ลูกเสือ ป.2

แผนการจดั กิจกรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงท่ี 2 ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 2
หน่วยที่ 6 ความปลอดภยั

แผนการจัดกิจกรรมท่ี 12 นาทีวกิ ฤต เวลา 1 ชั่วโมง

1. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
ลูกเสือสามารถตัดสินใจในสถานการณ์เฉพาะหน้าไดอ้ ย่างมเี หตผุ ลและเหมาะสม

2. เน้อื หา
ทักษะการตดั สินใจ

3. ส่ือการเรยี นรู้

แผนภมู ิเพลง

4. กิจกรรม
4.1 พธิ เี ปิดประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก)
4.2 เพลงหรือเกม
4.3 กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
1) ผู้กํากบั ลกู เสือตั้งคาํ ถามวา่ “จะทาํ อยา่ งไรถ้าคนแปลกหนา้ มาขอความช่วยเหลือ เช่น

ขอใหเ้ อาสง่ิ ของไปสง่ ให้แกบ่ ุคคลทล่ี ูกเสือรู้จัก หรือขอให้ลูกเสือไปกับเขาโดยลําพังเพื่อพาไปส่งยัง
สถานทท่ี ลี่ กู เสอื รจู้ กั ”

2) แบ่งลกู เสือออกเปน็ 2 กล่มุ เทา่ ๆ กนั สมมุติให้กลุ่มท่ี 1 เลือกว่าจะไปส่ง และกลุ่มท่ี
2 เลอื กท่ีจะไม่ไปสง่ ใหแ้ ต่ละกลมุ่ คิดว่าทางเลือกของกลุม่ มขี ้อดี และข้อเสยี อยา่ งไร

3) ผ้กู าํ กับลกู เสือถามให้รายงานทลี ะกลุ่ม
4) ผ้กู ํากับลูกเสอื นาํ อภิปรายดังน้ี

1) ใหล้ ูกเสอื เปรียบเทยี บว่า ทางเลือกใดทมี่ ขี อ้ ดีมากกวา่ และมขี อ้ เสยี นอ้ ยกวา่
2) สรุปวา่ ลูกเสอื จะเลอื กการไปส่ง หรอื ไม่ไปสง่
3) ถา้ ไม่ไปส่งลกู เสือจะมีวิธอี อกจากเหตุการณอ์ ย่างไร
5) ผู้กาํ กับลกู เสอื สรุปขัน้ ตอนการตดั สนิ ใจ (1. ระบทุ างเลอื กทมี่ อี ยู่ 2. วเิ คราะห์ขอ้ ดี และ

ขอ้ เสียของแต่ละทางเลอื ก 3. ตดั สนิ ใจเลอื กทางเลือกทม่ี ขี ้อดีมากกวา่ และขอ้ เสยี นอ้ ยกว่า 4. ปฏิบัติ
ตามทางเลอื กทีเ่ ลอื ก) ขอ้ คดิ ท่ไี ด้ และการนาํ ไปใช้

4.4 ผกู้ ํากบั ลูกเสอื เลา่ เรือ่ งสนั้ ทเ่ี ป็นประโยชน์
4.5 พธิ ปี ิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครือ่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมินผล
5.1 สงั เกตการรว่ มกิจกรรม การแสดงออก
5.2 สังเกตการใชเ้ หตผุ ลในการตัดสนิ ใจ

6.องค์ประกอบทักษะชีวิตสาคญั ท่เี กดิ จากกิจกรรม
คอื การตดั สนิ ใจ และการแกไ้ ขปัญหา

คูม่ ือสง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชีวิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 49

42 คมู่ ือสง่ เสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลกู เสอื ทักษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 12

เกม

ลิงชิงหลกั (นา้ ข้นึ นา้ ลง)

วธิ เี ลน่
เกมนีต้ ้องมจี ํานวนผ้เู ล่นอย่างน้อย 3 คน ผเู้ ลน่ คนหนึ่ง สมมุติว่าเป็น "ลิงหลักลอย"

ไม่มีหลักจับ อีก 2 คนเป็นลิงจับหลัก ผู้เป็นลิงหลักลอยต้องพยายามแย่งหลักในขณะที่ผู้เล่น
ทั้งหมดเปล่ียนทกี่ ัน ส่วนมากมกั จะใช้สี่หลกั ผ้ทู เ่ี ปน็ ลิงชิงหลักต้องคอยสังเกตดูว่าตนจะชิงหลัก
ไหนได้สะดวก กร็ ีบวิ่งไปชิงหลักน้ันไว้ ถา้ จับหลักไดก้ อ่ นผู้ท่ีมาช้าก็เปน็ ลงิ หลกั ลอย คอยชิงหลัก
ของคนอน่ื บางคนทําทา่ เปลี่ยนแลว้ ไม่เปล่ียนเป็นการล่อหลอก ถือว่าเท้ายังยึดหลักอยู่ ผู้อ่ืนจะ
ชงิ ไมไ่ ด้

เร่ืองสน้ั ที่เปน็ ประโยชน์ แบ่งแตงโม

ชาวนาผหู้ นึ่งมบี ตุ รสาวอยู่สองคนวนั หนงึ่ อยากจะทดลองปญั ญาของบุตรทง้ั สอง จงึ สง่ แตงโม
ใหบ้ ุตรท้งั สอง 1 ใบโดยบอกว่าให้ทั้งสองไปแบ่งกันกินให้เท่าๆกัน เพ่ือจะได้ไม่ต้องโต้เถียงทะเลาะ
เบาะแว้งกันเรื่องได้มากได้น้อยถ้าแบ่งไม่ได้เท่าๆกัน และเกิดทุ่มเถียงกันขึ้นเม่ือใดก็จะต้องถูก
ลงโทษทัง้ สองคน

เด็กทั้งสองเมื่อได้รับแตงโมมาแล้วไม่รู้ว่าจะผ่าแบ่งกันอย่างไรจึงจะได้ส่วนเท่าๆกัน
ด้วยเกรงจะตอ้ งถูกทาํ โทษในทีส่ ุดจึงตกลงกนั ในวธิ ีการดงั น้โี ดยท่ีเดก็ ทง้ั สอง เหน็ ว่าเป็นวิธที ่ยี ตุ ธิ รรม

คือถ้าหากใครเป็นผผู้ า่ แตงโมออกเปน็ สองซกี ผู้น้นั จะตอ้ งเป็นฝูายเลือกทหี ลงั และจะต้องยอมใหฝ้ าู ยท่ี
ไมใ่ ชเ่ ป็นคนผา่ เลือกก่อนทั้งนี้ก็เพ่ือปฺองกันไม่ให้คนผ่าลําเอียงโดยผ่าเป็นชิ้นโตช้ินหนึ่งและชิ้นเล็ก
ชิ้นหน่งึ แล้วคนผา่ รบี เลือกเอาชนิ้ โตเป็นของตนเองเสยี กอ่ น เมอื่ เด็กท้ังสองได้ผ่าแตงโมแบ่งกันเสร็จ
แลว้ จงึ รบี วงิ่ ไปเล่าใหบ้ ิดาฟงั บดิ ามคี วามพอใจในสติปญั ญาของเด็กทัง้ สองนน้ั มาก

เร่ืองนี้สอนให้รู้ว่า ความยุตธิ รรมนาํ มาซ่ึงความพอใจของทกุ ฝาู ย

50 คู่มคือู่มสือ่งเสสง่รเมิ สแรลมิ ะแพลฒั ะนพาัฒกิจนการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลกั กู ษเสะชอื ีวทิตักในษสะถชาีวนิตศใกึ นษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลอืกู สเ�ำสรืออสงชาหรนั้ ลอปักงรสะตู ถชรมน้ัดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศี่่ี 22ึกษาปที 4่ี 32

แแผผนนกกาารรจจดั ดั กกจิ จิ กกรรรรมมลลูกูกเเสสอื อื สสาารรอองงดดาาววดดววงงทท่ี ่ี 22 ชชนั้ ั้นปปรระะถถมมศศกึ กึ ษษาาปปที ที ่ี ่ี22
หหนนว่ ่วยยทที่ ่ี77 บบรรกิ ิกาารร

แแผผนนกกาารรจจดั ัดกกิจจิ กกรรรรมมทท่ี ี่1133 ลลกู ูกเเสสืออื สสาารรอองงสสง่ ง่ ขข่า่าวว เเววลลาา 22 ชช่วั ั่วโโมมงง

11..จจดุ ุดปปรระะสสงงคค์ก์กาารรเเรรียยี นนรรู้ ู้
ลลูกูกเเสสือือรรู้จูจ้ กั กั ววิธธิ ีตีตดิ ดิ ตตอ่ ่อสสง่ ง่ ขข่า่าววใใหห้ผ้ผใู้ ้ใู หหญญ่ห่หรรอื อื เเจจา้ า้ หหนนา้ า้ ทท่ที ่ที รราาบบใในนกกรรณณีมมี ีเเีหหตตุฉฉุ ุกุกเเฉฉนิ ิน

22..เเนนอ้ื ้ือหหาา
22..11กกาารรจจดดจจําําแแลละะกกาารรสสง่ ง่ ขขา่ า่ วว
22..22กกาารรใใชชโ้ ้โททรรศศพั ัพททเ์ เ์พพื่ออ่ื แแจจง้ ้งขขา่ ่าววเเมมอื่ อื่ เเกกดิ ดิ เเหหตตฉุ ฉุ ุกุกเเฉฉนิ นิ

33..สส่ือื่อกกาารรเเรรียียนนรรู้ ู้

33..11แแผผนนภภูมูมเิ เิพพลลงง
33..22 เเกกมม
33..33ใใบบคคววาามมรรู้ ู้
33..44เเรรอ่ื อ่ื งงสส้ันนั้ ททเี่ เี่ปปน็ น็ ปปรระะโโยยชชนน์ ์
44..กกิจจิ กกรรรรมม

44..11กกจิ จิ กกรรรรมมคครรงั้ ัง้ ทท่ี ี่11
11))พพธิ ธิ เี เีปปดิ ิดปปรระะชชมุ ุมกกอองง((แแกกรรนนดด์ฮฮ์ าาววลล์ ์ ชชักักธธงงขขึ้นึน้ สสววดดมมนนตต์ ์สสงงบบนน่ิงิ่ง ตตรรววจจ แแยยกก))
22))เเพพลลงงหหรรืออื เเกกมม
33))กกิจิจกกรรรรมมตตาามมจจดุ ดุ ปปรระะสสงงคค์ก์กาารรเเรรยี ยี นนรรู้ ู้
((11))ผผกู้ ้กู ําาํ กกับบั ลลกู ูกเเสสอื อื แแลละะลลูกูกเเสสอื อื สสนนททนนาาเเกกย่ี ่ยี ววกกบั ับกกาารรสสง่ ง่ ขขา่ า่ ววทท่มี ี่มกั กั ใใชชบ้ บ้ ่ออ่ ยยๆๆเเชชน่ น่ กกาารรบบออกก

เเลล่าา่ กกาารรเเขขยี ียนนแแลละะกกาารรโโททรรศศพั ัพทท์ ์ฯฯลลฯฯ
((22)) ผผ้กู ้กู ําํากกบั ับลลกู กู เเสสือือใใหหล้ ล้ กู ูกเเสสอื อื ปปฏฏิบบิ ัตัตกิ ิกจิ จิ กกรรรรมมเเปป็น็นหหมม่โู โู่ ดดยยใใหห้น้นงั่ งั่ เเปปน็ น็ แแถถววตตออนนหหมมู่ ู่ แแลละะ

เเลลอื อื กกคคนนทที่ส่สี ่งง่ ขข่าา่ ววไไดดด้ ด้ ที ที ่สี ่สี ดุ ดุ ใในนหหมมู่ ู่นนั่งงั่ หหวั ัวแแถถวว
((33))ลลกู ูกเเสสอื ือททน่ี น่ี ั่งัง่ หหัววั แแถถววออา่ า่ นนขขอ้ อ้ คคววาามมทท่ีผี่ผกู้ กู้ าํ าํ กกับับลลูกูกเเสสอื อื เเตตรรียยี มมไไวว้ ้กกรระะซซิบบิ ตต่อ่อเเพพอื่ อ่ื นนจจนนถถงึ ึง

คคนนสสุดดุ ททา้ ้ายยแแลลว้ ้วใใหหค้ ค้ นนสสดุ ดุ ทท้า้ายยบบออกกขขอ้ ้อคคววาามมนนน้ั น้ั ททีลีละะหหมมู่ ู่
ตตัวัวออยยา่ ่างงขขอ้ อ้ คคววาามม
--สสมมชชาายยกกนิ นิ ขขนนมมกกบั ับไไออตตมิ ิมสส้ม้มลลมิ้ มิ้ กกินนิ ขขา้ ้าววแแกกงง

--ดดออกกกกหุ หุ ลลาาบบสสแี แี ดดงงดดออกกโโตตดดออกกชชงงโโคคดดออกกเเลล็ก็กสสชี ชี มมพพู ู
--นนอ้ ้องงหหมมาาขขนนฟฟชู ชู ือ่ อื่ แแตตว๋ ว๋ นน้ออ้ งงแแมมววขขนนสสน้ั น้ั ชชื่อื่อตต๋วิ ิ๋ว
((44))ผผกู้ กู้ ําาํ กกับับลลกู ูกเเสสอื อื เเรริ่มิม่ กกจิ ิจกกรรรรมมใใหหมมใ่ ่ใหห้ลล้ ูกูกเเสสืออื นนัง่ ่งั เเหหมมอื อื นนเเดดมิ มิ ใใหหล้ ล้ กู กู เเสสอื อื นนง่ั ง่ั หหวั วั แแถถววออา่ า่ นน
แแลลว้ ้วจจดดบบันนั ททึกกึ ขขอ้ อ้ คคววาามมสส่ง่งใใหหเ้ เ้พพอ่ื อ่ื นนออ่าา่ นนททีลีละะคคนนแแลลว้ ้วคคนนสสุดุดทท้า้ายยเเปป็นน็ ผผบู้ ู้บออกกขขอ้ ้อคคววาามมททไี่ ไ่ี ดด้ ้ ออา่ า่ นนททลี ลี ะะหหมมู่ ู่
((55))ผผกู้ ้กู าํ าํ กกับับลลกู กู เเสสอื อื แแลละะลลูกกู เเสสอื อื รร่ว่วมมกกนั ันสสรรปุ ุปวว่าา่ ววธิ ิธีกีกาารรสส่งง่ ขข่าา่ วว22ววิธธิ ี ีคคือือกกาารรบบออกกเเลลา่ ่าโโดดยย
กกาารรกกรระะซซิบิบแแลละะกกาารรออ่า่านนจจดดบบันันททกึ กึ ขขอ้ อ้ คคววาามม สสิ่ง่งิ ใใดดทท่ีสส่ี ่งง่ ขขา่ า่ ววไไดดด้ ้ดกี กี วว่าา่ เเพพรราาะะเเหหตตใุ ใุ ดด
44))ผผ้กู กู้ าํ าํ กกับับลลกู กู เเสสอื อื เเลลา่ ่าเเรร่ือ่อื งงสสน้ั ้ันทที่เ่ีเปปน็ ็นปปรระะโโยยชชนน์ ์

คค่มู ่มู อื อื สสง่ ง่ เเสสรริมิมแแลละะพพฒั ฒั นนาากกจิ ิจกกรรรรมมลลกู กู เเสสือือททกั ักษษะะชชีวีวิติตใในนสสถถาานนศศึกกึ ษษาาลลกู กู เเสสือือสสาารรอองง ชชัน้ ั้นปปรระะถถมมศศกึ ึกษษาาปปที ีที่ ี่22 5511
คมู่ ือสง่ เสรมิ และพัฒนากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสือสำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 2
44 ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 2

5) พธิ ปี ดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอ่ื งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )
4.2 กิจกรรมครงั้ ท่ี 2

1) พิธีเปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงข้นึ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก)
2) เพลงหรอื เกม (ควรเล่นเกมสส์ ง่ ข่าว)
3) กิจกรรมตามจุดประสงคก์ ารเรียนรู้

(1) ผกู้ ํากับลูกเสือและลกู เสอื สนทนาเกย่ี วกบั การส่งข่าวในกรณเี กดิ เหตฉุ กุ เฉนิ เรือ่ ง
การใช้โทรศัพท์

(2) ผู้กํากบั ลกู เสือและลกู เสือสนทนาเรอื่ งการใช้โทรศัพท์ สมดุ โทรศพั ท์ ให้ลูกเสอื ท่ี
เคยใชโ้ ทรศัพท์ แสดงวิธีใช้ให้เพอื่ นๆดู

(3) ผู้กาํ กบั ลกู เสือให้สถานการณ์สมมตเิ หตฉุ ุกเฉนิ แลว้ ให้ลกู เสอื แตล่ ะหมู่ช่วยกัน
ปฏบิ ตั วิ ิธขี อความช่วยเหลอื โดยการสง่ ขา่ วเชน่ คนถูกรถชน ไฟไหมบ้ ้าน คนถูกโจรแยง่ กระเปา฼ เงนิ ฯลฯ

