Panduan PPGB 2015

PANDUAN
PROGRAM PEMBANGUNAN
GURU BAHARU (PPGB)
2015

DERAF
(Akan disemak oleh Panel Kawalan Mutu Penerbitan
Bahagian Pendidikan Guru)

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

KANDUNGAN

Tujuan………………………………………………………………………………………………………….2
Garis Panduan Pelaksanaan PPGB…………………………….…………………………………4
Pengenalan kepada Pelaksanaan Fasa PPGB…………………..………………………….21

Pelaksanaan Fasa Orientasi……………………..………………………..………………….23
Pelaksanaan Fasa Pementoran…………………………………………………………..….31
Pelaksanaan Fasa Pembangunan Profesional……….………………….…………….37
Surat, Dokumen dan Laporan PPGB………..………………………………………………….42
Maklumat Berkaitan Penyediaan Surat, Dokumen Serta Pengisian
Borang PPGB…………………….………………………………………...………………………..43

Surat Lantikan Guru Mentor oleh Pentadbir Sekolah………………...…...43
Akuan Terima Guru Mentor dan Guru Baharu……………………................45
Log Pementoran……………………………………...…………………………………...47
Penilaian oleh Guru Mentor…………………………...…………............................49
Laporan Status Pelaksanaan PPGB…………………………...……………...……53
Sijil Penyertaan PPGB dan Sijil Penghargaan PPGB...……...………………56
Rujukan.……………………………………………………………………………………...…….....….…59
Panduan Pementoran……………………………………………………………………………60
Surat Siaran KPM Bilangan 21 Tahun 2012…………………….….…………………..69
Kajian Tindakan……………………………………………………………………………………70

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 1

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

TUJUAN

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 2

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Program Pembangunan Guru Baharu dibangunkan bertujuan untuk;

Membantu Guru Baharu mengadaptasi persekitaran, komuniti dan budaya sekolah
bagi membolehkan mereka berperanan dalam situasi sebenar.

Memberi bimbingan, sokongan dan bantuan secara profesional dan berstruktur
kepada Guru Baharu sehingga Guru Baharu mencapai tahap Kompetensi
Profesionalisme seperti yang dihasratkan (Kementerian Pendidikan Malaysia, 2014):

Memupuk sikap positif, dan mengamalkan nilai profesional keguruan;
Meningkatkan daya suai, daya tahan, daya saing dan daya cipta;
Meningkatkan kemahiran memerhati, keprihatinan dan kepekaan terhadap
murid;
Menyepadukan teori dengan amali PdP;
Menguasai dan memantapkan strategi pengajaran; dan
Mengenalpasti dan menyelesaikan masalah PdP dan seterusnya
memperkembangkan potensi guru.

Membimbing dan membangunkan kompetensi profesionalisme Guru Baharu dalam
meningkatkan pengetahuan, kemahiran dan nilai profesional yang berkaitan bagi
memenuhi keperluan pendidikan abad ke-21.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 3

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PPGB
DI SEKOLAH-SEKOLAH DI BAWAH
KEMENTERIAN PENDIDIKAN
MALAYSIA (KPM)

(Berdasarkan Surat Siaran KPM
Bilangan 21 Tahun 2012)

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 4

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PENDAHULUAN

Program Pembangunan Guru Baharu (PPGB) merupakan salah satu daripada lima
belas (15) inisiatif yang telah dirancang dan dicadangkan dalam Makmal NKRA Kualiti
Guru yang telah diadakan di Bahagian Pendidikan Guru (BPG) pada 8 Mac 2010. YAB
Timbalan Perdana Menteri merangkap Menteri Pelajaran telah bersetuju terhadap
cadangan semua inisiatif meningkatkan kualiti guru pada 2 April 2010. Kertas cadangan
Pelaksanaan Program Pembangunan Guru Baharu telah dibentangkan dalam Mesyuarat
Profesional Kementerian Pelajaran Malaysia bilangan 10/2010 pada 29 September 2010
dan telah mendapat persetujuan semua ahli mesyuarat.

2. PPGB merupakan satu program pembelajaran melalui bimbingan yang berstruktur
berasaskan sekolah untuk menyokong pembangunan profesionalisme Guru Baharu bagi
meningkatkan kualiti guru dalam profesion keguruan. PPGB juga merupakan proses
sosialisasi kepada profesion keguruan yang dapat membantu Guru Baharu membuat
penyesuaian antara ilmu dan kemahiran yang sedia ada dengan prosedur, sistem sekolah
dan penguasaan pengajaran yang berkesan dan kemahiran pengurusan bilik darjah.

3. PPGB ini akan memberi kesan yang positif terhadap sekolah, guru dan murid. Melalui
program pembangunan profesionalisme yang berkesan, budaya kerja cemerlang dapat
diterapkan kepada Guru Baharu agar dapat melaksanakan tugas dan tanggungjawab secara
lebih sistematik.

4. Guru Baharu merujuk kepada guru yang kali pertama berkhidmat di sekolah-sekolah
di bawah KPM setelah tamat menjalani latihan keguruan sama ada di Institut Pendidikan
Guru (IPG) atau Institusi Pengajian Tinggi (IPT). Guru Baharu perlu menjalani PPGB ini
antara satu hingga tiga tahun sebelum Ketua Jabatan membuat perakuan cadangan
pengesahan dalam perkhidmatan Guru Baharu kepada pihak Suruhanjaya Perkhidmatan
Pelajaran (SPP).

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 5

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

REKA BENTUK DAN PELAKSANAAN PROGRAM

5. PPGB terdiri daripada tiga fasa, iaitu fasa orientasi, fasa pementoran dan fasa
pembangunan profesionalisme berterusan. Tempoh pelaksanaan PPGB adalah selama satu
tahun sehingga tiga tahun perkhidmatan. Pelaksanaan PPGB adalah berasaskan sekolah
dan berpandukan buku Modul PPGB yang telah dibangunkan sewaktu Makmal NKRA
Kualiti Guru pada bulan Mei tahun 2010. Dalam Program Pengurusan Pembangunan Diri,
Guru Baharu akan mengikuti Pembangunan Profesionalisme Berterusan (CPD) yang
diperlukan bagi meningkatkan dan memantapkan kompetensi dalam opsyen mereka
dengan dibantu oleh pihak pengurusan sekolah supaya boleh memahami dan menghayati
ciri-ciri yang ada bagi seorang guru dalam menjalankan tugas dan tanggungjawab mereka.
Proses pelaksanaan PPGB ditunjukkan dalam carta alir 5.1.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 6

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

5.1 Carta Alir Proses Pelaksanaan Program Pembangunan Guru Baharu (PPGB)
Di Sekolah-Sekolah Di Bawah Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM)

TANGGUNGJAWAB KETERANGAN

 Mula

BPSH/ BPTV/ BPSBPSK/ BPI/  Penempatan Guru Baharu
BPKhas/ BS/ BKK  Orientasi Guru Baharu Peringkat
JPN/ PPD
Bahagian/JPN/PPD
Pentadbir Sekolah  Guru Baharu Melapor Diri Di

Guru Mentor Sekolah
Guru Baharu  Lantikan Mentor Rasmi
Pentadbir Sekolah  Fasa Orientasi PPGB

Guru Mentor  Fasa Pementoran
Guru Baharu

Pentadbir Sekolah Perekayasaan  Fasa Pembangunan
Guru Mentor Profesionalisme Profesionalisme
Guru Baharu Keguruan
 Pentaksiran & Penilaian Terhadap
Pentadbir Sekolah Tidak Mencapai Tahap Kompetensi Guru Baharu (Folio
Guru Mentor Kompetensi Guru Baharu dijadikan sebagai
dokumentasi rujukan)

Mencapai Tahap  Ketua Jabatan Membuat Perakuan
Kompetensi Cadangan Pengesahan Dalam
Perkhidmatan terhadap Guru
Pentadbir Sekolah Baharu

 Tamat

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 7

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Fasa Orientasi

6. Fasa orientasi adalah proses yang membantu Guru Baharu untuk mengadaptasi dan
menyesuaikan diri dengan persekitaran, budaya serta komuniti sekolah. Fasa ini
dilaksanakan dalam jangka masa satu hingga tiga bulan selepas Guru Baharu melapor diri
ke sekolah untuk membolehkan mereka memahami tugas dan tanggungjawab dalam
situasi sebenar di sekolah.

