ภาคเหนือ sec 3 แม่วะ - ออบหลวง 17 พ.ค.64

นำ�้ ตกผาตง้ั

ท่ีตั้ง : หมู่ 11 บา้ นสหกรณแ์ ปลง 5 ต.ปา่ ตมุ้ อ.พรา้ ว จ.เชยี งใหม่
พิกัด : 529869X 2144251Y
การเขา้ ถึง : ใชถ้ นนลำ�ลองเสน้ เดมิ แตเ่ ลยนา้ํ ตกผาลาดไปอกี 500 เมตร เจอปา้ ย เดนิ ลงนา้ํ ตกผาตง้ั เดนิ เทา้ ลงไปราว 100 เมตร
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกสองชน้ั เลก็ ๆ ดา้ นบนจะเปน็ นา้ํ ตกทน่ี า้ํ ตกลงในรอ่ งหนิ สงู ราว 3 เมตร แลว้ ไหลมาในลำ�หว้ ย ราว 50 เมตร แลว้ ไหลตกลง
ไปในชน้ั หนิ ทต่ี กลาดเอยี งลงไป สงู ราว 7 เมตร ลงไปยงั ลำ�ธารดา้ นลา่ ง

545

น�ำ้ ตกวงั ชมภู

ทตี่ ง้ั : หมู่ 11 บา้ นสหกรณแ์ ปลง 5 ต.ปา่ ตมุ้ อ.พรา้ ว
จ.เชยี งใหม่
พิกดั : 530286X 2144190Y
การเขา้ ถงึ : ใชถ้ นนลำ�ลองเสน้ เดยี วกนั เลยนา้ํ ตก
ผาต้ังข้ึนไป ราว 500 เมตร จะมีทางเดินลงไปราว
100 เมตร ทางชว่ งทา้ ยคอ่ นขา้ งชนั ลงจนถงึ ลำ�หว้ ย
ลกั ษณะ : จะพบชน้ั นา้ํ ตกทต่ี กลงจากหนา้ ผาหนิ สงู
ประมาณ 5 เมตร ตกลงไปยงั ลำ�ธารดา้ นลา่ ง จะเหน็
วา่ นา้ํ ตกทง้ั สามแหง่ จะเปน็ ลำ�หว้ ยสายเดยี วกนั
ถนนลำ�ลองเสน้ น้สี ามารถข้นึ ไปดอยม่อนล้าน
จดุ กางเตน็ ทข์ องอทุ ยานแหง่ ชาตศิ รลี านนาได ้

546

อุทยานแห่งชาติ

ศรีสัชนาลัย
พื้นท่ี 213.20 ตารางกิโลเมตร

เชยี งราย

แม‹ฮ‹องสอน พะเยา น‹าน ที่ต้ังที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 6 บ้านป่าคา ต.บา้ นแก่ง อ.ศรีสัชนาลยั จ.สโุ ขทยั
เชยี งใหม‹ การเดินทาง : จากตัวเมอื งสโุ ขทัย มีทางเขา้ อทุ ยานแห่งชาติ ได้ 2 เสน้ ทาง คือ...
ลำพน� ลำปาง n เร่ิมจากอำ�เภอเมืองสุโขทัย ใช้ทางหลวงหมายเลข 12 เล่ียงเมือง ออกไปราว 15
แพร‹ กิโลเมตร แล้วเลยี้ วขวาไปตามทางหลวงหมายเลข 1113 มาถงึ สี่แยกสารจติ ร แล้วเล้ียวซ้ายไป
ตามทางหลวงหมายเลข 1294 เข้าสู่อทุ ยานแห่งชาติ รวมระยะทางประมาณ 100 กโิ ลเมตร
อุตรดติ ถ n หรอื เร่ิมจากตวั เมืองสโุ ขทยั ใชท้ างหลวงหมายเลข 101 ไปอำ�เภอศรสี ัชนาลัย ระยะทาง
68 กิโลเมตร แล้วเล้ียวซ้ายไปตามทางหลวงหมายเลข 1035 ผา่ นหนา้ โรงพยาบาลศรีสัชนาลัย
สุโขทัย ถึงสี่แยกสารจิตร ระยะทางประมาณ 11 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวขวาไปตามทางหลวงหมายเลข
ตาก 1294 เข้าสอู่ ุทยานแห่งชาติ รวมระยะทางท้ังหมดประมาณ 122 กโิ ลเมตร

พษ� ณโุ ลก
เพชรบูรณ

กำแพงเพชร พ�จต� ร

นครสวรรค

อุทยั ธานี

547

กว่าจะเป็ นอุทยานแห่งชาติ
ในปี 2519 สำ�นักราชเลขาธิการ ได้มีหนังสือถึงกรมป่าไม้ ความว่า “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงมีพระราชประสงค์
สงวนป่าบริเวณตำ�บลแม่สำ� อำ�เภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ซึ่งในบริเวณนี้ประกอบด้วยป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์และสัตว์ป่านานา
ชนิด ราษฎรในแถบนี้และใกล้เคียงได้รับความสมบูรณ์จากนํ้าที่เกิดจากพื้นที่ต้นนํ้าลำ�ธารในพื้นที่ป่าแห่งนี้” กรมป่าไม้ควรสงวนไว้
เป็นวนอุทยาน ซึ่ง ฯพณฯ พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ นายกรัฐมนตรี ได้พิจารณาแล้ว มีบัญชาให้ดำ�เนินการตามพระราชประสงค์
กรมป่าไม้จึงได้ประชุมผู้แทนกองต่าง ๆ พิจารณาเมื่อวันที่ 30 มกราคม 2519 และมีหนังสือให้กองจัดการป่าไม้ กองอุทยานแห่ง-
ชาติ และกองอนุรักษ์สัตว์ป่า แต่งตั้งผู้แทนของกองออกไปร่วมกับป่าไม้เขตตาก และจังหวัดสุโขทัย ดำ�เนินการตรวจสอบป่าโครงการ
แม่สิน - แม่สาน (สท.1) ซึ่งเป็นพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งคณะทำ�งานได้ร่วมกันตรวจสอบ และเห็นสมควรจัดให้ป่าแห่งนี้บางส่วนเป็นอุทยาน
แห่งชาติ เฉพาะในพื้นที่ป่าส่วนที่เป็นต้นนํ้าลำ�ธาร กรมป่าไม้จึงมีคำ�สั่งให้เจ้าหน้าที่ไปทำ�การสำ�รวจเบื้องต้นสภาพป่าโครงการแม่สิน
- แม่สาน ซึ่งได้รับรายงานว่า พื้นที่ดังกล่าวมีสภาพป่าเป็นต้นนํ้าลำ�ธาร พันธุ์ไม้มีค่าและสัตว์ป่านานาชนิด นํ้าตกหลายแห่ง ตลอดจน
ทัศนียภาพที่สวยงามมากมาย มีสภาพเหมาะสมจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติได้
กรมป่าไม้ ได้นำ�เสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ซงึ่ มมี ตใิ นคราวประชุมเมื่อวันท่ี 12 ธนั วาคม 2521 เหน็ ชอบให้กำ�หนดพืน้ ทดี่ งั
กล่าวเป็นอุทยานแห่งชาติ และให้ใช้ชื่อว่า “อุทยานแห่งชาติศรีสัชนาลัย” โดยได้มีพระราชกฤษฎีกากำ�หนดบริเวณที่ดินป่าแม่สิน
ป่าแม่สาน ป่าแม่สูงฝั่งซ้าย และป่าแม่ท่าแพ ในท้องท่ีตำ�บลแม่ล้น ตำ�บลแม่สำ� ตำ�บลบ้านแก่ง อำ�เภอศรีสัชนาลัย และตำ�บลกลางดง
อำ�เภอทงุ่ เสลย่ี ม จงั หวดั สโุ ขทัย ให้เปน็ อุทยานแหง่ ชาติ ในปี 2524 ซง่ึ ประกาศลงในพระราชกิจจานเุ บกษา เล่ม 98 ตอนท่ี 70 ลงวนั ท่ี
8 พฤษภาคม 2524 เป็นอทุ ยานแห่งชาตลิ ำ�ดบั ที่ 26 ของประเทศ มีเน้ือทปี่ ระมาณ 213.20 ตารางกิโลเมตร
โดยสภาพทั่วไปของอุทยานแห่งชาติศรีสัชนาลัยเป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อน บางตอนเป็นภูเขาหินที่มีหน้าผาสูงทางทิศตะวันตก
ของพน้ื ท่ี มภี เู ขาสงู เชน่ ดอยแมว่ งั ชา้ ง ดอยแมม่ อก มแี นวตดิ ตอ่ กนั จากเหนอื จรดใต้ ลกั ษณะเปน็ รปู ปกี กา ลอ้ มรอบพน้ื ท่ี สภาพปา่ สว่ นใหญ่
เป็นป่าเบญจพรรณ ประมาณ 93.40% ของพ้ืนท่ี

ภาพการทรงงานของ มจ.วภิ าวดี รงั สติ ในฐานะองค์ตวั แทน รชั กาลที่ 9 ภายในทีท่ �ำ การอุทยานแห่งชาติ

548

ไปอำเภอวงั ช�ิน

ไปจงั หวัดลำปาง 1124 ไปบŒานนาพ�น ไปเดอ‹นำชเภยั อ

1 1171
อำเภอเถนิ
น้ำตกแม‹มอก สุโขทัย

ลำปาง 101

บาŒ น นำ้ ตกแม‹สาน บาŒ นสันหบี
กมุ‹ เนิง�

ไปอำเภอล้ี พระธาตุ
ดอยแกŒว

101

ไปจงั หวดั ตาก น้ำตกตาดดาว น้ำตกหวŒ ยทรายขาว

ตนาำ้ดตกษี อุทศยรทาส�่ที นัชำแนกหาาง‹ ลรชัยาติ น้ำตกปากะญอ ไป10จ2งั หวัดอุตรดติ ถ
อุทยาน
ตานด้ำเตดกอื น อำเภอศร�สัชนาลยั
ประวัติศาสตร
ถำ้ ธาราวสันต หนว‹ ยพท� ักษอุทยานแห‹งชาตทิ ่ี ศช.6 (หŒวยหยวก) ศรส� ชั นาลัย

