e-book 39th Anniversary Facalty fo Social Sciences, MCU

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ก
ฝูงชนกำเนดิ คล้ายคลึงกนั
ใหญย่ อ่ มเพศผวิ พรรณแผกบ้าง
ความรอู้ าจเรยี นทันกันหมด
ยกแตช่ ั่วดีกระด้างออ่ นแกฤ้ าไหว

พระราชนพิ นธใ์ น พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจ้าอยู่หวั

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์

มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั

39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

ข 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั

ISBN : …………………………………………………………………………..

ทีป่ รกึ ษา

พระพรหมบัณฑติ , ศ.ดร. อุปนายกสภามหาวิทยาลยั

พระธรรมวัชรบณั ฑติ , ศ.ดร. อธกิ ารบดี

พระเทพปวรเมธ,ี รศ.ดร. รองอธกิ ารบดฝี ่ายบริหาร

พระสุวรรณเมธาภรณ์, ผศ. รองอธิการบดฝี า่ ยวิชาการ

พระเมธีธรรมาจารย์, รศ.ดร. รองอธิการบดีฝ่ายวางแผนและพฒั นา

พระเทพเวท,ี รศ.ดร. รองอธิการบดฝี ่ายกจิ การนสิ ติ

พระโสภณวชริ าภรณ์, ดร. รองอธกิ ารบดฝี ่ายกิจการตา่ งประเทศ

พระครูปรยิ ัตกิ ติ ติธำรง, รศ.ดร. คณบดีคณะสังคมศาสตร์

พระอดุ มสทิ ธินายก, รศ.ดร. รองคณบดีคณะสงั คมศาสตร์ฝา่ ยบรหิ าร

พระสุธีรตั นบัณฑิต,รศ.ดร. ผู้อำนวยการสถาบนั วิจัยพุทธศาสตร์

ศ.ดร.จำนงค์ อดวิ ฒั นสทิ ธ์ิ ศ.ดร.บุญทัน ดอกไธสง

บรรณาธกิ าร : รศ.ดร.สรุ พล สุยะพรหม รองอธิการบดีฝา่ ยกจิ การทั่วไป

ผ้ชู ว่ ยบรรณาธกิ าร : รศ.ดร. เกยี รติศักดิ์ สขุ เหลอื ง ผศ.ดร.ผดุง วรรณทอง

พระปลดั ระพิน พุทฺธิสาโร,ผศ.ดร. ผศ.ดร.เอนก ใยอินทร์

พระมหากฤษฎา กิตฺตโิ สภโณ,ผศ.ดร. อ.ปริญญา นิกรกุล

กองบรรณาธิการ : คณะกรรมการฝ่ายวิชาการ

แบบปก : นางสาวเรวดี จรรยา

รูปเล่ม : ผศ.ดร.เอนก ใยอินทร์

พมิ พ์เมื่อ : มถิ นุ ายน ๒๕๖๕

จำนวนพมิ พ์ : ๕๐๐ เล่ม

----------------------------------------------------------------------

พิมพท์ ี่ จรัญสนิทวงศก์ ารพิมพ์ จำกดั

เลขที่ 219 ซอย 102/2 ถนนเพชรเกษม แขวงบางแคเหนือ เขตบางแค

กรงุ เทพมหานคร 10160 โทร 0-2809-2282-3

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ค

หนังสือ 39 ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร จัดทำขึ้นเนื่องในโอกาสที่คณะ
สงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย ครบรอบ 39 ปี แห่งการ
จัดตั้ง นับตั้งแต่ปีพุทธศักราช ๒๕๑๒ คณะสงฆ์โดยมหาเถรสมาคม ได้ออกคำส่ัง
มหาเถรสมาคม เรื่อง การศึกษาของมหาวิทยาลัย พุทธศักราช ๒๕๑๒ และเรื่อง
การศึกษาของคณะสงฆ์ จากคำสั่งทั้งสองฉบับนี้ ส่งผลให้มหาจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย มีสถานะเป็นสถาบันการศึกษาของคณะสงฆ์ไทยโดยสมบูรณ์ จัด
การศึกษาภายใต้คณะเอเชียอาคเนย์ ต่อมาเปลี่ยนเป็น คณะมานุษยสงเคราะห์
ศาสตร์ ต่อมาปี พ.ศ. ๒๕๒๖ คณะผู้บริหารมหาวิทยาลัย ได้แยกคณะมานุษยสง
เคราะหศ์ าสตร์ออกเปน็ สองคณะ คอื คณะมนุษยศาสตร์ และคณะสังคมศาสตร์

หนังสือเล่มนี้ ได้แบ่งเนื้อหาสำคัญออกเป็น ๓ ส่วนคือ ๑) บทนำ
๒) ประวัติและพัฒนาการของคณะสังคมศาสตร์ ๓) ภาคผนวก โดยมีจุดประสงค์
เพื่อนำเสนอพัฒนาการเชิงประวัติศาสตร์ ทำหน้าที่เป็นจดหมายเหตุบอกเล่า
เรื่องราวแก่ผู้ร่วมงานครบรอบ 39 ปี คณะสังคมศาสตร์ และผู้ที่สนใจทั่วไป
ในงานทจ่ี ดั ขน้ึ ในวันที่ 25 มถิ ุนายน พ.ศ.2565 นี้

คณะกรรมการฝ่ายวิชาการ หวังเป็นอย่างยิ่งว่า หนังสือเล่มนี้จะเป็น
จุดเริ่มต้นในการบันทึกประวัติศาสตร์ และการศึกษาพัฒนาการของคณะในแต่ละ
ทศวรรษ เพื่อนำไปเป็นข้อมูลในการวิเคราะห์ ทบทวนผลสัมฤทธิ์ และจัดทำ
ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาคณะในระยะตอ่ ไป

รศ.ดร.สุรพล สยุ ะพรหม
รองอธกิ ารบดีฝ่ายกิจการทว่ั ไป

บรรณาธิการ

ง 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

เรอ่ื ง หนา้

ส่วนหนา้

คำนำ......................................................................................... ค

สารบัญ...................................................................................... ง

สว่ นที่ ๑ บทนำ 1

มุทติ าพจน์………………………………………………………………………. 10

บทปรารภคณบดีคณะสังคมศาสตร์...............………………………. 26

คำกลา่ วรายงาน……………………………………………………………….. 28

กำหนดการจัดงาน “๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร”…………….. 32

สว่ นที่ ๒ ประวัติและพฒั นาการของคณะสงั คมศาสตร์ ๓๕

ประวัติคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราช

วทิ ยาลยั …………………………………………………………………………... 3๕

บุคลากรคณะสงั คมศาสตร์…………………………………………………. 4๒

๓๙ (สามเกา้ ) ปี ๔ ทศวรรษ พัฒนาการคณะสังคมศาสตร์........ 6๕

ระยะแรก ระยะก่อตั้งคณะสังคมศาสตร์ (พ.ศ.2526-

2539)...................................................................................... 6๕

ระยะที่สอง (ยคุ หลงั มี พ.ร.บ. 2540-2548)..................... 8๕

ระยะท่ีสาม (ยุคปัจจุบัน 2549-2565)............................. 9๖

การพัฒนาปญั ญาและคุณธรรมด้วยหลกั ศาสนา.................. 1๓๐

บทส่งทา้ ย............................................................................ 13๕

ส่วนท่ี ๓ ภาคผนวก 13๙

คำสง่ั แตง่ ตัง้ คณะกรรมการดำเนินงาน…………………………………. 13๙

รายนามผูอ้ ปุ ถมั ภ์……………………………………………………………… 14๙

รายนามเจา้ ภาพโรงทาน............................................................ 1๕๑

คณะจัดทำหนังสือ...................................................................... 15๒

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๑

พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาจฬุ าลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจา้ อยู่หัว รัชกาลท่ี ๕
พระองค์ผู้ทรงสถาปนา มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย

๒ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

พระราชหตั ถเลขา รชั กาล ๕

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๓

พระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทรรามาธิบดีศรสี นิ ทรมหาวชริ าลงกรณ
พระวชิรเกล้าเจา้ อย่หู วั รัชกาลปจั จุบัน ขณะทรงผนวช

๔ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

สมเดจ็ พระอรยิ วงศาคตญาณ (อัมพร อมพฺ รมหาเถร)
สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๕

พระพิมลธรรม
(ช้อย ฐานทตฺโต ป.ธ.๖)
พ.ศ. ๒๔๙๐ - ๒๔๙๔

พระพิมลธรรม พระธรรมปญั ญาบดี
(อาจ อาสภมหาเถร ป.ธ.๘) (สวสั ด์ิ กิตตฺ สิ ารมหาเถร ป.ธ. ๕)

พ.ศ. ๒๔๙๔ – ๒๕๐๓ พ.ศ. ๒๕๐๓ – ๒๕๒๓

สมเด็จพระพุฒาจารย์ พระสุเมธาธบิ ดี
(อาจ อาสภมหาเถร ป.ธ.๘) (บุญเลิศ ทตฺตสุทฺธิ ป.ธ.๘)
พ.ศ. ๒๕๓๓ – ๒๕๔๗
พ.ศ. ๒๕๒๓ – ๒๕๓๒

๖ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

พระพรหมวชิราธบิ ดี

(พีร์ สชุ าโต ป.ธ.๕, M.A.)
นายกสภามหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย

พ.ศ. ๒๕๔๗ – ปจั จุบัน

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๗

สมเด็จพระพทุ ธโฆษาจารย์
(ฟื้น ชตุ นิ ธฺ รมหาเถร ป.ธ.๙)

พ.ศ. ๒๔๙๐ - ๒๔๙๑

สมเดจ็ พระธรี ญาณมนุ ี พระธรรมวรนายก
(ธรี ์ ปณุ ณฺ กมหาเถร ป.ธ.๙) (สมบรู ณ์ จนทฺ โก ป.ธ.๖)
พ.ศ. ๒๔๙๖ - ๒๕๒๙
พ.ศ. ๒๔๙๑ – ๒๔๙๖

พระราชรัตนโมลี พระพรหมบัณฑติ , ศ.ดร.
(นคร เขมปาลี ป.ธ.๖, Ph.D.) (ประยรู ธมฺมจติ ฺโต ป.ธ.๙,พธ.บ., M.A., Ph.D.)

พ.ศ. ๒๕๒๙ - ๒๕๔๐ พ.ศ. ๒๕๔๐ - ๒๕๖๑

๘ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

พระธรรมวชั รบัณฑิต, ศ.ดร.

(สมจนิ ต์ สมฺมาปญโฺ ญ ป.ธ.๙, ศษ.บ., พธ.ม., Ph.D.)
อธกิ ารบดีมหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั

พ.ศ. ๒๕๖๑ - ปจั จุบัน

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๙

พระเทพปวรเมธี, รศ.ดร. พระสุวรรณเมธาภรณ์, ผศ.
(ประสิทธิ์ พฺรหมฺ รํสี ป.ธ.๕, พธ.บ., MA., Ph.D.) (ขนุ ทอง สุวณฺณเมโธ ป.ธ.๔, พธ.บ., M.A.)