(4) ผู้กาํ กับลกู เสอื และลูกเสือรว่ มกันสรปุ หรอื เลน่ เกมสง่ ขา่ ว
4) ผูก้ าํ กบั ลูกเสอื เลา่ เร่อื งสน้ั ที่เปน็ ประโยชน์
5) พธิ ีปิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )
5. การประเมนิ ผล
5.1 สงั เกตความรว่ มมือในการร่วมกจิ กรรม
5.2 สงั เกตจากการตอบคาํ ถามวิธีตดิ ต่อสง่ ขา่ ว

52 คู่มคอื ่มู สือง่ เสสง่รเิมสแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักจิ นการรกมิจลกูกรเสรมือทลกั กู ษเสะชอื ีวทิตักในษสะถชาวี นิตศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลูกาเสลอืกู สเำ�สรืออสงชาหรนั้ ลอปกั งรสะตู ถชรมั้นดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศ่ี่ี 22ึกษาปีท4่ี 52

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมที่ 13

เพลง
เม่ือยไหมจ๊ะ

เมื่อยไหมจ๊ะน้องจา๋ เรามาทาํ ทา่ (พรอ้ มทําท่าทางประกอบ) อยา่ งนๆี้
ทําแลว้ สนุกดี อยา่ งนๆี้ สบายใจจงั

เกม เกมส่งข่าว

   

   

   
เสน้ ส่งขา่ ว เสน้ เรม่ิ

วธิ ีเล่น ผ้กู ํากับลูกเสอื ให้ลกู เสือเขา้ แถวเป็นแถวตอนหมู่
1. แบ่งลกู เสอื ออกเปน็ หมู่

2. ผกู้ ํากับลกู เสอื เขยี นขา่ วแล้ววางไวท้ ี่เสน้ สง่ ขา่ ว

3. ให้สัญญาณคนแรกมาดู – อ่านข่าวจนจําได้ แล้วไปต้ังแถวใหม่โดยก่อนไปตั้งแถวใหม่

ให้กลับไปบอกข่าวที่อ่านมาให้สมาชิกแถวเดียวกันรู้แล้วบอกต่อๆ ไปจนหมดแถวแล้วคนสุดท้าย

มารายงานข่าว หมู่ใดเสร็จก่อนและให้ข่าวถูกต้องเป็นผ้ชู นะ

ใบความรู้

การส่งข่าวและการขอความช่วยเหลอื

เหตุฉุกเฉินเป็นเหตุการณ์ที่เกิดข้ึนได้ตลอดเวลา โดยไม่สามารถจะทราบได้ก่อนล่วงหน้า
หรือโดยไม่คาดหมายมาก่อน จะเป็นเพราะความประมาท รู้เท่าไม่ถึงการณ์ ขาดความชํานาญ
สิ่งของเครือ่ งใชไ้ มม่ น่ั คงแขง็ แรง หรอื สภาพแวดลอ้ มไมด่ ีกต็ าม ผู้ใหก้ ารบริการต้องร้จู ักวธิ ีสง่ ขา่ วให้
เจา้ หน้าท่หี รือผใู้ หญท่ ราบโดยเร็ว
การสง่ ข่าว

การส่งข่าว หมายถึง การนําเหตุการณ์จากจุดๆ หน่ึง อาจเป็นเร่ืองอุบัติเหตุ ภัยธรรมชาติ
หรือการเจ็บปวู ยไปแจ้งกับเจ้าหน้าทเี่ กีย่ วข้องทราบโดยอาศัยวธิ ีการส่งขา่ วเป็นตวั กลางในการตดิ ต่อ
วิธีการส่งขา่ ว

1. การบอกเล่า การบอกเล่าเป็นการส่งข่าวโดยใช้คนเป็นตัวกลาง วิธีการส่งข่าวแบบนี้
ตอ้ งเปน็ ขา่ วที่ไมย่ าวมากนกั เพราะถา้ ข่าวยาวอาจเกดิ ความคลาดเคลือ่ นในเนือ้ ขา่ วได้

คู่มือสง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลูกเสือทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 2 53
คูม่ ือสง่ เสรมิ และพัฒนากิจกรรมลกู เสือทักษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสำ�รอง หลกั สูตรดวงดาวที่ 2
46 ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2

2. การเขียน การสง่ ขา่ วโดยการเขียนหมายถึงการเขยี นจดหมายตดิ ตอ่ กนั น่ันเอง การสง่
ข่าวแบบนสี้ ามารถส่งข่าวไดย้ าวมาก และไม่ค่อยเกิดการผิดพลาด เพราะเป็นข่าวจาก
ผสู้ ่งถึงผรู้ ับ แต่มีข้อเสีย คอื ใชเ้ วลาในการสง่ และการตอบนานพอสมควร

3. การใช้โทรศพั ท์ การสง่ ข่าวโดยการใชโ้ ทรศัพทต์ ้องอาศยั การสง่ ข่าวทัง้ การบอกเลา่ และ
การเขยี นผสมกนั เพ่ือให้ข้อความที่ส่งถูกต้องชัดเจน การส่งข่าวโดยการใช้โทรศัพท์
นบั เปน็ การสง่ ขา่ วโดยตรงและรวดเรว็ ทส่ี ดุ
3.1. วธิ ีใชโ้ ทรศพั ทโ์ ทรศัพท์ทน่ี ิยมใชใ้ นขณะนเี้ ปน็ แบบตัวเลข คือแบบใช้น้ิวหมุนและ
ใชน้ ้วิ กด ก่อนใชโ้ ทรศัพท์ ผู้ส่งข่าวตอ้ งปฏบิ ัติ ดังนี้
- คน้ หา สอบถามหมายเลขโทรศพั ทจ์ ากผรู้ ู้ และจากหนงั สอื โทรศพั ท์
- ยกหฟู ัง “สญั ญาณใหห้ มนุ ” ถ้าเป็นโทรศัพท์สาธารณะต้องใช้เหรียญหยอด
ตามอัตราท่ีมกี าํ หนดไวแ้ ตถ่ ้าเป็นโทรศัพท์สว่ นตัวกห็ มุนได้เลย
- ใช้นิว้ หมุนหรือกด (แลว้ แตป่ ระเภทของเครื่องโทรศัพท์) บนตัวเลขท่ีหน้าปัด
จนครบหมายเลขรหสั แลว้ ฟัง “สัญญาณเรยี ก” หากไม่มีใครมารับสายก็วางไว้
แล้วจงึ ทําการหมนุ ใหม่
- เมอ่ื มผี ู้รับสาย แล้วจึงพูดกล่าวตามท่เี ตรยี มมา

การขอความช่วยเหลือ
เหตุฉุกเฉนิ อาจเกิดขนึ้ ได้จากความประมาท รู้เท่าไม่ถึงการณ์ ขาดความชํานาญ การเจ็บปูวย

โดยกะทันหนั หรือจากภัยธรรมชาติ เป็นต้น ถา้ เราอยูใ่ นเหตกุ ารณ์หรอื ไดร้ ับการขอร้องให้ชว่ ยเหลอื ควร
ปฏิบัติ ดังน้ี

1. เหตุด่วนหรือเหตุรา้ ยแรง เช่น การทําร้ายร่างกาย ปลน้ ทรพั ย์ อุบัติเหตุ ควรแจ้งให้
เจา้ หน้าทีผ่ ูร้ ับผิดชอบทใ่ี กลท้ ่ีสดุ ทราบ เชน่ กาํ นนั ผู้ใหญบ่ ้าน ตํารวจ ทหาร ฯลฯ

2. เม่อื มเี หตุการณเ์ กยี่ วกบั อุบัติภยั เช่น ไฟไหม้ ควรแจ้งเทศบาล สขุ าภิบาล
สถานดี ับเพลิง

3. เหตุฉุกเฉินที่ต้องใช้รถพยาบาล ในการนําผู้บาดเจ็บส่งโรงพยาบาล ควรแจ้ง
โรงพยาบาล สถานีอนามัย หรอื ขอความชว่ ยเหลือจากบคุ คลใกลเ้ คียง

4. แจง้ วา่ ผู้พดู คอื ใคร และกาํ ลงั โทรศพั ท์จากท่ีใด
ข้อควรคํานงึ ในการสง่ ข่าวโดยการใช้โทรศัพท์ คอื การพดู ให้ช้าๆ ชัดเจน ได้ถ้อยความอย่าง
รวบรัด และมน่ั ใจว่าสง่ ขา่ วได้ถกู ต้อง หากสถานท่ีไม่มีโทรศัพท์สาธารณะ ควรสังเกตว่ามีบ้านหรือ
สถานท่ีใกล้เคียงพอท่ีจะขอใช้โทรศัพท์ได้บ้างไหม
คณุ สมบัตขิ องผสู้ ง่ ขา่ วทดี่ ี จะตอ้ งประกอบด้วย

1. การสงั เกต ต้องเปน็ คนช่างสังเกต
2. ต้องมีความจาํ ดี
3. ตอ้ งยอ่ ความได้ดีและชดั เจน

54 คมู่ คือู่มสอืง่ เสส่งรเิมสแรลมิ ะแพลฒั ะนพาัฒกจิ นการรกมจิ ลกูกรเสรมือทลักกู ษเสะชือวี ทิตกั ในษสะถชาีวนติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภึกทษลกูาเสลอืกู สเำ�สรืออสงชาหรั้นลอปักงรสะูตถชรมน้ัดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศ่ี่ี 22ึกษาปีท4ี่ 72

เรือ่ งสน้ั ที่เป็นประโยชน์ หยกอยากกลับบา้ น
น.ส. อทุ ยั วรรณ ชดิ สูงเนนิ ผ้แู ต่ง

ในโรงเรียนแห่งหนึ่ง เสียงเด็กๆ เล่นหยอกล้อกันอย่างสนุกสนานหลังเวลาเลิกเรียน

หยก เป็นเด็กผู้หญิงตัวเล็กๆ ผิวดาํ เรียนอยู่ชั้น ป.1 ชอบคุยมาก ก็เล่นอยู่กับเพื่อนๆ เพื่อรอพ่อ
มารับ บา้ นของหยกอยไู่ กลจากโรงเรียนมาก บางวันหยกต้องรอพ่อมารับจนเหลือหยกเป็นคนสุดท้ายใน
โรงเรียน

วนั หน่ึง หยกกค็ งรอพอ่ มารบั กลับบ้านหลังเลกิ เรียนเหมือนทกุ วัน หยกเลน่ อยู่กบั เพ่ือนๆ จน
เพ่ือนกลับกันหมด และเย็นมากแล้วยังไม่มีใครมารับหยก เหลือหยกกับครูเวรเพียงสองคนเท่าน้ัน
หยกนึกขึ้นได้ว่าพ่อเคยเขียนเบอร์โทรศัพท์ของพ่อ และพ่ีๆ ใส่สมุดเล็กๆ ให้หยกใส่กระเป฼าไว้ จึง

หยิบสมดุ น้นั ว่ิงไปหาครเู วร และบอกให้ครูโทรศัพท์หาพ่อของเธอตามหมายเลขนี้ ครูเวรได้โทรศัพท์
ติดต่อพ่อของหยกได้ แต่พ่อบอกว่าติดงานมารับไม่ได้ หยกจึงบอกคุณครูว่า คุณครูขามีเบอร์อีก
หลายเบอร์ค่ะ อยู่ในสมุดอีก ในที่สุดครูก็โทรศัพท์ติดต่อพี่ให้มารับหยก หยกจึงกลับบ้านอย่าง
ปลอดภยั

เรือ่ งนสี้ อนใหร้ ้วู ่า การรู้จักบอกเล่า ส่อื สารใหผ้ ูอ้ ื่นเข้าใจความต้องการของเรา จะทําใหเ้ รารอดพน้
จากอนั ตรายได้

เด็กชายเด่นชา่ งสงั เกต
น.ส. จุฑามาส ชมุ เมอื งปัก ผู้แต่ง

ณ โรงเรียนแห่งหนึ่ง นักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ 2 กําลังเล่นเกมกันอย่างสนุกสนานที่
สนามหน้าเสาธง มรี ถตูเ้ ขา้ มาในบริเวณโรงเรียน ขับเข้ามาจอดบริเวณที่นักเรียนกําลังเล่นกัน ชาย

แปลกหนา้ ทีเ่ ป็นคนขบั รถ ลงมากวกั มือเรียกนกั เรยี นสองคนคือดวงใจและมาลินี ที่นั่งดูเพ่ือนๆ เล่น
แล้วรีบจับนักเรียนทง้ั สองคนขนึ้ รถ และขับรถออกไปด้วยความรวดเร็ว นักเรยี นทุกคนตกใจเมื่อเห็น
เหตุการณ์ที่น่าต่ืนเต้นนี้ รบี วง่ิ ไปบอกคณุ ครทู ีก่ ําลังประชุมกันอยู่ในห้องประชุมของโรงเรียน คุณครู
ถามรายละเอียดเร่อื งรถตู้และชายแปลกหนา้ นักเรียนหลายคนไมส่ ามารถตอบได้ มีนักเรียนชายคน
หนึ่งช่ือเด่น ซ่ึงเป็นคนช่างสังเกต บอกรายละเอียด ยี่ห้อ สี และหมายเลขรถตู้ได้ รวมท้ังสามารถ

บอกลักษณะของชายแปลกหนา้ ได้ คุณครรู ีบโทรศพั ทแ์ จ้งตาํ รวจและเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย
หมูบ่ า้ นทันที

ประมาณหนึ่งชว่ั โมงผ่านไป ตาํ รวจและเจ้าหนา้ ท่ีรักษาความปลอดภัยสามารถจับรถตู้นั้นได้
ดวงใจและมาลนิ กี ลับมาอยา่ งปลอดภัย คณุ ครูชมเชยนกั เรียนทกุ คนทีร่ ่วมมือกัน โดยเฉพาะเด็กชาย
เดน่ ที่เปน็ คนช่างสงั เกต ซึง่ นักเรียนทุกคนต้องฝึกตนเองให้เปน็ คนช่างสังเกตด้วย

เรือ่ งนส้ี อนใหร้ ู้ว่า การเปน็ คนชา่ งสงั เกต จดจํา เปน็ ประโยชน์ต่อการชว่ ยเหลือกันในยามฉกุ เฉนิ

คมู่ ือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 55
คมู่ อื สง่ เสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทักษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลักสูตรดวงดาวที่ 2
48 ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 2

แผนการจดั กจิ กรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงท่ี 2 ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 2

หนว่ ยที่ 8 ธงและประเทศต่างๆ เวลา 2 ช่ัวโมง
แผนการจัดกิจกรรมท่ี 14 ธงลูกเสอื และธงชาตขิ องประเทศต่างๆ

1. จุดประสงค์การเรยี นรู้
1.1 ลกู เสอื ปฏบิ ตั วิ ิธีชักธงชาติข้ึนสยู่ อดเสา ชกั ธงชาตลิ งได้
1.2 ลกู เสอื เกบ็ รักษาธงชาติให้เรยี บร้อยและอยใู่ นสถานทที่ ีเ่ หมาะสมได้
1.3 ลูกเสอื เขยี นภาพธงคณะลูกเสือโลกได้
1.4 ลูกเสอื รจู้ ักทีต่ ง้ั และสามารถเขยี นภาพธงชาตปิ ระเทศต่างๆ รวม 4 ประเทศได้

2. เน้อื หา
2.1 การปฏิบัตติ นต่อธงชาตไิ ทยทเ่ี ปน็ สัญลักษณข์ องชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์
2.2 ธงคณะลูกเสือโลก และธงชาตปิ ระเทศตา่ งๆ รวม 4 ประเทศ

3. สอ่ื การเรยี นรู้
3.1 แผนภมู เิ พลง, เกม
3.2 เสาธง ธงชาติ พาน, ภาพธงคณะลกู เสอื โลก, ภาพธงชาติประเทศตา่ งๆ รวม 4

ประเทศ, อปุ กรณ์สําหรับวาดภาพธงชาติ
3.3 ใบความรู้ เรอ่ื ง ธงลูกเสอื และธงชาตขิ องประเทศตา่ งๆ
3.4 เรื่องสน้ั ที่เปน็ ประโยชน์

4. กจิ กรรม

4.1 กิจกรรมครั้งที่ 1
1) พธิ เี ปดิ ประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชักธงข้ึน สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก)
2) เพลงหรือเกม
3) กิจกรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้

(1) ผ้กู ํากับลูกเสอื อธบิ าย และสาธิต การเก็บรักษาธงชาติ การชักธงส่ยู อดเสา การชักธง
ครง่ึ เสา และการชักธงลง

(2) ลูกเสือแตล่ ะหมูจ่ ับฉลากแสดงการปฏบิ ตั ิ ตามหวั ขอ้

หัวขอ้ ที่ 1 วิธีเกบ็ รักษาธงชาติ
หวั ข้อท่ี 2 วธิ ชี ักธงส่ยู อดเสา
หัวขอ้ ที่ 3 วิธชี ักธงคร่งึ เสาเม่อื มีเหตกุ ารณ์สําคัญ

หัวขอ้ ท่ี 4 วิธชี ักธงลง
(3) ผูก้ าํ กบั ลกู เสอื ตรวจสอบความถกู ต้อง และเปิดโอกาสให้หม่ลู กู เสอื ฝกึ ปฏิบัติ
4) ผูก้ าํ กบั ลูกเสอื เลา่ เรอ่ื งสัน้ ท่ีเปน็ ประโยชน์
5) พิธีปิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