Dalam tempoh orientasi, Guru Baharu akan didedahkan dan diberi peluang oleh pihak
sekolah untuk mengaplikasikan perkara-perkara seperti berikut :

a. Pekeliling Perkhidmatan Awam, Pekeliling KPM, Dasar dan Program KPM serta
laluan kerjaya dalam profesion keguruan;

b. Budaya, organisasi dan persekitaran sekolah;
c. Pentadbiran dan pengurusan sekolah; dan
d. Pengurusan hal ehwal murid, kurikulum, kokurikulum, sukan dan sahsiah murid.

Segala bentuk aktiviti dan program yang dilaksanakan dalam fasa orientasi perlu dibuat
pelaporan dan didokumentasikan di dalam folio yang dihasilkan oleh Guru Baharu,
manakala Guru Mentor akan membuat catatan bagi setiap aktiviti bimbingan yang
dilaksanakan bersama Guru Baharu yang berbentuk Coaching atau Mentoring di dalam
buku log Guru Mentor.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 8

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Fasa Pementoran

7. Dalam fasa pementoran seorang guru yang berpengalaman akan dilantik secara
rasmi oleh pentadbir sekolah sebagai Guru Mentor untuk memberi bimbingan, sokongan
dan bantuan secara profesional dan berstruktur kepada Guru Baharu di sekolah yang sama.
Pementoran bermula dari hari pertama Guru Baharu melapor diri ke sekolah dan
berterusan dalam tempoh satu tahun sehingga kompetensi Guru Baharu tercapai. Dalam
fasa ini, Guru Mentor akan membimbing Guru Baharu secara ‘Coaching and Mentoring’
berkaitan proses pengajaran dan pembelajaran, pengurusan Hal Ehwal Murid, pengurusan
sukan dan kokurikulum serta pengurusan sekolah. Pementoran diteruskan sekiranya Guru
Baharu tidak mencapai tahap kompetensi yang ditetapkan.

8. Dalam tempoh Fasa Pementoran, Guru Baharu akan mendapat bimbingan yang
berstruktur daripada Guru Mentor untuk meningkatkan kemahiran dan kompetensi dalam
perkara berikut :

a. Proses Pengajaran dan Pembelajaran (PdP).
b. Pengurusan bilik darjah.
c. Penilaian dan pentaksiran pencapaian murid.
d. Pengurusan fail, aktiviti dan program kokurikulum seperti aktiviti kelab dan

persatuan serta aktiviti unit badan beruniform.
e. Pengurusan fail, aktiviti dan program sukan seperti rumah sukan, permainan dan

sukan.
f. Pengurusan disiplin murid.
g. Pengurusan kebajikan murid.
h. Pengurusan kaunseling.
i. Pengurusan kewangan dan pentadbiran sekolah.
j. Pengurusan tugas-tugas khas.
k. Pengurusan program-program sekolah.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 9

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Fasa Pembangunan Profesional

9. Fasa Pembangunan Profesional adalah berkaitan dengan aktviti-aktiviti yang
menyumbang kepada pembelajaran untuk meningkatkan kompetensi profesional Guru
Baharu terutamanya yang melibatkan kemahiran dan kepakarannya dalam bidang atau
opsyen di sekolah. Guru Mentor akan membimbing Guru Baharu dari semasa ke semasa
berdasarkan pengalaman dan kepakaran Guru Mentor. Fasa ini dilaksanakan secara
berterusan untuk tempoh satu hingga tiga tahun (Rujuk Rajah 1).

Rajah 1 : Pelaksanaan Program Pembangunan Guru baharu (PPGB)

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 10

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PERANAN DAN TANGGUNGJAWAB PIHAK-PIHAK BERKENAAN

10. BAHAGIAN PENDIDIKAN GURU BERTANGGUNGJAWAB :

a. Membangun, mengemaskini dan manambahbaik modul PPGB.
b. Menatarkan Modul PPGB secara online dan melalui taklimat.
c. Melaksanakan latihan dan kursus Training of Trainers Guru Mentor berkaitan

Coaching and Mentoring.
d. Menyelaraskan taklimat PPGB oleh Bahagian/JPN/PPD sewaktu orientasi

Bahagian/JPN/PPD.
e. Melantik pegawai penyelaras PPGB di Bahagian/IPGM/JPN/PPD.
f. Memastikan program dilaksanakan oleh pihak sekolah mengikut ketetapan

garis panduan.
g. Menyediakan dan mengemaskini sistem pelaporan dan pengurusan data PPGB.
h. Menyediakan satu sistem data untuk mengenalpasti status kompetensi Guru

Baharu.
i. Melaksanakan penilaian dan kajian impak pelaksanaan PPGB.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 11

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

11. BAHAGIAN-BAHAGIAN BERKENAAN BERTANGGUNGJAWAB :

a. Menyampaikan taklimat PPGB kepada Guru Baharu sewaktu orientasi di
Bahagian.

b. Memastikan program dilaksanakan mengikut Garis Panduan melalui
pemantauan secara berkala oleh pegawai Bahagian.

c. Menyediakan satu sistem data untuk mengenalpasti status kompetensi Guru
Baharu.

12. JPN BERTANGGUNGJAWAB :

a. Memastikan Unit Latihan dan Kemajuan Staf di JPN menjalankan peranan
sebagai penyelia dan penyelaras pelaksanaan PPGB di sekolah.

b. Menatarkan PPGB kepada pegawai/penyelia Latihan dan Kemajuan Staf di
PPD bagi memastikan sekolah-sekolah melaksanakan PPGB.

c. Menyampaikan taklimat PPGB kepada Guru-Guru Baharu sewaktu program
Orientasi di JPN untuk setiap kohot penempatan Guru Baharu mulai tahun
2011.

d. Bekerjasama dengan BPG dalam menguruskan latihan pementoran PPGB
kepada Guru Mentor serta menyelaras data PPGB.

e. Menyediakan khidmat kaunseling untuk Guru Baharu yang memerlukan
bantuan psikologi.

f. Memastikan pegawai Sektor Psikologi dan Kaunseling JPN dan Pegawai
Kaunseling di PPD melaksanakan Ujian Profil Personaliti Tajma (PPT) kepada
Guru Baharu sewaktu orientasi di JPN/PPD atau dalam satu perjumpaan lain
bersama Guru-Guru Baharu setelah penempatan di sekolah.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 12

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

13. PPD/PPW BERTANGGUNGJAWAB :

a. Memastikan pegawai/penyelia Latihan dan Kemajuan Staf PPD menjalankan
peranan sebagai penyelia dan penyelaras pelaksanaan PPGB di sekolah.

b. Menatarkan PPGB kepada pihak sekolah bagi memastikan sekolah-sekolah
melaksanakan PPGB.

c. Menyampaikan taklimat PPGB kepada Guru-Guru Baharu sewaktu program
Orientasi di PPD untuk setiap kohot penempatan Guru Baharu mulai tahun
2011.

d. Bekerjasama dengan BPG dan JPN dalam latihan pementoran dan pelaksanaan
PPGB serta membantu JPN menyelaras data PPGB.

e. Menyediakan khidmat kaunseling untuk Guru Baharu yang memerlukan
bantuan psikologi.

