada sesuatu yang dapat memberikan

_______________ dan dapat menimbulkan emosi yang
positif.

1.1.4 Aplikasi prinsip-prinsip reka bentuk dalam mereka bentuk objek asas
Langkah 1 : Pilih elemen reka bentuk yang sesuai. Contoh : ____________________________
Langkah 2 : Pilih prinsip reka bentuk yang sesuai. Contoh : ____________________________
Langkah 3 : Daripada elemen dan prinsip yang telah dipilih, lakarkan suatu produk di petak di bawah.
APP.TESTPAPER.COM.MY
1.1.5 Membanding beza prinsip dan elemen reka bentuk

Bagi melakukan banding beza prinsip dan elemen reka bentuk, gunakan satu contoh produk siap yang terdapat
dalam pasaran (Contoh: Monopod). Buat satu senarai semak prinsip dan elemen reka bentuk terhadap lakaran yang
telah dibuat kepada monopod tersebut.

Elemen Tandakan (/) Prinsip Tandakan (/)
Jika ada Jika ada
Garisan Keseimbangan
Rupa Pengulangan
Bentuk Kontras
Tekstur Kepelbagaian
Saiz Kesatuan
Warna Keringkasan
Ruang Harmoni

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

1.1.6 Kriteria reka bentuk yang baik

Jadual di bawah menunjukkan lima (5) kriteria reka bentuk yang baik.

No. Kriteria Penerangan

1 Menjadikan produk itu unik dan lebih berdaya saing daripada produk sedia

ada dalam pasaran.

2 Melibatkan idea baharu untuk memperbaiki fungsi produk sedia ada bagi

memberi manfaat yang lebih baik atau lebih pelbagai fungsinya.

APP.TESTPAPER.COM.MY3 Menekankan kandungan unsur simbolik, emosi, estetika dan penampilan

produk serta tidak meniru produk sedia ada.

4 Mempunyai ciri kekuatan, iaitu tidak mudah rosak atau hancur. Kualiti produk

ditentukan melalui ketahannya semasa digunakan.

5 Suatu ciri keselesaan produk yang biasanya menjadi pilihan manusia.

Contohnya, kerusi yang dapat mengelakkan kesakitan pinggang dan leher.

1.1.7 Membina objek asas

Teknik pembinaan objek

Terdapat empat (4) teknik yang lazim digunakan bagi membina satu objek yang baharu.

1)
Sesuatu objek asas ________________ ke dalam objekyang
lain.

2)
____________________ dua atau lebih objek tanpa
pembuangan atau pembenaman. (Penyatuan biasanya
dilakukan dengan menggunakan skru, paku, glu dan rivet)
3)
Bahagian yang tidak dikehendaki _______________
dengan cara dikerat, ditebuk atau dicungkil keluar.

4)
Objek asas _______________ sehingga menjadi objek
baharu yang lebih ringkas.

*** Ramai yang selalu keliru dengan pembuangan dan peleraian.
*** Pembuangan → kita BUANG / ASINGKAN bahagian yang tidak dikehendaki.
*** Peleraian → kita LERAIKAN / ASINGKAN satu bentuk asas kepada bentuk baru yang lebih ringkas.

1.2 – Dunia Reka Bentuk

1.2.1 Senarai kepentingan reka bentuk dan teknologi

i) menyumbang kepada perkembangan ______________________
ii) menyumbang kepada pembangunan ___________________________________
iii) memenuhi kehendak _______________________________
iv) memudahkan urusan kerja melalui ___________________
v) memupuk nilai __________________________________
vi) membuka ______________________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

1.2.2 Peranan reka bentuk

Peranan reka bentuk

• memberi kebebasan memilih kepada • melindungi & memelihara • mengeluarkan produk

pengguna etika sosial berjenama negara

• menjadikan pengguna lebih kreatif • melahikan nilai estetika • melindungi hak cipta rakyat

• memberi manfaat kepada pengguna • melahirkan masyarakat • meningkatkan pendapatan
APP.TESTPAPER.COM.MY
• menggunakan sumber alam secara terhad yang kreatif negara

• menghasilkan reka bentuk yang serba • membentuk masyarakat • menjadi aset negara

boleh yang lebih bertamadun

1.2.3 Etika reka bentuk

Jadual di bawah menunjukkan lima (5) etika reka bentuk.

No. Etika Penerangan

1 Mereka produk dengan usaha sendiri, bukan memplagiat atau meniru hasil kerja

orang lain.

2 Jujur dalam menentukan harga produk untuk mencari keuntungan tanpa

membebankan pengguna. Tidak mempunyai agenda lain yang terselindung.

3 Produk yang dihasilkan dapat memberikan manfaat kepada pengguna. Semakin

banyak orang menggunakannya maka produk tersebut semakin bermanfaat.

4 Menggunakan sumber semula jadi tanpa menjejaskan alam sekitar. Gunakan

alatan atau bahan yang boleh dikitar semula.

5 Menghasilkan produk yang selamat diguna dan tidak memberi kesan sampingan

kepada pengguna.

1.3 – Dunia Reka Bentuk Inovasi
1.3.1 Definisi Invensi dan Inovasi

Invensi

• Kaedah dan proses mencari jalan untuk • ________________ terhadap __________________
menghasilkan produk atau perkhidmatan yang supaya menjadi lebih baik, bertenaga, bermakna
____________ serta ________________________ serta mesra pengguna.
sebelumnya.
• Inovasi berlaku apabila terdapat
• Contoh : Jika kereta terbang atau Printer 3D ___________________ terhadap fungsi, corak,
pencetak makanan dicipta pada masa depan, sistem atau rupa bentuk sesuatu produk.
produk ini akan dipanggil invensi.
• Contoh : Semenjak 1980-an, telefon pintar sering
• Namun, produk ini tidak lagi dipanggil invensi diubahsuai untuk menjadikan ia berfungsi secara
apabila usianya melebihi ______________. paling maksimum pada kos yang munasabah.

1.3.2 Aplikasi prinsip invensi dan inovasi dalam kerjaya reka bentuk
(A) ______________ (B) ______________ (C) ______________ (D) ______________ (E) ____________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYCIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 2

Pengurusan
Projek

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY BAB 2 – PENGURUSAN PROJEK

2.1 – Pengurusan Projek Reka Bentuk

• Sekiranya anda dilantik sebagai ketua dalam sesuatu projek, bererti anda perlu menguruskan _______________
________________________________________ dalam pelbagai bentuk aktiviti dengan bijak.

• Terdapat tiga (3) komponen besar pengurusan, iaitu:
(i) ____________________ (ii) ____________________ (iii) ___________________

2.1.1 Definisi pengurusan projek reka bentuk
Pengurusan projek reka bentuk merupakan aktiviti kerja yang melibatkan proses kerja, iaitu ___________________,
_____________________ dan ___________________

A) Skop kerja
Skop kerja terdiri daripada __________________ dan ___________________

• Skop produk: melibatkan ________________________________________ reka bentuk yang dikehendaki.
• Skop projek: melibatkan _____________________________________ terhadap masa, bahan, maklumat,

ruang dan ahli kumpulan.
B) Tempoh masa

Masa merupakan __________________________________ untuk menyempurnakan sesuatu projek.
C) Kos projek

Kos projek melibatkan ________________________________ bagi menjayakan projek.

