เบื้องหลังถ้ำหลวง

i ค ำน ำผู้ว่ำหมูป่ำ 18 วันของเหตุกำรณ์ถ ำหลวง ที่หลายท่านได้ติดตาม เหตุการณ์นั้น คือ วิกฤติที่ต้องใช้ความสามารถของทีมงานเป็น หมื่นคน เสมือนจิ๊กซอว์เป็นหมื่นตัวที่เรียงร้อยจนส าเร็จ เชื่อว่า หลายท่านคงสงสัยว่า “เหตุการณ์ในครั้งนั้นเราประสบความส าเร็จ ได้อย่างไร” 18 วันของเหตุการณ์ถ้ าหลวงมีผู้น าเสนอในหลาย รูปแบบ ทั้งภาพยนตร์ สารคดี ในส่วนตัวผมเองได้มีโอกาสเป็น วิทยากรให้ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับผู้น าในสภาวะวิกฤติให้กับหลายๆ หน่วยงาน และรวมถึงสถาบันทางการศึกษา โดยน าเหตุการณ์ ถ้ าหลวงเป็นส่วนหนึ่งในการบรรยายในเชิงปฏิบัติที่แฝงด้วย หลักทฤษฎีในหลายๆ ด้าน จึงอยากถ่ายทอดประสบการณ์ องค์ความรู้เหล่านั้นออกมาเป็นตัวอักษร จนเกิดเป็นหนังสือเล่มนี้ “เบื องหลังถ ำหลวง” ที่ได้รวบรวมเหตุการณ์รอบตัว ทฤษฎี เทคนิค ในการบริหาร การตัดสินใจที่ผมได้น ามาปรับใช้ในเหตุการณ์นี้เชื่อว่า จะเป็นประโยชน์กับหลายๆ ท่านที่สามารถน าไปปรับใช้เป็นแนวทาง ในการเผชิญเหตุเมื่อเกิด “วิกฤติ” (นายณรงค์ศักดิ์ โอสถธนากร)

ii สำรบัญ ค าน าผู้ว่าหมูป่า i สารบัญ ii วันแรกของเหตุการณ์ 23 มิถุนายน 2561 1 จัดทีมรับมือ 9 ล าดับการปฏิบัติการให้ความช่วยเหลือ 12 สภาวะวิกฤติ 14 ระดับสาธารณภัยและการบัญชาการ 19 การบริหารความเสี่ยงในสภาวะวิกฤติ 21 การบริหารความเสี่ยงในภารกิจถ้ าหลวง 23 การบริหารจัดการถ้ าหลวงตามแนวคิด PIME 39 5 ปัจจัยหลักของการบริหารจัดการในสภาวะวิกฤติ 43 ที่ประสบความส าเร็จ การตัดสินใจในสภาวะวิกฤติ 48 Trust and Respect 51 เบื้องหลังความส าเร็จ 53 บทสรุป 60 ประวัติการศึกษา ผลงาน และประวัติการท างาน 62

1 เบื้องหลังถ้้ำหลวง นำยณรงค์ศักดิ์ โอสถธนำกร ผู้บัญชาการเหตุการณ์ศูนย์อ านวยการร่วมค้นหา ผู้สูญหายในวนอุทยานถ าหลวง - ขุนน านางนอน (ศอร.) วันแรกของเหตุกำรณ์ 23 มิถุนำยน 2561 23 มิถุนายน 2561 เช้าวันเสาร์ เด็กๆ ไปแข่งฟุตบอล บ่ายๆ พวกเขาเข้าไปในถ า จริงๆ เป็นถ าที่พวกเขาเคยชิน คุ้นเคย และเข้าไป เป็นปกติ เสมือนไปฝึกความแข็งแกร่งของร่างกาย และจิตใจ เพราะว่า สภาพภายในถ ามืดสนิท ความสามารถในการมองเห็นเป็นศูนย์ ในระยะหนึ่งคืบข้างหน้ายังไม่สามารถมองเห็นได้ อากาศเย็น สภาพถ า เป็นโพรงซ้าย - ขวา ขึ น - ลง หากเดินไม่ดีก็จะเกิดอุบัติเหตุได้ทุกเวลา ไม่มีใครรู้ว่าเด็กๆ เหล่านั นเข้าไปในถ า

2 จนกระทั่งช่วงเย็น เด็กไม่กลับบ้าน แต่มีเด็ก 2 คนที่ไม่ได้เข้าไป ได้แจ้งว่า เพื่อนๆเข้าไปในถ า ผู้ปกครองจึงไปตามที่ถ า ซึ่งสิ่งที่น่าเชื่อว่า เข้าไปในถ า คือจักรยานวางเรียง 10 คัน และมอเตอร์ไซค์จอดหน้าถ า 1 คัน น่าเชื่อได้ว่าเด็กหายเข้าไป 12 คน ข้อมูลจึงรายงานว่า “มีเด็ก สูญหำยไปในถ้้ำ 12 คน” ณ วันแรก 23 มิถุนายน 2561 วันนั นเป็นวันที่ผมมีภารกิจยุ่งมาก ผมต้อง เดินทางไปปฏิบัติภารกิจถึง 3 อ าเภอในจังหวัดเชียงราย ซึ่งกว่าจะเสร็จ ภารกิจตามก าหนดการเวลาประมาณ 16.00 น.

3 หลังจากนั น ผมก็ได้น าทีมเจ้าหน้าที่ชุดรักษาความปลอดภัย เพื่อตรวจเยี่ยมร้านค้า ดูแลความปลอดภัย ในกิจกรรมถนนคนเดินของ จังหวัดเชียงราย เนื่องจากช่วงนั นมีข่าวสถานการณ์ความไม่สงบ มีการลอบวางระเบิดในห้างสรรพสินค้าที่จังหวัดสุราษฎร์ธานีจึงต้อง มีการตรวจตราด้านความปลอดภัยเพิ่มมากขึ น และร่วมกิจกรรม ขายเสื อกีฬาของจังหวัดเชียงราย เพื่อระดมทุนส าหรับการจัดกิจกรรม การแข่งขันกีฬาแห่งชาติ ที่จะจัดขึ นที่จังหวัดเชียงรายในช่วง ปลายปี พ.ศ. 2561 กว่าจะปฏิบัติภารกิจเสร็จและกลับเข้าจวนฯ เวลาประมาณ 21.00 น. หลังจากนั นผมจึงได้พัก แม้จะเป็นวันหยุด แต่ด้วยภารกิจหลายพื นที่ หลายกิจกรรม ตลอดทั งวัน ก็รู้สึกอ่อนล้า พอสมควร

