คู่มือประชาชนในการเตรียมตัวให้รอดปลอดภัยพิบัติ

ถนนช�ำรุด เป็นหลมุ บ่อ
·ÒçЪÇÒí ѧÃØ´ ยดึ พวงมาลยั ใหม้ น่ั หากจะหยดุ รถใหแ้ ตะเบรก
â»Ã´ÃÐÁ´Ñ ÃÐÇ§Ñ เบาๆ เพ่ือชะลอความเร็วรถ จะช่วยให้
ลดแรงสะบัดของพวงมาลัยและตัวรถ
ที่ท�ำให้รถเสียหลัก ส่งผลให้รถทรงตัว
§Ò¹¢«ŒÒ Í‹ §Á˼¹ÔÇÒŒ ·Ò§เสน้ ทางท่ีก�ำลังกอ่ สรไ้าดง้ดหขีรือน้ึ อยรู่ ะหว่างการปรบั ปรงุ
ปฏบิ ตั ติ ามปา้ ยเตอื นและลกู ศรบอกทาง
อย่างเคร่งครัด เว้นระยะห่างให้เหมาะสม
และเผ่ือระยะการเบี่ยงล้�ำของช่องทาง ·ÒçЪÇíÒѧôØ

â»Ã´ÃÐÁ´Ñ ÃÐǧÑ

เพอ่ื หลกี เลยี่ งการเบย่ี งหลบในระยะกระชน้ั ชดิ
ร ว ม ถึ ง ร ะ มั ด ร ะ วั ง เ ศ ษ วั ส ดุ ก ่ อ ส ร ้ า ง
หรือแผงก้ันจราจรที่อาจกีดขวางเส้นทาง
เดนิ รถ จะชว่ ยปอ้ งกนั การเฉยี่ วชนทำ� ใหเ้ กดิ §Ò¹¢«ÒŒÍ‹ §Á˼¹ÇÔ ÒŒ ·Ò§

อุบัตเิ หตรุ า้ ยแรงได้
ทางแยกท่ีไม่มีสญั ญาณไฟ
ชะลอความเร็ว มองด้านซ้ายและขวา
อย่างรอบคอบจนแน่ใจว่าไม่มีรถว่ิงผ่าน
ค่อยขับรถผ่านทางแยก ห้ามเปิดไฟฉุกเฉิน
เพราะจะทำ� ใหผ้ ขู้ บั รถคนั อน่ื มองเหน็ ไฟกระพรบิ
เพียงด้านเดียว ·ÒจçÐนªÇÒí ѧเÃกØ´ิดความเข้าใจผิดคิดว่า
รถกำ� ลังจะเลี้ยâว»Ã´กÃÐอ่ ÁÑ´ใหÃÐÇเ้ §Ñกิดอบุ ตั ิเหตไุ ด้

§Ò¹«Í‹ Á¼ÔÇ·Ò§
¢ŒÒ§Ë¹ÒŒ
94
คมู่ อื ประชาชนในการเตรยี มตวั ใหร้ อดปลอดภัยพบิ ตั ิ

ทางโค้ง
ชะลอความเร็วเมอ่ื ขับเขา้ โคง้ และเรง่ เครอ่ื งเมือ่ ขบั พ้นโคง้
ไม่ขบั ล้ำ� เข้าไปในชอ่ งทางอน่ื ประเมินสภาพเสน้ ทาง มองใหไ้ กล
และลึก หากไม่มีรถว่ิงสวนทางมา ·ÒçЪÇíÒ§Ñ Ã´Ø
ใหใ้ ชว้ ธิ ตี ดั โคง้ จะชว่ ยใหร้ ถทรงตวั ไดด้ ี â»Ã´ÃÐÁ´Ñ ÃÐǧÑ

หากเป็นโคง้ หกั ศอกให้บบี แตรในเวลา
กลางวัน หรือกระพริบไฟสูงในเวลา
กลางคืน เพ่ือส่งสัญญาณเตือ§Òน¹¢«ÒŒÍ‹ §Á˼¹ÔÇÒŒ ·Ò§
และปอ้ งกนั รถวงิ่ ตดั โค้งสวนทางมา
ถนนสายรอง
ไม่เปล่ียนช่องทางกะทันหันขณะแซงรถ ควรเพิ่ม
ความระมดั ระวงั รถทวี่ ง่ิ สวนทางมา เพราะอาจเกดิ อบุ ตั เิ หตใุ นลกั ษณะ
ชนประสานงา การขับรถในช่วงกลางคนื ให้เปดิ ใชไ้ ฟสงู เปน็ ระยะ
หากรถวิ่งสวนทางมาให้เปล่ียนเป็นไฟต่�ำทันที ระมัดระวัง
รถท่ีสัญญาณไฟช�ำรุด ไม่ขับรถบนไหล่ทาง
หรือแซงในช่องทางด้านซ้าย เพราะอาจมีรถ
จกั รยานยนตว์ ง่ิ สวนทางหรอื รถจอดรมิ ขา้ งทาง
โดยไม่ให้สัญญาณไฟ ตลอดจนระมัดระวัง
สัตวเ์ ลี้ยงท่อี ยบู่ รเิ วณริมข้างทาง

คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภัยพบิ ตั ิ 95

จุดตัดทางรถไฟ
หากสังเกตเห็นป้ายเตือนจุดตัดข้ามทางรถไฟให้ผู้ขับรถ
ชะลอความเรว็ ลง หยุดรถให้หา่ งจากทางรถไฟ ไมต่ �่ำกว่า 5 เมตร

มองทางด้านซ้ายและขวาอย่างระมัดระวัง
จนแน่ใจว่าไม่มีขบวนรถไฟวิ่งผ่านเส้นทาง
ขา้ งหนา้ จงึ จะสามารถขบั รถผา่ นไปได้ หา้ มขบั รถ
ตดั หนา้ ขบวนรถไฟ เพราะอาจเรง่ ความเรว็ ไมท่ นั
ทำ� ให้ถูกรถไฟชนได้
ถนนที่มเี ลนสวน ไหล่ทางแคบ ไมม่ ีไหลท่ าง
เว้นระยะห่างจากรถคันหน้าให้เหมาะสม หากขับช้าควรขับรถ
ชิดช่องทางด้านซ้ายเพื่อให้รถที่ขับเร็วกว่ามีช่องทางเพียงพอ
ในการขับแซง ก่อนแซง ควรมองอย่างรอบคอบให้แน่ใจว่า
ไม่มีรถสวนทางมา ห้ามขับรถแซงบริเวณ
ทางโคง้ หรอื ในระยะกระชนั้ ชดิ อยา่ งเดด็ ขาด
เ พ ร า ะ อ า จ ช น ป ร ะ ส า น ง า กั บ ร ถ ที่ ขั บ
สวนทางมา

96 คู่มอื ประชาชนในการเตรยี มตวั ใหร้ อดปลอดภัยพิบตั ิ

จุดกลับรถ
หยุดรอรถและกลับรถในจุดท่ีก�ำหนดเท่านั้น ไม่เล่ือนรถ
ไปกีดขวางช่องทางจราจร และควรมองรถจนแน่ใจว่ารถท่ีวิ่งมา
อยใู่ นระยะไกล จงึ สามารถกลบั รถได้ พรอ้ มกะระยะทางและเรง่ อตั รา
ความเร็วในการออกรถให้เหมาะสม ส�ำหรับผู้ที่ขับผ่านจุดกลับรถ
ให้เพ่ิมความระมัดระวังเป็นพิเศษ เพราะอาจมีรถขับตัดหน้า
เพ่ือกลบั รถ ท�ำใหเ้ กดิ อบุ ตั ิเหตขุ ้นึ ได้

คู่มือประชาชนในการเตรียมตัวให้รอดปลอดภัยพบิ ตั ิ 97

แนะเทคนคิ ขบั รถ
ผา่ นเสน้ ทางที่ทัศนวิสยั ไม่ดี

ทศั นวสิ ยั ในการมองเหน็ เสน้ ทางเปน็ ปจั จยั ทส่ี ง่ ผลตอ่
การเกดิ อบุ ตั เิ หตทุ างถนน หากทศั นวสิ ยั ไมด่ จี ะเปน็ อปุ สรรค
ตอ่ การขบั ข่ี เพอื่ ความปลอดภยั ขอแนะวธิ ขี บั รถผา่ นเสน้ ทาง
ที่มที ศั นวสิ ัยไมด่ ี ดังน้ี

98 คมู่ อื ประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภยั พบิ ัติ

ชว่ งกลางคนื
- ใชส้ ญั ญาณไฟใหเ้ หมาะสมกบั สภาพเสน้ ทาง หากขบั ผา่ น
เส้นทางที่มืดมากให้เปิดไฟสูงเป็นระยะ และเปลี่ยนมาใช้ไฟต่�ำ
หรือไฟปกติเมื่อมีรถวิ่งสวนทางมา เพ่ือป้องกันผู้ขับขี่รายอื่น
สายตาพรา่ มัว จนเปน็ สาเหตใุ ห้เกดิ อบุ ตั เิ หตทุ างถนน
- ใชค้ วามเรว็ ใหเ้ หมาะสมกบั สภาพเสน้ ทาง ขบั รถใหช้ า้ กวา่ ปกติ
หากเกดิ เหตฉุ กุ เฉนิ จะไดแ้ กไ้ ขสถานการณไ์ ดท้ นั กรณเี ปลย่ี นชอ่ งทาง
ควรใหส้ ัญญาณไฟลว่ งหนา้