คด‹า‹าบนรเ�กกา็บร 1294

บาŒ นป†าคา บŒานแม‹ทา‹ แพ อา‹ งเก็บน้ำ 101
หวŒ ยแมท‹ า‹ แพ
1294
1201
บาŒ น
1048 บงึ บอน

1330

1113

อำเภอทง‹ุ เสลย่ี ม

1048

1327

ไปอำเภอศร�สำโรง ไปเมอื งเก‹า, ถนนหมายเลข 12 ไปจงั หวัดสุโขทยั

549

นำ้�ตกตาดเดือน

ที่ต้ัง : หมู่ 6 บา้ นปา่ คา ต.บา้ นแกง่ อ.ศรสี ชั นาลยั จ.สโุ ขทยั
พิกัด : 47Q 551974E 1941404N
การเข้าถึง : เป็นนํ้าตกที่อยู่ใกล้ทางมากที่สุด คือ เมื่อถึงด่านเก็บค่า
บรกิ ารแลว้ เขา้ ไปราว 150 เมตร จากดา่ น กจ็ ะพบกบั ลานจอดรถทางขวามอื
นำ�รถเข้าไปจอด แล้วเดินลงไปตามทางเดินราว 200 เมตร จะถึงนํ้าตก
ตาดเดือน
ลักษณะ : เปน็ นา้ํ ตกเกดิ จากหว้ ยแมท่ า่ แพ ตกลงจากหนา้ ผาหนิ ตา่ งระดบั
สงู ประมาณ 5 เมตร แลว้ ไหลลงแอง่ กวา้ ง กอ่ นจะไหลลงชน้ั แกง่ หนิ ขนาดใหญ่
ท่เี อยี งลาดลงไปยาวราว 10 เมตร ลงไปยงั แอ่งเบ้อื งลา่ งอกี คร้งั ทน่ี ่สี ามารถ
มาเลน่ นา้ํ ได้ เพราะหา่ งจากทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตเิ พยี ง 500 เมตร เทา่ นน้ั

550

บริเวณนี้เปน็ หนิ ทรายสลบั หินดนิ ดาน มสี เี ทาถึงเทาดำ� เน้ือแนน่ ขนาดชั้นหนาถงึ ช้นั บาง มีการแปรสภาพเลก็ นอ้ ย แตย่ งั คงลักษณะ
โครงสร้างร้วิ ขนานและรอยแตกในเน้ือหนิ อายคุ ารบ์ อนเิ ฟอรสั (ประมาณ 360 - 299 ล้านป)ี บางสว่ นมีหนิ ภเู ขาไฟ ชนิดหินแกรนิต อายุ
เพอรเ์ มยี น - ไทรแอสซิก แทรกตัดเข้ามาในชน้ั หินเดิม

551

น้ำ�ตกตาดฤาษี

ที่ต้ัง : หมู่ 6 บ้านปา่ คา ต.บา้ นแกง่ อ.ศรสี ชั นาลยั จ.สุโขทยั
พิกัด : 47Q 550273E 1941895N
การเข้าถึง : จากทีท่ ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ ใชเ้ สน้ ทางเดินศกึ ษาธรรมชาตไิ ปนํ้าตกตาดดาว โดยจะเปน็ เส้นทางเดินเท้าไปในป่า บางช่วง
ข้ามลำ�ธารนา้ํ พอถงึ ชว่ งทต่ี อ้ งเดนิ ขน้ึ เนนิ สงู ครง้ั แรก หา่ งจากทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ ประมาณ 1 กโิ ลเมตร ขน้ึ จนถงึ ยอดเนนิ จะเปน็ ปา่ ไผ่
ดา้ นซา้ ยมอื จะเปน็ หบุ เขาจะไดย้ นิ เสยี งนา้ํ ตรงนจ้ี ะมปี า้ ยตดิ ตน้ ไมว้ า่ ไปนา้ํ ตกตาดดาว จะตอ้ งตดั ทางลงไปในหว้ ยดา้ นซา้ ยมอื ตรงปา้ ยน้ี ทางคอ่ นขา้ งชนั
ลงไปราว 50 เมตร ถึงลำ�ธารนํ้าตก
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกหินเล็ก ๆ ท่ีเกิดจากห้วยแม่ท่าแพ ไหลซอกซอนลงมาตามร่องเขา ตัวนํ้าตกจะมีสองช้ัน ท้ิงระยะห่างกันราว 20
เมตร ชั้นบนเป็นแก่งนํ้าสูงราว 2 เมตร ตกลงมาช้ันเดียว แล้วไหลคดโค้งวกลงไปในร่องหินที่ไหลลาด ค่อนข้างชันสูงราว 4 เมตร ตกลง
ในรอ่ งหินแคบ ๆ เป็นนํ้าตกชัน้ ทส่ี อง ก่อนจะไหลผ่านทที่ ำ�การอุทยานแห่งชาตแิ ละไปลงนํ้าตกตาดเดอื น นํ้าท่ีใชใ้ นทที่ ำ�การอุทยานแห่งชาติ
ศรีสชั นาลัย ก็ใชน้ ํ้าจากลำ�ห้วยแห่งน้นี เ่ี อง

552

นำ้�ตกหว้ ยทรายขาว

ท่ีต้ัง : หมู่ 6 บ้านป่าคา ต.บ้านแก่ง อ.ศรีสัชนาลัย
จ.สุโขทัย
พิกัด : 47Q 549530E 1942809N
การเข้าถึง : เดินต่อจากทางลงน้ําตกตาดฤาษี ไปตาม
ทางราว 1 กิโลเมตร ทางจะตัดลงไปเจอลำ�ห้วยกว้าง
มีกองหินมากมายอยู่กลางห้วย ตรงนี้ทางซ้ายมือจะไป
นํ้าตกตาดดาว ขวามือจะเป็นทางแยก เดินเลาะไปตาม
ลำ�ห้วยราว 1.2 กโิ ลเมตร ถงึ นาํ้ ตกหว้ ยทรายขาว
ลักษณะ : เกิดจากลำ�หว้ ยทรายขาว ท่ีเปน็ ลำ�ห้วยผาหนิ
นํ้าตกมีชัน้ เล็กชนั้ นอ้ ย 7 ช้นั สูงตั้งแต่ 2 - 30 เมตร ไหล
ทิ้งระยะห่างกนั ตั้งแต่ 5 - 20 เมตร ช้นั สูงท่ีสุดคือชน้ั 7
เปน็ หน้าผาหินสูงราว 30 เมตร ตกลงมาแบบต้งั ฉากลงมา
ยังชน้ั ล่าง ๆ ต่อไป
บรเิ วณนา้ํ ตกหว้ ยทรายขาว เปน็ หนิ ดนิ ดาน ชน้ั หนา
ถงึ บาง สเี ทาถงึ สีเทาดำ� เนอ้ื แน่น มกี ารแปรสภาพเลก็ น้อย
แต่ยังคงโครงสร้างของหิน คือ ริ้วขนานและรอยแตก
ในเนอ้ื หนิ อายคุ ารบ์ อนเิ ฟอรสั (ประมาณ 360 - 299 ลา้ นป)ี

553

554

น�ำ้ ตกตาดดาว

ท่ีตั้ง : หมู่ 6 บา้ นปา่ คา ต.บ้านแก่ง อ.ศรีสัชนาลยั จ.สโุ ขทยั
พิกัด : 47Q 548856E 1942132N
การเข้าถึง : จากกลางลำ�ห้วยที่แยกไปน้ําตกห้วยทรายขาวน้ัน น้ําตกตาดดาว จะต้อง
ข้ามลำ�ห้วยมาอีกฝ่ัง แล้วจะมีทางเดินไปตามทาง ขึ้นเนินชัน แล้วลัดเลาะไป ราว 1.2
กิโลเมตร จะพบลานไม้กว้าง ท่ตี ่อออกไปแลว้ เหน็ น้ําตกตาดดาวเบื้องหน้า เดนิ ลงตามทาง
ขวามือจะลงไปด้านลา่ งนํ้าตกได้ หา่ งจากที่ทำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ ราว 4 กโิ ลเมตร
ลกั ษณะ : เปน็ นา้ํ ตกหนา้ ผาหนิ ทต่ี ง้ั เปน็ แนวฉาก มคี วามสงู ราว 40 เมตร สายนา้ํ ทต่ี กลงมา
แยกเป็นสองสาย ลงมายังเบ้ืองล่างที่เป็นกลุ่มกองหิน แล้วไหลรวมออกไป ด้านหน้าเป็น
ชอ่ งเขาแคบ ๆ ไมก่ วา้ งนัก สายน้าํ ที่ตกลงมาจงึ เปน็ ไอน้าํ ฟงุ้ อย่ใู นรอ่ งเขาแคบ ๆ นัน้
บริเวณน้าํ ตกเป็นหินทรายสลับหินดินดานเป็นช้นั หนาถึงช้นั บาง มีการแปรสภาพ
เลก็ นอ้ ย มสี ีเทาถึงเทาดำ�เนอ้ื แน่น ยังคงโครงสรา้ งของหนิ ตะกอนคอื รว้ิ ขนานและรอยแตก
ในเน้อื หนิ อายคุ าร์บอนิเฟอรสั อายุ 360 - 299 ล้านปี

555

นำ�้ ตกปากะญอ

ที่ต้ัง : หมู่ที่ 5 บ้านหว้ ยหยวก ต.บา้ นแกง่ อ.ศรีสัชนาลยั จ.สโุ ขทยั
พิกัด : 551925E 1945519N
การเขา้ ถงึ : จากทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ ยอ้ นออกมาตามถนนทางเขา้ ราว 3 กโิ ลเมตร จะถงึ
บา้ นปา่ คา ซง่ึ เปน็ หมบู่ า้ นกอ่ นเขา้ เขตอทุ ยานแหง่ ชาติ จะมที างแยกซ้ายมอื เข้าไปตามทางราว 6
กโิ ลเมตร จะผา่ นหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี ศช.9 (หว้ ยหยวก) ตรงเขา้ ไปตามทาง จนไปพบ
สามแยกไปหน่วยศึกษาการพัฒนาการอนุรักษ์ต้นนํ้าห้วยท่าแพ และมีป้ายบอกทางเข้าน้ําตก
ปากะญอ เข้าไปจนสุดทางจะเป็นทางเข้านาชาวบ้าน จอดรถไว้ที่กระท่อมนา โคนต้นมะม่วง
(ระยะทางจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ ราว 3 กิโลเมตร) แล้วเดินเท้าลัดเลาะชายนา
แล้วจะมีทางตัดเข้าป่า จะเป็นป่าไผ่และไร่เก่าชาวบ้านที่ยังคงมีต้นขนุน ต้นกล้วย แล้วทาง
จะข้ามลำ�ธารแล้วเดินเลาะลำ�ธารไป ทางจะตัดลงทางซ้ายถึงนํ้าตก รวมระยะทางเดินเท้า
ราว 1 กิโลเมตร
ลกั ษณะ : เปน็ ลำ�ธารนา้ํ ตกเลก็ ๆ ตกจากหนา้ ผาหนิ สงู ราว 7 เมตร แบบเอยี ง 80 องศา ระยะทาง
ทนี่ าํ้ ตกลาดไหลมาตามผาหินราว 10 เมตร ตกมายังแอง่ เบื้องลา่ ง บรรยากาศรม่ รน่ื มาก

