เก่งภาษามลายู "ภาษามลายูนูซันตารา"

ภาษามลายูนูซันตารา 1

ภาษามลายูนซู นั ตารา 2

เก่งภาษามลายู
“ภาษามลายูนซู นั ตารา”

PINTAR BAHASA MELAYU
“BAHASA MELAYU NUSANTARA”

ภาษามลายูนูซันตารา ก

คำนำ

หนังสือ เกง่ ภาษามลายู “ภาษามลายนู ูซันตารา” เขยี นข้ึนมี
วตั ถปุ ระสงค์เพอื่ ใช้ในการอา่ นเสริม สำหรบั นิศติ ทเ่ี รยี นภาษ ามลายู
รวมถงึ ผู้สนใจไดใ้ ช้เป็นแนวทางในการเรียนภาษามลายู

หนังสือเล่มนี้ มี 3 บท ประกอบด้วย ภาษามลายู ภาษา
อินโดนีเซีย และภาษามลายูถิ่นปาตานี ในหนังสอื เลม่ นี้ ผ้เู ขยี นไดเ้ ขียน
ขน้ึ จากประสบการณ์การสอนภาษามลายูในมหาวทิ ยาลัยราชภฏั ยะลา
ซงึ่ ได้สอนมาตงั้ แต่ ปกี ารศึกษา 2559

ผเู้ ขยี นหวงั ว่าหนงั สือเลม่ นีจ้ ะมีประโยช น์ต่อ นิศิต นัก ศึกษา
และผทู้ ี่สนใจเรยี นภาษามลายู ผเู้ ขยี นขอขอบคณุ ผูเ้ ขียนทา่ นอนื่ ๆ ที่
ปรากฏในบรรณาบกุ รมทุกท่าน คณาจารย์ที่ใหค้ วามรแู้ ก่ผู้เขียนท่ีได้
รวบรวมและเรียบเรียงเนอ้ื หา และเพือ่ นร่วมงานหลกั สตู รค รุศาส ตร์
บัณฑติ สาขาภาษามลายูท่ีให้กำลงั ใจเรอ่ื ยมา

ภาษามลายูนซู ันตารา ข

สารบญั

หน้า

คำนำ ก

สารบญั ข

บทท่ี 1 Bahasa Melayu (ภาษามลายู) ………………………….…… 1

ประเทศมาเลเซีย …………………………………………………… 3

ตัวเขียนภาษามลายู ………………………………..……………... 5

ระบบเสยี งภาษามลายู ……………………………………………. 6

บทท่ี 2 Bahasa Indonesia (ภาษาอนิ โดนีเซยี ) …………..….……. 27

ความเปน็ มาภาษาอินโดนเี ซยี ………………………………….. 28

ระบบเขยี นภาษาอินโดนีเซีย ……………………………………. 29

ปญั หาการออกเสียงภาษาอินโดนเี ซียสำหรับคนไทย ……. 33

บทท่ี 3 Dialek Melayu Patani (ภาษามลายูถ่ินปาตานี) …..….. 39

ความเปน็ มาของปาตานี …………………………………………. 40

ระบบเสยี งภาษามลายถู ่ินปาตานี …………………………….. 43

บรรณานุกรม 47

ภาษามลายูนูซนั ตารา 1

บทท่ี 1
Bahasa Melayu (ภาษามลายู)

ภาษามลายูเป็นภาษาหนึ่งในอาเซียนที่มีคนใช้มากท่สี ดุ
หลายประเทศทใ่ี ช้ภาษามลายูเปน็ ประจำชาติ ได้แก่ ประเทศมาเลเซีย
บรไู น สงิ ค์โปร์ และอินโดนีเซีย (Bahasa Indonesia) และเป็นภาษา
ถ่ินหรอื ภาษาแม่ในคาบสมุทรมลายู เชน่ ภาษามลายูปาตานีใ นส าม
จังหวดั ชายแดนภาคใตข้ องประเทศไทย ในบทน้จี ะอธบิ ายเกี่ยวกับ
ความเป็นมาภาษามลายู ภาษาอินโดนีเซยี และภาษามลายูถน่ิ ปาตานี

ภาษามลายูนซู นั ตารา 2

Bahasa Melayu (ภาษามลายู)

ภ าษ าม ล าย ู เ ป ็ นภาษ าหนึ ่ ง ใ นต ระ กู ล ภาษ าออ สโ ตรนี เซยี
(Rumpun Bahasa Austronesia) ซ ึ่ง เป ็นภาษ าที่แพ ร่หลายใน
คาบสมุทรมลายู (Nusantara) และมหาสมุทรแปซิฟิก (Lautan
Pasifik) Nik Safiah Karim et al., (2015, 3-4) มีทัศนะร่ว มก ั นว่ า
ภาษามลายใู นตระกลู ออสโตรนเี ซยี นสามารถแบ่งออกเปน็ 4 สาขาหลัก
ด้วยกัน คือ 1) ภาษาคาบสมุทรมลายู (Nusantara) ได้แก่ ภาษา
มาเลเซีย อนิ โดนีเซีย และภาษาในหมเู่ กาะมลายู 2) ภาษาโปลเี นเซีย
(Polinesia) ได้แก่ ภาษาที่พดู กันในหมู่เกาะแปซิฟกิ ตอนกลางและ
ตะวนั ตกตลอดจนหมู่เกาะ New Zealand, Hawaii, Marquesas และ
หมู่เกาะ Samoa 3) ภาษาไมโครเนเซยี (Micronesia) ไดแ้ ก่ ภาษาที่
พูดกนั ในหมู่เกาะแปซฟิ ิกตะวันตกเฉียงเหนือตลอดจนหมู่เกาะ Marina,
Caroline, Marshall และหมู่เกาะ Gilbert และ 4) ภาษาเมลาเนเซีย
(Melanesia) ได้แก่ ภาษาที่พูดกันในหมู่เกาะแปซิฟิกตะวันต ก
ตลอดจนหมู่เกาะ New Hebrides, New Caledonia และหมู่เกาะ Fiji
เป็นต้น

ใ นป ั จจุ บ ั นภ าษ าม ล าย ู ใ ช ้ อ ยู ่ อ ย่ าง แ พร่ ห ล าย ใ นป ระ เทศ
มาเลเซีย บรูไน สิงคโปร์ และอินโดนีเซีย (Bahasa Indonesia)

ภาษามลายูนซู นั ตารา 3

ตลอดจนในสามจังหวดั ชายแดนภาคใตข้ องประเทศไทย โดยมปี ระเทศ
หลกั ๆ ท่ีเรียกภาษามลายเู ปน็ ภาษาราชการ คือ ประเทศบรไู น และ
สิงค์โปร์ ส่วนประเทศอินโดนีเซียจะเรียกภาษาอินโดนีเซีย ใน
ขณะเดียวกนั ประเทศท่มี ปี ระชากรสว่ นใหญเ่ ป็นคนมลายูอยา่ งประเทศ
มาเลเซยี เรียกวา่ ภาษามาเลเซีย การเรยี กชอื่ ภาษาของแต่ละประเทศท่ี
ไม่เหมือนกันมีเหตุผลที่แตกต่างกันไป อาจอยู่ที่การเมื อง
ภายในประเทศหรอื การยอมรบั ในสังคม แม้ว่าทกุ ประเทศทีก่ ล่าวมานั้น
เรียกชอ่ื ไมเ่ หมอื นกนั แต่กใ็ ชภ้ าษามาจากพ้ืนฐานภาษามลายูเดียวกนั

