98
17. ใบงานท่ี ....5...
หน่วยการสอนท่ี ....1..... ชอื่ หน่วยการสอน ลวดเช่ือมไฟฟาู หุ้มฟลักซ์
ช่อื หัวข้อเรอ่ื ง 1. ลวดเช่ือม
2. ลวดเชื่อมไฟฟูาหุ้มฟลักซ์
3. มาตรฐานลวดเชอ่ื มไฟฟาู หุ้มฟลกั ซ์
จุดประสงค์ เพื่อ
1 อธิบายความหมายลวดเช่อื มได้
2 อธบิ ายความหมายลวดเช่ือมไฟฟูาห้มุ ฟลักซไ์ ด้
3 อธิบายมาตรฐานลวดเชื่อมไฟฟาู หุ้มฟลกั ซไ์ ด้
ลาดับกิจกรรม/ลาดบั การปฏบิ ตั ิ
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
เกณฑ์การพิจารณา
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
99
18. แบบประเมินผล
แผนการวัดผลและประเมินผลท้ังรายวชิ า
- พทุ ธิพิสัย 1) แบบฝึกหัด 10 %
2) ทดสอบหลังเรียน 10 %
3) วดั ผลสมั ฤทธิ์ 10 %
รวม 30 %
- ทักษะพิสัย 1) ใบงาน/งานท่มี อบหมาย 35 %
2) วัดผลสัมฤทธิ์ 15 %
รวม 50 %
- จติ พิสยั 20 %
หมายเหตุ: (คะแนนทดสอบก่อนเรยี นไวส้ าหรบั เปรยี บเทยี บกบั คะแนนทดสอบหลงั เรียน)
19. แบบฝกึ หัด
ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปนีใ้ หไ้ ดใ้ จความ
2. การแบ่งลวดเชื่อมแบ่งไดก้ ชี่ นิด แตล่ ะชนิดมอี ะไรบ้าง
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................................. .
3. ลวดเชื่อมไฟฟ้า E-7013 มคี วามหมายว่าอย่างไร
...................................................................................... ........................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
4. จงบอกหนา้ ทข่ี องฟลักซ์วา่ มีหนา้ ทอ่ี ะไรบา้ ง
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................................................... ..........
......................................................................................................................... .....................................................
................................................................................................... ...........................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................... ..........................................
100
20. บันทึกผลหลงั การจดั การเรยี นร้แู บบมุ่งเนน้ สมรรถนะอาชีพและบูรณาการตามหลกั
ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
20.1 สรปุ ผลการจดั การเรยี นรู้
รายการ ระดบั การปฏบิ ตั ิ
5432 1
ด้านการเตรียมการสอน
1. จัดหน่วยการเรียนรู้ไดส้ อดคลอ้ งกบั วตั ถุประสงคก์ ารเรียนรู้
2. กาหนดเกณฑก์ ารประเมินครอบคลมุ ทง้ั ดา้ นความรู้ ด้านทักษะ และด้านจติ พสิ ัย
3. เตรยี มวสั ด-ุ อปุ กรณ์ ส่ือ นวัตกรรม กจิ กรรมตามแผนการจดั การเรยี นรูก้ ่อนเขา้ สอน
ดา้ นการจดั กิจกรรมการเรียนรู้
4. มีวธิ กี ารนาเขา้ สู่บทเรียนที่นา่ สนใจ
5. มกี ิจกรรมที่หลากหลาย เพอ่ื ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรยี นรู้ ความเขา้ ใจ
6. จัดกิจกรรมที่สง่ เสริมให้ผเู้ รียนคน้ ควา้ เพ่ือหาคาตอบดว้ ยตนเอง
7. นักเรยี นมสี ว่ นรว่ มในการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้
8. จัดกิจกรรมทเี่ นน้ กระบวนการคิด ( คิดวเิ คราะห์ คิดสังเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ )
9. กระต้นุ ให้ผ้เู รียนแสดงความคดิ เหน็ อย่างเสรี
10. จัดกิจกรรมการเรยี นรทู้ ่เี ชื่อมโยงกบั ชวี ิตจรงิ โดยนาภูมิป๎ญญา/บูรณาการเขา้ มามีส่วนร่วม
11. จดั กิจกรรมโดยสอดแทรกคุณธรรม จรยิ ธรรม
12. มกี ารเสริมแรงเมอื่ นกั เรยี นปฏิบตั ิ หรอื ตอบถูกต้อง
13. มอบหมายงานใหเ้ หมาะสมตามศกั ยภาพของผเู้ รยี น
14. เอาใจใส่ดูแลผ้เู รยี น อย่างทว่ั ถงึ
15. ใช้เวลาสอนเหมาะสมกบั เวลาทีก่ าหนด
ดา้ นสอ่ื นวตั กรรม แหลง่ การเรยี นรู้
16. ใช้ส่อื ท่เี หมาะสมกบั กิจกรรมและศกั ยภาพของผเู้ รยี น
17. ใชส้ อื่ แหล่งการเรียนร้อู ยา่ งหลากหลาย เชน่ บุคคล สถานที่ ของจริง เอกสาร
ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ และอินเทอรเ์ นต็ เป็นตน้
ด้านการวดั และประเมนิ ผล
18. ผเู้ รียนมีสว่ นรว่ มในการกาหนดเกณฑ์การวดั และประเมนิ ผล
19. ประเมินผลอย่างหลากหลายและครบทั้งดา้ นความรู้ ทักษะ และจติ พสิ ัย
20. ครู ผู้เรยี น ผ้ปู กครอง หรือ ผ้ทู ีเ่ กยี่ วขอ้ งมสี ว่ นร่วม ในการประเมนิ
หมายเหตุ ระดับการปฏบิ ัติ 5 = ปฏบิ ัตดิ ีเยยี่ ม 4 = ปฏิบตั ิดี 3 = ปฏบิ ัติ รวม
พอใช้ ค่าเฉลยี่
2 = ควรปรับปรุง 1 = ไมม่ กี ารปฏบิ ัติ
101
20.2 ปญั หาท่ีพบ และแนวทางแกป้ ัญหา
ปญั หาที่พบ แนวทางแกป้ ญั หา
ด้านการเตรยี มการสอน
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ดา้ นการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ด้านสื่อ นวตั กรรม แหลง่ การเรียนรู้
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ดา้ นการวัดและประเมนิ ผล
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
.................................................................................. ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ดา้ นอนื่ ๆ (โปรดระบเุ ปน็ ข้อๆ)
................................................................................... ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
ลงชอ่ื ........................................................................ ครูผสู้ อน
(....................................................................)
ตาแหนง่ .......................................................................
............../.................................../...................
21. บนั ทึกการนิเทศและติดตาม 102
วนั -เดือน-ปี เวลา รายการนเิ ทศและติดตาม ชอ่ื -สกลุ ผนู้ เิ ทศ ตาแหนง่
103
แผนการจดั การเรียนรู้ แบบมุง่ เน้นสมรรถนะอาชีพ
และบรู ณาการตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
รหสั วิชา .......2103-1001....... วิชา ....................งานเช่ือมโลหะเบือ้ งต้น.............................
หน่วยท่ี ....6...... ชื่อหนว่ ย .....................งานเชอื่ มแกส๊ ..........................
ช่ือเร่ือง................1. หลักการเชอ่ื มแก๊ส.......................... จานวน ........12.....ช่วั โมง
2. กระบวนการเช่อื มแกส๊ ออกชอิ ะเซทลิ ีน
3. แกส๊ ออกชเิ จนและแก๊สอะเซทิลนี
4. เคร่ืองมืออปุ กรณท์ ่ีใชใ้ นงานเช่ือมแกส๊
5. ขัน้ ตอนการประกอบอุปกรณ์ท่ใี ช้ในงานเช่ือมแกส๊
1. สาระสาคัญ
การเชื่อมแก๊สเป็นการเช่ือมที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย คือการเช่ือมท่ีได้รับความร้านจากการเผาไหม้
ของแก๊สระหว่างแก๊สออกชิเจนและแก๊สเชื้อเพลิง แก๊สเชื้อเพลิงท่ีนิยมใช้กันคือแก๊สอะเซทิลีนทาให้เกิดการ
หลอดละลายของโลหะใหต้ ิดกันกนั โดยการใชล้ วดเช่อื มหรือใช้เนื้อของโลหะงานละลายประสานด้วยตัวของมัน
เองโดยไมใ่ ช้ลวดเชอื่ มกไ็ ด้ โดยอุณหภูมขิ องการเผาไหม้สาหรับแก๊สออกชิเจนละแก๊สอะเซทิลีนจะอยู่ประมาณ
6000 F (3316 C )
2. สมรรถนะประจาหน่วยการเรียนรู้
1 หลกั การเชอ่ื มแกส๊
2 กระบวนการเช่ือมแก๊สออกชิเจนอะเซทิลีน
3 แก๊สออกซเิ จนและแก๊สอะเซทลิ ีน
3. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
3.1 จดุ ประสงค์ท่ัวไป
1 อธบิ ายหลกั การเช่ือมแกส๊ ได้
2 อธบิ ายกระบวนการเชอื่ มแกส๊ ออกชเิ จนอะเซทิลีน
3 อธิบายแก๊สออกชเิ จนได้
3.2 จุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................. .................................
.................................................................................................. ............................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................. ............................................
104
4. เน้ือหาสาระการสอน/การเรียนรู้
4.1 ด้านความรู้
1 หลกั การเชอื่ มแก๊ส
2 กระบวนการเชื่อมแกส๊ ออกชิเจนอะเซทิลีน
3 แก๊สออกซิเจนและแกส๊ อะเซทลิ ีน
4.2 ด้านทักษะหรือการประยุกตใ์ ช้
1 อธบิ ายหลกั การเช่ือมแกส๊ ได้
2 อธบิ ายกระบวนการเชอ่ื มแก๊สออกชิเจนอะเซทลิ ีน
3 อธบิ ายแกส๊ ออกชิเจนได้
4.3 ดา้ นคณุ ธรรม/ จรยิ ธรรม/ และคุณลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค์และบรู ณาการตามหลกั ปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพียง
1 ความมมี นุษยสัมพันธ์
2 ความมีวนิ ยั
3 ความรับผดิ ชอบ
4 ความซ่อื สัตย์สุจรติ
5 ความเชอื่ มนั่ ในตนเอง
6 การประหยัด
7 ความสนใจใฝรุ ู้
8 การละเว้นสิง่ เสพตดิ และการพนัน
9 ความรกั สามัคคี
10 ความกตญั ํกู ตเวที
105
5. กจิ กรรมการเรยี นการสอนหรือการเรยี นรู้
ข้นั ตอนการสอนหรือกิจกรรมครู ข้นั ตอนการเรยี นหรือกิจกรรมของผู้เรยี น
ข้นั เตรยี ม(จานวน.....15....นาท)ี ขนั้ เตรยี ม
ครูผู้สอนแนะนาการเรียนการสอนเก่ียวกับเนื้อหา ผู้เรยี นร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยการสรุป
รายวิชางานเชื่อมโลหะเบ้ืองต้น จุดประสงค์การ อภปิ ราย แลว้ กล่าวนาเข้าส่เู น้ือหาท่จี ะศกึ ษา
เรียนรู้ และร่วมกันเสนอแนะแนวทางในการวัดผล
ประเมินผลตลอดภาคเรียน เพ่ือให้ผู้เรียนใช้เป็น
แนวทางในการพัฒนาการเรียนรูด้ ้วยตนเอง
ขน้ั การสอน(จานวน....30.....นาท)ี
ครผู สู้ อนบอกจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ หนว่ ยที่ 6 งาน
เช่อื มแก๊ส
ครผู ูส้ อนอธบิ ายเก่ยี วกบั เน้อื หาสาระ ดังน้ี
1 หลักการเช่อื มแกส๊
2 กระบวนการเชอ่ื มแกส๊ ออกชิเจนอะเซทลิ ีน
3 แกส๊ ออกซิเจนและแกส๊ อะเซทลิ ีน
ครเู ปิดโอกาสให้ผู้เรียนคนอืน่ ๆ แสดงความคิดเห็น
รว่ มกนั ทุกคน
ทาแบบประเมินผลหลงั เรียนหนว่ ยท่ี 6
รว่ มกันวิเคราะห์คาตอบ ครูเฉลยคาตอบและรว่ มกัน สง่ ช้ินงาน ประเมนิ ผลงาน
อภิปรายผล
ขน้ั สรุป (จานวน......15.....นาท)ี
ครผู สู้ อนสรุปบทเรยี น โดยการอภปิ รายซักถามข้อ
สงสยั และอธบิ ายเพ่มิ เติมในส่วนทเ่ี ห็นว่าผเู้ รียน
ส่วนมากไม่ผา่ นการประเมิน เพ่ือแกข้ ้อสงสยั และ
ความไมเ่ ข้าใจของผู้เรยี น
ผเู้ รียนรบั ใบงาน ศกึ ษา ซกั ถาม อภิปราย พร้อม
สาธิต แลว้ ปฏบิ ตั ิตามใบงานในเวลาที่กาหนด
วเิ คราะหผ์ ลการปฏบิ ตั ิงาน อภปิ รายและสรุป
106
6. ส่อื การเรยี นการสอน/การเรยี นรู้
6.1 สื่อส่งิ พิมพ์
1. หนังสือเรยี น วชิ างานเชื่อมโลหะเบอ้ื งต้น
2. ใบความรู้ ใบงาน
3. กิจกรรรมการเรยี นการสอน
6.2 สือ่ โสตทศั น์
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
6.3 สอื่ ของจริง
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................................... ...........
........................................................................................................................ ......................................................
............................................................................................................................. .................................................
