คู่มือ...สำหรับผู้ประกอบการ SMEs ในการประกอบธุรกิจ

คู่มือ...ส ำหรับผู้ประกอบกำร SMEs ในกำรประกอบธุรกิจ เอกสำรส ำหรับงำน “มหกรรมรวมพลัง SMEs ไทย (Thailand SMEs Synergy Expo 2024)” ระหว่ำงวันที่ 19 – 23 มิถุนำยน 2567 ณ ศูนย์กำรประชุมแห่งชำติสิริกิติ์ 1 จัดท ำโดย...ฝ่ำยวิชำกำร สภำวิชำชีพบัญชี ในพระบรมรำชูปถัมภ์

Disclaimer ข้อมูลในเอกสารนี้เป็นเพียงมุมมองและความเห็นส่วนบุคคลของเจ้าหน้าที่เท่านั้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่ อให้ความรู้เบื้องต้นส าหรับผู้ประกอบการ SMEs ในการประกอบธุรกิจเท่านั้น** ซึ่งผู้ประกอบการ SMEs ต้องท าการศึกษา รายละเอียดเพิ่มเติมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่างๆ เพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลที่ ครบถ้วนและถูกต้อง สภาวิชาชีพบัญชีขอสงวนสิทธิ์ความรับผิดชอบหรือความรับผิดใดๆ ที่อาจ เกิดขึ้นไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อมอันเป็นผลมาจากการใช้คู่มือฉบับนี้ **หมายเหตุ: ผู้ประกอบการ SMEs ในที่นี้ไม่ได้รวมถึงผู้ประกอบการ SMEs ที่มีแผนเข้าตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยในระยะเวลาอันใกล้นี้ 2

3 สภำวิชำชีพบัญชีในพระบรมรำชูปถัมภ์ (สภำวิชำชีพบัญชี) (TFAC) เป็นองค์กรตำมพระรำชบัญญัติ วิชำชีพบัญชีพ.ศ. 2547 มีบทบำทส ำคัญในฐำนะองค์กรวิชำชีพบัญชีของ ประเทศไทยที่ได้รับกำรยอมรับจำกองค์กรที่เกี่ยวข้องกับวิชำชีพบัญชีทั้ง ในและต่ำงประเทศ เพื่อมุ่งมั่นพัฒนำคุณภำพของผู้ประกอบวิชำชีพบัญชี ให้มีควำมก้ำวหน้ำทัดเทียมระดับสำกล ควบคู่ไปกับกำรเป็นองค์กรวิชำชีพ ที่มีกำรบริหำรจัดกำรที่ดีภำยใต้หลักธรรมำภิบำล

วิสัยทัศน์(Our Vision) เป็นองค์กรที่เสริมสร้ำงและ พัฒนำผู้ประกอบวิชำชีพบัญชี ให้เป็นมืออำชีพร่วมสมัย เป็นสำกล และมีจรรยำบรรณ 4

ส่งเสริมและก ำกับดูแลผู้ประกอบวิชำชีพบัญชีให้มีจรรยำบรรณวิชำชีพบัญชี พัฒนำและส่งเสริมควำมรู้ทำงกำรบัญชีและศำสตร์ที่เกี่ยวข้องกับวิชำชีพบัญชีให้มีควำมก้ำวหน้ำ ในวิชำชีพ เพื่อเป็นกลไกส ำคัญในกำรสนับสนุนเศรษฐกิจของประเทศ สร้ำงและพัฒนำมำตรฐำนทำงวิชำชีพบัญชี เพื ่อให้เป็นที ่ยอมรับทั้งภำยในประเทศ และระดับ สำกล และเป็นศูนย์รวมองค์ควำมรู้ด้ำนวิชำชีพบัญชี เป็นตัวแทนของผู้ประกอบวิชำชีพบัญชีในกำรร่วมมือกับหน่วยงำนต่ำง ๆ ทั้งภำยในประเทศและ ระดับสำกล เป็นองค์กรวิชำชีพบัญชีที่มีระบบกำรจัดกำรที่ทันสมัย และให้บริกำรอย่ำงมืออำชีพ 5 พันธกิจ (Our Mission)

TRUST มีความโปร่งใสตรวจสอบได้ ไม่ปกปิด และต้องเปิดเผยข้อมูลที่เป็น ความจริง และเป็นประโยชน์ TRANSPARENCY INDEPENDENCE มีความรู้ความสามารถ และความเชี่ยวชาญ ในการท างานอย่างมีคุณภาพ และมีการปรับปรุง และ พัฒนาตัวเองอย่างต่อเนื่อง ได้รับความเชื่อถือ มีความรับผิดชอบ และ เป็นผู้ที่ได้รับความไว้วางใจ มีความซื่อสัตย์สุจริต ไม่ไขว้เขวต่อ ผลประโยชน์ที่มิชอบ ไม่ละเมิดกฎหมายและจรรยาบรรณ มีความเป็นอิสระในการท างาน ไม่ถูกครอบง า จากอิทธิพล และ ความคาดหวังที่เอนเอียง จากกลุ่มธุรกิจ หรือบุคคลกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง QUALITY INTEGRITY 6 Core Value

การเลือกรูปแบบ ธุรกิจ ผู้ประกอบการ SMEs กับการประกอบธุรกิจ 7 กระบวนการ จัดตั้งธุรกิจ ผู้ท าบัญชี/ ผู้สอบบัญชีรับ อนุญาต ตัวอย่างเอกสาร ทางบัญชี กรอบระยะเวลา การน าส่งภาษีและ งบการเงิน แหล่งความรู้ส าหรับ ผู้ประกอบการ SMEs แบบภาษีและ ประกันสังคม ออกเดินทาง ไปกับน้องคิดในขั้นที่1 กันเลยครับ

การเลือกรูปแบบธุรกิจ กิจกำรเจ้ำของคนเดียว (Sole - Proprietorship) ห้ำงหุ้นส่วนสำมัญ หรือ ห้ำงหุ้นส่วน สำมัญไม่จดทะเบียน (Ordinary Partnership) ห้ำงหุ้นส่วนสำมัญ นิติบุคคล (Juristic Ordinary Partnership) ห้ำงหุ้นส่วนจ ำกัด (Limited Partnership) บริษัทจ ำกัด (Company Limited or Limited Company) 8

การเลือกรูปแบบธุรกิจ (ข้อดี-ข้อเสีย) ที่มำ: หน้ำที่ 24 ของ “คู่มือกำรให้ค ำปรึกษำธุรกิจ SMEs” ของกรมพัฒนำธรุกิจกำรคำ้ท่ำนสำมำรถอ่ำนรำยละเอยีดเพิ่มเตมิแต่ละรปูแบบในเอกสำรฉบบัดังกล่ำว กิจการเจ้าของคนเดียว • ข้อดี: ง่าย คล่องตัว ใช้เงินน้อย • ข้อเสีย: เจ้าของรับผิดชอบไม่จ ากัด เสียประโยชน์ด้านภาษี ห้างหุ้นส่วนสามัญ • ข้อดี: เสี่ยงน้อยกว่า จัดตั้งง่าย เลิกง่าย • ข้อเสีย: หุ้นส่วนรับผิดชอบหนี้สินอย่างไม่ จ ากัด เสียภาษีซ้ าซ้อน ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล • ข้อดี: น่าเชื่อถือและได้ประโยชน์ทางภาษี มากกว่า • ข้อเสีย: หุ้นส่วนรับผิดชอบหนี้สินอย่างไม่ จ ากัด บริษัทจ ากัด • ข้อดี: ผู้ถือหุ้นไม่จ าเป็นต้องบริหารเอง สามารถขาย หรือโอนหุ้นได้ บริษัทยัง ด าเนินต่อได้แม้ผู้ถือหุ้นเสียชีวิตหรือ ล้มละลาย • ข้อเสีย: จัดตั้ง และเลิกกิจการยาก ต้องจัดท าบัญชี ค่าใช้จ่ายสูง ห้างหุ้นส่วนจ ากัด • ข้อดี: หุ้นส่วนสามารถจ ากัดความ รับผิดชอบได้ • ข้อเสีย: จัดตั้งและเลิกกิจการยาก ต้องจัดท าบัญชี 9 ผมควรเลือก แบบไหนดีนะครับ

