แบบฝึกทักษะพัฒนาการอ่าน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

ชดุ การเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551
กระทรวงศึกษาธกิ าร

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

คำนำ
ชุดแบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว - ร้อยกรอง เรื่อง สนุกคิดพิชิตการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้
ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551เป็นส่วนหนึ่ง
ของของรายวชิ า ภท 2101409 นวัตกรรมการเรียนการสอนภาษาไทยสาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏ
เทพสตรี จัดทำขึ้นเพื่อใช้เป็นแบบฝึกเสริมทักษะ ประกอบการเรียนการสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
เพื่อพัฒนาความสามารถด้านการอ่านของผู้เรียน โดยมีเนื้อหาเกี่ยวกับความหมายของการอ่าน การเตียมตัว
ก่อนการอ่าน หลักการอ่านออกเสียงร้อยแก้วและร้อยกรอง แบบฝึกทักษะ และแหล่งการเรียนรู้เพิ่มเติมที่
เกย่ี วขอ้ งกบั เนอ้ื หา
ขอขอบพระคณุ อาจารย์ปรญิ ญา เงนิ พลอย คุณครูเสาวภา วริ ยิ ะอุดมเสถยี ร และคุณครูจิราภรณ์ สงั ข์
ขำ ที่ให้คำปรึกษาและให้คำแนะนำในการจัดทำชุดแบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว - ร้อยกรอง เรื่อง สนุกคิด
พิชิตการอ่าน เล่มนี้
สุดท้ายนี้ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดแบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว - ร้อยกรอง เรื่อง สนุกคิดพิชิต
การอ่าน เล่มนี้ จะเป็นนวัตกรรมทางการศึกษาในการพัฒนานักเรียนให้สามารถอ่านออกเสียงทั้งร้อยแก้วและ
รอ้ ยกรองได้เป็นอย่างดี

คณะผจู้ ัดทำ

ก

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง หหนา้
ก
สารบัญ ข
ค
เร่ือง ง
คำนำ 1
สารบัญ 1
คำชแ้ี จง 1
คำแนะนำในการใชช้ ดุ แบบฝกึ ทกั ษะ 3
เนอ้ื หาบทเรียน เรื่อง สนกุ คิดพชิ ิตการอ่าน 5
10
ความหมายของการอ่านออกเสยี ง 19
การเตรยี มตัวกอ่ นการอา่ นออกเสยี ง 21
การอ่านออกเสียงร้อยแกว้ 22
การอา่ นออกเสยี งร้อยกรอง 23
แบบฝกึ ทกั ษะ 38
แหล่งเรยี นรเู้ พิม่ เติม
บรรณานกุ รม
ภาคผนวก
แผนการจัดการเรียนรเู้ ร่อื ง การอา่ นออกเสยี งร้อยแก้ว
แผนการจดั การเรยี นรู้เรอ่ื ง การอ่านออกเสยี งรอ้ ยกรอง

ข

ชุดการเรียนร้วู ชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแกว้ -ร้อยกรอง
คำชีแ้ จง

ชุดแบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว - รอ้ ยกรอง เรื่อง สนกุ คิดพชิ ติ การอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรภู้ าษาไทย
เลม่ น้ี เป็นชุดแบบฝกึ ษะการอ่านร้อยแก้วและการอา่ นร้อยกรอง ของนักเรยี นชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 1 มีรายละเอียด
ดังตอ่ ไปนี้

1. ชุดแบบฝึกทักษะการอ่านออกเสยี งร้อยแก้ว มีจำนวน 3 ชดุ
2. ชดุ ฝึกทกั ษะการอา่ นบทร้อยกรอง มีจำนวน 2 ชุด

ค

ชดุ การเรียนรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

ค

คำแนะนำในการใช้ชดุ แบบฝึกทกั ษะ
ชุดแบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว - ร้อยกรอง เร่อื ง สนุกคิดพิชติ การอา่ น กลุ่มสาระการเรยี นรู้ภาษาไทย
ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 1 เลม่ นี้ ใชเ้ วลาในการจดั กิจกรรมการเรยี นร้จู ำนวน 2 ช่วั โมง
ครสู ามารถนำไปเป็นแนวทางในการจดั กจิ กกรมการเรยี นรู้ ซง่ึ มีขัน้ ตอนดงั น้ี
1. ครูศึกษาและทำความเข้าใจแผนการจัดการเรียนรลู้ ่วงหน้าก่อนนำไปใช้
2. ครเู ตรยี มสือ่ -อปุ กรณ์ประกอบทีจ่ ะใชโ้ ดยใช้แผนการจัดการเรียนรู้เปน็ แนวทาง
3. ครจู ดั กิจกรรมการเรียนร้ตู ามแผนการจัดการเรียนรเู้ พื่อให้นกั เรียนไดป้ ฏิบตั ิกจิ กรรมตามทก่ี ำหนดไวใ้ น
แผนการจดั การเรยี นรู้
4. ใหน้ กั เรียนศึกษาค้นควา้ ความรแู้ ละทำความเขา้ ใจเนือ้ หาภายในเล่ม
5. ให้นักเรียนลงมือทำแบบฝึกทกั ษะแตล่ ะแบบฝึก
6. ครแู ละนักเรยี นร่วมกันสรุปเนอื้ หาบทเรยี น

ง

ชุดการเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

การอ่านออกเสียงร้อยแกว้ และร้อย

กรอง

การอ่านออกเสียง
การอ่านออกเสียง คือ การเปล่งเสียงตามตัวอักษร ถ้อยคำ และเครื่องหมายต่าง ๆ ที่กำหนดไวใ้ หถ้ ูกต้อง

ชัดเจนแก่ผู้ฟัง การอ่านออกเสียงถือเป็นการสื่อความหมายที่ก่อให้เกิด “ทักษะ” (วาสนา บุญสม, 2541)
ดังต่อไปน้ี

1. เกิดทกั ษะการเปลง่ เสียงให้ชัดเจน
2. เกิดทกั ษะการใช้อวัยวะทอ่ี อกเสียงได้ถูกตอ้ ง
3. เกิดทกั ษะการออกเสยี งควบกล้ำได้ถกู ต้อง ชัดเจนยงิ่ ข้ึน
4. เกดิ ทักษะการวิเคราะห์คำทีอ่ า่ นมากขน้ึ
5. เกิดทักษะการเปล่งเสียงตามรปู ตวั อักษรควบกลำ้ ได้คล่องแคลว่
การเตรียมตัวก่อนการอา่ นออกเสยี ง
การเตรยี มตัวก่อนการอา่ นออกเสียง (จไุ รรตั น์ ลกั ษณะศริ แิ ละบาหยัน อมิ่ สำราญ, ๒๕๔๗ : ๒๖) มดี ังนี้
1. อ่านบทให้เข้าใจ การอ่านให้ผู้อื่นฟัง มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อให้ผู้ฟังรับรู้และเข้าใจตรงตามเนื้อหา
สาระที่อ่าน ฉะนั้นผู้อ่านจึงต้องเข้าใจข้อความนั้นเสียก่อนเพื่อความมั่นใจ และเพื่อความเข้าใจที่ตรงกันระหว่างผู้
สง่ สารและผู้รับสาร ขอ้ ความใดทอ่ี ่านไมเ่ ขา้ ใจหรือสงสยั วา่ จะผดิ พลาด ตอ้ งตรวจสอบเสียกอ่ น
2. ทำเครอ่ื งหมายแสดงจังหวะการอ่าน ในการอ่านเราควรทำเครื่องหมายลงในบทว่าตอนใดควรหยุด คำ
ใดควรเน้น และคำใดควรทอดจังหวะ การทำเครื่องหมายในบทมกี ฎเกณฑ์ตายตัว แต่โดยทางท่ีนิยมปฏิบัติกนั มัก
ทำเครื่องหมายงา่ ย ๆ ดังน้ี
ก. เครอื่ งหมายขีดเฉียงขีดเดียว (/) ขีดระหวา่ งคำ แสดงการหยดุ เว้นนิดหนง่ึ เพราะมีคำหรอื
ข้อความอน่ื ต่อไปอีก การอา่ นตรงคำท่ีมีเครือ่ งหมายนจ้ี งึ ไม่ควรลงเสียงหนกั เพราะยงั ไม่จบประโยค

1

ชดุ การเรียนรู้วิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทกั ษะการอ่านร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

ข. เครื่องหมายขีดเฉียงสองขีด (//) ขีดหลังประโยคหรือระหว่างคำเพื่อแสดงให้รู้ว่าให้หยุด
เว้นนานหน่อย

ค. เคร่อื งหมายวงกลมลอ้ มคำ เพื่อบอกวา่ เปน็ คำท่สี งสัยหรือไม่แนใ่ จว่าอ่านอยา่ งไร
ง. คำท่ีตอ้ งการเนน้ ให้ขดี เส้นใตท้ คี่ ำนัน้
จ. คำใดทที่ อดจังหวะ ใหท้ ำเส้นโค้งที่สว่ นบนของคำนนั้ ( ⌒ )
ฉ. เครื่องหมายมมุ ควำ่ หรือหมวกเจ๊กคว่ำ ( ^ ) แสดงวา่ ขอ้ ความน้นั จะเนน้ เสียงขนึ้ สูงและมุม
หงายหรือหมวกเจก๊ หงาย ( v ) แสดงการเนน้ เสยี งลงต่ำ
3. ซ้อมอ่านให้คล่อง หลังอ่านบทจนเข้าใจและทำเครือ่ งหมายแสดงจังหวะการอ่านแล้ว ควรซ้อมอ่านให้
คลอ่ งโดยใชไ้ มโครโฟนเพื่อให้ผอู้ ่ืนช่วยสงั เกต หรอื บันทึกเสียงไวเ้ พื่อฟังและแกไ้ ขข้อบกพร่องของตัวเอง อาจต้อง
ซอ้ มหลายครง้ั จนกว่าจะแกไ้ ขไดเ้ ปน็ ทนี่ ่าพอใจ
การอ่านออกเสียงถือเป็นศิลปะอย่างหนึ่งที่แสดงถึงความสามารถของผู้อ่านในการออกเสียงได้อย่าง
ถูกต้อง ชดั เจน และถ่ายทอดอารมณ์ได้สอดคล้องกับเนอื้ หาในบทอ่าน การอา่ นออกเสียง อาจแบ่งตามลักษณะคำ
ประพันธท์ ี่นำมาอา่ นได้ 2 ประเภท ดังน้ี
ร้อยแก้ว หมายถึง ข้อความที่เรียบเรียงอย่างสละสลวย ถูกต้องตามหลกั ภาษาแตไ่ ม่กำหนดข้อบังคับตาม
ฉนั ทลักษณ์
ร้อยกรอง หมายถึง ถ้อยคำที่มีลักษณะบังคับในการแต่งซึง่ ทำให้เกิดความไพเราะจากเสียงสัมผัส จังหวะ
และเสยี งหนักเบาตามฉนั ทลกั ษณ์ทก่ี ำหนด เชน่ โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน รา่ ย
ในการอ่านออกเสียงร้อยแก้วและร้อยกรองมีแนวทางการอ่านที่แตกต่างกันตามลักษณะของคำประพันธ์
นักเรยี นจึงควรศกึ ษาและฝึกฝนใหเ้ กดิ ความชำนาญ