7. แหล่งการเรียนการสอน/การเรียนรู้
7.1 ภายในสถานศกึ ษา
ห้องสมดุ วทิ ยาลยั ศนู ย์วิทยุบรกิ าร หอ้ ง Internet
7.2 ภายนอกสถานศึกษา
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
107
8. งานที่มอบหมาย
8.1 ก่อนเรียน
ตรวจสอบ/จัดทาแบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 6 และใบงานท่ี 6 ให้เสร็จสมบรู ณ์ สง่ ในคร้งั ต่อไป
8.2 ขณะเรยี น
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
8.3 หลงั เรยี น
คาชแี้ จง จงทาเคร่อื งหมาย( / )หน้าข้อความทถ่ี กู ต้องและเครอ่ื งหมาย ( X ) หนา้ ข้อความทไ่ี มถ่ ูกต้อง
............ 1. การยกของหนักควรยกโดยใชก้ าลงั จากหลังเข้าช่วย
............ 2. เม่อื แก๊สเหลือน้อยมคี วามดนั ตา่ ควรนอนถงั แกส๊ เพ่ือใหแ้ กส๊ ไหลได้สะดวก
............ 3. ห้องเกบ็ แกส็ ควรเก็บให้เกบ็ มดิ ชดิ ไม่ควรให้ผู้ใดไดท้ ราบว่าหอ้ งนั้นเปน็ ห้องเก็บแก๊ส
............ 4. กอ่ นทาการเช่ือมควรตรวจสอบรอยรัว่ ของอุปกรณเ์ สียก่อน โดยใช้เทียนลนสารวจหารอยรว่ั
............ 5. การปฏบิ ัตงิ านในโรงงาน รองเท้าหวั เหล็กจะรูส้ ึกหนักทาให้ไม่สะดวกในการทางาน
............. 6. ขณะทาการเชอื่ มสภาพอากาศโดยรอบจะรู้สึกร้อนและอบอ้าวถ้ามกี ารระบายอากาศไมด่ ี
การทฝี่ นตกลงมาจะทาใหผ้ เู้ ช่อื มรูส้ กึ เยน็ สบาย
............ 7. เครื่องเชอ่ื มไม่จาเปน็ ต้องต่อสายลงดนิ เพราะในการเชอ่ื มมสี ายไฟเชื่อมและสายดนิ อยู่แล้ว
............ 8. ขณะทาการเปลี่ยนลวดเชอ่ื มใหม่ ควรใส่ถุงมือหรอื วางลวดเชื่อมไว้ แล้วนาหวั เชือ่ มเข้าไปจับ
............ 9. ในการเชือ่ มภายในถงั หรอื ในทแ่ี คบ ๆ ควรมีการระบายอากาศท่ดี ี ดังน้นั ควรปล่อยออกซิเจน
บรสิ ุทธ์ิเขา้ ไป เพือ่ ชว่ ยใหช้ า่ งเช่ือมหายใจได้สะดวก
............ 10. ในการเชอื่ มภายในท่อโลหะที่เปน็ ตวั นาไฟฟูา ควรทาตะแกรงไม้หรอื ยางท่ีเป็นฉนวนไฟฟูา
มารองนง่ั
9. ผลงาน/ชน้ิ งาน ทีเ่ กดิ จากการเรียนรู้ของผูเ้ รียน
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
108
10. เอกสารอ้างองิ
......................................................................................................................... .....................................................
............................................................................................................................. .................................................
.......................................................................................................................................................... ....................
............................................................................................................... ...............................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................ ..............................
11. การบรู ณาการ/ความสัมพนั ธ์กบั รายวิชาอ่ืน
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.......................................................................................................................................................................... ....
12. หลักการประเมนิ ผลการเรยี น
12.1 ก่อนเรียน
1. จากการสังเกตพฤตกิ รรมและความสนใจของนักศึกษา
2. จากการตอบคาถามของนักศึกษา
12.2 ขณะเรยี น
1. จากการถามตอบระหว่างครูกบั นักศกึ ษา
2. จากการตอบคาถามของนักศึกษา
3. จากการสงั เกตการจดบันทึกลงในสมุด
12.3 หลงั เรียน
1. จากการสงั เกตการตอบคาถาม
2. จากแบบทดสอบหลงั เรยี นการเรียน
109
13. รายละเอยี ดการประเมนิ ผลการเรยี น
จุดประสงค์ข้อที่ 1 อธบิ ายหลักการเชือ่ มแก๊สได้
1. วธิ ีการประเมนิ : แบบประเมินผลการเรยี นรูแ้ ละแบบประเมินพฤติกรรม หนว่ ย
ท่ี 6
2. เครื่องการประเมนิ : แบบประเมินใบงาน เกณฑผ์ ่าน คอื 50%
3. เกณฑ์การประเมิน : เกณฑผ์ า่ นการสงั เกตพฤติกรรมรายบุคคล ตอ้ งไม่มีช่อง
ปรับปรุง 4. เกณฑ์การผ่าน : เกณฑ์ผ่านการประเมินพฤตกิ รรมการเขา้ ร่วมกิจกรรมกล่มุ
คือ ปานกลาง (50 % ข้นึ ไป)
จุดประสงคข์ ้อท่ี 2 อธบิ ายกระบวนการเชอื่ มแก๊สอกชิเจนอะเซทิลีนได้
1. วธิ ีการประเมิน : แบบประเมินผลการเรียนรแู้ ละแบบประเมินพฤติกรรม หนว่ ย
ท่ี 6
2. เครื่องการประเมิน : แบบประเมนิ ใบงาน เกณฑผ์ า่ น คอื 50%
3. เกณฑ์การประเมนิ : เกณฑ์ผ่านการสงั เกตพฤติกรรมรายบุคคล ต้องไม่มีช่อง
ปรบั ปรงุ 4. เกณฑ์การผา่ น : เกณฑผ์ ่านการประเมนิ พฤตกิ รรมการเขา้ ร่วมกจิ กรรมกลุ่ม
คือ ปานกลาง (50 % ขนึ้ ไป)
จุดประสงคข์ ้อท่ี 3 อธบิ ายแก๊สออกชิเจนได้
1. วธิ ีการประเมนิ : แบบประเมินผลการเรยี นรแู้ ละแบบประเมนิ พฤติกรรม หนว่ ย
ที่ 6
2. เครอื่ งการประเมิน : แบบประเมินใบงาน เกณฑ์ผ่าน คือ 50%
3. เกณฑ์การประเมนิ : เกณฑ์ผา่ นการสังเกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล ต้องไม่มีช่อง
ปรับปรุง
4. เกณฑ์การผา่ น : เกณฑผ์ ่านการประเมนิ พฤตกิ รรมการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่ม
คอื ปานกลาง (50 % ข้ึนไป)
จุดประสงคข์ ้อท่ี 4 อธบิ าการผลิตแก๊สอะเซทลิ ีนได้
1. วิธีการประเมนิ : แบบประเมนิ ผลการเรียนรู้และแบบประเมินพฤติกรรม หนว่ ย
ท่ี 6
2. เคร่อื งการประเมนิ : แบบประเมนิ ใบงาน เกณฑ์ผา่ น คือ 50%
3. เกณฑ์การประเมนิ : เกณฑ์ผ่านการสังเกตพฤตกิ รรมรายบุคคล ตอ้ งไม่มชี ่อง
ปรับปรงุ
4. เกณฑ์การผ่าน : เกณฑผ์ ่านการประเมนิ พฤติกรรมการเขา้ ร่วมกจิ กรรมกลุ่ม
คอื ปานกลาง (50 % ขน้ึ ไป)
110
14. แบบทดสอบกอ่ นเรยี น
หนว่ ยการสอนท่ี ....6..... ชือ่ หนว่ ยการสอน งานเช่ือมแก๊ส
วตั ถปุ ระสงค์ เพ่ือ 1. อธบิ ายหลกั การเชื่อมแกส๊ ได้
2. อธบิ ายกระบวนการเชื่อมแก๊สอกชิเจนอะเซทิลนี ได้
3. อธบิ ายแกส๊ ออกชเิ จนได้
4. อธิบาการผลติ แกส๊ อะเซทลิ นี ได้
ขอ้ คาถาม
คาชแี้ จง จงทาเคร่ืองหมาย( / )หนา้ ข้อความทีถ่ ูกต้องและเครอ่ื งหมาย ( X ) หน้าขอ้ ความที่ไม่ถกู ตอ้ ง
............ 1. การยกของหนักควรยกโดยใช้กาลงั จากหลงั เข้าช่วย
............ 2. เมื่อแก๊สเหลอื นอ้ ยมีความดันต่า ควรนอนถังแก๊สเพื่อใหแ้ ก๊สไหลได้สะดวก
............ 3. ห้องเก็บแก็สควรเก็บใหเ้ ก็บมิดชิด ไม่ควรใหผ้ ใู้ ดไดท้ ราบวา่ หอ้ งนั้นเป็นหอ้ งเกบ็ แกส๊
............ 4. ก่อนทาการเชื่อมควรตรวจสอบรอยรั่วของอุปกรณ์เสยี ก่อน โดยใช้เทียนลนสารวจหารอยรั่ว
............ 5. การปฏิบตั ิงานในโรงงาน รองเท้าหวั เหลก็ จะร้สู กึ หนักทาใหไ้ ม่สะดวกในการทางาน
............. 6. ขณะทาการเช่อื มสภาพอากาศโดยรอบจะรสู้ ึกร้อนและอบอ้าวถ้ามกี ารระบายอากาศไม่ดี
การทฝี่ นตกลงมาจะทาใหผ้ เู้ ชื่อมรสู้ กึ เยน็ สบาย
............ 7. เคร่อื งเชื่อมไม่จาเปน็ ต้องต่อสายลงดิน เพราะในการเชื่อมมีสายไฟเชื่อมและสายดินอย่แู ลว้
............ 8. ขณะทาการเปลย่ี นลวดเชื่อมใหม่ ควรใส่ถงุ มือหรอื วางลวดเชอ่ื มไว้ แลว้ นาหัวเช่ือมเข้าไปจบั
............ 9. ในการเชอ่ื มภายในถงั หรือในทแ่ี คบ ๆ ควรมกี ารระบายอากาศทด่ี ี ดงั นน้ั ควรปลอ่ ยออกซิเจน
บรสิ ทุ ธิ์เข้าไป เพ่อื ชว่ ยให้ช่างเชอื่ มหายใจไดส้ ะดวก
............ 10. ในการเชื่อมภายในท่อโลหะที่เปน็ ตัวนาไฟฟูา ควรทาตะแกรงไม้หรือยางที่เปน็ ฉนวนไฟฟูา
มารองนง่ั
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
1. ตอบ X
2. ตอบ X
3. ตอบ X
4. ตอบ X
5. ตอบ X
6. ตอบ X
7. ตอบ X
8. ตอบ /
9. ตอบ X
10. ตอบ /
111
15. แบบทดสอบหลงั เรยี น
หนว่ ยการสอนท่ี ....6..... ชอ่ื หน่วยการสอน งานเช่อื มแก๊ส
วัตถปุ ระสงค์ เพื่อ
ขอ้ คาถาม
คาช้ีแจงจงเลอื กคาตอบที่ถูกต้องทส่ี ุด
1.ในอตุ สาหกรรมท่ัวไปถ้าพูดคาวา่ “การเชอื่ มแก๊ส” หมายถงึ การเช่อื มท่ีอาศัยความร้อนจากการเผาไหม้
ระหวา่ งแก๊สอะไร
ก. ไฮโดรเจนกับออกซเิ จน ข. บวิ เทนกบั ออกซิเจน
ค. แก๊สธรรมชาตกิ บั ออกซิเจน ง. อะเซทิลีนกับออกซิเจน
2.ในการตรวจสอบรอยรั่วตามข้อต่อของอุปกรณ์เชอ่ื มแก๊ส ควรใช้อะไรตรวจสอบ
ก. นา้ สบู่ ข. นา้ มัน
ค. ใช้จมูกดมกลิ่น ง. ใชเ้ ปลวไฟสารวจ
3. การเปิดวาล์วของท่ออะเซทลิ ีน ควรเปิดกรี่ อบ
ก. 1/4-1/2 รอบ ข. 1-2 รอบ
ค. 2-3 รอบ ง. เปิดจนหมดเกลียว
4. การเปดิ วาล์วของท่อออกซเิ จน ควรเปิดเท่าใด
ก. 1/4-1/2 รอบ ข. 1-2 รอบ
ค. 2-3 รอบ ง. เปดิ จนหมดเกลยี ว
5. ข้อใดไมใ่ ช่คณุ สมบตั ิของแกส๊ ออกซิเจน
ก. ติดไฟได้งา่ ย ข. ในสภาพของเหลวมีสนี า้ ทะเลอ่อน
ค. มีอยู่ในอากาศประมาณ 21% ง. ชว่ ยให้ติดไฟ
6. ข้อใดไมใ่ ชค่ ุณสมบตั ขิ องแกส๊ อะเซทลิ ีน
ก. เบากว่าอากาศ ข. ช่วยให้ตดิ ไฟ
ค. ละลายในของเหลวได้ ง. มกี ลน่ิ คลา้ ยกระเทยี ม
7. แก๊สอะเซทิลีนมีสตู รทางเคมี คอื
ก. CO ข. C2H2
ค. CH2 ง. CO2
8. จะใช้ในการผลิตแกส๊ ออกซิเจน เม่อื ต้องการใชแ้ ก๊สไฮโดรเจนดว้ ย จะใช้การผลติ แบบใด
ก. ผลติ ออกซิเจนจากอากาศ ข. ผลติ ออกซิเจนจากน้า
ค. นยิ มใช้ทงั้ สองวิธี ง. ถูกทุกข้อ
112
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
1. ง อะเซทลิ ีนกบั ออกซิเจน 21. ค
2. ก นา้ สบู่ 22. ก
3. ก 1/4-1/2 รอบ 23. ข
4. ค 1-2 รอบ 24. ข
5. ก ตดิ ไฟไดง้ า่ ย 25. ก
6. ข ชว่ ยใหต้ ิดไฟค
7. ข C2H227. ข
8. ง ถูกทุกข้อ
113
16. ใบความรทู้ ่ี ........
