The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by juranan.507, 2022-09-01 00:23:45

คู่มือการสอนในศตวรรษที่ 21 - CBL

1



Creativity-based Learning Model


วิรยะ ฤาชัยพาณชย ์

www.facebook.com/ajWiriya


Abstract


การเปลี่ยนแปลงที่ส่งผลใหแนวคิดของการจัดการความรที่จะ






ถ่ายทอดใหกับนักเรยนนักศึกษาตองมีการปรบปรงเพื่อใหทันต่อการ

เปลี่ยนแปลงของโลกในดานต่างๆ คือ


- ในดานความกาวหนาทางเทคโนโลยี มีการเติบโตอย่างมากทั้ง







ในดานความเรว ปรมาณ และคุณภาพของขอมูลต่างๆ บนเครอข่าย
อินเตอรเน็ต


- การเปลี่ยนแปลงในดานความกาวหนาขององคความรที่มีการ






ื่
พัฒนาและเผยแพรและเชอมโยงกันอย่างรวดเรวและมากมาย



- และความตองการคนท างานที่มีคุณลักษณะที่เปลี่ยนไปใหทัน

ต่อลักษณะงานในสภาพแวดลอมใหม่



ตั้งแต่ปค.ศ.1999 ที่ประเทศไทยไดท าการปฏรปการศึกษา เพื่อ



เปลี่ยนแปลงระบบการเรยนการสอน จากการถ่ายทอดความรในแบบเดิม




คือ การสอนแบบหลักสูตรเปนส าคัญ ใหกาวสู การเรยนการสอน








แบบผูเรยนเปนส าคัญ ซึ่งเปนการเปลี่ยนแปลงเพื่อพัฒนาผูเรยนใหมี





ความสามารถในการเรยนรและการท างานในสภาพแวดลอมใหม่ แต่



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

2




จนกระทั่งปจจุบัน สถาบันการศึกษาทุกระดับส่วนมากยังคงรปแบบและ


วิธการสอนแบบเดิม

ื่

การศึกษาเรองรปแบบการเรยนการสอนแบบสรางสรรคเปนฐาน





นี้ เปนหนึ่งในวิธการของการจัดการเรยนการสอนโดยมีผูเรยนเปนส าคัญ









โครงสรางหลักของรปแบบการเรยนการสอนแบบสรางสรรคเปน



ฐาน พัฒนามาจากกระบวนการของการเรยนการสอนแบบใชปญหาเปน



ฐาน และแนวทางการพัฒนาความคิดสรางสรรคแบบความคิดแนวขนาน


ของ เอ็ดเวิรด เดอ โบโน (Edward de Bono) ในการศึกษานี้ แบ่งออกเปน

3 ขั้นตอน

ขั้นตอนที่ 1 เปนการศึกษากลุ่มทดลองสองกลุม เปรยบเทียบ








รปแบบการเรยนแบบเดิมและการเรยนแบบสรางสรรคเปนฐาน เพื่อพัฒนา


กระบวนการสรางตนแบบที่เหมาะสม




ขั้นตอนที่ 2 เปนการน าตนแบบมาพัฒนาปรบปรง โดยท าการ




ทดลองในกลุมผูเรยน และเนื้อหาวิชาเรยนที่แตกต่างกัน เพื่อใหไดตนแบบ



ที่เหมาะสมที่สุด

ขั้นตอนที่ 3 เปนการท าการทดสอบเพอหาสัมฤทธ์ ิผลของ


รปแบบการเรยนการสอนน้ ี







คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

3



ผลการศึกษา






รปแบบการเรยนการสอนแบบสรางสรรคเปนฐาน ประกอบดวย

8 กระบวนการ และ 9 บรรยากาศ ดังนี้
กระบวนการทั้ง 8 ไดแก่


1. การสรางแรงบันดาลใจ โดยสื่อมัลติมีเดีย และ
ผูอ านวยการเรยนร ้ ู








2. การคนควา เรยนร และเล่นเกมส์กระตุนความอยากร ้ ู
3. การสอนและแนะน าแบบตัวต่อตัว
4. การฝกฝนปญหารายบุคคล




5. การฝกการท างานเปนทมดวยโครงงาน


6. การฝกน าเสนอและวิจารณแบบสรางสรรค ์



7. การแข่งขันหลากหลายรปแบบ

8. การประเมินสัมฤทธ์ผลในการเรยน


บรรยากาศทั้ง 9 ไดแก่

1. คาบเรยนยาว ลดการสอน เพื่อใหผูเรยนไดมีเวลาคนควา







พูดคุยและน าเสนอ







2. กระตุนใหผูเรยนคนควา ลดการอธบายยาวๆ

3. หลีกเลี่ยงการตัดสิน ใหผูเรยนมีส่วนใหคะแนนกันเอง






4. สนับสนุนใหผูเรยนคิด
ื่







5. ใชเรองราวที่ผูเรยนสนใจเปนตัวน าการเรยนร และใช ้


เนื้อหาวิชาการเปนตัวสนับสนุน


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

4




6. บูรณาการวิชาต่างๆเขาดวยกัน


7. เนนพัฒนาผูเรยนดานต่างๆ ไม่วัดผลคร้งเดียว ควรวัดผล






และรายงานผลแต่ละดานใหผูเรยนทราบเปนระยะ เพื่อจะได ้



พัฒนาตนเอง
8. หลีกเลี่ยงตัดคะแนนและลงโทษ การสอนแบบสรางสรรค ์

เปนฐานจะไดผลดีจากความสมัครใจ ความสนใจและความ



ร่วมมือของผูเรยน









9. ครรบฟงและใหกาลังใจผูเรยน เรยนรไปพรอมกับผูเรยน ติ






ติงและแสดงความคิดเห็นไดในจังหวะที่เหมาะสม





ผลจากการประเมิน เรยนการสอนแบบสรางสรรคเปนฐานพบว่า



ผูเรยนมีการพัฒนา ทักษะในการคนควาหาความร ทักษะในการคิด ทักษะ




ในการน าเสนอ ทักษะในการท างานเปนกลุมและทักษะในการบรหารเวลา











คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

5






หองเรยนแหงอนาคต
คือระบบการเรยน ที่ช่วยพัฒนาทักษะที่ส าคัญต่อการเรยนรและ




การท างานในอนาคต
จากความเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี และจากสภาพงานใหม่ๆ


ในอนาคตที่ตองใชทักษะต่างๆ นอกเหนือจากการคิดวิเคราะห ซึ่งเรยนรได ้





จากระบบการเรยนการสอนรปแบบเดิม (traditional subject-based





teaching) จึงมีความจาเปนที่ตองเปลี่ยนรปแบบการเรยน เพื่อใหผูเรยน






พรอมรบต่อสาขาอาชพแห่งอนาคต





















คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

6






ทักษะทีส าคัญตออาชีพการงานในอนาคตมีอะไรบาง


ทักษะที่เราไดจากการเรยนการสอนรปแบบเดิมคือทักษะในการ









คิดวิเคราะห แต่ในหองเรยนแห่งอนาคต ผูเรยนจะไดเรยนรและฝกฝน


ทักษะที่ส าคัญ ต่างๆ เหล่านี้คือ




1. ทักษะในการคนควาหาความร

2. ทักษะในการสื่อสาร การน าเสนอ และการท างานเปนทีม

3. ทักษะในการคิดสรางสรรค ์






เปรยบเปนรถยนต ผูเรยนในระบบเดิมจะเหมือนรถที่มีลอเดียว



คือ ทักษะในการคิดวิเคราะห (Critical Thinking) แต่ระบบหองเรยนแห่ง


อนาคต ผูเรยนจะไดอีก 3 ลอคือ


1. ทักษะในการคนควาหาความร (Leaning skill)




2. ทักษะในการสื่อสาร และน าเสนอ (Communication
skill)

3. และทักษะในการคิดสรางสรรค (creativity skill)


ซึ่งจะท าใหครบ 4 ลอ พรอมรบโอกาสใหม่ๆ ที่จะมาถึง










ทักษะในการคนควาหาความรู จะหาไดในการเรยนระบบเดิมทีจด




กันอยูในโรงเรยนและมหาวิทยาลัยทัวไปหรอไม ่


ผลการวิจัยช้ชัดว่า การเรยนแบบหลักสูตรเปนศูนยกลางไม่ได ้





ช่วยส่งเสรมทักษะนี้


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

7




ี่


ในระบบเดิม ผูเชยวชาญและนักการศึกษาจะเปนผูกาหนดว่าสิ่ง


ใดส าคัญ ความรใดมีประโยชนและเหมาะสมกับผูเรยน เรองใดควรใชเวลา
ื่












เรยนเท่าไร ลวนถูกกาหนดมาแลวผูเรยนมีหนาที่รอการปอนความร



จุดดีคือ ง่ายต่อการสอน และง่ายต่อการเรยน




ส่วนจุดดอยคือ ระบบการเรยนแบบนี้ท าใหผูเรยนเบื่อหน่าย



เพราะตองจาใจเรยนในเนื้อหาที่ตนเองไม่สนใจและที่ส าคัญพื้นฐานความร ้ ู








ความเขาใจของผูเรยนแต่ละคนกแตกต่างกัน แต่ตองเรยนแบบเดียวกัน






และประเมินผลดวยวิธเดียวกัน ทักษะในการคนควาหาความรจึงมี




นอยกว่าการเรยนในรปแบบหองเรยนแห่งอนาคต




ทักษะในการสือสาร และการพัฒนาความคิดสรางสรรค เกิดขึ้นเอง


ไดหรอไม ่


ในการเรยนระบบเดิมมีผูเรยนจานวนนอยมากที่มีทักษะในการ






คิดสรางสรรค เพราะการเรยนแบบนี้ใชวิธการคิดวิเคราะห (Critical







Thinking) ซึ่งเปนการเนนวิธการหาค าตอบที่ถูกตอง ซึ่งทุกวิชาจะกาหนด



ทฤษฎและสมมุติฐานแบบเดียว ท าใหผูเรยนตองท าโจทยดวยวิธการ










เดียวกันเพื่อใหไดค าตอบที่ถูกตองซึ่งนั่นคือ ค าตอบเดียวกัน ในขณะที่
ความคิดสรางสรรคตองการค าตอบที่หลากหลายจากมุมมองและแนวคิดที่






แตกต่างกัน ผลคือ หองเรยนแบบเดิมไม่ช่วยพัฒนาความคิดสรางสรรค ์

เลย


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

8



ื่



ส าหรบเรองทักษะในการน าเสนอหรอการสื่อสารนั้น ดวย
ขอจากัดของหลักสูตร และจานวนผูเรยนต่อหอง ท าให ผูสอนตองใชเวลา











แทบทั้งหมดในการบรรยาย โอกาสที่ผูเรยนจะได น าเสนองานต่างๆ จึง



เปนไปไดยาก









เราจะรอใหผูเรยนเรยนจบแลวจงมาฝกทักษะทีขาดหายไป เหลาน้ ี



ไดหรอไม ่



ความคิดสรางสรรค การน าเสนอผลงาน การสื่อสาร และการ

ค้นควาหาความร เปนทักษะที่ไดมาจากการฝกฝน และองคประกอบที่






ส าคัญของการพัฒนาทักษะคือการใชเวลาในการฝกฝน ดังนั้น เพื่อให ้



ิ่






ผูเรยนพัฒนาทักษะเหล่านี้ จึงควรเรมตนฝกฝนใหเรว เพื่อที่จะไดพรอม

เมื่อจบการศึกษา


หองเรยนแหงอนาคตจะพัฒนาทักษะเหลาน้ไดอยางไร








ระบบการเรยนการสอนใน J-Sharp future classroom ใชการ



เรยนรแบบ Creativity-based learning ซึ่งท าการวิจัยและพัฒนาโดย ดร.