556

น้ำ�ตกแมส่ านหรือน้�ำ ตกห้วยผาชอ่

ที่ตั้ง : หมู่ 6 บา้ นแมส่ าน ต.แม่สำ� อ.ศรสี ัชนาลยั จ.สโุ ขทัย
พิกัด : 47Q 549436E 1951182N
การเข้าถึง : ไปเริ่มต้นที่ตัวอำ�เภอศรีสัชนาลัย ผ่านสถานีตำ�รวจ แล้วข้ามสะพานข้ามแม่นํ้ายม เจอสามแยก เลี้ยวขวา แล้วไปตาม
ทางหลวงหมายเลข 1201 แล่นเลียบไปกับแม่นํ้ายมเรื่อย ๆ ก็จะผ่านหมู่บ้านต่าง ๆ ไปเรื่อย ๆ (เจอทางแยกขวาไปวังชิ้น - อุตรดิตถ์
ไม่ต้องเลี้ยว) ไปเรื่อย ๆ ทางเปลี่ยนมาเป็นแล่นขนานไปกับคลองแม่สาน บางช่วงขึ้นเขา มีป่าสองข้างทาง จนขึ้นเนินบ้านสันหีบ ไปอีก
จนพบสามแยก ให้ตรงไปอีกนับจากสามแยกนี้อีก 20 กิโลเมตร ถึงบ้านแม่สาน รวม 52 กิโลเมตร จากอำ�เภอศรีสัชนาลัย จากบ้านแม่สาน
จะมีทางเข้าป่าเริ่มเดินขึ้นเขาไปนํ้าตก ทางเดินค่อนข้างยากขึ้นไปตามลำ�ธารที่เป็นชั้นนํ้าตกต่าง ๆ (ควรมีคนนำ�ทาง ติดต่อได้ที่หมู่บ้าน)
เดินเท้าราว 2 กิโลเมตร ถึงนํ้าตกชั้นแรก
ลักษณะ : เปน็ น้ําตกท่เี กิดจากลำ�ห้วยแม่สาน ไหลตกลงผา่ นชนั้ หนา้ ผาหินปูน เป็นช้นั เล็กชน้ั น้อยตลอดเส้นทางหลายช้นั นับชนั้ ใหญ่ ๆ ได้
6 - 7 ช้นั แต่เปดิ ให้ทอ่ งเท่ยี วเพียง 5 ชน้ั เท่าน้ัน นํา้ ตกสงู ตง้ั แต่ 4 - 10 เมตร ในฤดแู ลง้ นา้ํ จะน้อย
บริเวณนํ้าตกแม่สาน เป็นหินทรายสลับหินดินดาน ช้ันหนาถึงบาง สีเทาถึงสีเทาดำ� เนื้อแน่นมีการแปรสภาพเล็กน้อย แต่ยังคง
โครงสรา้ งของหินตะกอน คอื ริ้วขนานและรอยแตกในเน้อื หนิ อายุคาร์บอนิเฟอรัส (ประมาณ 360 - 299 ล้านปี)

557

นำ�้ ตกแมม่ อก

ที่ต้ัง : หมู่ 9 บ้านแม่มอกหัวนํ้า ต.แม่มอก อ.เถิน จ.ลำ�ปาง
พิกัด : 541905E 1953080N
การเขา้ ถึง : อยูใ่ นการดแู ลของหน่วยพทิ กั ษอ์ ุทยานแห่งชาตทิ ี่ ศช.4 (แมม่ อก) ถา้ มาจากตาก เมอ่ื ถึง อ.เถิน เลยปมั้ ปตท.เถิน (ซา้ ยมอื )
มีสี่แยก ให้เลี้ยวขวา โดยใช้ทางหลวงหมายเลข 1048 (เถิน - สุโขทัย) ไปตามทางเรื่อย ๆ ราว 18 กิโลเมตร ถึงบ้านกุ่มเนิ้งใต้ ซ้ายมือ
มีปากทางเลก็ ๆ (มปี า้ ยบอกหมบู่ า้ นตา่ ง ๆ ปากทาง เชน่ บา้ นแมม่ อกกลาง แมม่ อกใต้ เปน็ ตน้ ถา้ เลยแยกนไ้ี ปราว 100 เมตร ทางขวามอื จะเป็น
พระธาตุดอยแก้ว) ให้เข้าซอยบ้านกุ่มเนิ้งใต้ เข้าไปตามทางเรื่อย ๆ เข้าไปในหมู่บ้านต่าง ๆ ผ่านทุ่งนาในหุบเขาบางช่วง ราว 9 กิโลเมตร
ถึงบ้านแม่มอกหัวนํ้า เข้าไปจนสุดทางหลัก ต่อจากนั้น จะเป็นทางเล็ก ๆ ขึ้นเนินแล้วเลียบทุ่งนาไปราว 2 กิโลเมตร จะมีป้ายเข้าไปหน่วย
พิทักษ์อุทยานแห่งชาติ 100 เมตร ถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ จากนั้นจะเป็นทางขึ้นเนินชันไป 1.5 กิโลเมตร สุดถนนแล้วเดินอีก ราว
500 เมตร ถึงนํ้าตก
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกที่เกิดจากลำ�ห้วยแม่มอกที่ไหลลาดผ่านชั้นหินต่าง ๆ บ้างเป็นลานหินที่นํ้าลาดไหลต่อเนื่องกันลงมาหลายชั้น มีชั้น
ใหญ่ 3 ชั้น ชั้นสูงสุดประมาณ 15 เมตร (แนวดิ่ง) นํ้ามีทั้งปีแต่ฤดูแล้งนํ้าน้อย
บริเวณนํ้าตกแม่มอก เป็นหินทรายสลับหินดินดาน ชั้นหนาถึงบาง สีเทาถึงสีเทาดำ� เนื้อแน่นมีการแปรสภาพเล็กน้อย แต่ยังคง
โครงสร้างของหินตะกอน คือริ้วขนานและรอยแตกในเนื้อหิน อายุคาร์บอนิเฟอรัส (ประมาณ 360 - 299 ล้านปี)

558

เชยี งราย อุทยานแห่งชาติ

แมฮ‹ อ‹ งสอน พะเยา นา‹ น สาละวิน
เชยี งใหม‹ พน้ื ที่ 721.52 ตารางกโิ ลเมตร
ลำพ�น ลำปาง ท่ีต้ังท่ีทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : ตำ�บลแมค่ ง อำ�เภอแม่สะเรียง จงั หวดั แม่ฮอ่ งสอน 
แพร‹ การเดินทาง : จากส่ีแยกวัดจอมแจ้งในตัวอำ�เภอแม่สะเรียง ข้ามสะพานไป แล้วจะพบ
ทางหลวง 4005 ผา่ นหมบู่ า้ น ทงุ่ นา และทางจะข้ึนเนินเขา ราว 8 กโิ ลเมตร จากแยกวดั จอมแจง้
อุตรดิตถ ถงึ ทที่ ำ�การอุทยานแหง่ ชาติ
กว่าจะเป็ นอุทยานแห่งชาติ
สุโขทัย ในปี 2531 ได้เกิดอุทกภัยร้ายแรงในภาคใต้ทำ�ให้เกิดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สิน
ตาก ของประชาชนเปน็ จำ�นวนมากเปน็ ประวตั กิ ารณ์ สาเหตหุ นง่ึ เนอ่ื งมาจากการตดั ไมท้ ำ�ลายปา่ รฐั บาล