56 ค่มู คอื ู่มสอื่งเสสง่รเมิ สแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักิจนการรกมิจลกูกรเสรมือทลักูกษเสะชือวี ทิตกั ในษสะถชาวี นิตศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลอืกู สเ�ำสรืออสงชาหร้นั ลอปกั งรสะตู ถชรมนั้ดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศ่ี่ี 22กึ ษาปีท4่ี 92

4.2 กจิ กรรมคร้ังที่ 2
1) พธิ เี ปิดประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขึน้ สวดมนต์ สงบนิ่ง ตรวจ แยก)
2) เพลงหรอื เกม
3) กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

(1) ผูก้ ํากับลกู เสอื สนทนาถงึ ธงคณะลกู เสอื โลก ท่ตี งั้ และธงชาตขิ องประเทศต่างๆ

รวม 4 ประเทศ
(2) ผูก้ ํากับลกู เสอื ใหล้ กู เสอื เขยี นภาพธงคณะลูกเสือโลกและธงชาตขิ องประเทศต่างๆ รวม

4 ประเทศ พรอ้ มท้งั บอกท่ีต้งั
(3) ผู้กํากับลูกเสอื ตรวจสอบความถกู ต้อง

4) ผู้กํากับลูกเสอื เลา่ เรือ่ งสั้นที่เป็นประโยชน์

5) พิธปี ิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมินผล
5.1 สังเกตความรว่ มมอื ในการเขา้ รว่ มกจิ กรรม
5.2 ซักถามความร้เู กยี่ วกบั วิธเี กบ็ รกั ษาธงชาติ ทต่ี ง้ั และธงชาติของประเทศต่างๆ รวม

4 ประเทศ
5.3 ทดสอบการชักธงชาตขิ น้ึ และเชิญธงชาตลิ ง โดยปฏบิ ตั ิจริง
5.4 ตรวจสอบผลงาน

เพลง ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมท่ี 14

ไตรรงค์ธงไทย ไตรรงคธ์ งไทย
ปลิวไสวงามสงา่

สีแดงหมายถึงชาติ สขี าวศาสนา

นํา้ เงนิ หมายวา่ พระมหากษัตรยิ ไ์ ทย พระมหากษตั รยิ ์ไทย

เกม

ผ้วู เิ ศษ

วิธีเล่น เลือกลูกเสือออกมา 3 – 4 คน สมมติว่าเป็นผู้วิเศษเม่ือแตะถูกผู้ใดแล้วคนน้ันจะต้อง
กลายเป็นหินยืนอยู่กับท่ี สําหรับคนอ่ืนๆต้องพยายามหนีในเขตท่ีกําหนดไว้อย่าให้ถูกแตะตัวได้
การตัดสนิ เมอื่ หมดเวลาผู้ทไ่ี ม่ถกู แตะให้กลายเป็นหินเป็นผู้ชนะ การเล่นควรแบ่งเป็นหมู่ หมู่ใด
เหลอื ผูเ้ ล่นท่ไี ม่โดนแตะมากเป็นทีมชนะ

คู่มือสง่ เสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลูกเสือทักษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 57
คมู่ อื สง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 2
50 ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 2

ใบความรู้ ธงคณะลูกเสือโลก

ธงไตรรงค์ /ธงชาตไิ ทย

ธงชาติประเทศญป่ี ุ่น ธงชาตปิ ระเทศมาเลเซยี

ธงชาตปิ ระเทศสงิ คโ์ ปร์ ธงชาติประเทศอินโดนเี ซยี

ธงลกู เสือและธงชาติของประเทศต่างๆ
ธงชาตไิ ทย ระเบียบกระทรวงศกึ ษาธกิ ารวา่ ดว้ ยการชกั ธงชาตใิ นสถานศึกษา พ.ศ.
2547 (ท่ีหาเอกสารพบ)ระเบยี บกระทรวงศกึ ษาธิการว่าดว้ ยการชักธงชาติ พ.ศ. 2550 (ไม
(พไมบพ่ เอบกเอสกาสรทารอี่ ทา้ ่ีองอ้างิ อ)มิง)ดี มงั นีดงี้ั นี้
58 คมู่ คือู่มสือ่งเสสง่รเมิ สแรลิมะแพลฒั ะนพาัฒกจิ นการรกมิจลกกู รเสรมอื ทลกั ูกษเสะชือวี ทติ กั ในษสะถชาวี นิตศใึกนษสาถปารนะเศภกึ ทษลูกาเสลอืกู สเ�ำสรืออสงชาหร้ันลอปักงรสะูตถชรม้นัดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศี่่ี 22กึ ษาปีท5่ี 12

1. กาํ หนดเวลาชักธงชาตขิ ึ้นและเชญิ ธงชาติลง
1) ในวันเปิดเรยี นใหช้ กั ธงชาตขิ ึน้ สยู่ อดเสาเวลาเขา้ เรียน และเชิญธงลงเวลา 18.00 น.
2) ในวนั ปิดเรียนให้ชักธงชาตขิ ึน้ สู่ยอดเสาเวลา 8.00 น. และเชิญธงชาตลิ งเวลา 18.00 น.
สถานศกึ ษาใดมคี วามจําเป็น ไม่อาจจะชักธงชาติขึ้นและเชิญธงชาติลงตามเวลาท่ีกําหนดไว้

ใน 1) หรือ 2) ได้ให้ขออนุญาตต่อกรมเจ้าสังกัดสําหรับสถานศึกษาท่ีขึ้นตรงต่อส่วนกลาง และผู้ว่า
ราชการจังหวดั สําหรับสถานศกึ ษาที่อยใู่ นความดูแลของผูว้ า่ ราชการจงั หวดั

2. การปฏบิ ตั ใิ นการชกั ธงชาตขิ ้นึ สยู่ อดเสา
1) เวลาก่อนเข้าเรยี นตอนเชา้ ให้จดั นักเรียนเข้าแถว มีครูประจําช้นั เป็นผ้คู วบคมุ แถว

2) เมือ่ ใกลก้ าํ หนดเวลาชักธงใหเ้ ตรยี มธงชาติผูกติดกับสายเชือกทางด้านขวาของผูช้ กั ธง
ให้เรียบร้อยเมอื่ พรอ้ มแล้วใหผ้ ู้บรหิ ารโรงเรียนหรอื ผทู้ ําการแทน บอก “ธงขึน้ ตรง”

3) ให้นกั เรยี นทงั้ หมดรอ้ งเพลงชาติ พอเริม่ ร้องเพลงใหผ้ ู้ชกั ธงคนทางซ้ายค่อยๆสาวสาย
เชอื กให้ธงข้ึนสู่เสาช้า ๆ ให้สายเชือกตึง ส่วนอีกคนหน่ึงผ่อนสายเชือกให้ธงค่อย ๆ ขึ้นไปและคุม
สายเชือกให้ตึงเสมอกนั ผ้ชู กั ธงจะตอ้ งกะระยะว่าพอเพลงชาตจิ ะจบก็ใหม้ ีระยะธงชาติหา่ งจากปลาย
เสาประมาณ 50 เซนติเมตร พอเพลงชาติจบจงึ กระตกุ เชอื กใหธ้ งชาติถึงปลายเสาทันที เสร็จแล้ว
ผูกสายเชือกใหเ้ รยี บร้อย

3.การปฏิบตั ิในการเชิญธงชาติลง
1) สถานศกึ ษาที่เลกิ เรียนแล้ว ใหจ้ ดั ผู้ทีเ่ ห็นสมควร 2 คน แต่งกายให้เรียบร้อยเป็นผู้ทํา

หนา้ ทเ่ี ชญิ ธงลง โดยฟังเสยี งเพลงชาติจากสถานีวทิ ยกุ ระจายเสียง หรอื ในกรณีท่ีไม่มีเสียงวทิ ยุก็ให้
เชิญธงลงเวลา 18.00 น. ตรง ตามเวลาของสถานศึกษานัน้

2) สถานศึกษาท่ีจะเชิญธงลงเมื่อเลิกเรียน หรือที่ยังเปิดทําการสอนให้จัดนักเรียน 2 คน
ทําหน้าท่ีเชิญธงลง ผู้บริหารโรงเรียนหรือผู้ทําการให้สัญญาณธงลง ซ่ึงอาจเป็นนกหวีด ระฆัง
ออด หรอื อืน่ ๆ ทีเ่ หมาะสม

4. การปฏบิ ตั ใิ นการชักธงชาติขนึ้ สยู่ อดเสา และเชิญธงลงในวันปิดเรียน ให้อยู่ในดุลพินิจของ
หัวหน้าสถานศึกษา จัดผู้ท่ีเห็นสมควร 2 คน แต่งกายให้เรียบร้อย ทําหน้าท่ีชักธงชาติขึ้นและ
เชญิ ธงชาตลิ ง โดยปฏบิ ัตเิ ช่นเดียวกับข้อ 4 (3) หรือข้อ 5 (1) โดยอนุโลม โดยฟังเสียงเพลง
ชาตจิ ากสถานีวทิ ยุกระจายเสยี งแห่งประเทศไทยถ้าหากมี

5. การปฏิบัติในขณะชักธงชาติขึ้นหรือเชิญธงชาติลง ให้ผู้ที่อยู่ในบริเวณสถานศึกษานั้น หยุด

การกระทําใด ๆ ทันที แลว้ ยืนตรงจนกว่าการชักธงหรือเชิญธงลงจะเสร็จส้ิน ถ้านักเรียนอยู่ในแถวใน
ความควบคมุ ให้ผคู้ วบคุมแถวบอก“ตรง”เทา่ นน้ั

6. การปฏิบัตใิ นขณะทีฝ่ นตก นํ้าทว่ ม หรือพ้ืนท่ีไมส่ ะดวกทีจ่ ะต้งั แถวนกั เรยี น ก็อาจให้นักเรียน
ยนื ในที่ท่ีเหมาะสมหรือในหอ้ งเรียนก็ได้

7. การปฏิบัติในกรณที ่ีทางราชการประกาศให้ชักธงชาตคิ รงึ่ เสา ให้ชักธงชาตขิ น้ึ จนถงึ ปลายเสา
แลว้ ลดลงโดยเร็วจากปลายเสาเปน็ ระยะ 1 ใน 3 ของความสงู ของเสาธงก่อนท่ีจะเชิญธงลงใหช้ ักธง

ไปใหถ้ ึงปลายเสากอ่ นแลว้ จึงเชญิ ธงลงตามปกติ

คู่มอื สง่ เสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 2 59
ค่มู อื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสือสำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 2
52 ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 2

การเกบ็ รกั ษาธงชาติ
1. เม่ือชักธง(ขนึ้ )และเชิญธงลงตอ้ งระวงั อยา่ ให้ธงถกู พนื้ ดนิ
2. ควรเกบ็ ธงชาติไว้ทส่ี งู หรอื ทสี่ มควร เชน่ ใสพ่ านไว้
3. เมอื่ ธงเกา่ แล้วต้องเปลย่ี นใหมใ่ ห้สมศักดิ์ศรี
4. ไมเ่ หยียบย่ําทาํ ลายธง
5. ไมน่ ําธงชาติไปใชใ้ นทไ่ี มส่ มควร เช่น เชด็ ถพู น้ื ฯลฯ
6. ไมใ่ ชส้ ธี งชาติเป็นเครือ่ งอาภรณ์ หรอื ทาํ เปน็ เคร่ืองนงุ่ ห่ม
7. ไม่นําส่งิ ใด ๆ ไปประดบั บนผนื ธงชาติ

ธงคณะลูกเสอื โลก
พ.ศ. 2514 ประเทศองั กฤษธงลูกเสอื โลกขน้ึ เป็นสัญลักษณแ์ ทนสมาชิกของคณะลูกเสือโลก

เป็นรปู เคร่ืองหมายเฟลอเดลลี สีขาว 3 แฉก ที่แฉกข้างท้ัง 2 มีดาว 5 แฉกข้างละ 1 ดวง อยู่บนพื้นสี
มว่ ง มีเชือกสขี าวล้อมรอบผูกเปน็ เง่อื นพริ อด ใตเ้ คร่อื งหมายเฟลอเดลลี มีความหมายดงั นี้

ดอกเฟลอเดลลี หมายถึงคาํ ปฏิญาณของลูกเสอื 3 ขอ้
ดาว 5 แฉกบนกลบี ดอก 2 ขา้ ง หมายถงึ กฎลกู เสอื 10 ขอ้
เชือกสีขาวที่ล้อมรอบและผูกเป็นเงื่อนพิรอด หมายถึง ประเทศสมาชิกทุกประเทศต่าง
ยอมรับและปฏิบัตติ ามคาํ ปฏิญาณและกฎของลูกเสอื มคี วามผกู พันฉันท์พี่นอ้ งดงั เงื่อนที่ผูกแน่นเป็น
สายสมั พนั ธ์
พื้นสมี ่วง แทนสีของทวปี ตา่ ง ๆ ในโลก และเปน็ สีท่ใี ช้แทนคณะลูกเสอื โลก

ธงชาตปิ ระเทศญปี่ ุ่น
พ.ศ. 2413 ไดม้ ีประกาศกําหนดลักษณะและขนาดของธงชาตญิ ปี่ ูุน พ้ืนธงสีขาว

รูปส่ีเหล่ียมผืนผ้ายาว 10 ส่วน กว้าง 7 ส่วน มีรูปดวงอาทิตย์สีแดงขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 ใน 4
สว่ น ของความกว้างตดิ อยกู่ ลางผืนธง ความหมาย

วงกลมสีแดง หมายถึง ดวงอาทิตย์ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของประเทศญี่ปุูน แสดงถึงความ
กระตือรอื รน้ ความแข็งแกร่ง และความมีเมตตากรุณา

สขี าว หมายถงึ ความรม่ เย็น ยุตธิ รรม บริสุทธ์ิ ความสงบ ความเสมอภาค และความสันโดษ

ธงชาติประเทศมาเลเซีย
ประเทศมาเลเซียได้รับเอกราชเม่ือ พ.ศ. 2506 ธงชาติได้เปล่ียนแปลงมาจากธงของมลรัฐ

มาเลเซีย สมยั อยู่ใตป้ กครองขององั กฤษ
ธงเป็นรูป ส่ีเหล่ียมผืนผ้า 3 ใน 4 ส่วนของผืนธง มีแถบสีแดงสลับสีขาวตามแนวนอน 14

แถบ หมายถงึ ความเสมอภาคของรัฐทงั้ 13 รัฐ กับรฐั บาลกลาง รวมเป็น 14 แถบ

60 คู่มคือู่มสอืง่ เสสง่รเมิ สแรลิมะแพลัฒะนพาฒักิจนการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลักูกษเสะชือีวทติ ักในษสะถชาีวนิตศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลือกู สเ�ำสรืออสงชาหรนั้ ลอปกั งรสะตู ถชรม้นัดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศี่ี่ 22กึ ษาปที 5ี่ 32

มุมธงด้านบนซ้าย เป็นสีน้ําเงินขนาด 1 ใน 4 ส่วนของผืนธง มีพระจันทร์เสี้ยวและดาวสีเหลืองอยู่
กลาง ดาวสีเหลืองมีรัศมี 14 แฉก เป็นสัญลักษณ์ของพระราชาธิบดี ซ่ึงมีอํานาจเหนือรัฐทั้ง 13 รัฐ
และรัฐบาลกลาง พระจนั ทรเ์ สยี้ วสีเหลอื งเป็นสัญลักษณข์ องศาสนาอสิ ลาม

ธงชาตปิ ระเทศสงิ คโ์ ปร์
ประกอบด้วยแถบยาว 2 ส่วนเท่ากัน ตอนบนมีสีแดง ด้านซ้ายมีดวงจันทร์ครึ่งเส้ียวสีขาว

อยู่เคียงกับดาวสขี าว 5 ดวง เรยี งกนั เปน็ วงกลม ความหมาย
สแี ดง หมายถงึ ความเสมอภาคของมนษุ ยชาติ
สีขาว หมายถงึ ความบริสทุ ธ์ิ และความดี
ดวงจนั ทร์เสย้ี ว หมายถึง ความมีอาํ นาจ

ดาว 5 ดวง หมายถึง ความสงบ ความกา้ วหนา้ ความยตุ ิธรรม และความเป็นประชาธิปไตย

ธงชาติประเทศอนิ โดนเี ซีย
ประกอบดว้ ยแถบใหญ่ตามแนวนอน 2 แถบ สแี ดงอยู่บน และสขี าวอยลู่ า่ ง
สแี ดง หมายถึง อสิ รภาพ และความกลา้ หาญ
สขี าว หมายถงึ ความบริสุทธิ์ยตุ ธิ รรม

เรือ่ งสน้ั ท่ีเป็นประโยชน์ ศลิ ปะในการขอทาน

เวลาพลบค่ําชายคนหน่ึงกําลังขับรถ เขาสังเกตเห็นหญิงชราคนหน่ึงกําลังถือตะเกียงเดิน
ก้มๆเงยๆอยเู่ หมอื นจะหาอะไรในพงหญ้าขา้ งถนนน้ัน ดว้ ยความสนใจเขาจงึ หยดุ รถแล้วเดินตรงเข้า