รองอธกิ ารบดฝี า่ ยบริหาร รองอธกิ ารบดฝี า่ ยวิชาการ
พ.ศ. ๒๕๔๙ – ปจั จุบนั พ.ศ. ๒๕๖๑ - ปัจจบุ ัน

พระเมธีธรรมาจารย์, รศ.ดร. พระเทพเวที, รศ.ดร.
(ประสาร จนทฺ สาโร พธ.บ., วท.ม., รป.ด.) (ประยรู ธมฺมจิตโฺ ต ป.ธ.๙, พธ.บ., M.A., Ph.D.)

รองอธิการบดีฝ่ายวางแผนและพฒั นา รองอธิการบดฝี า่ ยกจิ การนสิ ิต
พ.ศ. ๒๕๖๑ - ปัจจบุ นั พ.ศ. ๒๕๖๑ - ปจั จบุ ัน

พระโสภณวชริ าภรณ์, ดร. รศ.ดร.สุรพล สุยะพรหม
(ไสว โชตโิ ก ป.ธ.๖, พธ.บ., พธ.ม., พธ.ด.) (ป.ธ.๔, พธ.บ., MA., Ph.D.)
รองอธิการบดฝี า่ ยกจิ การทว่ั ไป
รองอธกิ ารบดฝี า่ ยกจิ การตา่ งประเทศ
พ.ศ. ๒๕๖๑ - ปัจจบุ ัน พ.ศ. ๒๕๖๑ - ปจั จบุ ัน

๑๐ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

นับตั้งแต่มหาวิทยาลัยได้จัดตั้งคณะสังคมศาสตร์ขึ้นในปีพุทธศักราช
๒๕๒๖ และดำเนินการจัดการเรียนการสอนต่อเนื่องมาจนครบรอบ ๓๙ ปีในปีนี้
คณะสงั คมศาสตร์ได้สร้างสรรค์งานการศึกษาของมหาวิทยาลยั โดยไดบ้ รู ณาศาสตร์
ทางด้านสังคมกบั หลักธรรมในพระพุทธศาสนาก่อใหเ้ กิดความเจรญิ ก้าวหน้าอย่าง
สมสมัยมาตามลำดับและมแี นวโน้มในการพฒั นาทด่ี ียิง่ ขึ้นต่อไปในอนาคต

ตลอดช่วงเวลาที่ผ่านมา คณะสังคมศาสตร์ได้สร้างบัณฑิตที่มีคุณที่พึ่ง
ประสงค์ตามนโยบายของมหาวิทยาลัยและได้สนองงานของคณะสงฆ์เป็นที่
ประจักษ์ต่อสังคม จึงนับได้ว่าเป็นส่วนงานจัดการศึกษาที่สำคัญส่วนงานหนึ่งของ
มหาวิทยาลัยที่ได้ช่วยสนองพระราชมโนปณิธานของล้นเกล้าฯรัชกาลที่ ๕ ผู้ทรง
สถาปนามหาวิทยาลัยเพื่อให้เป็นสถานที่จัดการศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาชั้นสูง
แก่พระภิกษุสามเณรและคฤหัสถ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การได้ช่วยสนองงานและ
พัฒนางานกิจการของคณะสงฆ์ผ่านการจัดการศึกษาหลักสูตรการบริหารกิจการ
คณะสงฆ์ ซึง่ นบั ไดว้ ่าเปน็ การพัฒนาบุคลากรทางพระพุทธศาสนาในประเทศไทยที่
สำคัญยิ่งอีกประการหนึ่ง จนเป็นที่หวังใจได้ว่าจะสามารถช่วยทำให้พันธกิจของ
มหาวิทยาลยั บรรลไุ ด้ตามวตั ถุประสงค์อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ

ในวาระครบรอบ ๓๙ ปีแห่งการก่อตั้งในปีนี้นี้ จึงขอร่วมแสดงมุทิตาโดย
ธรรมและขอตั้งกัลยาณจิตอนุโมทนาต่อคณะผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่ และ
นิสิตทั้งในอดีตและปัจจุบันผู้มีส่วนสร้างสรรค์ สืบสาน และพัฒนางานของคณะ
สังคมศาสตร์ ตลอดถึงถึงศิษย์เก่าและสาธชุ นท้ังหลาย ผู้พร้อมใจกันจัดงานในครงั้
นี้ ขอทุกท่านจงมีความสุขความเจริญด้วยอายุ วรรณะ สุขะ พละ ปฏิภาณ ธรรม
สารสมบตั ิ ธนสารสมบตั ิ ประสพความสำเร็จในสิ่งพงึ ประสงคจ์ งทกุ ประการ

พระพรหมวชิราธบิ ดี
นายกสภามหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๑๑

มุทติ าพจน์
พระพรหมบณั ฑติ ,ศ.ดร.,ป.ธ.๙
อุปนายกสภามหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระปิยมหาราช
ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ ผู้ทรงสถาปนามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย ทรงมีพระราชปณิธานให้มีการจัดการศึกษาพระไตรปิฎกและ
วิชาชั้นสูงในมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งนี้ ดังปรากฏตามพระราชหัตถเลขา
เป็นทท่ี ราบกนั โดยท่ัวไปแลว้

คณะสังคมศาสตร์ ถือกำเนิดขึ้นเพื่อสืบสานพระราชปณิธานของ
พระองค์ผู้ทรงสถาปนามหาวิทยาลัย โดยที่คณะผู้บริหาร คณาจารย์ของ
คณะได้จัดการเรียนการสอนแก่พระภิกษุสามเณร มีผู้สำเร็จการศึกษา
อย่างมีคุณภาพ และพัฒนาการผลิตบัณฑิตซึ่งปจั จบุ ันได้ขยายวงกว้างรับ
นิสิตที่เป็นบรรพชิตและคฤหัสถ์เข้าศึกษาตั้งแต่ระดับปริญญาตรีจนถึง
ปริญญาเอกในสาขาวิชาท่ีเก่ียวข้องกับกับการพัฒนาสังคม ทำให้ผู้สำเร็จ
การศึกษาจากคณะสังคมศาสตร์เป็นกำลังสำคัญในการสนองงานคณะ
สงฆ์และเป็นที่พึ่งแก่สังคมในการนำหลักธรรมคำสั่งสอนขององค์สมเด็จ
พระสัมมาพุทธเจ้าเผยแผ่แก่พุทธศาสนิกชนได้อย่างกว้างขวางและมี
ประสทิ ธิภาพเปน็ ท่ีช่ืนชมปรากฏเปน็ ทปี่ ระจักษ์ชดั

ขออนุโมทนาชื่นชมและยนิ ดีในความสำเร็จของคณะสังคมศาสตร์
ที่ได้ดำเนินการจัดการเรียนการสอนผลิตบัณฑิตมาครบ ๓๙ ปี และขอ
อาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัย โปรดอภิบาลประทานพรให้คณะผู้บริหาร
คณาจารย์ เจา้ หน้าท่แี ละนสิ ติ ทงั้ ท่ีเปน็ ศษิ ยเ์ กา่ และศิษยป์ ัจจบุ นั ของคณะ
สังคมศาสตรท์ ุกท่าน จงเจริญด้วยจตรุ พิธพรชัย มอี ายุ วรรณะ สุขะ พละ
ปฏภิ าณ ธนสารสมบตั ิ ธรรมสารสมบตั ิ และประสบความสำเร็จในหน้าท่ี

๑๒ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

การงานของตนพร้อมทั้งเป็นกำลังสำคัญของสังคม ประเทศชาติ และ
พทุ ธศาสนาสืบตอ่ ไป

พระพรหมบัณฑิต
อุปนายกสภามหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๑๓

สัมปสาทนยี พจน์

คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย มีวิวัฒนาการ
มาจากคณะเอเซียอาคเนย์ในปี พ.ศ. ๒๕๐๖ ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นคณะมานุษยสง
เคราะห์ศาสตร์ในปี พ.ศ. ๒๕๐๗ และได้แยกจากคณะมานุษยสงเคราะห์ศาสตร์
ออกเป็นคณะมนุษยศาสตร์ และคณะสังคมศาสตร์ในปี พ.ศ. ๒๕๒๖ นับจากวันแห่ง
การก่อตั้งถึงปัจจุบันคณะสังคมศาสตร์มีอายุครบ ๓๙ ปี โดยมีการกำหนดจัดงานวัน
ครบรอบแห่งการก่อตั้งคณะในวันที่ ๒๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๕ จึงเป็นเรื่องน่า
อนุโมทนาและช่ืนชมยนิ ดียิง่

ในระยะเริ่มแรกของการก่อตั้งคณะสังคมศาสตร์ มีเปิดการเรียนการ
สอนเฉพาะในระดับปริญญาตรี ในบางสขาวิชา อาทิ รัฐศาสตร์ สังคมวิทยา และ
บริหารรัฐกิจ ต่อมามีสาขาวิชาเพิ่มมากขึ้น และได้มีการจัดทำหลักสูตรที่ผลิต
บัณฑิตออกมาสนองงานคณะสงฆ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ คือ สาขาวิชา การ
จัดการเชิงพุทธ ซึ่งต่อยอดจากหลักสูตรประกาศนียบัตรการบริหารกิจการคณะ
สงฆ์ หรือ ปบ.ส. และมีการขยายสาขาวิชาไปยังวิทยาเขต วิทยาลัยสงฆ์ต่าง ๆ
และได้ขยายการจัดการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาในหลายสาขาวิชาทั้งในระดับ
ปริญญาโทและปริญญาเอก รวมทั้งมีการปฏิบัติหน้าที่ตามพันธกิจอย่างอื่นของ
มหาวิทยาลัยอย่างครบถ้วน อันได้แก่ การวิจัย การบริการวิชาการแก่สังคม การ
ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม นับได้ว่า คณะสังคมศาสตร์มีความเจริญก้าวหน้าและ
ประสบผลสำเร็จในการจัดการศึกษาทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพ รวมทั้งมี
ผลงานเป็นทป่ี ระจักษ์ตามพันธกิจหลักของมหาวิทยาลัยดังกล่าวมา ถือเป็นเร่ืองท่ี
น่ายินดี น่าภาคภูมิใจ และหวังว่าผู้บริหาร คณาจารย์ บุคลากรของคณะ
สังคมศาสตร์จะได้ชว่ ยกนั บรหิ ารจัดการใหค้ ณะมีความเจรญิ กา้ วหนา้ วฒั นาสถาพร
ยิ่ง ๆ ขึ้นไปในอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งการบริหารจัดการศึกษาในการผลิต
บัณฑิตในทุกระดับให้ได้บัณฑิตที่เป็นคน “เก่ง ดี มีสุข” มีสติปัญญาในการรักษา
ตนและช่วยเหลือสังคมสืบไปสมดังสุภาษิตของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราช
วทิ ยาลัยท่ีว่า “ปญญฺ า โลกสฺมิ ปชโฺ ชโต ปัญญาเปน็ แสงสว่างในโลก”