พษ� ณุโลก 559
เพชรบูรณ

กำแพงเพชร พ�จต� ร

นครสวรรค

อุทัยธานี

จึงได้ออกพระราชกำ�หนดปิดป่าสัมปทานทำ�ไม้ทั่วประเทศ และกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้มีนโยบายให้กรมป่าไม้ทำ�การคัดเลือก
และประกาศจัดต้ังพ้ืนท่ีป่าธรรมชาติท่ีเคยให้สัมปทานทำ�ไม้แก่เอกชนท่ียังคงมีสภาพป่าสมบูรณ์ รวมท้ังมีจุดเด่นทางธรรมชาติท่ีสวยงาม
มีศักยภาพเพียงพอท่ีจะพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวได้ เพื่อประกาศจัดต้ังเป็นอุทยานแห่งชาติเพ่ือรักษาสภาพทรัพยากรธรรมชาติในพ้ืนที่
ให้คงอยู่ กรมป่าไม้ได้พิจารณาแล้วเห็นว่าพ้ืนท่ีป่าสงวนแห่งชาติป่าสาละวิน และป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ยวมฝ่ังขวา ในท้องที่อำ�เภอ
แมส่ ะเรยี ง อำ�เภอสบเมย  และอำ�เภอแมล่ านอ้ ย  จงั หวดั แมฮ่ อ่ งสอน เปน็ พน้ื ทท่ี ม่ี คี วามเหมาะสมและนา่ จะมศี กั ยภาพเพยี งพอ จงึ ใหน้ ายอมั พร
ปานมงคล นกั วชิ าการปา่ ไม้ 4 ปฏิบัติงานประจำ�อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ - ปุย จังหวัดเชียงใหม่ ไปดำ�เนินการสำ�รวจเบื้องต้น ตามคำ�สั่ง
กรมปา่ ไม้ ท่ี 504/2532 ลงวนั ท่ี 28 มนี าคม พ.ศ.2532 ปรากฏว่าพื้นที่มีความเหมาะสมที่จะประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ ต่อมากรมป่าไม้
ไดม้ คี ำ�สง่ั ท่ี 1627/2532 ลงวนั ท่ี 19 ตลุ าคม พ.ศ.2532 ใหน้ ายมงคล ชยั ดำ�รงเลศิ เจา้ หนา้ ทบ่ี รหิ ารงานปา่ ไม้ 7 หวั หนา้ ฝา่ ยปอ้ งกนั รกั ษาปา่
สำ�นักงานป่าไม้เขตแม่สะเรียง และนายเจน ทาฟอง เจ้าพนักงานป่าไม้ 5 กองอุทยานแห่งชาติ ออกไปสำ�รวจเพ่ิมเติมและมีความเห็นว่า
สมควรกำ�หนดขอบเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าสาละวิน ซ่ึงเป็นพื้นท่ีป่าโครงการสาละวินตอนล่าง (มร.11) เดิมอยู่นอกเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
ให้เป็นอุทยานแหง่ ชาติ ตามมาตรา 6 แหง่ พระราชบญั ญตั อิ ทุ ยานแหง่ ชาติ พ.ศ.2504  ระยะแรกตง้ั แตป่ ี 2532 เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ (เตรยี มการ)
ตอ่ มาทีป่ ระชุมคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2536 ลงวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2536 ได้พิจารณามีมติเห็นชอบให้ประกาศ
จัดต้ังเป็นอุทยานแห่งชาติสาละวิน จังหวัดแม่ฮ่องสอน โดยทิศเหนือติดกับเขตแดนไทย – เมียนมา ทิศใต้ติดกับรัฐ Karen ของเมียนมา
และอำ�เภออ้มุ ผาง จงั หวดั ตาก ทิศตะวนั ออกติดกับจังหวดั เชยี งใหม่ ทศิ ตะวนั ตกตดิ กับรฐั Kayah และ Karen ของเมียนมา ประกาศเมื่อ 9
พฤศจิกายน 2537 เล่มที่ 111 ตอนที่ 50ก นับเปน็ อุทยานแหง่ ชาติท ่ี 78 ของประเทศไทย มีพน้ื ที่ 721.52 ตารางกิโลเมตร

560

ไปอำเภอแมล‹ านŒอย
108

แมน‹ ้ำเมย วดั ดอนชยั

เมยี นมา ท่ที ำการอุทยานแหง‹ ชาตสิ าละวน� 108 ไปอำเภอฮอด
อำเภอแม‹สะเร�ยง

108

หนว‹ ยพท� ักษ น้ำตกหŒวยบง บŒานหŒวยบง
อทุ ยานแหง‹ ชาติท่ี สว.1
หนว‹ ยพท� กั ษ
(ท‹าตาฝง›˜ ) อทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ี่ สว.3

หน‹วยพ�ทกั ษ (หวŒ ยบง)
อทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ่ี สว.4
105
(แม‹สามแลบ)
1194

บŒานแม‹สามแลบ

ไปอำเภอสบเมย

561

นำ้�ตกห้วยบง

ที่ต้ัง : หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ สว.3 (ห้วยบง) หมู่ 11 บ้านห้วยบง ต.แม่ยวม อ.แม่สะเรียง
จ.แม่ฮ่องสอน
พิกัด : -
การเข้าถึง : อยู่ใกล้กับหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ สว.3 (ห้วยบง) โดยเริ่มต้นจากที่ว่าการ
อำ�เภอแม่สะเรียง เลี้ยวซ้ายเจอไฟแดงแรก เลยไปอีก 200 เมตร พบอีก 1 ไฟแดง เลี้ยวขวาไป
3 กิโลเมตร จะถึงบ้านทุ่งแล้ง แล้วไปตามทางอีก 10 กิโลเมตร ถึงบ้านห้วยบง ข้ามสะพานห้วยบง
ไปอีก 5 กิโลเมตร ถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ แล้วเดินเท้าไปตามเส้นทางศึกษาธรรมชาติที่มี
อยู่เดิม 1.5 กิโลเมตร ถึงนํ้าตก
ลกั ษณะ : เปน็ ตน้ ทางของลำ�หว้ ยบง ตวั นา้ํ ตกเปน็ นา้ํ ตกเลก็ ๆ ทไ่ี หลผา่ นกองหนิ ตา่ งระดบั สงู 1 - 3
เมตร มที ง้ั หมด 3 ชน้ั ทง้ิ ระยะหา่ ง ๆ กนั ทา่ มกลางปา่ เบญจพรรณและปา่ สกั ซง่ึ มตี น้ สกั ขนาดใหญ่
วดั โดยรอบได้ 832 เซนตเิ มตร มคี วามใหญโ่ ตเปน็ อนั ดบั 2 ของประเทศรองจากตน้ สกั ใหญ่ ทอ่ี ำ�เภอ
นา้ํ ปาด จงั หวดั อตุ รดติ ถ์ เสน้ ทางไปนา้ํ ตกหว้ ยบงน้ี เปน็ เสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาตทิ ท่ี างอทุ ยานแหง่ ชาติ
สาละวนิ ใชใ้ นการจดั อบรมลกู เสอื ดว้ ย

562

อุทยานแห่งชาติ

เชยี งราย ห้วยนำ�ดัง
พ้นื ที่ 1,252.12 ตารางกโิ ลเมตร
แม‹ฮ‹องสอน พะเยา ที่ตั้งท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติ : หมู่ 5 บ้านห้วยนํ้าดัง ต.กื๊ดช้าง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
เชยี งใหม‹ น‹าน การเดนิ ทาง : เดนิ ทางจากอำ�เภอเมอื ง จงั หวดั เชยี งใหม่ ตามเสน้ ทางหลวงหมายเลข 107 ถงึ ตลาด
แมม่ าลยั อำ�เภอแมแ่ ตง เลย้ี วซา้ ย หรอื ใชท้ างเลย่ี งเมอื ง เลย้ี วซา้ ยไปตามเสน้ ทางหลวงหมายเลข 1095
ลำพ�น ลำปาง แพร‹ สายแมม่ าลยั - ปาย จะผา่ นทางเขา้ โปง่ เดอื ด ไปจนถงึ บา้ นแมแ่ สะ จะเปน็ ทางขน้ึ เขาไปราว 5 กโิ ลเมตร
พอสดุ เนนิ จะเหน็ ปา้ ยทางเขา้ อทุ ยานแหง่ ชาตทิ างขวามอื ผา่ นดา่ นเกบ็ คา่ บรกิ าร เขา้ ไปตามทางหลวง
อตุ รดิตถ ชนบทหมายเลข 4030 อกี ราว 3 กโิ ลเมตร ถงึ ทางแยก ถา้ เลย้ี วขวาจะไปจดุ ชมววิ กว่ิ ลม - รา้ นอาหาร
พ�ษณุโลก แตถ่ า้ ตรงไปจะไปลานกางเตน็ ท์

ตาก สโุ ขทยั
เพชรบูรณ

กำแพงเพชร พ�จต� ร

นครสวรรค

อทุ ยั ธานี

กว่าจะเป็ นอทุ ยานแห่งชาติ
เดิมพื้นที่ในอุทยานแห่งชาติส่วนใหญ่โดยเฉพาะบริเวณที่ตั้งที่ทำ�การในปัจจุบัน มีการแผ้วถางบุกรุกอย่างมากเพื่อใช้ที่ดินเป็น
ที่ทำ�กิน ซึ่งถ้าปล่อยไปแบบนี้ จะเสียป่าต้นนํ้าที่สำ�คัญไป จึงได้จัดตั้งหน่วยพัฒนาต้นนํ้าที่ 2 (ห้วยนํ้าดัง) ขึ้น แล้วทำ�การปลูกป่าในพื้นที่
มอบหมายมาตั้งแต่ พ.ศ.2518 แล้วทยอยปลูกเป็นแปลงมาเรื่อย จนสภาพป่าเริ่มฟื้นตัวกลับมาอุดมสมบูรณ์อีกครั้ง
ต่อมาคณะอนุกรรมการข้าราชการพลเรือน (อ.ก.พ.) ประจำ�กรมป่าไม้ มีมติเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2530 ให้กองอนุรักษ์ต้นนํ้า

563

และกองอุทยานแห่งชาติ ร่วมกันจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ
กองอุทยานแห่งชาติจึงส่งเจ้าหน้าที่ไปสำ�รวจพื้นที่ร่วมกับหัวหน้า
หน่วยพัฒนาต้นนํ้าที่ 2 (ห้วยนํ้าดัง) หัวหน้าหน่วยพัฒนาต้นนํ้าที่ 4
(แม่แจ่มหลวง) และหัวหน้าหน่วยพัฒนาต้นนํ้าที่ 9 (ห้วยนํ้ารู)
และไดผ้ นวกรวมวนอทุ ยานโปง่ เดอื ด เพอ่ื จดั ตง้ั เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ
โดยกำ�หนดเอาบริเวณพื้นที่หน่วยพัฒนาต้นนํ้าที่ 2 (ห้วยนํ้าดัง)
หน่วยพัฒนาต้นนํ้าที่ 4 (แม่แจ่มหลวง) หน่วยพัฒนาต้นนํ้าที่ 9
(ห้วยนํ้ารู) บางส่วน และพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ปายฝั่งซ้าย
ตอนบน ในป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่แตงในท้องที่ตำ�บลกื๊ดช้าง
อำ�เภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ และตำ�บลแม่อี้ อำ�เภอปาย จังหวัด
แม่ฮ่องสอน ตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ
ตอ่ มาไดม้ กี ารรวมพน้ื ทข่ี องเขตหา้ มลา่ สตั วป์ า่ แมเ่ ลา - แมแ่ สะ
และพื้นที่วนอุทยานโป่งเดือด ในท้องที่ตำ�บลเมืองคอง อำ�เภอเชียงดาว และตำ�บลป่าแป๋ ตำ�บลเมืองกาย อำ�เภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่