การเลือกรูปแบบธุรกิจ ส าหรับ SMEs สามารถสร ุ ปเป็ นตารางได ้ ดังน ี ้ รำยละเอียด เจ้ำของคนเดียว ห้ำงหุ้นส่วนสำมัญ ห้ำงหุ้นส่วนสำมัญจด ทะเบียน/ ห้ำงหุ้นส่วนจ ำกัด บริษัท จ านวนผู้เริ่มก่อตั้ง 1 คน 2 คนขึ้นไป 2 คนขึ้นไป 2 คนขึ้นไป ผู้บริหารงาน เจ้ำของ หุ้นส่วนทั้งหมด หุ้นส่วนผู้จัดกำร กรรรมกำร ความรับผิดชอบต่อ หนี้สินของกิจการ ไม่จ ำกัด ไม่จ ำกัด จ ำกัดเฉพำะหุ้นส่วนที่จ ำกัด ควำมรับผิดชอบ จ ำกัด การเสียภาษี แบบบุคคลธรรมดำ (อัตรำก้ำวหน้ำ) แบบบุคคลธรรมดำ (อัตรำก้ำวหน้ำ) เมื่อห้ำงฯ เสียภำษีบุคคลธรรมดำแล้วมีกำร แบ่งปันผลก ำไรให้หุ้นส่วน เงินส่วนแบ่ง ก ำไรที่ได้จะต้องเสียภำษีอีกต่อหนึ่ง แบบนิติบุคคล (อัตรำคงที่ หรืออัตราก้าวหน้า แล้วแต่กรณี) แบบนิติบุคคล (อัตรำคงที่ หรืออัตราก้าวหน้า แล้วแต่กรณี) ภาระหน้าที่ ไม่มี ไม่มี ท ำบัญชี ส่งงบกำรเงิน เก็บรักษำบัญชี ท ำบัญชี ส่งงบกำรเงิน เก็บรักษำ บัญชีท ำสมุดทะเบียนหุ้น จัดประชุม สำมัญและวิสำมัญผู้ถือหุ้น ความน่าเชื่อถือ ต่ ำ ต่ ำ ปำนกลำง สูง การหาแหล่งเงินทุน ยำก ค่อนข้ำงยำก ค่อนข้ำงยำก ง่ำย อ านาจผู้ประกอบการ มำก ค่อนข้ำงมำก ค่อนข้ำงน้อย ขึ้นอยู่กับสัดส่วนหุ้นที่ถือ ที่มำ: หน้ำที่ 25 ของ “คู่มือกำรให้ค ำปรึกษำธุรกิจ SMEs” ของกรมพัฒนำธุรกิจกำรค้ำ ซึ่งแก้ไขข้อมูลบำงส่วนให้เป็นปัจจุบัน 10

การเลือกรูปแบบ ธุรกิจ ผู้ประกอบการ SMEs กับการประกอบธุรกิจ 11 กระบวนการ จัดตั้งธุรกิจ ผู้ท าบัญชี/ ผู้สอบบัญชีรับ อนุญาต ตัวอย่างเอกสาร ทางบัญชี กรอบระยะเวลา การน าส่งภาษีและ งบการเงิน แหล่งความรู้ส าหรับ ผู้ประกอบการ SMEs แบบภาษีและ ประกันสังคม ...เราไปต่อกันที่ขั้นที่2 ในขั้นตอนการจัดตั้งธุรกิจ กันเลย...

ยื่นขอจดทะเบียน จัดท ำดวงตรำ จัดเตรียมค ำขอ หุ้นส่วนตกลงกัน/ จองชื่อห้ำงหุ้นส่วน กระบวนการจัดตั้งธุรกิจ - ห้างหุ้นส่วนสามัญและห้างหุ้นส่วนจ ากัด 01 02 03 ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนจึงควรท ำกำรตกลงกันในเรื่องส ำคัญๆ ดังต่อไปนี้ให้ชัดเจนก่อน ตรวจสอบและจองชื่อห้ำงหุ้นส่วนจดทะเบียน จ ำนวนเงินลงทุนหรือสิ่งที่ผู้เป็นหุ้นส่วนแต่ละคนจะน ำมำลงทุน (เงิน ทรัพย์สิน หรือแรงงำนก็ได้ ยกเว้นหุ้นส่วน จ ำกัดควำมรับผิดจะลงทุนด้วยแรงงำนไม่ได้) ระยะเวลำช ำระเงินหรือสิ่งที่ผู้เป็นหุ้นส่วนจะน ำมำลงทุน ก ำหนดขอบเขตหรือกรอบของกิจกำรค้ำที่จะประกอบกิจกำร (วัตถุประสงค์) แต่งตั้งหุ้นส่วนผู้จัดกำร และข้อจ ำกัดในกำรใช้อ ำนำจ กำรแบ่งส่วนผลก ำไรและขำดทุน สถำนที่ที่จะใช้เป็นที่ตั้ง เรื่องอื่นๆ เช่น หลักเกณฑ์และวิธีกำรเปลี่ยนแปลงข้อสัญญำจัดตั้งห้ำงเดิม เป็นต้น ให้ผู้ขอจดทะเบียนต้องจัดท ำดวงตรำส ำคัญของห้ำงหุ้นส่วน กรอกข้อควำมในแบบพิมพ์ค ำขอจดทะเบียนและเอกสำรที่ใช้ในกำรจดทะเบียนให้ครบถ้วน ถูกต้องตรงตำมควำม เป็นจริง ผู้เป็นหุ้นส่วนลงลำยมือชื่อด้วยตัวเองให้ครบถ้วน กำรยื่นค ำขอจดทะเบียนพร้อมเอกสำรประกอบต่อนำยทะเบียน ท ำได้ 2 วิธี ยื่นต่อนำยทะเบียน กรณีนี้หุ้นส่วนผู้จัดกำรจะไปยื่นขอจดทะเบียนด้วยตนเองหรือมอบอ ำนำจให้ผู้อื่นไป ด ำเนินกำรแทนก็ได้ หรือ ยื่นจดทะเบียนทำงระบบจดทะเบียนนิติบุคคลทำงอิเล็กทรอนิกส์(e-Registration) ที่เว็บไซต์กรมพัฒนำธุรกิจ กำรค้ำ ที่มำ: ท่ำนสำมำรถศึกษำรำยละเอียดเพิ่มเตมิรวมถึงตวัอย่ำงกำรกรอกแบบฟอร์มได้ตำมลงิค์https://www.dbd.go.th/manual/1060 12