Kesimpulannya, pengurusan projek reka bentuk yang baik bermula daripada
i. _____________________________________________________________________________
ii. _____________________________________________________________________________
iii. _____________________________________________________________________________
iv. _____________________________________________________________________________
v. _____________________________________________________________________________

2.1.2 Penjanaan idea reka bentuk untuk menyelesaikan masalah
Idea reka bentuk produk dapat dijana melalui langkah seperti berikut:

A)

Contohnya, idea bentuk sarang burung yang digunakan untuk menghasilkan reka
bentuk buaian gantung.
B)
Contohnya, tayar berfungsi untuk memudahkan pergerakan kenderaan. Tayar juga
boleh diterbalikkan fungsinya menjadi pasu bunga.

C)
Contohnya, Jalur Gemilang boleh dikecilkan saiznya untuk dijadikan bendera yang
boleh dikibarkan pada kenderaan.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY D)
Lazimnya baju hanya dipakai di bahagian luar sahaja. Sekiranya diterbalikkan
bahagian dalam baju itu mempunyai fungsi lain, iaitu sebagai baju hujan.

2.1.3 Langkah pengurusan pelaksanaan projek

Carta organisasi pasukan projek di sekolah
Pasukan projek di peringkat sekolah boleh dibentuk mengikut kesesuaian projek. Contoh carta organisasi :

2.1.4 Merangka perancangan projek
A) Perancangan projek

Perancangan projek yang baik dapat memastikan __________________________, ________________________
____________ dan __________________________.

Tugas pengurus projek

i)
Organisasi akan menetapkan tujuan dan objektif projek. Organisasi juga harus menentukan pelanggan projek,
tempoh projek, kos yang terlibat, serta kualiti dan kuantiti yang dikehendaki.

ii)
Perancangan yang lebih terperinci seperti sumber kewangan, keperluan tenaga kerja atau pakar, penyediaan
dokumen perjanjian, syarat serta keselamatan, risiko, pengeluaran dan pemasaran produk.

iii)
Melaksanakan aktiviti yang melibatkan pembuatan atau pembangunan produk atau perkhidmatan seperti
brief reka bentuk, penyediaan bahan, konsep reka bentuk dan aliran wang tunai.

iv)
Membentuk pasukan untuk menjalankan sesuatu tugas khas. Ahlinya terdiri daripada pelbagai latar belakang
seperti kejuruteraan, pemasaran dan pengeluaran.

B) Penjadualan

Tujuan penjadualan:

• __________________________________________________________________________
• __________________________________________________________________________
• __________________________________________________________________________
• __________________________________________________________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYi) Blok hubungan aktiviti melalui rangkaian
Penjadualan blok hubungan aktiviti menunjukkan ___________________________ dari ____________________
ke ______________________.
___________________ ialah penanda atau perkara yang bakal berlaku mengikut urutan.
Latihan : Lukiskan satu blok hubungan aktiviti melalui rangkaian di petak yang disediakan di bawah.

ii) Carta gantt atau carta bar
Setiap aktiviti projek akan ditunjukkan bersama-sama tempoh masa perjalannya. Melalui carta gantt / carta bar, kita
dapat mengenal pasti perkembangan dan kedudukan projek cepat dan pantas melalui gambar grafik berjadual.
Contoh : Carta gantt bagi satu projek pembinaan rak kasut

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYC) Pengawalan
Pengawalan merangkumi pengawalan sumber, kos, kualiti, dan belanjawan terutamanya ketidakpatuhan
terhadap penjadualan, kos, piawaian kualiti, dan belanjawan.

2.1.5 Analisis perancangan projek dan jadual kerja
Menganalisis perancangan projek bermaksud mengenal pasti ________________________ yang terlibat dalam
pembangunan projek. Dalam proses menganalisis perancangan projek, perkara utama yang perlu lakukan adalah
dengan __________________________________.
Garis panduan penjadualan projek adalah seperti berikut:

i. _____________________________________________________________________________
ii. _____________________________________________________________________________
iii. _____________________________________________________________________________
iv. _____________________________________________________________________________
v. _____________________________________________________________________________
vi. _____________________________________________________________________________

2.1.6 Penyediaan anggaran kos
Dua kaedah yang digunakan dalam menyediakan anggaran awal kos adalah berikut :

i) Kaedah yang digunakan dalam ii)
menyediakan anggaran awal kos

i) Kaedah unit
Kaedah unit ialah anggaran yang dibuat berdasarkan kuantiti ______________ atau _______________. Kaedah unit
lebih mudah difahami dan pantas, namun kurang tepat kerana ____________________________________________
_________________________________________________________.

CoPnatkohHapsesnagniriaaalanh: seorang penjual air tembikai. Katakan kos penyediaan bagi secawan air tembikai ialah RM1.20.
Jumlah air tembikai yang dikehendaki ialah sebanyak 200 cawan. Hitungkan bajet minuman air tembikai.

ii) Konsep SMART
Konsep SMART adalah lebih tepat berbanding dengan kaedah unit kerana ia mengambil kira keseluruhan kos yang
terlibat seperti ________________, _________________ dan __________________.
Istilah S.M.A.R.T :

S Penetapan tujuan atua objektif projek.

M Pengukuran pengagihan kewangan dalam kos-kos yang terlibat.

A Projek boleh dilaksanakan dari sudut keupayaan kewangan dan tenaga
kerja.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

R Sesuai dengan kehendak pengguna dan dianalisis sama ada kehendak
mereka mencapai tujuan projek.

T Tempoh masa dan sumber kewangan mencukupi untuk menyiapkan
projek.

S (Tujuan Projek)

Nama projek
Tujuan
Bilangan
Sasaran
APP.TESTPAPER.COM.MY
M (Pengagihan Kewangan)

a) KOS BAHAN (Kos bahan bagi menghasilkan __________ unit produk ______________________________)

Bil Bahan Kuantiti Kos seunit (RM) Jumlah (RM)

Jumlah

b) KOS UPAH :
:
Bilangan pekerja :
Kadar upah :
Tempohan masa
Bilangan hari bekerja

ℎ = × ℎ × × ℎ
ℎ =

c) KOS OVERHED

Perkara Kos sehari (RM) Bilangan hari Jumlah (RM)

Jumlah

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

d) JUMLAH MODEL

Jumlah kos modal = kos bahan + kos upah + kos ovehed
Jumlah kos modal =

Kos pengeluaran seunit produk = jumlah kos modal ÷ bilangan unit
Kos pengeluaran seunit produk =

APP.TESTPAPER.COM.MYe) KOS JUALAN

Peratus keuntungan =


( ) = 100 × (%)
=

= +

Jadi, Kos Jualan seunit produk =

A (Boleh dicapai)

Keuntungan = kos jualan – kos pengeluaran seunit produk
Keuntungan =

R (Realistik) Gabungan bahan yang mudah diperoleh dengan kemahiran pereka bentuk membuktikan
produk ini mampu ________________________________________

T (Tempoh masa) Produk dapat disiapkan dalam ________________________________ tanpa melebihi kos
yang dianggarkan.

2.1.7 Pembentukan kumpulan kerja berdasarkan tugas dan peranan

Kelebihan pembentukan kumpulan kerja

Individu Pasukan

a) __________________________________________ a) __________________________________________
b) __________________________________________ b) __________________________________________
c) __________________________________________ c) __________________________________________
d) __________________________________________ d) __________________________________________
e) __________________________________________ e) __________________________________________
f) __________________________________________ f) __________________________________________

Bagi melibatkan individu bekerja dalam pasukan, perkara yang berikut perlu diberi perhatian.

