ภาคเหนือ sec 3 แม่วะ - ออบหลวง 17 พ.ค.64

อุทยานแห่งชาติ

แม่วะ

พ้ืนที่ 582.68 ตารางกโิ ลเมตร

เชยี งราย ท่ีตั้งที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 3 บ้านแม่วะนา้ํ ดิบ ต.แมว่ ะ อ.เถนิ จ.ลำ�ปาง
การเดนิ ทาง : จากตากมงุ่ หนา้ ลำ�ปางโดยใชท้ างหลวงหมายเลข 1 ไปจนถงึ อำ�เภอแมพ่ รกิ จะเหน็
แมฮ‹ อ‹ งสอน พะเยา น‹าน ด่านตรวจแม่พริก เลยด่านตรวจไปไม่ไกลจะเจอสี่แยกแม่พริก ไปกลับรถแล้วเขาทางสำ�นักงาน
เชียงใหม‹ เกษตรแมพ่ รกิ เขา้ ไปตามทางเรอ่ื ย ๆ ผา่ นบา้ นนา้ํ ดบิ บา้ นแมว่ ะทา่ ชา้ ง เลย้ี วซา้ ยไปอทุ ยานแหง่ ชาติ
ลำพ�น ลำปาง อกี 5 กิโลเมตร ถงึ ทีท่ ำ�การอุทยานแห่งชาตแิ ม่วะ
แพร‹ กว่าจะเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
อุทยานแห่งชาติแม่วะ มีสภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสูงใหญ่สลับซับซ้อน มีพ้ืนท่ีราบบน
อุตรดติ ถ สันเขา สภาพปา่ สมบรู ณ์ มพี น้ื ทท่ี ง้ั หมดประมาณ 582.68 ตารางกโิ ลเมตร อยใู่ นเขตปา่ สงวนแหง่ ชาติ
แม่วะ ประกอบด้วยทิวเขาสูงใหญ่ สลับซับซ้อน ทางทิศเหนือและทิศตะวันออกของพ้ืนท่ีเป็น
ตาก สุโขทัย ภเู ขาสงู ชัน ทางตอนกลางถงึ ตอนใตข้ องพื้นทเ่ี ปน็ เทือกเขาสูง โดยบริเวณยอดเขาจะเปน็ พนื้ ท่ีราบ
พ�ษณุโลก
เพชรบรู ณ 445

กำแพงเพชร พจ� ต� ร

นครสวรรค

อุทัยธานี

กว้างใหญ่ มีต้นสนเขาขนาดใหญ่ข้ึนกระจายอยู่ท่ัวไป ทำ�ให้มีทิวทัศน์ท่ีสวยงาม ส่วนทาง
ทิศตะวันตกของพืน้ ทเี่ ป็นภเู ขาหินปูน ความสูงประมาณ 300 - 400 เมตรจากระดับทะเล
ประกอบด้วยดอยผาจ่ี ดอยผาขัดห้าง ดอยปูโมะ และดอยแปรหลวง โดยมีดอยผาจี่ เป็น
ดอยท่สี ูงทีส่ ดุ สูงประมาณ 1,027 เมตร จากระดับทะเล เป็นตน้ กำ�เนดิ ของลำ�หว้ ยทส่ี ำ�คญั
ไดแ้ ก่ หว้ ยแมว่ ะ หว้ ยแมแ่ สลม หว้ ยแมส่ ลดิ ซง่ึ หว้ ยเหลา่ นจ้ี ะไหลลงแมน่ า้ํ ปงิ แมน่ า้ํ วงั และ
แม่นาํ้ ยม ท้งั มจี ุดเด่นทางธรรมชาติสวยงาม เช่น นํา้ ตก ถ้าํ และมสี ัตว์ปา่ ชกุ ชมุ
เพื่อที่จะอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสภาพธรรมชาติให้คงอยู่เช่นเดิม มิให้
ถูกทำ�ลายหรือเปล่ียนสภาพไป และอำ�นวยประโยชน์อื่น ๆ แก่รัฐและประชาชนสืบไป
จึงสมควรท่ีจัดเป็นอุทยานแห่งชาติเพ่ือความมุ่งหมายท่ีกำ�หนดไว้ท้ายพระราชกฤษฎีกา
จัดต้ังอุทยานแห่งชาติ ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติในพระราชกฤษฎีกา กำ�หนดบริเวณ
ที่ดินป่าแม่เลิม ป่าแม่ปะ และป่าแม่วะ ป่าแม่มอก ในท้องที่ตำ�บลแม่ปะ ตำ�บลล้อมแรด
ตำ�บลแมม่ อก ตำ�บลเถนิ บุรี ตำ�บลเวยี งมอก ตำ�บลแม่วะ อำ�เภอเถิน ตำ�บลพระบาทวงั ตวง
อำ�เภอแม่พริก จังหวัดลำ�ปาง และป่าแม่สลิด ป่าโป่งแดง ในท้องท่ีตำ�บลวังจันทร์ อำ�เภอ
สามเงา และตำ�บลแม่สลดิ อำ�เภอบ้านตาก จงั หวดั ตาก ให้เปน็ อุทยานแหง่ ชาติ ประกาศใน
ราชกจิ จานเุ บกษา เลม่ ท่ี 117 ตอนท่ี 108 ก วนั ท่ี 17 พฤศจกิ ายน 2543 เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ
ลำ�ดับที่ 101 ของประเทศ

446

ไปจังหวดั เชียงใหม‹ ไปจงั หวดั แพร‹

อำเภอเถนิ 1124

1

บาŒ นแม‹วะ

1048

ท่ที ำการ
อุทยานแห‹งชาติแม‹วะ

น้ำตกแมว‹ ะ

ไปจงั หวดั สโุ ขทยั

1 เข�่อนแมม‹ อก

ไปจังหวดั ตาก

447

น�ำ้ ตกแม่วะ

ที่ต้ัง : หมู่ 3 บ้านแม่วะน้ําดิบ ต.แม่วะ อ.เถิน
จ.ลำ�ปาง
พิกัด : 47Q 524373E 1928616N (ช้ันที่ 1)
การเข้าถึง : ห่างจากศูนย์บริการนักท่องเท่ียว
ไปตามถนนในอทุ ยานแหง่ ชาตริ าว 400 เมตร ถงึ จดุ
เรม่ิ เดนิ เทา้ ซง่ึ เปน็ บนั ไดปนู และเสน้ ทางลำ�ลอง บางช่วง
มขี น้ึ เนนิ บา้ ง ผ่านนํ้าตกชั้นที่ 1 ชั้นที่ 2 และถงึ นา้ํ ตก
ช้ันที่ 3 ท่ีเป็นช้ันท่ีสวยที่สุด ช้ันต่อจากนี้ขึ้นไป
จะเดนิ ค่อนข้างลำ�บาก ต้องใช้เจา้ หน้าที่นำ�ทาง
ลักษณะ : เปน็ น้ําตกท่เี กิดจากการไหลของลำ�ห้วย
แม่วะ ไหลผ่านช้ันหินแกรนิตมอนโซไนต์ มีท้ังหมด

448

7 ชัน้ คอื ชนั้ ท่ี 1 ตาดห้างหรอื ตาดตน้ ไทร ห่างจากลานจอดรถ 200 เมตร สงู 15 เมตร ช้ัน 2 ตาดริน ไหลผ่านหินลาดเอียงลงแอง่ ขา้ งลา่ ง
ชั้น 3 ตาดสม้ ปอ่ ย เปน็ ชน้ั ทส่ี วยทส่ี ดุ ตกลงมาจากหนา้ ผาหนิ สงู ราว 30 เมตร หนา้ ผานา้ํ ตกกวา้ งราว 25 เมตร ลงมายงั เบอ้ื งลา่ ง ชน้ั 4 ตาดหลวง
สูงทส่ี ดุ เกอื บ 100 เมตร ชน้ั 5 ตาดนา้ํ บอ่ หรอื สรี งุ้ ทอง สงู 50 เมตร ชน้ั 6 ตาดแอ เปน็ นา้ํ ตกขนาดเลก็ ไหลตอ่ เนอ่ื งกนั สองชน้ั ชน้ั 7 ตาดครก
สูง 30 เมตร
นาํ้ ตกชน้ั 1 - 3 สามารถเดินตามทางปนู ไปเองได้ แตจ่ ากช้ัน 3 ไปจนถึงช้นั 7 ตอ้ งใหเ้ จ้าหน้าท่ีนำ�ทาง เพราะเส้นทางค่อนข้างยาก

449

เชยี งราย อุทยานแห่งชาติ

แม‹ฮ‹องสอน พะเยา แม่วาง
เชียงใหม‹ นา‹ น
พน้ื ท่ี 119.63 ตารางกิโลเมตร
ลำพน� ลำปาง แพร‹
ที่ต้ังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 7 บ้านโปง่ จ้อ ต.สนั ติสขุ อ.ดอยหลอ่ จ.เชียงใหม่
อุตรดติ ถ การเดินทาง : จากตวั เมอื งเชยี งใหม่ ใช้ทางหลวงหมายเลข 108 (เชยี งใหม่ - ฮอด) ไปทาง
ตาก สุโขทัย พ�ษณโุ ลก ทิศใต้ ไปถึงทางเขา้ ตลาดจันทร์ต๊ิบ ระยะทางประมาณ 40 กโิ ลเมตร เล้ียวขวาไปตามเสน้ ทาง
ประมาณ 17 กโิ ลเมตร เข้าสู่ทที่ ำ�การอุทยานแห่งชาติแม่วาง รวมระยะทางทัง้ สิ้น 57 กโิ ลเมตร
เพชรบรู ณ
กำแพงเพชร พ�จต� ร 450