ชว่ งฝนตกและหมอกปกคลุม
- เพิ่มความระมัดระวังในการขับข่ีเป็นพิเศษ ลดความเร็ว
ใหต้ ำ�่ กวา่ การขบั ขใี่ นชว่ งปกติ โดยใชค้ วามเรว็ ใหอ้ ยใู่ นระดบั ทสี่ ามารถ
ควบคุมรถได้
- เว้นระยะห่างจากรถคันหน้าให้มากกว่าปกติ ไม่ขับ
ชดิ ทา้ ยรถคนั หนา้ มากเกนิ ไป ไมเ่ ปลยี่ นชอ่ งทางกะทนั หนั จะทำ� ให้
ผู้ท่ีขับรถตามหลงั มาหยุดรถไม่ทันกอ่ ใหเ้ กิดอบุ ัตเิ หตุได้
- หากจะหยุดรถให้ค่อยๆ แตะเบรก ห้ามเหยียบเบรก
จนลอ้ หยดุ หมนุ ในทันที จะทำ� ใหล้ อ้ ล็อคจนเสยี หลักพลกิ คว�ำ่ ได้

คู่มอื ประชาชนในการเตรียมตัวให้รอดปลอดภัยพบิ ัติ 99

- เปดิ ใชส้ ญั ญาณไฟหนา้ รถและไฟตดั หมอก จะไดม้ องเหน็
เสน้ ทางอยา่ งชัดเจน ไม่เปดิ ใช้ไฟกระพริบ เพราะจะทำ� ให้ผ้ขู บั รถ
รายอื่นเข้าใจผิด คิดว่าเป็นรถจอดอยู่จึงเปลี่ยนเส้นทางกะทันหัน
ก่อใหเ้ กดิ อบุ ัติเหตุได้
- กรณมี ลี ะอองฝา้ เกาะกระจกรถ ใหล้ ดระดบั กระจกหนา้ ตา่ งลง
หรอื เปดิ ป่มุ ไลฝ่ า้ ทม่ี ตี ะแกรงขดลวดความรอ้ น
- หากทัศนวิสัยแย่มากจนไม่สามารถมองเห็นเส้นทาง
ใหจ้ อดรถพกั ในบรเิ วณทปี่ ลอดภยั รอจนทศั นวสิ ยั ดขี นึ้ คอ่ ยขบั รถตอ่



¶Ã¹Ð¹ÇÅѧ¹è×

100 คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภัยพบิ ตั ิ

เรยี นร้แู กเ้ หตุฉกุ เฉนิ
ช่วยชวี ติ รอด...ปลอดภัย

การแก้ไขปญั หาเฉพาะหนา้ จากเหตฉุ กุ เฉนิ อยา่ งถกู ตอ้ ง
เป็นส่ิงส�ำคัญท่ีจะช่วยให้ผู้ประสบเหตุ เอาชีวิตรอดได้
อย่างปลอดภัย หากประสบอบุ ัติเหตฉุ ุกเฉนิ ใหป้ ฏิบตั ิ ดังน้ี

ยางระเบดิ จบั พวงมาลยั ใหม้ น่ั คอ่ ยๆ ถอนคนั เรง่ เหยยี บยำ�้ เบรก
เบาๆ แบบถๆ่ี ห้ามเหยยี บเบรก หกั พวงมาลยั หรือดงึ เบรกมือ
กะทนั หนั เพราะอาจทำ� ให้รถเสียหลกั พลกิ ควำ�่ หา้ มเหยยี บคลทั ช์
จะท�ำใหร้ ถบังคับยากขนึ้

คมู่ อื ประชาชนในการเตรยี มตวั ให้รอดปลอดภยั พิบัติ 101

เบรกแตก โดยเหยยี บยำ�้ เบรกแรงๆ แบบถๆี่
และลึกกว่าปกติ จะท�ำให้เบรกมีก�ำลังดีข้ึน
ลดความเรว็ ลง โดยใชเ้ บรกมอื ชว่ ย และดงึ เบรกมอื
ขึ้นลงเป็นระยะ เพ่ือป้องกันล้อล็อค ท�ำให้
รถเสยี หลกั พลิกควำ�่ ได้
คนั เรง่ คา้ ง ใหใ้ ชเ้ บรกชว่ ยชะลอความเรว็
โดยไมต่ อ้ งใชค้ ลทั ช์ พรอ้ มใชป้ ลายเทา้ งดั คนั เรง่
ข้ึนมา ถ้างัดคันเร่งไม่ขึ้นให้พยายามน�ำรถ
เขา้ จอดรมิ ขา้ งทางในบรเิ วณทปี่ ลอดภยั จากนนั้
ให้ดับเคร่อื งยนตเ์ พ่อื หยุดการทำ� งานของคันเรง่
หม้อน�้ำแห้งหรือร่ัว รีบเปิดฝากระโปรง
หนา้ รถ เพอื่ ระบายความรอ้ นออกจากหอ้ งเครอ่ื ง
แล้วรอจนกวา่ เครื่องยนต์จะเยน็ ตวั จงึ คอ่ ยเปดิ
ฝาหม้อน้�ำออกโดยใช้ผ้าหนาๆ หรือสวมถุงมือ
ห้ามยื่นหน้าเข้าใกล้หม้อน้�ำ เพราะอาจโดน
ไอน้�ำพุ่งใส่หน้า เติมน�้ำลงในหม้อน�้ำทีละน้อย
หากหมอ้ นำ้� รว่ั ใหใ้ ชส้ บอู่ ดุ รอยรวั่ และเตมิ นำ้� ใหเ้ ตม็
หมอ้ นำ้� แลว้ จงึ คอ่ ยๆ ขบั รถไปใหช้ า่ งตรวจสอบ
แตต่ อ้ งหยดุ พกั รถเปน็ ระยะเมอื่ ความรอ้ นขนึ้ สงู

102 ค่มู ือประชาชนในการเตรยี มตวั ใหร้ อดปลอดภัยพบิ ัติ

กระจกรถแตก ชะลอความเร็ว และน�ำรถ
จอดริมขา้ งทางในบริเวณท่ปี ลอดภัย หากยังมี
เศษกระจกหลงเหลือให้ใช้ผ้า ค้อน ไม้ หรือ
แท่งเหล็กทบุ ท่กี ระจกด้านนอกให้กระจกที่ร้าว
ตกลงบนแผน่ รอง แตต่ อ้ งระวงั มใิ หเ้ ศษกระจก
กระเดน็ เข้าตา หากกระจกหนา้ รถแตกท้ังบาน
ใหป้ ดิ กระจกดา้ นขา้ งทกุ บาน เพอ่ื มใิ หล้ มปะทะ
เขา้ มาภายในรถ จะชว่ ยใหร้ ถทรงตวั ดขี น้ึ แตห่ าก
กระจกด้านข้างแตก ให้น�ำกระจกหน้าต่างลง
เพื่อลดแรงส่ันสะเทือนท่ีท�ำให้กระจกแตก
เพ่มิ ข้นึ
รถพุ่งเข้ามาในชอ่ งทาง ลดความเร็วลง
ส่งสัญญาณเตือนรถท่ีว่ิงสวนทางเข้ามา
ด้วยการบบี แตร และกระพริบไฟสงู พรอ้ มขบั รถ
ชดิ ขอบทางดา้ นซา้ ย เพอื่ ใหร้ ถทข่ี บั สวนทางมา
ขับผ่านไปก่อน ห้ามหักหลบไปทางขวาหรือ
ในชอ่ งทางทม่ี ีรถวิ่งสวนทางมา
สง่ิ ของกดี ขวางเสน้ ทาง ชะลอความเรว็
พยายามหักหลบสิ่งของทหี่ ล่นกีดขวางเส้นทาง
แต่ต้องระวังรถท่ีว่ิงสวนทางหรือว่ิงตามมา
ในระยะกระชน้ั ชดิ หากหกั หลบไมท่ นั ใหข้ บั ครอ่ ม
สงิ่ ของ และระวงั อยา่ ใหล้ อ้ รถทบั สง่ิ ของโดยตรง

คู่มอื ประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภยั พิบตั ิ 103

เพราะจะทำ� ใหย้ างระเบดิ ได้ เมอื่ ขบั ผา่ นไปแลว้
ใหน้ ำ� รถจอดในบรเิ วณทป่ี ลอดภยั เพอ่ื ตรวจสอบ
ความเสียหายของใตท้ ้องรถ
สัตว์วง่ิ ตดั หน้ารถ
สนุ ขั ไมบ่ บี แตรรถ เพราะเมอื่ สนุ ขั ตกใจ
และวิ่งตัดหน้ารถ ออกห่างจากสัตว์เล็กน้อย
แต่ต้องระวังถูกรถคันอ่ืนเฉี่ยวชนหรือชนท้าย
หากสุนัขว่ิงตัดหน้ารถในระยะกระช้ันชิด
ใหต้ ดั สนิ ใจชน หา้ มหกั พวงมาลยั หลบไปทางซา้ ย
เพราะอาจท�ำให้รถเสียหลักพุ่งลงข้างทาง
หรอื ชนกับต้นไมแ้ ละเสาไฟฟ้า
สัตว์ใหญ่ อาทิ ช้าง วัว หรือควาย
ตอ้ งเพมิ่ ความระมดั ระวงั เปน็ พเิ ศษ หา้ มบบี แตรไล่
เพราะจะท�ำให้สัตว์ต่ืนตกใจและเข้ามาท�ำร้าย
ควรชะลอความเรว็ และหยดุ รถ รอจนกวา่ สตั ว์
จะเดินผา่ นเส้นทาง จึงค่อยขับรถตอ่
รถจมน้ำ�
กรณรี ถตกนำ�้ นำ�้ จะยงั ไมเ่ ขา้ หอ้ งโดยสาร
ในทันที แต่จะค่อยๆ จมทีละนิด ผู้ขับข่ี
ควรตัง้ สติ ปลดเขม็ ขดั นิรภัย ปลดล็อคประตรู ถ
ทกุ บานทนั ที พร้อมเปิดกระจกให้นำ้� ไหลเข้ารถ
เพือ่ ปรับความดันภายในรถและนอกรถให้เทา่ กัน

104 คู่มอื ประชาชนในการเตรยี มตวั ให้รอดปลอดภยั พบิ ตั ิ

จะชว่ ยให้เปิดประตรู ถไดง้ ่ายขึน้ จากนนั้ ให้รบี
ออกจากรถพร้อมดีดตัวขึ้นเหนือน�้ำทันที
หากไม่สามารถเปิดกระจกรถได้ ให้ใช้ค้อน
หรือของแข็งทุบกระจกรถด้านข้าง ไม่ควรทุบ
กระจกดา้ นหนา้ หรอื ดา้ นหลงั เพราะเปน็ กระจก
นริ ภัยจะแตกยากกว่า
กรณรี ถจมนำ้� ทงั้ คนั ไมค่ วรเปดิ ประตรู ถ
และไขกระจกรถในทันที เพราะกระแสน�ำ้ จะไหล
เข้ามากระแทกท�ำให้ได้รับบาดเจ็บจนสลบได้
ควรลอยตัวและยกศีรษะข้ึนเหนือน้�ำ รอจน
แ ร ง ดั น น�้ ำ ภ า ย ใ น ร ถ เ ท ่ า กั บ ภ า ย น อ ก ร ถ
จึงค่อยเปิดประตูรถออก จากน้ันให้รีบดีดตัว
ข้ึนเหนอื น้�ำ

คู่มอื ประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภยั พิบตั ิ 105

รูห้ ลักช่วยชวี ิต...