ในโอกาสอันเป็นอุดมมงคลครบรอบ ๓๙ ปีแห่งการก่อตั้งคณะ
สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ขอร่วมน้อมรำลึกถึง
พระคุณอันยิ่งใหญ่และกุศลจริยาสัมมาปฏิบัติของบุรพาจารย์ผู้บุกเบิกก่อตั้งและ

๑๔ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

พัฒนาคณะสังคมศาสตร์ด้วยความสำนึกในพระคุณยิ่ง และขอแสดงความ
อนุโมทนาชื่นชมยินดีและส่งความปรารถนาดีมาเพื่อความเจริญก้าวหน้าวัฒนา
สถาพรยิ่ง ๆ ขึ้นไปของคณะสังคมศาสตร์และคณะผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าท่ี
ผู้ปฏบิ ัติงาน ตลอดจิรัฐติ กิ าล

(พระธรรมวชั รบัณฑิต,ศาสตราจารย์ ดร.)
อธกิ ารบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๑๕

เหลียวหลังแลหนา้ ๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้จัดตั้งคณะเอเชียอาคเนย์
ขึ้น ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๐๖ ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น คณะมานุษยสงเคราะห์ศาสตร์
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้นิสิตมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ ศาสนา
วัฒนธรรม ขนบธรรมเนยี มประเพณแี ละภาษาในภาคพื้นเอเชียอาคเนย์ อันเปน็ ถ่ิน
ท่ีตั้งอยู่ของประเทศไทย และเพื่อนำความรู้นั้นไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อ
การพฒั นาสงั คมและธำรงไวซ้ ึ่งพระพุทธศาสนาในภาคพื้นเอเชยี อาคเนย์

ต่อมา เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๖ มหาวิทยาลัยได้แยกคณะมานุษยสงเคราะห์
ศาสตร์ ออกเป็น ๒ คณะ คือ คณะมนุษยศาสตร์ และคณะสังคมศาสตร์ โดย
กำหนดให้คณะมนุษยศาสตร์ รับผิดชอบจดั การศึกษาในด้านภาษา ประวัติศาสตร์
และจิตวทิ ยา สว่ นคณะสงั คมศาสตร์ รับผิดชอบจัดการศกึ ษาดา้ นสงั คมศาสตร์

ตลอดเวลา ๓๙ ปี ที่ผ่านมา คณะสังคมศาสตร์มีพัฒนาการและ
เจริญก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านการบริหารจัดการ การเรียนการสอน การ
วิจัย การบริการวิชาการแก่สังคม และการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ซึ่งมีความ
สอดคล้องต่อการพัฒนาตามแผนแม่บทของมหาวิทยาลัยมาโดยลำดับ จึงทำให้
คณะสงั คมศาสตร์มีความโดดเด่น สำคัญและยนื หยดั ในการสืบสานปณธิ านของล้น
เกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ พระองค์ผู้สถาปนานามมหาวิทยาลัยแห่งนี้ขึ้นมาได้อย่าง
น่าชื่นชม บัณฑิตที่สำเร็จการศึกษาจากคณะสังคมศาสตร์ทุกระดับชั้น จึงล้วนมี
คุณภาพ เป็นบัณฑิตที่พึ่งประสงค์และเป็นที่ยอมรับของสังคมทั้งระดับชาติและ
นานาชาติ

ในโอกาสครบรอบ ๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ ได้จัดพิมพ์หนังสืออนุสรณ์
ขึ้น เป็นการแสดงถึงศักยภาพ เอกภาพและความสามัคคีของคณะผู้บริหาร
คณาจารย์ เจ้าหน้าที่และนิสิตอย่างประจักษ์ชัดถึงวิสัยทัศน์ในการบริหารจัดการ
และใหบ้ ริการวิชาการด้านพระพุทธศาสนาแกส่ งั คม

๑๖ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

ขอแสดงความชื่นชมยินดีต่อคณะผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าท่ีทุกท่าน
และผู้มสี ว่ นรว่ มสำคญั ในการจัดงานครบ ๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ ไว้ ณ โอกาสนี้

พระเทพปวรเมธ,ี รศ.ดร.
รองอธิการบดีฝ่ายบรหิ าร
มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๑๗

มทุ ิตาสัมปสาทนียพจน์

ขอแสดงมุทิตาจิตยินดีเป็นอย่างยิ่ง ในโอกาสที่คณะสังคมศาสตร์
มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ไดจ้ ัดการศึกษาหรือผลิตบัณฑิตมาแล้ว
ทั้งระดับปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก นับตั้งแต่ปีพุทธศักราช ๒๕๒๖
เป็นต้นมา จนถึงปัจจุบัน ครบ ๓๙ ปีบริบูรณ์ ตามวิสัยทัศน์ของคณะสังคมศาสตร์
ที่ว่า “คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ผลิตบัณฑิต
และพัฒนาบุคลากรให้เป็นผู้มีปฏิทาน่าเลื่อมใส ใฝ่รู้ ใฝ่คิด เป็นผู้นำจิตใจและ
ปัญญา มีโลกทศั น์กวา้ งไกล มีความสามารถในการแก้ปัญหา มศี รัทธาอุทิศตนเพื่อ
พระพทุ ธศาสนาและพฒั นาสงั คม”

คณะสังคมศาสตร์ เป็นหนึ่งในส่วนจัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยมหา
จฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย ที่กอ่ เกดิ ขน้ึ มาด้วยความคิดหรือวิสัยทัศน์ท่ีกว้างไกลของ
ผู้บริหารมหาวิทยาลัยในสมัยนั้น เพื่อให้พระภิกษุสามเณรและประชาชนทั่วไปได้
ศึกษาหลักการทางโลกควบคู่กับหลักการทางธรรม หรือที่เรียกว่าการบูรณาการ
ตามปรชั ญามหาวิทยาลยั ทวี่ ่า “จดั การศึกษาพระพุทธศาสนาบูรณาการกับศาสตร์
สมัยใหม่ พัฒนาจิตใจและสังคม” ถึงแม้ว่าคณะสังคมศาสตร์ที่จัดการศึกษาด้าน
รัฐศาสตร์ ด้านรัฐประศาสนศาสตร์ ด้านเศรษฐศาสตร์ ด้านสังคมวิทยาและ
มานุษยวิทยา และดา้ นนิติศาสตร์ จะมอี ยูแ่ ทบทุกมหาวิทยาลัยในประเทศไทย แต่
คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย นี้ มีความโดยเด่น
ด้านการบูรณาการหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาให้เข้ากับหลักทางโลก จึงทำให้
คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั มคี วามแตกต่างจาก
ส่วนจัดการศึกษามหาวิทยาลัยอื่นอย่างเห็นได้ชัด และก็ยังมีทั้งพระภิกษุสามเณร
และประชาชนทัว่ ไปสมัครเข้าเรียนเป็นจำนวนมากในแต่ละปี และจบการศึกษาไป
แล้ว มีงานทำเปน็ กิจลกั ษณะทั้งหน้าที่การงานทางราชการและธุรกิจสว่ นตัว แสดง
ให้เหน็ ถึงคณุ ภาพในการจดั การศกึ ษาของคณะสังคมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ า
ลงกรณราชวิทยาลัย อย่างเหน็ ได้ชัด

ดังนั้น ในโอกาสครอบ ๓๙ ปี จึงขอแสดงมุทิตาจิตยินดีเป็นอย่างยิ่ง และ
ขอให้ผู้บริหาร คณาจารย์ บุคลากร คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลง
กรณราชวิทยาลัย จัดการเรียนการสอนให้มีคุณภาพและประสิทธิภาพอย่างน้ี

๑๘ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

ตลอดไป และขอให้ทุกท่านจงประสบแต่ความสำเร็จในชีวิตหน้าที่และการงาน
ประสบความสำเรจ็ ในส่งิ ที่หวงั จงทกุ ประการ เทอญ.

พระเมธธี รรมาจารย์ รศ.ดร.
รองอธกิ ารบดีฝ่ายวางแผนและพัฒนา

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๑๙

คำมุทติ าสัมปสาทนียพจน์
๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เป็นสถานศึกษาพระไตรปิฎก
และวิชาชั้นสงู สำหรบั ภิกษสุ ามเณรและคฤหสั ถ์ มีนโยบายสง่ เสริมและสนบั สนุนให้
พระภิกษุ สามเณร และคฤหสั ถ์ไดม้ ีโอกาสมาศึกษา เลา่ เรียนและปฏบิ ัติศาสนกิจ
ตามอัตตลักษณ์ของมหาวิทยาลัย คือ ประยุกต์พระพุทธศาสนาเพื่อพัฒนาจิตใจ
และสังคม คณะสังคมศาสตร์ เป็นคณะหนึ่งที่สำคัญของมหาวิทยาลัยที่มีการจัด
การศึกษาทั้งในระดับปริญญาตรีและบัณฑิตศึกษา ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาค
มีเป้าหมายสำคัญเพอ่ื ผลติ บัณฑิตให้เป็นคนดีและเก่งอย่างมีสมรรถภาพ คือ “ความรู้
ดี มีคุณธรรม นำสันติสุข” เป็นไปตามคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค์ของ
มหาวิทยาลยั

คณะสังคมศาสตร์ ภายใต้การบริหารที่ดี มีการจัดการศึกษาและพัฒนา
กระบวนการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ บูรณาการวิชาการด้านสังคมศาสตร์กับ
พุทธศาสนาทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ ผ่านกระบวนการศึกษา ค้นคว้า วิจัย และ
การประกันคุณภาพการศึกษา ตลอดระยะเวลาของการจัดการศึกษาที่ผ่านมา
คณะสังคมศาสตร์ ได้มุ่งมั่นในการผลิตบัณฑิต เป็นกำลังหลักและสำคัญในการ
บริการวิชาการด้านสังคมศาสตร์และพระพุทธศาสนาแก่คณะสงฆ์และสังคม
ได้ก้าวไปสู่ความเป็นเลิศทางวิชาการ สร้างองค์ความรู้ใหม่ในการพัฒนา มนุษย์
สังคม และสิ่งแวดล้อม ให้อยู่ร่วมกันได้อย่างสมดุล และสันติสุข ที่สำคัญได้มีการ
ส่งเสริมการเรียนรู้ และเกิดความร่วมมอื อันดีระหว่างพุทธศาสนิกชนในระดับชาติ
และนานาชาติ