ไปถามหญงิ ชราน้นั วา่ "นย่ี าย ยายกาํ ลังก้มหาอะไรอยู่หรอื "
" อ๋อ .. .ย า ย กํ า ลังห า เห รีย ญ บา ท ที่ ทํ า ตก ลง ไ ปใ น พ งห ญ้า นี้ ย า ย ห า ม า ตั้งค รึ่งชั่วโ ม งแล้ ว

หาเท่าไรก็หาไมเ่ จอสกั ทีพ่อหนมุ่ จะชว่ ยยายหาหรือ" หญิงชราพูด
ด้วยความสงสารชายหนุม่ จึงควกั เงนิ 10 บาทออกมาแลว้ ยื่นให้แก่หญิงชรา พร้อมกับพูดขึ้น

วา่ "เอาเงิน 10 บาทน้ีไปก็แล้วกันนะยายเหรียญบาทคงหาไม่เจอแล้วละ" เมื่อรับเงินจากชายหนุ่ม
หญงิ ชรากล่าวขอบใจแล้วก็ดบั ตะเกยี งจากไป

ชายหนุม่ คนนัน้ ขบั รถเข้าไปทําธรุ ะในเมืองเสรจ็ แล้วเขาก็ขบั รถกลับตามเสน้ ทางเดิมเขาต้อง
ประหลาดใจมากทไ่ี ด้เหน็ หญิงชราคนหนึง่ กาํ ลังจุดตะเกียงส่องหาอะไรบางอย่างในพงหญ้าข้างถนน
ด้วยความสงสยั เขาจึงหยดุ รถแลว้ เดินเขา้ ไปดใู กลๆ้ เขาก็จาํ ได้ทนั ทวี า่ หญงิ ชราคนนกี้ ค็ อื หญิงชราคน
เดิมทีเ่ ขาให้เงินไป 10 บาทเม่ือตอนหัวคํ่าน่ันเองเขาจึงถามหญิงชรานั้นว่า "น่ียาย...ยายทําเงินตก

หายอกี แล้วรึ"

คูม่ อื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 61
คมู่ ือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสำ�รอง หลกั สูตรดวงดาวที่ 2
54 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2

หญิงชราเงยหนา้ ขึ้นก็จําชายหนุ่มผใู้ จดคี นนี้ไดจ้ งึ ตอบไปว่า "ใชแ่ ล้วหลาน...แต่หลานชายไม่
ต้องควักเงินใหย้ ายอกี นะ”

"ทาํ ไมละยาย" ชายหนมุ่ สงสัย
"น่ีมันเป็นกลวิธีในการขอทานที่ได้ผลดีท่ีสุด...ขอบใจสําหรับเงิน 10 บาทนะหลานเอ๊ย"
พดู จบหญิงชราก็เดนิ จากไปทง้ิ ให้ชายหนุ่มมึนงงอย่ตู รงนน้ั เอง

เรอ่ื งน้ีสอนใหร้ ู้ว่า ทุกอาชพี ต่างก็มกี ลวธิ ีในการทาํ มาหากนิ ของตนเอง แล้วแต่ใครจะใช้ช่องทางใด
แตก่ ค็ วรใชว้ ธิ ีท่ีสจุ ริต

เสือตีนโต
สามีภรรยาคู่หน่ึงอาชีพทําไร่วันน้ีท้ังสองคนออกไปช่วยกันทําไร่ แต่ไม่ห่อข้าวไปกินด้วย
เพราะคิดว่าจะกลับไปกินกันที่บ้าน พอตกบ่ายจึงชวนกันกลับบ้านเม่ือถึงบ้านสามีจึงพูดว่า
"น่นี ้องไปหุงหาอาหารมากินกันเถอะวันน้ีไม่รเู้ ป็นอะไรพหี่ ิวจงั เลย"
ฝูายภรรยาเป็นคนเกียจครา้ นไม่ชอบหงุ หาอาหารเม่อื ไดย้ นิ สามพี ูด จงึ ตรงไปยังห้องครัวเปดิ
หม้อข้าวดูเหน็ มขี ้าวเหลอื อย่นู า่ จะพอแบง่ กนั กนิ ได้จงึ บอกกบั สามไี ปว่า "ขา้ วมีอยู่แลว้ พก่ี ับขา้ วเมื่อเช้า
น้กี ็ยังเหลือพ่หี วิ ก็มากนิ ได้เลย"
สามีภรรยาแบ่งข้าวกันกนิ คนละจานขา้ วในหมอ้ จึงเหลืออกี เล็กน้อยเทา่ น้ัน เผอิญมีเพื่อนคน
หนง่ึ มาทีบ่ ้านสามจี ึงกล่าวเชญิ ชวนเพ่ือนกนิ ข้าวตามธรรมเนียมของคนไทย เพ่ือนก็มาน่ังร่วมวงกิน
ข้าวด้วยภรรยาจงึ ตักขา้ วท่ีเหลืออยู่ในหมอ้ ใหแ้ ขก
ทงั้ สามคนกินกันไปคุยกันไปข้าวในจานของเพ่ือนหมดก่อนแต่ยังไม่อิ่มจึงคิดหาอุบายที่จะ
บอกใหเ้ จา้ ของบ้านคดข้าวให้แล้วพูดขึน้ วา่ "เม่ือวานนี้เราไปเที่ยวในปูามาโอ้โฮเพ่ือนเอ๋ยเราไปเจอ
เสอื ตวั หน่ึงรอยตีนโตขนาดจานข้าวน่ีเลย" เพื่อนพูดพร้อมกับเอียงจานให้เจ้าของบ้านดู
เจา้ ของบา้ นเมอื่ เห็นดังน้กี ็ถอื โอกาสเลา่ ต่อว่า "เม่อื วานน้ีเหมอื นกันน่นั แหละเรากไ็ ปเท่ียวปาู
มาเหมือนกันโอ้โฮเพ่ือนเอ๋ย เราไปเจอช้างรอยตีนโตขนาดหม้อน่ีแหละ" พูดพร้อมเอียงหม้อให้ดู
เพราะขา้ วก็หมดหม้อแลว้ เหมือนกัน

เรื่องนส้ี อนให้รู้ว่า การจะพูดบอกอะไรใครนั้นในบางคร้ังเราจะพูดบอกตรงๆไม่ได้เพราะอาจเป็น
การเสยี มารยาทผู้ฉลาดมกั จะหาวธิ ีการบอกใหอ้ ีกฝาู ยหนึง่ รู้ไดโ้ ดยอ้อม

62 ค่มู คอื ู่มสอืง่ เสส่งรเิมสแรลมิ ะแพลัฒะนพาัฒกิจนการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลักูกษเสะชอื วี ทิตกั ในษสะถชาวี นติ ศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลอืกู สเำ�สรืออสงชาหรั้นลอปักงรสะตู ถชรม้ันดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศ่ีี่ 22กึ ษาปที 5ี่ 52

แผนการจดั กิจกรรมลกู เสือสารอง ดาวดวงท่ี 2 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2
หนว่ ยที่ 9 การฝีมือ

แผนการจดั กจิ กรรมท่ี 15 วถิ ไี ทยและภมู ิปญั ญาท้องถ่ิน เวลา 2 ชั่วโมง

1. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
ลกู เสือปฏบิ ัตติ นตามวิถีไทยและภมู ิปัญญาทอ้ งถิ่น ดว้ ยการประดิษฐ์ และเลน่ ว่าวไทย

2. เนือ้ หา
ภูมิปญั ญาทอ้ งถน่ิ การทําว่าวไทย ทม่ี แี นวคดิ เชิงวิทยาศาสตร์ เร่อื ง แรงลม

3. สอ่ื การเรียนรู้

3.1 แผนภมู ิเพลง
3.2 อปุ กรณ์ทาํ ว่าว, วา่ วอีลมุ้ ใชเ้ ปน็ ตัวอยา่ ง
3.3 ใบความรู้ เรอื่ ง การทําวา่ วอลี มุ้
3.4 เรอ่ื งสนั้ ท่ีเปน็ ประโยชน์

4. กิจกรรม
4.1 กิจกรรมครงั้ ท่ี 1
1) พธิ เี ปดิ ประชุมกอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขึ้น สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก)
2) เพลงหรือเกม
3) กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
(1) ผ้กู ํากับลูกเสอื นาํ สนทนาเร่ืองว่าว
(2) ผูก้ าํ กบั ลูกเสอื สาธติ วิธกี ารทาํ วา่ ว
(3) ลกู เสือแตล่ ะหมูส่ งั เกตข้ันตอนและปฏบิ ัติตามแล้วใหท้ ดลองเล่น ถ้าไมท่ นั เวลา

ใหน้ ําไปทดลองในเวลาวา่ ง เป็นพกั กลางวันหรอื หลังเลกิ เรยี นเป็นตน้
4) ผู้กาํ กับลกู เสือเลา่ เรอ่ื งสน้ั ทเ่ี ป็นประโยชน์
5) พิธีปิดประชมุ กอง (นัดหมาย ตรวจเครอื่ งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชักธงลง เลิก)

4.2 กิจกรรมครัง้ ที่ 2
1) พิธีเปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงข้ึน สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก)
2) เพลงหรอื เกม

3) กิจกรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
(1) ผูก้ ํากบั ลูกเสอื สนทนาเรอ่ื งการนําเศษวัสดุมาประดิษฐ์ส่ิงของเคร่ืองใช้ หรือเครื่อง

เล่นท่ีเปน็ การอนุรกั ษภ์ มู ปิ ญั ญาไทย
(2) ผกู้ าํ กับลูกเสอื ยกตัวอย่าง 3-4 อยา่ ง เช่น การพบั กระดาษ การทําไมส้ งู สาํ หรบั เดนิ

นาฬกิ าแดดและเข็มทศิ จําลอง

(3) สมาชิกในหมู่ลูกเสือช่วยกันคิดประดิษฐ์สิ่งของ/ เครื่องใช้/ เครื่องเล่น หมู่ละ 1
อย่าง

คูม่ อื ส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 63
คู่มือส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลักสตู รดวงดาวท่ี 2
56 ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2

(4) ลูกเสอื นําเสนอส่ิงประดิษฐ์ของหมู่ พรอ้ มแสดงความคิดเห็นว่าสิ่งประดิษฐ์ของตน
ส่งเสรมิ วิถไี ทย และภมู ิปญั ญาท้องถน่ิ อย่างไรบ้าง

(5) ผูก้ ํากบั ลูกเสือและลูกเสือรว่ มกันสรุป ขอ้ คดิ ที่ได้
4) ผ้กู าํ กบั ลกู เสอื เล่าเรือ่ งส้นั ที่เปน็ ประโยชน์
5) พิธปี ดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครอ่ื งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

หมายเหตุ สามารถปรับใหเ้ หมาะสมตามสภาพวถิ แี ละภมู ปิ ัญญาของแต่ละท้องถ่ิน
5. การประเมนิ ผล

5.1 สงั เกตความร่วมมือในการปฏิบัติกจิ กรรม
5.2 การตรวจผลงาน การประดษิ ฐ์วา่ วไทย

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 15

เพลง

ว่าว

ว่าวเอย วา่ วไทย มมี ากมาย อยูใ่ นบา้ นเรา
ว่าวลม ว่าวงู ป๊ักเปาฺ ว่าวคน ว่าวจฬุ า ว่าวเตา่

วา่ วนก วา่ วดาว ไมใ้ ผม่ าเหลา ทําวา่ วกัน

กายบริหาร

กาํ มอื ขนึ้ แล้วหมุน หมุน ชูมือข้นึ แล้วโบกไปมา (ซาํ้ )
กางแขนขึ้นและลง พับแขนมอื แตะไหล่
กางแขนข้ึนและลง รอบตวั ชูมอื ตรงหมนุ ไป

64 คู่มคือมู่ สือง่ เสส่งรเิมสแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักิจนการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลกั ูกษเสะชือวี ทติ ักในษสะถชาวี นิตศใึกนษสาถปารนะเศภกึ ทษลูกาเสลือกู สเำ�สรืออสงชาหรน้ั ลอปักงรสะูตถชรมน้ัดศวปึกงรษดะาาถปวมทีทศี่่ี 22กึ ษาปที 5่ี 72

ใบความรู้

ว่าวไทย

ว่าว เป็นกีฬาท่ีสนุกสนานอย่างหนึ่ง นิยมเล่นกันมาต้ังแต่คร้ังโบราณในฤดูร้อน หรือหน้า ลม
ว่าวประมาณเดือนมีนาคมของทุกปี การเล่นว่าวของคนไทยถือว่าเป็นการแข่งขันกีฬา พ้ืนเมือง
การตอ่ สใู้ ช้ความ สามารถ ไหวพรบิ และกาํ ลงั ความฉับไวในการชัก เอาชนะด้วยกระแสแรงลมท่ีพัด
เพอื่ ใหว้ ่าวกนิ ลมวา่ วทร่ี ้จู กั กันดีตามพืน้ บา้ นทว่ั ไป คือ วา่ วอีลมุ้ วา่ วจุฬา วา่ วปักเปาฺ ว่าวดุย๊ ดุ่ย ฯลฯ

การทาว่าวอีลมุ้

คมู่ อื สง่ เสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 2 65
ค่มู อื สง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลกั สูตรดวงดาวท่ี 2
58 ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 2

การทาวา่ วอลี มุ้
วัสดุอปุ กรณ(์ สาหรับวา่ วอลี ุ้ม)
- ไม้ไผแ่ กล่ าํ ตรง ควรมปี ลอ้ งยาวประมาณ 1-2 ฟตุ
- กระดาษแก้วหรอื กระดาษว่าวสีตา่ งๆ
- เชอื กปาู น
- กาวลาเท็กซ์ หรอื แปงฺ เปียก
- มีดจักตอก
- เชอื ก ดา้ ย
- กระดาษหนงั สอื พมิ พ์
หลักการพน้ื ฐานทางวิทยาศาสตร์
ว่าวลอยตัวในอากาศในลักษณะคล้ายเครื่องบิน กระแสลมผลักให้ เกิดแรงยกที่ตัวว่าว
ในขณะทตี่ ัววา่ ว เอยี งทํามุมกบั ทศิ ทางลม สายปูาน ทีด่ ึงรงั้ อยนู่ น้ั ช่วยไมใ่ หต้ ัววา่ วหลดุ ลอยไป
วธิ ที า
1) ตัดไมไ้ ผ่ ผา่ เปน็ ซเี่ ลก็ ๆ เลอื กมา 2 อนั นาํ มาเหลาให้กลมกลึงให้ตดิ ผวิ ไผ่ เพราะทาํ ใหม้ ี
สปริง อันหนง่ึ เรยี กไม้ปีก อีกอันหนึ่ง เรยี กไม้อก ไม้ปีกตอ้ งเหลาปลายท้ัง 2 ข้างให้เรียว ทานํ้ามันแล้วลน
ไฟ
2) นาํ ไมอ้ กและไมป้ กี มาผูกมัดเขา้ ด้วยกันด้วยเชือกดา้ ย มัดตัง้ ฉากกนั ให้จดุ ท่ผี กู อยู่
ประมาณ 1/5 ของไม้อก และ 1/2 ของ ไม้ปีก
3) ผูกดา้ ยทป่ี ลายทง้ั สองขา้ งไมอ้ ก แล้วโยงเชือกไปยังไม้ปีกผกู เชือกกบั ปลายไม้ปกี ทั้ง 2
ขา้ ง พยายามดงึ ใหโ้ กง่ โคง้ งอลงมา พอสวยงาม ขึงเชอื กใหต้ ึง เรยี กว่า โครงวา่ ว
4) ตัดกระดาษแก้วสี ตามแบบท่ีข้ึนโครงว่าว เผ่ือริมไว้ประมาณ 1 เซนติเมตร จากน้ัน
ทากาว หรือแปฺงเปียกบนของกระดาษ ให้ทั่วทุกด้าน แล้วค่อยๆ พับทบปิดลงบนเชือกขึงกระดาษให้ตึงทุก
ด้าน
5) ตัดกระดาษสมดุ หรือกระดาษหนงั สอื พมิ พ์ เปน็ วงกลมขนาดเส้นผา่ ศนู ยก์ ลาง 4 - 5
เซนติเมตร 2 ชิน้ ปดิ ลงบนไมแ้ กน บรเิ วณกลางตัวว่าว 2 จุด
การผกู เชือก
นําเชือกปูาน (หรือเชอื กว่าว) ผกู ตรงจุด 2 จดุ ทต่ี ดิ กระดาษวงกลมไว้ ด้วยเงื่อนผูกซุง นําไป
ทดลอง ถ้าว่าวไม่ข้ึนต้องถ่วงด้วย พู่ปีก และพู่หาง การเล่นว่าวเล่นกันในฤดูร้อนเดือน มีนาคม -
เมษายน ท่ีมีลมว่าว และเลน่ ในฤดหู นาวเดอื น พฤศจิกายน - กมุ ภาพนั ธ์

66 คู่มคอื ู่มสือ่งเสส่งรเิมสแรลิมะแพลัฒะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมือทลักกู ษเสะชอื วี ทิตักในษสะถชาวี นติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลือกู สเ�ำสรืออสงชาหรั้นลอปักงรสะูตถชรมัน้ดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศี่ี่ 22กึ ษาปีท5ี่ 92

สิ่งประดิษฐ์วถิ ไี ทย ภมู ิปญั ญาไทย

พบั กระดาษหรือผ้าเปน็ รปู ตา่ งๆ
การพับหมวก
1. ใชก้ ระดาษรปู สเี่ หลีย่ มจตรุ ัส กวา้ งยาวเทา่ กนั ทบครึง่ แลว้ พับริมซา้ ยขวาใหจ้ รด