4 ต่อมา เวลาประมาณ 23.00 น. เศษๆ ผมได้รับรายงานว่า มีเด็กสูญหายเข้าไปในถ าของวนอุทยานถ าหลวง – ขุนน านางนอน ซึ่งตอนแรกในใจคิดว่า เป็นเหตุการณ์ปกติทั่วไป “เด็กติดถ้้ำ ก็หำทีมกู้ภัยพำเด็กเหล่ำนั้นออกมำ” ปลายสายที่โทรแจ้งว่า “คงไม่ได้ค่ะ ผู้ว่ำฯ ควรจะมำ” “12 คน” นี่ไม่ใช่ปัญหาของคนใดคนหนึ่ง แต่เป็นปัญหาสาธารณะ แต่เมื่อได้เดินทางมาถึงจุดเกิดเหตุ ตอนนั นเวลาประมาณ 01.00 น. (เป็นห้วงคืนวันเสาร์ที่ 23 - เช้าวันอาทิตย์ที่ 24) เพื่อสั่งการ และประเมินสถานการณ์ ทั งทรัพยากร ความสามารถในการกู้ภัย ดูเหมือนว่า “น าจะท่วมในถ า และเจ้าหน้าที่กู้ภัยไม่สามารถเข้าไป

5 ข้างในได้ ผมพบว่านี่ไม่ใช่เหตุการณ์ปกติทั่วไป แต่จะเป็นเหตุการณ์ที่มี ผลกระทบร้ายแรงต่อการบริหารจัดการของจังหวัด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากภารกิจกู้ภัยล้มเหลว หรือมีเด็กคนใดคนหนึ่งเสียชีวิต ในขณะนี หน่วยปฏิบัติในพื นที่ไม่สามารถรับมือและแก้ไขได้ เริ่มแรกทีมกู้ภัยเข้าไปเวลา 01.00 น. ออกมาเวลา 04.00 น. เราพยายามหาเครื่องปั่นไฟที่หาได้ในแถบนั น โดยหามาได้ 3 - 4 เครื่อง ปั่นไฟได้ไม่ถึง 10 นาที คนในถ าก็ต้องวิ่งออกมา เพราะเกิดก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์จากการเผาไหม้ท าให้หายใจไม่ออก ซึ่งขณะนั น หน้างานมีทีมงานประมาณ 20 กว่าคน

6 เวลา 04.00 น. เศษ ทีมกู้ภัยที่เข้าไปค้นหาได้ออกมาจากถ า และค าตอบที่ได้ คือ ไม่ไหว ผมตัดสินใจ ส่งทีมปฏิบัติการทั ง 20 กว่า คน กลับบ้าน เหตุเพราะเขาอ่อนล้า และนัดพร้อมกันใหม่ ในเวลา 09.00 น. ผมให้ทีมงานซื อข้าว อาหารเครื่องดื่มให้ผู้ปกครองของ เด็กก่อน และต้องสร้างความเชื่อมั่นให้ผู้ปกครอง เป็นสิ่งที่ผู้น าต้องท า ประโยคที่สร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ปกครอง คือ “ผมจะหำลูกของท่ำนให้เจอ ผมจะอยู่กับท่ำนจนนำที สุดท้ำยที่หำลูกท่ำนเจอ มิฉะนั้นผมจะไม่ยกเลิกกำรค้นหำ” ซึ่งจริง พูดไปแล้ว ถ้ารักษาค าพูดไม่ได้ก็ไม่มีราคา ไม่มีค่า แต่ถ้าไม่ท าอย่างนั น สถานการณ์จะบานปลายได้ ซึ่งตอนนั นยังไม่ มั่นใจว่าเด็กจะออกมาในสภาพใด แต่จะเอาลูกเขามาคืนให้ได้ เป็นการตัดสินใจระหว่างความเป็นความตาย มิฉะนั น ผมจะบริหาร หน้างานไม่ได้และเมื่อตัดสินใจไปแล้ว สถานการณ์ดีขึ น ผู้ปกครองเริ่มใจเย็นลง เราเริ่มปฏิบัติภารกิจได้ และกันพื นที่จัดโซนปฏิบัติงาน คนที่ไม่เกี่ยวข้องไม่ควรให้เข้าในพื นที่ ปฏิบัติงาน เพื่อไม่ให้เกิดความวุ่นวาย

7 ความพยายามอีกครั งในภารกิจของเช้าวันที่ 24 มิถุนายน 2561 ผมได้ไปปฏิบัติภารกิจตามตารางนัดหมาย แต่ไม่ได้อยู่ใน งานนั นนาน เหตุผลก็เพื่อไประดมสรรพก าลัง และนัดหมายกัน เพื่อปฏิบัติการกู้ภัยที่ถ าหลวง เวลา 09.00 น. ผมได้ส่งทีมกู้ภัย 2 ทีม เข้าไปส ารวจในถ า2 ครั ง ตั งแต่เวลา 9.00 น. – 10.00 น. และส่งเข้าไปอีกรอบ ออกมาประมาณ 11.30 น. ปรากฏว่า น าท่วมหนักเกินความสามารถของทีมที่จะเข้าไปได้

8 ส่วนเหตุการณ์หน้าถ าก็เป็นไปด้วยความวุ่นวาย บรรยากาศ หน้าถ า เสมือนก าลังมีการจัดกิจกรรม ที่พ่อแม่พี่น้องพาลูกหลาน มาร่วมงาน รถขายของสารพัดสิ่ง (ลูกชิ นทอด ก๋วยเตี๋ยว ผลไม้) บ้างก็ มาดู บ้างก็อยากมาช่วย บ้างก็มาให้ก าลังใจ จึงต้องมีการจัดระเบียบ พื นที่หน้าถ า

9 กำรจัดทีมรับมือ ผมเรียกประชุมทีมหัวหน้าส่วนในระดับจังหวัด แล้วก าหนด แผนออกเป็น 4 แผน คือ แผนที่ 1การสูบน าออกแล้วพาเด็กๆ ทั ง 13คน ออกมา แผนที่ 2 หาโพรง หรือปล่อง แผนที่ 3 เข้าจากท้ายถ าหรือปลายถ า แผนที่ 4 เจาะผนังถ า เพื่อกระจายความเสี่ยง และแข่งกับเวลา ในส่วน รายละเอียดแผนจะอธิบายในตอนถัดไป เมื่อก าหนดแผนออกเป็น 4 แผนแล้ว ก าหนดโครงสร้างในการ ปฏิบัติหน้าที่และจัดทีมงานในแต่ละแผนให้เหมาะสม

10 โครงสร้างในการปฏิบัติภารกิจ แบ่งทีมปฏิบัติการออกเป็น 3 ส่วน คือ ส่วนปฏิบัติการ ส่วนอ านวยการ และส่วนสนับสนุน โดยมี ทีมที่ปรึกษาเชี่ยวชาญซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญ ผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้ ความสามารถในแต่ละสาขา เพื่อคอยให้ค าปรึกษา พิจารณาวิเคราะห์ ถึงความเป็นไปได้ในปฏิบัติการ ซึ่งเป็นการท างานของคนจ านวนมาก รวมกว่า 10,000 คน มากกว่า 25 ประเทศ บ้างก็มีความเชี่ยวชาญใน ปฏิบัติการ บ้างก็เสมือนได้มาฝึกฝน ศึกษา สร้างประสบการณ์ให้ตัวเอง หลากหลายเชื อชาติ ความคิด ค่านิยม วัฒนธรรม ดังนั น จึงมีกติกา ร่วมกันในการปฏิบัติมีข้อความสั นๆ กระชับบนแผ่นกระดานสีขาว เพียง 6 ข้อ แต่เป็นกฎ กติกาของทีม “We ’reonly one Team”