หน่วยการสอนท่ี ...6... ช่ือหนว่ ยการสอน งานเช่ือมแกส๊
ชื่อหัวข้อเร่ือง 1. หลักการเชือ่ มแกส๊
2. กระบวนการเช่ือมแกส๊ ออกชิอะเซทิลีน
3. แกส๊ ออกชเิ จนและแกส๊ อะเซทลิ นี
4. เคร่อื งมืออปุ กรณท์ ี่ใชใ้ นงานเชือ่ มแกส๊
5. ขัน้ ตอนการประกอบอุปกรณท์ ใี่ ช้ในงานเชื่อมแก๊ส
สาระสาคัญ
การเชื่อมแก๊สเป็นการเช่ือมท่ีใช้กันอย่างแพร่หลาย คือการเชื่อมท่ีได้รับความร้านจากการเผาไหม้
ของแก๊สระหว่างแก๊สออกชิเจนและแก๊สเชื้อเพลิง แก๊สเชื้อเพลิงที่นิยมใช้กันคือแก๊สอะเซทิลีนทาให้เกิดการ
หลอดละลายของโลหะให้ติดกนั กันโดยการใช้ลวดเช่ือมหรอื ใชเ้ น้ือของโลหะงานละลายประสานด้วยตัวของมัน
เองโดยไม่ใชล้ วดเชอ่ื มก็ได้ โดยอณุ หภูมขิ องการเผาไหม้สาหรับแก๊สออกชิเจนละแก๊สอะเซทิลีนจะอยู่ประมาณ
6000 F (3316 C )
หลกั การเชอ่ื มด้วยแก๊สต่าง ๆ ( Others Fuel Gas )
แก๊สเชื้อเพลิงทรี่ วมตวั กับออกวเิ จนแลว้ ใหค้ วามร้อนสงู น้ันมีหลายชนิด ท้ังนี้ข้ึนอยู่กับผู้ใช้จะพิจารณา
เลอื กใชใ้ หเ้ หมาะสมกบั ลกั ษณะของงาน ซ่งึ อุณหภูมแิ ตกต่างกนั ดังแสดงในตารางท่ี 6-1
ตารางท่ี 6-1 แสดงการเปรียบเทยี บอุณหภมู ิของแก๊สเช้ือเพลงิ ชนดิ ต่าง ๆ
เปลวกลาง เปลวปฐม เปลวรอง รวมปริมาณความร้อน
แกส๊ เช้ือเพลิง Neutral Flame Primary Flame Secondary Flame ท้งั หมด
อณุ หภูมิ ๐F Btu / ft3 Btu / ft3 Btu / ft3
(๐C) (kg-cal / m3) (kg-cal / m3) (kg-cal / m3)
อะเซทิลีน 5,589 507 963 1,470
(Acetylene) (3,087) (4,510) (8,570) (13,090)
MAPP 5,301 517 1,889 2,406
(2,927) (4,600) (16,820) (21,420)
แกส๊ ธรรมชาติ 4,600 11 989 1,000
(Natural gas) (,538) (98) (8,810) (8,900)
โพรเพน 4,579 255 2,243 2,498
(Propane) (2,526) (2,270) (19,970) (22,240)
โพรพีลีน 5,193 438 1,962 2,371
(Propylene) (2,867) (3,900) (17,470) (21,110)
114
จากตารางจะเห็นว่า แก๊สอะเซทิลีนกับออกซิเจนเม่ือรวมตัวกันเกิดการเผาไหม้จะให้ค่าความร้อนสูง
กว่าแก๊สชนิดอ่ืน ดังนั้น การนาแก๊สอะเซทิลีนมาใช้ในการเชื่อมโลหะจึงเป็นที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย ใน
การเช่ือมดว้ ยแกส๊ ออกสิเจน-อะเซทิลิน
3.2.1 ลกั ษณะของแกส๊ อะเซทิลีน
แก๊สอะเซทิลีนเป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอน มีลักษณะทางเคมี คือ C2H2 เป็นแก๊สติดไฟ
เมื่อเผาไหม้รวมตัวกับออกซิเจนแล้วให้เปลวไฟท่ีมีความร้อนสูง การผลิตแก๊สอะเซทิลีนลาได้โดยการนา
แคลเซียมคารไ์ บด์รวมกบั นา้ ทาใหเ้ กดิ ปฏกิ ริ ยิ าขน้ึ โดยคาร์บอนที่อยู่ในแคลเซียมคาร์ไบด์กับไฮโดรเจนท่ีอยู่ใน
น้าจะรวมตัวกนั เป็นแก๊สอะเซทลิ ีน(C2H2) ดงั สมการเคมี
CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH) 2
แคลเซียมคารไ์ บด์ + นา อะเซทิลนี + แคลเซียมไฮดรอกไซด์
สว่ นแคลเซยี มคาร์ไบดผ์ ลติ ได้จากการนาหนิ ปูน (Calcium Oxide) ไปเผารวมกับถ่านโค้ก (Coke) ในเตาไฟฟูา
(Electric Arc Furnaces) เม่ือหลอมละลายและเย็นตัวลงเป็นก้อนแข็ง ซ่ึงก้อนแข็งคล้ายหินสีเทาที่เห็นอยู่น้ัน
คอื แคลเซยี มคารไ์ บด์ นน่ั เอง ดังสมการเคมีน้ี
CaO + 3C CaC2 + CO
แคลเซยี มออกไซด์ + ถา่ นโค้ก แคลเซียมคาร์ไบด์ + คารบ์ อนมอนอกไซด์
การเก็บรักษาก้อนแคลเซียมคาร์ไบด์นั้น ต้องเก็บรักษาไว้ในท่ีมิดชิดไม่ให้อากาศหรือความช้ืนเข้าทา
ปฏกิ ริ ิยากับก้อนแคลเซยี มคาร์ไบดจ์ ะระเหยเปน็ แก๊สลอยไปในอากาศได้คณุ สมบัตขิ องแกส๊ อะเซทลิ ีน
2.1 ตดิ ไฟได้ และเมอ่ื ตวั กับออกซิเจนในอตั ราสว่ นท่ีเหมาะสมแล้วจะติดเปลวไฟท่ีมคี วามร้อนสูง
ประมาณ 5,500 – 6,000 F๐
2.2 เบากว่าอากาศ
ขณะเดยี วกนั แก๊สอะเซทลิ นี ป๎จจบุ ันสามารถเตรียมไดง้ ่ายและราคาไมแ่ พงมากเม่ือเทียบกบั แก๊สชนดิ อนื่ ๆ
2.3 ไม่มีสี
2.4 มีกลิ่นรนุ แรงคลา้ ยกลน่ิ กระเทยี ม
2.5 สามารถละลายในของเหลวได้
2.6 ไม่สามารถควบคุมได้เม่ือมีความดันเกิน 30 ปอนด์/ตารางนิ้ว (30 Psi หรือเท่ากับ 2.1
kg/cm2) หรือท่ีอุณหภูมิที่สูงกว่า1435๐ F(780๐ C) และถ้าความดันหรืออุณหภูมิสูงถึงจุดวิกฤตก็จะระเบิด
ได้
115
2.7 เป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอน ซงึ่ ประกอบดว้ ยคารบ์ อน 92.3 % และไอโดรเจน 7.7 %
โดยน้าหนัก
การผลิตแก็สอะเซทลี นี
การผลิตแก๊สอะเซทิลีน ด้วยเคร่ืองกาเนิดแก๊สอะเซทิลีน (Acetylene Generators) ซ่ึงสามารถ
แบง่ เป็น 2 ประเภทได้ดงั น้ี คือ
1. แบบเติมแคลเซียมคารไ์ บดล์ งน้า (Carbide to Water)
2. แบบเตมิ ลงแคลเซยี มคาร์ไบด์ (Water to Carbide)
6.3.1 เครอ่ื งกาเนิดแก๊สอะเซทิลนี แบบเตมิ แคลเซียมคาร์ไบด์ลงน้า
เครื่องผลิตแก๊สชนิดน้ีส่วนมากจะใช้ในการผลิตแก๊สขนาดใหญ่ ส่วนบนของถังจะมีห้องบรรจุ
แคลเซียมคาร์ไบด์ และมีล้ินเปิดปิดควบคุมการปล่อยแคลเซียมคาไบด์ลงน้าด้วยความดันของแก๊สภายในถัง
แคลเซียมคาร์ไบด์จะทาปฏิกิริยากับน้าได้แก๊สอะเซทิลีนลอยขึ้นข้างบนออกไปตามท่อผ่านตัวกันไฟกลับและ
มาตรวัดความดนั แล้วถกู นาออกไปใช้งาน บรเิ วณกน้ ถงั คงเหลือแต่ปูนขาวผสมกับน้า มีลักษณะคล้ายโคลนเม่ือ
นาออกมา เคร่ืองกาเนิดแบบนโ้ี ดยทั่วไปจะใชก้ อ้ นแคลเซยี มคาร์ไบดท์ ม่ี ีขนาดเล็กและขนาดเท่า ๆ กัน เพื่อการ
ควบคมุ การปล่อยลงนา้ จะกระทาไดง้ ่าย
เครื่องกาเนดิ แก๊สอะเซทลิ นี แบบเตมิ นา้ ลงแคลเซยี มคาร์ไบด์
เครื่องกาเนิดแก๊สอะเซทิลีนแบบนี้จะแตกต่างจากเติมแคลเซียมคาร์ไบด์ลงน้าตรงที่จะสลับที่กัน
ระหว่างน้ากับแคลเซียมคาร์ไบด์ เครื่องกาเนิดแก๊สอะเซทิลีนแบบเติมน้าลงแคลเซียมคาร์ไบด์จะออกแบบถัง
ออกเป็น 2 สว่ น โดยถังบรรจแุ คลเซยี มคารไ์ บด์จะอยู่ด้านล่าง ส่วนถงั บรรจนุ ้าจะอยดู่ า้ นบน
น้าจากถังบรรจุน้ี นอกจากใช้เติมลงในถังแคลเซียมคาร์ไบด์แล้ว ยังใช้ทาความสะอาดแก๊สอะเซทิลีน
อีกด้วยเมือ่ เกดิ แกส๊ ลอยตวั ออกมา ถงั จะออกแบบให้ส่วนบนมลี กั ษณะโคง้ ลาดชนั ขน้ึ ขา้ งบนคล้ายระฆัง ภายใน
ถังจะควบคุมการปลอ่ ยนา้ ลงถังแคลเซียมคาร์ไบด์โดยการใช้ลูกบอลว่ิงบนลกู บอลจะมีแทง่ โลหะวางขวางอยู่
แท่งเหล็กบนลูกบอลนี้ จะถูกควบคุมด้วยความดันของแก๊สภายในถัง ถ้าแก๊สภายในถังมีน้อย ความ
กดดันภายในถังจะมนี อ้ ย แทง่ เหลก็ บนลกู บอลกจ็ ะกดลกู บอลลง เปดิ ให้น้าเข้าไปสู่ท่อถังแคลเซียมคาร์ไบด์ แต่
ถ้าแก๊สมีปริมาณมาก เกิดความดันภายในถังมาก ความดันน้ีจะไปดันให้แท่งเหล็กบนลูกบอลลอยตัวขึ้น ทาให้
ลิ้นปิดหยุดการเติมน้า ขั้นตอนนี้เป็นข้ันตอนท่ีสาคัญผู้ปฏิบัติต้องคอยตรวจสอบอยู่เสมอ เพราะถ้าหากแท่ง
เหล็กบนลูกบอล (Bar for Operating Valve) ซึ่งควบคุมการปล่อยน้าเสีย ปล่อยให้น้าเข้าถัง
แคลเซยี มคาร์ไบดม์ ากเกินไป จะเปน็ เหตใุ ห้อปุ กรณอ์ ื่นชารดุ หรือถังระเบิดได้
แกส๊ ออกซิเจน
ออกซิเจนเป็นแก๊สชนิดหน่ึง มีสัญลักษณ์ทางเคมีว่า O2เป็นแก๊สที่มีความสาคัญมากต่อการดารงชีวิต
ของพืชและสัตว์ เป็นแก๊สท่ีช่วยให้ไฟติดแต่ไม่ติดไฟ ช่วยให้แก๊สอะเซทิลีนติดไฟ และเม่ือมีส่วนผสมที่สมบูรณ์
แล้วจะทาให้เกิดความร้อนสูงสุดสามารถทาให้โลหะหลอมละลายได้อากาศที่เราใช้หายใจในทุกวันน้ีมี
116
ออกซิเจนผสมอยู่ประมาณ 21 % โดยปริมาตร มีไนโตรเจนประมาณ 78 % อีก 1% นั้นเป็นธาตุ
คาร์บอนไดออกไซด์ โฮโดรเจนและอ่ืน ๆ แต่แก๊สไนโตรเจนเป็นแก๊สท่ีไม่ช่วยในการเผาไหม้ แก๊สออกซิเจนท่ี
รวมตัวกับอะเซทลิ นี และใหค้ วามร้อนสงู นั้นต้องเป็นออกซิเจนบรสิ ุทธ์ิ
17. ใบงานท่ี .....1...
หนว่ ยการสอนที่ ....6.... ชอ่ื หนว่ ยการสอน งานเช่ือมแก๊ส
ชื่อหัวข้อเร่ือง 1. หลักการเชอ่ื มแกส๊ .......................... จานวน ........12.....ช่วั โมง
2. กระบวนการเช่ือมแกส๊ ออกชอิ ะเซทลิ ีน
3. แก๊สออกชิเจนและแก๊สอะเซทลิ นี
4. เครอื่ งมืออปุ กรณท์ ่ีใชใ้ นงานเชอ่ื มแก๊ส
5. ขนั้ ตอนการประกอบอุปกรณ์ทใ่ี ช้ในงานเช่ือมแก๊ส
จุดประสงค์ เพ่ือ
1. อธบิ ายหลกั การเชอื่ มแก๊สได้
2. อธบิ ายกระบวนการเชื่อมแก๊สอกชเิ จนอะเซทิลนี ได้
3. อธบิ ายแกส๊ ออกชิเจนได้
4. อธิบาการผลติ แก๊สอะเซทลิ ีนได้
ลาดบั กจิ กรรม/ลาดบั การปฏิบัติ
1. ปฏิบตั ติ ามกฎของโรงงานได้อย่างเคร่งครดั
2. บอกวธิ ีปูองกนั อบุ ัติเหตใุ นงานเชอ่ื มแก๊ส และเชอื่ มไฟฟาู ได้
3. บอกวิธีการปอู งกนั อบุ ตั ิเหตุในงานโลหะแผ่นได้
4. ศกึ ษาและเข้าใจความสาคัญของความปลอดภยั ในการปฏบิ ัตงิ านได้
5. นาหลักคดิ ของปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียงใชร้ ว่ มกับการปฏบิ ตั งิ าน
เกณฑ์การพิจารณา
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
117
18. แบบประเมนิ ผล
แผนการวัดผลและประเมนิ ผลท้งั รายวิชา
- พุทธิพิสัย 1) แบบฝกึ หัด 10 %
2) ทดสอบหลงั เรยี น 10 %
3) วดั ผลสมั ฤทธ์ิ 10 %
รวม 30 %
- ทักษะพสิ ัย 1) ใบงาน/งานที่มอบหมาย 35 %
2) วัดผลสมั ฤทธ์ิ 15 %
รวม 50 %
- จิตพสิ ยั 20 %
หมายเหตุ: (คะแนนทดสอบก่อนเรยี นไว้สาหรบั เปรียบเทียบกับคะแนนทดสอบหลังเรยี น)
19. แบบฝึกหดั
ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามต่อไปนี้ใหไ้ ด้ใจความ
1. อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคลในงานเชอื่ มแกส๊ มอี ะไรบา้ งพร้อมอธิบาย
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................ ..............................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
2. จงบอกกฎสาหรับการปฏบิ ัติเม่อื ใช้เคร่ืองปรับความดันแก๊สมา 5 ข้อ
............................................................................................................................. .................................................