กันตรงกลาง
2. แยกรมิ กระดาษซ้ายขวา ใหด้ ้านบนทท่ี บไว้เป็นมุมแหลมตดิ ดา้ นทพี่ บั ครง่ึ แรก
3. ยกกลับดา้ นหน้าลง พบั รอยทีท่ บไว้ใหเ้ หมอื นดา้ นแรก
4. พับกระดาษดา้ นลา่ ง 2 ครัง้ เป็นขอบหมวกทั้ง 2 ขา้ ง แล้วจบั ตรงกลางขอบหมวก

แยกออก จะไดห้ มวกทรงสงู กลางยุบลงตามตอ้ งการ

ไมส้ งู สาหรบั เดนิ
วธิ ที ํา หาท่อนไม้ทีม่ คี วามสูงตามต้องการ แล้วหาไม้ตอกติดเป็นหลักสูงจากพ้ืนประมาณ 1

ฟตุ การเดินแรกเริ่มฝึกหดั เดนิ เต้ียๆ ก่อน โดยอาจจะตอกหลักให้ต่ําลง แล้วค่อยๆ เพิ่มสูงขึ้นทีละ
น้อย

นาฬกิ าแดด
วธิ ีทาํ
1. ปรบั พืน้ ดนิ สว่ นทจี่ ะทาํ เปน็ นาฬกิ าใหเ้ รยี บ
2. เตรียมหมดุ ไม้ สาํ หรบั เปน็ เลขบอกเวลา
3. วางไมย้ าวพอสมควร ใหเ้ งาปลายไมท้ ง้ั สองอยบู่ นพน้ื ดิน ปลายทิศเหนอื ชี้ลงดิน ปลายทศิ

ใตช้ ้เี ฉยี งขึ้น 45 องศา
4. ปักปลายไมด้ า้ นทิศเหนอื ลงในดิน สงั เกตเงาไมจ้ ากดวงอาทติ ยท์ เี่ คลือ่ นไปตามเวลา
5. ตอกหมดุ ลงในดนิ ทกุ ๆ ครึ่งชั่วโมง เปน็ เข็มนาฬิกา ซงึ่ เดนิ จนกระทง่ั เงาไมจ้ รดเป็นวงกลม
6. เตรียมแผน่ กระดาษแข็ง เขียนรูปวงกลม แลว้ จดเวลาตามท่ตี อกหมุดทกุ ครง่ึ ชวั่ โมง

เข็มทศิ จาลอง
อุปกรณ์ ได้แก่ แทง่ แมเ่ หลก็ เขม็ เยบ็ ผา้ ไมก้ อ็ ก อา่ งน้ํา
วธิ ีทํา
1. วางเขม็ เยบ็ ผา้ ในแนวราบ
2. ใชข้ วั้ เหนอื ของแม่เหลก็ ลากถูจากหวั เขม็ ไปจนสุดปลายเข็ม ทาํ ซา้ํ หลายๆ คร้งั เขม็ เย็บ

ผา้ จะกลายเป็นแมเ่ หลก็
3. วางเข็มเย็บผ้าบนไม้ก็อก แลว้ นาํ ไปลอยในอ่างน้ําจะเห็นวา่ ปลายเขม็ น้ันช้ไี ปทางทิศเหนอื

เสมอ

คมู่ ือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 2 67
ค่มู ือสง่ เสรมิ และพัฒนากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 2
60 ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 2

เรอ่ื งสน้ั ท่เี ป็นประโยชน์

ความสามคั คีของมด
มีแมลงตัวหนงึ่ ไดต้ กลงท่ามกลางฝงู มด ประมาณ 10 ตัว แม้ว่าแมลงจะมีขนาดใหญ่กว่ามด
แตเ่ ม่อื ถูกฝูงมดรมุ กดั ในขณะทมี่ ันพยายามด้ินเพอ่ื ให้รอดพ้นจากการทาํ ร้ายแต่แมลงตัวใหญ่ก็ทําได้
แคเ่ พียงสะบัดใหม้ ดประมาณ 5 ตวั หลุดออกไปเทา่ นั้นในขณะน้ันมดฝูงใหญ่ไม่ต่ํากว่า 100 ตัวก็มา
รุมกดั แมลงจนมันต้องพ่ายแพ้ถงึ แกค่ วามตายในที่สดุ
ฝงู มดชว่ ยกนั แบกซากแมลงกลับรงั ในระหว่างทาง มดตัวหนึ่งก็ได้อวดอ้างถึงความสามารถ
ของตนโดยการตรงเข้าไปแบกหนวดคร่ึงเส้นของแมลง แต่ปรากฏว่าแม้เพียงหนวดครึ่งเส้นของ
แมลงมนั กไ็ มส่ ามารถที่จะแบกได้ คร้ันเม่อื มนั มองเพอ่ื น ๆที่ชว่ ยกนั แบกแมลงยักษ์กลบั รงั อยา่ งสบาย
มันจึงตะโกนเรยี กเพ่ือน ๆมาชว่ ยกนั แบกหนวดทีม่ นั ไม่สามารถจัดการได้ เมอื่ เพอ่ื น ๆ ประมาณ 10
ตัว มาช่วยกนั กส็ ามารถขนหนวดแมลงกลบั รังได้ราวกบั ไมไ่ ด้แบกอะไรเลย

เรื่องนี้สอนให้ร้วู า่ ความสามคั คีรว่ มแรงรว่ มใจ เป็นบ่อเกดิ แหง่ ความสาํ เรจ็

เดอื ดร้อนเพราะปาก
เตา่ หนึง่ ตัวและหงสส์ องตวั สนิทสนมกันมาก ไดอ้ าศัยอยู่และเทย่ี วหากินทีส่ ระนาํ้ แห่งหน่งึ เป็น
ประจํา อยู่มาวันหนึ่งหงส์ได้ชวนเต่าไปยังสระอีกแห่งหนึ่งซึ่งสวยงามน่าอยู่มาก เต่าบอกว่าตนบิน
ไมไ่ ดจ้ ะไปได้อย่างไรหงสจ์ งึ ขอคาํ สัญญาว่าเมอ่ื หงสพ์ าบินไปห้ามเต่าพูดเด็ดขาดไม่ว่าจะเห็นอะไรก็
ตาม
หงส์ทั้งสองจึงคาบปลายไม้ตัวละข้าง ให้เต่าคาบกลางไม้ และพาเต่าบินไปกลางอากาศใน
ระหว่างทางที่พาเต่าบินไปมีเด็กเลี้ยงวัวกลุ่มหน่ึงเห็นหงส์หามเต่าจึงร้องว่า “หงส์หามเต่าเต่าบิน
ไม่ได้” ร้องกันเสียงเซ็งแซ่ เต่าจึงเกิดความไม่พอใจอ้าปากจะด่าเด็ก แต่ไม่ทันได้ด่า เต่าก็ร่วงลงสู่
พืน้ ดนิ กระดองแตกตายไปเสียกอ่ น

เรอ่ื งนส้ี อนให้รู้ว่า ควรพูดให้ถูกที่และถูกเวลาเทา่ น้นั

68 คู่มคอื ่มู สอื่งเสสง่รเิมสแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลกั กู ษเสะชือีวทติ ักในษสะถชาีวนิตศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลือกู สเำ�สรืออสงชาหรนั้ ลอปักงรสะตู ถชรมน้ัดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศี่่ี 22ึกษาปีท6ี่ 12

แผนการจัดกิจกรรมลกู เสือสารอง ดาวดวงที่ 2 ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 2
หน่วยท่ี 10 กจิ กรรมกลางแจง้

แผนการจดั กิจกรรมที่ 16 กิจกรรมกลางแจ้ง เวลา 2 ช่ัวโมง

1. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1.1 ลูกเสอื สามารถอธบิ ายและก่อไฟแบบง่าย ๆ ได้
1.2 ลกู เสอื อธบิ ายและปรงุ อาหารอย่างใดอยา่ งหนงึ่ โดยใชไ้ ฟนน้ั ได้
1.3 ลูกเสอื บอกวิธดี บั ไฟและการทําความสะอาดสถานทก่ี อ่ ไฟให้สะอาดเรียบรอ้ ยเมื่อเสร็จงานแล้วได้

2. เนอ้ื หา
2.1 การก่อไฟ
2.2 การทาํ อาหาร
2.3 การดับไฟและการทาํ ความสะอาดสถานทกี่ อ่ ไฟเมือ่ เสรจ็ งานแลว้

3. สอ่ื การเรียนรู้

3.1 แผนภูมิเพลง, เกม
3.2 อุปกรณใ์ นการก่อไฟเช่น กงิ่ ไม้ เชอ้ื ฟืน, อปุ กรณ์ในการทําอาหาร
3.3 ใบความรู้ เร่ือง การกอ่ ไฟ
3.4 เร่ืองส้ันที่เปน็ ประโยชน์

4. กจิ กรรม

4.1 กิจกรรมคร้ังท่ี 1
1) พธิ ีเปดิ ประชุมกอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชักธงข้นึ สวดมนต์ สงบนิง่ ตรวจ แยก)
2) ผู้กาํ กับลูกเสอื ใหล้ กู เสือเล่นเกมการกอ่ ไฟ
3) กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
(1) ผูก้ ํากบั ลูกเสือสาธิตวธิ กี ารกอ่ ไฟ
(2) ลกู เสือจับควู่ ิเคราะหข์ น้ั ตอนและลงมอื ฝกึ ปฏบิ ัตกิ ่อกองไฟ คู่ละ 1 กอง
(3) ผูก้ าํ กบั ลูกเสอื ตรวจสอบและให้คาํ แนะนาํ
(4) ผกู้ าํ กบั ลูกเสือสาธิตวิธีการดบั ไฟและการทาํ ความสะอาดสถานทก่ี อ่ ไฟ
(5) ลูกเสือแต่ละค่ฝู กึ ปฏิบตั ิ โดยผกู้ ํากับลกู เสอื ตรวจสอบและให้คําแนะนาํ

4) ผู้กํากับลกู เสอื เลา่ เรื่องสน้ั ท่ีเป็นประโยชน์
5) พิธปี ดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

4.2 กิจกรรมที่ 2
1) พิธีเปดิ ประชุมกอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขึน้ สวดมนต์ สงบนิง่ ตรวจ แยก)
2) เพลงหรอื เกม

3) กิจกรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
(1) ผู้กาํ กบั ลูกเสือและลูกเสอื ทบทวนขน้ั ตอนวิธกี ารกอ่ ไฟ

คูม่ ือส่งเสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 2 69

62 คู่มอื ส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสอื ทักษะชีวติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 2
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2

(2) ผ้กู ํากับลกู เสอื สาธิตการปรงุ อาหาร ลกู เสอื จบั คู่วิเคราะหข์ ้นั ตอนและลงมือ
ฝึกปฏิบัติ

(3) ผกู้ ํากับลูกเสือตรวจสอบและให้คาํ แนะนํา
(4) ลูกเสอื แต่ละคู่รว่ มกันดบั ไฟและทาํ ความสะอาดสถานทก่ี อ่ ไฟ
4) ผกู้ ํากบั ลกู เสอื เล่าเรอ่ื งส้นั ที่เปน็ ประโยชน์
5) พิธีปดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครอ่ื งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )
5. การประเมินผล
5.1 สังเกตความร่วมมอื ในการปฏิบัติกิจกรรม
5.2 ตรวจวิธกี ารประกอบอาหาร การก่อไฟ การดบั ไฟและการทาํ ความสะอาดสถานทกี่ อ่ ไฟ

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมที่ 16
เพลง

โอเ้ ม่ือมีไฟ
(ทํานองเพลงครสิ โตเฟอร์ โคลัมบสั )
โอ้เมอ่ื มไี ฟ ไฟ ไฟ ลุกขน้ึ แจ่มจา้ สขุ อุราเม่อื เรามาพรอ้ มหน้ากนั
คืนวนั นม้ี สี ขุ ปลดเปลื้องทกุ ขร์ ับความสาํ ราญ เธอกับฉนั นนั้ มาเลน่ รอบกองไฟ (ซ้ํา)
(ไฟมันลกุ มคี วามร้อน ไม่อาทรความรอ้ นของไฟ ไฟจะลุกจะรอ้ นเพยี งไหน สขุ ฤทยั ร่วมวงเฮฮา (ซ้าํ )

เกม

การกอ่ ไฟ
วธิ ีเลน่
1) ลกู เสอื แต่ละหมู่ที่มจี ํานวนสมาชิกเทา่ กันเขา้ แถวตอนลกึ ลูกเสือแตล่ ะหม่จู ดั หา

เศษกระดาษ และไม้ขดี ไฟจํานวนแผน่ และกา้ นไมข้ ีดเท่าจํานวนคนนําไปวางหา่ ง
จากแถว 5 เมตร
2) เม่ือได้ยินสัญญาณเรมิ่ เล่นให้สมาชกิ หมวู่ ่ิงไปจดุ กระดาษ 1 แผ่นจนครบทุกคน
3) สํารวจหมูท่ ชี่ นะคือเผากระดาษไดม้ ากท่ีสุด

70 คู่มคอื ู่มสือ่งเสสง่รเิมสแรลิมะแพลัฒะนพาฒักจิ นการรกมิจลกกู รเสรมอื ทลักกู ษเสะชอื วี ทติ ักในษสะถชาีวนติ ศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลอืกู สเ�ำสรอื อสงชาหรน้ั ลอปักงรสะูตถชรม้ันดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศี่่ี 22ึกษาปที 6่ี 32

ใบความรู้

การกอ่ กองไฟ

การกอ่ กองไฟมีได้หลายรูปแบบ ได้แก่

แบบเชิงตะกอนหรือแบบคอกหมู เป็นการก่อกองไฟ
โดยการนําท่อนฟืนใหญ่มากองเรียงกันเป็นช้ัน ๆ ส่วนฟืน
ท่อนเล็ก ๆ จะอยู่ข้างล่าง การก่อกองไฟแบบนี้จะให้ความ
ร้อนมากและใหแ้ สงสวา่ งดี

แบบกระโจมอินเดียแดง หรอื แบบปิรามดิ วธิ กี ่อแบบ
น้ี ขน้ั แรกต้องนําเชื้อไฟมาก่อสุมกันเสียก่อน จากน้ัน
จึงนําก่ิงไม้เล็กๆ ก่อสุมกันขึ้นมา โดยช้ันบนสุดจะมี
ฟนื ท่อนใหญ่สมุ ทับอกี ทหี นงึ่

แบบผสม เป็นการก่อกองไฟโดยการเรียงท่อนฟืนแบบ
เชิงตะกอน ส่วนตรงกลาง ใช้ก่ิงไม้เล็กๆ ก่อกันเป็นรูป
กระโจม การกอ่ กองไฟแบบนี้เหมาะแกก่ ารเล่นรอบกองไฟ

การก่อไฟสําหรับปรุงอาหารในที่กลางแจ้ง เป็น
กิจกรรมอย่างหน่ึงของลูกเสือ การก่อไฟควรระมัดระวัง
อันตรายซึง่ อาจเกดิ ไฟไหมไ้ ด้

คมู่ อื สง่ เสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 2 71
คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสือทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลกั สูตรดวงดาวท่ี 2
64 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2

ข้นั ตอนในการกอ่ ไฟ
1. เลอื กสถานทท่ี จี่ ะกอ่ กองไฟ กวาดใบไม้ หรอื วสั ดทุ จี่ ะตดิ ไฟออกใหห้ มด
2. ขุดดนิ บรเิ วณท่ีจะกอ่ กองไฟเปน็ รูปสเี่ หลีย่ ม ถ้าท่ีพืน้ มหี ญา้ ให้แซะหญา้ ออกกอ่ น เมอ่ื

ดบั ไฟและทาํ ฟืนให้เยน็ แลว้ จึงเอาหญา้ ไวท้ เ่ี ดมิ
3. ใช้กง่ิ ไมเ้ ลก็ ๆวางตัง้ ไว้รอบฝอยเช้อื ไฟ หรอื กระดาษเชอ้ื ไฟ เปน็ รูปกระโจม
4. นง่ั บังทิศทางลม พยายามใชไ้ มข้ ดี ไฟก้านเดยี ว จุดฝอยเชอ้ื ไฟ เมือ่ ไฟตดิ กิ่งไมเ้ ล็กๆแล้ว