นครสวรรค

อทุ ยั ธานี

กว่าจะเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
ไดม้ ปี ระชาชนในพ้ืนทไี่ ด้แจ้งไปท่กี รมปา่ ไม้ เมื่อปี 2544 วา่ ยังมีพืน้ ที่ปา่ ทม่ี ีความสมบูรณ์ และมแี หลง่ ทอ่ งเทีย่ วทสี่ วยงามทีเ่ หลือจาก
การจดั ตั้งอุทยานแหง่ ชาติออบขานแลว้ น่าที่จะจัดต้ังเป็นอทุ ยานแหง่ ชาติได้ กรมป่าไมจ้ ึงจดั ส่งเจา้ หนา้ ทมี่ าทำ�การสำ�รวจพนื้ ที่บางสว่ นของ
ปา่ สงวนแห่งชาติ ปา่ แม่ขาน – แมว่ าง ป่าสงวนแหง่ ชาตปิ ่าจอมทอง ในพนื้ ท่อี ำ�เภอจอมทอง อำ�เภอแม่วาง อำ�เภอดอยหลอ่ จังหวดั เชียงใหม่
เนอ้ื ทป่ี ระมาณ 119.63 ตารางกโิ ลเมตร จดั ตง้ั เปน็ “อทุ ยานแหง่ ชาตแิ มว่ าง” โดยพบวา่ สภาพพน้ื ทข่ี องอทุ ยานแหง่ ชาตแิ มว่ าง เปน็ เทอื กเขา
สลับซบั ซอ้ นของทวิ เขาถนนธงชัย ท่ีทอดตวั ตามแนวเหนือ - ใต้ มคี วามสงู จากระดบั ทะเลปานกลางต้งั แต่ 400 - 1,909 เมตร โดยมดี อย
ผาตั้งเปน็ จุดทส่ี งู ท่สี ุด นอกจากนย้ี งั มยี อดเขาต่าง ๆ ทม่ี คี วามสงู แตกตา่ งลดหล่ันกนั มา เช่น ดอยโป่งสมติ สูง 1,547 เมตร ดอยหนิ หลวง
สูง 1,518 เมตร ดอยหว้ ยหลวง สงู 1,415 เมตร ดอยแม่ลีบ สูง 1,311 เมตร ดอยขุนแม่ซา สูง 1,251 เมตร ดอยผาไล สงู 1,245 เมตร และ
ดอยหน่อ สูง 1,120 เมตรจากระดับทะเล ทั้งยงั เป็นแหล่งต้นน้าํ ของแมน่ ้าํ สำ�คญั 3 สาย ไดแ้ ก่ นํ้าแมแ่ จม่ นา้ํ แมว่ าง น้าํ แม่ต่นื ซึ่งล้วนไหล
ลงสู่แม่น้ําปงิ ได้รบั การประกาศในราชกิจจานุเบกษาวันที่ 20 พฤศจกิ ายน 2552 เปน็ อุทยานแหง่ ชาติลำ�ดับท่ี 112 ของประเทศไทย

451

สภาพพื้นทอ่ี ทุ ยานแห่งชาตแิ มว่ างสว่ นใหญ่เป็นกรวดและดินลกู รัง พ้ืนทีป่ ่าสว่ นใหญ่เปน็ ป่าเต็งรัง และเบญจพรรณ มแี หลง่ ท่องเท่ยี ว
ที่สำ�คญั คือ ปรากฏการณ์เสาดิน ทมี่ ีสัดสว่ นและรูปทรงท่สี วยงาม เชน่ ผาชอ่ ผาแดง คอกเสือโทน

452

ไป สะเมงิ - ข�นวาง

ท่ีวา‹ การอำเภอแม‹วาง 1013

น้ำตกม‹านฟ‡า

ไปแยกสนั ปา† ตอง

ไปดอยอนิ ทนนท อา‹ งเก็บน้ำ วดั โปง† จอŒ รร.วดั หนองหอย
โปง† จŒอ ออกทางหลวงหมายเลข 108
2052
ทีท่ ำการอทุ ยานแห‹งชาตแิ มว‹ าง
1009 ผาชอ‹

กวิ� เสือเตŒน ไปอำเภอสนั ป†าตอง
ผาแดง

108

ปม˜ ปตท.

ไปอำเภอฮอด วัดพระธาตจุ อมทอง

453

น้ำ�ตกมา่ นฟ้า

ที่ต้ัง : หมู่ 8 บ้านแมแ่ ตง ต.สันติขนุ อ.ดอยหลอ่ จ.เชียงใหม่
พิกัด : 467137E 2055745N
การเข้าถึง : เร่ิมต้นจากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติไปตามถนนที่เข้าไปผาช่อ (ผาช่อเล้ียวซ้าย) ตรงไป 7 กิโลเมตร จนสุดทางที่ลำ�ห้วย
จากจดุ นใ้ี ห้ข้ามลำ�ห้วยและลานทรายหลายคร้ัง ทางต่อจากน้ีจะต้องว่งิ ไปตามรอ่ งห้วยนํ้าตืน้ ๆ เข้าไปอกี ราว 4 กิโลเมตร สุดทางที่ศาลปตู่ า
แล้วจงึ เดนิ เท้าไปตามทางลำ�ลองในปา่ จนเจอลำ�หว้ ย แลว้ จงึ เดนิ ทวนนาํ้ ไป จนถงึ นํ้าตกท่ีตกลงมาเบอ้ื งหน้า รวมระยะทางเดินเทา้ 1 กิโลเมตร

454

ลักษณะ : เป็นน้ําตกหน้าผาหิน แตถ่ กู หนิ ปูนมาเคลอื บ สูงราว 15 เมตร ตกลงมาจากหน้าผาหนิ ท่ีด้านบนเป็นลานหินกวา้ ง ตกลงยังแอง่
เบ้ืองล่าง ก่อนจะไหลลงมาเป็นแก่งหิน สู่แอ่งน้ําด้านหน้า ก่อนจะไหลออกไปเป็นลำ�ห้วยท่ีเข้ามานั่นเอง มีน้ําเฉพาะหน้าฝน (กรกฎาคม -
ตุลาคม)

455

บลห

อุทยานแห่งชาติ

แม่วงก์
พื้นท่ี 894 ตารางกโิ ลเมตร

เชยี งราย ท่ีตั้งที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : ต.โปง่ ตาไว อ.ปางศิลาทอง จ.กำ�แพงเพชร
การเดินทาง : จากจังหวัดนครสวรรค์ใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 ถนนพหลโยธิน ถึงแยก
แม‹ฮ‹องสอน พะเยา นา‹ น โค้งวิไล บริเวณหลักกิโลเมตรท่ี 307 ให้เลี้ยวซ้ายเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 1242 (ผ่านอำ�เภอ
เชียงใหม‹ ปางศลิ าทอง) ไปประมาณ 40 กโิ ลเมตร แลว้ เลย้ี วขวาเขา้ ทางหลวงหมายเลข 1072 ไปอกี 10 กโิ ลเมตร
ลำพน� ลำปาง จะพบสี่แยกคลองลาน ให้เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 1117 (ถนนคลองลาน - อุ้มผาง)
แพร‹ ประมาณ 15 กิโลเมตร จะถึงที่ทำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติแมว่ งก์
กว่าจะเป็ นอุทยานแห่งชาติ
อตุ รดติ ถ ในปี 2526 ครั้งที่นายสวัสด์ิ คำ�ประกอบ เป็นรัฐมนตรีประจำ�สำ�นักนายกรัฐมนตรี ได้มี
หนังสือจากสำ�นกั นายกรฐั มนตรี ท่ี นร 0104/9871 ลงวันที่ 2 สิงหาคม 2526 ไปยังปลัดกระทรวง
ตาก สโุ ขทัย เกษตรและสหกรณ์ (ดร.เถลิง ธำ�รงนาวาสวัสด์ิ) เพื่อขอให้จัดพื้นที่ป่าแม่วงก์ - แม่เปิน จังหวัด
พ�ษณุโลก
เพชรบรู ณ 456

กำแพงเพชร
พจ� ต� ร

นครสวรรค

อทุ ัยธานี

นครสวรรค์ ซ่ึงมีสภาพธรรมชาติและนํ้าตกที่สวยงาม ยอดโมโกจู
สภาพปา่ อุดมสมบูรณแ์ ละเป็นป่าตน้ นา้ํ ลำ�ธาร เพื่อให้
จัดต้ังเป็นอุทยานแห่งชาติ กองอุทยานแห่งชาติ
กรมป่าไม้จึงได้มีคำ�ส่ังที่ 1290/2526 ลงวันท่ี 26
สิงหาคม 2526 ให้นายชัยณรงค์ จันทรศาลทูล
นักวชิ าการปา่ ไม้ 4 ไปดำ�เนินการสำ�รวจและจดั ตงั้
ต่อมามีพระราชกฤษฎีกากำ�หนดบริเวณที่ดิน
ป่าคลองขลุงและป่าคลองแม่วงก์ ในท้องที่ตำ�บล
ปางตาไว อำ�เภอคลองขลุง (ปัจจุบันเป็นอำ�เภอปาง-
ศลิ าทอง) จงั หวดั กำ�แพงเพชร และปา่ แมว่ งก์ – แมเ่ ปนิ
ในท้องที่ตำ�บลแม่เล่ย์ และตำ�บลห้วยนํ้าหอม อำ�เภอ
ลาดยาว จังหวดั นครสวรรค์ (ปัจจบุ นั เป็นตำ�บลแมเ่ ลย่ ์
อำ�เภอแม่วงก์ และตำ�บลแม่เปิน อำ�เภอแม่เปิน)
เป็นอุทยานแห่งชาติ ประกาศเมื่อ 14 กันยายน 2530
เปน็ อุทยานแห่งชาติลำ�ดบั ที่ 54 ของประเทศ

457

สภาพป่าของอุทยานแหง่ ชาติแมว่ งก์เปน็ ปา่ เบญจพรรณ ปา่ ดงดิบแลง้ และป่าดงดิบชน้ื มเี นอ้ื ทีป่ ระมาณ 894 ตารางกโิ ลเมตร ภเู ขา
น้อยใหญ่สลับซับซ้อน มียอดเขาโมโกจูเป็นยอดเขาที่สูงท่ีสุดในพ้ืนที่ สูงจากระดับทะเลประมาณ 1,964 เมตร เป็นต้นธารน้ําหลายสาย
ท่ไี ม่เคยเหือดแหง้ เกดิ เป็นนํ้าตกท่ีสูงใหญ่แทบทุกลำ�ห้วยในพ้นื ที่
กลุ่มน้ําตก แม่กระสา แม่กี แม่เรวา เป็นกลุ่มนํ้าตกท่ีสำ�คัญของอุทยานแห่งชาติ อยู่ในป่าลึก มีน้ําตลอดท้ังปี อยู่ห่างจากท่ีทำ�การ
อทุ ยานแหง่ ชาตริ ว่ ม 30 กโิ ลเมตร มจี ดุ สกดั แมก่ ระสาตง้ั อยรู่ มิ ลำ�หว้ ยแมก่ ระสา นา้ํ ตกทง้ั สามแหง่ น้ี อยกู่ นั คนละทศิ ละทาง จากจดุ สกดั น้ี ใชเ้ ปน็
จดุ เรม่ิ ตน้ ไปไดท้ กุ นา้ํ ตก สามารถเดนิ เทา้ ไปยงั นา้ํ ตกทง้ั สามได้ แตไ่ ปไดแ้ คว่ นั ละนา้ํ ตกกต็ อ้ งยอ้ นกลบั มาเรม่ิ ตน้ ใหมท่ จ่ี ดุ สกดั น้ี ซง่ึ เดนิ เทา้ ไกล
ไม่นอ้ ยกว่า 6 - 7 กิโลเมตร ในการไปแต่ละนํ้าตก ถา้ นบั รวมไปและกลับก็จะนับสิบกิโลเมตรแต่ละการเดินเท้าไปยังนาํ้ ตกต่าง ๆ
จากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ จะมีเสน้ ทางเข้าไปยงั จุดสกัดแมก่ ระสา เมื่อไปถึงจุดสกัดแม่กระสาแล้ว จงึ ค่อยแยกไปแต่ละนา้ํ ตก

