2566
การประกวดพื้นที่ต้นแบบดีเด่นแห่งชาติ
ด้านการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้าน
และการแพทย์ทางเลือก
ประเภทสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี
ขอ้ มูลท่ัวไป
จังหวัดสระบุรี เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคกลางของประเทศไทย ตั้งอยู่ทางตะวันออกของภาคกลาง
นับเป็นเสมือนด่านผ่านระหว่างภาคกลางกับภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีแหล่งท่องเที่ยวมากมาย
ทั้งทางประวัติศาสตร์และแหล่งทอ่ งเที่ยวทางธรรมชาติ และยงั เปน็ จังหวัดที่มคี วามสำคัญต่อภาคอุตสาหกรรม
ลำดบั ตน้ ๆ ของประเทศไทย
สภาพภูมิศาสตร์ของจังหวัดสระบุรี นับว่าเป็นทำเลแห่งการเพาะปลูก ได้รับความอุดมสมบูรณ์
จากแม่น้ำสายหลกั คือแม่น้ำปา่ สัก และสภาพโดยทัว่ ไปเป็นท่ีราบลุ่ม
ดงั่ คำขวญั ทวี่ า่
พระพทุ ธบาทสงู คา่ เขื่อนป่าสักชลสิทธ์ิ
ฐานผลิตอุตสาหกรรม เกษตรนำล้ำแหลง่ ทอ่ งเที่ยว
หนง่ึ เดยี วกะหรีป่ บ๊ั นมดี ประเพณตี ักบาตรดอกไม้งาม
เหลืองอรา่ มทุง่ ทานตะวนั ลือล่นั เมอื งชมุ ทาง
รปู ภาพที่ 1 แผนท่จี งั หวดั สระบุรี
อาณาเขตติดต่อ
ทศิ เหนอื ติดต่อกบั เขตอำเภอลพบุรี อำเภอชยั บาดาลและอำเภอพัฒนานิคมจงั หวดั ลพบุรี
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอปากช่อง อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมาและอำเภอบ้านนา จังหวัด
นครนายก
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานีและอำเภอวังน้อย อำเภออุทัย จังหวัด
พระนครศรอี ยุธยา
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอภาชี อำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาและอำเภอลพบุรี จังหวัด
ลพบุรี
เอกสารประกวดพืน้ ทีต่ น้ แบบดเี ด่นแห่งชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บ้าน และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 1
การแบ่งการปกครอง
จังหวัดสระบรุ ี มพี ้ืนท่ีประมาณ 3,576,486 ตารางกโิ ลเมตร แบ่งการปกครองออกเปน็ 13 อำเภอ
111 ตำบล 965 หมู่บ้าน 1 องค์การบริหารส่วนจังหวัด 4 เทศบาลเมือง 35 เทศบาลตำบล 71
องคก์ ารบริหารส่วนตำบล
ตาราง 1 แสดงขอ้ มูลประชากร
อำเภอ ตำบล หมบู่ า้ น ประชากร รพ.รฐั รพ.สต. รพ.เอกชน
เมอื งสระบุรี 11 77 116,052
แก่งคอย 14 117 94,555 29 2
หนองแค 18 181 89,651 19 1
วิหารแดง 6 52 37,340
หนองแซง 9 69 15,679 1 18 1
บา้ นหมอ 9 79 42,409
ดอนพุด 4 28 6,805 17
หนองโดน 4 34 14,097
พระพุทธบาท 9 68 63,611 17
เสาไห้ 12 103 31,959
มวกเหลก็ 6 80 52,851 18
วงั ม่วง 3 31 18,828
เฉลมิ พระเกยี รติ 6 53 33,547 13
รวม 111 965 617,384
15
1 10
1 13
1 13
17
7
13 126 4
รูปภาพท่ี 2 ปรี ามดิ ประชากร ปี 2565
เอกสารประกวดพนื้ ทตี่ น้ แบบดีเดน่ แหง่ ชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 2
1.หมวดการนำองคก์ ร
1.1 วสิ ัยทัศน์ ค่านิยม และพนั ธกจิ
ผู้บริหารหนว่ ยงานมีการกำหนดวสิ ยั ทัศน์ดา้ น การแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือกของจังหวัด
และมีการกำหนดทิศทางและเป้าหมายแผนยุทธศาสตร์พัฒนาระบบสุขภาพจังหวัดสระบุรี ระยะยาว 5 ปี
พ.ศ.๒๕63 – ๒๕๖7
วสิ ัยทศั น์
ประชาชนสระบุรีสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มีความสุข ระบบบริหารและบริการที่มีคุณภาพมาตรฐาน
ในเขตสขุ ภาพท่ี 4
พนั ธกจิ พฒั นาระบบบริการสขุ ภาพอย่างมสี ว่ นรว่ ม ภายใตก้ ารบรหิ ารจดั การที่มีหลกั ธรรมาภบิ าล
กำหนดยุทธศาสตร์ 4 ด้าน
๑. เสริมสร้างสุขภาพ ปอ้ งกนั ควบคมุ โรค คุ้มครองผู้บรโิ ภคและการจดั การสง่ิ แวดล้อมให้มปี ระสทิ ธภิ าพ
๒. พัฒนาระบบบริการสุขภาพใหม้ คี ุณภาพ ประสทิ ธภิ าพ และเป็นธรรม
๓. พัฒนากำลงั คนด้านสุขภาพให้สมรรถนะ ศกั ยภาพ และมคี วามสขุ
๔. พฒั นาระบบบรหิ ารจัดการท่ีมธี รรมาภิบาลและมปี ระสิทธิภาพ
คา่ นิยมองค์กร คนสระบรุ ี ใสใ่ จดแู ลกนั มงุ่ ม่ันแทนคุณแผน่ ดนิ
แผนผงั ผ้นู ำองคก์ ร สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบรุ ี
นายแพทยก์ ฤษณ์ สกลุ แพทย์
นายแพทยส์ าธารณสขุ จังหวัดสระบรุ ี
รนักาษยาแ1ราพ.ช1ทกย.า2รป์ ในรผะตู้บสำแิทรหธิหนิ์ชง่าัยนรามหยงั่แนจพ่วติทยรย์งานปนฏมาิบยีกัตแาิรพราชทถกย่าาธ์รยในทนกตอรำดแศหวรนิสณั ่งัยนยาทภยศัญแิ พนโทญ์ ยแ์ ละปคนฏ่าบิานยัติยิรแาพมชทสกายู่กร์สใานมรตชปำาแฏตหิิบนสง่ตัจุ นริงาติยาแรนพงั ดษท้าีย์นกนานารักงแวสชิพาาวกทอายรมั สแ์พาผธรานรรณะไทดสขุมยเสชแทุย่ี ลวธะชิศาาญล
เชี่ยวชาญ (ด้านเวชกรรมปอ้ งกัน) เช่ียวชาญ (ดา้ นเวชกรรมปอ้ งกัน) เช่ยี วชาญ (ด้านเวชกรรมปอ้ งกนั ) (ดา้ นส่งเสรมิ พัฒนา)
เอกสารประกวดพ้ืนท่ตี ้นแบบดีเด่นแห่งชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บ้าน และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 3
แผนผังกล่มุ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทยท์ างเลอื ก สำนกั งานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี
นายแพทย์กฤษณ์ สกลุ แพทย์
นายแพทยส์ าธารณสุขจงั หวัดสระบรุ ี
นพ.สมชาติ สจุ รติ รังษี นางสาวอมั พร ระดมสทุ ธิศาล
รองนายแพทยส์ าธารณสุขจงั หวดั รองนายแพทย์สาธารณสุขจงั หวัด
ภญ.ชวลั วลยั เมฆสวสั ดชิ ัย
เภสัชกรชำนาญการ
หัวหนา้ กลุม่ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทยท์ างเลือก
น.ส.อมุ าภรณ์ ไทยสุริยะ น.ส.ศริ ิพร ซา้ ยสนทิ ธรรม น.ส.วิไลพร ชาอุน่ น.ส.กรี ตญิ า ทอ่ ทอง น.ส.สริ มิ นต์ จติ แกลว้
แพทยแ์ ผนไทยปฏบิ ัตกิ าร นักวชิ าการสาธารณสุขปฏบิ ัตกิ าร แพทย์แผนไทย นกั วเิ คราะห์นโยบายและแผน
เภสัชกร
เอกสารประกวดพน้ื ทตี่ ้นแบบดีเด่นแห่งชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บา้ น และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 4
โครงสรา้ งการกำหนดทศิ ทางการดำเนนิ งานและโครงสรา้ ง
กลุม่ งานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ได้แยกกลุ่มงานแพทย์แผนไทย ออกจากกลุ่มงานคุ้มครอง
ผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๙ และมีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการ โดยกำหนดทิศทางและ
เป้าหมายระยะยาวงานการแพทย์แผนไทยฯ 5 ปี (2563 – 2567)
วสิ ยั ทศั น์
สระบุรีเป็นศูนย์กลางการส่งเสริมการใช้สมุนไพรครบวงจรและเป็นเลิศด้านการบริการแพทย์แผนไทย
ภายในปี 2567
พนั ธกจิ
1.บริหารและสนบั สนนุ เครือข่ายบริการสขุ ภาพในการดำเนนิ งานด้านการแพทยแ์ ผนไทย
2.พฒั นาคุณภาพระบบบริการการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก
3.เสรมิ สรา้ งสมรรถนะบุคลากรด้านการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทยท์ างเลือก
4.พฒั นาระบบสารสนเทศดา้ นการแพทย์แผนไทยและการแพทยท์ างเลือก
ประเด็นการพฒั นาภายใต้ 4 Excellence ของจงั หวดั สระบุรี
➢ Promotion Prevention & Protection Excellence (ส่งเสริมสุขภาพและป้องกนั โรคเป็นเลศิ )
โครงการคมุ้ ครองส่งเสรมิ ภมู ิปญั ญาการแพทย์แผนไทยและสมนุ ไพร จังหวดั สระบรุ ี
➢ Service Excellence (บริการเปน็ เลิศ)
โครงการยกระดับขบั เคลอ่ื นระบบบริการกญั ชาทางการแพทย์ และส่งเสรมิ การใช้ยาสมนุ ไพร
➢ People Excellence (บุคลากรเปน็ เลศิ )
- ประชมุ อบรม สง่ เสรมิ ผปู้ ระกอบการ พรอ้ มใหค้ ำปรึกษาด้านผลติ ภณั ฑส์ มนุ ไพรให้ไดม้ าตรฐาน