A) _______________________________________________
B) _______________________________________________

(Contoh: Pemilihan, Latihan & Ganjaran)

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYCIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 3

Proses
Reka Bentuk

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY BAB 3 – PROSES REKA BENTUK

3.1 – Projek Brief

3.1.1 Definisi projek brief

Projek brief ialah proses ________________________ antara ____________________ dengan _____________ yang
turut dihadiri oleh __________________. Pereka bentuk berperanan ____________________________ reka bentuk
produk daripada pelanggan kepada bentuk _____________________________.

Tujuan utama perbincangan ini adalah untuk mendapatkan ____________________________________ daripada
pelanggan mengenai produk yang ingin dibangunkan bersandarkan ________________________________

3.1.2 Ciri projek brief

_____________________ akan menentukan ciri-ciri yang terdapat dalam projek brief. Pengurus akan berinteraksi
dengan ______________________ dan kumpulan kerja untuk menjayakan projek.

Ciri-ciri projek brief ditunjukkan dalam jadual di bawah:

A)

Merujuk kepada produk yang ingin dihasilkan. Tajuk projek seharusnya spesifik dan memberikan gambaran awal
bentuk serta fungsi produk yang akan dihasilkan.

B)

Terbahagi kepada 2 bahagian, iaitu pengurusan projek dan gambaran awal produk yang ingin dihasilkan.
Gambaran awal produk perlu dibincangkan bersama-sama pelanggan, pengurus projek dan pereka bentuk untuk
mengelakkan pereka bentuk tersalah tafsir kehendak pelanggan. Gambran ini boleh ditunjukkan melalui foto,
bahan konkrit atau tayangan video.

C)

Melibatkan elemen dan prinsip dalam reka bentuk. Kriteria ini turut mengambil kira produk sedia ada dalam
pasaran sebagai rujukan.

D)

Merangkumi skop projek, kos pengeluaran, masa, perancangan jadual kerja dan pembentukan kumpulan kerja.
Skop projek merujuk kepada harga pengeluaran produk, kualiti dan kecepatan penghasilan.

E)

Merangkumi dua perkara, iaitu kajian reka bentuk produk dan kajian pasaran.
• Kajian reka bentuk produk : Membuat perbandingan produk sedia ada dalam pasaran.
• Kajian pasaran : Membuat soal selidik dan pemerhatian terhadap sasaran produk dan persaingan.
F)

Idea produk dilukis oleh pereka bentuk untuk dipersembahkan kepada pengurus projek dan pelanggan. Lakaran
idea ini biasanya adalah dalam bentuk visual yang menarik dan memenuhi kehendak pelanggan.

G)

Selepas membuat lakaran persembahan idea dan mendapat persetujuan daripada pelanggan, mock-up atau
model akan dihasilkan.
• Mock-up : Dikenali sebagai model olokan yang diperbuat daripada bahan yang mudah didapati, bahan kitar

semula, dan mudah dibentuk.
• Model : Dihasilkan sama ada dalam bentuk model berfungsi sepenuhnya atau separa berfungsi.
(*** akan belajar mock-up dan model dengan lebih terperinci di topik 3.1.6)

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

3.1.3 Perancangan projek brief
Perancangan projek brief merangkumi 2 kriteria, iaitu:

(i) _________________________________ (ii) ________________
Kedua-dua kriteria ini akan diletakkan di dalam _______________________________
(A) Senarai semak ciri-ciri pertimbangan utama
Terdapatkah 8 kriteria pertimbangan utama yang akan diletakkan di dalam borang projek brief, iaitu:

1) 2) 3) 4)
5) 6) 7) 8)
APP.TESTPAPER.COM.MY
(B) Borang projek brief

Borang projek brief perlu merangkumi 2 kriteria, iaitu kriteria pertimbangan utama dan catatan peneranganya.
Maklumat di ruang catatan pada borang ini ialah jawapan kepada semua pernyataan masalah yang disenaraikan di
dalam jadual senarai semak kriteria pertimbangan utama.

Contoh borang projek brief :

Tajuk : Catatan
Kriteria Pertimbangan Utama

Fungsi
1. Apakah kegunaan produk ini
2. Dimanakan produk ini akan digunakan

Persembahan
1. Bagaimana cara produk ini dipersembahkan

Tujuan pasaran
1. Siapakah yang akan menggunakannya
2. Siapakah pesaing yang wujud
3. Pelanggan manakah yang akan menggunakan

produk ini

Kuantiti
1. Berapakah jumlah yang diperlukan

Stail/Gaya
1. Bagaimanakah reka bentuk produk ini
2. Apakah reka bentuk iniakan mendapat perhatian

di pasaran

Kualiti
1. Bagimanakah kualiti pembuatannya
2. Adakah pelanggan mempunyai sebarang

permintaan yang istimewa

Anggaran Kos seunit
1. Berapakah kos untuk menghasilkan produk ini
Jangka masa
1. Bilakah pelanggan ingin produk ini disiapkan

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

3.1.4 Menyaring maklumat dalam projek brief

Maklumat yang telah dilengkapkan dalam borang projek brief perlu ________________ (_________________) untuk
memudahkan pengurus projek dan pereka bentuk menjalankan tugas masing-masing. Maklumat yang telah disaring
boleh ditunjukkan dalam bentuk jadual bermaklumat seperti yang di bawah.

Contoh jadual bermaklumat:

Kriteria Catatan
Fungsi
APP.TESTPAPER.COM.MY
Persembahan

Tujuan pasaran

Kuantiti

Stail / gaya

Kualiti
Anggaran kos seunit

Jangka masa

*** kandungan dalam jadual bermaklumat adalah sama dengan kandungan dalam borang projek brief, cuma jadual
bermaklumat ialah ringkasan daripada borang projek brief.

Info Extra
Proses menyaring maklumat perlu dijalankan oleh pengurus projek dan pereka bentuk. Proses ini boleh dibuat
dengan kaedah yang dicadangkan di bawah.

• Mengadakan __________________________ lanjutan dengan pelanggan tersebut.
• Mengadakan __________________________ untuk mendapatkan maklumat tambahan.
• Mendapatkan ________________________ bertulis daripada pelanggan.

3.1.5 Aplikasi projek brief dalam bentuk jadual dan lakaran

Setelah proses saringan maklumat selesai, proses yang seterusnya adalah dengan mengaplikasikan semua data
dalam bentuk jadual dan lakaran.

Aplikasi projek brief dalam jadual melibatkan semua ___________________________

Contoh aplikasi projek brief dalam bentuk jadual

Tajuk:
A. Tajuk projek

1. Apakah jenis produk atau
perkhidmatan?

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY 2. Apakah kegunaan produk ini?
3. Di manakah produk ini akan digunakan?
B. Gambaran keseluruhan projek
1. Siapakah yang akan menggunakannya?
2. Apakah tujuan produk ini dihasilkan?
3. Adakah produk ini diperlukan oleh

pelanggan?
4. Bagaimanakah produk ini digunakan

atau dipersembahkan?
C. Reka bentuk produk

1. Apakah elemen dan prinsip reka bentuk
yang akan digunakan?

2. Apakah konsep reka bentuk yang ingin
diterapkan?

3. Adakah produk ini inovasi daripada
produk sedia ada atau produk yang
baharu digunakan?

D. Perancangan dalam pengurusan projek
1. Pembahagian kumpulan kerja
2. Jadual kerja
3. Kos pengeluaran
4. Kuantiti penghasilan

E. Analisis kajian reka bentuk produk dan
pasaran
1. Membuat perbandingan dari segi
fungsi, persembahan, tujuan pasaran,
kuantiti, kualiti, anggaran kos seunit
dan jangka masa.
2. Adakah produk ini akan mendapat
permintaan di pasaran?