จึงเอากงิ่ ไม้ท่ีโตกว่าเตมิ ลงไป กจ็ ะไดก้ องไฟสาํ หรบั ปรุงอาหาร

เร่อื งสนั้ ที่เปน็ ประโยชน์

ชายขล้ี ืม
ชายคนหนึ่งเปน็ คนขล้ี มื ขล้ี ืมจรงิ ๆเร่ืองอะไรจาํ ไดป้ ระเดยี๋ วเดียวแลว้ กล็ ืมหมด เขาจะทําอะไร
ไม่ได้เลย วันหนง่ึ ชายขี้ลืมคนนถ้ี ือมีดเข้าไปในปูาเพ่ือจะไปตัดต้นไม้เดินทางไปได้สักพักหน่ึง เกิด
ปวดอุจจาระจึงเอามีดฟันติดกับต้นไม้ไว้แล้วก็หาท่ีหลบไปถ่ายอุจจาระพอถ่ายอุจจาระเสร็จก็เดิน
ออกมาเหน็ มดี เล่มหนงึ่ อยู่ท่ีตน้ ไม้เขาลมื ไปวา่ เป็นมีดของตัวเอง เขาดีใจมากจงึ รีบว่งิ ไปคว้ามดี มาถอื
ไวแ้ ลว้ จับมดี ชขู ้ึนพลางเตน้ ไปรอบๆแล้วพูดว่า “วันนี้โชคดีแต่เช้าเลยมีดของใครก็ไม่รู้ยังใหม่อยู่ลับ
เอาไวค้ มกรบิ ทีเดยี วเจา้ ของมีดนี้แย่มากของดีๆ อยา่ งนีม้ าลมื ไว้ได้อา้ ยคนไมร่ ้จู กั รักษาของคนอย่าง
น้ที ํามาหากนิ อะไรมีแต่จะลม่ จม”เผอิญเขาเดนิ ไปเหยียบเอาอุจจาระทต่ี นเองถ่ายไวเ้ ม่ือครนู่ ี้เขา้ ลมื ว่า
เปน็ ของตัวเองจงึ ตะโกนดา่ ข้ึนวา่ “อา้ ยคนอบุ าทวท์ ีไ่ หนมาถ่ายไว้ได้ที่ทั้งปูากว้างใหญ่มาทําโสโครก
เอาไว้ตรงนี้เองอา้ ยมนุษยอ์ ปั รีย์”
เรื่องนส้ี อนให้ร้วู า่ ขนึ้ ชอ่ื วา่ คนขีล้ ืมแลว้ มกั จะลืมได้ทกุ อยา่ ง ฉะน้ันจงทําอะไรดว้ ยความมสี ตเิ สมอ

ทีม่ า นทิ านพ้นื บา้ นชดุ ขําขัน

72 คู่มคือมู่ สือ่งเสสง่รเิมสแรลมิ ะแพลัฒะนพาฒักิจนการรกมิจลกกู รเสรมือทลกั ูกษเสะชือีวทิตกั ในษสะถชาีวนิตศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลือกู สเำ�สรืออสงชาหร้นั ลอปกั งรสะตู ถชรมน้ัดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศี่ี่ 22ึกษาปที 6่ี 52

อยากอยู่กระท่อมสงู ๆ

ผวั เมียคู่หน่ึงเพิ่งจะแต่งงานกันใหม่ๆ พ่อแม่ให้ไปปลูกกระท่อมอยู่ที่ปลายนาเพ่ือคอยดูแล
ขา้ วทเ่ี กบ็ ไว้ เกรงว่า ววั ควาย นก หนู จะมากัดกนิ ข้าวเสียหาย ผัวเมียทงั้ สองกม็ ิได้ขัดขอ้ ง เมอ่ื พอ่
แม่ ใหไ้ ปก็ไป เมอื่ ไปถงึ ก็ช่วยกันปลกู กระท่อมดว้ ยไม้ไผ่และพยายามปลูกให้สูงที่สุดเทา่ ท่จี ะ
สูงได้ เพราะไมต่ ้องการให้นํ้าท่วม ผัวจึงไปตัดไม้ไผ่เอามาทําเสากระท่อมตัดมามากมายก่ายกอง
เหลอื ประมาณปลูกกระท่อมจนเสร็จ กระทอ่ มนัน้ นับว่าสูงทส่ี ุดเลยทเี ดียว

ครัน้ เสร็จแลว้ กข็ นึ้ ไปอยกู่ นั นอนหลับสบายทัง้ คืนจนรุ่งเช้า ผัวตื่นขึ้นไม่เห็นเมียก็ตกใจมอง
หาจนทั่วกไ็ ม่เห็น ผวั สงสยั คิดวา่ เมียตกจากกระท่อม จึงก้มลงไปดูข้างล่าง เห็นร่างของเมียยังลอย
อยู่ ยงั ไม่ถงึ พ้นึ ไมร่ วู้ า่ เม่อื ไรจะตกถึงพน้ื ดินเลยยังไมร่ ูว้ ่าผลเปน็ อย่างไร...

เรอ่ื งนส้ี อนใหร้ ้วู ่า การทําอะไรเกนิ พอดี อาจเกดิ โทษภัยต่างๆขึน้ ได้ฉะนั้นควรพจิ ารณาให้
รอบคอบกอ่ นทาํ และควรทําแต่พอดี

ทม่ี า นทิ านพ้ืนบ้าน สาํ หรับเดก็ และเยาวชน
http://www.everykid.com/once%20upon...html

คู่มอื ส่งเสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 2 73

66 คมู่ อื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสือสำ�รอง หลักสตู รดวงดาวท่ี 2
ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 2

แผนการจัดกิจกรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงท่ี 2 ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 2
หน่วยที่ 11 การบนั เทิง

แผนการจดั กิจกรรมที่ 17 การบนั เทงิ เวลา 3 ชว่ั โมง

1. จุดประสงค์การเรียนรู้
ลูกเสือสามารถปฏิบัตกิ จิ กรรมการบันเทงิ ตามลาํ พงั หรอื กบั เพอ่ื นลกู เสือสํารองอกี คนหน่งึ ได้

อย่างนอ้ ย 2 อย่าง

2. เนื้อหา กิจกรรมการบันเทงิ

2.1 การแสดงกล
2.2 การเลา่ นทิ าน
2.3 การร้องเพลง
2.4 การเล่นดนตรี
2.5 การม้วนตัวท่าต่างๆ

3. สือ่ การเรยี นรู้

3.1 แผนภมู เิ พลง
3.2 อุปกรณ์ในการแสดงกล เชน่ ถังนาํ้ ไมก้ อ๊ ก เทยี น ไมข้ ีด ขวดแก้ว
3.3 หนังสอื เพลง
3.4 เครือ่ งดนตรีทห่ี าไดง้ า่ ยตามสภาพท้องถนิ่ เช่น แคน ขลุ่ย หบี เพลงปาก เมโรดกิ า้ กตี า้ ร์
ฉ่ิง ฉาบ กลอง ฯลฯ
3.5 เรื่องสนั้ ทีเ่ ปน็ ประโยชน์

4. กจิ กรรม
4.1 กจิ กรรมครัง้ ท่ี 1
1) พิธเี ปิดประชุมกอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงข้ึน สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก)
2) เพลงหรือเกมส์
3) กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
(1) ผกู้ ํากบั ลูกเสือสนทนาเก่ยี วกับวธิ ีการแสดงกล เลา่ นิทาน ทอ่ งกลอน

แสดงท่าทางขบขนั ร้องเพลง เล่นดนตรี และมว้ นตัวทา่ ต่างๆ
(2) ผู้กาํ กับลกู เสือให้หมลู่ กู เสอื เลอื กปฏบิ ตั ิ 2 กิจกรรม
(3) ลกู เสือวางแผนเตรยี มการแสดงทั้ง 2 กจิ กรรมในการเปิดประชมุ กองครง้ั ต่อไป

อกี 2 ครง้ั

(4) ผกู้ ํากับลกู เสอื และลูกเสอื สรุปการแสดงแตล่ ะหมู่

74 คู่มอื สง่ เสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 2

คมู่ อื สง่ เสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสือส�ำ รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2 67
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2

4) ผู้กํากบั ลูกเสอื เล่าเรอื่ งส้นั ทเี่ ป็นประโยชน์
5) พธิ ปี ิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

4.2 กจิ กรรมคร้ังท่ี 2
1) พธิ ีเปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก)
2) เพลงหรอื เกมส์
3) กิจกรรมตามจุดประสงคก์ ารเรียนรู้
(1) ผกู้ ํากับลกู เสอื และลูกเสอื ทําความเขา้ ใจ ทจ่ี ะปฏบิ ัตกิ จิ กรรมบนั เทงิ 1 กิจกรรม

ในครง้ั นตี้ ามที่ลกู เสอื เตรยี มตวั โดยแสดงเป็นหมู่
(2) ลกู เสือปฏบิ ัตกิ จิ กรรมบนั เทิง
(3) เมอื่ ลกู เสือปฏิบตั กิ ิจกรรมทุกหมู่แล้วรว่ มกนั สรุป และเตรียมปฏิบตั ิกจิ กรรมอกี หนงึ่

กจิ กรรมในการประชมุ กองครงั้ ต่อไป
4) ผู้กาํ กับลกู เสอื เล่าเรือ่ งสน้ั ท่ีเป็นประโยชน์
5) พธิ ปี ดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครือ่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

4.3 กจิ กรรมคร้ังท่ี 3
1) พิธเี ปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชักธงขึน้ สวดมนต์ สงบนิ่ง ตรวจ แยก)
2) เพลงหรอื เกมส์
3) กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
(1) ผูก้ าํ กบั ลกู เสือทบทวนการแสดงในคร้ังท่ีแลว้ และใหล้ กู เสอื ปฏบิ ตั กิ จิ กรรมทเ่ี หลอื

หมูล่ ะ 1 กจิ กรรม
(2) ลูกเสอื ปฏบิ ัตกิ ิจกรรมบันเทงิ
(3) เม่ือลกู เสอื ปฏิบตั ิกิจกรรมทกุ หมู่แลว้ รว่ มกนั สรุปกิจกรรมบนั เทงิ ท้งั 5 กิจกกรม

4) ผู้กาํ กบั ลูกเสอื เล่าเร่อื งสนั้ ที่เป็นประโยชน์
5) พิธปี ิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอ่ื งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )
5. การประเมินผล
5.1 สังเกตความรว่ มมอื และการมีสว่ นร่วมในการปฏิบัตกิ จิ กรรมบันเทิง
5.2 สังเกตผลการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมบนั เทงิ

คู่มอื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 75
คมู่ อื ส่งเสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลกู เสอื ทักษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2
68 ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 2

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 17

เพลง ยิม้

ย้มิ ยมิ้ ยม้ิ ย้มิ มานยั นต์ าหวานชน่ื

ย้มิ นิดชีวติ ยงั่ ยืน สดช่ืน อรุ า อยา่ มัวรอ

สดชนื่ อุรา อยา่ หนา้ งอ มายม้ิ กันหนอเพื่อนเอย

ชา้ ง น้องเคยเหน็ ชา้ งหรอื เปลา่
จมกู ยาวยาวเรียกวา่ งวง
ช้าง ช้าง ชา้ ง
ชา้ งมนั ตัวโตไมเ่ บา มหี ู มีตา หางยาว
สองเขยี้ วใต้งวงเรยี กวา่ งา

พมา่ เขว

เขว เขว เขว เสแสรง้ แตง่ เป็นพมา่

ถอื กลองยา่ งย่องออกมา เอาวา่ ทงุ ยา บาเล (ซาํ้ )

เลเลเ้ ลเลเลเล่

หมายเหตุ เมื่อลูกเสอื ร้องไดท้ ง้ั 3 เพลง ผู้กํากับลูกเสืออาจให้ร้องทีละหมู่ โดยสลับร้องหมู่
ละเพลงไดต้ ามความเหมาะสม

76 คู่มือส่งเสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 2

ค่มู ือสง่ เสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสือทักษะชีวติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 2 69
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 2

ใบความรู้

กิจกรรมบนั เทิง
1. การแสดงกล

จุดเทยี นใตน้ าํ้
1. ใสน่ ํา้ เต็มถงั
2. ลอยไมก้ ๊อกอนั ใหญ่ในนา้ํ
3. ติดเทียนกับทอ่ นไมเ้ ล็กๆให้แนน่
4. จดุ เทยี นแลว้ วางบนไม้กอ๊ ก
5. ควํ่าขวดแก้วปากกว้างครอบไมก้ อ๊ ก จะแลเห็นเปลวไฟจากเทยี นลกุ ใตน้ ้าํ
2. การเล่านทิ าน
เด็กทกุ คนชอบฟงั นิทาน นทิ านทน่ี ่าสนใจย่อมทาํ ใหผ้ ฟู้ งั พอใจ ประทับใจตื่นเต้น สนุกสนาน
ซึง่ ผ้เู ลา่ จะตอ้ ง มคี วามสามารถในการถา่ ยทอดเรื่องราวได้ชดั เจน ดว้ ยการเตรียมตัวฝึกฝนเป็นอย่าง
ดี
ก่อนเลา่ นทิ าน ผ้เู ลา่ นทิ านต้องเลือกนทิ านใหเ้ หมาะสมกับผฟู้ งั ควรเป็นเรื่องส้นั จาํ งา่ ย เขา้ ใจ
ง่าย มีประโยชน์ช่วยเสรมิ สรา้ งคติเตอื นใจ ความสามคั คี ความกตญั ํู และความรักชาติบา้ นเมือง
นอกจากเลือกเรื่องแล้ว ผู้เล่าจะต้องเตรียมอุปกรณ์ บทบาท ท่าทาง เพ่ือสร้างความสนใจ
ใหแ้ กผ่ ูฟ้ ัง เพราะการเล่าโดยใช้อปุ กรณ์ประกอบสามารถดึงดูดความสนใจของผู้ฟังได้ การเล่านิทาน
ผเู้ ลา่ จะตอ้ งเล่าดว้ ยเสยี งไมค่ อ่ ยหรือดังจนเกนิ ไป ตอนไหนทตี่ นื่ เตน้ ปลุกใจ ซาบซ้งึ เศร้า ผู้เล่าต้อง
ทําเสียงให้เข้ากับเน้ือเร่ือง และควรสรปุ ตอนลงท้ายดว้ ยถ้อยคําทปี่ ระทบั ใจด้วย
3. การร้องเพลง
การรอ้ งเพลงเปน็ ความสุข สนุกสนาน ผ่อนความตงึ เครียด เน้ือเพลงอาจเป็นสือ่ ชว่ ยปลูกฝัง
ความสามัคคี ความรักชาตบิ ้านเมือง ความกตัญํูและช่วยให้จําบทเรียนได้ง่าย และแม่นยําขึ้น ท้ัง
เปน็ การเสรมิ สร้างสุขภาพด้านรา่ งกาย และจติ ใจเป็นอย่างดี
ลูกเสือควรฝึกหัดรอ้ งเพลง หากได้ทําท่าทางประกอบการร้องเพลงด้วย จะทําให้ผ่อนคลาย
ความตึงเครยี ด และเป็นการหาความสขุ สนกุ สนาน รืน่ เริง ใหแ้ กต่ นเองและผอู้ ่นื ด้วย
การเตรียมตวั ในการรอ้ งเพลง ควรปฏบิ ตั ดิ งั นี้
1. เลอื กเพลง เพลงท่นี ํามารอ้ งควรเป็นเพลงสั้นๆ ทาํ นองและจังหวะง่ายๆ มีท่าทางประกอบ
หรือมีคู่ร้องรับ จะเพ่ิมความสนุกสนาน เร้าใจมากยิ่งขึ้น เพลงท่ีเลือกควรให้ความบันเทิง และมีเนื้อหา
สาระท่เี ป็นประโยชนด์ ้วย เช่น เพลงประกอบบทเรียน
2. การฝึกร้อง ผู้รอ้ งเพลงที่ดีตอ้ งจําเนอ้ื รอ้ งและทาํ นองได้แม่นยํา ฝึกฟงั เพลงหลายๆคร้งั

คมู่ อื สง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 77

70 คู่มอื ส่งเสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสือสำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 2

ร้องตามเบาๆทีละวรรค เม่ือจับเสียงทํานองและเน้ือร้องได้แม่นยําดีแล้ว จึงเริ่มออกเสียงแต่พอดี
อยา่ ออมเสยี ง หรือร้องเสียงดงั จนเกนิ ไป จะทาํ ใหข้ าดความไพเราะ และกอ่ ความราํ คาญแกผ่ ฟู้ งั เพลง
ด้วย เมื่อฝึกร้องได้คล่องดีแล้ว ควรฝึกท่าทางประกอบเพลง ฝึกจังหวะ ฝึกลูกคู่ให้เกิดความพร้อ ม
เพรียงกอ่ น

4. การเลน่ ดนตรี
ลกู เสือสามารถเลน่ ดนตรีจากเครอ่ื งดนตรีที่ทําขึน้ ง่ายๆ เช่น ทาํ กลองด้วยกระปอ฼ ง ทําปี่ด้วย

ลาํ ไผเ่ ลก็ ๆ ทําท่ีเคาะจังหวะจากไม้สองท่อน หรือใช้ฝาขวดนํ้าอัดลมเจาะรูร้อยเป็นพวงเข้าด้วยกัน
การเล่นดนตรีประกอบการร้องเพลง จะช่วยให้เกิดความสนุกสนาน เพราะเคร่ืองดนตรีจะช่วยให้
จังหวะและทํานองพรอ้ มเพรียงกัน ลกู เสอื ท่ีสามารถเลน่ เคร่ืองดนตรีได้ เช่น หีบเพลงปาก เมโรดิก้า
กีตาร์ ขลุ่ย ควรนํามาเล่นประกอบการร้องเพลง จะช่วยให้เพลงไพเราะน่าฟัง และเป็นการแสดง
ความสามารถอกี ด้วย
5. การม้วนตวั ทา่ ตา่ งๆ