- ประชมุ แลกเปลยี่ น ปฏบิ ตั ิการเชงิ รุกคน้ หาผปู้ ว่ ย palliative care เพอ่ื เพมิ่ การเข้าถงึ กัญชาทาง
การแพทย์
➢ Governance Excellence (บริหารเปน็ เลศิ ด้วยธรรมาภิบาล)
โครงการขบั เคล่ือนอตุ สาหกรรมสมนุ ไพรสู่การท่องเท่ียวเชงิ สขุ ภาพ จงั หวัดสระบุรี
เอกสารประกวดพ้นื ทีต่ ้นแบบดีเดน่ แห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ืน้ บ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 5
กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก มีการจัดประชุมแนวทางการขับเคลื่อนนโยบายมุ่งเน้น
กระทรวงสาธารณสขุ ประจำปี 2565
รูปภาพที่ 3 ประชมุ แนวทางการขับเคลื่อนนโยบายมุง่ เน้นกระทรวงสาธารณสขุ ประจำปี 2565
ในวนั ท่ี 21 ธนั วาคม 2564 ได้รบั เกียรตจิ ากนายแพทย์สมชาติ สจุ ริตรงั สี รองนายแพทยส์ าธารณสุข
จังหวัดสระบุรี เป็นประธานที่ประชุมแนวทางการขับเคลื่อนนโยบายมุ่งเน้นกระทรวงสาธารณสุข ประจำปี
2565 เพื่อพิจารณายาสมุนไพรใช้ทดแทนยาแผนปัจจุบัน และ ขับเคลื่อนกัญชาทางการแพทย์ในผู้ป่วย
Palliative Care ตามตวั ชวี้ ัดนโยบายม่งุ เนน้ ของกระทรวงสาธารณสุข ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565 โดยมี
กล่มุ เป้าหมายผเู้ ข้าร่วมประชุมจากหน่วยบริการทุกแหง่ ในจงั หวดั สระบรุ ี
จากมติที่ประชุม จังหวัดสระบุรีมีการสนับสนุนยาสมุนไพรทั้งสิ้น 7 รายการ ได้แก่ ฟ้าทะลายโจร
มะขามแขก ขมน้ิ ชัน เถาวัลย์เปรยี ง สหสั ธารา ยาหอมเทพจิตร ศุขไสยาศน์ จากโรงผลติ ที่ได้มาตารฐาน GMP
WHO เขตสุขภาพที่ 4 (โรงพยาบาลเสาไห้เฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา / โรงพยาบาลหนองโดน และ
โรงพยาบาลอินทร์บุรี) พร้อมทั้งคู่มือการใช้และจัดทำเวที Road Show ความเชื่อมั่นยาสมุนไพรใน
กระบวนการผลิต และเพม่ิ พนู องคค์ วามรู้ใหก้ ับบคุ ลากรทางการแพทย์ตอ่ ไป
เอกสารประกวดพื้นที่ตน้ แบบดเี ดน่ แห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ นื้ บ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 6
1.2 การกำกบั ดแู ลองค์กร
สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสระบุรี มีการแตง่ ตงั้ คณะกรรมเพ่ือขบั เคล่ือนงานด้านการแพทย์แผนไทย
คลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทย และเมอื งสมนุ ไพร
1.2.1 มีการแต่งตั้งคณะกรรมการพัฒนางานด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
ระดับจังหวัดโดยมีองคป์ ระกอบจากหัวหน้าส่วนราชการระดับจังหวดั และภาคีเครือข่ายทีเ่ ก่ยี วข้อง
คำสั่งจังหวัดสระบุรี ท่ี 1783/2565 เร่อื งแต่งตัง้ คณะกรรมการหมอพน้ื บ้านจงั หวัดสระบุรี
ลงวันที่ 7 มถิ ุนายน 2565 ไดแ้ ต่งตง้ั คณะกรรมการหมอพนื้ บา้ นจังหวดั สระบุรีปีงบประมาณ 2565
อาศัยอำนาจตามระเบยี บกระทรวงสาธารณสุขวา่ ดว้ ยการรบั รองหมอพน้ื บ้าน พ.ศ. 2562 ข้อ 15
ใหค้ ณะกรรมการหมอพนื้ บา้ นจังหวัดสระบุรี มอี ำนาจหนา้ ทดี่ งั ตอ่ ไปน้ี
1. ส่งเสริมและพัฒนาการใช้ประโยชน์ในการส่งเสริมและดูแลสุขภาพประชาชนในท้องถิ่นด้วยภูมิ
ปญั ญาการแพทย์แผนไทยของหมอพืน้ บ้านในระบบบริการสาธารณสขุ ภายในจังหวดั
2. พิจารณาเสนอให้การรบั รอง การออกหนังสอื รบั รอง และตอ่ อายุหนังสือรับรอง
3. มอบหมายให้คณะทำงานหมอพื้นบ้านจังหวัดสระบุรีดำเนินการสำรวจ รวบรวม จัดทำทะเบียน
หมอพื้นบ้าน และประเมินหมอพื้นบ้านตามเกณฑ์การประเมินหมอพื้นบ้านของกรมการแพทย์
แผนไทย และการแพทย์ทางเลือก
4. ควบคุม กำกับ และดูแลการส่งเสริมและดูแลสุขภาพประชาชนในท้องถิ่นด้วยภูมิปัญญา
การแพทย์แผนไทยของหมอพืน้ บ้านภายในเขตจังหวัด
5. เสนอให้พกั ใช้หนงั สือรับรอง เปน็ ระยะเวลาไม่เกนิ สองปี หรอื เพกิ ถอนหนงั สือรับรอง
6. ปฏบิ ตั ิการอน่ื ตามท่คี ณะกรรมการหมอพน้ื บา้ นมอบหมาย
คำสั่งสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ที่ 255/2565 เรื่อง แต่งตั้งคณะอนุกรรมการพัฒนาระบบบริการ
สขุ ภาพ (Service Plan) ระดับจงั หวัด จงั หวดั สระบุรี
ลงวนั ที่ 11 พฤศจิกายน 2565 ได้แตง่ ตัง้ คณะกรรมการพฒั นาระบบบริการสุขภาพ (Service Plan)
ระดับจังหวัด จงั หวัดสระบรุ ี ปีงบประมาณ 2563 เพ่อื ให้การพฒั นาระบบบรกิ ารสขุ ภาพจงั หวดั สระบุรีใน 26
สาขา เกิดเปน็ รูปธรรมและมีการบริหารจดั การท่มี ปี ระสิทธิภาพ
โดยมบี ทบาทหนา้ ที่ คือ
๑. วิเคราะห์สถานการณ์ผลการดำเนินงานที่ผ่านมา จุดเด่น และอุปสรรค ของการจัดระบบบริการ
สุขภาพของสถานบริการทั้งระดับปฐมภูมิ ทุติยภูมิ ตติยภูมิในจังหวัดสระบุรี ตลอดจนการกำกับ
ตดิ ตามและประเมนิ ผล
๒. จัดทำแผนพัฒนาระบบบริการสุขภาพของเครือข่ายบริการจังหวัดสระบุรี ให้ครอบคลุมการแก้ไข
ปญั หา
๓. ส่วนขาดของการจัดบริการ พัฒนาขีดความสามารถของสถานบริการ การจัดทรัพยากร และการ
พัฒนาคุณภาพ
๔. ปฏิบัตหิ นา้ ท่อี ื่น ๆ ตามที่ได้รับมอบหมาย
คำสั่งจังหวัดสระบุรี ที่ 1217/2560 เรื่อง แต่งตั้งคณะทำงานขบั เคลือ่ นนโยบายสานพลังประชารัฐและการ
พัฒนาเศษฐกจิ รากฐานจังหวดั สระบุรี
เอกสารประกวดพนื้ ทตี่ ้นแบบดีเด่นแห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้ืนบ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 7
ลงวันที่ 20 เมษายน 2560 จังหวัดสระบุรี เรื่องแต่งตั้งคณะทำงานขับเคลื่อนนโยบายสานพลัง
ประชารัฐและการพัฒนาระบบเศรษฐกิจฐานรากจังหวัดสระบุรี และจังหวัดได้กำหนดโครงการ
“สระบุรี เมืองสมุนไพรและสุขภาพดี” (Saraburi : Herb & Health) ตามแนวทางประชารัฐ เพื่อส่งเสริม
คณุ ภาพชวี ติ และการพฒั นาเศรษฐกิจฐานราก ให้สอดคลอ้ งกับยทุ ธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคม
แห่งชาติ ฉบบั ที่ 12 (2560-2564)
คณะที่ทำการขับเคลื่อนโครงการ “สระบุรี เมืองสมุนไพรและสุขภาพดี” ดำเนินการด้วยความ
เรียบร้อย บรรลุตามวัตถุประสงค์ จึงแต่งตั้งคณะทำงานที่ 15 คณะทำงานประชารัฐด้านการขับเคลื่อน
“สระบรุ ี เมืองสมนุ ไพรและสุขภาพดี” ดงั น้ี
โดยมบี ทบาทหน้าที่ คอื
1. จัดทำแผนแม่บทการพัฒนาจังหวัดสระบุรี ด้านการดำเนินการ “สระบุรี เมืองสมุนไพรและ
สุขภาพดี”
2. (Saraburi : Herb & Health) ตามแนวทางประชารัฐ เพื่อส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตและ
การพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก โดยสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แห่งชาติ ฉบับบที่ 12 (2560-2564) นโยบายรัฐบาล และยุทธศาสตร์ชาติการพัฒนาจังหวัด/
กลุ่มจังหวัด พร้อมทั้งประธาน บูรณาการกับแผนชุมชนและแผนพัฒนาท้องถิ่นขององค์การ
บรหิ ารส่วนท้องถ่ิน (อบจ./เทศบาล/อบต.) โดยคำนงึ ถงึ การมสี ่วนรว่ มของภาคีการพัฒนาทุกฝ่าย
โดยมีแผนงาน/โครงการ ครอบคลมุ การดำเนนิ งาน 1-5 ปี ท้งั ทีไ่ ดร้ ับงบประมาณและการพัฒนา
โดยศักยภาพชมุ ชนและหุ้นสว่ นการพัฒนา
3. ประสาน อำนวยการ และขับเคลื่อนโครงการเมืองสมุนไพรจังหวัดสระบุรี ตามแผนแม่บทการ
พัฒนาจังหวัดสระบรุ เี ป็นเมืองสมุนไพรครงวงจรให้บรรลุเป้าหมาย ติดตาม กำกับ โครงการเมือง
สมุนไพรจังหวัดสระบุรี และแผนแม่บทการพัฒนาจังหวัดสระบุรีเป็นเมืองสมุนไพรครบวงจร
ให้สามารถดำเนินการสำเร็จจนมีผลสัมฤทธิ์ จัดทำรายงานผลความก้าวหน้าโครงการเมือง
สมุนไพรจงั หวัดสระบรุ ี และแผนแม่บทการพฒั นาจงั หวดั สระบรุ เี ป็นเมืองสมุนไพรครบวงจร
4. ปฏิบตั ิหนา้ ทีอ่ ื่นๆ ตามท่ีไดร้ บั มอบหมาย
คำส่งั คณะกรรมการพฒั นาระบบบรกิ ารสุขภาพ (Service Plan) เขตสุขภาพท่ี ๔
สาขาการใช้กญั ชาทางการแพทย์