2

ชุดการเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

การอา่ นออกเสียงรอ้ ยแกว้

การอ่านออกเสียงร้อยแก้ว หมายถึง การอ่านถ้อยคําที่มีผู้เรียบเรียงหรือประพันธ์ไว้โดยเปล่งเสียง
และวางจังหวะเสียงให้เป็นไปตามความนิยมและเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน มีการใช้ลีลาของเสียงไปตาม
เจตนารมณ์ของผู้ประพนั ธ์ เพ่ือถ่ายทอดอารมณต์ อนน้ัน ๆ ไปสผู่ ู้ฟงั ซึง่ จะทำให้ผ้ฟู งั เกดิ อารมณร์ ว่ มคล้อยตาม
ไปกบั เรื่องราวหรือรสของบทประพันธท์ ี่อ่าน
หลักเกณฑ์ในการอา่ นออกเสียงรอ้ ยแก้ว

หลักเกณฑท์ ว่ั ไปในการอ่านออกเสียงร้อยแกว้ มดี ังนี้
1. ก่อนอ่านควรศึกษาเรื่องที่อ่านให้เข้าใจโดยศึกษาสาระสําคัญของเรื่องและข้อความ เพื่อจะแบ่ง
วรรคตอนในการอา่ นไดอ้ ยา่ งเหมาะสม
2. อา่ นออกเสียงดงั พอเหมาะกบั สถานท่แี ละจํานวนผฟู้ ัง ใหผ้ ฟู้ งั ไดย้ นิ ท่วั กนั ไม่ดังหรอื ค่อยจนเกินไป
3. อ่านใหค้ ล่อง ฟงั ร่ืนหู และออกเสียงให้ถูกต้องตามอักขรวธิ ี ชัดถ้อยชดั คํา โดยเฉพาะ ตวั ร ล หรือ
คาํ ควบกล้ำ ตอ้ งออกเสียงให้ชัดเจน
4. อา่ นออกเสียงให้เปน็ เสยี งพูดอยา่ งธรรมชาติทสี่ ุด
5. เน้นเสียงและถ้อยคําตามน้ำหนักความสําคัญของใจความ ใช้เสียงและจังหวะให้เป็นไปตามเน้ือ
เรื่อง เช่น ดุ อ้อนวอน จรงิ จัง โกรธ เปน็ ตน้
6. อา่ นออกเสยี งใหเ้ หมาะกบั ประเภทของเร่อื ง ร้จู ักใสอ่ ารมณใ์ ห้เหมาะสมตามเนอ้ื เรือ่ ง
7. ขณะท่อี า่ น ควรสบสายตาผูฟ้ งั ในลกั ษณะที่เปน็ ธรรมชาติ
8. การอ่านในที่ประชมุ ต้องจับหรอื ถือบทอา่ นให้เหมาะสมและยืนทรงตวั ในทา่ ทสี่ งา่

3

ชดุ การเรียนรูว้ ชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

ประเภทการอา่ นรอ้ ยแกว้
1. การอ่านบทความ การอ่านบทความ ผู้อ่านควรเน้นเสียงหนักเบาและการทอดจังหวะที่เหมาะสม

เพอื่ สร้างความน่าสนใจ
2. การอ่านนิทาน นิทาน คือ เรื่องแต่งหรือเรื่องที่เล่าต่อกันมา เพื่อความสนุกสนาน แฝงข้อคิด มี

วธิ ีการอา่ นดงั นี้
2.1 เลือกนิทานที่มีเน้ือหาและภาษาที่ยากงา่ ยเหมาะสมกบั วยั เพศ และรสนิยมของผฟู้ งั
2.2 ใช้น้ำเสียงที่ไพเราะนุม่ นวล มีความเป็นธรรมชาติเน้นเสียงหนักเบา สอดคล้องกับอารมณ์

ของตัวละคร
2.3 แสดงสหี นา้ ท่าทางสอดคลอ้ งกับอารมณข์ องตัวละคร เพ่อื ใหผ้ ฟู้ ังมอี ารมณค์ ล้อยตาม
2.4 ผ้อู า่ นควรสบตากับผู้ฟงั เปน็ ระยะ ๆ และทว่ั ถึงทกุ คน

3. การอ่านเรื่องตลก เรื่องตลกคือเรื่องมุ่งให้เกิดความขบขันเพื่อความผ่อนคลายทั้งทางกายและใจมี
วธิ กี ารอา่ นดงั นี้

3.1 ผู้อ่านควรคุมสีหน้าและท่าทางให้เป็นปกติไม่หลุดหัวเราะก่อนเพราะจะทำให้ผู้ฟังฟังไม่รู้
เร่ือง

3.2 ใช้น้ำเสียงมชี ีวติ ชวี าเนน้ ตรงคำสำคัญให้ชัดเจน
3.3 หากผู้ฟังสนกุ สนานและหัวเราะออก ผู้อ่านควรหยดุ ซักระยะ เพ่ือรอใหผ้ ู้ฟังรวบรวมสมาธิ
ในการฟังตอ่ ไป
4. การอ่านเรือ่ งเศร้า
เรื่องเศรา้ คือเร่อื งท่ีแสดงความผิดหวัง ความพลดั พราก และความตาย มีวธิ กี ารอา่ นดงั น้ี
4.1 ผู้อา่ นจินตนาการเป็นตัวละครน้ัน เลือกใช้นำ้ เสียงแผ่วเบาคลา้ ยคนสะอ้นื และเน้นตรงคำ
สำคญั ท่ีเปน็ ต้นเหตขุ องความเศรา้
4.2 ตอ้ งควบคุมอารมณ์ ไม่สะอ้ืนจนอ่านออกเสยี งตอบไม่ได้

4

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอ่านร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

การอ่านออกเสียงบทรอ้ ยกรอง

การอ่านออกเสียงร้อยกรอง เป็นการอ่านที่มุ่งให้เกิดความเพลิดเพลิน ซาบซึ้งในรสของบทประพันธ์
ซึง่ จะต้องอา่ นอย่างมีจงั หวะ ลีลา และทว่ งทํานองตามลกั ษณะของการประพนั ธ์แตล่ ะชนดิ การอ่านบทร้อยกรอง
อา่ นได้ 2 แบบ ดงั น้ี

อ่านออกเสียงธรรมดา เป็นการอ่านออกเสยี งพูดตามปกติเหมือนอ่านรอ้ ยแก้ว แต่มีจังหวะวรรคตอนมี
การเน้นสัมผสั ตามลักษณะบงั คบั ของคําประพันธแ์ ตล่ ะชนดิ

อา่ นทาํ นองเสนาะ เป็นการอา่ นมสี ําเนียงสงู ต่ำ หนกั เบา ยาว สน้ั เปน็ ทํานองเหมอื นเสยี ง ดนตรมี ีการ
เอื้อนเสียง เน้นสัมผัส ตามจังหวะ ลีลา และท่วงทํานองที่แตกต่างไปตามลักษณะบังคับของคำประพันธ์ชนิ ด
ตา่ ง ๆ ให้ชัดเจน ไพเราะ เหมาะสมทําให้ผู้ฟังเกดิ อารมณ์คล้อยตาม
หลกั เกณฑใ์ นการอ่านออกเสยี งรอ้ ยกรอง

หลักทว่ั ไปของการอ่านออกเสียงร้อยกรองที่ควรคํานึงถึง มดี งั ตอ่ ไปนี้
1. ศึกษาลักษณะบังคับของคําประพันธ์แต่ละบิดที่จะอ่านให้เข้าใจแจ่มแจ้ง เช่น การแบ่ง จังหวะ
จํานวนคาํ สมั ผัส เสยี งวรรณยุกต์ เสียงหนกั เบา เปน็ ตน้
2. อา่ นใหถ้ ูกต้องตามลักษณะบงั คับของคาํ ประพันธช์ นิดนั้นๆ
3. อ่านออกเสียงคาํ ใหช้ ดั เจน ถกู ตอ้ ง โดยเฉพาะคําท่ีออกเสียง ร ล และคาํ ควบกลำ้
4. อา่ นเสยี งดงั พอสมควรที่ผ้ฟู ังจะได้ยินทว่ั ถึง ไมด่ งั หรอื ค่อยจนเกินไป
5. อ่านมีจงั หวะ วรรคตอน รู้จักทอดจงั หวะ เอื้อนเสยี ง หรอื หลบเสยี ง
6. คําที่รับสัมผัสกัน ต้องอ่านเน้นเสียงให้ชัด ถ้าเป็นสัมผัสนอกต้องทอดเสียงให้มีจังหวะยาว กว่า
ธรรมดา
7. อ่านเอื้อสมั ผสั ในเพือ่ เพิม่ ความไพเราะ เชน่

อนั รกั ษาศลี สัตย์กตเวที อา่ นว่า กดั -ตะ-เวที เพอ่ื ให้สัมผสั กับ สตั ย์

5

ชดุ การเรียนรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

ขา้ ขอเคารพอภิวนั ท์ อา่ นวา่ อบ-พ-ิ วนั เพอื่ ให้สมั ผัสกับ เคารพ
ไม่มีกษัตริยค์ รองปฐพี อ่านวา่ ปดั -ถะ-พี เพอื่ ให้สมั ผสั กบั กษัตริย์
8. คำท่ีมพี ยางค์เกินใหอ้ า่ นเรว็ และเบา เพือ่ ใหเ้ สยี งไปตกอยพู่ ยางคท์ ตี่ ้องการ
9. มีศิลปะในการใช้เสียง รู้จักเอื้อนเสียงให้เกิดความไพเราะ และใช้เสียง ให้เหมาะกับข้อความ เพื่อ
รักษาบรรยากาศของเร่ืองทีอ่ า่ น
10. เม่ืออา่ นถงึ ตอนจะจบบทต้องเอ้ือนเสียงและทอดจังหวะให้ขา้ ลง จนกระทั่งจบบท
11. มีสมาธิมั่นคงในการอ่าน โดยเฉพาะการบังคับเสียงสูง ต่ำ ดัง ค่อย และไพเราะอ่อนหวาน
ในการอ่านออกเสียงบทรอ้ ยกรองในท่ีนี้นกั เรียนอาจใชเ้ คร่ืองหมายกำกับจงั หวะ เช่น
/ แทนจังหวะเสริม หมายถงึ การหยุดเสียงอา่ นภายในวรรค
// แทนจงั หวะหลกั หมายถึง การหยุดเสียงอา่ นเม่อื จบวรรคเปน็ ชว่ งยาวกว่าจงั หวะเสริม
ประเภทการอา่ นร้อยกรอง
1. การอ่านกลอน
กลอนสุภาพ คือ กลอนแปด เป็นคําประพันธ์ที่นิยมแต่งกันมาแต่โบราณ กลอนสุภาพ มีหลาย
ชนดิ ไดแ้ ก่ สักวา ดอกสร้อย เสภา นริ าศ เพลงยาว ซึ่งแตล่ ะชนดิ มลี กั ษณะบังคบั ที่ต่างกัน แตก่ ลอนทุกชนิดมีลีลา
หรือกระบวนความบรรยายทาํ นองเดยี วกนั ดังเชน่
กลอนสุภาพ (กลอนแปด) บทหนึ่งมี 2 บาท ซึ่ง 1 บาท จะมี 2 วรรค โดยมีวรรคละ 7-8 คํา
วรรคแรก เรียกว่า วรรคสดับ วรรคที่สอง เรียกว่า วรรครับ วรรคที่สาม เรียกว่า วรรครอง และ วรรคที่สี่ เรียกว่า
วรรคส่ง