F. Lakaran idea
1. Bagaimanakah rupa bentuk produk
dalam bentuk 2D dan 3D?

G. Penghasilan mock up @ model
1. Bahan dan peralatan yang diperlukan
untuk menghasilkan mock-up atau
model?

3.1.6 Pembinaan mock-up atau model

Setelah membuat saringan borang projek brief, proses seterusnya adalah dengan membina mock-up atau model.

Pembinaan

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

No. Jenis Ciri-ciri

1 • Model olokan yang dibuat sebelum menghasilkan model sebenar.

• Tidak menggunakan bahan sebenar. (Boleh menggunakan bahan-bahan

mock-up seperti dawai kasa, polisterin, plastisin, kadbod, foam dan kayu.

• Menunjukkan idea rekaan (gambaran awal produk) dalam bentuk 3D

• Tidak berfungsi sepenuhnya.

2 • Juga dikenali sebagai model blok.

• Tidak semestinya menggunakan bahan sebenar.
APP.TESTPAPER.COM.MY
• Menunjukkan idea rekaan dalam bentuk 3D yang lebih realistik.

• Hanya sebahagian komponen boleh berfungsi. Kefungsian sebenar produk

tidak dapat diuji.

3 • Menggunakan bahan sebenar.

• Menunjukkan idea rekaan dalam bentuk yang sebenar.

• Berfungsi sepenuhnya. Diuji dalam situasi sebenar dari segi reka bentuk dan

kefungsian.

Padankan gambar-gambar berikut dengan jenis model yang betul.

Mainan penyedut Kasut yang Model kereta
yang dapat diperbuat kanak-kanak yang
menyedut daripada surat dapat mengawal
sampah-sampah khabar lama arah, pergerakan
kecil dengan kuasa bateri. dengan kelajuan kereta.

Mock-up (model olokan) Model separa berfungsi Model berfungsi sepenuhnya

Pelbagai jenis bahan dapat digunakan untuk penghasilan mock-up , iaitu:

Alatan dan bahan untuk cantuman mock-up aau model
Digunakan untuk mencantum bahan seperti plastik,
mounting board dan kadbod

Digunakan untuk mencantum bahan berunsur kayu.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

Digunakan untuk menyambung paip PVC yang tidak
berulir (tiada skru).

• Sangat popular kerana boleh merekat bahan
dengan kuat.

• Digunakan untuk mencantum mana-mana bahan
sahaja.

Digunakan untuk mencantum atau menyabung
bahan-bahan fabrik seperti baju, kain, seluar dan
lain-lain lagi.
APP.TESTPAPER.COM.MY
3.1.7 Penilaian hasil mock-up atau model

Penilaian hasil mock-up atau model ialah proses terakhir untuk ___________________________________________

Tahap keberhesanan produk diukur berdasarkan 3 faktor penting, iaitu :
(i) ______________________________ (ii) ______________________________ (iii) __________________________

Pengujian terhadap produk yang telah dihasilkan boleh dijalankan sama ada dengan menggunakan kaedah
____________________ atau kaedah _______________________.

Kaedah Ujian Ujian makmal Ujian parameter
Maksud • Pengujian terhadap produk berfungsi di • Pengujian terhadap produk berfungsi

Contoh Ujian dalam makmal atau bengkel dengan yang dibuat dalam situasi dan di lokasi
menggunakan peralatan dan kelengkapan yang sebenar.
tertentu yang bersesuaian.
• Faktor-faktor seperti daya, cahaya, suhu, • ________________________
angin, kelajuan dan lain-lain lagi dikawal • ________________________
oleh peralatan di dalam makmal / bengkel. • ________________________
• __________________________ • ________________________
• __________________________
• __________________________
• __________________________

A) Penilaian mock-up

Pengujian bagi mock-up dibuat berdasarkan __________, __________________, ______________ dan ___________
____________. Pengujian mock-up tidak boleh mengukur ______________________.

Jenis Ujian Parameter Keputusan

B) Penilaian model
Pengujian model adalah dari segi _________________. Contohnya, ujian ___________________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYCIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 4

Lakaran

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

BAB 4 – LAKARAN

4.1 – Lakaran Piktorial

4.1.1 Peranan lakaran dalam reka bentuk

Antara peranan utama lakaran dalam reka bentuk produk adalah seperti berikut:

A)
Meneroka konsep bagi menunjukkan gambaran pereka.
• Jimat masa kerana hanya lakar konsep di atas kertas
• Jimat ruang kerana boleh dipindah ke komputer
B)
Lakaran dapat ditunjukkan dalam 3 sudut pandangan

C)
Komunikasi awal antara pelanggan dan pereka
D)
Pereka menunjuk beberapa pilihan visual melalui
lakaran.
E)

Lakaran diperincikan dengan menambah pelbagai elemen
berdasarkan prinsip reka bentuk.
APP.TESTPAPER.COM.MY
Jenis-jenis lakaran

i)

Lakaran ini tidak kemas, tidak tersusun, dan dilukis di
dalam buku lakaran.
ii)

Lakaran ini biasanya lebih kemas. Dilakar untuk dibuat
perbandingan dengan produk yang sedia ada dalam
pelbagai aspek evolusi.
iii)

Lakaran mengandungi perincian dimensi yang dapat
membantu pereka menggambarkan rekaan produk.
iv)

Menunjukkan kesemua lakaran objek bermula
daripada idea pertama hingga ke objek terakhir.

v)

Lakaran ini membantu pelanggan memahami konsep
rekaan yang ingin disampaikan oleh pereka.
vi)

Menggunakan alatan (gadget) dan aplikasi terkini
untuk melakar supaya kelihatan lebih menarik.

4.1.2 Teknik lakaran piktorial
Terdapat 3 teknik lakaran piktorial, iaitu:

(a) ________________________ (b) _________________________ (c) ________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY(A) LAKARAN OBLIK
1 Lakarkan garisan secara halus
a) Paksi mendatar (X)
b) Paksi menegak (Y)

2 Lakarkan rupa geometri (2D) yang anda ingin
lukis pada garisan paksi mendatar (X) dan
garisan paksi menegak (Y)

3 Lakaran garisan bersudut 45o pada setiap
penjuru rupa geometri (2D)

4 Sambungkan semua titik garisan untuk
menjadikan satu bentuk 3D

5 Legapkan semua garis objek untuk bentuk 3D
*** Sebelum legapkan garisan (Langkah 5),
semua garisan hendaklah dilukis secara halus.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY(B) LAKARAN ISOMETRIK
1 Lakarkan garisan secara halus
a) Paksi menegak (Y)
b) Paksi kanan
c) Paksi kiri

2 Lakarkan rupa geometri (2D) pada paksi menegak
dan paksi kanan
*** Garis mendatar selari dengan paksi kanan
*** Garis menegak selari dengan paksi menegak

3 Lukis garis yang selari dengan paksi kiri pada
setiap penjuru.

4 Sambungkan semua titik garisan untuk
menjadikan satu bentuk 3D

5 Legapkan semua garis objek untuk bentuk 3D
*** Sebelum legapkan garisan (Langkah 5),
semua garisan hendaklah dilukis secara halus.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY(C) (i) LAKARAN PERSPEKTIF SATU TITIK
1 Lakarkan secara halus
a) Garis Ufuk (GU)
b) Garis Bumi (GB)
c) Titik lenyap di sebelah kanan GU

2 Lakarkan rupa geometri (2D) di atas GB.

3 Sambungkan setiap penjuru rupa geometri (2D)
dengan titik lenyap.

4 Lakarkan rupa yang sama (bersaiz kecil) dengan
rupa geometri (2D) yang anda lukis tadi di mana
setiap penjuru bersentuhan dengan garis yang
bersambung ke titik lenyap.

