คู่มือห้องคลอด

คมู่ ือแนวทางการปฏิบัตงิ าน
(สอ่ื ปฐมนิเทศการฝกึ ปฏบิ ัติ)

หอ้ งคลอด โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
อาคารภูมสิ ิรมิ งั คลานสุ รณ์ ชนั้ 9A

สถาบนั การพยาบาลศรีสวรนิ ทิรา สภากาชาดไทย

คำนำ

คู่มือแนวทางการปฏบิ ัตงิ าน (สื่อปฐมนเิ ทศการฝกึ ปฏิบัต)ิ ห้องคลอด โรงพยาบาล
จฬุ าลงกรณ์ สภากาชาดไทย อาคารภมู สิ ิริมังคลานสุ รณ์ ช้ัน 9A เล่มน้ี จัดทาข้ึนเพอื่ เป็น
การเตรียมความพร้อมของนักศึกษาก่อนขึ้นฝึกปฏิบัติงานที่หอผู้ป่วย ห้องคลอด
โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทยและเพื่อให้สามารถจัดการเรียนการสอน
ได้อย่างมีประสิทธิภาพสอดคล้องกับหลักสูตรและแผนปฏิบัติการของสถาบันการ
พยาบาลฯ อนั จะส่งผลใหก้ ารพยาบาลและดูแลรักษามีประสิทธิภาพ เกิดความปลอดภัย
ตอ่ ทง้ั มารดาและทารก

คู่มือเล่มนี้สาเรจ็ ลงได้ด้วยความร่วมมือเป็นอยา่ งดีย่งิ ของคณาจารย์ในสาขาวชิ าฯ
นกั ศึกษาพยาบาล และโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทยท่ีอนเุ คราะห์สถานที่เพอื่
ในการจัดทาคู่มือแนวทางการปฏิบัติงาน (สื่อปฐมนิเทศการฝึกปฏิบัติ) จึงขอขอบคุณมา
ณ โอกาสน้ี อย่างไรก็ตาม คณะผู้จัดทายนิ ดีรบั ฟังความเห็นของทุกทา่ น ในการที่จะชว่ ย
แก้ไขขอ้ บกพร่องใหด้ ยี งิ่ ข้นึ ในโอกาสต่อไป

คณะผู้จัดทา

สารบญั หนา้

สถานที่และการปฏบิ ตั ติ ัวเบอ้ื งตน้ 1
การพยาบาลผู้คลอดในระยะแรกรบั 23
การพยาบาลผคู้ ลอดในระยะท่ี 1 ของการคลอด 36
การพยาบาลผูค้ ลอดในระยะท่ี 2, 3 ของการคลอด 43
การพยาบาลในระยะท่ี 4 ของการคลอด 48
การพยาบาลทารกแรกเกิดในห้องคลอด 54

สถานท่แี ละการปฏบิ ตั ติ ัวเบ้อื งตน้

อาคารภมู สิ ิริมังคลานุสรณ์ ชั้น 9A
นกั ศึกษาสามารถใชล้ ฟิ ตโ์ ดยสาร โซนช้ันล่าง หรอื ลฟิ ตโ์ ดยสารฝัง่ ช้ัน 1 - 13

1) เมื่อออกจากลิฟต์โดยสาร ให้นักศึกษาเดินไปทางฝั่งห้องน้า (ทิศเหนือของอาคาร) จะพบประตูทางเข้า
สา้ หรบั เจ้าหนา้ ที่ ใหน้ กั ศึกษาใช้ Key card ของห้องคลอดแตะเพอื่ เปดิ ประตูทางเขา้ ช้นั ท่ี 1 (กรุณาอยา่ เปดิ ประตูค้าง
เป็นเวลานานและปิดประตูใหส้ นทิ )

2) ให้นักศึกษาเดินตามทางเดินเพ่ือเข้าสู่ห้องคลอด (เดินตรงไป) และใช้ Key card ของห้องคลอดแตะ
เพอ่ื เปิดประตทู างเข้า ชน้ั ท่ี 2

ประตทู างเข้าชัน้ ที่ 2

1

3) เม่ือเปดิ ประตชู ัน้ ท่ี 2 เข้ามา เดนิ ตรงมาเลก็ น้อย นกั ศึกษาจะเจอตู้รองเท้าสา้ หรบั นักศึกษา ให้นกั ศกึ ษา
เปลยี่ นรองเทา้ บรเิ วณนี้ และจดั เกบ็ รองเทา้ เข้าท่ใี ห้เรียบร้อย

4) หอ้ งเปล่ยี นชุดจะแบ่งเป็น หอ้ งเปลย่ี นชุดชาย (ซา้ ยมือ) ห้องเปลีย่ นชดุ หญงิ (ขวามือ)

(หอ้ งเปล่ียนชดุ ชาย) (ห้องเปลี่ยนชุดหญิง)

5) ภายในหอ้ งเปล่ียนชดุ จะมีต้เู ก็บของส้าหรบั นักศึกษา (กรุณารบั เวรเก่ยี วกบั การใชต้ ู้ล็อกเกอรโ์ ดยละเอยี ด
และระมัดระวงั การใช้ หากมีปญั หาขอใหร้ ีบแจ้งอาจารย์ประจา้ กล่มุ )

2

6) ให้ใช้ห้องเปลี่ยนชุด และ/ห้องน้าในการเปล่ียนชุด โดยให้นักศึกษาเหลือห้องว่างไว้อย่างน้อย 1 ห้อง
สาหรับอาจารย์และเจ้าหน้าท่ีท่านอ่ืน ๆ ท้ังนี้ นักศึกษาจะใช้ห้องน้าในส่วนนี้ ร่วมกับเจ้าหน้าท่ี ขอให้นักศึกษา
ทกุ คนรักษาความสะอาดของห้องนา้ อยา่ งเคร่งครัด

(ห้องเปลี่ยนชดุ ) ห้องน้า (ห้องเปลี่ยนชุด)

7) นักศึกษาควรเตรียมไม้แขวนผ้ามาด้วย เมื่อเปลี่ยนชุดเสร็จแล้วให้แขวนชุดพยาบาล ไว้ฝ่ังด้านริมขวามือ
(ส้าหรับแขวนชุดภายนอก) หากต้องการเปลี่ยนชุดเพื่อออกไปภายนอกห้องคลอด ให้นักศึกษาแขวนชุดห้องคลอด
(ชดุ เขียว) ไว้ฝ่งั ดา้ นซ้ายมอื (สา้ หรับแขวนชดุ ภายใน)

(ฝัง่ แขวนชดุ ภายใน) (ฝ่ังแขวนชุดภายนอก)