ประเทศมาเลเซยี

ประเทศมาเลเซีย เป็นประเทศสมาชิกในกลุ่มประชาคม
อาเซยี นประกอบไปด้วย 2 ดินแดน คือ มาเลเซยี ตะวนั ตก (Malaysia
Barat) และมาเลเซียตะวันออก (Malaysia Timur) มาเลเซยี ตะวันตก
ต้ังอยู่บนคาบสมุทรมลายพู รมแดนดา้ นเหนือติดกบั ประเทศไทยและ
บรเิ วณปลายคาบสมทุ รตดิ กบั ประเทศสิงคโปร์ สว่ นมาเลเซียตะวนั ออก
ตั้งอยู่บนเกาะบอร์เนียว มีพรมแดนติดต่อกับประเทศบรูไน และ
อินโดนเี ซีย ประเทศมาเลเซียเปน็ ประเทศท่มี ีความหลากหลายทางชาติ
พันธุ์ โดยมีกลุ่ม ชาติพันธุ์หลัก ๆ อยู่ 3 กลุ่ม คือ ชาติพันธ์ุมลายู
ชาตพิ นั ธ์ุจนี และชาตพิ ันธุ์อนิ เดีย นอกจากน้ียังมีกลมุ่ ชาตพิ นั ธ์ุด้ังเดิม

ภาษามลายูนูซนั ตารา 4

ซงึ่ มกั ตง้ั รกราก อยู่บรเิ วณหมู่เกาะบอร์เนียว ไดแ้ ก่ ชาวดายกั ชาวอี
บาน ชาวคาดาซัน ชาวดูซนุ เป็นต้น

ประเทศมาเลเซยี ประกอบด้วย 13 รัฐ โดยแบ่งพ้ืนท่ีออกเป็น
สองส่วน คือ มาเลเซียตะวันตก ประกอบด้วย 11 รัฐ ได้แก ปาฮัง
(Pahang) เซ อ ล าง อ ร์ (Selangor) เนอ เก อ รีเซ ม บี ล ัน (Negeri
Sembilan) มะละกา (Malaka) ยะโฮร์ (Johor) เประ (Perak) เกอลัน
ตัน (Kelantan) เตอรังกานู (Terengganu) ปีนัง (Pinang) เกอดะห์
(Kedah) และปะลิส (Perlis) ส่วนมาเลเซียตะวนั ออก ตัง้ อยู่บนเกาะ
บอรเ์ นยี ว (Kalimantan) ประกอบดว้ ย 2 รัฐ ได้แก ซาบาห์ (Sabah)
และซาราวกั (Sarawak)

ทม่ี า: https://www.pngjoy.com/

ภาษามลายูนซู นั ตารา 5

ตัวเขียนภาษามลายู

การเขียนภาษามลายูไม่มีตวั เขยี นเปน็ ของตัวเอง โดยมีการ
พฒั นาการตามยคุ สมัยและอิทธิพลทางด้านศาสนา วฒั นธรรม และ
ภาษาต่างประเทศ ตงั้ แตก่ ารเข้ามาของศาสนาฮนิ ดู อิสลาม จนถงึ อนา
นิคมจากประเทสตะวนั ตก จนกระทั่งในปัจจุบันภาษามลายูจะมี
ตวั เขียนเปน็ ของตวั เองโดยประยุกต์จากภาษาอาหรบั และภาษาองั กฤษ
ซึ่งสามารถเขยี นได้ 2 แบบ คือ Rumi และ Jawi

1. Rumi
Rumi เปน็ ตัวเขยี นดว้ ยอักษรโรมันหรือภาษาอังกฤษ เป็นการ
เขียนที่รัฐบาลมาเลเซียและอินโดนีเซียใช้เปน็ ภาษาทางการ โดยมี
ตวั อักษร ดงั น้ี

A/a B/b C/c D/d E/e
J/j
F/f G/g H/h I/i O/o
T/t
K/k L/l M/m N/n Y/y

P/p Q/q R/r S/s

U/u V/v W/w X/x

Z/z

ภาษามลายูนซู นั ตารา 6

2. Jawi
Jawi เป็นการเขียนด้วยอักษรอาหรับ เป็นทีน่ ยิ มใชก้ นั ในสาม
จงั หวดั ชายแดนภาคใตข้ องไทย ภาคเหนอื ของมาเลเซยี (Kelantan)
และบรูไน โดยมีตวั อกั ษร ดังน้ี

ระบบเสยี งภาษามลายู

ระบบเสียงในภาษามลายูประกอบด้วย 2 กลุ่ม คือกลุ่ม
พยญั ชนะ และสระ

ระบบเสียงภาษามลายู

Sistem fonologi bahasa Melayu

หน่วยเสยี งพยญั ชนะ ระบบเสียงสระ
konsonan vokal

ภาษามลายูนซู ันตารา 7

1. Konsonan asli (พยัญชนะแท้)

ภาษามลายูมรี ะบบเสียงพยัญชนะแท้ 18 ตัว ประกอบด้วย

b, t, d, k, g, c, j, m, n, p, ny, ng, s, h, r, l, w, และ y สามารถเขียน

เปน็ ระบบสัทศาสตร์ (Nik Safiah Karim et al., 2015, 298) ดงั นี้

อวัยวะการเปล่งเสียง

วิธีการเปลง่ ริมฝีปาก ฟันและ เพดาน เพดาน ชอ่ งระหว่าง

เสยี ง ปมุ่ เหงอื ก แข็ง ออ่ น เส้นเสียง

ระเบิดกอ้ ง p b t d - kg -

Lutupan

ระเบิดไมก่ อ้ ง - - cj - -

Letusan

นาสิก m n ɲ(ny) ŋ(ng) -

Sengau

เสียดแทรก - s -- h

Geseran

รัว - r - - -

Getaran

ขา้ ง - l - - -

Sisian

ครงึ่ สระ w - y- -

Separuh

vokal

ภาษามลายูนซู นั ตารา 8

จากอวัยวะในการเปล่งเสียงพยัญชนะภาษามลายู สามารถ
อธบิ ายทุก ๆ พยญั ชนะ ดังนี้

1) พยญั ชนะ /b/ เปน็ พยัญชนะเสียงกอ้ ง อวัยวะการเปลง่ เสยี ง
บรเิ วณ ริมฝีปาก ออกเสียง [b] หรือ [เบอะ] มีพยัญชนะใกลเ้ คียงกับ
ภาษาไทย คือ “บ” พยัญชนะนี้สามารถเป็นพยัญชนะต้น และ
พยญั ชนะกลาง

ตวั อย่าง

/ba-ru/ = baru
/tu-buh/ = tubuh
/sǝr-ba/ = serba
2) พยัญชนะ /p/ เป็นพยญั ชนะเสียงกอ้ ง อวยั วะการเปลง่ เสยี ง
บรเิ วณ รมิ ฝปี าก ออกเสยี ง [p] หรือ [เพอะ] มพี ยญั ชนะใกล้เคียงกับ
ภาษาไทย คอื “พ” พยญั ชนะนี้สามารถเปน็ พยญั ชนะต้น พยัญชนะ
กลาง และพยัญชนะท้ายหรือพยัญชนะสะกด

ตวั อยา่ ง

/pi-da-to/ = pidato
/man-tap/ = mantap
/to-pi/ = top

ภาษามลายูนูซนั ตารา 9

3) พยัญชนะ /t/ เป็นพยัญชนะเสียงก้อง อวยั วะการเปลง่ เสียง
บริเวณ ฟันและปุ่มเหงือก ออกเสียง [t] หรือ [เทอะ] มีพยัญชนะ
ใกล้เคยี งกับภาษาไทย คือ “ท” พยญั ชนะนีส้ ามารถเป็นพยัญชนะต้น
พยญั ชนะกลาง และพยญั ชนะท้ายหรือพยญั ชนะสะกด