564

เพิ่มเติมอีกประมาณ 190.25 ตารางกิโลเมตร จากการสำ�รวจพื้นที่พบว่า พื้นที่ส่วนใหญ่มีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์ มีศักยภาพทางธรรมชาติ
สูงมาก มีจุดเด่นที่สวยงาม เช่น โป่งเดือด นํ้าตก ลุ่มนํ้าแม่แตง รวมทั้งความหลากหลายของพืชพรรณ และสัตว์ป่าที่ชุกชุม มีความเหมาะ
สมอย่างยิ่งที่ต้องเร่งดำ�เนินการกำ�หนดให้เป็นอุทยานแห่งชาติโดยด่วน
จึงได้ประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ลงวันที่ 14 สิงหาคม 2538 เป็นอุทยานแห่งชาติลำ�ดับที่ 81 ของประเทศ มีเนื้อที่ประมาณ
1,252.12 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมบริเวณที่ดินป่าเชียงดาว และป่าแม่แตงในท้องที่ตำ�บลเปียงหลวง ตำ�บลเมืองแหง อำ�เภอเวียงแหง
ตำ�บลกื๊ดช้าง ตำ�บลป่าแป๋ อำ�เภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ และป่าแม่ปายฝั่งซ้ายตอนบนในท้องที่ตำ�บลเวียงเหนือ ตำ�บลแม่ฮี้ อำ�เภอปาย
จงั หวดั แมฮ่ อ่ งสอน พน้ื ทส่ี ว่ นใหญเ่ ปน็ ภเู ขาสงู ชนั สลบั ซบั ซอ้ น มที ง้ั ปา่ เตง็ รงั ปา่ ดงดบิ แลง้ ปา่ ดงดบิ เขา ปา่ สน และปา่ เบญจพรรณ มพี ชื พรรณ
ที่มีความหลากหลายและสมบูรณ์ มีทัศนียภาพที่สวยงาม โดดเด่น เป็นแหล่งกำ�เนิดของต้นนํ้าลำ�ธารหลายสาย
วันที่ 3 - 4 กุมภาพันธ์ 2534 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จประทับแรม
บริเวณจุดชมทิวทัศน์ห้วยนํ้าดังด้วย

565

เมยี นมา ชอ‹ งหลักแตง‹

หนว‹ ยพ�ทกั ษอุทยานแห‹งชาตทิ ี่ นด.6 (แมล‹ าด) วัดฟา‡ เว�ยงอนิ ทร ไปอำเภออรโุ ณทยั
บาŒ นเปย‚ งหลวง 1178

1322

ข�้นดอยดำ นำ้ ตกแมล‹ าด พระธาตแุ สนไท
หน‹วยพ�ทกั ษ นำ้ ตกแมห‹ าด อำเภอเวย� งแหง

ไปบาŒ นหวั ปาย อุทยานแห‹งชาติท่ี นด.5
(น้ำตกแม‹หาด)
ด‹าน

หวั ปาย

น้ำตกตาดจรอ

หน‹วยพ�ทกั ษ ไปอำเภอไชย1ป32ร2าการ
อทุ ยานแห‹งชาติที่ นด.3

(หวŒ ยเฮยี้ ะ)
น้ำตกหัวชาŒ ง

ไปอำเภอปางมะผาŒ หนว‹ ยพ�ทกั ษ น้ำตกแมเ‹ ยน็
อทุ ยานแหง‹ ชาติท่ี นด.10
ทที่ ำการ ดอยสามหมทื่นางลำลองไปเมืองคอง
(ตาลเจ็ดตนŒ ) โปง† นำ้ รŒอน อุทยานแห‹งชาติ นำ้ ตกหŒวยนำ้ ดัง
อำเภอปาย ท‹าปานยำ้ ตก หŒวยน้ำดัง

หนว‹ ยพท� ักษ แมป‹ ง
อุทยานแห‹งชาติที่ นด.2
1095 ดา‹ นตรวจ น้ำตก นำ้ ตกสบโป†ง
(โป†งน้ำรอŒ น) ตำรวจ-ทหาร ผาหลวง โป†งเดอื ด
ศาลา
1265 มเู ซอร

หนว‹ ยพท� กั ษ
อทุ ยานแหง‹ ชาติท่ี นด.1

(โปง† เดือด)

ทางลงข�นหวŒ ยแมย‹ ะ ไปอำเภอแม‹แตง

ไปบŒานวดั จนั ทร

566

น้ำ�ตกหว้ ยน�้ำ ดงั

ที่ตั้ง : หมู่ 5 บ้านห้วยน้ําดงั ต. ก้ืดช้าง อ.แมแ่ ตง จ.เชยี งใหม่
พิกัด : 461968E 2135975N
การเขา้ ถงึ : ใชถ้ นนขา้ งโรงอาหารของอทุ ยานแหง่ ชาติ ลงไปราว 2 กโิ ลเมตร จะพบทางแยก ขวามอื เขา้ บา้ นลซี อหว้ ยนา้ํ ดงั ใหเ้ ลย้ี วซา้ ย
ไปตามทางอีก 2 กิโลเมตร จะพบทางเล็ก ๆ เป็นทางลำ�ลอง ทางขวามือ ลงไปตามทางลำ�ลองน้ีราว 1 กิโลเมตร จะพบทางเดินลงไปยัง
หุบหว้ ยดา้ นลา่ ง ทางลงค่อนขา้ งชัน ลื่น ลงไปราว 500 เมตร จะพบลำ�หว้ ยเล็ก ๆ เดนิ ตามลำ�ห้วยเล็ก ๆ น้ไี ป ราว 10 เมตร ก็จะไปสมทบ
กบั ลำ�หว้ ยใหญแ่ ละกว้างกว่า นาํ้ ตกอยูต่ รงลำ�ห้วยสายใหญน่ ่เี อง
ลกั ษณะ : เป็นนาํ้ ตกทตี่ กลงมาจากผาหิน 2 ช้นั ตกทิง้ ระยะกันราว 10 เมตร ช้นั บนสูงราว 10 เมตร กัดเซาะหนิ จนเปน็ รอ่ ง กอ่ นจะตกลง
ยงั ลานหนิ ดา้ นล่าง แล้วไหลไปตามลานหนิ ราว 10 เมตร แลว้ ตกลงไปเปน็ แก่งเลก็ ๆ สงู ราว 3 เมตร อีกคร้งั หน่งึ ปรมิ าณนํา้ ในหนา้ แล้ง
ไม่มากนกั แตเ่ ห็นรอ่ งรอยของน้ําป่าในฤดนู ํา้ หลากวา่ มมี ากเพยี งใด บรรยากาศรม่ รน่ื แตท่ างลงมาคอ่ นขา้ งชัน

567

น้�ำ ตกแมป่ งิ

ที่ต้ัง : หมู่ 4 บา้ นแม่ปงิ ต.แม่ฮ้ี อ.ปาย จ.แมฮ่ อ่ งสอน
พิกัด : 47Q 453650E 2133143N
การเขา้ ถงึ : ออกมาเรม่ิ ทท่ี างหลวงหมายเลข 1095 จากหนา้ ดา่ นเกบ็ คา่ บรกิ าร มงุ่ หนา้ ไปทางอำ�เภอปาย จะผา่ นดา่ นตรวจของตำ�รวจ - ทหาร
บรเิ วณทางแยกลงขนุ หว้ ยแมย่ ะ ไปอกี ไมน่ าน จะเหน็ ศาลามเู ซอรท์ างซา้ ยมอื ทางลงนา้ํ ตกอยกู่ อ่ นถงึ ศาลาราว 300 เมตร ทางขวามอื จะเปน็
ทางเดนิ ในปา่ เปน็ ทางลงเขา คอ่ นขา้ งชนั ระยะทางราว 3.4 กโิ ลเมตร
ลักษณะ : อยู่บริเวณตอนกลางของลำ�นํ้าแม่ปิงน้อย เป็นแก่งนํ้าตกที่ตกลงจากชั้นหิน 2 - 3 ชั้น ต่อเนื่องกัน รวมแล้วไม่สูงนัก มี 1 ชั้น
ใหญ่ ๆ สูงราว 2 - 3 เมตร ตกลงในร่องเขาเตี้ย ๆ ด้านล่างเป็นแอ่งนํ้ากว้าง แต่ไม่ลึกนัก ก่อนจะไหลลงเขาไปทางอำ�เภอปาย

568

น้ำ�ตกแมเ่ ยน็

ท่ีต้ัง : หมู่ 1 บ้านแมเ่ ย็น ต.แม่ฮ้ี อ.ปาย จ.แม่ฮอ่ งสอน
พิกัด : 47Q 448163E 2141511N
การเขา้ ถงึ : ถา้ มาตามทางหลวงหมายเลข 1095 จากอทุ ยานแหง่ ชาตหิ ว้ ยนา้ํ ดงั มงุ่ หนา้ เขา้ อำ�เภอปาย พอเลยดา่ นตรวจของตำ�รวจ - ทหาร
ตรงทางแยกซา้ ยมอื (ทางนจ้ี ะเขา้ บา้ นวดั จนั ทร)์ ลงเขามาจนเจอพน้ื ราบ กอ่ นจะเขา้ ถงึ สะพานเหลก็ ทา่ ปาย จะมที างแยกขวามอื เขา้ นา้ํ พรุ อ้ น
ทา่ ปาย เลย้ี วเขา้ ไปตามทาง 6 กโิ ลเมตร จะผา่ นทางเขา้ นา้ํ พรุ อ้ นทา่ ปาย (ทางขวามอื ) ใหเ้ ลยไปอกี ตามทาง (ทางเดยี วกบั ทไ่ี ปวดั พระธาตแุ มเ่ ยน็ )
เลยทางเข้าพระธาตแุ ม่เย็น เข้าหว้ ยแมเ่ ยน็ หลวง เจอสามแยก (ทางซ้ายเข้า อำ�เภอปายได้) เลีย้ วขวา จะเปน็ ทางลาดยางไปราว 3 กิโลเมตร
ถึงอ่างเก็บนํ้าแม่เย็น จากนั้นจะเดินเท้าไปตามทาง เป็นลักษณะการเดินป่า (ทางเดินค่อนข้างชัด แต่ถ้าไม่แน่ใจควรมีคนนำ�ทาง) ขึ้นเขา
ลงห้วย ทางเดินมีข้นึ มีลงเขาไปตลอดเส้นทาง เดนิ เปน็ ระยะทางราว 8 กิโลเมตร ใช้เวลาราว 4 ช่ัวโมง
ลักษณะ : ตน้ ธารนํ้าตกมาจากดอยห้วยนํ้าดัง ไหลตกลงมาจากหน้าผาหิน ไหลตกต่อเน่ืองกนั เปน็ สามชัน้ สูงรวมราว 25 เมตร ด้านลา่ ง
เปน็ แอง่ นํ้ากว้าง ชาวตา่ งชาตนิ ยิ มมาเดินป่าเพ่อื มาเล่นนํ้าตกกนั มนี ํ้าตลอดปี แตห่ นา้ แล้งนํ้าอาจลดปริมาณลงบ้าง