วิรยะ ฤาชัยพาณชยและคณะผูเชี่ยวชาญดานการศึกษา ซึ่งเปนหองเรยนที่




สามารถช่วยพัฒนาทักษะต่างๆ เหล่านี้ได ้
(www.jsfutureclassroom.com)



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

9















































รูปแบบการเรยนเปนอยางไร







ผูเรยนจะไดเพลิดเพลินกับการเรยนร การคนควา การคิด



วิเคราะห การคิดสรางสรรค และการน าเสนอผลงานในหองเรยนที่มีผูเรยน





ไม่เกน 20 คนดวยโปรแกรมการเรยนรที่เชอมโยงเครองมือสื่อสารต่างๆ
ื่




ื่




คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

10








เช่น แท็บเล็ต คอมพิวเตอรโนตบุคของผูเรยนทุกคนเขากับจอมัลติมีเดียจะ








ช่วยใหการเรยนรสนุกสนานดวยมัลติมีเดียจะกระตุนการเรยนร เกมส การ


แข่งขัน การท าโครงงาน จะช่วยฝกทักษะในการสื่อสาร การท างานเปนทีม


และการบรหารเวลา



ใครเปนผูสอน





ในหองเรยนแห่งอนาคต ผูกระตุนการเรยนรมาจากมัลติมีเดีย




และผูอ านวยการเรยนร (Facilitator) 2 คนต่อหองจะช่วยใหผูเรยนสามารถ






พัฒนาทักษะในการคนควา คิด และน าเสนอ









ผูอ านวยการเรยนรู (Facilitator) ในหองเรยนแหงอนาคต จะสอน

หรอไม ่


โดยปกติ ผูอ านวยการเรยนรจะไม่สอน แต่ในกรณที่มีการถาม





นั่นคือโอกาสพิเศษ เปนนาทีทองของการเรยนร เพราะผูเรยนสนใจอยากร ้ ู




ผูอ านวยการเรยนรจะสอนเปนรายบุคคลตามความสนใจ













คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

11

































ครูไมไดมหนาทีสอน แตครูตองมหนาทีพัฒนาคน




อ.วิรยะ ฤาชัยพาณชย ์




บรรยายในงานมหกรรมทางการศึกษาเพื่อพัฒนาวิชาชพคร ประจาป ี
2554 (คร้งที่ 4)


ณ ศูนยนิทรรศการและการประชุมไบเทค บางนา กรงเทพฯ





ครูไมไดท าหนาทีสอน แตครูท าหนาทีพัฒนาคน








“ทุกวันนี้ต่างประเทศเขาลงทุนในสินทรพยที่จับตองไม่ได นั่นก ็



คือสินทรพยที่มาจากความคิดสรางสรรคในยุคที่เทคโนโลยีเขามาช่วยเสรม



การเรยนการสอน ครไม่ไดท าหนาที่สอนหนังสือแต่ครเขามามีหนาที่ในการ










คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

12







พัฒนาคน ฉะนั้นถาวันน้ครคิดว่าตัวเองมีหนาที่สอนหนังสือกันตองเปลี่ยน






ความคิดใหม่นะครบ ใครกสอนได ยูทูปช่วยได แต่วันนี้เราตองพัฒนาคน
คนที่เราพัฒนาคือลูกศิษยของเรา ถาเราพัฒนาไดประเทศนี้เจรญ ถาเรา






สอนหนังสือไดประเทศนี้ไม่มีอะไร ในเมื่อวันนี้เราอยากเห็นคนไทยไม่โกง

คนไทยไม่ฆ่ากันดวยความคิดเห็นที่ต่างกัน ครไม่ไดมีหนาที่สอนหนังสือ คร ู







มีหนาที่พัฒนาคน ใหเปนคนดี มีคุณธรรม ซึ่งเปนสิ่งที่ประเทศเรากาลัง


ตองการ”




ท าไมตองสอนแบบความคิดสรางสรรคเพราะในโลกของความเปน

จรงไมไดมีแคค าตอบเดียว!




ิ่



“การสอนแบบความคิดสรางสรรคเปนฐานเรมตนจากการเปด









อินเตอรเน็ตเพื่อหาความร เพื่อใหเด็กไดทดลองคนหาความรเอง กระตุน


ใหเขาอยากคนหาค าตอบดวยตัวเอง อย่าไปบอกเขา เมื่อก่อนเราสอนโดย







การบอกเด็กมาโดยตลอด นั่นเปนการบอกใหเขาร แต่การสอนแบบ

ความคิดสรางสรรคเปนฐาน คือการใหเด็กไดคิดคนหาค าตอบเอาเอง การ






สอนแบบความคิดสรางสรรคเปนฐานคือการที่เรามีโจทยปญหา แลวเราก ็










หาทางออกใหกับปญหาจากนั้นเราก็ไปแกปญหานั้น ทางที่เราหามันกมีอยู ่



ทางเดียวคือเราจะใชหลักการ ทฤษฎอะไร ใชเหตุผล หรอใชประสบการณ ์






อะไรถึงจะไดค าตอบ เมื่อนักเรยนในหองเอาหลักการ ทฤษฎ เหตุผล




ประสบการณเดียวกันไปตอบค าถามย่อมตองไดค าตอบเดียวกันแน่นอน


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

13






แลวความคิดสรางสรรคมันคืออะไร ค าตอบง่ายๆเลยกคือการคิดต่าง แลว


ในเมื่อเราคิดต่างแต่เราไดค าตอบเดียวกันมันจะต่างไหมกไม่ต่างนั่นคือ


การสอนใหคิดเหมือนๆกัน ความคิดสรางสรรคนั้นคือการคิดต่าง แต่การ






คิดต่างนั้นตองสรางมูลค่าดวย คิดต่างแต่ตองบวก ฉะนั้นวิธการที่จะคิด







อย่างสรางสรรคไดตองมีหลายค าตอบ หลายวิธ ตองไม่มีค าตอบที่ถูกที่สุด


ตองไม่มีค าตอบเดียว เพราะในโลกของความเปนจรงมันเปนเช่นนั้น






ความคิดสรางสรรคเปนมิติของความคิด คนที่มีความคิดสรางสรรคจะไม่


ตัดสินอะไรง่ายๆ”
วีดิโอแทนครูไดจรง?





“สุดยอดของการเรยนรคือการใหเด็กไดออกมาสอน การสอน







แบบความคิดสรางสรรคท าใหครท างานง่ายกว่าเดิมเยอะ ตัวครไม่ตองมี







ความรมากกได แต่ตองมีอารมณในการกระตุนเด็กใหเกดการเรยนรเยอะ







หน่อย ท าใหเกดเรมสงสัย อยากไปหาค าตอบสิ่งนี่คือสิ่งที่ดีที่ควรจะเกดขึ้น
ิ่






ในหองเรยน ทุกวันนี้เทคโนโลยีกาวไกลไม่ตองมีครดีๆมาสอน โรงเรยน




สามารถหาวีดิโอดีๆมาเปดสอนพรอมกันทั้งประเทศกได แต่ท าไมยังตองมี




การสอน เพราะเราตองการพัฒนาคนใหได การปล่อยใหนักเรยนมีอิสระใน







การเรยน ในการสอบ อย่าไปควบคุม ทุกคนสามารถเปดต าราคนหา



ค าตอบเพื่อตอบขอสอบได เด็กกไม่เครยดกับการสอบ ที่ส าคัญที่สุดของ

การเรยนแบบความคิดสรางสรรคเปนฐาน ขอสอบที่ดีที่สุดนั่นตองไม่มี









คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

14







เฉลย ถาอาจารยยังคิดขอสอบที่ไม่มีเฉลยไม่ไดอันนั้นแสดงว่าเราตอง




พัฒนา ตองออกขอสอบที่ไม่มีเฉลยนั่นถึงจะคือการเอาความคิดสรางสรรค ์
เปนฐานมาใชกับการสอน เพราะไม่อย่างนั้นนักเรยนกจะคิดเหมือนกัน




หมด ถา open book/ look around ถาท าไดเด็กในประเทศไทยจะพัฒนา



อีกเยอะ จะไม่มีการลอกขอสอบ ทุกคนมีศักดิ์ศรเพราะมีความคิดทุกคน



บอกกับเด็กเลยว่าคะแนนไม่มีค่ะหรอก แต่การมีปญญาสิมันน่าคิด”



























คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

15






แท็บเล็ตส าหรบหองเรยนแหงอนาคต





ดร. วรยะ ฤาชัยพาณชย ์

























ปรากฏการณ Tablet fever นี้ส่งผลกระทบถึงวงการต่าง ๆ เปนอย่างมาก




รวมถึงวงการการศึกษา สหรฐอเมรกามีการพัฒนาการศึกษาในรปแบบ





หองเรยนแห่งอนาคตโดยสนับสนุนใหครท าบทสอนที่ใหเด็กนักเรยนไดใช ้





ื่
Tablet เพื่อเชอมต่อหลักสูตรและขอมูลในโลกอินเตอรเน็ตเพื่อคนควาหา




ความรในยุโรป มีการตั้งหน่วยงานส่งเสรมใหมีการพัฒนาการเรยนการ





ั่





สอนในแนวทางนี้ แก่โรงเรยนและครโดยการใหทุน และใหความรฝงเอเชย


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

16







ของเราประเทศเกาหลีใต ซึ่งเปนผูน าในการใชเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนา




คนไดเล็งเห็นประโยชนมหาศาลของอุปกรณช้นนี้จึงประกาศให การเรยน




การสอนระดับประถมเปนดิจตอลทั้งหมดภายในป 2014 โดยจะมีการน า






Tablet เขามาใชในการเรยนการสอน รฐบาลเกาหลีใตไดทุ่มงบประมาณ

กว่า 2,400 ลานเหรยญสหรฐเพื่อใหการศึกษาแบบ Tablet-based เสรจ










สมบูรณแบบในป 2015 ซึ่งกคืออีก 4 ปขางหนารฐบาลเกาหลีใตลงทุนให ้




บทเรยน ขอสอบ หนังสือทั้งหมดจะอยูในรปแบบดิจตอลในอนาคตเด็ก






เกาหลีใตไม่ตองมีหนังสือเยอะ ๆ อีกแลว ในสิงคโปร เพื่อนบานของเรา ได ้







มีการน า iPad มาใชในหองเรยนชั้นมัธยมเพื่อสอนในวิชาคณตศาสตร ์
วิทยาศาสตร และภูมิศาสตรแลวประเทศไทยเราเองนับไดว่าเปนประเทศที่






ื่
ตื่นตัวในเรองนี้ระดับผูน าของภูมิภาคศ.พิเศษ ดร.ภาวิช ทองโรจน อดีต


เลขา สกอ. ผูรางนโยบายการศึกษาพรรคเพื่อไทยไดประกาศนโยบายแจก


Tablet ฟรใหเด็ก ป.1 ทุกคนสรางความสั่นสะเทือนใหวงการการศึกษา




ไทยอย่างมาก



แน่นอนว่า เมื่อใดที่มีการเปลี่ยนแปลง กย่อมมีการต่อตานเปน
ของธรรมดาหลายฝายต่างเกดความกังวล ท าใหมีค าถามมากมายเช่น..




เด็กไทย ป.1 จะใช Tablet ไดอย่างไร จะเกดประโยชนอะไร ?



ื่



จะเชอมต่ออินเตอรเน็ตในพ้นที่ห่างไกลไดอย่างไร?
เด็กจะเอา Tablet ไปโยนลงน ้าไหม ?



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

17




วัน ๆ คงจะเอาแต่เล่นเกมส์ ดูคลิปโป?

ผูปกครองจะเอา Tablet ไปจาน าหรอเปล่า?





ทุกอย่างลวนมีขอดีขอเสีย ไม่มีสิ่งใดดี-เลวสมบูรณไปทุกอย่าง


ื่
ผมอยากน าเสนอมุมมองเรองการแจก Tablet นี้ ในดานที่ดีถาพูดถึงแค่




การแจก Tablet มันไม่ไดมีค่าอะไรเลยครบ Tablet มันกแค่อุปกรณ ์






อิเล็กทรอนิกส์ช้นหนึ่ง ซึ่งความจรงแลวไม่จาเปนตองใหเด็กประถมใชเสีย





ดวยซ ้าแมกระทั่งเด็กมัธยมกยังไม่รเลยว่ามันจะเกดประโยชนอย่างไร ท า







ใหคุณภาพชวิตเขาดีขึ้นอย่างไรแต่ถาใชอย่างถูกวิธ ตั้งใชท าอย่างจรงจัง







Tablet มันเกดประโยชนมหาศาลครบผมมองว่าการแจก Tablet มันไม่ใช่



แค่การแจก "เครอง Tablet" ครบถาเราท าใหดี การแจก Tablet หนึ่งเครอง
ื่
ื่

มันหมายถึงหนังสือเรยนจานวนมหาศาลมันหมายถึงการแจกหองสมุดชั้น



ดีใหกับเด็กทุกคนมันหมายถึงการแจกสมุดจดบันทึก สื่อการเรยนการสอน

ื่
แบบมัลติมีเดียเครองอัดเสียง สมุดรายงาน Presentation ฯลฯ Tablet

ื่

หนึ่งเครองยังสามารถเขาสูฐานขอมูลที่ใหญที่สุดในโลก คือ อินเตอรเน็ต









ถาเราพิมพหนังสือในหองสมุดแจกใหนักเรยนทุกคน ตองใชงบประมาณ


มหาศาลครบ แจกเท่าไหรกไม่พอถาเด็กมี Tablet แลวเราท าหนังสือเปน









ebookแจกไดไม่จากัดใหนักเรยนอ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส อ่านแลวกอป






ป้ได จดบันทึกได เอาไปท ารายงานไดการท ารายงานกท า Presentation


น าเสนออาจารยและเพื่อน ๆ ไดโดยมีโปรแกรมส าหรบท าการน าเสนอ






คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

18






ผลงานอยูบน Tablet นั่นเอง เปนหองเรยนแห่งอนาคตเพราะฉะนั้น





ความส าเรจของ Tablet ผลที่จะเกดประโยชนกับเด็กนักเรยนตลอดจน
วงการการศึกษาค่อนขางมีเยอะถาจะมองในแง่ดี





ในส่วนเด็กนักเรยนน่าจะเปนมิติใหม่เปนโอกาสใหม่ของการ



เรยนการสอนในชั้นประถม 1 ในยุคนี้ที่เขามีโอกาสเขาถึงขอมูลข่าวสาร







เขาถึงวิชาความร ไดมากกว่าที่เคยเปนมาอาจจะยิ่งใหญถึงขนาดที่เราจะ
ใหครดี ๆ ทั้งประเทศไปอยูใน Tablet เพื่อไปสอนเด็กในพื้นที่ห่างไกลสราง





ความเท่าเทียมกันในการเรยนรไดทั้งประเทศ




สิ่งที่เราตองท า มันไม่ใช่แค่การแจก Tablet นะครบ ผมคิดว่าตอง


ท าสิ่งต่อไปน้ ี


1. ระบบ wi-fiความเรวสูงอย่างทั่วถึง เพราะถาไม่อย่างนั้น

Tablet กไม่มีประโยชนใด ๆ หรอเกดประโยชนนอย อย่าใหเหมือนสมัยเรา







แจกเครองคอมพิวเตอรไปยังโรงเรยนพอครไดหองคอมพิวเตอรแลวกล็อค



ื่
















หองเอาไว ไม่ใหเด็กใช หรอถาตองใชกตองขออนุญาตวุนวายครเองกไม่ได ้

ื่

มีความรเรองเครองคอมพิวเตอรจึงหวงเครองไวเพราะกลัวเด็กท าพังเรา


ื่

ื่



ตองปองกันไม่ใหกรณอย่างนี้เกดขึ้นอีกตองมีการจัดอบรมครทั่วประเทศ





เรองวิธการใช Tablet เรองการใช Tablet เปนสื่อการสอนไม่ตองห่วงว่า




ื่
ื่




คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

19







ื่


เด็กจะใชไม่เปนครบ เด็กยุคนี้ไวต่อเทคโนโลยีอยูแลววางเครองไวเฉย ๆ




เขามาจับประเดี๋ยวเดียวกเล่นเปนแลวครบ

2. Application หรอโปรแกรม เปน Courseware (หลักสูตรการ




สอน) ใหท ามาเปนภาษาไทยเยอะ ๆขอเสียเปรยบของเด็กเราคือ อ่าน

ภาษาอังกฤษไม่ไดแต่ขอมูลต่าง ๆ ไม่ว่าจะเปน ebookหนังสือ ขอมูลทาง









อินเตอรเน็ต ส่วนใหญในโลกเปนภาษาอังกฤษดังนั้นเราตองท าขอมูล
ดังกล่าวใหเปนภาษาไทยคงไม่ใช่ใหกระทรวงท าเอง เพราะจะใช ้





งบประมาณมหาศาลตองพยายามท าใหครสรางเนื้อหาลง





บน application ที่กระทรวงจัดท าใหเราตองอ านวยความสะดวกใหคร ู

สามารถใช Tablet ใหเกดประโยชนได ้





3. เนื้อหาต่าง ๆ ในรปดิจตอลที่เรามีอยู่แลวอย่างมากมาย อยู ่


ตามหองสมุดมหาวิทยาลัยต่าง ๆที่เราเคยใชงบประมาณลงทุนไปแลว


ื่






มหาศาลแลว Tablet นี่แหละครบจะเปนเครองมือที่จะช่วยใหเขาถึงขอมูล


เหล่านั้นไดขอแค่มี Application ดีๆ ที่จะช่วยใหเด็กหาขอมูลเหล่านั้นมา

เพื่อใชประโยชนไดอย่างมากที่สุดต่อไม่ไม่ใช่แค่เด็ก ป.1 ครบ พี่ ป.2-3 ก็









อยากจะใช พี่มัธยมกอยากใชถาเปนไปไดกอยากใหแจกนักเรยนทุกคนเลย





ครบ




คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

20







ื่


เปนเรองที่ตองลงทุนครบมองโลกในแง่ดีนะครบรฐบาลที่แลวมี


โครงการดี ๆ บางโครงการ เช่น โครงการสรางแหล่งเรยนรใหชุมชน



โครงการ Fixit Center ของกรมอาชวะ เหล่านี้เปนโครงการที่น่าจะสานต่อ




การสอนเพือพัฒนาผูเรยนใหมทักษะแหงศตวรรษที 21








คอลัมน Education Ideas ประชาชาติธรกิจ 16 ก.ย.56
วิรยะ ฤาชัยพาณชย



ผูก่อตั้ง eduzones.com

facebook.com/ajWiriya

ื่



โลกเปลี่ยนไปมาก ทั้งความรและเทคโนโลยี ที่เมื่อก่อนเปนเรองที่
ตองลงทุนลงแรงกว่าจะไดมา แต่เดี๋ยวนี้ ทั้งความรและเทคโนโลยี นอกจาก