ตัวอย่าง

/ta-ta/ = tata
/na-tal/ = natal
/sǝ-la-mat/ = selamat
4) พยัญชนะ /d/ เป็นพยญั ชนะเสยี งกอ้ ง อวยั วะการเปลง่ เสียง
บริเวณ ฟันและปุ่มเหงือก ออกเสียง [d] หรือ [เดอะ] มีพยัญชนะ
ใกลเ้ คียงกับภาษาไทย คือ “ด” พยญั ชนะน้ีสามารถเปน็ พยัญชนะต้น
และพยญั ชนะกลาง

ตวั อย่าง

/da-lam/ = dalam
/da-ri/ = dari
/sǝn-di-ri/ = sendiri
5) พยญั ชนะ /k/ เป็นพยัญชนะเสียงก้อง อวัยวะการเปลง่ เสยี ง
บริเวณ เพดานออ่ น ออกเสียง [k] หรอื [เคอะ] มีพยัญชนะใกลเ้ คียงกับ

ภาษามลายูนซู นั ตารา 10

ภาษาไทย คือ “ค” พยัญชนะนส้ี ามารถเป็นพยัญชนะต้น พยัญชนะ
กลาง และพยญั ชนะท้ายหรือพยญั ชนะสะกด

ตวั อย่าง

/ka-wan/ = kawan
/a-kar/ = akar
/ta-pak/ = tapak
6) พยญั ชนะ /g/ เปน็ พยญั ชนะเสียงกอ้ ง อวัยวะการเปลง่ เสียง
บรเิ วณ เพดานออ่ น ออกเสยี ง [g] หรือ [เกฺอะ] มพี ยัญชนะใกลเ้ คยี งกบั
ภาษาไทย คือ “กฺ” พยัญชนะนี้สามารถเป็นพยัญชนะต้น และ
พยญั ชนะกลาง

ตัวอยา่ ง

/ga-ri/ = gari
/a-gar/ = agar
7) พยัญชนะ /c/ เปน็ พยญั ชนะเสยี งไม่ก้อง อวยั วะการเปล่ง
เสียงบริเวณ เพดานแข็ง ออกเสียง [c] หรือ [เชอะ] มีพยัญชนะ
ใกลเ้ คียงกับภาษาไทย คือ “ช” พยัญชนะนสี้ ามารถเป็นพยัญชนะต้น
และพยญั ชนะกลาง

ภาษามลายูนูซันตารา 11

ตัวอยา่ ง

/cu-ri/ = curi
/a-car/ = acar
8) พยัญชนะ /j/ เป็นพยัญชนะเสยี งไม่ก้อง อวัยวะการ
เปลง่ เสยี งบรเิ วณ เพดานแข็ง ออกเสยี ง [j] หรือ [เจอฺ ะ] มีพยัญชนะ
ใกลเ้ คียงกบั ภาษาไทย คอื “จ” พยญั ชนะน้ีสามารถเปน็ พยัญช นะต้น
และพยญั ชนะกลาง

ตวั อยา่ ง

/ja-ri/ = jari
/a-jar/ = ajar
9) พยัญชนะ /m/ เปน็ พยัญชนะเสยี งนาสกิ อวยั วะการเปล่ง
เสียงบรเิ วณ รมิ ฝีปาก ออกเสียง [m] หรือ [เมอะ] มีพยญั ชนะใกลเ้ คียง
กบั ภาษาไทย คอื “ม” พยญั ชนะน้ีสามารถเปน็ พยัญชนะตน้ พยญั ชนะ
กลาง และพยัญชนะท้ายหรอื พยญั ชนะสะกด

ตัวอยา่ ง

/ma-sa/ = masa
/si-lam/ = silam

ภาษามลายูนซู ันตารา 12

/ta-nam/ = tanam
10) พยัญชนะ /n/ เป็นพยญั ชนะเสียงนาสิก อวยั วะการเปล่ง
เสียงบรเิ วณ ฟันและป่มุ เหงือก ออกเสยี ง [n] หรือ [เนอะ] มีพยัญชนะ
ใกลเ้ คียงกบั ภาษาไทย คือ “น” พยัญชนะน้ีสามารถเปน็ พยัญชนะต้น
พยัญชนะกลาง และพยญั ชนะท้ายหรือพยญั ชนะสะกด

ตัวอย่าง

/nasi/ = nasi
/pa-nas/ = panas
/te-lan/ = telan
11) พยัญชนะ /ɲ/ เปน็ พยญั ชนะเสยี งนาสิก อวัยวะการเปล่ง
เสียงบริเวณ เพดานแข็ง ออกเสียง [ɲ] หรือ [เญฺอะ] มีพยัญชนะ
ใกลเ้ คียงกับภาษาไทย คอื “ญ” พยญั ชนะนีส้ ามารถเป็นพยัญชนะต้น
และพยัญชนะกลาง

ตวั อยา่ ง

/ɲa-la/ = nyala
/ba-ɲan/ = banyak
12) พยัญชนะ /ŋ/ เปน็ พยญั ชนะเสยี งนาสิก อวัยวะการ
เปล่งเสยี งบรเิ วณ เพดานอ่อน ออกเสียง [ŋ] หรอื [เงอะ] มีพยัญชนะ

ภาษามลายูนูซันตารา 13

ใกลเ้ คียงกับภาษาไทย คอื “ง” พยัญชนะนีส้ ามารถเป็นพยัญชนะต้น
พยญั ชนะกลาง และพยัญชนะทา้ ยหรอื พยัญชนะสะกด

ตวั อย่าง

/ɳi-lu/ = ngilu

/de-ɳan/ = dengan

/pi-saɳ/ = pisang

13) พยัญชนะ /s/ เป็นพยญั ชนะเสยี งเสียดแทรก อวยั วะการ

เปล่งเสียงบริเวณฟันและปุ่มเหงือก ออกเสียง [s] หรือ [เซอะ] มี

พยัญชนะใกลเ้ คียงกับภาษาไทย คือ “ซ” พยัญชนะนี้สามารถเปน็

พยญั ชนะตน้ พยญั ชนะกลาง และพยญั ชนะท้ายหรือพยญั ชนะสะกด

ตวั อยา่ ง

/su-dah/ = sudah
/ki-sar/ = kisar
/be-bas/ = bebas
14) พยัญชนะ /h/ เปน็ พยัญชนะเสยี งเสียดแทรก อวัยวะการ
เปล่งเสยี งบรเิ วณช่องระหวา่ งเส้นเสียง ออกเสยี ง [h] หรือ [เฮอะ] มี
พยัญชนะใกล้เคียงกบั ภาษาไทย คือ “ฮ” พยัญชนะนี้สามารถเปน็
พยัญชนะตน้ พยญั ชนะกลาง และพยญั ชนะทา้ ยหรอื พยัญชนะสะกด

ภาษามลายูนูซันตารา 14

ตัวอยา่ ง

/ha-wa/ = hawa
/ba-han/ = bahan
/pa-tah/ = patah
14) พยัญชนะ /r/ เป็นพยัญชนะเสียงรัว อวยั วะการเปลง่ เสียง
บริเวณ ฟันและปุ่มเหงือก ออกเสียง [r] หรือ [เรอะ] มีพยัญชนะ
ใกลเ้ คียงกบั ภาษาไทย คือ “ร” พยัญชนะนส้ี ามารถเป็นพยัญชนะต้น
พยญั ชนะกลาง และพยญั ชนะทา้ ยหรือพยญั ชนะสะกด