11 ที่ก าหนดไว้ร่วมกัน เป็นหัวใจส าคัญ เพื่อปฏิบัติการที่มีเป้าหมาย เดียวกัน เรียกได้ว่าเป็น “ธรรมนูญถ าหลวง” We ’re here 4 the same purposeเรามาที่นี่ด้วยจุดมุ่งหมายเดียวกัน Joint Task Force Operation Ethics จริยธรรมการด าเนินงานของกองก าลังร่วมกัน 1. Respect เคารพซึ่งกันและกัน 2. Speak Human Language พูดกันด้วยภาษามนุษย์ เข้าใจง่าย 3. Communicate : Clear Concise and Direct to the point สื่อสารด้วยความชัดเจน กระชับ และตรงประเด็น 4. Respect Diversity เคารพความหลากหลาย 5. No Discrimination ไม่เลือกปฏิบัติ 6. No Idea is Stupid Idea ไม่มีความคิดใดที่โง่ ทุกความคิดมีคุณค่า

12 ล้ำดับกำรปฏิบัติกำรให้ควำมช่วยเหลือ การกู้ภัยในเหตุการณ์ถ าหลวงเป็นงานกู้ภัยและช่วยเหลือ ที่มีความยาก ซับซ้อน และมีล าดับในการขอความช่วยเหลือ และให้ ความช่วยเหลือ เริ่มจากทีมเจ้าหน้าที่ของรัฐ และหน่วยกู้ชีพ กู้ภัยใน พื นที่ เพียงไม่กี่คน จนมีการขอความช่วยเหลือจากหน่วยความมั่นคง เครื่องมือ ยุทโธปกรณ์ ผู้เชี่ยวชาญในแต่ละสาขา ไปจนถึงจากนานา ประเทศ ถือได้ว่า “เป็นความร่วมมือ ความสามัคคีของมนุษยชาติ” ที่มีผู้เข้าร่วมในปฏิบัติการนี กว่า 25 ประเทศ รวมกว่า 10,000 ชีวิต มีล าดับการให้ความช่วยเหลือ ดังนี

13 ในวันที่ 24 – 25 มิถุนายน 2561 ความพยายามในการกู้ภัย ในภารกิจนี เริ่มต้นจากหน่วยงานส าคัญๆ ของรัฐในจังหวัดเชียงราย และอาสาสมัครกู้ภัยในพื นที่ แต่ก็พบว่า ความสามารถ และความ ช านาญของเจ้าหน้าที่ในส่วนภูมิภาคยังไม่เพียงพอ เมื่อประเมิน สถานการณ์แล้วว่า มีความยากล าบากมาก ต้องใช้ผู้ที่มีสมรรถนะ ในการด าน าสูง จึงได้ประสานขอความช่วยเหลือจากหน่วยเรือรักษา ความสงบเรียบร้อยตามล าแม่น าโขง (นรข.) เพื่อขอให้ประสานหน่วย SEAL เข้ามาช่วยในภารกิจนี โดยหน่วย NAVY SEAL ได้ตอบรับ และเดินทางมาช่วยเหลือในทันทีนอกจากนี ยังมีอีกหลายหน่วย เช่น ทหาร ทีมปฏิบัติการสูบน า แต่เนื่องด้วยความยากในภารกิจนี คือ การด าน าในถ าที่มืด ระดับการให้ความช่วยเหลือเพิ่มมากขึ นจาก การตอบรับของทีมนักด าน าถ าจากต่างประเทศ The Best Cave Diver ทุกหน่วยล้วนมีบทบาทในการปฏิบัติงานด้วยกันทั งสิ น มีความส าคัญ

14 สภำวะวิกฤติ เหตุการณ์เด็กติดภายในถ าหลวงฯ เข้าข่ายสภาวะวิกฤติ (Crisis) ที่มีผลกระทบขนาดใหญ่มาก เมื่อเปรียบเทียบกับศักยภาพของพื นที่ สภาวะวิกฤติของเหตุการณ์ถ าหลวง มาจาก 4 ปัจจัยหลัก ประกอบด้วย 1. สภำพกำยภำพภำยในถ้้ำ : เป็นถ าที่มีความยาวเป็น อันดับที่ 4 ของประเทศ ยาวประมาณ 10 กิโลเมตร ภายในถ าไม่มีแสง สว่างเลย ถ าเป็นถ าธารลอด เป็นโพรงซ้าย -ขวา หินงอกหินย้อย มีความ คดเคี ยวมีความซับซ้อน (แคบ – กว้าง, แยกซ้าย - ขวา) จุดวิกฤติที่เรา เรียกว่า ไซฟ่อน มีลักษณะเป็น V –Shape มีความลึก 5 เมตรและแคบ ไม่มีแผนที่การส ารวจที่เป็นทางการมาก่อน ไม่สามารถระบุพิกัดที่ แน่นอนได้ว่าเด็กติดที่พิกัดใด

15 2. ปริมำณน้้ำ : น าเย็นจัด ประมาณ 18 - 20 องศาเซลเซียส หากอยู่ในน าเป็นเวลานานจะเป็นตะคริวและจมน าได้ ผู้เชี่ยวชาญ ได้ร่วมกันประเมินลักษณะและปริมาณน า มีน าท่วมเต็มพื นที่ทั งหมด ของถ า

16 ลักษณะน าขุ่นในวันแรกของภารกิจ มีปริมาณน าประมาณ 270,000 ลบ.ม. ในวันที่ห้าของภารกิจ (27 มิถุนายน 2561) ฝนตกหนัก ท าให้มีปริมาณน าในถ าเพิ่มขึ นอีก 310,000 ลบ.ม. ค านวณปริมาณน า เข้าถ าเฉลี่ยเพิ่ม ประมาณ 40,000 ลบ.ม./วัน หากเปรียบให้เข้าใจง่ายๆ ก็เสมือนปริมาณน าขนาดสนามฟุตบอลมีความสูงเท่ากับตึก 50 ชั น ที่กักตัวเด็กๆ เหล่านั น นั่นเอง 3. ปริมำณอำกำศ (ออกซิเจน) : ผมถามทางการแพทย์ว่า เด็กจะอยู่ได้กี่วัน ถ้าเรื่องอาหารเด็กจะอยู่ได้ 30 วัน หากถามเรื่อง ออกซิเ จน โดยอากาศในสภาวะปกติจะมีปริมาณออกซิเจน 20 เปอร์เซ็นต์ ในวันที่ 6 - 7กรกฎาคม 2561 ในถ ามีปริมาณออกซิเจน เ ห ลื อ เ พี ยง 15 เ ป อ ร ์เ ซ ็น ต ์ ห า ก อ อ ก ซิ เ จ น ล ด ต่ า ลง ถึง 14 – 10 เปอร์เซ็นต์จะกระทบต่อระบบการหายใจจะมีอาการหัวใจ เต้นแรง มึนงง เคลื่อนไหวช้าลง หากออกซิเจนต่ ากว่า 12 เปอร์เซ็นต์ เลือดจะเป็นพิษ และหากออกซิเจนเหลือเพียง 10 เปอร์เซ็นต์