พาผปู้ ระสบเหตุพน้ นาทีวิกฤต

การชว่ ยเหลอื ผปู้ ระสบอบุ ตั เิ หตอุ ยา่ งไมถ่ กู วธิ ี นอกจาก
จะสง่ ผลใหผ้ ปู้ ระสบเหตไุ ดร้ บั บาดเจบ็ รนุ แรงถงึ ขนั้ เสยี ชวี ติ แลว้
ยังท�ำให้ผู้เข้าไปช่วยเหลือกลายเป็นผู้ประสบเหตุเสียเอง
เพอื่ ความปลอดภยั ขอแนะ วธิ ชี ว่ ยเหลอื ผปู้ ระสบอบุ ตั เิ หตุ
ในเบอ้ื งต้นอยา่ งปลอดภัย ดังนี้
ขัน้ ตอนท่ี 1 เปิดสัญญาณไฟฉุกเฉนิ ของรถคนั ที่ประสบเหตุ
น�ำก่ิงไม้หรือกรวยยางสีสะท้อนแสง มาวางห่างจากจุดที่เกิดเหตุ
ไมต่ ำ่� กวา่ 30 เมตร เพอื่ เตอื นใหผ้ ขู้ บั รถคนั อน่ื เพมิ่ ความระมดั ระวงั

ตรวจสอบสภาพแวดล้อมและการจราจรโดยรอบ
ทเี่ กดิ เหตุ หากอยใู่ นสภาพปลอดภยั จงึ คอ่ ยเขา้ ชว่ ยเหลอื
พร้อมโทรแจ้งต�ำรวจและสถานพยาบาลให้จัดส่ง
เจา้ หน้าทม่ี าช่วยเหลอื ผปู้ ระสบอุบัติเหตุ

106 คูม่ อื ประชาชนในการเตรียมตัวให้รอดปลอดภัยพิบัติ

ขน้ั ตอนท่ี 2 สำ� รวจจำ� นวนและประเมนิ อาการของผปู้ ระสบเหตุ
ในเบื้องต้น รีบปฐมพยาบาลผู้ประสบเหตุที่หมดสติ โดยเฉพาะ
ผทู้ ี่หยดุ หายใจ หัวใจหยดุ เต้น และเสยี เลือดมากเปน็ ลำ� ดบั แรก
- ภาวะหยดุ หายใจและหัวใจหยุดหายใจ ท�ำการปั๊มหวั ใจ
โดยใหผ้ ปู้ ระสบเหตุนอนบนพนื้ ราบ ใชม้ ือกดบริเวณกลางหนา้ อก
สลับกับการเป่าปากหรือใช้วิธีกดหน้าอกให้ยุบประมาณ
1.5 – 2 นิ้วอยา่ งแรงและเรว็ ประมาณ 100 ครัง้ ตอ่ นาที
โดยท�ำติดต่อกันจนกว่าผู้ประสบเหตุจะสามารถหายใจ
ไดเ้ อง อยา่ กดแรงเกนิ ไป จะทำ� ใหผ้ ปู้ ระสบเหตซุ โี่ ครงหกั
ก่อให้เกดิ อนั ตรายมากขนึ้
- มีบาดแผลเลือดออกมาก ท�ำการห้ามเลือด
โดยยกอวัยวะส่วนท่ีเลือดออกให้สูงข้ึน จะช่วยให้เลือด
ไหลชา้ ลง พรอ้ มนำ� ผา้ สะอาดมากดบรเิ วณบาดแผล หรอื
ใชว้ ิธีขันชะเนาะ โดยน�ำผ้าหรือสายยางมารัดบริเวณ
เหนอื บาดแผล จะชว่ ยมใิ หผ้ บู้ าดเจบ็ เสยี เลอื ดมากจนชอ็ ค
หมดสติ
- กระดูกหัก ห้ามเคล่ือนย้ายผู้ประสบเหตุหรือ
ดงึ กระดกู กลบั เขา้ ท่ี ใหท้ ำ� การเขา้ เฝอื กชว่ั คราว โดยใชก้ ง่ิ ไม้
ขนาบทง้ั สองขา้ งของอวยั วะสว่ นทหี่ กั แลว้ ใชผ้ า้ หรอื เชอื ก
มัดให้แน่นเพ่ือมิให้กระดูกส่วนที่หักเคล่ือนไหว จะช่วย
ลดอาการบาดเจ็บและป้องกันมใิ ห้ผู้ประสบเหตุพิการ

ค่มู ือประชาชนในการเตรยี มตัวใหร้ อดปลอดภัยพบิ ตั ิ 107

- อวยั วะฉกี ขาด ใชผ้ า้ สะอาดปดิ บรเิ วณบาดแผล และพนั รดั
ห้ามเลือด จากนนั้ ใหน้ ำ� อวัยวะสว่ นท่ีฉีกขาดใส่ถุงพลาสติกสะอาด
พรอ้ มปิดปากถุงใหแ้ น่นแลว้ นำ� ถุงไปแชน่ �ำ้ แข็ง
ขนั้ ตอนที่ 3 หลงั จากปฐมพยาบาลผปู้ ระสบเหตใุ นเบอื้ งตน้ แลว้
ให้รีบน�ำส่งสถานพยาบาลที่ใกล้ท่ีสุด พร้อมแจ้งอาการ
และการปฐมพยาบาลในเบอื้ งตน้ ใหเ้ จา้ หนา้ ทท่ี ราบ
จะได้ท�ำการรักษาได้อยา่ งถูกต้อง
ขอ้ ควรระวงั ในการชว่ ยเหลือผปู้ ระสบอุบัติเหตุ
- กรณีเสาไฟฟ้าล้มทับรถ หรือสายไฟฟ้าขาดพาดรถ
ห้ามเข้าใกล้อย่างเด็ดขาด เพราะอาจถูกไฟฟ้าดูดเสียชีวิต ให้แจ้ง
เจา้ หนา้ ทก่ี ารไฟฟา้ ตดั กระแสไฟฟา้ บรเิ วณทเี่ กดิ เหตกุ อ่ น จงึ สามารถ
เข้าชว่ ยเหลือผู้ประสบภยั ได้
- หากมนี ำ้� มนั ร่ัวไหล หรือได้กลิน่ ก๊าซ ให้รบี ดับเครือ่ งยนต์
และออกหา่ งจากจดุ ทเ่ี กดิ เหตุ รวมถงึ หา้ มกระทำ� การใดๆ ทท่ี �ำให้
เกดิ ประกายไฟ เชน่ สตารท์ เครอื่ งยนต์ สบู บหุ รี่ เปน็ ตน้ เพราะจะทำ� ให้
เกดิ เพลิงไหม้ได้

108 ค่มู ือประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภยั พบิ ัติ

การช่วยเหลือผพู้ ิการ
หรือทุพพลภาพ

ในขณะเกิดภัยพิบัติบุคคลทุพพลภาพ เป็นบุคคล
ซ่ึงมีความตอ้ งการจำ� เป็นพิเศษด้านต่างๆ เพอื่ ใหส้ ามารถ
ด�ำเนินชีวิตและมีส่วนร่วมในสังคมได้อย่างบุคคลท่ัวไป
ขอแนะวธิ ดี แู ลและช่วยเหลอื ผพู้ กิ ารหรอื ทุพพลภาพ ดงั น้ี
อุปกรณ์ฉกุ เฉินสำ� หรับผพู้ กิ าร
- ไมเ้ ท้าหรอื เคร่อื งช่วยฟังสำ� รอง
- แบตเตอร่สี �ำรองสำ� หรับเครือ่ งช่วยฟัง
- กระดาษและปากกา สำ� หรบั ผพู้ กิ ารทางการไดย้ นิ
ใช้ในการส่ือสาร

คู่มอื ประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภัยพบิ ัติ 109

- สขุ ภัณฑ์สำ� รอง เช่น คอมฟอรต์ รอ้ ย
- ถุงมือหนงั เพอื่ ใชห้ มนุ ล้อรถเขน็
- แบตเตอรสี่ ำ� รองสำ� หรบั รถเขน็ แบบมอเตอร์
- รถเข็นนำ�้ หนักเบาแบบมือเข็น
ผ้พู กิ ารด้านการเคลื่อนไหว
v การชว่ ยเหลอื ผ้ทู ่ีน่งั รถเขน็
- จัดท่าให้คนพิการน่ังหลังตรงชิดพนักพิง โดยเท้า
วางบนท่วี างเท้าทง้ั สองขา้ ง