การมว้ นตวั หรอื หกคะเมน เปน็ การเล่นทช่ี ่วยทาํ ให้เกิดความสนุกสนาน ลูกเสือควรฝึกม้วน
ตวั ด้วยท่าต่างๆ เชน่ มว้ นหลัง มว้ นตวั ไปรอบๆ หรอื ม้วนตัวท่าลอ้ เกวยี น

ม้วนหลัง
1. ยืนเทา้ ชิด นงั่ ลง ยกแขนทง้ั สองไปข้างหน้าเสมอไหล่
2. ยกเข่าโนม้ น้ําหนักตัวไปขา้ งหลงั แขนเหยยี ดตรงเหนอื ศรี ษะ
3. ม้วนตัวไปข้างหลัง พร้อมกับกม้ ศรี ษะและงอเข่า
4. กลับมานง่ั ในท่าเดมิ แล้วลุกขนึ้ สูท่ า่ ยนื
มว้ นตวั ไปรอบๆ
1. นงั่ งอเขา่ ยกขาทั้งสองไขว้กนั
2. แขนทัง้ สองเหยียดตึงอยรู่ ะหว่างเข่า มอื ท้งั สองจับข้อเทา้
3. มว้ นตวั ไปขา้ งหลงั แล้วม้วนไปขา้ งซ้าย-ขวา แล้วมว้ นกลับมาข้างหลังอกี ครั้งหนง่ึ
6. ลอ้ เกวียน
1. ยืนหนั หน้าไปทางดา้ นที่จะเคลอ่ื นทไ่ี ป วางมอื ซา้ ยแตะพน้ื ขา้ งๆ นว้ิ กดลงบนพน้ื ตามองท่ี
พน้ื
2. วางมือขวาหา่ งมอื ซา้ ยพอประมาณ ยกเท้าขวาเหว่ยี งขน้ึ ไปข้างบน
3. เหวีย่ งเท้าซ้ายตามเทา้ ขวา ขาแยก น้ําหนกั ตัวอยู่บนมอื และแขนหนั หนา้ ไปด้านตรงขา้ ม
4. ดงึ เท้าขวาลงเหยียบพื้น พรอ้ มกบั ยกมอื ซา้ ยขึน้ เหวี่ยงตัวหมุนไปขา้ งหนา้ ทนั ทีทีเ่ ทา้
ซ้ายแตะพนื้ ให้ยกมือขวาขน้ึ แล้วกลับสทู่ า่ เดิม

78 คู่มคือู่มสอื่งเสส่งรเมิ สแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกูกรเสรมือทลักูกษเสะชือวี ทติ กั ในษสะถชาวี นติ ศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลือกู สเำ�สรอื อสงชาหร้ันลอปักงรสะตู ถชรมั้นดศวปึกงรษดะาาถปวมทีทศี่ี่ 22กึ ษาปีท7ี่ 12

เรื่องสน้ั ทีเ่ ป็นประโยชน์

ดนตรผี กู มิตร

น.ส.จฑุ ามาส ช่มุ เมอื งปกั ผู้แตง่

กาลคร้ังหน่ึงนานมาแล้ว มีสัตว์หลายชนิดเป็นเพื่อนกัน ได้แก่ นกแก้ว นกกระจิบ หมาปูา
ชา้ ง และเสือ ทุกเยน็ หลงั กินอาหารเย็นแล้ว สัตว์ทั้งหา้ ตัวจะมาพบปะกัน ร่วมบรรเลงดนตรี นกแก้ว
ร้องเสียงแก้ว...แก้ว...แก้ว นกกระจิบร้อง จบ๊ิ ...จิ๊บ...จิ๊บ หมาปูาส่งเสียงหอน ฮู้...ฮู้...ฮู้ ช้างชูงวงร้อง
แปรน๋ ...แปร๋น...แปร๋น และเสอื คาํ ราม โฮก...โฮก...โฮก เสยี งรอ้ งและเสียงคําราม ช่างเป็นเสียงดนตรี

ท่ีไพเราะ บรรดาสัตวท์ ั้งหลายเมื่อได้ยนิ ต่างก็มาล้อมวงฟงั ดนตรกี นั ทุกวนั ทําให้สัตว์ต่างๆ เป็นมิตร
ท่ีดตี อ่ กันตัง้ แต่นัน้ มา

เรอื่ งนสี้ อนให้ร้วู ่า ดนตรีสามารถเปน็ ส่อื ของมิตรภาพได้

พอเพยี งน้าใจดี

น.ส.จฑุ ามาส ชมุ่ เมอื งปัก ผู้แต่ง

พอเพยี งเป็นผู้หญิงตัวเล็กๆ แต่เสียงสดใส ร้องเพลงไพเราะมาก เป็นตัวแทนของโรงเรียน
เข้าร่วมการประกวดรอ้ งเพลงได้รบั รางวลั เสมอ ทุกคร้ังท่ีได้รับรางวลั ไมว่ ่าจะเป็นสิ่งของหรือเป็นเงิน
รางวัล พอเพยี งก็จะแบง่ ให้เพ่ือนๆ เพอื่ นท่ีเคยไดร้ ับความช่วยเหลือจากพอเพียง ได้แก่ สมชายได้
ผา้ เชด็ ตัวผนื เล็กไปใช้ทบี่ า้ น ดวงพรได้ดินสอไว้เขียน อมรชัยได้เงินสองร้อยบาทไปให้แม่ซื้อนมให้
นอ้ ง และฟฺาใสได้โบว์ติดผมสวยงาม เป็นต้น คุณครูชมเชยว่าพอเพียงเป็นเด็กดี มีน้ําใจต่อเพื่อนๆ
เด็กๆ ทุกคนควรยดึ เปน็ แบบอย่าง

เร่ืองนสี้ อนให้รู้ว่า ความสามารถเฉพาะบคุ คล สามารถชว่ ยเหลือบคุ คลอ่นื ๆ ได้

คู่มือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลกู เสือทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 79

72 คมู่ อื ส่งเสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสอื สำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2
ช้ันประถมศึกษาปีที่ 2

น้องนดิ อารมณ์ดี

น.ส.จุฑามาส ชุม่ เมอื งปัก ผแู้ ต่ง

น้องนิดเป็นเด็กอารมณ์ดี ชอบเล่าเร่ืองสนุกสนานให้เพ่ือนๆ ฟังเสมอๆ ในช้ันเรียน ป.2
เดก็ ๆ มกั จะหยอกล้อคยุ กันเสยี งดงั เม่อื คณุ ครไู มอ่ ยู่ในห้อง น้องนดิ จะออกมาเล่าเร่อื งสนุกๆ หน้าชน้ั
ให้
เพอ่ื นฟงั เพ่อื นๆ ก็จะเงียบฟังด้วยความสนใจ เสียงคยุ กันดังหนวกหเู ปลย่ี นเป็นเสียงปรบมือ หัวเราะชอบ
ใจ

น้องน้อยเป็นเด็กชอบเก็บตัวเงียบ พูดคุยกับเพื่อนๆ น้อยมาก บ่อยคร้ังเพ่ือนคุยกัน น้อง
นอ้ ยจะเดนิ ออกไปจากหอ้ งนอ้ งนดิ สงั เกตเหน็ พฤติกรรมเหล่าน้ี จงึ ชวนเพื่อนคนอืน่ หาทางชว่ ยเหลอื
ทุกคร้ังที่น้องนิดเล่าเร่ืองสนุกสนาน มักจะให้น้องน้อยช่วยตั้งชื่อตัวละครในเรื่องและตั้งช่ือเรื่องให้
เสมอๆ ภายหลังน้องน้อยเริ่มพูดคุยกับเพ่ือนๆ มากขึ้น และมีอารมณ์แจ่มใสมากข้ึน น้องนิดและ
เพือ่ นๆ ภูมิใจมากทชี่ ่วยน้องนอ้ ยได้

เรอื่ งนสี้ อนให้รวู้ ่า เรอ่ื งราวขําขนั สนกุ สนาน สามารถทาํ ใหผ้ ฟู้ งั มอี ารมณแ์ จม่ ใสได้

80 คู่มือสง่ เสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 2

คูม่ ือสง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสือทักษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสือส�ำ รอง หลกั สูตรดวงดาวท่ี 2 73
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 2

แผนการจัดกิจกรรมลกู เสือสารอง ดาวดวงที่ 2 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2

หน่วยท่ี 12 การผกู เง่อื น เวลา 2 ชว่ั โมง
แผนการจดั กิจกรรมที่ 18 การผกู เงื่อนเชือก

1. จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1.1 ลกู เสอื สามารถผูกเงอ่ื นพิรอด เงอ่ื นขดั สมาธิ เงอื่ นบว่ งสายธนู เงอื่ นผูกกระหวดั ไม้ และ
เกบ็ เชอื กได้

1.2 ลกู เสอื สามารถบอกประโยชนข์ องการผูกเงอื่ นแต่ละชนิด
2. เนอื้ หา

2.1 การผกู เง่ือนพิรอด เงอื่ นขัดสมาธิ เงื่อนบ่วงสายธนู เงอ่ื นผกู กระหวดั ไม้
2.2 ประโยชน์ของการผกู เงือ่ นแต่ละชนดิ

3. สื่อการเรยี นรู้
3.1 แผนภมู เิ พลง
3.2 เชอื กขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.50 เซนติเมตร ยาว 150 เซนตเิ มตร
3.3 ใบความรู้ เรอ่ื ง การผกู เงอ่ื นเชือก
3.4 เรื่องสนั้ ทีเ่ ป็นประโยชน์

4. กิจกรรม
4.1 กิจกรรมคร้ังที่ 1

1) พธิ เี ปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก)
2) เพลงหรือเกม
3) กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรียนรู้

(1) ผู้กาํ กับลูกเสือสนทนา เรอื่ งการผูกเงอ่ื น
(2) ลกู เสือเรยี นรูจ้ ากฐานต่างๆ

ฐานที1่ เงื่อนพิรอด
ฐานท่ี 2 เงอ่ื นขดั สมาธิ
(3) ผูก้ าํ กบั ลกู เสือและลูกเสือสรุปเรือ่ งสําคญั และประโยชนข์ องเง่ือนทัง้ 2 เงื่อน
4) ผกู้ าํ กบั ลูกเสอื เลา่ เรอ่ื งส้ันทเ่ี ป็นประโยชน์
5) พธิ ีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

4.1 กิจกรรมครั้งที่ 2

1) พธิ เี ปดิ ประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชักธงข้ึน สวดมนต์ สงบนิง่ ตรวจ แยก)

ค่มู อื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 2 81

74 คมู่ อื ส่งเสรมิ และพัฒนากิจกรรมลกู เสือทักษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2
ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 2

2) เพลงหรือเกม
3) กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรียนรู้

(1) ผ้กู าํ กบั ลกู เสือทบทวนความรูเ้ รอ่ื งเงอื่ นพิรอดและเงอื่ นขัดสมาธิ
(2) ลกู เสอื เรยี นรู้จากฐานตา่ งๆ

ฐานที่ 1 เงอื่ นบ่วงสายธนู
ฐานที่ 2 เงือ่ นผูกกระหวัดไม้
ฐานที่ 3 การเก็บเชือก
(3) ผูก้ าํ กบั ลกู เสือและลกู เสอื สรุปประโยชนท์ ไี่ ด้
4) ผูก้ าํ กบั ลกู เสอื เล่าเรื่องส้ันทเ่ี ป็นประโยชน์
5) พธิ ปี ดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครอ่ื งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )
5. การประเมนิ ผล
5.1 สังเกตการฝกึ ปฏบิ ตั กิ ารผูกเง่ือนและบอกประโยชนข์ องเงอ่ื นแต่ละชนิด
5.2 ทดสอบความสามารถในการผูกเงอ่ื นพิรอด เงอ่ื นขดั สมาธิ เงอ่ื นบว่ งสายธนู
เง่อื นผกู กระหวัดไม้ และเก็บเชือก

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกิจกรรมที่ 18

เพลง

เงอ่ื น

เชอื กเส้นยาวกลมๆ ดงู ามนา่ ชมถา้ เราเอามาผกู เงื่อน
ประโยชนก์ ็มีมากมาย ผกู งา่ ยแกง้ า่ ยนี่แหละความหมายของเงอ่ื น
ตะกรุดเบ็ด พริ อด ประมง ผูกรอ่ น ผกู ซุง ผูกถงั นอน
บ่วงสายธนู เลข 8 ปมตาไก่ จําช่อื เงื่อนเอาไว้ จะไดไ้ มง่ ง

ลูกเสืออยูไ่ หน

ลกู เสอื อยูไ่ หนจะตอ้ งไปหา อยู่ไกลหนกั หนาแมข้ อบฟาฺ บัง
คดิ ถงึ เธออยไู่ มเ่ คยคดิ ชัง ใจเรายังคดิ ถงึ กนั ทุกวันคนื

ใบความรู้

การผูกเงือ่ นเชือก
เง่ือนบ่วงสายธนู
ประโยชน์ของเง่ือนบ่วงสายธนู

82 ค่มู ือสง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2
ค่มู ือสง่ เสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสอื สำ�รอง หลกั สูตรดวงดาวที่ 2
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 75

1. ใชค้ ลอ้ งกับเสาหรอื ตน้ ไม้ ทําให้แข็งแรงทนทานต่อการยดึ
2. ใช้เป็นบว่ งคล้องช่วยคนทก่ี ําลงั จะจมนํา้ โดยลากขนึ้ มาซ่ึงเงอ่ื นนจี้ ะไม่รดู เขา้ หาลาํ ตัว
3. ใชแ้ ทนเงอ่ื นเก้าอใี้ นการคลอ้ งคนเพอ่ื หยอ่ นตวั จากท่สี งู
4. ใช้คล้องคนั ธนู
5. ใชผ้ ูกสัตวไ์ ว้กบั หลักหรอื ตน้ ไม้ และสัตว์สามารถเดนิ รอบหลกั ไดโ้ ดยเชอื กไมพ่ ันกนั หรอื รดั คอ

สัตว์
6. ใช้ผูกเรือกบั หลักเม่ือเวลาน้ําขนึ้ หรือน้ําลดกไ็ มม่ ีปัญหาเพราะบว่ งจะเลอ่ื นข้ึนลงได้

วิธผี กู เง่อื นบว่ งสายธนู
1. ขดเชอื กให้เปน็ บว่ งคล้ายเลข 6 ถอื ไว้ดว้ ยมอื ซ้าย
2. มอื ขวาจบั ปลายเชอื กด้านลา่ งสอดเขา้ ไปในบ่วงเลข 6
3. จับปลายเชือกที่สอดออกจากบว่ งเลข 6 ออ้ มหลงั เชอื กเสน้ ตั้งของเลข 6 แลว้ สอดปลายลง

ในบว่ งเลข 6 แลว้ จดั เง่อื นใหแ้ นน่ และเรยี บรอ้ ย โดยการดงึ ตามทศิ ทางของลกู ศร

เงื่อนผูกกระหวัดไม้
ประโยชนข์ องเง่อื นผกู กระหวดั ไม้

1. ใช้ในการผกู ลา่ มสตั ว์ไว้กบั หลกั หรอื ตน้ ไม้
2. ใชผ้ ูกเรอื ไว้กบั หลกั

วิธีผูกเง่อื นผกู กระหวดั ไม้

1. พนั เชือกรอบหลกั 1-2 รอบ แลว้ สอดปลายเชือกพนั กบั เชือกเส้นหลกั
2. สอดปลายเชอื กพนั กบั เชือกเส้นหลักอกี คร้ังหนง่ึ โดยตอ้ งไม่ใหป้ ลายเชอื กโผล่ออกเปน็

คู่ขนานกบั การพันเชอื กครง้ั แรก

คู่มือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 2 83
คู่มอื ส่งเสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสือสำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2
76 ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 2

หมายเหตุ การผูกเง่อื นพริ อด เงอ่ื นขดั สมาธิ ดไู ดจ้ ากแผนการจดั กิจกรรมที่ 8 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 1
การเกบ็ เชือก
ขัน้ ท่ี 1 ทบเชอื กแบ่งเป็น 3 ส่วนเท่ากนั ตามรปู 1
ขนั้ ที่ 2 ทบเชอื ก 1 ใน 3 สว่ น แรก เป็น 4 เสน้ เท่า ๆ กนั อกี 2 ส่วนปล่อยคลอ่ี อกเปน็ ปลาย B
ตาม

รปู 2
ขน้ั ท่ี 3 จับเชือก 4 เส้นท่ีทบรวมกนั เอาสว่ นทคี่ ลอ่ี อกพนั ทบั รอบเชอื ก 4 เสน้ ใหเ้ หลอื บว่ ง C ไว้ 1
นิ้ว

พนั เรียงกันจนถึงบ่วง D เอาปลาย B สอดเข้าบว่ ง D ทัง้ 2 บว่ ง ตามรูป 4 ถอื ไวด้ ว้ ยมอื ซ้าย
ขั้นที่ 4 ดึงบ่วง C จนบว่ ง D รัดปลายเชือกทส่ี อดไว้แนน่

84 คมู่ คือูม่ สอืง่ เสส่งรเมิ สแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักิจนการรกมจิ ลกกู รเสรมือทลักกู ษเสะชือีวทิตกั ในษสะถชาีวนติ ศใึกนษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลอืกู สเำ�สรอื อสงชาหรน้ั ลอปกั งรสะตู ถชรมนั้ดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศ่ี่ี 22ึกษาปีท7่ี 72