14. PENTADBIR SEKOLAH BERTANGGUNGJAWAB :

a. Mengeluarkan surat lantikan secara rasmi kepada guru berpengalaman di
sekolah sebagai Guru Mentor untuk membimbing seorang Guru Baharu
mengikut mata pelajaran yang diajar oleh Guru Baharu. Seorang Guru mentor
akan membimbing seorang sahaja Guru Baharu. Pemilihan dan pelantikan
Guru Mentor perlu mengambil kira kesesuaian faktor opsyen mengajar yang
sama dengan Guru Baharu di sekolah, pengalaman, pengetahuan, kemahiran
dan personaliti guru tersebut.

b. Memastikan dalam jadual waktu guru yang dilantik sebagai Guru Mentor
dimasukkan dua (2) waktu tambahan sebagai waktu untuk aktiviti
pementoran.

c. Memastikan garis panduan PPGB dalam buku modul PPGB dipatuhi dalam
melaksanakan PPGB di sekolah.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 13

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

d. Memastikan pelaksanaan program selaras dengan matlamat PPGB.
e. Memberi sokongan terhadap pembangunan profesionalisme Guru Baharu di

sekolah dengan mengadakan perbincangan serta refleksi dengan Guru Mentor
dan Guru Baharu dari semasa ke semasa.
f. Melaksanakan pemantauan berkala dan berterusan terhadap Guru Baharu
sepanjang pelaksanaan program PPGB terutamanya dalam aspek PdP.
g. Memastikan Guru Baharu yang memerlukan khidmat kaunseling dirujuk
kepada Guru Kaunseling di sekolah atau Pegawai Kaunseling di PPG/JPN.
h. Menjalankan penilaian pelaksanaan PPGB oleh Guru Baharu dengan membuat
penilaian terhadap folio yang dihasilkan dan melalui perbincangan bersama
Guru Mentor.
i. Membuat perakuan terhadap Guru Baharu untuk cadangan pengesahan dalam
perkhidmatan dalam tempoh masa yang telah ditetapkan (sekurang-
kurangnya setelah satu tahun PPGB dijalankan) dan setelah Guru Baharu
memenuhi syarat-syarat lain yang digariskan oleh pihak Suruhanjaya
Perkhidmatan Pelajaran (SPP).

15. GURU MENTOR BERTANGGUNGJAWAB :

a. Memberi bimbingan, tunjuk ajar dan sokongan kepada perkembangan
kompetensi Guru Baharu dalam bidang Pembelajaran dan Pengajaran (PdP),
Pengurusan Kokurikulum, Pengurusan Sekolah (termasuk pengurusan Hal
Ehwal Murid) dan Pembangunan Profesionalisme.

b. Memberi sokongan dan bantuan kepada Guru Baharu dari aspek kebajikan,
emosi, jati diri dan motivasi diri.

c. Melaksanakan fasa pementoran secara formal dan tidak formal sekurang-
kurangnya dua (2) waktu seminggu.

d. Membimbing Guru Baharu tentang asas menjalankan kajian tindakan
berasaskan sekolah.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 14

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

e. Melaksanakan pemantauan secara berkala dan berterusan terhadap PdP dan
perkembangan profesionalisme Guru Baharu.

f. Melaksanakan pentaksiran dan penilaian sebanyak dua (2) kali dalam setahun
iaitu pada bulan keenam dan bulan kedua belas perkhidmatan Guru Baharu
menggunakan borang M 1.

16. GURU BAHARU BERTANGGUNGJAWAB :

a. Melaksanakan tugas sebagai guru dan mematuhi etika profesion keguruan.
b. Melaksanakan aktiviti/program pementoran dan peningkatan profesionalisme

bersama Guru Mentor seperti yang digariskan dalam PPGB yang meliputi
aspek Pembelajaran dan Pengajaran (PdP), Pengurusan Kokurikulum,
Pengurusan Sekolah (termasuk pengurusan Hal Ehwal Murid) dan
Pembangunan Profesionalisme.
c. Sentiasa peka terhadap persekitaran sekolah sebagai satu kawasan yang
selesa, selamat, bersih dan ceria yang dapat mewujudkan suasana PdP yang
kondusif dan efektif.
d. Memberi kerjasama terhadap pentadbir, Guru Mentor dan rakan sekerja untuk
mencapai objektif pelaksanan PPGB.
e. Menyediakan laporan aktiviti/program pementoran dalam bentuk folio yang
sentiasa dikemaskini. Folio yang dihasilkan (seperti dicadangkan dalam modul
PPGB) hendaklah sentiasa dikemaskini dan hendaklah dibincangkan bersama
Guru Mentor dari semasa ke semasa serta hendaklah diserahkan kepada
pentadbir sekolah pada awal tahun kedua perkhidmatan untuk tujuan
penilaian dan perakuan cadangan pengesahan dalam perkhidmatan.
f. Meningkatkan pengtahuan untuk pembangunan profesionalisme berterusan
secara formal dan informal.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 15

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PENTAKSIRAN DAN PENILAIAN

17. Pentaksiran dan Penilaian PPGB hendaklah dilaksanakan oleh Bahagian, JPN, PPD,
Pentadbir sekolah dan Guru Mentor untuk memastikan keberkesanan pelaksanaan PPGB.
Sehubungan itu, tindakan berikut hendaklah dilaksanakan :

a. Pentaksiran pelaksanaan PPGB oleh Guru Baharu dilaksanakan secara berkala dan
berterusan oleh pihak pentadbir dan Guru Mentor sepanjang tempoh PPGB
dijalankan sekurang-kurangnya selama satu tahun.

b. Kaedah pentaksiran meliputi pelbagai sumber, evidens dan aktiviti pengajaran dan
pembelajaran (PdP) seperti memantau proses pengajaran Guru Baharu dalam bilik
darjah, meneliti rancangan pengajaran yang disediakan untuk tajuk-tajuk tertentu,
meneliti hasil kerja murid, projek atau bahan bantu mengajar yang dihasilkan untuk
PdP.

c. Pentaksiran mengambilkira folio yang dihasilkan oleh Guru Baharu sebagai evidens
seperti laporan, refleksi jurnal serta penilaian, pandangan, maklum balas yang
diterima daripada murid, ibu bapa, Guru Mentor atau rakan sekerja.

d. Pada awal tahun kedua perkhidmatan Guru Baharu, pentadbir sekolah akan menilai
prestasi dan perkembangan kompetensi Guru Baharu dari segi sikap, tingkahlaku
dan aktiviti/program pembangunan profesionalisme yang dilaporkan. Jika
pentaksiran dan penilaian mendapati bahawa Guru Baharu telah mencapai
kompetensi yang ditetapkan dan syarat-syarat lain yang digariskan oleh SPP telah
dipenuhi maka pihak pentadbir boleh membuat perakuan cadangan pengesahan
dalam perkhidmatan Guru Baharu kepada pihak SPP. Jika Guru Baharu didapati
masih tidak mencapai kompetensi yang ditetapkan, pihak pentadbir dengan
menggunakan budi bicara boleh mencadangkan Guru Baharu untuk meneruskan
PPGB selama enam bulan hingga satu tahun lagi dengan memberi penekanan
terhadap aspek Pembangunan Profesionalisme Berterusan (CPD) dan perekayasaan
sikap di bawah pemantauan Guru Mentor.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 16

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

e. Pihak BPG akan membuat penilaian keberkesanan PPGB sebelum dan selepas satu
tahun PPGB dilaksanakan bagi setiap kohot penempatan Guru Baharu.

f. Guru Baharu perlu menggunakan instrumen Standard Guru Malaysia (SGM) dan
Standard Kualiti Pendidikan Malaysia (SKPM) pada hujung tahun pertama
perkhidmatan untuk mengukur dan mengenalpasti tahap kompetensi Guru Baharu
dari aspek nilai profesionalisme keguruan dan mengukur aspek pencapaian
akademik murid.