ื่



จะหาง่ายแลวราคายังถูกมากและมีแนวโนมจะถูกลงเรอยๆ อีกดวยครบ





ผมนึกถึงวันที่ลงทุนซื้อโทรศัพท มือถอใชคร้งแรก ใช่แลวครบ ผม



ใชค าว่า “ลงทุน” เพราะการจะมีโทรศัพทมือถอใชเมื่อ 20 ปที่แลวเปนเรอง
ื่






ื่
ไม่ง่าย ราคาของโทรศัพทมือถอในตอนนั้น เครองละ 60,000 บาทถึง



ื่


90,000 บาทครบ นั่นคือเงนที่ซื้อโทรศัพทมือถอหนึ่งเครอง เราสามารถ
ื่


น าไปซื้อมอเตอรไซคได 3 คันและนอกจากการ “ลงทุน” ซื้อเครองที่ราคาสูง









มากๆ แลวเรายังตองจ่ายค่าใชโทรศัพทอีกดวย เปนค่าใชโทรศัพทที่น่าทึ่ง




มากคือนาทีละ 12 บาทครบ และที่แปลกกว่านั้นคือ ถาใครโทรเขามาหา


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

21







เรา เรายังตองเสียค่ารบโทรศัพทอีกนาทีละ 12 บาท !!! พรอมค่า





บ ารงรกษาอีกเดือนละ 500 บาท การมีโทรศัพทมือถอไวใชในตอนนั้นจึง







เปนการ “ลงทุน” จรงๆเพราะเราตองจ่ายค่าใชโทรศัพท อย่างนอยเดือนละ
4,000-5,000บาท ครบ


คนทั่วไปจึงไม่อยาก “ลงทุน” ซื้อโทรศัพทมือถอมาใชกเพราะ



ื่


นอกจากเครองแพงมากแลว ค่าโทรยังมหาโหดนี่แหละครบ ในตอนนั้น ผม


จ่ายค่าโทรศัพทเดือนละหลายหมื่นบาทถาใครมาบอกผมว่า ในอนาคต
เราจะเห็นเด็กนักเรยนใชโทรศัพทมือถอ ผมคงไม่เชอนะครบ



ื่







วันนี้ ใครๆกใชโทรศัพทมือถอ เพราะราคาถูกมากๆ และเปน
โทรศัพทมือถอที่ มีความสามารถมากเกนกว่าที่ใครจะคาดถึง



โทรศัพทไรสายวันนี้ เปนอะไรที่มากกว่า เครองมือ พูดคุยกับคนที่อยู ่

ื่




ห่างไกล โทรศัพทกลายความบันเทิงเราสามารถ ดูหนัง ฟงเพลง ดูทีวี และ




เล่นเกมสกับคนทั่วโลก ไดดวยอุปกรณเล็กๆนี้เราสามารถ จองตั๋ว
ภาพยนตร ซื้อตั๋วเครองบิน ใชเปนบัตรลดราคาสินคาและบรการสารพัด

ื่







อย่างโทรศัพทมือถอกลายเปน ธนาคารเล็กๆบนมือเรา

ิ่
โทรศัพทมือถอ เรมขยายกลายเปน แท็บเลต และแท็บเลตก ็



กลายเปนหองสมุดที่มีหนังสือมากที่สุดในโลก กลายเปนหองประชุม ที่






สามารถไดยินเสียงและเห็นหนาผูเขาประชุมจากที่ต่างๆกันทั่วโลกจานวน






คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

22





ื่
รายชอคนจดทะเบียนโทรศัพทมือถอทั่วโลกตอนนี้มีมากกว่า 4,000 ล้าน
ื่

เครองมันมีความสามารถมากจนกลายเปนส่วนหนึ่งของชวิตคนยุคนี้

ประมาณสิบปที่ผ่านมานี้ คงไม่นานเกนจานะครบ ตาม






ศูนยการคาแหล่งชุมชน โดยเฉพาะหนามหาวิทยาลัยต่างๆ เรามักจะเจอะ





เจอโรงเรยนสอนคอมพิวเตอร การใชคอมพิวเตอรเปนเรองยากในตอนนั้น
ื่

ื่

การท าเว็บนี่ยิ่งเปนเรองซับซอน ตองลงทุนไปนั่งเรยน เสียค่าลงทะเบียนให ้




คุณครมาสอน ในตอนนั้น กระทรวงศึกษามีนโยบายน าคอมพิวเตอรสู ่

โรงเรยน อยากใหคุณครใชคอมพิวเตอร รจักอินเตอรเน็ต มีเสียงคุณครบ่น










กันทั้งประเทศครบ




ผมไดรบเชญจากกระทรวงศึกษาธการ ใหไปบรรยายเรองการท า
ื่







เว็บและการใชอินเตอรเน็ตเพื่อการศึกษาใหคุณครฟง คุณครที่คัดมาจาก

ื่

ทั่วประเทศ ยังบ่นใหฟงเรอง ความยุ่งยากของคอมพิวเตอรและเทคโนโลยี




หลายท่านบอกว่า “อีเมล มันยุงยาก มีแต่พวกนักการศึกษาเขาใชกัน
เด็กๆของเรา ครของเรา ไม่มีใครใชกันหรอก”ทุกวันนี้ เราเห็นเด็กรนใหม่


ุ่
เติบโตมาพรอมเทคโนโลยี เราไม่ตองส่งลูกไปเรยนคอมพิวเตอร แต่เขาก ็





สามารถใชมันได โรงเรยนสอนคอมพิวเตอรเรมหายไป หรอไม่กตองเปลี่ยน


ิ่






การสอน ส่วนคุณครที่ปฏเสธอีเมล วันนี้หลายท่าน นอกจากใชอีเมลแลว




ยังมี Facebook และ Line




คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

23







ทุกวันน้ ความร หาง่ายจรงๆครบ




















ื่




เด็กทั่วโลก ที่สนใจเรองฟสิกส เคมี สามารถไปเรยนฟรๆ ไดที่
www.khanacademy.com คุณ Khan ชาวอินเดีย บัณฑิตจาก Harvard







ท าไวใหเด็กๆ ที่ไม่มีเงนไปกวดวิชาไดเรยนกันฟรๆ กมีเด็กนักเรยนจากทั่ว


ื่
โลกไปเรยนกันเยอะและเพิ่มขึ้นเรอยๆ จนเปนหลายรอยลานคน คุณบิล



เกต เจาของไมโครซอฟท มาเห็นว่าสิ่งที่คุณคานท านี้ดี มีประโยชนต่อคน




ทั้งโลก กเลยสมทบทุนใหเงนฟรๆ ไปอีกพันลานบาท เพื่อใหคนสนใจติว





มาติวกันใหครบ ทุกเนื้อหา ตอนนี้ www.khanacademy.com มีเนื้อหา



มากมาย มีการแปลใหคนในชาติต่างๆทั่วโลกไดใช รวมทั้งมีกลุมคนไทยมี


น ้าใจไดแปลใหเด็กไทยใชดวยครบ








คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

24














ใน podcast มีการรวบรวม เรองของการฝกฟง ฝกพูดภาษา

ื่



ต่างๆไวมากมาย ท าใหคนที่สนใจอยากฝกภาษา ไดใช โทรศัพทมือถอ ให ้








กลายเปนโรงเรยนสอนภาษา ที่มีครมากมาย มาสอนฟร 24 ชั่วโมงเด็ก



นักเรยนที่สนใจอยากเก่งภาษา กไม่ตองมาบ่นว่าที่โรงเรยนขาดครสอน



ภาษา มาโทษว่าครสอนไม่เก่ง หรอแมกระทั่งมาบ่นว่าครสอนผด โรงเรยน








ที่ขาดงบ เงนจางครต่างชาติไม่พอกสามารถใช ความร ที่มากและหาง่าย




ตรงนี้ได


มีเรองราวมากมายของเด็กในโลกทุกวันนี้ ที่เรยนรจากYoutube,


ื่
ื่
Google คุยกับคนที่สนใจเรองราวเดียวกันผ่านทาง Facebook และ

สามารถ พัฒนาความรไดเกนกว่าโรงเรยนใดๆ จะสอน







ครสโตเฟอรดร อิงเกล นักรองนักแต่งเพลง ขวัญใจวัยรน เรยนร ้ ู



ุ่




การแต่งเพลงจากอินเตอรเน็ต ท าดนตรและเผยแพรผ่าน เครอข่ายสังคม





ออนไลน จนเปนที่รจักกันทั้งโลก ทั้งๆที่ไม่เคยผ่านโรงเรยนการดนตร หรอ


สถาบันการฝกรองเพลงใดๆเลย และเรมตนโดยไม่มีค่ายเพลงใดๆ


ิ่




สนับสนุน วันน้เขากลายเปนนักรองนักแต่งเพลงดัง



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

25



เทเลอรวิลสัน เด็ก


อเมรกันอายุ17 แต่
ื่
สามารถผลิตเครอง

ตรวจจับปฏกรณ ์

ปรมาณูได ในโรงรถ
ของตนเอง จากการ


สนใจและใฝเรยนร ้ ู




ดวยตนเอง เขาประกาศตนเปนนักนิวเคลียรฟสิกส์ และยืนยันว่าเครองของ

ื่

เขาใชงานไดดีกว่าเครองที่รฐลงทุนสรางใชงบประมาณหลายรอยลาน แม ้





ื่




เขายังไม่ไดเรยนในมหาวิทยาลัย แต่ผลงานของเขาท าให บารค โอบามา


เชญเขาไปเปนนักวิทยาศาสตรของชาติ



ื่

เรองราวตัวอย่าง เหล่านี้มีอีกมากมายทั่วโลกครบ

หันมาดูเรองการศึกษาในบานเรา เด็กยังคงตองท่องเรองเก่าๆไป


ื่
ื่

สอบ ทั้งๆที่แค่มีแท็บเลตและอินเตอรเน็ต เด็ก ป.1 กยังหาค าตอบของ






ขอสอบเหล่านั้นไดแลวครยังสอนเรองต่างๆ ที่ไม่รว่าเด็กจะไดใชในชวิต




ื่




เมื่อไร หรออาจไม่ไดใชเลยดวยซ ้าเด็กยังคงเรยนแข่งกัน โดยลืมคิดไปว่า

“จะแข่งอะไรกัน” และ “แข่งท าไม”