- การข้ึนทางลาดหรือทางต่างระดับ
ให้เข็นรถโดยเข็นไปทางด้านหน้าหรือใช้วิธี
ยกลอ้ หนา้ ขน้ึ แลว้ ใชเ้ ทา้ เหยยี บแทง่ เหลก็ ใตเ้ กา้ อ้ี
ดา้ นหลงั แล้วจึงยกล้อหลังตามข้นึ ไป
- เทคนคิ การลงทางลาด ใหเ้ ขน็ รถโดยเอา
ด้านหลงั ลง
ผูพ้ ิการทางสายตา
v วิธกี ารนำ� ทางผพู้ ิการทางสายตา
- ผนู้ ำ� ทางใชห้ ลงั มอื แตะหลงั มอื หรอื แขนของคนตาบอด
เพอ่ื เปน็ สญั ญาณบอกใหเ้ ตรยี มตวั และทราบตำ� แหนง่ ของผนู้ ำ� ทาง
- การเดนิ ตอ้ งเดนิ ไมช่ า้ หรอื เรว็ จนเกนิ ไป และตอ้ งรกั ษา
ตำ� แหนง่ ของมอื และแขนทีจ่ บั ใหอ้ ยู่ในสภาพเดมิ

110 ค่มู ือประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภัยพบิ ตั ิ

- การขน้ึ บนั ไดหรอื ลงบนั ได ผนู้ ำ� ทาง
จะบอกวา่ “ขนึ้ ” หรอื “ลง” และกา้ วขนึ้ หรอื ลง
นำ� หนา้ ผพู้ กิ ารทางสายตา 1 ขนั้ เมอ่ื พน้ บนั ได
ข้ันสุดท้ายแล้วผู้น�ำทางจะหยุดยืนครู่หน่ึง
ซงึ่ เปน็ การบอกสัญญาณว่าพ้นบนั ไดแล้ว
- การเปิดและปิดประตู ผู้น�ำทาง
จะใช้มือข้างที่คนตาบอดจับอยู่จับลูกบิด
โดยผู้น�ำทางจะเดินหน้าไปก่อน คนตาบอด
เดนิ ตามแล้วปิดประตู

ผู้พกิ ารทางการได้ยิน
สิ่งที่ผพู้ ิการทางการได้ยนิ ควรทราบ
o มปี า้ ยแขวนคอทมี่ รี ายละเอยี ดวา่ เปน็ ผพู้ กิ ารทางการไดย้ นิ
o ศึกษาสัญญาณเตอื นภัยตา่ งๆ
o เก็บเคร่อื งช่วยฟงั ในท่ปี ลอดภัยทีส่ ามารถหยบิ ไดง้ า่ ย
o เตรยี มแผน่ กระดาษทเี่ ปน็ ขอ้ ความสำ� คญั เกยี่ วกบั ตวั ทา่ น

คู่มอื ประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภยั พิบัติ 111

โคมลอย ลกู โป่ง พลุ
บั้งไฟ ล�ำแสงเลเซอร์...อันตราย
ต่อการเดินอากาศ

ในช่วงเทศกาลร่ืนเริง หรือการจัดงานเฉลิมฉลอง
ตามสถานท่ีต่าง ๆ มักสร้างบรรยากาศให้ต่ืนตาต่ืนใจ
โดยการปล่อยโคมลอย ลูกโป่ง การจุดพลุ ดอกไม้ไฟ บัง้ ไฟ
รวมถึงการยิงล�ำแสงเลเซอร์ และสปอตไลท์ขึ้นสู่ท้องฟ้า
ซึ่งท่ามกลางความสนุกสนาน และความรู้เท่าไม่ถึงการณ์
ของผู้จัดงาน อาจส่งผลกระทบต่อการเดินอากาศ
และเป็นอันตรายต่ออากาศยานได้ เนื่องจากไม่สามารถ
ควบคุมทิศทาง ระดับความสูงในการยิงและการลอยตัว
ของวตั ถดุ ังกล่าวได้ เพอื่ ความปลอดภยั ขอเตือนอันตราย
จากการปล่อยวัตถุที่เป็นภัยต่อการเดินอากาศขึ้นสู่ท้องฟ้า
ดังน้ี

112 คมู่ อื ประชาชนในการเตรยี มตัวใหร้ อดปลอดภัยพิบตั ิ

b การปล่อยโคมลอย
ไมป่ ลอ่ ยโคมลอยทมี่ กี ารดดั แปลงสภาพ ทำ� ใหล้ อยอยบู่ น
ท้องฟ้าได้เป็นเวลานานและลอยตัวในระดับสูงถึงเพดานการบิน
เพราะอาจลอยเขา้ ไปกระทบอากาศยาน สง่ ผลใหเ้ ครอื่ งยนตข์ ดั ขอ้ ง
อกี ทง้ั หากโคมลอยเขา้ ไปตกบรเิ วณทางวง่ิ (Runway) ทางขบั (Taxiway)
หรอื ลานจอดอากาศยาน (Apron) อาจกอ่ ใหเ้ กดิ
อันตรายต่ออากาศยานได้ ควรปล่อยโคมลอย
ในบรเิ วณทปี่ ลอดภยั และไดร้ บั อนญุ าต ไมป่ ลอ่ ย
ใกล้บริเวณสนามบิน โดยเฉพาะช่วงเวลาที่
เทย่ี วบนิ ขึน้ - ลง เพื่อป้องกนั อันตรายตอ่ การ
เดนิ อากาศ
b การปล่อยลูกโป่ง
ไม่ปล่อยลูกโป่งจ�ำนวนมากขึ้นสู่ท้องฟ้า เพราะอาจ
สง่ ผลกระทบตอ่ เครอื่ งยนตข์ องอากาศยาน เนอื่ งจากลกู โปง่ อาจถกู ดดู
เขา้ ไปตดิ ในเครอ่ื งยนตห์ รอื ใบพดั รวมถงึ ลูกโป่ง
บางประเภทอาจบดบงั ทศั นวสิ ยั ในการมองเหน็
ของนกั บนิ หรอื รบกวนสญั ญาณของเครอื่ งชว่ ย
เดนิ อากาศและอปุ กรณเ์ รดารภ์ าคพน้ื กอ่ ใหเ้ กดิ
อันตรายตอ่ อากาศยานได้

ค่มู ือประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภัยพบิ ัติ 113

b การจดุ พลุ ดอกไม้ไฟ
ไม่จุดพลุ ดอกไม้ไฟ บริเวณรอบสนามบิน เพราะ
หากพลุ ดอกไม้ไฟ ลอยขึ้นไปแตกกลางอากาศบริเวณพื้นที่
โดยรอบสนามบนิ อาจเขา้ ไปในแนวรอ่ น
ของอากาศยาน อีกทั้งล�ำแสงและ
แสงสว่างของพลุอาจส่งผลกระทบ
ตอ่ การมองเหน็ ของนกั บนิ ขณะควบคมุ
อากาศยานขึ้น – ลงได้
b การจุดบัง้ ไฟ
ไม่จุดบ้ังไฟบริเวณโดยรอบ
สนามบินในรัศมี 8 กิโลเมตร หรือ
มรี ะยะความสงู ตง้ั แตร่ ะดบั 5,000 ฟติ
ข้ึนไป เพราะอาจก่อให้เกิดอันตราย
ตอ่ อากาศยาน
b การยิงลำ� แสงเลเซอร์
ไม่ยิงล�ำแสงเลเซอร์ หรือสปอตไลท์ข้ึนสู่ท้องฟ้าบริเวณ
พื้นท่ีโดยรอบสนามบิน เพราะอาจส่งผลให้นักบินสายตาพร่ามัว
และมองไม่เห็นช่ัวขณะ โดยเฉพาะ
ในชว่ งที่ก�ำลังนำ� อากาศยานร่อนลง
สู่ทางว่ิง (Runway) ก่อให้เกิด
อนั ตรายได้

114 คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภัยพบิ ัติ

โรคไข้หวัดนก….
ภยั ระบาดคร่าชีวิต

โรคไขห้ วดั นกหรอื ไขห้ วดั ใหญ่ในสตั วป์ กี เปน็ โรคทเี่ กดิ จาก
การตดิ เชอ้ื ไวรสั ไขห้ วดั ใหญช่ นดิ เอ ซง่ึ มที ง้ั ชนดิ รนุ แรงนอ้ ย
และรุนแรงมาก สัตว์ปีกทุกชนิดสามารถติดโรคนี้ได้
โดยโรคไข้หวัดนกที่เกิดในประเทศไทยเป็นสายพันธุ์ H5N1
ท่ีเมอื่ ตดิ ต่อถึงคนอาจท�ำใหเ้ สียชวี ิตได้
 การตดิ ตอ่ จากสตั ว์ปกี มาสู่คน
โรคไขห้ วดั นกสามารถตดิ ตอ่ จากสตั วป์ กี
มาสู่คนได้โดยการสัมผัสกับสัตว์ปีกท่ีป่วย
หรือซากสัตว์ปีกที่ตาย เช้ือไวรัสจะอยู่ในน้�ำมูก
นำ้� ลาย และอจุ จาระของสตั วป์ ว่ ย เขา้ สรู่ า่ งกาย
ของคนทางเย่ือบุตา จมูก และปาก

คมู่ อื ประชาชนในการเตรยี มตัวใหร้ อดปลอดภัยพิบตั ิ 115

 อาการทเี่ กดิ ในคน
มไี ขร้ ว่ มกบั อาการอยา่ งใดอยา่ งหนง่ึ ไดแ้ ก่ ปวดกลา้ มเนอ้ื
ไอ หายใจผดิ ปกติ และมปี ระวตั กิ ารสมั ผสั โดยตรงกบั สตั วป์ กี ทปี่ ว่ ย
หรือตาย
 การปฏบิ ัติตนของผเู้ ลย้ี งหรอื ผปู้ ฏบิ ตั งิ านกับสตั ว์ปกี
- ควรใช้อุปกรณ์ป้องกันร่างกาย เช่น ผ้ากันเปื้อน
ผ้าปดิ ปากและจมูก แว่นตา ถุงมอื และรองเท้าบูท๊
- หลังการปฏิบัติงานต้องล้างมือ
อาบนำ�้ สระผม ซกั เสอ้ื ผา้ ใหส้ ะอาด โดยการแช่
น้�ำยาฆ่าเช้ือหรือน�ำไปผึ่งแดดให้แห้ง
ก่อนนำ� มาใช้งาน
 ข้อควรปฏบิ ัติกรณพี บสตั วป์ ีกป่วยหรือตาย
- หากพบสตั วป์ กี ปว่ ยหรอื ตายผดิ ปกตใิ หร้ บี แจง้ เจา้ หนา้ ท่ี
ปศสุ ตั วใ์ นพนื้ ท่ี และปฏบิ ตั ติ ามคำ� แนะนำ� ของเจา้ หนา้ ทเี่ พอ่ื ปอ้ งกนั
การแพร่ระบาดของโรค