ตามคำสั่งสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขที่ ๒๒๕/0๕๖๓ ลงวันที่ ๒๔ มกราคม ๒๕๖๓
เรอื่ ง แต่งตง้ั คณะกรรมการพฒั นาระบบบริการสุขภาพ (Service Plan) เขตสขุ ภาพท่ี ๔ และ ท่ี ๔๘๘/0๕๖๓
ลงวันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ 6๕๖๓ เรื่อง แก้ไขเพิ่มเติมคำสั่งคณะกรรมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ (Service
plan) เขตสุขภาพที่ ๔ เพื่อพัฒนาศักยภาพของระบบบริการทุกระดับ ให้สามารถแก้ไขปัญหาสุขภาพและ
ใช้เปน็ แนวทางในการติดตาม ประเมินผลการดำเนินงาน นัน้
เพื่อให้การดำเนินการของคณะกรรมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ (Service Plan) เขตสุขภาพที่
๔ เป็นไปด้วยความเรียบร้อย บรรลุตามวัตถุประสงค์ และเพื่อให้การบริหารจัดการด้านระบบบริการสุขภาพ
ของเขตสุขภาพที่ ๔ เชื่อมโยงเป็นไปในแนวทางเดียวกัน มีประสิทธิภาพในการจัดระบบบริการ
และก่อประโยชน์สูงสุดแก่ประชาชนที่รับบริการ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขจึงยกเลิกคำสั่งดังกล่าว
ข้างตนั และแตง่ ต้ังคณะกรรมการพัฒนาระบบบริการสขุ ภาพ (Service Plan) เขตสขุ ภาพที่ ๔
เอกสารประกวดพื้นทตี่ น้ แบบดเี ด่นแหง่ ชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บ้าน และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 8
โดยมีบทบาทหนา้ ท่ี
๑. วิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบันของแต่ละสาขา โดยการทำ Situation analysis และหาข้อมูล
ประการจัดทำเพ่อื เปน็ Base Line Data ในแตล่ ะเร่อื งของแตล่ ะสาขาทร่ี บั ผดิ ชอบ
๒. จัดทำ Service Plan โดยมีเป้าหมาย วิธีการทำงาน รายละเอียดของสาขาให้มีความเชื่อมโยง
ตั้งแต่ระดับปฐมภูมิ ทุติยภูมิ และตติยภูมิจนถึงความเชี่ยวชาญระดับสูง โดยใช้เกณฑ์พิจารณาคุณภาพการ
ให้บริการรักษา (Quality of care) เช่น ลดอัตราการป่วย อัตราตาย การลดภาวะแทรกซ้อน รวมทั้งคุณภาพ
บริการ (Quality of Service ) เช่น การรักษาพยาบาล การส่งเสริมสุขภาพ การฟื้นฟูสภาพ และการส่งต่อ
คุณภาพดา้ นการบริหารจัดการ (Quality of Management) เชน่ การบริหารจดั การร่วมด้านคน เงิน และวัสดุ
อปุ กรณใ์ หม้ ีการพจิ รณาจกป้าหมายบริกรของกระทรวงสาธารณสุขและเขตสุขภาพเชื่อมโยงกันให้ไดท้ ุกระดับ
๓. วิเคราะห์และนำเสนอผลการดำเนินงานพัฒนาระบบบริการในที่ประชุมคณะกรรมการวางแผน
และประเมินผลและเวทวี ชิ าการต่าง ๆ ของเขตสุขภาพ
๔. หนา้ ท่ีอ่ืน ๆ ตามที่ไดร้ ับมอบหมาย
คำสง่ั จงั หวดั สระบรุ ี ที่ 2139/2565 แต่งต้ัง คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนโครงการอาหารเป็นยา วถิ ีชุมชน
เพือ่ คนสระบุรี
ลงวนั ที่ ๒๘ มถิ นุ ายน 2565 จงั หวัดสระบุรีมีคำส่งั แต่งตั้ง คณะอนุกรรมการขบั เคลื่อนโครงการอาหารเปน็ ยา
วิถีชุมชนเพอื่ คนสระบุรี
อำนาจหน้าท่ี
1. จดั ทำแผนยุทธศาสตรโ์ ครงการ "อาหาเป็นยา วิธชี มุ ชน เพอ่ื คนสระบุรี"
2. ขบั คลอื่ นจงั หวัดสระบรุ ีให้ดำเนินการตามครงการ "ยาหารเปนี ยา วิถชี ุมชน เพอ่ื คนระบรุ ี"
3. กำกับ เร่งรัด ติดตาม และประเมิน ผลการดำเนนิ งานของหนว่ ยงานท่ี เกีย่ วข้องภาย ยใต้แผน
4. ยุทธศาสตร์ โครมการ "อาหารเป็นยา วถิ ชี ุมาน เพือ่ คนสระบุรี"
5. ประสานงานบูรณาการความรว่ มมอื หน่วยงานภาคีเครือขา่ ย ทป่ี รึกษาเพือ่ ชบั เคล่ือนโครงการ
"อาหารเป็นยา วถิ ีชมุ นน เพื่อคนสระบรุ ี"
6. ปฏบิ ตั ิหน้าทต่ี า่ งๆ ตามท่ีได้รับมอบหมาย
เอกสารประกวดพน้ื ทีต่ ้นแบบดเี ด่นแหง่ ชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บ้าน และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 9
1.2.2 มกี ารประชมุ คณะกรรมการพัฒนางานด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก
ระดบั จังหวัด อย่างต่อเน่ือง
ประชุมขับเคลื่อนงานระบบบริการด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกและการใช้ยา
สมนุ ไพร
รูปภาพที่ 4 ประชมุ ขับเคลอื่ นงานระบบบรกิ ารด้านการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก
และการใช้ยาสมุนไพร
วันที่ 5 เมษายน 2565 กลุ่มงานการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุข
จังหวัดสระบุรี พร้อมด้วยหน่วยงานภาคีเครือข่าย ทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ได้แก่ โรงพยาบาลทุ กแห่ง
โรงพยาบาลค่ายอดิศรและ สถานบริการสขุ ภาพเอกชน ได้เข้าร่วมประชุการขับเคลือ่ นงานระบบบริการดา้ น
การแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก และการใชย้ าสมุนไพร ผา่ นระบบ Zoom Meeting
ทั้งน้ี ได้หารือแนวทางและแผนการดำเนินงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกในหน่วย
บริการโรงพยาบาลทุกแห่งในจังหวัดสระบุรีและสถานบริการสุขภาพหน่วยบริการนอกสังกัดกระทรวง
สาธารณสุข เพ่อื แลกเปลยี่ นเรยี นรูป้ ระสบการณ์ด้านการแพทยแ์ ผนไทย และการใชย้ าสมุนไพร
ในการนี้เพื่อการขับเคลื่อนงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ดำเนินต่อไปได้อย่าง
ต่อเนื่องทางสำนกั งานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ได้เชิญตัวแทนจากหน่วยบรกิ ารสุขภาพนอกสังกัดกระทรวง
สาธารณสุขเข้าร่วมเป็นคณะกรรมการ Service Plan สาขาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน
ได้แก่ โรงพยาบาลคา่ ยอดศิ ร สุขใจ บอดฟ้ี ิต เวลเนส วแี คร์ สหคลินิก (Wellness We Care Center)
เอกสารประกวดพ้นื ทีต่ น้ แบบดีเด่นแหง่ ชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 10
การประชมุ คณะอนุกรรมการขับเคลือ่ นโครงการอาหารเป็นยา วถิ ชี ุมชน เพื่อคนสระบรุ ี
สำนกั งานสาธารณสุขจังหวดั สระบรุ ีจัดประชุมขนึ้ จำนวน 3 คร้งั ในการนีไ้ ด้มกี ารวางแผนจัดงาน
มหกรรม อาหารเปน็ ยา วถิ ชี มุ ชน เพื่อคนสระบุรี โดยประสานประธาน OTOP Complex พแุ ค ในการใช้
สถานที่ตลาดหัวปลี เป็นสถานที่จดั งาน อีกท้ังยังได้จดั ทำคลงั ความรู้ E-book เพื่อเปน็ ส่ือองค์ความรเู้ ผยแพร่
เร่ืองอาหารเปน็ ยา
ทั้งนี้ สภาเกษตรจังหวัดสระบุรีไดส้ ่งมอบ ดอกเข้าพรรษา หรือ ดอกหงหเ์ หนิ ซ่งึ เปน็ พืชอัตลกั ษณ์ทาง
วัฒนธรรมของจังหวดั สระบรุ ี นำมาประกอบเป็นเมนูอาหารเด่นของจังหวดั สระบรุ ี
รปู ภาพท่ี 5 ประชมุ คณะอนกุ รรมการขับเคลื่อนโครงการอาหารเป็นยา วถิ ชี มุ ชน เพ่อื คนสระบุรี
เอกสารประกวดพืน้ ทีต่ ้นแบบดเี ดน่ แหง่ ชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ืน้ บา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 11
1.2.3 มีการตดิ ตามผลการดำเนนิ งานการแพทย์แผนไทยและการแพทยท์ างเลือกในการประชมุ
ผู้บรหิ ารของสำนักงานสาธารณสุขจงั หวดั อย่างต่อเน่อื ง
รูปภาพที่ 6 ลงพื้นทต่ี ิดตามผลการดำเนินงานทุกโรงพยาบาลในจงั หวดั สระบรุ ี
คณะทำงานระดับจังหวัด ด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก นำทีมโดยผู้บริหารสำนักงาน
สาธารณสุขจังหวัดสระบุรี และประธานคณะอนุกรรมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ Service Plan ตรวจเยี่ยม
และติดตามผลการดำเนินงานด้านการแพทย์แผนไทยการแพทย์ทางเลือก และกัญชาทางการแพทย์
ทุกโรงพยาบาลในจังหวัดสระบุรี หารือแนวทางการดำเนินงานด้านการแพทย์แผนไทยฯโดยมุ่งเน้นประเด็น
สำคัญตามแนวทาง กระทรวงสาธารณสุขโดยเฉพาะกัญชาทางการแพทย์และสมุนไพรเพื่อเศรษฐกิจและ
การนำยาสมุนไพรเข้ามามีบทบาทในการดูแลสุขภาพประชาชนและทดแทนยาแผนปัจจุบั นรวมไปถึงการนำ