17 เด็กจะหมดสติในการปฏิบัติแม้จะเติมออกซิเจนเข้าไปภายในถ า ด้วยเครื่องปั๊ม ปริมาณออกซิเจนก็ไม่เพิ่มขึ นจาก 15 เปอร์เซ็นต์ และจากระดับออกซิเจนที ่มีอยู ่ 15 - 12 เปอร์เซ็นต์ เด็กจะอยู่ได้ ประมาณ 6 วัน และนี่คือเหตุผลที่จะต้องน าตัวเด็กออกมาให้เร็วที่สุด เราได้เดินสายออกซิเจนเข้าไปแล้ว ปั๊มออกซิเจนเข้าไปปรากฏว่า ออกซิเจนไม่เพิ่มขึ นเลย

18 4. เวลำ : ตัวแปรที่แท้จริงที่เราแข่ง คือ เวลา เราต้องชี เป้า ปัญหาให้ได้หากปฏิบัติการช้าไปเพียง 1 - 2 วัน เด็กอาจจะไม่รอด เนื่องจากปริมาณออกซิเจนในถ า เด็กจะสามารถอยู่ได้ประมาณ 6 วัน จากข้อมูลอุตุนิยมวิทยา จะเกิดพายุและฝนฟ้าคะนอง จะเห็น ได้ว่าเมื่อปฏิบัติภารกิจน าเด็กคนสุดท้ายออกมาจากถ าได้ส าเร็จ ซึ่งเป็น เวลาประมาณ 21.00 น. ของวันที่ 10 กรกฎาคม 2561 หลังจากนั น น าก็ไหลบ่าท่วมถ าในทันที

19 ระดับสำธำรณภัยและกำรบัญชำกำร ด้วยสภาวการณ์วิกฤติ เป็นเรื่องที่ต้องแก้ไขปัญหาโดย เร่งด่วน ต้องลด/ตัดขั นตอนสายการบังคับบัญชา ระบบการท างาน หรือ ระบบการปฏิบัติการที่เป็นปกติประจ าวัน เป็นสภาวะที่ไม่มีทางที่จะใช้ แผนปกติได้ และตามหลักการเมื่อเกิดภัยที่มีระดับความรุนแรง และการจัดการ จากเหตุการณ์ดังกล่าว แม้ว่าจะเกิดขึ นในพื นที่จ ากัด ไม่ได้ขยายวงกว้าง แต่ก็เกินกว่าที่ระดับท้องถิ่น/อ าเภอ จะควบคุม ดูแลได้ จึงได้มีการประกาศภัยในระดับ 2 โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็น ผู้บัญชาการเหตุการณ์

20 เพื่อที่จะสามารถสั่งการ ประสานความร่วมมือและขอสนับสนุน ความช่วยเหลือได้อย่างคล่องตัวมากยิ่งขึ น ผู้ว่าราชการจังหวัด ได้ประกาศภัยในวันที่ 24 มิถุนายน 2561 ซึ่งเป็นวันที่สองของ เหตุการณ์และได้ท าการขอยกเว้นการบังคับใช้กฎหมายหลายฉบับ ที่จ าเป็น โดยขออนุญาตเท่าที่จ าเป็น ไม่เป็นการสร้างภาระให้กับ ผู้ปฏิบัติ

21 กำรบริหำรควำมเสี่ยงในสภำวะวิกฤติ ความเสี่ยง คือ โอกาสที่จะเกิดความผิดพลาด ความเสียหาย ความสูญเปล่า หรือเหตุการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ หรือการกระท าใดๆ ที่อาจเกิดขึ นภายใต้สถานการณ์ที่ไม่แน่นอน ซึ่งอาจเกิดขึ นในอนาคต และมีผลกระทบ หรือท าให้การด าเนินงานไม่ประสบความส าเร็จ ตามวัตถุประสงค์และเป้าหมายขององค์กร ในฐานะผู้บัญชาการเหตุการณ์ ผู้น าในสภาวะนั นจะต้อง บริหารจัดการเหตุการณ์ในสภาวะวิกฤติ สภาวะที่เต็มไปด้วยความเสี่ยง ด้วยหลักการบริหารความเสี่ยง และการตัดสินใจในสภาวะวิกฤติ ซึ่งการบริหารความเสี่ยงตามหลักทฤษฎี แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ 1. กำรยอมรับควำมเสี่ยง (Risk Acceptance) เป็นการ ยอมรับความเสี่ยงที่เกิดขึ น เนื่องจากไม่คุ้มค่าในการจัดการควบคุม หรือป้องกันความเสี่ยง

22 2. กำรลด/กำรควบคุมควำมเสี่ยง (Risk Reduction) เป็น การปรับปรุงระบบการท างาน หรือการออกแบบวิธีการท างานใหม่ เพื่อลดโอกาสที่จะเกิดความเสี่ยง หรือลดผลกระทบให้อยู่ในระดับที่ องค์กรยอมรับได้ 3. กำรกระจำยควำมเสี่ยง หรือกำรโอนควำมเสี่ยง (Risk Sharing) เป็นการกระจายความเสี่ยงออกเป็นหลายส่วน และรับความ เสี่ยงเท่าที่องค์กรควบคุมได้ หรือถ่ายโอนความเสี่ยงให้ผู้อื่นช่วยแบ่งรับ ความเสี่ยงนั นไปบ้าง 4. หลีกเลี่ยงควำมเสี่ยง (Risk Avoidance) เป็นการจัดการ ความเสี่ยงที่อยู่ในระดับสูงมาก และหน่วยงานไม่อาจยอมรับความเสี่ยง นั นได้ จึงต้องตัดสินใจยกเลิกโครงการ/กิจกรรมนั น เพื่อไม่ให้เกิดความ เสียหายที่จะมีเพิ่มขึ นต่อไป

23 กำรบริหำรควำมเสี่ยงในภำรกิจถ้้ำหลวง ในเหตุการณ์นี ได้ใช้แนวทางการกระจายความเสี่ยง และการลด/ ควบคุมความเสี่ยง ดังนี 1. กำรกระจำยควำมเสี่ยงในภำรกิจถ้้ำหลวง คือ ในภารกิจ ได้มีการจัดท าแผนในการค้นหาผู้สูญหายออกเป็น 4 แผน เราปฏิบัติ ทุกแผนพร้อมกัน เพราะเราต้องแข่งกับเวลา จึงต้องกระจายความเสี่ยง ออกไป แผนใดส าเร็จก่อนใช้แผนนั น แต่หากมีเวลาเพียงพอสามารถ ปฏิบัติทีละแผนได้คือ หากแผนที่หนึ่งไม่ส าเร็จก็ท าแผนถัดไป แต่เหตุการณ์นี ในสภาวะวิกฤติ เราไม่มีเวลา เราแข่งกับเวลา และชีวิต ถ้าเราช้า เราอาจได้ร่างของเด็กมากกว่าชีวิต จึงต้องมีหลายแผน เราจึงจ าเป็นต้องยอมลงทุนสูง ในการบริหารความเสี่ยง ในแต่ละแผน มีรายละเอียด ดังนี 4 แผนงำนหลักในกำรค้นหำผู้สูญหำย