ผู้ถือหุ้นช ำระค่ำหุ้นตำมที่ที่ประชุมจัดตั้งบริษัทก ำหนด ซึ่งต้องไม่น้อยกว่ำ 25% ของมูลค่ำหุ้น กระบวนการจัดตั้งธุรกิจ - บริษัทจ ากัด 05 ผู้เริ่มก่อกำร/ ผู้ถือหุ้น/ กรรมกำรคนใดคนหนึ่งจองชื่อนิติบุคคลแล้ว ผู้เริ่มก่อกำรตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป จัดท ำหนังสือบริคณห์สนธิ ผู้เริ่มก่อกำรจัดให้มีกำรจองซื้อหุ้นทั้งหมด ประชุมตั้งบริษัท จัดท ำค ำขอจดทะเบียน / ยื่นจดทะเบียนจัดตั้งบริษัท ด ำเนินกำร ภำยในวันเดียวกัน การจดทะเบียนหนังสือบริคณห์สนธิและจัดตั้งบริษัทจ ากัด (ภายในวันเดียว) 02 04 03 01 06 ยื่นจดทะเบียน ภำยใน 3 เดือน ที่มำ: ท่ำนสำมำรถศึกษำรำยละเอียดเพิ่มเตมิรวมถึงตวัอย่ำงกำรกรอกแบบฟอร์มได้ตำมลงิค์https://www.dbd.go.th/manual/1059 13

การเลือกรูปแบบ ธุรกิจ ผู้ประกอบการ SMEs กับการประกอบธุรกิจ 14 ผู้ท าบัญชี/ ผู้สอบบัญชีรับ อนุญาต ตัวอย่างเอกสาร ทางบัญชี กรอบระยะเวลา การน าส่งภาษีและ งบการเงิน แหล่งความรู้ส าหรับ ผู้ประกอบการ SMEs แบบภาษีและ ประกันสังคม ...จัดตั้งธุรกิจแล้ว... จะหาผู้ท าบัญชี/ผู้สอบบัญชี รับอนุญาตจากไหน... กระบวนการ จัดตั้งธุรกิจ

ผู้ท าบัญชี/ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต ผลกระทบของ การถูกปลอมแปลงต่อ ผู้ประกอบการ ผู้ท าบัญชี/ผู้สอบบัญชี รับอนุญาตคือใคร? กิจการควรมีพนักงานบัญชีของ กิจการเอง ดีหรือไม่? เกณฑ์การพิจารณา ในการเลือกว่าจ้างส านักงาน ท าบัญชี/สอบบัญชี การหาส านักงานบัญชี ส านักงานสอบบัญชี ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต การตรวจสอบการขึ้นทะเบียน ผู้ท าบัญชีและผู้สอบบัญชี รับอนุญาตของกิจการ ความส าคัญของ งบการเงิน 15

ผู้ท าบัญชี เป็นผู้มีหน้าที่และความรับผิดชอบในการจัดท ารายงานทางการเงินที่ถูกต้อง ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินและเชื่อถือได้ จัดให้มีระบบการควบคุมภายในที่ดี ป้องกันการทุจริต ส่งเสริมให้เกิดธรรมาภิบาลที่ดีของกิจการ ผู้ท าบัญชี…คือใคร? เป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจ และแสดงฐานะการเงินและ ผลการด าเนินงานที่แท้จริง เป็นประโยชน์ต่อผู้ใช้งบการเงิน เสียภาษีเพื่อการพัฒนาประเทศอย่างถูกต้องครบถ้วน ลดการสูญเสียของประเทศจากการทุจริต 16 รายงานทางการเงิน ซึ่งจัดท าตามมาตรฐานฯ

ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต…คือใคร? เป็นผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญ และเป็นอิสระจากกิจการที่ ตรวจสอบ ส านักงานบัญชีและผู้ท าบัญชี โดยผู้สอบบัญชีรับอนุญาต ท าหน้าที่ตรวจสอบรายงานทางการเงิน เพื่อให้มั่นใจว่ารายงานนั้น มีความถูกต้องตามที่ควรตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ผู้ประกอบการ นักลงทุน และผู้ใช้งบการเงินทั่วไปได้รับรายงานทาง การเงินที่ให้ความเชื่อมั่นต่อการน าไปใช้ในการตัดสินใจ และช่วย ส่งเสริมการขยายตัวทางเศรษฐกิจ 17 ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต ตรวจสอบรายงานทางการเงิน เพื่อให้ได้ “รายงานของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต”

ความส าคัญของงบการเงิน (Financial statement) ผู้ประกอบการ - การตัดสินใจต่อฐานะการเงิน และผลการด าเนินงาน รวมถึงการวางแผนธุรกิจและกลยุทธ์ของตนเอง ผู้ให้กู้/สถาบันการเงิน - การพิจารณาให้แหล่งเงินทุน คู่ค้า – การพิจารณาการให้เครดิตกับคู่ค้า (รับ-จ่ายช าระเงิน) หน่วยงานก ากับ –การปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น หน้าที่ความรับผิดชอบ หรือ เสียภาษี 18

กิจการควรมีพนักงานบัญชีของกิจการเอง ดีหรือไม่? พนักงานบัญชีของกิจการเอง ผู้ประกอบการสามารถได้รับข้อมูลทาง การเงินส าหรับการตัดสินใจได้ทันท่วงที ค่าใช้จ่ายเท่ากับเงินเดือนของพนักงาน (ซึ่งขึ้นอยู่กับคุณวุฒิและประสบการณ์ของ พนักงาน) ง่ายต่อการประสานงานกับส่วนงานที่ เกี่ยวข้องทั้งภายในและภายนอกบริษัท พนักงานสามารถตอบสนองความต้องการ ของผู้ประกอบการได้ทันท่วงที การว่าจ้างส านักงานบัญชี ผู้ประกอบการไม่สามารถได้รับข้อมูลส าหรับ การตัดสินใจได้ทันท่วงทีและ/หรืออาจมี ค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม ค่าใช้จ่ายในการว่าจ้างขึ้นอยู่กับปริมาณ เอกสาร จ านวนรายการ ความซับซ้อนของ หลักการบัญชีที่ใช้ ความซับซ้อนของธุรกิจ ความถี่และความต้องการใช้ข้อมูลทางการเงิน ของผู้ประกอบการ ผู้ประกอบการต้องรวบรวมเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องทั้งหมดให้กับส านักงาน ผู้ประกอบการสามารถเลือกส านักงานที่มี ความเชี่ยวชาญ และมีประสบการณ์ตรงกับ ธุรกิจตนเอง 19

เกณฑ์การพิจารณาในการเลือกว่าจ้างส านักงานท าบัญชี/สอบบัญชี ผู้บริหารและผู้ประกอบการควรให้ความส าคัญและสอบถามข้อมูลจากส านักงานบัญชี/ส านักงานสอบบัญชีในเรื่องดังต่อไปนี้ 01 มีควำมเป็นอิสระระหว่ำงส ำนักงำนท ำบัญชี ส ำนักงำนสอบบัญชีและกิจกำร 02 มีกระบวนกำรกำรประเมินกิจกำรก่อนกำรรับงำน เช่น กำรสอบถำมข้อมูล เบื้องต้นกับผู้บริหำรและผู้ประกอบกำร 03 มีระยะเวลำในกำรปิดงบกำรเงินรำยเดือน/ประจ ำปี (ส ำนักงำนท ำบัญชี) และในกำรตรวจสอบ งบกำรเงิน (ส ำนักงำนสอบบัญชี) ได้ตำมควำมต้องกำรของผู้ประกอบกำร รวมถึงภำยในก ำหนด ระยะเวลำของหน่วยงำนที่เกี่ยวข้อง 04 มีกำรติดต่อประสำนงำนกับผู้ประกอบกำรเป็นระยะๆ เพื่อให้สำมำรถส่งงำน ได้ทันตำมก ำหนดเวลำ 05 มีบุคลำกรที่มีควำมรู้ ควำมสำมำรถ และประสบกำรณ์เพียงพอในกำร ให้บริกำรแก่ผู้ประกอบกำร (โดยเฉพำะธุรกิจที่มีควำมเฉพำะเจำะจง) 20