458

ไปกำแพงเพชร

ชอ‹ งเยน็ ไปอทุ ยานแหง‹ ชาติคลองลาน คลเทอศงบลาาลนตพำัฒบลนา คลตอลงาลดาน
ขน� น้ำเยน็

กวิ� กระทิง 1117 ไปโคŒงว�ไล
ทอ่ที ุทำยกาานร 1242
น้ำตกนางนวล
โรงพยาบาลปางศิลาทอง
แก‹งผาคอยนาง
1072
น้ำตกแม‹กระสา หนว‹ ยพ�ทกั ษอุทยานแห‹งชาติท่ี มว.1
(ด‹านตรวจ กม.57) 1112 ไปอำเภอสลกบาตร
นำ้ ตกแมก‹ ี
ยอดเขาโมโกจ� หนว‹ ยพท� ักษอุทยานแห‹งชาตทิ ี่ มว.3 สแี่ ยกเขาชนกนั
(เขาเข�ยว)
น้ำตกแมเ‹ รวา 1072
จด� สกัดแม‹กระสา
3054
หนว‹ ยพ�ทักษอทุ ยานแห‹งชาตทิ ี่ มว.4 1072
(แมเ‹ รวา)
ไปอำเภอลาดยาว
หนว‹ ยพ�ทักษอุทยานแห‹งชาตทิ ่ี มว.6
(ซับตามง�ิ )

แกง‹ ลานนกยงู

หนว‹ ยพท� กั ษอทุ ยานแห‹งชาติที่ มว.2
(ปางขาŒ วสาร)

หน‹วยพท� กั ษอ ุทยานแหง‹ ชาตทิ ี่ มว.7
(คลองเสือขาŒ ม)
หนว‹ ยพ�ทกั ษอุทยานแหง‹ ชาติที่ มว.5
(ปางสกั )

ไปอำเภอบŒานไร‹

459

น้�ำ ตกแมก่ ระสา

ทตี่ งั้ : อยใู่ นกลมุ่ นา้ํ ตกแมก่ ระสา ในเขต ต.ปางตาไว อ.ปางศลิ าทอง
จ.กำ�แพงเพชร
พิกัด : 514135E 1763263N
การเข้าถึง : จากจุดสกัดแม่กระสา เดินทวนลำ�ห้วยแม่กระสาข้ึนไป
ราว 7 กิโลเมตร ในฤดูแล้งจะเดินง่ายกว่า เพราะบางครั้งลงมาเดินไต่
ตามลานหนิ รมิ ลำ�หว้ ยไดบ้ ้าง ในฤดูฝนเดินค่อนข้างยาก
ลักษณะ : เป็นนา้ํ ตกทตี่ กลงมาจากลานหิน ไหลลาดลงมา เปน็ 9 ชัน้
แต่มี 2 ช้ันใหญ่ ระยะตลอดการไหลลงของน้าํ ตกทงั้ หมด 500 เมตร
เป็นนาํ้ ตกท่ีใหญโ่ ตมาก

460

นำ�้ ตกแมก่ ี

ท่ีต้ัง : ในกลุม่ นํ้าตกแม่กระสา อยู่ในยา่ นเดยี วกันอยใู่ นเขต
ต.ปางตาไว อ.ปางศิลาทอง จ.กำ�แพงเพชร
พิกัด : 514448E 1761753N
การเขา้ ถึง : จากจุดสกัดแม่กระสา จะมีลำ�ห้วยสายหน่งึ
ไหลลงมาบรรจบกบั ลำ�หว้ ยแมก่ ระสา จดุ บรรจบเลยจุดสกดั
แมก่ ระสาขน้ึ ไปตามนา้ํ แมก่ ี แลว้ เดนิ เลาะลำ�หว้ ยแมก่ ี ลักษณะ
การเดินก็เหมือนกันกับไปน้ําตกแม่กระสา คือเดินเลียบ
ลำ�ห้วยเป็นหลัก มีข้ึนเนิน เลาะริมห้วย เข้าป่าไผ่ ลงใน
ลำ�หว้ ยบา้ ง ระยะทางราว 6 - 7 กโิ ลเมตร จงึ ถงึ นาํ้ ตก
ลักษณะ : ลักษณะคลา้ ยนํา้ ตกแมก่ ระสาคือ เป็นนํา้ ตกจาก
หนา้ ผาหนิ มี 9 ชน้ั ใหญ่ มสี องชน้ั ใหญ่ ลานหนิ ทน่ี า้ํ ตกลาดไหล
มายาวราว 500 เมตรเชน่ กนั ไมเ่ คยขาดนํ้า มนี า้ํ ตลอดปี

461

นำ�้ ตกแม่เรวา

ที่ตั้ง : ในกลมุ่ นาํ้ ตกแม่กระสาแตอ่ ยูใ่ นเขตต.แม่เลย่ ์อ.แม่วงก์จ.นครสวรรค์
พิกัด : 514742E 1758508
การเขา้ ถึง : จากจดุ สกดั แมก่ ระสา เดนิ ขา้ มลำ�หว้ ยแมก่ ระสาไปกอ่ น แลว้ จงึ
เดนิ ผา่ นปา่ ไผ่ ปา่ ดงดบิ แลง้ ทค่ี อ่ นขา้ งสมบรู ณ์ ชว่ งนจ้ี ะเปน็ ปา่ พน้ื ราบ ไม่มี
เดนิ ข้นึ เขา เคยเปน็ ทต่ี งั้ บ้านเรือนของชาวไร่ในอดตี มาก่อน อาจจะยังพอเหน็
ร่องรอยของบา้ นในปา่ อย่บู า้ ง เดินมาราว 3 กโิ ลเมตร ถึงจุดกางเตน็ ท์ก่อนขน้ึ
ยอดเขาโมโกจู ซง่ึ จดุ กางเตน็ ทน์ อ้ี ยรู่ มิ ลำ�หว้ ยแมเ่ รวา เดนิ เลยี บลำ�หว้ ยทวนนา้ํ
ขึน้ ไปราว 3.5 กโิ ลเมตร จะมีทางตัดเลาะเข้าป่าแล้วตัดลงด้านหน้านํ้าตกพอดี
ลักษณะ : น้าํ ตกแม่เรวา ก็คลา้ ยกับน้ําตกแมก่ ระสาและแม่กี แตจ่ ะเตย้ี กวา่
คือเป็นน้ําตกหน้าผาหิน ตกลงมาสองชั้นใหญ่ ๆ มีแอ่งนํ้าด้านล่าง สูงราว
100 เมตร ปริมาณน้ําค่อนขา้ งมากแม้จะเปน็ ฤดูแล้งกต็ าม

462

แกง่ ผาคอยนาง

ที่ต้ัง : ใกล้ที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ ต.ปางตาไว
อ.ปางศิลาทอง จ.กำ�แพงเพชร
พิกัด : 524397E 1773508N
การเข้าถึง : อยู่เลยที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ ขึน้ มา
ตามเส้นทางข้ึนช่องเย็น เลยด่านตรวจ ราว 1.5
กิโลเมตร มีทางเล้ียวเข้าไป 300 เมตร ถึงริมลำ�ห้วย
คลองขลงุ เป็นลานกางเต็นท์
ลกั ษณะ : เปน็ แก่งหินชั้นเตี้ย ๆ ในคลองขลุง สูงราว
1.3 เมตร ตกไหลลาดหลน่ั กนั ลงมา ในฤดแู ลง้ เดนิ ทวนนา้ํ
ขึ้นไปจะเจอแกง่ ยาวตอ่ เนอ่ื งกนั หลายแหง่ มนี า้ํ ตลอดปี
เป็นลานกางเต็นท์ มหี อ้ งนํ้า ไฟฟ้า ไวบ้ รกิ าร

463

แกง่ ลานนกยูง

ที่ต้ัง : อยใู่ นบรเิ วณหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ี่ มว.4 (แมเ่ รวา) ต.แม่เลย์ อ.แมว่ งก์ จ.นครสวรรค์
พิกัด : 534952E 1760225N
การเขา้ ถึง : จากนครสวรรค์เขา้ อำ�เภอลาดยาว แล้วมุ่งหน้าบา้ นเขาชนกัน ถงึ สี่แยกเขาชนกนั เลย้ี วซ้ายเขา้ บา้ นตล่ิงสงู จะมปี ้ายบอกทาง
เขา้ หน่วยพิทักษ์อุทยานแหง่ ชาตทิ ี่ มว.4 (แม่เรวา) (แก่งลานนกยูง) ระยะทางประมาณ 96 กิโลเมตร จากนครสวรรค์
ลักษณะ : เปน็ แก่งหนิ ขนาดใหญ่ มลี ำ�นา้ํ แม่วงก์ไหลผา่ น บรเิ วณโดยรอบเป็นป่าเต็งรงั และเบญจพรรณทีส่ มบรู ณ์ มีลานทรายรมิ ลำ�หว้ ย
หลายแหง่ อกี ทัง้ มีนกยูงธรรมชาตอิ ยู่อาศยั ย่านนด้ี ว้ ย
นักท่องเที่ยวนิยมมาเล่นน้ํา โดยเฉพาะในหน้าร้อน ทางหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติได้จัดทำ�เส้นทางศึกษาธรรมชาติแก่งลานนกยูง
ระยะทาง 5 กิโลเมตร ไว้ให้ไดเ้ ดนิ ออกกำ�ลังกายและศึกษาธรรมชาติ

464

เชียงราย อุทยานแห่งชาติ

แม‹ฮ‹องสอน พะเยา นา‹ น รามคำ�แหง
เชียงใหม‹ พืน้ ที่ 341 ตารางกิโลเมตร
ลำพ�น ลำปาง
แพร‹ ท่ีตั้งที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : 124 หมู่ 2 ต.ศรคี รี ีมาศ อ.ครี ีมาศ จ.สโุ ขทยั

อตุ รดติ ถ การเดินทาง :

สโุ ขทยั มาได้ 2 เสน้ ทางคือ
พ�ษณุโลก จากกรงุ เทพ - นครสวรรค์ - กำ�แพงเพชร ตามทางหลวงหมายเลข 101 ถงึ อำ�เภอคีรมี าศ
จงั หวดั สโุ ขทัย แยกทางซา้ ยเข้าสอู่ ุทยานแห่งชาตริ ามคำ�แหง ระยะทางประมาณ 16 กโิ ลเมตร
ตาก เพชรบรู ณ หรือจากกรุงเทพ - นครสวรรค์ - พิษณุโลก ตามทางหลวงหมายเลข 117 ถงึ จงั หวัดสโุ ขทยั
เดนิ ทางต่อมาทีอ่ ำ�เภอครี มี าศ แยกเข้าสูอ่ ทุ ยานแหง่ ชาติเชน่ เดยี วกนั
กำแพงเพชร พจ� ต� ร
465
นครสวรรค