6

ชดุ การเรยี นรวู้ ชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

การแบง่ จังหวะวรรคในการอ่าน แบง่ ดงั น้ี อา่ นสามตอน/ทุกวรรค/ประจักษ์แถลง//
วรรคละ 7 คํา อา่ น 2/2/3 ตอนสามเเจง้ /สามคำ/ครบจำนวน//
วรรคละ 8 คํา อา่ น 3/2/3 ใหฟ้ าดฟัด/ชัดความ/ตามกระสวน//
วรรคละ 9 คํา อา่ น 3/3/3 จึงจะชวน/ฟังเสนาะ/เพราะจับใจ//
(ประชุมลำนำ ของ หลวงธรรมาภมิ นฑ์ (ถึก))
ตวั อย่างการอา่ น
กลอนสุภาพ/แปดคำ/ประจำบ่อน//

ตอนตน้ สาม/ตอนสอง/สองแสดง//
กำหนดบท/ระยะ/กะสมั ผัส//
วางจังหวะ/กะทำนอง/ต้องกระบวน//

2. การอ่านกาพย์

กาพยย์ านี 11 คอื กาพยท์ ่มี ลี ีลาไพเราะ จงั หวะ กระบวนการอา่ นเหมาะสมอยา่ งองิ สาํ หรบั
การพรรณนาชมความงามและการบรรยายปลุกเร้าอารมณ์

กาพย์ยานี 11 มีจํานวนคําในแต่ละบาท 11 คํา แบ่งเป็นวรรคหน้า 5 คํา วรรคหลัง 6 คํา
การอ่านกาพย์ยานี 11 ในบาทโทนน้ั นยิ มอ่านเสียงสงู กว่าปกตจิ ึงจะเกิดความไพเราะ การแบง่ จังหวะ วรรคใน
การอ่าน มีดังนี้

วรรคหนา้ 5 คาํ อ่าน 2/3/ วรรคหลงั 5 คําอ่าน /3 /3

7

ชุดการเรียนรู้วิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

ตวั อย่างการอ่าน

เรอ่ื ยเร่ือย/มารอนรอน// ทิพากร/จะตกตำ่ //

สนธยา/จะใกลค้ ่ำ// คํานึงหนา้ /เจา้ ตราตร/ู /

เรื่อยเรื่อย/มาเรยี งเรียง// นกบินเฉียง/ไปท้ังหมู่//

ตวั เดียว/มาพลดั ค/ู่ / เหมือนพ่ีอยู่/ผเู้ ดียวดาย//

(กาพยเ์ ห่เรือ : เจา้ ฟา้ ธรรมธเิ บศร)

3. การอา่ นโคลง

โคลงสี่สุภาพ บทหนึ่งมี 30 คํา โดย 1 บท มี 4 บาท วรรคหน้าในบาทที่ 1-4 มี 5 คํา ส่วน
วรรคหลังมี 2 คาํ แตบ่ าทที่ 4 วรรคหลังจะมี 4 คํา (อาจมคี าํ สร้อย 2 คําในบาทท่ี 1 และ 3)

การอ่านโคลงสี่สุภาพ นิยมอ่านออกเสียงต่ำที่ท้ายวรรคบาทที่ 2 ออกเสียงสูงที่ ท้ายวรรคหน้าของ
บาทที่ 3 และทอดเสียงที่ท้ายวรรคแรกของแต่ละบาท นิยมอ่านด้วยระดับเดียวกันทั้งบท แต่บางคําจะขึ้นลง
สูงต่ำตามเสียงของวรรณยกุ ต์ ยกเว้นวรรคแรกของบาทที่ 3 จะอา่ นเสยี งสงู กวา่ ทกุ วรรค 1 บนั ไดเสยี ง

ตัวอยา่ งการอ่าน

เสียสิน/สงวนศกั ด์ไิ ว/้ / วงศห์ งส์

เสียศกั ด/์ิ สปู้ ระสงค์// ส่งิ ร/ู้ /

เสียรู/้ เรง่ ดำรง// ความสตั ย/์ ไวน้ า//

เสียสัตย/์ อยา่ เสียส้/ู / ชพี มว้ ย/มรณา

(โคลงโลกนติ ิ)

8

ชดุ การเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง
การฝึกอ่านออกเสยี งให้มีประสิทธิภาพ จะต้องยึดหลักเกณฑ์ของภาษาเป็นสาคัญ โดยมีพจนานกุ รมฉบบั

ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 ประกอบ ควรเอาใจใส่การอ่านออกเสียงคําอ่านที่มี ร ล คําควบกล้ำ รวมถึงเสียง
วรรณยุกต์ตา่ งๆ ต้องใหม้ เี สียงดังฟังชดั รจู้ ักเลอื กใช้น้ำเสียงให้สอดคล้องเหมาะสมกับขอ้ ความท่ีอ่าน ตลอดจนรู้จัก
เนน้ เสียงในข้อความสาํ คัญตา่ งๆ ด้วย นอกจากนี้ผอู้ ่านควรเตรียมศึกษาบทท่จี ะอ่าน เพ่ือจดั แบง่ วรรคตอนในการ
อ่านให้เหมาะสม รวมทั้งควรหมั่นฝึกฝนทา่ ทางขณะอ่านให้ถูกตอ้ งอยู่ เสมอเพื่อให้เกิดความมั่นใจและสร้างความ
ข้ึนชมใหแ้ กผ่ ฟู้ งั ทว่ั ไป

9

ชดุ การเรยี นร้วู ิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

10

ชดุ การเรยี นร้วู ชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

ชุดฝึกทักษะการอา่ นรอ้ ยแก้ว

เรื่อง บทเรียนของบุณฑริก

คำช้ีแจง ใหน้ ักเรียนอ่านข้อความต่อไปนี้ โดยออกเสียงคำทข่ี ีดเส้นใตใ้ หถ้ ูกตอ้ ง
ในชวี ิตของคนเรามีประสบการณ์ทน่ี ่าจดจำหลายเรื่อง บางเรอ่ื งเปน็ สงิ่ ทนี่ ่าชน่ื ชนยนิ ดี บางเร่ืองเป็นสิ่ง

ที่ควรยดึ เปน็ บทเรยี น ดังเช่นเรอ่ื งบทเรียนของบุณฑริก บุณฑริกเป็นหญงิ สาวที่มีรปู ร่างหน้าตาแอร่มแช่มช้อย
เธอชอบแต่งตวั อะร้าอรา่ มจนใคร ๆ คิดว่าเธอวติ ถารเธอเปน็ คนมีทิฐิ ไมเ่ ช่อื คำเตือนของผู้ใดจนจนถูกปรามาส
จากคนรอบข้าง ว่าจะเรียนไม่สำเร็จ เธอคิดว่าทุกคนเป็นคนปรปักษ์ต่อเธอ แต่แล้ววันหนึ่งเธอก็พบกับ
วกิ ฤตการณ์ในชวี ิต เธอถูกชายคนหน่ึงที่ยงั ไม่สร่างเมาแสดง ความกักขฬะจนเธอเกือบพลาดท่าเสียที ต้งั แต่น้ัน
มาเธอจงึ เข้าใจความหวงั ดขี องทุกคนท่ีคอยเตือนเธอตลอดเวลา

บทเรียนของบุณฑริกครั้งนี้ เราทุกคนสามารถนำมาเป็นคติในการดำเนินชีวิตได้โดยเฉพาะในสังคม
ปัจจุบันที่มีอันตรายอยู่รอบด้าน หญิงสาวทุกคนต้องระมัดระวังการแต่งกาย เพราะเธออาจจะไม่โชคดีอย่าง
บุณฑริกก็เป็นได้

11

ชดุ การเรียนร้วู ชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

แบบฝึ กหดั ทบทวน

คำชแี้ จง ใหน้ กั เรยี นเขยี นแสดงคำอา่ นตามคำที่กำหนดให้

1. บุณฑรกิ อ่านวา่ .....................................................................................................................

2. แอรม่ แชม่ ช้อย อ่านวา่ .....................................................................................................................

3. อะร้าอร่าม อ่านว่า .....................................................................................................................

4. วิตถาร อ่านว่า .....................................................................................................................

5. ทฐิ ิ อา่ นว่า .....................................................................................................................

6. ปรามาส อา่ นวา่ .....................................................................................................................

7. ปรปักษ์ อ่านว่า .....................................................................................................................

8. วิกฤตการณ์ อา่ นว่า .....................................................................................................................

9. สร่าง อ่านว่า .....................................................................................................................

10. กกั ขฬะ อ่านว่า .....................................................................................................................