ในศภุ วาระอันเป็นมงคล ๓๙ ปีแห่งการครบรอบการก่อตั้งคณะสังคมศาสตร์
มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในครั้งนี้ จึงขอถือโอกาสอันเป็นมงคลและ
สำคัญนี้ร่วมแสดงมุทิตาจิตยินดีในความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ของคณะสังคมศาสตร์ที่
สามารถทำหน้าที่จัดการศึกษาด้านสังคมศาสตร์และพระพุทธศาสนา บูรณาการกับ
ศาสตร์สมัยใหม่พัฒนาจิตใจและสังคมได้อย่างสมบูรณ์และดีเยี่ยม ตามบทบาทและ
หน้าท่ีที่รับผิดชอบด้วยความรู้ ภูมิปัญญาที่เข้มแข็ง ตามความถนัดและสายงาน

๒๐ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

จึงอนุโมทนาและชื่นชมยินดีกับผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่ นิสิตและผู้เกี่ยวข้อง
ทุกท่าน และขอตั้งความปรารถนาดีที่จะได้เห็นคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหา
จุฬาลงกรณราชวิทยาลัยมีความเจริญก้าวหน้าตลอดไป

พระเทพเวที,รศ.ดร.
เจา้ คณะภาค ๖

รองอธิการบดฝี า่ ยกจิ การนสิ ิต มจร

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๒๑

มทุ ิตาพจน์

คณะสงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย เปน็ หนึ่งใน
คณะที่จัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยทั้ง ๔ คณะ คณะสังคมศาสตร์ ได้จัดตั้งขึ้น
เมื่อวันท่ี ๒๖ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๒๖ เป็นคณะน้องเลก็ สดุ ท้าย นับเวลาถงึ วันน้รี วม
ได้ ๓๙ ปี ถ้าเป็นมนุษย์ถอื ว่าเปน็ เวลาท่มี ีความเจรญิ ร่งุ เรืองทส่ี ดุ ในช่วงวยั ของชีวิต

ถึงแม้นวา่ คณะสังคมศาสตร์จะมีอายุทย่ี งั นอ้ ยแต่ได้รบั การปรับปรุงพัฒนา
อย่างก้าวกระโดดตามลำดับ ถ้านับตั้งแต่มีคณบดีที่สำเร็จการศึกษาจาก
ต่างประเทศ ทำให้มีวิสัยทัศน์และสายตากว้างไกลได้พัฒนาหลักสูตรและ
คณาจารย์ตามสภาพสังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบันต้ องชื่นชม
ยินดีกับผู้บริหารที่กระตือรือร้น ไม่หยุดการพัฒนาของผู้บริหารทุกชุดที่ผ่านมา
เพราะมีภาพและผลงานเปน็ ทปี่ ระจกั ษ์

นับแต่ พ.ศ.๒๕๕๐ เป็นต้นมาจนถงึ ปัจจุบันนี้จะเรียกว่ามีชุดผู้บริหารเจน
ใหมท่ เ่ี รยี กว่า Gen.X กไ็ มผ่ ิดเพราะมีการพัฒนาทางด้านหลักสูตรท่ีหลากหลายไม่
เฉพาะที่เป็นจุดเน้นของคณะเท่านั้นยังรวมไปถึงการยกระดับศาสตร์วิชาเพื่อ
พัฒนาคณะสงฆ์ที่หลากมิติและหลากหลายขบวนการรวมถึงการพัฒนาทาง
กายภาพในเชิงรุก หมายถึงรุกไปเปิดห้องเรยี นและหน่วยวิทยบริการในจังหวัดต่าง ๆ
จนครอบคลุมทุกภาคของประเทศไทย ดังปรากฏให้เห็นเป็นที่ ประจักษ์
มหาวิทยาลัยให้การยอมรับและชื่นชมยินดีกับคณะผู้บริหารคณะสังคมศาสตร์
อย่างไม่มีข้อกังขาเพราะภาพโดยรวมนั่นคือความเจริญรุ่งเรืองก้าวหน้าของ
มหาวิทยาลยั

ในศตวรรษที่ ๒๑ นี้ คณะสังคมศาสตร์จะยังพัฒนาทุกด้านอย่างต่อเนื่อง
ต่อไป แต่อยากให้คณะผู้บริหารในชุดต่อ ๆ ไปของคณะและรวมถึงคณะจัด
การศึกษาอื่น ๆ ได้ศึกษาวิเคราะห์จุดแข็งของคณะสังคมศาสตร์เพื่อนำไปพัฒนา
เป็นแบบอย่างในการพัฒนาขับเคลื่อนศาสตร์สาขาวิชาอื่น ๆ ได้เป็นอย่างดี
โดยเฉพาะในด้านพัฒนาคุณภาพของคณาจารย์และคุณภาพของการจัดการศึกษา
พฒั นาองค์ความรตู้ ามพันธกจิ ของมหาวิทยาลยั

ในด้านการพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมให้กับผู้บริหารและนิสิตนั้นจะ
เห็นว่าคณะสังคมศาสตร์ได้จัดกิจกรรมการพัฒนาเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง เช่นการ
บำเพ็ญสาธารณประโยชน์ การสาธารณสงเคราะห์เพื่อลดละตัวตน การปฏิบัติ

๒๒ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

ธรรมเจริญจิตภาวนาเพื่อพัฒนาจิตใจ เป็นส่วนช่วยส่งเสริมให้มนุษย์เข้าใจมนุษย์
และเข้าใจตนเอง เพราะทุกสรรพวิชาที่ศึกษาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันถูกค้นพบ
แล้วว่าล้วนแต่สอนให้มนุษย์รู้จักแต่การตัดสินผู้อื่นสิ่งอื่นแต่ลืมตัดสินตนเอง แต่
คณะสงั คมศาสตรถ์ ึงแมว้ า่ จะมีหลักสูตรทเี่ น้นไปในทางรัฐศาสตรแ์ ละกฎหมายแต่ก็
ไม่ลืมที่จะพัฒนาคุณธรรมภายในควบคู่ไปกับศาสตร์วิชาได้อยา่ งเหมาะสม ดังเป็น
ที่ประจักษ์ตลอดมา “การศึกษามิใช่เพียงเพื่อให้ได้รบั ใบปริญญา แต่การศึกษาคือ
การพัฒนายกระดับจติ ใจ”

พระสวุ รรณเมธาภรณ์, ผศ.
รองอธิการบดีฝา่ ยวชิ าการ

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๒๓

เข้าใจ เขา้ ถึง พฒั นา
อนุสรณ์ครบรอบ ๓๙ ปี แห่งการกอ่ ตัง้ คณะสังคมศาสตร์ มจร

คณะสังคมศาสตร์ได้แยกตัวออกมาจากคณะเดิมคือคณะมานุษยสง
เคราะห์ศาสตร์เม่ือปี พ.ศ. ๒๕๒๖ มาถงึ ปปี จั จบุ นั พ.ศ. ๒๕๖๕ มอี ายุ ๓๙ ปี หาก
เป็นคนเราก็นับว่า อายุ ๓๙ ปี เป็นวัยหนุ่ม - สาว ฉกรรจ์ ที่มีวิสัยทัศน์และการ
ทำงานที่หนักเอาเบาสู้ไม่ย่อท้อสำหรับคนวัยนี้ เพราะเป็น ๓๙ ปีที่แข็งแกร่ง
ไมย่ อมแพต้ ่ออะไรง่าย ๆ เลย

ตลอดระยะเวลา ๓๙ ปีที่ผ่านมา เมื่อย้อนกลับไปดูผลงานของคณะ
สงั คมศาสตร์แล้ว จะเห็นถึงคณุ ูปการท่ีย่ิงใหญ่ของคณะนี้มาก เรยี กวา่ เหลียวไปข้าง
หลังก็มีแต่เรื่องน่าภาคภูมิใจ เพราะมีบัณฑิต มหาบัณฑิตและดุษฎีบัณฑิตที่สำเร็จ
การศึกษาตามหลักสูตรของคณะสังคมศาสตร์ออกไปมาก นับเป็นประจักษ์พยาน
แห่งความสำเร็จที่ชาวคณะสังคมฯ ไดร้ ่วมรังสรรค์ออกมา และเม่อื จะแลไปข้างหน้า
ก็คิดว่า ไม่น่าจะผิดหวัง เพราะบุคลากรทุกภาคส่วนของคณะนี้ทำงานด้วยใจ
กล่าวคือแต่ละท่านล้วนใช้ความรู้ ความสามารถทำงานกันอย่างเต็มที่ และที่สำคัญ
ขอกล่าวไว้ ณ ท่นี ้ีไดอ้ ย่างม่นั ใจวา่ ชาวคณะสงั คมศาสตรท์ ำงานดว้ ยใจเสมอมา

หวังว่า การทำงานย่างเข้าสู่ปีที่ ๔๐ ของสังคมศาสตร์จะเป็นย่างก้าวไปสู่
การจัดการศึกษาให้เป็นไปตามพระราชปณิธานของพระองค์ทรงสถาปนา
มหาวิทยาลัยอย่างเข้มข้นและเป็นไปตามหลักการพัฒนาปัญญาและคุณธรรมดว้ ย
หลักพระพทุ ธศาสนาสร้างช่ือเสยี งให้แก่มหาวิทยาลยั และเป็นประโยชน์ต่อคนไทย
และชาวโลกใหป้ รากฏไพศาลตลอดไป

รองศาสตราจารย์ ดร.สรุ พล สุยะพรหม
รองอธิการบดฝี า่ ยกิจการทว่ั ไป

ผู้อำนวยการหลกั สตู รบณั ฑติ ศึกษาฯ
มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย

๒๔ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

๓๙ ปีแหง่ คณะสงั คมศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั

ได้ทราบข่าวจากอดีตเลขานุการคณะสังคมศาสตร์ว่า ท่านคณบดีคณะ
สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย อยากจะให้แสดง
ความรู้สึก และเสนอข้อคิดในโอกาสครบรอบ ๓๙ ปี ของคณะสังคมศาสตร์ วันท่ี
๒๕ เดือนมิถนุ ายน พ.ศ.๒๕๖๕ ขอขอบคุณและยนิ ดยี ิ่ง เม่ือคณะเจริญเติบโตมาถึง
๓๙ ปี ถ้าเปรียบกับคนเราก็เป็นผู้ใหญ่ทำงานบุกลุยอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย
มองทางคณะสังคมศาสตร์เรา มีพัฒนาการมาอย่างดีและมั่นคง ในด้านการศึกษา
ตลอดถึงพันธกิจต่าง ๆ ถ้ามองในด้านภูมิทัศน์ ก็มีการขยายหลักสูตรออกไปยัง
วิทยาเขต วิทยาลัย ห้องเรียนฯ มากมาย แสดงถึงบุคลากรมีคุณภาพอย่างเต็ม
เป่ยี ม ได้พัฒนาทางด้านวชิ าการสมบูรณ์แบบ ครบพรอ้ มทง้ั ภูมิรู้ ภูมิฐาน และภูมิธรรม