- ในการท�ำลายสัตว์ปีกให้เผาหรือฝัง
โดยการขุดหลุมลึก ไม่น้อยกว่า 50 เซนติเมตร
ราดดว้ ยน�้ำยาฆา่ เช้ือ ฝังกลบใหแ้ น่น แลว้ จงึ ราดทับ
ดว้ ยนำ�้ ยาฆ่าเชื้ออีกครง้ั

116 คมู่ อื ประชาชนในการเตรยี มตวั ใหร้ อดปลอดภยั พิบัติ

- กอ่ นสมั ผสั จบั ซากสตั วป์ กี ตอ้ งใชผ้ า้
ปดิ ปากและจมกู พรอ้ มทงั้ สวมถงุ มอื เพอ่ื ปอ้ งกนั
การสมั ผสั ซากสตั วโ์ ดยตรง
- ท�ำความสะอาดอุปกรณ์ที่ใช้
ดว้ ยนำ้� ยาฆา่ เชอื้ โรค และทำ� ลายถงุ มอื ผา้ ปดิ ปาก
และจมูก โดยการฝังหรอื เผา
- ไม่ท้ิงสัตวป์ กี ปว่ ยหรอื ตายลงในแหลง่ นำ้� สาธารณะ
 การปอ้ งกันโรคไข้หวดั นกในฟารม์ สตั ว์ปกี
- ห้ามน�ำยานพาหนะเข้ามาในฟาร์ม หากจ�ำเป็น
ใหใ้ ชน้ ำ�้ ยาฆ่าเช้อื โรคฉีดพน่ ก่อนทกุ ครง้ั
- หา้ มบคุ คลภายนอกเขา้ หรอื ออกจากฟารม์ หากจำ� เปน็
ให้ผ่านการอาบน้ำ� ยาฆ่าเชื้อโรค และเปลยี่ นเครื่องแตง่ กายกอ่ น
- ทำ� โรงเรอื นแบบเปดิ เพอ่ื รกั ษาความสะอาด และกำ� จดั
เศษอาหาร เพ่อื ป้องกนั ไม่ให้สตั วอ์ น่ื เขา้ มาในโรงเรอื น
- พน่ นำ้� ยาฆา่ เชอื้ โรคทไ่ี ขแ่ ละถาดไขท่ กุ ครง้ั ทน่ี ำ� เขา้ ฟารม์
 ข้อแนะนำ� กรณพี บสตั วป์ ีกตายผิดสงั เกต
- กรุงเทพมหานคร แจ้งสำ� นกั งานเขตท่ีพบสตั วป์ ีกตาย
ปว่ ยตาย หรอื ศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ ารไขห้ วดั นก กทม. หรอื สายดว่ น 1555
- กรมปศุสัตว์ โทร. 0 2653 4551-4 ตอ่ 101-105
- ต่างจงั หวัด แจ้งปศุสัตว์อ�ำเภอหรือจงั หวัด

คู่มือประชาชนในการเตรียมตวั ใหร้ อดปลอดภยั พบิ ตั ิ 117

รทู้ ันไวรัส...

ไขห้ วดั ใหญ่สายพันธ์ใุ หม่

ไขห้ วัดใหญ่สายพนั ธ์ุใหม่ ชนิดเอ เอช 1 เอน็ 1 เป็นโรค
ท่ีแพร่ติดต่อระหว่างคนสู่คน พบท่ีประเทศเม็กซิโก
และสหรัฐอเมริกาแลว้ แพร่ไปยงั อีกหลายประเทศ
สาเหตุ
เกดิ จากเชอ้ื ไวรสั ไขห้ วดั ใหญส่ ายพนั ธใ์ุ หม่
ชนิดเอ เอช 1 เอ็น 1 (A/H1N1) เป็นเชื้อตวั ใหม่
ทไ่ี มเ่ คยพบมากอ่ น เกดิ จากการสารพนั ธกุ รรมของ
ไวรสั ไข้หวดั ใหญท่ ่ีพบในคน สกุ ร และสตั วป์ กี

118 คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภยั พิบัติ

การแพรต่ ดิ ตอ่
เกิดจากการถูกผู้ป่วยไอ จามรดโดยตรงหรือหายใจเอาฝอย
ละอองเสมหะ น�ำ้ มูก น�้ำลายในระยะ 1 เมตร เนื่องจากเชอื้ ไวรัส
อยใู่ นเสมหะ นำ้� มกู นำ้� ลาย แตบ่ างรายอาจไดร้ บั เชอื้
ทางอ้อมผ่านทางมือ หรือสิ่งของเคร่ืองใช้
ทป่ี นเปอ้ื นเชอื้ เชน่ แกว้ นำ้� ลกู บดิ ประตู เปน็ ตน้
เชอ้ื จะเข้าสูร่ ่างกายทางจมกู ตา ปาก

อาการป่วย
ผปู้ ว่ ยสว่ นใหญจ่ ะเรม่ิ มอี าการหลงั จากไดร้ บั
เช้ือไวรัส 1-3 วัน อาการป่วยใกล้เคียงกัน
กับโรคไข้หวัดใหญ่ท่ีเกิดข้ึนทั่วไป เช่น มีไข้
ปวดศีรษะ ปวดเม่อื ยกลา้ มเนื้อ อ่อนเพลยี ไอ
เจบ็ คอ อาจมอี าการเบอื่ อาหาร คลนื่ ไส้ อาเจยี น
หรอื ทอ้ งเสียดว้ ย

การปอ้ งกันไม่ใหต้ ิดเช้อื
- หลีกเล่ยี งการคลุกคลกี บั ผปู้ ว่ ยไข้หวัดใหญ่
- ไมใ่ ช้แก้วนำ�้ หลอดดูดนำ�้ ชอ้ น ผา้ เช็ดมือ ผา้ เช็ดหนา้
รว่ มกับผู้อน่ื โดยเฉพาะผู้ปว่ ยไข้หวัดใหญ่
- ใชช้ อ้ นกลางทกุ ครงั้ เมอื่ รบั ประทานอาหาร
ร่วมกับผอู้ น่ื

คู่มือประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภัยพิบตั ิ 119

- หมัน่ ล้างมือบอ่ ยๆ ดว้ ยนำ�้ และสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์
โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ หลัง ไอ จาม
- รักษาสุขภาพให้แข็งแรง โดยรับประทานอาหาร
ที่มีประโยชน์ รวมท้ังไข่ นม ผัก และ ผลไม้ ดื่มน้�ำสะอาด
และนอนหลับพักผ่อนให้พอเพียง ออกก�ำลังกายอย่างสม�่ำเสมอ
หลีกเล่ยี งบุหรแ่ี ละสรุ า
การป้องกนั ไมใ่ หแ้ พร่เชื้อ
- หากป่วยเปน็ ไข้หวัดใหญ่ ควรหยดุ งาน
หยดุ เรยี น เปน็ เวลา 1-7 วนั ซง่ึ จะชว่ ยลดอาการ
แพร่ระบาดได้
- หลกี เล่ียงการคลุกคลใี กล้ชิดกับผู้อื่น
- สวมหน้ากากอนามัยเม่ืออยู่กับผู้อ่ืน
หรอื ใช้ทิชชปู ิดจมูกปากทกุ คร้งั ทไี่ อ จาม ทง้ิ ทิชชู
ลงในถังขยะที่มฝี าปิด แล้วล้างมอื ให้สะอาดด้วยน�้ำและสบู่

120 ค่มู ือประชาชนในการเตรยี มตวั ให้รอดปลอดภยั พบิ ตั ิ

โรคมือ เท้า ปาก...

ไวรัสรา้ ยทท่ี ุกคนต้องระวัง

เกิดจากเชื้อไวรัสล�ำไส้หรือเอนเทอไรไวรัสหลายชนิด
พบไดบ้ อ่ ยในเดก็ ทารกและเดก็ เลก็ อายตุ ำ่� กวา่ 5 ปี ในโรงเรยี น
อนุบาล สถานรับเลี้ยงเด็ก ศูนย์เด็กเล็ก สถานท่ีเล่นของเด็ก
ในห้างสรรพสินค้า โดยเฉพาะในท่ีท่ีอยู่รวมกันอย่างแออัด
จะมีโอกาสท่ีเกิดการระบาดได้ โรคเกิดประปรายตลอดปี
แตจ่ ะเพ่มิ มากข้นึ ในฤดูฝน ซ่งึ อากาศเยน็ และชื้น