อุทยั ธานี

ผานารายณ์

เขาพระเจดีย์ เนินเขาภูกาและเขาพระแม่ยา่

กว่าจะเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
กรมป่าไม้ไดป้ ระกาศให้ปา่ เขาหลวงเปน็ ป่าสงวนแหง่ ชาติตาม พ.ร.บ.ปา่ สงวนแหง่ ชาติ เมอ่ื วันท่ี 24 เมษายน 2512 ต่อมาวันที่ 21
กุมภาพันธ์ 2517 กรมป่าไม้มีหนังสือแจ้งไปยังทุกจังหวัดให้สำ�รวจพ้ืนท่ีที่จะประกาศเป็นเขตรักษาพันธ์ุสัตว์ป่าหรืออุทยานแห่งชาติโดยให้
ประสานกบั ปา่ ไมเ้ ขตในพน้ื ทใ่ี นสว่ นของจงั หวดั สโุ ขทยั ประสานมาทป่ี า่ ไมเ้ ขตตาก ใหพ้ จิ ารณาจดั ตง้ั อทุ ยานแหง่ ชาตบิ รเิ วณปา่ สงวนแหง่ ชาติ
เขาหลวง ทอ้ งท่อี ำ�เภอคีรีมาศ อำ�เภอบา้ นดา่ นลานหอย และอำ�เภอเมืองสโุ ขทัย
เดือนกมุ ภาพนั ธ์ 2518 กองอทุ ยานแหง่ ชาติ กรมปา่ ไม้ จงึ ไดม้ หี นงั สอื ท่ี 177/2518 ลงวนั ท่ี 6 กมุ ภาพนั ธ์ 2518 ใหน้ ายชวลติ เลศิ ชยนั ตี
นักวิชาการป่าไม้ตรี ไปดำ�เนินการสำ�รวจหาข้อมูลปรากฏว่า ป่าเขาหลวงมีสภาพป่าท่ีสมบูรณ์ พื้นท่ีส่วนใหญ่อยู่บนภูเขาสูงโดดเด่นคล้าย
จอมปลวก ตง้ั อยใู่ นแนวเหนอื - ใต้ ระหวา่ งกำ�แพงเพชรและสโุ ขทยั มยี อดเขาทส่ี งู ทส่ี ดุ คอื เขาหลวง ซง่ึ ประกอบดว้ ยเขานารายณ์ (1,160 เมตร
จากระดับทะเลปานกลาง) เขาพระเจดีย์ (1,185 เมตร) เขาภกู าและเขาพระแม่ยา่ (1,200 เมตร) เป็นต้นน้ําหลายสายทไี่ หลลงแม่นาํ้ ยม เช่น
คลองตาเจก๊ คลองเสาหอ คลองวงั เงนิ คลองเนนิ คลี คลองด้วงงาม คลองลานทอง คลองมะซาง คลองเพชรหึง ทงั้ ยงั มที ิวทศั นท์ สี่ วยงาม และ
เปน็ แหลง่ ประวัติศาสตร์สมัยกรุงสุโขทัย เหมาะทจี่ ะจดั ตงั้ เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ ในเดือนเมษายน 2518 กองอทุ ยานแหง่ ชาตจิ งึ เร่มิ ดำ�เนนิ การ
จัดตัง้ อทุ ยานแหง่ ชาติ โดยใชช้ อ่ื วา่ อทุ ยานแหง่ ชาตริ ามคำ�แหง โดยอญั เชญิ พระนามของพอ่ ขนุ รามคำ�แหงมหาราช มาเปน็ ชอ่ื อทุ ยานแหง่ ชาติ

466

เพื่อเทิดพระเกียรติ และเป็นสิริมงคลแก่อุทยานแห่งชาติ ตลอดจนเพ่ือเป็นการรำ�ลึกถึงสถานท่ีอันทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ของไทย
กรมป่าไมจ้ ึงไดเ้ สนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ในคราวประชมุ ครั้งที่ 2/2518 เมอื่ 22 ตลุ าคม 2518 เหน็ ชอบในหลกั การใหก้ ำ�หนด
พืน้ ที่ดังกล่าวเปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ โดยมีพระราชกฤษฎีกากำ�หนดบริเวณท่ีดนิ ป่าเขาหลวง ในทอ้ งท่ตี ำ�บลบ้านด่าน ตำ�บลลานหอย อำ�เภอ
บา้ นดา่ นลานหอย ตำ�บลเมอื งเกา่ อำ�เภอเมืองสโุ ขทัย ตำ�บลบา้ นป้อม ตำ�บลศรีคีรีมาศ อำ�เภอคีรมี าศ จงั หวัดสุโขทยั ให้เปน็ อุทยานแหง่ ชาติ
ประกาศในราชกจิ จานุเบกษา เลม่ ที่ 97 ตอนที่ 165 ลงวนั ที่ 27 ตุลาคม 2523 เปน็ อุทยานแหง่ ชาตลิ ำ�ดับท่ี 18 ของประเทศ มีพืน้ ท่ี 341
ตารางกิโลเมตร

467

ไปจงั หวัดตาก

12 ไปจงั หวัดสโุ ขทยั

รร.บาŒ นขน� นาวงั 101

1332

นำ้ ตกลำเกลียว

1272

ดา‹ นเก็บ 1319
ค‹าธรรมเนยี ม

ที่ทำการอทุ ยานแหง‹ ชาตริ ามคำแหง น้ำตกหนิ ราง 1319 อำเภอ
คีรม� าศ
เขาหลวง
น้ำตกสายรŒุง 1311
101

ไปอำเภอบาŒ นด‹านลานหอย หน‹วยพ�ทกั ษอทุ ยานแห‹งชาตทิ ่ี รค.1
(นำ้ ตกสายรŒงุ )

3019 101
3019

แยกบาŒ นใหม‹เจรญ� ผล

ไปจงั หวดั กำแพงเพชร

468

น�ำ้ ตกสายรงุ้

ท่ีตั้ง : หมู่ 4 บ้านน้าํ ตกสายรุง้ ต.บา้ นน้าํ พุ อ.คีรมี าศ จ.สโุ ขทัย
พิกัด : 47Q 568043E 1860477N
การเขา้ ถึง : อยู่ในการดแู ลของหน่วยพิทกั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี รค.1 (น้าํ ตกสายรงุ้ ) เดนิ ทางจากอำ�เภอครี ีมาศโดยใช้ทางหลวงหมายเลข
101 ถึงสามแยกบ้านใหม่เจริญผล เล้ียวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 1327 ตรงไปจนถึงสามแยกบ้านนํ้าพุ จะพบทางแยกไปนํ้าตกสายรุ้ง
เล้ยี วขวาเขา้ ไปประมาณ 10 กโิ ลเมตร จะถงึ ทท่ี ำ�การหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี รค.1 (นา้ํ ตกสายรงุ้ ) ซง่ึ เปน็ ปากทางเขา้ นา้ํ ตก ตอ้ งเดนิ เทา้
เขา้ ไปอีกประมาณ 2 กโิ ลเมตร จึงจะถึงน้ําตก นํ้าตกจะไล่ ๆ กนั ไปตัง้ แตช่ น้ั 1 แลว้ เจอชั้นต่อ ๆ ไป ซ่ึงนาํ้ ตกจะทง้ิ ระยะหา่ งกัน จนถึงชัน้ 4
ทีเ่ ปน็ ชัน้ สูงสดุ ระยะทางทง้ั หมดจากชัน้ 1 ถึงชัน้ 4 ราว 1.2 กิโลเมตร
ลักษณะ : มีต้นทางนํ้ามาจากเขาพระเจดีย์บนเขาหลวง แล้วไหลรวมมาเป็นคลองไผ่นา แล้วไหลลงทางด้านตะวันตกเฉียงใต้ของอุทยาน
แหง่ ชาติ เป็นน้าํ ตกหนา้ ผาหนิ มีทัง้ หมด 4 ชั้น นบั จากล่างข้ึนไป คอื ช้ัน 1 สูงประมาณ 4 เมตร ชัน้ 2 สูง 10 เมตร ชั้น 3 จะเป็นหนา้ ผา

469

ท่เี อียงลาดเปน็ สองชนั้ ใหญ่ ๆ ตกต่อเนือ่ งกนั ในระดับ 60 องศา สงู ราว 25 เมตร พอถงึ ชนั้ ท่ี 4 ซง่ึ เป็นชนั้ สูงสดุ จะเปน็ หน้าผานาํ้ ตกทช่ี ันเกือบ
90 องศา ทง้ิ ตกลงมากระทบแง่งหนิ หน้าน้าํ ตก ลงมาจากความสูงราว 40 เมตร มองเห็นไดจ้ ากไกล ๆ ทา่ มกลางพชื พรรณไม้อันร่มร่นื รอบ ๆ
บรเิ วณ จะเรมิ่ มนี าํ้ ตกลงให้เหน็ ตัง้ แต่ปลายเดอื นมิถุนายนหรอื กรกฎาคมไปจนถงึ เดือนพฤศจกิ ายน หลังจากนั้นก็จะไมม่ นี ้ํา
นํ้าตกชัน้ ที่ 1 - 3 เกดิ ในหนิ ทรายเน้อื ละเอยี ดสแี ดงอมมว่ ง มีการคัดขนาดดี สลับชนั้ กบั หนิ ทรายเนื้อหยาบสนี ้าํ ตาลเหลือง มีหินทราย
เน้ือหยาบวางตัวด้านล่าง บริเวณทางเดินข้ึนนํ้าตกพบหินกรวดเหลี่ยมกระจัดกระจายอยู่ทั่วไป ตะกอนกรวดเหลี่ยมประกอบด้วยหินทราย
เนื้อละเอียดสีแดงอมม่วงเนื้อทรายเนื้อละเอียดสีเขียวอ่อน และหินดินดานสีม่วงแดง แร่ควอตซ์มีขนาดตั้งแต่ 2 มิลลิเมตรไปจนถึง 5 - 7
เซ็นติเมตร อยู่ในกลุ่มหินแม่ทา อายุคาร์บอนิเฟอรัส (ประมาณ 285-260 ล้านปี) ส่วนน้ําตกช้ันท่ี 4 เป็นหินกรวดเหลี่ยมมีเน้ือแบบหิน
เถา้ ภูเขาไฟ สีเขียวอมเทา ตะกอนประกอบด้วยตะกอนกรวดหินทรายสีนํ้าตาลอมเหลืองและแดง หินทรายแป้งสีแดง มีขนาดตะกอน
หลายขนาดตง้ั แต่ 1 เซนตเิ มตรจนถงึ 18 เซนตเิ มตรมกี ารคดั ขนาดไมด่ ี ตะกอนมลี กั ษณะเปน็ เหลย่ี มมาก อยใู่ นหมวดหนิ เขาหลวงไพโรคลาสตกิ
กลุม่ หินแม่ทา อายคุ ารบ์ อนิเฟอรสั (ประมาณ 360 - 299 ล้านปี) ถอื ว่าเปน็ น้ําตกทม่ี ลี กั ษณะเด่นทางธรณีคอื มกี ารเปลีย่ นแปลงของลำ�ดบั
ชั้นหินจากหินทรายสีเทา ไปเป็นหินทรายสีน้ําตาลแดง และช้ันบนสุดเป็นหินกรวดเหล่ียมหินเถ้าภูเขาไฟสีเขียวอ่อน สามารถจัดเป็นแหล่ง
ให้ความรดู้ ้านธรณวี ทิ ยาแกน่ กั ท่องเท่ียวและผทู้ สี่ นใจได้