8) หลังจากเปลี่ยนชุดเรียบร้อยแล้ว ให้นักศึกษาเดินตามทางเพื่อเข้าสู่ห้องคลอด (Scan QR Code เพ่ือ

รบั ชม VDO)

3

9) ส้าหรับนักศึกษาท่ีมีหน้าที่ดูแลทารกแรกเกิดทันที ให้เตรียมเสื้อกาวน์ขาวและรองเท้าพยาบาล มาไว้ท่ี
ประตฝู ่งั ส้าหรบั ส่งทารกแรกเกดิ (เส้อื กาวน์ควรท้าความสะอาดและรดี มาให้เรียบร้อย)

วางรองเท้า

10) แผนผังและบรรยากาศภายในห้องคลอด

ฝงั่ พเิ ศษ ฝั่งสามญั

4

แผนผงั ห้องต่าง ๆ ภายในหอ้ งคลอด

หอ้ ง standard 4 ห้อง standard 5 หอ้ ง standard 6 ห้อง standard 7 หอ้ ง standard 8 ห้องซักลา้ ง

หอ้ ง standard 9

หอ้ งดแู ลทารกแรกเกดิ Counter ้หอง Negative pressure
พยาบาล
หอ้ ง standard 2 ห้อง standard 10
ห้อง standard 11
ห้อง standard 1
ห้อง standard 12
ฝั่งพิเศษ
ห้อง NST

รับใหม่

ห้องตรวจ ห้องตรวจ
ประตูส่ง ้ผู ่ปวยและ
ห้อง ัรบเ ็ดก ทารกแรกเกิด
่ัฝง ิพเศษ
ทางเข้า ู้ผ ่ปวย

ทางเขา้

5

แผนผังหอ้ งตา่ ง ๆ ภายในหอ้ งคลอด 13

หอ้ งซกั ล้าง

หอ้ ง standard 4 ห้อง standard 5 ห้อง standard 6 ห้อง standard 7 ห้อง standard 8 หอ้ ง standard 9

11 10 9 12

ห้องดแู ลทารกแรกเกิด Counter ้หอง Negative pressure
8 พยาบาล

ห้อง standard 2 ห้อง standard 10
ห้อง standard 1
หอ้ ง standard 11 14
ฝ่งั พิเศษ 2
ห้อง standard 12

5

หอ้ ง NST

7 ประตูส่ง ้ผู ่ปวยและ
ทารกแรกเกิด
1 3 รับใหม่ 4
ทางเข้า ู้ผ ่ปวย
หอ้ งตรวจ ห้องตรวจ

6

ห้อง ัรบเ ็ดก
่ัฝง ิพเศษ

ทางเขา้

6

1

2
7

3

4
8

5

6
9

7
10

8

บรเิ วณ Counter พยาบาล จะมเี อกสารและสิง่ ของต่าง ๆ ทน่ี กั ศกึ ษาจะต้องมาเกยี่ วข้อง
ขอให้รับเวรจากเพื่อน ๆ และขออนญุ าตพ่พี ยาบาลทุกคร้งั
(ไมค่ วรมาน่ังรวมตัวบริเวณน้ี ในเวลาปฏิบตั งิ าน)

11

9
12

10
13

11
14

12

นกั ศกึ ษาควรตรวจสอบกอ่ นทิง้ ทกุ ครง้ั
หรือ หากมขี ้อสงสยั กรุณาสอบถามเจ้าหน้าท่ีห้องคลอด

15

ตูเ้ คร่ืองมือตา่ ง ๆ

12

Set สวนปสั สาวะ (อยภู่ ายในห้องเก็บของ) หนา้ ห้อง standard 8

16

หอ่ ผา้ ตา่ ง ๆ 12

ตู้อุปกรณส์ ตู ิศาสตรห์ ตั ถการ

12

จดุ วางของสง่ น่ึง
(ล้างเคร่ืองมือทำคลอดแลว้ นำมาวางบรเิ วณน)ี้

17

13

การเกบ็ set สวนปสั สาวะขอให้
เกบ็ ใหเ้ รียบร้อย ตามภาพ
(Forceps 2 อนั รัดหนงั ยาง)

18

14

หอ้ ง Negative pressure

19

อปุ กรณ์และ set ในการทำคลอด

20

รถจดั Set คลอด และ อุปกรณ์ต่าง ๆ

White Pad และ สำลี ถงุ รองเลอื ด

21

ถังผ้า และ ถังขยะติดเชอ้ื (ภายในห้องคลอด)
ถงั ขยะตดิ เชือ้ : ขอใหน้ กั ศึกษาทง้ิ เฉพาะขยะติดเชอื้ หา้ ม!!! ทง้ิ ซองถุงมือ หรือ ซองเครืองมือตา่ ง ๆ

(กรณุ าท้งิ ขยะให้ถูกท่ี)

22

การพยาบาลผู้คลอดในระยะแรกรบั
หอ้ งรบั ใหม่

ห้องรบั ใหม่ หอ้ งรับคนไขใ้ หม่
ห้องรับคนไข้ใหม่
หอ้ งรบั คนไขใ้ หม่

หอ้ ง NST ห้องตรวจ

23

การพยาบาลผู้คลอดในระยะแรกรบั

วตั ถปุ ระสงค์ นักศึกษาสามารถ

1. ปฏบิ ตั ิการพยาบาลผคู้ ลอดในระยะแรกรบั ได้ถูกตอ้ ง

1. การปฏิบัติการพยาบาลผู้คลอดในระยะแรกรบั
แนวทางปฏบิ ตั งิ าน คือ
1.1 การคดั กรองผคู้ ลอดในระยะแรกรับ เพื่อจาแนกผคู้ ลอดที่มีอาการเจบ็ ครรภ์จรงิ หรือเจ็บครรภเ์ ตือน

(True or False Labor Pain) และ เปน็ ผคู้ ลอดทปี่ กตหิ รอื มีภาวะแทรกซอ้ น ไดแ้ ก่
1.1.1 การซักประวตั ิ
1) อาการสาคัญท่ีนามาโรงพยาบาล (Chief complaint: CC) การซักประวัติครรภ์ปัจจบุ ัน

(Present illness : PI) เช่น เวลาเริ่มเจ็บครรภ์ อาการเจ็บครรภ์ อาการอ่ืน ๆ ร่วมด้วย เช่น ถุงนาคร่าแตก
หรือร่ัวซึม มูกเลือด ซักถามการดินของทารกในครรภ์ และการศึกษาประวัติการตังครรภ์จากใบฝากครรภ์
(สมุดฝากครรภ์) สอบถามภาวะแทรกซ้อนขณะตังครรภ์ (ผู้คลอดท่ีไม่มีใบฝากครรภ์ (สมุดฝากครรภ์) และ/
เป็นโรคติดเชือ ให้ยึดหลัก Universal precaution เช่นเดียวกบั ผ้คู ลอดปกติ)