569

นำ้�ตกหวั ช้าง

ที่ตั้ง : หมู่ 3 บ้านตาลเจ็ดต้น ต.เวียงเหนือ อำ�เภอปาย
จ.แมฮ่ ่องสอน
พิกัด : 47Q 449212E 2146327N
การเข้าถึง : ใช้ทางเดียวกับที่เข้านํ้าตกแม่เย็น แต่ให้เลย
ทางแยกเข้าน้ําตกแม่เย็นไปอีกราว 2 กิโลเมตร จะเจอสามแยก
เล้ียวขวาเข้าไปราว 2 กิโลเมตร จะเจอสามแยกทางซ้ายเข้าไป
หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี นด.10 (ตาลเจด็ ตน้ ) แตใ่ หต้ รงไป
ไม่ไกล จะถึงจุดเร่ิมเดินเท้าข้ึนเขา ไปตามทางในป่า เลาะเลียบ
ไหล่เขาไป มขี น้ึ เนนิ ลงเนนิ ราว 4 กิโลเมตร ถงึ นา้ํ ตกหัวช้าง
ลักษณะ : เป็นแก่งน้ําตกหน้าผาหินที่ชั้นหน้าผาไม่ชัดเจน เป็น
ร่องนํ้า 3 ร่อง ไหลเซาะซอนลงในร่องหินท่ีต่างระดับ สูงราว 5
เมตร ลงมาในซอกหิน ก่อนจะไหลเลาะออกไป นํ้าตกมีเป็นแก่ง
เล็ก ๆ หลายชน้ั ก่อนจะลงส่ชู ้ันดังกล่าว

570

นำ�้ ตกผาหลวง

ที่ตั้ง : หนว่ ยพิทกั ษ์อุทยานแหง่ ชาตทิ ่ี นด.1 (โป่งเดอื ด) หมู่ 5 บ้านแม่เลา ต.ป่าแป.๋ อ.แมแ่ ตง จ.เชยี งใหม่
พิกัด : 466509E 2127464N
การเขา้ ถึง : ชว่ งหลกั กิโลเมตรที่ 42 ถนนสายแม่แตง - ปาย จะพบปา้ ยบอกทางเขา้ หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาติขวามอื เขา้ ไปตามทาง
6.5 กิโลเมตร ถึงลานจอดรถหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ แล้วเดินเท้าไปตามทางซ้ายมือ (หันหน้าหาโป่งเดือด) ไปทางบ้านพักเจ้าหน้าท่ี
ทีอ่ ยูบ่ นเนนิ แล้วไลไ่ ปตามทอ่ นํ้าสฟี ้าซึ่งตอ่ มาจากนํ้าตก มีบางช่วงเดนิ ขึ้นเนนิ บางช่วง เดนิ เลาะลำ�หว้ ยแต่รวมระยะทางแล้วอยู่ราว ๆ 1.5
กโิ ลเมตร จะพบน้ําตกผาหลวง
ลักษณะ : เป็นน้าํ ตกผาหนิ ที่ตกลงมาในซอกหนิ มปี า่ ไผ่ปกคลุม สูงราว 4 เมตร ทรงนาํ้ ตกไม่สวยมากนัก มีก้อนหนิ บังด้านหนา้ มีนา้ํ ตลอด
ท้งั ปี และมชี ้นั ยอ่ ย ๆ ตอ่ เนือ่ งไปอีก 1 - 2 ช้นั ลำ�ห้วยสายนีจ้ ะไหลผา่ นดา้ นหน้าของหนว่ ยพิทกั ษ์อทุ ยานแห่งชาติ แลว้ ไหลไปรวมกับลำ�ธาร
นา้ํ อุ่น ทไี่ หลออกมาจากห้องแช่นํา้ รอ้ นของอุทยานแห่งชาติ มนี ํา้ ตลอดทั้งปี

571

นำ�้ ตกสบโปง่

ที่ต้ัง : หมู่ 5 บ้านแม่เลา ต.ปา่ แป๋ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
พิกัด : 467438E 2127666N
การเข้าถึง : เดนิ ตอ่ จากโป่งเดือด ไปตามทางลำ�ลองใน
ป่าเบญจพรรณราว 1 กิโลเมตร ถงึ นา้ํ ตก
ลักษณะ : เป็นน้ําตกเล็ก ๆ ไหลลงมาตามแก่งหิน
ต่างระดับที่สูงราว 5 เมตร แต่เอียงลาดราว 30 องศา
เป็นทางยาวราว 10 เมตร ลงมายังแอ่งเบื้องล่างท่ีเป็น
พืน้ ทราย มปี า่ ไผ่รอบ ๆ บรเิ วณ

572

น�้ำ ตกแม่หาด

ท่ีตั้ง : หนว่ ยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติท่ี นด.5 (นา้ํ ตกแมห่ าด) หมู่ 1 บ้านแมห่ าด ต.เมืองแหง อ.เวยี งแหง จ.เชียงใหม่
พิกัด : 0455935E 2170006N
การเข้าถึง : เร่ิมที่อำ�เภอเวียงแหงเลยท่ีว่าการอำ�เภอ มุ่งหน้าไปทางบ้านเปียงหลวง จนถึงวัดแสนไห จะมีทางเล้ียวซ้าย เข้าบ้านนามน
(หรือโรงไฟฟ้าพลังน้ําแม่หาด) เข้าไปตามทางราว 7 กโิ ลเมตร จะถึงโรงไฟฟ้า ซงึ่ อยตู่ ดิ กนั กับหนว่ ยพิทกั ษอ์ ุทยานแห่งชาตทิ ี่ นด.5 (นา้ํ ตก
แม่หาด) ถงึ ลานจอดรถ แล้วเดนิ เท้าไปตามทางปนู อกี ประมาณ 200 เมตร ถึงนาํ้ ตก
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกหน้าผาหินสูงประมาณ 30 เมตร ที่สายน้ําไหลลาดลงมายังแอ่งเบ้ืองล่าง ในช่วงหน้าฝนนํ้าจะหลากเต็มหน้าผาหิน
สวยงามมาก รปู ทรงนาํ้ ตกก็สวยงาม บรรยากาศกร็ ม่ ร่นื ในชว่ งหนา้ แล้ง จะมีคนเข้ามาเลน่ นํ้ากนั มาก

573

น้�ำ ตกแม่ลาด

ที่ต้ัง : ในการดูแลของหน่วยพทิ กั ษอ์ ุทยานแห่งชาติท่ี นด.6 (น้ําตกแมล่ าด) บ้านเปยี งหลวง ต.แสนไห อ.เวยี งแหง จ.เชยี งใหม่
พิกัด : 458230E 2175282N
การเข้าถึง : จากอำ�เภอเวียงแหง มุ่งหน้าไปทางบ้านเปียงหลวง ถึงวัดเปียงหลวงเลี้ยวซ้ายซอยข้างวัด จะออกไปบรรจบกับอีกทางที่มา
จากเปยี งหลวง แล้วเลี้ยวซา้ ยไปราว 3 กิโลเมตร ถึงธารนา้ํ ตก เดนิ เทา้ เขา้ ไปตามลำ�ธารราว 500 เมตร
ลักษณะ : เดิมเปน็ ลำ�ธารนํา้ ขนาดกลางทีม่ ีชน้ั นํา้ ตกชัดเจน แต่ปัจจุบนั ไดเ้ ปล่ียนสภาพไปเปน็ เพียงลำ�ธารเล็ก ๆ มชี ้นั นา้ํ ตกเตี้ย ๆ อยู่ 2 - 3
แหง่ ห่าง ๆ กนั นาํ้ นอ้ ยทัง้ จากการใชท้ ่อมาต่อนา้ํ ของเกษตร รวมทั้งในบางปที ีป่ รมิ าณนา้ํ ปา่ มาก น้ําปา่ ไดป้ รับเปลย่ี นสภาพไปจนเหลือเพียง
เป็นแก่งนํ้าตกหนิ ไมก่ แี่ หง่ สูงไม่มากราว 2 - 4 เมตร เทา่ น้นั

574

นำ้�ตกตาดจรอ

ที่ตั้ง : ต.วงั เหนือ อ.ปาย จ.แมฮ่ ่องสอน
พิกัด : -
การเข้าถึง : จากอำ�เภอเวยี งแหง จะมีทางลดั มาออกอำ�เภอปายได้ จะเปน็ ทางลำ�ลอง
ในปา่ ลดั เลาะมาตามทางภเู ขา สองฝง่ั ทางเปน็ ปา่ สนบา้ ง เปน็ ไรน่ าชาวบา้ นเปน็ หยอ่ ม ๆ
ราว 14 กิโลเมตร จะเจอสามแยกหัวปาย มีป้อมของด่านอยู่ตรงแยก ทางซ้ายจะไป
อำ�เภอปาย แต่ถา้ เล้ียวขวาจะไปทางบ้านหัวปาย เขา้ ไปราว 500 เมตร จะเจอแยกขวามอื
ไปดอยดำ� ให้ตรงไปทางบ้านหัวปาย (ไปอีก 9 กิโลเมตร จากทางลงน้ําตก) ราว 3
กิโลเมตร จากแยกดอยดำ� มีทางลงเดินเท้าไปเส้นทางในป่าที่ค่อนข้างชัน ราว 500
เมตร ก็ถึงนํ้าตก หรือจะมาจากทางปาย ใช้ถนนเส้นที่ผ่านหน้าหน่วยพิทักษ์อุทยาน
แหง่ ชาตทิ ่ี นด.10 (ตาลเจด็ ตน้ ) แลว้ ผา่ นหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี นด.3 (หว้ ยเฮย้ี ะ)
ไปจนเจอด่านหัวปาย เลี้ยวซ้ายไปทางบ้านหัวปายเช่นกัน ถนนเส้นท่ีมาจากปายก็คือ
เส้นทางลำ�ลองสายเดียวกับท่ีมาจากเวียงแหงนน่ั เอง จะมาจากทางไหนกไ็ ด้
ลักษณะ : เป็นนา้ํ ตกท่ตี กลงมาจากหน้าผาหนิ กว้างราว 20 เมตร ตกลงมาในแนวดิง่
ช้ันเดยี ว สงู ราว 15 เมตร ในหนา้ ฝนนา้ํ จะตกแผเ่ ตม็ หนา้ นา้ํ ตก แตใ่ นหนา้ แลง้ สายนา้ํ จะเลก็ ลง
เหลอื ตกลงมาบางส่วนของหน้าผา ท่ามกลางปา่ ไผ่ทอี่ ยรู่ อบ ๆ บริเวณน้าํ ตก