........................................................................................................................................ ......................................
............................................................................................. .................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
จงบอกสมบตั ิของสายเช่ือมแก๊สทดี่ ีมา 3 ขอ้
............................................................................................................................. .................................................
..................................................................................................................................................................... .........
.......................................................................................................................... ....................................................
............................................................................................................................. .................................................
........................................................................................................................................................... ...................
118
20. บันทึกผลหลงั การจดั การเรียนรู้แบบมุ่งเน้นสมรรถนะอาชีพและบรู ณาการตามหลกั
ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
20.1 สรปุ ผลการจดั การเรยี นรู้
รายการ ระดบั การปฏบิ ตั ิ
5432 1
ด้านการเตรียมการสอน
1. จัดหน่วยการเรียนรู้ไดส้ อดคลอ้ งกบั วัตถุประสงค์การเรียนรู้
2. กาหนดเกณฑก์ ารประเมินครอบคลมุ ท้งั ดา้ นความรู้ ด้านทักษะ และดา้ นจติ พสิ ยั
3. เตรยี มวสั ด-ุ อปุ กรณ์ ส่ือ นวัตกรรม กจิ กรรมตามแผนการจัดการเรียนรกู้ ่อนเขา้ สอน
ดา้ นการจดั กิจกรรมการเรียนรู้
4. มีวธิ กี ารนาเขา้ สู่บทเรียนที่นา่ สนใจ
5. มกี ิจกรรมที่หลากหลาย เพือ่ ช่วยให้ผ้เู รียนเกดิ การเรียนรู้ ความเขา้ ใจ
6. จัดกิจกรรมที่สง่ เสริมให้ผเู้ รยี นค้นคว้าเพอื่ หาคาตอบด้วยตนเอง
7. นักเรยี นมสี ว่ นรว่ มในการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้
8. จัดกิจกรรมท่ีเนน้ กระบวนการคิด ( คิดวเิ คราะห์ คิดสงั เคราะห์ คดิ สรา้ งสรรค์ )
9. กระต้นุ ให้ผ้เู รียนแสดงความคิดเหน็ อย่างเสรี
10. จัดกิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ีเชื่อมโยงกับชวี ิตจรงิ โดยนาภมู ปิ ญ๎ ญา/บูรณาการเข้ามามสี ่วนร่วม
11. จดั กิจกรรมโดยสอดแทรกคุณธรรม จรยิ ธรรม
12. มกี ารเสริมแรงเมอื่ นกั เรียนปฏิบตั ิ หรือตอบถกู ตอ้ ง
13. มอบหมายงานใหเ้ หมาะสมตามศักยภาพของผเู้ รยี น
14. เอาใจใส่ดูแลผ้เู รยี น อย่างทว่ั ถึง
15. ใช้เวลาสอนเหมาะสมกบั เวลาท่กี าหนด
ดา้ นสอ่ื นวตั กรรม แหลง่ การเรียนรู้
16. ใช้ส่อื ท่เี หมาะสมกบั กิจกรรมและศกั ยภาพของผู้เรยี น
17. ใชส้ อื่ แหล่งการเรียนร้อู ย่างหลากหลาย เชน่ บคุ คล สถานที่ ของจรงิ เอกสาร
ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ และอินเทอร์เน็ต เปน็ ต้น
ด้านการวดั และประเมนิ ผล
18. ผเู้ รียนมีสว่ นรว่ มในการกาหนดเกณฑ์การวดั และประเมนิ ผล
19. ประเมินผลอย่างหลากหลายและครบท้ังดา้ นความรู้ ทักษะ และจิตพสิ ัย
20. ครู ผู้เรยี น ผ้ปู กครอง หรอื ผู้ทีเ่ กย่ี วข้องมสี ว่ นร่วม ในการประเมิน
หมายเหตุ ระดับการปฏบิ ัติ 5 = ปฏบิ ัตดิ ีเยยี่ ม 4 = ปฏบิ ัตดิ ี 3 = ปฏิบัติ รวม
พอใช้ ค่าเฉล่ีย
2 = ควรปรบั ปรงุ 1 = ไมม่ ีการปฏิบัติ
119
20.2 ปญั หาทีพ่ บ และแนวทางแกป้ ัญหา
ปญั หาที่พบ แนวทางแก้ปัญหา
ดา้ นการเตรียมการสอน
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ด้านการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ด้านสอ่ื นวัตกรรม แหลง่ การเรยี นรู้
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ดา้ นการวัดและประเมนิ ผล
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ด้านอื่นๆ (โปรดระบเุ ป็นข้อๆ)
.................................................................................. ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
ลงช่ือ ........................................................................ ครผู สู้ อน
(....................................................................)
ตาแหนง่ .......................................................................
............../.................................../....................
21. บนั ทึกการนิเทศและติดตาม 120
วนั -เดือน-ปี เวลา รายการนเิ ทศและติดตาม ชอ่ื -สกลุ ผนู้ เิ ทศ ตาแหนง่
121
แผนการจดั การเรียนรู้ แบบมงุ่ เนน้ สมรรถนะอาชีพ
และบูรณาการตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
รหสั วิชา .......2103-1001....... วิชา ....................งานเชอ่ื มโลหะเบื้องต้น.............................
หนว่ ยท่ี ....7...... ชื่อหนว่ ย .....................ความปลอดภยั ในงานเชอ่ื ม..........................
ช่ือเรือ่ ง................1. ความปลอดภัยทั่วไปในงานเช่ือม.......................... จานวน ........12.....ชว่ั โมง
2. ความปลอดภยั ในงานเชอื่ มแกส๊
3. ความปลอดภยั ในงานเชือ่ มไฟฟูา
1. สาระสาคญั
ในงานอุตสาหกรรมส่ิงที่คานึงถึงอันดับแรกคือความปลอดภัย หรือที่เขียนเป็นภาษาอังกฤษ
“Safety First” เพอื่ ใหเ้ กิดความปลอดภัยในขณะทที่ างานและจัดสภาพการทางานท่ีดี ซ่ึงผู้ปฏิบัติงาน จะต้อง
ระลึกถึงเสมอในเร่ืองความปลอดภัยในงานเช่ือมแก๊สและไฟฟูา อันตรายท่ีเกิดข้ึนในขณะปฏิบัติงาน มีมาจาก
สาเหตทุ ต่ี ่างๆ กัน เชน่ คน เครอ่ื งมือ เคร่ืองจักร สภาพแวดล้อมจากการทางาน ซ่ึงถ้าเกิดอุบัติเหตุ ขึ้นมาจะมี
ป๎ญหาตามมาอีกมากมาย เช่น งานผลิตจะหยุดในช่วงที่เกิดอุบัติเหตุตรงจุดนั้น ต้องปฐมพยาบาล เสียค่า
รักษาพยาบาลเพม่ิ ข้นึ อีก อุบัตเิ หตุที่เกิดข้นึ สามารถปอู งกนั ได้โดยการศกึ ษาเร่ืองความปลอดภัย ในงานเช่ือมให้
เข้าใจ และปฏิบตั ติ ามอย่างเคร่งครดั
2. สมรรถนะประจาหนว่ ยการเรยี นรู้
1 ความปลอดภยั ทวั่ ไปในงานเชอ่ื ม
2 ความปลอดภยั ในงานเชอื่ มแก๊ส
3 ความปลอดภัยในงานเช่ือมไฟฟูา
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
3.1 จุดประสงคท์ ่ัวไป
1 อธิบายวธิ ีการปูองกันอันตรายทว่ั ไปในงานเช่ือมได้
2 อธบิ ายวธิ กี ารปอู งกนั อนั ตรายในงานเชือ่ มแกส๊ ได้
3 อธบิ ายวธิ ีการปูองกนั อนั ตรายในงานเชื่อมไฟฟาู ได้
3.2 จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม
.......................................................................................................................................................... ....................
............................................................................................................... ...............................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................ ..............................
.................................................................................................... ..........................................................................
122
4. เนื้อหาสาระการสอน/การเรยี นรู้
4.1 ดา้ นความรู้
1. ความปลอดภัยในงานเชอ่ื ม
2. ความปลอดภัยในงานเชอ่ื มแกส๊
3. ความปลอดภยั ในงานเชื่อมไฟฟาู
4.2 ดา้ นทกั ษะหรือการประยุกตใ์ ช้
1. ปฏิบัตติ ามกฎของโรงงานได้อย่างเคร่งครดั
2. บอกวิธีปูองกันอุบตั ิเหตุในงานเชื่อมแก๊ส และเช่ือมไฟฟาู ได้
3. บอกวธิ กี ารปูองกันอุบัติเหตใุ นงานโลหะแผน่ ได้
4. ศึกษาและเข้าใจความสาคัญของความปลอดภัยในการปฏบิ ัตงิ านได้
5. นาหลกั คดิ ของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงใช้รว่ มกบั การปฏบิ ตั ิงาน
4.3 ดา้ นคณุ ธรรม/ จรยิ ธรรม/ และคณุ ลกั ษณะทพ่ี ึงประสงคแ์ ละบรู ณาการตามหลกั ปรชั ญา
เศรษฐกิจพอเพียง
1 ความมีมนุษยสมั พนั ธ์
2 ความมีวินยั
3 ความรับผิดชอบ
4 ความซือ่ สัตย์สจุ รติ
5 ความเช่ือมน่ั ในตนเอง
6 การประหยดั
7 ความสนใจใฝุรู้
8 การละเว้นส่ิงเสพติดและการพนัน
9 ความรกั สามัคคี
10 ความกตญั ํูกตเวที
123
5. กิจกรรมการเรียนการสอนหรอื การเรียนรู้
ขัน้ ตอนการสอนหรือกิจกรรมครู ข้นั ตอนการเรียนหรอื กจิ กรรมของผ้เู รยี น
ขั้นเตรียม(จานวน.....15....นาที) ขน้ั เตรยี ม
ครูผู้สอนแนะนาการเรียนการสอนเก่ียวกับเนื้อหา ผเู้ รียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยการสรปุ
รายวิชางานเชื่อมโลหะเบื้องต้น จุดประสงค์การ อภิปราย แล้วกล่าวนาเข้าสเู่ น้ือหาท่จี ะศกึ ษา
เรียนรู้ และร่วมกันเสนอแนะแนวทางในการวัดผล
ประเมินผลตลอดภาคเรียน เพ่ือให้ผู้เรียนใช้เป็น
แนวทางในการพฒั นาการเรยี นรู้ด้วยตนเอง
ข้นั การสอน(จานวน....30.....นาท)ี ส่งชน้ิ งาน ประเมินผลงาน
ครูผู้สอนบอกจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ หนว่ ยที่ 7
ความปลอดภัยในงานเชอื่ ม
ครูผู้สอนอธบิ ายเก่ียวกบั เนอ้ื หาสาระ ดังน้ี
ความปลอดภัยทว่ั ไปในงานเชือ่ ม
ความปลอดภยั ในงานเชือ่ มแกส๊
ความปลอดภัยในงานเช่อื มไฟฟาู
ครูเปิดโอกาสให้ผูเ้ รียนคนอนื่ ๆ แสดงความคิดเหน็
ร่วมกันทกุ คน
ทาแบบประเมนิ ผลหลงั เรยี นหน่วยท่ี 7
ร่วมกนั วเิ คราะห์คาตอบ ครูเฉลยคาตอบและร่วมกัน
อภิปรายผล
ขั้นสรุป (จานวน......15.....นาที)
ครูผ้สู อนสรปุ บทเรียน โดยการอภปิ รายซกั ถามข้อ
สงสัยและอธบิ ายเพิม่ เติมในส่วนทีเ่ หน็ ว่าผู้เรยี น
ส่วนมากไมผ่ ่านการประเมิน เพ่อื แกข้ ้อสงสัย และ
ความไมเ่ ข้าใจของผู้เรียน
ผู้เรียนรับใบงาน ศกึ ษา ซักถาม อภิปราย พรอ้ ม
สาธิต แลว้ ปฏิบตั ติ ามใบงานในเวลาท่กี าหนด
วเิ คราะห์ผลการปฏิบัตงิ าน อภปิ รายและสรุป
124
6. สอื่ การเรยี นการสอน/การเรยี นรู้
6.1 สื่อสิ่งพิมพ์
1. หนังสอื เรียน วชิ างานเช่ือมโลหะเบอ้ื งต้น
2. ใบความรู้ ใบงาน
3. กจิ กรรรมการเรียนการสอน
6.2 สื่อโสตทัศน์
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
6.3 สอื่ ของจรงิ
............................................................................................................................................................. .................
.................................................................................................................. ............................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................... ...........................
........................................................................................................ ......................................................................
7. แหลง่ การเรียนการสอน/การเรยี นรู้
7.1 ภายในสถานศึกษา
หอ้ งสมุดวทิ ยาลยั ศนู ยว์ ทิ ยุบริการ ห้อง Internet
7.2 ภายนอกสถานศึกษา
........................................................................................................................................................................ ......
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.............................................................................................................................................................. ................
................................................................................................................... ...........................................................
125
8. งานท่ีมอบหมาย
8.1 ก่อนเรียน
ตรวจสอบ/จดั ทาแบบฝกึ หัดหน่วยที่ 7 และใบงานที่ 1 ใหเ้ สร็จสมบรู ณ์ ส่งในครั้งต่อไป
8.2 ขณะเรียน
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
....................................................................................................................................................................... .......