24 1.1 แผนที่ 1 (แผนหลัก) กำรสูบน้้ำออกแล้วพำเด็กๆ ทั้ง 13 คนออกมำ คือ การสูบน าออกให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม แล้วใช้ ผู้เชี่ยวชาญการด าน าถ าด าน าเข้าไปพาเด็กๆ ทั ง 13คนออกมา ในแผนนี แบ่งเป็นแผนย่อยที่มีการแบ่งหน้าที่กันท างาน และมีการปรับแผน ตลอดเวลาเพื่อให้ทันต่อสถานการณ์ ได้แก่ การสูบน า การเบี่ยงเบน ทางน า การด าน า การให้ความช่วยเหลือ การน าส่งโรงพยาบาล โดยแต่ละ แผนงาน/กิจกรรมมีรายละเอียดที่ต้องควบคุม เช่น - กำรสูบน้้ำ การสูบน าเพื่อลดระดับน าในถ าให้ได้ ตามที่นักด าน าต้องการเพียงเพื่อให้มีพื นที่ที่สามารถหายใจ และเปลี่ยน ถังออกซิเจนได้ ประมาณ 15 - 20 เซนติเมตร น าในถ าเหมือน ท่อระบายน าที่น าเต็มท่อ มองอะไรไม่เห็น สูบน าเหมือนง่าย หาปั๊มน าได้ แต่ความยาก คือ ปั๊มน าต้องเดินสายไฟ ต้องหาคนติดตั งระบบไฟ ปั๊มน า และต้องด าน าเดินสายไฟได้ เนื่องจากในการสูบน าในถ าไม่สามารถใช้ ระบบการเติมน ามัน หรือระบบการปั่นไฟฟ้าที่ใช้น ามัน เนื่องจาก เครื่องยนต์ดังกล่าวเมื่อเกิดการเผาไหม้เชื อเพลิงซึ่งเป็นน ามัน จะสร้าง ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ภายในถ า ท าให้ผู้ปฏิบัติงานไม่มีออกซิเจน หายใจ ดังนั นเครื่องสูบน าที่ใช้ต้องจัดหาแบบที่ใช้ไฟฟ้า และต้องมี การเดินระบบไฟเข้าไปในถ า โดยต้องเดินระบบไฟฟ้าและระบบสื่อสาร ถึง 11 วงจร ยาวตั งแต่หน้าถ าจนถึงจุดที่เด็กติดถ าอยู่ เราโชคดีที่เรามี

25 การไฟฟ้าฝ่ายผลิตที่แม่เมาะ จังหวัดล าปาง บริษัทน ามันซึ่งมีนักด าน า ที่มีความเชี่ยวชาญ นอกจากการสูบน าในถ า ยังมีการปรับแผนร่วมกับ การสูบน าและการเจาะบาดาลภายนอกถ าด้วย การสูบน านอกถ า ได้มอบหมายให้ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ 37 เป็นผู้รับผิดชอบหลัก การสูบน าภายนอกถ า บริเวณวนอุทยานขุนน านางนอน (ถ าทรายทอง) มีทั งการสูบน า เจาะบาดาลขุดปากถ า เคลียร์เส้นทางน าเพื่อให้ระบาย น าได้สะดวกและเร็วขึ น ขุดเปิดขยายตาน า ในส่วนนี สามารถใช้ เครื่องสูบน าที่ใช้น ามันเป็นตัวปั่นไฟได้ เครื่องสูบน าพญานาคยักษ์ และการพร่องน าบาดาล โดยเจาะบาดาลหน้าถ า กำรสูบน้้ำและกำรเจำะบำดำลภำยนอกถ้้ำ

26 การพร่องน าจากบริเวณถ าทรายทองซึ่งเป็นจุดรับน า จากถ าหลวง เป็นส่วนที่ท าให้ปริมาณน าในถ าหลวงลดลง ท าให้ระดับน า ในถ าลดระดับลง 38 เซนติเมตร แผนนี ถือได้ว่าประสบความส าเร็จ อย่างมาก ท าให้ทีมงานสามารถด าน าเข้าไปช่วยเหลือเด็กได้อย ่าง ปลอดภัย ผลจากการสูบน าท าให้น าบริเวณถ าทรายทองใน ปัจจุบันกลายเป็นสระมรกต น ามีสีฟ้า - เขียว สวยงามจนกลายเป็นอีก แหล่งท่องเที่ยว

27 - กำรเบี่ยงเบนทำงน้้ำ ทีมส ารวจได้ค้นพบว่า มีทางน า สายหลัก 2 สาย ที่น่าเชื่อว่าน าไหลเข้าไปในถ า จึงได้ใช้วัสดุธรรมชาติ ในพื นที่ เช่น ใช้ก้อนหิน ทราย ไม้ไผ่สร้างเขื่อนกั นทางน า และใช้ท่อ บังคับน าให้ไหลไปตามท่อ แผนที่แสดงแนวทำงน้้ำ 2 สำย ที่ไหลเข้ำถ้้ำ ภารกิจนี มีความยากล าบากตรงที่ท่อส่งน าดังกล่าว มีขนาดใหญ่ และมีความยาวที่ทีมเจ้าหน้าที่ และจิตอาสาที่ไปช่วยจะ ขนย้ายท่อน าขนาดใหญ่ ด้วยการเดินเท้าขึ นไปบนเขาหลายกิโลเมตร ทีมนี จะต้องมีความสามัคคี เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน เพราะหาก

28 ขณะล าเลียงขนย้ายท่อ มีช่วงใดช่วงหนึ่งหย่อนลักษณะตกท้องช้าง ผู้ขนย้ายจะแบกรับน าหนักไว้มาก และเป็นไปด้วยความยากล าบาก คนส่วนใหญ่จะไม่ทราบถึงความส าเร็จนี แต่ภารกิจนี ถือได้ว่า ประสบความส าเร็จมากๆ และเป็นส่วนสนับสนุนให้ปริมาณน า ในถ าลดลง เนื่องจากท าให้น าไม่เข้าในถ า จนสามารถด าน า และพา เด็กๆ ออกมาได้ กำรขนย้ำยท่อและกำรสร้ำงฝำยเพื่อเบี่ยงเบนทำงน้้ำ

29 - กำรด้ำน้้ำ เริ่มต้นครั งแรก ได้รับความช่วยเหลือ จากทีมนักด าน าในพื นที่ใกล้เคียงจังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นทีมอาสาสมัคร ในภาคเหนือ ต่อมาเมื่อประเมินแล้วว่าสถานการณ์มีความยากล าบาก มาก ต้องใช้ผู้ที่มีสมรรถนะในการด าน าสูง จึงได้ประสานขอความ ช่วยเหลือจากหน่วยเรือรักษาความสงบเรียบร้อยตามล าแม่น าโขง (นรข.) เพื่อขอให้ประสานหน่วย SEAL เข้ามาช่วยในภารกิจนี โดยหน่วย NAVY SEAL ได้ตอบรับ และเดินทางมาช่วยเหลือในทันที แต่เนื่องด้วย พื นที่ภายในถ ามีความซับซ้อน และมืดสนิท ประกอบกับมวลน าภายใน ถ าที่มีปริมาณมหาศาล เปรียบเสมือนปริมาณน าเท่ากับตึกขนาด เท่าสนามฟุตบอลที่มีความสูง 50 ชั น ซึ่งต่อมาได้ปรับแผนการด าน า โดยขอความร่วมมือนักด าน าถ านานาชาติมาช่วยมากกว่า 25 ชาติ และยังมีคุณหมอแฮร์ริส ที่เป็นนักด าน าถ าชาวออสเตรเลีย นอกจากทีม นักด าน าเหล่านี การที่จะเดินสายไฟภายในถ า ก็ได้รับการสนับสนุน จากการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ทีมนักด าน าของ ปตท. ฯลฯ