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

26































ผูปกครองบ่น เสียเงนใหลูกไปกวดวิชา และเด็กบานเรายังตองไป


กวดวิชาทั้งๆที่ถาอยากรอะไรกสามารถหาเรยนไดฟรมากมายเรายังบ่นว่า







ขาดงบประมาณ ขาดครต่างชาติมาฝกภาษาใหนักเรยน ทั้งๆที่มีแหล่ง








เรยนภาษาฟรๆมากมาย ครเรายังบ่นว่า ขาดอุปกรณและเทคนิควิธสอน


แบบใหม่ๆ ทั้งๆที่ MIT Open courseware มหาวิทยาลัยอันดับโลกกมี


ตนแบบตัวอย่างใหดู Khan academy กมีเครองมือช่วยครสอนเยอะแยะ


ื่



เรองราวอย่างนี้ น่าจะเปนเพราะเราชนต่อการเรยนการสอนแบบ
ื่





เก่าครบ เราไม่ไดฝกฝน ทักษะของการเรยนร Learning skill ความอยาก





เรยนของเรากเลยนอยเกนไป ความอยากรของเรากไม่ค่อยมี เพราะเรยน







เพื่อ สอบ และ ใบประกาศว่า เราส าเรจแลว


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

27



และนี่ไม่ใช่ปญหาเฉพาะบานเรานะครบ แต่เปนปญหาของคนทั้ง






โลกท าใหนักการศึกษาทั่วโลกตื่นตัว มีการวิจัยและพัฒนาสราง model

ต่างๆ ขึ้นมาเพื่อใชในการสอนรปแบบใหม่ เช่น PBL (Problem-based


learning) Outcome-based learning Game-based learning Flipped




classroom CBL creativity-based learning ฯลฯ กเพื่อจะช่วยใหผูเรยน
มีคุณสมบัติสอดคลองกับโลกที่เปลี่ยนไปและหนึ่งในคุณสมบัติที่นักการ

ศึกษาทั้งโลกเห็นตรงกันว่า คนในยุคนี้ตองมี คือทักษะในการเรยนร







มีการเรงใหคร อาจารย เปลี่ยนแปลงการสอน จากวิธการเล็ค


เชอรแบบเดิมสู่รปแบบการเรยนร (Learning approach Model) แบบ






ใหม่ และทุกรปแบบใหม่ที่มีการสรางขึ้นมา กเพื่อจะช่วยใหผูเรยน มีทักษะ






ของการเรยนร ซึ่งเปนหนึ่งในคุณสมบัติ ที่สอดคลองกับการเปลี่ยนแปลง




ของโลกครบ

Learning skill คือทักษะในการเรยนร ที่ไม่ใช่นั่งฟงอย่างตั้งใจ







จดจา แลวน าไปใช อย่างเช่นที่เราใชในการเรยนการสอนที่ผ่านมา แต่











ทักษะในการเรยนร เปนความสามรถในการหาความรดวยตนเอง การรจัก


แยกแยะขอมูล ว่าอะไรคือความคิดเห็น อะไรคือขอเท็จจรง ระดับความ

ื่

น่าเชอถอของขอมูลนั้นๆมีมากนอยเพียงใด และการน าขอมูลนั้นมาใชใน




สภาพจรงจะท าไดอย่างไรบาง การจะท าใหเด็กมีทักษะนี้ไดจรงตองเปลี่ยน











คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

28







จากการสอนมากๆ มาเปน การสอนนอยๆ และใหเด็กคนหามากๆ คิด

มากๆ และมีโอกาสน าเสนอมากๆครบ
หลายประเทศมีการเปลี่ยนแปลงไปมากแลวครบ หลายประเทศ





กาลังค่อยๆเปลี่ยน แต่ประเทศเราตั้งใจเปลี่ยนมา 10 กว่าปแลว ทุกวันนี้


ส่วนมากกยังสอนกันแบบเดิมนะครบ


































คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

29



สอนอยางไรให ผูเรยนมทักษะแหงอนาคต







(บทที่ 1 การสอนแบบสรางสรรคเปนฐาน CBL)


คอลัมน Education Ideas ประชาชาติธุรกิจ 17 มิ.ย. 56

อ.วิรยะ ฤาชัยพาณชย ์


Facebook.com/ajWiriya


การเรยนการสอนดวยวิธการ “เล่าเรอง” โดยคุณคร ที่พวกเรา
ื่






เรยกกันคุนเคยว่า เลคเชอร (Lecture)เปนวิธการสอนที่ท ากันมาเนิ่นนาน


จนกระทั่งทุกวันน้ คร อาจารยส่วนใหญในสถาบันการศึกษาทั่วโลกกยังคง






สอนแบบน้กันครบ


วิธการสอนแบบดั้งเดิม (Traditional learning approach) นี้มี
ขอดีหลายอย่าง เช่น


1. เปนวิธที่คุณครคุนเคยเพราะทุกคนต่างกเรยนมาดวยวิธการสอนแบบน้ ี













2. คุณครที่มีประสบการณสอนแค่เพียงปเดียว กไม่ตองเตรยมการสอน



ื่

ใหม่ เพราะเรองราวที่สอนกคือเรองราวที่เคยเรยนมา ถามีการปรบปรง

ื่





หลักสูตรกมักเปนแค่ยายเนื้อหาจากบทหนาไปไวหลัง หรออาจมีการ


เพิ่มเติม-ตัดทอนเนื้อหาซึ่งกไม่ไดสรางความยุงยากใดๆในการสอน




3. การสอนแบบน้ สามารถสอนนักเรยนนักศึกษาไดคร้งละหลายคนเพราะ





เปนการบรรยาย จะเรยนพรอมกันหองละ 50 คนหรอ 500 คนกไม่ได ้




ต่างกัน



4. สามารถบันทึกการสอนแลวน าไปเผยแพรใหผูเรยนไดทางสื่อต่างๆ เช่น




วีดีโอ ยูทูบ podcast


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

30










5. การวัดผลกง่าย เพราะเปนการวัดว่าผูที่เรยน จดจาเนื้อหาที่ไดเรยนไป
แลวไดมากเพียงใด เขาใจวิธการแกปญหาโจทย แบบที่สอนไปแลวหรอไม่













6. ด้วยการวัดผลแบบนี้จึงท าใหการใหคะแนน ตัดเกรดท าไดง่าย รวดเรว

ั่
ชัดเจน และเปนธรรม (ถาไม่มีการลอกกัน หรอขอสอบรว)



วิธการสอนแบบดั้งเดิมนี้ดูแลวกเปนวิธที่ดีในการถ่ายทอดความร ้ ู






นะครบ แต่ว่าโลกเราเปลี่ยนแปลงไปมาก

ในดานขอมูลความรู ้



เมื่อก่อน ขอมูลต่างๆมีไม่มาก นักการศึกษาและครกคัดสรร



ขอมูลมาท าเปนหลักสูตรดีๆ ใหนักเรยนนักศึกษาเรยน แค่นั้นกเพียงพอ





แต่เดี๋ยวนี้ขอมูลมีมากมาย เขาถึงไดง่ายเพราะเทคโนโลยีที่เติบโตอย่าง



รวดเรว และที่ยิ่งไปกว่านั้นคือ ขอมูลความรทุกวันนี้มีการเปลี่ยนแปลง





อย่างรวดเรว และยังมีขอมูลมากมายที่ไม่ตองหามันกวิ่งมาหาลูกหลาน




ของเราผ่านทางสื่อต่าง เช่น Facebook SMS ในขณะที่การเรยนแบบเดิม


เราเนนใหเด็กเชอ ..
ื่


การเรยนแบบใหม่จึงตองการใหเด็กคิด การเรยนแบบเดิม เด็กมี









ความรแค่ต ารา .. การเรยนแบบใหม่จึงตองเนนใหคนควาอย่างต่อเนื่อง


การเรยนแบบเดิม เนนใหเด็กจา .. การเรยนแบบใหม่อยากใหเด็กมีทักษะ








ในการเรยนรคือตองแยกแยะขอมูลได อะไรเปนความคิดเห็น อะไรเปน







ขอเท็จจรง อะไรมีความน่าเชอถอแค่ไหน ซึ่งทักษะในการเรยนรแบบนี้ จะ



ื่




ไดมาจากรปแบบการสอนที่ต่างจากเดิมครบ




คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

31



ในดานอาชีพและการด ารงชีวิตในสังคมโลก




ผมไดเขียนถึงสาขาอาชพใหม่ๆ ที่เกดขึ้นตลอดเวลา ไวในพอก

ื่



เกตบุค ชอ “สาขาอาชีพแหงอนาคต 3”เปนอาชพที่ต่างจากที่เราเห็นและ




ที่ส าคัญเปนอาชพที่หางานง่าย รายไดสูงเปนอาชพที่มหาวิทยาลัยยังไม่




เปดสอน อาชพเหล่านี้นอกจากจะตองการความรพื้นฐานที่เรยนใน





มหาวิทยาลัยแลวยังตองการคนที่มีทักษะที่ส าคัญเช่น ทักษะในการ


เรยนร ทักษะในการสื่อสาร ทักษะในการท างานเปนทีม และที่ส าคัญ






ทักษะในการคิดสรางสรรคนี่แหละครบตัวการใหญที่ท าใหชาวโลกตองหัน







มาชักชวนเช้อเชญใหบรรดาครอาจารยปรบเปลี่ยนการสอน เพราะถายัง








สอนกันอยูแบบเดิม คนเดือดรอนคือลูกศิษยเรานี่แหละครบเพราะเขาตอง

ออกไปเผชญกับสังคมสภาพแวดลอมที่ต่างจากที่เราเคยเห็นและเปนมา





ทักษะที่นักเรยนนักศึกษาของเรายังพอหาไดจากการท ากจกรรมหรอ


ท างานกลุมคือทักษะในการสื่อสารและทักษะในการท างานเปนทีมดังนั้น

จะเห็นไดจากเด็กที่เรยนไม่เก่งแต่ประสบความส าเรจในการท างานมีอยู ่






เยอะแยะเด็กพวกนี้มักเปนเด็กกจกรรมครบ



แต่ทักษะของความคิดสรางสรรคนี้บานเรามีนอยจรงๆ เพราะ





ความคิดสรางสรรคเกดจาก "ความแตกต่าง" ในขณะที่การศึกษาบานเรา


เนนใหเด็กทุกคนเหมือนกันแต่งตัวเหมือนกัน ตัดผมเหมือนกัน เรยนวิชา




เดียวกัน ท าขอสอบชุดเดียวกัน และตองตอบขอเดียวกัน เด็กที่มีความคิด



สรางสรรค จะกลายเปนเด็กที่เรยนไม่เก่งเมื่อเรยนในระบบการศึกษาแบบ



ดั้งเดิม




คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

32






หลายคนถูกคุณครพิจารณาว่า “โง่ เกนกว่าจะเรยน” (คุณ โทมัสแอลวา


เอดิสัน นักคิดระดับโลก กตองออกจากโรงเรยนตั้งแต่ชั้นประถม เพราะคร ู


แนะน าใหไปเรยนในโรงเรยนพิเศษที่สอนเด็กสมาธสั้น)