ตัวอยา่ ง

/ra-ya/ = raya
/ha-ri/ = hari
/a-gar/ = agar
15) พยัญชนะ /l/ เป็นพยญั ชนะเสียงขา้ ง อวัยวะการเปลง่ เสียง
บริเวณ ฟันและปุ่มเหงือก ออกเสียง [l] หรือ [เลอะ] มีพยัญชนะ
ใกล้เคียงกบั ภาษาไทย คอื “ล” พยัญชนะนีส้ ามารถเปน็ พยัญชนะต้น
พยญั ชนะกลาง และพยญั ชนะทา้ ยหรอื พยัญชนะสะกด

ภาษามลายูนซู ันตารา 15

ตัวอยา่ ง

/lǝ-bih/ = lebih
/ba-las/ = balas
/a-kal/ = akal
16) พยัญชนะ /w/ เปน็ พยญั ชนะเสียงครง่ึ สระ อวยั วะการเปล่ง
เสียงบริเวณรมิ ฝปี าก ออกเสยี ง [w] หรือ [เวอะ] มพี ยัญชนะใกล้เคียง
กับภาษาไทย คือ “ว” พยัญชนะนี้สามารถเป็นพยัญชนะต้น และ
พยัญชนะกลาง

ตวั อยา่ ง

/wa-ɳi/ = wangi
/a-wan/ = awan
17) พยญั ชนะ /y/ เปน็ พยัญชนะเสียงครง่ึ สระ อวยั วะการเปลง่
เสียงบรเิ วณเพดานแข็ง ออกเสียง [y] หรอื [เยอะ] มีพยัญชนะใกลเ้ คยี ง
กับภาษาไทย คือ “ย” พยัญชนะนีส้ ามารถเป็นพยัญชนะต้น และ
พยัญชนะกลาง

ตวั อย่าง

/yang/ = yang

ภาษามลายูนซู ันตารา 16

/ba-yi/ = bayi

2. Konsonan pinjaman (พยัญชนะยืม)

ระบบเสียงพยัญชนะยืมจากภาษาอื่นมีทั้งหมด 7 ตัว

ประกอบด้วย f, v, z, sy, kh, gh และ q สามารถเขียนสัญลักษณ์

สัทศาสตร์ (Nik Safiah Karim et al., 2015, 301) ดงั นี้

อวัยวะการเปลง่ เสยี ง

วิธกี ารเปลง่ รมิ ฟันและ เพดาน เพดาน ชอ่ งระหวา่ ง

เสยี ง ฝปี าก ปุ่มเหงอื ก แขง็ ออ่ น เส้นเสียง

ระเบิดก้อง - - - - q

Letupan

เสยี ดแทรก f v z (sy) š (kh) x -

Geseran (gh) Ɣ

1) พยญั ชนะ /f/ เปน็ พยญั ชนะเสยี งเสยี ดแทรก อวยั วะการเปลง่
เสียงบริเวณริมฝีปาก ออกเสยี ง [f] หรอื [เฟอะ] มพี ยญั ชนะใกล้เคียง
กบั ภาษาไทย คอื “ฟ” พยัญชนะนีส้ ามารถเป็นพยัญชนะตน้ พยัญชนะ
กลาง และพยญั ชนะท้ายหรอื พยญั ชนะสะกด

ตวั อยา่ ง

/for-mal/ = formal

ภาษามลายูนซู นั ตารา 17

/si-fir/ = sifir
/wa-kaf/ = wakaf
2) พยัญชนะ /v/ เป็นพยัญชนะเสียงเสียดแทรก อวัยวะการ
เปล่งเสียงบริเวณริมฝปี าก ออกเสยี ง [v] หรือ [เวอะ] มีพยัญชนะ
ใกล้เคยี งกับภาษาไทย คือ “ว” พยญั ชนะนี้สามารถเป็นพยัญช นะต้น
และพยญั ชนะกลาง

ตัวอยา่ ง

/vi-sa/ = visa
/u-ni-ver-si-ti/ = universiti
3) พยัญชนะ /z/ เป็นพยญั ชนะเสียงเสียดแทรก อวัยวะการ
เปล่งเสยี งบริเวณฟันและปุ่มเหงือก ออกเสียง [z] หรือ [เซอะ] มี
พยัญชนะใกลเ้ คียงกบั ภาษาไทย คือ “ซ” พยัญชนะนี้สามารถเปน็
พยญั ชนะต้น พยญั ชนะกลาง และพยญั ชนะท้ายหรอื พยัญชนะสะกด

ตวั อยา่ ง = zaman
= azam
/za-man/ = Aziz
/azam/
/A-ziz/

ภาษามลายูนูซนั ตารา 18

4) พยัญชนะ /š/ เป็นพยัญชนะเสียงเสียดแทรก อวัยวะการ
เปลง่ เสียงบรเิ วณเพดานแขง็ ออกเสียง [š] หรือ [เซฺอะ] มพี ยัญชนะ
ใกล้เคียงกับภาษาไทย คอื “ซ” พยญั ชนะนส้ี ามารถเปน็ พยัญชนะต้น
และพยญั ชนะกลาง

ตวั อย่าง

/ša-rat/ = syarat
/ma-ša-ra-kat/ = masyarakat
5) พยัญชนะ /x/ เป็นพยญั ชนะเสียงเสยี ดแทรก อวัยวะการ
เปลง่ เสยี งบรเิ วณเพดานอ่อน ออกเสียง [x] หรอื [เคอะ] เป็นหน่วย
เสยี งทไี่ ม่ปรากฏในภาษาไทย แตส่ ามารถแทนเสียงในภาษาไทย คือ
“คฺ” พยัญชนะนี้สามารถเป็นพยัญชนะต้น พยัญชนะกลาง และ
พยัญชนะทา้ ยหรอื พยญั ชนะสะกด

ตัวอย่าง

/xa-mis/ = Khamis
/a- xir/ = akhir
/ta-rix/ = tarikh
6) พยัญชนะ /Ɣ/ เป็นพยัญชนะเสียงเสยี ดแทรก อวัยวะการ
เปลง่ เสยี งบรเิ วณเพดานออ่ น ออกเสียง [gh] หรือ [เฆอะ] มีพยญั ชนะ

ภาษามลายูนซู ันตารา 19

ใกลเ้ คยี งกบั ภาษาไทย คือ “ฆ” พยญั ชนะนีส้ ามารถเปน็ พยัญชนะต้น
พยัญชนะกลาง และพยญั ชนะทา้ ยหรอื พยญั ชนะสะกด

ตัวอย่าง

/Ɣa-ib/ = ghaib

/ba- Ɣal/ = baghal

/ba-liƔ/ = baligh

7) พยัญชนะ /q/ เป็นพยัญชนะเสียงกอ้ ง อวัยวะการเปลง่

เสยี งบริเวณชอ่ งระหวา่ งเส้นเสยี ง ออกเสยี ง [q] หรือ [เกอะ] เปน็ หนว่ ย

เสียงที่ไม่ปรากฏในภาษาไทย แต่สามารถแทนเสยี งในภาษาไทย คือ

“กฺ” พยัญชนะนี้สามารถเป็นพยญั ชนะต้น พยัญชนะกลาง และ

พยญั ชนะทา้ ยหรือพยญั ชนะสะกด

ตัวอย่าง

/qa-ri/ = qari
/ba-qa/ = baqa
/fa-riq/ = fariq

ภาษามลายูนูซนั ตารา 20

หน่วยเสียง พยญั ชนะ พยัญชนะ แทนเสยี งทีไ่ มม่ ี
ภาษามลายู ภาษามลายู ไทย ในภาษาไทย
ป
p p ต -
t t จ -
c c ก -
k k ช -
š sy ค -
x kh บ -
b b ด -
d d - -
j j - ยฺ
g g ฟ กฺ
f f ซ -
s s - -
x x ฮ คฺ
h h - -
z z - ซฺ
gh ล รฺ
ɣ l -
l

