หลักพืชกรรม

3. การศึกษาภาวะตลาดพืชผล พชื แทบทกุ ชนดิ มรี าคาไม่แน่นอน เปล่ียนแปลงไปตาม
สภาพการณ์ของดินฟ้าอากาศและปรมิ าณของผลติ ผลที่ผลิตได้แตล่ ะปี เพราะฉะนน้ั เกษตรกร
จําเปน็ ตอ้ งศกึ ษาภาวะตลาดทอ้ งถน่ิ ของประ เทศและของโลกถ้าทาํ ได้ ท้ังนี้ก็เพอื่ จะได้
คาดคะเนล่วงหนา้ ถ้าภาวะตลาดตกตํ่า กไ็ ม่ควรเสย่ี งทจี่ ะลงทนุ หรอื ปรมิ าณพชื มีปริมาณมากจน
ลน้ ตลาดแลว้ กไ็ ม่ควรผลิตพืชชนดิ น้ันอกี

การศึกษาภาวะตลาดพืชผล เกษตรกรควรจะได้ศึกษาประเดน็ ต่อไปนี้

3.1 การคาดคะเนวา่ ราคาพชื ผลจะข้นึ - ลง ในอตั ราเฉลี่ยอยา่ งไร และมีแนวโน้มจะสงู ข้นึ หรอื
ลดลง รวมถงึ ปริมาณผลผลติ พืชทีม่ ีอยูแ่ ละจะเป็นไปในอนาคตด้วย ทัง้ นก้ี ็เพ่อื ที่จะเปน็ แนวทาง
ในการเสยี่ งและการลงทนุ ในด้านปจั จยั การผลิต เช่น ท่ีดิน ป๋ยุ อาหารสัตว์ เครือ่ งมือเกษตร
รวมทงั้ ยาปราบศัตรพู ชื

3.2 การผันแปรของผลผลิตพืช เช่น การข้ึนลงของราคา ปริมาณการผลิต และการจาํ หน่าย วา่ มี
การผนั แปรมากนอ้ ยแค่ไหน นอกจากน้นั ควรจะศึกษาการผนั แปรของดินฟา้ อากาศ โรคระบาด
หรือภยั ธรรมชาติ โดยให้ความสนใจในการคอยรับฟังขา่ วทางราชการและรายงานอากาศของ
กรมอตุ นุ ิยมวิทยา จากวทิ ยุหรอื สือ่ มวลช นต่าง ๆ

3.3 ควรศึกษาโดยวิธที ําแบบฟอร์มสํารวจตลาดไว้ทกุ เดอื น เพอื่ เปรียบเทยี บกบั ปตี อ่ ไป
เกษตรกรจะได้ศึกษาข้อมูลต่าง ๆ จากสถิติเดิมในเดอื นเดียวกันแตต่ า่ งปีกนั

ส่ิงท่มี ผี ลต่อการกาหนดราคาผลผลิต

ปัญหาต่าง ๆ ทเ่ี ป็นอปุ สรรคต่อการจัดการและการจาํ หน่ายของเกษตรกรมีมา กมายหลาย
ประการ สิ่งท่มี ีอิทธิพลต่อการกาํ หนดราคาผลผลติ มีดงั น้ี

1. ความต้องการของตลาดและผูบ้ รโิ ภค ผลผลิตใดทต่ี ลาดและผบู้ รโิ ภคมคี วามตอ้ งการมาก
ผลผลติ มนี อ้ ยไมค่ ่อยเพียงพอต่อความตอ้ งการ ผลผลติ น้ันยอ่ มมีราคาสงู ในทางตรงขา้ มผลผลติ
ท่ีตลาดและผู้บริโภคมคี วามต้องการ น้อย ราคาจะตํ่า

2. ปรมิ าณของผลผลิตนัน้ ๆ ถา้ ปริมาณของผลผลิตมีน้อยลงในขณะทมี่ คี วามตอ้ งการเทา่ เดิม
ราคาจะสงู ขน้ึ และถา้ ปรมิ าณผลผลิตมากขึน้ ราคากจ็ ะต่ําลง

3. ต้นทุนในการผลิต ได้แก่ ค่าเมล็ดพันธุ์ การเตรียมพื้นท่ี ค่าใช้จา่ ยในการปฏบิ ัติดูแลรักษา
ตลอดจนคา่ ขนส่ง และอ่ืน ๆ ผลผลิตใดต้องลงทนุ สูง การกาํ หนดราคาผลผลติ ยอ่ มสูงขึ้นดว้ ย

4. อัตราคา่ แรงงาน แรงงานที่ใชต้ ั้งแต่ปลกู ปฏิบตั ดิ ูแลรักษาและการเก็บเกีย่ ว หากแรงงานหา
ไดย้ ากและราคาแพง ผลผลติ กจ็ ะถูกกาํ หนดให้ราคาสูง ตรงกนั ขา้ มถา้ แรงงานหาไดง้ า่ ย
ค่าแรงงานถกู ราคาผลผลิตกจ็ ะต่าํ ลง
5. พ่อค้าคนกลาง ผลผลิตท่ีต้องอาศยั พ่อค้าคนกลาง ย่ิงหลายตอ่ กวา่ จะถงึ มอื ผู้บริโภค ย่อมมี
ราคาสงู กวา่ ผลผลิตที่จําหน่ายโดยตรงจากเกษตรกรถึงมอื ผ้บู รโิ ภค
6. ปัญหาเรื่องภัยธรรมชาติ การเกิดอทุ กภยั ความแห้งแล้งผดิ ปกติ เหตกุ ารณ์ทางการเมือง เกิด
สงคราม ปญั หาเหลา่ น้ี ยอ่ มทําใหร้ าคาสนิ ค้าผลผลิตทางการเกษตรเพิ่มขน้ึ ได้

ปญั หาดา้ นการตลาด
ปัญหาดา้ นการตลาดท่ีพบ มดี ังน้ี
1. เกษตรกรมีอํานาจในการต่อรองราคาน้อย
2. คณุ ภาพผลผลิตไม่ ได้มาตรฐาน เน่ืองจากวธิ ีการขนสง่ ไม่มีประสิทธิภาพ
3. ขาดแหล่งขา่ วสารทีส่ มบรู ณ์ และทนั สมัย
4. ตลาดขายส่งมนี อ้ ยแหง่ และสถานทจ่ี าํ หน่ายคบั แคบ แออัด ไม่ถูกสขุ ลักษณะ
5. ราคาผลผลติ พชื โดยเฉพาะพชื ผกั จะเปลยี่ นอย่างรวดเรว็ ในทุกชว่ งเวลา เนื่องจากมีสินคา้ ใน
ทอ้ งตลา ดตลอดเวลา และไมม่ สี ถานที่เกบ็ รักษา
6. คา่ ใชจ้ ่ายในการตลาดสงู เช่นคา่ ขนสง่ และค่าแรงงาน