5 Legapkan semua garis objek untuk bentuk 3D
*** Sebelum legapkan garisan (Langkah 5),
semua garisan hendaklah dilukis secara halus.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY(C) (ii) LAKARAN PERSPEKTIF DUA TITIK

1 Lakarkan secara halus
a) Garis Ufuk (GU)
b) Garis Bumi (GB)
c) Dua Titik lenyap (TL) di sebelah kanan dan
sebelah kiri GU

2 Bina satu garis menegak (tinggi objek) pada GB
dan labelkan sebagai garisan AB.

3 Unjurkan garisan perspektif bermula dari titik A
dan titik B ke TL1 dan TL2.

4 Tandakan panjang objek pada garisan perspektif
TL1 - A dengan titik C. Tandakan lebar objek pada
garisan perspektif TL2 - A dengan titik F. Unjurkan
garisan menegak selari dengan garisan AB
bermula dari titik C menjadi garisan CD dan dari
titik F menjadi garisan FE.

5 Unjurkan garisan perspektif
• TL 1 → titik E
• TL 2 → titik D

Titik G ialah titik persilangan antara dua garis
perspektif ini.

6 Legapkan garisan pembinaan objek tersebut
sehingga menjadi lakaran perspektif.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY(C) (iii) LAKARAN PERSPEKTIF TIGA TITIK

1 a) Bina garis ufuk (GU)
b) Lakarkan garisan menegak di tengah-tengah
garis ufuk (GU)
c) Tandakan TL1 dan TL2 di sebelah kiri dan
kanan GU dan TL3 di atas garisan menegak.
d) Tandakan dua titik (Titik 1 dan titik 2) di atas
TL3.

2 Sambungkan garisan:
a) TL1 → Titik 1 dan titik 2
b) TL2 → Titik 1 dan titik 2

Ukur lebar objek (katalah 1.5cm) dari titik 1 ke
TL1 dan TL2. Tandakan kedua-dua titik tersebut
sebagai titik 3 dan titik 4.

3 Sambungkan garisan:
a) TL1 → Titik 4
b) TL2 → Titik 3

Ujurkan garisan:
a) TL3 → Titik 3 → melepasi GU
b) TL3 → Titik 4 → melepasi GU

4 Legapkan garisan pembinaan objek sehingga
menjadi lakaran perspektif.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYGaya Visual Lakaran
Untuk menjadikan lakaran objek lebih realistik dan nampak menarik, dua teknik boleh digunakan, iaitu:

i. _______________________________
ii. _______________________________
Rendering digunakan untuk memaparkan permukaan rata supaya kelihatan melengkung atau membonjol keluar.
Rendering boleh menggunakan warna, tekstur, garisan dan bentuk.
Kesan cahaya dan bayang: Ton yang gelap pada lakaran menunjukkan kawasan tersebut yang terlindung daripada
cahaya.
Contoh : Hasilkan rendering serta menunjukkan kesan cahaya dan bayang pada produk berikut.

Arah Cahaya

4.1.3 Lakaran asas produk dalam bentuk 3D berdasarkan 2D
A) Lakaran 2D
Lakaran 2D terdiri daripada _____________________ sahaja, iaitu sama ada pandangan _________ (_________) ,
pandangan _______________ atau pandangan __________. Ukuran yang terdapat dalam lakaran 2D bergantung
pada sudut pandangan, sama ada panjang dan lebar, panjang dan tinggi atau lebar dan tinggi.

B) Lakaran 3D
Lakaran 3D memberikan ____________________________ objek yang ingin dibina. Lakaran ini mempunyai lebih
daripada satu permukaan kerana menunjukkan tiga ukuran dimensi, iaitu ___________________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

4.1.4 Pemilihan lakaran produk terbaik berdasarkan elemen reka bentuk

Pemilihan lakaran produk terbaik boleh dibuat berdasarkan elemen reka bentuk,
iaitu garisan, rupa, bentuk, tekstur, saiz, warna dan ruang.

Elemen Produk A Produk B Produk C

Garisan

Bentuk

Tekstur

Saiz

Warna

Ruang

Jadual : Analisis elemen lakaran produk

A) Kriteria Pemilihan Lakaran
Bagi memilih lakaran terbaik, 5 kriteria perlu dinilai pada lakaran tersebut,
iaitu
i ) _______________________________________
ii) _______________________________________
iii) _______________________________________
iv) _______________________________________
v) _______________________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertu
APP.TESTPA

AktivitiAPER.COM.MY

Bentuk satu kumpulan yang mengandungi 3-5 orang. Lakar sejenis produk dengan
3 corak yang berbeza. Buat analisis produk berdasarkan elemen reka bentuk
seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah.

Elemen Produk A Produk B Produk C

Garisan
Bentuk

Tekstur
Saiz

Warna
Ruang

B) Borang Penilaian Pelanggan
Selain daripada menilai lakaran melalui 5 kriteria di bahagian A, pemilihan
lakaran produk juga boleh dibuat dengan mengedarkan borang penilaian
kepada pelanggan atau pengguna.
Kaedah ini merupakan cara terbaik untuk mendapatkan pandangan dan
pendapat mereka.

g mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
ulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

4.1.5 Penilaian maklumat yang ada pada lakaran yang dipilih
Katalah kalau kita ingin membeli satu baju, apakah yang kita kena buat?

Mencari Menilai Memilih
Maklumat Maklumat Produk

Merujuk kepada ketiga-tiga lakaran produk topi di atas, apakah maklumat yang ada
pada ketiga-tiga lakaran tersebut? Sila membuat penilaian maklumat.

No Maklumat APP.TESTPAProduk APenilaian MaklumatProduk C
Produk B
1 Bahan yang
digunakan

2 Penyambungan
yang digunakan

3 Jenis kemasan
produk

4 Fungsi produk

5 Elemen yang
digunakan

Produk yang anda pilih ialah ___________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertu

APER.COM.MY 4.1.6 Penambahbaikan pada lakaran yang dipilih
• Berdasarkan penilaian yang dilakukan pada 3 lakaran topi tersebut,
satu daripada lakaran telah dipilih sebagai lakaran yang terbaik,
iaitu _____________________.
• _____________________ akan dilakukan terhadap lakaran yang
terpilih.
• Tujuan penambahbaikan adalah seperti yang berikut.
1) ________________________________________________
2) ________________________________________________
3) ________________________________________________
4) ________________________________________________

Berdasarkan produk yang anda pilih, lakarkan produk tersebut dengan
membuat penambahbaikan.

g mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
ulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 5.1

Reka Bentuk
Sistem
Fertigasi

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

BAB 5.1 – REKA BENTUK SISTEM FERTIGASI

5.1.1 – DEFINISI SISTEM FERTIGASI

A) Sistem Hidroponik

• Hidroponik merupakan satu kaedah penanaman tanpa ______________. Kaedah ini memerlukan larutan zat
makanan di dalam takungan yang _________________________.

