หนังสือเรียน สาระความรู้พื้นฐาน รายวิชา ภาษาไทย (พท21001) ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น

42

การใชภ าษาในการเขียน

การใชภาษาในการเขียน มหี ลกั การเขียน ดงั น้ี
1. เขียนใหอานงาย และเขา ใจงาย
2. เขียนตรงตามตวั สะกด การนั ต วรรณยกุ ตใ หถูกตอ ง เชน

พรามณ เขียนผิด ควรเปน พราหมณ
โจษจรรย เขยี นผิด ควรเปน โจษจนั
อฒั จรรย เขียนผดิ ควรเปน อัฒจันทร
หนา รัก เขยี นผิด ควรเปน นารกั
โนต เขยี นผิด ควรเปน โนต

3. เขียนใหไดใ จความชดั เจน ไมวกวน เขาใจยาก เชน

เขามารบั ประทานขาวเยน็ ควรแกเปน เขามารบั ประทานขา วมอ้ื เย็น

ท่นี ีเ่ สมอ ทน่ี ่เี สมอ

จะทําอะไรกท็ าํ เสียหมด ควรแกเปน จะทําอะไรก็เสียหายหมด
คนนม้ี ือแขง็ เหลือเกิน ควรแกเปน คนนีม้ ือแข็งไมน ุม เลย

4. ใชภ าษางาย ๆ สน้ั กะทัดรดั ไดใจความ ไมเขยี นเยน่ิ เยอ ฟมุ เฟอยเกินความจาํ เปน เชน

รฐั บาลไดท าํ ความตกลงเร่อื งขายขาวกบั ประเทศในยุโรปแลว (ผิด)
รฐั บาลตกลงเรื่องขายขา วกบั ประเทศในยุโรปแลว (ถกู )
การขัดแยง กนั และกนั จะนํามาซึง่ การแตกความสามัคคี (ผิด)
การขดั แยง กันทําใหแ ตกความสามัคคี (ถูก)
ชาวนามกี ารตกลงกันเรอ่ื งราคาขา วกบั โรงสีแลว (ผิด)
ชาวนาตกลงเรือ่ งราคาขาวกับโรงสีแลว (ถูก)

43

5. ใชภาษาใหถ ูกตองตามแบบแผน หลกี เลีย่ งใชคําหรอื สํานวนมาปะปนกับภาษาตางประเทศ
หรอื ภาษาทีใ่ ชใ นสือ่ มวลชน เชน

เขามีสไตลใ นการพดู ท่เี อ็กไซตมาก (ไมด)ี
เขามีลีลาในการพูดสนุกตน่ื เตนมาก (ด)ี
เธอไปกรุงเทพฯ โดยรถทัวรป รับอากาศ (ไมด)ี
เธอโดยสารรถประจาํ ทางปรบั อากาศไปกรงุ เทพฯ (ดี)
กจิ การคา ของเธอเจง เพราะแชรล ม (ไมด )ี
กจิ การคาเธอลมเพราะมปี ญ หาเงินนอกระบบ (ดี)

6. ใชถอยคาํ ท่สี ภุ าพไพเราะ เหมาะสม มีความหมายดี หรือใชภาษาเขียนปนภาษาพดู

ฉนั ถูกหมาขบหลายแผล (ไมดี)
ฉันถูกสนุ ัขกัดหลายแผล (ด)ี
หมูทบ่ี านฉนั โปรดรําขาวมาก (ไมดี)
หมทู ี่บานฉันชอบราํ ขา วมาก (ดี)
พส่ี าวฉนั ออกลูกท่ีโรงพยาบาล (ไมดี)
พ่ีสาวฉนั คลอดลกู ท่ีโรงพยาบาล (ด)ี

เรื่องท่ี 2 หลกั การเขียนแผนความคิด

แผนภาพความคิด เปนการแสดงความรูความคิด โดยใชแผนภาพในการนําความรูหรือ
ขอเท็จจรงิ มาจัดเปน ระบบ สรางเปน ภาพหรือจดั ความคดิ รวบยอด นําหวั ขอเรอ่ื งใดเร่ืองหนง่ึ มาแยกเปน
หัวขอ ยอยและนาํ มาจดั ลําดบั เปน แผนภาพ เชน เมือ่ ผเู รยี นอานหนังสือเรอื่ งใดเรอ่ื งหนง่ึ หรอื ฟงเรอื่ งใด
เร่อื งหนงึ่ มา กน็ าํ ขอมลู ความรเู รือ่ งราวตา ง ๆ มาจดั เปน แผนภาพความคดิ เราอาจใชแ ผนภาพความคดิ
ในการเตรียมการอาน เตรียมการเขียน ใชพ ฒั นาความรูใ นการใหเ หตุผล ใชจ ัดขอบเขตสิ่งทีจ่ ะตอ งเขียน
หรอื ใชร วบรวมความรทู ีต่ อ งการ

แนวคดิ เก่ยี วกบั แผนภาพความคดิ

1. เราใชแ ผนภาพความคิด เม่ือเราพบวาขอมูล ขาวสารตาง ๆ อยูกระจัดกระจาย นําขอมูล
ตาง ๆ น้ันมาเชอ่ื มโยงเปน แผนภาพความคดิ ทาํ ใหเกิดความเขา ใจเปนความคิดรวบยอด

44

2. แผนภาพความคิดจะจัดความคดิ ใหเปนระบบ รวบรวมและจัดลาํ ดบั ขอเทจ็ จรงิ นํามาจัดให
เปนหมวดหมู หรอื ทเ่ี รียกวา แผนภาพเปน ความคดิ รวบยอดทีช่ ัดเจนจนเกิดเปน ความรูใหม

3. การนําความคิดหรือขอเทจ็ จริงมาเขยี นเปนแผนภาพ จะทําใหจําเร่ืองราวตาง ๆ ไดงายข้ึน
ดีกวาการอานตําราหลาย ๆ เรื่อง เพราะหนังสือบรรยายดวยตัวอักษร แตแผนภาพจัดเรื่องราวเปน
เคร่ืองหมาย หรอื เปนภาพ ทาํ ใหจาํ เรือ่ งราวไดแ มนยาํ ข้นึ

4. แผนภาพความคิดจะใชภาษาผังท่ีเปนสัญลักษณและคําพูดมาสรางแผนภาพ ทําใหเกิด
การเรยี นรูดว ยตนเอง เปนการเรยี นโดยยึดผเู รียนเปนสําคญั การจัดทําแผนภาพความคิด ผูเรียนจะตอง
อาศยั การฟง การพดู การอาน การเขยี น และใชค วามคดิ รวบรวมความรู ขอเท็จจริง มาจัดทําแผนภาพ
เปน การเสรมิ แรงการเรยี น ทาํ ใหก ารเรียนรูม ีความหมายมากข้ึน
รปู แบบของแผนภาพความคดิ มี 4 รูปแบบ คอื

1. รูปแบบการจัดกลุม รูปแบบน้ีจะยึดความคิดเปนสําคัญ และจัดกลุมตามลําดับความคิด
รวบยอด ยอยเปน แผนภาพ มกั เขียนเปน แผนภาพนิ่ง

ตัวอยา งเรอื่ งส่งิ แวดลอม

45

2. รูปแบบความคิดรวบยอด รูปแบบน้ีจะมีความคิดหลักและมีขอเท็จจริงที่จัดแบงเปน
ระดับช้ันมาสนับสนุนความคิดหลัก เชน การกลาวถึงลักษณะการบรรยาย การรวบรวมปญหา
การแกป ญ หา การเปรยี บเทียบเปน รปู แบบความคดิ รวบยอด ดังตัวอยางตอไปน้ี

การจัดความคดิ

46

3. รูปแบบการจัดลาํ ดับ รูปแบบการจัดลาํ ดับตามเหตุการณ การจัดลาํ ดับตาม
กาลเวลา การจดั ลาํ ดับการกระทํากอนหลังหรือการจัดลาํ ดบั ตามกระบวนการ มีการเรมิ่ ตน
และการสน้ิ สดุ ตวั อยางแผนภาพเสนตรงแสดงเหตกุ ารณ

แผนภาพเสนโคง แสดงเหตุการณ

47

4. รปู แบบวงกลม รูปแบบนเ้ี ปน ชดุ เหตุการณภายใตกระบวนการไมมีจดุ เริ่มตน และจุดสิ้นสุด
แตเปนเหตกุ ารณท่ีเปนลําดับตอ เน่อื งกนั ดงั ตวั อยา งเชน

แผนภาพวงกลม

ประโยชนของแผนภาพความคดิ
1. ชว ยบรู ณาการความรูเดมิ กบั ความรใู หม
2. ชวยพฒั นาความคดิ รวบยอดใหช ัดเจนขน้ึ
3. ชวยเนน องคป ระกอบลาํ ดบั ของเรื่อง
4. ชวยพัฒนาการอา น การเขียนและการคิด
5. ชวยวางแผนในการเขยี น และการปรับปรงุ การเขยี น
6. ชว ยวางแผนการสอนของครู โดยการสอนแบบบรู ณาการเนือ้ หา
7. ชวยในการอภิปราย
8. เปน เครอื่ งมอื ประเมินผล

วธิ ีการสรา งแผนภาพความคดิ
การสรางแผนภาพความคิด หรือการออกแบบแผนภาพความคิดเปนการสรางสรรคอยาง

หนึ่ง ผูสรางแผนภาพความคิดอาจใชงานศิลปะเขามาชวย โดยวาดภาพประกอบใหแผนภาพ

48

ความคิดนาสนใจและทาํ ใหเห็นภาพของแผนภาพชัดเจนข้ึน การสรางแผนภาพความคิดจะนํามาใช
ในการทาํ งานรวมกันรวมคิดรวมทํา รวมกันแลกเปลี่ยนความรูและประสบการณทําใหผูเรียนรูจัก
การวางแผนงาน การกาํ หนดงานที่จะตองปฏิบัติ และเรยี นรกู ารทํางานรว มกับผูอ ่นื

ขน้ั ตอนการสรา งแผนภาพความคดิ มีดังนี้
1. กาํ หนดช่อื เรอ่ื ง หรอื ความคิดรวบยอดสําคญั
2. ระดมสมองทเ่ี ก่ียวขอ งกบั ชอื่ เรื่อง หรือ ความคดิ รวบยอดสาํ คญั เปนคาํ หรอื วลีน้นั ๆ

แลวจดบนั ทกึ ไว
3. นําคําหรอื วลีที่จดบันทึกทเี่ ก่ยี วเนื่องสมั พนั ธก นั มาจัดกลุม แลวตัง้ ช่ือกลุมคําเปนหัวขอยอย

และเรยี งลําดบั กลุมคาํ
4. ออกแบบแผนภาพความคิด โดยเขียนช่ือเรื่องไวกลางหนากระดาษ แลววางช่ือกลุมคํา

หวั ขอ ยอ ย รอบชอ่ื เรอื่ ง นําคาํ ที่สนบั สนนุ วางรอบชื่อกลมุ คํา แลวใชเ สนโยงกลุมคําใหเห็นความสัมพันธ
เสนโยงอาจเขยี นคําอธิบายได กลมุ คําอาจแสดงดวยภาพประกอบ

ตวั อยางเรือ่ งส่งิ มชี วี ติ ในบึง

49

สรุป แผนภาพความคิด เปนการแสดงความรู ความคิดโดยใชแผนภาพเปนวิธีการนําความรู หรือ
ขอเทจ็ จริงมาจดั เปน ระบบสรางเปน ภาพ หรือจดั ความคิดรวบยอดนําหัวขอ เร่อื งใด เรื่องหน่งึ มาแยกเปน
ขอ ยอ ย และนํามาจดั ลําดบั เปน แผนภาพ

รูปแบบแผนภาพความคิด มี 4 รูปแบบ คือ (1) รูปแบบการจัดกลุม (2) รูปแบบความคิด
รวบยอด (3) รูปแบบการจดั ลาํ ดบั (4) รปู แบบวงกลม

เรือ่ งที่ 3 การเขยี นเรียงความและยอ ความ

การเขียนเรียงความ คือ การนําเอาคํามาประกอบแตงเปนเรื่องราวอาจใชวิธีการเขียนหรือ
การพูดก็ได การเขียนจดหมาย รายงาน ตอบคําถาม ขาว บทความ ฯลฯ อาศัยเรียงความเปนพ้ืนฐาน
ท้ังนั้น ดังน้ันการเรียงความจึงมีความสําคัญ ชวยใหพูดหรือเขียนในรูปแบบตาง ๆ ไดดี นอกจากนี้
กอ นเรียงความเราตองคนควา รวบรวมความรู ความคดิ และนํามาจัดเปนระเบียบ จึงเทากับเปนการฝก
สง่ิ เหลา นี้ใหก ับตนเองไดอ ยางดีอีกดว ย

องคป ระกอบของเรียงความ

การเรยี งความเรอื่ งหนงึ่ ประกอบดว ยสว นสําคญั 3 สวนคอื สว นนํา สว นเน้ือเรือ่ งและสวนทา ย
หรอื สรุป สว นนํา เปน สวนที่แสดงประเด็นหลกั หรือจุดประสงคของเร่ือง สวนเนื้อเรื่อง เปนสวนขยาย
โครงเร่ืองท่ีวางเอาไว สวนนี้จะประกอบดวยยอหนา สวนทาย เปนการเนนยํ้าประเด็นหลักหรือ
จดุ ประสงค

1. การเขยี นสว นนํา ดังไดกลาวแลววาสวนนําเปนสวนที่แสดงประเด็นหลักหรือจุดประสงค
ของเรื่อง ดังน้ันสวนนําจึงเปนการบอกผูอานถึงเนื้อหาท่ีนาํ เสนอและยังเปนการเราความสนใจให
อยากอา นเรือ่ งจนจบ การเขียนสวนนําเพื่อเราความสนใจนั้นมีหลายวิธี ข้ึนอยูกับผูเขียนจะเลือกตาม
ความเหมาะสม อาจนําดวยปญหาเรงดวน หรือหัวขอท่ีกําหนดเปนเร่ืองที่นาสนใจ การเลาเรื่องท่ีจะ
เขียน การยกคําพูดขอความ หรือสุภาษิตท่ีนาสนใจ บทรอยกรอง การอธิบายความเปนมาของเร่ือง
การบอกจุดประสงคข องการเขยี น การใหค ําจาํ กัดความของคาํ สาํ คัญของเร่ืองที่จะเขียน แรงบันดาลใจ
ฯลฯ ดงั ตวั อยา ง เชน

1.1 นาํ ดว ยปญ หาเรง ดว น หรือหวั ขอ ทกี่ าํ ลงั เปนเรือ่ งทน่ี า สนใจ
เด๋ยี วนไี้ มว าจะเดนิ ไปทางไหน จะพบกลมุ สนทนากลุม ยอ ย ๆ วสิ ชั ณากนั ดวยเรือ่ ง “วสิ ามัญ
ฆาตกรรม” ในคดียาเสพติด บางก็วาเปนความชอบธรรม บางก็วารุนแรงเกินเหตุ หลายคนจึงต้ัง
คําถามวา ถา ไมท ําวิสามัญฆาตกรรมกรณียาเสพติด แลว จะใชว ิธกี ารชอบธรรมอนั ใดทจ่ี ะลางบางผูคา
หรือบอนทาํ ลายเหลานล้ี งไดใ นเวลารวดเรว็

50

1.2 นําดวยคาํ ถาม

ถาถามหนุมสาวท้ังหลายวา “อยากสวย” “อยากหลอหรือไม” คาํ ตอบท่ีไดคงจะเปน

คําตอบเดียวกันวา “อยาก” จากนั้นก็คงมีคาํ ถามตอไปวา แลวทําอยางไรจึงจะสวยจะหลอไดสมใจ

ในเมื่อธรรมชาติของหลาย ๆ คนก็มิไดหลอมาตั้งแตเกิด จะตองพ่ึงพาเครื่องสําอาง หรือการ

ทาํ ศัลยกรรมหรอื ไรแลว จึงจะสวยหลอแบบธรรมชาตไิ ดห รือไม ถา ได จะทําอยา งไร

1.3 นําดวยการเลาเรื่องท่ีจะเขียน

งานมหกรรมหนังสือนานาชาติจัดข้ึนเปนประจําในวันพุธแรกของเดือนตุลาคมของ

ทกุ ปท เี่ มอื งแฟรงเฟร ต ประเทศเยอรมนี สาํ หรับป พ.ศ. 2545 นับเปน ครงั้ ท่ี 53

1.4 นําดว ยการยกคําพดู ขอความ สุภาษิตที่นาสนใจ

ในอดีตเมื่อกลาวถึงครูหรือคนหาคุณคาของครู หลายคนมักนึกถึงความเปรียบ

ทงั้ หลายทมี่ ักไดย นิ จนชินหู ไมว าจะเปนความเปรียบทว่ี า “ครคู ือเรือจาง” “ครูคือปูชนียบุคคล” หรือ

“ครูคือผูใหแสงสวางทางปญ ญา” ฯลฯ ความเปรียบเหลา นี้แสดงใหเห็นถงึ คณุ คา ความเสยี สละและการ

เปน นักพฒั นาของครู ในขณะท่ีปจจุบนั ทัศนคตใิ นการมองครูเปล่ียนไป หลายคนมองวาครูเปนแคผูท่ีมี

อาชพี รบั จางสอนหนังสือเทา นัน้ เพราะครสู มยั นไี้ มไดอบรมความประพฤติใหแกผูเรียนควบคูไปกับการ

ใหค วามรู ไมไดเปนตวั อยางท่ดี ีจะเรียกวา “แมพิมพของชาติ” อาชีพครูเปนอาชีพตกต่ํา และดูตอยต่ํา

ในสายตาของคนทั่วไป ท้ัง ๆ ท่ีอาชีพน้ันเปนอาชีพที่ตองทําหนาท่ีในการพัฒนาคนท่ีจะไปเปนกําลัง

สําคัญของการพัฒนาประเทศชาติตอไป จึงถึงเวลาแลวที่จะตองมีการทบทวนหนาท่ี คุณธรรมและ

อุดมการณของความเปน ครกู นั เสยี ที

1.5 นําดว ยบทรอ ยกรอง

“ความรักเปนเหมอื นโรคา บันดาลตาใหม ดื มน

ไมยินและไมย ล อุปสรรคใดใด

ความรักเหมือนโคถึก กําลงั คึกผขิ ังไว

ก็จะโลดจากคอกไป บยอมอยู ณ ทขี่ ัง

ถาปลอ ยไว ก็ดึงไปดวยคาํ สงั่

ยง่ิ หา มก็ย่งิ คลั่ง บหวนคดิ ถึงเจบ็ กาย”