เกณฑ์การพิจารณาในการเลือกว่าจ้างส านักงานท าบัญชี/สอบบัญชี 06 มีกำรมอบหมำยบุคลำกรให้เข้ำมำมีส่วนร่วมในกำรปฏิบัติงำนบัญชี/สอบบัญชี รวมถึง กำรให้ค ำแนะน ำกับผู้ประกอบกำรได้ 07 มีหลักเกณฑ์ในกำรก ำหนดค่ำธรรมเนียมกำรให้บริกำรอย่ำงเหมำะสม 08 มีกำรจัดท ำหนังสือตอบรับงำน/สัญญำบริกำรอย่ำงเหมำะสม 09 มีผู้ท ำบัญชี/ผู้สอบบัญชีรับอนุญำตที่มีสถำนะคงอยู่ รวมถึงส ำนักงำนมีตัวตนอยู่จริงและ มีวัตถุประสงค์ให้บริกำรท ำบัญชี/สอบบัญชี(ตรวจสอบได้ที่ www.tfac.or.th) 10 มีกำรรับงำนโดยตรงผ่ำนส ำนักงำนเอง ไม่ได้ผ่ำนตัวแทนหรือนำยหน้ำ ผู้บริหำรและผู้ประกอบกำรควรให้ควำมส ำคัญและสอบถำมข้อมูลจำกส ำนักงำนบัญชี/ส ำนักงำนสอบบัญชี ในเรื่องดังต่อไปนี้ ***นอกจำกที่กล่ำวไว้ข้ำงต้น ผู้ประกอบกำรอำจต้องพิจำรณำถึงสถำนที่ตั้งของส ำนักงำน ควำมยำกง่ำยของกำรจัด-ส่งเอกสำรต่ำงๆ/กำรประสำนงำน ทักษะและช่องทำงกำรสื่อสำรระหว่ำงกัน รวมถึงขอบเขตควำมต้องกำรอื่นเพิ่มเติมระหว่ำงส ำนักงำนกับผู้ประกอบกำร*** 21

การหาส านักงานบัญชี (จากเว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้า) เข้ำเว็บไซต์กรมพัฒนำธุรกิจกำรค้ำ (www.dbd.go.th) เลือกเมนู “คู่มือกำรท ำธุรกิจ” เลือกหัวข้อ “กำรก ำกับบัญชีธุรกิจ” 22

การหาส านักงานบัญชี (จากเว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้า) เลือกหัวข้อย่อย “ผู้ประกอบวิชำชีพบัญชี” หรือ “ส ำนักงำนบัญชีคุณภำพ” ซึ่งอยู่ภำยใต้หัวข้อใหญ่ “บัญชีและธรรมำภิบำลธุรกิจ” ซึ่งจะแสดงรำยชื่อส ำนักงำนบัญชี 23

การหาส านักงานบัญชี/สอบบัญชี (จากเว็บไซต์สภาวิชาชีพบัญชี) เข้ำเว็บไซต์สภำวิชำชีพบัญชี ในพระบรมรำชูปถัมภ์ (www.tfac.or.th) เลื่อนหน้ำจอมำที่เมนู “TFAC Online Service (Single Sign-on)” เลือกหัวข้อ “ข้อมูลติดต่อนิติบุคคล (Market Place)” หมำยเหตุ: Market Place เป็นระบบที่ให้ส ำนักงำนท ำบัญชีหรือส ำนักงำนสอบบัญชี ซึ่งได้จัดตั้งเป็นนิติบุคคล (ส ำนักงำนฯ) จดทะเบียนกับสภำวิชำชีพบัญชี (นิติบุคคลตำมมำตรำ 11) และมีสถำนะ “คงอยู่” มีพื้นที่ในกำรเปิดเผยข้อมูลกำรติดต่อ เพื่อเป็นประโยชน์ต่อผู้ประกอบกำร ในกำรสรรหำส ำนักงำนฯ ในกำรว่ำจ้ำงกำรใช้งำนบริกำร 24

การหาส านักงานบัญชี/สอบบัญชี (จากเว็บไซต์สภาวิชาชีพบัญชี) สำมำรถค้นหำด้วย “เลขทะเบียนนิติบุคคล” หรือ “ชื่อนิติบุคคล” (ทั้งหมดหรือบำงส่วน) ทั้งนี้ หำกไม่ทรำบข้อมูลข้ำงต้น สำมำรถท ำกำรค้นหำโดยคลิกปุ่ม “ค้นหำแบบมีเงื่อนไข” เงื่อนไข ตัวเลือก ประเภทนิติบุคคล • ห้ำงหุ้นส่วนสำมัญนิติบุคคล • ห้ำงหุ้นส่วนจ ำกัด • บริษัทจ ำกัด • บริษัทมหำชนจ ำกัด จังหวัด รำยชื่อจังหวัด ขนาดของทุนจดทะเบียน ก ำหนดเป็นช่วงเริ่มต้นและสิ้นสุด ประเภทงานให้บริการ • ท ำบัญชี • สอบบัญชี • ท ำบัญชีและสอบบัญชี 25

การหาส านักงานบัญชี/สอบบัญชี (จากเว็บไซต์สภาวิชาชีพบัญชี) ผลการค้นหาข้อมูล ระบบจะแสดงข้อมูล ดังนี้ • ชื่อนิติบุคคล • เลขทะเบียนนิติบุคคล • ข้อมูลนิติบุคคล ประกอบด้วย ประเภทนิติ บุคคล ประเภทงานให้บริการ และทุนจด ทะเบียน • ที่อยู่ของส านักงาน • ช่องทางการติดต่อ ประกอบด้วย เบอร์โทร และอีเมล** **หมายเหตุ:การเปิดเผยข้อมูลในส่วนนี้ เป็นการยินยอมโดยส านักงานฯ เอง 26

การหาผู้สอบบัญชีรับอนุญาต (จากเว็บไซต์สภาวิชาชีพบัญชี) เข้ำเว็บไซต์สภำวิชำชีพบัญชี ในพระบรมรำชูปถัมภ์ (www.tfac.or.th) เลื่อนหน้ำจอมำที่เมนู “TFAC Online Service (Single Sign-on)” เลือกหัวข้อ “ข้อมูลติดต่อผู้สอบบัญชี” หมายเหตุ: ระบบจะแสดงเฉพาะรายชื่อผู้สอบบัญชีรับอนุญาตที่ยินยอมให้เปิดเผยข้อมูล เท่านั้น 27

การหาผู้สอบบัญชีรับอนุญาต (จากเว็บไซต์สภาวิชาชีพบัญชี) ระบบจะให้เลือกเงื่อนไข กำรค้นหำ ระหว่ำง • “กรุงเทพมหำนคร” และ เลือกเป็นรำย “เขต” • “จังหวัดปริมณฑล” และ เลือกเป็นรำย “จังหวัด” • “ภูมิภำค” และเลือกเป็น รำย “ภำค” • “ทั้งหมด” XXXX XXXX XXXX นาย กขค งจฉ นาย กขค งจฉ นาย กขค งจฉ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XX-XXX-XXXX XX-XXX-XXXX XX-XXX-XXXX XX @ XXX.XXX XX @ XXX.XXX XX @ XXX.XXX 28 เมื่อเลือกเงื่อนไขกำรค้นหำแล้ว ระบบจะแสดงรำยชื่อผู้สอบบญัชีรับอนุญำตทัง้หมดที่เป็ นไปตำม เงื่อนไข โดยแสดงข้อมูล “เลขทะเบียน” “ชื่อ-นำมสกุล” “ที่อยู่” “เบอร์โทรศัพท์” และ “E-mail”