12

ชดุ การเรียนรวู้ ิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

เรื่อง เด็กไทยกับไอที...เดก็ ล็อก

คำชแ้ี จง ให้นกั เรยี นอ่านออกเสียงบทร้อยแก้วต่อไปนี้ โดยออกเสียงใหถ้ ูกต้องตามอกั ขรวิธี

ปัญหาเด็กในยุคนี้ ขอเรียกว่าเด็กล็อก คือล็อกนิ้ว ล็อกตัวเอง และล็อกเวลา รองศาสตราจารย์
ด็อกเตอร์ สมพงษ์ จิตระดับ อาจารย์คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า การล็อกนิ้ว
ล็อกตัวเอง ล็อกเวลา ก็คือการใช้เวลามากเกินควรกับไอที ไม่ว่าจะเป็นคอมพิวเตอร์ สมาร์ตโฟน หรือแท็บเล็ต

จากผลวิจัยพบว่าเด็กและเยาวชนใช้ระบบไอทีเพื่อการเรียนรู้เพียงร้อยละ 20 ส่วนร้อยละ 80
ใช้เพื่อการบันเทิงและเกม การล็อกทั้งตัวเองและเวลาเช่นนี้ย่อมเกิดผลเสียตามมาหลายประการ จากเวที
"คุมเข้มเด็กเล่นเกม : ลิดรอนสิทธิ หรือช่วยสร้างสรรค์" ในการประชุมคณะกรรมการการจัดสมัชชาสุขภาพ
แห่งชาติ ครั้งที่ 5 สรุปว่าการที่เด็กจำนวนมากใช้เวลามากเกินควรกับไอที ทำให้เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
เกิดผลด้านลบต่อพัฒนาการ และได้รับผลร้ายจากการรับเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมผ่านทางซอฟต์แวร์ เกม
เว็บไซต์

ที่ว่าเป็นอันตรายต่อสุขภาพก็คือร่างกายอ่อนแอเจ็บป่วยง่าย เพราะอยู่กับไอทีจนไม่มีเวลาออกกำลัง
กายหรือเล่นกีฬา อีกทั้งสายตาก็มักจะเสียไปด้วย เพราะวัน ๆ จ้องอยู่ที่หน้าจอ นอกจากนี้สุขภาพจิตอาจ
แปรปรวนกลายเป็นเด็กที่มีพฤติกรรมรุนแรง ผู้อำนวยการสถาบันสุขภาพจิตเด็กและวัยรุ่นราชนครินทร์กล่าว
ในท่ีประชุมว่า สถิติของการติดเกมและมีพฤติกรรมรุนแรงจนต้องบำบัดรักษาเพิ่มขึ้นต่อเน่ืองทุกปี

นอกจากเรื่องสุขภาพแล้ว การล็อกตัวเองหรือล็อกเวลาจนไม่มีเวลาทำกิจกรรมสร้างสรรค์อื่น
เช่น การทำกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์ การร่วมกิจกรรมชมรมต่าง ๆ ในสถานศึกษา หรือแม้แต่การพบปะ
พูดคุยสร้างสรรค์กับพ่อแม่ญาติพี่น้องหรือเพื่อนฝูง ย่อมทำให้เกิดผลลบต่อพัฒนาการของตัวเด็กเอง
ที่สำคัญคือ ทำให้ขาดทักษะทางสังคมและขาดทักษะในการติดต่อสื่อสาร ซึ่งเป็นทักษะที่สำคัญในการ
ดำรงชีวิต

13

ชดุ การเรยี นร้วู ิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

แบบฝึกหดั ทบทวน

คำชีแ้ จง ใหน้ กั เรยี นเขยี นแสดงคำอ่านตามคำทกี่ ำหนดให้ถกู ตอ้ ง

1. ศาสตราจารย์ อ่านว่า .....................................................................................................................

2. ครศุ าสตร์ อา่ นวา่ .....................................................................................................................

3. คอมพวิ เตอร์ อา่ นวา่ .....................................................................................................................

4. สทิ ธิ อา่ นวา่ .....................................................................................................................

5. อนั ตราย อา่ นว่า .....................................................................................................................

6. ซอฟต์แวร์ อ่านวา่ .....................................................................................................................

7. พฤติกรรม อ่านว่า .....................................................................................................................

8. สร้างสรรค์ อ่านว่า .....................................................................................................................

9. ประโยชน์ อ่านว่า .....................................................................................................................

10. กจิ กรรม อ่านว่า .....................................................................................................................

14

ชุดการเรยี นรวู้ ิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทกั ษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

เร่ือง เมื่อคร้ังไปทศั นศึกษา

คำชแี้ จง ให้นกั เรยี นอา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยแก้วตอ่ ไปน้ี โดยออกเสียงใหถ้ กู ต้องตามอักขรวิธี
เมื่อไม่นานมานี้ ฉันและเพื่อน ๆ ได้มีโอกาสไปทัศนศึกษากับทางโรงเรียน โดยรถออกจากเมืองตราด

พวกเราเริ่มร้องเพลงด้วยเสียงที่ไพเราะเพราะพริ้งและเพลิดเพลิน แต่เพื่อนบางคนก็มีท่าทีเคร่งขรึม พอมอง
ออกไปนอกรถเหน็ คนขวักไขว่อยู่เกล่ือนกลาด เห็นแมค่ ้าอ้อยคว่นั หนา้ ตาเปล่งปล่ังเหมือนดอกไม้เพ่ิงผลิ คนซ้ือ
หนุ่ม ๆ ยิ้มเผล่ท่าทางกรุ้มกริ่ม เธอขายอย่างคล่องแคล่วและปราดเปรียว แต่ไม่ปรูดปราด สองข้างทางมีโขลง
ช้างกำลังหากิน ห่างออกไปชาวนาช่วยกันทำนาอยู่ตัวเป็นเกลียว บ้างก็จูงวัวควายไปไถนา เราปลาบปลื้มที่
เมืองไทยพรั่งพร้อมอุดมสมบูรณ์ มองไกล ๆ เห็นควันไฟ เพราะมีผู้ลอบวางเพลิงเพื่อเผาผลาญไร่นา ชาวบ้าน
ช่วยกันดับไฟอย่างโครมคราม บางคนเห็นเข้าก็เสียขวัญ รีบไปคว้าถังน้ำสาดไปด้วยความโง่เขลา แต่แล้ว
เหตุการณก์ ็คล่ีคลายลง

รถแล่นต่อไปบนถนนที่มีโครงการตระเตรียมปรับปรุงเปลี่ยนแปลงการจราจร ตำรวจตรวจตราตาม
หน้าที่อย่างเคร่งครัด คนขับต้องเหลียวซ้ายแลขวาขับรถด้วยความเคร่งเครียด ถึงแม่น้ำบางปะกงเห็นเรือ
โคลงเคลง มีลูกคลื่นมากมาย บางลำก็ลอยเคว้งคว้างอยู่กลางแม่น้ำ มีขบวนแห่นากเสียงโห่เกรียวกราวอึกทึก
ครึกโครม บางครั้งผ่านถนนที่กำลังปรับปรุงทางจึงขรุขระ รถแล่นเหมือนถูกกวัดแกว่งจนเวียนหัวและหลับไป
ตื่นขึ้นเพราะฝันร้าย อกสั่นขวัญแขวนด้วยเสียงโครมคราม จึงรู้ว่าถึงเมอื งกรุง มีรถมากมายกลาดเกลื่นแล่นกัน
ขวักไขว่ บ้างก็ขับเร็วจนน่าเกรงกลัว แต่เขาก็หยุดกันอย่างพร้อมเพรียงคล้ายมีมนต์ขลังเมื่อเห็นไฟแดง

ในที่สุดฉันก็มาถึงสถานที่ทอ้ งฟ้าจำลอง เสียงเพลงไพเราะเพราะพริ้ง ทำให้เพลิดเพลินและเคลิบเคล้ิม
มองรอบ ๆ ไม่เห็นมีใคร จึงรู้ว่าฉันมัวหลับไหลจนไม่ได้เข้าไปชมท้องฟ้าจำลองเพราะด้วยความเผลอไผลของ
ตนเอง

15

ชุดการเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

แบบฝึกหดั ทบทวน

คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนตอบคำถามจากบทรอ้ ยแก้วท่ีได้อ่านข้างตน้
1. ใจความสำคัญของข้อความขา้ งตน้ คืออะไร
............................................................................................................................. .......................................................
............................................................................................................................. .......................................................
....................................................................................................................................................................................
2. ข้อคดิ ที่ไดจ้ ากขอ้ ความข้างต้นน้คี ืออะไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16

ชดุ การเรียนรวู้ ิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

ชุดฝึกทักษะการอ่านบทร้อยกรอง

คำช้ีแจง ให้นักเรียนอา่ นออกเสียงบทรอ้ ยกรองต่อไปนี้ โดยเน้นออกเสยี งคำท่ขี ีดเส้นใต้ พรอ้ มทั้งตอบ
คำถามให้ถูกต้อง

อันปญั ญา/เป็นบ่อเกดิ /ความสำเรจ็ ตอ้ งเหน่ือยเหน็ด/ยากเขญ็ /เพ่อื ไปถึง
ต้องศรัทธา/อยา่ ให้ใคร/มาฉุดดงึ ความฝันซึ่ง/ยงิ่ ใหญ/่ ของตัวเรา
อย่าหยิบย่ืน/ความริษยา/ใหใ้ ครเขา
อย่าหลงใหล/คำพดู /ของผู้อน่ื อย่าไปเอา/สงิ่ ไมด่ ี/คดิ นำพา
หนทางไกล/จงสนใจ/เพียงตวั เรา จงหม่ันเพยี ร/ฝกึ ฝน/เขียนภาษา
รเู้ จตนา/เรอ่ื งท่ีอ่าน/หม่นั ตรติ รอง
อันความร/ู้ อยูค่ ู่/ในห้องเรียน จงต้ังใจ/เรยี นไว้/ไมห่ มน่ หมอง
เขยี นใหถ้ ูก/อา่ นใหเ้ ปน็ /เน้นวาจา ขอแค่ลอง/เปิดใจ/ให้การเรียน

อย่าให้ใคร/เขามา/ดูถูกได้
จดุ มุง่ หมาย/อยไู่ ม่ไกล/เกนิ ครอบครอง

จงตอบคำถาม
1. ใจความสำคญั ของบทร้อยกรองน้ีคืออะไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ขอ้ คดิ ท่ีได้จากบทร้อยกรองน้ีคืออะไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17

ชดุ การเรียนรู้วิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

ชดุ ฝึกทักษะการอ่านบทร้อยกรอง

คำชแ้ี จง ใหน้ กั เรยี นอา่ นออกเสยี งบทร้อยกรองต่อไปนี้ โดยเน้นออกเสียงคำทีข่ ีดเสน้ ใต้ พรอ้ มท้งั
ตอบคำถามให้ถูกตอ้ ง

ขวนขวาย/หาความรู้ สตคิ ู่/มิทำหาย
วิชา/มิหา่ งกาย แลว้ เรานนั้ /จะได้ดี
ไขทุกครา/ดว้ ยเปรมปรีด์ิ
หากม/ี ปริศนา
ยิง่ ปฐม/วยั น้ี เป็นวัยควร/หาวชิ า
บชู าไว้/ประเสรฐิ ค่า
พระ/รตั นตรัย
เรือ่ งเล่า/เขาว่ามา ต้องทะน/ุ บำรงุ กนั
สอนสงั่ มา/ให้สุขสันต์
พทุ ธ/ศาสนา ช่วยไถ่ถอน/กิเลสเอย
บนทาง/สายกลางอัน
จงตอบคำถาม

1. ใจความสำคญั ของบทร้อยกรองข้างต้นคืออะไร
............................................................................................................................. .......................................................
....................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .......................................................
2. ข้อคิดที่ไดจ้ ากบทร้อยกรองข้างต้นคอื อะไร
............................................................................................................................. .......................................................
................................................................................................................................. ...................................................
....................................................................................................................................................................................