จากบทละครเรอ่ื ง “มัทนพาธา” ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา เจาอยหู ัว

อธบิ ายความหมายของบทรอ ยกรอง

ความรกั เปนอารมณธรรมชาติอยา งหน่ึงของมนษุ ย มที ัง้ ประโยชนแ ละเปน โทษในเวลาเดียวกัน
ความรกั ที่อยูบนพ้ืนฐานของความบรสิ ุทธิ์ จรงิ ใจและความมเี หตผุ ล ยอ มนาํ พาเปนเจาของความรกั ไป
ในทางท่ีถูกท่ีควร แตถา ความรกั น้นั เปนเพยี งอารมณอันเกดิ จากความหลงใหลในรูปกายภายนอก ความ
ชืน่ ชมตามกระแสและความหลงผิด ความรักก็จะกอ ใหเกิดโทษ จึงเปนผูเปรียบเปรยวา "ความรักทําให
คนตาบอด" ดวยพระราชนพิ นธของพระบาทของสมเด็จพระมงกฏุ เกลา เจาอยูหัวในเร่ืองมัทนพาธา ซ่ึงได

51

แสดงใหเห็นภาพของความลุมหลง อันเกิดจากความรักและทุกขสาหัสอันเกิดจากความรักไดเปนอยางดี
สมกบั ชอ่ื เร่ือง มัทนพาธา ที่แปลวา ความบาดเจ็บแหงความรกั

1.6 นาํ ดว ยการอธิบายความเปน มาของเรือ่ ง
เมอ่ื สัปดาหทแี่ ลว ขา พเจา ไดไ ปรว มงานพระราชทานเพลงิ ศพของผูใหญท า นหน่ึง ทานเปน
อดตี รองผวู าราชการจงั หวัด จังหวดั หน่งึ ทางภาคเหนือ ศพของทา นไดรบั การบรรจุไวในโกศ ขาพเจาจึง
ไดค นควาเร่ืองนมี้ าเปน ความรแู กผูสนใจท่ัวไป
1.7 นาํ ดว ยการบอกจดุ ประสงคของการเขยี น

สามกก ที่ผูอานท้ังในประเทศจีนและในประเทศไทยรูจักกันดีน้ันเปนนวนิยาย
สวนสามกกท่ีเปน ประวัติศาสตรมีคนรูนอ ยมาก แมแ ตค นจีนแผน ดนิ ใหญท่ีไดเ รยี นจบขั้นอุดมศึกษาแลว
กม็ ีนอยคนมากทีร่ บู ทความเรื่องน้จี งึ ขอเร่มิ ตนจากสามกก ที่เปน ประวตั ิศาสตร

2. การเขยี นสว นเนอื้ เรอ่ื ง
เนอื้ เรื่องเปนสวนสาํ คัญทส่ี ุดของเรยี งความ เพราะเปนสวนท่ตี องแสดงความรู ความคิดเห็น

ใหผูอานทราบตามโครงเรื่องที่วางไว เน้ือเร่ืองที่ตองแสดงออกถึงความรูความคิดเห็นอยางชัดเจน
มีรายละเอียดที่เปนขอเท็จจริงและมีการอธบิ ายอยางเปนลําดับข้ัน มีการหยิบยกอทุ าหรณ ตัวอยาง
ทฤษฎี สถิติ คํากลา วหลักปรชั ญา หรอื สภุ าษติ คําพงั เพย ฯลฯ สนบั สนุนความรคู วามคดิ เห็นนน้ั

เน้ือเร่ืองประกอบดวยยอหนาตาง ๆ หลายยอหนาตามสาระสาํ คัญท่ีตองการกลาวคือ
เปรยี บกันวา เน้ือเรือ่ งเหมอื นสวนลําตัวของคนทีป่ ระกอบดว ยอวยั วะตาง ๆ แตร วมกันแลวเปนตัวบุคคล
ดงั นนั้ การเขียนเน้ือเรื่องถึงจะแตก แยกยอยออกไปอยางไร จะตองรักษาสาระสําคัญใหญของเร่ืองไว
การแตกแยกยอ ยเปนเรอื่ ง ๆ ไป เพ่ือประกอบสาระสาํ คัญใหญข องเรอ่ื งซ่ึงเปรยี บเหมือนตัวคนสมบูรณ
ในแตละยอหนาประกอบดวยสวนที่เปนเนื้อหา คือ ความรูหรือความคิดเห็นที่ตองการแสดงออก
การอธิบายและอทุ าหรณ คือ การอางตัวอยา ง ฯลฯ ท่สี นับสนุนใหเหน็ จรงิ เห็นจงั สว นสํานวนโวหารจะ
ใชแ บบใดบา ง โปรดศึกษาเรื่องสาํ นวนโวหารในหวั ขอตอ ไปน้ี

ตัวอยางการเขียนเนอ้ื เรอ่ื งแตละยอหนา

“อํา” เปนเด็กชายตัวเล็ก ๆ อายุแค 12 ป คร้ังท่ีลืมตาดูโลกไดแค 3 เดือน แมก็ทอดทิ้งไป
สว นพอนั้นไมเคยรกั และหวงใยอาํ เลย สง่ิ เดียวทีม่ ีคาที่สุดในชีวิตของพอ คือ เฮโรอนี ยา ลงุ ปา และอา
ตอกย้ําใหอ าํ ฟง เสมอวา “อยา ทาํ ตัวเลว ๆ เหมือนพอแกที่ติดเฮโรอนี จนตาย” หรือ“กลวั แกจะเจริญรอย
ตามพอเพราะเช้ือมันไมท้ิงแถ ติดคุกหัวโตเหมือนพอแก”คําพูดสารพัดที่อํารับฟงมาต้ังแตจําความได
ซ่งึ อาํ พยายามคิดตามประสาเดก็ วา “เปนคําสั่งสอน”...หรือ “ประชดประชัน” กนั แน

ช่ือเสยี งวงศตระกูลของอําถาเอยไปหลายคนคงรูจัก เพราะเปนพวกเศรษฐีท่ีคาขายเปนหลัก
อยูในเขตอาํ เภอเมือง จังหวัดชลบรุ ี มาหลายชวั่ อายุคนแลว ปูกบั ยามีลูกทั้งหมด 9 คน ทกุ คนร่ําเรียน
กันสูง ๆ และออกมาประกอบธรุ กจิ รํา่ รวยเปนล่าํ เปนสนั ยกเวนพอ ของอํา ซึ่งไมยอมเรียน..ประพฤติตน
เสียหาย....คบเพอื่ นชว่ั ...จนติดเฮโรอีน และฉดี เขา เสน จนตายคาเขม็ ผลาญเงนิ ปกู บั ยา ไปมากมาย

52

ยังทําใหชื่อเสียงวงศตระกูลปนป ปูชํ้าใจจนตาย สวนยาอกตรมจมทุกขอยูจนทุกวันน้ี พวกลุง...ปา
และอา ตางพากนั เกลียดพอมากและก็ลามมาถึง “อาํ ” ซึ่งเปรยี บเสมือน “ลกู ตุม” ถว งวงศต ระกูล

คัดจากจันทิมา “ไอเลือดชั่ว” คอลัมน อนาคตไทย ฐานสัปดาหวิจารณ ฉบับท่ี 61 (71) วันที่
9 - 15 มิ.ย. 37 หนา 88 ระดับมัธยมศึกษาตอนตน หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียน พ.ศ. 2530
จากเน้อื หาในยอ หนาตา ง ๆ ขางตน จะแบง เปน สวนตาง ๆ ไดด ังน้ี

1. สวนท่เี ปนเน้อื หา
2. สวนที่เปนการอธิบาย
3. สว นทเ่ี ปนอุทาหรณ หรือการอางอิง
4. สวนท่ีเปนตัวอยา ง

3. การเขียนสวนทา ยหรือสรปุ
สวนทายหรือสวนสรุป หรือสวนปดเรื่อง เปนสวนท่ีมีความสัมพันธเก่ียวเน่ืองกับเนื้อหา

สวนอ่ืน ๆ โดยตลอด และเปนสวนท่ีบอกผูอานวาเรื่องราวท่ีเสนอมาน้ันไดส้ินสุดลงแลว วิธีการเขียน
สวนทายมดี ว ยกันหลายวิธี เชน เนนย้ําประเด็นหลัก เสนอคําถามหรือขอผิด สรุปเรื่อง เสนอความคิด
ของผูเขียน ขยายจุดประสงคของผูเขียน หรือสรุปดวยสุภาษิต คําคม สํานวนโวหาร คําพังเพย
อา งคําพดู ของบคุ คล อางทฤษฎีหลกั ภาษา หรือคาํ สอนและบทรอ ยกรอง ฯลฯ

3.1 เนนยาํ้ ประเด็นหลัก
หนวยงานของเราจะทําหนาทเี่ ปนผูใหบ ริการที่รวดเรว็ ทซ่ี อื่ ตรง โปรง ใส ตรวจสอบได

เชนนต้ี อไป แมก ารปฎริ ูประบบราชการจะสง ผลใหห นว ยงานของเรา ตองเปลย่ี นสังกัดไปอยางไรก็ตาม
น่ันเพราะเราตระหนักในบทบาทของเราในฐานะ “ขาราชการ” แมวาปจจุบันเราจะถูกเรียกวา
“เจา หนาท่ีของรัฐ” ก็ตาม

3.2 เสนอคาํ ถามหรือขอ คดิ ใหผ อู านใชว ิจารณญาณ
เคราะหกรรมทงั้ หลายอันเกดิ กับญาตพิ ่ีนอ งและลกู หลานของผูค นในบานเมืองของเรา

อันเกิดจากความอํามหิตมักไดของผูคายาเสพติดเหลานี้ เปนส่ิงสมควรหรือไมกับคําวา “วิสามัญ
ฆาตกรรม” ทานทีอ่ า นบทความน้ีจบลง คงมคี ําตอบใหก ับตัวเองแลว

3.3 สรปุ เรอ่ื ง
การกินอาหารจืด รางกายไดรับเกลือเล็กนอย จะทําใหชีวิตจิตใจ ราเริงแจมใส

น้ําหนักตัวมาก ๆ จะลดลง หวั ใจไมต อ งทําหนา ท่หี นกั ไตทําหนาทีไ่ ดดี ไมมีบวมตามอวยั วะตา ง ๆ และ
เปนการปอ งกันโรคหวั ใจ โรคไต หลอดเลือดแขง็ ความดันโลหิตสงู ขอ อักเสบ แผลกระเพาะอาหารและ
จะมอี ายุยนื ดวย

3.4 เสนอความเห็นของผูเขยี น
การปฏริ ปู กระบวนการเรียนการสอนประสบผลสาํ เรจ็ หรอื ไม คงไมใ ชแ คก ารเขารบั

การอบรมเทคนคิ วิธีการสอนเพียงอยางเดียว ยังขน้ึ อยกู บั องคป ระกอบอันสําคญั ยงิ่ กวาสง่ิ ใดคือ

53

ตวั ผสู อนมีใจและพรอมจะรับความเปลีย่ นแปลงทเี่ กิดขน้ึ พรอ ม ๆ กับความกระตอื รอื รน ทจี่ ะพฒั นา

ตนเองเพ่ือกลมุ เปา หมาย คอื ผเู รยี น การปฏริ ูปกระบวนการเรยี นการสอนกจ็ ะประสบความสําเรจ็ ได

3.5 ขยายจดุ ประสงคข องผูเ รยี น ควบคกู บั บทรอ ยกรอง

แมอาหารการกนิ และการออกกําลังกายจะทําใหคนเราสวยงามตามธรรมชาติอยูได

นานแตว ันหนง่ึ เราก็คงหนีไมพ น วฏั จักรธรรมชาติ คือ การเกิด แก เจ็บและตาย รางกายและความงาม

กค็ งตอ งเสือ่ มส้ินไปตามกาลเวลา ฉะน้ันก็อยาไปยึดติดกบั ความสวยงามมากนัก แตควรยึดถือความงาม

ของจิตใจเปน เร่อื งสําคญั เพราะสงิ่ ท่จี ะเหลอื อยใู นโลกน้ีเมื่อความตายมาถงึ คือ ความดี ความชั่วของเรา

เทานั้น ดังพระราชนิพนธของพระมหาสมณเจากรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในเรื่องกฤษณาสอนนอง

คาํ ฉันทวา

พฤษภกาษร อีกกญุ ชรอันปลดปลง

โททนตเ สนง คง สาํ คญั หมายในกายมี

นรชาติวางวาย มลายสิน้ ท้ังอนิ ทรีย

สถติ ทว่ั แตชวั่ ดี ประดบั ไวใ นโลกา

แนวทางการเขียนเรียงความ

เมื่อไดศึกษาองคประกอบอันจะนําไปใชในการเขียนเรียงความแลว กอนท่ีจะลงมือเขียน
เรยี งความผเู ขยี นตองเลอื กเรือ่ งและประเภทของเรอ่ื งท่จี ะเขียน หลังจากน้ันจึงวางโครงเร่ืองใหชัดเจน
เพ่ือเรียบเรียงเน้ือหา ซึ่งการเรียบเรียงเนื้อหานี้ตองอาศัยความสามารถในการเขียนยอหนาและการ
เช่อื มโยงยอ หนา ใหเ ปน เนือ้ หาเดียวกัน

1. การเลอื กเรอื่ ง
ปญหาสาํ คญั ประการหนึง่ ของผเู ขยี นทีไ่ มสามารถเริ่มตน เขยี นได คือ ไมท ราบจะเขียนเรื่อง

อะไร วิธีการแกปญ หาดงั กลา วคือ หัดเขยี นเร่ืองใกลตัวของผูเขียน หรือเรื่องที่ผูเขียนมีประสบการณดี
รวมท้ังเรื่องท่ีผเู ขยี นมีความรเู ปน อยางดี หรอื เขยี นเรอ่ื งท่สี นใจ เปนเรื่องราวหรือเหตกุ ารณท ี่กาํ ลงั อยใู น
ความสนใจของบคุ คลทัว่ ไป นอกจากนผ้ี เู ขยี นอาจพจิ ารณาองคประกอบ 4 ประการ เพอ่ื เปน แนวทางใน
การตดั สนิ ใจเลอื กเรื่องท่ีจะเขียนดังตอไปน้ี

1.1 กลุมผูอาน ผูเขียนควรเลือกเขียนเร่ืองสําหรับกลุมผูอานเฉพาะและควรเปนกลุม
ผูอานท่ผี เู ขียนรูจกั ดี ท้งั ในดา นการศึกษา ประสบการณ วยั ฐานะ ความสนใจและความเชอื่

1.2 ลักษณะเฉพาะของเร่ือง เร่ืองที่มีลักษณะพิเศษจึงดึงดูดใจใหผูอานสนใจ ลักษณะ
พิเศษดงั กลาว ไดแ ก ความแปลกใหม ความถกู ตองแมนยาํ แสดงความมรี สชาติ

1.3 เวลา เรื่องท่ีจะเขียนหากเปนเร่ืองที่อยูในกาลสมัยหรือเปนปจจุบัน จะมีผูสนใจ
อานมาก สวนเรื่องทพ่ี นสมยั จะมผี ูอา นนอย นอกจากนก้ี ารใหเวลาในการเขยี นของผเู ขียนก็เปนสงิ่ สําคัญ
ถาผูเขียนมีเวลามาก ก็จะมีเวลาคนควาหาขอมูลเพ่ือการเขียนและการอางอิงไดมาก ถาผูเขียนมี
เวลานอ ย การเขยี นดวยเวลาเรง รัดกอ็ าจทาํ ใหเ นือ้ หาขาดความสมบูรณดวยการอา งอิง

54

1.4 โอกาส การเขียนเรือ่ งประเภทใดขึ้นอยูกับโอกาสดวย เชน ในโอกาสเทศกาลและวัน
สาํ คัญทางราชการและทางศาสนา กเ็ ลือกเขียนเรื่องทีเ่ ก่ียวกบั โอกาสหรอื เทศกาลน้นั ๆ เปนตน

2. ประเภทของเร่ืองทีจ่ ะเขียน
การแบงประเภทของเร่อื งทจ่ี ะเขยี นนนั้ พิจารณาจากจุดมุงหมายในการเขยี น ซงึ่ แบงไดเปน

3 ประเภท คือ
2.1 เร่อื งที่เขยี นเพอ่ื ความรู เปนการถายทอดความรูและประสบการณ รวมทั้งหลักการ

ตลอดจนขอเทจ็ จรงิ ตาง ๆ ใชวิธเี ขยี นบอกเลา หรือบรรยายรายละเอียด
2.2 เรื่องที่เขียนเพื่อความเขาใจ เปนการอธิบายใหผูอื่นเขาใจความรู หลักการหรือ

ประสบการณต าง ๆ การเขียนเพอ่ื ความเขา ใจมกั ควบคูไปกบั การเขยี นเพอ่ื ใหเกิดความรู
2.3 การเขียนเพือ่ โนม นา วใจ เปน การเขียนเพอ่ื ใหผูอานเชื่อถือและยอมรับ เพ่ือใหผูอาน

ไดร บั อรรถรสทางใจ ใหส นุกสนาน เพลิดเพลินไปกบั ขอ เขยี นนั้น ๆ
3. การวางโครงเร่อื งกอ นเขยี น
การเขยี นเรียงความเปนการเสนอความคิดตอ ผูอา น ผเู ขียนจึงตองรวบรวมเลือกสรรและจดั

ระเบียบความคดิ แลวนํามาเรียบเรียงเปนโครงเรื่อง การรวบรวมความคิดอาจจะรวบรวมขอมูลจาก
ประสบการณของผูเขียนเอง นําสวนที่เปนประสบการณตรงและประสบการณทางออม ซึ่งเกิดจาก
การฟง การอาน การพูดคุย ซักถาม เปนตน เมื่อไดขอมูลแลวก็นําขอมูลนั้นมาจัดระเบียบความคิด
โดยจัดเรียงลําดับตามเวลา เหตุการณ ความสําคัญและเหตุผล แลวจึงเขียนเปนโครงเร่ือง เพ่ือเปน
แนวทางใหงานเขียนอยูในกรอบ ไมออกนอกเรื่อง และสามารถนํามาเขียนขยายความเปนเน้ือเร่ืองที่
สมบูรณ เขียนช่ือเรื่องไวกลางหนากระดาษ เลือกหัวขอท่ีนาสนใจที่สุดเปนคํานํา และเลือกหัวขอ
ท่นี า ประทับใจที่สดุ เปนสรุป นอกนั้นเปน เน้อื เรอ่ื ง

3.1 ชนิดของโครงเร่ือง
การเขียนโครงเรอ่ื งนิยมเขียน 2 แบบ คือ โครงเรือ่ งแบบหวั ขอและโครงเรอ่ื งแบบประโยค
3.1.1 โครงเรือ่ งแบบหวั ขอ เขยี นโดยใชค ําหรอื วลสี ้ัน ๆ เพอ่ื เสนอประเดน็ ความคิด
3.1.2 โครงเร่ืองแบบประโยค เขยี นเปนประโยคทส่ี มบูรณ โครงเรอ่ื งแบบน้ี

มรี ายละเอียดทชี่ ดั เจนกวา โครงเรอื่ งแบบหวั ขอ
3.2 ระบบในการเขียนโครงเร่อื ง
การแบงหัวขอ ในการวางโครงเร่อื งอาจแบงเปน 2 ระบบ คือ
3.2.1 ระบบตวั เลขและตัวอักษร เปนระบบที่นิยมใชกันทั่วไป โดยกําหนดตัวเลข

หรอื ประเด็นหลกั และตวั อกั ษรสาํ หรับประเด็นรอง ดงั น้ี
1) ................................................................................................
(1) ........................................................................................
(2) ........................................................................................