575

เชียงราย อุทยานแห่งชาติ

แม‹ฮอ‹ งสอน พะเยา น‹าน ออบหลวง
เชียงใหม‹ พน้ื ท่ี 553 ตารางกิโลเมตร
ลำพ�น ลำปาง
แพร‹ ท่ีตั้งที่ทำ�การอทุ ยานแห่งชาติ : 266 หมู่ 1 บ้านออบหลวง ต.หางดง อ.ฮอด จ.เชียงใหม่
การเดนิ ทาง : จากอำ�เภอฮอด ใช้ทางหลวงหมายเลข 108 มุ่งหนา้ แม่สะเรยี ง ทางจะเลาะเลียบไป
อุตรดิตถ กบั แมน่ า้ํ แมแ่ จม่ ราว 17 กโิ ลเมตร ถงึ ทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาตทิ างซา้ ยมอื แตศ่ นู ยบ์ รกิ ารนกั ทอ่ งเทย่ี ว
และตัวออบหลวงอยู่ทางขวามอื
สุโขทยั
ตาก 576

พ�ษณุโลก
เพชรบรู ณ

กำแพงเพชร พจ� �ตร

นครสวรรค

อทุ ัยธานี

กว่าจะเป็ นอุทยานแห่งชาติ
ในปี 2508 กรมปา่ ไมเ้ หน็ วา่ บรเิ วณรมิ ถนนในทอ้ งทต่ี ำ�บลหางดง อำ�เภอฮอด และตำ�บลบา้ นแปะ อำ�เภอจอมทอง จงั หวดั เชยี งใหมน่ น้ั
เปน็ สถานท่รี ม่ รื่น สภาพภูมปิ ระเทศสวยงามแปลกตา มคี วามมหัศจรรยท์ างธรรมชาติ ประกอบด้วยโขดหินผา แมกไมแ้ ละลำ�นํ้าทีไ่ หลแรง
ผ่านหลืบเขาที่ชาวเมืองเรียกว่า ออบหลวง เป็นท่ีซ่ึงประชาชนมาพักผ่อนหย่อนใจอยู่เป็นประจำ� จึงได้จัดให้เป็นวนอุทยาน ต้ังแต่วันที่ 16
มนี าคม 2509 อยู่ในความดแู ลของสำ�นกั งานป่าไม้เขตเชียงใหม ่
โดยพ้ืนท่ีที่จัดต้ังเป็นวนอุทยานน้ี ในอดีตเป็นที่พักของพวกทำ�ไม้ของบริษัทบอร์เนียว ซึ่งในสมัยนั้นการทำ�ไม้สักใช้วิธีลำ�เลียงล่องมา
ตามลำ�นา้ํ แมแ่ จม่ ไม้ที่ไหลมาตามนํ้าจะมาวนอยู่ที่ออบหลวงซึ่งเป็นวังนํ้าวนและมีความลึก ทั้งออบหลวงก็ยังเป็นหน้าผาสูงชัน บริษัททำ�ไม้
จึงสรา้ งปางพกั ตรงจดุ นเ้ี พอ่ื คอยเกบ็ ไมท้ ไ่ี หลมาไมใ่ หไ้ หลลงไปในวงั นา้ํ วน ซง่ึ ลำ�นา้ํ แมแ่ จม่ นน้ั ในสมยั กอ่ นเรยี กวา่ แมน่ า้ํ สลกั หนิ เนอ่ื งจากแมน่ า้ํ นี้
ได้เจาะภูเขาหินลูกหนึ่งจนทะลุแล้วไหลผ่านเป็นลำ�นํ้าตรงท่ีเรียกว่าออบหลวงในปัจจุบัน ต่อมาได้เปล่ียนเป็นแม่นํ้าแม่แจ่ม จนเรียกกันอยู่
ทุกวนั นี้

577

ตอ่ มากรมปา่ ไมไ้ ดโ้ อนวนอทุ ยานออบหลวง ให้มาอยู่ในความดแู ลของกองอุทยานแห่งชาติ และในปี 2531 นายธรรมรงค์ ประกอบบญุ
ผู้อำ�นวยการกองอุทยานแห่งชาติ ได้ให้นโยบายและส่ังการให้วนอุทยานออบหลวง ดำ�เนินการสำ�รวจเบื้องต้นพ้ืนที่ข้างเคียงโดยรอบ
วนอุทยานเพ่อื ยกฐานะจัดตง้ั เปน็ อทุ ยานแห่งชาติ ผลการสำ�รวจตามหนงั สอื เลขที่ กษ 0713 (อล)/พิเศษ ลงวนั ที่ 27 เมษายน 2531 และ
ท่ี กษ 0713 (อล)/พิเศษ ลงวนั ที่ 31 พฤษภาคม 2531 รายงานว่า ป่าจอมทอง ปา่ แม่แจ่ม - แมต่ ่ืน และปา่ แม่แจ่ม ท่ีทำ�การสำ�รวจพ้ืนที่
เพอ่ื จะกำ�หนดเปน็ อุทยานแห่งชาตินั้น แต่เดิมได้กำ�หนดให้เป็นป่าถาวรของชาติ ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2509 ต่อมา
ได้ประกาศเป็นป่าสงวนแห่งชาติ ตามพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ.2507 กล่าวคือ ป่าจอมทองเป็นป่าสงวนแห่งชาติ ตาม
กฎกระทรวงฉบบั ท่ี 212 (พ.ศ.2510) ประกาศในพระราชกิจจานุเบกษาเลม่ 84 ตอนท่ี 82 ของวนั ที่ 21 สิงหาคม 2510 ปา่ แมแ่ จ่ม - แม่ตื่น
เปน็ ปา่ สงวนแห่งชาติ ตามกฎกระทรวง ฉบบั ท่ี 189 (พ.ศ.2509) ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 83 ตอนที่ 119 ลงวนั ท่ี 31 ธันวาคม
2509 ปา่ แมแ่ จม่ เป็นป่าสงวนแหง่ ชาติ ตามกฎกระทรวงฉบับที่ 712 พ.ศ.2517 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เลม่ ท่ี 91 ตอนที่ 225 วันที่
29 ธนั วาคม 2517 มเี นอ้ื ทที่ ำ�การสำ�รวจประมาณ 630 ตารางกิโลเมตร พบว่า มีสภาพป่าสมบูรณ์ด้วยระบบนิเวศทุกประการ มีจุดเด่น
ทางธรรมชาติท่สี วยงาม และเปน็ แหล่งประวัติศาสตรท์ ่สี ำ�คญั ยิง่ เหมาะสมสำ�หรับการจดั ตัง้ เป็นอุทยานแห่งชาติ
กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ จึงได้ทำ�การตรวจสอบและได้มีหนังสือท่ี กษ 0713/ 1403 ลงวันท่ี 24 พฤศจิกายน 2531
เสนอกรมปา่ ไม้ กรมป่าไมจ้ งึ มคี ำ�สั่งที่ 824/ 2531 ลงวันที่ 2 ธนั วาคม 2531 ใหน้ ายไชโย ย่ิงเภตรา เจ้าพนักงานป่าไม้ 5 ไปทำ�การสำ�รวจ
ข้อมลู เพม่ิ เตมิ และไดป้ ระกาศจดั ตง้ั ใหพ้ น้ื ทบ่ี รเิ วณปา่ จอมทอง ปา่ แมแ่ จม่ และปา่ แมต่ น่ื ในทอ้ งทต่ี ำ�บลดอนแกว้ ตำ�บลสบเตย๊ี ะ ตำ�บลแมส่ อย

ดอยผาชา้ ง

578

น้�ำ แม่แจ่มช่วงท่ผี ่านอุทยานแห่งชาติ

บ่อน้�ำ รอ้ นเทพพนม

ตำ�บลแม่แปะ ในอำ�เภอจอมทอง ตำ�บลท่าผา อำ�เภอแม่แจ่ม และตำ�บลหางดง ตำ�บลฮอด ตำ�บลบ่อหลวง ตำ�บลนาคอเรือ อำ�เภอฮอด
จงั หวดั เชยี งใหม่ เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ โดยประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา เลม่ 108 ตอนท่ี 211 ลงวนั ท่ี 4 ธนั วาคม 2534 เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาติ
ลำ�ดับที่ 68 ของประเทศ มีพื้นท่ี 553 ตารางกิโลเมตร
อุทยานแห่งชาติออบหลวงมีออบหลวงเป็นจุดเด่นสำ�คัญในพ้ืนท่ี ซ่ึง “ออบ” เป็นภาษาท้องถ่ินหมายถึง ช่องเขาแคบ ซ่ึงถูกแม่น้ํา
แมแ่ จม่ กดั เซาะเปน็ เวลานบั แสนนบั ลา้ นปจี นกลายเปน็ ชอ่ งเขาแคบ ๆ เลก็ ๆ ทบ่ี บี ใหส้ ายนา้ํ แมแ่ จม่ ไหลผา่ นอยา่ งรนุ แรง นา้ํ แมแ่ จม่ ยงั กดั เซาะ
หินริมน้ําจนเปน็ รปู ร่างต่าง ๆ อย่างนา่ พิศวง ท้งั ยังปรากฏเปน็ ลานทรายอย่อู กี หลายแห่งตลอดลำ�นา้ํ นอกจากนัน้ ยงั มจี ุดชมทวิ ทัศนด์ อยช้าง
ซง่ึ ในยามทปี่ า่ เตง็ รังเปลย่ี นสี จะเป็นจดุ ที่ชมปา่ เปลี่ยนสไี ดส้ วยงามมาก ท้ังยังมแี หลง่ โบราณคดดี า้ นลา่ งดอยช้างและมีบอ่ นํ้าพรุ ้อนเทพพนม
ในพ้นื ทีอ่ ีกดว้ ย สว่ นน้ําตกตา่ ง ๆ ในพืน้ ที่ สว่ นใหญจ่ ะมนี ํา้ ในฤดฝู น