8.3 หลงั เรยี น
คาชีแ้ จง จงทาเครอื่ งหมาย( / )หนา้ ข้อความทีถ่ ูกตอ้ งและเครือ่ งหมาย ( X ) หน้าข้อความท่ไี มถ่ ูกตอ้ ง
............ 1. การยกของหนักควรยกโดยใชก้ าลังจากหลังเข้าช่วย
............ 2. เมื่อแกส๊ เหลือน้อยมีความดนั ต่า ควรนอนถงั แก๊สเพื่อให้แกส๊ ไหลได้สะดวก
............ 3. หอ้ งเกบ็ แก็สควรเก็บใหเ้ กบ็ มดิ ชิด ไม่ควรให้ผใู้ ดได้ทราบว่าห้องน้นั เป็นห้องเกบ็ แกส๊
............ 4. กอ่ นทาการเช่ือมควรตรวจสอบรอยรัว่ ของอุปกรณ์เสียก่อน โดยใชเ้ ทยี นลนสารวจหารอยรั่ว
............ 5. การปฏบิ ตั ิงานในโรงงาน รองเท้าหัวเหลก็ จะรู้สึกหนกั ทาให้ไม่สะดวกในการทางาน
............. 6. ขณะทาการเชื่อมสภาพอากาศโดยรอบจะรู้สึกรอ้ นและอบอา้ วถา้ มกี ารระบายอากาศไมด่ ี
การทฝี่ นตกลงมาจะทาให้ผเู้ ชอ่ื มรูส้ กึ เย็นสบาย
............ 7. เครอื่ งเช่ือมไมจ่ าเป็นต้องต่อสายลงดนิ เพราะในการเชือ่ มมสี ายไฟเชอื่ มและสายดินอยู่แลว้
............ 8. ขณะทาการเปลี่ยนลวดเชอื่ มใหม่ ควรใส่ถงุ มือหรือวางลวดเช่ือมไว้ แล้วนาหวั เช่ือมเขา้ ไปจับ
............ 9. ในการเช่ือมภายในถงั หรือในท่แี คบ ๆ ควรมีการระบายอากาศทีด่ ี ดังน้ัน ควรปล่อยออกซิเจน
บริสทุ ธ์ิเข้าไป เพ่ือชว่ ยใหช้ ่างเชอื่ มหายใจได้สะดวก
............ 10. ในการเชอ่ื มภายในท่อโลหะที่เป็นตวั นาไฟฟาู ควรทาตะแกรงไมห้ รือยางท่เี ปน็ ฉนวนไฟฟูา
มารองน่งั
9. ผลงาน/ช้ินงาน ที่เกดิ จากการเรียนรู้ของผู้เรียน
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
126
10. เอกสารอ้างองิ
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................ ..............................
..................................................................................................... .........................................................................
............................................................................................................................. .................................................
...................................................................................................................................... ........................................
........................................................................................... ...................................................................................
11. การบูรณาการ/ความสมั พันธ์กบั รายวิชาอ่นื
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................................ ..............
..................................................................................................................... .........................................................
12. หลกั การประเมินผลการเรยี น
12.1 ก่อนเรียน
1. จากการสงั เกตพฤติกรรมและความสนใจของนักศึกษา
2. จากการตอบคาถามของนักศึกษา
12.2 ขณะเรยี น
1. จากการถามตอบระหวา่ งครูกบั นกั ศึกษา
2. จากการตอบคาถามของนักศึกษา
3. จากการสังเกตการจดบันทึกลงในสมุด
12.3 หลังเรยี น
1. จากการสงั เกตการตอบคาถาม
2. จากแบบทดสอบหลงั เรียนการเรยี น
127
13. รายละเอียดการประเมินผลการเรียน
จดุ ประสงค์ข้อที่ 1 ความปลอดภัยในงานเชือ่ มแก๊ส
3. ความปลอดภยั ในงานโลหะแผ่น
1. วิธกี ารประเมนิ : แบบประเมนิ ผลการเรียนรู้และแบบประเมินพฤติกรรม หน่วย
ท่ี 1
2. เคร่อื งการประเมนิ : แบบประเมินใบงาน เกณฑ์ผา่ น คือ 50%
3. เกณฑ์การประเมิน : เกณฑผ์ า่ นการสังเกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล ต้องไม่มีชอ่ ง
ปรบั ปรุง 4. เกณฑ์การผ่าน : เกณฑ์ผา่ นการประเมินพฤตกิ รรมการเข้าร่วมกจิ กรรมกลุ่ม
คือ ปานกลาง (50 % ขึน้ ไป)
จุดประสงค์ข้อที่ 2 ความปลอดภยั ในงานเชื่อมไฟฟูา
1. วิธกี ารประเมนิ : แบบประเมินผลการเรียนรู้และแบบประเมนิ พฤติกรรม หน่วย
ท่ี 1
2. เครอ่ื งการประเมิน : แบบประเมินใบงาน เกณฑ์ผ่าน คอื 50%
3. เกณฑ์การประเมนิ : เกณฑผ์ า่ นการสงั เกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล ต้องไม่มีชอ่ ง
ปรบั ปรงุ 4. เกณฑ์การผา่ น : เกณฑ์ผา่ นการประเมินพฤตกิ รรมการเข้าร่วมกิจกรรมกลมุ่
คอื ปานกลาง (50 % ขนึ้ ไป)
จดุ ประสงค์ข้อที่ 3 ความปลอดภัยในงานโลหะแผ่น
1. วธิ ีการประเมิน : แบบประเมินผลการเรยี นรูแ้ ละแบบประเมินพฤติกรรม หน่วย
ท่ี 1
2. เครื่องการประเมิน : แบบประเมนิ ใบงาน เกณฑ์ผ่าน คือ 50%
3. เกณฑ์การประเมิน : เกณฑผ์ า่ นการสงั เกตพฤติกรรมรายบุคคล ตอ้ งไม่มชี ่อง
ปรบั ปรงุ
4. เกณฑ์การผา่ น : เกณฑ์ผ่านการประเมินพฤตกิ รรมการเขา้ ร่วมกิจกรรมกลุ่ม
คือ ปานกลาง (50 % ขน้ึ ไป)
128
14. แบบทดสอบก่อนเรียน
หนว่ ยการสอนที่ ....7..... ช่ือหนว่ ยการสอน ความปลอดภัยในงานเชอ่ื ม
วตั ถุประสงค์ เพื่อ 1. ปฏิบัตติ ามกฎของโรงงานไดอ้ ย่างเคร่งครดั
2. บอกวธิ ีปอู งกนั อบุ ัตเิ หตใุ นงานเชอื่ มแกส๊ และเชอ่ื มไฟฟูาได้
3. บอกวิธีการปอู งกันอบุ ัตเิ หตุในงานโลหะแผน่ ได้
4. ศกึ ษาและเขา้ ใจความสาคัญของความปลอดภัยในการปฏิบัติงานได้
5. นาหลกั คดิ ของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งใชร้ ่วมกบั การปฏิบัติงาน
ข้อคาถาม
คาชแ้ี จง จงทาเครอ่ื งหมาย( / )หนา้ ขอ้ ความทถี่ ูกตอ้ งและเครอื่ งหมาย ( X ) หนา้ ขอ้ ความทีไ่ ม่ถกู ต้อง
............ 1. การยกของหนกั ควรยกโดยใชก้ าลังจากหลังเข้าชว่ ย
............ 2. เมื่อแก๊สเหลอื นอ้ ยมีความดันต่า ควรนอนถังแก๊สเพื่อใหแ้ ก๊สไหลได้สะดวก
............ 3. ห้องเก็บแก็สควรเก็บใหเ้ ก็บมิดชิด ไม่ควรใหผ้ ้ใู ดได้ทราบวา่ หอ้ งน้นั เปน็ ห้องเก็บแก๊ส
............ 4. กอ่ นทาการเช่ือมควรตรวจสอบรอยร่วั ของอปุ กรณ์เสียกอ่ น โดยใช้เทียนลนสารวจหารอยร่วั
............ 5. การปฏิบตั ิงานในโรงงาน รองเท้าหวั เหลก็ จะร้สู กึ หนักทาใหไ้ ม่สะดวกในการทางาน
............. 6. ขณะทาการเชอื่ มสภาพอากาศโดยรอบจะรสู้ ึกร้อนและอบอ้าวถา้ มกี ารระบายอากาศไมด่ ี
การทฝ่ี นตกลงมาจะทาให้ผเู้ ชอื่ มรู้สกึ เย็นสบาย
............ 7. เคร่อื งเชื่อมไม่จาเปน็ ต้องต่อสายลงดิน เพราะในการเชื่อมมีสายไฟเชื่อมและสายดินอย่แู ลว้
............ 8. ขณะทาการเปลี่ยนลวดเชื่อมใหม่ ควรใสถ่ ุงมือหรือวางลวดเชื่อมไว้ แลว้ นาหัวเช่อื มเข้าไปจับ
............ 9. ในการเช่อื มภายในถงั หรือในทีแ่ คบ ๆ ควรมกี ารระบายอากาศที่ดี ดังน้ัน ควรปล่อยออกซิเจน
บรสิ ุทธิ์เข้าไป เพื่อช่วยให้ช่างเช่ือมหายใจไดส้ ะดวก
............ 10. ในการเชื่อมภายในท่อโลหะที่เปน็ ตัวนาไฟฟูา ควรทาตะแกรงไมห้ รือยางทเี่ ปน็ ฉนวนไฟฟูา
มารองนงั่
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
1. ตอบ X
2. ตอบ X
3. ตอบ X
4. ตอบ X
5. ตอบ X
6. ตอบ X
7. ตอบ X
8. ตอบ /
9. ตอบ X
10. ตอบ /
129
15. แบบทดสอบหลงั เรียน
หนว่ ยการสอนที่ ......... ชื่อหน่วยการสอน
..............................................................................................................
วตั ถุประสงค์ เพ่ือ ……………………………………………………………………………………………….
ข้อคาถาม
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.......................................................................................................................................................................... ....
............................................................................................................................. .................................................
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
............................................................................................................................. .................................................
........................................................................................................................................ ......................................
............................................................................................. .................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.............................................................................................................................. ................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
130
16. ใบความรูท้ ี่ ........
หนว่ ยการสอนที่ ...7... ช่อื หน่วยการสอน ความปลอดภัยในงานเชือ่ ม
ชื่อหัวข้อเรือ่ ง 1. ความปลอดภยั ทั่วไปในงานเช่ือม
2. ความปลอดภยั ในงานเชอื่ มแกส๊
3. ความปลอดภัยในงานเชื่อมไฟฟูา
สาระสาคัญ
ในวงการอุตสาหกรรมได้พยายามเน้นเรื่องการใช้เครื่องกาบัง เครื่องจักร เพื่อให้เกิดความปลอดภัย
ในขณะทางานและได้จดั ใหม้ สี ภาพการทางานท่ีดี เพียงเทา่ นี้มิได้ช่วยให้เกดิ อุบัติเหตุลดลงได้เลย ถ้าหากไม่ได้
เน้นถึงตัวผู้ปฏิบัติงานด้วย เพราะจากสถิติของบริษัทหลาย ๆ แห่งจะแสดงให้เห็นว่าอันตรายที่เกิดข้ึนกับ
บุคคลน้ันส่วนมากจะเกิดจากความประมาทและการละเลยที่จะปฏิบัติตามกฎความปลอดภัยของตัว
ผปู้ ฏบิ ัติงานเอง
ป๎ญหาเร่ืองการปูองกันอุบัติเหตุในโรงงานเป็นป๎ญหาใหญ่ของเจ้าของโรงงาน เพราะการเกิดอุบัติเหตุแต่ละ
ครัง้ นอกจากจะทาใหง้ านผลิตหยุดชะงักแล้ว ยงั จะตอ้ งเสยี คา่ รกั ษาพยาบาลเพิ่มอีกด้วย จึงจาเป็นอย่างย่ิง
ท่จี ะต้องปูองกนั มใิ ห้เกิดขึน้ หรอื ลดอตั ราการเกิดอบุ ัตเิ หตุให้น้อยท่ีสุด
ความปลอดภยั ในการเชือ่ มไฟฟ้า
ความปลอดภัยในงานเชื่อมไฟฟูาก็เช่นกันก็คือจะต้องนึกถึงความปลอดภัยทุกคร้ังในการ
ปฏบิ ัติงานเชอ่ื มดงั นัน้ การปฏิบตั งิ านเชื่อมจงึ ตอ้ งปฏบิ ัติตามดังข้อ ต่อไปนี้
1. ก่อนเช่ือมผู้เชื่อมต้องเตรียมเครื่องมือที่จาเป็นต้องใช้ในงานเช่ือม เช่น คีมจับงานร้อน ค้อน
เคาะสแลก แปรงลวด และอุปกรณ์ปูองกันอันตรายจากการเชื่อม เช่น ถุงมือ เส้ือหนัง สนับแข้ง ปลอก