กญั ชาทางการแพทยเ์ ข้ามาใชใ้ นกลุ่มเป้าหมายผู้ป่วย Palliative Care
ทั้งนี้ ได้รับการตอบรับหลักจากการลงพื้นที่ติดตามเป็นอย่างดี ทำให้การดำเนินงานตามนโยบาย
กระทรวงสาธารณสุข และการขับเคลื่อนผลการดำเนินงานตามตัวชี้วัด เป็นไปอย่างมีระบบและสอดคล้องไป
กับตัวชว้ี ดั
เอกสารประกวดพ้นื ทีต่ ้นแบบดเี ดน่ แหง่ ชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ นื้ บ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 12
2.หมวดการวางแผนเชิงยทุ ธศาสตร์
2.1 การวางแผนเชงิ ยุทธศาสตร์
2.1.1 มีการจดั ทำรายงานประจำปี และนำเสนอผลการดำเนนิ งาน
กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี พร้อมด้วย
พร้อมกันนี้หน่วยงานภาคีเครือข่ายภาครัฐ และ ภาคเอกชน ได้ร่วมนำเสนอผลการดำเนินงานจากการ
บูรณาการความร่วมมือ การดำเนินงานเมืองสมุนไพร ตั้งแต่ต้นทาง การทาง และปลายทาง ในการประชุม
สัญจร Herbal City ณ ศาลากลางจังหวัดสระบรุ ี โดยไดร้ ับเกยี รตจิ าก นายเอกพร จุ้ยสำราญ รองผู้ว่าราชการ
จังหวัดสระบุรี และนายแพทย์ธิติ แสวงธรรม รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
เปน็ ประธานในท่ีประชุม
รปู ภาพท่ี 7 การนำเสนอผลการดำเนินงานประจำปี 2565
2.1.2 มีการวิเคราะห์ปัญหา และการจัดลำดับความสำคัญของปัญหาสุขภาพของประชาชนใน
จังหวัด เพื่อนำข้อมูลมาจัดทำแผนยุทธศาสตร์ด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ระดับ
จงั หวัด
การประชุมคณะทำงานการพัฒนาเมืองสมุนไพรจังหวัดสระบุรี (คลัสเตอร์อุตสาหกรรมเมืองสมุนไพร
จังหวัดสระบุรี ครั้งที่ 1/2565) มีหน่วยงานภาคีเครือข่าย และแพทย์แผนไทยจากหน่วยบริการในจังหวัด
สระบุรี เข้าร่วมเพื่อจัดทำร่างแผนยุทธศาสตร์การดำเนินงานเมืองสมุนไพรจังหวัดสระบุรี ประจำปี 2566-
2570 เพอ่ื ให้ดำเนนิ ตามแผนการไดอ้ ยา่ งตอ่ เน่ือง
เอกสารประกวดพื้นท่ตี น้ แบบดีเด่นแหง่ ชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบา้ น และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 13
รปู ภาพท่ี 8 ประชุมคณะทำงานการพัฒนาเมอื งสมุนไพรจังหวัดสระบุรี
ประเด็นยุทธศาสตร์
1.พฒั นาระบบบริการสุขภาพและผลิตภัณฑ์ที่ได้มาตรฐาน
2.เสรมิ สร้างความเขม้ แขง็ ภาคเี ครือขา่ ยภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน
3.ส่งเสริมและพัฒนาการจัดการองค์ความรู้ให้ประชาชนมสี ุขภาพดี
4.พัฒนากฎหมายและระบบการบงั คับใช้ รวมท้งั การค้มุ ครองภมู ปิ ญั ญาการแพทยแ์ ผนไทย
5.พัฒนาระบบบริหารจัดการใหม้ ีประสทิ ธภิ าพ
2.1.4 มกี ารจัดทำแผนพฒั นาระบบบรกิ าร (Service Plan) สาขาการแพทยแ์ ผนไทยและ
การแพทย์ผสมผสานของจังหวดั เช่ือมโยงกับแผนพฒั นาระบบบริการ (Service Plan) สาขาการแพทย์
แผนไทยและการแพทยผ์ สมผสาน
การประชุมคณะอนุกรรมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ Service Plan สาขาการให้กญั ชาทาง
การแพทย์ เพ่ือรว่ มวางแผนการดำเนินงาน โดยมแี นวทางขับเคลอ่ื น 3 ประเดน็ หลักคอื
1.เพ่ิมการเข้าถงึ การใช้กัญชาทางการแพทย์ ในกลุ่มผู้ป่วย Palliative care
2.วางแผนการปลกู กญั ชาทางการแพทย์ในจังหวัดสระบุรี เพื่อสง่ โรงผลิตที่ไดม้ าตรฐาน GMP-WHO
(โรงพยาบาลเสาไหเ้ ฉลมิ พระเกียรติ 80 พรรษา ,โรงพยาบาลหนองโดน)
3.วางแผนการขบั เคลือ่ นกญั ชา กัญชง เช่ือมโยงการท่องเที่ยวเชิงสขุ ภาพจงั หวัดสระบรุ ี
เอกสารประกวดพืน้ ทต่ี น้ แบบดเี ดน่ แห่งชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้ืนบา้ น และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 14
รูปภาพท่ี 9 การประชุมคณะกรรมการพฒั นาระบบบริการสุขภาพ Service plan
สาขาการใช้กัญชาทางการแพทย์
การลงนามความร่วมมือ (MOU) Service plan 4 สาขา ได้แก่ สาขาการใช้กัญชาทางการแพทย์
สาขาการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง สาขาใช้ยาอย่างสมเหตุผล (RDU) สาขาการแพทย์แผนไทยและ
การแพทย์ผสมผสาน เพื่อสรา้ งความรว่ มมอื พัฒนาระบบบรกิ ารสขุ ภาพ
รูปภาพที่ 10 พธิ ลี งนามความรว่ มมือพัฒนาระบบบริการสุขภาพ
เอกสารประกวดพ้นื ท่ีตน้ แบบดเี ด่นแห่งชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ นื้ บา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 15
2.2.6 แผนงาน/โครงการแบบบูรณาการทั้งในเชิงร่วม ดำเนินการ และการสนับสนุนงบประมาณจาก
ชมุ ชน และภาคีเครือขา่ ย
แผนการดำเนินงานปีงบประมาณ 2566
One Innovation จัดทำฐานข้อมูลและช่องทางการสื่อสารระบบบริการการแพทย์แผนไทยและ
การแพทย์ทางเลือก กัญชาทางการแพทย์ แพทย์แผนจีน และเมืองสมุนไพร ผ่านช่องทาง line official
account : TAM Saraburi เพื่อให้เกิดการตอบโจทย์ทันต่อสถานการณ์ และการเข้าถึงข้อมูลสำหรับ
ประชาชนหรือบคุ ลากรได้ง่าย รวดเร็ว และมีประสทิ ธิภาพ
โครงการ กจิ กรรม ตัวช้ีวัดความสำเร็จ
1.โครงการบูรณาการการแพทย์แผน กิจกรรมที่ 1 ประชุมเชิงปฏิบัติการ 1.ร้อยละของจำนวนผู้ป่วยที่มีการ
ไทยและการแพทย์ทางเลือกเพื่อ จัดทำแนวทางเวชปฏิบัติ (CPG) การ วินจิ ฉัยโรคหลอดเลอื ดสมอง อัมพฤกษ์
สง่ เสรมิ ป้องกนั โรค พื้นทจ่ี งั หวดั สระบรุ ี ดูแลผู้ป่วย IMC และการรักษาผู้ป่วย อัมพาตระยะกลาง (Intermediate
ในระบบบริการ OPD/IPD ด้วยศาสตร์ Care) ที่ได้รับการดูแลด้วยการแพทย์
การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
ทางเลอื ก เพมิ่ ขึ้น รอ้ ยละ 3
กิจกรรมที่ 2 ประชุมเชิงปฏิบัติการ 2.ร้อยละการให้บริการแพทย์แผนไทย
การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ และการแพทย์ทางเลือก เพิ่มขึ้นจาก
ทางเลือกสัญจร เพื่อเพิ่มศักยภาพการ ปงี บประมาณ 2565 ร้อยละ 3
เขา้ ถึงระบบบริการดา้ นการแพทย์แผน
ไทยในชุมชน
2.โครงการพัฒนาศักยภาพทักษะ อบรมทักษะวิชาการและการเฝ้าระวัง 1.ร้อยละการสัง่ จา่ ยยาสมนุ ไพรเพิม่ ขนึ้
วิชาการและการเฝ้าระวังความ ความปลอดภัยการใช้ยาสมุนไพร และ จากปงี บประมาณ 2565 รอ้ ยละ 3
ปลอดภยั การใช้ยาสมุนไพร และกัญชา กัญชาทางการแพทย์ (อบรมออนไลน์) 2.ร้อยละผู้ป่วยทั้งหมดที่ได้รับการ
ทางการแพทย์ รกั ษาด้วยกญั ชาทางการแพทย์ เพิ่มขึ้น
รอ้ ยละ 5
3.ผู้ป่วยที่มีการวินิจฉัยระยะ
ประคับประคอง (Palliative care) ท่ี
ได้รับการรักษาด้วยยากัญชาทาง
การแพทย์ ร้อยละ 5
3.โครงการบรูณาการอาหารเป็นยา กิจกรรมท่ี 1 บรู ณาการสร้างเสริมองค์ 1.แกนนำโรงเรียนอาหารเป็นยา
สร้างรายได้ ส่งเสริมสุขภาพ วิถีชุมชน ความรู้บรูณาการอาหารเป็นยา สร้าง 1 แห่ง แกนนำหมู่บ้านอาหารเป็นยา
เพอ่ื คนสระบรุ ี เสริมสุขภาพ วิถชี ุมชน 1 แห่ง
กิจกรรมที่ 2 บูรณาการร้านอาหาร 2.ร้านอาหารเป็นยา ส่งเสริมสุขภาพ
สง่ เสรมิ สุขภาพ อำเภอละ 2 แหง่
เอกสารประกวดพ้ืนทต่ี น้ แบบดีเด่นแหง่ ชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ืน้ บ้าน และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 16
โครงการ กจิ กรรม ตวั ชี้วดั ความสำเร็จ
4.โครงการพัฒนาระบบยาสมุนไพร อบรมการใช้ยาสมุนไพรทดแทนยา 1.มูลค่าการใช้ยาสมุนไพรของจังหวัด
และยากัญชาทางการแพทย์ แผนปัจจุบัน พร้อมจัดทำ CPG ยา สระบรุ เี พม่ิ ขนึ้ รอ้ ยละ 3
สมุนไพรและยากัญชาทางการแพทย์ 2.กรอบ CPG 7 รายการยาสมุนไพร
แผนไทย และ CPG การใช้ยาสมุนไพรในกลุ่ม
โรค RDU อยา่ งน้อย 1 รายการ
5.โครงการพัฒนาศักยภาพบุคลากร กิจกรรมที่ 1 ประชมุ แลกเปลีย่ นเรยี นรู้ 1.บุคลากรทางการแพทย์ และ อสม.