ภาษามลายูนซู ันตารา 21

หน่วยเสยี ง พยญั ชนะ พยญั ชนะ แทนเสียงทไ่ี มม่ ี
ภาษามลายู ภาษามลายู ไทย ในภาษาไทย
ม
m m น -
n n - -
ny ง ญฺ
ɲ ng ก -
q ร -
ŋ r ว -
q w ย -
r y -
w
y

2. Vokal (สระ)
สระในภาษามลายูมี 2 ชนดิ คอื สระเดี่ยว และ สระประสม
2.1 สระเดีย่ วภาษามลายูมี 5 ตวั 6 เสียง ประกอบดว้ ย a
(อา), e (เอ), i (อี), o (โอ), u (อู) และ ǝ (เออ)

ภาษามลายูนซู นั ตารา 22

วิธีการเปล่งเสยี ง Depan Tengah Belakang
ล้ินส่วนหน้า ล้ินสว่ นกลาง ลน้ิ ส่วนหลงั
Sempit
ปิด i e(ǝ) u
e
Separuh sempit o
กงึ่ ปดิ a

Separuh luas
กึ่งเปิด
Luas
เปิด

จากอวัยวะในการเปล่งเสียงสระภาษามลายู สามารถอธิบาย
ทกุ ๆ สระ ดงั นี้

1) สระ /i/ เป็นสระท่เี ปล่งเสียงจากลน้ิ ส่วนหน้า ออกเสยี ง [i]
หรือ [อี] มีสระใกล้เคยี งกบั ภาษาไทย คือ “สระอี”

ตัวอย่าง

/gi-gi/ = gigi
/i-ni/ = ini
/ta-li/ = tali
/mi-riŋ/ = miring

ภาษามลายูนซู ันตารา 23

/ki-rim/ = kirim
2) สระ /a/ เปน็ สระท่เี ปล่งเสียงจากลิ้นส่วนหนา้ ออกเสียง [a]
หรือ [อา] มีสระใกลเ้ คียงกบั ภาษาไทย คอื “สระ _า”

ตวั อย่าง

/a-ka:n/ = akan

/du-a:/ = dua

/ma-kan/ = makan

3) สระ /u/ เปน็ สระทเ่ี ปลง่ เสียงจากล้ินส่วนหนา้ ออกเสียง [u]

หรอื [อู] มีสระใกลเ้ คียงกับภาษาไทย คอื “สระ อู”

ตัวอย่าง

/u-ta-ra/ = utara

/la-lu/ = lalu

/bǝ-lum/ = belum

4) สระ /o/ เปน็ สระทเี่ ปล่งเสียงจากล้นิ ส่วนหลัง ออกเสยี ง [o]

หรอื [โอ] มสี ระใกลเ้ คยี งกบั ภาษาไทย คอื “สระ โ_”

ตัวอย่าง = obat
/o-bat/

ภาษามลายูนซู ันตารา 24

/to-ko/ = toko
5) สระ /e/ จะเรียกวา่ e (taling) เป็นสระทีเ่ ปลง่ เสียงจากลิ้น
ส่วนหน้า ออกเสียง [e] หรือ [เอ] มีสระใกล้เคียงกับภาษาไทย คอื
“สระ เ_”

ตวั อย่าง

/e-kor/ = ekor
/sa-te/ = sate
6) สระ /ǝ/ จะเรียกว่า e (pepet) เปน็ สระท่ีเปล่งเสียงจาก
ลิ้นส่วนกลาง ออกเสยี ง [ǝ] หรอื [เออ] เสียงน้ีเปน็ สัญลักษณ์การเขียน
วิชาทางสัทศาสตร์เท่านัน้ ส่วนการเขียนในภาษามลายูรมู จี ะเขียน
เหมือนกันกับสระ e และมีสระใกล้เคยี งกบั ภาษาไทย คือ “สระ เ_อ”

ตัวอยา่ ง = emas
= seperti
/ǝ-mas/ = emak
/sǝ-pǝr-ti/ = belah
/ǝ-ma?/
/bǝ-lah/

ภาษามลายูนูซนั ตารา 25

2.2 สระประสม (diftong) ในภาษามลายูมี 3 รูป 3 เสียง คอื ai,

au, oi

สระประสม หนา้ คำ กลางคำ หลงั คำ

ai - hairan pantai

au auta saudara pulau

oi - boikot amboi

เสียงสระประสมภาษามลายู สามารถอธบิ าย ดงั น้ี
1) สระ ai เป็นสระประสมสามารถอยูก่ ลางและหลงั คำ ออก
เสยี ง “ไอ” มีสระใกล้เคียงกับภาษาไทย คือ “สระ ไ_”

ตัวอย่าง

pandai ramai

sungai hairan

pantai gulai

2) สระ au เป็นสระประสมสามารถอยู่หนา้ กลาง และหลงั คำ

ออกเสียง “เอา” มีสระใกล้เคยี งกับภาษาไทย คอื “สระ เอา”

ตวั อย่าง

pulau kalua

ภาษามลายูนซู ันตารา 26

saudara atau

3) สระ oi เป็นสระประสมสามารถอยู่กลางและหลงั คำ ที่มีสระ

ใกล้เคยี งกบั ภาษาไทย คอื “สระ โอย”

ตวั อยา่ ง

boikot amboi

ภาษามลายูนูซนั ตารา 27

บทท่ี 2
Bahasa Indonesia (ภาษาอินโดนเี ซยี )

ภาษามลายูนซู นั ตารา 28

ความเปน็ มาภาษาอนิ โดนีเซีย

ประเทศอินโดนีเซียหรือหรือชือ่ ทางการ คือ สาธารณรัฐ
อินโดนเี ซีย เป็นประเทศหมเู่ กาะ ประกอบด้วยเกาะชวา เกาะสมุ าตรา
เกาะบอร์เนยี ว เกาะซลู าเวซี เกาะปาปวั และเกาะเลก็ เกาะนอ้ ย อนา
เขตตั้งอยู่ระหว่างคาบสมุทรอนิ โดจนี กับทวีปออสเตรเลยี และระหว่าง
มหาสมุทรอินเดียกับมหาสมทุ รแปซิฟิก มีพรมแดนติดกับประเทศ
มาเลเซยี ปาปัวนวิ กนิ ี และติมอร์-เลสเต ประชากรของประเทศมีชาติ
พนั ธแ์ุ ละภาษาทห่ี ลากหลาย ทำให้ภาษาอินโดนเี ซยี ต้องหาภาษาท่เี ป็น
กลางในการตดิ ต่อสื่อสารกัน โดยใชภ้ าษามลายูเป็นภาษาทางการ
แ ล ะ ไ ด ้ ป ระกาศ ให้ เ ป็ นภาษ าเด ี ยวข อง ชาติ อิ นโด นี เซ ี ยในปฏิ ญาณ
ซุมปะฮ์เปอมูดา (Sumpah Pemuda) เมื่อ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2471
แต่เปลี่ยนจากภาษามลายูเป็นชื่อภาษ าอินโด นีเซ ีย (Bahasa
Indonesia) เปน็ ภาษาประจำชาติของประเทศอนิ โดนเี ซยี