การตรวจสอบการขน ึ ้ ทะเบย ี นผ ู ้ ท าบญ ั ชข ี องกิจการ เข้ำเว็บไซต์กรมพัฒนำธุรกิจกำรค้ำ (www.dbd.go.th) เลือกเมนู “บริกำรออนไลน์” เลือกหัวข้อ “ผู้ท ำบัญชี (e-Account) 29

การตรวจสอบการขน ึ ้ ทะเบย ี นผ ู ้ ท าบญ ั ชข ี องกิจการ เลือกเมนู “ตรวจค้นข้อมูลผู้ท ำบัญชีของนิติบุคคล” 30

การตรวจสอบการขน ึ ้ ทะเบย ี นผ ู ้ ท าบญ ั ชข ี องกิจการ กรอก “เลขทะเบียนนิติบุคคล” (13 หลัก) และ “รหัสค้นหำ” ในกล่องข้อควำมที่ก ำหนดไว้และ กดปุ่ม “ค้นหำ” 31

การตรวจสอบการขน ึ ้ ทะเบย ี นผ ู ้ ท าบญ ั ชข ี องกิจการ หำกกิจกำรนั้นมีผู้ท ำบัญชีได้ขึ้นทะเบียนไว้ในระบบแล้ว ระบบจะแสดง “ชื่อ-สกุล ผู้ท ำบัญชี” และ “วันที่รับแจ้งข้อมูล” นาย กขค งจฉ xxxxxxxxxxxxx บริษัท กขค จ ากัด 32

การตรวจสอบการขน ึ ้ ทะเบย ี นผ ู ้ ท าบญ ั ชข ี องกิจการ แต่หำกกิจกำรนั้นไม่มีผู้ท ำบัญชีได้ขึ้นทะเบียนไว้ในระบบ ระบบจะแสดงตำมภำพว่ำ “ไม่พบข้อมูล” 33

การตรวจสอบการข ึ ้ นทะเบ ี ยนผ ู ้ สอบบ ั ญช ี ร ั บอน ุญาตของกิจการ** เข้ำเว็บไซต์สภำวิชำชีพบัญชี ในพระบรมรำชูปถัมภ์ (www.tfac.or.th) เลื่อนหน้ำจอมำที่เมนู “TFAC Online Service (Single Sign-on)” เลือกหัวข้อ “ตรวจค้นข้อมูลผู้สอบบัญชีของนิติบุคคล” **หมายเหตุ: กรณีที่กิจการของท่านจัดตั้งเป็น “ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล” หรือ “ห้าง หุ้นส่วนจ ากัด” และเข้าเงื่อนไขของการเป็นห้างฯ ขนาดเล็ก (โดยต้องเข้าเงื่อนไขครบทั้ง 3 ข้อ คือ ทุนจดทะเบียนไม่เกิน 5 ล้านบาท สินทรัพย์รวมไม่เกิน 30 ล้านบาท และรายได้รวมไม่เกิน 30 ล้านบาท) ท่านอาจจะตรวจสอบข้อมูลของกิจการท่านไม่พบในระบบนี้ เนื่องจากไม่อยู่ในขอบเขตที่ ผู้สอบบัญชีรับอนุญาตต้องแจ้งรายชื่อในระบบดังกล่าว 34

การตรวจสอบการข ึ ้ นทะเบ ี ยนผ ู ้ สอบบ ั ญช ี ร ั บอน ุญาตของกิจการ เลือกปีที่ลงลำยมือชื่อ** และกรอก “เลขทะเบียนนิติบุคคล” (13 หลัก) **หมายเหตุ: ปีที่ลงลายมือชื่อ หมายถึง “ปีที่ผู้สอบบัญชีลงนามในรายงานของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต” ซึ่งส่วนใหญ่มักจะไม่เกิน 4 เดือน (ตามที่กฎหมายก าหนดไว้) นับจากวันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี 35

การตรวจสอบการข ึ ้ นทะเบ ี ยนผ ู ้ สอบบ ั ญช ี ร ั บอน ุญาตของกิจการ หำกกิจกำรนั้นมีผู้สอบบัญชีรับอนุญำตได้แจ้งรำยชื่อไว้ในระบบแล้ว ระบบจะแสดงข้อมูล “หมำยเลขผู้สอบบัญชี ชื่อ-นำมสกุล ปีที่ลงลำยมือชื่อ ประเภทนิติบุคคล หมำยเลขนิติบุคคล ชื่อ นิติบ ุ คคล วันสิ้นงวดบัญชีวันที่แจ้งในระบบ วันที่ยืนยัน วันที่ลงลำยมือชื่อ” XXXX นาย กขค งจฉ XXXXXXXXXXXXX บริษัท กขค จ ากัด XX/XX/XXXX XX/XX/XXXX XX/XX/XXXX xxxxxxxxxxxxx 36

การตรวจสอบการข ึ ้ นทะเบ ี ยนผ ู ้ สอบบ ั ญช ี ร ั บอน ุญาตของกิจการ แต่หำกกิจกำรนั้นไม่มีผู้สอบบัญชีรับอนุญำตได้แจ้งรำยชื่อไว้ในระบบ ระบบจะไม่แสดง ข้อมูลใดๆ ตำมภำพ xxxxxxxxxxxxx 37

ผลกระทบของการถูกปลอมแปลงต่อผู้ประกอบการ 38

การเลือกรูปแบบ ธุรกิจ ผู้ประกอบการ SMEs กับการประกอบธุรกิจ 39 ผู้ท าบัญชี/ ผู้สอบบัญชีรับ อนุญาต ตัวอย่างเอกสาร ทางบัญชี กรอบระยะเวลา การน าส่งภาษีและ งบการเงิน แหล่งความรู้ส าหรับ ผู้ประกอบการ SMEs แบบภาษีและ ประกันสังคม ...เอกสารทางบัญชีที่ต้องใช้ มีอะไรบ้างครับ... กระบวนการ จัดตั้งธุรกิจ

เอกสารทางบัญชี **หมายเหตุ: เอกสารที่ต้องส่งมอบหรือได้รับคืนอาจมีความแตกต่างกันแล้วแต่ การตกลงระหว่าง “ผู้ประกอบการ” กับ “ผู้ท าบัญชี/ส านักงานบัญชี” ตัวอย่ำงเอกสำรทำงบัญชี** เอกสำรที่ต้องส่งมอบส่วนงำนบัญชี (รำยเดือน/ประจ ำปี) เอกสำรที่ต้องได้รับคืนจำกส่วนงำนบัญชี (รำยเดือนประจ ำปี) 40 ผู้ประกอบการ SMEs ผู้ท าบัญชี/ส านักงานบัญชี (ส่วนงานบัญชี)