• Hidroponik diperkenal bagi _________________________________ di samping ia _____________________
________________________________________.

• Dalam bab ini, kita akan belajar tentang 6 kaedah sistem hidroponik.

1) 2) 3)
APP.TESTPAPER.COM.MY
• 2 bekas (Bekas air dan tanaman) • 2 bekas (Bekas air dan tanaman) • 1 bekas sahaja
• Air cetek di bekas tanaman • Air lebih dalam di bekas tanaman • Tidak menggunakan pam / timer
4) 5) 6)

• 2 bekas (Bekas air dan tanaman) • 2 bekas (Bekas air dan tanaman) • Menyalurkan air dan baja terus ke
• Guna timer untuk bagi air turun • Guna timer untuk menyembur akar pokok dengan teknik menitis

kabus • Guna timer untuk menyalurkan air
• Paling berkesan

*** Sistem fertigasi ialah inovasi teknik pengairan titis (Keadah ke-6 di atas). Jadi, sistem fertigasi merupakan satu
cabang pada sistem hidroponik. Pada bab 5.1 ini juga, kita akan fokus kepada reka bentuk sistem fertigasi.

Definisi Sistem Fertigasi

Sistem fertigasi ialah sistem pengeluaran tanaman yang menggunakan _____________________________________
yang rapi. Larutan baja dalam air dibekalkan ke akar pokok secara terus dengan menggunakan __________________
_______________. Media tanaman seperti ________________ atau __________________ diguna bagi menggantikan
__________________.

B) Tujuan menanam secara fertigasi

1. Mengelakkan tanaman daripada ____________________________________________ yang disebabkan oleh kulat.
2. Memudahkan ______________________________ dan ______________________________.
3. Pemberian _______________________________________ kepada tanaman.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

C) Kelebihan sistem fertigasi

1. Penggunaan __________________________ dengan kadar 85% dapat diserap akar tanaman.
2. Penggunaan __________________________ (air terus diserap oleh akar tanaman)
3. Pembajaan dapat dilakukan _____________ serta nutrien lengkap.
4. _________________________________ kerana menggunakan media tanaman dan persekitaran yang bersih.
5. Mengatasi masalah _________________________, perumah kepada penyakit, dan _________________________.
6. Masalah __________________ sangat rendah.
7. __________________________ seperti penggunaan air, baja, dan tenaga buruh dapat dikurangkan.
8. Peningkatan ______________________________.

D) Keadah penanaman fertigasi di Malaysia

1) Nama : __________________________________________________

Ada ____________, dan ia biasanya diperbuat daripada ___________________
yang mempunyai lapisan _________________________(melindungi tumbuhan
daripada _______________ dan _____________________________________)
APP.TESTPAPER.COM.MY
Kebaikan menggunakan SPH :
i) Tanaman ____________________________ kerana tidak ada pancaran UV.
ii) Mengurangkan ________________________ yang disebabkan oleh kulat.
iii) Mengurangkan penggunaan ____________________________.

2) Nama : ______________________________________________________________

• Diletakkan di ___________________________ tanpa bumbung.
• Semasa musim hujan, _______________ akan bercampur dengan ______________ di

dalam polibeg, mengakibat kandungan baja dalam media tanaman menjadi _________.
• Sistem konvensional
• Penanaman perlu menggunakan ____________________ dan ___________________

untuk melindungi tanaman daripada serangan penyakit.

E) Perbandingan sistem fertigasi dengan sistem konvensional

Perbandingan Sistem Fertigasi Sistem Konvensional
Jenis tanaman
Struktur Perlindungan Hujan (SPH)
Jaring kalis serangga
Sistem pengairan
Air
Modal
Tapak tanah
Elektrik
Pengetahuan teknikal
Keadaan tanah
Kos operasi
Risiko penyakit
Keseragaman pokok

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

5.1.2 KOMPONEN UTAMA SISTEM FERTIGASI s
A) Komponen Utama

ds]`

Sumber : ____________________________________ (Contoh: Tangki nutrient)
Medium : ____________________________________ (Contoh : Paip)
Alur Keluar : _________________________________________________ (Contoh : Penitis)
APP.TESTPAPER.COM.MY
B) Komponen Sistem Fertigasi Komersial

1) 2) 3a)

Menakung larutan baja dengan air Mengepam larutan baja dan air Tempat keluaran baja dan air
3b) 3c) 4)

Dimasukkan ke dalam lubang paip Penyambung dripper dengan nipple Manapis benda asing ke sistem
5) 6a) 6b)

Memastikan penyaluran larutan Sebagai laluan penyampaian larutan Menyambungkan paip-paip
baja dilakukan pada masa tepat baja dan air

C) Keperluan Asas

1. Tangki larutan baja : Sama dengan tangki nutrient – untuk tujuan menakung larutan baja dengan air.
2. Larutan stok baja : Campuran baja dan air hendaklah dilakukan mengikut sukatan yang betul.(Rujuk bahagian D)
3. Media tanaman : Sebagai _________________ agar dapat tumbuh dan pengganti kepada _____________.

Contoh : ________________, _________________ dan _______________.
4. Biji benih : Pastikan biji benih bebas daripada ____________________________.
5. Alat pengukur : Menguji _______________________ pengairan sistem fertigasi.

a) pH meter : mengukur __________________________________ (pH normal air ialah pH 7)
b) EC meter : mengukur __________________________________.

D) Contoh penyediaan larutan stok baja

= (1 + 100 ) + (1 + 100 )

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYE) Pemilihan jenis dan variety tanaman
Tanaman hendaklah sesuai dengan persekitaran kawasan seperti ___________, ________________________ dan
_______________________. Biji benih yang dipilih perlu ______________ terlebih dahulu di dalam dulang semaian.
F) Pengurusan tapak dan alatan
1) Mesti di tapak yang rata supaya aliran air baja ke tanaman adalah sama.
2) Hendaklah bersih. Guna pH meter untuk mengukur keasidan / kealkalian
3) Penting untuk kita mengenal pasti kos atau modal permulaan

G) Pengurusan sistem pengairan
1 Nama :

Semburan air dilakukan ke ____________ daripada nozel dan jatuh ke
permukaan air seperti ________________. Nozel berputar sebanyak ________
2 Nama :
Nozel yang digunakan lebih _______________ untuk menghasilkan
_______________________.
3 Nama :
Pengairan air dibekalkan secara __________ ke _______________. Sistem ini
paling ____________ kerana penggunaan air yang berlebihan dapat dielakkan.