เมื่อก่อนเราแยกแยะไม่ออกระหว่างเด็กเรยนเกง กับเด็กคิด



ื่




เกงและไม่รจักเรองราวของความคิดสรางสรรคกันหรอกครบจนกระทั่ง




ประมาณ 50 ปที่แลว นักจตวิทยา ชอดัง อาจารย Torrance ไดท าการวิจัย


ื่


เพื่อยืนยันว่า ความคิดสรางสรรค มีความส าคัญเท่าเทียมกับความคิดเชง







วิเคราะห และความคิดสรางสรรคจาเปนส าหรบคนทุกคน ไม่ว่าจะเปน

สถาปนิก แพทย วิศวกร ต ารวจ หรอแม่บาน มาถึงวันน้ เปนที่ชัดเจนว่า ทุก







สาขาอาชพตองการคนที่มีทักษะในการคิดสรางสรรคแต่ปญหาคือ




การศึกษาแบบบอกเล่า และการสอบแบบท่องจา นอกจากจะไม่ช่วย



ส่งเสรมความคิดสรางสรรคแลว ยังเปนการท าลายมันอีกดวย(จาก



งานวิจัย James Catterall, sir Ken Robinson และงานวิจัยของนัก
การศึกษาอีกหลายท่าน)

หลายประเทศในโลกจึงไดใชความพยายามเพื่อที่จะใหคุณคร ู




ปรบเปลี่ยนการสอนเพื่อสรางใหผูเรยนไดมีทักษะที่ส าคัญ





เหล่านี้ โดยเฉพาะ อเมรกา ตนแบบการศึกษาที่เราไปลอกเขามาใชนี่แหละ



ครบ อยูในช่วงปวดหัวกับการจูงใจครใหเปลี่ยนรปแบบการสอนล่าสุดไดมี





การน าเสนอ “21st century skills” จากการรวบรวมแนวคิดของนัก



การศึกษาระดับแนวหนาของอเมรกาเพื่อเปนแนวทางในการเปลี่ยนแปลง


การสอนอย่างจรงจัง ความจรงแลว เมื่อสิบกว่าปที่ผ่านมา ไทยเราเองกท า







คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

33






การปฏรปการศึกษา จากแนวคิดของนักการศึกษาไทยซึ่งเปนแนวคิดที่

ชัดเจนและดีมากๆครบ

แต่จากวันนั้นถึงวันนี้เรามีการเปลี่ยนแค่ เปลือก คือโครงสราง







ต่างๆ เช่นเปลี่ยน ครใหญเปนผูอ านวยการ แต่ผูอ านวยการกยังตองรอ
ค าสั่งจากกระทรวงเหมือนเดิม เรามีการจัดตั้ง สถาบันทางการทดสอบ
แห่งชาติ แต่ สทศ. กกลายมาเปน องคกรออกขอสอบคัดเด็กเขา






มหาวิทยาลัยเรามีการจัดตั้ง สมศ. ซึ่งกลายเปนปญหากระดาษลน


โรงเรยน


ส่วนแกนแทที่เราตองการจรงๆ คือ การเปลี่ยนแปลงการสอน






ครของเราส่วนใหญยังคงสอนแบบเดิมครบ



เราอยากเห็นการเปลี่ยนแปลงการสอนไปในแนวทาง “ผูเรยนเปน







ส าคัญ” แต่ทุกวันนี้ ครส่วนใหญยังไม่รเลยว่า สอนอย่างไร “ผูเรยนเปน


ส าคัญ” นอกจากไม่รว่าจะสอนอย่างไร ครของเรายังตองมาปวดหัวกับ


การท ารายงาน ส่ง สมศ. ตองมาท างานวิจัยเพื่อเลื่อนวิทยฐานะตองมา






อบรมฝกฝนความรใหม่ๆ ตองเตรยมรบการประเมินผล และล่าสุดตองมา








เรงใหเด็กสอบโอเนตไดคะแนนมากๆ ส่วนเด็กนักเรยนระดับประถมตอง






เรยน 8 สาระการเรยนร... หนักเลยครบ จากเด็กราเรง สนุกสนาน ตอง


กลายเปนหุ่นยนตที่ถูกปอนขอมูลตั้งแต่เชาจรดเย็น ใครรบได กกลายเปน













เด็กเรยนเก่ง ส่วนใครไม่ชอบกกลายเปนเด็กไม่รกเรยน เด็กเกเร เด็ก 70%


ของเราไม่ไดเรยนต่อในระดับอุดมศึกษาหรอกครบและสิ่งที่เขาไดรบจาก




ระบบการศึกษาแบบเดิมนี้ คือ การถูกประเมินว่า โง่ และวิชาต่างๆที่เขา




คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

34






ื่

ตองใชเวลาเรยนมามากมายหลายเรองเขากไม่สามารถใชมันเพื่อพัฒนา

ชวิตเขาเลย

ท าไมเราไม่ท าการศึกษาใหชวิตเขาดีขึ้น มีความสุขขึ้น มี







ความหวังขึ้น หรอเราไม่รกเขาเพียงเพราะเขาเบื่อเรยน เรยนไม่เก่ง ส าหรบ





เด็กอีก 30% ที่มุงจะเอาปรญญา กตองท่องจาไปสอบแข่งขันกันเขา



ื่
มหาวิทยาลัยชอดัง ซึ่งใชระบบคัดเลือกแบบโบราณ คือวัดคนดานเดียว
ิ่

คือดานการท าขอสอบ(ตองขอขอบคุณหลายคณะหลายมหาวิทยาลัยที่เรม




ใชการรบเขาแบบอื่นๆซึ่งวัดคุณสมบัติที่นอกเหนือจากการสอบแข่งขัน) ทุก


วันนี้ การศึกษาจึงกลายเปนเครองมือในการแข่งขัน แทนที่จะจะเปน
ื่

ื่

เครองมือในการพัฒนาคนในส่วนของผูปกครอง เราจะเห็นผูปกครอง



มากมายที่ตองทุมเทใหลูกกวดวิชา แย่งกันเขามหาวิทยาลัย ทั้งๆที่


มหาวิทยาลัยในบานเรามีมากกว่า 150 แห่ง เพียงพอต่อทุกคน (ยกเวน


บางคณะ)
การศกษาของเรามันเขาขั้นวิกฤติจรงๆครบ ถ้าเปนคนไข ก ็






อาการหนัก



ผมจะไม่ติติงใครหรอองคกรหน่วยงานใดๆ ถาไม่มีแนวทางที่


ื่
ดีกว่ามาน าเสนอ นี่คือแนวทางที่ผมยึดถอมาตลอดครบ เรองทั้งหมดมีทาง
แก แต่ไม่ใช่อยูที่กระทรวง หรอผูน าคนใดการแกปญหาการศึกษาของเรานี้











ตองรวมมือกันครบ ทุกคนทุกฝายตองเปลี่ยนแปลง ในช่วงสองปมานี้ ผม


เล่าเรองราวเหล่านี้ใหคุณครฟงและน าเสนอแนวทางใหม่ รปแบบการสอน

ื่


ใหม่คือ การสอนแบบความคิดสรางสรรคเปนฐาน CBL Creativity-







based learningการสอนแบบน้แหละครบที่จะสรางทักษะแห่งอนาคต


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

35







นอกจากเด็กจะไดมีความคิดวิเคราะห (เหมือนเดิม)แลวเขายังจะไดฝกฝน





ทักษะในการสื่อสาร การท างานเปนทีม ทักษะในการเรยนร และที่ส าคัญ





ที่สุด คือทักษะในการคิดสรางสรรค ครจะสนุกและเรยนรไปกับผูเรยน









นักเรยนจะมีความสุขและสนใจใฝร และที่ส าคัญ เด็กที่ไดเรยนไม่ว่าเขาจะ




จบ ป.4 หรอ ม.3ไม่ว่าเขาจะไดเรยนต่อในระดับสูงขึ้นไปหรอไม่ แนว




ทางการสอนแบบน้จะท าใหชวิตเขาดีขึ้นแน่นอนครบ

หลังจากบรรยายและน าเสนอแนวทางใหคุณครและอาจารย ์


หลายมหาวิทยาลัยทั้งวิธการสอน และการออกขอสอบ แนวทางใหม่น่าดี


ใจครบ คุณครแทบทุกคนเห็นดวยและอยากเปลี่ยนแปลงครบ หลายท่าน




ิ่


เรยนรและเรมเปลี่ยนแปลงแลว แต่กมีครอาจารยอีกมากที่เห็นดวยแต่ยัง







กังวลกับความยุงยากที่ตองเปลี่ยนแปลงมาถึงตรงนี้ คิดว่าหลายท่านคง


สนใจอยากรเรอง CBL กันบางผมจะน าเสนอ หลักการ วิธการ และการ

ื่


น าไปใชในสภาพแวดลอมต่างๆ ของการสอนแบบCBL ต่อไปใครสนใจก ็

ติดตามนะครบ











คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

36



บทที 2 การสอนแบบสรางสรรคเปนฐาน CBL













สมมติฐาน


การที่ครจะสอนในแนวทางใหม่ไดดีควรจะมีความเชอหรอ

ื่

สมมุติฐานต่อไปน้ครบ



1.ครสอนครบแต่เด็กไม่ไดเรยนครบ





การสอนแบบเดิม ถึงครจะสอนครบ จบทุกบท แต่เด็กจะเรยนรได ้




ื่


ไม่เท่ากันบางคนนอกจากไม่รเรองแลวยังเบื่อเรยน โดยเฉพาะวิชาที่ดู





เหมือนจะห่างไกลชวิตเช่น คณตศาสตรถาสอนดวยวิธการสอนแบบเดิมจะ



มีแต่เด็กตั้งใจใฝดีสองสามแถวหนาเท่านั้นที่สนใจเรยนครบ


ื่
2. เด็กสนใจในเรองของเขา มากกว่าสนใจเรองการเรยนในวิชา
ื่


ของเรา เรองนี้ค่อนขางจะชัดเจนในโรงเรยนของประเทศเรา เด็กที่สนใจ

ื่







เรยนจรงๆมีนอยมากครบและที่ผ่านมาเรากใชวิธบังคับใหเขาสนใจ เช่น

ตักเตือน ดุ บ่น ตัดคะแนนหรอแมกระทั่งเชญผูปกครองมาพูดคุยเพราะคร ู




ของเราส่วนมากมีจตใจงดงามรกศิษย อยากใหเขาไดดี กจะทนไม่ไดถา
















ใครไม่สนใจใฝร แต่กเปนที่ชัดและชัดขึ้นทุกวันว่าวิธบังคับใหเขาตั้งใจเรยน

น่ะมันยากขึ้นทุกวัน


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

37



ื่
3. เด็กยุคนี้ชอบเทคโนโลยี อะไรที่ทันสมัย สนใจเรองราวของ
สังคม ชอบ Like ชอบ Share และชอบเล่นเกมส์