ข้าพเจ้า ได้มีส่วนในการบริหารคณะสังคมศาสตร์มาในช่วงหนึ่ง สืบต่อ
จากผู้บริหารที่มีคุณภาพ ในช่วงที่ปฏิบัติงานเป็นคณบดี ก็มีคณาจารย์ เจ้าหน้าท่ี
นิสิต เป็นกัลยาณมิตรที่ดีในการทำงาน เสริมงาน สร้างงาน ร่วมกันทำงานอย่าง
เข้มแข็ง เมื่อได้ลาออกไปปฏิบัติหน้าที่ในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ต่างจังหวัด
คือจังหวัดน่าน ก็ได้รับความเมตตามหาวิทยาลัย ช่วยสอนที่วิทยาลัยสงฆ์ คือ
วิทยาลัยสงฆ์นครน่าน เฉลิมพระเกียรติฯ มาตลอด จนเกษียณอายุงาน และได้รับ
เมตตาจนถึงปัจจุบันพร้อมกับได้ติดตามความเคลื่อนไหว และการพัฒนาในองค์
รวมของคณะ ตลอดถึงผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่ นิสิต มีพัฒนาการทางด้าน
การศึกษาและเจริญทางด้านผลงานทางวิชาการเป็นอย่างดี ควบคู่ไปพร้อมกับ
วชิ ชาและจรณะ เป่ยี มด้วยนวลกั ษณ์ของมหาวทิ ยาลยั

ในวโรกาสครบรอบ ๓๙ ปี ขอได้มีส่วนร่วมแสดงความยินดีในพัฒนาการ
กับความก้าวหน้าทางด้านผลงานทางวิชาการของบุคลากรในคณะสังคมศาสตร์
เป็นอยา่ งยง่ิ ขอความเจริญความก้าวหน้า จงสถติ อย่ใู นคณะสังคมศาสตร์ เพื่อเป็น
จุดเด่นพยุงมหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั ให้กา้ วหน้าตลอดไป

พระครวู ิจิตรธรรมโชติ
อดตี คณบดีคณะสงั คมศาสตร์
เจ้าคณะอำเภอทงุ่ ช้าง-อำเภอเฉลมิ พระเกียรติ
วดั ราษฎร์บำรงุ อำเภอทุ่งช้าง จังหวดั นา่ น

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๒๕

มทุ ิตาพจน์

ขอร่วมแสดงมุทิตาและอนุโมทนาในโอกาสที่คณะสังคมศาสตร์ มจร
ครบรอบ ๓๙ ปี ตลอดเวลาที่ผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่ นิสิต ศิษย์เก่า คณะ
สังคมศาสตร์ ได้ร่วมกันสรรสร้างความเจริญก้าวหน้าให้คณะสังคมศาสตร์
จนกลายเป็นคณะที่ใหญท่ สี่ ุด ทมี่ นี ิสติ อันดบั ๑ ของ มจร และ วนั ท่ี ๒๖ มิถุนายน
๒๕๖๕ จะเป็นวันครบรอบการก่อเกิดของคณะสังคมศาสตร์ นับว่าเป็นความ
เติบโตและเจรญิ กา้ วหน้าของคณะสงั คมศาสตรอ์ ย่างยัง่ ยนื

ข้าพเจา้ เองไดม้ สี ่วนในการเคยเปน็ อาจารย์ของภาควิชาเศรษฐศาสตร์และ
ทำงานในฐานะคณบดีของคณะสงั คมศาสตร์ ไดส้ นองงานของคณะสงั คมศาสตร์มา
เป็นระยะเวลาอันยาวนาน จนเกษียณอายุการทำงาน ตลอดระยะเวลาการ
ทำงานที่คณะสังคมศาสตร์ของข้าพเจา้ ทำให้เห็นถึงการทุม่ เทการทำงาน ดูแลเทค
แคร์นิสิตเป็นอย่างดี รวมถึงการเสียสละความสุขส่วนตัวของบุคลากรของคณะ
สงั คมศาสตรท์ ง้ั มวล จึงทำให้คณะสงั คมศาสตร์มคี วามเจรญิ รงุ่ เรืองจนถงึ ทุก
วันนี้อย่างนา่ ภาคภูมใิ จ

ท้ายที่สุดของมุทิตาพจน์นี้ ข้าพเจ้าขออ้างคุณพระศรีรัตนตรัยและส่ิง
ศักดิ์สิทธ์ิทั้งปวงดลบันดาลให้ผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่ นิสิตคณะ
สงั คมศาสตรท์ ุกท่าน ไดเ้ จรญิ ด้วยอายุ วรรณะ สุขะ พละ ตลอดกาลนานเทอญ

พระครปู รุ ิมานรุ ักษ์, รศ.ดร.
อดีตคณบดีคณะสังคมศาสตร์ มจร

๒๖ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

บทปรารภคณบดคี ณะสงั คมศาสตร์

คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ถือกำเนิด
ขึ้นเมื่อวันที่ ๒๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๒๖ โดยเป็นส่วนงานหลักที่ดำเนินการจัด
การศึกษาให้เป็นไปตามปรัชญา ปณิธาน วิสัยทัศน์และพันธกิจของมหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และได้ดำเนินการจัดการศึกษามาครบ ๓๙ ปี ใน
วนั ท่ี ๒๖ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๕๖๕

คณะสังคมศาสตร์ได้จัดการศึกษา โดยแบ่งออกเป็น ๔ ภาควิชา คือ
ภาควิชารัฐศาสตร์ ภาควิชาเศรษฐศาสตร์ ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา
และภาควิชานิติศาสตร์ นับได้ว่า การจัดการศึกษาของคณะสังคมศาสตร์ได้
ครอบคลุมทั้งมิติด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและกฎหมาย ในการจัดการ
ศึกษาศาสตร์สมัยใหม่ดังกล่าวได้บูรณาการเข้ากับพระพุทธศาสนา ซึ่งเป็นไปตาม
ปรัชญาของมหาวิทยาลยั ทวี่ ่า “จดั การศึกษาพระพุทธศาสนาบูรณาการกับศาสตร์
สมัยใหม่ พัฒนาจิตใจและสังคม” จึงช้ีให้เห็นว่าคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้จัดการศึกษาโดยให้ความสำคัญกับการพัฒนาทง้ั
มิติภายในและภายนอก คือ ศึกษาพระพุทธศาสนาเพื่อพัฒนาจิตใจและ
ศกึ ษาศาสตรส์ มัยใหม่เพอ่ื พฒั นาสังคม

คณะสงั คมศาสตร์ ไดร้ ับใชค้ ณะสงฆแ์ ละสังคมไทยทงั้ การผลิตบณั ฑิต การ
วิจัยและพัฒนา การส่งเสริมพระพุทธศาสนาและบริการวิซาการแก่สังคมและการ
ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม โดยเฉพาะการผลิตบัณฑิตนั้นคณะสังคมศาสตร์ได้จัด
การศึกษาทั้งระดับก่อนปริญญาตรี ระดับปริญญาตรี ระดับปริญญาโทและระดับ
ปริญญาเอก ซึ่งมีผู้เข้ารับการศึกษา ทั้งพระสังฆาธิการ พระสงฆ์ สามเณรและ
คฤหัสถท์ ่วั ไปเปน็ จำนวนมาก ก่อใหเ้ กดิ คุณประโยชน์แก่พระศาสนา คณะสงฆ์และ
ประเทศชาตินับอเนกอนันต์ ดังพระราชปณิธานของล้นเกล้า รัชกาลที่ ๕ องค์
สถาปนาสถาบันแห่งนี้ว่า “ศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาชั้นสูง สำหรับพระภิกษุ
สามเณรและคฤหสั ถ์”

วันอุดมมงคลฤกษ์ครบรอบ ๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ ในวันที่ ๒๖
มิถุนายน พ.ศ.๒๕๖๕ นั้น ทางคณะได้จัดงานเพื่อระลึกถึงการดำเนินการจัด
การศึกษา โดยมีกิจกรรมทางวชิ าการซ่ึงจัดแสดงนิทรรศการโดยนิสิตชัน้ ปีที่ ๑ -๔

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๒๗

คณะสังคมศาสตร์ และพิธีเปิดป้ายคณะสังคมศาสตร์ รวมทั้งการปรับปรงุ ภูมิทัศน์
ทเี่ ออื้ ตอ่ การศกึ ษาและกจิ กรรมของมหาวิทยาลัย

ในนามผู้บริหาร คณาจารย์ และเจ้าหน้าท่ี คณะสังคมศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ขออนุโมทนาคณะจัดงานทุกท่านใน
ครั้งนี้ ที่ได้ช่วยกันเพื่อให้งานดำเนินไปด้วยความเรียบร้อยและบรรลุตาม
วตั ถุประสงค์ทุกประการ หวงั เปน็ อยา่ งยิ่งว่า คณะสังคมศาสตร์จะเป็นกำลังสำคัญ
ในการผลิตบัณฑิตที่มีคุณวุฒิ คุณภาพ และคุณธรรม ให้แก่พระพุทธศาสนาและ
สงั คมไทย สบื ไป

พระครปู รยิ ัติกิตตธิ ำรง, รศ.ดร.
(ทองขาว กิตฺติธโร)

คณบดีคณะสังคมศาสตร์ รปู ที่ ๘ (รปู ปจั จบุ ัน)

๒๘ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

คำกล่าวถวายรายงาน

พระธรรมวชั รบณั ฑติ , ศ.ดร.
อธกิ ารบดมี หาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
โดย พระครปู รยิ ัตกิ ติ ติธำรง, รศ.ดร. คณบดคี ณะสังคมศาตร์

ในงานทำบุญครบรอบ ๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย
ในวันเสารท์ ี่ ๒๕ เดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๕

ณ ลานกิจกรรมคณะสงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั
ตำบลลำไทร อำเภอวังนอ้ ย จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา

กราบเรียน พระเดชพระคุณพระธรรมวั ชรบัณ ฑิต, ศ.ดร.
ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ/รองเจ้าคณะภาค ๕/ อธิการดีมหาวิทยาลัยมหา
จุฬาลงกรณราชวิทยาลยั ทีเ่ คารพอยา่ งสงู

เกล้าฯ พระครูปริยัติกิตติธำรง, รศ.ดร. คณบดีคณะสังคมศาสตร์
มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พรอ้ มด้วยกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ คณะ
ผบู้ ริหาร คณาจารย์ เจา้ หนา้ ท่ี และนิสติ คณะสังคมศาสตร์ รู้สึกปลาบปลื้มปีติยินดี
เป็นอย่างยิ่งที่ พระเดชพระคุณฯ ที่ได้เมตตามาเป็นองค์ประธานในพิธีทำบุญ
ครบรอบ ๓๙ ปี และพธิ เี ปดิ ปา้ ยคณะสังคมศาสตร์

เกล้าฯ ขอกราบถวายรายงานของการจัดงานครบรอบ ๓๙ ปี และพิธีเปิด
ป้ายคณะสังคมศาสตร์ โดยสังเขป ดังนี้

คณะสงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั ได้จดั ตั้งข้ึน
เม่อื ปีพุทธศกั ราช ๒๕๒๖ โดยมีเป้าหมายเพอ่ื ดำเนนิ การจัดการศกึ ษาแก่พระภิกษุ-
สามเณร และคฤหัสถ์ เป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งคณะสงฆ์ไทยจัดการศึกษาสาย
สังคมศาสตร์ เพื่อบูรณาการพระพุทธศาสนากับศาสตร์สมัยใหม่ เป็นแหล่งเรียนรู้
พระไตรปิฎกและวิชาการช้นั สงู ตามพระราชปณธิ านของสมเดจ็ บรมบพติ รพระราช

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๒๙

สมภารเจ้า พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระบาทสมเด็จพระ
จุลจอมเกล้าเจา้ อยู่หวั รัชกาลที่ ๕

ปัจจุบันคณะสังคมศาสตร์ได้แบ่งส่วนงานออกเป็น ๕ ส่วนงาน
ประกอบด้วย สำนักงานคณบดีคณะสังคมศาสตร์ ภาควิชารัฐศาสตร์ ภาควิชา
เศรษฐศาสตร์ ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา และภาควิชานิติศาสตร์
โดยได้ดำเนินการจัดการศึกษาในระดับปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก
นอกจากนั้นยังได้ขยายส่วนงานการจัดการศึกษาและหลักสูตรตามส่วนภูมิภาค
ต่างๆ ได้แก่ วิทยาเขต วิทยาลัย และหน่วยวิทยบริการทั่วประเทศ ตลอด
ระยะเวลา ๓๙ ปีที่ผ่านมา คณะสังคมศาสตร์ได้ผลิตบัณฑิตเพื่อพัฒนาจิตใจและ
สังคมตอบสนองความต้องการของผู้ใช้บัณฑิตทั้งในส่วนของคณะสงฆ์ ภาครัฐ
ภาคเอกชน และสังคม ทั้งในประเทศและต่างประเทศเป็นจำนวนมาก และได้มี
การพัฒนาคุณภาพการศึกษาหลักสูตรของคณะสังคมศาสตร์มาโดยลำดับ เพื่อให้
สอดคล้องและเชื่อมโยงกับระบบประกันคุณภาพของสำนักงานปลัดกระทรวงการ
อุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สป.อว.) และได้พัฒนาสูตรให้
ทันสมัยเพื่อผลิตบณั ฑิตให้ตรงตามความต้องการของสังคมโดยได้มีการกำหนดชื่อ
ปริญญาและอักษรย่อในสาขาวิชาใหม่ตามประกาศมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวิทยาลัย ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๕๙ เป็นต้นมา นับเป็นก้าว
สำคัญในการพัฒนาของคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย

ในปีพุทธศักราช ๒๕๖๕ นี้ คณะสังคมศาสตร์ได้ดำเนินการจัดการศึกษา
ครบรอบ ๓๙ ปี โดยได้ดำเนินกิจกรรมตามปรัชญาของมหาวิทยาลัยที่ว่า “จัด
การศึกษาพระพุทธศาสนาบูรณการกับศาสตร์สมัยใหม่ พัฒนาจิตใจและสังคม”
คณะสังคมศาสตร์เปิดสอนหลักสูตรระดับประกาศนียบัตร จำนวน ๒ หลักสูตร
ระดับปริญญาตรี จำนวน ๗ หลักสูตร ปริญญาโท จำนวน ๕ หลักสูตร ระดับ
ปริญญาเอก จำนวน ๔ หลักสูตร รวมทั้งสิ้น จำนวน ๑๘ หลักสูตร ในวาระ
ครบรอบ ๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ได้ดำเนินการก่อสร้างป้ายคณะสังคมศาสตร์
และปรับภูมิทัศน์บริเวณหน้าคณะสังคมศาสตร์ โดยได้รับความอุปถัมภ์จากผู้มีจติ
ศรัทธา ประกอบด้วย.-

๓๐ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

-พระครูโสภณวรคุณ เจ้าอาวาสวัด จำนวน ๕๐๐,๐๐๐ บาท
วรามาตยภัณฑสาราราม (วัดขุนจนั ทร)์ จำนวน ๓๐,๐๐๐ บาท
-พระอุดมสทิ ธินายก,รศ.ดร. จำนวน ๓๐,๐๐๐ บาท
รองคณบดีคณะสังคมศาสตร์ฝ่ายบรหิ าร จำนวน ๑๐,๐๐๐ บาท
-พระครวู ิสิฐพฒั นพธิ าน จำนวน ๕๐,๐๐๐ บาท
เจา้ คณะอำเภอวงั นอ้ ย จำนวน ๒๕,๐๐๐ บาท
-พระครปู ริยัติกิตติธำรง,รศ.ดร. จำนวน ๒๐,๐๐๐ บาท
คณบดีคณะสังคมศาสตร์ จำนวน ๕,๐๐๐ บาท
-ผศ.ดร.อภิญญา ฉัตรชอ่ ฟา้
และอาจารย์ ดร.บวร ขมชุณศรี
-ดร.แม่ชณี ฐั ญาวรรณ เปรมสกลุ
ประธานมูลนธิ โิ พธิวณั ณา
-ดร.ศักด์ิชัย-ดร.สดุ าวรรณ เตชะไกรศรี
-รศ.ดร.ดวงตา สราญรมย์ กรรมการ
ผทู้ รงคุณวุฒิคณะสงั คมศาสตร์

คณะสังคมศาสตร์ไดด้ ำเนินการก่อสรา้ งปา้ ยและปรับภูมิทัศน์บริเวณหน้า
คณะสังคมศาสตร์เสร็จเรียบรอ้ ยและ และได้กำหนดการจัดงานทำบุญครบ ๓๙ ปี
ขึ้นเพื่อรำลึกถึงปูชนียบุคคลและผู้ทำคุณประโยชน์ต่อคณะสังคมศาสตร์พร้อมทั้ง
สร้างเครอื ขา่ ยสายสังคมศาสตร์ โครงการดังกลา่ วน้ีมีวตั ถปุ ระสงค์ ดังนี้ ๑) เพื่อให้
ผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่ นิสิต และศิษย์เก่า คณะสังคมศาสตร์ ได้ทำ
กิจกรรมและมีส่วนร่วมระลึกถึงคุณูปการของบุรพาจารย์ของมหาวิทยาลัย และ
คณะสงั คมศาสตร์ ๒) เพือ่ ให้สรา้ งเครือขา่ ยสายสังคมศาสตร์ ในการขบั เคล่ือนงาน
วิชาการสู่ระดับสากล และ ๓) เพื่อระดมทุนจัดตั้งและเพิ่มทุน “กองทุนพัฒนา
คณะสังคมศาสตร์” เพื่อสนับสนุนการจัดการศึกษาของคณะสังคมศาสตร์ โดยมี
กจิ กรรมทส่ี ำคัญ คือ พธิ เี ปิดป้ายคณะสงั คมศาสตร์ โดยพระเดชพระคุณพระธรรม
วัชรบัณฑิต, ศ.ดร. อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย การจัด
แสดงนิทรรศการด้านวิชาการ โดย นิสิตคณะสังคมศาสตร์ ชั้นปีที่ ๑ – ๔ และมี
ออกร้านอาหารการกุศล โดยส่วนงาน หลักสูตร บุคลากร และนิสิตคณะ
สังคมศาสตร์รับเป็นเจ้าภาพ จำนวน ๕ ร้าน เพื่อถวายเป็นภัตตาหารเพลและ

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๓๑

อาหารกลางวัน สำหรับพระภิกษุ สามเณร และผู้มาร่วมงาน โครงการจัดงาน
ทำบญุ ครบ ๓๙ ปี ในวันนี้มผี ู้เขา้ รว่ มกิจกรรมประกอบไปดว้ ย.-

๑. ผู้บริหาร คณาจารย์ และเจ้าหนา้ ท่ี คณะสงั คมศาสตร์ จำนวน ๙๘
รูป/คน

๒. นสิ ิต และศิษย์เก่าคณะสงั คมศาสตร์ จำนวน ๑๕๐ รปู /คน
๓. ประชาชนท่ัวไป จำนวน ๕๐ คน
รวมผ้เู ข้าร่วมกิจกรรม ท้งั สน้ิ จำนวน ๒๙๘ รูป/คน
บัดนี้ได้เวลาอันเป็นอุดมมงคลแล้ว เกล้าฯ ในนามคณะผู้จัดงานขอ
อนุญาตให้พระเดชพระคุณพระอุดมสิทธินายก, รศ.ดร. รองคณบดีคณะ
สังคมศาสตร์ฝ่ายบริหาร ขานชื่อคณะเจ้าภาพสมทบทุนก่อสร้างป้ายและปรับภูมิ
ทศั น์คณะสังคมศาสตร์ เข้ารับเกียรตติ ามลำดับ และขอกราบเรยี นพระเดชพระคุณ
พระธรรมวชั รบัณฑติ , ศ.ดร. มอบเกียรติบัตร กล่าวสัมปสาทนียกถา และเปิดป้าย
คณะสังคมศาสตร์ สบื ไป

กราบเรยี นมาด้วยความเคารพอย่างสงู

๓๒ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

โครงการจดั งานครบรอบ ๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์
มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั
วันเสารท์ ่ี ๒๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๕

ณ ลานกิจกรรมคณะสงั คมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย
ตำบลลำไทร อำเภอวังนอ้ ย จังหวดั พระนครศรอี ยุธยา

เวลา ๐๘.๓๐ น. -ผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่ นิสิตคณะสังคมศาสตร์ทุก
เวลา ๐๙.๓๐ น. รูป/คน และประชาชนท่วั ไป พร้อมเพรยี งกนั ณ บรเิ วณพิธี
ลานกจิ กรรมคณะสังคมศาสตร์
-พระธรรมวชั รบณั ฑิต, ศ.ดร. อธกิ ารบดีมหาวทิ ยาลยั มหา
จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ประธานในพิธี จุดธูปเทียนบูชา
พระรัตนตรยั
-พระครปู รยิ ัตกิ ติ ตธิ ำรง, รศ.ดร. คณบดีคณะสงั คมศาสตร์
กล่าวถวายรายงานต่อประธานในพธิ ี
-พระอุดมสิทธินายก, รศ.ดร. รองคณบดีคณะ
สังคมศาสตร์ฝ่ายบริหาร ขานรายนามเจ้าภาพสมทบทุน
กอ่ สรา้ งป้ายและปรบั ภูมทิ ัศน์คณะสังคมศาสตร์
-เจ้าภาพเขา้ รบั เกียรติบตั รจากอธกิ ารบดตี ามลำดบั
-พระธรรมวัชรบัณฑิต, ศ.ดร. มอบเกียรติบัตร และ
กล่าวสัมปสาทนยี กถา
-ศาสนพธิ กี ร กล่าวคำอาราธนาศีล
-ประธานสงฆ์ใหศ้ ลี
-ศาสนพิธีกรกล่าวคำอาราธนาพระปรติ ร
-พระสงฆเ์ จริญพระพทุ ธมนต์