470

นำ้�ตกหินราง

ที่ต้ัง : หมู่ 2 ต.ศรีครี ีมาศ อ.ครี ีมาศ จ.สโุ ขทัย
พิกัด : 47Q 575081E 1865606N
การเข้าถึง : จากด่านเก็บค่าบริการอุทยาน
แห่งชาติ เขา้ ไปในท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติ ราว 1
กิโลเมตร จะมลี านจอดรถทางซา้ ยมอื จอดรถแล้ว
เดนิ ไปราว 30 เมตร ถึงลำ�ธารนา้ํ ตก
ลักษณะ : มีลักษณะเป็นร่องหินท่ีน้ําไหลลงมา
รมิ ทาง เปน็ นา้ํ ตกเลก็ ๆ สงู ราว 3 เมตร มหี นา้ นา้ํ ตก
กว้างราว 10 เมตร แต่น้ําจะไหลลงในส่วนท่ีเตี้ย
ท่สี ดุ จึงเป็นลำ�ธารนา้ํ ตกกวา้ งราว 2 - 3 เมตร
บรรยากาศร่มรื่นด้วยแมกไม้สองฝง่ั ลำ�หว้ ย

471

น้ำ�ตกลำ�เกลียว

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านเกลยี วทอง ต.นาเชงิ อ.คีรมี าศ จ.สโุ ขทัย
พิกัด : 47Q 571629E 1870740N
การเขา้ ถงึ : ออกจากทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตมิ าจะเจอสามแยก
ทางหลวงหมายเลข 1319 ทเ่ี ขา้ มาจากครี มี าศ เลย้ี วซา้ ยไปตามทาง
เรอ่ื ย ๆ ราว 10 กิโลเมตร จะถึงส่ีแยก เป็นทางหลวงหมายเลข
1332 (ตรงไปจะไปบ้านขุนนาวัง ตรงหัวมุมแยกจะเป็นโรงเรียน
บ้านขุนนาวัง เลี้ยวขวาจะไปบรรจบถนนอ่ืนที่สามารถเข้าตัว
เมืองสุโขทัยได้) เลี้ยวซ้าย ไปราว 4 กิโลเมตร จะมีทางไปตาม
ทางหลวงหมายเลข 3024 ทางสายนี้จะไปบรรจบกับทางหลวง
หมายเลข 1319 ทม่ี าจากทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตไิ ด้ แตถ่ า้ ตรงไป
ตามทางหลวงหมายเลข 1332 จะไปสุดทางท่ีวัดป่าถํ้าพระแม่ย่า
(ธรรมยุติ)) แลน่ เขา้ ไปตามทางราว 6 กิโลเมตร จะมปี า้ ยบอกทาง เข้าไปยงั นาํ้ ตกลำ�เกลยี ว หา่ งจากท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติ ประมาณ 20
กโิ ลเมตร
ลักษณะ : เป็นแก่งนํ้าที่ไหลลดหลั่นกันลงมา ตลอดเส้นทาง มี 3 ชั้นใหญ่ ๆ โดยชั้นที่ 1 ห่างจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติชั่วคราว
1.1 กิโลเมตร แล้วเลยไปอีก 100 เมตรถึงชั้นที่ 2 และเลยไป 100 เมตร เจอช้ันท่ี 3 ซึ่งทกุ ช้ันเปน็ ลักษณะแก่งนํา้ ทั้งหมด แตเ่ ป็นแก่งเล็ก

472

แก่งใหญ่เท่านั้นเอง ไม่ถึงกับเป็นนํ้าตกที่ไหลตกลงมาต่างระดับกันชัดเจน แต่บรรยากาศโดยรอบนั้นร่มรื่น เหมาะกับการเป็นเส้นทาง
เดินศึกษาธรรมชาติ
หินบริเวณนี้เป็นหินทรายเนื้อละเอียดถึงปานกลาง ด้านบนปิดทับด้วยหินกรวดเหลี่ยมแบบหินเถ้าภูเขาไฟสีเขียวอมเทา ตะกอน
ประกอบด้วย ตะกอนกรวดหินทรายสีนํ้าตาลอมเหลืองและสีแดง หินทรายแป้งสีแดง ตะกอนมีหลายขนาด ตั้งแต่ 1 - 18 เซนติเมตร
มีการคัดขนาดไม่ดี ตะกอนมีลักษณะเป็นเหลี่ยมมาก อยู่ในหมวดหินเขาหลวงไพโรคลาสติก กลุ่มหินแม่ทา อายุคาร์บอนิเฟอรัส
(ประมาณ 360 - 299 ล้านปี)

473

ลานกางเต็นทด์ อยผาแดง

เชียงราย อุทยานแห่งชาติ

แมฮ‹ ‹องสอน พะเยา ลานสาง
เชยี งใหม‹ นา‹ น พ้นื ที่ 104 ตารางกิโลเมตร

ลำพ�น ลำปาง แพร‹ ที่ตั้งที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 9 บา้ นลานสาง ต.แม่ท้อ อ.เมอื งตาก จ.ตาก
การเดินทาง : จากกรุงเทพฯ ให้เดินทางตามทางหลวงหมายเลข 1 (พหลโยธิน) กอ่ นถึงจงั หวัด
อุตรดติ ถ ตากประมาณ 7 กโิ ลเมตร ให้เลี้ยวซ้าย ตามทางหลวงหมายเลข 12 (สายเอเชีย 2 ตาก - แม่สอด)
พษ� ณโุ ลก จนถึงหลกั กโิ ลเมตรที่ 12 ใหเ้ ลยี้ วซา้ ยตรงปา้ ยอทุ ยานแห่งชาตลิ านสาง เขา้ ไปตามถนนอกี ประมาณ
1 กิโลเมตรถงึ ท่ีทำ�การอุทยานแหง่ ชาติ หา่ งจากกรุงเทพฯ ประมาณ 430 กโิ ลเมตร
ตาก สุโขทยั
เพชรบูรณ 474

กำแพงเพชร พจ� �ตร

นครสวรรค

อทุ ัยธานี

กว่าจะเป็ นอุทยานแห่งชาติ
ในปี 2498 นายประดิษฐ์ วนาพทิ กั ษ์ ปา่ ไมเ้ ขตตาก ได้ร่วมกบั ผวู้ า่ ราชการจังหวัดตาก รเิ รม่ิ จดั บรเิ วณนาํ้ ตกลานสางเปน็ วนอทุ ยาน
เพื่อเป็นสถานทพี่ กั ผ่อนหย่อนใจของประชาชน ต่อมาได้มีมตคิ ณะรัฐมนตรี เมื่อวันท่ี 7 ตุลาคม 2502 ใหก้ ำ�หนดป่าลานสาง จังหวัดตาก และ
ป่าอืน่ ๆ รวม 14 ปา่ เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ
ปี 2504 กรมป่าไม้ได้ริเริ่มดำ�เนินการสำ�รวจเบื้องต้นป่าลานสาง และในปี 2505 ในโครงการแผนพัฒนาภาคเหนือได้ให้ความช่วย
เหลืออกี ด้วย ในข้นั แรกกรมป่าไม้ได้ประกาศปา่ ลานสางเปน็ ปา่ สงวนแห่งชาติ ตามกฏกระทรวงฉบบั ท่ี 342 (พ.ศ.2511) ออกตามความใน
พระราชบัญญตั ิป่าสงวนแหง่ ชาติ พ.ศ.2507 ลงวนั ที่ 25 ตลุ าคม 2511 ทัง้ ไดด้ ำ�เนนิ การจดั ตง้ั ปา่ สงวนแห่งนี้เปน็ อุทยานแห่งชาติ ซึง่ อทุ ยาน
แหง่ ชาติลานสางโดย นายสุรินทร์ อรา่ มกลุ ได้รายงานผลการสำ�รวจตามหนงั สอื อทุ ยานแห่งชาตลิ านสางท่ี กส 0708 (ลส.)/พเิ ศษ ลงวนั ท่ี

475

16 พฤษภาคม 2517 และโดยนายสมยศ สุขะพิบลู ย์ นกั วิชาการปา่ ไม้ 4 ตามหนงั สือ ท่ี กษ 0808 (ลว.)/115 ลงวันท่ี 5 พฤศจกิ ายน 2519
ปรากฏว่า มสี ภาพป่าธรรมชาติท่สี วยงาม ท้ังมีน้ําตกหลายแห่ง และสตั ว์ปา่ ชกุ ชมุ เหมาะสมจดั ต้งั เป็นอุทยานแห่งชาติ
กองอุทยานแห่งชาติ ได้ดำ�เนินการจัดตั้งป่าลานสางเป็นอุทยานแห่งชาติ โดยได้มีพระราชกฤษฎีกากำ�หนดบริเวณที่ดินป่า
ลานสาง ในท้องที่ตำ�บลแม่ท้อ อำ�เภอเมือง จังหวัดตาก ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ในปี 2522 ซึ่งประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม
96 ตอนที่ 80 ลงวันที่ 14 พฤษภาคม 2522 เป็นอุทยานแห่งชาติลำ�ดับที่ 15 ของประเทศไทย
อุทยานแหง่ ชาตลิ านสาง มพี ื้นที่ครอบคลุมอยู่ในท้องท่อี ำ�เภอเมอื ง จงั หวดั ตาก พนื้ ที่ 104 ตารางกโิ ลเมตร เป็นสภาพป่าอดุ มสมบรู ณ์
ด้วยพันธ์ไุ ม้นานาชนดิ สว่ นใหญเ่ ปน็ ปา่ เบญจพรรณ ปา่ ดงดิบแลง้ เป็นปา่ ตน้ น้าํ ลำ�ธาร เกิดเปน็ นาํ้ ตกหลายแหง่ ในพนื้ ท่ี ส่วนใหญจ่ ะอยู่ใน
ลำ�ห้วยลานสาง

476

ไปจงั หวัดตาก

ดา‹ นตรวจ 1

12 ไปจงั หวดั กำแพงเพชร

อบต.แม‹ทŒอ 1108

12 ที่ทำการอุทยานแห‹งชาตลิ านสาง บาŒ นลานสาง วดั ท‹าเล‹
ศูนยบรก� ารนักทอ‹ งเท่ียว
ไปอำเภอแมส‹ อด น้ำตกผาลาด
นำ้ ตกลานเลี้ยงมาŒ

นำ้ ตกผานŒอย น้ำตกลานสาง
น้ำตกผาผึ้ง

น้ำตกผาเท

หน‹วยพ�ทักษ 1108
อุทยานแหง‹ ชาติท่ี ลส.2
ไปอำเภอวังเจŒา
(ทา‹ เล‹)