คูม่ ือประชาชนในการเตรยี มตัวให้รอดปลอดภัยพิบัติ 121

การแพรต่ ดิ ตอ่
การติดต่อสว่ นใหญเ่ กดิ จากได้รับเชือ้ ไวรสั เข้าสู่ปากโดยตรง
โดยเชื้อไวรัสติดมากับมือหรือของเล่นที่เปื้อนน้�ำลาย น�้ำมูก
น้�ำจากตุ่มพองและแผล หรืออุจจาระของผูป้ ่วย และเกิดจากการไอ
จามรดกัน ส�ำหรับการติดเชื้อจากอุจจาระจะเกิดได้ในระยะท่ีเด็ก
มอี าการทเุ ลาจนกระท่ังหายป่วยแล้วประมาณ 1 เดือน แตจ่ ะเกิดขึน้
ได้น้อยกว่า
หลังจากได้รับเชื้อ 3-6 วนั ผูต้ ิดเช้ือจะเริม่ แสดงอาการป่วย
เรมิ่ ด้วยมีไข้ต่ำ� ๆ ออ่ นเพลยี ต่อมาอีก 1-2 วนั มอี าการเจบ็ ปาก
กลืนน้�ำลายไม่ได้และไม่ยอมทานอาหาร เน่ืองจากมีตุ่มแดงที่ลิ้น
เหงอื ก และกระพงุ้ แกม้ จะพบตมุ่ หรอื ผนื่ นนู สแี ดงเลก็ (มกั ไมค่ นั )
ท่ีฝ่ามือ น้วิ มอื ฝา่ เท้า และอาจพบทกี่ ้นดว้ ย ตมุ่ นี้จะกลายเป็นต่มุ
พองใส บริเวณรอบๆ อกั เสบและแดง ตอ่ มาต่มุ จะแตกออกเปน็
แผลหลุมตน้ื ๆ อาการจะทเุ ลาและหายเป็นปกติ ภายใน 7-10 วัน

การปอ้ งกนั โรค
โรคนี้ยังไม่มีวัคซีนป้องกัน แต่ป้องกันได้โดยการรักษา
สขุ อนามยั ผปู้ กครองควรแนะนำ� บตุ รหลานและผเู้ ลยี้ งดเู ดก็ ใหล้ า้ งมอื
ใหส้ ะอาดดว้ ยนำ�้ และสบู่ ตดั เลบ็ ใหส้ น้ั หลกี เลยี่ งการใชส้ งิ่ ของรว่ มกนั
และใช้ชอ้ นกลาง

122 คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตวั ใหร้ อดปลอดภยั พบิ ัติ

การควบคมุ โรค
- หากพบเด็กป่วย ต้องรีบแยกเพ่ือป้องกันไม่ให้เช้ือแพร่
ไปยงั เดก็ คนอนื่ ๆ ผปู้ กครองควรรบี พาเดก็ ไปพบแพทย์ และหยดุ รกั ษาตวั
ทบ่ี า้ นประมาณ 5-7 วนั หรอื จนกวา่ จะหายเปน็ ปกติ
- หากมเี ดก็ ปว่ ยจำ� นวนมาก ผบู้ รหิ ารโรงเรยี นหรอื ผจู้ ดั การ
สถานรับเลี้ยงเดก็ ต้องดำ� เนนิ การ ดังน้ี
o ปิดหอ้ งเรียนที่มีเด็กปว่ ย หรือปิดท้ังโรงเรียนช่วั คราว
(ประมาณ 5-7 วัน)
o ทำ� ความสะอาดสถานทเ่ี พอ่ื ฆา่ เชอื้ โรค บรเิ วณหอ้ งนำ้�
ห้องส้วม สระว่ายน�้ำ ครัว โรงอาหาร บริเวณที่เล่นของเด็ก
สนามเด็กเล่น โดยใช้สารละลายเจือจางของน้�ำยาฟอกขาว
(20 มิลลิลิตร ต่อน้�ำ 1 ลิตร) หรือน�้ำยาท�ำความสะอาดที่ใช้
ตามบ้านเรือน
o ทำ� ความสะอาดของเลน่ เครอ่ื งใชข้ องเดก็ ดว้ ยการซกั ลา้ ง
แล้วผงึ่ แดดใหแ้ ห้ง
o หยุดใช้เคร่ืองปรับอากาศ เปิดม่านให้แสงแดดส่อง
ใหท้ วั่ ถึง

คมู่ ือประชาชนในการเตรยี มตวั ให้รอดปลอดภยั พิบตั ิ 123

โรคตดิ เชือ้ ไวรัสอีโบลา...
รกู้ อ่ น รทู้ นั ป้องกนั ได้

โรคติดเชื้อไวรัสอีโบลา เป็นโรคติดเช้ือไวรัส
ชนิดเฉยี บพลันรนุ แรง เกิดจากเชอื้ ไวรสั อโี บลา (Ebola virus)
ประกอบด้วย 5 สายพันธุ์ ได้แก่ สายพันธุ์ไอวอรีโคสต์
สายพันธุ์ซูดาน สายพันธุ์ซาร์อี สายพันธุ์เรสตัน (Reston)
และสายพนั ธ์ุ Bundibugyo โดยสายพันธุ์ซูดาน สายพนั ธ์ซุ ารอ์ ี
และสายพนั ธ์ุ Bundibugyo ทำ� ใหเ้ กดิ การระบาดของโรคตดิ เชอื้
ไวรสั อโี บลาในแอฟรกิ า และทำ� ใหม้ อี ตั ราปว่ ยตายประมาณรอ้ ยละ
60-90 ในขณะที่สายพันธ์ไอวอรีโคสต์ และสายพันธุ์เรสตัน
(Reston) มักไม่ท�ำให้เกิดอาการรุนแรงและยังไม่มีรายงาน
การเสยี ชีวิตจากสายพันธเ์ุ รสตัน

124 ค่มู ือประชาชนในการเตรยี มตวั ใหร้ อดปลอดภัยพบิ ตั ิ

การตดิ ตอ่
การติดต่อจากคนสู่คน เกิดจากการสัมผัสโดยตรงกับเลือด
ทตี่ ดิ เชอ้ื สารคดั หลงั่ เชน่ นา้ํ มกู นา้ํ ลาย ปสั สาวะ อจุ จาระ อวยั วะ
หรอื น้ําอสจุ ิ นอกจากน้ี การติดเชื้อในโรงพยาบาล กพ็ บ
ได้บ่อยผ่านทางเข็มและหลอดฉีดยา ท่ีปนเปื้อนเช้ือ
และยงั พบการแพรก่ ระจายเชอ้ื อโี บลาในพธิ ศี พไดบ้ อ่ ย
เน่ืองจากผู้มาร่วมพิธีศพอาจมีการสัมผัสโดยตรง
กบั รา่ งกายของผู้เสียชวี ติ

อาการ
โรคอีโบลาเปน็ โรคเฉียบพลันรุนแรงจากเชือ้ ไวรัส โดยมาก
มักจะแสดงออกเปน็ ไขเ้ ฉยี บพลัน ออ่ นเพลยี มาก ปวดกล้ามเนอ้ื
ปวดศรี ษะและเจบ็ คอ ตามดว้ ยอาการอาเจยี น ทอ้ งเสยี
ผนื่ ผวิ หนงั ไต และตบั ทาํ งานบกพรอ่ ง และในบางราย
จะพบการตกเลอื ดทงั้ ภายในและภายนอก และเสยี ชวี ติ

วคั ซีนและยารกั ษา
ยังไมม่ ีวคั ซีนปอ้ งกนั โรคอีโบลา และยารกั ษาจำ� เพาะ ขณะนี้
ก�ำลังอยู่ระหว่างการศึกษาวิจัย ผู้ป่วยท่ีอาการรุนแรงจําเป็นต้อง
ไดร้ บั การดแู ลรกั ษาแบบประคบั ประคองอย่างเข้มงวด
ผู้ป่วยมักจะมีอาการขาดน้ําบ่อยๆ จึงจําเป็นต้องได้รับ
สารละลายเกลอื แร่ เพอื่ แกไ้ ขอาการขาดนาํ้ โดยอาจให้
ทางปาก หรอื ทางเส้นเลอื ด

คมู่ ือประชาชนในการเตรยี มตัวใหร้ อดปลอดภยั พิบตั ิ 125

“ ”เมอรส์ .....
ไวรัสมรณะ

โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา สายพนั ธ์ุ 2012 หรอื กลมุ่ อาการ
ทางเดินหายใจตะวันออกกลาง Middle East Respiratory
Syndrome: MERS หรือโรคเมอร์ส เป็นเช้ือสายพันธุ์หนึ่ง
ในกลุ่มไวรัสโคโรนา (MERS Corona Virus : MERS-CoV)
การระบาดส่วนใหญ่อยู่ในประเทศแถบตะวันออกกลาง
และเกาหลีใต้

อาการของโรค
ผปู้ ว่ ยทตี่ ดิ เชอ้ื MERS-CoV บางรายไมแ่ สดงอาการ บางรายอาจมี
อาการเพยี งเลก็ นอ้ ยเหมอื นปว่ ยเปน็ โรคหวดั และจะหายไดเ้ ปน็ ปกติ
ในบางรายจะมอี าการในระบบทางเดนิ อาหารรว่ มดว้ ย เชน่ ทอ้ งเสยี

126 คู่มือประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภัยพิบัติ

มวนทอ้ ง คลืน่ ไส้อาเจยี น ในผูป้ ่วยทม่ี ีอาการแสดงของโรครุนแรง
อาจเกิดภาวะปอดบวมหรือไตวายได้

วิธกี ารแพร่โรค
เป็นการติดเช้ือระหว่างสัตว์สู่คน ส�ำหรับการแพร่เช้ือ
ระหว่างคนสู่คนสามารถแพร่ผ่านทางเสมหะของผ้ปู ่วยจากการไอ
เป็นต้น และมักเกิดจากการสัมผัส
อย่างใกล้ชิดกับผ้ปู ่วยโดยมไิ ด้มีการป้องกนั
ตนเอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโรงพยาบาล

การรกั ษา
เปน็ การรกั ษาตามอาการแบบประคบั ประคอง ยงั ไมม่ วี คั ซนี
และยารักษาทีจ่ �ำเพาะ

การป้องกัน
l สำ� หรบั ผเู้ ดินทาง/นกั ท่องเทยี่ ว ควรปฏบิ ตั ิตน ดังนี้
- หลกี เลย่ี งการคลกุ คลใี กลช้ ดิ กบั ผปู้ ว่ ยระบบทางเดนิ หายใจ
หรอื ผทู้ ีม่ อี าการไอ หรือจาม