30 ในภารกิจการด าน า ถังออกซิเจนถือว่าเป็นสิ่งที่ จ าเป็นมาก ส าหรับการด าน าที่ปลอดภัยในภารกิจนี ตลอดเส้นทางที่ ด าน า จ าเป็นต้องใช้ถังออกซิเจนถึง 600 ถัง จึงต้องมีการขน และ ล าเลียงถังออกซิเจนเข้าไปติดตั งตามต าแหน่งที่ก าหนด ซึ่งต้องใช้ เจ้าหน้าที่จ านวนมากในการช่วยกันล าเลียงถังออกซิเจนติดตั งตามแผน ก่อนเริ่มปฏิบัติการด าน าเพื่อพาเด็กๆออกมา ในวันที่ 8กรกฎาคม 2561 ทีมนี ต้องปฏิบัติงานตลอด 24 ชั่วโมง ในการล าเลียงขนถังออกซิเจน เข้า – ออก

31 ตามที่ได้กล่าวมาแล้วว่า เราต้องใช้ถังออกซิเจน ถึง 600 ถัง แต่เราสามารถหาได้เพียง 400 ถังเท่านั น ซึ่งยังขาดอีก 200 ถัง ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงพระราชทานถังออกซิเจนให้กับทีมงาน จ านวน 200 ถัง จึงท าให้ สามารถปฏิบัติภารกิจนี ได้จนส าเร็จลุล่วง

32 1.2 แผนที่ 2 หำช่องทำงเข้ำทำงอื่น หำโพรงหรือปล่อง มีแนวคิดที่ว่า นอกจากทางปากถ า น่าจะมีช่องทางอื่นๆ คือ โพรง/ปล่อง จากบนเขาที่สามารถเข้าได้ จึงจัดทีมเพื่อเดินป่า ค้นหาโพรงที่จะเข้าถ า ภารกิจได้มอบหมายให้ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ 34 (พะเยา) กองทัพภาคที่ 3 สนับสนุนเจ้าหน้าที่ทั งการแพทย์และก าลังพล เนื่องจากมีความเชี่ยวชาญในการเดินป่าทั งยังมีทีมต ารวจตระเวน ชายแดน ทหารพราน เจ้าหน้าที่ป่าไม้และอุทยานฯ โดยมีผู้บัญชาการ ต ารวจแห่งชาติร่วมเป็นทีมเดินป่าค้นหา ในส่วนของประชาชน อาสาสมัครที่เข้ามาช่วยในภารกิจนี คือ ทีมเก็บรังนกซึ่งมีความ เชี่ยวชาญในการปีนถ าจากภาคใต้ ช่วยส ารวจภายในโพรงต่างๆ เพื่อหาโพรงหรือปล่องที่จะเข้าไปช่วยเด็กๆ ได้

33 ทีมงานได้ส ารวจโพรงและเจาะโพรงที่คาดการณ์ว่า น่าจะเป็นโพรงที่สามารถทะลุลงไปในตัวถ าได้ประมาณ 100 โพรง เจาะลงไปได้ประมาณ 24 โพรง มีจ านวน 2 โพรงที่เจาะลงไปลึกได้ 400 เมตรแล้ว ขาดอีกประมาณ 200 เมตร ก็คาดว่าจะถึงภายในตัวถ าได้ แต่แผนการด าน าเข้าไปพาเด็กออกมาประสบความส าเร็จเสียก่อน กล่าวได้ว่า แผนนี ก็ประสบความส าเร็จด้วยเช่นกัน 1.3 แผนที่ 3 เข้ำจำกท้ำยถ้้ำ (ปลำยถ้้ำ)การที่น าเข้าในถ า ก็น่าเชื่อว่าน่าจะมีช่องทางที่น าไหลออกจากถ า การส ารวจหาช่องทาง อื่นๆ ของถ าที่อาจสามารถเข้าไปในถ าได้

34 1.4 แผนที่ 4 กำรเจำะผนังถ้้ำ เป็นแนวคิดที่จะท า การส ารวจโดยหาเทคโนโลยี Scan Section เพื่อตรวจกายภาพถ า แล้วท าการเจาะผนังถ าในต าแหน่งที่คาดการณ์ว่า เป็นจุดที่เด็กๆ ติดอยู่แผนนี ไม่ได้ด าเนินการ เนื่องจากไม่สามารถขนย้ายเครื่องสแกน จากต่างประเทศเข้ามาได้ 2. กำรลดควำมเสี่ยงในภำรกิจถ้้ำหลวง ส าหรับการลดความ เสี่ยงในปฏิบัติการภารกิจถ าหลวง ด้วยการซักซ้อมแผน/กิจกรรมที่มี ความเสี่ยง ซึ่งหากด าเนินการอาจท าให้เกิดความเสียหาย และเด็กอาจ ไม่มีชีวิตรอด ด้วยการซ้อมแผนให้ทีมงานมีความเชี่ยวชาญ จึงได้ท า การซ้อมและประเมินผลเพื่อปรับให้แผนนั นสามารถประสบ ความส าเร็จได้ ในภารกิจถ าหลวงได้ด าเนินการซ้อมแผนปฏิบัติการ 3 แผนด้วยกัน คือ 2.1 ซ้อมกำรด้ำน้้ำ เนื่องจากตามแผนที่ 1 หากต้องด าน า พาเด็กๆ ออกมาจากถ า ทีมผู้เชี่ยวชาญด้านการด าน าถ าได้ประเมิน แล้วว่า จะประสบความส าเร็จเพียงแค่ ประมาณร้อยละ 50 เท่านั น เท่ำกับว่ำมีควำมเสี่ยงที่เด็กครึ่งหนึ่งอำจไม่มีชีวิตรอด จึงได้ท าการ ซ้อมแผนการด าน า ด้วยการให้ทีมด าน าฝึกซ้อมด าน าโดยได้รับ ความอนุเคร าะห์จ ากเด็กในพื นที่ ที่มีขนาดตัว น าหนัก อายุ ความแข็งแรงใกล้เคียงกับเด็กที่ติดอยู่ในถ า จนได้ท่าการด าน า ทั งของนักด าน า และท่าการด าน าของเด็กๆ ที่เหมาะสม ซ้อมการใช้

35 หน้ากาก ซึ่งเป็นแบบ Full Face Mask เพื่อให้นักด าน าคุ้นชิน การซ้อมด าน าจึงเป็นการลดความเสี่ยงในแผนที่ 1 ซึ่งเป็นแผนหลัก การซ้อมดังกล่าวได้ด าเนินการเป็นระยะเวลา 3 วัน จนทีมนักด าน า มีความมั่นใจ และคาดการณ์ความส าเร็จที่ความเชื่อมั่นมากกว ่า ร้อยละ 90 เราจึงมีความมั่นใจที่จะปฏิบัติการ