นำ้ ตกท‹าเล‹

477

น้�ำ ตกผาลาด

ที่ต้ัง : หมู่ 9 บา้ นลานสาง ต.แมท่ ้อ อ.เมอื งตาก จ.ตาก
พิกัด : 47Q 501805E 1855410N
การเขา้ ถงึ : เมอื่ ผา่ นด่านเกบ็ ค่าบรกิ ารไปราว 150 เมตร อยู่ริมถนนใกล้หอ้ งน้ํารวม ตรงข้ามกับทีท่ ำ�การอุทยานแหง่ ชาติ
ลักษณะ : เป็นแก่งนาํ้ ทไี่ หลลาดหลน่ั ลงมาตามรอ่ งและลานหนิ เปน็ ระยะทางราว 15 เมตร บางช่วงมแี อง่ นา้ํ ใหแ้ ช่นา้ํ เล่นได้ ความโดดเดน่
คอื หินที่เปน็ หินไนส์ เห็นแร่ประกอบ ภายในเป็นรปู คลา้ ยนัยน์ตา ซง่ึ เกิดจากการแปรสภาพของเมด็ แรป่ ระกอบภายในหิน
บริเวณนํ้าตกลานสางทั้งหมด ส่วนใหญ่จะเป็นหินแปร ประเภทหินไนส์ (อายุพรีแคมเบรียน มากกว่า 540 ล้านปี) เป็นหินแปร
เนื้อหยาบ แสดงร้ิวหรือแถบลายหยักโค้งห่าง ๆ และไม่สม่ําเสมอ สภาพเรียงตัวกัน บ่งบอกถึงการแปรสภาพบริเวณไพศาล ทำ�ให้แร่
ประกอบภายในเกิดการหลอม มีหลักฐานให้เห็นเป็นแร่ที่มีลายการเหลื่อมกันของหินที่ได้รับอิทธิพลจากรอยเล่ือนมากกว่า 1 คร้ัง หินไนส์
เป็นหินที่บ่งบอกระดับการแปรสภาพในระดับสูง มีการเรียงตัวของเม็ดแร่ ลักษณะเด่นจะเห็นเม็ดแร่ที่ถูกความร้อนและความดัน เม็ดแร่
จะเห็นเปน็ รูปคล้ายเลนสห์ รือรปู ตา จงึ เรียกวา่ หนิ ไนสร์ ูปตา (Augen gneiss) มคี วอตซแ์ ละเฟลสปารจ์ ดั เรียงตัวกันในรปู คลา้ ยนยั นต์ า

478

น้�ำ ตกลานเลยี้ งมา้

ที่ต้ัง : หมู่ 9 บา้ นลานสาง ต.แม่ท้อ อ.เมอื งตาก จ.ตาก
พิกัด : 47Q 501701E 1855273N
การเขา้ ถงึ : ถัดขนึ้ ไปจากนํา้ ตกผาลาดราว 150 เมตร อยูร่ มิ ทางเขา้ ไปนํ้าตกลานสาง ตรงข้ามบา้ นพกั ของอุทยานแหง่ ชาติ จากถนนเดิน
ลงไป 30 เมตร
ลักษณะ : เป็นแก่งน้ําและกองหินขนาดใหญ่ ท่ีลำ�ธารนํ้าไหลลงตรงกลางร่องหิน ลดหล่ันกันลงมา และตกต่างระดับสูงราว 2.5 เมตร
ตกลงไปในรอ่ งหินก่อนจะไหลออกมาเปน็ แอง่ นาํ้ และลานทราย ก่อนจะไหลลงไปเป็นน้ําตกผาลาดต่อไป

479

นำ้�ตกลานสาง

ที่ต้ัง : หมู่ 9 บา้ นลานสาง ต.แมท่ อ้ อ.เมืองตาก จ.ตาก
พิกัด : 500322E 1854859N
การเขา้ ถงึ : เลยจากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติเข้าไปตาม
ทางราว 2 กโิ ลเมตร จนสดุ ทาง แลว้ เดินเทา้ ไปราว 150 เมตร
ลักษณะ : เป็นน้ําตกหน้าผาหินที่ไหลลงในร่องเขาแล้วตก
ไหลลดหลั่น คดโค้งไปมา ตกเป็นสามชั้นใหญ่ ๆ ชั้นสูงสุด
ประมาณ 40 เมตร ดา้ นลา่ งเปน็ แอง่ นา้ํ ใหเ้ ลน่ ได้ แตห่ นิ นา้ํ ตก
อาจจะลื่นต้องระมดั ระวัง
บริเวณน้ําตกลานสางทั้งหมด ส่วนใหญ่จะเป็น
หินแปร ประเภทหินไนส์ (อายุพรแี คมเบรียน มากกวา่ 540
ล้านป)ี เป็นหินแปรเนอ้ื หยาบ แสดงรว้ิ หรือแถบลายหยักโคง้
ห่าง ๆ และไม่สมํ่าเสมอ สภาพเรียงตัวกัน บ่งบอกถึงการ
แปรสภาพบรเิ วณไพศาล ทำ�ใหแ้ รป่ ระกอบภายในเกดิ การหลอม

480

มีหลักฐานให้เห็นเป็นแร่ที่มีลายการเหลื่อมกัน
ของหินที่ได้รับอิทธิพลจากรอยเลื่อนมากกว่า 1 ครั้ง
หิ น ไ น ส์ เ ป็ น หิ น ท่ี บ่ ง บ อ ก ร ะ ดั บ ก า ร แ ป ร ส ภ า พ
ในระดับสูง มีการเรียงตัวของเม็ดแร่ ลักษณะเด่น
จะเห็นเม็ดแร่ที่ถูกความร้อนและความดัน เม็ดแร่จะ
เห็นเป็นรูปคล้ายเลนส์หรือรูปตา จึงเรียกว่าหินไนส์
รูปตา (Augen gneiss) มีควอตซ์และเฟลด์สปาร์
จัดเรียงตัวกันในรูปคล้ายนัยน์ตา ซ่ึงเป็นหลักฐาน
ทส่ี ำ�คญั ทแ่ี สดงวา่ ในอดตี ทผ่ี า่ นมาเปลอื กโลกบรเิ วณน้ี
มีการเคลื่อนตัวอย่างรุนแรงและมีการบีบอัดจนหิน
แปรสภาพไป การเกิดนํ้าตกบริเวณน้ีเกิดจากอิทธพิ ล
การกดั เซาะของนา้ํ ทำ�ใหธ้ รณสี ณั ฐานของนา้ํ ตกบรเิ วณน้ี
มกี ารกดั เซาะของนา้ํ ในชน้ั หนิ ตา่ ง ๆ อาจจะมรี อยแตก
อยแู่ ลว้ และมกี ารกดั เซาะของนา้ํ รว่ มดว้ ย

481

น้�ำ ตกผาผง้ึ

ที่ต้ัง : หมู่ 9 บ้านลานสาง ต.แมท่ อ้ อ.เมอื งตาก
จ.ตาก
พิกัด : 47Q 500244E 1854546N
การเข้าถึง : เดินเท้าจากศูนย์บริการนักท่อง-
เที่ยว ขึ้นเนินที่เป็นบันไดดิน ทางจะเดินเลียบ
ลำ�หว้ ยไปราว 750 เมตร แล้วจะมที างตดั ลงห้วย
เดินขา้ มห้วยเล็ก ๆ แลว้ ถึงน้ําตก
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกหน้าผาหิน ที่เป็นหน้าผา
เรียบ มีความลาดชันประมาณ 70 องศา สูงราว
20 เมตร หน้าน้ําตกยาวราว 30 เมตร น้ําจะแผ่
กระจายเต็มหน้าผาลานหิน ด้านล่างเป็นแอ่ง
น้าํ ตก ก่อนจะไหลลงไปเป็นน้ําตกลานสางตอ่ ไป

482

นำ้�ตกผาน้อย

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บ้านลานสาง ต.แมท่ ้อ อ.เมืองตาก จ.ตาก
พิกัด : 47Q 050027E 1854343N
การเขา้ ถึง : จากนํ้าตกผาผ้ึงที่อยู่ในห้วย ย้อนข้ึนมา
ทางเดินบนไหลเ่ ขา แลว้ เดินต่อมาราว 100 เมตร จะเจอ
ทางลงไปยังนา้ํ ตกผานอ้ ยทีอ่ ยใู่ นลำ�หว้ ยเช่นกัน
ลักษณะ : เป็นน้ําตกท่ีอยู่ในลำ�ห้วยลานสางเช่นกัน
ตกลงมาในรอ่ งหนิ เปน็ สามชน้ั ตอ่ เนอ่ื งกนั ในลกั ษณะเอยี ง
50 องศา ความยาวหนา้ นา้ํ ตกราว 40 เมตร น้ําตกสูง
ประมาณ 18 เมตร ตกลงแอง่ ข้างลา่ ง แล้วไหลไปราว 30
เมตร จงึ ไหลเป็นแก่งน้าํ ลงไปยงั นํ้าตกผาผ้งึ ตอ่ ไป

483

น�ำ้ ตกผาเท

ที่ตั้ง : หมู่ 9 บา้ นลานสาง ต.แม่ทอ้ อ.เมอื งตาก จ.ตาก
พิกัด : 47Q 499410E 1854052N
การเขา้ ถึง : เดินเท้าต่อจากน้ําตกผาน้อยไปตามเส้นทางศึกษาธรรมชาติที่เลียบไหล่เขา
ขนานไปกบั ลำ�หว้ ยลานสาง ผา่ นปา่ ไผ่ ปา่ เตง็ รงั สวนหนิ รมิ ทาง ราว 1.2 กโิ ลเมตร จงึ ถงึ นา้ํ ตก
ลักษณะ : เป็นสายน้ําท่ีไหลตกลงมาจากหน้าผาหินกว้าง ในลักษณะเกือบดิ่ง (เอียง 80
องศา) ตกลงมาชั้นเดียวยังแอ่งนํ้าเบ้ืองล่าง ที่เป็นแอ่งและลานหินกว้าง สูงราว 10 เมตร
สามารถเลน่ นํา้ ได้
บริเวณนี้เป็นหินแปร ประเภทหินไนส์ และหินแคลก์ - ซิลิกา (อายุพรีแคมเบรียน
มากกว่า 540 ล้านปี) เป็นหินแปรเนื้อหยาบ แสดงริ้วหรือแถบลายไม่สม่ําเสมอ บ่งบอกถึง
การแปรสภาพบริเวณไพศาล ทำ�ให้แร่ประกอบภายในเกิดการหลอม และมีการเรียงตัวใหม่
มหี ลกั ฐานจากแนวแตกทมี่ องเหน็ ไดช้ ดั เจนสองแนวหลกั ทำ�มมุ กนั ประมาณ 130 องศา และ
50 องศา
การเกิดนํ้าตกบริเวณน้ําตกผาเทนี้เกิดจากอิทธิพลการกัดเซาะของน้ํา ทำ�ให้ธรณี
สัณฐานของนา้ํ ตกบรเิ วณนม้ี กี ารกดั เซาะของนา้ํ กบั หนิ ตามแนวแตกของหนิ กลายเปน็ รอ่ งเลก็ ๆ
จึงทำ�ให้น้ําที่ไหลลงมาจากทางน้ําชั้นบนท่ีเป็นสายน้ําใหญ่มากกว่า เมื่อน้ําไหลมาจนถึงจุด
นา้ํ ตกผาเท จงึ มคี วามรนุ แรงขนึ้