PELAPORAN

18. Setiap Guru Baharu hendaklah menyediakan pelaporan bagi setiap aktiviti
pementoran yang dilaksanakan di bawah bimbingan Guru Mentor. Pelaporan yang
disediakan hendaklah mengambilkira perkara-perkara berikut :

a. Pelaporan PPGB oleh Guru Baharu dibuat dengan mengumpulkan laporan
aktiviti/program fasa orientasi, pementoran dan pembangunan profesionalisme
sebagai bukti dalam bentuk folio.

b. Folio yang dihasilkan oleh Guru Baharu akan dijadikan sebagai dokumen rujukan
oleh pihak pentadbir dalam mebuat pentaksiran dan penilaian bagi tujuan membuat
perakuan cadangan pengesahan dalam perkhidmatan kepada pihak SPP pada awal
tahun kedua perkhidmatan selain memastikan syarat-syarat lain yang digariskan
oleh SPP dipenuhi oleh Guru Baharu.

c. Guru Mentor pula perlu mencatatkan setiap aktiviti/program pementoran dalam
buku catatan atau buku log pementoran sebagai rujukan kepada pihak pentadbir.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 17

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PEMANTAUAN

19. Bagi memastikan PPGB dilaksanakan secara berkesan dan untuk mengenalpasti isu-
isu yang dihadapi oleh pihak sekolah dalam menjalankan PPGB, pemantauan hendaklah
dilaksanakan oleh pegawai BPG, pegawai latihan di JPN dan PPD, pihak Pentadbir sekolah
dan Guru Mentor dengan mengambil kira perkara-perkara berikut :

a. Pemantauan pelaksanaan PPGB akan dilaksanakan secara berkala oleh BPG dengan
kerjasama pegawai latihan di JPN dan PPD.

b. Pemantauan akan dijalankan sekurang-kurangnya dua (2) kali dalam setahun iaitu
selepas tiga bulan penempatan Guru Baharu dan pada bulan kedua belas
penempatan Guru Baharu.

c. Pemantauan dijalankan untuk melihat pelaksanaan PPGB di sekolah-sekolah yang
menerima kemasukan Guru Baharu dan melihat pematuhan pihak pentadbir
terhadap pelaksanaan PPGB. Pemantauan juga adalah untuk mengenalpasti isu-isu
yang dihadapi oleh Guru Baharu, Guru Mentor dan pihak Pentadbir sekolah dalam
pelaksanaan PPGB.

d. Sewaktu pemantauan dijalankan, pegawai pemantau akan mengadakan
perbincangan bersama pihak Pentadbir, Guru Mentor dan Guru Baharu untuk
melihat status pelaksanaan PPGB. Selain itu, pegawai pemantau akan melihat folio
yang telah dihasilkan oleh Guru Baharu.

e. Pentadbir sekolah juga hendaklah melaksanakan pemantauan secara berkala
terhadap pelaksanaan PPGB dan mengadakan perbincangan profesional bersama
Guru Baharu dan Guru Mentor dari semasa ke semasa.

f. Pentadbir sekolah juga hendaklah membuat penilaian terhadap Guru Baharu pada
awal tahun kedua perkhidmatan bagi memastikan sama ada Guru Baharu telah
memenuhi kompetensi profesionalisme sebagai seorang guru dan seterusnya layak
diperakukan bagi cadangan pengesahan dalam perkhidmatan kepada pihak SPP.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 18

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

KHIDMAT NASIHAT

20. Sebarang kemusykilan berkaitan dengan Surat Siaran ini dan Garis Panduan
Mengenai Pelaksanaan Program Pembangunan Guru Baharu (PPGB) bolehlah dirujuk
kepada Bahagian Pendidikan Guru (BPG), Kementerian Pendidikan Malaysia. Keterangan
lanjut mengenai kandungan dokumen ini boleh diperolehi daripada :

Sektor Peningkatan Keilmuan
Bahagian Pendidikan Guru
Sektor Pembangunan Profesionalisme Keguruan
Kementerian Pendidikan Malaysia
Aras 3, Blok E13, Kompleks E
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan
62604 PUTRAJAYA

Tel. : 03-88841228/ 1277
Faks : 03-88841274

PENUTUP

21. Garis panduan ini mengandungi tatacara pelaksanaan Program Pembangunan Guru
Baharu (PPGB) dan hendaklah dijadikan sebagai dokumen rujukan dalam pelaksanaannya
oleh setiap Guru Baharu yang melapor diri di sekolah-sekolah di bawah KPM. Bagi
memastikan keberkesanan pelaksanaannya, Bahagian, JPN, PPD, Pentadbir sekolah dan
Guru Mentor bertanggungjawab dalam melaksanakan pemantauan dan penilaian secara
berkala terhadap pelaksanaan PPGB. Dokumen ini akan dikemaskini dari semasa ke
semasa selaras dengan perkembangan dan transformasi dalam pendidikan.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 19

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

RUJUKAN
Kementerian Pelajaran Malaysia, (2012). Surat Siaran Kementerian Pelajaran Malaysia Bil. 21

Tahun 2012. Panduan Pelaksanaan Program Pembangunan Guru Baharu (PPGB) Di
sekolah-sekolah Di Bawah Kementerian Pelajaran Malaysia. Bertarikh 21 Jun 2012. Pejabat
Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia: Putrajaya.
Kementerian Pendidikan Malaysia, (2014). Pelan Pembangunan Profesionalisme Berterusan
(Guru dan Pemimpin Sekolah). Kementerian Pendidikan Malaysia, Edisi 2014. Bahagian
Pendidikan Guru: Putrajaya.)

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 20

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PENGENALAN KEPADA PELAKSANAAN
FASA PPGB

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 21

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PPGB dilaksanakan dalam tiga (3) fasa secara serentak iaitu fasa orientasi, fasa pementoran
dan fasa pembangunan profesionalisme. Panduan disediakan untuk rujukan Guru Baharu
dan Guru Mentor bagi setiap fasa seperti berikut:

Fasa Orientasi
1. Maklumat berkaitan tempoh fasa, objektif, cadangan kaedah pelaksanaan,
dokumentasi Guru Baharu, rekod Guru Mentor dan catatan.
2. Cadangan kandungan yang meliputi cadangan mingguan, fokus, kandungan dan
keberhasilan.

Fasa Pementoran
1. Maklumat berkaitan tempoh fasa, objektif, dimensi kompetensi profesional,
cadangan kaedah pelaksanaan, dokumentasi Guru Baharu, rekod Guru Mentor,
penilaian dan pentaksiran terhadap Guru Baharu dan cadangan tempoh masa.
2. Cadangan dan fokus kandungan yang meliputi aspek kompetensi profesionalisme
untuk dibangunkan iaitu dimensi pengetahuan, dimensi kemahiran dan dimensi
nilai profesional.

Fasa Pembangunan Profesionalisme
1. Maklumat berkaitan tempoh fasa, objektif, kaedah dan mod pelaksanaan,
dokumentasi Guru Baharu dan rekod Guru Mentor.
2. Cadangan pelaksanaan mengandungi cadangan bulan, fokus kandungan,
keberhasilan dan catatan.

Guru Mentor boleh mengubahsuai dan menggabungkan aspek atau fokus kandungan
daripada mana-mana fasa yang difikirkan sesuai untuk memenuhi keperluan semasa Guru
Baharu sepanjang tempoh pelaksanaan PPGB.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 22

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PANDUAN PELAKSANAAN
FASA ORIENTASI

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 23

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Tempoh Fasa : 3 bulan pertama selepas Guru Baharu melaporkan diri di
sekolah (dilaksana seiring dengan Fasa Pementoran dan Fasa
Pembangunan Profesionalisme).

Objektif : Membantu Guru Baharu mengadaptasi persekitaran, komuniti
dan budaya sekolah bagi membolehkan mereka berperanan
dalam situasi sebenar.

Cadangan Kaedah : Sesi formal & tidak formal
Pelaksanaan 1. Penerangan
2. Perbincangan
3. Pemerhatian & catatan
4. Pengumpulan maklumat
5. Bimbingan
6. Ceramah & bengkel

Dokumentasi Guru : Portfolio
Baharu Nota: Dokumen yang sama digunakan sepanjang pelaksanaan
PPGB

Rekod Guru Mentor : Log ‘Coaching and Mentoring’

Catatan : 1. Guru Mentor membimbing Guru Baharu
menyediakan portfolio (Rujuk Format
Penyediaan Portfolio, m.s. 28).