ภาษาอินโดนีเซยี เป็นภาษาราชการในประเทศอินโดนีเซยี
ใช้อย่างแพรห่ ลาย ทง้ั ในด้านการศึกษา หน่วยงานราชการ การทำงาน
เอกสารทางราชการ และเปน็ ภาษาในสอื่ ต่าง ๆ เชน่ วิทยุ โทรทัศน์
เป็นตน้ ภาษานี้ใชอ้ ยา่ งแพร่หลายทว่ั อินโดนีเซีย เป็นภาษาท่ีแสดง
ความเปน็ หนงึ่ เดียวของกลุ่มชาตพิ ันธุ์ที่แตกต่างกันในอนิ โด นีเซียและ
เปน็ สอื่ กลางในการสื่อสาร ในชว่ งไมก่ ีป่ ที ผี่ า่ นมาภาษาอินโดนีเซียได้รบั

ภาษามลายูนูซนั ตารา 29

การสอนกันอยา่ งแพร่หลายในโลกและประเทศสมาชิกอาเซยี นรวมถึง
ประเทศไทย

ระบบการเขียนภาษาอนิ โดนีเซยี

ตวั อกั ษรในระบบเขยี นภาษาอนิ โดนีเซีย เป็นตัวอักษรโรมันมี

ทัง้ หมด 26 ตัว ประกอบด้วย a, b, c, d, e, f, g, h, I, g, k, l, m, n, o,

p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, แ ล ะ z (Muliastuti & Rahadhitami,

2016, xii)

ตวั อักษร การออกเสียง

ตัวพมิ พใ์ หญ่ ตวั พิมพเ์ ลก็

A a อา

B b เบ

C c เช

D d เด

E e เอ

F f เอฟ

G g เก

H h ฮา

I i อี

ภาษามลายูนูซันตารา 30

ตัวอกั ษร การออกเสยี ง

ตัวพิมพ์ใหญ่ ตวั พมิ พ์เล็ก เจ
กา
Jj เอล
เอ็ม
Kk เอ็น
โอ
Ll เป
กี
Mm เอร
เอส
Nn เต
อู
Oo เฟ
เว
Pp เอกซ์
เย
Qq เซด

Rr

Ss

Tt

Uu

Vv

Ww

Xx

Yy

Zz

ภาษามลายูนูซนั ตารา 31

1. Konsonan (พยัญชนะ)
พยัญชนะภาษาอินโดนเี ซียมที ้งั หมด 25 ตวั ประกอบด้วย

พยญั ชนะเดยี วมี 21 ตัว ไดแ้ ก่ b, c, d, f, g, h, g, k, l, m, n, p, q, r,

s, t, v, w, x, y, และ z ส่วนพยญั ชนะประสมมี 4 ตวั ไดแ้ ก่ kh, ny,
ng, และ sy (Muliastuti & Rahadhitami, 2016, xiv-xvi)

พยัญชนะ ตัวอย่าง

b bukan

c cara

d damai

f formal

g gundul

h harap

j jumlah

k kasih

l lama

m mandi

n nanas

ny nyanyi

ng barang

ภาษามลายูนซู นั ตารา 32

พยัญชนะ ตัวอย่าง
p pilih
r rantai
s suara
sy syukur
t taruh
v visa
w wanita
kh ikhwal
y karya
z ijazah

2. Vokal (สระ)
สระภาษาอนิ โดนเี ซียมีทัง้ หมด 5 ตวั ประกอบดว้ ย a, e, I, o,
และ u สว่ นการออกเสียงแบง่ เปน็ 6 เสียง สามารถเขยี นเปน็ สญั ลักษณ์

สัทศาสตร์ คือ /i/, /e/, /ǝ/, /a/, /o/, และ /u/ (Muliastuti &
Rahadhitami, 2016, xiii)

ภาษามลายูนูซนั ตารา 33

สระ การออกเสยี ง ตัวอย่าง

a /a/ อา abang

e /e/ เอ ekor

/ǝ/ เออ emas

i /i/ อี ikan

o /o/ โอ orang

u /u/ อู ular

ปญั หาการออกเสียงสำหรบั คนไทย

ระบบเสยี งในแตล่ ะภาษาทไ่ี ม่เหมือนกัน ทำให้เกิดปัญหาใน
การออกเสียงสำหรับคนท่จี ะศึกษา หรือเรียนภาษาใดภาษาหนงึ่ เช่น
คนไทยทีเ่ รียนภาษาอนิ โดนีเซียมีปญั หาในการออกเสียง g เป็นตน้
เพราะเสียงดังกลา่ วไม่มใี นระบบเสียงภาษาไทย

ความแตกตา่ งของระบบเสียงระหวา่ งภาษาไทยกับภาษา
อินโดนีเซียที่พบมี 5 พยัญชนะ ที่ไม่มีในระบบเสียงภาษาไทย
ประกอบด้วย g, j, ny, sy และ z เวลาผู้พูดภาษาไทยเปลง่ เสยี งดงั กลา่ ว
จะมกี ารเปล่ยี นพยัญชนะหรือเสียงที่คล้ายเคยี งกับภาษาไทย คือ k, c,
y, s และ s ตามลำดับ โดยสามารถอธิบาย ดงั น้ี

ภาษามลายูนซู ันตารา 34

1) พยญั ชนะ g เปน็ k
ตัวอยา่ ง

ga-dis เป็น ka-dis
ra-gam เป็น rakam
2) พยญั ชนะ j เปน็ c
tacam
ตวั อยา่ ง ca-di

ta-jam เปน็ yala
ja-di เปน็ ya-muk
3) พยัญชนะ ny เปน็ y
sarikat
ตัวอย่าง asik

nyala เปน็
nyamuk เป็น
4) พยญั ชนะ sy เปน็ s

ตัวอยา่ ง

syarikat เป็น
asyik เป็น

ภาษามลายูนซู นั ตารา 35

5) พยัญชนะ z เปน็ s

ตวั อยา่ ง

zat เป็น sat

za-kat เป็น sa-kat

นอกจากนั้นยังมพี ยัญชนะท้ายหรอื ตวั สะกดท่ผี ู้พดู ภาษาไทย

ไมส่ ามารถ ออกเสยี ง คอื /h/, /f/, /r/, และ /l/ (Aleeyah Masae et

al., หนา้ 316) สามารถอธิบาย ดังนี้

1) เสียงพยัญชนะ /h/ เป็น /?/ หรือออกเสยี ง [อะ] ในส่วน

ของพยัญชนะท้าย

ตวั อยา่ ง
/ka-sih/ เป็น /ka-si?/

การออกเสียง kasih โดยเจา้ ของ การออกเสยี ง kasih โดยผู้พูด
ภาษาชาวอนิ โดนเี ซยี ภาษาไทย

ภาษามลายูนูซนั ตารา 36

2) พยัญชนะ /l/ เป็น /n/ ในส่วนของพยัญชนะท้ายหรอื
ตัวสะกด

ตัวอย่าง
/a-mal/ เป็น /a-man/

การออกเสียง amal โดย การออกเสียง amal โดยผู้พดู

เจ้าของ ภาษาชาวอนิ โดนเี ซีย ภาษาไทย

3) พยัญชนะ /f/ เป็น /p/ ในส่วนของพยัญชนะท้ายหรือ

ตวั สะกด

ตวั อยา่ ง
/hu-ruf/ เปน็ /hu-rup/

ภาษามลายูนูซันตารา 37

การออกเสยี ง huruf โดยเจา้ ของ การออกเสียง huruf โดยผ้พู ดู

ภาษาชาวอินโดนีเซยี ภาษาไทย

4) พยัญชนะ /x/ เป็น /k/ ในส่วนของพยัญชนะท้ายหรอื

ตวั สะกด

ตวั อยา่ ง
/ta-rikh/ เปน็ /ta-rik/

การออกเสยี ง tarikh โดยเจา้ ของ การออกเสยี ง tarikh โดยผพู้ ดู

ภาษาชาวอนิ โดนีเซีย ภาษาไทย

5) การสะกดด้วยพยัญชนะ /r/ จะหายไป

ภาษามลายูนซู นั ตารา 38

ตวั อย่าง
/ti-dur/ เปน็ /ti-du/

การออกเสยี ง tidur โดย การออกเสยี ง tidur โดยผพู้ ดู
เจ้าของ ภาษาชาวอินโดนเี ซยี ภาษาไทย