579

ไปอำเภอสนั ป†าตอง

หน‹วยพ�ทกั ษ อา‹แมงเเ‹ กต็บ๊ียนะ ำ้ ท่ีว‹าจกอามรทออำงเภอ
อทุ ยานแหง‹ ชาตทิ ี่ อล.7 พรอหามศธรามดา

(นำ้ ตกแมเ‹ ตยี๊ ะ)

แนม้ำ‹เตต๊ียกะ

ไปอำเภอแม‹แจ‹ม

1088 แมน‹ ้ำปง
แมน‹ ำ้ ปง
บ‹อน้ำรŒอนเทพพนม
ดอยชาŒ ง นำ้ ตก 108
แม‹จอน

สะพานปนู

108 ออบหลวง แมน‹ ้ำแม‹แจ‹ม แม‹นำ้ ปง
อุทอยทอาที่ บนำหแกหลาง‹วรชงาติ
อำเภอฮอด

แมน‹บ้ำตัวคกำ น้ำตก 1103 ไปอำเภอดอยเตา‹
แมน‹ าเปน 1012

108 1099

ไปอำเภอแม‹สะเร�ยง

ไปอำเภออมกอŽ ย ไปอำเภอดอยเต‹า

580

น�้ำ ตกแมเ่ ตย๊ี ะ อา่ งเกบ็ น้ำ�แมเ่ ต๊ยี ะ

ท่ีตั้ง : อย่ใู ต้การดูแลของหน่วยพทิ กั ษ์อุทยานแหง่ ชาตทิ ่ี อล.7 (นํ้าตก
แม่เตย๊ี ะ) หมู่ 7 บ้านแม่เตีย๊ ะใต้ ต.ดอยแก้ว อ.จอมทอง จ.เชยี งใหม่
พิกัด : 47Q 455917E 2032772N
การเขา้ ถึง : จากเชยี งใหม่ใช้ทางหลวงหมายเลข 108 มุง่ หน้าอำ�เภอ
จอมทอง เลยวัดพระธาตุจอมทองมาราว 200 เมตร ถงึ ท่ีว่าการอำ�เภอ
จอมทอง (ทางขวามือ) เลี้ยวเข้าซอยข้างอำ�เภอ ทางจะลัดเลาะผ่าน
ทงุ่ นา 3 กโิ ลเมตร ถงึ บา้ นแมเ่ ตย๊ี ะ ไปตามทางอกี 12 กโิ ลเมตร จะถงึ
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติท่ี อล.8 (ดอยแก้ว) จากตรงนี้จะเป็น
สามแยก ขวามือจะไปบา้ นปา่ คล้อ ให้ไปทางแยกซา้ ยอกี 4 กโิ ลเมตร

581

ถงึ หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ่ี อล.7 (นา้ํ ตกแมเ่ ตย๊ี ะ) ทงุ่ นาในหบุ เขาน้ำ�ตกแมเ่ ต๊ยี ะ
จากน้ัน ทางจะลงหุบเบ้ืองล่างท่ีทางค่อนข้างชัน
ทางแคบลงไปราว 2.5 กิโลเมตร ถึงลานจอดรถ 582
ด้านล่าง แล้วเดนิ ข้ามลำ�น้ํา ตัดผ่านนาชาวบา้ น ราว
500 เมตร ถงึ นํา้ ตก
ลักษณะ : เป็นนํ้าตกท่ีเกิดจากลำ�ห้วยแม่เต๊ียะ
ตกลงมาจากหน้าผาหิน ชั้นเดียวเกือบจะเป็นใน
แนวดง่ิ สงู ราว 30 เมตร ลงยงั แอง่ ลานทรายดา้ นลา่ ง
ก่อนจะไหลผ่านนาชาวบ้านออกไปยังอ่างเก็บน้ํา
แม่เตี๊ยะที่อยู่นอกเขตอุทยานแห่งชาติต่อไป มีนํ้า
ตลอดทงั้ ปี

น�ำ้ ตกแมจ่ อน

ท่ีตั้ง : หมู่ 4 ต.บ้านแปะ อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่
พิกัด : 47Q 452355 E 2016181N
การเข้าถึง : ใช้ทางหลวงหมายเลข 108 จากอำ�เภอฮอด มุ่งหน้าไปทางแม่สะเรียงซึ่งจะผ่านหน้าท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติออบหลวง
แตก่ อ่ นถงึ ทท่ี ำ�การอทุ ยานแหง่ ชาติ ราว 8 กโิ ลเมตร (ราวกโิ ลเมตรท่ี 100) สงั เกตทางซา้ ยมอื จะมอี าคารศนู ยอ์ ทุ กวทิ ยาเกา่ ซง่ึ ปจั จบุ นั ไมไ่ ด้
ใชท้ ำ�งานแลว้ เรม่ิ ตน้ เดนิ เทา้ ทน่ี ่ี โดยจะตอ้ งเดนิ ขา้ มนา้ํ แมแ่ จม่ ไป จะเหน็ ลำ�หว้ ยแมจ่ อนไหลลงมาสมทบ เดนิ เลาะเลยี บไปตามลำ�หว้ ยแมจ่ อน
ราว 1.5 กโิ ลเมตร ถึงนาํ้ ตกแมจ่ อน
ลักษณะ : เป็นนา้ํ ตกหินมี 3 ชนั้ ตกลงมาแบบทิ้งระยะหา่ งกนั ราว 20 - 30 เมตร แตล่ ะชน้ั จะเปน็ หนา้ ผาหนิ กวา้ ง ชน้ั บนสงู ราว 15 เมตร
ตกลงเอียงเกือบแนวด่ิง ส่วนช้ันล่างจะสูงไม่มากราว 5 เมตร ตกลงมาเป็นข้ันบันไดช้ันเล็ก ๆ มีแอ่งด้านล่าง ก่อนจะไหลลงมาสมทบกับ
นํ้าแม่แจม่ อกี ทอดหนงึ่ มนี ้าํ เฉพาะฤดฝู น
จุดเด่นอีกอย่างของนํ้าตกแม่จอน คือ หน้าผาหินแกรนิต ผสมหินแปรสีขาวเจือสีเทาอ่อน สูงขึ้นไปจากน้ําตก ยังมีนํ้าตกสายเล็ก ๆ
สวยงามแปลกตาอกี 2 ชั้น อยู่ห่างราว 500 เมตร และ 1,500 เมตรตามลำ�ดบั

583

น้ำ�ตกแม่บัวคำ�

ที่ต้ัง : หมู่ 1 บา้ นออบหลวง ต.หางดง อ.ฮอด จ. เชียงใหม่
พิกัด : 47Q 445594E 2013428N
การเขา้ ถึง : ข้าง ๆ ท่ที ำ�การอทุ ยานแห่งชาติ จะมสี ะพานปูนอยู่ติดกับทางเข้าไปยังด่านเก็บค่าบริการ จะเป็นสะพานข้ามห้วยแม่บัวคำ�
ซึ่งเป็นลำ�ห้วยที่ไหลมาจากขุนน้ําเหนือที่ทำ�การอุทยานแห่งชาติ แล้วไหลลงสมทบกับน้ําแม่แจ่มใกล้ลานกางเต็นท์ จะต้องเดินเท้าจาก
ท่ีทำ�การอุทยานแห่งชาติ เลาะเลียบลำ�ห้วยแห่งนี้ไปเร่ือย ๆ บางช่วงมีขึ้นเนินเขาบ้าง แต่ไม่สูงมากนัก ป่าโดยรอบจะเป็นป่าเต็งรัง ป่า
เบญจพรรณ เดินเท้าไปราว 1.7 กิโลเมตร ถึงนาํ้ ตก
ลักษณะ : เป็นชั้นนาํ้ ตกหน้าผาหินเลก็ ๆ สงู ไม่มาก ราว 5 เมตร ตกไหลลาดลงมาค่อนข้างดิ่ง ลงมายังแอง่ น้าํ ดา้ นล่าง หน้านา้ํ ตกท่เี ป็น
ลานหนิ กวา้ งราว 10 เมตร มีนํา้ เฉพาะหน้าฝน

584

น้ำ�ตกแม่นาเปนิ

ท่ีตั้ง : หมู่ 1 บ้านออบหลวง ต.หางดง อ.ฮอด จ.เชียงใหม่
พิกัด : 47Q 447109E 2013430N
การเข้าถึง : จะเดินตอ่ จากนาํ้ ตกแม่บวั คำ�ก็ได้ โดยตัดขน้ึ เนนิ เขามาคนละร่องหว้ ย เป็นระยะทางราว 2.5 กโิ ลเมตร หรืออาจเรม่ิ เดนิ จาก
สะพานปนู ยาว ๆ กอ่ นถงึ อทุ ยานแห่งชาติ (ถา้ มาจากฮอด) สะพานน้ีจะขา้ มห้วยแมน่ าเปิน เดนิ เท้าเลาะเลียบไปตามลำ�หว้ ย มขี ้ึนเนนิ บ้าง
บางช่วงแตไ่ ม่สงู มาก เป็นระยะทางราว 2.5 กโิ ลเมตร จะถึงน้ําตกเชน่ กัน
ลักษณะ : เปน็ นาํ้ ตกหนา้ ผาหิน 2 ช้นั ชนั้ บนจะสงู ราว 8 เมตร ตกลงมาเป็นช่องนํ้าแคบ ๆ คร้ันลงมาช้นั ท่ี 2 ท่สี งู ราว 2 เมตร ก็จะแผ่
กระจายกวา้ งออกไป แล้วตกลงในแอง่ นํ้าเบอ้ื งหน้า ก่อนจะไหลออกมาสมทบกับนาํ้ แมแ่ จม่ ใกลท้ ท่ี ำ�การอุทยานแหง่ ชาตนิ นั่ เอง

585