2. Guru Mentor memastikan Guru Baharu
menyiapkan perkara 1, 2, 4 dan 5 pada akhir 3
bulan pertama (Rujuk Senarai Semak Portfolio,
m.s. 29).

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 24

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan Fokus Kandungan Keberhasilan
Minggu Profesionalisme (Outcomes)
Keguruan
1 Merealisasi Fokus KPM Menerap dan
 Strong Implementation, Rapid Execution mengamal nilai-
 Menimba Ilmu, Menyempurnakan Akhlak nilai
profesionalisme
(‘sapaan’, ‘beri laluan’, ‘kebersihan’) keguruan dalam
 Excellence: ultimate goal of an
tugas harian.
organization
Kod Etika Keguruan
Standard Guru Malaysia
Standard Kualiti Pendidikan Malaysia (SKPM)

2 Budaya, Visi, Misi dan Aspirasi/Hala tuju sekolah Memahami dan
organisasi dan Latar belakang dan pencapaian murid bersedia untuk
persekitaran Organisasi sekolah menyesuaikan
sekolah Taraf sekolah diri dengan
Persekitaran sekolah persekitaran dan
3 Pentadbiran dan Guru dan budaya kerja sekolah amalan kerja.
Pengurusan Maklumat lain yang berkaitan
Sekolah
Pentadbiran Sekolah Mengetahui dan
memahami
Pengurusan dan Tugas-tugas tugas-tugas
Jawatankuasa Sekolah pentadbiran dan
pengurusan
Polisi dan peraturan sekolah sekolah.

Kemudahan prasarana

Pengurusan prosedur dan kewangan
sekolah

Pengurusan Headcount Pengurusan dan
Tugas-tugas Jawatankuasa Sekolah

Pengurusan data dan maklumat murid

Pengurusan teknologi maklumat dan
komunikasi (TMK)

Aspek lain yang berkaitan

Organisasi PIBG

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 25

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan Fokus Kandungan Keberhasilan
Minggu (Outcomes)
Peranan Pejabat Pendidikan Daerah, Jabatan
Pendidikan Negeri dan Kementerian
Pendidikan Malaysia

4 Pekeliling Pekeliling Perkhidmatan Awam Mengetahui dan
Perkhidmatan  Perintah-perintah Am Bab ‘A’ hingga Bab mendalami
Awam, Pekeliling peranan dan
KPM, Dasar dan ‘G’ tanggungjawab
Program KPM  Pekeliling Perbendaharaan guru sebagai
serta haluan Akta Pendidikan 1996 (Akta 550) penjawat awam
kerjaya dalam Falsafah Pendidikan Kebangsaan
profesional Pekeliling Ikhtisas dan Surat Siaran KPM
keguruan Dasar-Dasar KPM;

Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia
(PPPM)
Pelan Pembangunan Profesionalisme
Berterusan (PPPB)
Penilaian Bersepadu Pegawai
Perkhidmatan Pendidikan (PBPPP)
Misi dan Visi KPM
MBMMBI

5 Pengurusan Hal Perkhidmatan bimbingan dan kaunseling Memahami dan
Ehwal Murid Pengurusan kebajikan murid bersedia untuk
Pendaftaran dan pertukaran murid melaksana
6–7 Pengurusan tugas-tugas
Kurikulum Dokumen standard/kurikulum pengurusan
Rancangan Pelajaran Harian dan Rancangan sekolah.
Pelajaran Tahunan
Pengurusan Buku Rekod Mengajar
Pengurusan jadual waktu
Pengurusan pentaksiran berasaskan sekolah
dan peperiksaan
Buku teks
Aspek lain yang berkaitan

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 26

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan Fokus Kandungan Keberhasilan
Minggu Pengurusan (Outcomes)
Kokurikulum Pengurusan dan pengendalian aktiviti
8–9 kokurikulum Memahami dan
Aspek lain yang berkaitan bersedia untuk
10 Pengurusan Pematuhan kepada Dasar 1Murid 1Sukan melaksana
Sukan Aspek lain yang berkaitan tugas-tugas
Disiplin murid pengurusan
11 – 12 Pengurusan Rekod salah laku murid sekolah.
Sahsiah Murid

Rujukan

Kementerian Pelajaran Malaysia, (2012). Surat Siaran Kementerian Pelajaran Malaysia Bil. 21
Tahun 2012. Panduan Pelaksanaan Program Pembangunan Guru Baharu (PPGB) Di
sekolah-sekolah Di Bawah Kementerian Pelajaran Malaysia. Bertarikh 21 Jun 2012. Pejabat
Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia: Putrajaya.

Kementerian Pendidikan Malaysia, (2014). Pelan Pembangunan Profesionalisme Berterusan
(Guru dan Pemimpin Sekolah). Kementerian Pendidikan Malaysia, Edisi 2014. Bahagian
Pendidikan Guru: Putrajaya.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 27

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

FORMAT PENYEDIAAN PORTFOLIO

1. PERANAN DAN TANGGUNGJAWAB
1.1 Vitae Kurikulum
1.2 Falsafah Pendidikan Kebangsaan
1.3 Skop Kerja
1.4 Sasaran Kerja Tahunan

2. PROFIL SEKOLAH
2.1 Maklumat Asas Sekolah
2.2 Objektif Sekolah/ Unit
2.3 Logo, Visi, Misi dan Piagam Sekolah
2.4 Carta Organisasi
2.5 Lampiran :
i) Pelan Sekolah
ii) Takwim Sekolah
iii) Peraturan Sekolah
iv) Lagu Sekolah
v) Koleksi Dokumen Berkaitan

3. PELAN PEMBANGUNAN PROFESIONAL
3.1 Matlamat Pengajaran/ Kepimpinan Masa Hadapan
3.2 Cadangan Aktiviti untuk Penambahbaikan
3.3 Penyertaan dalam Aktiviti PPB

4. SUMBANGAN KEPADA ORGANISASI/ PROFESION
4.1 Senarai Tugas dan Jawatankuasa
4.2 Sumbangan kepada KPM/ JPN/ PPD
4.3 Penulisan/ Penerbitan

5. BAHAN BUKTI DALAM PdP/ KEPIMPINAN
5.1 Sukatan Mata Pelajaran/ Rancangan Mengajar dan Penilaian/ Perancangan
Strategik
5.2 Contoh Hasil Kerja

6. ANUGERAH/ PENCAPAIAN
6.1 Anugerah Perkhidmatan
6.2 Anugerah dalam PdP/ Kepimpinan/ Lain-lain

7. PENILAIAN PdP/ KEPIMPINAN
7.1 Bahan bukti Keberkesanan Pengajaran/ Kepimpinan
7.2 Rakaman Video Pengajaran/ Kepimpinan
7.3 Maklum balas Murid/ Ketua Jabatan

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 28

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

SENARAI SEMAK PORTFOLIO Bulan Bulan
ke-3 ke-12
A. Diisi oleh Guru Baharu

[Sila tanda (√) bagi perkara yang telah lengkap]

1. PERANAN DAN TANGGUNGJAWAB
1.1 Vitae Kurikulum
1.2 Falsafah Pendidikan Kebangsaan
1.3 Skop Kerja
1.4 Sasaran Kerja Tahunan

2. PROFIL SEKOLAH
2.1 Maklumat Asas Sekolah
2.2 Objektif Sekolah/ Unit
2.3 Logo, Visi, Misi dan Piagam Sekolah
2.4 Carta Organisasi
2.5 Lampiran :
i) Pelan Sekolah
ii) Takwim Sekolah
iii) Peraturan Sekolah
iv) Lagu Sekolah

v) Koleksi Dokumen Berkaitan

3. PELAN PEMBANGUNAN PROFESIONAL
3.1 Matlamat Pengajaran/ Kepimpinan Masa Hadapan
3.2 Cadangan Aktiviti untuk Penambahbaikan
3.3 Penyertaan dalam Aktiviti PPB

4. SUMBANGAN KEPADA ORGANISASI/ PROFESION
4.1 Senarai Tugas dan Jawatankuasa
4.2 Sumbangan kepada KPM/JPN/PPD
4.3 Penulisan/ Penerbitan

5. BAHAN BUKTI DALAM PdP/ KEPIMPINAN
5.1 Sukatan Mata Pelajaran/ Rancangan Mengajar dan
Penilaian/ Perancangan Strategik
5.2 Contoh Hasil Kerja

6. ANUGERAH/ PENCAPAIAN
6.1 Anugerah Perkhidmatan
6.2 Anugerah dalam PdP/ Kepimpinan/ Lain-lain

7. PENILAIAN PdP/ KEPIMPINAN
7.1 Bahan bukti Keberkesanan Pengajaran/ Kepimpinan
7.2 Rakaman Video Pengajaran/ Kepimpinan
7.3 Maklum balas Murid/ Ketua Jabatan

Tandatangan Guru Baharu : ……….……….. .……...............