ทางการแพทย์ เพ่ือพฒั นาระบบบรกิ าร การใช้ยาสมุนไพรและกัญชาทาง มีความรู้ความเข้าใจ ผ่านเกณฑ์
ทางการแพทย์แผนไทยและส่งเสริม การแพทย์ไม่พึงประสงค์ และการ แบบทดสอบหลังการอบรม ร้อยละ
การคุ้มครองสง่ เสรมิ ภมู ิปญั ญา จังหวัด แสดงผลงานด้านวิชาการของบุคลากร 70
สระบรุ ี ปงี บประมาณ 2566 ทางการแพทย์แพทย์ การแพทย์แผน 2.บุคลากรผู้เข้าอบรม วัดและ
ไทย และ การแพทย์ทางเลือก (TTM ประเมินผลผ่านแบบทดสอบย่อย
Forum) (Quiz) และแบบทดสอบหลังเรียน
กิจกรรมที่ 2 กิจกรรมพัฒนาศักยภาพ (Posttest) โดยจะแบง่ เป็นคะแนนจาก
การออกแบบงานวิจัยด้านการแพทย์ Quiz เท่ากับ 50 คะแนน
แผนไทยและการแพทยท์ างเลือก 3.มีงานวิจัยหรือการจัดความรู้ด้าน
กัญชาทางการการแพทย์ จำนวน
1 เรอ่ื ง
6.โครงการบูรณาการพัฒนาศูนย์เวล ประชุมชี้แจง และประเมินผลติดตาม มีทะเบียนฐานข้อมูลภูมิปัญญา ตำรับ
เนส เมืองสมุนไพรสระบุรี สุขภาพดี การดำเนินงานการศูนย์เวลเนสเมือง ยาการแพทย์แผนไทย ตำราการแพทย์
วิถีชชุ น สรา้ งเศรษฐกิจสู่ชุมชน สมุนไพรสระบุรี แผนไทย เพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่า 100
รายการ
เอกสารประกวดพืน้ ทีต่ ้นแบบดเี ด่นแห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 17
3.หมวดการ ให้ ความสำคัญ กบั ผมู้ ีสว่ นได้ ส่วนเสยี
3.1 การสรา้ งความสมั พนั ธ์กับผู้รับบรกิ ารและผู้มีสว่ นไดส้ ว่ นเสยี
มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างทีมสหวิชาชีพด้านการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้าน และ
การแพทย์ทางเลือก โดยจัดกิจกรรมสำรวจสมุนไพรพื้นที่ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและท่องเที่ยวเชิงนิเวศเจ็ดคด-
โป่งก้อนเส้า จังหวัดสระบุรี โดยความร่วมมือหว่าง สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ศูนย์ศึกษาธรรมชาติ
เจ็ดคด-โปร่งก้อนเส้า บุคลากรด้านการแพทย์แผนไทย สหวิชาชีพ และสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) สำรวจและศึกษาพื้นสมุนไพรในพื้นที่ป่า และเก็บตัวอย่างที่ใกล้จะสูญพันธ์และ
หายากเพอื่ นำไปเพราะเล้ยี ง ศึกษาวิจัย
รปู ภาพท่ี 11 กจิ กรรมสำรวจสมนุ ไพรในเขตป่าอนรุ ักษ์
โดยการสำรวจครง้ั น้ี ไดจ้ ดั ทำรูปเลม่ ทะเบยี นสำรวจสมุนไพรในเขตอนุรักษ์ จังหวัดสระบรุ ี ซงึ่ กจิ กรรม
ครั้งนี้ดำเนินการภายใต้งบโครงการคุ้มครองส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและสมุนไพรจังหวัดสระบุรี
ปีงบประมาณ 2565
รปู ภาพที่ 12 รูปเล่มทะเบยี นสำรวจสมนุ ไพรในเขตอนุรักษ์ จังหวดั สระบรุ ี
เอกสารประกวดพ้ืนทต่ี ้นแบบดีเด่นแหง่ ชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้ืนบ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 18
จัดเวทีเสวนาวิชาการพัฒนาระบบบริการสุขภาพเพื่อขับเคลื่อนนโยบายกัญชาทางการแพทย์และ
สมุนไพร และจัดทำแนวทางเวชปฏิบัติ Clinical Practice Guideline (CPG) ระหว่าง สาขาการใช้กัญชา
ทางการแพทย์ กับ สาขาการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง และสาขาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์
ผสมผสาน กบั สาขาใชย้ าอยา่ งสมเหตุผล (RDU)
รปู ภาพที่ 13 จัดประชมุ วิชาการพัฒนาระบบบรกิ ารสขุ ภาพ
เอกสารประกวดพ้นื ที่ต้นแบบดเี ด่นแห่งชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบ้าน และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 19
รูปภาพท่ี 14 คู่มือเวชปฏิบัตแิ นวทางการจ่ายยาสมนุ ไพร
จัดกิจกรรมงานมหกรรมอาหารเป็นยา วถิ ีชมุ ชน เพ่อื คนสระบรุ ี
วันเสาร์ที่ 3 กันยายน 2565 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ณ ตลาดหัวปลี่ ศูนย์ OTOP
Complex พุแค จังหวัดสระบุรี โดยได้รับเกียรติจากดร.สาธิต ปิตุเตซะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวง
สาธารณสุข เป็นประธาน พร้อมมอบป้าย "อาหารเป็นยา"ให้แก่ร้านอาหารที่มีเมนูสมุนไพรชูสุขภาพ จำนวน
35 รา้ น
รปู ภาพที่ 15 พธิ เี ปดิ งานมหกรรมอาหารเปน็ ยา วถิ ชี ุมชน เพื่อคนสระบุรี
เอกสารประกวดพ้นื ทตี่ น้ แบบดเี ดน่ แห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 20
รปู ภาพท่ี 16 มอบป้าย "อาหารเปน็ ยา"ให้แก่ร้านอาหารท่ีมีเมนูสมุนไพรชสู ุขภาพ
ภายในงานได้มีการสาธิตการทำอาหารจากวัตถุดิบที่เป็นอัตลักษณ์ของจังหวัดสระบุรี นำมาดัดแปลง
เป็น "Fusion Food Menu"ซึ่งการจัดงานในครั้งนี้เกิดจากความร่วมมือของภาคีเครือข่าย หน่วยงานภาครัฐ
ในจังหวัดสระบุรี หน่วยงานภาคเอกชนในจังหวัดสระบุรี สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั้ง 8 จังหวัด
ในเขตสุขภาพที่ 4 (นนทบุรี ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา นครนายก ลพบุรี สิงห์บุรี อ่างทอง และ สระบุรี)
โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร และ ระดับกระทรวงสาธารณสุข (กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์
ทางเลือก กรมอนามยั ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรท์ ี่ 4 หน่วยเคลื่อนทเี่ พอ่ื ความปลอดภยั ด้านอาหาร เขตสุขภาพที่ 4)
รปู ภาพท่ี 17 การสาธติ การทำอาหารจากวัตถดุ ิบที่เป็นอตั ลกั ษณ์ของจงั หวดั สระบรุ ี
เอกสารประกวดพนื้ ที่ตน้ แบบดีเด่นแหง่ ชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 21
สร้างและรวบรวมองค์ความรู้ตามวิถีชีวิตของชาวสระบุรี การบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพผ่านช่องทาง
E-book รวมถึงส่งเสริมการปลูกสมุนไพรสร้างอาชีพ สร้างรายได้ สร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนและสังคม
จังหวดั สระบุรอี ยา่ งยั่งยนื
รปู ภาพท่ี 18 E-book อาหารเป็นยา วิถีชุมชน เพือ่ คนสระบรุ ี
ท้ังนี้มีการจัดเวทีเสวนาวิชาการ หวั ขอ้ “อาหารเป็นยา สร้างสขุ ภาพ สรา้ งเศรษฐกิจ”
รูปภาพที่ 19 เสวนาวิชาการ หัวข้อ “อาหารเปน็ ยา สร้างสุขภาพ สร้างเศรษฐกจิ ”
เอกสารประกวดพน้ื ทตี่ ้นแบบดเี ด่นแห่งชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ นื้ บ้าน และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 22
นอกจากน้ียังได้มีต่อยอดจากการดำเนนิ งานตามโครงการอาหารเป็นยา โดยสง่ เสริมการจัดอาหารวา่ ง
ในการประชุมตา่ งๆ และจดั ทำชดุ ความรู้ ภายในสำนักงานสาธารณสุขจงั หวดั สระบุรี ให้เป็นอาหารเปน็ ยา
รปู ภาพที่ 20 จัดทำชุดความรู้ เกย่ี วกับการกนิ อาหารเป็นยา
รปู ภาพที่ 21 กจิ กรรมส่งเสริมการกินอาหารเป็นยา ภายในสำนักงานสาธารณสุขจงั หวัดสระบรุ ี
เอกสารประกวดพืน้ ทีต่ น้ แบบดีเด่นแห่งชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบา้ น และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 23
รปู ภาพท่ี 22 รายงานแสดงผลการดำเนนิ งานมหกรรมอาหารเปน็ ยา
เอกสารประกวดพนื้ ทีต่ ้นแบบดีเดน่ แห่งชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบ้าน และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 24
กิจกรรมจิตอาสา กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
สระบุรี ได้ประสานขอสนับสนุนยาช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วมจากกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์
ทางเลือก จำนวน 200 ชุด จัดสรรลงพื้นที่จังหวัดสระบุรี นำทีมโดยโรงพยาบาลหนองโดน ได้ลงพื้นที่หน่วย
รักษาพยาบาลเคลื่อนที่ช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัยอำเภอหนองโดนที่ได้รับความเดือดร้อนจากเหตุการณ์
นำ้ ท่วม ไดน้ ำยาสมุนไพร เช่น ฟ้าทะลายโจรเถาวลั ย์เปรียง สหัสธารา ยาแก้ไอมะขามป้อม เป็นต้น นำมาจ่าย
ใหก้ บั ประชาชนท่ีมารบั บรกิ ารครัง้ น้ี
รูปภาพท่ี 23 ลงพื้นท่หี น่วยรักษาพยาบาลเคล่ือนท่ชี ว่ ยผู้ประสบอทุ กภยั อำเภอหนองโดน
เอกสารประกวดพื้นทีต่ ้นแบบดเี ดน่ แหง่ ชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บา้ น และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 25
จัดกิจกรรม สัปดาห์วันภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแห่งชาติ วันที่ ๒๕ - ๒๘ ตุลาคม ๒๕๖๕
งานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ในโรงพยาบาลและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุกแห่ง
ในจังหวัดสระบุรี ได้ร่วมกนั จดั กิจกรรมน้อมรำลึก ถวายราชสดุดีพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชการ
ที่ ๓ "พระบดิ าแห่งการแพทย์แผนไทย" เนอื่ งในวนั สัปดาห์วันภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแหง่ ชาติ โดยจัด
กิจกรรมให้ความรู้ด้านการแพทย์แผนไทย การแพทย์ทางเลือก ยาสมุนไพร กัญชาทางการแพทย์ และการ
ดแู ลสุขภาพดว้ ยภูมิปัญญาไทยให้แก่ประชาชนท่ัวไป
ทั้งนี้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรียังได้เข้าร่วมจัดนิทรรศการ พร้อมสาธิตอาหารเป็นยา
ณ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก กระทรวงสาธารณสุข
รูปภาพท่ี 24 กิจกรรม สัปดาหว์ ันภูมปิ ญั ญาการแพทย์แผนไทยแหง่ ชาติ
ประชุมส่งเสริมผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์สมุนไพรผู้บริโภคปลอดภัย เครมสรรพคุณสมุนไพร HEALTH
CLAIM บกุ ตลาดสากล
วันที่ 14 มีนาคม 2565 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ได้จัดกิจกรรมการประชุม
"ติดอาวุธผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์สมุนไพร" ในหัวข้อ ผู้บริโภคปลอดภัย เคลมสรรพคุณสมุนไพร
(Health Claim) บุกตลาดสากล ณ ห้องประชุมสวนริมเขา จังหวัดสระบุรี โดยได้รีบเกยี รติจาก ภญ. ดวงกมล
ภักดีสัตยพงศ์ หัวหน้ากลุ่มพัฒนาระบบกองผลิตภัณฑ์สมุนไพรสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
เป็นวทิ ยากรบรรยาย ซ่ึงมผี ปู้ ระกอบการ รวมท้งั กลุม่ วสิ าหกิจชุมชน และภาคีเครอื ขา่ ยสนใจเข้าร่วมรับฟังการ
ประชมุ จำนวน 61 ท่าน
เอกสารประกวดพน้ื ทีต่ น้ แบบดีเด่นแห่งชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ นื้ บา้ น และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 26
พร้อมด้วยจัดกิจกรรมการประกวดผลิตภัณฑ์สมุนไพรสระบุรี (Saraburi product award) ประจำปี
พ.ศ. 2565 โดยแบง่ การประกวดออกเป็น 3 ระดบั Start up / OTOP sme /อตุ สาหกรรม มผี ปู้ ระกอบการ
ส่งผลิตภัณฑ์หลายหลายประเภท ได้แก่ ยาและสมุนไพร เครื่องสำอาง อาหารและเครื่องด่ืม
รปู ภาพที่ 25 การอบรมผ้ปู ระกอบการ
รูปภาพท่ี 26 ภาพโปสเตอรป์ ระชาสมั พันธ์ การประกวดผลิตภณั ฑส์ มนุ ไพรสระบุรี
เอกสารประกวดพ้ืนทตี่ ้นแบบดีเด่นแห่งชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บ้าน และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 27
4. หมวดการวเิ คราะห์ข้อมูลและการจัดการความรู้
4.1 การวดั การวเิ คราะห์ ปงี บประมาณ 2565 และการปรบั ปรงุ ผลการดำเนินการ
การติดตาม วิเคราะห์ประเมินผลข้อมูลการบริการผา่ นระบบฐานข้อมลู HDC รวมถงึ จดั ทำรายงานผล
การดำเนนิ งาน