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๓๓

เวลา ๑๑.๓๐ น. -ผบู้ ริหาร คณาจารย์ คณะสังคมศาสตร์ ถวายจตปุ จั จัย
เครอ่ื งไทยธรรมแด่ประธานในพิธแี ละคณะสงฆ์
-พระสงฆท์ งั้ น้ัน อนุโมทนากถา
-พระธรรมวัชรบณั ฑติ , ศ.ดร. อธิการบดีมหาวิทยาลยั
มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัยประกอบพิธเี ปิดป้ายคณะ
สังคมศาสตร์
-พระสงฆ์เจริญชัยมงคลกถา
-ถวายภัตตาหารเพล/รับประทานอาหารร่วมกัน

การแต่งกาย - บรรพชติ หม่ ดองรัดอกเป็นปริมณฑล

- คฤหสั ถ์แต่งผา้ ไทยสีฟ้า

หมายเหตุ : - กำหนดการนีอ้ าจมีการเปลยี่ นแปลงตามความเหมาะสม

- พิธกี รประจำวนั

๑. พระปลดั ระพิน พทุ ฺธิสาโร, ผศ.ดร. ๒. พระมหาพิสุทธ์ิ สิทธฺ เิ มธี

๓. ผศ.ดร.สรุ ยิ า รักษาเมอื ง ๔. อาจารย์ ดร.นกิ ร ศรรี าช

๓๔ 39th Anniversary Faculty of Social Sciences, MCU

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๓๕

ประวัตคิ ณะสงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย

ประวัติคณะสังคมศาสตร์

ปีพุทธศักราช ๒๕๑๒ คณะสงฆ์โดยมหาเถรสมาคม ได้ออกคำสั่งมหาเถร
สมาคม เรื่อง การศึกษาของมหาวิทยาลัย พทุ ธศักราช ๒๕๑๒ และเรื่องการศกึ ษา
ของคณะสงฆ์ จากคำสั่งทั้งสองฉบับน้ี ส่งผลให้มหาวิทยาลัย มีสถานะเป็น
สถาบันการศึกษาของคณะสงฆ์ไทยโดยสมบูรณ์ และทำการเปิดสอนคณะเอเชีย
อาคเนย์ ต่อมาเปล่ียนเป็น คณะมานุษยสงเคราะห์ศาสตร์ ต่อมาปี พ.ศ. ๒๕๒๖
คณะผู้บริหารมหาวิทยาลัย ได้แยกคณะมานุษยสงเคราะห์ศาสตร์ออกเป็น
สองคณะ คอื คณะมนษุ ยศาสตร์ และคณะสงั คมศาสตร์

คณะสังคมศาสตร์ จึงได้ก่อกำเนิดขึ้น ตั้งแต่ปีพุทธศักราช ๒๕๒๖ พร้อม
กับการปรับปรุงหลักสูตร หลักสูตรเดิมมีหน่วยกิต ๒๐๐ หน่วย ถูกลดจำนวนลง
เหลือหน่วยกิตเพียง ๑๕๐ หน่วย ซ่ึงจำนวนหน่วยกิต เป็ นเช่นเดียวกัน
สถาบนั อดุ มศกึ ษาท่ัวไป ทั้งน้เี พอื่ รองรับ พ.ร.บ. กำหนดวิทยฐานะผสู้ ำเรจ็ วชิ าการ
ทางพระพทุ ธศาสนา

อาจารย์ผู้เป็นกำลังสำคัญในการก่อกำเนิดคณะสังคมศาสตร์ในขณะนั้น
คอื พระมหาสำรวม ปิยธมฺโม (น.ธ.เอก,ป.ธ.๖, M.A.(Phil.)) รวมท้ังมีผู้บริหารของ
คณะสังคมศาสตร์ท่ีดำรงตำแหน่งคณบดีคณะสังคมศาสตร์จนถึงปัจจุบัน ซึ่งมี
คณุ ูปการอยา่ งต่อเนื่องมดี ังน้ี

๑. พระมหาวสิ ทุ ธิ์ ปญฺ สฺสโร รักษาการคณบดี
๒๐ พ.ค. ๒๕๒๖-๓๐ ก.ย. ๒๕๒๖

๒. พระมหาปรชี า ปรญิ ฺ าธโร รกั ษาการคณบดี
๓๐ ก.ย. ๒๕๒๖ –๑๙ ม.ี ค. ๒๕๒๗

๓. พระมหายิน วรกิจฺโจ ดำรงตำแหนง่ คณบดี
พ.ศ. ๒๕๒๗-๒๕๓๐

๔. พระมหาสำรวม ปยิ ธมฺโม ดำรงตำแหนง่ คณบดี
พ.ศ. ๒๕๓๐-๒๕๓๕

๓๖ 39thAnniversary Faculty of Social Sciences, MCU

๕. พระครปู ลัดประสิทธิ์ ธุรสทิ ฺโธ, ดร. ดำรงตำแหน่งคณบดี
พ.ศ. ๒๕๓๕-๒๕๔๕

๖. พระครูวิจติ รธรรมโชติ (สามารถ โชติธมฺโม) ดำรงตำแหน่งคณบดี
พ.ศ. ๒๕๔๕-๒๕๔๙

๗. พระครูปุริมานรุ ักษ์,รศ.ดร. (ประสิทธิ์ ธุรสทิ โฺ ธ) ดำรงตำแหน่งคณบดี
พ.ศ. ๒๕๔๙-๒๕๕๓

๘. พระครูปรยิ ตั ิกิตตธิ ำรง,รศ.ดร. (ทองขาว กิตตฺ ิธโร) ดำรงตำแหนง่ คณบดี
พ.ศ. ๒๕๕๓ – ปจั จุบนั

วิวัฒนาการของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ดำเนินไปโดย
ลำดับจากเดิมมีเพียง คณะเดียว ได้ขยายออกเป็น คณะพุทธศาสตร์,คณะครุ
ศาสตร์,คณะมนุษยศาสตร์,คณะสังคมศาสตร์, และบัณฑิตวิทยาลัย การขยายของ
มหาวิทยาลัย ทำให้มีความจำเป็น ต้องย้ายคณะสังคมศาสตร์ จากวัดมหาธาตุ
ยุวราชรังสฤษฎ์ิ มาอยู่ท่ีอาคารเรียน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรราชวิทยาลัย
ศูนย์วัดศรีสุดาราม เลขที่ ๒๓ ถนนบางขุนนนท์-ตล่ิงชัน แขวงบางขุนนนท์
เขตบางกอกน้อย วันท่ี ๑๖ ตุลาคม ๒๕๔๒ และทางคณะได้ย้ายสำนักงานคณบดี
คณะสังคมศาสตร์ มาปฏิบัติหน้าที่ ณ อาคารเรียนรวม โซนบี มหาวิทยาลัยมหา
จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ตำบลลำไทร อำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
เมือ่ วนั ที่ ๒๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๒ จนถงึ ปจั จบุ นั

ปรัชญา ปณธิ าน วสิ ัยทศั น์และพนั ธกิจ

สุภาษติ (Proverb)

สุภาษติ วา่ ปญฺ า โลกสมฺ ิ ปชโฺ ชโต

แปลว่า ปัญญาเป็นแสงสวา่ งในโลก

ปณธิ าน (Determination)

ศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาชั้นสูง สำหรับพระภิกษุสามเณรและ

คฤหสั ถ์

ปรชั ญา (Philosophy)

พทุ ธธรรม ปญั ญา นำการพฒั นาสังคม

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๓๗

วสิ ัยทัศน์ (Vision)
ผลิตคนดีและเก่ง อย่างมีสมรรถภาพ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย ผลิตบณั ฑติ และพัฒนาบุคลากรใหเ้ ป็นผู้มีปฏิปทาน่า
เล่ือมใส ใฝร่ ู้ ใฝ่คิด เป็นผู้จิตใจและปัญญา มีโลกทัศน์กว้างไกล มีความสามารถใน
การแก้ไขปัญหา มศี รทั ธาอุทศิ ตนเพอื่ พระพุทธศาสนาและพัฒนาสังคม
การจัดการศึกษาและวิจัยดีอย่างมีคุณ ภาพ คณ ะสังคมศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย จัดการจัดการศึกษาและพั ฒนา
กระบวนการเรียนรู้ โดยบูรณาการวิชาการด้านสังคมศาสตร์กบั พระพทุ ธศาสนาทั้ง
ภาคทฤษฎีและปฏิบัติ ผ่านกระบวนการศึกษา ค้นคว้า วิจัย และการประกัน
คุณภาพการศึกษา เพ่ือก้าวไปสู่ความเป็นเลิศทางวิชาการ และเพื่อสร้างองค์
ความรู้ใหม่ในการพัฒนา มนุษย์ สังคม และสิ่งแวดล้อม ให้อยู่ร่วมกันได้อย่าง
สมดลุ และสันติสขุ
บริการวิชาการดีอย่างมีคุณภาพมุ่งม่ันในการให้บริการวิชาการด้าน
สงั คมศาสตร์และพระพุทธศาสนาแกค่ ณะสงฆ์และสังคม รวมทั้งสง่ เสริมการเรยี นรู้
และความร่วมมืออันดีระหว่างพุทธศาสนิกชนในระดับชาติและนานาชาติ เพื่อ
ธำรงรักษาไว้ซึ่งขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปะและวัฒนธรรมอันเนื่องด้วย
พระพทุ ธศาสนา
บริหารดีอย่างมีประสิทธิภาพ คณ ะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย มุ่งพัฒนาการบริหารจัดการตามหลักนิติธรรม
จริยธรรม ความสำนึกรับผิดชอบ การมีส่วนร่วม ความโปร่งใสตรวจสอบได้ และ
ความคุ้มค่า รวมทั้งสนับสนุน ส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของบุคลากรเพ่ือก้าว
ไปสูค่ วามเปน็ องค์กรแหง่ การเรยี นรอู้ ย่างแทจ้ รงิ
พนั ธกจิ (Mission)

ผลิตบัณฑิต คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราช
วทิ ยาลยั ผลิตบัณฑิตและพัฒนาบัณฑิตให้มคี ุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๓ ประการ
คือ ความรู้ดี มีคุณธรรม นำสันติสุข ให้เพียบพร้อมด้วยการพัฒนาคุณธรรมและ
ปัญญา

วิจัยและพัฒนา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวิทยาลัย การวิจัยและค้นคว้า เพื่อสร้างองค์ความรู้ควบคู่ไปกับกระบวนการ
เรียนการสอน เน้นการพัฒนาองค์ความร้ใู นพระไตรปิฎกและศาสตร์สมัยใหม่ และ