H) Langkah-langkah pemasangan sistem fertigasi
Terdapatlah 12 langkah untuk memasang sistem fertigasi, iaitu:

1. ____________________________________________________________________________
2. ____________________________________________________________________________
3. ____________________________________________________________________________
4. ____________________________________________________________________________
5. ____________________________________________________________________________
6. ____________________________________________________________________________
7. ____________________________________________________________________________
8. ____________________________________________________________________________
9. ____________________________________________________________________________
10. ____________________________________________________________________________
11. ____________________________________________________________________________
12. ____________________________________________________________________________
5.1.3 – LAKARAN REKA BENTUK BAHARU SISTEM FERTIGASI

Teknik penyusunan :

Teknik penyusunan :

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MY CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 5.2

Reka Bentuk
Fesyen

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

BAB 5.2 – REKA BENTUK FESYEN

5.2.1 – Definisi Reka Bentuk Fesyen

A. Definisi Reka Bentuk: Proses menterjemah ________ dan ___________ bagi menghasilkan sesuatu produk.
B. Definisi Fesyen: Fesyen merujuk kepada _________ atau __________ serta tingkah laku yang diterima dan

menjadi _____________ pada satu-satu masa.
C. Definisi Reka Bentuk Fesyen: Satu proses atau bidang seni yang mengaplikasikan idea pada sesuatu reka bentuk

atau rekaan ___________ atau ________________. Ia dipengaruhi oleh _____________ dan _____________.
Populariti sesuatu reka bentuk fesyen berbeza mengikut ____________________________________________.
APP.TESTPAPER.COM.MY
D. Kerjaya dalam bidang Reka Bentuk Fesyen

Kerjaya Peranan
- terlibat dalam proses mereka bentuk fesyen pakaian dan aksesori
- menghasilkan lakaran atau ilustrasi reka bentuk fesyen yang baharu
- membuat ramalan trend fesyen yang akan popular
- membuat analisis trend fesyen dari dahulu hingga sekarang
- mengajar kemahiran menjahit serta pelbagai ilmu yang berkaitan jahitan
- terdiri daripada guru sekolah, pensyarah di kolej atau universiti
- memberi khidmat nasihat dan perundingan kepada pelanggan
- biasanya bekerja di stesen televisyen, iaitu sebagai perunding kepada

artis, wartawan, pelakon dari segi pemilihan stail pakaian dan aksesori

5.2.2 – Jenis Reka Bentuk Fesyen
Reka bentuk fesyen difokuskan kepada dua jenis, iaitu reka bentuk ________________ dan ___________________.

A) Pakaian B) Aksesori

Penerangan: Penerangan:

Contoh: Contoh:

5.2.3 – Teknik cantuman dan penggunaan alatan dalam proses penyediaan reka bentuk fesyen

A) Teknik Cantuman B) Alatan

i) __________________________________ i) __________________________________
ii) __________________________________ ii) __________________________________
iii) __________________________________ iii) __________________________________
iv) __________________________________ iv) __________________________________
v) __________________________________
vi) ___________________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

A) Teknik Cantuman

i) Kaedah Jahitan: Teknik cantuman yang biasa digunakan dalam reka bentuk pakaian.
Contoh: ____________________ atau _________________________

ii) Kaedah Sulaman: Menggunakan teknik jahitan untuk menghiaskan satu produk. Contoh:

APP.TESTPAPER.COM.MY
iii) Kaedah Tampalan: Menggunakan gam, cecair lilin untuk menampal susunan bahan seperti manik, reben,
fabric, dokoh, mutiara, butang dan hiasan lain.

iv) Keadah lain: Contoh: Mencantum dengan stapler, pita selofan dan ikatan tali.

B) Alatan ‖ ii) Alatan mendraf
i) Alatan mengukur 1.
2. 2.
1.

Membuat garisan lurus, Ukur bahagian Membuat garisan Membuat garisan lurus
mengukur, menanda yang mempunyai sudut
melengkung. Contoh, ukur melengkung semasa tepat
iii) Alatan memotong
1. badan. mendraf pola 4.

2. 3.

Memotong kertas Memotong fabrik (Kain) Gunting benang, lubang Membuka jahitan tersilap,
butang, bahagian kecil tebuk lubang butang
iv) Alatan menanda
1. 2. 3. 4.

Menanda, menulis dan Menanda garis pemadan, Pindah garis pemadan ke Menyemat pola, tetapkan
fabrik kepingan fabrik
membuat garisan penanda pindah tanda pola pada

pada kertas dan fabrik fabrik

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

v) Alatan menjahit
1. 2. 3. 4.

Mengelak jari tercucuk Menjahit bahagian Untuk jahitan lurus, Menjahit hiasan sulaman
jarum tertentu dengan tangan cantuman fabrik 4.
APP.TESTPAPER.COM.MY
vi) Alatan lain 2. 3.
1.

Memasukkan benang ke Mencantum kepingan- Mencairkan rod perekat Mencantum atau melekat.
dalam lubang jarum. kepingan kertas. panas semasa mengglu.

5.2.5 – Analisis Elemen dalam Reka Bentuk Fesyen

Terdapat 4 elemen reke bentuk fesyen, iaitu:
1) _____________ 2) ______________ 3) ____________ 4) ______________

Elemen 1 – Bentuk

1) Nama Bentuk :
Lakaran Bentuk Badan

Lebar bahu = Lebar pinggang = Lebar pinggul

Menimbulkan penegasan ________________ supaya kelihatan lebih ___________
seperti:

• Tambah aksesori pada ______________________
• Guna tali pinggang yang _____________
• Pilih baju, seluar atau skirt yang lebih ___________ dan tidak __________

2) Nama Bentuk :
Lakaran Bentuk Badan

Lebar bahu = Lebar pinggul (Tapi, pinggang sangat kecil / langsing) → Slim

Merupakan bentuk paling ___________ dan menjadi idaman setiap ____________
Bentuk tubuh seperti ini membolehkan si pemakai memilih ___________________
____________ serta _____________ mengikut kegemarannya.

*** Tubuh badan ini sesuai untuk perempuan, tapi tak sesuai untuk lelaki.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

3) Nama Bentuk : Lebar bahu (lebih besar) >>> Lebar pinggul (lebih kecil)
Lakaran Bentuk Badan Pilih pakaian yang mempunyai pelapik bahu yang ____________ atau __________
_____________ agar bahagian bahu kelihatan lebih ______________
4) Nama Bentuk : *** Tubuh badan ini sesuai untuk lelaki, tapi tak sesuai untuk perempuan.
Lakaran Bentuk Badan
Lebar bahu (lebih kecil) <<< Lebar pinggul (lebih besar)

• Pilih skirt yang ______________ atau menggunakan seluar ________________
atau _____________________.

• Pilih corak pakaian dengan garis ________________ dan fabrik yang bertekstur
________________.
APP.TESTPAPER.COM.MY
Elemen 2 – Tekstur

Tekstur merujuk pada _____________________________ sesuatu benda atau ___________ pada fabrik atau bahan.

Bil. Jenis Tekstur Penerangan

1 Penekanan bentuk badan, kelembutan dan menarik kepada pemakai.

2 Memantulkan cahaya dan memberi efek yang lebih elegan.

3 Efek lasak dan ranggi. Contoh: Fabrik denim

4 Menyerap cahaya dan memberi kesan kecil kepada pemakai

Elemen 3 – Garisan
Lakarkan ketiga-tiga jenis garisan (menegak, mendatar dan menyerong) pada baju model di bawah.