1.จัดทำหนงั สอื ชแ้ี จงตวั ชีว้ ดั การแพทย์แผนไทย ตาม Template
2.ติดตามผลการดำเนินงาน วิเคราะห์ และส่งผลการดำเนินงานวันพฤหัสบดี ผ่านช่องทาง
Application Line
3.ประสาน IT ให้ข้อมูลเป็นปัจจุบันร่วมลงพื้นที่แก้ไขปัญหาจุดเสี่ยงที่ทำให้ข้อมูลไม่ตรงตามการ
ปฏิบตั ิงานจรงิ
4. ตดิ ตามผลการดำเนนิ งานตัวชี้วัด เป็นประจำทกุ ปี รูปแบบออนไลน์
5. ลงติดตามผลผ่านการประชุมตรวจนเิ ทศ คปสอ.ทกุ อำเภอ
4.2 การจัดการความร้สู ารสนเทศและเทคโนโลยีสารสนเทศ
อบรมกัญชาทางการแพทย์ และการสั่งจ่ายกัญชาทางการแพทย์ ในผู้ป่วย Palliative Care
โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการใช้กัญชาทางการแพทย์ ผ่านระบบ E-meeting : Zoom Cloud Meeting
และเผยแพร่ผ่านช่องทาง Facebook Live โดยมีผู้สนใจเข้าร่วมอบรมจำนวนมาก ทั้งในจังหวัดสระบุรี
เขตสขุ ภาพท่ี 4 และประเทศ
รปู ภาพที่ 27 การอบรมกญั ชาทางการแพทย์ผา่ นระบบZoom
เอกสารประกวดพ้นื ทต่ี ้นแบบดเี ดน่ แห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้ืนบา้ น และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 28
อบรมการใชย้ าสมนุ ไพรทดแทนยาแผนปจั จุบนั ผา่ นระบบออนไลน์ Zoom Meeting ทั้งหมด 3 ครั้ง
โดยได้รับเกียรติจากรศ.ดร.ภญ.มยุรี ตั้งเกียรติกำจาย รองศาสตราจารย์คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัย
ศรีนคริทรวิโรฒให้ความรู้ในเรื่องความปลอดภัยในการใช้สมุนไพร 7 รายการ คือฟ้าทะลายโจร ขมิ้นชัน
มะขามแขก สหสั ธารา เพชรสงั ฆาต เถาวัลย์เปรยี ง และยาหอม
เพื่อเป็นองค์ความรู้และแนวทางในการใช้ยาสมุนไพรทดแทนยาแผนปัจจุบันในการดูแลรักษาผู้ป่วย
ใหแ้ กบ่ คุ ลากรทางการแพทย์ในหน่วยบริการสาธารณสุข รวมทงั้ เปน็ การเพิ่มมูลคา่ การใช้ยาสมนุ ไพรในจังหวัด
สระบรุ อี กี ด้วย
รูปภาพที่ 28 จัดอบรมการใช้ยาสมุนไพรทดแทนยาแผนปัจจุบัน
เอกสารประกวดพน้ื ทีต่ น้ แบบดเี ดน่ แห่งชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 29
ผลงานวชิ าการ
1. สอ่ื วิชาการ E-book เผยแพร่ใหป้ ระชาชนสามารถเปดิ อ่านในระบบออนไลน์ โดยไม่มีคา่ ใชจ้ ่าย
รปู ภาพท่ี 29 E-book อาหารเป็นยา วิถชี มุ ชน เพอ่ื คนสระบุรี
รูปภาพท่ี 30 E-book ทะเบียนสำรวจสมนุ ไพรในเขตอนรุ ักษ์
เอกสารประกวดพื้นที่ต้นแบบดเี ดน่ แหง่ ชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบา้ น และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 30
2. ให้ความร้เู กย่ี วกบั ศาสตรก์ ารแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื กผ่านทาง Social media
EP.1 มาทำความรูจ้ ักการรักษาด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยและแพทย์แผนจนี รพ.หนองแค
รปู ภาพที่ 31 ถา่ ยทอดสด เก่ียวกับศาสตรก์ ารแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
3. เผยแพรค่ วามรู้เรื่องอาหารเป็นยา ผ่าน social media / TicTok : TAM Saraburi
รปู ภาพที่ 32 เผยแพรค่ วามรู้ผ่าน social media
เอกสารประกวดพื้นท่ีต้นแบบดเี ด่นแหง่ ชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้ืนบา้ น และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 31
5. หมวดการมุง่ เนน้ ทรพั ยากรบุคคล
5.1 ขีดความสามารถและอัตรากำลังบคุ ลากร
ตาราง 2 แสดงข้อมูลระบบบริการและอตั รากำลงั ดา้ นการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก จังหวัด
สระบุรี
หนว่ ยบรกิ าร แพทยแ์ ผนไทย แพทยแ์ ผนจนี
รพ.สระบรุ ี ขรก พรก พกส อนื่ ๆ ขรก พรก พกส อืน่ ๆ
รพ.พระพุทธบาท
รพ.แก่งคอย 111
รพ.หนองแค
รพ.เสาไหฯ้ 31
รพ.หนองโดน
รพ.หนองแซง 21
รพ.มวกเหล็ก
รพ.วิหารแดง 11 1
รพ.บา้ นหมอ
รพ.ดอนพุด 3 1*
รพ.วังมว่ ง
รพ.สต.คลองเรอื 21
รพ.สต.บางโขมด
รพ.สต.หลงั เขา 11
สอน.ลำพญากลาง
รพ.สต.หว้ ยขมิน้ 11
รพ.สต.บ้านปา่
รพ.สต.ทบั กวาง 1 1* 1
รพ.สต.หนองแขม
รพ.สต.เตาปนู 21
รพ.สต.หนองโรง
1
รวม
11
1
1
1
1
1
1*
1
1
1*
1
24 1 11 3 2 11
หมายเหตุ *แพทยแ์ ผนไทย ตำแหน่ง นักวิชาการสาธารณสุข
เอกสารประกวดพื้นทตี่ ้นแบบดเี ด่นแหง่ ชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บา้ น และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 32
การวิเคราะห์ : อัตรากำลังบุคลากรแพทย์แผนไทย ยังไม่เพียงพอต่อหน่วยบริการและการให้บริการ
ประชาชน จึงมีแผนที่ต้องพัฒนากำลังคน เพื่อให้สอดคล้องกับการเพิ่มการเข้าถึงการให้บริการด้านการ
แพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก นอกจากการเพิ่มอัตรากำลังแล้ว ยังต้องมีการเพิ่มพูนทักษะด้าน
การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกอย่างต่อเนื่องไม่เพียงแค่บุคลากรแพทย์แผนไทย แต่ยังรวมไปถึง
การเพิ่มพูนทักษะบุคลากรสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องกับงานแพทย์แผนไทย ไม่ว่าจะเป็น แพทย์ เภสัช พยาบาล
นักวิชาการสาธารณสุข และที่สำคัญหน่วยบริการและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่ไม่มีบุคลากรแพทย์
แผนไทยปฏิบัติงาน ต้องเพิ่มพูนทักษะ ความรู้ ความเข้าใจในการจ่ายยาสมุนไพร โดยทางกลุ่มงานการแพทย์
แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรีให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง มีการจัด
อบรมจากผู้เชี่ยวชาญด้านการให้หัตการและการสั่งใช้ยาสมุนไพรอย่างถูกต้อง เช่น โครงการจัดอบรมความรู้
ศาสตร์การแพทย์แผนไทยและการแพทยผ์ สมผสาน
5.2 การพัฒนาบุคลากร
6. หมวดการมงุ่ เนน้ ระบบการปฏิบตั ิการ
6.1 กระบวนการทำงาน
6.1.1 มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการพัฒนางานด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
ระดับจังหวัด โดยมีองค์ประกอบจากหัวหน้าส่วนราชการระดับจังหวัด และภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง คำส่ัง
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ที่ 192/2563 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ
(Service Plan) ระดบั จังหวดั จังหวดั สระบุรี
6.1.2 ระบบบรหิ ารจัดการเพื่อสนับสนนุ การใช้ยาสมุนไพรในจงั หวดั เพมิ่ มากขน้ึ ไดม้ ีการลงนาม
การบรหิ ารจัดการระบบยาสมุนไพรจงั หวัดสระบุรี การซอื้ แบบ รัฐต่อรฐั หรอื การโอนขายบิล และได้ประชมุ
ช้ีแจงแนวทางขัน้ ตอนการโอนขายบิล วันที่ 8 กรกฎาคม 2562
ได้มีการลงนามขับเคลอื่ นการดำเนินงานกัญชาทางการแพทยแ์ บบบูรณาการโดยวนั ท่ี 30พฤศจิกายน
2563 จังหวัดสระบุรี ร่วมกับ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดพิธีลงนามความร่วมมือ ด้านวิชาการกัญชาทาง
การแพทย์ ระหว่าง จังหวัดสระบุรี (นายแมนรัตน์ รัตนสุคนธ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดสระบุรี) และ จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย (ศาสตราจารย์ ดร.บัณฑิต เอื้ออาภรณ์ อธิการบดีจุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย) ณ ศูนย์วิจัยยาเสพ
ติด โครงการพัฒนาที่ดินจุฬาฯ - สระบุรี กม.7 ถนนแก่งคอย - บ้านนา ตำบลชำผักแพรว อำเภอแก่งคอย
จังหวัดสระบุรีโดยความร่วมมือระหว่างกันครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ การบริการวิชาการ และการเผยแพร่
ถ่ายทอดองค์ความรู้ สสู่ าธารณชนเพื่อความรว่ มมือการพัฒนาระบบการดำเนินการเก่ียวกับพชื “กญั ชา” และ
พืชเสพติดอื่น ๆ อย่างครบวงจรและต่อเนื่อง การเรียนการสอน และการฝึกอบรมทางวิชาการเกี่ยวกับพื ช
“กัญชา” และพืชเสพติดอื่น ๆ ตลอดจนการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับพืช “กัญชา” และพืชเสพติดอื่น ๆ เพ่ือ
ประโยชนท์ างการแพทย์ และการสาธารณสขุ
เอกสารประกวดพนื้ ท่ตี ้นแบบดเี ดน่ แห่งชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 33
ทั้งนี้จังหวดั สระบุรี ได้มีแนวทางการขับเคลื่อนการดำเนินงานกัญชาทางการแพทย์ และ คลินิกกัญชา
ทางการแพทย์แผนไทยแบบบูรณาการ ภายใต้หลักการสำคัญคือ "ยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง"
เพมิ่ การเขา้ ถึงกญั ชาทางการแพทย์แผนไทย ทม่ี ีคณุ ภาพและปลอดภยั นอกจากน้ี จงั หวัดสระบรุ ยี ังเป็น 1 ใน
14 จังหวัด เมืองสมุนไพร ซึ่งมีความพร้อมทางดา้ นภูมิประเทศในการปลกู ความพร้อมทางด้าน การผลิต ซึ่ง
มีโรงผลิตยาสมุนไพรที่ผ่านมาตรฐาน GMP ภาครัฐ ได้แก่ โรงพยาบาลเสาไห้เฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา
และ โรงพยาบาลหนองโดน สอดรับนโยบายกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งได้รับความร่วมมือจาก จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย , วิสาหกิจชุมชนในการส่งเสริมและพัฒนา การปลูก การแปรรูป การวิจัยและพัฒนา เพื่อ
ประโยชนท์ างการแพทยอ์ ยา่ งเปน็ รปู ธรรม
6.1.3 การสนับสนุนหน่วยบริการให้จัดบริการในพื้นที่ให้เป็นแหล่งการเรียนรู้ด้านการแพทย์
แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกในแต่ละด้าน มีการสนับสนุน รพ.เสาไห้ รพ.หนองโดน รพ.สต.คลองเรือ
เป็นแหล่งเรยี นรู้ ฝึกประสบการณใ์ ห้กับ นกั ศกึ ษาแพทยแ์ ผนไทย และ นกั ศกึ ษาแพทยแ์ ผนไทยประยุกต์หลาก
หลายสถาบัน
6.2 ประสิทธผิ ลการปฏิบัติงาน
นวัตกรรม
เอกสารประกวดพ้ืนทตี่ น้ แบบดเี ด่นแห่งชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บ้าน และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 34
งานวจิ ัย
จากสถานการณ์ COVID – 19 ที่ผ่านมา สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ได้ร่วมมือกับสถาบัน
วิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณ ให้ดำเนินการวิจัย “ยาฟ้าทะลายโจรใน
ผู้ป่วย COVID – 19” พิสูจน์ประสิทธิภาพ ความปลอดภัย ในการใช้ยาฟ้าทะลายโจร ในผู้ป่วย COVID -19
ที่ไม่มีอาการ หรือมีอาการเล็กน้อย และ ไม่มีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ จนนำไปสู่การนำเสนอผลงานในระดับเวที
กระทรวงสาธารณสุข ประจำปีงบประมาณ 2565 ภายใต้ชื่อ การใช้ฟ้าทะลายโจร หน่วยบริการสาธารณสุข
จังหวัดสระบุรีโดยเภสัชกรหญิง ชวัลวลัย เมฆสวัสดิชัย เภสัชกรชำนาญการ หัวหน้ากลุ่มงานการแพทย์
แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก
รปู ภาพท่ี 33 การเก็บข้อมลู วิจัยฟ้าทะลายโจร
เอกสารประกวดพนื้ ที่ตน้ แบบดีเด่นแห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บ้าน และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 35
7. ผลลัพธ์การดำเนินการ
7.1 ผลลพั ธด์ า้ นประสิทธผิ ล
7.1.1 มผี ลการดำเนินงานตามตัวชี้วัดบรรลผุ ลตามแผนปฏิบัติการ และยุทธศาสตร์ด้านการแพทย์
แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื กของจงั หวดั ทีก่ ำหนด
เอกสารประกวดพน้ื ท่ีต้นแบบดีเด่นแห่งชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 36
7.1.2 ผลการประเมินเกณฑ์มาตรฐาน รพ.สส.พท. ค่าเฉลี่ย ของคะแนนการประเมินของสถาน
บรกิ ารทกุ ระดบั ใน จังหวัดปีทผ่ี ่านมา (1 ป)ี
ตาราง 3 แสดงผลการประเมินรพ.สส.พท.