36 2.2 ซ้อมกำรขนย้ำย ล้ำเลียงเด็กๆ ออกจำกถ้้ำ และ กำรน้ำส่งโรงพยำบำล จากการซ้อมทั งทางบกโดยใช้รถฉุกเฉิน เดินทางส่งโรงพยาบาล และการขนย้ายด้วยอากาศยาน ในระหว่าง การเตรียมการ ก่อนเริ่มแผนการด าน าได้ท าการทดสอบขนย้าย/ ล าเลียงเด็ก พบว่า ความเสี่ยงที่เกิดขึ น คือ ภารกิจช้ากว่าแผนที่ก าหนด ประมาณครึ่งชั่วโมง อุปสรรคที่พบ คือ การจราจรเส้นทางเข้าบริเวณ เขตวนอุทยานฯ รถเจ้าหน้าที่ ประชาชนอาสาสมัคร และรถสื่อมวลชน จึงได้ท าการจัดระเบียบการจราจรเส้นทางเข้าวนอุทยานเสียใหม่ และขอความร่วมมือสื่อมวลชนเคลื่อนย้ายรถสื่อสาร การก าหนดพื นที่ ในการรายงานข่าว จากการซ้อมและปรับตามแผนดังกล่าว เมื่อลงมือ ปฏิบัติการจริงสามารถด าเนินการล าเลียงเด็กๆ ได้ตามระยะเวลา ที่ก าหนดไว้ตามแผน

37 2.3 ซ้อมแผนเผชิญเหตุ ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ได้ท าการซ้อมแผนเผชิญเหตุในจังหวัดเชียงราย ถึง 3 ครั ง ซ้อมจนมั่นใจ ว่าหากเกิดเหตุการณ์เราเชื่อมั่นว่าสามารถรับมือได้ ซ้อมครั งที่ 1. ซ้อม Flow คือ การซ้อมเคลื่อนย้าย หากมี ไฟไหม้อาคารศาลากลางจะออกประตูไหน - บันไดด้านไหน เพื่อให้ ออกมาอย่างถูกต้อง ทุกคนจะได้รู้ว่าหากเกิดภัยต้องท าอย่างไร ซ้อมครั งที่ 2 ซ้อมระดมพล ระดมสรรพก าลัง ทุกหน่วย ต้องระดมสรรพก าลังมาหมด ผมสั่งเวลา 10.00 น. และตรวจพล เวลา 15.00 น. ทุกคนบ่น แต่จริงแล้วนี่คือ “กำรเตรียมควำมพร้อม” ซ้อมครั งที่ 3 ในการซ้อมครั งนี เป็นการซ้อมแผนเผชิญเหตุ ครั งใหญ่ ในวันที่ 5 มิถุนายน 2561 เป็นการซ้อมเหตุการณ์เรือล่ม ในแม่น ากกที่มีการกู้ภัยช่วยเหลือขึ นจากน า แล้วน าส่งโรงพยาบาลสนาม ต่อด้วยการล าเลียงผู้ป่วยทางรถยนต์ และทางอากาศยานไปยัง โรงพยาบาลเชียงรายราชประชานุเคราะห์ โดยได้รวมสรรพก าลัง

38 ยุทโธปกรณ์ อุปกรณ์การกู้ภัยที่มีทั งหมดในจังหวัดเชียงราย และจาก การซ้อมในครั งนี อีกเพียง 18 วัน ก็เกิดเหตุเด็กสูญหายในถ าครั งนี คือ วันที่ 23 มิถุนายน 2561 แผนการซ้อมดังกล่าวจึงได้เป็นฐานความพร้อม ในการจัดท าแผนในการพาเด็กๆ ออกจากถ าหลวงและส่งโรงพยาบาล ได้ประสบผลส าเร็จนั่นเอง

39 กำรบริหำรจัดกำรถ้้ำหลวงตำมแนวคิด PIME PIME เป็นแนวคิดการบริหารงานแนวใหม่ที่น ามาใช้ในการ บริหารภารกิจถ าหลวง P : Planning แผน ผมกล่าวไว้ในภารกิจถ าหลวง เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2561 “ท่ำนจะเห็นว่ำผมยืนอยู่ในปัจจัยควำมส้ำเร็จเสมอ คือ ควำมชัดเจนของแผนงำน เมื่อเรำมีแผนงำน เรำกระจำยงำน ออกเป็นแผนหนึ่ง สอง สำม เรำมอบหมำยงำนให้ผู้ใดแล้ว เรำต้อง ติดตำมอย่ำงสม่้ำเสมอ นั่นคือ สิ่งที่เป็นปัจจัยแห่งควำมส้ำเร็จ ที่ชัดเจน”

40 การก าหนดแผน ในภาวะวิกฤติ ที่ต้องแข่งกับเวลา การก าหนด แผนออกหลายแผนและท าคู่ขนานกัน ซึ่งอาจใช้งบประมาณจ านวนมาก แต่ก็เพื่อที่จะลดความเสี่ยง ตามที่ได้กล่าวมาแล้วว่า เหตุการณ์ถ าหลวง เราก าหนดแผน ออกเป็น 4 แผนงาน และก าหนดการกระจายงาน เป็นแผนย่อย/กิจกรรมในแต่ละแผนงาน เช่น แผนที่ 1 (แผนหลัก) การสูบน าออกแล้วพาเด็กๆ ทั ง 13คนออกมา มีกิจกรรมในแผนงาน คือ การสูบน าการเบี่ยงเบนทางน า การด าน า แผนการให้ความช่วยเหลือ แผนความปลอดภัยแผนการน าส่งโรงพยาบาลและแผนอื่นๆ I : Implementation กำรด้ำเนินกำร หรือกำรปฏิบัติ เป็นการน าแผนที่ก าหนดไว้ทั ง 4 แผน ไปสู่การปฏิบัติ เช่น การสูบน า การเบี่ยงเบนทางน า การด าน า M : Monitoring กำรติดตำม เ มื่ อ ก าห น ด แ ผ น แ ล ะ มอบหมายไปปฏิบัติแล้วต้องติดตามผลด้วย ในภารกิจเรามีการประชุม ติดตามผลวันละ 2 ครั ง เพื่อที่จะได้แก้ไขปัญหาและให้เป็นไปตามแผน รวมถึงการลงติดตามในแต่ละจุดด้วย