แขน หนา้ กากพร้อมดว้ ยเสนส์ปอู งกนั แสง และภายในห้องเชือ่ มตอ้ งมมี ่านปอู งกันแสงมีท่อดดู ควนั ท่ีใช้งานได้
2. ไม่ควรนาขากางใส่ไว้ในรองเท้า หรือสวมนาฬิกาขณะเช่ือม เพราะสะเก็ดเชื่อมหรือสแลก
อาจจะกระเด็นเขา้ ไปในราองเท้า หรอื ติดอยทู่ น่ี าฬิกาข้อมือได้
3. เมือ่ มกี ารเพม่ิ หรอื ลดกระแสไฟฟาู ควรหยุดเชอื่ มกอ่ นเสมอ
4. แคลมป์ (Clamp) จับสายดินต้องแน่น และขนาดของสายเชื่อมต้องเหมาะสมกับกระไฟฟูา
มิฉะน้นั สายเชื่อมจะรอ้ นและลุกตดิ ไฟในที่สุด
5. อย่าเช่ือมงานกลางสายฝนหรือพื้นท่ีนองไปด้วยน้า เพราะกระแสไฟฟูาอาจลัดวงจรเป็น
อนั ตรายตอ่ ผ้ทู าการเชือ่ มได้ ดงั แสดงในรปู ที่ 1.4
รปู ท่ี 1.4 แสดงการเกดิ อนั ตรายเมื่อทาการเชือ่ มบนพนื้ ท่ีเปยี ก
6. เม่อื เกดิ ไฟลุกติดโดยท่ีผู้เช่ือมไม่รู้ตัว บุคคลที่พบเห็นไม่ควรดับไฟด้วยน้า เพราะไฟฟูาอาจจะ
ลัดวงจรดดู ผูเ้ ช่อื มได้ ควรดับด้วยนา้ ยาดบั เพลงิ
7. อย่ามองแสงทเี กิดจาการเช่ือมดว้ ยตาเปลา่ เพราะแสงท่ีสว่างมากเกินไปจะทาให้ตารับไม่ได้มอง
ไมเ่ หน็ ชั่วขณะหน่ึงแสงที่เกดิ จากการเช่อื มสามารถมองดว้ ยตาเปล่าไดต้ ้องมีระยะห่าง 40 ฟุตข้ึนไป
131
8. ควรระมัดระวังเป็นพิเศษ ตรวจสอบอุปกรณ์ดูดควันให้สามารถทางานได้ เมื่อทาการเชื่อม
โลหะจาพวกตะก่ัว แคดเมียม โครเมียม แมงกานีส ทองเหลือง และสังกะสี เพราะจะเกิดแก๊สพิษท่ี
อนั ตรายมาก
9. อย่าเชื่อมชิ้นงานท่ีอยู่ใกล้ถังน้ามันเช้ือเพลิง เพราะสะเก็ดไฟอาจกระเด็นไปถูกถังและลุกไหม้
ดงั แสดงในรูปท่ี 1.5
รปู ที่ 1.5 แสดงการเกดิ อนั ตรายเมอื่ ทาการเช่อื มใกล้ถังน้ามนั เชอื้ เพลิง
10. ไมค่ วรเช่อื มในห้องท่ีปิดหมดทุกด้านควรเชือ่ มในบรเิ วณท่ีมอี ากาศถ่ายเทได้สะดวกและมที ่อ
ลมดดู ควนั พิษ
11. อยา่ เช่ือมไฟฟาู ดว้ ยตาเปลา่ ตอ้ งใชเ้ ลนสก์ รองแสงทกุ คร้ัง และควรเชือ่ มในหอ้ งทจ่ี ดั ไว้
โดยเฉพาะ ถ้าจาเป็นตอ้ งเชือ่ มนอกสถานท่ี ควรมีฉากปอู งกันแสงเพอ่ื ไมใ่ หเ้ ปน็ อนั ตรายหรอื รบกวนผ้ขู า้ งเคียง
12. อยา่ จังชิ้นงานดว้ ยมอื เปลา่ หรอื ใส่ถุงมือจับเมอ่ื เชอ่ื มช้ินงานเสร็จใหม่ ๆ ควรใชค้ ีมจับงานรอ้ น
13. การเช่ือมงานท่าเหนือศีรษะ ควรสวมหมวก ไม่เช่นน้ันความร้อนจากชิ้นงานอาจลุกไหม้ติด
ศรี ษะได้
14. ควรใส่แว่นตาปอู งกันเศษโลหะขณะทาการเคาะสแลก และใหเ้ คาะออกจากตวั ด้วยความ
ระมัดระวงั เพราะอาจกระเด็นไปถกู ผูอ้ ่นื ได้
15. หลังจากเชือ่ มงานเสร็จใหม่ ๆ ตอ้ งระมัดระวงั ไมใ่ ห้ปลายของลวดเช่ือมไปถกู เพ่ือนข้างเคียง
16. อย่าซอ่ มเครอ่ื งเช่อื มขณะทเ่ี ครอ่ื งกาลังทางานอยู่ เพราะไฟฟูาอาจจะดูดได้ขณะทาการซ่อม
17. ควรเลอื กกระกรองแสงทีเหมาะสม เพราะถ้าความเข้มกระจกน้อยเกินไปจะเป็นอันตรายกับ
สายตาได้
18. การเชื่อมในสถานทส่ี ูง ๆ ควรใชเ้ ข็มขดั นิรภยั ช่วยทุกคร้งั
19. การทางานเชอื่ มในหอ้ งเล็ก ๆ ในถ้า ในท่อ ในบอ่ หรอื ในถงั ตอ้ งมีอากาศถ่ายเทเขา้ ออกได้
ตลอดเวลาแต่ควรใช้อากาศในบรรยากาศ ห้ามใช้ออกซิเจนบริสุทธิ์เติมเข้าไป เพราะออกซิเจนมากเกินไป
อาจทาใหเ้ กิดประกายไฟและลุกไหม้ได้ง่าย เป็นเหตุใหร้ ะเบดิ ได้
20. ขณะทาการเชื่อมไฟฟูา ไม่ควรใส่เครื่องประดับ เช่น แหวน นาฬิกา สร้อยคอ หรือพก
เครอื่ งมือไว้ตามส่วนต่างๆ ของรา่ งกาย เพราะอุปกรณ์พวกน้ีถ้าไปกระทบกับช้ินงานท่ีมีกระแสไฟฟูาไหลผ่าน
กระไฟอาจดูดได้
21. การเชื่อมไฟฟูาภายในท่อโลหะ อาจเกิดกระแสไฟลัดวงจรและอาจเกิดไฟซ๊อดได้ง่ายดังน้ัน
เม่อื จาเป็นต้องเช่อื มภายในถังขนาดใหญ่ทีเปน็ ตวั นากระแสไฟฟูา ควรใช้แผ่นไม้ หรือฉนวนไฟฟูารองนั่ง ชุดท่ี
132
สวมใส่ตอ้ งไม่เปยี กชืน้ สายเช่ือมต้องไม่มีลวดทองแดงโผล่ออกมาและในขณะทางานต้องมีช่างคู่หู (Partner)
คอยช่วยเหลือเมอ่ื มปี ญ๎ หา
22. ในการเปล่ยี นลวดเชื่อมใหม่ เมื่อทาการเชื่อลวดเก่าหมดไปไม่ควรใช้มือเปล่าจับลวดใส่หัวจับ
เพราะอาจจะถูกไฟฟาู ดูดได้ ควรวางลวดเชอ่ื มในที่ใกลเ้ คียง และสะดวกในการใช้หวั เชือ่ มจับลวดเชอื่ ม
หรือใชถ้ ุงมอื ช่วยในการจับ
23. เคร่ืองเช่อื มที่ตอ่ สายไฟเมนเข้าเครือ่ งตอ่ สานดินจากตวั โครงเคร่ืองลงดิน เพอื่ ปอู งกัน
กระแสไฟรวั่ ซง่ึ อาจจะซอ็ ตผ้ทู ี่ไปสัมผสั เคร่อื งเช่อื มได้
24. ถงึ มือไมว่ ่างไมค่ วรพักหัวเชื่อม ไว้ด้วยรักแร้ เพราะรักแร้เป็นส่วนที่อับช้ืน มีโอกาสถูกไฟดูด
ไดง้ ่าย
ความปลอดภัยในงานเช่อื มแกส๊
ป๎จจุบันการปฏิบัติงานทุกอย่างไม่ว่าจะเป็นงานเชื่อมหรืองานโลหะแผ่นก็ตามต้องนึกถึงความ
ปลอดภยั เป็นอันดบั แรกดงั นัน้ การปฏบิ ตั งิ านเชอื่ มแก๊สจงึ มคี วามปลอดภัย ดังตอ่ ไปน้ี
1. ถา้ เป็นการเช่ือมในห้อง ส่ิงที่ต้องคานึงถึงคือ ห้องน้ันมีการระบายอากาศพอเพียงหรือไม่ ถ้า
มคี วนั ท่เี กิดจากการเช่ือม มีอากาศบริสุทธห์ิ รือการหายใจสะดวกหรอื ไม่ โดยทว่ั ไปพ้ืนท่ีของห้องที่เพียงพอต่อ
การ
ระบายอากาศจะมพี ้ืนที่ 10,000 ลูกบาศก์ฟตุ หรอื 283 ลูกบาศก์
2. กรณีเช่ือมในโรงงาน ซ่ึงอาจจะมีขนาดเล็กหรือขนาดใหญ่ก็ตาม พื้นท่ีท่ีจะทาให้มีการระบาย
อากาศท่ีดีน้ันควรมีพ้ืนที่ 2,000 ลูกบาศก์ฟุต ต่อช่างเชื่อม 1 คน และต้องการมีการระบายอากาศ ซึ่งจะ
ทาให้อากาศภายในบริเวณเชือ่ มดขี น้ึ
3. จาเป็นต้องระบายอากาศอยู่เสมอเมื่อทาการเชื่อมโลหะบางประเภท เช่น สังกะสี ตะกั่ว
เบริลเลียแคดเมียม เมอร์คิวร่ี ทองแดง หรือโลหะท่ีเช่ือมแล้วเกิดควันพิษ ซ่ึงจะทาให้เกิดอันตรายต่อ
ร่างกาย
4. การเกบ็ รักษาท่อแก๊ส หรือการนาท่อแก๊สมาใช้งาน ควรใช้โซ่คล้องยึดติดกับผนังเพ่ือไม่ให้ท่อ
ล้มเมอื่ เกดิ อบุ ตั ิเหตุข้ึน
5. การเก็บรักษาท่อแก๊สและการใช้งานควรห่างจากสารติดไฟไม่น้อยกว่า 25 ฟุต หรือ 7.6
เมตร
6. การเก็บรักษาท่อแก๊ส และท่อออกซิเจน ควรแยกออกจากกัน โดยมีกาแพงกั้นกลางมีความ
สงู อย่างนอ้ ย 5 ฟตุ หรอื 1.5 เมตร
7. ห้องท่ีใช้เก็บแก๊สอะเซทิลีนต้องมีช่องระบายอากาศและท่ีประตูต้องมีตาเตือน ห้ามนา
เชอื้ เพลิง
หรอื ไฟเขา้ ไปใกล้ดังแสดงในรปู ที่ 1.1
133
รปู ที่ 1.1 แสดงลักษณะของหอ้ งเก็บอะเซทิลนี
9. ถา้ วางท่อแกส๊ อะเซทลิ ีนในตาแหนง่ นอนนานๆหรือนาท่อตั้งข้นึ แลว้ ใชง้ านทันทีสารอะซีโตน
จะเคลื่อนตัวตัวออกมาจากท่อ สารอะซิโตนที่ออกมาจากท่อจะทาให้เปลวไฟมีอุณหภูมิต่ากว่าปกติ และทา
ความเสียหายต่อมาตรวัดความดัน (Regulator) หรือบริเวณลิ้นปิดเปิด (Valve) ของกระบอกเช่ือม (Torch)
ถา้ การเคลอื่ นย้ายจาเป็นตอ้ งวางทอ่ ลักษณะนอน เม่ือจะใช้งานควรนาต้ังข้ึน และมีระยะเวลาเพ่ือให้สารอะซี
โตนเขา้ ที่ หรือจัดระเบียบตัวเองระยะเวลาหนึ่ง จึงจะใช้งานได้อยา่ งปลอดภยั
10. กอ่ นทาการเชือ่ มตอ้ งสังเกตพ้ืนทรี่ อบข้างเสียก่อนวา่ มีถังแกส๊ ถงั สี หรอื กานา้ มนั อยู่ในบริเวณ
เชื่อมหรือไมเ่ พราะถา้ มปี ระกายไฟอาจกระเดน็ ไปถูก ทาให้น้ามันหรอื แกส๊ ลกุ ตดิ ไฟได้
11. ภายในโรงงานเช่ือมต้องมีอุปกรณ์ดับไฟ สามารถท่ีจะหยิบใช้ได้อย่างง่ายเม่ือเกิดเพลิงไหม้
และควรติดตง้ั สูงจากพื้นที่ประมาณ 1-1.5 เมตร
12. ผนังกาแพงที่ติดต้ังอุปกรณ์ดับเพลิงควรทาสีแดงไว้รอบ ๆ อุปกรณ์ดับเพลิง และถ้าหากไม่มี
กาแพงควรทากลอ่ งตดิ ตงั้ อปุ กรณด์ บั เพลิง และทาสพี น้ื กล่องด้วยสแี ดงทกุ วัน
13. การใช้อปุ กรณด์ บั เพลงิ น้นั ให้ดงึ สลกั บริเวณไก ใช้มือเหน่ียวไกพร้อมทั้งพ่นน้ายาดับเพลิงไปที่
วัสดทุ ่กี าลังลกุ ไหม้ ไม่ใช่พน่ ไปที่เปลวไฟ
14. ช่างเชื่อมที่จะทาการเชื่อมพึงสังวรอยู่ตลอดเวลาว่า ชุดปฏิบัติงานท่ีสวมใส่อยู่นั้นจะต้องไม่
เปื้อนน้ามนั เพราะถ้าเปือ้ นน้ามนั จะมโี อกาสตดิ ไฟไดม้ ากกวา่ ชุดปฏบิ ตั ิงานทส่ี ะอาด
15. อย่าทาการเช่ือมใกล้ถังแก๊ส เพราะความร้อนจากการเช่ือมจะทาให้แก๊สภายในถังขยายตัว
และอาจจะระเบิดได้
16. อยา่ หลอกล้อกนั ขณะทาการเชื่อม หรือนาเปลวไฟจากหัวเช่ือมมาหยอกล้อกัน เพราะอาจจะ
เกิดอนั ตรายได้เมื่อไมส่ ามารถควบคุมเปลวไฟได้
17. อย่าใช้ท่อแก๊สเป้ือนน้ามันหรือจาระบี โดยเฉพาะคอขวดและที่เปิดปิดแก๊ส เพราะน้ามันหน
ทอจาระบอี าจทาปฏกิ ิริยากับแกส๊ ท่รี วั่ ซึมออกมา ทาใหล้ ุกติดไฟและระเบดิ ได้
18. ขณะเช่ือมไม่ควรนอนท่อแก๊สอะเซทิลีน เพราะสารอะซีโตนอาจจะไม่ไหลออกมาและทาลาย
มาตรวดั และลิน้ เปิดปิด ท่กี ระบอกเช่ือม
31. ควรใส่แว่นตากรองแสงขณะทาการเช่ือม และไม่ควรใช้สายแก๊สพาดไหล่ เพราะถ้าแก๊ส1ร3ั่ว4
อาจถกู ไฟ ไหม้ได้ ดังแสดงในรูปท่ี 1.3
รปู ท่ี 1.3 แสดงการเช่อื มไม่ถกู ต้อง
19. ไม่ควรเชอ่ื มงานบนพน้ื ซีเมนต์ เพราะพนื้ ซเี มนตเ์ มื่อถูกความรอ้ นจะขยายตัว และระเบิดแตก
กระเด็นออกมา อาจจะเข้าตาหรอื ทาใหแ้ สบรอ้ นได้
20. ก่อนเชื่อมต้องตรวจสอบเสียก่อนว่าสายแก๊สอยู่ในสภาพดีหรือไม่ เพราะถ้าหากสายร่ัว
ประกายไฟจากการเช่ือมอาจจะกระเด็นลงไปทาให้เกิดการลุกไหม้ และลามไปยังแก๊สได้โดยท่ีผู้เช่ือมมองไม่
เหน็ เน่ืองจาก กาลงั เชื่อมและใสแ่ วน่ ตากรองแสงอยู่
21. ขณะเชื่อมงานควรงอปลายลวดเชื่อมด้านท่ีไม่ได้ใช้เสียก่อน เพื่อปูองกันมิให้ไปถูกเพ่ือน
ข้างเคยี งท่มี าดเู มอื่ ผูป้ ฏิบตั งิ านทาการเชื่อมเสร็จแล้ว และลากแนวเชื่อม
22. อย่าใชไ้ มข่ ีดไปจุดเปลวไฟ เพราะขณะที่เปลวแก๊สติดไฟอยู่อาจจะไหม้มอื ได้
23. อยา่ จดุ เปลวไฟจากโลหะทร่ี อ้ นหรือใชค้ วามร้อนจากชนิ้ งานเชื่อมจุดไฟเชื่อม เพราะแก๊สจะไป
กองรวมตัวอยูบ่ ริเวณนัน้ มาก บรเิ วณชิ้นงานร้อนทาใหเ้ กิดการะเบดิ ได้
24. อยา่ ทิง้ หวั เชือ่ มแกส๊ ทีก่ าลงั ตดิ ไฟอยู่ในขณะท่ีผ้เู ช่อื มไปทางานอย่างอน่ื
25. อยา่ เชอื่ มภาชนะโลหะท่ีปิดฝาอยู่และไม่มชี ่องระบายอากาศ เพราะอากาศหรือแก๊สภายในจะ
ขยายตวั ทาใหเ้ กิดการระเบิดได้
26. ไม่ควรใช้ประแจเลื่อนหรือคีมล็อก เปิดท่อแก๊สอะเซทิลีน ควรใช้ประแจเปิดถังแก๊สเฉพาะตัว
ของมันเอง
27. ควรเปดิ ลนิ้ ท่อแก๊สอะเซทลิ นี ประมาณ 1/2-1 รอบพร้อมท้ังปล่อยประแจเปิดลิ้นคาไว้เพราะ
ถ้าเกิดอุบตั เิ หตจุ ะได้ปดิ ได้ทันทว่ งที
28.อย่านาแก๊สอะเซทลิ นี ไปใช้โดยไม่มมี าตรวัดความดันและคอยตรวจสอบความดันขณะใช้งาน
29. ไมค่ วรมดุ เข้าไปเชือ่ มทอ่ ทแ่ี คบ ๆ เพราะจะหนีออกมาได้ชา้ หรือออกมาไม่ได้ กรณีเกิดไฟไหม้
ภายในทอ่
30. ในกรณีไม่มีเสา หรือกาแพงอยู่ในบริเวณใกล้เคียงท่ีจะล่ามท่อแก๊ส ขณะทาการเชื่อมต้อง
ตรวจสอบความยาวของเสาเชอื่ มเสยี กอ่ นวา่ มีความยาวเพยี งพอหรือไม่เพราะอาจจะเผลอดึงทอ่ แก๊สล้มได้
135
17. ใบงานท่ี .....1...