ลำดบั ชือ่ หน่วยบริการ จังหวดั อำเภอ ผลการประเมนิ
มาตรฐาน (ระดับ)
โรงพยาบาลศูนย์
1 โรงพยาบาลสระบุรี สระบุรี เมืองสระบุรี ระดับดีมาก
โรงพยาบาลท่ัวไป สระบุรี พระพทุ ธ ระดับดมี าก
บาท
2 โรงพยาบาลพระพุทธบาท
สระบรุ ี แก่งคอย ระดับดเี ย่ยี ม
โรงพยาบาลชุมชน สระบุรี บ้านหมอ ระดับดี
3 โรงพยาบาลแกง่ คอย สระบุรี หนองโดน
4 โรงพยาบาลบา้ นหมอ สระบรุ ี เสาไห้ฯ ระดบั ดีเยีย่ ม
5 โรงพยาบาลหนองโดน สระบรุ ี หนองแซง ระดับดีเยย่ี ม
6 โรงพยาบาลเสาไห้ฯ สระบุรี หนองแค ระดับดีมาก
7 โรงพยาบาลหนองแซง สระบรุ ี วหิ ารแดง ระดบั ดมี าก
8 โรงพยาบาลหนองแค สระบรุ ี ดอนพดุ ระดับดีเยีย่ ม
9 โรงพยาบาลวหิ ารแดง สระบุรี มวกเหล็ก ระดบั ดีเยี่ยม
10 โรงพยาบาลดอนพดุ สระบรุ ี วงั มว่ ง ระดับดีเยี่ยม
11 โรงพยาบาลมวกเหลก็ ระดบั ดีมาก
12 โรงพยาบาลวังม่วง
สระบุรี แกง่ คอย ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน
โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบล ระดับพื้นฐาน
1 โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลทับกวาง สระบรุ ี แกง่ คอย ระดบั ดีมาก
2 โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตำบลบา้ นป่า สระบรุ ี แก่งคอย ผา่ นเกณฑ์มาตรฐาน
ระดบั พนื้ ฐาน
3 โรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลเตาปูน
สระบุรี เมืองสระบุรี ระดับดมี าก
4 โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลหว้ ยขมิ้น
5 โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลหลังเขา สระบุรี มวกเหลก็ ระดับดีมาก
6 สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา
7 โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลหนองแขม สระบรุ ี มวกเหล็ก ระดับดีเยย่ี ม
8 โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตำบลหนองโรง
9 โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลคลองเรือ สระบรุ ี หนองแขม ระดบั ดมี าก
10 โรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตำบลบางโขมด
สระบรุ ี หนองโรง ระดบั ดี
สระบรุ ี วหิ ารแดง ระดบั ดีเยี่ยม
สระบุรี บ้านหมอ ระดับดเี ย่ยี ม
เอกสารประกวดพ้ืนที่ตน้ แบบดีเด่นแหง่ ชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ืน้ บ้าน และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 37
7.1.3 ร้อยละของหนว่ ยบรกิ ารภายในจังหวัดมีการใช้ยาสมนุ ไพรทดแทนยาแผนปจั จบุ นั อยา่ งน้อย 5
รายการไม่นอ้ ยกว่ารอ้ ยละ 30
มูลคา่ การใชย้ าสมุนไพรในเมอื งสมนุ ไพรและจังหวดั ในเขตสุขภาพ เพมิ่ ข้ึน
(จงั หวดั เมอื งสมุนไพร เพ่ิมขนึ้ รอ้ ยละ 3) ผลการดำเนินงานจงั หวัดสระบุรี เพิ่มข้นึ ร้อยละ 23.46
ตาราง 4 มูลคา่ การใช้ยาสมนุ ไพรจังหวดั สระบรุ ี ปี 2565
อำเภอ OPD 65 IPD 65 รวม 2565 เปรียบเทยี บ ปี
2564มูลคา่ เพ่ิม
เมืองสระบรุ ี 4,354,403.16 3,630,667.50 7,985,070.66
60,489.50 776,138.08 ขึ้นรอ้ ยละ3
แก่งคอย 715,648.58 141,956.50 1,247,920.78 -1.04
18,689.25 580,990.75 62.90
หนองแค 1,105,964.28 25,274.00 289,121.30 186.74
15,124.75 609,073.75 34.38
วิหารแดง 562,301.50 26,230.71 451,272.72 94.23
10,131.28 4,898,922.54 16.17
หนองแซง 263,847.30 1,560,086.90 42.88
1,134,285.00 1,188,110.33 17.46
บา้ นหมอ 593,949.00 10,165.00 1,081,747.57 190.41
119,883.00 809,162.40 36.29
ดอนพดุ 425,042.01 36,488.25 90,573.50 35.17
0.00 21,568,191.28 35.01
หนองโดน 4,888,791.26 2.46
5,229,384.74 23.46
พระพุทธบาท 425,801.90
เสาไห้ 1,177,945.33
มวกเหล็ก 961,864.57
วังม่วง 772,674.15
เฉลิมพระเกยี รติ 90,573.50
รวม 16,338,806.54
ข้อมูลจาก HDC ณ วันท่ี 5 ตุลาคม 2565
เอกสารประกวดพน้ื ท่ตี ้นแบบดเี ด่นแหง่ ชาตดิ ้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ นื้ บา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 38
10,000,000.00 มลู ค่าการใช้ยาสมนุ ไพรจังหวัดส
9,000,000.00
8,000,000.00 หนองแค วหิ ารแดง หนองแซง บา้ นหมอ ด
7,000,000.00
6,000,000.00
5,000,000.00
4,000,000.00
3,000,000.00
2,000,000.00
1,000,000.00
0.00
เมอื งสระบรุ ี แกง่ คอย
2564 8,069,162. 476,443.78 435,212.08 432,342.00 148,852.80 524,289.25 315
2565 7,985,070. 776,138.08 1,247,920. 580,990.75 289,121.30 609,073.75 451
แผนภูมิ 1 แสดงมูลค่าการ
เอกสารประกวดพืน้ ทตี่ น้ แบ
สระบรุ ี เปรียบเทียบปี 2564-2565
ดอนพดุ หนองโดน พระพทุ ธบาท เสาไห้ มวกเหล็ก วงั ม่วง เฉลมิ พระ รวม
เกยี รติ
5,851.00 4,170,744. 537,194.40 871,735.30 800,316.02 599,313.76 88,397.75 17,469,855
1,272.72 4,898,922. 1,560,086. 1,188,110. 1,081,747. 809,162.40 90,573.50 21,568,191
รใช้ยาสมนุ ไพรจงั หวัดสระบุรี
บบดเี ด่นแหง่ ชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบา้ น และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 39
7.1.4 รอ้ ยละของการให้บรกิ ารผู้ปว่ ยนอกดา้ นการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื กของ
หน่วยบริการภายในจังหวัด (ย้อนหลงั 3 ปี ประเมินจากฐานข้อมูลHDC)
16 15.68 15.48
15
14 13.67
13
12 2563 2564 2565
ร้อยละของผปู้ ว่ ยนอก 15.68 13.67 15.48
แผนภมู ิ 2 แสดงร้อยละของการใหบ้ ริการผปู้ ว่ ยนอกด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
ของหน่วยบริการภายในจังหวดั สระบรุ ี
7.1.5 ร้อยละบรกิ ารผปู้ ่วยนอกดา้ นการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื กของหนว่ ยบริการ
ภายในจังหวดั (เวชกรรมไทย) เพ่ิมขึ้นร้อยละ 10 จากปีทผ่ี ่านมา (ประเมินจากฐานขอ้ มูล HDC)
ผา่ นเกณฑ์ เพิม่ ขึ้น รอ้ ยละ 23.71
350,000 273,037 232,564 + 23.71
300,000
250,000 2563 2564 287,720
200,000 273,037 232,564
150,000 2565
100,000 287,720
50,000
0
จานวนผูป้ ่วยนอก
แผนภมู ิ 3 แสดงจำนวนผ้ปู ว่ ยนอกด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกจังหวัดสระบุรี
เอกสารประกวดพ้นื ทตี่ ้นแบบดีเด่นแห่งชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 40
7.1.6 ผลการดำเนนิ งานตามตวั ช้ีวดั งานคุ้มครองภมู ิปญั ญาการแพทย์แผนไทย
ตาราง 5 ผลการดำเนนิ งานการสำรวจ รวบรวมขอ้ มูล บุคลากรด้านการแพทย์แผนไทย 5 กลุ่ม
รายการ ประเภทบคุ ลากรด้านการแพทย์แผนไทย
จำนวน หมอพื้นบ้าน ผู้มีใบประกอบ องคก์ ารเอกชนฯ กลมุ่ ผู้ปลกู หรือ กลุ่มผ้ผู ลิตหรือจำหน่าย
ข้อมูล 81 โรคศิลปะ แปรรปู ยาแผนไทย
รวม
2 15 6
95
ตาราง 6 ขอ้ มูลการสำรวจ รวบรวมขอ้ มลู บคุ ลากรด้านการแพทยแ์ ผนไทย 5 กลมุ่ รายอำเภอ
ลำดบั อำเภอ หมอพ้ืนบ้าน ผูป้ ลกู / ผ้ผู ลติ / องคก์ ร นักวชิ าการ
ผแู้ ปรรูป จำหนา่ ย เอกชน
1 อ.เมอื งสระบุรี 81
2 อ.พระพทุ ธบาท 4 6 5 33
3 อ.หนองโดน 1 0 1 02
4 อ.เสาไห้ 46 0 0 00