484

น�ำ้ ตกท่าเล่

ที่ตั้ง : หมู่ 5 บา้ นทา่ เล่ ต.หนองบวั ใต้ อ.เมือง จ.ตาก
พิกัด : 47Q 504265E 1850678N
การเขา้ ถงึ : จากทที่ ำ�การอุทยานแห่งชาติ ยอ้ นออกมาท่ีทางหลวงหมายเลข 105 (AH1) แลว้ เล้ียวขวาไปทางเมอื งตาก จนถงึ ด่านตรวจ
เลีย้ วขวาตรงดา่ นตรวจ เข้าไปตามทางหลวงหมายเลข 1108 เข้าไปราว 2 กิโลเมตร จะเหน็ วดั ท่าเล่ ทางขวามือ เลยวดั ไปราว 20 เมตร เห็น
ซอยเล้ียวขวาเข้าไปในซอย ไปตามทาง ราว 5 กโิ ลเมตร ถึงหนว่ ยพิทกั ษอ์ ุทยานแห่งชาติท่ี ลส.2 (ท่าเล)่ เข้าไปตามทางผ่านดา้ นหนา้ หน่วย
พิทักษไ์ ปอีกราว 2.5 กิโลเมตร ถงึ ลานจอดรถและจดุ เร่มิ เดนิ เทา้ ราว 2 กิโลเมตร เดินขา้ มลำ�ธารไป 1 - 2 ครงั้ แล้วเดินเลาะลำ�ธาร คอ่ ย ๆ
เดินข้ึนเนินเล็ก ๆ ไปเร่ือย ๆ ผ่านป่าไผ่นวล บางชว่ งมเี ดินขนึ้ เนิน จนถึงลำ�ห้วยน้ําตกท่าเล่
ลักษณะ : เปน็ น้าํ ตกหินแตม่ ชี ั้นหนิ ปูนมาเคลอื บ จนดเู หมือนนาํ้ ตกหนิ ปูน มสี องชั้นใหญ่ ๆ โดยชนั้ บนเป็นหนา้ ผาหินกวา้ ง เอียงเกือบ 90
องศา สูงประมาณ 10 เมตร ตกลงมาแลว้ เปน็ รอ่ งนํา้ กอ่ นจะไหลตกลงมาอกี ชั้นหนึง่ สูง 3 เมตร แล้วจงึ ไหลออกไปเปน็ ลำ�หว้ ย มีเฟิน และพชื
ชายนา้ํ ขึ้นอยู่ตามหน้านา้ํ ตกจนดูร่มรืน่
หมายเหตุ : นอกจากน้ีในพนื้ ทีอ่ ทุ ยานแห่งชาตลิ านสางยงั มีน้าํ ตกผาแดงอกี ดว้ ย

485

แมฮ‹ อ‹ งสอน เชยี งราย อุทยานแห่งชาติ
เชียงใหม‹
พะเยา ลำ�นํากก
น‹าน พื้นที่ 589.44 ตารางกิโลเมตร

ลำพน� ลำปาง แพร‹ ท่ีต้ังที่ทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : หมู่ 6 ต.ดอยฮาง อ.เมอื งเชียงราย จ.เชียงราย
การเดินทาง : จากตวั เมืองเชยี งราย ขา้ มสะพานขุนเม็งรายมหาราช (สะพานเกา่ ) ถงึ ชุมชน
อุตรดิตถ เลี้ยวซ้ายไปทางบ้านแม่ยาว แล้วใช้ถนนเลียบลำ�นํ้ากกด้านทิศเหนือนี้ไปเรื่อย ๆ จนกระท่ัง
ตาก สุโขทัย พษ� ณโุ ลก ถงึ บา้ นกะเหรีย่ งรวมมิตร ข้ามสะพานแล้วเลี้ยวขวามาทางบ้านผาเสริฐ ไปอีก 1.5 กิโลเมตร
ถงึ ทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ (บ่อนํ้าร้อนห้วยหมากเลี่ยม) หรือใช้ถนนเลียบลำ�นํ้ากกด้านทิศใต้
เพชรบูรณ โดยจากตัวเมืองเชียงรายไปตามถนนเชียงราย - ส่ีแยกบ้านเด่นห้า ผ่านหน้าค่ายเม็งราย
กำแพงเพชร พจ� ต� ร มหาราช เข้าสู่ตำ�บลดอยฮาง จนถึงบ้านผาเสริฐ ระยะทางประมาณ 19 กิโลเมตร แล้วไปทาง
บอ่ นา้ํ พรุ อ้ นห้วยหมากเลี่ยมอีก 1.5 กิโลเมตร ซ่งึ อยทู่ ่เี ดยี วกับท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติ
นครสวรรค
486
อทุ ยั ธานี

กว่าจะเป็ นอุทยานแห่งชาติ
อุทยานแห่งชาติลำ�นํ้ากก เป็นการรวมพื้นที่วนอุทยาน 3 แห่ง
ได้แก่ วนอุทยานนํ้าตกขุนกรณ์ วนอุทยานนํ้าตกห้วยแก้ว - บ่อน้ําร้อน
ห้วยหมากเลี่ยม และวนอุทยานนํ้าตกโป่งพระบาท โดยพื้นที่ของ
วนอุทยานทั้ง 3 แห่ง ตั้งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติที่มีอาณาเขต
ใกล้เคียงกันและมีสภาพธรรมชาติที่ค่อนข้างสมบูรณ์ แต่การบริหาร
จัดการในพื้นที่ดังกล่าวยังไม่มีกฎหมายรองรับ จึงทำ�ให้ไม่สามารถ
พัฒนาพื้นที่และแหล่งท่องเที่ยวที่สำ�คัญให้มีศักยภาพเพียงพอที่จะ
รองรับการขยายตัวของชุมชน และนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามาในพื้นที่
จังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นเมืองหน้าด่านทางการท่องเที่ยวที่สำ�คัญของ
ภาคเหนือได้
กรมป่าไม้จึงได้สำ�รวจพื้นท่ีวนอุทยานทั้ง 3 แห่ง รวมท้ังพื้นที่
ป่าสงวนแห่งชาติและพ้ืนที่ข้างเคียง โดยเร่ิมดำ�เนินการสำ�รวจข้อมูล
เบื้องต้นของพื้นที่ เม่ือเดือนมกราคม 2544 และกรมป่าไม้มีคำ�สั่งให้
เจ้าหน้าที่ออกมาควบคุมพื้นที่จะประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติลำ�นํ้ากก
เมอื่ เดอื นกรกฎาคม 2544 และในปีงบประมาณ 2545 ได้จดั แผนงานและ
งบประมาณดำ�เนินการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติลำ�นํ้ากกรวมทั้งอนุมัติ

487

การก่อสร้างชุดอาคารสำ�นักงาน ณ บริเวณที่ตั้งที่ทำ�การหน่วยจัดการต้นนํ้าห้วยหมากเลี่ยม ท้องที่ตำ�บลดอยฮาง อำ�เภอเมือง จังหวัด
เชียงราย โดยไดร้ บั การอนุมตั ิใหใ้ ชพ้ ้ืนท่ีดังกลา่ วจากกรมปา่ ไม้ เม่ือวันที่ 10 พฤษภาคม 2545
พืน้ ทอี่ ุทยานแห่งชาติลำ�นํ้ากก ประมาณ 590.56 ตารางกโิ ลเมตร ครอบคลุมพ้ืนท่ี 4 อำ�เภอของจังหวดั เชียงราย ได้แก่ ตำ�บลป่าตงึ
ตำ�บลแม่จัน อำ�เภอแมจ่ ัน ตำ�บลท่าสดุ ตำ�บลนางแล ตำ�บลแม่ยาว ตำ�บลห้วยชมภู ตำ�บลดอยฮาง ตำ�บลบา้ นดู่ ตำ�บลแม่กรณ์ อำ�เภอเมอื ง
ตำ�บลวาวี ตำ�บลแม่สรวย อำ�เภอแม่สรวย และตำ�บลโป่งแพร่ ตำ�บลดงมะดะ ตำ�บลจอมหมอกแก้ว อำ�เภอแม่ลาว มีอาณาเขตทิศเหนือ
จดทางหลวงแผ่นดนิ สายแมจ่ ัน - แม่อาย ทอ้ งที่ตำ�บลป่าตงึ อำ�เภอแมจ่ ัน จงั หวดั เชยี งราย ทศิ ใตจ้ ดทางหลวงแผ่นดินสายเชยี งราย - แมส่ รวย
และบ้านโป่งฟเู ฟือง ตำ�บลแม่สรวย อำ�เภอแม่สรวย จังหวดั เชยี งราย ทศิ ตะวนั ออกจดท้องที่ตำ�บลแม่จนั อำ�เภอแม่จัน ตำ�บลท่าสดุ ตำ�บล
นางแล ตำ�บลดอยฮาง และตำ�บลแมก่ รณ์ อำ�เภอเมอื ง ตำ�บลโป่งแพร่ อำ�เภอแมล่ าว จงั หวดั เชียงราย ทิศตะวันตกจดตำ�บลแมย่ าว ตำ�บล
ห้วยชมภู อำ�เภอเมอื ง และตำ�บลแมส่ รวย ตำ�บลวาวี อำ�เภอแมส่ รวย จังหวัดเชยี งราย

ปัจจุบนั อยู่ระหว่างการสำ�รวจข้อมลู เพ่มิ เติม เพ่ือเสนอคณะกรรมการอทุ ยานแห่งชาติพิจารณาให้ความเหน็ ชอบในการจดั ต้งั อุทยาน
แห่งชาติต่อไป จึงนับเป็นอุทยานแห่งชาติท่ีมีศักยภาพทางการท่องเท่ียวอย่างมากเพราะรวบรวมวนอุทยานที่มีจุดเด่นต่าง ๆ เข้าไว้ด้วยกัน
ทง้ั ยงั จะเป็นการสงวนพนื้ ท่ปี า่ เพอื่ เปน็ ปา่ ต้นนา้ํ ลำ�ธารดว้ ย รวมท้ังมบี ่อนา้ํ พุร้อนอยูใ่ นพ้นื ท่ีสามารถพฒั นาใหเ้ ป็นท่อี าบนํา้ แรไ่ ด้ตอ่ ไป