หนว่ ยการสอนท่ี ....7..... ชอ่ื หนว่ ยการสอน ความปลอดภัยในงานเช่ือม
ชอ่ื หัวข้อเรื่อง 1. ความปลอดภยั ในงานเชอื่ ม
2. ความปลอดภยั ในงานเชอื่ มแกส๊
3. ความปลอดภยั ในงานเช่อื มไฟฟูา
จุดประสงค์ เพื่อ
1. ปฏบิ ัตติ ามกฎของโรงงานได้อย่างเครง่ ครดั
2. บอกวิธปี ูองกนั อบุ ัติเหตุในงานเชือ่ มแก๊ส และเชื่อมไฟฟูาได้
3. บอกวธิ ีการปอู งกนั อุบตั ิเหตุในงานโลหะแผน่ ได้
4. ศกึ ษาและเข้าใจความสาคัญของความปลอดภัยในการปฏิบตั ิงานได้
5. นาหลกั คิดของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงใช้รว่ มกับการปฏิบัติงาน
ลาดบั กิจกรรม/ลาดับการปฏิบัติ
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
........................................................................................................................................................................ ......
............................................................................................................................ ..................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................. .................
.................................................................................................................. ............................................................
เกณฑ์การพิจารณา
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................. .............................................
...................................................................................... ........................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................ .................................................................................... ..............
136
18. แบบประเมินผล
แผนการวดั ผลและประเมนิ ผลทงั้ รายวชิ า
- พทุ ธิพิสัย 1) แบบฝึกหดั 10 %
2) ทดสอบหลังเรียน 10 %
3) วัดผลสัมฤทธ์ิ 10 %
รวม 30 %
- ทกั ษะพิสัย 1) ใบงาน/งานท่มี อบหมาย 35 %
2) วัดผลสัมฤทธิ์ 15 %
รวม 50 %
- จิตพสิ ยั 20 %
หมายเหตุ: (คะแนนทดสอบก่อนเรียนไว้สาหรบั เปรียบเทยี บกบั คะแนนทดสอบหลังเรียน)
19. แบบฝึกหดั
ตอนที่ 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ใี ห้ไดใ้ จความ
1. รังสที ี่เกิดจารการเชือ่ มมีอะไรบา้ ง และมีอนั ตรายอย่างไร
............................................................................................................................. .................................................
.............................................................................................................................................................. ................
................................................................................................................... ...........................................................
............................................................................................................................. .................................................
2. อธิบายวธิ กี ารป้องกันอันตรายจากการเชอื่ มถัง่ นา้ มนั ขนาดเล็ก
............................................................................................................................. .................................................
.......................................................................................................................................................................... ....
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................................ ..............
3. วิธีทปี ้องกนั อันตรายจากไฟดดู มอี ะไรบ้าง
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
137
20. บนั ทึกผลหลงั การจัดการเรียนรู้แบบมุง่ เนน้ สมรรถนะอาชีพและบรู ณาการตามหลกั
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
20.1 สรปุ ผลการจัดการเรียนรู้
รายการ ระดบั การปฏบิ ตั ิ
5432 1
ด้านการเตรยี มการสอน
1. จดั หนว่ ยการเรยี นรไู้ ดส้ อดคลอ้ งกับวัตถุประสงคก์ ารเรียนรู้
2. กาหนดเกณฑก์ ารประเมินครอบคลมุ ทั้งดา้ นความรู้ ด้านทกั ษะ และด้านจติ พสิ ัย
3. เตรียมวัสด-ุ อุปกรณ์ ส่ือ นวัตกรรม กิจกรรมตามแผนการจดั การเรยี นรู้กอ่ นเข้าสอน
ด้านการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้
4. มวี ิธีการนาเข้าส่บู ทเรียนทน่ี า่ สนใจ
5. มกี จิ กรรมที่หลากหลาย เพ่อื ชว่ ยให้ผ้เู รยี นเกิดการเรียนรู้ ความเข้าใจ
6. จดั กิจกรรมทส่ี ่งเสริมให้ผู้เรียนคน้ ควา้ เพอื่ หาคาตอบดว้ ยตนเอง
7. นักเรียนมีสว่ นรว่ มในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
8. จดั กจิ กรรมทเี่ น้นกระบวนการคดิ ( คิดวเิ คราะห์ คดิ สงั เคราะห์ คิดสรา้ งสรรค์ )
9. กระตนุ้ ใหผ้ ้เู รียนแสดงความคิดเหน็ อย่างเสรี
10. จัดกิจกรรมการเรียนร้ทู ่ีเชื่อมโยงกบั ชีวิตจริงโดยนาภูมิปญ๎ ญา/บูรณาการเข้ามามีสว่ นร่วม
11. จัดกจิ กรรมโดยสอดแทรกคุณธรรม จรยิ ธรรม
12. มีการเสรมิ แรงเมื่อนักเรยี นปฏบิ ัติ หรอื ตอบถกู ตอ้ ง
13. มอบหมายงานใหเ้ หมาะสมตามศกั ยภาพของผ้เู รียน
14. เอาใจใส่ดูแลผู้เรียน อย่างทวั่ ถึง
15. ใช้เวลาสอนเหมาะสมกบั เวลาท่ีกาหนด
ด้านส่อื นวัตกรรม แหลง่ การเรยี นรู้
16. ใชส้ อ่ื ท่ีเหมาะสมกบั กิจกรรมและศักยภาพของผูเ้ รียน
17. ใชส้ อ่ื แหลง่ การเรียนรอู้ ย่างหลากหลาย เชน่ บคุ คล สถานที่ ของจรงิ เอกสาร
ส่ืออิเลก็ ทรอนกิ ส์ และอินเทอรเ์ นต็ เปน็ ตน้
ดา้ นการวดั และประเมนิ ผล
18. ผเู้ รยี นมีสว่ นรว่ มในการกาหนดเกณฑ์การวดั และประเมินผล
19. ประเมินผลอย่างหลากหลายและครบท้งั ดา้ นความรู้ ทักษะ และจิตพสิ ัย
20. ครู ผู้เรยี น ผู้ปกครอง หรือ ผทู้ ่เี ก่ยี วข้องมสี ่วนรว่ ม ในการประเมิน
หมายเหตุ ระดับการปฏบิ ัติ 5 = ปฏบิ ัติดีเย่ียม 4 = ปฏบิ ัติดี 3 = ปฏบิ ตั ิ รวม
พอใช้ 2 = ควรปรบั ปรงุ 1 = ไมม่ กี ารปฏบิ ัติ ค่าเฉล่ีย
138
20.2 ปญั หาที่พบ และแนวทางแกป้ ัญหา
ปัญหาที่พบ แนวทางแกป้ ัญหา
ดา้ นการเตรยี มการสอน
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ดา้ นการจดั กิจกรรมการเรียนรู้
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ดา้ นสื่อ นวัตกรรม แหลง่ การเรียนรู้
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ด้านการวดั และประเมินผล
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
ด้านอื่นๆ (โปรดระบเุ ปน็ ข้อๆ)
................................................................................... ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
................................................................................... ....................................................................................
.................................................................................. ....................................................................................
ลงช่ือ ........................................................................ ครผู ูส้ อน
(....................................................................)
ตาแหนง่ .......................................................................
............../.................................../....................
21. บนั ทึกการนิเทศและติดตาม 139
วนั -เดือน-ปี เวลา รายการนเิ ทศและติดตาม ชอ่ื -สกลุ ผนู้ เิ ทศ ตาแหนง่
140
แผนการจัดการเรียนรู้ แบบมุ่งเนน้ สมรรถนะอาชพี
และบรู ณาการตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
รหสั วิชา .......2103-1001....... วชิ า ....................งานเชือ่ มโลหะเบอ้ื งตน้ .............................
หนว่ ยท่ี ....8...... ชื่อหนว่ ย .....................ความปลอดภัยในงานเช่อื ม..........................
ช่ือเรื่อง................1. ความปลอดภัยท่ัวไปในงานเช่ือม.......................... จานวน ........12.....ชั่วโมง
2. ความปลอดภัยในงานเชื่อมแก๊ส
3. ความปลอดภัยในงานเชือ่ มไฟฟาู
1. สาระสาคัญ
ในงานอุตสาหกรรมส่ิงท่ีคานึงถึงอันดับแรกคือความปลอดภัย หรือท่ีเขียนเป็นภาษาอังกฤษ
“Safety First” เพอื่ ใหเ้ กดิ ความปลอดภยั ในขณะที่ทางานและจัดสภาพการทางานที่ดี ซึ่งผู้ปฏิบัติงาน จะต้อง
ระลึกถึงเสมอในเร่ืองความปลอดภัยในงานเชื่อมแก๊สและไฟฟูา อันตรายท่ีเกิดข้ึนในขณะปฏิบัติงาน มีมาจาก
สาเหตทุ ่ีตา่ งๆ กนั เชน่ คน เครอ่ื งมือ เคร่ืองจักร สภาพแวดล้อมจากการทางาน ซึ่งถ้าเกิดอุบัติเหตุ ข้ึนมาจะมี
ป๎ญหาตามมาอีกมากมาย เช่น งานผลิตจะหยุดในช่วงท่ีเกิดอุบัติเหตุตรงจุดน้ัน ต้องปฐมพยาบาล เสียค่า
รักษาพยาบาลเพ่ิมขึน้ อีก อุบัติเหตุทเี่ กดิ ขึน้ สามารถปอู งกันได้โดยการศึกษาเร่อื งความปลอดภัย ในงานเช่ือมให้
เข้าใจ และปฏบิ ตั ติ ามอย่างเครง่ ครดั
2. สมรรถนะประจาหนว่ ยการเรียนรู้
1 ความปลอดภัยท่วั ไปในงานเชื่อม
2 ความปลอดภยั ในงานเชอื่ มแก๊ส
3 ความปลอดภัยในงานเชื่อมไฟฟูา
3. จดุ ประสงค์การเรียนรู้
3.1 จุดประสงค์ท่ัวไป
1 อธิบายวธิ ีการปูองกนั อนั ตรายทัว่ ไปในงานเช่ือมได้
2 อธบิ ายวธิ กี ารปูองกนั อันตรายในงานเชอื่ มแก๊สได้
3 อธิบายวธิ กี ารปูองกันอันตรายในงานเชื่อมไฟฟาู ได้
3.2 จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม
.................................................................................................................................. ............................................