5 อ.ดอนพดุ 0 0 0 04
6 อ.หนองแซง 3 0 0 00
7 อ.แก่งคอย 11 0 1 01
8 อ.มวกเหล็ก 9 3 2 00
9 อ.วังมว่ ง 2 5 2 31
10 อ.หนองแค 15 0 0 00
11 อ.บ้านหมอ 5 2 3 05
12 อ.เฉลิมพระเกียรติ 0 0 0 02
13 อ.วหิ ารแดง 8 1 0 00
185 0 1 01
รวม 17 15 6 19
รวมท้งั สนิ้ 242
รูปภาพท่ี 34 ลงพ้ืนท่สี ำรวจจดั ทำทะเบียนภูมปิ ัญญาการแพทย์แผนไทย
เอกสารประกวดพืน้ ที่ต้นแบบดีเดน่ แหง่ ชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บา้ น และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 41
การสำรวจ/บนั ทกึ /จัดทำทะเบยี นภูมิปญั ญาการแพทย์แผนไทย ตำรับยาฯ เป้าหมาย : มจี ำนวนตำรบั ยาแผน
ไทยและตำราการแพทยแ์ ผนไทย เพิม่ ข้ึนจากปี 2564 จังหวดั ละไมน่ ้อยกวา่ 100 รายการ
ผลลพั ธ์ : มีจำนวนตำรับยาเพ่ิมขนึ้ จากปที ี่แล้ว 220 รายการ แยกตามการรักษาระบบภายในรา่ งกาย
ตาราง 7 จำนวนตำรบั ยาแยกตามระบบภายในร่างกาย
ลำดบั ระบบภายในรา่ งกาย จำนวนตำรับยาที่รกั ษาระบบภายในร่างกาย
1 ระบบผิวหนงั 1
2 ระบบกล้ามเนื้อ 1
3 ระบบโครงกระดกู 1
4 ระบบไหลเวียนโลหติ 36
5 ระบบทางเดนิ หายใจ 54
6 ระบบประสาท 41
7 ระบบตอ่ มไร้ทอ่ 31
8 ระบบย่อยอาหาร 9
9 ระบบขบั ถ่าย 19
10 ระบบสบื พันธ์ 7
11 ระบบภูมคิ มุ้ กนั 20
รวม 220
ข้อมูลการนำตำรับยาและตำราการแพทย์แผนไทยที่ได้รับการจดทะเบียนไปใช้ประโยชน์และ
ประชาสมั พันธ์ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565
เป้าหมาย/ตัวชี้วัด : มีรายการตำรับยาแผนไทยหรือตำรา การแพทย์แผนไทยที่ได้นำไปใช้ประโยชน์และ
ประชาสัมพันธ์ จงั หวัดละไมน่ อ้ ยกว่า 3 เรอ่ื ง
1.ยาพอกเข่า (สูตรเย็น)
สรรพคณุ : ลดปวดบวมแดงร้อนในเข่า
ส่วนประกอบ : 1.รางจดื 2.สะเดา 3.บอระเพ็ด 4.ขีเ้ หล็ก 5.เถาวัลยเ์ ปรยี ง 6.เหลา้ ขาว 40 ดกี รี
7.ดนิ สอพอง
วิธีทำ: นำสมนุ ไพรรสเย็นมาตำให้ละเอยี ดแชก่ บั เหลา้ ขาวหรือน้ำซาวขา้ ว 7 คืน และจึงนำมากรองเอาแตน่ ้ำ
วิธีใช้ : นำดนิ สอพองมาผสมกบั น้ำหมักสมุนไพร พอกจนกว่าจะแหง้
ข้อควรระวัง : แพ้แอลกอฮอล์ทผี่ ิวหนงั
ช่องทางการประชาสัมพนั ธ/์ ประโยชน์ : แผน่ พับ เสยี งตามสาย สถานบริการ
เอกสารประกวดพื้นท่ตี ้นแบบดเี ด่นแห่งชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบ้าน และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 42
รูปภาพท่ี 35 ตำรับยาพอกเข่าสูตรเย็น
2.ยาพอกเขา่ (สตู รร้อน)
สรรพคณุ : บรรเทาอาการปวดกล้ามเนอื้ และปวดเข่า ช่วยการกระจายลมทข่ี ัดตามข้อต่างๆ
ส่วนประกอบ : 1.ไพล 2.ขมิน้ ชนั 3.พรกิ ไทย 4.ดปี ลี 5.แปง้ ข้าวจา้ ว
วิธที ำ: นำเทน้ำมันสูตรร้อนผสมกบั ผงสมนุ ไพรและแป้งข้าวจา้ ว แลว้ นำมาพอกบรเิ วณเขา่ 15 – 20 นาที
ขอ้ ควรระวัง : แพ้แอลกอฮอลท์ ผี่ วิ หนงั
ช่องทางการประชาสัมพนั ธ์/ประโยชน์ : แผน่ พบั เสียงตามสาย สถานบริการ
รปู ภาพที่ 36 ตำรบั ยาพอกเข่าสตู รรอ้ น
เอกสารประกวดพนื้ ทตี่ น้ แบบดเี ด่นแหง่ ชาติดา้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ น้ื บ้าน และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพที่ 4 43
ตาราง 8 การติดตามอาการไม่พงึ ประสงค์ที่เกิดจากการใช้กัญชาทางการแพทย/์ กัญชานอกระบบ
อาการ ประเภทผลติ ภัณฑ์ รวม ร้อยละ
ศุขไสยาศน์ น้ำมนั หมอเดชา
เวียนศรี ษะ 3 0.43
คลืน่ ไส้อาเจียน 21 2 0.28
มือเทา้ บวม 2 1 0.14
สะลืมสะลือ 1 2 0.28
ปัสสาวะบ่อย 1 0.14
หายใจไม่อิ่ม 11 1 0.14
ความดันโลหิตสูง 1 1 0.14
เหง่อื ออกมาก 1 0.14
1 12 1.72
รวม 1
1
57
อาการไม่พึงประสงคท์ ีเ่ กดิ ข้นึ จากการใชก้ ัญชานอกระบบ จำนวน 3 ราย
อาการเวียนศรี ษะ 1 ราย ,อาการเวียนศรี ษะ ตาลาย ลิ้นแข็ง 1 ราย ,อาการใจส่นั คลื่นไส้ 1 ราย
กิจกรรม ลงพื้นที่เตรียมความพร้อมรับการประเมินแหลง่ ท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและ
สมุนไพร
เอกสารประกวดพื้นทีต่ ้นแบบดีเด่นแห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้ืนบา้ น และการแพทยท์ างเลอื ก เขตสขุ ภาพท่ี 4 44
วันที่ 7 เมษายน 2565 กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุข
จังหวัดสระบุรี พร้อมด้วย สาธารณสุขอำเภอหนองโดน เภสัชกรโรงพยาบาลหนองโดน และ ท่องเที่ยวและ
กีฬาจังหวัดสระบุรี ลงพื้นที่เตรียมความพร้อมรับการประเมินแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและ
สมุนไพร ณ สขุ ใจ บอดฟ้ี ิต เวลเนส อำเภอบา้ นหมอ จังหวดั สระบรุ ี
เอกสารประกวดพืน้ ท่ีตน้ แบบดเี ด่นแห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบา้ น และการแพทย์ทางเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 45
พร้อมกันนี้ได้หารือแนวทางการเชื่อมต่อการดำเนินงานเมืองสมุนไพร ตั้งแต่ต้นทาง คือการสร้าง
แหล่งปลูกสมุนไพรที่ได้มาตรฐานป้อนสู่โรงผลิตยาสมุนไพรที่ได้มาตรฐาน GMP ของจังหวัดสระบุรี และ
เป็นแหล่งท่องเที่ยวศึกษาการปลูกสมุนไพรที่ปลอดภัย การเชื่อมต่อการดูแล ผู้ป่วย Intermediate Care /
ผู้สูงอายุ ให้ได้รับการดูแลแบบไร้รอยต่อ รวมทั้งได้ร่วมการวางแผนกับ ท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดสระบุรี
ถึงเส้นทางการท่องเท่ียวเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งเส้นทาง กลมุ่ เปา้ หมายนักท่องเท่ยี ว และการจดั โปรแกรมการท่องเท่ียว
แบบ One Day Trip
กิจกรรม จัดทำแนวทางรายการยาสมุนไพรทดแทนยาแผนปัจจุบัน ให้แก่หน่วยบริการภายใน
จงั หวดั สระบุรี
สำนักงานสาธารณสขุ จังหวัดสระบุรี ร่วมกับหน่วยบรกิ ารภาครัฐในจงั หวัดสระบรุ ี จัดประชุมพิจารณา
ยาสมุนไพรเพื่อใช้ทดแทนยาแผนปัจจุบัน ที่ประชุมมีมติ กำหนดให้ใช้ยาสมุนไพรที่รับการสนับสนุนจากเขต
สุขภาพที่ ๔ จำนวน ๗ รายการ เป็นยาสมุนไพรทดแทนยาแผนปัจจุบัน โดยขอความร่วมมือให้หน่วยบริการ
สาธารณสขุ ในจังหวดั สระบุรี ให้มกี ารสั่งใช้ยาสมุนไพรทดแทนยาแผนปจั จุบัน ๗ รายการ ไดแ้ ก่
1. ฟ้าทะลายโจร 2. ขมิ้นชนั 3. ศุขไสยาสน์ 4. ยาหอมเทพจติ ร
5. ยาระบายมะขามแขก 6. เถาวัลย์เปรยี ง 7. สหัสธารา
เอกสารประกวดพ้ืนทต่ี ้นแบบดเี ดน่ แห่งชาติด้านการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ้นื บา้ น และการแพทย์ทางเลอื ก เขตสขุ ภาพที่ 4 46
ภาพ หนังสือขอความร่วมมอื สง่ั ใชย้ าสมุนไพรทดแทนยาแผนปจั จุบัน
เอกสารประกวดพ้นื ที่ตน้ แบบดเี ด่นแห่งชาตดิ า้ นการแพทยแ์ ผนไทย การแพทยพ์ ื้นบ้าน และการแพทยท์ างเลือก เขตสขุ ภาพท่ี 4 47
ยาสมนุ ไพร ทดแทนยาแผน ข้อบง่ ใช้ รายการยาสมนุ ไพรทส่ี า
ปจั จบุ นั
ยาระบาย บรรเทาอาการ ปรมิ าณการใช้
มะขามแขก bisacodyl ท้องผกู
รับประทานครง้ั ละ 800
มิลลกิ รัม – 1.2 กรมั ก่อน
(อา้ งองิ บญั ชียาหลัก)
ยาสหศั ธารา orphenadrine+ อาการปวด รับประทานครั้งละ 1 – 1.
paracetamol, กล้ามเนอ้ื ในกรณี กรมั วันละ 3 ครง้ั ก่อนอาห
tolperisone 50 Osteoarthritis (อา้ งอิงบญั ชยี าหลัก)
mg, กล่มุ NSAIDs ,Peripheral
เอกสารประกวดพ้นื ท่ตี น้