4. ความร เดี๋ยวนี้หาง่ายมาก และคนสอนเก่งๆ กมีเยอะ ที่ส าคัญ





เราไม่ไดเปนคนสอนเก่งที่สุดในโลก

















5. เด็กสามารถจะหาความรเองได ถาเขาสนใจอยากร




6. ต ารา หรอหลักสูตรในวิชาที่เราสอน ไม่ใช่เรองมหัศจรรยอะไร
ื่



เปนแค่บันทึกหลักการ ทฤษฎ ตัวอย่างทางวิชาการ ที่ทุกวันนี้มีการ

เปลี่ยนแปลงไปตลอดเวลาโดยเฉพาะอย่างยิ่งวิชาในระดับอุดมศึกษาทุก




สาขา (มีนักศึกษาเล่าใหฟงว่า ต าราที่เรยน พิมพตั้งแต่ก่อนเขาเกด)เนื้อหา

วิชาการมีการพัฒนาอยู่ตลอดเวลา และนับวันอัตราการเปลี่ยนแปลงนี้ยิ่ง

เรวขึ้นกว่าที่ผ่านมา
7. นอกจากวิชาการแลว สิ่งที่เราหวังจากการสอนของเราคือ


ใหเขามีทักษะต่างๆที่จาเปนต่ออนาคต และใหเขามีคุณลักษณะที่สังคม







เราอยากเห็น เช่น เปนคนรบผิดชอบ มีความซื่อสัตย มีน ้าใจ


คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

38



8. ในโลกปจจุบัน ถาเรายังสอนแบบเดิม ออกขอสอบแบบเดิม








เราจะไม่สามารถช่วยใหเด็กของเรามีความใฝรใฝเรยน มีทักษะในการคิด





สรางสรรค มีระเบียบวินัย มีความรบผดชอบ มีน ้าใจ ฯลฯ(ตรงนี้น่าจะ


เห็นชัดจากสถติต่างๆของประเทศเรานะครบ เด็กทองในวัยเรยนสูงระดับ


โลก ความรนแรง ยาเสพติด สูงระดับเอเซียทั้งๆ ที่ใชเวลาเรยนมากที่สุดใน




โลก น่าจะเปนตัวยืนยันได ว่า เราใชวิธการสอนที่ไม่สอดคลองกับเด็กและ









ื่
สภาพแวดลอมปจจุบัน)ถาคร อาจารยมีความเชออย่างนี้ กตรงกันนะครบ


ื่


ื่
และอยากใหเชออีกขอนึงที่ส าคัญมากครบ คือเชอว่า


9. คร อยากเห็นเด็กมีอนาคต และอยากเห็นสังคมดีกว่าที่เปนอยู ่

และครจะยอมใชเวลาพัฒนาวิธการสอนเพื่อสรางคุณค่าใหเกดกับเด็ก






สังคม และตัวครเอง






คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

39






บทที 3 การสอนแบบสรางสรรคเปนฐาน CBL














การสอนแบบ สรางสรรคเปนฐาน Creativity-based learning



Modelรปแบบการสอนนี้ไดท าการวิจัยต่อยอด มาจาก problem -based







learning PBLซึ่งเปนหนึ่งในแนวทางการสอนแบบผูเรยนเปนศูนยกลางซึ่ง

ใชไดผลดีในหลายประเทศ เปนการสอนแบบ active learning คือการ








จัดการสอนใหผูเรยนตื่นตัว ในการคนควาแทนที่จะรอรบการบรรยาย



แบบเดิม กมีอาจารยส่วนหนึ่งของเราไดน ามาใชในวิชาที่ตนสอนในหลาย

คณะ หลายมหาวิทยาลัย ซึ่งมักจะใชผสมผสานกับการสอนแบบดั้งเดิมคือ




การเลคเชอร การสอนแบบ PBL มีขั้นตอนโดยสรปสั้นๆ ดังนี้ครบ


1. แบ่งกลุม ผูเรยนกลุมละประมาณ 6-10 คน



2. ใหคนควา เพื่อแกปญหาที่ ผูสอนจัดหามาให ้











3. ผูเรยน จะไดฝกการวิเคราะหและแกปญหา ฝกความรวมมือ











4. ผูเรยนจะไดรบความรใหม่ๆจากการคนควา



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

40






5. ผูสอนจะลดบทบาทในการสอนมาเปนผูอ านวยการ ส่งเสรมให ้



เกดการเรยนร ้ ู


6. ผูเรยนจะไดน าเสนอแนวคิด และแนวทางในการแกปญหานั้นๆ



ส่วนการวัดผลนั้นจะแตกต่างจากการวัดผลแบบเดิมมาก ผูสอนจะท า


การวัดผลแบบค่อยเปนค่อยไปครบ ไม่ไดวัดผลจากการท าขอสอบ เพื่อวัด









ว่าผูเรยนรอะไรบาง แต่จะวัดผลออกมาหลายคร้งและหลายดาน (multi-

dimensional assessment )เช่น วัดการน าขอมูลมาใชอย่างมีเหตุผล วัด






การน าเสนอผลงาน การท างานเปนรวมมือ และกจะวัดหลายคร้งเพื่อช่วย




ใหผูเรยนพัฒนาทักษะในดานที่ตนเองยังขาดไป ซึ่งผูเรยนเองจะมีโอกาส



พัฒนาตนเองในดานทักษะต่างๆ และยังเกบเกยวความรที่ไดจากการ


ี่






คนควาและท าโครงงานในการวัดผลคร้งสุดทาย ผูสอนจะประเมินผล


ออกเปนผลการเรยนที่ไม่ไดมีแค่เกรดแต่รายงานผลดานอื่นๆด้วยและ




อาจจะใหกรรมการภายนอกเปนผูประเมินผลในการสอบน าเสนอผลงาน








เพื่อจบการเรยนในวิชานั้นๆPBL จึงเปนรปแบบการเรยนรที่เหมาะกับยุค


สมัยที่ขอมูลความรง่ายต่อการเขาถึงอย่างทุกวันนี้ และไดมีการน าไปใช ้




อย่างกวางขวางในโรงเรยนทั่วไปเพราะท าใหผูเรยนไดฝกทักษะต่างๆ









แทนที่จะไดแต่เนื้อหาความรแบบเดิม

ในการวิจัยกับกลุ่มนักเรยนในบานเรา PBL กไดผลดีครบแต่สิ่งที่ยัง




ื่

ขาดหายไปในการเรยนแบบ PBL คือทักษะในเรองความคิดสรางสรรค


อาจเปนเพราะวัฒนธรรมและสังคมบานเรา มักเนนใหเด็กอยูในกฏ





ระเบียบที่ตองท าอะไรเหมือนกัน แต่งตัว เขาแถว เรยน และการสอบก ็






คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

41








มุงเนนใหนักเรยนท าขอสอบชุดเดียวกัน และเลือกตอบค าตอบที่ถูกซึ่ง


ื่
มักจะมีค าตอบเดียว ความชนในเรองที่ทุกคนตองตอบขอเดียวกัน ท าให ้

นักเรยนของเราจึงคุนเคยกับ ความเหมือนและขาดทักษะในเรอง
ื่








ความคิดสรางสรรค เพราะความคิดสรางสรรคเกดจากความแตกต่าง ครบ
จากการวิจัยเมื่อผูเรยนของเราเรยนดวย PBLความคิดสรางสรรคก่อนเรยน







และหลังเรยนมีความแตกต่างกันนอยมาก











ผมจึงไดน าเอา ทฤษฎ ความคิดสรางสรรค เขามาใชรวมกับ







PBL เพื่อสรางรปแบบการเรยนใหม่ที่น่าจะเหมาะกับบานเรา งานวิจัยที่ท า


มีสามขั้นตอนครบ ในขั้นแรกเพื่อจะหาว่ามีกระบวนการ (Process) และ



บรรยากาศ (context) อะไรบาง ที่จะช่วยใหผูเรยนนอกจากจะมีทักษะ

ต่างๆเช่นเดียวกับ PBL แลวยังมีทักษะในการคิดสรางสรรคอีกดวย ขั้นที่







คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

42




สอง ทดองใชกระบวนการนี้ ในกลุ่มทดลองและกลุมควบคุมเพื่อวัดผล


ความแตกต่าง และขั้นตอนที่สาม น าไปใชทั่วไปในหลายวิชา เพื่อวัด



ประสิทธภาพ จากการท าการทดลองสอนวิชาฟสิกส ดวยกระบวนการ





CBL ผลเปนที่น่าพอใจครบผูเรยนนอกจากสนุกกับการเรยน ไดความร ้ ู




และเปนความรที่น าไปใชอธบายปรากฏการณหรอแกปญหารอบๆ ตัวได ้











จรงแลว ยังไดพัฒนาทักษะในศตวรรษที่ 21 อีกดวย






















คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

43





บทที 4 การสอนแบบสรางสรรคเปนฐาน CBL: การวัดผลแบบ




สรางสรรคเปนฐาน














ในการสอนแบบเดิม ผูสอนจะมีกาหนดการสอนที่ชัดเจนตั้งแต่
ื่
บทที่ 1 ไปเรอยๆ จนจบเนื้อหาในหลักสูตรนั้นๆลักษณะการสอน แยก


ออกเปนวิชาอย่างชัดเจนแต่ใน CBL ผูสอน จะเปลี่ยนบทบาทจากการเปน







ผูบรรยายเนื้อหาต่างๆ อย่างละเอียด มาเปนผูอ านวยการใหผูเรยนเกดการ



เรยนร แปลงจาก lecturer มาเปน facilitator ครบการสอนท าโดย




กระบวนการ 8 ข้อ และบรรยากาศ 9 ข้อ ต่อไปน้

กระบวนการ 8 ข้อ




1. สรางแรงบันดาลใจ กระตุนความอยากร Inspiration
2. เปดโอกาสใหคนหา รวบรวมขอมูล แยกแยะและน ามาสรางเปน






ความร Self-study






คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

44




3. การสอนมักจะท าเมื่อมีค าถาม เปนการสอนแบบรายคนหรอราย


กลุม มากกว่าการสอนรวม



4. ใหผูเรยนไดมีโอกาสหาทางแกปญหา ดวยตนเอง individual




problem solving






5. ใชเกมสใหมีส่วนในการเรยนรในหองเรยน game-based


learning.