18

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

แหลง่ การเรยี นรเู้ พ่ิมเตมิ

- การอา่ นออกเสยี งร้อยแกว้ ร้อยกรอง

https://www.youtube.com/watch?v
=GdJHzAXcEHM

- การอา่ นออกเสียงบทร้อยแก้ว |
ภาษาไทยครบู ี
https://www.youtube.com/watch?
v=qf6_Cv10dts

- ภาษาไทย ม.1 ตอนที่ 11 การอา่ นบท
รอ้ ยกรอง - Yes iStyle
https://www.youtube.com/watch?
v=_6eADRsYmx4

19

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอา่ นร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

แหลง่ การเรยี นรเู้ พ่ิมเตมิ

- DLTV ม.1 ภาษาไทย 2 ก.ค.2563 |
การอ่านออกเสียงรอ้ ยแกว้
https://www.youtube.com/watch?
v=Yj5-1U08Re0

- อา่ นฟงั เสยี งอา่ นโครงการธนชาติ
https://www.youtube.com/watch?v
=9mCbhG0vAgg

- วชิ าภาษาไทย ม.1 | การอ่านออกเสียงบท
รอ้ ยแกว้ ท่ีเปน็ บทบรรยาย
https://www.youtube.com/watch?v=q6s
v8DKgkb0

- PowerPoint การสอนเรื่อง การอ่านรอ้ ยแก้ว
รอ้ ยกรอง ระดับชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 1
https://drive.google.com/drive/folders/
15c7RW8m63TdU4tgs0BupYqwFnm4qa
B20?usp=sharing

20

ชุดการเรียนรวู้ ชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

บรรณานุกรม

ฐาปะนยี ์ นาครทรรพ. (2544). บทอาขยานภาษาไทย ระดบั มธั ยมศึกษา ช่วงชัน้ ที่ 1 - 4 หลกั สตู รการศกึ ษาขนั้
พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2544. กระทรวงศึกษาธกิ าร

ทรูปลกู ปญั ญา. (2564). การอา่ นบทร้อยเเกว้ เเละรอ้ ยกรอง. สืบค้นจาก
https://www.trueplookpanya.com/learning/detail/34169

เริงชัย ทองหลอ่ . (2556). คู่มอื เตรียมสอบ o-net ม.3 ภาษาไทย. กรงุ เทพ ฯ : ไฮเอ็ดพบั ลิซซงิ่
ฮาดี บนิ ดเู่ หลิม. (2558).หลักการอ่านออกเสยี งรอ้ ยเเก้ว เเละร้อยกรอง. สืบคน้ จาก
http://ww.satriwit3.ac.th/files/130719099044311_20061422223111.pdf
Teeratorn chanthima. (2558). การอ่านบทร้อยแกว้ เเละร้อยกรอง. สบื ค้นจาก
https://oom20102011.wordpress.com/2015

21

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

ชุดการเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทกั ษะการอ่านร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

รายวิชาภาษาไทย 2 แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 1 กล่มุ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทย
ระดับช้นั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 ปกี ารศกึ ษา 2564
เรือ่ ง การอ่านออกเสียงรอ้ ยแก้ว รหสั วิชา ท 21102
ภาคเรียนที่ 2
เวลา 1 ช่วั โมง

มาตรฐานการเรียนรู้
สาระท่ี 1 การอ่าน
มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาใน

การดำเนนิ ชวี ิต และมนี สิ ยั รกั การอา่ น
ตัวชวี้ ดั ท 1.1 ม.1/1 อ่านออกเสียงบทรอ้ ยแกว้ และบทรอ้ ยกรองได้ถูกต้องเหมาะสมกบั เรอ่ื งทอี่ ่าน
ท 1.1 ม.1/9 มมี ารยาทในการอา่ น

สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
การอ่านออกเสียง เป็นการสื่อสารที่สำคัญเพราะเป็นการถ่ายทอดความคิด ความรู้ ตลอดจน

ความรสู้ กึ ของผู้ส่งสารไปยังผรู้ ับสาร การอา่ นออกเสียงท่ีถูกต้องชัดเจนท้ังการอ่านออกเสียงควบกล้ำ การออก
เสียง ร ล และการแบง่ วรรค จะทำใหก้ ารสื่อสารนนั้ มีประสิทธภิ าพมากขนึ้ ทงั้ นผ้ี ู้อา่ นจะตอ้ งรหู้ ลักในการอ่าน
ร้อยแก้ว เพื่อนำมาใช้ให้เหมาะสมจึงทำให้การอ่านออกเสียงนั้นน่าฟัง และการฝึกอ่านออกเสียงท่ีถูกต้องจะ
เป็นพน้ื ฐานท่ีดีในการอ่านออกเสยี งทัง้ รอ้ ยแกว้ และร้อยกรอง

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1. อธิบายความรู้พน้ื ฐานเกี่ยวกับการอ่านออกเสยี งร้อยแกว้ ได้ (K)
2. สามารถอ่านออกเสยี งร้อยแก้วได้ถูกต้องและเหมาะสมกับเรือ่ งที่อา่ น (P)
3. เขา้ ใจและบอกประโยชน์ของการอ่านออกเสียงได้ถูกตอ้ ง รวมทงั้ มีมารยาทในการอ่าน (A)

23

ชดุ การเรียนรวู้ ิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

สาระการเรยี นรู้แกนกลาง

1. การอ่านออกเสยี งบทร้อยแกว้ ทเี่ ปน็ บทบรรยาย

2. มารยาทในการอา่ น 22

สมรรถนะสำคัญ

1. [ / ] ความสามารถในการส่อื สาร 2. [ ] ความสามารถในการคดิ

3. [ ] ความสามารถในการแก้ปญั หา 4. [ / ] ความสามารถในการใชท้ กั ษะชีวิต

5. [ / ] ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. [ ] รกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 2. [ ] ซอ่ื สตั ย์สุจรติ

3. [ / ] มีวนิ ัย 4. [ / ] ใฝเ่ รยี นรู้

5. [ ] อยู่อย่างพอเพียง 6. [ / ] ม่งุ มน่ั ในการทำงาน

7. [ ] รกั ความเป็นไทย 8. [ ] มีจติ สาธารณะ

ชนิ้ งาน/ภาระงาน

ให้นกั เรียนฝกึ การอ่านออกเสยี งบทรอ้ ยแก้วนอกเวลาเรียน

กิจกรรมการเรียนรู้

1. ขั้นนำ

1. ครูนำเข้าสู่บทเรียนด้วยกิจกรรม “ภาพจากเรื่องเล่า” เพื่อใช้ภาพสื่อความหมายใน การ
อา่ นออกเสียง มขี ้ันตอนดงั นี้

1.1 ให้นักเรียน 2 คน โดยได้จากการสมัครใจของนักเรียนหรือเกิดจากการสุ่ม
ออกมาเล่าเรื่องที่ครูกำหนดไว้ให้หน้าชั้นเรียน นักเรียนคนที่ 1 เล่าว่า “ตอนเช้าก่อนมาโรงเรียนฉันเห็นคูอยู่
กลางทงุ่ นา” คนที่ 2 เลา่ ว่า “ตอนเชา้ ก่อนมาโรงเรียนฉันเหน็ ครอู ยกู่ ลางท่งุ นา”

1.2 ให้นักเรียนออกมาวาดภาพตามเรื่องที่เพื่อนทั้ง 2 คนเล่าให้ฟัง จะได้ภาพที่
แตกต่างกัน (ภาพที่ 1 คอื คแู ละทงุ่ นา ภาพท่ี 2 คอื ครแู ละทงุ่ นา)

24

ชดุ การเรยี นรวู้ ชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

2. จากนั้น นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็นเร่ืองการออกเสียง เพื่อให้เห็นความสำคัญของการอ่าน
ออกเสยี งให้ถูกตอ้ ง ถ้าออกเสยี งผดิ การสื่อความหมายกจ็ 2ะ3ผดิ ไป

2. ขน้ั สอน
3. ครูอธิบายเรื่อง หลักการอ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว, วิธีการอ่านบทร้อยแก้ว และการออก

เสียงคำตามอกั ขรวิธี โดยใชส้ อ่ื การเรียนการสอน Powerpoint ประกอบการอธิบาย
4. ครูเปิดวีดิทัศน์ “การประกวดการอ่านออกเสียงร้อยแก้ว โรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยา” แล้วให้

นักเรียนฟงั และสังเกตการออกเสียงในประเดน็ ดงั นี้
- ออกเสียงคำตามอักขรวิธี
- การแบ่งวรรคตอนของขอ้ ความ
- การเนน้ เสยี งถอ้ ยคำหรอื ขอ้ ความทเ่ี ปน็ ใจความสำคญั
- การใชน้ ้ำเสยี งใหส้ อดคลอ้ งกบั เน้อื หา

5. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4- 5 คน แต่ละกลุ่มร่วมกันฝึกการอ่านออกเสียงร้อยแก้ว โดย
ฝึกการออกเสียงคำควบกล้ำ ร ล ให้ชัดเจน การแบ่งวรรคตอนของข้อความ การเน้นเสียง การใช้น้ำเสียง
ตลอดจนการใช้สีหน้าและแววตา จากนั้นให้เพื่อนสมาชิกในกลุ่มร่วมกันประเมินวิธีการอ่านของเพื่อนสมาชิก
ในกลุม่

6. นักเรียนแต่ละกลุ่มคัดเลือกตัวแทน 1 คน ออกมาอ่านออกเสียงให้เพื่อนฟังและร่วมกัน
ประเมนิ ผลการอ่านออกเสยี ง

7. ครแู นะนำแนวทางการอ่านออกเสียงและใหน้ ักเรยี นนำไปฝึกปฏิบตั ิเพื่อพฒั นาวิธีการอ่าน
ออกเสียงของแตล่ ะคนให้ดยี ง่ิ ข้ึน

3. ข้ันสรปุ
8. นกั เรียนและครรู ว่ มกันสรปุ ความรูเ้ รือ่ ง หลักการอา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยแก้ว
9. ครูมอบหมายให้นักเรียนไปฝึกฝนการอ่านออกเสียงบทร้อยแก้วเพิ่มเติมและเตรียมตัว

อ่านออกเสียงบทรอ้ ยแก้วในคาบตอ่ ไป

25

ชุดการเรียนรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแกว้ -ร้อยกรอง
สือ่ การเรียนรู้

1. หนังสือเรยี นรายวิชาภาษาไทย ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 1
2. ใบความร้เู รอ่ื ง หลักการอ่านออกเสยี งบทรอ้ ยแก้ว
3. Powerpoint เรอื่ ง การอา่ นออกเสยี งรอ้ ยแก้ว
4. วดี ิทัศน์ส่อื การเรียนการสอนเรื่อง “การประ2ก4วดการอ่านออกเสยี งรอ้ ยแก้ว

โรงเรยี นวดั ไร่ขงิ วทิ ยา ลงิ กh์ ttps://www.youtube.com/watch?v=zq0SINm71yA&t=213s
แหลง่ การเรียนรู้เพิ่มเตมิ