55

2) ................................................................................................
(1) ........................................................................................
(2) ........................................................................................

3.2.2 ระบบตัวเลข เปน การกําหนดตวั เลขหลักเดียวใหกับประเด็นหลักและตัวเลขสอง
หลกั และสามหลัก ใหก ับประเดน็ รอง ๆ ลงไป ดงั นี้

1) ................................................................................................
(1.1) .....................................................................................
(1.2) .....................................................................................

2) ................................................................................................
(2.1) .....................................................................................
(2.2) .....................................................................................

3.3 หลกั ในการวางโครงเรื่อง
หลักในการวางโครงเร่ืองน้ันควรแยกประเด็นหลักและประเด็นยอจากกันใหชัดเจน

โดยประเดน็ หลักทุกขอควรมีความสําคัญเทากัน สวนประเด็นยอยจะเปนหัวขอที่สนับสนุนประเด็นหลัก
ทัง้ นี้ ทกุ ประเดน็ ตอ งตอ เนื่องและสอดคลอ งกนั จงึ จะเปนโครงเรื่องท่ดี ี

ตวั อยางโครงเร่อื งแบบหวั ขอ

เรือ่ ง ปญหาการติดยาเสพตดิ ของวยั รุนไทย
1. สาเหตขุ องการติดยาเสพตดิ

ก. ตามเพ่อื น
ข. การหยารางของบิดา มารดา
ค. พอแมไ มม ีเวลาใหล ูก
ง. การบงั คบั ขเู ขญ็
2. สภาพปญ หาของการตดิ ยาเสพติดของวยั รนุ ไทย
ก. จาํ นวนผูต ิดยา
ข. การกออาชญากรรม
ค. การคา ประเวณี
3. แนวทางการแกไ ขปญหา
ก. การสรางภูมติ านทานในครอบครัว
ข. การสรางชมุ ชนใหเ ขม แข็ง
ค. กระบวนการบาํ บดั รักษาแบบผสมผสาน

56

ตวั อยางโครงเรอื่ งแบบประโยค

เรื่อง ปญหาการตดิ ยาเสพติดของวยั รนุ ไทย
1. สาเหตขุ องการติดยาเสพตดิ มหี ลายสาเหตุท้ังสาเหตุทเี่ กิดจากตัวเองและจากส่ิงแวดลอม
ก. เสพตามเพ่ือน เพราะความอยากลอง คิดวาลองครง้ั เดียวคงไมต ิด
ข. บิดา มารดา หยารา งกนั ลูกตองอยกู ับฝายใดฝา ยหนึ่งทําใหร สู กึ วา เหว เหงา และเศราลึก ๆ
ค. พอแมใหเ วลากับการทํางานหาเงินและการเขาสังคม ไมมเี วลาใหค รอบครวั
ง. ในโรงเรยี นมีกลมุ นกั เรยี นทท่ี ้งั เสพและคา ยาเสพติดเอง ใชก ําลังขม ขูบีบบงั คับใหซอื้ ยา
2. สภาพปญหาของการตดิ ยาเสพตดิ ของวยั รนุ ไทย
ก. จาํ นวนวัยรนุ ที่ติดยาเสพตดิ ในปจ จบุ นั มีจํานวนเพมิ่ ข้นึ อยา งรวดเร็ว
ข. ปญ หาทตี่ ามมาของการตดิ ยาเสพติด คือ การกอ อาชญากรรมทกุ ประเภท
ค. ในหมูวัยรนุ หญิงท่ีติดยาเสพตดิ มกั ตกเปน เหย่อื ของการคาประเวณใี นทส่ี ดุ
3. แนวทางการแกไ ขปญหา
ก. การใหความรกั ความอบอนุ และความเอ้ืออาทร รวมทงั้ การมีเวลาใหก บั คนใน
ครอบครวั เปน ภูมติ านทานปญหายาเสพตดิ ไดอยา งดี
ข. การทําใหค นในชุมชนรกั ชมุ ชน ชว ยเหลือแกป ญ หาในชมุ ชนจะเปน เกราะปองกันปญหา
ยาเสพติดไดอ ยางดี เพราะเขารวมกนั สอดสอ งดแู ลปองกนั ชมุ ชนของตนเองจาก ยาเสพตดิ
ค. สังคมใดทม่ี ผี ูค นสนใจใฝรู ใฝแสวงหาขอ มลู ขา วสาร ผูค นจะมคี วามรูเ พียงพอทจ่ี ะพาตวั
ใหพน จากภัยคุกคามทุกรปู แบบดว ยปญ ญาความรทู ี่มี
ง. กระบวนการบําบดั ผตู ิดยามิใหกลับมาติดใหม ทําไดดวยการใหการรักษาทางยาควบคู
กบั การบาํ บดั ทางจติ ใจ ดว ยการใชการปฏิบตั ทิ างธรรม ซึ่งจะเปนภูมติ านทานทางใจท่ถี าวร
4. การเขยี นยอหนา
การยอ หนา เปน สง่ิ จาํ เปน อีกอยา งหน่ึง เพราะจะชวยใหผ อู า น อานเขา ใจงายและอา นไดเรว็

มชี องวางใหไ ดพ กั สายตา ผูเขียนเรยี งความไดดีตองรูหลักในการเขยี นยอ หนา และนํายอหนาแตละหนา
มาเชอื่ มโยงใหสัมพันธก ัน ในยอหนา หน่ึง ๆ ตองมีสาระเพียงประการเดียว ถาจะข้ึนสาระสําคัญใหม
ตองขึ้นยอหนาใหม ดังน้ัน การยอหนาจะมากหรือนอยขึ้นอยูกับสาระสําคัญที่ตองการเขียนถึง
ในเน้อื เรื่อง แตอ ยางนอ ยการเขียนเรยี งความตอ งมี 3 ยอ หนา คือ ยอ หนาท่ีเปนคํานาํ เน้ือเรือ่ งและสรปุ

4.1 สวนประกอบยอ หนา
1 ยอหนา ประกอบดวย ประโยคใจความสําคัญและประโยคขยายใจความสําคัญ

หลาย ๆ ประโยค มาเรยี บเรียงตอ เนือ่ งกนั
4.2 ลักษณะของยอ หนาทดี่ ี
ยอ หนาที่ดคี วรมลี กั ษณะ 3 ประการ คอื เอกภาพ สมั พันธภาพ และสารัตถภาพ
1. เอกภาพ คือ ความเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน มีประโยคใจความสําคัญในยอหนา

เพยี งหน่งึ สว นขยายหรือสนับสนุนตองกลา วถงึ ใจความสาํ คญั น้ัน ไมกลาวนอกเรอ่ื ง

57

2. สัมพันธภาพ คือ การเรียบเรียงขอความในยอหนาใหเกี่ยวเนื่องสัมพันธกัน
มีการลําดบั ความอยา งมรี ะเบยี บ นอกจากน้ี ยังควรมีความสมั พันธก บั ยอ หนา ทีม่ มี ากอนหรือยอ หนาที่
ตามมาดวย

3. สารัตถภาพ คือ การเนนความสําคัญของยอหนาแตละยอหนาและของเร่ือง
ท้ังหมดโดยใชประโยคส้ัน ๆ สรุปกินความทั้งหมด อาจทาํ ไดโดยการนําประโยคใจความสําคัญมาไว
ตอนตนหรือตอนทา ย ยอหนา หรือใชส รุปประโยคหรอื วลีทมี่ ีลักษณะซํ้า ๆ กัน

5. การเชอ่ื มโยงยอหนา
การเชือ่ มโยงยอหนา ทําใหเกิดสัมพันธภาพระหวางยอหนา การเรียงความเรื่องหนึ่งยอม

ประกอบดวยหลายยอหนา การเรียงลาํ ดับยอหนาตามความเหมาะสมจะทําใหขอความเก่ียวเนื่องเปน
เร่ืองเดยี วกัน วธิ ีการเชื่อมโยงยอ หนาแตล ะยอ หนาก็เชน เดยี วกบั การจดั ระเบยี บความคิดในการวางโครง
เรื่อง ซึง่ มีดว ยกัน 3 วธิ ี คอื

5.1 การลาํ ดบั ยอ หนาตามเวลา อาจลําดับตามเวลาในปฏิทนิ หรอื ตามเหตุการณท่เี กิดขึ้น
กอ นไปยงั เหตกุ ารณท ีเ่ กดิ ขึน้ ภายหลงั

5.2 การลําดับยอหนาตามสถานที่ เรียงลําดับขอมูลตามสถานท่ีหรือตามความเปนจริง
ที่เกดิ ขนึ้

5.3 การลําดบั ยอหนา ตามเหตผุ ล อาจเรยี งลาํ ดับจากเหตุไปหาผล หรอื ผลไปหาเหตุ
6. สาํ นวนภาษา

6.1 ใชภาษาใหถูกหลักภาษา เชน การใชลักษณะนาม ปากกาใชวา “ดาม” รถใชวา
“คนั ” พระภกิ ษุใชวา “รูป” เปนตน นอกจากนี้ไมควรใชสาํ นวนภาษาตางประเทศ เชน

ขณะท่ีขาพเจา จับรถไฟไปเชียงใหม ควรใชว า ขณะทข่ี า พเจา โดยสารรถไฟไปเชยี งใหม
บิดาของขา พเจา ถูกเชญิ ไปเปน วทิ ยากร ควรใช บดิ าของขาพเจา ไดร บั เชิญไปเปนวิทยากร
6.2 ไมค วรใชภ าษาพูด เชน ดจี ัง เมอ่ื ไหร ทาน ฯลฯ ควรใชภาษาเขยี น ไดแก ดีมาก เม่ือไร
รับประทาน
6.3 ไมควรใชภ าษาแสลง เชน พน ฝอย แจวอาว สดุ เหว่ยี ง ฯลฯ
6.4 ควรหลกี เล่ยี งการใชคําศพั ทยากท่ีไมจ าํ เปน เชน ปริเวทนากร ฯลฯ ซ่ึงมีคําที่งายกวา
ท่ีควรใชคือคําวา วิตก หรือใชคําที่ตนเองไมทราบความหมายท่ีแทจริง เชน บางคนใชคําวาใหญโต
รโหฐาน คาํ วา รโหฐาน แปลวา ทล่ี ับ ทถ่ี ูกตองใช ใหญโ ตมโหฬาร เปน ตน
6.5 ใชค ําใหถ กู ตอ งตามกาลเทศะและบุคคล เชน คาํ สุภาพ คําราชาศัพท เปนตน
6.6 ผูกประโยคใหก ระชับ รดั กุม เชน “ถา เจาเดินชาเชนนี้ เมื่อไรจะไปถึงท่ีที่จะไปสักที”
ควรใชใหก ระชบั วา “ถาเจา เดินชาเชนนี้เมือ่ ไรจะไปถึงท่ีหมายสกั ท”ี หรอื ประโยควา “อนั ธรรมดาคนเรา
เกดิ มาในโลกน้ี บา งกเ็ ปนคนดี บา งก็เปน คนช่วั ” ควรใชว า “คนเรายอ มมที งั้ ดแี ละช่ัว” เปน ตน

58

7. การใชห มายเลขกํากบั
หวั ขอ ในเรยี งความจะไมใชหมายเลขกํากับ ถาจะกลาวแยกเปนขอ ๆ จะใชวา ประการที่

1........ประการที่ 2.............หรือประเภทท่ี 1..............ประเภทท่ี 2.............แตจะไมใชเปน
1............2............เรียงลาํ ดับ แบบการเขียนท่วั ไป

8. การแบงวรรคตอนและเคร่อื งหมายวรรคตอน
เคร่ืองหมายวรรคตอน เชน มหพั ภาค ( . ) อัฒภาค (; ) จลุ ภาค ( , ) น้นั ไทยเลียนแบบฝรั่งมา

จะใชหรือไมใชก็ได ถาใชตองใชใหถูกตอง ถาไมใชก็ใชแบบไทยเดิม คือ การเวนวรรคตอนโดยเวน
เปนวรรคใหญ วรรคนอย ตามลกั ษณะประโยคทใี่ ช

9. สาํ นวนกับโวหาร
สํานวนกับโวหารเปนคาํ ท่ีมีความหมายอยา งเดียวกันนาํ มาซอ นกัน หมายถงึ ช้ันเชิง

ในการเรยี บเรยี งถอยคาํ ในการเขียนเรียงความสํานวนโวหารที่ใชมี 5 แบบ คือ
9.1 แบบบรรยาย หรือท่ีเรียกกันวาบรรยายโวหาร เปนโวหารเชิงอธิบายหรือเลาเร่ือง

อยางถ่ีถวนโวหารแบบนี้เหมาะสําหรับเขียนเร่ืองประเภทใหความรู เชน ประวัติ ตํานาน บันทึก
เหตุการณ ฯลฯ ตัวอยาง บรรยายโวหาร เชน

“ขณะทเ่ี ราขบั รถขึน้ เหนอื ไปนครวัด เราผา นบานเรอื นซ่ึงประดับดวยธงสีนํ้าเงินและสีแดง
ไวนอกบา น เราไปหยดุ ที่หนา วดั ซึ่งประตูทางเขา ตกแตง ดวยดอกไมและเครอื เถาไม ในเขตวัด พระสงฆ
หม จวี รสสี ม สนทนาปราศรัยกบั ผคู นทไี่ ปนมัสการอยใู นปะราํ ไมปลูกขน้ึ เปนพิเศษ ความประสงคที่เราไป
หยุดที่วัดก็เพื่อกอพระทรายอันเปนเร่ืองที่สําคัญท่ีสุดในวันขึ้นปใหมตามศรัทธาของพุทธศาสนิกชน
การกอพระทรายเปนพิธีบุญ อธิษฐานขอพรอยางหนึ่ง งานเทศกาลน้ีเปนเวลาที่วัดทุก ๆ วัด จะตอง
เก็บกวาดใหสะอาดท่ีสุด มีการสรงน้ําพระพุทธรูปเปนประจําปเพ่ือขอใหฝนตกโดยเร็ว” จาก สมโรจน
สวัสดกิ ุล ณ อยธุ ยา “วันปใ หมท นี่ ครวัด” งานเทศกาลในเอเชีย เลม 1 โครงการความรวมมือทางดาน
การพิมพ ชดุ ที่ 2 ศนู ยว ฒั นธรรมแหง เอเชียของยูเนสโก

9.2 แบบพรรณนา หรือที่เรียกวา พรรณนาโวหาร คือ โวหารที่กลาวเปนเรื่องราว
อยา งละเอียดใหผ ูอา นนกึ เห็นเปน ภาพ โดยใชถอ ยคาํ ที่ทําใหผ ูอา นเกิดภาพในใจ มโนภาพขนึ้ โวหาร
แบบนี้สําหรบั ชมความงามของบา นเมือง สถานท่ี บุคคล เกยี รตคิ ณุ คณุ ความดีตาง ๆ ตลอดจนพรรณนา
อานุภาพของกษตั รยิ และพรรณนาความรูสึกตาง ๆ เชน รกั โกรธ แคน ริษยา โศกเศรา เปนตน ตัวอยา ง
พรรณนาโวหาร เชน

“เมื่อถึงตอนนํ้าต้ืนพวกฝพายตางชวยกันถอ ทางน้ําคอ ยกวางออกไปเปนหนองน้ําใหญ
แตนาํ้ สงบนิง่ นาประหลาด ปารนแนวไปจากริมหนองปลอยใหตนหญาสีเขียวจําพวกออคอยรับแสง
สะทอนสีน้ําเงินแกจากทองฟา ปุยเมฆสีมวงลอยไปมาเหนือศีรษะทอดเงาลงมาใตใบบัวและดอกบัว
สีเงิน เรือนเล็กหลังหน่งึ สรางไวบนเสาสูง แลดูดําเม่ือมมาแตไกล ตัวเรือนมีตน ชะโอนสองตน
ซึ่งดูเหมือนจะข้ึนอยูในราวปาเบอ้ื งหลัง เอนตนลงเหนือหลังคา ท้ังตนและใบคลายจะเปนสัญญาณ
วามีความเศราโศกสุดประมาณ”

จากทองสุก เกตุโรจน “ทะเลใน” แปลและเรียบเรียงจากเรอื่ ง “The Lagoon”
ของ Joseph Conrad การเขยี นแบบสรา งสรรค มหาวิทยาลัยรามคําแหง 2519

59

9.3 แบบอุปมา หรือท่ีเรียกวาอุปมาโวหาร คือ โวหารที่ยกเอาขอความมาเปรียบเทียบ
เพือ่ ประกอบความใหเดน ชดั ขน้ึ ในกรณีทีห่ าถอยคํามาอธิบายใหเ ขาใจไดย าก เชน เร่อื งที่เปนนามธรรม
ท้ังหลาย การจะทําใหผอู า นเขาใจเดน ชดั ควรนําสงิ่ ท่ีมีตวั ตนหรือสิง่ ท่คี ิดวา ผูอานเคยพบมาเปรยี บเทียบ
หรอื อาจนํากริ ยิ าอาการของส่งิ ตา ง ๆ มาเปรยี บเทียบก็ได เชน เย็นเหมือนน้ําแข็ง ขาวเหมือนด่ังสําลี
ไวเหมือนลิง บางทีอาจนําความรูสึกท่ีสัมผัสไดทางกายมาเปรียบเทียบเปนความรูสึกทางใจ เชน
รอนใจดังไฟเผา รักเหมือนแกวตา เปนตน โวหารแบบนี้มักใชแทรกอยูในโวหารแบบอื่น ตัวอยาง
อุปมาโวหาร เชน ความสวยเหมอื นดอกไม เม่ือถงึ เวลาจะรว งโรยตามอายขุ ยั แตความดีเหมือนแผนดิน
ตราบใดท่ีโลกดํารงอยู ผืนดินจะไมมีวันสูญหายไดเลย ความดีจึงเปนของคูโลก และถาวรกวาความสวย
ควรหรอื ไมถ า เราจะหันมาเทิดทูนความดีมากกวาความสวย เราจะไดท าํ แตส ่งิ ทีถ่ ูกเสยี ที