Tarikh : ………………... ……………….

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 29

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

B. Semakan oleh Guru Mentor Bulan ke-12

Bulan ke-3 Setiap perincian dalam perkara 3, 6 (jika
Perkara 1 hingga 7 telah disediakan. berkaitan) dan 7 telah dilengkapkan.

Setiap perician dalam perkara 1, 2, 4 dan
5 telah dilengkapkan.

Ulasan : Ulasan :

______________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________

Tandatangan Tandatangan

............................................ ...........................................
(Guru Mentor) (Guru Mentor)
Tarikh : Tarikh :

C. Pengesahan oleh Pengetua/Guru Besar
Ulasan :
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________

Tandatangan

.................................................
(Pengetua/Guru Besar)
Tarikh :

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 30

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PANDUAN PELAKSANAAN
FASA PEMENTORAN

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 31

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Tempoh Fasa : *Satu tahun bermula dari hari pertama Guru Baharu
Objektif melaporkan diri di sekolah.

Tempoh boleh dilanjutkan sekiranya Guru Baharu tidak
menunjukkan peningkatan kemahiran dan kompetensi
yang ditetapkan (rujuk Dimensi Kompetensi Profesional di
bawah).

: Memberi bimbingan, sokongan dan bantuan secara profesional
dan berstruktur kepada Guru Baharu sehingga Guru Baharu
mencapai tahap Kompetensi Profesionalisme seperti yang
dihasratkan (Kementerian Pendidikan Malaysia, 2014):

Memupuk sikap positif, dan mengamalkan nilai
profesional keguruan;

Meningkatkan daya suai, daya tahan, daya saing dan daya
cipta;

Meningkatkan kemahiran memerhati, keprihatinan dan
kepekaan terhadap murid;

Menyepadukan teori dengan amali PdP;

Menguasai dan memantapkan strategi pengajaran; dan

Mengenal pasti dan menyelesaikan masalah PdP dan
seterusnya memperkembangkan potensi guru.

Dimensi Kompetensi 1. Pengetahuan
profesional 2. Kemahiran
3. Nilai Profesional

Cadangan Kaedah : Sesi formal & tidak formal
Pelaksanaan 1. Penerangan
2. Perbincangan
3. Pemerhatian & catatan
4. Pengumpulan maklumat
5. Bimbingan
6. Ceramah & bengkel

Dokumentasi Guru : Portfolio
Baharu
Nota: Dokumen yang sama digunakan sepanjang pelaksanaan
PPGB

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 32

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Rekod Guru Mentor : Log ‘Coaching and Mentoring’ (Rujuk Panduan Pementoran,
m.s. 60)

Penilaian & : 1. Berasaskan Portfolio Guru Baharu
Pentaksiran 2. Penilaian Guru Mentor
Terhadap
Pembangunan Guru
Baharu:

Cadangan Tempoh : Sepanjang tahun
Masa

* Nota:

1. Fasa Pementoran merangkumi Fasa Orientasi.

2. Kandungan yang tercatat dalam Fasa Orientasi dikembangkan dengan lebih terperinci
melalui mod yang lebih praktikal:

a. Guru Baharu diberi peluang untuk mengambil bahagian secara aktif dan hands-on
dalam pelbagai aktiviti pembelajaran dan pengajaran dalam dan luar bilik darjah.

b. Guru Baharu juga diberi pengalaman dalam pengurusan hal ehwal murid dan
program sekolah yang juga meliputi aspek pentadbiran dan sebagainya.

c. Guru Baharu juga dipimpin melaksanakan kajian tindakan terhadap proses
pembelajaran dan pengajaran bagi tujuan memperbaiki amalan pembelajaran dan
pengajaran.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 33

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan dan Fokus Kandungan

Aspek Dimensi Dimensi Kemahiran Dimensi Nilai
Pengetahuan Profesional
Proses
Pengajaran dan Kandungan mata Menterjemah kurikulum Ketuhanan
Pembelajaran pelajaran  Bersyukur
(menjurus Merancang Rancangan
kepada mata Kurikulum (KSSR/ Pelajaran Tahunan & Penyayang
pelajaran/ KBSM/ KSSM) Rancangan Pelajaran Harian  Ikhlas
bidang  Bertimbang rasa
pengkhususan) Pentaksiran Pelaksanaan Pembelajaran &  Berbudi bahasa
Berasaskan Sekolah Pengajaran (mengaplikasi  Empati
dan Penilaian teori kepada amalan)
Integriti
Ilmu Pendidikan,  Set induksi  Amanah
pedagogi  Berakauntabiliti
 Sumber pendidikan  Adil
Pelbagai pendekatan
PdP dan psikologi  Kemahiran komunikasi Efisien
(contoh:  Berilmu
pengurusan kelas  Teknik penyoalan  Kreatif, kritis dan
(classroom
management) dan  Kemahiran Berfikir Aras inovatif
pengurusan murid) Tinggi (KBAT)  Ketepatan
 Interpersonal dan
 Tugasan murid
intrapersonal
 Berdaya tahan
 Berdaya usaha

Kecintaan terhadap
profesion
 Imej keguruan
 Kualiti keguruan

Patriotisme dan
tanggungjawab
sosial
 Pengorbanan

untuk negara
 Toleransi sosial

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 34

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan dan Fokus Kandungan

Aspek Dimensi Dimensi Kemahiran Dimensi Nilai
Pengetahuan Profesional
Penilaian dan Adil
Pentaksiran PBS Penilaian pembelajaran Integriti
Pencapaian UPSR murid
Murid PT3 Refleksi pengajaran guru Efisien
SPM
Pengurusan Ketuhanan
Bilik Darjah Kepentingan bilik Pengurusan kelas Penyayang
darjah yang kondusif Integriti
Pengurusan untuk pembelajaran Menguruskan bilik darjah Integriti
Disiplin Murid kondusif Efisien
Susun atur kelas
Pengurusan abad ke-21 Perpaduan
Fail, Aktiviti Toleransi
dan Program Pekeliling ikhtisas Mengenalpasti kesalahan Tolak ansur
Kokurikulum mengenai disiplin disiplin pelajar dan merujuk Efisien
(Aktiviti Kelab, pelajar yang sedang kepada prosedur pengurusan Ketuhanan
Persatuan dan berkuatkuasa disiplin Penyayang
Badan Integriti
Beruniform) Sistem Fail Mengurus fail secara Penyayang
Pengurusan sistematik dan boleh diakses Efisien
Fail, Aktiviti Pekeliling/dasar dengan mudah
dan Program berkaitan
Sukan 1Murid Merekodkan dan
1Sukan menguruskan persijilan

Pengurusan Pentaksiran Aktiviti Mengurus fail secara
Kebajikan Jasmani, Sukan dan sistematik dan boleh diakses
Murid Kokurikulum dengan mudah
Merekodkan dan
Pengurusan Sistem Fail menguruskan persijilan
Kaunselling Pekeliling/dasar
berkaitan Merekodkan dan
menguruskan kebajikan
Fungsi Perkhidmatan
Kaunseling fasilitasi
memotivasi murid