2) การเจ็บป่วยในอดีต (Past History: PH) ได้แก่ โรคประจาตัว ประวัติการแพ้ยา อาหาร
หรอื สารเคมี ประวัติการผ่าตัด การได้รบั อุบัตเิ หตุ การด่มื สุรา สบู บหุ รี่ หรือใช้สารเสพตดิ

3) การเจ็บป่วยในครอบครัว (Family history: FH) ได้แก่ โรคทางพันธุกรรมและโรคติดตอ่
ในครอบครัว

1.1.2 การตรวจร่างกาย
1) เม่ือแรกรับผูค้ ลอด ใหผ้ คู้ ลอดถอดรองเท้า ชงั่ นาหนัก วดั ส่วนสงู และ/สอบถามสว่ นสงู
2) จัดให้ผู้คลอดนอนบนเตียง กันม่านให้มิดชิด ประเมินสัญญาณชีพ (Vital signs) ได้แก่

อุณหภูมิร่างกาย (Body temperature) ชีพจร (Pulse) การหายใจ (Respiration) ความดันโลหิต (Blood
pressure) และ ระดับความปวด (Pain score)

3) การตรวจครรภ์ 4 ทา่ (Leopold’s maneuver) ดงั นี
- ท่าที่ 1 First maneuver (Fundal grip) โดยการคลาส่วนยอดมดลูกเพื่อตรวจหา
ระดับยอดมดลูก และเพื่อคะเนอายุครรภ์
- ท่าท่ี 2 Second maneuver (Umbilical grip) โดยการคลาเพื่อตรวจหาหลังของทารก
วา่ อยดู่ ้านใด และเพื่อดูทา่ ของทารกในครรภ์
- ท่าที่ 3 Third maneuver (Pawlik’s grip) โดยการคลาเพ่ือตรวจหาส่วนนา (presenting
part)
- ท่าท่ี 4 Fourth maneuver (Bilateral inguinal grip) โดยการคลาเพื่อตรวจหาระดับ
ของส่วนนา และการ engagement

4) ประเมนิ ภาวะสขุ ภาพทารก โดยการฟงั เสียงหัวใจทารกในครรภ์ (fetal heart sound: FHS)
5) ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก (Uterine Contraction) ได้แก่ interval, duration, และ
intensity

24

6) การตรวจภายใน (Per vaginal examination: PV) ได้แก่ การเปิดขยายของปากมดลูก
(Dilatation), การตรวจหาการบางตัวของปากมดลูก (Effacement), ระดับส่วนนา (Station), ส่วนนา
(Presentation) หรือ รอยต่อแสกกลาง (Sagittal suture), ถุงนาคร่า (Membranes) โดยตรวจได้เฉพาะผู้
คลอดครรภค์ รบกาหนด และไมม่ ีภาวะแทรกซ้อน

ห้ามตรวจภายใน กรณีดังนี นาเดินก่อนเจ็บครรภ์ มีเลือดสดออกทางช่องคลอด อายุครรภ์ไมค่ รบ
กาหนด มไี ข้ และผคู้ ลอดท่ีฝากพิเศษกับแพทย์

7) ตรวจร่างกายท่วั ไปตามระบบ
1.1.3 การตรวจทางหอ้ งปฏบิ ตั ิการ

1) การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (Complete Blood Count: CBC) ที่สาคัญได้แก่
ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) ฮีมาโทคริต (Hematocrit) ค่าปริมาตรเฉลี่ยของเม็ดเลือดแดง (Mean
Corpuscular Volume: MCV) เปน็ ตน้

2) การวินิจฉัยใช้การตรวจวิเคราะห์วิทยาเซรุ่ม (Serology) ท่ีสาคัญได้แก่ การติดเชือซิฟิลิส
โดยการตรวจ Venereal Disease Research Laboratory (VDRL) การติดเชือไวรัสเอชไอวี (Human
immunodeficiency virus: HIV) การตรวจเชือไวรัสตับอักเสบบี (แอนติเจนไวรัสตับอักเสบบี) Hepatitis B
Surface Antigen (HBsAg)

3) การตรวจปัสสาวะ: Urine albumin และ Urine sugar
4) การรักษาทีไ่ ด้รับเม่อื ผลการตรวจทางหอ้ งปฏิบัตกิ ารผิดปกติ
การบนั ทกึ
1. บนั ทึกข้อมูลลงในใบ labor record และแบบฟอร์มของโรงพยาบาล
2. ลงชอื่ ผูค้ ลอดในสมดุ รบั ผู้คลอด ตามรายการที่ระบุไว้ในสมุดบนั ทกึ ของห้องคลอด

25

ข้นั ตอนการปฏิบตั ิ
1) รบั บริการดา้ นหน้าห้องคลอด และให้ผู้คลอดถอดรองเท้า ชัง่ นาหนกั วดั สว่ นสูง และ/สอบถามส่วนสงู
ซกั ประวตั ิเบืองต้น

ห้องรบั ใหม่
ชั่งนน.และวดั สส.

2) จดั ใหผ้ คู้ ลอดนอนบนเตียง เปิดหน้าทอ้ งและใชผ้ า้ คลุมหน้าท้องให้เรยี บรอ้ ย

26

3) ประเมนิ สญั ญาณชพี ตรวจครรภ์ 4 ท่า ฟัง FHS ประเมินการหดรดั ตัวของมดลกู และตรวจภายใน
4) บันทึกขอ้ มูลลงในใบ labor record และแบบฟอร์มของโรงพยาบาล และ ลงช่ือผู้คลอดในสมุดรบั ผูค้ ลอด

สมุดรับผคู้ ลอด

27

แบบฟอร์มของโรงพยาบาล

28

1.2 การพยาบาลผคู้ ลอดในระยะแรกรบั ได้แก่
1.2.1 ผู้คลอดประเภทปกติ และเจบ็ ครรภจ์ ริง ควรปฏิบัติดงั นี
1) ใหข้ อ้ มลู ผคู้ ลอดว่าตอ้ งรับไว้ในโรงพยาบาลเพอ่ื รอคลอด เนอื่ งจากเขา้ สรู่ ะยะคลอดแลว้ และ

ให้ผ้คู ลอดออกไปทาประวัตกิ ับเจ้าหน้าที่หน้าหอ้ งคลอด เม่อื กลับเขา้ มา ใหเ้ ปล่ียนเสือผ้าเปน็ ชดุ ของหอ้ งคลอด
2) การเตรยี มร่างกายผู้คลอด
การโกนขนบริเวณอวัยวะสืบพันธ์ุ (Shave perineum) ในการ Shave ให้ใช้ใบมีด 1 อันต่อ