เอกสารท ี ่ ต้องส่งมอบส่วนงานบัญชี (รายเดือน) รายได้ (รับเงิน/ ล ู กหน ี + ้ ขาย) ซอ ื ้ หร ื อค่าใช ้ จา่ย (ช าระเงิน/ เจา ้ หน ี + ้ ซอ ื ้ ) เงินเดือน ผลิต (สินค้าคงเหลือ) เอกสารการขายและตั้งลูกหนี้ (ใบส าคัญขาย) • เอกสำรกำรสั่งซื้อจำกลูกค้ำ เช่น ใบสั่งซื้อ (ถ้ำมี)/ สัญญำกำรจ้ำง • เอกสำรแสดงกำรเกิดขึ้นของรำยกำรขำย (มีกำรเซ็นรับโดยลูกค้ำ) เช่น ใบส่งของ (ใบรับบริกำร)/ ใบแจ้ง หนี้/ ใบก ำกับภำษีขำย เอกสารการรับเงิน (ใบส าคัญรับ) • ใบวำงบิล • ใบเสร็จรับเงิน + หนังสือรับรองกำรถูกหัก ณ ที่จ่ำย (ถ้ำมี) • หลักฐำนแสดงถึงกำรได้รับช ำระเงิน เช่น สลิปโอนเงิน/ Statement เอกสารการซื้อ/ค่าใช้จ่ายและตั้งเจ้าหนี้ (ใบส าคัญตั้งเจ้าหนี้) • เอกสำรกำรสั่งซื้อจำกกิจกำร เช่น ใบสั่งซื้อ (ถ้ำมี)/ สัญญำกำรจ้ำง • เอกสำรแสดงกำรเกิดขึ้นของรำยกำรซื้อ/ค่ำใช้จ่ำย (มีกำรเซ็นรับโดยกิจกำร) เช่น ใบส่งของ (ใบรับ บริกำร)/ ใบแจ้งหนี้/ ใบก ำกับภำษีซื้อ เอกสารการจ่ายเงิน (ใบส าคัญจ่าย) • ใบวำงบิล • ใบเสร็จรับเงิน + หนังสือรับรองกำรหัก ณ ที่จ่ำย (ถ้ำมี) • หลักฐำนแสดงถึงกำรช ำระเงิน เช่น สลิปโอนเงิน/ Statement • เอกสำรอื่น เช่น บัตรประจ ำตัวประชำชนผู้รับเงิน (บำงกรณี) รำยกำรเบิกจ่ำยที่ผ่ำนกำรอนุมัติและ มีลำยมือชื่อผู้อนุมัติจ่ำย รายได้ (รับเงิน/ ลูกหนี้+ ขาย) ซื้อหรือค่าใช้จ่าย (ช าระเงิน/ เจ้าหนี้+ซื้อ) เงินเดือน ผลิต (สินค้าคงเหลือ) 41

รายได้ (รับเงิน/ ล ู กหน ี + ้ ขาย) ซอ ื ้ หร ื อค่าใช ้ จา่ย (ช าระเงิน/ เจา ้ หน ี + ้ ซอ ื ้ ) เงินเดือน ผลิต (สินค้าคงเหลือ) เงินเดือน สลิปเงินเดือน รายงาน/ทะเบียนเงินเดือน (ที่แสดงถึงรายรับ และรายการหักของพนักงานรายบุคคล) ใบส าคัญจ่ายเงินเดือน หลักฐานการจ่ายเงิน เช่น สลิปโอนเงิน หรือ statement รายได้ (รับเงิน/ ลูกหนี้+ ขาย) ซื้อหรือค่าใช้จ่าย (ช าระเงิน/ เจ้าหนี้+ซื้อ) เงินเดือน ผลิต (สินค้าคงเหลือ) ผลิต (สินค้าคงเหลือ) ตัวอย่างส าหรับธุรกิจผลิต ใบรับวัตถุดิบ ใบเบิกวัตถุดิบ ใบสั่งผลิต ใบรับสินค้ำส ำเร็จรูป ใบเบิกสินค้ำส ำเร็จรูป รำยงำนสินค้ำคงเหลือ/รำยงำนเคลื่อนไหวสินค้ำ รำยงำนต้นทุนผลิต ตัวอย่างส าหรับธุรกิจซื้อมาขายไป ใบรับสินค้ำ ใบเบิกสินค้ำ รำยงำนสินค้ำคงเหลือ/รำยงำนเคลื่อนไหว สินค้ำ เอกสารอื่นๆทจี่า เป็ น Statementและบัญชีเงินฝากธนาคารราย เดือน สมุดหรือไฟล์คุมการรับเงิน-จ่ายเงิน (เงิน สด/เงินฝากธนาคาร) ของกิจการเป็นราย เดือน (ซึ่งควรกระทบยอดกับบัญชีเงินฝาก ธนาคาร) เอกสารท ี ่ ต้องส่งมอบส่วนงานบัญชี (รายเดือน) 42

เอกสารท ี ่ ต้องส่งมอบส่วนงานบัญชี (รายปี) วัตถุประสงค์คือเพื่อใช้ส ำหรับกำรปิดงบกำรเงิน ประจ ำปี และใช้ส ำหรับกำรตรวจสอบงบกำรเงินของ ผู้สอบบัญชีรับอนุญำต ตัวอย่ำงเอกสำรส ำคัญที่เกี่ยวข้องกับกำรปิดงบกำรเงินและกำรตรวจสอบงบกำรเงิน บัญชีเงินฝำกธนำคำร (Statement) ของรอบบัญชีที่ปิดงบกำรเงินทุกบัญชี (กำรเคลื่อนไหวระหว่ำง ปีจนถึงปัจจุบัน) สัญญำที่ส ำคัญ เช่น สัญญำบริกำรอื่น สัญญำเช่ำที่ดิน/อำคำร/รถยนต์ สัญญำก่อสร้ำง สัญญำเงินกู้ ยืม สัญญำเงินให้กู้ยืม เป็นต้น รำยงำนกำรนับสินค้ำคงเหลือประจ ำปีร่วมกับผู้สอบบัญชี รำยงำนกำรนับสินทรัพย์ถำวรประจ ำปีร่วมกับผู้สอบบัญชี เอกสำรที่เกี่ยวข้องกับกำรขำยและกำรซื้อของกิจกำร เอกสำรแสดงกรรมสิทธิ์หรือควำมเป็นเจ้ำของในสินทรัพย์ เช่น โฉนดที่ดิน เล่มทะเบียนรถยนต์ รำยงำนกำรประชุมกรรมกำรบริษัทระหว่ำงปีจนถึงปัจจุบัน รำยงำนกำรประชุมผู้ถือหุ้น (สำมัญ/วิสำมัญ) ระหว่ำงปีจนถึงปัจจุบัน เอกสำรทำงทะเบียน เช่น กำรเพิ่มทุน-ลดทุน กำรเปลี่ยนชื่อนิติบุคคล/ที่อยู่ หนังสือรับรองบริษัท กำรจดสำขำเพิ่ม-ลด กำรเปลี่ยนแปลงกรรมกำรหรือผู้ถือหุ้น เป็นต้น แบบยื่นภำษีต่ำง ๆ เช่น ภงด.1,3,53 ภพ.30 และประกันสังคมทั้งหมดพร้อมใบเสร็จรับเงิน ทะเบียนเงินเดือน สมุดหรือไฟล์คุมกำรรับเงิน-จ่ำยเงิน (เงินสด/เงินฝำกธนำคำร) ของกิจกำร 43