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 35

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan dan Fokus Kandungan

Aspek Dimensi Dimensi Kemahiran Dimensi Nilai
Pengetahuan mengurus kebajikan murid Profesional
Pengurusan
Kewangan dan mengenalpasti dan Integriti
Pentadbiran membantu Efisien
Sekolah memperkembangkan potensi Akauntabiliti

Pengurusan murid Integriti
Program- Efisien
program Pekeliling Asas Perakaunan
Sekolah Perbendaharaan Pengurusan Kewangan
(Contoh: yang sedang
Hari Graduasi berkuatkuasa
Sekolah,
Hari Anugerah Outcome based
Cemerlang) budgeting (OBB)

Pelan tindakan, Menyediakan kertas konsep
pengoperasian,
etiket dan protokol

Rujukan

Kementerian Pelajaran Malaysia, (2012). Surat Siaran Kementerian Pelajaran Malaysia Bil. 21
Tahun 2012. Panduan Pelaksanaan Program Pembangunan Guru Baharu (PPGB) Di
sekolah-sekolah Di Bawah Kementerian Pelajaran Malaysia. Bertarikh 21 Jun 2012. Pejabat
Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia: Putrajaya.

Kementerian Pendidikan Malaysia, (2014). Pelan Pembangunan Profesionalisme Berterusan
(Guru dan Pemimpin Sekolah). Kementerian Pendidikan Malaysia, Edisi 2014. Bahagian
Pendidikan Guru: Putrajaya.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 36

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PANDUAN PELAKSANAAN
FASA PEMBANGUNAN
PROFESIONALISME

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 37

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Tempoh Fasa : Hari pertama Guru Baharu melapor diri di sekolah dan
Objektif
Cadangan Kaedah berterusan sepanjang kerjaya sebagai guru.
Pelaksanaan
: Membimbing dan membangunkan kompetensi
Dokumentasi Guru
Baharu profesionalisme Guru Baharu dalam meningkatkan

pengetahuan, kemahiran dan nilai profesional yang berkaitan

bagi memenuhi keperluan pendidikan abad ke-21.

: Dilaksanakan secara formal dan tidak formal:
1. Inisiatif kendiri (individu dan berasaskan sekolah)
2. Inisiatif Kementerian Pendidikan Malaysia

Cadangan aktiviti PPB:
Komuniti Pembelajaran Profesional (Professional Learning
Community - PLC)
Portal e-Guru
Wacana Ilmu
Penyelidikan
Penulisan dan Pengkaryaan
Lawatan Penanda Aras
Ulasan Buku
Inovasi
Coaching and Mentoring
Bengkel
Peningkatan Akademik
Kursus
Aktiviti PPB lain

: Portfolio
Nota: dokumen yang sama digunakan sepanjang pelaksanaan
PPGB

Rekod Guru Mentor : Log ‘Coaching and Mentoring’
Nota: dokumen yang sama digunakan sepanjang pelaksanaan
PPGB

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 38

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan Pelaksanaan

Cadangan Fokus Kandungan Keberhasilan Catatan
Bulan (Outcomes)

1 Dasar-dasar KPM Amalan dan Mengetahui, Dilaksanakan
pelaksanaan memahami dan semasa Fasa
Rujuk Pelan pembangunan menghayati serta Orientasi
Panduan Pembangunan profesionalisme dapat
Orientasi Pendidikan berterusan menterjemahkan Bahan-bahan
Malaysia (PPPM) dasar utama KPM berkaitan boleh
Strategi pelaksanaan dimasukkan
Pelan pembangunan dalam Folio PPB
Pembangunan profesionalisme
Profesionalisme berterusan Pendedahan
Berterusan kepada Sistem-
(PPPB) sistem
pengurusan KPM.
Penilaian Contoh: SPL KPM,
Bersepadu HRMIS, SPS dan
Pegawai lain-lain (sila
Perkhidmatan layari
Pendidikan www.moe.gov.my
(PBPPP) untuk rujukan
lebih lanjut)
Misi dan Visi KPM

2 Etika Keguruan dan Peranan dan Akauntabiliti Boleh dilaksanakan
Rujuk Penjawat Awam tanggungjawab guru sebagai pendidik semasa Fasa
Panduan sebagai penjawat Orientasi
Orientasi awam

Adab ‘Bina Ilmu,
Menyempurna
Akhlak’

3 Pengurusan Prosedur kewangan Mengamalkan Boleh dilaksanakan
Kewangan Sekolah sekolah – pembelian, pengurusan semasa Fasa
Rujuk ‘petty cash’ dan kewangan Orientasi
Panduan sebagainya peribadi dan
Orientasi sekolah yang
Integriti dalam positif
menguruskan
kewangan

4 - 5 Pedagogi Bilik Menghadapi murid Mempelbagai Boleh dilaksanakan
Darjah pelbagai keupayaan kaedah dan semasa sesi LADAP,
dan kebolehan dalam pendekatan PLC, pementoran
kelas yang sama pengajaran

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 39

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Cadangan Pelaksanaan

Cadangan Fokus Kandungan Keberhasilan Catatan
Bulan (Outcomes) Contoh aspek KBAT
Menerapkan – program iTHINK
KBAT kemahiran berfikir Mahir Dilakukan dalam
aras tinggi dalam menggunakan PdP guru
PdP aplikasi KBAT
dalam PdP Rujuk Kajian
Tindakan (m.s. 70)
6 Penilaian dan Pentaksiran Memahami dan
pentaksiran dalam Berasaskan Sekolah melaksanakan Book review dikira
mata pelajaran (PBS) penilaian dan sebagai latihan
pentaksiran yang boleh
i) UPSR dengan penuh dimasukkan dalam
integriti SPL KPM
ii) PT3

iii) SPM

iv) STPM/STAM

Rekod
perkembangan
pembelajaran murid

7 Kajian Tindakan Pendedahan kepada Menghasilkan
kajian tindakan kajian tindakan
untuk
Mengenal pasti penambahbaikan
masalah dan fokus proses PdP
kajian, mengumpul
data dan menulis
laporan kajian
tindakan

Perkongsian hasil
kajian tindakan
kepada pihak
sekolah

8 dan Pendidikan abad ke- Pembacaan dan Guru Baharu
seterusnya 21 ulasan buku dapat
berkaitan mengaplikasikan
perkembangan ciri-ciri
terkini dalam pembelajaran di
pendidikan abad ke-21

Pembelajaran
sepanjang hayat

Lawatan penanda
aras

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 40

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

Rujukan
Kementerian Pelajaran Malaysia, (2012). Surat Siaran Kementerian Pelajaran Malaysia Bil. 21

Tahun 2012. Panduan Pelaksanaan Program Pembangunan Guru Baharu (PPGB) Di
sekolah-sekolah Di Bawah Kementerian Pelajaran Malaysia. Bertarikh 21 Jun 2012. Pejabat
Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia: Putrajaya.
Kementerian Pendidikan Malaysia, (2014). Pelan Pembangunan Profesionalisme Berterusan
(Guru dan Pemimpin Sekolah). Kementerian Pendidikan Malaysia, Edisi 2014. Bahagian
Pendidikan Guru: Putrajaya.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 41

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

SURAT, DOKUMEN DAN LAPORAN
PPGB

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 42

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

MAKLUMAT BERKAITAN PENYEDIAAN SURAT, DOKUMEN SERTA PENGISIAN
BORANG PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU (PPGB)

(Perlu Dibaca Bersama Garis Panduan Pelaksanaan PPGB Di Sekolah-Sekolah Di Bawah
Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM), Surat Siaran KPM Bilangan 21 Tahun 2012)

I. Surat Lantikan Guru Mentor oleh Pentadbir Sekolah
Surat Lantikan Guru Mentor adalah surat arahan kepada Guru Mentor yang dipilih
khas untuk membimbing Guru Baharu membangunkan kompetensi profesional
mereka. Pemilihan Guru Mentor adalah berdasarkan kesesuaian opsyen Guru Mentor
dan opsyen Guru Baharu, pengalaman mengajar, pengetahuan, kemahiran dan
personaliti Guru Mentor.