ผคู้ ลอด 1 คน โดยโกนขนบริเวณ Labia ครึง่ ล่าง และ Perineum
การสวนอุจจาระ ใช้นายาสาเร็จรูป (Fleet enema) 1 ชุดต่อผู้คลอด 1 คน และควรปฏิบัติ

ดังนี
- มารดาครรภ์แรก สวนอุจจาระในรายปากมดลกู เปิดไม่เกนิ 6 ซ.ม
- มารดาครรภห์ ลงั สวนอจุ จาระเมือ่ ปากมดลูกเปิดนอ้ ยกวา่ 5 ซ.ม
วิธีสวนอุจจาระ: ให้ผู้คลอดนอนตะแคงซ้าย ใส่ปลาย Fleet enema ใน anal Sphincter

บีบนายาจนหมด เมอื่ ผ้คู ลอดอยากอจุ จาระ ให้ลุกไปเขา้ หอ้ งนา แล้วมานง่ั รอ
3) นาผูค้ ลอดไปสง่ ทห่ี ้องคลอด ดงั นี
- นาผู้คลอดไปส่งท่ีห้องพร้อมกับแฟ้มประวัติของผู้คลอด โดยต้องรายงานข้อมูลเกี่ยวกับ

ผ้คู ลอดโดยสรปุ ใหพ้ ยาบาล/นักศกึ ษาแพทย์ ท่ีอยู่ในหอ้ งเฝา้ คลอด ทราบดว้ ย
- สาหรับผู้คลอดพิเศษนาสง่ ห้องหอ้ งคลอดฝง่ั พิเศษ

นาผู้คลอดไปส่งด้วยการนั่งรถเข็น ทังนี ก่อนพาผู้คลอดไปส่งแต่ละห้อง ให้ confirm กับ
พพ่ี ยาบาลให้ชดั เจนวา่ ใหไ้ ปสง่ หอ้ งใด

4) ให้ขอ้ มลู ผูค้ ลอดเกย่ี วกบั สถานท่ี การปฏบิ ตั ิตวั กฏระเบยี บต่าง ๆ ของโรงพยาบาล การเยยี่ ม
5) อธิบายหรือให้ข้อมูลภาวะสุขภาพของผู้คลอดและทารกในครรภ์
6) เปิดโอกาสให้ซักถาม สอบถามความวิตกกังวลต่าง ๆ

29

ข้ันตอนการปฏิบตั ิ
1) ให้ข้อมลู ผคู้ ลอดว่าต้องรับไว้ในโรงพยาบาลเพ่ือรอคลอด และให้เปล่ยี นเสือผ้าเป็นชดุ ของหอ้ งคลอด

2) การเตรียมร่างกายผู้คลอด (การโกนขนบริเวณอวัยวะสืบพันธ์ุและการสวนอุจจาระ) นักศึกษาสังเกตการ
ปฏบิ ตั ิกจิ กรรมจากพยาบาล หรอื ผู้ชว่ ยพยาบาล (ไมต่ อ้ งปฏบิ ตั ิด้วยตนเอง)

30

3) นาผคู้ ลอดไปส่งที่ห้องคลอด
4) นาผ้คู ลอดขนึ เตยี ง (ใหผ้ ู้คลอดนอนหงาย ดึงชดุ ห้องคลอดไปไวใ้ ต้หน้าอก ให้พน้ ช่วงกน้ และใช้ผา้ คลุมหน้าทอ้ ง
ให้เรียบรอ้ ย) และให้ข้อมลู ผ้คู ลอดเกยี่ วกับสถานที่ การปฏิบตั ติ วั กฏระเบยี บตา่ ง ๆ ของโรงพยาบาล การเยีย่ ม

31

5) อธิบายหรือให้ข้อมูลภาวะสุขภาพของผู้คลอดและทารกในครรภ์
6) เปิดโอกาสให้ซักถาม สอบถามความวิตกกังวลต่าง ๆ

32

1.3 การพยาบาลกรณีไม่รบั ไว้ในโรงพยาบาล เชน่ เจบ็ ครรภเ์ ตอื น
1) บอกให้ผู้รับบริการทราบว่าอาการนีเป็นอาการเจ็บครรภ์เตือน ไม่มีการเปิดขยายของปากมดลูก

สามารถกลับบา้ นได้
2) อธิบายให้ผู้รับบริการเข้าใจถึงอาการเจ็บครรภ์เตือน เช่น จะเกิดขึนแบบไม่สม่าเสมอ ความแรงของการ

หดรัดตัวจะคงท่ี ไม่เจ็บเพ่ิมขึน อาจจะเจ็บบริเวณท้องน้อย ไม่ปวดร้าวไปด้านหลัง อาการเจ็บจะดีขึนเมื่อเดิน
รอบหรอื เปลย่ี นอิริยาบถ ลกั ษณะมูกจะออกเป็นเลือดเกา่ คอื สีจะเข้ม ไมเ่ ปน็ สีชมพสู ดหรือแดงสด ไม่มีนาเดิน
เพือ่ ใหผ้ ู้รบั บรกิ ารเข้าใจและสามารถสงั เกตอาการเจ็บครรภ์เตือนได้

3) แนะนาให้ผู้รับบริการสังเกตอาการเจ็บครรภ์จริง ได้แก่ อาการแข็งตัวของมดลูกเพ่ิมขึน เจ็บนานขึนและ
ถ่ีขึน แม้ว่าจะเปล่ียนอิริยาบถ หรือนอนพักอาการปวดก็ไม่ดีขึน อาการเจ็บอาจจะเร่ิมท่ีหลังแล้วปวดร้าวมาถึง
ด้านหน้าบริเวณหัวหน่าวและท้องน้อย บางครังจะปวดร้าวลงขา และอาจมีอาการปวดท้องอยากถ่ายอุจจาระ
และถ่ายบ่อย หรือมีมูกเลือดปนออกมา ให้มาโรงพยาบาลทันที เพ่ือให้ผู้รับบริการสามารถสังเกตอาการ
เจบ็ ครรภจ์ รงิ และมาโรงพยาบาลไดท้ นั ท่วงที

4) แนะนาอาการอื่น ๆ ท่ีต้องมาโรงพยาบาลทันที เช่น มีเลือดสดไหลออกทางช่องคลอด มีนาหรือ
ของเหลวใสไหลออกจากชอ่ งคลอดในปริมาณมาก จุกแนน่ ลนิ ปี ตาพร่ามัว ปวดศีรษะมาก ลูกดินน้อยลงหรือไม่
ดนิ เป็นต้น เพื่อใหผ้ รู้ บั บริการสามารถสังเกตอาการและมาโรงพยาบาลได้ทันท่วงที