9.4 แบบสาธก หรือสาธกโวหาร สาธก หมายถึง ยกตัวอยางมาอางใหเห็น สาธกโวหาร
จึงหมายถึงโวหารที่ยกตัวอยางมาประกอบอาง เพื่อใหผูอานเขาใจเร่ืองไดชัดเจนขึ้น ตัวอยางท่ียกมา
อาจจะเปนตัวอยา งบุคคล เหตุการณห รอื นทิ าน โวหารแบบนี้มักแทรกอยูโวหารแบบอื่น เชนเดียวกับ
อุปมาโวหาร ตวั อยาง สาธกโวหาร เชน

“....พึงสังเกตการบูชาในทางทผ่ี ดิ ใหเ กดิ โทษ ดังตอ ไปนี้
ในสํานักอาจารยท ิศาปาโมกข เมืองตักศิลา มีเด็กวัยรุนเปนลูกศิษยอยูหลายคน เรียนวิชา
ตางกันตามแตเขาถนัด มีเด็กวัยรุนคนหน่ึงช่ือ สัญชีวะ อยูในหมูน้ันเรียนเวทยมนตเสกสัตวตาย
ใหฟนคนื ชีพไดตามธรรมเนยี มการเรียนเวทยมนตตองเรยี นผกู และเรียนแกไปดวยกัน แตเขาไมไดเรียน
มนตแ ก”
มาวันหนึ่ง สัญชีวะกับเพ่ือนหลายคนพากันเขาปาหาฟนตามเคย ไดพบเสือโครงตัวหน่ึง
นอนตายอยู “น่ีแนะเพอ่ื น เสอื ตาย” สัญชีวะเอยขึ้น “ขาจะเสกมนตใหเสือตัวน้ีฟนคืนชีพขึ้นคอยดูนะ
เพอื่ น” “แนเทียวหรอื ” เพอื่ นคนหนึง่ พูด “ลองปลกุ มันใหคืนชีพลุกข้ึนดูซิ ถาเธอสามารถ” แลวเพื่อน ๆ
คน อนื่ ๆ ปน ขึน้ ตนไมค อยดู “แนซ ีนา” สัญชวี ะยืนยนั แลว เริม่ รายมนตเสกลงทร่ี า งเสือ
พอเจาเสือฟนคืนชีพขึ้นยืนรูสึกหิว มองเห็นสัญชีวะพอเปนอาหารแกหิวได จึงสะบัดแยกเข้ียวอวด
สญั ชวี ะและคาํ รามว่ิงปราดเขา กัดกา นคอสัญชวี ะลม ตายลง

เม่ืออาจารยไดทราบขาวก็สลดใจและอาลัยรักในลูกศิษยมาก จึงเปลงอุทานขึ้นวา
“นี่แหละผลของการยกยองในทางท่ผี ดิ ผยู กยองคนเลวราย ยอมรับนบั ถอื เขาในทางมิบังควรตองไดรับ
ทุกขถ งึ ตายเชน นีเ้ อง”

จาก ฐะปะนีย นาครทรรพ การประพันธ ท 041 อักษรเจริญทศั น 2519 หนา 9

9.5 แบบเทศน หรือเทศนาโวหาร คอื โวหารท่ีอธิบายชี้แจงใหผูอานเช่ือถือตาม โดยยก
เหตผุ ลขอ เท็จจรงิ อธิบายคณุ โทษ แนะนาํ สั่งสอน ตัวอยา งเชน

“คนคงแกเรียนยอมมีปรีชาญาณ ฉลาดคิด ฉลาดทํา ฉลาดพูดและมีความรูสึกสูง
สาํ นกึ ในผดิ ชอบชั่วดี ไมก ลาทําในส่ิงทผ่ี ิดทช่ี ั่ว เพราะรสู กึ ละอายขวยเขนิ แกใ จและรสู กึ สะดุงหวาดกลัว
ตอผลรายอันพึงจะไดร บั รสู ึกอ่ิมใจในความถูกตอง รสู ึกเสยี ใจในความผิดพลาด และรูเทาความถูกตอง

60

นัน้ วา มไิ ดอยูท ่ีดวงดาวประจําตัว แตอยูท่ีการกระทําของตัวเอง พึงทราบวา ความฉลาดคิด ฉลาดทํา
ฉลาดพูดและความรูสึกสงู ทําใหค ดิ ดี ท่ีจรงิ และคิดจริงท่ีดี ทาํ ดที จี่ ริง ทาํ จริงทีด่ ี และพดู ดีทจี่ รงิ พูดจรงิ ทด่ี ี
นี่คือวิธีจรรยาของคนแกเรียน

จากฐะปะนยี  นาครทรรพ การประพนั ธ ท 041 อักษรเจริญทัศน 2519 หนา 8

โวหารตา ง ๆ ดงั กลาว เมือ่ ใชเขยี นเรียงความเรอื่ งหน่ึง ๆ ไมไ ดหมายความวาจะใชเพียงโวหาร
ใดโวหารหนึ่งเพียงโวหารเดียว การเขียนจะใชหลาย ๆ แบบประกอบกันไป แลวแตความเหมาะสม
ตามลกั ษณะเน้อื เรอ่ื งทีเ่ ขียน

การเขยี นเรียงความเปนศิลปะ หลกั การตา ง ๆ ทว่ี างไมไ ดเปนหลกั ตายตวั ตวั อยา ง คณติ ศาสตร
วิทยาศาสตร ดังนั้น จึงเปนเพียงแนวปฏิบัติและขอเสนอแนะ ในการเขียนอาจพลิกแพลงได
ตามความเหมาะสมที่เหน็ สมควร

ตวั อยาง เรียงความเร่ือง สามเสา

ครวั ไทยแตก อนครัง้ หุงขา วดว ยฟน นนั้ มีส่ิงสําคัญอยางหน่ึง คือ กอนเสา เรายังหาครัวอยางน้ี
ดไู ดในชนบท กอ นเสา น้นั อาจเปน ดนิ หรอื กอ นหนิ มสี ามกอนตัง้ ชนกันมีชองวางสําหรับใสฟน กอนเสา
สามกอ นนี้เองเปน ท่ีสาํ หรับตงั้ หมอ ขา วหมอ แกงอันเปนอาหารประจําชีวิตของคนไทย ดู ๆ ไปกอนเสา
สามกอนน้ันก็เปนสัญลักษณของชาติไทย เพราะชาติไทยแตไหนแตไรก็ตั้งอยูบนกอนเสาสามกอนนั้น
มีชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย พระพุทธศาสนาก็ประกอบดวยกอนเสาสามกอน คือ พระพุทธ
พระธรรม พระสงฆ

กอ นเสา สามกอนหรือสามเสานี้ เม่ือคิดไปอีกทีก็เปนคติอันดีท่ีเรานาจะยึดเปนเคร่ืองเตือนใจ
ภาษิตจีนมีวา คนเราจะมีชีวิตมั่นคง จะตองน่ังบนมาสามขา มาสามขาตามภาษิตจีนนั้น หมายถึง
สง่ิ สาํ คัญสามอยา งท่พี ยงุ ชวี ิตเรา ส่งิ สําคญั นั้นจะเปนอะไรก็ไดแ ตตองมีสามขา ถามเี พียงสองชีวติ กย็ งั
ขาดความม่ันคง ภาษิตจีนน้ีฟงคลาย ๆ “สามเสา” คือวาชีวิตของเราต้ังอยูบนกอนสามกอน จึงมี
ความม่ันคง

ก็กอนเสาทง้ั สามสาํ หรบั ชวี ิตนี้คอื อะไร ตา งคนอาจหากอนเสาท้ังสามสําหรบั ชีวติ ของตัวเองได
บางทานอาจยึดพระไตรลักษณ คือ ความทุกข 1 ความไมเท่ียง 1 และความไมใชตัวของเรา 1
เปนการยึดเพื่อทาํ ใจมิใหชอกช้ําขุนมัวในยามท่ีตกทุกขไดยาก หรือจะใชเปนเครื่องเตอื นมใิ หเ กดิ
ความทะเยอทะยานตน ทาํ ลายสนั ตสิ ขุ ของชวี ติ ก็ได บางคนยดึ ไตรสิกขาเปนกอนเสา ท้งั สามแหง การยัง
มชี วี ิต คอื ศลี สมาธิ ปญ ญา เปน หลกั

การเขียนยอความ คือ การเก็บใจความสําคัญของเร่ืองที่อานหรือฟงมาเรียบเรียงใหม
อยา งยอ ๆ โดยไมท าํ ใหส าระสาํ คัญของเร่ืองนั้นคลาดเคล่ือน หรือขาดหายไป

การยอ ความเปนวธิ ีการหนึ่งทีช่ ว ยใหเ ราบนั ทกึ เรอื่ งราวตา ง ๆ ที่ไดอานหรือฟงมานนั้ ไวโดยยอ ๆ
โดยเก็บรวบรวมไวเพื่อมิใหหลงลืม หรือเพ่ือนําเรื่องที่บันทึกไวน้ันไปใชในโอกาสตาง ๆ นอกจากน้ัน
การยอ ความยงั ชวยใหถายทอดเร่อื งราวตอ ไปยังผอู นื่ ไดถ ูกตอ งรวดเร็วอีกดว ย

61

หลักการยอ ความ

การยอ ความมีหลกั การทวั่ ไป ดังตอไปนี้
1. ยอความตามรปู แบบการยอความแบบตาง ๆ กาํ หนดไวใ นหัวขอ แบบการยอความ
2. อานเรอ่ื งราวทจ่ี ะยออยา งนอย 2 เที่ยว เทีย่ วแรกจับใจความใหไดวา เรอื่ งอะไร หรอื ใครทํา
อะไรที่ไหน อยางไร เทย่ี วทีส่ องจับใจความใหละเอยี ดข้นึ และพิจารณาวา อะไรเปน ใจความสําคัญ อะไร
เปนใจความประกอบหรือพลความ หรือขอความทเ่ี สริมแตงใจความสําคัญใหเดนชัด ชัดเจน อะไรเปน
กลวิธีการแตงถาจบั ใจความไมไดใ หอ า นอีกจนกวาจะสามารถจับใจความสําคญั ได
3. พิจารณาเกบ็ เฉพาะใจความสาํ คัญ หรือเกบ็ ใจความประกอบท่ีจาํ เปน
4. นาํ เฉพาะใจความทเี่ ก็บไวม าเรียบเรยี งใหมด วยภาษาของตนเองตามรูปแบบทกี่ ําหนด
5. ความสัน้ ยาวของการยอความไมสามารถกําหนดเปนอัตราสวนได ข้นึ อยูกบั จุดประสงคของ
การยอและลักษณะของเรื่องที่ยอ ลักษณะของเรื่องก็คือ เร่ืองใดที่มีใจความประกอบมากถาเราเก็บ
เฉพาะใจความสําคัญก็ยอไดสั้น ถาเก็บใจความประกอบที่จําเปนดวย อัตราสวนความยาวจะเพิ่มข้ึน
ดงั นน้ั จึงไมมีเกณฑก าํ หนดเรือ่ งอตั ราสว นของยอความ
6. เปลี่ยนคําสรรพนามจากบุรุษที่ 1 บุรุษท่ี 2 เปนบุรุษท่ี 3 เพราะผูยอทําหนาที่เลาตอและ
เครอ่ื งหมายใด ๆ ที่มีอยูในขอความเดิม จะไมใชในยอความ เชน มาลีพูดวา “พอมาแลว” เปลี่ยนเปน
เธอพดู วาพอ มาแลว คอื ใหย อ รวมกนั ไป ไมแยกกลาวหรือขน้ึ บรรทัดใหม
7. ใชถอยคาํ ภาษางาย ๆ ไดใจความชดั เจน เชน อันมวลบุปผามาลอี ยใู นไพรสนฑเ ปลีย่ นเปน
ดอกไมอยใู นปา แตถามคี าํ ราชาศัพทยงั คงใชอยู
8. เลอื กใชคําไดความหมายครอบคลุม เชน เพื่อกลาวถึงหนังสือพิมพ วิทยุ โทรทัศน ควรใช
คําวา “สื่อสารมวลชน” แทน หรือเม่ือกลาวถึงสมุด ดินสอ ปากกา ยางลบ ไมบรรทัด ควรใชคําวา
“เครือ่ งเขยี น” แทน เปน ตน
9. ไมใ ชอ กั ษรยอ หรอื คาํ ยอ เวนแตอ กั ษรยอ หรือคาํ ยอนัน้ เปนท่เี ขาใจและยอมรับใชก ันท่ัวไป
แลว เชน พ.ศ. ร.ส.พ. ส.ป.อ. ฯลฯ
10. ขอความที่ยอแลวใหเขียนตอเนื่องกันโดยใชคําเชื่อม เพื่อใหความกระชับไมเยิ่นเยอ
แตขอ ความทไ่ี มสัมพันธกนั ใหย อ หนาเปนตอน ๆ
11. การยอความเปนรอยกรอง ก็ใชวิธีเดียวกับรอยแกว แตเปล่ียนขอความจากรอยกรอง
เปนรอ ยแกวธรรมดากอ น

รูปแบบการเขยี นยอ ความ

เรือ่ งทีจ่ ะยอ มหี ลายรปู แบบ เชน บทความ จดหมาย โอวาท ฯลฯ แตละรูปแบบมีแบบ
การขึ้นตนเฉพาะ ดงั ตอ ไปน้ี

62

1. แบบของบทความ สารคดี ตํานาน นิทาน นยิ าย เร่ืองสัน้ ฯลฯ

ยอ (บทความ สารคดี ตาํ นาน นิทาน นยิ าย เร่อื งส้นั ) เรอื่ ง ........................................................
ของ ..................(ผแู ตง ) ..............................จาก........................(แหลง ทีม่ า).................................ความวา

(ขอความ)......................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

2. แบบของจดหมาย สาสน หนังสือราชการ

ยอ (จดหมาย สาสน หนงั สอื ราชการ) ฉบบั ท่.ี ............................ของ............................................
..........................................................ลงวนั ท่ี ความวา................................................................................

(ขอ ความ)......................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

3. แบบของประกาศ แจง ความ แถลงการณ ระเบียบคําสั่ง ฯลฯ

ยอ (ประกาศ แจง ความ แถลงการณ ระเบยี บคาํ สง่ั ) เรอ่ื ง .........................................................
ของ.........................................ลงวันท่ี .....................................................ความวา

(ขอ ความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

4. แบบของขา ว

ยอ ขา วเร่อื ง...................................................จาก........................................................................
ลงวันท.ี่ .................................................ความวา........................................................................................

(ขอความ) ....................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................

63

5. แบบของโอวาท คําปราศรัย สุนทรพจน

ยอ (โอวาท คําปราศรยั สุนทรพจน) ของ................................แก. ..............................................
.......................เนื่องใน......................(โอกาส)...................................................ที.่ .......................................
ณ วนั ที.่ .................................................................................ความวา

(ขอ ความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

6. แบบปาฐกถา คาํ สอน คําบรรยาย ถอยแถลง

ยอ (ปาฐกถา คาํ สอน คําบรรยาย ถอยแถลง) ของ.....................................................................
เรือ่ ง.....................................................................แก. ..........................................ท.ี่ ....................................
...........................ณ วันท.ี่ .........................................เวลา..................................ความวา

(ขอ ความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

7. แบบพระบรมราโชวาท เทศนา

ยอ (พระบรมราโชวาท เทศนา) ใน..................................................................พระราชทานแก
...................................................................ใน..........................................ท่ี..............................................
ณ วันที.่ ....................................ความวา

(ขอความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

8. แบบทเ่ี ปน รอยกรอง ใหถ อดเปน รอ ยแกวกอ นแลว ยอ ตามรปู แบบ คอื

ยอ กลอนสภุ าพ (หรอื รอ ยกรองแบบอน่ื ทยี่ อ ) เรอ่ื ง......................................................................
ตอน................................................................ความวา

(ขอความ) ....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

64

9. ความเรยี งท่ีตดั ตอนมา

ยอ เร่ือง...............................ของ..............................คดั จากเรือ่ ง .................................................
................................จากหนงั สือ........................................................................ความวา

(ขอ ความ) ....................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

ขอความทย่ี อถาเรือ่ งเดมิ ไมมชี ่ือเรอ่ื งใหต ง้ั ชอื่ เร่อื งใหตรงกับความสําคญั ของเรือ่ งนนั้ ๆ

ตวั อยางยอ ความ
(รอ ยแกว)

เรอ่ื ง
เปรียบเทียบนามสกลุ กบั ชอื่ แซ
คนเรายังมีอยูเปนอันมาก ซ่ึงยังมิไดสังเกตวา นามสกุลกับช่ือแซของจีนนั้นผิดกันอยางไร
ผทู ่ีแลดูแตเผิน ๆ หรือซึ่งมิไดเอาใจใสสอบสวนในขอน้ี มักจะสําคัญวาเหมือนกันและมีพวกจีนพวก
นิยมจีนพอใจจะกลาววา การทพ่ี ระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวทรงพระราชปรารภออกพระราชบัญญัติ
นามสกุลขน้ึ น้ัน โดยทรงพระราชนิยมตามประเพณีชื่อแซของจีน ซ่ึงถาจะตรองดูก็จะเห็นวาคงจะไม
เปน เชน น้ันโดยเหตุทีจ่ ะอธบิ ายตอไปนี้
แซของจนี นน้ั ตรงกับ “แคลน” ของพวกสกอ ตคอื เปน คณะหรอื พวก หรือถาจะเทียบทาง
วดั กค็ ลา ยสํานัก เชน ท่ีเราไดยินเขากลา ว ๆ กนั อยูบ อย ๆ วา คนน้ันเปนสํานักวัดบวรนิเวศ คนน้ีเปน
สํานักวัดโสมนัส ดังนี้เปนตัวอยาง สวนสกุลนั้นตรงกับคําอังกฤษวา “แฟมิลี่” ขอผิดกันอันสําคัญ
ในระหวางแซกับนามสกุลนั้นก็คือ ผูรวมแซไมไดเปนญาติสายโลหิตกันก็ได แตสวนที่รวมสกุลน้ัน
ถาไมไดเ ปนญาติสายโลหติ ตอกันโดยแทแลวก็รวมสกุลกันไมได นอกจากท่ีจะรับเปนบุตรบุญธรรมเปน
พเิ ศษเทานน้ั