1. วีดิทัศน์สื่อการเรียนการสอนเรื่อง “วิชาภาษาไทย ม.1 | การอ่านออกเสียงบทร้อยแก้วที่เป็นบท
บรรยาย” จาก https://www.youtube.com/watch?v=q6sv8DKgkb0

2. วีดิทัศน์สื่อการเรียนการสอนเรื่อง “การอ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว | ภาษาไทยครูบี”
จาก https://www.youtube.com/watch?v=qf6_Cv10dts

3. วีดิทัศน์สื่อการเรียนการสอนเรื่อง “อ่านฟังเสียงอ่าน-โครงการธนชาติ” จาก
https://www.youtube.com/watch?v=9mCbhG0vAgg

26

ชุดการเรียนรวู้ ิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอ่านร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

การวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้

25

วธิ ีการวัดผล เคร่อื งมือวดั ผล เกณฑก์ ารประเมิน

1. อธิบายความรู้พื้นฐาน สังเกตพฤตกิ รรม แบบบันทึกการสังเกต นกั เรยี นผ่านเกณฑก์ าร
เกี่ยวกับการอ่านออกเสียง การตอบคำถาม และประเมนิ ผล ประเมนิ การสงั เกตและ
ร้อยแก้วได้ (K) พฤติกรรมรายบคุ คล ประเมนิ ผลพฤตกิ รรม
รายบุคคล

2. สามารถอ่านออกเสียง ประเมินผลจากการอ่าน แบบประเมินจากการ ผา่ นเกณฑ์การประเมิน

ร้อยแก้วได้ถูกต้องและ ออกเสียงบทร้อยแกว้ อ ่ า น อ อ ก เ ส ี ย ง บ ท รอ้ ยละ 60 ข้ึนไป

เหมาะสมกบั เร่อื งที่อ่าน (P) ร้อยแก้ว

3. เข้าใจและเห็นประโยชน์ สังเกตพฤตกิ รรม แบบบนั ทึกการสังเกต ผ่านเกณฑ์ระดับ
ของการอ่านออกเสียงให้
ถูกต้อง รวมทั้งมีมารยาทใน และประเมนิ คุณภาพดี
การอ่าน (A)
พฤติกรรมรายบคุ คล

4. มีสมรรถนะสำคัญจาก สงั เกตพฤตกิ รรม แบบประเมนิ ผ่านเกณฑ์ระดบั คณุ ภาพ
การเรยี นรู้ ไดแ้ ก่ สมรรถนะสำหรับ ดี
ความสามารถในการส่ือสาร นักเรยี น
และความสามารถในการใช้
ทกั ษะชีวิต

5. มีคุณลักษณะอันพึง สงั เกตพฤติกรรม แบบประเมนิ ผ่านเกณฑ์ระดับคณุ ภาพ
ประสงค์ตามที่กำหนด คุณลักษณะอนั พงึ ดี
ประสงค์

27
27

ชุดการเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

แบบบันทกึ การสงั เกตและประเมนิ ผลพฤติกรรมรายบุคคล

เร่อื ง......................................................................

รายวิชา ภาษาไทย 2 ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2564 ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 1/2

คำชี้แจง: โปรดเขยี นเครือ่ งหมาย ลงในช่องทีต่ รงกับความเป็นจรงิ

เลขท่ี ชอ่ื -สกลุ ความสนใจใน การมีสว่ น ความ คุณธรรมใน รวม
การเรียน รว่ มในการทำ รับผดิ ชอบ การเรียน เชน่
กจิ กรรม เช่น ตอ่ งานท่ีได้รบั ความขยัน
321 ตอบคำถาม มอบหมาย
ซ่อื สัตย์
3 21 321 มจี ิตสาธารณะ
321

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

28

ชดุ การเรียนรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

ลงชือ่ ....................................................ผปู้ ระเมิน
(..................................................)
........../.........../..........

ขอ้ เสนอแนะเพม่ิ เติม

................................................................................................................ ....................................................................
............................................................................................................................. ..........................................

เกณฑ์การประเมิน ระดบั คณุ ภาพ

3 หมายถงึ ดี 13 - 15 คะแนน = ดี

2 หมายถึง พอใช้ 9 – 12 คะแนน = พอใช้

1 หมายถึง ปรบั ปรุง 5 – 8 คะแนน = ปรบั ปรุง

เกณฑก์ ารผ่าน รอ้ ยละ 60 ( 9 คะแนน)

29

ชดุ การเรยี นรูว้ ชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

รายละเอียดเกณฑ์การให้คะแนนแบบสงั เกตพฤติกรรม
การเรียนของนักเรียนรายบุคคล

ประเด็นการประเมนิ ดี (3) เกณฑ์การให้คะแนน ปรบั ปรงุ (1)
ความสนใจกระตือรือร้น มคี วามสนใจและ พอใช้ (2) ขาดความสนใจและ
กระตือรอื รน้ ในการเรยี น ความกระตอื รือร้นพูดคุย
ในการเรียน มีความสนใจและ นอกเรอื่ งมากกวา่ 3 เร่ือง
ตลอดเวลา กระตือรือร้นในบางเวลา
การมีส่วนร่วมใน พดู คุยนอกเรอ่ื งบ้าง 1 – 2 ไม่มีสว่ นร่วมในการทำ
การทำกิจกรรม เช่น มสี ว่ นร่วมในการทำ กจิ กรรม ไมต่ อบคำถามที่
กจิ กรรมสมำ่ เสมอตลอด ครง้ั ในคาบ
ตอบคำถาม คาบ ตอบคำถามทกุ คร้ังท่ี มีสว่ นรว่ มในการทำ ครถู าม
กิจกรรมสม่ำเสมอตลอด
ความรบั ผิดชอบต่องานที่ ครถู าม คาบ ตอบคำถามทีค่ รถู าม ขาดความรับผดิ ชอบต่อ
ได้รับมอบหมาย มีความรับผดิ ชอบต่องาน งานทไี่ ด้รบั มอบหมาย
ทีไ่ ดร้ บั มอบหมายอยา่ งดี 1 – 2 ครั้ง ทำงานไมเ่ สร็จและสง่ ไม่
คณุ ธรรมในการเรยี น ทำงานเสร็จและส่งตรง มคี วามรบั ผดิ ชอบต่องาน ทนั เวลา มากกว่า 3 คร้ัง
เช่น ความขยัน ซื่อสตั ย์
เวลาทุกครั้ง ท่ไี ด้รบั มอบหมายแต่ ขึ้นไป
มจี ิตสาธารณะ ทำงานไม่เสร็จและสง่ ไม่ ขาดคุณธรรมในการเรียน
มีคณุ ธรรมในการเรยี น ไม่ขยนั เรยี น ไมซ่ ื่อสตั ย์
โดยมีความขยัน ซ่ือสตั ย์ ทันเวลา 1 – 2 คร้ัง และไม่มีจติ สาธารณะต่อ
และมจี ติ สาธารณะตอ่ ครู
และเพอ่ื นทุกครั้งทม่ี ี มคี ณุ ธรรมในการเรยี น ครูและเพ่อื น
โดยมีความขยนั ซอ่ื สตั ย์
โอกาส และมจี ติ สาธารณะต่อครู
และเพอื่ นบ้าง 1 – 2 ครง้ั

30

ชดุ การเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทกั ษะการอ่านร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

เกณฑก์ ารประเมนิ ผลการอ่านออกเสยี งบทร้อยแกว้

ประเดน็ ระดับคณุ ภาพ

การประเมิน ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรบั ปรุง (1)

1. อักขรวธิ ี ออกเสียงอักขรวิธี ออกเสียงอักขรวิธี ออกเสียงอักขรวิธี ออกเสียงอักขรวิธี

ตัวสะกดควบกล้ำ ตัวสะกดควบกล้ำ ตัวสะกดควบกล้ำ ตัวสะกดควบกล้ำ

ถกู ตอ้ งทกุ แห่ง มีจุดผิดพลาด 1-2 มีจุดผิดพลาด 3-4 มจี ุดผิดพลาด 5 จดุ

จดุ จุด ขึ้นไป

2. น้ำเสยี งอารมณ์ เสียงดังชัดเจน มี เสียงดังพอสมควร เสียงเบาขาดความ เสียงเบาขาดความ

ความไพเราะกับ ม ี ค ว า ม ไ พ เ ร า ะ ไพเราะเหมาะสม ไ พ เ ร า ะ เ พ ี ย ง

เน้อื เรอื่ งทอี่ า่ น เ ห ม า ะ ส ม กั บ กับลักษณ ะเ น้ือ เลก็ น้อย แต่ไม่ค่อย

ลักษณะเนื้อเรื่อง เร่ืองเปน็ บางส่วน เ ห ม า ะ ส ม กั บ

เปน็ ส่วนใหญ่ ลักษณะเน้ือเร่อื ง

3. ความถูกต้องใน การเว้นวรรคตอน การเว้นวรรคตอน การเว้นวรรคตอน การเว้นวรรคตอน

การอา่ น จังหวะลีลาถูกต้อง ผิด 1 จุด จังหวะ ผิด 2 จุด จังหวะ ผิดมากกว่า 3 จุด

สมบูรณ์ ถูกตอ้ งแต่ขาดลลี า ถกู ต้องแต่ขาดลีลา ข ึ ้ น ไ ป ข า ด ทั้ ง

จงั หวะและลีลา

4. บุคลิกท่าทาง เชื่อมั่นในตนเอง มีความน่าเชื่อม่ัน มีความน่าเชื่อมั่น ขาดความเช่อื มั่น

แสดงออกถึงความ ในตนเอง แต่ยัง ในตนเองในระดับ

ม่นั ใจ ข า ด ค ว า ม เ ป็ น พอใช้ ขาดความ

ธรรมชาติ เปน็ ธรรมชาติ

5. การบอกคุณค่า บอกคุณค่าบทอ่าน บอกคุณค่าบทอ่าน บอกคุณค่าบทอ่าน บอกคุณค่าบทอ่าน

ของบทอ่านร้อย ร้อยแก้วที่กำหนด ร้อยแก้วที่กำหนด ร้อยแก้วที่กำหนด ร้อยแก้วที่กำหนด

แกว้ ได้ถูกต้อง ไ ด ้ ถ ู ก ต ้ อ ง เ ป็ น ไ ด ้ ถ ู ก ต ้ อ ง เ ป็ น ไดเ้ พยี งบางสว่ น

ส่วนใหญ่ บางสว่ น

31

ชุดการเรียนรวู้ ชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอ่านร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

แบบประเมนิ ผลการอา่ นออกเสยี งบทร้อยแกว้

ชือ่ -นามสกุล ผู้ถกู ประเมิน............................................................................ชั้น..........................เลขที่...................

ช่ือ-นามสกลุ ผู้ประเมนิ .............................................................................................................................................