Tatacara
1. Surat lantikan ini dikeluarkan kepada Guru Mentor sekurang-kurangnya satu

(1) minggu selepas Guru Baharu melaporkan diri di sekolah.
2. Maklumat seperti nama dan nombor kad pengenalan Guru Mentor dan nama

Guru Baharu serta tempoh pelaksanaan program dinyatakan.
3. Surat lantikan ini ditandatangani oleh Pengetua atau Guru Besar.
4. Satu (1) salinan surat disimpan dalam fail sekolah.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 43

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

CONTOH SURAT LANTIKAN GURU MENTOR OLEH PENTADBIR SEKOLAH

LOGO SEKOLAH MENENGAH KEBANGSAAN 1MALAYSIA
SEKOLAH
JALAN PINANG SEBATANG
90000 MIRI No. Telefon : 085-4312030

SARAWAK No. Fax : 085-4313000
__________________________________________________________________________________________________________________

Ruj. Kami : SMK1M/PP.3977
Tarikh :

NAMA

NO. KAD PENGENALAN

Tuan/Puan,

PELANTIKAN SEBAGAI GURU MENTOR BAGI PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU
(PPGB)

Dengan segala hormatnya perkara di atas adalah dirujuk.

2. Sukacita dimaklumkan bahawa bagi memenuhi keperluan pelaksanaan Program
Pembangunan Guru Baharu, maka dengan ini tuan/puan adalah dilantik sebagai Guru Mentor
kepada Encik/Puan/Cik ____________________________________________ bermula pada __________________
sehingga __________________.

3. Pihak sekolah percaya komitmen tuan/puan dalam pelaksanaan program ini
berdasarkan pematuhan kepada Surat Siaran Kementerian Pendidikan Malaysia Bilangan 21
Tahun 2012 dapat membangunkan kompetensi profesional Guru Baharu seperti yang
dihasratkan oleh Kementerian Pendidikan Malaysia.

Sekian, terima kasih.

’BERKHIDMAT UNTUK NEGARA’

Saya yang menurut perintah,

............................................
(Pengetua / Guru besar)

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 44

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

II. Akuan Terima Guru Mentor dan Guru Baharu

Akuan Terima Guru Baharu dan Guru Mentor adalah satu dokumen persetujuan
antara Guru Mentor dan Guru Baharu sebagai ikatan bai’ah. Guru Mentor
merekodkan persetujuan dan komitmen untuk memberi bimbingan dan Guru Baharu
merekodkan persetujuan serta komitmen untuk menerima bimbingan dan
bekerjasama membangunkan kompetensi profesional mereka berdasarkan panduan
yang dikeluarkan dalam Surat Siaran Kementerian Pendidikan Malaysia Bilangan 21
Tahun 2012.

Tatacara

1. Nama dan nombor kad pengenalan Guru Mentor dan Guru Baharu dicatat.

2. Akuan Terima ditandatangani bersama oleh Guru Mentor dan Guru Baharu.

3. Satu (1) salinan Akuan Terima disimpan oleh Guru Baharu dalam Portfolio dan
satu (1) salinan disimpan oleh Guru Mentor.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 45

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU
AKUAN TERIMA GURU MENTOR DAN GURU BAHARU

Guru Mentor : _______________________________________________________________
Guru Baharu : _______________________________________________________________
Nama Sekolah : _______________________________________________________________

Saya, ______________________________________ (K/P) _____________________ yang dilantik sebagai Guru
Mentor bersetuju untuk menerima tanggungjawab dan memberi bimbingan profesional
sepanjang tempoh Program Pembangunan Guru Baharu dilaksanakan berdasarkan Surat
Siaran Kementerian Pendidikan Malaysia Bilangan 21 Tahun 2012.

Saya, ______________________________________ (K/P) _____________________, Guru Baharu bersedia
menerima bimbingan dan akan bekerjasama sepenuhnya dalam program ini untuk
pembangunan kompetensi profesional saya sebagai seorang guru berdasarkan Surat Siaran
Kementerian Pendidikan Malaysia Bilangan 21 Tahun 2012.

Guru Baharu: Guru Mentor:

…………………………………………….. ………………………………………………
() ()
Tarikh: Tarikh:

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 46

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

III. Log Pementoran

Log Pementoran adalah rekod sesi pementoran antara Guru Mentor dan Guru Baharu.
Log ini juga merupakan bahan rujukan Pentadbir Sekolah untuk memantau status,
mengenal pasti isu serta mencadangkan penambahbaikan pelaksanaan PPGB.

Tatacara

1. Log Pementoran diisi sebulan sekali (Perbincangan secara formal dan tidak
formal antara Guru Mentor dan Guru Baharu perlu diadakan sekurang-
kurangnya dua (2) waktu seminggu).

2. Log ini diisi bersama oleh Guru Baharu dan Guru Mentor.

3. Perkara yang perlu diisi:
a. Aktiviti utama (Contohnya, berkaitan Dasar KPM, PdP, Pengurusan
Kokurikulum, Pengurusan HEM, dan sebagainya)
b. Isu atau perbincangan
c. Ulasan

4. Log ini ditandatangani bersama oleh Guru Mentor dan Guru Baharu.

5. Satu (1) salinan log disimpan oleh Guru Baharu dalam Portfolio dan satu (1)
salinan disimpan oleh Guru Mentor.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 47

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU
LOG PEMENTORAN

Bulan/Tahun :_________/______ Bil. Pertemuan :________

AKTIVITI

ISU/PERBINCANGAN

ULASAN

*Sila sertakan lampiran jika ruang tidak mencukupi. ………………………………….
Disediakan oleh, (Nama Guru Mentor)
Tarikh:
………………………………….
(Nama Guru Baharu) 48
Tarikh:

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015

PROGRAM PEMBANGUNAN GURU BAHARU

IV. Penilaian oleh Guru Mentor

Penilaian Pelaksanaan PPGB dilaksanakan oleh Guru Mentor untuk melihat tahap
pembangunan kompetensi profesionalisme Guru Baharu.

Tatacara

1. Penilaian dilaksanakan dua (2) kali setahun oleh Guru Mentor pada bulan
keenam (6) dan bulan ke-12.
(Dilaksanakan oleh Guru Mentor melalui perbincangan dengan guru lain dan
Guru Baharu, pentaksiran berdasarkan evidens dan pemerhatian).

2. Penilaian dilaksana untuk setiap Guru Baharu menggunakan borang yang sama.

3. Dimensi kompetensi yang dinilai dan wajaran adalah seperti berikut:

a. Pengetahuan - wajaran 30% Berkaitan Dasar KPM, PdP,
b. Kemahiran - wajaran 30% Pengurusan Kokurikulum,
c. Nilai Profesional - wajaran 40% Pengurusan HEM dan sebagainya.

4. Skor bagi setiap aspek kompetensi, jumlah skor, peratusan skor serta
keseluruhan skor dan peratusan diberi. Deskriptor pemberian skor bagi setiap
Aspek Kompetensi adalah seperti berikut:

SKOR TARAF DESKRIPTOR
9 – 10 Cemerlang
Mengetahui, memahami dan menghayati serta dapat
7–8 Baik menterjemahkan semua aspek pengetahuan dalam
melaksanakan tugas.
Menguasai, mengamalkan dan menggabungjalinkan aspek
kemahiran dalam melaksanakan tugas.
Mengetahui, memahami dan menghayati semua nilai
profesional pada tahap yang baik.

Mengetahui, memahami dan menghayati semua aspek
pengetahuan dalam melaksanakan tugas.

© Sektor Peningkatan Keilmuan, Bahagian Pendidikan Guru, 2015 49