5) แนะนาอาการท่ีต้องมาโรงพยาบาลก่อนนัด เช่น มีไข้สูง ตัวบวมมากขึน นาหนักขึนอย่างรวดเร็ว
ปัสสาวะแสบขัด ไม่สุด ปวดท้องน้อยเวลาปัสสาวะ ตกขาวมีกลิ่น หรือสีท่ีผิดปกติ มีอาการคันช่องคลอด
เป็นตน้ เพ่ือให้ผูร้ ับบริการสามารถสังเกตอาการ และมาโรงพยาบาลกอ่ นนดั

6) แนะนาให้มาฝากครรภ์ตามนดั
7) อธบิ ายหรือใหข้ อ้ มูลภาวะสขุ ภาพของสตรตี ังครรภ์ และทารกในครรภ์
8) แนะนาการปฏบิ ตั ิตวั ขณะตังครรภ์ เช่น การนับลูกดิน
9) เปิดโอกาสให้ผู้รับบริการแสดงความรู้สึกและรบั ฟังข้อมลู ต่าง ๆ ด้วยความตงั ใจ สอบถามความวติ กกังวล
10) ปฏิบัติตอ่ ผู้รบั บริการดว้ ยความสภุ าพนมุ่ นวล
11) ส่งเสริมและใหก้ าลงั ใจผูร้ ับบริการ และใหข้ ้อมลู ที่ถกู ต้อง

ทังนี แพทย์อาจพิจารณาให้ประเมินสุขภาพทารกในครรภ์ (Non-Stress Test: NST) และประเมิน
การหดรดั ตวั ของมดลกู กอ่ นจาหน่าย

33

TOCO FHS TOCO FHS

- เครอื่ งมอื ส่วนทีใ่ ชส้ าหรบั ประเมินการหดรดั ตัวของมดลูก (TOCO) ไม่ตอ้ งใช้เจล
- เครอ่ื งมอื สว่ นทใ่ี ช้สาหรบั ฟัง FHS (US) ใหใ้ ส่เจลสาหรับเครือ่ งฟังเสยี ง FHS ด้วย

นกั ศกึ ษาควรเตรยี มความรู้เกี่ยวกับการประเมินภาวะสุขภาพของทารกในครรภ์

34

→BAMBOO
BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN CBACMB: OอOากPICารHAสNำAคNญั BA+MBOเวOลาPICHANAN BAMBOO
BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO BAMBOO PICHANAN PBAIM:BOปOรPะวICัตHAิ NLAPN ,BAcMoBOmO pPlICicHAaNtAiNonBAMขBณOOะต
PICHAN•ANชB่งั AนM้ำBหOนO กั P,ICHวAัดNสA่วNนBสAงูMBOO PI#CHANAN

• V/S (BT, PR, RR, BP, O2 sat, PS) BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN PBAHM:BO•O PIปCHรAะNวAัตNกิ าBรAตMBงั้ OคOรรPภICใ์HนANอAดN ีตBAMBOO
PICHAN•ANตBรAวMจBคOรOรภPI์CH4ANทAN่า BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN • โรคประจำตวั • บุหรี,่ สุรา และส

BAMBOO PICHANAN BA-MBFOuO nPdICHaAlNAgNriBpAM: BคOOลำหPIาCHAHNFAN, BดAวู M่าBทOา่ Oหวั P/ICHกAน้ NAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO• PกICาHรAแNพAN้ (BยAMา,BOอOาหPาICรH,ANสAาNรเBคAมMB)ี OO
BAMBOO PICHANAN BA-MBUOOmPbICiHliAcNaANl BgArMiBpO:O คPลICำHหAาNAlNarBAgMeBOOpaPrICtHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO• PกICาHรAไNดAN้รับBวAัคMซBีนOO PICHANAN BAMBOO
- Pawlik’ s grip: ตรวจส่วนนำ หากเปน็ หวั จะเป็นกอ้ น
• การผา่ ตดั , อบุ ตั เิ หตุ
BAMBOO PICHANกANลมBแAMขBง็ OO(ePInCHgAaNAgNeBmAMeBnOtO: PคICลHAอNนANไมBไ่ AดM้)BOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN FBAHM:BOO• PโICรHคAทNAาNงพBนัAMธBกุ OOรรPมIC,HAโNรAคNตBดิ AตM่อBOใOนค
BAMBOO PICHANAN BA-MBBOOilaPtICeHArNaAlN iBnAgMuBOinO aPlICHgArNiApN: BตAMรวBจOOหาPสIC่วHนAนNAำN กBาAรMกBม้OO กPาICรHเAงNยAขNอBงAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

ศรี ษะทารก
¥¥É¥¥BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BกAาMรBซOกัOปPรICะHวAตั Nิ AN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO กPาICรHตAรNวAจNรB่างAMกBาOยO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
PICHAN•ANFBHAMSB/OO EPFICHMANA(Nค่าBปAMกBตOิ O11P0IC-H16AN0ANbBpAmMB)OO a
BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
:*.g;,'
BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN • '- • BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHIANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN

¥8b

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

_#
การเกบ็ รวบรวมขอ้ มลูBAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHAN%AN BAMBOO PICHAN-AN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
.

.
.

i.
..
BAMBOO PICHAN•ANUBCAM:BOIOntPIeCHrAvNaANl, BDAMuBrOaO tPiIoCHnA,NAINnBtAeMnBOsOityPI/CHSANeAvNeBrAiMtByOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO(ePxIC.HAIN:AN3’B3A0M”B,OODP:IC3HA0N”A,NmBAoMdB/OO+P+IC)HANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
• PV: bone passage
#BAMBOO PICHANAN BAMBOO P-ICHDANiaANgoBAnMaBlOOcoPICnHjAuNgANatBeAMB~OO13P-IC1H3A.5NANcmBA.MBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANANI BAMBOO PICHANAN B"AMBOO

• • • • • • 0BAMBOO PICHANAN BAMBOO P-ICHIAnNtANerBsAMpBinOOouPIsCHAdNAiaNmBAeMtBeOrO P~ICH1A0N.A5N-1B1AMcBmOO. PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
ผล Lab
(เป็นส่วนที่แคบทส่ี ุด มปี ัญหาคลอดตดิ ตรงนที้ ีส่ ดุ )
BAMBOO PICHANAN BAMBOO P-ICHIAsNcANhiBaAlMBsOpOinPIeCHsA:NAnNoBApMrBoOOmPinICHeAnNAtN (BไAมMเ่ BดOน่O ชPดัIC)HA••NB•AN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO P-ICHSAaNAcNruBAmMBOcOuPrICvHeAN:ANgoBAoMdBO•OoBo• PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAM#BOO PICHANAN BAMBOO P-ICHPANuAbN icBAMaBrOcO hPIC>HAN8A5N อBAงMศBาOO•••g••PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

G" HBAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN B•AMUBOrOinPeICHdANipANstBrAiMcBkOO PICHANAN BAMBOO
-BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN """ """ BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN B•AMCBOBOCP:ICHHAbNA,N HBAcMtB,OOMCPICVHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN
• Hb typing

¥BAMBOO PICHANAN BAMBOOSoPIfCHtANpANasBsAMaBgOeO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN B•AMSBeOOroPIlCoHgANyA:N VBADMRBOLO, PHICHIAVNA,N HBbAMsBAOOg
BAMBOO PICHANAN BAMBOO P-ICHEAfNAfNacBAeMmBOeO nPtIC,HADNAilNatBaAMtBioOOn,PICSHtANaAtNioBnAM, BOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN B•AMGBOCOTP,ICHOANGANTTBAMBOO PICHANAN BAMBOO
Suture/Presentation, Membrane,

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHCANoAnN sBiAsMtBeOnOcPyICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICH(AeNAxN: B5AoM%BO,O 2PICcHmAN,AN-1B,AMVBxO,O MPIICH,ANsAoNfBtA)MBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

35BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO

PICHANAN BAMBOO

→สารเสพตดิ
PICHANAN BAMBOO
PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHACNACN :BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHA1N.ANบอBAกMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
PICHA•NAเNจบ็ BคAMรBรOภO์ (PIคCHวAาNมAถNี,่ BoAMnBsOeOtP)ICHANAN
ตPัง้ ICคHรAรNภAN์ BAMBOO • มูกเลอื ด BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHA2NA. NทBำAปMรBะOวOัติ PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
3. เปล่ยี นเสอื้ ผา้ / เกบ็ ของมคี า่
PICHA•NAนN ำ้ BเดAMนิ BOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHA4NA.NสBวAนMอBOุจOจาPรIะCHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
PICHA•NAลNกู BดA้นิ MBดOหี OรือPIไCมHA่ NAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHA5NA. NPBrAMeBpOO&PICsHAhNaAvN eBAsMkBOinO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHA6NA. NสB่งAผMปู้ Bว่OยOไPปICหHอ้ANงAรNอคBAลMอBดOO(PจIฬุCHาAนNA่งั NรถBเAขMน็ BO)O PICHANAN BAMBOO PICHANAN
7. แนะนำสถานท่ี, กฎระเบียบ, การเย่ียม

คPIรCอHAบNคAรNัวBAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHA8NA. NบBอAกMภBาOวOะสPุขICภHAาNพAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHA9NA. NเปBAิดMโBอOกOาสPICQHAN&ANA/BAMถBาOมOวติPIกCHกAังNวAลN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

☒ -PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICมHAีภNาAวNะเBสAีย่ MงB/OO PICHANAN
ปกติ ภาวะแทรกซ้อน

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

รับ

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

•

¡ÒþÂÒºÒÅPICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

*.**¥ã¹¥ÃÐÂÐáÃ?¡ÃºÑ **¥ การพยาบาลPICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
Do *PICHANAN :
BAMBOO PICHANAN +BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO BAMBOO PICHANAN
PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
I

PICHANAN BAMBOO, PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

ไมร่ ับ

o oPICHANANกBาAรMสBงั OเOกตPIุ CHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

-PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHปANกAตNิ BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PมICีภHาAวNะAเNส่ียBงA/MBOO PICHANAN

¥

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOOภPาIวCHะแANทAรNกBซA้อMนBOO PICHANAN
*

PICHANAN BAMBOO PICH-ANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
-
B-AMทBา่OเOดนิ PICHANAN PICHANAN PICHANAN BA1M. BบOอOกPเIหCHตAผุ NAลN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
- รูปรา่ ง, บวม PICHANAN PICHANAN BA2M. BLOOPPICจHรAิงNAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
B-AMสBหี OOนา้ PICHANAN PICHANAN
PICHANAN 3. LP เตอื น
B-AMสBขุ OอOนPาICมHัยANAN PICHANAN BA4M.BOอOากPาICรHทA่ีตNA้อNงมBAารMพBO.ทOนั PทICี/HAกN่อANนวBันAMนBดัOO
PICHANAN BA5M.BOมOาฝPาICกHคANรAรNภ์ตBAามMBนOัดO PICHANAN BAMBOO
PICHANAN BAMBOO PICHANAN - สารคดั หลง่ั BAMBOO PICHANAN BAMBOO BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
esPICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN
BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO BAMBOO PICH,ANAN BAMBOO PICHANAN
PICHANAN

PICHANAN

6. บอกภาวะสขุ ภาพ/ ใหค้ ำแนะนำกก.การดูแลตนเอง
BA7M. BเOปOดิ PโICอHกAาNสANใหB้ AQMB&OOAPICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO
,PICHA_NAN#BAMBOO
PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN PICHANAN

35 -onsPICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN

PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANAN BAMBOO PICHANABN yB:AMอB.พOOชิ าPนICนั HAตN์ANพชBริ AเMสBฐOวOฒั PนICH์ ANAN

การพยาบาลผู้คลอดในระยะท่ี 1 ของการคลอด

วัตถปุ ระสงค์ นกั ศึกษาสามารถ
1. ปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลผคู้ ลอดในระยะท่ี 1 ของการคลอดได้ถกู ต้อง

การปฏบิ ัติการพยาบาลผ้คู ลอดในระยะที่ 1 ของการคลอด (การเฝ้าคลอด)
1) เมื่อรับผู้คลอดในห้องรอคลอดแล้ว (ห้อง standard 1 - 12) จัดให้ผู้คลอดนอนพัก ยกไม้กัน

เตียงขึ้นทั้ง 2 ด้าน แนะนำสถานที่ เช่น ห้องน้ำ ออดสัญญาณแจ้งพยาบาล ให้ผู้คลอดรู้จัก ตรวจดูคำสั่งการ
รกั ษาในหนา้ ปา้ ย ถ้ามคี ำส่ังการรักษาใหร้ ายงานพยาบาลเจ้าของ เพ่ือรบั คำส่ังการรกั ษา