488

ไปอำเภอฝาง ไปดอยแมส‹ ลอง ไปอำเภอแมส‹ าย
1089 อำเภอแม‹จัน

โปน†งป้ำตา† แกขมตนาดำ้ ตทกอง นำ้ ตก
หŒวยกŒางปลา

นำ้ ตกปางสา

น้ำตกโปง† พระบาท

ที่ทำการ บาŒ นผาเสร�ฐ
อทุ ยานแหง‹ ชาติ

ลำน้ำกก

ดอยชาŒ ง น้ำตกหวŒ ยแกŒว ตัวเมืองเชยี งราย
น้ำตกขน� กรณ

ดอยวาว� หน‹วยพ�ทกั ษ
อทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ่ี ลก.1

(น้ำตกข�นกรณ)

อำเภอ ไปอำเภอเวย� งชยั
แมล‹ าว

1211

วัดร‹องขน‹�

บŒานตีนดอย อำเภอแม‹สรวย
ไปจังหวดั เชียงใหม‹ ไปจงั หวดั พะเยา

489

490

น้ำ�ตกขุนกรณ์

ที่ตั้ง : หน่วยพิทกั ษ์อุทยานแหง่ ชาตทิ ่ี ลก.1 (นา้ํ ตกขุนกรณ)์ ต.แมก่ รณ์ อ.เมอื ง จ.เชียงราย
พิกัด : 19.882641E 99.616411N
การเขา้ ถงึ : หา่ งจากตวั เมอื งเชยี งราย ประมาณ 33 กโิ ลเมตร ถา้ มาจากทางเมอื งพะเยา ใชท้ างหลวงหมายเลข 1 ถงึ บา้ นรอ่ งขนุ่ (วดั รอ่ ง
ขนุ่ ) จะมีทางเลี้ยวซ้าย เข้าไปตามทางหลวงหมายเลข 1208 เข้าไปราว 5 กิโลเมตร จนถึงบ้านสวนดอก ให้เล้ียวตามทางหลวงหมายเลข
1211 เขา้ ไปราว 3 กิโลเมตร ถึงสามแยกบ้านใหมใ่ ห้เลยี้ วเข้านํ้าตกขนุ กรณ์ โดยไปตามทางหลวงหมายเลข 1208 ประมาณ 12 กิโลเมตร
ถงึ ลานจอดรถของหนว่ ยพทิ ักษอ์ ทุ ยานแห่งชาติ จากน้นั จงึ เดินเทา้ ไปตามทางราว 1.2 กิโลเมตร ถึงน้ําตก
ลักษณะ : นํ้าตกน้ถี อื เปน็ นํา้ ตกท่ีมีความสวยงามและบรรยากาศท่ัวไปสมบูรณ์ น่ามาเดนิ เทีย่ ว ทางเดินจะร่มร่นื แมเ้ ปน็ ทางดนิ แตก่ ส็ ะอาด
และปลอดภัย ไม่มเี ดนิ ขึ้นเขา เดินไปเร่อื ย ๆ ชมนกชมไม้ ดลู ำ�ธาร ทางจะเลียบลำ�หว้ ยไปตลอด จนไปสุดทางกจ็ ะถงึ น้ําตกพอดี
เป็นนํ้าตกท่ีตกลงมาจากหน้าผาหินสูงราว 50 เมตร ทิ้งดิ่งลงมาข้างล่าง เน่ืองจากนํ้าตก ตกลงมาครั้งเดียวและตกสูง จึงเกิดเป็น
ละอองนํา้ ทว่ั บรเิ วณ บรรยากาศร่มร่ืน ชุ่มชน้ื มาก คุ้มกบั การเดนิ เขา้ มา มนี ้ําตลอดทั้งปี
หนิ บรเิ วณนํ้าตกนเี้ ป็นหินแกรนติ อายไุ ทรแอสซิก (อายุ 251 - 200 ล้านป)ี มแี นวแตกอย่างชัดเจน 1 แนว เกดิ จากความเคน้ และ
ความเครยี ด ซง่ึ จะเหน็ เปน็ ระนาบหนา้ ผาทม่ี คี วามสงู ถงึ 50 เมตร หนิ สสี ดขาวปนเทา สผี สุ นี า้ํ ตาลปนดำ� เนอ้ื ดอก (porphyritic texture)
เนอ้ื พื้นหยาบปานกลาง (medium grained) ถงึ หยาบมาก (coarse grained) แร่ดอก เปน็ แร่เฟลด์สปาร์ทีม่ ขี นาดเฉล่ีย 1 - 2 เซนตเิ มตร
แร่ประกอบหนิ คือ ควอตซ์ เฟลด์สปาร์ ไมกา เป็นต้น
ที่นาํ้ ตกขนุ กรณน์ ยี้ ังมกี ารค้นพบเสยี้ วเครอื ซึ่งเปน็ พืชหายาก ป่าดบิ แลง้ รมิ ลำ�ธาร ท่คี วามสงู 900 เมตร จากระดับทะเลดว้ ย

491

นำ�้ ตกโป่งพระบาท

ที่ต้ัง : อยใู่ นหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ลก.2 (นาํ้ ตกโปง่ พระบาท)
หมู่ 13 บา้ นหวั ฝาย ต.บา้ นดู่ อ.เมอื ง จ.เชยี งราย
พิกัด : 583691E 2213269N
การเขา้ ถึง : จากตัวเมอื งเชยี งราย ใชท้ างหลวงหมายเลข 1 มงุ่ หน้าไปทางอำ�เภอแม่จัน กอ่ นถงึ มหาวิทยาลยั ราชภัฎเชียงราย จะพบตลาด
บ้านดู่ทางซา้ ยมอื เลย้ี วเขา้ แยกทางซา้ ยใกลต้ ลาด กจ็ ะเปน็ ทางหลวงหมายเลข 1151 เขา้ ไปตามทางถนนสายน้ี กจ็ ะผา่ นน้ําพรุ อ้ น เขา้ ไปจน
สดุ ทาง ถงึ หนา้ หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาติ ระยะทาง 8 กโิ ลเมตร จากแยกบา้ นดู่
ลักษณะ : เปน็ แกง่ ลำ�ธารน้ํา ทไี่ หลลดหลั่นลงมาเรอื่ ย ๆ มีทางเดินขนึ้ ไปยงั ช้ันบน ๆ ท่มี ีชนั้ นํ้าตกสูงไมม่ ากราว 2.5 เมตร มนี าํ้ ตลอดทงั้ ปี
นกั ทอ่ งเทยี่ วนิยมมาเลน่ น้ําเพราะมาสะดวก บรรยากาศร่มร่ืน มีลานกางเต็นทไ์ ว้บรกิ าร
บรเิ วณนเ้ี ปน็ หนิ อคั นแี ทรกซอน ชนดิ ไบโอไทต์ ฮอรน์ เบลนด์ แกรนติ เนอ้ื ดอก แรด่ อกเปน็ แรเ่ ฟลดส์ ปาร์ ขนาด 3 - 5 เซนตเิ มตร เนื้อพื้น
ขนาดปานกลางถงึ หยาบ ไมแ่ สดงแนวแตกชดั เจน ดว้ ยอทิ ธพิ ลของนํ้าในหว้ ย น้ําใตด้ นิ ทำ�ใหแ้ ตกหกั ตามรอยแตก รอยแตกถกู กดั พดั พาไป
ตามกระแสนํ้า ทำ�ใหห้ นิ บริเวณนีม้ ีความกลมมน เน่ืองการขัดสซี ่งึ กันและกนั รวมทง้ั การผพุ ังด้วยปจั จัยตา่ ง ๆ

492

น้ำ�ตกห้วยแก้ว

ท่ีต้ัง : หมทู่ ่ี 7 บา้ นโปง่ นา้ํ ร้อน ต.ดอยฮาง อ.เมือง
จ.เชียงราย
พิกัด : 510259E 2205018N
การเขา้ ถงึ : จากทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ (บอ่ นา้ํ รอ้ น
หว้ ยหมากเลยี่ ม) ย้อนออกมาทางหน้าอทุ ยานแหง่ ชาติ
ราว 1 กโิ ลเมตร จะมที างเลย้ี วขวาขน้ึ ไปนา้ํ ตกห้วยแก้ว
ทางเป็นทางปูน ค่อนข้างแคบ มีโค้งแคบ เข้าไปตาม
ทางจนถึงสามแยกหมู่บ้าน เลี้ยวขวา (มีโบสถ์คริสต์
ทางขวามือ) เข้าไปตามทางจะผ่านไร่ชา จนไปสุด
ที่ป้ายนํ้าตกห้วยแก้ว จากที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ
ถงึ จุดจอดรถ 6.5 กิโลเมตร แลว้ เดนิ เท้าไปตามทางอกี
150 เมตร ถงึ นา้ํ ตกช้นั แรก

493

ลักษณะ : เกิดจากลำ�ห้วยแก้วไหลลงห้วยโป่งนํ้าร้อนและแม่น้ํากก
ในทีส่ ุด นาํ้ ตกช้ันท่ี 1 จะเป็นนํ้าตกท่ตี กลงมาจากหนา้ ผาหนิ สูงราว 20
เมตร แล้วไหลลอ่ งลงไปตามลำ�ธารนํ้าทีเ่ ปน็ หินระเกะระกะ แตจ่ ะมที าง
ปีนขึ้นไปชั้นบน ทางปีนค่อนข้างชัน แต่มีที่ให้เหยียบข้ึนไปไม่ยาก ปีน
ข้ึนไปราว 100 เมตร จะพบช้ันนํ้าตกชั้นบนที่สวยและใหญ่โต นํ้าตก
ตกลงมาจากหน้าผาหินสูงราว 50 เมตร ตกลงมายังแอ่งข้างล่าง ก่อน
จะไหลลงไปเป็นน้ําตกชั้นท่ี 1 ที่ผ่านมา ท่ามกลางบรรยากาศที่ร่มร่ืน
อยา่ งมาก ทางอทุ ยานแหง่ ชาติ มาทำ�เป็นสะพานใหเ้ ดินไดส้ ะดวกย่ิงขน้ึ
หินบรเิ วณน้เี ปน็ หินแกรนติ อายุยคุ ไทรแอสซิก ท่มี ีแนวแตกของ
เนื้อหินที่เกิดจากความเค้น ความเครียด ซ่ึงแนวหลักไม่ปรากฏชัดเจน
ทำ�ให้เห็นมีลักษณะการแตกที่คละกัน รวมไปถึงเมอ่ื ถกู กระแสนาํ้ พัดพา
ทำ�ใหห้ ินบริเวณน้ีมคี วามกลมมนมากขน้ึ หินสสี ดขาวปนเทา สผี นุ ํ้าตาล
ปนดำ� เน้ือหยาบถึงปานกลางถึงหยาบมาก แร่ประกอบหินควอตซ์
เฟลดส์ ปาร์ ทวั รม์ ารนี ไมก้า เป็นต้น
นา้ํ ตกหว้ ยแกว้ น้ี เปน็ ทน่ี ยิ มของนกั ทอ่ งเทย่ี วตา่ งชาตเิ ปน็ อยา่ งมาก
ได้รับการบรรจุเข้าอยู่ในทริปทัวร์น่ังช้างบ้านกะเหรี่ยงรวมมิตรแล้ว
มาต่อท่นี ้ําตกนี้

494