ภาษามลายูนูซันตารา 39

บทที่ 3
Dialek Melayu Patani
(ภาษามลายถู น่ิ ปาตาน)ี

ก่อนท่จี ะพูดถึงภาษาท้องถิ่นของคนในสามจังหวัดช ายแดน
ภาคใต้ หรอื ท่ถี ูกเรยี กของคนพื้นท่วี า่ Baso Nayu (บาซอ นายู) ควรทำ
ความเขา้ ใจและศึกษาประวัตคิ วามเป็นมาของรัฐปาตานีวา่ มาจากไหน
มอี นาเขตครอบคลุมพนื้ ที่ใดในอตีตจนถึงปจั จบุ ัน ความแตกตา่ งปาตานี
และปตั ตานี ตลอดจนตัวเขียนภาษามลายูปาตานี

ภาษามลายูนซู ันตารา 40

ความเป็นมาปาตานี

ความเป็นมาของการกำเนิดเมืองปาตานีมีการเล่า ข า น
หลากหลายทศั นะด้วยกัน ทร่ี ะบุใน ฮกี ายตั ปาตานี (Hikayat Patani)
เดิมเป็นช่อื เมอื ง มาลกี ัย (Maligai) หลังจากนั้นมกี ารเปลี่ย นช่ือเป็น
ปาตานี ตง้ั แตก่ ษัตริย์ พญา ตู นกั พา (Phaya Tu Naqpa) ออกไปล่า
สัตว์ทรี่ มิ ทะเลกบั ไพร่พลของเขา หลงั จากนน้ั สนุ ขั ทพ่ี าไปด้วยนั้นเห่า
ไมห่ ยุด กษัตริย์ได้ตรสั ว่า “Ada seekor pelanduk putih, besarnya
seperti kambing, warna tubuhnya gilang gemilang. Itulah yang
dihambat oleh anjing itu. Maka pelanduk itu pun lenyaplah
pada pantai ini” แปลวา่ “มีกระจงสีขาวสดใสตวั หนึ่ง ใหญเ่ หมือน
แพะทถ่ี ูกสนุ ัขไล่ลา่ อยู่ ทำให้กระจงตัวน้ันวง่ิ หนหี ายไปบริเวณทะเลนั้น
(pantai ini)” หลังจากน้นั กษตั ริยก์ ็ได้ตามหากระจงตวั นน้ั ในระหว่าง
ทางได้เจอกับคนแกค่ นหนง่ึ ชอื่ วา่ Encik Tani หรอื Pak Tani หลงั จาก
น้นั กษตั รยิ ต์ ดั สนิ ใจจะต้ังเมืองใหม่ท่นี ั่น โดยตง้ั ชอื่ Pak Tani ตามชื่อ
คนแก่คนนั้น หลังๆ ได้เปลี่ยนเป็น Patani (ปาตานี) (Asmah Haji
Omar, 2019, 57)

ภาษามลายูนซู ันตารา 41

บางทัศนะท่ีกลา่ วใน ตาริค ปาตานี (Tarikh Patani) เขยี นโดย
Syeikh Faqih Ali กล่าววา่ กษัตรยิ เ์ มอื งนั้นพึง่ ไดร้ บั ชัยชนะก ารสู้รบ
กบั ลังกาสุกะ (Langkasuka) หลังจากนน้ั กษตั ริย์ก็ไดห้ าสถานท่ีที่อุดม
สมบรู ณเ์ พ่อื ต้ังเมอื งใหม่ ประชาชนของเขาไดเ้ สนอสถานท่แี ห่งหน่ึงทม่ี ี
ความอดุ มสมบูรณ์ เหมาะแกก่ ารเพาะปลกู คนแถวนัน้ ส่วนใหญ่มอี าชีพ
ทำการเกษตรและประมง ผู้นำหมูบ่ ้านมีช่ือว่า Tok Tani แต่คนจะ
เรยี ก Pak Tani (Asmah Haji Omar, 2019, 58)

ปาตานีเป็นชอ่ื เมืองใหม่หลงั จากเมอื ง มาลกี ัย ในช่วงสมยั ของ
กษัตรยิ ์ พญา ตู นกั พา และเป็นนอาณาจกั รหนึง่ ทอี่ ยู่บนแหลมมลายู
ท่ีมคี วามเจริญรงุ่ เรอื งในอตดี ดังคำกลา่ วของ รุสลนั อทุ ยั (2536, 89)
ปาตานีในอดีตเปน็ เมอื งใหญ่และเปน็ ศนู ยก์ ลางทางการค้าขายเป็นเมอื ง
ท่าสำหรบั การขนส่งสินค้า ทั้งจากอนิ เดีย โปรตุเกส ฮอลแลนด์และ
อังกฤษมาเทยี บท่านำสนิ ค้ามาจำหน่าย ทำใหม้ ีการแพรก่ ระจายภาษา
มลายูถิ่นไปทั่วภมู ภิ าค

ปาตานีกับปตั ตานใี นปจั จุบนั มีความแตกต่างกัน ปาตานีนัน้ ถือ
เปน็ คำท่ใี ช้อา้ งถงึ อาณาบริเวณทเ่ี ก่าแก่ทมี่ ีมากอ่ นและครอบคลมุ เนอ้ื ท่ี
กวา้ งขวางกว่าตัวจงั หวัดในปัจจุบัน สว่ น “ปตั ตาน”ี น้นั เป็นชื่อจังหวัด
ของไทยสมัยใหม่ (ดันแคน แม็กคารโ์ ก, 2555, อ้างถึงใน อามีเนาะห์
เจะแว, 2562, 184) คำวา่ ปาตานีน้ันมีความครอบคลมุ และชดั เจนกว่า
ในแง่ของอตั ลกั ษณ์ รวมท้งั เปน็ คำเรียกท่แี สดงถึงความเป็นตวั ตนของ

ภาษามลายูนูซนั ตารา 42

คนมลายใู นพืน้ ทแี่ หง่ นไ้ี ดอ้ ยา่ งดี (อามเี นาะห์ เจะแว, 2562, 184) ถ้า
พูดถึง ปัตตานี ก็จะหมายถึงอนาเขตจังหวัดปัตตานีปจั จุบัน ซึ่งไม่
รวมถึงพน้ื ที่อนื่ ๆ แต่ปาตานีในทนี่ เ้ี ป็นพ้ืนท่ีของคนมลายู ทใ่ี ช้ภาษา
มลายูปาตานี หรอื ภาษามลายูถ่ินที่ใช้กันในพืน้ ที่ทเี่ ป็นอาณาเขตของ
“เมืองปาตานี” ในอดตี ซึ่งหมายรวมถึงพ้ืนท่จี งั หวดั ปตั ตานี ยะลา และ
นราธวิ าส ในปัจจุบนั ดงั น้ันภาษามลายถู นิ่ นจ้ี ึงนา่ จะเรียกว่า “ภาษา
มลายูปาตานี” เพื่อใหค้ รอบคลุมและครบถว้ น (แวมายิ ปารามัล,
2552, อ้างถึงใน กามารดุ ดีน อสิ ายะ, 2553, 111) ในปัจจบุ นั ปาตานี
จะครอบคลุมพ้นื สามจงั หวัดชายแดนภาคใต้ ได้แก่ ปตั ตานี นราธิวาส
และยะลา และในเขตจงั หวัดสงขลา ไดแ้ ก่ อำเภอสะบา้ ย้อย อำเภอนา
ทวี อำเภอเทพา และอำเภอจะนะ เพราะประชากรในพ้นื ท่ี ดังกล่าว
จำนวนร้อยละ 83 พดู ภาษามลายปู าตานแี ละนับถอื ศาสนาอิสลาม (สุ
วไิ ล เปรมศรรี ัตน์ และคณะ, 2550)