คมู่ ือประชาชนในการเตรยี มตวั ให้รอดปลอดภัยพิบัติ 127

- ผู้มีโรคประจ�ำตัวท่ีเสี่ยงต่อการป่วย อาจพิจารณา
สวมหนา้ กากป้องกนั โรค และเปลีย่ นบ่อยๆ เม่ือเข้าไปในสถานท่ี
ที่มคี นอยู่รวมกันมากๆ
- ควรล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่ โดยเฉพาะเม่ือสัมผัส
กับสารคดั หลัง่ ของผูป้ ่วยหรือสง่ิ แวดล้อมที่ผู้ป่วยสัมผสั
- หลกี เลย่ี งการเขา้ ไปสมั ผสั กบั ฟารม์ สตั ว์ หรอื สตั วป์ า่ ตา่ งๆ
หรอื ดืม่ นมสัตว์ โดยเฉพาะอูฐ ซง่ึ อาจเป็นแหล่งรังโรคของเชอ้ื ได้
- ถ้ามีอาการไข้ ไอ มีน้�ำมูก เจ็บคอ ควรหลีกเลี่ยง
การสมั ผสั คลกุ คลกี บั บุคคลอ่ืนเพอ่ื ลดการแพรก่ ระจายเช้อื เมอื่ ไอ
หรอื จาม ควรใชก้ ระดาษชำ� ระปดิ ปากและจมกู ทกุ ครงั้ ทงิ้ กระดาษชำ� ระ
ท่ีใช้แล้วลงในถังขยะที่ปิดมิดชิดและล้างมือให้สะอาด กรณีที่
ไม่สามารถปฏิบัติได้ ควรไอหรือจามลงบนเสื้อผ้าบริเวณต้นแขน
ไม่ควรจามรดมือ และรีบไปพบแพทย์หรือเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
ในพ้นื ที่

128 คู่มือประชาชนในการเตรยี มตัวใหร้ อดปลอดภยั พบิ ตั ิ

l ส�ำหรับประชาชนทั่วไป
- หลกี เลย่ี งการคลกุ คลใี กลช้ ดิ กบั ผปู้ ว่ ยระบบทางเดนิ หายใจ
หรอื ผทู้ ่มี ีอาการไอ หรอื จาม
- ควรล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่ โดยเฉพาะเม่ือสัมผัส
กับสารคัดหล่ังของผปู้ ว่ ยหรือสง่ิ แวดล้อมทผ่ี ้ปู ว่ ยสัมผัส
- เมื่อเข้าเยี่ยมชมฟาร์ม หรือพื้นที่โรงเก็บผลผลิต
ทางการเกษตร ควรรักษาสขุ อนามยั ทว่ั ไป เชน่ ลา้ งมอื เป็นประจ�ำ
ก่อนและหลังการสัมผัสสัตว์ หลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์ป่วย
และรับประทานอาหารทถี่ กู สขุ อนามยั

คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตวั ใหร้ อดปลอดภยั พิบัติ 129

ไวรัสซิกา...

ภัยเงยี บจากยงุ ลาย

โรคไข้ซิกา เกิดข้ึนโดยมียุงลายเป็นพาหะน�ำโรค
พบคร้ังแรกท่ีประเทศอูกานด้า เม่ือปี พ.ศ.2490 ในลิง
โดยในขณะนนั้ มกี ารศกึ ษาวงจรการเกดิ โรคไขเ้ หลอื ง จงึ มกี าร
คน้ พบเชอ้ื ไวรสั ซกิ าขน้ึ มา โรคไขซ้ กิ า พบมกี ารตดิ ตอ่ ในคน
ตงั้ แต่ พ.ศ. 2495 ในประเทศอกู านดา้ สาธารณรฐั ทานซาเนยี
และมรี ายงานพบการระบาดของโรคไขซ้ กิ า ในพนื้ ทขี่ องทวปี
แอฟรกิ า เอเชยี หมเู่ กาะแปซฟิ กิ และอเมรกิ า ทวั่ โลกมแี นวโนม้
การระบาดของโรค และจะแพรก่ ระจายไปยังประเทศใหม่ ๆ
เนื่องจากการเดินทางที่สะดวกและรวดเร็ว นอกจากน้ัน
ยงุ ลายซง่ึ เปน็ พาหะนำ� โรคยงั มกี ระจายอยู่ในหลายทวปี ทว่ั โลก

130 คู่มือประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภยั พิบัติ

วิธกี ารแพร่โรค
เชอ้ื ไวรสั ซกิ าสามารถแพรเ่ ชอื้ โดยยงุ ลายทมี่ เี ชอ้ื และไปกดั คน
ส่วนใหญ่อยู่ในตระกูล Aedes aegypti ซึ่งมีอยู่ในภูมิภาค
ทมี่ อี ากาศรอ้ นชนื้ โดยยงุ ทเี่ ปน็ พาหะนำ� โรคไขซ้ กิ า เปน็ ชนดิ เดยี วกนั
กับยุงที่เป็นพาหะของโรคไข้เลือดออก โรคไข้ปวดข้อยุงลาย
(Chikungunya) และไขเ้ หลอื ง

อาการของโรค
ระยะฟกั ตวั ของโรคไขซ้ กิ า ใชเ้ วลาประมาณ 3 - 12 วนั อาการ
ของโรคไข้ซกิ า คล้ายกบั โรคทเี่ กิดจาก อารโ์ บไวรสั (Arbovirus)
ซง่ึ เปน็ เชอ้ื ไวรสั ทม่ี แี มลงเปน็ พาหะนำ� โรค เชน่ โรคไขส้ มองอกั เสบ
โรคไข้เหลือง และโรคไขเ้ ลอื ดออก เป็นตน้
โดยมีอาการไข้ มีผ่ืนแดง เย่ือบุตาอักเสบ
ปวดกลา้ มเนอ้ื ปวดขอ้ ออ่ นเพลยี ปวดศรี ษะ
อาการเหล่านี้ปกติแล้วจะเป็นเพียงเล็กน้อย
และอาการจะเป็นอย่ปู ระมาณ 2 - 7 วนั

การรกั ษา
ผู้ป่วยโรคไข้ซิกา ส่วนใหญ่มีอาการไม่รุนแรง จึงสามารถ
รกั ษาตวั ไดโ้ ดยการพกั ผอ่ นใหเ้ พยี งพอ ดม่ื นำ้� มากๆ รกั ษาตามอาการ
เช่น ใช้ยาลดไข้ หรอื ยาบรรเทาอาการปวด แนะน�ำใหร้ บั ประทาน
ยาพาราเชตามอล ห้ามรับประทานยาแอสไพริน หรือยา
กลุ่มลดอักเสบท่ีไม่ใช่สเตรียรอยด์ (NSAIDs) เพราะมยี าบางชนดิ

คมู่ อื ประชาชนในการเตรียมตัวให้รอดปลอดภัยพิบตั ิ 131

ท่ีเปน็ อนั ตรายส�ำหรบั การเป็นโรคน้ี อาจทำ� ใหเ้ ลอื ดออกในอวัยวะ
ภายในไดง้ ่ายขึ้น หากอาการไม่ดขี น้ึ ผปู้ ว่ ยควรปรึกษาและท�ำตาม
ค�ำแนะนำ� ของแพทย์
การป้องกัน
ส�ำหรบั ประชาชน
l ยงุ และการขยายพนั ธข์ุ องยงุ เปน็ สาเหตแุ ละเปน็ ปจั จยั เสยี่ ง
ของการติดต่อของโรคไข้ซิกา การป้องกัน และการควบคุมโรค
ข้ึนอยู่กับการลดจ�ำนวนของยุงตามแหล่งต่างๆ การก�ำจัด
แหล่งเพาะพันธุ์ รวมถึงการปอ้ งกนั ตนเองไมใ่ หโ้ ดนยงุ กดั ซ่ึงสง่ิ นี้
สามารถทำ� ไดโ้ ดย
- ใชย้ าก�ำจัดแมลง หรอื ยาทาป้องกันยงุ
- การสวมใส่เสื้อผ้าเน้ือหนาสีอ่อนๆ ที่สามารถ
คลุมผิวหนงั และรา่ งกายได้
- อาศัย และนอนในห้องปรับอากาศ ใช้ฉากกั้น
การปิดประตู ปดิ หน้าต่าง การใช้มงุ้
- การกำ� จดั แหลง่ เพาะพนั ธย์ุ งุ ลาย
โดยการท�ำความสะอาด การเทน้�ำท้ิง
หรือครอบฝาภาชนะทีส่ ามารถบรรจุนำ้� เชน่
กระถางต้นไม้ เพื่อไม่ให้มีน�้ำขังเป็นแหล่ง
เพาะพันธุย์ ุง
l ถา้ มอี าการไข้ ออกผนื่ ตาแดง หรอื ปวดขอ้ อาจมโี อกาส
ท่ีจะเป็นโรคนี้ได้ โดยเฉพาะหญิงต้งั ครรภ์ ใหป้ รกึ ษาแพทย์

132 คู่มือประชาชนในการเตรียมตัวใหร้ อดปลอดภยั พิบตั ิ

สำ� หรบั ผเู้ ดินทางทีจ่ ะเดนิ ทางไปประเทศท่มี กี ารระบาดของโรคไขซ้ ิกา
ค�ำแนะน�ำส�ำหรับผู้เดินทางไปประเทศท่ีมีการระบาด
ของโรคไข้ซิกา ขอให้ผู้เดินทางระมัดระวังป้องกันไม่ให้ยุงกัด
โดยสวมเสอื้ แขนยาว กางเกงขายาวใหม้ ดิ ชดิ และใชย้ าทาปอ้ งกนั
ยุงกัด หากเป็นหญิงต้ังครรภ์ควรหลีกเล่ียง
การเดนิ ทางไปยงั ประเทศทม่ี รี ายงานการระบาด
แตห่ ากจ�ำเปน็ ตอ้ งเดินทางไปประเทศดังกล่าว
ควรปรกึ ษาแพทย์ และระมดั ระวงั มใิ หถ้ กู ยงุ กดั