ตดั ตอนจากเรื่องเปรียบเทยี บนามสกลุ กบั แซ จากหนงั สอื ปกิณกคดี พระราชนพิ นธ ของ
พระบาทสมเดจ็ พระรามาธบิ ดศี รสี ินทรมหาวชิราวธุ พระมงกุฎเกลา เจาอยหู วั
ศิลปบรรณาคาร 2515 หนา 75 - 76

65

การยอ ความจะเก็บเฉพาะใจความสําคญั และใจความประกอบทีจ่ าํ เปน บางสว นเพ่อื ใหใ จความ
ยอ ความสมบรู ณ

ยอหนาที่ 1 ใจความสาํ คัญวา “คนเรายงั มีอยเู ปน อันมาก ซง่ึ ยังมิไดสังเกตวานามสกลุ กับ

ช่อื แซของจีนนนั้ ผดิ กนั อยางไร” นอกน้นั เปนใจความประกอบ
ใจความประกอบยอ หนานไ้ี มเ กบ็ เพราะเห็นวาไมจาํ เปน เนื่องจากใจความสําคัญสมบูรณที่จะ

นําไปยอ ไดอ ยูแลว
ยอ หนา ที่ 2 ใจความสําคญั “ขอผดิ กนั อันสําคญั ในระหวางแซกับนามสกุลน้ันก็คือ ผูรวมแซ

ไมไดเปน ญาติสายโลหิตกนั กไ็ ด แตผ ูร ว มสกลุ น้นั ถา ไมไ ดเปน ญาตสิ ายโลหิตตอกนั โดยแทแ ลวกร็ ว มสกุล
กันไมไ ด”

ใจความประกอบท่ีจําเปนท่ีควรเก็บเพ่ือเสริมใจความสําคัญใหยอความไดใจความสมบูรณ
ครบถว น คอื

“แซข องจีนเปน คณะหรอื พวก หรอื ถา จะเทยี บทางวดั ก็คลา ยสํานกั ”
“..............นอกจากที่จะรับเปนบุตรบญุ ธรรมเปน พิเศษเทา นน้ั ”

เม่อื ไดศึกษาหลักการยออ่ืน ๆ ครบถวนกับดูรูปแบบการยอที่ใชแลว นําใจความที่เก็บไวมา
เรียบเรียงใหมดวยถอยคําของตนเอง รูปแบบการยอเปนความเรียงที่ตัดตอนมา ดังนั้น จึงเขียน
ยอ ความไดดงั น้ี

ยอเรอ่ื ง เปรียบเทยี บนามสกลุ กบั ช่อื แซ ของพระบาทสมเดจ็ พระมหารามาธิบดีศรสี ินทรมหา
วชิราวธุ พระมงกฎุ เกลา เจาอยหู วั คัดจากเรือ่ งเปรียบเทียบนามสกลุ กบั ชอ่ื แซ จากหนังสอื ปกณิ กคดี
ความวา

มีคนจาํ นวนมากไมไ ดส ังเกตวา นามสกลุ กับแซของจีนนั้นตางกัน ผูรวมแซของจีนไมไดเปนญาติ
สายโลหติ กนั ก็ได แตเปนคณะหรือพวกเหมือนสํานักวัดหน่ึง สวนรวมสกุลตองเปนญาติสายโลหิตกัน
โดยแทเทาน้ัน หรือไมเ ชน นนั้ ก็ตองเปนบตุ รบญุ ธรรมที่รับไวเ ปน พเิ ศษ

ถา เปน การยอท่มี งุ เกบ็ เฉพาะใจความสําคญั ขนึ้ ตน รูปแบบเหมือนกัน แตใจความจะส้ันเขา ดังน้ี

มคี นจํานวนมากไมไดส งั เกตวานามสกลุ กบั แซข องจีนนน้ั ตา งกนั ผรู วมแซของจนี ไมไ ดเปน ญาติ
สายโลหิตกไ็ ด แตผูรวมสกุลตอ งเปน ญาติสายโลหติ หรือบตุ รบุญธรรมทีร่ ับไวเ ปน พเิ ศษเทาน้นั

66

ตวั อยา งยอความ

(รอ ยกรอง)

ทหารเอกสยามสเู ศรษฐสงคราม

กับสิทธกิ ารจดั การศกึ ษาสาํ หรบั ประเทศ

(กาพยฉบัง)

“ถามหนอยเถิดหนผู เู พยี ร เสร็จจากโรงเรียน

แลว เจา จักทําอะไร”

“ฉนั เปนพอ คา ก็ได ใหเตี่ยหัดให

ตัง้ หา งอยางเถา แกฮ ง”

ถามทวั่ ทกุ คนก็คง ใหคําตอบลง

รอยกันมพิ ลันสงสยั

จากโรงเรยี นจนี จงไป ถามโรงเรียนไทย

จกั ไดค าํ ตอบนาน

“ผมคิดเขาทําราชการ เชน ทา นขุนชาญ

ลูกบานเดยี วกันม่ันหมาย”

“หนูอยา นกึ วา งายดาย คดิ เขาคาขาย

พอคาคอยนา ม่งั มี”

“ผมรักราชการงานดี ตาํ แหนงหนาที่

ยศศกั ด์บิ ัฎตรานา แสวง”

“บัดยามสยามตอ งการแรง ไทยฉลาดทุกแขนง

ท้ังนอกและในราชการ”

“เศรษฐกิจกก็ ิจแกนสาร นกั เรยี นรกั งาน

ควรเลอื กประกอบเหมอื นกนั ”

“ผมชอบราชการเทาน้นั ตง้ั ใจหมายมน่ั

แตจ ะเขารับราชการ”

คาํ ตอบเชน นม้ี ีประมาณ กีส่ ว นรอ งวาน

คาํ นึงจะพึงพิศวง

นึกไปไมนา งวยงง การคาขายคง

ไมคนุ ไมค อ ยเคยทํา

เคยแตรงั เกียจดวยซ้ํา นายไพรด วยชาํ

นาญลวนงานเรยี ก “ราชการ”

........................................................

ครเู ทพ โคลงกลอนของครเู ทพ เลม 1 คุรสุ ภา 2515

67

ขอ ความที่ยอ ไดดงั น้ี

ยอ กาพยฉ บงั เรื่องโครงกลอนของครูเทพ ตอน ทหารเอกสยามสเู ศรษฐสงครามกับสทิ ธิการ
จัดการศกึ ษาสําหรบั ประเทศ ความวา

ถาถามนกั เรียนในโรงเรยี นจนี กับโรงเรียนไทยวา เมอ่ื สําเร็จการศึกษาแลวจะไปประกอบอาชีพ
อะไร นกั เรยี นในโรงเรียนจีนตอบวาจะไปเปนพอคา และนักเรียนในโรงเรียนไทยจะตอบวาจะทํางาน
ราชการ คําตอบเชนน้ีเปนเพราะคนไทยไมคุนเคยและไมคอยเคยคาขายจึงไมเห็นความสําคัญทั้ง ๆ
ท่ีเรือ่ งคาขายเปนเรื่องสําคัญที่ควรเลือกเปนอาชีพไดเหมือนกันและเหมาะสมกับประเทศไทยท่ีกําลัง
ตอ งการคนฉลาดทํางานทุกประเภทไมใ ชเพยี งงานราชการเทา น้ัน

สรุป
ยอความเปนการเขียนแบบหน่งึ ทเ่ี กบ็ ใจความสําคัญของเร่ืองเดิมมาเขียนใหมใ หส ัน้ กวา เดิมเพื่อ

สะดวกแกก ารเขาใจและการนําไปใช การยอ ความตองบอกลักษณะและท่ีมาของขอความที่จะยอและ
ยอ ใหไ ดใ จความครบถวนใจความของขอความเดมิ

เรื่องท่ี 4 การเขียนเพอ่ื การสือ่ สาร

1. การเขยี นจดหมาย เปน การสอื่ สารโดยตรงระหวางบคุ คลหรอื ระหวา งหนว ยงานตาง ๆ
ชวยทาํ ใหระยะทางไกลเปน ใกล เพราะไมวาบุคคลหรอื หนวยงานจะหา งไกลกันแคไหนกส็ ามารถใช
จดหมายสง ขา วคราวและแจง ความประสงคไดตามความตองการ การสง สารหรอื ขอ ความในจดหมาย
ตองเขยี นใหแ จม แจง ชัดเจนเพ่อื จะไดเขาใจตรงกันทัง้ สองฝาย

องคประกอบและรปู แบบของจดหมาย

ผูเรยี นคงเคยเขยี นจดหมายหรอื อานจดหมายมาบา งแลว คงจะสงั เกตเหน็ วาจดหมายน้นั
ไมว า ประเภทใด จะตอ งประกอบดวยสงิ่ ตา ง ๆ ดงั น้ี

1. ทีอ่ ยูของผเู ขียน เรม่ิ กึ่งกลางหนากระดาษระหวางเสนคนั่ หนากบั รมิ ของขอบกระดาษ
2. วัน เดือน ป ที่เขียนจดหมาย ใหเย้อื งมาทางซายของตาํ แหนง ที่เขยี นท่อี ยเู ล็กนอย
3. คาํ ขนึ้ ตน หา งจากขอบกระดาษดานซาย 1 นว้ิ
4. เนื้อหา ขึ้นอยกู บั ยอ หนา ตามปกติ อาจจะอยหู า งจากขอบกระดาษดา นซาย 2 น้ิว
5. คาํ ลงทา ยอยูแ นวเดยี วกับท่อี ยขู องผเู ขยี น
6. ชือ่ ผเู ขียน อยูใตค าํ ลงทาย ลาํ้ เขา ไปเลก็ นอย

68

ตวั อยาง รปู แบบการเขียนจดหมายท่ัวไป
สถานทเ่ี ขียนจดหมาย .............................

วนั ..........เดือน......................ป. ..............
ระยะ 1 นิ้ว คําขน้ึ ตน .................................................................................................
ประมาณ 2 น้ิว เน้ือหา .................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

คาํ ลงทาย ...............................................
ชื่อผเู ขียน ...............................................

หลกั การทั่วไปในการเขยี นจดหมาย

การเขียนจดหมายควรคาํ นึงถึงส่ิงตอ ไปนี้
1. การใชถอยคํา จดหมายที่ดี ตองใชถอยคําในการเขียนใหถูกตองเหมาะสมกับประเภท
ของจดหมายและผรู บั จดหมายดวย ไดแ ก

จดหมายสวนตัว การเขียนจดหมายสวนตัวไมมีขอกําหนดเกี่ยวกับการใชคําข้ึนตนและ
คําลงทายท่ีตายตัวเพียงแตเลือกใชใหเหมาะสมเทานั้น คําขึ้นตนและลงทายสําหรับบุคคลท่ัวไป
มีแนวทางการเขยี นสําหรบั เปนตัวอยา งใหเลือกใช ดังน้ี

บุคคลท่ีติดตอ คําขนึ้ ตน คําลงทาย

ญาติผใู หญ เชน พอ แม กราบเทา............................ กราบเทา ดวยความเคารพ
ปู ยา ตา ยาย ทเี่ คารพอยา งสงู อยางสงู
หรือกราบมาดวยความ
เคารพรกั อยา งยง่ิ

ญาติลาํ ดับรองลงมา เชน กราบ....................ทเ่ี คารพ กราบมาดวยความเคารพ
ลุง ปา นา อา
หรอื กราบ......................... ดวยความเคารพ

ทเ่ี คารพอยางสงู ดวยความเคารพอยางสงู

69

พหี่ รอื ญาติชัน้ พี่ พ.่ี .....................ทร่ี กั ดว ยความรัก
ถึง....................ท่ีรกั หรือ รกั หรือคดิ ถงึ
ครู อาจารยห รือ ....................เพอื่ นรกั หรือ หรือรกั และคิดถงึ
ผูบ ังคบั บญั ชาระดับสูง ........................นอ งรัก

กราบเรยี น...........ทเ่ี คารพ ดวยความเคารพอยางสงู
อยา งสงู

ผูบังคบั บญั ชาระดบั ใกลต วั เรียน................ท่เี คารพ ดวยความเคารพ
ผเู ขียน

2. มารยาทในการเขียนจดหมาย
2.1 เลือกกระดาษ ซอง ท่ีสะอาดเรียบรอย หากเปนไปไดควรใชกระดาษท่ีทําข้ึน

เพ่อื การเขยี นจดหมายโดยตรง แตถ าหาไมไดก็ควรใชกระดาษทม่ี สี สี ุภาพ กระดาษทใี่ ชเขียนควรเปน
กระดาษเตม็ แผน ไมฉกี ขาด ไมย ยู ่ียบั เยนิ ไมสกปรก

2.2 ซองจดหมายทีด่ ที ี่สุด คอื ซองทีก่ ารส่ือสารแหง ประเทศไทยจัดทาํ ข้นึ เพราะมีขนาด
และคุณภาพไดมาตรฐาน ซองประเภทน้ีมีจําหนายตามที่ทําการไปรษณียโทรเลขทุกแหง ถาหาซอง
จดหมายของการสอื่ สารแหงประเทศไทยไมไ ด ก็อาจเลอื กซ้ือซองทเี่ อกชนทําขึ้นจําหนาย ซ่ึงถาเปนใน
กรณหี ลังนี้ควรเลือกซองทม่ี ีสสี ุภาพ ไมควรมลี วดลาย

2.3 ไมควรใชซองทมี่ ตี ราครุฑสง จดหมายที่มิใชหนังสอื ราชการ
2.4 ไมควรใชซองท่ีมีขอบซองเปนลายขาวแดงนาํ้ เงินสลับกัน ซ่ึงเปนซองสาํ หรับสง
จดหมายไปรษณยี อ ากาศไปยังตางประเทศ
2.5 เขยี นหนังสือใหช ดั เจน อานงา ย การเขยี นตัวอักษรคอนขา งโตและเวน ชองไฟคอ นขา ง
หา งจะชวยใหจดหมายนั้นอา นงา ย
2.6 ไมควรเขียนดวยดินสอดาํ ดินสอสีตาง ๆ หรือหมึกสีแดง เพราะถือวาไม
สุภาพ สีที่เหมาะสม คอื หมึกสีนํ้าเงนิ และสีดาํ
2.7 จะตองศึกษาใหถูกตองถองแทกอนวา ผูที่เราจะเขียนจดหมายไปถึงนั้นเปนใคร
มีตําแหนงหนาที่อะไร การเขียนขอความในจดหมายก็ดี การจาหนาซองก็ดี จะตองระบุตาํ แหนง
หนา ท่ชี ัน้ ยศของผูนั้นใหถูกตองและตองสะกดช่ือ นามสกุล ยศ ตาํ แหนงของผนู นั้ ใหถ ูกตอ งดว ย
2.8 เมอื่ เขียนจดหมายเสรจ็ แลว ตองพบั ใหเรียบรอ ยแลวบรรจซุ อง จา หนาซองใหถูกตอง
ครบถวน ปด ดวงตราไปรษณยี ากรใหค รบถวนตามราคาและถกู ตําแหนง กอนท่ีจะนําไปสง

70

2.9 เขยี นจา หนา ซองจดหมาย
2.9.1 เขียนช่ือ นามสกลุ ของผรู บั ใหถ กู ตอ ง ชดั เจน อานงา ย ถา ผูรบั เปนแพทย

เปนอาจารย หรือตํารวจ ทหาร หรือคาํ นาํ หนานามแสดงเกียรติยศหรือฐานันดรศักด์ิ เชน บ.จ.
ม.ร.ว. ม.ล. กใ็ ชถ อยคาํ พเิ ศษเหลา นัน้ นําหนาชอ่ื คาํ นาํ หนาชอื่ ควรเขยี นเต็ม ไมควรใชคาํ ยอ ถา ทราบ
ตําแหนง กร็ ะบุตําแหนง ลงไปดวย

ในกรณีทไ่ี มท ราบรายละเอียดดงั กลา ว ควรใชคาํ วา คณุ นําหนา ชอ่ื ผรู บั ในการจาหนา
ซองจดหมายน้ัน

2.9.2 ระบุสถานทข่ี องผรู ับใหถ ูกตอง ชัดเจนและมรี ายละเอยี ดพอท่บี รุ ุษไปรษณีย
จะนําจดหมายไปสงไดไมผิดพลาด ระบุเลขท่ีบาน หางรานหรือสํานักงาน ซอย ตรอก ถนน หมูบาน
ตําบล อําเภอ ในกรณีตางจังหวัด หรือแขวง เขต ในกรณีกรุงเทพมหานคร ที่สําคัญคือจะตองระบุ
รหสั ไปรษณียใ หถ กู ตองทกุ ครัง้ จดหมายจะถึงผรู บั เร็วขน้ึ

หมายเหตุ การส่ือสารแหงประเทศไทยไดจ ดั ทําเอกสารแสดงรหัสไปรษณยี ข องอําเภอ
และจงั หวัดตาง ๆ สําหรับแจกจายใหประชาชน ทานจะติดตอขอรับไดจากท่ีทําการไปรษณียโทรเลข
ทุกแหง

2.9.3 การจาหนา ซอง การสือ่ สารแหงประเทศไทย แนะนําใหเขียนนามและที่อยู
พรอมดวยรหัสไปรษณียของผูสงไวท่ีมุมบนดานซายมือของซองและเขียนช่ือผูรับพรอมท่ีอยูและ
รหัสไปรษณยี ใหไ วต รงกลาง ดังตัวอยาง

ตัวอยางการเขียนจาหนาซองจดหมาย

(ชอ่ื ทอ่ี ยูผูสง ) ท่ผี นึก
นายวิศษิ ฎ ดรณุ วดั ตราไปรษณยี ากร
708/126 ถนนจรัสเมือง
แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพฯ

1 03 3 0

(ชือ่ และทอ่ี ยขู องผูร ับ)
นายสัญญา ทองสะพกั
364 ก 1 หมู 1 ถนนริมคลองรัดหลวง
ตาํ บลตลาด อําเภอพระประแดง
จังหวดั สมุทรปราการ