เอกสารท ี ่ ต้องได้รับคืนจากส่วนงานบัญชี (รายเดือน/ประจ าปี) รายเดือน งบทดลองประจ ำเดือน บัญชีแยกประเภทประจ ำเดือน รำยงำนสินค้ำคงเหลือและรำยกำร เคลื่อนไหวประจ ำเดือน แบบยื่นภำษีและประกันสังคม ประจ ำเดือน พร้อมใบเสร็จรับเงิน รำยงำนภำษีซื้อ/ภำษีขำย ประจ าปี งบทดลอง บัญชีแยกประเภท รำยงำนสินค้ำคงเหลือและรำยกำรเคลื่อนไหว ทะเบียนสินทรัพย์ งบกำรเงินที่ผ่ำนกำรตรวจสอบโดยผู้สอบบัญชีรับ อนุญำตหรือผู้สอบบัญชีภำษีอำกร (แล้วแต่กรณี) พร้อมเอกสาร ส.บช.3 ใบส ำคัญทั่วไป, ใบส ำคัญจ่ำย, ใบส ำคัญรับเงิน แบบภำษีเงินได้นิติบุคคล (เช่น ภงด.50) พร้อม ใบเสร็จรับเงิน รับคืนเอกสำรที่กิจกำรได้น ำส่งให้เพื่อใช้บันทึก บัญชีและปิดงบกำรเงิน หมายเหตุ: รำยกำรเอกสำรข้ำงต้นนี้เป็นเพียงตัวอย่ำงเท่ำนั้น โดย รำยกำรเอกสำรจะเพิ่มขึ้น-ลดลงขึ้นอยู่กับขอบเขตของข้อตกลง ระหว่ำงกัน ข้อควรระวัง แบบภาษีและประกันสังคม: ผู้ประกอบกำรต้องได้รับ ใบเสร็จรับเงินหรือแบบที่แสดงว่ำได้ช ำระเงินแล้ว (ตำมภำพ) เพื่อให้ มั่นใจว่าได้มีการน าส่งและจ่ายช าระภาษีจริงตามที่แจ้ง ผู้ประกอบการ งบการเงิน: ผู้ประกอบกำรต้องได้รับเอกสำร ส.บช.3 เพื่อให้มั่นใจว่า งบการเงินได้น าส่งเข้าระบบ DBD E-Filing แล้ว xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx 44

การเลือกรูปแบบ ธุรกิจ ผู้ประกอบการ SMEs กับการประกอบธุรกิจ 45 ผู้ท าบัญชี/ ผู้สอบบัญชีรับ อนุญาต ตัวอย่างเอกสาร ทางบัญชี กรอบระยะเวลา การน าส่งภาษีและ งบการเงิน แหล่งความรู้ส าหรับ ผู้ประกอบการ SMEs แบบภาษีและ ประกันสังคม ...เรื่องของภาษีและ ประกันสังคม..เป็นอย่างไร บ้างครับ กระบวนการ จัดตั้งธุรกิจ

มาท าความรู้จักกับ 2 หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง แบบภาษีและประกันสังคม กรมสรรพำกร มีภำรกิจเกี่ยวกับกำรจัดเก็บภำษี กำรเสนอแนะ และ กำรใช้นโยบำยทำงภำษีอำกร เพื่อให้ได้ภำษีตำมเป้ำหมำยอย่ำงทั่วถึงและเป็น ธรรม เป็นกลไกในกำรพัฒนำเศรษฐกิจและสังคม และเกิดควำมสมัครใจในกำร เสียภำษี ส ำนักงำนประกันสังคม มีภำรกิจเกี่ยวกับกำรบริหำรกำร ประกันสังคม และกองทุนเงินทดแทน โดยกำรจัดกำรที่มีประสิทธิภำพ เพื่อให้ แรงงำนมีหลักประกันกำรด ำรงชีวิตที่มั่นคง • ภำษีเงินได้นิติบุคคล • ภำษีมูลค่ำเพิ่ม • ภำษีเงินได้หัก ณ ที่จ่ำย • อำกรแสตมป์ • ภำษีธุรกิจเฉพำะ ตัวอย่างของภาษีที่เกี่ยวข้อง กับธุรกิจ กำรประกันสังคม คือ กองทุนที่ให้หลักประกันและให้ควำม คุ้มครองแก่ผู้ประกันตน ให้ได้รับประโยชน์ทดแทนเมื่อประสบอันตรำยหรือ เจ็บป่วย ทุพพลภำพ หรือตำย ซึ่งไม่ใช่เนื่องจำกกำรท ำงำน รวมทั้งกรณี คลอดบุตร สงเครำะห์บุตร ชรำภำพ และว่ำงงำน 46 www.rd.go.th www.sso.go.th

ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้นิติบุคคล 1. บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายไทย 2. บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายต่างประเทศ 3. กิจการซึ่งด าเนินการเป็นทางค้าหรือหาก าไร 4. กิจการร่วมค้า (Joint Venture) 5. มูลนิธิหรือสมาคมที่ประกอบกิจการซึ่งมีรายได้ (ไม่รวมถึงที่ รัฐมนตรีประกาศก าหนดให้เป็น องค์การหรือสถานสาธารณกุศล) 6. นิติบุคคลที่อธิบดีก าหนดโดยอนุมัติรัฐมนตรีและประกาศในราช กิจจานุเบกษา ที่มา: https://www.rd.go.th/835.html ฐานภาษีของภาษีเงินได้นิติบุคคล ภาษีเ งินได้นิติบุคคล ค านวณจากเ งินได้ที่ใช้เป็นหลักฐานใน การค านวณภาษีคูณด้วยอัตราภาษีที่ก าหนด ดังนั้น เงินได้ที่ต้องเสียภาษี เงินได้นิติบุคคลหรือฐานภาษีเงินได้นิติบุคคลนั้น โดยทั่วไปได้แก่ก าไร สุทธิที่ค านวณตามเงื่อนไขที่ก าหนด แต่เพื่อความเป็นธรรมและอุด ช่องว่างในการจัดเก็บภาษีเงินได้ จึงได้มีการบัญญัติจัดเก็บภาษีเงินได้ นิติบุคคล จากเงินได้หรือฐานภาษีที่แตกต่างกัน ดังนี้ (1) ก าไรสุทธิ (2) ยอดรายได้ก่อนหักรายจ่าย (3) เงินได้ที่จ่ายจากหรือในประเทศไทย (4) การจ าหน่ายเงินก าไรออกไปจากประเทศไทย 47 ภาษีเงินได้นิติบุคคล