คนมลายปู าตานีหรอื คนในสามจังหวดั ชายแดนภาคใต้ใช้ภาษา
มลายูถิ่นปาตานเี ป็นภาษาแม่ และยงั คงใช้อยใู่ นปัจจบุ ัน แม้ว่าปาตานี
ไดเ้ ปน็ สว่ นหนงึ่ ของประเทศไทยท่ีใช้ภาษาไทยภาษาราชการ แตค่ นปา
ตานียังอนุรักษ์และยังคงเรียกตัวเองว่า คนมลายู (Oghae Nayu)
นรู ียัน สาและ (2559, 91) กล่าวว่า คนมลายูปาตานยี ังคง นิยมเรียก
ตนเองว่า “คนมลายู” โดยยึดโยงกบั ศาสนาอิสลามและส่ือสารด้วย
ภาษามลายูอนั เป็นสญั ลกั ษณ์ทางวฒั นธรรมและชาติพนั ธุ์มลายูท่ีโดด

ภาษามลายูนซู ันตารา 43

เด่นทสี่ ดุ สองสง่ิ นท้ี ำ ใหพ้ วกเขาแตกต่างจากคน “ไทยพทุ ธ” ซ่ึงเป็น
ชนสว่ นใหญข่ องประเทศ และพวกเขาจะสามารถรักษาอัตลักษณ์ความ
เป็นมลายูใหค้ งอยูต่ อ่ ไปในอนาคตได้ด้วยวิธีการสอนให้ลูกหล านของ
พวกเขาส่อื สารด้วยภาษามลายภู ายในชมุ ชนมลายู

ดงั นน้ั สามารถสรุปได้ว่าปาตานีและปตั ตานมี คี วามแตกต่าง
กัน ปาตานเี ป็นเป็นชอื่ รัฐสมัยอดตี ท่ีมความเจริญรุ่งเรอื ง มีอนาเขต
กวา้ งขวาง กินพื้นที่บริเวณสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ไดแ้ ก่ ปตั ตานี
ยะลา และนราธิวาส และบางส่วนของจังหวัดสงขลา ได้แก่ เทพา สะบา้
ย้อย จะนะ และนาทวี สว่ นปัตตานีเป็นส่วนหน่งึ ของปาตานใี นอดีตและ
เป็นจังหวัดหน่งึ ของประเทศไทยในปัจจบุ ัน มี 12 อำเภอ ไดแ้ ก่ อำเภอ
เมอื ง สายบรุ ี ยะหรงิ่ ยะรงั กะพ้อ โคกโพธ์ิ แมล่ าน มายอ ปะนาเระ
ทงุ่ ยางแดง ไม้แกน่ และ หนองจิก

ระบบเสียงมลายูปาตานี

ภาษามลายปู าตานีนั้น มีระบบเสยี งบางเสียงทีแ่ ตกต่างจาก
ภาษามลายูมาตรฐาน เช่น เสยี ง /a/ ในภาษามลายูมาตรฐาน จะแทน
เสยี ง /ɛ/ ในภาษามลายู ปาตานี ยกตัวอย่าง /makan/ เป็น /makɛ/
มีนักวิจยั หลายท่านได้ทำการศกึ ษาวิจยั เรือ่ งระบบเสยี งภาษามลายูปา
ตานีและพบว่า ผลการศึกษามคี วามแตกต่างกันไม่มากนกั Wilding

ภาษามลายูนซู นั ตารา 44

(1979, อ้างถึงใน กามารดุ ดนี อสิ ายะ, 2553, 111) ได้ศกึ ษาระบบเสยี ง
ภาษามลายปู ัตตานดี ้วยการสมั ภาษณ์และจดบนั ทกึ เสยี ง ท้งั นี้เพื่อนำ
ขอ้ มูลหนว่ ยเสียงท่ไี ดม้ าเขียนคำศัพท์และเรียบเรยี งเป็นพ จนานุกรม
ภาษามลายูถ่ินปัตตานี จากการศึกษา พบว่า หนว่ ยเสยี งพยญั ชนะ มี
23 หน่วยเสียง คือ /p/, /t/, /k/, /g/, /ʔ/, /ʕ/, /b/, /d/, /c/, /j/,
/f/, /s/, /h/, /z/, /ɣ/, /l/, /r/, /m/, /n/, /ɲᶡ/, /ŋᵍ, /w/, /y/ และ
พบว่าไม่ปรากฏหน่วยเสยี งระเบดิ อโฆษะ ประเภทธนติ เช่น /p/ͪ , /t/ͪ ,
/c/ͪ , /kͪ/ ทง้ั นี้อาจเน่ืองมาจากการศึกษาเฉพาะกลุ่มผู้พูดภาษ ามล ายู
ปัตตานีในเขตอำเภอเมือง จงั หวัดปตั ตานีเทา่ น้ัน

นอกจากนั้น ราชบัณฑิตยสถาน (2553, 20) หน่วยเสียง
พยัญชนะในภาษามลายูปาตานแี บ่งได้เปน็ 2 ประเภท คอื หนว่ ยเสยี งท่ี
ปรากฏในภาษามลายมู ี 24 หนว่ ยเสยี ง ประกอบด้วย /p/, /t/, /k/,
/g/, /ʔ/, /b/, /d/, /c/, /j/, /s/, /ɣ/, /h/, /l/, /r/, /m/, /n/, /ɲ/,
/ŋ/, /mᵇ/, /nᵈ/, /ɲᶡ/, /ŋᵍ/, /w/, /y/ และหนว่ ยเสยี ท่ปี รากฏใน
คำยมื มี 7 หน่วยเสียง ประกอบดว้ ย /p/ͪ , /t/ͪ , /c/ͪ , /k/ͪ , /f/, /z/, /x/
สามารถเทยี บเคียงกบั อกั ษรภาษาไทยและภาษามลายมู าตรฐาน ดงั น้ี

ภาษามลายูนซู นั ตารา 45

หนว่ ยเสยี งมลายู อักษรไทย แทนเสยี งไทย อักษรมลายู
ปาตานี มาตรฐาน
p ป ยฺ
t ต กฺ p
c จ คฺ t
k ก c
อ k
ʔ พ k
ท p
pͪ ช
tᵗͪ ค t
cᵗͪ บ sy
kᵗͪ ด
b - kh
d - b
j ฟ d
g ซ j
f - g
s f
x s
x

ภาษามลายูนซู ันตารา 46

หน่วยเสยี งมลายู อักษรไทย แทนเสียงไทย อักษรมลายู
ปาตานี มาตรฐาน
h ฮ ซฺ
z - รฺ h
- z
ɣ ล ญฺ gh
l ม ม l
m น น m
n - ญ n
ง ง ny
ɲ - ng
- -
ŋ -
mᵇ - -
ร
nᵈ ว -
ɲᶡ ย -
ŋᵍ r
r w
w y
y