41 E : Evaluation กำรประเมินผล ส าหรับเหตุการณ์ถ าหลวง การประเมินผลเพื่อที่สามารถน ามาปรับแผนการปฏิบัติให้เหมาะสมกับ สถานการณ์ เช่น แผนกำรน้ำเด็กออกมำ มีทางเลือก 2 แนวทาง คือ 1) ให้เด็กอยู่ในถ าโดยจัดหาน า อาหาร และสิ่งจ าเป็นเข้าไปให้ เด็กๆ เพื่อให้ผ่านพ้นหน้าฝนไปแล้วจึงน าเด็กๆ ออกมา 2) ด าน าพาเด็กออกมา เมื่อมีการประเมินผลจากข้อมูล หลายด้านโดยเฉพาะปริมาณออกซิเจนในถ าที่เด็กน่าจะอยู่ได้ไม่เกิน 6 วัน จึงตัดสินใจใช้แผนด าน าพาเด็กๆ ออก เริ่มแรกของแผนนี วางแผนไว้จะน าเด็กออกมา พร้อมกัน ทั้ง 13 คน แต่จากการซ้อมการขนย้ายประเมินผล ปรากฏว่าเรา ไม่สามารถท าได้ จึงได้ปรับใหม่เป็นใช้เวลา 2 วัน รอบละ 6 คน และ 7 คน และสุดท้ายตัดสินใจปรับแผนเป็นใช้เวลา 3 วัน รอบละ 4 : 4 : 5 คน เนื่องจากการที่นักด าน าดูแลเด็กจะเป็น 1:1 จะท าให้ นักด าน ามีความเสี่ยงมากเกินไป และการให้ยาแก่เด็กนาน หรือปริมาณ มากเกินไปจะเป็นอันตรายต่อเด็กจึงปรับแผนน าตัวเด็กออกมา เป็นรอบละ 4 : 4 : 5 คน และทิ งห่างระยะเวลาในการน าออกมา ประมาณ 40 - 50 นาที เพื่อที่หากทีมปฏิบัติการชุดแรกติดขัด ทีมปฏิบัติการชุดที่สองจะได้ไม่ติดขัดหรือมีอุปสรรคจากชุดแรก

42 แผนกำรสูบน้้ำ จากแผนการสูบน าในถ า เมื่อประเมินผล แล้วว่าไม่สามารถท าให้น าในถ าลดลงได้ จึงได้มีการปรับแผนเป็น การสูบพร่องน าภายนอกถ า ทั งการสูบน า เบี่ยงเบนทางน า เคลียร์สิ่ง กีดขวางทางน า ขยายตาน า การสูบน าบาดาล และมีการติดตาม ระดับน าภายในถ าอย่างต่อเนื่อง พบว่าระดับน าในถ าลดลง

43 5 ปัจจัยหลักของกำรบริหำรจัดกำรในสภำวะวิกฤติที่ ประสบควำมส้ำเร็จ จากบทเรียนการกู้ภัยในสถานการณ์วิกฤติ การค้นหาผู้สูญหายใน วนอุทยานถ าหลวง – ขุนน านางนอน 1. องค์กรต้องมีควำมยืดหยุ่น (Organizational Resilience) หากเป็นองค์กรจะต้องปรับตัวกับสภาวะวิกฤติได้สูง จากเหตุการณ์ถ า หลวง แม้ว่าภัยจะเกิดเป็นพื นที่เล็ก คือ ในพื นที่อ าเภอแม่สาย แต่ด้วย มีการประเมินแล้วว่าผลกระทบที่จะเกิดขึ นร้ายแรง เกินกว่าที่ระดับ ท้องถิ่นจะรับมือได้ เพื่อให้เกิดการ บังคับบัญชาแก้ไขปัญห า อย่างทันท่วงที และการประสานทั งในระดับภูมิภาค ส่วนกลาง ภาคส่วนต่างๆ ได้อย่างคล่องตัวมากขึ น จึงได้ประกาศภัย ในระดับกลาง โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นผู้บัญชาการเหตุการณ์ พร้อมทั งท าการขอ ยกเว้นการบังคับใช้กฎหมายที่เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติภารกิจ ซึ่งการปฏิบัติการเหล่านี หากเป็นการบริหารแบบไม่มีความยืดหยุ่น ยึดกฎหมายและระเบียบอย่างเคร่งครัดเกินไป และหากไม่มีวิสัยทัศน์ ที่มองเห็นถึงปัญหา และเป้าหมายที่จะแก้ไข ก็ไม่สามารถจะท าให้ ภารกิจลุล่วงได้

44 2. ควำมรวดเร็ว (Speed) การก าหนดแผนที่ชัดเจน และรวดเร็ว โดยก าหนดแผนออกเป็น 4 แผน ตั งแต่วันที่สองของ เหตุการณ์ (24 มิถุนายน 2561) โดยใช้เวลาวางแผนเพียงครึ่งชั่วโมง และจัดทีม/องค์กร ก าลังคนตามแผนงานได้อย่างชัดเจน ท าให้ การปฏิบัติงาน การจัดทีมงาน การเตรียมความพร้อม และลงมือปฏิบัติ ภารกิจเป็นไปด้วยความรวดเร็ว ทันต่อเวลาที่จ าเป็น

45 3. กำรติดตำม ประเมินผล (Monitoring and Evaluation) ในเหตุการณ์ถ าหลวง มีการประชุม หารือ ติดตามและประเมินผล วันละ 2 รอบ คือ ช่วงเช้า และช่วงบ่าย เพื่อประเมินเหตุการณ์ ข้อขัดข้องที่จะต้องมีการปรับให้ทัน และรับมือสถานการณ์ได้ 4. ข้อมูลสำรสนเทศ (Information) ซึ่งมีความส าคัญมาก ส าหรับผู้น าในการตัดสินใจ ผู้น าต้องศึกษาหาความรู้จากหลายด้าน ในเหตุการณ์ต้องศึกษาเทคโนโลยีใดที่สามารถน ามาใช้ในภารกิจ องค์ความรู้ด้านต่างๆ เช่น สภาพภูมิศาสตร์ ลักษณะธรณีวิทยา ข้อมูล อุตุนิยมวิทยา หลักชลศาสตร์ กฎ/ระเบียบการบินน่านฟ้าระหว่าง ประเทศ ข้อกฎหมายทางการแพทย์และสาธารณสุข ฯลฯ ที่จะใช้

46 วิเคราะห์น ามาแก้ไขปัญหา ตัวอย่างเช่น การศึกษาดัชนีมวลกายของ เด็กๆ ที่ติดในถ าเพื่อค านวณสัดส่วนของร่างกาย ความสูง น าหนัก ลักษณะทางสรีระ สมรรถนะทางกายภาพ เพื่อวิเคราะห์ถึงความเป็น ไปได้ที่เด็กๆ สามารถอยู่รอดได้ คือ แม้จะขาดอาหารถึง 45 วัน เด็กๆ จะยังสามารถมีชีวิตรอดได้ผู้น าต้องกล้าที่จะตัดสินใจแต่ต้อง อยู่บนพื นฐานของการวิเคราะห์ข้อมูลสารสนเทศอย่างรอบคอบ และเลือกแนวทางที่มีผลกระทบน้อยที่สุดเป็นส าคัญ

47 5. กำรท้ำงำนเป็นทีมและกำรบริหำรควำมแตกต่ำงทำง ควำมคิด (Teamwork) เนื่องจากการท างานกับคนจ านวนมาก หลากหลายสาขาวิชาชีพ ย่อมมีความคิดเห็นที่แตกต่างกัน ที่ส าคัญคือ การค านึงถึงเป้าหมายเดียวกัน และค่อยๆ ปรับแนวความคิดของ แต่ละกลุ่มให้มองที่เป้าหมายเดียวกัน ผลประโยชน์ภาพรวมขององค์กร บนพื นฐานเพื่อประโยชน์สาธารณะ และประเทศชาติเป็นส าคัญ