สถานะของผู้ประเมิน ( ) ครูผ้สู อน ( ) เพื่อน ( ) ตนเอง

คำชีแ้ จง: โปรดเขยี นเคร่อื งหมาย ลงในช่องทต่ี รงกบั ความเป็นจรงิ

ลำดับที่ ประเด็นรายการประเมนิ ระดบั คะแนน

1 อักขรวิธี ดมี าก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง(1)
2 น้ำเสียงอารมณ์
3 ความถกู ตอ้ งในการอ่าน
4 บคุ ลิกท่าทาง
5 การบอกคุณค่าของบทอ่านร้อยแก้ว

รวม (20)
เกณฑก์ ารตัดสนิ คุณภาพ

ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ
18 - 20 ดีมาก (ร้อยละ 100)
15 - 17
12 - 14 ดี (รอ้ ยละ 75)
ต่ำกว่า 12 พอใช้ (ร้อยละ 60)
ปรับปรุง (นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 60)
ประเมนิ ผลการอ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว

( ) ผ่านร้อยละ 60 ( ) ไม่ผา่ น/น้อยกว่าร้อยละ 60

ขอ้ เสนอแนะเพิม่ เติม...........................................................................................................................

................................................................................................................. ............................................................

ลงช่ือ....................................................ผู้ประเมนิ
(..................................................)
........../.........../..........

32

ชุดการเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

แบบประเมินสมรรถนะสำคัญของผูเ้ รียน

ช่ือ - สกุล .............................................................................................ช้นั ............................ ...เลขที.่ ..................

คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน และทำเครื่องหมาย ✓ ลง
ในช่องท่ีตรงกบั ความเปน็ จริง

สมรรถนะดา้ น รายการประเมนิ ระดบั คะแนน
4321

ความสามารถ 1.1 มคี วามสามารถในการรับ - ส่งสาร
ในการสอื่ สาร 1.2 มีความสามารถในการถา่ ยทอดความรู้ ความคิด ความเขา้ ใจ

ของตนเองโดยใชภ้ าษาอย่างเหมาะสม
1.3 ใช้วิธกี ารสือ่ สารทเ่ี หมาะสม
1.4 วิเคราะห์แสดงความคดิ เหน็ อยา่ งมเี หตุผล
ความสามารถ 2.1 สามารถทาํ งานกล่มุ ร่วมกับผอู้ ื่นได้
ในการใชท้ ักษะ 2.2 ปฏิบัตติ ามบทบาทหน้าที่
ชีวติ 2.3 ใหค้ วามรว่ มมือในการทาํ งาน
2.4 ร่วมกจิ กรรมสมำ่ เสมอ
2.5 หลกี เล่ียงพฤติกรรมไม่พึงประสงคท์ ่ีส่งผลกระทบต่อตนเอง
ความสามารถใน 3.1 เลอื กและใชเ้ ทคโนโลยไี ด้เหมาะสมตามวัย
การใชเ้ ทคโนโลยี 3.2 มที ักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี
3.3 ใช้เทคโนโลยใี นการแกป้ ัญหาอย่างสร้างสรรค์
3.4 มคี ุณธรรม จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี

รวมคะแนน/เฉลี่ย

ลงชื่อ......................................................ผปู้ ระเมิน

(....................................................)

ระดบั คุณภาพ 3 ผา่ นเกณฑ์ เกณฑ์การใหค้ ะแนนระดับคณุ ภาพ

ดีมาก - พฤติกรรมที่ปฏิบตั ิชดั เจนและสมำ่ เสมอ ให้ 4 คะแนน ระดบั เกณฑก์ ารตดั สินคณุ ภาพ
ดี - พฤติกรรมท่ปี ฏิบตั ิชัดเจนและบ่อยคร้ัง ให้ 3 คะแนน คะแนน
พอใช้ - พฤติกรรมท่ีปฏิบตั บิ างคร้งั ให้ 2 คะแนน ช่วงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ
ตอ้ งปรบั ปรุง - ไม่เคยปฏิบัติพฤตกิ รรม ให้ 1 คะแนน 4
3 43 - 52 ดีมาก
2
1 33 – 42 ดี

23 - 32 พอใช้

13 - 22 ปรบั ปรุง

33

ชดุ การเรยี นรูว้ ิชาภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอา่ นร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

แบบประเมินคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์

ชื่อ - สกุล .............................................................................................ชัน้ ............................ ...เลขที.่ ..................

คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน และทำเครื่องหมาย ✓ ลง
ในชอ่ งที่ตรงกับความเป็นจริง

คณุ ลักษณะ รายการประเมิน ระดับคะแนน
อันพึงประสงค์ 4 32 1
ข้อ 2 มวี นิ ัย 2.1 เข้าเรียนตรงเวลา
2.2 ปฏบิ ตั ติ ามส่งิ ท่ไี ดร้ บั มอบหมาย
ข้อ 4 ใฝเ่ รียนรู้ 2.3 ปฏบิ ัติตามกฎระเบียบในระหวา่ งการเรยี น
4.1 แสวงหาข้อมูลจากแหลง่ เรียนร้ตู า่ ง ๆ
ขอ้ 6 มงุ่ มน่ั ใน 4.2 มีการจดบันทกึ ความรู้อยา่ งเป็นระบบ
การทำงาน 4.3 สรปุ ความรูไ้ ดอ้ ยา่ งมเี หตผุ ล
6.1 มคี วามตงั้ ใจ และพยายามในการทำงานที่ไดร้ บั มอบหมาย
6.2 มคี วามอดทนและไมท่ ้อแทต้ ่ออปุ สรรคเพื่อให้งานสำเรจ็

รวม

ลงช่อื ......................................................ผู้ประเมนิ

(....................................................)

............./......................./..............

ระดับคุณภาพ 3 ผา่ นเกณฑ์

เกณฑก์ ารให้คะแนนระดับคุณภาพ ระดบั เกณฑ์การตดั สินคณุ ภาพ
คะแนน
ดมี าก - พฤติกรรมทป่ี ฏิบตั ชิ ดั เจนและสม่ำเสมอ ให้ 4 คะแนน ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ
ดี - พฤตกิ รรมทปี่ ฏบิ ัตชิ ดั เจนและบอ่ ยคร้งั ให้ 3 คะแนน 4
พอใช้ - พฤติกรรมที่ปฏิบตั ิบางคร้งั ให้ 2 คะแนน 3 27 – 32 ดีมาก
ตอ้ งปรับปรงุ - ไมเ่ คยปฏบิ ตั ิพฤติกรรม ให้ 1 คะแนน 2
1 21 – 26 ดี

15 – 20 พอใช้

ต่ำกว่า 15 ปรับปรงุ

34

ชุดการเรียนรู้วิชาภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

แบบบันทกึ ผลการประเมินตามจุดประสงค์การเรียนรู้

ดา้ นความรู้ (K) ดา้ นทักษะ/กระบวนการ (P) ดา้ นคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ (A)

ด้านความรู้ (K) ด้านทักษะ/กระบวนการ (P) ด้านคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ (A)

เลขที่ คะแนนภาระงาน
ผลการประเมิน

ซ่อมเส ิรม
ผลการประเมิน
การแก้ไขปัญหา
การใช้เหตุผล

รวม
ผลการประเ ิมน
ความ ุมมานะฯ
ความมี ิว ันย

รวม
ผลการประเ ิมน

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

ลงชื่อ....................................................ผู้ประเมนิ
(..................................................)
........../.........../..........

35

ชดุ การเรยี นรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทักษะการอา่ นร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

บันทึกหลังการสอน
ผลสำเร็จของการสอน

ด้านความรู้ความเขา้ ใจ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

ดา้ นสมรรถนะผู้เรียน
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................................. .
............................................................................................................................. .................................................

ดา้ นคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์
............................................................................................................................. .................................................
..................................................................................................................................... .........................................

ดา้ นส่ือ/นวตั กรรมและแหล่งการเรยี นรู้
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................

ด้านการวัดและประเมินผล
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................

36

ชุดการเรียนรวู้ ิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง
ปญั หา/อุปสรรค

............................................................................................................................. .................................................
......................................................................................................................................................................... .....
............................................................................................................................. .................................................

ลงชือ่ ......................................................ผู้สอน
(....................................................)
............./......................./..............

37

ชุดการเรียนรู้วชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอ่านร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

รายวชิ าภาษาไทย แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 2 กลุม่ สาระการเรยี นร้ภู าษาไทย
ระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 1 ปกี ารศึกษา 2564
เรอ่ื ง การอ่านออกเสยี งรอ้ ยกรอง รหสั วิชา ท 21102
ภาคเรียนที่ 2
เวลา 1 ชว่ั โมง

มาตรฐานการเรยี นรู้

สาระที่ 1 การอา่ น

มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหา
ในการดำเนนิ ชีวติ และมนี ิสยั รกั การอา่ น

ตัวชว้ี ัด ท 1.1 ม.1/1 อา่ นออกเสยี งบทร้อยแกว้ และบทร้อยกรองได้ถูกต้องเหมาะสมกับเร่ืองทอ่ี ่าน

ท 1.1 ม.1/9 มมี ารยาทในการอา่ น

สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด

การอ่านออกเสียงทั้งบทร้อยแก้วและบทร้อยกรอง เป็นการสื่อสารที่สำคัญ ช่วยถ่ายทอดความคิด
ความรู้ ตลอดจนความรู้สึกของผู้ส่งสารไปยังผู้รับสาร การอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ควรอ่านออกเสียง
ให้ชัดเจน ถูกต้องตามจังหวะและประเภทของบทร้อยกรอง จำเป็นต้องอาศัยทักษะการ อ่านเป็นสิ่งสำคัญ
รวมท้งั ควรใช้นำ้ เสียงเพอื่ ถา่ ยทอดอารมณ์ความรูส้ ึกให้สอดคล้องกับบทร้อยกรองน้นั ๆ ดว้ ย

จุดประสงค์การเรยี นรู้

4. อธบิ ายความหมายของการอ่านออกเสียงรอ้ ยกรองได้ (K)
5. สามารถแบง่ วรรคตอนไดถ้ ูกต้องและอ่านถูกต้องตามอักขรวิธี (P)
6. เขา้ ใจและบอกประโยชนข์ องการอา่ นออกเสยี งไดถ้ ูกต้อง รวมทั้งมมี ารยาทในการอ่าน (A)
สาระการเรยี นรู้

1. การอา่ นออกเสยี งบทร้อยกรอง เชน่ กลอนสุภาพ กลอนสักวา กาพย์ยานี 11 กาพย์ฉบงั 16 กาพย์
สรุ างคนางค์ 28 และโคลงสส่ี ุภาพ

2. มารยาทในการอา่ น

38

ชุดการเรยี นร้วู ชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแกว้ -ร้อยกรอง

สมรรถนะสำคญั

1. [ / ] ความสามารถในการสื่อสาร 2. [ ] ความสามารถในการคิด

3. [ ] ความสามารถในการแกป้ ัญหา 4. [ / ] ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวิต

5. [ / ] ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์

1. [ ] รกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 2. [ ] ซื่อสตั ยส์ ุจรติ