๓๘ 39thAnniversary Faculty of Social Sciences, MCU

สร้างพุทธนวัตกรรมด้านสังคมศาสตร์ โดยวิธีสหวิทยาการแล้วนำองค์ความรู้ท่ี
ค้นพบมาประยุกต์ใช้แก้ปัญหา ศีลธรรม และจริยธรรมของสังคม รวมทั้งพัฒนา
คุณภาพงานวชิ าการดา้ นสงั คมศาสตร์

ส่ งเส ริ ม พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น าแ ล ะ บ ริ ก า ร วิ ช า ก า ร แ ก่ สั งค ม
คณ ะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ส่งเสริม
พระพุทธศาสนาและบริการวิชาการแก่สังคม ตามปณิธานการจัดต้ังมหาวิทยาลัย
ด้วยการปรับปรุงกิจกรรมต่างๆ ให้ประสานสอดคล้อง เอ้ือต่อการส่งเสริม
สนับสนุนกิจการคณะสงฆ์และสังคม สร้างความรู้ ความเข้าใจหลักคำสอนทาง
พระพุทธศาสนา สร้างจิตสำนึกด้านคุณธรรม จริยธรรมแก่ประชาชน จัดประชุม
สัมมนา และฝึกอบรม เพื่อพัฒนาพระสงฆ์และบัณฑิต ให้มีศักยภาพในการธำรง
รักษา เผยแผ่หลักคำสอน และเป็นแกนหลักในการพัฒนาจิตใจและสังคมในวง
กวา้ ง

ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม คณะสังคมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬา
ลงกรณราชวิทยาลัย เสริมสร้าง และพัฒนาแหล่งการเรียนรู้ด้านการทำนุบำรุง
ศิลปวัฒนธรรม ให้เอื้อต่อการศึกษา เพ่ือสร้างจิตสำนึกและความภาคภูมิใจใน
ความเป็นไทย สนับสนุนให้มีการนำภูมิปัญญาท้องถ่ิน มาเป็นรากฐานของการ
พฒั นาอย่างมีดุลยภาพ

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๓๙

โครงสร้างองค์กร และโครงสร้างการบรหิ าร
คณ ะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมห าจุฬาลงกรณ ราชวิทยาลัย
เป็นหน่วยงานที่จัดตั้งข้ึนเพื่อจัดการศึกษาด้านพระพุทธศาสนาบูรณาการเข้ากับ
ศาสตร์สมัยใหม่ โดยมีโครงสร้างการบรหิ ารจัดการ ในระดับตา่ งๆ เพ่ือให้เกิดความ
คล่องตัวในการจดั การศกึ ษา ดงั น้ี

โครงสรา้ งการบริหารคณะสงั คมศาสตร์
มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั

มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั

สภาวชิ าการ คณะกรรมการประกันคุณภาพการศึกษา

คณะกรรมการบรหิ ารงานบุคคล อธกิ ารบดี คณะกรรมการกำกบั ดแู ลนโยบายและแผนพัฒนา

คณะกรรมการเงินและทรพั ยส์ นิ รองอธิการบดี คณะกรรมการตรวจสอบภายใน

ทีป่ รึกษาอธิการบดี ผู้ช่วยอธกิ ารบดี

คณะสงั คมศาสตร์

คณบดี

คณะกรรมการประจำคณะ

รองคณบดีคณะสงั คมศาสตร์ฝา่ ยบรหิ าร รองคณบดคี ณะสังคมศาสตร์ฝ่ายวชิ าการ

สำนักงานคณบดี ภาควิชารัฐศาสตร์ ภาควิชาเศรษฐศาสตร์ ภาควชิ าสังคมวิทยา ภาควชิ านิติศาสตร์
และมานุษยวทิ ยา

๔๐ 39thAnniversary Faculty of Social Sciences, MCU

หลกั สูตร
ค ณ ะ สั ง ค ม ศ า ส ต ร์ ได้ รั บ อ นุ มั ติ จ า ก ม ห า วิ ท ย า ลั ย ให้ ป ร ะ ก า ศ ใช้

และจัดการศึกษาหลักสูตรตั้งแต่ชั้นประกาศนียบัตรถึงชั้นปริญญาเอก โดยดำเนินการ
จดั การเรียนการสอน จำนวน ๑๘ หลกั สูตร แตล่ ะหลกั สตู รอย่ภู ายใต้ภาควชิ า ดังน้ี

หลกั สูตรของภาควิชารัฐศาสตร์ เปิดสอน ๑๑ หลกั สูตร คือ
๑) หลกั สตู รระดับปรญิ ญาตรี จำนวน ๓ หลกั สตู ร ประกอบด้วย
-หลักสตู รรฐั ศาสตรบัณฑิต
-หลกั สูตรรฐั ประศาสนศาสตรบณั ฑติ
-หลักสูตรพทุ ธศาสตรบัณฑติ สาขาวชิ าการจัดการเชิงพุทธ
๒) หลักสตู รระดบั ปริญญาโท จำนวน ๓ หลักสตู ร ประกอบด้วย
- หลักสตู รพุทธศาสตรมหาบัณฑติ สาขาวชิ าการจดั การเชงิ พุทธ
- หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรมหาบณั ฑิต
- หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑติ
๓) หลักสตู รระดบั ปรญิ ญาเอก จำนวน ๓ หลกั สตู ร ประกอบดว้ ย
- หลักสตู รพุทธศาสตรดษุ ฎบี ัณฑิต สาขาวชิ าการจัดการเชิงพุทธ
- หลกั สตู รปรัชญาดษุ ฎีบัณฑติ สาขาวิชารฐั ประศาสนศาสตร์
- หลกั สูตรปรัชญาดุษฎบี ัณฑติ สาขาวิชารัฐศาสตร์
๔) หลกั สตู รประกาศนยี บตั ร จำนวน ๒ หลกั สูตร ประกอบด้วย
- หลกั สูตรประกาศนียบตั รการบริหารกจิ การคณะสงฆ์ (ป.บส.)
- หลกั สูตรประกาศนียบตั รการบรหิ ารท้องถ่ิน (ป.บท.)

หลักสตู รของภาควชิ าเศรษฐศาสตร์ เปดิ สอน ๑ หลักสตู ร คอื
๑) หลกั สตู รระดับปริญญาตรี จำนวน ๑ หลักสูตร คือ
- หลักสูตรเศรษฐศาสตรบณั ฑติ

หลักสูตรของภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา เปิดสอน ๔
หลักสตู ร คอื

๑) หลักสตู รระดับปริญญาตรี จำนวน ๒ หลักสตู ร คอื
- หลกั สตู รศิลปศาสตรบณั ฑติ สาขาวิชาการพฒั นาสังคม
- หลักสตู รสังคมสงเคราะหศ์ าสตรบัณฑิต

๒) หลักสูตรระดบั ปริญญาโท จำนวน ๑ หลักสตู ร คือ
- หลกั สตู รศิลปศาสตรมหาบณั ฑติ สาขาวชิ าการพัฒนาสังคม

๓๙ ปี คณะสังคมศาสตร์ มจร ๔๑

๓) หลักสตู รระดับปริญญาเอก จำนวน ๑ หลักสตู ร คือ
- หลกั สูตรปรชั ญาดุษฎีบัณฑติ สาขาวิชาการพฒั นาสงั คม

หลักสูตรของภาควิชานติ ศิ าสตร์ เปดิ สอน ๒ หลกั สตู ร คือ
๑) หลกั สตู รระดบั ปริญญาตรี จำนวน ๑ หลักสูตร คอื
- หลักสตู รนิตศิ าสตรบัณฑติ
๒) หลักสูตรระดับปริญญาโท จำนวน ๑ หลกั สูตร คือ
- หลกั สตู รนติ ิศาสตรมหาบัณฑติ

๔๒ 39thAnniversary Faculty of Social Sciences, MCU

บุคลากรคณะสังคมศาสตร์

ทำเนียบผ้บู รหิ ารคณะสงั คมศาสตร์

พระมหาวิสทุ ธ์ิ ปญฺ สสฺ โร พระมหาปรีชา ปริญฺ าธโร พระมหายนิ วรกจิ ฺโจ
รักษาการคณบดี รักษาการคณบดี ดำรงตำแหนง่ คณบดี
พ.ศ. ๒๕๒๗-๒๕๓๐
๒๐ พ.ค. ๒๕๒๖-๓๐ ก.ย. ๓๐ ก.ย. ๒๕๒๖ –๑๙ ม.ี ค.
๒๕๒๖ ๒๕๒๗

พระมหาสำรวม ปยิ ธมโฺ ม พระครวู ิจติ รธรรมโชติ พระครูปุรมิ านรุ กั ษ์,รศ.ดร.
ดำรงตำแหน่งคณบดี (สามารถ โชติธมโฺ ม) (ประสทิ ธิ์ ธุรสิทฺโธ)
พ.ศ. ๒๕๓๐-๒๕๓๕ ดำรงตำแหน่งคณบดี ดำรงตำแหน่งคณบดี
พ.ศ. ๒๕๔๕-๒๕๔๙ พ.ศ. ๒๕๓๕-๒๕๔๕ และ
พ.ศ. ๒๕๔๙-๒๕๕๓

๓๙ ปี คณะสงั คมศาสตร์ มจร ๔๓

พระครูปริยตั ิกติ ตธิ ำรง,รศ.ดร.

(ทองขาว กิตฺตธิ โร น.ธ.เอก, ป.ธ.๔, พธ.บ. เกยี รตนิ ิยม, M.A., Ph.D.)
กรรมการสภามหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั
ดำรงตำแหน่งคณบดีคณะสงั คมศาสตร์
พ.ศ. ๒๕๕๓ – ปจั จุบนั

๔๔ 39thAnniversary Faculty of Social Sciences, MCU

คณะกรรมการประจำคณะสงั คมศาสตร์

พระครปู ริยตั ิกิตติธำรง,รศ.ดร. พระอดุ มสทิ ธนิ ายก, รศ.ดร. รศ.ดร.เกียรติศักดิ์ สขุ เหลอื ง

คณบดคี ณะสงั คมศาสตร์ รองคณบดีคณะสังคมศาสตร์ฝ่ายบรหิ าร รองคณบดคี ณะสงั คมศาสตรฝ์ ่ายวิชาการ
ประธานกรรมการ
รองประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ

ศ.ดร.จำนงค์ อดิวัฒนสทิ ธิ์ รศ.ดร.ประณตนนั ทยิ ะกุล รศ.ดร.ชยั ยทุ ธชโิ นกลุ
ผทู้ รงคณุ วุฒิ ผทู้ รงคณุ วุฒิ ผทู้ รงคุณวุฒิ

รศ.พฒั นะ เรอื นใจดี รศ.ดร.ดวงตา สราญรมย์ ผศ.ดร.รัฐพล เยน็ ใจมา
หัวหนา้ ภาควิชารัฐศาสตร์
ผทู้ รงคุณวุฒิ ผทู้ รงคุณวฒุ ิ
กรรมการ