รหสั ไปรษณีย 1 0 1 3 0

71

หมายเหตุ การสื่อสารแหงประเทศไทยมีบริการพิเศษตาง ๆ ท่ีจะชวยปองกันมิใหจดหมาย
สูญหายหรือชวยใหจดหมายถึงมือผูรับไดรวดเร็ว ทันเวลา เชน บริการ EMS เปนตน ผูสนใจจะใช
บริการตาง ๆ ดังกลาว จะตองไปติดตอที่ที่ทาํ การไปรษณียโทรเลขโดยตรง เพราะจะตองกรอกแบบ
รายการบางอยาง การเขียนขอความในทํานองที่วา “ขอใหสงดวน” ลงบนซองจดหมายไมทําให
จดหมายถงึ เร็วขนึ้ แตอยา งใด

ประเภทของจดหมาย จดหมายแบง ออกเปน 4 ประเภท คือ จดหมายสวนตวั
จดหมายกิจธุระ จดหมายธรุ กจิ และจดหมายราชการหรอื หนงั สอื ราชการ

1. จดหมายสวนตัว คือ จดหมายท่ีบุคคลซ่ึงรูจักคุยเคยกันติดตอกันดวยวัตถุประสงค
ที่เปน การสวนตัว เชน เพอ่ื สง ขา วคราว ถามทกุ ขสขุ เลา เรอ่ื งราว ฯลฯ เปน การตดิ ตอ อยา งไมเปน
ทางการ เชน จดหมายเลาเรอื่ งราวทุกขสขุ จดหมายแสดงความรูส กึ ยนิ ดี เสียใจ ขอบคณุ หรือขอโทษ
ในกรณตี าง ๆ เปน ตน

การเขียนจดหมายสวนตัวแมจะยินยอมใหใชถอยคําที่แสดงความสนิทสนมเปนกันเองได
แตก็ควรระมัดระวังอยาใหผอู า นเขาใจผดิ และควรแสดงความสําราญมากกวา การพดู กันโดยปกติ

จดหมายสว นตวั ทมี่ เี นอ้ื หาเปนการขอบคณุ หรือแสดงความยินดีอาจเขียนลงในบัตรทอ่ี อกแบบ
ไวอ ยางสวยงาม แทนการเขียนในกระดาษก็ได

การเขียนจดหมายสวนตัว นิยมใหเขียนดวยลายมอื ท่อี า นงาย แสดงความต้ังใจเขียนไมนิยมใช
การพมิ พดีดจดหมายหรอื จา หนาซองจดหมายสวนตัว

ตวั อยา งจดหมายสว นตวั

บรษิ ัทเกษตร จํากดั

4/21 สุขมุ วิท กรงุ เทพมหานคร 10110
12 เมษายน 2538

กราบเทา คุณพอคณุ แมที่เคารพอยางสงู
ผมไดมารายงานตัวเขาทํางานท่ีบริษัทนี้เรียบรอยแลวตั้งแตวันที่ 10 บริษัทนี้มี

สาํ นักงานใหญอยูตามท่ีอยูขางบนน้ี แตมีเรือนเพาะชําและสวนกลาไมขนาดใหญมากอยูที่เขตมีนบุรี
ทกุ เชาพนักงานทุกคนจะตองมาลงเวลาปฏิบัติงานและรับทราบคําสั่ง หรือรับมอบหมายงาน จากน้ัน
จงึ แยกยายกันไปปฏิบัติงาน

ผมไดร ับมอบหมายใหดแู ลสวนกลา ไมท ่เี ขตมีนบรุ ี ผมรับผดิ ชอบพน้ื ทีเ่ ขต 9 ซงึ่ เปนเขต
เพาะเลย้ี งดูแลกลาไมไผ มีคนงานชว ยผมทํางาน 3 คน ทกุ คนเปน คนดแี ละขยนั งานท่ที ําจงึ เปน ไป
ดวยดี

ผมสขุ สบายดี เพราะท่ีพกั ซง่ึ อยชู ้นั บนของสํานกั งานบรษิ ัทซ่งึ บรษิ ัทจดั ให มีความสะอาดดี
และกวางขวางพอสมควรทั้งอยูไมไกลยานขายอาหาร ผมจึงหาซื้ออาหารมารับประทานไดสะดวก
นบั ไดวาผมไดท ํางานท่ดี ี และมที ีพ่ กั ท่สี ะดวกสบายทกุ ประการ

72

หวังวา คุณพอคุณแมและนองท้ังสองคงสบายดีเชนกัน ผมจะกลับมาเยี่ยมบานถามี
วันหยดุ ติดตอ กันหลายวัน และจะเขยี นจดหมายมาอีกในไมช า น้ี

ดวยความเคารพอยางสงู
เสมา ธรรมจกั รทอง

2. จดหมายกจิ ธรุ ะ คอื จดหมายติดตอระหวางบคุ คลกบั บคุ คลหรอื บุคคลกับหนวยงาน
ดว ยเรอื่ งท่ีมใิ ชเ ร่อื งสว นตัว แตเปนเรอ่ื งที่เก่ียวกับงาน เชน การสมัครงาน การติดตอ สอบถาม
การขอความรวมมอื ฯลฯ ภาษาท่ีใชจึงตองสุภาพและกลาวถงึ แตธรุ ะเทา น้นั ไมมขี อ ความทแ่ี สดง
ความสัมพันธเ ปน การสว นตวั ตอ กัน

ตัวอยา งจดหมายกจิ ธรุ ะ

โรงเรียนลําปางกลั ยาณี ถนนพหลโยธนิ
อ.เมอื ง จ.ลาํ ปาง 52000

24 กนั ยายน 2528

เรียน ผูจ ดั การวสั ดกุ ารศกึ ษา 1979 จํากดั

ดวยทางโรงเรียนลาํ ปางกลั ยาณี มคี วามประสงคจะซ้อื สไลดประกอบการสอนวิชาภาษาไทย

ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน ตามรายการตอ ไปนี้

1. ชดุ ความสนุกในวัดเบญจมบพติ ร จํานวน 1 ชุด

2. รามเกยี รตติ์ อนศึกไมยราพ จาํ นวน 1 ชดุ

3. แมศรเี รือน จาํ นวน 1 ชดุ

4. ขอ คดิ จากการบวช จาํ นวน 1 ชุด

5. หนังตะลงุ จํานวน 1 ชดุ

ตามรายการท่ีส่ังซื้อมาขางตน ดิฉันใครขอทราบวา รวมเปนเงินเทาไร จะลดไดก่ีเปอรเซ็นต

และถาตกลงซื้อจะจัดสงทางไปรษณียไ ดหรอื ไม

หวงั วา ทานคงจะแจง เก่ียวกบั รายละเอยี ดใหท ราบโดยดว น จึงขอขอบคุณมาในโอกาสนี้

ขอแสดงความนบั ถอื
สมใจ หยงิ่ ศักดิ์
(น.ส.สมใจ หยง่ิ ศกั ด์)ิ
ผูชวยพสั ดุหมวดวิชาภาษาไท

73

3. จดหมายธรุ กิจ คือ จดหมายติดตอในเร่อื งทเี่ กยี่ วกบั ธุรกจิ เชน การเสนอขายสนิ คา
การขอทราบรายละเอียดเพมิ่ เตมิ เกี่ยวกบั สินคา หรือบรกิ าร การสงั่ ซ้ือสินคา การตดิ ตามทวงหน้ี ฯลฯ

จดหมายกิจธุระและจดหมายธุรกิจ มีลักษณะการติดตอท่ีเปนทางการมากกวาจดหมาย
สวนตัว จึงตองใชคําสุภาพ งาย และมีเน้ือความกะทัดรัด เขาใจไดตรงกันท้ังผูเขียนและผูอาน
ในการใชภาษา เขียนใหถูกกับระดับของจดหมาย โดยท่ัวไปแลวถาเขียนจดหมายสวนตัวถึงบุคคลที่
สนิทสนมกัน ก็จะใชคําระดับที่ไมเปนทางการ แตถาเขียนจดหมายธุรกิจตาง ๆ ก็ใชคําระดับท่ีเปน
ทางการ

ตัวอยาง เปรียบเทียบคําเดิมท่เี ปนทางการกบั คาํ ระดับทีไ่ มเ ปน ทางการ

ที่เปนทางการ ทไ่ี มเปนทางการ

(สาํ หรบั เขยี นจดหมายธุรกิจและหนงั สอื ราชการ) (สําหรบั เขียนจดหมายสว นตวั ถงึ ผทู ี่คุนเคย)

1. เขาขบั ขีร่ ถจักรยานยนตไ ปชมภาพยนตร 1. เขาขีร่ ถเครอ่ื งไปดหู นงั

2. บดิ ามารดาตองการใหข าพเจามีอาชีพเปนแพทย 2. พอแมอ ยากใหฉนั เปน หมอ แตฉ นั อยากเปน

แตขาพเจาตองการเปนครูชนบท ครบู า นนอก

3. หนงั สอื เลม นี้คงขายไดห มดในเวลาอนั รวดเร็ว 3. หนงั สือเลมนม้ี หี วงั ขายไดเ กล้ยี ง เพราะรวม
เพราะรวบรวมวาทะสาํ คญั ๆ ของผูมีชื่อเสยี งไว ช่ือของคนดังไวหลายคน
หลายคน

74

ตัวอยางจดหมายธรุ กจิ

รา นบรรณพิภพ

42-44 ถนนบุญวาทย
อ.เมอื ง จ.ลําปาง 5200
โทร. 054 218888

3 สิงหาคม 2528

เรือ่ ง สงกระดาษอดั สาํ เนา
เรยี น หวั หนา ฝา ยพัสดุ สํานักงานนาํ้ คางและเพ่ือน

ตามท่สี ่งั กระดาษอัดสาํ เนาย่ีหอ ไดโต จาํ นวน 50 รีม น้ัน ทางรานไดจัดสงมาเรียบรอยแลว
พรอมทั้งไดแ นบใบสงของมาดวย

หากทางสาํ นกั งานของทา นไดร บั ส่ิงของดังกลาวครบถวนแลว กรุณาตอบใหทางรานทราบ
ดว ย จะเปนพระคณุ อยา งสงู

ขอแสดงความนบั ถอื
ธาดา บรรณพภิ พ
(นายธาดา บรรณพิภพ)

ผจู ัดการ

ตัวอยาง การจา หนา ซองจดหมายธรุ กิจ

รานบรรณพิภพ
42-44 ถนนบญุ วาทย
อ.เมอื ง จ.ลาํ ปาง 52000
โทร. 054 218888

เรียน หัวหนาฝา ยพัสดุ สาํ นักงานนํ้าคางและเพือ่ น
สํานกั งานน้ําคา งและเพื่อน
ถนนเจริญประเทศ จงั หวัดลําปาง
52000

75

2. จดหมายราชการหรือหนังสอื ราชการ คือ สวนทถ่ี ือเปน หลกั ฐานในราชการ ไดแก หนงั สอื
ที่มีไปมาระหวางสวนราชการหรือหนังสอื ท่ีสวนราชการมีไปถึงหนวยงานอ่ืน ซ่ึงมิใชสวนราชการหรอื
มไี ปถงึ บุคคลภายนอก หรอื หนังสอื ที่หนว ยงานอ่นื ซ่ึงมใิ ชส ว นราชการ หรือบุคคลภายนอกเขียนมาถึง
สว นราชการ

จดหมายราชการ ตอ งใชถ อยคําและรูปแบบการเขยี นใหถูกตองตามระเบียบท่ีทางราชการ
กําหนดไว ระเบยี บดงั กลา วเรยี กวา ระเบียบงานสารบรรณ รูปแบบหนังสือราชการจึงมีรูปแบบเฉพาะ
ดังนี้

1. ตอ งใชกระดาษของทางราชการ เปน กระดาษตราครุฑสขี าว
2. บอกลาํ ดับที่การออกหนงั สือของหนวยงานนั้น โดยใหลงรหัสพยัญชนะและเลขประจําตัว
ของเจาของเร่ืองทับเลขทะเบียนหนังสือสง เชน นร 0110/531 รหัสพยัญชนะ นร คือ สํานัก
นายกรฐั มนตรี 0110 คือ เลขประจําของเจา ของเรือ่ ง 531 คอื ทะเบยี นหนังสอื ที่สง ออก
3. สวนราชการของหนังสือ ใหลงชื่อสวนราชการ สถานที่ราชการ หรือคณะกรรมการ ซ่ึง
เปน เจาของหนงั สอื นัน้ และลงสถานท่ีตงั้ ไวดวย
4. วัน เดือน ป ใหลงตัวเลขบอกวันที่ ชื่อเต็มของเดือนและตัวเลขของปพุทธศักราช
ที่ออกหนังสือ
5. เรือ่ ง ใหลงเรอื่ งยอ ท่เี ปน ใจความสน้ั ทสี่ ดุ ของหนงั สอื นนั้
6. คาํ ขึน้ ตน ใหใ ชค าํ ขึ้นตนตามฐานะของผรู ับหนงั สอื ตามดวยตาํ แหนงของผูท่ีหนงั สอื นัน้ มถี ึง
7. อางถึง (ถาม)ี ใหอ างถงึ หนงั สอื ทเ่ี คยมตี ิดตอกนั เฉพาะหนงั สือทส่ี ว นราชการผูร บั หนงั สอื
นนั้ ไดรบั มากอนแลว โดยใหล งชื่อสว นราชการของหนังสือ เลขทีอ่ อกหนังสอื วนั ท่ี เดือน ปพทุ ธศกั ราช
ของหนังสือ
8. ส่ิงท่สี ง มาดวย (ถา ม)ี ใหลงชอ่ื ส่งิ ของหรอื เอกสารทส่ี ง ไปพรอ มกับหนังสือน้นั ถา ไมสง ไปใน
ซองเดียวกนั ใหแ จง วา สงไปโดยทางใด
9. ขอ ความ ใหลงสาระสําคัญของเรอ่ื งใหช ดั เจนและเขาใจงาย หากมีความประสงค
หลายประการใหแ ยกเปน ขอ ๆ
10. คาํ ลงทาย ใหใ ชคําลงทายตามฐานะของผูร บั หนังสือ
11. ลงชื่อ ใหล งลายมือเจา ของหนงั สือและใหพิมพชอ่ื เตม็ ของเจา ของลายมือไวใ ตลายมือช่ือ
12. ตําแหนง ใหลงตําแหนงเจาของหนังสือ เชน อธบิ ดี ผูวาราชการจงั หวดั
ผูบญั ชาการกองพล ฯลฯ
13. สวนราชการเจา ของเรอื่ ง ใหล งชอ่ื สว นราชการเจาของเร่ืองหรือหนวยงานท่ีออกหนังสือ
พมิ พไวม ุมลา งซา ยแนวเดียวกับตาํ แหนง ผูออกหนงั สือหรอื ตํา่ กวา
14. โทร. ใหลงหมายเลขโทรศพั ทข องหนว ยงานเจาของเรอ่ื ง

76

ตวั อยา งแบบจดหมายราชการ

1 ตราครุฑ
2 ท.ี่ ............

3 ช่ือสวนราชการเจา ของหนังสอื
4 วนั .......เดอื น...................พ.ศ.............
5 เรื่อง.................................
6 เรียน หรอื กราบเรียน.......................
7 อางถึง..................................... (ถา ม)ี
8 ส่ิงที่สงมาดวย......................... (ถาม)ี

9 ขอ ความ
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................

สรปุ
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................

10 คําลงทา ย............................................................
11 ลายเซ็นต. ................................................
ชอ่ื ตัวบรรจง...............................................
12 ตาํ แหนง .................................

13 สวนราชการเจาของเรื่อง........................................
14 โทรศัพท (ถาม)ี .......................................................

77

ตัวอยางรปู แบบจดหมายราชการ

1

2 3
ที่ ศธ 0210.06/4 ศนู ยเ ทคโนโลยที างการศกึ ษา
กรมการศกึ ษานอกโรงเรียน
5 4 ถนนศรีอยธุ ยา กทม. 10400
เรือ่ ง ขอเชญิ เปน วิทยากร 11 มกราคม 2554

6
เรยี น คณบดคี ณะศกึ ษาศาสตร มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน

7
89

ดวยศูนยเทคโนโลยีทางการศึกษา สาํ นักงาน กศน. กาํ ลังดําเนินการจัดและผลิตรายการ
โทรทัศนเสริมหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 วิชา
วิทยาศาสตร ระดับมัธยมศึกษาตอนตนเพื่อออกอากาศทางสถานีวิทยุโทรทัศนเพ่ือการศึกษา
กระทรวงศึกษาธกิ าร (ETV)

ศนู ยเทคโนโลยที างการศึกษาจงึ ขอเรียนเชิญ อาจารยป ระสงค ตนั พิชยั อาจารยป ระจาํ ภาควชิ า
อาชวี ศกึ ษา คณะศึกษาศาสตร ซึง่ เปนผมู ีความรแู ละประสบการณ เรอ่ื งเทคโนโลยใี นการขยายพนั ธพุ ืช
เปนวิทยากร บรรยายเรื่องดังกลาว โดยจะบันทึกเทปในวันอังคาร ท่ี 31 มกราคม 2554 เวลา
10.00 - 11.00 น.

จงึ เรยี นมาเพอ่ื ขอความอนเุ คราะห และขอขอบคณุ เปน อยา งสงู มา ณ โอกาสนี้

10
ขอแสดงความนบั ถือ
11 รัชดา คลี่สนุ ทร
(นางรชั ดา คล่สี นุ ทร)
12 ผอู ํานวยการศนู ยเ ทคโนโลยีทางการศึกษา

13 ฝายรายการโทรทัศนเ พอ่ื การศึกษาตามหลกั สูตร
14 โทร. 02-3545730-40

78

การเขียนขา ว ประกาศและแจง ความ

การเขียนขา ว ประกาศและแจง ความ เปนสว นหนึ่งของจดหมายราชการ หรือหนังสือราชการ
ซงึ่ ก็คือ หนังสือที่ใชติดตอ กนั ระหวางเจา หนาที่ของรฐั กบั บุคคลภายนอกดวยเรอื่ งเกยี่ วกบั ราชการ

จดหมายราชการแบง ไดเปน 5 ประเภท คือ
1. หนงั สอื ภายนอก
2. หนังสอื ภายใน
3. หนังสือประทบั ตราแทนการลงชอ่ื
4. หนังสอื สัง่ การและโฆษณา
5. หนังสือที่เจาหนา ทีท่ ําขนึ้ หรอื รบั ไวเปน หลกั ฐานในราชการ
การเขียนขาว ประกาศและแจง ความ จดั อยใู นจดหมายราชการประเภทท่ี 4 คือ หนังสือสัง่ การ
และโฆษณา ซึ่งแบงเปน 9 ประเภท คือ ขอบังคับ ระเบียบ คําสั่ง คําแนะนํา คําช้ีแจง ประกาศ
แจงความ แถลงการณและขาว
ในทีน่ ี้จะกลา วถึงการเขียนขาว ประกาศและแจงความ

การเขยี นขา ว

คือ บรรดาขอความทที่ างราชการเห็นสมควรเปด เผย เพอื่ แจง เหตกุ ารณท ่คี วรสนใจใหท ราบ

แบบการเขียนขาว

ขาว..............................................ชอื่ สวนราชการที่ออกขาว..................................................
เรอื่ ง .....................................................................................................................................................