3. [ / ] มีวินยั 4. [ / ] ใฝเ่ รียนรู้

5. [ ] อยอู่ ยา่ งพอเพียง 6. [ / ] มุ่งมน่ั ในการทำงาน

7. [ ] รักความเปน็ ไทย 8. [ ] มจี ิตสาธารณะ

ช้นิ งาน/ภาระงาน

- ทำแบบฝึกทักษะชดุ กจิ กรรม
- อดั วิดโี อการอ่านออกเสยี งรอ้ ยกรองลงใน tiktok

กิจกรรมการเรยี นรู้

ข้นั นำ

1. ครูนำเข้าสู่บทเรียน โดยการเปิดภาพอาหารทั้ง 29 ชนิดให้นักเรียนดู จากนั้นตั้งคำถาม
เพอ่ื กระตนุ้ การเรยี นรู้ เช่น นักเรียนค้นุ เคยกบั ภาพอาหารทคี่ รนู ำมาหรือไม่ (เม่ือมีนักเรยี นตอบวา่ เปน็ อาหารท่ี
อยใู่ นกาพย์เห่ชมเครอ่ื งคาวหวาน จากน้ันครูนำจึงเขา้ สู่บทประพนั ธ)์

ขัน้ สอน

2. นักเรียนพจิ ารณาบทประพนั ธ์ “กาพยเ์ หช่ มเคร่อื งคาวหวาน” แล้วอ่านออกเสียงพร้อมกัน
แบบร้อยแก้วธรรมดา

๏ แกงไก่มสั มน่ั เน้อื นพคณุ พเี่ อย

หอมยหี่ รา่ รสฉนุ เฉียบร้อน

ชายใดบรโิ ภคภญุ ช์ พศิ วาส หวังนา

แรงอยากยอหัตถข์ อ้ น อกให้หวนแสวง ๚

39

ชดุ การเรยี นร้วู ชิ าภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอา่ นร้อยแกว้ -รอ้ ยกรอง

๏ มสั ม่ันแกงแก้วตา หอมยี่หรา่ รสรอ้ นแรง
ชายใดได้กลนื แกง แรงอยากให้ใฝ่ฝนั หา
วางจานจัดหลายเหลอื ตรา
๏ ยำใหญ่ใส่สารพดั ญ่ีปุ่นลำ้ ยำ้ ยวนใจ
รสดดี ้วยน้ำปลา เจือนำ้ สม้ โรยพรกิ ไทย
ไมม่ ีเทียบเปรียบมือนาง
๏ ตบั เหลก็ ลวกหล่อนตม้ พร้อมพริกสดใบทองหลาง
โอชาจะหาไหน หา่ งหอ่ หวนปว่ นใจโหย

๏ หมแู นมแหลมเลิศรส
พิศห่อเหน็ รางชาง

๏ ก้อยกุ้งปรงุ ประท่ิน วางถึงลน้ิ ดน้ิ แดโดย
รสทพิ ย์หยบิ มาโปรย ฤๅจะเปรยี บเทยี บทันขวัญ
เปน็ มันยอ่ งล่องลอยมนั
๏ เทโพพ้ืนเนือ้ ท้อง ของสวรรค์เสวยรมย์
นา่ ซดรสครามครัน ทำน้ำยาอย่างแกงขม
ชมไมว่ ายคลา้ ยคล้ายเห็น
๏ ความรักยักเปลีย่ นท่า รสพิเศษใส่ลูกเอ็น
กลอ่อมกล่อมเกลี้ยงกลม เชน่ เชงิ มิตรประดิษฐท์ ำ
แกงคั่วส้มใส่ระกำ
๏ ขา้ วหงุ ปรุงอย่างเทศ ชำ้ ทรวงเศร้าเจ้าตรากตรอม
ใครหงุ ปรงุ ไมเ่ ปน็ ฟงุ้ ปรากฏรสห่ืนหอม
สนทิ เนอ้ื เจือเสาวคนธ์
๏ เหลอื รหู้ มูป่าต้ม นอนเตียงทองทำเมืองบน
รอยแจง้ แห่งความขำ ยลอยากนิทรคิดแนบนอน
รมุ่ รุ่มเรา้ คอื ไฟฟอน
๏ ช้าชา้ พล่าเนอื้ สด
คิดความยามถนอม

๏ ล่าเตยี งคิดเตียงนอ้ ง
ลดหลัน่ ชนั้ ชอบกล

๏ เห็นหรุ่มรมุ ทรวงเศรา้

40

ชดุ การเรยี นร้วู ิชาภาษาไทย แบบฝกึ ทักษะการอา่ นร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง

เจ็บไกลในอาวรณ์ ร้อนรุมรุม่ กลมุ้ กลางทรวง

๏ รงั นกนึ่งน่าซด โอชารสกวา่ ท้ังปวง

นกพรากจากรังรวง เหมือนเรยี มร้างหา่ งห้องหวน

๏ ไตปลาเสแสรง้ ว่า ดุจวาจากระบดิ กระบวน

ใบโศกบอกโศกครวญ ให้พ่เี คร่าเจา้ ดวงใจ

๏ ผกั โฉมชอื่ เพราะพรอ้ ง เป็นโฉมน้องฤๅโฉมไหน

ผกั หวานซ่านทรวงใน ใคร่ครวญรักผกั หวานนาง ๚

(กาพย์เหช่ มเครื่องคาวหวาน, พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลัย)

3. ครูอ่านบทประพันธ์ “กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน” อีกครั้ง โดยอ่านเป็นบทร้อยกรอง
ให้นกั เรยี นฟัง และใหน้ ักเรียนสงั เกตการออกเสยี งในประเดน็ ดงั นี้

- ออกเสยี งคำตามอกั ขรวิธี

- การแบง่ วรรคตอนของขอ้ ความ

- ออกเสียงคำควบกลำ้ ร ล ให้ชดั เจน

4. ให้นักเรียนฝึกการอ่านออกเสียงแบบทำนองเสนาะ โดยเริ่มจากการอ่านแบ่งวรรคตอน
ให้ถูกต้อง จากนัน้ ฝึกทอดเสียง

5. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน เพื่อร่วมกันอ่านทำนองเสนาะในบทประพันธ์
“กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน” ให้ครูฟัง เมื่ออ่านจบครูชื่นชมในจุดที่ถูกต้องและแนะนำในจุดที่ผิดพลาด
เพอ่ื ให้นกั เรียนนำไปฝกึ ฝนและพฒั นาวิธีการอ่านออกเสียงใหถ้ กู ต้องและดีขึน้ ไป

ขน้ั สรุป

7. ครูให้นักเรียนซักถามเกี่ยวกับข้อสงสัยเพิ่มเติม และร่วมกันสนทนาสรุปความรู้จาก
การอา่ นออกเสยี งร้อยกรอง

8. ครูมอบหมายงานใหน้ ักเรียนไปทำแบบฝึกทักษะชดุ กจิ กรรม แลว้ ฝกึ ฝนการอ่านออกเสียง
รอ้ ยกรองใหม้ ีประสิทธิภาพยิง่ ขน้ึ

41

ชดุ การเรยี นรูว้ ชิ าภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอ่านร้อยแก้ว-รอ้ ยกรอง
สื่อการเรยี นรู้

5. หนังสือเรียนรายวิชาภาษาไทย ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 1
6. ใบความรู้เรื่อง หลกั การอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง
7. Powerpoint เรอ่ื ง การอ่านออกเสยี งรอ้ ยกรอง
8. วีดทิ ศั นบ์ นยทู ูป “กาพยเ์ หช่ มเคร่ืองคาวหวาน”

ลงิ ก์ https://www.youtube.com/watch?v=-Lep3vXG3sc
แหล่งการเรียนรู้

วดี ิทศั นส์ ่อื การเรียนการสอนเรื่อง “การอ่านบทร้อยกรอง”
ลิงก์ https://www.youtube.com/watch?v=_6eADRsYmx4

42

ชุดการเรียนรูว้ ิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

การวัดผลการประเมินผลการเรยี นรู้

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ วธิ ีการวดั ผล เครือ่ งมอื วดั ผล เกณฑ์การประเมนิ
ใบงาน เรอ่ื ง การอ่าน ผ่านเกณฑร์ ะดับ
1. อธิบายความหมายของ การตรวจใบงาน เรอื่ ง ออกเสยี งร้อยกรอง คณุ ภาพดี
แบบประเมนิ ใบงาน
การอา่ นออกเสียงรอ้ ยกรอง การอ่านออกเสียง แบบประเมนิ จากการ ผา่ นเกณฑ์การประเมนิ
อา่ นออกเสียงบทรอ้ ย รอ้ ยละ 60 ขน้ึ ไป
ได้ (K) รอ้ ยกรอง กรอง
แบบบันทกึ การสังเกต ผา่ นเกณฑ์ระดบั
2. สามารถอ่านออกเสียง ประเมินจากการอ่าน และประเมนิ คณุ ภาพดี
พฤติกรรมรายบุคคล
รอ้ ยกรองไดถ้ กู ต้องและ ออกเสยี งบทร้อยกรอง

เหมาะสมกบั เร่ืองท่ีอา่ น (P)

3. เข้าใจและเหน็ ประโยชน์ สงั เกตพฤตกิ รรม

ของการอ่านออกเสียงให้

ถูกตอ้ ง รวมท้งั มมี ารยาท

ในการอ่าน (A)

4. มสี มรรถนะสำคัญจาก สงั เกตพฤติกรรม แบบประเมิน ผา่ นเกณฑร์ ะดับ
สมรรถนะสำหรับ คณุ ภาพดี
การเรยี นรู้ ได้แก่ นักเรียน

ความสามารถในการ

สือ่ สาร และความสามารถ

ในการใชท้ กั ษะชีวิต

5. มคี ุณลกั ษณะอนั พึง สังเกตพฤตกิ รรม แบบประเมิน ผา่ นเกณฑร์ ะดับ
คณุ ลักษณะอันพึง คุณภาพดี
ประสงคต์ ามทกี่ ำหนด ประสงค์

43

ชุดการเรยี นรู้วิชาภาษาไทย แบบฝึกทกั ษะการอา่ นร้อยแก้ว-ร้อยกรอง

แบบบนั ทกึ การสังเกตและประเมินผลพฤติกรรมรายบุคคล

เรือ่ ง......................................................................

รายวชิ า ภาษาไทย 2 ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2564 ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 1/2

คำชี้แจง: โปรดเขียนเครือ่ งหมาย ลงในชอ่ งท่ีตรงกบั ความเปน็ จรงิ

เลขท่ี ชื่อ-สกลุ ความสนใจใน การมีสว่ น ความ คณุ ธรรมใน รวม
การเรยี น รว่ มในการทำ รบั ผิดชอบ การเรียน เชน่
กจิ กรรม เช่น ตอ่ งานท่ีไดร้ บั ความขยัน
321 ตอบคำถาม มอบหมาย
ซ่อื สัตย์
3 21 321 มจี ติ สาธารณะ
321

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

44