6. แบ่งกลุมท าโครงงาน team project.



7. ใหน าเสนอผลงาน ดวยวิธการต่างๆ creative presentation




8. ใชการวัดผลที่เปนการวัดผลดานต่างๆ ออกมา ตามเปาหมายที่

ไดออกแบบไว

สวนบรรยากาศ 9 ขอ คือ




1. ครควรเหลือเวลาใหเด็กคนความากๆ คุยมากๆ น าเสนอมากๆ ใช ้




เวลาในการสอนใหนอยลง และมักจะเดินสอนตามกลุมมากกว่า

สอนรวม



2. หลีกเลี่ยงการอธบายอย่างละเอียด แต่จะพยายามใหเด็กคนหา



ค าตอบเอง ครจึงมักจะตอบค าถาม ดวยค าถามเพื่อใหเด็กสนใจ
ต่อ


3. ในการสอนแบบเดิม ผูเรยนมักกลัวผด เพราะผูสอนมักจะมี





ค าตอบที่ถูกเอาไวแลว ดังนั้นใน CBL ครจะหลีกเลี่ยงการตัดสิน





แบบเด็ดขาด เช่น ถูกตอง ผด แต่จะใชวิธถามว่า แน่ใจหรอ
ท าไมคิดอย่างนั้น หรอ เพื่อนๆ คิดเห็นอย่างไรในเรองนี้
ื่



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

45



4. บรรยากาศของ CBL ที่ส าคัญมากๆ คือ การสนับสนุนใหคิด


5. ใชเรองที่เด็กสนใจเปนเนื้อหาน า และการคนควา และเนื้อหาวิชา



ื่
ความรตามต าราเปนตัวตาม



6. ช่วงเวลาเรยนควรยาวกว่า 90 นาที และอาจเรยนหลายวิชา


ี่




พรอมๆ กัน ขึ้นกับปญหาที่ตั้งเกยวโยงกับวิชาใดบาง ครอาจสอน
พรอมๆ กันทั้ง 2-3 วิชาในหองเรยนเดียวกัน






7. CBL จะเนนใหเด็กสนใจพัฒนาการตนเองในดานต่างๆ จึงไม่





จาเปนตองวัดผลคร้งเดียว ควรมีการวัดผลและรายงานผลใหเด็ก



รและพัฒนาตนเองในแต่ละดาน

8. CBL จะไดผลดีจากความสมัครใจ ความสนใจของเด็ก และ
ความรวมมือ มากกว่าการบังคับใหร ดังนั้นการตัดคะแนนและ





ลงโทษ เปนสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง






9. ครจะเปนผูรบฟงเรองราวที่เด็กคิด น าเสนอ และเรยนรไปพรอมๆ



ื่
กับเด็ก ครอาจมีการติติง และแสดงความคิดเห็นในจังหวะที่

เหมาะสม และสิ่งที่จาเปนมากๆ คือการใหกาลังใจ








คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

46






















ลองมาดูตัวอยางในทางปฏบัตินะครบ






เราสามารถออกแบบการสอนตามแนวทางCBLไดโดยจัดรปแบบการสอน

เปน 5 ขั้นตอนดังนี้ ประเมินผล

ตั้งปัญหาและ
กระตุ้นความ แบ่งกลุ่มตาม
สนใจ ค้นคว้าคิด ประเมินผล
ความสนใจ






ประเมินผล
น าเสนอ ประเมินผล






คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

47



ประเมินผล



ขั้นตอนที 1 กระตนความสนใจ ประเม ินผล




แมในรปแบบการสอนแบบปกติจะมีขั้นน าเขาสูบทเรยน เพื่อน า





ผูเรยนเขาสู่เนื้อหาบทเรยนของเราอยูแลวกตาม แต่ในการจัดการเรยนร ้ ู





แบบ CBL นั้น มีความจาเปนมากที่เราจะตองกระตุนความสนใจผูเรยน












การท าใหผูเรยนนั้นมีความอยาก อยากเรยน อยากร อยากคนหาค าตอบ
ถอเปนปจจัยส าคัญสูความส าเรจในการจัดการเรยนการสอนแบบ CBL






ในการจัดการสอนแบบดั้งเดิมที่เราคุนชน เรามักจะใช กฎเกณฑ ์






ขอบังคับต่างๆ หรอแมกระทั่งการลงโทษเพื่อใหผูเรยนสนใจในเนื้อหา



บทเรยน ซึ่งเราจะเห็นไดว่าผูเรยนส่วนใหญเขาสูตัดขาดการรบรต่อ












บทเรยนที่เราเตรยมการมา แต่ในการจัดการเรยนการสอนแบบ CBL นั้น


จะมีวิธการจัดการกระตุนผูเรยนที่แตกต่างออกไป ซึ่งจะส่งผลใหผูเรยน








เรยนรไดดีกว่าเดิม โดยที่เราสามารถจัดการกระตุนความสนใจไดดังนี้











ใชเหตุการณต่างๆที่เกยวของกับผูเรยน หรอสิ่งที่ผูเรยนสนใจเปน

ี่

ตัวกระตุน



ปกติแลวผูสอนมักจะมีเปาประสงคในใจว่า เรยนเพื่อสอบ เราจึง




สอนเพื่อใหผูเรยนไปสอบ จนลืมคิดไปว่า การเรยนคือการพัฒนาชวิต










เนื้อหาที่เรยนตองน าไปใชในชวิตของผูเรยนได ถาเรยนไปแลวไม่สามารถ





น าไปใชไดจรง นั่นแสดงว่าเนื้อหานั้นไรค่า แต่ถาเนื้อหาที่ผูเรยนสามารถ






น าไปใชไดจรงในชวิตประจาวัน เนื้อหาเหล่านั้นจะไม่ไรค่าอีกต่อไป ผูสอน










คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

48









ื่

จึงมีหนาที่จัดการใหเนื้อหานั้นเกยวของกับชวิตของผูเรยน เช่น การใชเรอง
ี่

การเกบออม และการลงทุนเพื่อกระตุนความสนใจในวิชาคณตศาสตร ์




ื่

แทนที่จะบอกใหจาสูตรอย่างเดียว การใชเนื้อหาเรองพืชพันธุที่ปลูกไดใน





บานของตัวเองกระตุนความสนใจในวิชาวิทยาศาสตร แทนที่จะสอนใหจา


พืชที่ไกลตัว หรอการใชบทสนทนาที่จาเปนในชวิตประจาวันในการกระตุน









ความสนใจในวิชาภาษาอังกฤษ แทนที่จะสอนแค่ไวยากรณ เปนตน


ใชสื่อมัลติมีเดีย

การใชสื่อมัลติมีเดียถอเปนการกระตุนความสนใจของผูเรยนได ้








เปนอย่างดี ทั้งรปภาพ เสียง ขอความต่างๆที่น ามาใช ผูสอนจาเปนจะตอง







ี่
เลือกสื่อที่เกยวของกับเนื้อหา โดยที่สื่อนั้นเปนสื่อที่กระตุนความสนใจ หรอ





สรางแรงบันดาลใจในบทเรยนนั้นๆไดดี จึงจะส่งผลต่อผูเรยนไดมาก และ



ส่งผลใหผูเรยนอยากหาค าตอบในเนื้อหาที่เราจะท าการเรยนการสอน







ใชเกม หรอกจกรรม





การใชเกมหรอกจกรรมนั้นเปนตัวเลือกที่ดีมากในการกระตุน
ความสนใจของผูเรยน ซึ่งเกมหรอกจกรรมที่เลือกมานั้นอาจจะเปนสันทนา





การง่ายๆทั่วไป จนไปถึงเกมหรอกจกรรมที่มีความเกยวของกับเนื้อหาที่เรา

ี่






จะจัดการเรยนการสอน ซึ่งผูสอนสามารถเลือกใชไดหลากหลายใหเหมาะ


กับผูเรยน






คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์

49











การกระตุนผูเรยนนั้นผูสอนจาเปนที่จะตองเลือกกจกรรมให ้







สอดคลองกับผูเรยน เราตองรก่อนว่าเนื้อหาที่เราจะท าการจัดการเรยนการ




สอนนั้นจาเปนกับชวิตของผูเรยนหรอไม่ แลวเลือกกจกรรมที่เหมาะสมกับ










เนื้อหานั้น เพื่อเปนการดึงความสนใจผูเรยนไดอย่างเต็มที่ ท าใหผูเรยนเห็น



ความส าคัญในเนื้อหา ซึ่งจะท าใหผูสอนสามารถเลือกเนื้อหามาใชใน






กระบวนการกระตุนไดง่ายขึ้น ผูสอนนั้นสามารถใชการกระตุนทั้งสาม

หัวขอพรอมกันได เช่น การใชเหตุการณที่เกยวของกับชวิตของผูเรยนมา

ี่








น าเสนอในรปแบบของสื่อมัลติมีเดีย เมื่อจบการน าเสนอสื่อแลวจึงน าเกม



หรอกจกรรมมาเปนการกระตุนอีกทีหนึ่ง




ขั้นตอนที 2 ตั้งปญหาและแบงกลมตามความสนใจ




ขั้นตอนต่อมาหลังจากการกระตุนความสนใจคือการตั้งปญหา


และแบ่งกลุมผูเรยนตามความสนใจ กระบวนการนี้ทั้งหมดจะเปนการใช ้







ปญหาเปนตัวน า ขั้นการตั้งปญหาในรปแบบของการจัดการเรยนการสอน


แบบ CBL นั้นผูสอนไม่ไดเปนผูกาหนดค าถามใหตั้งแต่แรก แต่จะเปนการ









ปล่อยใหผูเรยนคนหาปญหาที่ตนเองสงสัย โดยปญหาที่เกดขึ้นนั้นจะเปน





ปญหาที่ผูเรยนสนใจในบทเรยน เมื่อผูเรยนคนพบปญหาที่ตนเองสงสัย










แลวนั้นจึงท าการแบ่งกลุ่มตามความสนใจ จานวนของกลุ่มนั้นจะตั้งขึ้น

ตามจานวนปญหาที่เกดขึ้นในชั้นเรยน และสมาชกของแต่ละกลุมนั้นกจะ












เกดจากความพอใจของผูเรยนเอง และด าเนินการแกไขปญหาต่างๆดวย
ตนเอง



คูมือออกแบบการสอนในศตวรรษที่ 21 | สอน สราง สรรค ์


Click to View FlipBook Version