....................................................................................... .......................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
141
4. เนื้อหาสาระการสอน/การเรยี นรู้
4.1 ดา้ นความรู้
1. ความปลอดภัยในงานเชอ่ื ม
2. ความปลอดภัยในงานเชอ่ื มแกส๊
3. ความปลอดภยั ในงานเชื่อมไฟฟาู
4.2 ดา้ นทกั ษะหรือการประยุกตใ์ ช้
1. ปฏิบัตติ ามกฎของโรงงานได้อย่างเคร่งครดั
2. บอกวิธีปูองกันอุบตั ิเหตุในงานเชื่อมแก๊ส และเช่ือมไฟฟาู ได้
3. บอกวธิ กี ารปูองกันอุบัติเหตใุ นงานโลหะแผน่ ได้
4. ศึกษาและเข้าใจความสาคัญของความปลอดภัยในการปฏบิ ัตงิ านได้
5. นาหลกั คดิ ของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงใช้รว่ มกบั การปฏบิ ตั ิงาน
4.3 ดา้ นคณุ ธรรม/ จรยิ ธรรม/ และคณุ ลกั ษณะทพ่ี ึงประสงคแ์ ละบรู ณาการตามหลกั ปรชั ญา
เศรษฐกิจพอเพียง
1 ความมีมนุษยสมั พนั ธ์
2 ความมีวินยั
3 ความรับผิดชอบ
4 ความซือ่ สัตย์สจุ รติ
5 ความเช่ือมน่ั ในตนเอง
6 การประหยดั
7 ความสนใจใฝุรู้
8 การละเว้นส่ิงเสพติดและการพนัน
9 ความรกั สามัคคี
10 ความกตญั ํูกตเวที
142
5. กิจกรรมการเรยี นการสอนหรอื การเรียนรู้
ขัน้ ตอนการสอนหรอื กิจกรรมครู ข้นั ตอนการเรียนหรอื กจิ กรรมของผ้เู รยี น
ขั้นเตรียม(จานวน.....15....นาที) ขน้ั เตรยี ม
ครูผู้สอนแนะนาการเรียนการสอนเก่ียวกับเนื้อหา ผเู้ รียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยการสรปุ
รายวิชางานเชื่อมโลหะเบื้องต้น จุดประสงค์การ อภิปราย แล้วกล่าวนาเข้าสเู่ น้ือหาท่จี ะศกึ ษา
เรียนรู้ และร่วมกันเสนอแนะแนวทางในการวัดผล
ประเมินผลตลอดภาคเรียน เพ่ือให้ผู้เรียนใช้เป็น
แนวทางในการพฒั นาการเรยี นรู้ด้วยตนเอง
ข้นั การสอน(จานวน....30.....นาท)ี
ครูผู้สอนบอกจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ หนว่ ยที่ 8
ความปลอดภัยในงานเชอื่ ม
ครูผู้สอนอธบิ ายเก่ียวกับเนอ้ื หาสาระ ดังน้ี
ความปลอดภัยทว่ั ไปในงานเชือ่ ม
ความปลอดภยั ในงานเชือ่ มแกส๊
ความปลอดภัยในงานเช่อื มไฟฟาู
ครูเปิดโอกาสให้ผูเ้ รียนคนอนื่ ๆ แสดงความคิดเหน็
ร่วมกันทกุ คน
ทาแบบประเมนิ ผลหลงั เรียนหน่วยท่ี 8
ร่วมกนั วเิ คราะห์คาตอบ ครูเฉลยคาตอบและรว่ มกัน ส่งชน้ิ งาน ประเมินผลงาน
อภิปรายผล
ขั้นสรุป (จานวน......15.....นาที)
ครูผ้สู อนสรปุ บทเรียน โดยการอภปิ รายซกั ถามข้อ
สงสัยและอธบิ ายเพิม่ เติมในส่วนทีเ่ หน็ ว่าผู้เรียน
ส่วนมากไมผ่ ่านการประเมิน เพือ่ แกข้ ้อสงสยั และ
ความไมเ่ ข้าใจของผู้เรยี น
ผู้เรียนรับใบงาน ศกึ ษา ซกั ถาม อภิปราย พร้อม
สาธิต แลว้ ปฏิบตั ติ ามใบงานในเวลาท่กี าหนด
วเิ คราะห์ผลการปฏิบตั งิ าน อภปิ รายและสรุป
143
6. สอ่ื การเรยี นการสอน/การเรียนรู้
6.1 สื่อสิ่งพิมพ์
1. หนังสือเรียน วชิ างานเชื่อมโลหะเบือ้ งตน้
2. ใบความรู้ ใบงาน
3. กิจกรรรมการเรียนการสอน
6.2 สือ่ โสตทัศน์
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................................................... ..........
......................................................................................................................... .....................................................
............................................................................................................................. .................................................
6.3 สือ่ ของจรงิ
....................................................................................................................................... .......................................
............................................................................................ ..................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
7. แหลง่ การเรยี นการสอน/การเรยี นรู้
7.1 ภายในสถานศกึ ษา
หอ้ งสมุดวทิ ยาลยั ศนู ย์วิทยุบริการ หอ้ ง Internet
7.2 ภายนอกสถานศกึ ษา
.................................................................................................................................................. ............................
....................................................................................................... .......................................................................
............................................................................................................................. .................................................
........................................................................................................................................ ......................................
............................................................................................. .................................................................................
144
8. งานที่มอบหมาย
8.1 กอ่ นเรยี น
ตรวจสอบ/จดั ทาแบบฝึกหดั หน่วยท่ี 8 และใบงานท่ี 1 ใหเ้ สร็จสมบรู ณ์ ส่งในครงั้ ต่อไป
8.2 ขณะเรยี น
....................................................................................................................................................................... .......
............................................................................................................................ ..................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................. .................
.................................................................................................................. ............................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................... ...........................
8.3 หลังเรยี น
คาช้แี จง จงทาเคร่ืองหมาย( / )หน้าข้อความทีถ่ กู ตอ้ งและเครอ่ื งหมาย ( X ) หนา้ ขอ้ ความท่ีไมถ่ ูกตอ้ ง
............ 1. การยกของหนักควรยกโดยใชก้ าลังจากหลังเข้าช่วย
............ 2. เม่ือแกส๊ เหลอื น้อยมคี วามดนั ต่า ควรนอนถงั แก๊สเพื่อให้แกส๊ ไหลไดส้ ะดวก
............ 3. หอ้ งเกบ็ แกส็ ควรเกบ็ ใหเ้ ก็บมดิ ชดิ ไม่ควรให้ผใู้ ดได้ทราบว่าห้องนั้นเปน็ ห้องเกบ็ แกส๊
............ 4. ก่อนทาการเชื่อมควรตรวจสอบรอยรวั่ ของอุปกรณเ์ สยี กอ่ น โดยใชเ้ ทียนลนสารวจหารอยรั่ว
............ 5. การปฏบิ ัติงานในโรงงาน รองเท้าหวั เหลก็ จะรูส้ ึกหนกั ทาให้ไม่สะดวกในการทางาน
............. 6. ขณะทาการเช่อื มสภาพอากาศโดยรอบจะรสู้ ึกรอ้ นและอบอ้าวถา้ มกี ารระบายอากาศไมด่ ี
การทฝี่ นตกลงมาจะทาใหผ้ เู้ ชื่อมร้สู กึ เยน็ สบาย
............ 7. เครื่องเช่อื มไม่จาเป็นต้องต่อสายลงดนิ เพราะในการเชื่อมมีสายไฟเชอ่ื มและสายดินอยู่แล้ว
............ 8. ขณะทาการเปลี่ยนลวดเชอ่ื มใหม่ ควรใส่ถงุ มือหรือวางลวดเชอื่ มไว้ แล้วนาหวั เช่ือมเข้าไปจบั
............ 9. ในการเช่ือมภายในถังหรือในที่แคบ ๆ ควรมีการระบายอากาศทีด่ ี ดังนนั้ ควรปลอ่ ยออกซิเจน
บริสทุ ธเ์ิ ข้าไป เพื่อชว่ ยให้ช่างเชือ่ มหายใจได้สะดวก
............ 10. ในการเชอ่ื มภายในทอ่ โลหะที่เป็นตัวนาไฟฟูา ควรทาตะแกรงไมห้ รือยางที่เปน็ ฉนวนไฟฟาู
มารองนง่ั
9. ผลงาน/ชิ้นงาน ทเ่ี กดิ จากการเรยี นรู้ของผู้เรียน
......................................................................................................................... .....................................................
............................................................................................................................. .................................................
.......................................................................................................................................................... ....................
............................................................................................................... ...............................................................
145
10. เอกสารอ้างอิง
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
11. การบูรณาการ/ความสมั พนั ธ์กบั รายวชิ าอ่นื
........................................................................................................... ...................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................ ..................................
................................................................................................. .............................................................................
12. หลักการประเมนิ ผลการเรียน
12.1 กอ่ นเรียน
1. จากการสงั เกตพฤติกรรมและความสนใจของนักศึกษา
2. จากการตอบคาถามของนกั ศึกษา
12.2 ขณะเรยี น
1. จากการถามตอบระหวา่ งครกู บั นักศกึ ษา
2. จากการตอบคาถามของนักศึกษา
3. จากการสังเกตการจดบนั ทึกลงในสมดุ
12.3 หลังเรยี น
1. จากการสังเกตการตอบคาถาม
2. จากแบบทดสอบหลังเรยี นการเรยี น
146
13. รายละเอยี ดการประเมินผลการเรยี น
จดุ ประสงค์ข้อที่ 8 ความปลอดภัยในงานเชอ่ื มแก๊ส
3. ความปลอดภยั ในงานโลหะแผ่น
1. วิธกี ารประเมนิ : แบบประเมนิ ผลการเรียนรู้และแบบประเมนิ พฤติกรรม หนว่ ย
ท่ี 1
2. เคร่อื งการประเมนิ : แบบประเมินใบงาน เกณฑผ์ ่าน คือ 50%
3. เกณฑ์การประเมนิ : เกณฑผ์ า่ นการสงั เกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล ตอ้ งไม่มีชอ่ ง
ปรบั ปรุง 4. เกณฑ์การผา่ น : เกณฑ์ผา่ นการประเมนิ พฤติกรรมการเขา้ ร่วมกจิ กรรมกลุ่ม
คือ ปานกลาง (50 % ขึน้ ไป)
จุดประสงค์ข้อที่ 2 ความปลอดภยั ในงานเชื่อมไฟฟูา
1. วิธกี ารประเมิน : แบบประเมินผลการเรียนรแู้ ละแบบประเมินพฤติกรรม หนว่ ย
ท่ี 1
2. เครอ่ื งการประเมิน : แบบประเมนิ ใบงาน เกณฑผ์ ่าน คอื 50%
3. เกณฑ์การประเมนิ : เกณฑ์ผา่ นการสังเกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล ต้องไม่มีช่อง
ปรบั ปรงุ 4. เกณฑ์การผ่าน : เกณฑ์ผ่านการประเมินพฤตกิ รรมการเขา้ รว่ มกจิ กรรมกลมุ่
คอื ปานกลาง (50 % ขนึ้ ไป)
จดุ ประสงค์ข้อที่ 3 ความปลอดภัยในงานโลหะแผน่
1. วธิ ีการประเมิน : แบบประเมินผลการเรยี นรู้และแบบประเมินพฤติกรรม หน่วย
ท่ี 1
2. เครื่องการประเมิน : แบบประเมนิ ใบงาน เกณฑ์ผ่าน คือ 50%
3. เกณฑ์การประเมิน : เกณฑผ์ า่ นการสงั เกตพฤติกรรมรายบุคคล ตอ้ งไม่มีชอ่ ง
ปรบั ปรงุ
4. เกณฑ์การผา่ น : เกณฑ์ผ่านการประเมินพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม
คือ ปานกลาง (50 % ขน้ึ ไป)
147
14. แบบทดสอบก่อนเรียน
หนว่ ยการสอนที่ ....8..... ช่ือหนว่ ยการสอน ความปลอดภัยในงานเชอ่ื ม
วตั ถุประสงค์ เพ่ือ 1. ปฏิบัตติ ามกฎของโรงงานไดอ้ ย่างเคร่งครดั
2. บอกวธิ ีปอู งกนั อบุ ัตเิ หตุในงานเชอื่ มแกส๊ และเชอ่ื มไฟฟูาได้
3. บอกวิธีการปอู งกันอุบตั เิ หตุในงานโลหะแผน่ ได้
4. ศกึ ษาและเขา้ ใจความสาคัญของความปลอดภัยในการปฏิบัติงานได้
5. นาหลกั คดิ ของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี งใชร้ ่วมกบั การปฏิบตั ิงาน
ข้อคาถาม
คาชแ้ี จง จงทาเครอ่ื งหมาย( / )หนา้ ขอ้ ความทถี่ ูกตอ้ งและเครอื่ งหมาย ( X ) หนา้ ขอ้ ความทีไ่ ม่ถกู ต้อง
............ 1. การยกของหนักควรยกโดยใช้กาลงั จากหลงั เข้าช่วย
............ 2. เมื่อแก๊สเหลอื นอ้ ยมีความดันต่า ควรนอนถังแก๊สเพื่อใหแ้ ก๊สไหลได้สะดวก
............ 3. ห้องเก็บแก็สควรเก็บใหเ้ ก็บมิดชิด ไม่ควรใหผ้ ้ใู ดได้ทราบวา่ หอ้ งน้นั เปน็ ห้องเก็บแกส๊
............ 4. ก่อนทาการเชื่อมควรตรวจสอบรอยรั่วของอุปกรณ์เสยี ก่อน โดยใช้เทียนลนสารวจหารอยรั่ว
............ 5. การปฏิบตั ิงานในโรงงาน รองเท้าหวั เหลก็ จะร้สู กึ หนักทาใหไ้ ม่สะดวกในการทางาน
............. 6. ขณะทาการเชอื่ มสภาพอากาศโดยรอบจะรสู้ ึกร้อนและอบอ้าวถา้ มกี ารระบายอากาศไมด่ ี
การทฝี่ นตกลงมาจะทาให้ผเู้ ชือ่ มรู้สึกเย็นสบาย
............ 7. เคร่อื งเชื่อมไม่จาเปน็ ต้องต่อสายลงดิน เพราะในการเชื่อมมีสายไฟเชื่อมและสายดินอย่แู ลว้
............ 8. ขณะทาการเปลี่ยนลวดเชื่อมใหม่ ควรใสถ่ ุงมือหรอื วางลวดเช่อื มไว้ แลว้ นาหัวเช่อื มเข้าไปจับ
............ 9. ในการเช่อื มภายในถงั หรือในทีแ่ คบ ๆ ควรมกี ารระบายอากาศที่ดี ดังนน้ั ควรปล่อยออกซิเจน
บริสุทธิ์เข้าไป เพื่อช่วยให้ชา่ งเช่ือมหายใจไดส้ ะดวก
............ 10. ในการเชื่อมภายในท่อโลหะที่เป็นตวั นาไฟฟาู ควรทาตะแกรงไม้หรือยางทเี่ ปน็ ฉนวนไฟฟาู
มารองนงั่
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
1. ตอบ X
2. ตอบ X
3. ตอบ X
4. ตอบ X
5. ตอบ X
6. ตอบ X
7. ตอบ X
8. ตอบ /
9. ตอบ X
10. ตอบ /
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
แผนการสอนงานเชื่อมโลหะเบื้องต้น
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search