บรรยากาศภายในหอ้ งรอคลอด

ตเู้ กบ็ ของ ภายในต้เู กบ็ ของ

สาย Oxygen

36

2) นักศึกษาที่เก็บ case attend (เฝ้าคลอด) ตาม requirement ของหลักสูตร ให้นักศึกษาดูแล
ผคู้ ลอด โดยการประเมินสภาพ และใหก้ ารพยาบาลตลอดระยะท่ี 1 ของการคลอด โดยมีแนวทางการปฏบิ ตั ดิ งั นี้

2.1) นักศกึ ษาเลือกเฝา้ คลอดประเภทผู้คลอดท่ีมีประวัตกิ ารตั้งครรภป์ กติ นักศึกษาควรศึกษา
จากหน้าปา้ ย ใบฝากครรภ์ และผลการตรวจทางหอ้ งปฏบิ ตั ิการตา่ ง ๆ ได้แก่ อายุครรภค์ รบกำหนด ทารกปกติ
มีส่วนนำเป็นท่าศีรษะ ไม่มีภาวะแทรกซ้อนร่วมกับการตั้งครรภ์และการคลอด เช่น PROM, Bleeding, เจ็บ
ครรภ์ก่อนกำหนด มีภาวะความดนั โลหติ สูง เบาหวาน มไี ขส้ งู เป็นตน้

2.2) การประเมินสภาพร่างกายมารดาและทารกในครรภ์ ได้แก่ การวัดความดันโลหิต
การตรวจร่างกายทั่วไป การตรวจครรภ์ 4 ท่า ฟัง FSH ประเมิน Contraction และลงบันทึก นำข้อมูลมา
บันทึกกราฟในใบ Partograph ในแบบบันทกึ ประสบการณ์ของนักศึกษา

เครือ่ งฟังเสียงหัวใจของทารกในครรภ์ (fetal Doptone)
ในการฟังเสียงหัวใจของทารกในครรภ์ ให้นักศึกษาใช้เครือ่ ง Doptone (เครื่องจะอยู่บริเวณหน้าหอ้ ง
ห้อง Standard 7 และห้อง Standard 5 ข้างตู้เย็น) หรือ ในกรณีเข้าสู่ระยะ Active phase แล้ว ผู้คลอดจะ
ได้รับการติดเครื่องตรวจการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์อิเล็กทรอนิค (Electronic Fetal Monitoring: EFM)
นกั ศกึ ษาสามารถตดิ ตาม FHS จากเคร่ือง EFM ได้เชน่ กัน (นกั ศึกษาควรทบทวนความรู้เก่ยี วกับการอ่านกราฟ
EFM ด้วย)

เคร่ืองตรวจการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์อเิ ล็กทรอนคิ (Electronic Fetal Monitoring: EFM)

37

2.3) แจ้งอาจารย์หรือพยาบาลที่รับผิดชอบทราบเพื่อขออนุญาตเฝ้าคลอด และรายงาน Caseโดย
รายงานขอ้ มูลที่รวบรวมได้ตามหวั ขอ้ ต่อไปนี้กบั อาจารย์

(1) G P อายุครรภ์
(2) ประวตั กิ ารต้งั ครรภ์ การแท้ง การคลอด
(3) ประวตั ิการเจ็บปว่ ย
(4) ประวัติการฝากครรภ์ในปัจจุบัน จำนวนครั้งของการฝากครรภ์ ผลเลือด ผลการ
ตรวจปสั สาวะ สญั ญาณชพี นำ้ หนกั ท่เี พิม่ ขน้ึ ตลอดการตั้งครรภ์ ความผิดปกตทิ เี่ กดิ ขึน้ คลอดการ
ต้ังครรภ์ และการรกั ษา (ถา้ ม)ี
(5) อาการสำคัญที่นำมาโรงพยาบาล ผลการตรวจภายใน Uterine contraction
เมอ่ื แรกรบั
(6) การดแู ลรักษาทีไ่ ด้รบั ตัง้ แต่แรกรับจนปัจจุบันโดยสรุป
(7) ผลการประเมินด้านร่างกายโดยนักศกึ ษาเมือ่ เริม่ ดูแลผู้คลอด (สัญญาณชีพ การ
ตรวจครรภ์ Contraction)
(8) ขอ้ วนิ จิ ฉัยทางการพยาบาลและการพยาบาลที่จะใหก้ ารพยาบาลผู้คลอด
2.4) ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด โดยการจับ Contraction และตรวจภายใน
ผู้คลอด (โดยรายงานให้พยาบาลหรืออาจารย์ทราบเมื่อเห็นว่าสมควรตรวจภายใน) ลงบันทึกและนำ
ขอ้ มูลมาบันทกึ กราฟในใบ Partograph ในแบบบนั ทกึ ประสบการณ์ของนกั ศึกษา
2.5) การตรวจภายใน นักศึกษาควรสามารถตรวจภายในได้ถูกต้องและเห็นความก้าวหน้า
ของการคลอด โดยในการตรวจทุกครั้งจะต้องมีอาจารย์หรือพยาบาลเป็นผู้ดูแลทุกครั้ง (ในการตรวจ
ภายในคร้งั แรกของผู้คลอดรายที่เฝ้าคลอด นักศกึ ษาจะตอ้ งตรวจ pelvic exam เพ่อื ประเมนิ สภาพช่อง
เชงิ กรานด้วยเสมอ)

อุปกรณส์ ำหรบั ตรวจภายใน

การเตรยี ม PV

38

วีดทิ ศั นก์ ารตรวจภายใน

2.6) ใหก้ ารพยาบาลและใหค้ ำแนะนำทเี่ หมาะสมตามสภาพผู้คลอด ตามตาราง

กจิ กรรม Latent phase Active phase

1. การจับ Contraction ทุก 30 นาที - 1 ชวั่ โมง ทกุ 15 - 30 นาที

2. การ P.V. ทกุ 4 ชว่ั โมง ทุก 2 ชัว่ โมง

หรือ เม่อื Contraction ดีขึ้น เจ็บครรภ์ หรือ เมอื่ Contraction ดขี ึน้

มากข้นึ มี signs ของ fully dilatation ไดแ้ ก่

มี Bloody Show มากขึน้ ผู้คลอดร้สู กึ

อยากเบ่ง anus บาน perineum ตงุ

3. การฟัง FHS ทุก 30 นาที - 1 ชว่ั โมง ทกุ 15 นาที

หรอื เม่ือถงุ นำ้ คร่ำแตก และทกุ 5 นาที เม่ือ Fully dilate

4. การบรรเทาความเจ็บปวด - สอนวิธีการหายใจ - สอนวธิ กี ารหายใจ

- การลบู ทอ้ ง นวดบรเิ วณ Sacrum, - การลบู ทอ้ ง นวดบรเิ วณ Sacrum,

Coccyx Coccyx

- จัดทา่ นอนท่เี หมาะสม - จัดทา่ นอนท่เี หมาะสม

- สอนวิธีเบ่งคลอด - สอนวิธีเบ่งคลอด

5. อาหาร อ่อน ย่อยงา่ ย - งดนำ้ และอาหาร

- ให้ I.V Fluid เปน็ 5% DN/2 1000

ml. IV drip rate 120 ml./hr.