การค านวณภาษีเงินได้นิติบุคคล (จากฐาน “ก าไรสุทธิ”) ก าไรสุทธิทางบัญชี xx บวก รำยได้ที่ให้ถือเป็นรำยได้ตำมประมวลรัษฎำกร* xx บวก รำยจ่ำยที่ไม่ให้ถือเป็นรำยจ่ำยตำมประมวลรัษฎำกร** xx หัก รำยได้ที่ได้รับกำรยกเว้นภำษีเงินได้หรือรำยจ่ำยที่มีสิทธิหักได้เพิ่มขึ้น (xx) หัก ขำดทุนสุทธิที่มีสิทธิน ำมำหักตำมกฎหมำย*** (xx) บวก รำยจ่ำยส่วนที่เกินร้อยละ 10 ของก ำไรสุทธิ xx บวก รำยจ่ำยเพื่อกำรกุศลสำธำรณะฯ ส่วนที่เกินร้อยละ 2 ของก ำไรสุทธิ xx บวก รำยจ่ำยเพื่อกำรศึกษำหรือเพื่อกำรกีฬำ ส่วนที่เกินร้อยละ 2 ของก ำไรสุทธิ xx xx ก าไรสุทธิที่ต้องเสียภาษี xx อัตราภาษี**** x% ค่าใช่จ่ายภาษีเงินได้ xx เงื่อนไขการค านวณก าไรสุทธิตามมาตรา 65 ทวิ เงื่อนไขการค านวณก าไรสุทธิตามมาตรา 65 ตรี (รายจ่ายต้องห้าม) * เช่น รำยได้ดอกเบี้ยของเงินให้กู้ยืมกรรมกำร เป็นต้น ** เช่น เงินส ำรอง/ เบี้ยปรับเงินเพิ่ม/ รำยจ่ำยอันมีลักษณะเป็นกำร ส่วนตัว/ ค่ำรับรอง/ เงินเดือนของผู้ถือหุ้นหรือผู้เป็นหุ้นส่วนเฉพำะส่วนที่ จ่ำยเกินสมควร/ รำยจ่ำยซึ่งพิสูจน์ไม่ได้ว่ำใครเป็นผู้รับ/ กำรหักค่ำเสื่อม รำคำของรถยนต์นั่ง (ส่วนที่เกิน 1 ล้ำน) เป็นต้น *** โดยเป็นผลขำดทุนสุทธิยกมำไม่เกินห้ำปี ก่อนรอบระยะเวลำบัญชีปี ปัจจุบัน ****อัตราภาษี: กรณีเป็นบริษัทหรือห้ำงหุ้นส่วนนิติบุคคลที่มี (1) ทุนจด ทะเบียนที่ช ำระแล้วในวันสุดท้ำยไม่เกิน 5 ล้ำนบำท และ (2) มีรำยได้ จำกกำรขำยสินค้ำและกำรให้บริกำรไม่เกิน 30 ล้ำนบำท ในรอบระยะเวลำบัญชีที่เริ่มในหรือหลังวันที่ 1 มกรำคม พ.ศ. 2558 เป็นต้นไป ให้ค ำนวณภำษีในอัตรำ ดังนี้ อ้างถึง: พระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบับที่ 530) พ.ศ. 2554 แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราช กฤษฎีกาฯ (ฉบับที่ 583) พ.ศ. 2558 และพระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบับที่ 603) พ.ศ. 2559 ก าไรสุทธิ ร้อยละ ไม่เกิน 300,000 บาท ยกเว้น เกิน 300,000 บาท แต่ไม่เกิน 3,000,000 บาท 15 เกิน 3,000,000 บาท ขึ้นไป 20 ที่มา : http://www.rd.go.th ท่ำนสำมำรถศึกษำเพิ่มเตมิ ได้จำกเว็บไซตก์รมสรรพำกร 48 ภาษีเงินได้นิติบุคคล

เรื่องน่ำรู้เกี่ยวกับภำษีเงินได้นิติบุคคล รำยได้ดอกเบี้ยของเงินให้กู้ยืมกรรมกำร: ในกำรบันทึกบัญชีกิจกำรต้องคิดดอกเบี้ยตำมอัตรำดอกเบี้ยที่ได้ตกลงกัน (ซึ่งอำจคิดหรือไม่คิดดอกเบี้ยก็ ได้) แต่ในกำรค ำนวณภำษี กิจกำรต้องคิดดอกเบี้ยเสมอ (อ้างอิง: มาตรา 65 ทวิ (4) แห่งประมวลรัษฎากร) “รำยจ่ำยของกิจกำรที่จ่ำยจริงแต่ไม่มีหลักฐำนที่เพียงพอ” ให้สำมำรถเป็นรำยจ่ำยทำงภำษีอำกรตำมประมวลรัษฎำกรได้อย่ำงถูกต้องสมบูรณ์ นั้น สรรพำกรได้มีกำรเผยแพร่ “คู่มือกำรจัดท ำเอกสำรประกอบกำรลงบัญชีที่สำมำรถเป็นรำยจ่ำยทำงภำษีได้” ดูรำยละเอียด >> https://www.rd.go.th/fileadmin/download/15277290359.pdf แหล่งเงินทุน อัตรำดอกเบี้ยที่ใช้ (1) กิจกำรน ำเงินของตนที่มีอยู่ไปให้กู้ยืม อัตรำดอกเบี้ยเงินฝำกธนำคำรประเภทเงินฝำกประจ ำในเวลำที่มีกำรกู้ยืม (2) กิจกำรน ำเงินที่กู้ยืมมำจำกบุคคลอื่นไปให้กู้ยืม อัตรำดอกเบี้ยให้คิดเท่ำกับหรือไม่ต่ ำกว่ำอัตรำดอกเบี้ยเงินกู้ในเวลำที่บริษัทฯ ได้กู้ยืมเงินมำที่อยู่ภำยใต้ เงื่อนไขเดียวกัน (3) กิจกำรไม่สำมำรถแยกแหล่งเงินทุนได้ว่ำมำจำกที่ใดระหว่ำง (1) และ (2) อัตรำไม่ต่ ำกว่ำอัตรำดอกเบี้ยเงินกู้ในเวลำที่บริษัทฯ ได้กู้ยืมเงินมำ เงื่อนไขของอัตรำภำษีส ำหรับ SMEs นั้น คือ “ทุนจดทะเบียนช ำระแล้วไม่เกิน 5 ล้ำนบำทและมีรำยได้ไม่เกิน 30 ล้ำนบำทต่อปี” โดยหำกปีใดกิจกำรไม่เข้ำเงื่อนไขข้อใดข้อหนึ่งแล้ว ปีต่อไปก็ไม่มีสิทธิในกำรใช้ตำมเงื่อนไขกำรลด ภำษีเงินได้นิติบุคคลนี้อีก!! แม้ว่ำปีต่อไปจะเข้ำทั้ง 2 เงื่อนไขก็ตำม ทมี่า : http://www.rd.go.th 49 ภาษีเงินได้นิติบุคคล

กำรค ำนวณเงินได้นิติบุคคล ครึ่งรอบระยะเวลำบัญชี จะต้องยื่นแบบแสดงรายการพร้อมช าระภาษี(ถ้ามี) ตามแบบ ภ.ง.ด.51 ภายใน 2 เดือนนับจาก วันสุดท้ายของทุก 6 เดือนแรกของรอบระยะเวลา บัญชี กำรค ำนวณเงินได้นิติบุคคลจำกก ำไรสุทธิ เมื่อสิ้นรอบระยะเวลำบัญชี ระยะเวลาบัญชีจะต้องยื่นแบบแสดงรายการ พร้อมช าระภาษี (ถ้ามี) ตามแบบ ภ.ง.ด.50 ภายใน 150 วันนับแต่วันสุดท้ายของรอบ ระยะเวลาบัญชี หมายเหตุ: กรณีภำษีเงินได้นิติบุคคลค ำนวณจำกยอดรำยได้ก่อนหักรำยจ่ำย หำกเป็นกิจกำรขนส่งระหว่ำงประเทศของบริษัทหรือห้ำงหุ้นส่วนนิติบุคคลต่ำงประเทศ ภ.ง.ด.52 และ กรณีมูลนิธิหรือสมำคมที่ประกอบกิจกำรแล้วมีรำยได้ต้องยื่น ภ.ง.ด. 55 โดยต้องยื่นรอบระยะเวลำบัญชีละ 1 ครั้ง ภำยใน 150 วัน นับแต่วันสุดท้ำยของ รอบระยะเวลำบัญชี (ดูรำยละเอียด: https://www.rd.go.th/839.html) แบบที่กิจกำรต้องน ำส่งส ำหรับ “ภำษีเงินได้นิติบุคคลค ำนวณจำกก ำไรสุทธิ” 50 ภาษีเงินได้นิติบุคคล