ขอ้ มูลอ้างองิ : กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข
www.bmadcd.go.th/โรคซกิ า/(2)
องค์ความร้โู รคติดเช้อื ไวรัสซิกา
สบื คน้ ณ วันท่ี 7 กนั ยายน 2559

ค่มู ือประชาชนในการเตรยี มตัวใหร้ อดปลอดภยั พิบตั ิ 133

หมายเลขโทรศัพทฉ์ กุ เฉิน

แจง้ เหตรุ า้ ย โทรศัพท์
เหตดุ ว่ นเหตุร้าย 191
ศนู ยด์ บั เพลงิ ศรอี ยธุ ยา/แจง้ เหตไุ ฟไหม้ – ดบั เพลงิ / สตั วเ์ ขา้ บา้ น 199
หน่วยแพทยก์ ู้ชพี กรงุ เทพมหานคร- กชู้ พี วชริ พยาบาล 1554
กองปราบปราม 1195
ตำ� รวจทางหลวง 1193
ต�ำรวจท่องเทย่ี ว 1155
แพทย์ฉกุ เฉิน/ศูนย์นเรนทร 1669
ศนู ยป์ ราบปรามการโจรกรรมรถยนต์ รถจกั รยานยนต์ /
แจง้ รถหาย / ถูกขโมย 1192
กญุ แจรถยนต์หาย
สายดว่ นรถหาย 0-2275-4343
มูลนิธริ ว่ มกตัญญู 0-2711-9160
ศนู ย์วทิ ยกุ รุงธน 0-2751-0951-3
ป่อเตก็ ตง้ึ 0-2451-7228-9
ศูนยว์ ิทยรุ ามา 0-2226-4444-8
ศนู ย์ส่งกลับและรถพยาบาล กรมต�ำรวจ 0-2246-0999
ศนู ย์เอราวณั กรงุ เทพมหานคร
ศนู ย์ควบคมุ การจราจรบนทางด่วน 1691
ศนู ยค์ วบคุมและสั่งการจราจร 1646
ศูนยค์ มุ้ ครองผู้โดยสารสาธารณะ กรมขนส่งทางบก 1543
ศูนยบ์ รกิ ารประชาชน (สายด่วนกรมทางหลวง) 1197
ศูนยจ์ ราจรอุบัติเหตุ จส.100 1584
1586
1137

134 คู่มอื ประชาชนในการเตรยี มตัวใหร้ อดปลอดภัยพบิ ัติ

สถานวี ิทยชุ ุมชนรว่ มดว้ ยชว่ ยกนั (FM 96) 1677
สถานวี ิทยุ สวพ.91 1644
สถานวี ทิ ยจุ ราจรเพื่อสงั คม (FM 99.5) 1255
ศนู ยด์ ำ� รงธรรม กระทรวงมหาดไทย 1567
แจ้งเหตไุ ฟดบั 1130
แจง้ เหตุน�ำ้ ไม่ไหล 1125
ศูนย์ร้องทุกข์/หนว่ ยบริการฉุกเฉนิ กรุงเทพมหานคร 1555
สอบถามเดก็ หาย 0-2282-1815
บรกิ ารสอบถามหมายเลขโทรศพั ท/์ บรกิ ารคน้ หาเบอรโ์ ทรศพั ท์ TOT 1133, 1133
เหตุฉกุ เฉินชีวติ และสขุ ภาพ
สายดว่ นเมาไม่ขบั 1717
ไฟฟา้ ขดั ขอ้ ง 1130
ประปาขดั ขอ้ ง 1125
ศนู ย์เตือนภยั พบิ ัติแหง่ ชาติ 192
กรมอุตุนิยมวิทยา 0-2399-4568-74
ศูนยบ์ รกิ ารขา่ วอากาศ กรมอุตนุ ยิ มวทิ ยา 1182
ทีมลา่ อสรพิษ (กรงุ เทพมหานคร) 08-9043-8445
กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย สายด่วนนริ ภัย 1784
ศนู ยป์ ลอดภยั ทางน�้ำ/เหตุด่วนทางน�้ำ (กรมเจา้ ทา่ ) 1199
อบุ ตั เิ หตทุ างน�้ำ กองบัญชาการต�ำรวจ 1196
ศนู ยป์ ระชาบด/ี แจง้ คนสญู หาย 1300
ศูนย์ปรกึ ษาปัญหาชีวิต สมาคมสะมาริตนั ส์แห่งประเทศไทย 0-2713-6793

คูม่ อื ประชาชนในการเตรยี มตวั ใหร้ อดปลอดภัยพบิ ัติ 135

ฮอทไลน์คลายเครยี ด กรมสุขภาพจติ 1667

สายด่วน กรมสุขภาพจติ 1323
ศนู ยบ์ รกิ ารขอ้ มลู ภาครฐั เพอ่ื ประชาชน/ศนู ยร์ บั เรอื่ งราวรอ้ งทกุ ข์ 1111
ของรัฐบาล 1579
ศูนยพ์ ิทกั ษ์สทิ ธเิ ด็กและครอบครัว กระทรวงศึกษาธกิ าร

ศนู ยร์ บั แจง้ ขา่ วยาเสพตดิ ส�ำนกั งานตำ� รวจแห่งชาติ 1688

สายดว่ นยาเสพตดิ กรมการแพทย์ 1165,0-2350-4040

ศนู ย์สวัสดิภาพเด็ก เยาวชน และสตรี 0-2282-3892

สายดว่ นผ้บู รโิ ภค ส�ำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา 1566

สายด่วนรอ้ งทกุ ข์ สำ� นักงานคณะกรรมการคุม้ ครองผบู้ รโิ ภค 1166

แจง้ บตั รเอทีเอม็ -บตั รเครดติ หาย

ธนาคารกรงุ เทพ 1333,0-2645-5555

ธนาคารกสิกรไทย 0-2888-8888

ธนาคารกรุงไทย 1551,0-2255-2222

ธนาคารทหารไทย/ธนาคารดบี เี อส ไทยทนุ 1558,0-2299-1111

ธนาคารไทยธนาคาร (ธนาคารซีไอเอม็ บไี ทย) 0-2626-7777

ธนาคารไทยพาณิชย์ 0-2777-7777

ธนาคารอิสลามแหง่ ประเทศไทย 0-2729-8807-11

ธนาคารเอเชยี 1585,0-2285-1555

ธนาคารสแตนดารด์ ชาร์เตอร์ด (ไทย) 1595

ธนาคารกรงุ ศรีอยธุ ยา 1572,0-2296-2000

ธนาคารยโู อบี รตั นสิน/ธนาคารเอเชีย 1580,0-2285-1555

136 คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภยั พิบตั ิ

ธนาคารนครหลวงไทย 0-2828-8000
ธนาคารซิต้แี บงค์ ประเทศไทย 1588,0-2232-2484
ธนาคารธนชาต
ธนาคารออมสนิ 1770
ธนาคารอาคารสงเคราะห์ 1115,0-2299-8555
ธนาคารฮ่องกงและเซยี่ งไฮ้ แบงก้งิ คอร์ปอเรชนั่
อ่ีซบ่ี าย 0-22645-9000
เพาเวอร์บาย 1590
อิออน
สอบถามขอ้ มลู อายดั บัตร ATM – บัตรเครดิต 0-2695-0000
แจ้งบตั รเอทเี อม็ – บตั รเครดติ หาย 0-2627-8208
สำ� นักทะเบียนราษฎร์ กรมการปกครอง 0-2665-0111
ศนู ยอ์ นรุ กั ษ์ชา้ ง
ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ 1188
0-2282-3892

1548
0-2509-1200
0-2132-9950

คมู่ ือประชาชนในการเตรียมตวั ให้รอดปลอดภัยพิบัติ 137

คมู่ อื ประชาชนในการเตรียมตวั
ให้รอดปลอดภัยพบิ ัติ

คณะทีป่ รกึ ษา อธบิ ดีกรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
รองอธบิ ดกี รมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั
นายฉตั รชยั พรหมเลศิ รองอธบิ ดกี รมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั
นายพรพจน์ เพญ็ พาส รองอธบิ ดกี รมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั
นายสปุ กิต โพธปิ์ ภาพนั ธ ์
นายกอบชัย บุญอรณะ

ผจู้ ัดทำ�

นายเชษฐา โมสิกรตั น์ ผู้อำ� นวยการกองนโยบายป้องกัน
และบรรเทาสาธารณภัย
นางสาวชชั ดาพร บญุ พีระณัฐ ผ้เู ชีย่ วชาญดา้ นการจัดการสาธารณภัย
นางสาวศิริวรรณ จุลวนชิ รตั นา ผูอ้ ำ� นวยการกองเผยแพร่และประชาสัมพันธ์
นางมณรี ัตน์ อดลุ ยประภากร ผู้อ�ำนวยการสว่ นนโยบายภัยจากมนุษย์
และความมัน่ คง
ฝา่ ยประชาสัมพันธ ์ กองเผยแพรแ่ ละประชาสัมพนั ธ์
นางสาวภิรมย์ ธนรี มย์ นกั วิเคราะหน์ โยบายและแผนชำ� นาญการ
นางสาวอนัญญา เทียนหอม นกั วเิ คราะหน์ โยบายและแผนช�ำนาญการ
นางสาวปรางเนตร เฟ่ืองฟุ้ง นกั วเิ คราะหน์ โยบายและแผนชำ� นาญการ
นางสาวลลิตา ปนตุ ติกร นักวิเคราะห์นโยบายและแผนปฏบิ ตั กิ าร
นางสาวปรยี า นาสุข พนักงานนโยบายและแผนงาน
นางสาวประภาพร แช่มช่นื พนกั งานนโยบายและแผนงาน

138 คู่มอื ประชาชนในการเตรยี มตวั ให้รอดปลอดภยั พิบัติ

ปอ้ งกนั ภัยเชงิ รกุ บรรเทาทกุ เมื่อเกดิ ภยั