ขอ ความทีเ่ ปนขาว
……………………………………………………………………….…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………….………
สวนราชการเจา หนา ที่
วนั เดอื น ป

79

การเขยี นประกาศ

คอื บรรดาขอความท่ีทางราชการประกาศใหท ราบเพอื่ ปฏิบัติ
แบบประกาศ

ประกาศ.....................................ชื่อสวนราชการท่ีออกประกาศ ..................................................
เรอ่ื ง ...........................................................................................................................................................

ประกาศและขอ ความท่สี ัง่ ใหป ฏิบัติ .............................................................................................
…………........................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

ประกาศ ณ วันท.ี่ ...............................................
ลงช่อื ....................................................

พิมพช ่ือเตม็
(ตําแหนง )

การเขยี นแจง ความ

คอื บรรดาขอ ความใด ๆ ทท่ี างราชการแจงใหทราบ
แบบแจงความ

แจง ความ..........................................ชือ่ สว นราชการที่แจง ความ..............................................
เรื่อง ......................................................................................................................................................

ขอความทีต่ อ งการใหท ราบ
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
..................

แจง ความ ณ วันท่.ี ...................................................
ลงชื่อ........................................................

พิมพช อื่ เต็ม
(ตําแหนง )

80

มารยาทในการเขยี น

1. ความรับผิดชอบ ไมวาจะเกิดผลดีหรือผลเสีย รวมท้ังขอบกพรองตาง ๆ ถือเปนมารยาท
ทส่ี ําคญั ท่ีสุด

2. การตรวจสอบความถูกตอ ง เพ่อื ใหผอู า นไดอ า นงานเขยี นทีถ่ ูกตอง
3. การอางอิงแหลงขอมูล เพื่อใหเ กียรตแิ กเจาของความคิดท่ีอางถึง
4. ความเท่ียงธรรม ตองคาํ นงึ ถึงเหตุมากกวาความรสู ึกสวนตน
5. ความสะอาดเรียบรอ ย เขยี นดวยลายมืออา นงา ย รวมทง้ั การเลือกใชก ระดาษและสีน้าํ หมึกดวย

เรือ่ งท่ี 5 การสรา งนสิ ัยรกั การเขยี นและการศึกษาคนควา

การเขยี นหนงั สือจรงิ ๆ เปนเร่อื งที่ไมย าก ถา ไดเขยี นบอย ๆ จะรสู ึกสนุกแตค นสวนใหญม กั มอง
วาการเขียนเปนเรื่องยาก เปนเรื่องของคนที่มีพรสวรรคเทาน้ันจึงจะเขียนได อันที่จริงถาหากผูเรียน
รกั ทีจ่ ะเขียนและเขียนใหไ ดดแี ลว ไมต องพึ่งพาพรสวรรคใด ๆ ท้ังส้ิน ในการเขียนพรแสวงตางหากท่ีจะ
เปน พลังผลักดันเบ้ืองตนทจ่ี ะทําใหผูสนใจการเขียนหนังสือไดดี พรแสวงในที่น้ีก็คือ การหม่ันแสวงหา
ความรูน ่ันเองประกอบกับมใี จรกั และมองเหน็ ประโยชนข องการเขยี น รวมทั้งการฝก ฝนการเขยี นบอย ๆ
จะทาํ ใหความชํานาญเกิดขึน้ ได

หมนั่ แสวงหาความรู (พรแสวง)

ในการเรม่ิ ตนของการเขียนอะไรก็ตาม ผเู ขียนจะเขียนไมออกถาไมต้ังเปาหมายในการเขียนไว
ลว งหนาวา จะเขยี นอะไร เขยี นทาํ ไม เพราะการเขียนเรอ่ื ยเปอ ยไมทําใหงานเขียนนาอานและทําใหงาน
ชน้ิ นั้นไมม คี ุณคา ที่ควร งานเขียนทีม่ ีคุณคา คือ งานเขียนทเ่ี ขยี นอยา งมจี ุดหมาย มขี อมูลทนี่ า เชื่อถอื และ
อางอิงไดซึ่งเกิดจากการขยันหมั่นคนควาขอมูลโดยเฉพาะในยุคขอมูลขาวสารไรพรมแดน ดังเชน
ในปจจุบันการมีขอมูลยอมทําใหเปนผูที่ไดเปรียบผูอ่ืนเปนอันมาก เพราะยุคปจจุบันเปนยุค
แหงการแขงขันกันในทกุ ทางโดยเฉพาะในทางเศรษฐกจิ ใครมีขอ มูลมากจะเปน ผไู ดเปรยี บคูแ ขงขันอ่ืน ๆ
เพราะการนําขอมูลมาใชประโยชนไดเร็วกวาน่ันเอง การหมั่นแสวงหาความรูเพ่ือสะสมขอมูลตาง ๆ
ใหตัวเองมาก ๆ จึงเปนความไดเปรียบ และควรกระทําใหเปนนิสัยติดตัวไป เพราะการกระทําใด ๆ
ถา ทําบอย ๆ ทาํ เปนประจําในวันหนึ่งกจ็ ะกลายเปน นิสัยและความเคยชนิ ท่ตี องทาํ ตอ ไป

การคนควารวบรวมขอมูลเปนกิจกรรมท่ีจะทําใหเกิดความสนุกสนานทางวิชาการเพราะย่ิง
คน ควา กจ็ ะยิ่งทาํ สงิ่ ทน่ี า สนใจมากขนึ้ ผทู ี่ฝก ตนใหเ ปน ผูใ ครร ูใ ครเรียน ชอบแสวงหาความรูจะมีความสุข
มากเม่ือไดศึกษาคนควาและไดพบส่ิงแปลก ๆ ใหม ๆ ในภาษาไทยหรือในความรูแขนงอ่ืน ๆ บางคน
เมือ่ คน ควาแลว จะรวบรวมไวอยา งเปนระบบ ซง่ึ จะใหประโยชนหลายประการดังตอ ไปนี้

1. เปนการสนองความอยากรูอยากเห็น ใครรูใครเรียนของตนเอง กลาวคือ การเรียน
ในช้นั เรยี น ผเู รียนจะรบั รหู รอื ทราบกฎเกณฑที่สําคัญและการยกตัวอยางเพียงเล็กนอย ผูเรียนอาจไม

81

เขาใจแจมแจงชัดเจนพอ การศึกษาคนควาเพ่ิมเติมจะทําใหไดขอมูลที่สนใจมากข้ึน ทําใหเกิดความ
เขา ใจเนื้อหาที่เรียนไดแจมชัดขึ้น

2. เปนการสะสมความรูใหเพ่ิมพูนย่ิงข้ึน ในขณะท่ีผูเรียนอานหรือทาํ การบรรยาย เพ่ือหา
ความรแู มจะชัดเจนดีแลว แตเ พือ่ ใหไดรบั ความรูกวา งขวางข้ึนจึงศึกษาคน ควา เพ่มิ เตมิ แลวเกบ็ รวบรวม
สะสมความรูไว

3. คน ควา รวบรวมเพ่อื ใชอ างอิงในการจัดทํารายงานการคนควา ทางวิชาการ การอา งอิงความรู
ในรายงานทางวิชาการ จะทําใหง านน้นั มีคุณคาเช่อื ถอื ยิ่งขึ้นเปน การแสดงความสามารถ ความรอบรู
และความอุตสาหะวิริยะของผูจัดทํารายงานนั้น การคนควาเพ่ือการอางอิงนี้ผูเรียนจะคนควาจาก
แหลงวิชาการตาง ๆ ยิ่งคนก็ย่ิงพบสรรพวิทยาการตาง ๆ ทําใหเกิดความสุขสนุกสนาน เพราะไดพบ
เนอื้ หาที่นาสนใจเพ่ิมขนึ้

4. ใชความรูที่ไดคนควารวบรวมไวสําหรับประกอบในการพูดและเขียน การรวบรวมมี
ประโยชนเ พือ่ ประกอบการพดู และการเขียนใหมีน้าํ หนักนา เช่ือถือยิ่งขึ้น เชน เม่ือจะกลาวถึงการพูด
กอ็ าจยกคาํ ประพันธท่ีแสดงแงคิดเกี่ยวกบั การพดู ขนึ้ ประกอบดวย เชน

ถึงบางพูดพูดดีเปน ศรศี ักดิ์ มคี นรกั รสถอยอรอยจติ
แมพูดช่ัวตวั ตายทาํ ลายมติ ร จะชอบผดิ ในมนษุ ยเ พราะพูดจา
จะไดยากโหยหวิ เพราะชิวหา
เปน มนษุ ยส ดุ นิยมทลี่ มปาก จะพูดจาจงพิเคราะหใ หเหมาะความ
แมพดู ดมี คี นเขาเมตตา แตล มปากหวานหูมิรหู าย
เจบ็ จนตายนั่นเพราะเหน็บใหเจ็บใจ
อันออยตาลหวานล้นิ แลวสิ้นซาก
แมเจบ็ อ่นื หม่นื แสนจะแคลนคลาย (สนุ ทรภู)

5. เพ่อื ความจรรโลงใจของตนเอง การคน ควา หาความรแู ละเกบ็ รวบรวมและสะสมไว นับเปน
ความสุขและเปนการสรา งความจรรโลงใจใหแกตนเองเปน อยางยงิ่ เพราะผูเขียนบางคนเม่ือพบคําหรือ
ขอ ความประจาํ ใด ๆ กม็ ักจะจดบนั ทึกไว โดยเฉพาะโคลงกลอนตา ง ๆ เชน

ตวั อยา งการรวบรวมขอคดิ คําถามเกยี่ วกับความรัก

ความรกั เหมือนโรคา บันดาลตาใหมืดมน

ไมยนิ และไมยล อุปสรรคคะใดใด

ความรักเหมอื นโคถึก กําลงั คกึ ผขิ ังไว

ยอ มโลดจากคอกไป บยอมอยู ณ ที่ขงั

(มัทนะพาธา)

ตราบขนุ ครี ีขน 82
รกั บหายตราบหาย
ขาดสลาย แลแม
สุริยันจนั ทรข จาย หกฟา
ไฟแลนลา งสห่ี ลา จากโลก ไปฤา
หอ นรา งอาลยั
โอว าอนจิ จาความรกั
ตงั้ แตจ ะเชีย่ วเปนเกลยี วไป (นิราศนรินทร)
เพ่ิงประจักษด ่ังสายนา้ํ ไหล
รกั ชาติยอมสละแม ที่ไหนเลยจะไหลคนื มา
รักเกียรติจงเจตนพ ลี
รักราชมงุ ภักดี (อเิ หนา)
รกั ศาสนร านเศิกไส ชีวี
ชพี ได
รองบาท
กอ เกอื้ พระศาสนา

(สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ)

มีใจรกั
การจะทาํ กิจกรรมใด ๆ ก็ตาม ถาจะใหไดผลดีจะตองมีใจรักในส่ิงนั้น เรียกวา มีความรัก

ความพอใจท่ีจะเขียน หม่ันฝกฝนบอย ๆ มีความเขาใจที่จะเขียนใหไดดี และเม่ือเขียนแลวก็กลับมา
ทบทวนพิจารณาถึงคุณคาและประโยชนทไ่ี ดจากการเขยี น และการจะเขียนใหผูอ่ืนอานพจิ ารณาดวย
ใจเปนธรรมและดวยเหตุดว ยผล ท่เี รยี กวา ตอ งมอี ิทธบิ าท 4 อนั เปนธรรมะของผูร ักความเจรญิ กาวหนา
เปนเรือ่ งนํา น้นั คอื มีฉันทะ วิริยะ จติ ตะ และวมิ งั สา

เหน็ ประโยชน
การที่ผูเขียนจะเขียนหนังสือใหผูอื่นอานและอานสนุกหรืออานดวยความพอใจ ผูเขียน

ตองตระหนักรใู นตนเองเสยี กอ นวา เปนผูม ีความรทู างภาษาไทยเพียงพอท่ีจะกอใหเกิดประโยชนแกตน
ในดา นตา ง ๆ เชน ชวยใหต ดิ ตอ ส่อื สารกับผอู ื่นไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพ มีความเชอ่ื มั่นในตนเอง สามารถ
ใชความรูที่มีเพื่อประโยชนแกผูอื่นได และมีความพรอมที่จะขยายความรูหรือขอมูลท่ีสะสมในตนเอง
ใหผูอื่นอานไดอันจะเปนชองทางของการแลกเปล่ียนขาวสารขอมูลระหวางกัน ซึ่งจะสงผลใหขอมูล
ขาวสารและความรูตาง ๆ ท่ีมีขยายออกไปอยางกวางขวาง ทําใหความรูที่มีอยูในโลกไมสูญหายไปได
งา ย ๆ

การกระทําใด ๆ ก็ตาม ในทางจิตวิทยากลาววา ถาทําซ้ํา ๆ ทําบอย ๆ การกระทํานั้น ๆ
จะกลายเปนนสิ ยั การหมนั่ ฝกฝนการเขียน ไมวาจะเขียนอะไรก็ตาม ก็ตองหม่ันฝกฝนใหเกิดเปนนิสัย
ข้ึนมาใหได อาจเร่ิมจากการฝกฝนบันทึกขอความ หรือเรื่องราวท่ีชื่นชอบหรือที่เปนความรู ฝกเขียน
บันทกึ ประจาํ วนั ฝก เขียนเรียงความจากเร่ืองใกลตัว เร่ืองที่ตัวเรามีความรูมากที่สุด มีขอมูลมากท่ีสุด
กอ น แลว คอ ย ๆ เขียนเร่อื งทีไ่ กลตัวออกไป โดยเขียนเร่ืองที่อยากเขียนกอนแลวขยายออกไปสูเร่ืองที่

83

เปนวิทยาการความรูตา ง ๆ เพื่อเปนการสรา งความเชือ่ มั่นใหแกต นเองทลี ะนอ ย ถา ปฏบิ ัติไดเชน น้ีจะทํา
ใหผูเรยี นเกิดความรกั ในการเขยี นและการคนควาขนึ้ มาได

การเขียนแสดงความคิดเห็น

การเขียนแสดงความคิดเห็น หมายถึง การเขียนที่ประกอบดวยขอมูลอันเปนขอเท็จจริงกับ
การแสดงความคิดเห็นตอ เรือ่ งใดเรอื่ งหนง่ึ ความคดิ เหน็ ควรจะมีเหตผุ ล และเปนไปในทางสรา งสรรค

หลกั การเขียนแสดงความคิดเห็น
1. การเลือกเร่ือง ผูเขียนควรเลือกเร่ืองที่เปนที่สนใจของสังคมหรือเปนเรื่องที่ทันสมัย
อาจเกีย่ วกบั เหตกุ ารณท างการเมอื ง เศรษฐกิจ สงั คม การศกึ ษา ศาสนา ศิลปะ วิทยาศาสตร หรือขา ว
เหตกุ ารณป ระจําวนั ทงั้ นผ้ี เู ขยี นควรมคี วามรแู ละความเขา ใจเรอ่ื งท่ตี นจะแสดงความคดิ เห็นเปนอยางดี
เพ่อื จะแสดงความคดิ เหน็ ไดอยางลกึ ซงึ้
2. การใหขอเท็จจริง ขอมูลที่เลือกมาน้ันจะตองมีรายละเอยี ดตาง ๆ เชน ท่ีมาของเรื่อง
ความสาํ คัญและเหตกุ ารณ เปนตน
3. แสดงความคดิ เหน็ ผเู ขียนอาจแสดงความคดิ เห็นตอ เรอ่ื งทจี่ ะเขยี นได 4 ลกั ษณะ คอื

3.1 การแสดงความคดิ เห็นในลกั ษณะตง้ั ขอ สงั เกต
3.2 การแสดงความคดิ เห็นเพื่อสนบั สนุนขอเทจ็ จริง
3.3 การแสดงความคดิ เหน็ เพ่ือโตแ ยง ขอ เท็จจริง
3.4 การแสดงความคดิ เหน็ เพอ่ื ประเมนิ คา
4. การเรยี บเรยี ง
4.1 การตัง้ ชอ่ื ควรตง้ั ช่ือเรอื่ งใหเ รา ความสนใจผอู าน และสอดคลองกับเนอื้ หาทจี่ ะเขียน
4.2 การเปด เรื่อง ควรเปดเร่ืองใหน า สนใจชวนใหผูอา นตดิ ตามเรื่องตอ ไป
4.3 การลําดบั เรอ่ื ง ควรลาํ ดับใหมคี วามตอเนื่องสอดคลองกันต้ังแตตนจนจบ
ไมเ ขยี นวกไปวนมา
4.4 การปด เร่อื ง ใชหลักการเดยี วกบั การเขยี นสรุปและควรปดเร่อื งใหผอู า นประทบั ใจ
5. การใชภาษา ควรใชภาษาอยางสละสลวย ชัดเจน ไมเย่ินเยอ ใชสาํ นวนโวหาร
อยางเหมาะสมกบั เรอื่ ง ใชถอยคาํ ที่ส่ือสารความหมายไดตรงตามอารมณ และความรูสกึ ของผูเขียน
ทั้งน้ีพงึ หลกี เลีย่ งการใชถอ ยคําท่ีแสดงอารมณร ุนแรง และควรใชถอ ยคาํ ในเชงิ สรา งสรรคด ว ย

การเขียนโตแ ยง

การเขียนโตแยง เปนการเขียนแสดงความคิดเห็นลักษณะหนึ่ง โดยมุงที่จะโตแยงขอเท็จจริง
หรือเหตกุ ารณท ีเ่ กดิ ข้นึ ตลอดจนโตแยงความคิดของผอู ่นื ดว ยความคดิ เหน็ ในการสรางสรรค

วิธีการเขียนโตแยง ตองตั้งประเด็นวาจะโตแยงในเร่ืองใดก็ช้ีใหเห็นจุดดอยของเร่ืองที่จะ
โตแ ยง นัน้ พรอมทง้ั หาเหตุผลมาสนบั สนุนความคิดของตนแลวเรียบเรยี งใหเปน ภาษาของตนที่เขา ใจงา ย
และใชคําทีม่ ีพลงั ในการกระตุนใหเ กดิ ความคิดเหน็ คลอ ยตาม