6. การขบั ถา่ ย - ให้ปสั สาวะทกุ 2 - 3 ชั่วโมง - ให้ปัสสาวะทุก 2 - 3 ชัว่ โมง

- สวนปสั สาวะเมอ่ื ปัสสาวะไม่ได้

7. Hygiene ทัว่ ไป - เช้า: อาบนำ้ บ้วนปาก - เช็ดหน้า บ้วนปากบอ่ ย ๆ

- กลางวนั : เช็ดหนา้ บ้วนปาก

39

กิจกรรม Latent phase Active phase
8. ด้านจิตใจ - อธบิ ายเก่ยี วกบั กระบวนการคลอด - อธิบายเก่ียวกับกระบวนการคลอดและ
และลักษณะของการเจบ็ ครรภ์ ลักษณะของการเจ็บครรภ์
- ดแู ลใกล้ชิด อธบิ ายขอ้ สงสัย - ดูแลใกลช้ ดิ อธบิ ายขอ้ สงสัย

แกว้ เหยือกนำ้ ดื่มและตกู้ ดน้ำสำหรบั ผู้คลอด
(ดมื่ ได้ในระยะ Latent phase และ หลังคลอด)

2.7) เมือ่ ผู้คลอดเขา้ สูร่ ะยะ Active phase (ปากมดลกู เปิด 3 - 4 ซ.ม.) แพทย์อาจพจิ ารณาเจาะ
ถุงน้ำคร่ำ (Artificial rupture of membrane: ARM), NPO และให้สารน้ำ (Hydration) ได้แก่ 5%
DN/2 1000 ml. IV drip rate 120 ml./hr.

ต้เู ก็บอปุ กรณ์ตา่ ง ๆ นกั ศึกษาหยิบ Vulsellum (Alice Forceps) ไดท้ ี่ตนู้ ้ี

40

การเตรียมให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ: ให้นักศึกษาเตรียมอุปกรณ์ต่าง ๆ ให้ครบถ้วน โดย
อปุ กรณ์ทั้งหมดจะอยทู่ ีร่ ถทำการพยาบาล (รถ IV) ดงั ภาพ

รถทำการพยาบาล

Blood Transfusion Set IV Set
ยา Oxytocin

เตรยี ม IV (ไม่มี Oxytocin) เตรียม IV (มี Oxytocin เพื่อเรง่ คลอด)

41

อุปกรณ์กรณีเตรียม IV (ไม่มี Oxytocin) ประกอบด้วย IV fluid ตามแผนการรักษา, Blood
Transfusion Set, Three Way และ Extension tube

อุปกรณ์กรณีเตรียม IV (มี Oxytocin เพอ่ื เร่งคลอด) ประกอบด้วย IV fluid ตามแผนการรักษา, IV
Set, ป้ายติดข้างขวด IV และอุปกรณ์สำหรับเตรียมยา ได้แก่ ยา Oxytocin 10 unit (1 amp. = 1 ml.)
syringe 3 ml. หวั เข็มดูด (เบอร์ 18 หรือ 20)

ตดิ ขวดทมี่ ียา ติดขวด IV เปล่า

ป้ายตดิ ข้างขวด IV
2.8) การชว่ ยแพทยเ์ จาะถุงนำ้ คร่ำ (Artificial rupture of membrane: ARM) ปฏิบตั ดิ งั นี้
1) เตรยี มอุปกรณ์ ได้แก่ Vulsellum (Alice Forceps)
2) จัดใหผ้ ู้คลอดนอนในทา่ นอนหงาย ชนั เขา่
3) อาจทำความสะอาดบริเวณอวัยวะสบื พนั ธุ์กอ่ นแพทย์เจาะถุงนำ้ ครำ่
4) สง่ เครอ่ื งมอื ทำ ARM (Vulsellum) ให้แพทย์เจาะถุงนำ้ คร่ำ
5) ขณะที่แพทย์ทำการเจาะถุงน้ำคร่ำและภายหลังการเจาะถุงน้ำครำ่ ให้ฟังเสียงหัวใจทารก
ทางหนา้ ทอ้ ง ถา้ พบความผดิ ปกตติ ้องรายงานให้แพทยท์ ราบ เพราะอาจเกิดจาก Prolapsed cord ได้
6) ขณะที่แพทย์ทำการเจาะถุงน้ำคร่ำควรช่วยจับ Contraction และรายงานแพทย์ว่ามี
Contraction หรอื ไม่
7) สงั เกตสี จำนวน และลักษณะของน้ำคร่ำท่เี จาะได้ โดยแพทย์จะเปน็ ผูล้ งบันทกึ ในใบ Labor
record
8) ทำความสะอาดและเปลีย่ นผ้ารองก้นใหผ้ ้คู ลอด และดแู ลให้นอนในท่าท่สี บาย ควรใหผ้ คู้ ลอด
นอนตะแคงเพอื่ ช่วยให้หายใจสะดวก และเลือดไหลเวยี นไปเลย้ี งรกได้ดี

42

การพยาบาลผู้คลอดในระยะที่ 2, 3 ของการคลอด

วัตถุประสงค์ นักศึกษาสามารถ
1. ปฏบิ ตั กิ ารพยาบาลผคู้ ลอดในระยะที่ 2, 3 ของการคลอดได้ถูกตอ้ ง
นักศึกษาจะได้ฝึกทักษะการทำคลอด โดยปฏิบัติตามขั้นตอน ตั้งแต่การเตรียมตัวทำคลอด การทำคลอด

ทารก การทำคลอดรก และการเย็บซอ่ มแซมแผลฝเี ย็บ ตามคมู่ ือการเฝา้ คลอดและการทำคลอด

43

การสวมถงุ มอื แบบปิด (Closed gloving)

การหายใจเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดระยะคลอด

44

วีดิทศั น์อปุ กรณ์และการจดั ในเซตทำคลอด

วดี ิทศั น์การแต่งตวั เพอื่ ทำคลอด
การใส่ถงุ มือแบบ Closed Method
การ Scrub ผคู้ ลอด
และการทำคลอด

45

วดี ทิ ัศนก์ ารพับผา้ คลอด

วดี ิทัศนก์ ารตรวจรก

46