Garisan menegak Garisan mendatar Garisan menyerong

1) Garisan menegak memberi kesan _________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

2) Garisan mendatar memberi kesan ________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________

3) Garisan menyerong memberi kesan _______________________________________________________________

Elemen 4 – Warna

Warna mempunyai pelbagai fungsi dan memberi kesan yang berbeza-beza dalam reka bentuk fesyen.
APP.TESTPAPER.COM.MY
Warna: Warna: Warna:
# kesucian
Ꙫ yakin dan bersedia # kasih sayang dan tumpuan
Ꙫ tenang
Warna: Ꙫ gembira dan selesa
# komunikasi lancar
Ꙫ berfikiran rasional Ꙫ ceria dan lebih muda
Ꙫ membuat keputusan tepat
Warna: Warna: Warna:
# ketenangan dan keseimbangan
dalam kehidupan # memantulkan tenaga dan menjana pemikiran kreatif dan kritis

Ꙫ ceria dan bergerak aktif

Warna: Warna:

# keberanian, tuah dan kemewahan # kedukaan / kekuatan

Ꙫ berani mencuba sesuatu yang Ꙫ bertenaga / kuat dan

baharu. berkeyakinan

5.2.6 – Jenis bahan dalam reka bentuk fesyen 3) 4)

1) 2)

Untuk menghasilkan pakaian Untuk mencantum dan Sebagai hiasan (Contoh: Untuk merapat, mencantum
dan aksesori (Contoh: Kapas, melekatkan dua atau lebih Bunga pada beg, pakaian atau menutup bahagian
denim, satin, lycra) bahan jahitan dengan tangan kanak-kanak, barang pakaian (Contoh: zip,
atau mesin. kelengkapan rumah tangga) cangkuk dan palang)
5) 6) 7) 8)

Sebagai hiasan tambahan Untuk mengeraskan, Untuk mencantum bahagian Untuk membuat aksesori
pada pakaian dan aksesori. mengukuhkan atau melapis pada aksesori dan pakaian. seperti kerongsang, pin
bahagian pakaian dan rambut, gelang dan rantai
aksesori. leher.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

9) 10) 11) 12)

Untuk menghasilkan produk Untuk membuat aksesori Sebagai hiasan tambahan Sebagai hiasan tambahan
seperti getah rambut, ikatan serta hiasan pakaian (contoh: (diperbuat daripada (contoh: pita siku sikam
kepala (headband), taIi jam tali satin/nilon) campuran reben, manik dan renda, pita brid dan pita jalur
dan gelang. tali hiasan) serong tepat)
13)
APP.TESTPAPER.COM.MY
Untuk rantai leher dan
gelang serta hiasan pakaian.

5.2.7 – Penghasilan reka bentuk fesyen

A) Langkah-langkah / Fasa-fasa untuk menghasilkan reka bentuk fesyen.

Bil Langkah-langkah / Fasa-fasa Penerangan

1 Memilih tema berdasarkan alam semula jadi, sejarah,

budaya, kehidupan, teknologi dan muzik.

2 Mendapatkan gambaran awal melalui produk sedia ada

3 Menterjemah idea melalui lakaran / gambar rajah

4 Penghasilan mock-up untuk melihat bentuk sebenar
idea produk

5 Produk diuji dan kelemahan / kelebihan dikenalpasti
serta ditambahbaik.

B) Langkah pembangunan produk reka bentuk fesyen
1) Sediakan bahan dan alatan → 2) __________________ → 3) ___________________ → 4) ___________________
5) ______________________ → 6) __________________ → 7) ___________________ → 8) Produk Siap !

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

CIKGU OOI YUAN SHENG

APP.TESTPAPER.COM.MYRBTJAWAPAN

TINGKATAN 1

Kandungan:

Bab 1 – Pengenalan kepada
Reka Bentuk dan Teknologi

Bab 2 – Pengurusan Projek
Bab 3 – Proses Reka Bentuk
Bab 4 – Lakaran

Aplikasi Teknologi
Bab 5.1 – Reka Bentuk Sistem Fertigasi
Bab 5.2 – Reka Bentuk Fesyen

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

APP.TESTPAPER.COM.MYCIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 1

Pengenalan
Kepada
Reka Bentuk dan
Teknologi

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

BAB 1 – PENGENALAN KEPADA REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

1.1 – Dunia Reka Bentuk

1.1.1 Definisi reka bentuk dan teknologi Keterangan
Pengetahuan yang mengaplikasikan ilmu sains dan matematik
Istilah bagi memudahkan atau menyelesaikan masalah manusia.
Reka bentuk Gabungan pengetahuan tentang penyusunan bahan secara
Teknologi terancang dengan mengaplikasikan pengetahuan sains dan
Reka bentuk dan matematik bagi memudahkan kehidupan manusia.
teknologi Pengetahuan tentang penyusunan bahan secara terancang untuk
menghasilkan produk yang memberi impak kepada manusia.
Bidang reka bentuk dan teknologi
APP.TESTPAPER.COM.MY
PRODUK REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

Konkrit Abstrak

Teknologi Seni Perkhidmatan Komunikasi
• Peralatan • Seramik • Proses dan langkah • Bunyi, isyarat & suara
• Mesin • Masakan • Sistem pengairan • Bahasa
• Pertanian • Sulaman / anyaman • Sistem pembelajaran • Atur cara
• Pemakanan • Lukisan • Pengangkutan • Persuratan
• Pakaian • Alat muzik • Sewaan • Pengiklanan
• Persenjataan • Arca • Grafik

*** Konkrit = produk yang dapat dilihat dan dipegang
*** Abstrak = produk yang dapat dilihat tetapi tidak dapat dipegang

1.1.2 Elemen reka bentuk berdasarkan produk yang dipilih

Secara umumnya, terdapat tujuh (7) elemen reka bentuk, iaitu garisan , rupa , bentuk , tekstur,
saiz, warna dan ruang.

1) Garisan Rupa Geometri (2D) Rupa Organik (2D)

• Cantuman satu siri titik yang mempunyai
ukuran panjang dan jarak

• Digunakan untuk menghasilkan rupa, bentuk,
jalinan dan bayang.

2) Rupa

• Dibentuk apabila hujung garisan bertemu dengan
permulaannya.

• Merujuk kepada elemen dalam bentuk 2D dan
mempunyai luas.

• Rupa geometri lebih kepada rupa yang
mempunyai sudut dan penjuru.

• Rupa organik mempunyai permukaan yang
bebas dan tidak terikat pada bentuk yang khusus.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

3) Bentuk
• Objek yang mempunyai ruang, isi padu dan

mempunyai lebih daripada satu permukaan.
• Berbentuk 3D
4) Tekstur
• Impak yang boleh dirasai melalui sentuhan seperti

kasar, licin , halus, kesat dan lain-lain.

5) Saiz
• Ukuran atau dimensi bagi sesuatu objek.

6) Ruang

• Kawasan kosong yang dikelilingi oleh
elemen garisan.

7) Warna
APP.TESTPAPER.COM.MY
Dibahagikan kepada tiga kumpulan, iaitu warna Warna panas ialah warna yang terang
primer, warna sekunder dan warna tertier. dan jelas. Ia menimbulkan suasana ceria,
Warna primer = Merah, Kuning, Biru riang dan bersemangat. Warna sejuk
Warna sekunder = Ungu, Jingga, Hijau memberikan kesan cahaya yang rendah. Ia
memberikan kesan tenang dan damai.

1.1.3 Prinsip reka bentuk berdasarkan produk yang dipilih

Secara umumnya, terdapat tujuh (7) prinsip reka bentuk, iaitu keseimbangan, pengulangan, kontras,
kepelbagaian, keringkasan, kesatuan dan harmoni.

1) Keseimbangan
• Merujuk kepada kesamaan, perhatian atau tumpuan

pelbagai elemen.
• Keseimbangan simetri mempunyai persamaan pada

kedua-dua belah bahagiannya.

2) Kontras

• Merujuk kepada perbezaan ketara pada ciri
elemen yang digunakan

3) Pengulangan

• Penyusunan semula objek secara berulang-ulang
dari segi saiz dan bentuk.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.