84

ขอ ควรระวังในการเขียนโตแ ยง ไมควรเขียนใหเ กิดความแตกแยก ควรใชเ หตุผล และควรเขียน
เชงิ สรางสรรค

มารยาทในการเขยี นโตแยง ตอ งจริงใจ ใชภ าษาสุภาพ

การเขยี นคาํ ขวญั

คาํ ขวญั คือ ขอ ความส้ัน ๆ เขียนดว ยถอยคําท่ีเลือกสรรเปนพิเศษเพ่ือใหประทับใจผูฟง จูงใจ
ใหคิดหรือปฏิบัติ เชน

คาํ ขวญั วันเด็ก พ.ศ. 2554

รอบคอบ รูคดิ มจี ิตสาธารณะ

คําขวญั วันครู

ยกยอ งพระคุณครู เชดิ ชคู วามเปนไทย

คําขวญั ของการสือ่ สารแหง ประเทศไทย

จา หนาถว นถ่ี ไปรษณยี หางาย จดหมายถึงเร็ว

คาํ ขวญั โรงพยาบาลสมุทรสาคร

บริการดจุ ญาตมิ ติ ร ทุกชีวติ มคี ณุ คา

ประโยชนของคําขวญั คอื ใชเ ปนเคร่อื งเตอื นใจใหปฏิบัตติ าม
องคประกอบของคาํ ขวัญ มี 3 สว น คอื
1. ความมงุ หมายหรอื แนวคิด
2. ขอ ความหรือเนือ้ หา
3. ศิลปะแหงการใชถ อยคํา
องคประกอบทง้ั 3 สวนน้ี จะประสมกลมกลืนกนั ในตัวคําขวญั น้นั อยางเหมาะสม

85

ลกั ษณะของคาํ ขวญั ที่ดี มีดงั ตอไปน้ี
1. มีเจตนาที่ดีตอผูฟง ผูปฏิบัติ หรือผลประโยชนของสวนรวม เชน คําขวัญ เชิญชวน
งดการสูบบหุ ร่ี คาํ ขวัญเชญิ ชวนใหป ระหยดั นํา้ ประหยดั ไฟ ฯลฯ
2. มีเปาหมายชัดเจนเพียงเปาหมายเดียว เชน เพ่ือใหเคารพกฎจราจร เพ่ือใหชวยรักษา
ความสะอาดของถนน ฯลฯ
3. มเี น้อื หาครอบคลมุ เปาหมาย
4. ไพเราะ สัมผัสคลองจอง มีพลงั โนม นา วใจผูฟง ใหจาํ และปฏบิ ตั ิตาม
ขั้นตอนในการเขียนคําขวญั คําขวญั ที่ดีตองเปนขอความส้ัน ๆ ไพเราะ มีพลังในการโนมนาว
ใจผฟู ง หรืออานเขียนครอบคลมุ เปาหมายทก่ี ําหนดไวอยางชดั เจน มีขัน้ ตอนดงั น้ี
ขนั้ เตรียม
1. กําหนดจดุ มงุ หมายใหชัดเจนวาจะใหผ ูฟ งคดิ หรือปฏบิ ตั ิเรือ่ งอะไร อยางไร
2. กําหนดกลุมผูใชคําขวัญวาเปนคนกลุมใด เชน คําขวัญสําหรับเด็ก ตองเขียนใหเขาใจงาย
กวาคําขวัญสาํ หรบั ผูใ หญ
3. ศึกษาหาความรเู กี่ยวกับเรื่องที่จะเขยี นคําขวัญ
ขั้นลงมือเขียน
1. เรียบเรียงขอ ความทจ่ี ะเปนรอ ยแกว ใหมีเน้อื หาครอบคลุมเปา หมายที่กาํ หนดไว
2. เรียบเรียงขอความในขอ 1 ใหเปนขอความท่ีมีสัมผัสและมีถอยคําที่มีพลังโนมนาวใจ
โดยลองเขียนดูหลาย ๆ ขอความ แลวพิจารณาตัดขอความท่ีไมเหมาะสมออกไป จนเหลือขอความที่
พอใจประมาณ 3 - 4 ขอ ความ
3. เลอื กขอ ความทดี่ ที ส่ี ุดเอาไวใ ช
ขัน้ ตรวจทาน นําคําขวัญที่ไดมา พจิ ารณาตรวจทานการใชค ําทีถ่ ูกตอ งตามความหมายและ
ความนยิ ม และการเขยี นตัวสะกดการนั ต

การเขียนคําโฆษณา

การเขียนคาํ โฆษณา เปนการใชภาษาเพื่อทาํ ใหผูอานเกิดความสนใจส่ิงท่ีผูเขียนนําเสนอ
การเขียนโฆษณามีกลวิธีตา ง ๆ ที่ควรศกึ ษา เพือ่ พฒั นาทักษะการคิดและการเขยี น เปนการเขียนท่ใี ช
ในวงการธุรกจิ การคา การใชถ อยคํามลี กั ษณะดึงดูดความสนใจจากผบู รโิ ภค เพอ่ื ใหจ ดจําสนิ คาไดงาย
ซง่ึ จําเปนกบั กจิ การในการขยายตัวทางการคาของธรุ กิจบริษทั นั้น ๆ

จดุ ประสงคของการเขยี นคาํ โฆษณา
1. เพ่อื ใหผูบริโภครจู กั สนิ คา หรอื บริการของบรษิ ัทและสนใจอยากซ้อื มาใชหรอื อยากใชบรกิ าร
2. เพ่ือเตือนใจผูบริโภคใหจดจาํ สินคาไดแมนยําทําใหยอดขายสินคาชนิดน้ัน ๆ อยูตัวหรือ

เอาชนะคูแขง ทางการคาได

86

กลวิธใี นการเขียนคําโฆษณา
1. การเนนความสาํ คญั เฉพาะบุคคล เชน “เอกลักษณส าํ หรบั บุรุษ”“นํา้ หอมประจํากาย

สําหรบั ผูมรี สนิยม” การเขียนโฆษณาวธิ ีนี้เปน การสรา งความรูสกึ ใหผ บู รโิ ภคอยากเปนบุคคลเดน ทมี่ ี
ความสําคัญ

2. การสรางความเปนพวกเดียวกัน การเขียนโฆษณาวิธีน้ีนิยมใชคําวา “เรา” เพ่ือสราง
ความรสู ึกวาเปน พวกเดียวกนั เชน “เราหว งใยดวงใจดวงนอยของทาน” “เราสามารถชว ยทานได”

3. การสรางความกลวั การเขียนโฆษณาวธิ นี ใี้ ชไ ดผ ลกับผบู ริโภคที่ไมม ีความมนั่ ใจตนเองและ
หว่ันเกรงเหตุการณในอนาคต เชน “ระวัง ยาลดความอวนท่ีทานใชอยู” “คุณกําลังตกอยูใน
อันตราย” “บตุ รหลานของทานอยทู า มกลางพิษภยั ของโรคไขหวัดนก”

4. การเนน ความเปนชาตินยิ ม การเขียนโฆษณาวิธีนีเ้ ปนการสรา งความรสู ึกรกั ชาตใิ หเ กดิ ข้ึนใน
สาํ นกึ ผูบริโภค เชน “ไทยทํา ไทยใช ไทยเจรญิ ” “ใชสนิ คาไทย เงนิ ตราไมร ัว่ ไหลไปตางประเทศ”

5. การใชอิทธิพลของกลุม การโฆษณาวิธีน้ใี ชหลกั ธรรมชาติของมนุษย ซึ่งนิยมทําตามอยาง
กันมาเปนจุดโฆษณา เชน “ใคร ๆ ก็นิยมใช.....” “ทุกสังคมตางช่ืนชอบ....” “นางงาม 9 ใน 10 คน
ใช. ...”

6. การปดบังบางสวน การเขยี นโฆษณาวธิ ีนีจ้ ะไมแ จงความจริงท้ังหมด ภาษาท่ใี ชมีลักษณะไม
ชัดเจนตองใหผูบริโภคเขาใจเอาเอง เชน “สบายไปลานเจ็ดเคล็ดลับในการดูแลบาน” “ดาวนนอย
ผอ นนาน”

7. การเนน ประสาทสัมผัส การเขียนโฆษณาวิธนี ใ้ี ชหลักธรรมชาตขิ องมนษุ ยทพ่ี อใจในรปู รส
กลิน่ เสียง และสมั ผัส จงึ ใชถอ ยคาํ ท่สี ือ่ ความหมายเกยี่ วกับประสาทสมั ผัสซึ่งสว นใหญเ ปนคาํ กริยาหรือ
คําวิเศษณ เชน “เคร่อื งด่ืมคนรนุ ใหม สดใส ซาบซา ” “เพยี งคาํ เดยี ว เคยี้ วเพลินใจ”

8. การใชค าํ ภาษาตางประเทศ การเขียนโฆษณาวิธีใชหลักการตอบสนองคานิยมของคนไทย
ที่นิยมใชภาษาตางประเทศในการสื่อสาร จึงนําคําภาษาตางประเทศมาใชเขียนคําโฆษณา เชน
“สกินโลช่ัน เบา นมุ ขาว บริสทุ ธ”์ิ “แปง เดก็ สตู รผสมมิลคโ ปรตนี ”

9. การใชภาษาแสลง หรือภาษาปาก การเขยี นโฆษณาวิธนี ี้ เปน การนําภาษาแสดงหรือภาษาปาก
ซึ่งผูใชสินคากลุมนี้นิยมใชเพื่อสรางความรูสึกคุนเคย วางใจ เชน “หรอยยังไง ไปชิมเอง”
“จะปวดเฮดทําไม ใชบ ริการเราดีกวา”

10. การกลาวเกินจริง การโฆษณาวิธีน้ีเนนความสนใจโดยไมคาํ นึงถึงหลักความจริงและ
ผูบริโภคสวนใหญก็ยอมรับสินคาน้ัน โดยไมพยายามไตรตรองวาความเปนจริงเปนอยางไร เชน
“คณุ ภาพลา นเปอรเ ซ็นต” “นาํ้ หอมทหี่ อมจนเทวดาตามตอื้ ”

นอกจากนี้ ยังพบวาภาษาโฆษณานิยมใชคําคลองจองและคําสั้น ๆ ท่ีสื่อความหมายชัดเจน
เพ่อื ใหผ ูบรโิ ภคจาํ สินคาไดข ึ้นใจและนิยมใชส ินคาชนิดนั้น

87

การเขียนรายงานการคน ควา

การเขียนรายงานเปนการเขียนเน้ือหาทางวิชาการท่ีไดศึกษาคนความาเปนอยางดี
และเรียบเรียงอยางมรี ะเบียบแบบแผน ทาํ ใหเกิดความรสู กึ ความเขา ใจเร่ืองทศ่ี กึ ษาดยี ิ่งข้นึ

สวนประกอบของรายงาน มี 3 สว น คอื
1. สวนนํา กลา วถึง วตั ถปุ ระสงค และขอบเขตรายงานเรื่องนี้
2. สว นเนอ้ื เรอื่ ง กลา วถงึ สาระสําคัญของเรอ่ื งอยางละเอยี ด ทําใหผ ูอานมีความเขาใจวาใคร
ทาํ อะไร ทไ่ี หน เมอ่ื ไร ทําไม และมขี นั้ ตอนในการทาํ อยา งไร
3. สวนสรุป กลาวถึง ผลของการดําเนินงาน รวมท้ังขอเสนอแนะ หรือ ความคิดเห็นท่ีเปน
ผลจากการกระทาํ น้นั ดว ย
ลกั ษณะของรายงานทดี่ ี
1. ขอมลู เชอื่ ถอื ได มีแหลงอางอิงชัดเจน
2. สอดคลอ งกบั จุดมงุ หมายทต่ี ้งั ไว
3. มรี ายละเอียดครบถว น
4. มกี ารใชต าราง แผนภมู ิ ภาพประกอบ ฯลฯ ทช่ี วยใหเขา ใจงา ย
5. มวี ธิ ีการเรียนท่ีนา อาน
6. เน้อื หาทนั สมัย ทนั เหตกุ ารณ
ขั้นตอนในการเขียนรายงาน
1. เลือกเรอ่ื ง เปน เรื่องทผี่ ูเขยี นมคี วามรู หรอื สนใจเปนพเิ ศษ มีแหลง ขอ มลู เปน ประโยชนแกผูอา น
2. กําหนดจุดมุงหมายของรายงาน ตองกําหนดใหชัดเจนและสามารถเขียนใหเกิดผลตาม
จุดมุง หมายได
3. กําหนดขอบเขตของเร่ือง โดยใหสมั ผัสกบั จดุ มงุ หมาย
4. ทําโครงเรื่อง เพ่ือชวยใหรายงานมีการจัดหัวขออยางเปนลําดับไมสับสน และมีประเด็น
เนือ้ เรอื่ งท่ีจะเขียนครบถว น
โครงเร่ืองจะประกอบดวย ความนํา หวั ขอ ใหญแ ละหัวขอ ยอ ย การแบงหัวขอมีหลัก ดังน้ี
1. เรยี งลาํ ดับหัวขอใหญ และจดั แบง หวั ขอใหดี อยา ใหม หี ัวขอยอยท่ีไมเก่ียวของเขาไปปะปน
อยใู นหัวขอ ใหญ
2. การใชช่ือหัวขอยอย ไมควรยาวเกินไป ควรใชใหกะทัดรัด ใจความครอบคลุมเนื้อหา
ตอนนน้ั ๆ โดยเฉพาะ
3. ไมค วรแบง เนอื้ เรือ่ งออกเปน หัวขอ ยอ ยๆ มากเกินไป
4. แตล ะหัวขอ ในโครงเร่ืองจะตองมีความสัมพันธตอเน่ืองกันโดยลําดับในการจัดเรียงลําดับ
หวั ขอ อาจทําไดห ลายวธิ ี เชน เรยี งตามลําดบั เวลาหรอื ตามความสมั พนั ธระหวางหวั ขอ โดยดลู ักษณะ

88

ของเน้อื เรือ่ งเปนหลกั เชน การเขียนรายงานเรื่องประวัติการพัฒนาหมูบานเฉลิมพระเกียรติ ควรวาง
โครงเรื่องตามลําดับ เวลา เพราะผลของการพัฒนาในระยะแรก มีสวนสําคัญเก่ียวของกับการพัฒนา
ในระยะหลัง เราอาจวางโครงเร่อื ง ดังน้ี

1. ความนาํ
2. สภาพทั่วไปของหมูบา นเฉลมิ พระเกยี รติกอน พ.ศ. 2505
3. การพัฒนาหมูบานเฉลิมพระเกียรติ ระยะที่ 1 พ.ศ. 2505 – 2515

3.1 เปา หมายของการพฒั นา
3.2 วิธกี ารใช
3.3 ปญ หาและอุปสรรค
3.4 ผลการพัฒนาและผลกระทบ
4. การพฒั นาหมูบ านเฉลิมพระเกยี รติ ระยะท่ี 2 พ.ศ. 2515 – 2525
หวั ขอยอ ยเปน ลักษณะเดยี วกบั ขอ 3
5. การพฒั นาหมูบา นเฉลมิ พระเกยี รติ ระยะที่ 3 พ.ศ. 2525 – 2535
หัวขอ ยอ ยเปนลกั ษณะเดียวกบั ขอ 3
6. การพฒั นาหมบู า นเฉลมิ พระเกยี รติ – สภาพปจจุบัน
6.1 เปา หมายของการพัฒนา
6.2 วธิ กี ารใช
6.3 ปญ หาอปุ สรรค
6.4 การคาดการณผลการพัฒนา
7. ขอ สรปุ
การเรยี งเนื้อหา เมอ่ื ทาํ โครงเรื่องเรยี บรอยแลว ผเู ขียนจึงคนควา รวบรวมขอมูลจากแหลง
ตาง ๆ แลวบนั ทึกไว จากนัน้ นาํ มาเรียบเรียงตามลําดับที่กําหนดไวในโครงเรื่อง โดยใชถอยคําสํานวน
ของตัวเองใหมากท่ีสดุ ถา คดั ลอกขอความจากเอกสารหรอื หนงั สอื เลม ใดตองอางถึงแหลง ทีม่ าดวย

การกรอกแบบพิมพแ ละใบสมคั รงาน

แบบรายการ แบบพมิ พ แบบฟอรม หมายถงึ เอกสารทท่ี ําขน้ึ โดยพิมพข อความไวบางสวนและ
เวน ทว่ี า งไวบ างสวนสาํ หรับใหผ ูท เี่ กย่ี วของกรอกขอความลงไปในท่วี า ง ซ่งึ เวนไวน้นั

ประโยชนของแบบรายการ มีดงั นี้
1. ประโยชนสําหรับผูกรอก แบบรายการชวยใหผูกรอกไมตองเขียนขอความท่ียืดยาวตาง ๆ
ลงไปท้งั หมด จะเขยี นแตเฉพาะรายละเอยี ดท่ีผจู ัดทาํ แบบรายการตอ งการเทานน้ั ทําใหเกิดความสะดวก
รวดเร็ว
2. ประโยชนสาํ หรับผูจัดทํา แบบรายงานชวยใหสามารถเก็บขอมูลท่ีตองการไดรวดเร็ว
เปนระเบียบสะดวกทจ่ี ะนําขอ มลู น้ันกลบั มาใชอ ีก รวมทง้ั ใชเ ปนหลักฐานเอกสารไดด ว ย

89

ความสาํ คญั ของการกรอกแบบรายการ
การกรอกแบบรายการมีความสําคัญมากเพราะแบบรายการใชเปนหลักฐานเอกสารได
แบบรายการที่กรอกแลว มีผลผกู พันทางกฎหมาย ซ่ึงผูกรอกจะตองรับผิดชอบแบบรายการบางอยาง
เชน สัญญาซ้ือขาย สัญญาคํ้าประกัน ฯลฯ อาจมีผลผกู พนั ตอทรพั ยสนิ เงนิ ทองจํานวนมาก
ขอควรระวังในกรณีที่แบบรายการตองลงลายมือชื่อ หามลงนามในแบบรายการท่ีเขียนหรือ
พิมพข อ ความไมครบถว น หรอื ขอ ความทย่ี ังไมเ ขา ใจชัดเจนเด็ดขาด ไมว าในเรื่องใด ๆ

ตวั อยางการกรอกแบบรายการ
1. การกรอกแบบรายการ สําหรบั สง ธนาณตั ิ

90

2. การกรอกแบบรายการหนงั สอื มอบอาํ นาจ

91

3. การกรอกแบบหนงั สอื สญั ญาเชา ทด่ี ิน