เร่ืองสน้ั ทีเ่ ป็นประโยชน์

สุนัขจิ้งจอกกบั นกกระสา

สนุ ขั จ้ิงจอกเชญิ นกกระสามาเป็นแขกกินอาหารเย็นกับข้าวมีแต่แกงจืด ซึ่งใส่จานท่ีกว้างและ
ตื้น สุนัขจ้ิงจอกสามารถจะกินได้ง่าย แต่นกกระสาต้องจุ่มปากจึงได้กินอาหารแค่ปลายจะงอยปาก
เท่านั้นมันจึงกินอาหารได้เล็กน้อย หลังจากน้ัน 2 - 3 วันต่อมานกกระสาได้เชิญสุนัขจ้ิงจอกไปกิน
อาหารเย็นเป็นการตอบแทนและนกกระสากเ็ ตรียมหาเนื้อสัตว์สับใส่เหยือกแก้วยาวและปากแคบไว้
สุนัขจิ้งจอกจึงกินได้แต่บริเวณที่อยู่ตอนบน ธรรมชาติของนกกระสามันจะมีจะงอยปากยาวจึง
สามารถกนิ อาหารทอี่ ยู่ในเหยือกแก้วลึกไดอ้ ย่างเอร็ดอรอ่ ยตอนแรกสนุ ขั จ้ิงจอกรู้สกึ อึดอดั รําคาญแต่

ตอนลากลบั มันคดิ ว่าที่นกกระสาทํากับมันเช่นนั้นเป็นการสมควรแล้ว เพราะตัวมันเองเป็นผู้เร่ิมทํา
ตัวอย่างไวก้ ่อน

เรอื่ งน้สี อนใหร้ วู้ า่ การแสดงกิริยาดูถกู คนอ่ืนเป็นมารยาททไ่ี ม่ดี แตถ่ ้าเราทาํ เราก็จะตอ้ งพรอ้ มทร่ี บั
การตอบแทนจากการกระทํานั้น

ลากบั จิ้งหรดี

ลาโงต่ วั หนึง่ กินหญา้ อย่ทู ช่ี ายปูา ไดย้ ินเสยี งจิ้งหรดี ร้องเพราะจับใจ อยากจะใคร่ร้องได้บ้าง
จึงไปถามจง้ิ หรดี ว่า “เจา้ กินอะไรจงึ ไดเ้ สยี งเพราะอยา่ งนี้”

จงิ้ หรีดจงึ บอกว่า “เรากินน้าํ ค้าง”
ลาได้ยนิ ดังนน้ั กอ็ ดหญ้าอดนา้ํ ต้ังแตว่ ันนน้ั มา ตัง้ หน้าตงั้ ตาเที่ยวเลียนาํ้ คา้ งตามใบหญ้าใบไม้
ในไม่ช้ากต็ าย

เรอ่ื งนส้ี อนใหร้ วู้ ่า สิ่งใดท่ผี ดิ วิสยั ของตนไปทาํ เขา้ อาจจะใหโ้ ทษ

คู่มือส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 2 85

78 คู่มือสง่ เสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื ส�ำ รอง หลกั สูตรดวงดาวที่ 2
ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 2

แผนการจดั กิจกรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงท่ี 2 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2
หนว่ ยที่ 13 คาปฏญิ าณและกฎของลูกเสือสารอง

แผนการจดั กจิ กรรมท่ี 19 ใช้นา้ อย่างประหยดั เวลา 1 ชัว่ โมง

1. จุดประสงค์การเรียนรู้
ลกู เสือบอกวธิ ีการใช้นา้ํ อยา่ งประหยดั และคมุ้ คา่ ได้

2. เนอ้ื หา
การประหยดั นํา้

3. สือ่ การเรยี นรู้

3.1 แผนภูมิเพลง
3.2 เรือ่ งสั้นท่ีเป็นประโยชน์

4. กจิ กรรม
4.1 พิธีเปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก)
4.2 เพลงหรอื เกม
4.3 กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
1) ผ้กู ํากับลูกเสือสนทนาถงึ การใชน้ ้าํ ในชวี ติ ประจําวัน วา่ ลูกเสอื ใชน้ ํา้ ทาํ อะไรบ้าง

(เช่น แปรงฟนั ล้างหน้า อาบนา้ํ ด่มื ลา้ งจาน ซักผ้า ทาํ อาหาร ล้างรถ ลา้ งมอื ฯลฯ)
2) หมู่ลูกเสือเลือกกิจกรรมการใช้นํ้า หมู่ละ 1 อย่าง ร่วมกันคิดหาวิธีใช้นํ้าให้ประหยัด

ท่สี ดุ แลว้ นําเสนอในกองลูกเสือ โดยจัดทาํ แผนภาพ หรอื ใช้อปุ กรณ์ประกอบตามความคิดของหมู่
3) ลกู เสอื รายงานทลี ะหมู่จนครบ ผกู้ ํากับลกู เสือชว่ ยซกั ถามเพอื่ ความเข้าใจ
4) กองลูกเสอื โหวตวา่ ชอบวธิ ปี ระหยัดนาํ้ ของหมู่ใดมากที่สดุ

4.4 ผูก้ ํากบั ลกู เสอื เลา่ เร่ืองสน้ั ทเ่ี ป็นประโยชน์
4.5 พธิ ปี ิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่อื งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมนิ ผล
5.1 สังเกตการมสี ่วนรว่ มแสดงความคิดเหน็
5.2 ซกั ถามความรเู้ กย่ี วกบั วธิ ีการใช้นาํ้ อยา่ งประหยัดและคมุ้ ค่า

6. องคป์ ระกอบทักษะชีวติ สาคญั ทเ่ี กดิ จากกจิ กรรม
คอื ความรับผดิ ชอบต่อสังคม

คูม่ อื สง่ เสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทักษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 87
คูม่ ือส่งเสรมิ และพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสอื สำ�รอง หลักสูตรดวงดาวที่ 2
ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 2 79

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมที่ 19
เพลง

เพลง น้า

น้ําฝนหลน่ จากฟากฟฺา ใหต้ น้ ไม้ ในปาู สดชืน่ เขยี วขจี
สัตวน์ านา อาศยั นาํ้ ดาํ รงชีวี เปน็ หมนื่ แสนล้านป.ี .นาํ้ ยงั มีประโยชน์

คนเราท้ังชายและหญิง ในความเปน็ จริงกใ็ ชน้ ํ้ามากมาย
อาบดื่มกนิ ซกั ผ้ากไ็ ด้ รดพชื ผัก ดอกไม้ ..เหลอื เก็บเอาไว้ ในตมุ่ เอย

เรอื่ งส้ันทเี่ ปน็ ประโยชน์ ตัดเทา่ ไหรถ่ ึงจะพอ

นายชุ่มช่นื มอี าชพี ขายฟืน อาศยั อยใู่ นหม่บู า้ นเล็กๆแห่งหนงึ่ ใกล้เชิงเขา ทุกวันเขา

จะเก็บกง่ิ ไมแ้ ห้งจากเชงิ เขาเพื่อนําไปขายในตลาด ชาวบ้านซ้อื กิ่งไมไ้ ปทําฟืนสาํ หรับหุงต้ม ฟนื ของ
นายชมุ่ ชื่นขายดบิ ขายดนี ายชมุ่ ชน่ื ไดเ้ งินกลับบ้านมา กแ็ บง่ ให้ภรรยาไว้ใชส้ อยประจาํ วนั ".เอ้า.....เร่
เข้ามา เร่เข้ามา ไมซ่ ้ือไม่หาไมว่ า่ อะไร ฟนื นายชื่นเน้อื ไมแ้ ห้งสนิทจุดงา่ ยตดิ งา่ ยใช้งานนานกว่าใคร"

วนั หนง่ึ ภรรยานายช่มุ ชืน่ พูดกบั สามีว่า. “เดินเก็บกิง่ ไม้แห้งไปขายเมื่อไหร่จะร่ํารวย
สักที” นายชุ่มช่ืน...“ใช่น่ันสิ ทั้งๆที่ฟืนฉันก็ขายดิบขายดี” ภรรยา...“ฉันว่านะ แทนที่จะเก็บกิ่งไม้
เปล่ยี นเป็นไปตัดตน้ ไม้นา่ จะดี”

รุ่งเช้านายชุ่มช่ืนจึงออกตัดต้นไม้ที่ขึ้นรอ บๆเชิงเขาขณะที่นายชุ่มชื่นกําลังตัดต้นไ ม้
ต้นหน่ึงอยูก่ ็มีแมน่ กกางเขนตวั หนงึ่ บินมาขอร้องไม่ให้ตัดตน้ ไม้ตน้ น้นั ..แต่นายชุ่มชน่ื กไ็ ม่สนใจ แล้ว
กล็ งมือตัดตน้ ไมต้ ่อไปไดไ้ มก้ องใหญน่ าํ ไปขายได้เงนิ มากกว่าเดิม ฝูายภรรยาเมือ่ เหน็ สามไี ดเ้ งนิ มาก
ข้ึนก็เกิดความโลภจงึ ยุให้สามีไปตดั ตน้ ไมใ้ หห้ มดทั้งปูานายชุ่มช่ืนเห็นด้วย จึงเกณฑ์ญาติพี่น้องมา
ชว่ ยกันตดั ตน้ ไม้ แลว้ กพ็ บกับสัตว์ปาู ฝงู หนึ่งมาขอรอ้ งไมใ่ ห้ตดั ต้นไม้เพราะจะทําลายที่อยู่อาศัยและ
แหล่งอาหารของสัตว์เหล่านั้น แต่นายชุ่มชื่นก็ไม่สนใจและยังคงตัดต้นไม้ต่อไป ..โค่น โค่น
โคน่ ตัด ตดั ตดั ไม้ใหญ่ ไมเ้ ลก็ เรามาตดั กนั !!!

แลว้ ก็ถึงวันทธี่ รรมชาตลิ งโทษเม่ือปูาไมเ้ หลอื แตต่ อไม่มตี ้นไม้คอยโอบอุ้มซับนํ้าฝน พอเกิด

พายุใหญ่ ลม และฝนกโ็ หมกระหนํา่ น้าํ ปาู ไหลบ่าพัดพาเอาทอ่ นซุงที่กองไว้ ทบั ถมหมู่บ้านจนพัง

พินาศ เกิดน้ําท่วมใหญ่ ท้ังหมู่บ้านจมอยู่ใต้นํ้า นายชุ่มช่ืนและภรรยาต้องไปอาศัยบนหลังคาบ้าน
นายชมุ่ ชน่ื บ่นกบั ภรรยาถงึ ความผิดพลาดจนก่อให้เกดิ ความสญู เสยี ใหญ่หลวง

เร่ืองนี้สอนให้รู้ว่า การไม่รู้จักประมาณตน, ไมใ่ ชเ้ หตุผล และขาดคุณธรรม เบียดเบียน และทําลาย
ธรรมชาติ สัตว์ปูา โดยไม่คิดถึงผลกระทบต่อส่วนรวม เป็นคนเห็นแก่ตัว และต้องประสบกับความ
สญู เสยี ในท่ีสดุ

ที่มา นทิ านเศรษฐกจิ พอเพยี ง

8088 คู่มคอื สู่มง่ ือเสสรง่ มิ เสแลระมิ พแฒั ลนะพากัฒิจกนรารกมจิลกกู เรสรอื มทลกั กูษเะสชอื ีวทิตใกั นษสะถชานีวศิตึกใษนาสถปาระนเศภทึกลษกู าเสลอื กู สเ�ำ สรือองสาหรลอกั งสตู ชรดนั้ วปงรดะาถวทม่ี ศ2กึ ษาปที ี่ 2
ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 2

แผนการจัดกิจกรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงท่ี 2 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2
หน่วยที่ 13 คาปฏญิ าณและกฎของลกู เสือสารอง

แผนการจดั กจิ กรรมท่ี 20 คติพจนล์ กู เสอื สารอง เวลา 1 ช่วั โมง

1. จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
ลูกเสอื ปฏบิ ัตติ นตามคตพิ จนล์ ูกเสอื สาํ รอง “ทาํ ดีทีส่ ุด”

2. เนือ้ หา

การทาํ ดที ่สี ดุ

3. สอ่ื การเรยี นรู้
3.1 เกม

3.2 เรือ่ งส้นั ท่เี ปน็ ประโยชน์

4. กจิ กรรม
4.1 พิธีเปิดประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก)

4.2 เพลงหรอื เกม

4.3 กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้

1) ลูกเสือขบั รอ้ งเพลงคตพิ จนล์ ูกเสอื สาํ รอง

เราลูกเสอื สาํ รอง เราตอ้ งทําความดี

คตพิ จน์เรามี ทาํ ให้ดที สี่ ุด ทาํ ดที ่ีสุด

2) หม่ลู ูกเสอื เลา่ ประสบการณ์การทําความดี หรือทําสิ่งที่เป็นประโยชน์ท่ีเคยทําหรือคิด

ว่าต้องการทาํ ดี แลกเปลี่ยนความคดิ เหน็ กันและรวบรวมเพ่ือนาํ เสนอในกองลกู เสือ

3) หมลู่ กู เสอื นําเสนอประสบการณ์การทาํ ความดี

4) มอบหมายให้ลูกเสือไปทําความดีอย่างต่อเน่ือง ทําดีทุกวันแล้วบันทึกความดีไว้

เพ่อื เปน็ หลกั ฐานการทาํ ดีและการเปน็ สภุ าพบุรษุ ในอนาคต

4.4ผ้กู ํากับลกู เสอื เล่าเร่ืองสนั้ ท่ีเป็นประโยชน์

4.5 พธิ ีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมนิ ผล
สังเกตการแสดงบทบาทสมมติ “การทําดี”

คู่มอื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสอื ทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 89
คมู่ ือสง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 2
ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 81

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมที่ 20

เพลง

คตพิ จนล์ ูกเสอื สารอง

เราลกู เสอื สํารอง เราตอ้ งทําความดี
คตพิ จนเ์ รามี ทาํ ให้ดที สี่ ดุ ทาํ ดีที่สดุ

เกม

ไฟฟ้าชอ๊ ต

1) หมูล่ กู เสอื เขา้ แถวตอนหมู่ (แถวตอนเรียงหน่งึ ) จัดแถว
2) ให้ยนื หา่ งกนั 1 ช่วงแขน
3) ผู้กํากับลูกเสอื ใหส้ ญั ญาณเริม่ ปฏิบัติ

- นายหมู่หรือคนหัวแถวหันหลังกลับเอามือไปแตะหัวไหล่ลูกเสือคนท่ี 2 แล้วน่ังลง
ลูกเสือคนท่ี 2 เม่อื ถกู แตะก็กลับหลังหนั เอามือไปแตะไหล่ลูกเสือคนท่ี 3 แล้วน่งั ลง ปฏบิ ตั ิไปเรื่อย ๆ
จนถงึ ลกู เสอื คนสุดท้าย

การตดั สิน ทมี ท่ีรอ้ ง “โอ๊ย” ก่อนเปน็ ทีมชนะ

เรอ่ื งสนั้ ทเ่ี ป็นประโยชน์

ม้ากบั สงิ โต

สิงโตแก่ตัวหน่ึงรู้สึกว่าสัตว์ต่างๆมีความรวดเร็วว่องไวมาก เกินกําลังที่มันจะจับได้สะดวก
เหมอื นแต่ก่อนจึงคิดหาอุบายที่จะจับสัตว์อื่นกินโดยง่ายมันแพร่ข่าวออกไปว่ามันได้ไปเล่าเรียนสุด
ยอดวิชาแพทยท์ ี่สามารถรักษาการเจบ็ ปูวยไดท้ กุ ชนดิ

แต่ม้ารู้ทนั อบุ ายของสงิ โต และตั้งใจว่าจะตอ้ งแก้ลาํ สงิ โตใหไ้ ดด้ งั นัน้ มา้ จงึ แกลง้ ทําเป็นปวดที่
ขาอย่างรนุ แรง เดนิ โขยกเขยกเข้าไปหาสงิ โตขอให้สงิ โตชว่ ยรักษาอาการเจ็บปวดให้

ฝูายสงิ โตดีใจคดิ วา่ “มา้ นค้ี งจะเป็นอาหารมื้อวิเศษสุดของเรา” จึงบอกให้ม้ายกขาข้างท่ีเจ็บ
ขนึ้ เพื่อจะได้มองเหน็ ชดั ๆพอสงิ โตโนม้ ตวั มาข้างหน้า ม้าจึงยกขาขึ้นและใช้กีบท่ีแหลมคมโขกหน้า
สงิ โตอยา่ งแรงแลว้ วิ่งอ้าวหนไี ป พร้อมทง้ั สง่ เสยี งรอ้ งดว้ ยความยนิ ดีในความสําเร็จและความสามารถ
ในการแก้ลําสงิ โตไดอ้ ยา่ งงาม

เรอ่ื งนี้สอนใหร้ วู้ ่า เราไมค่ วรไวใ้ จคนทไ่ี มซ่ อื่ ต่อเราเป็นนิจ

8290 คูม่ คือสู่ม่งอื เสสรง่ ิมเสแลระมิ พแัฒลนะพากัฒจิ กนรารกมจิลกกู เรสรือมทลกั ูกษเะสชือีวทติ ใักนษสะถชานีวศิตึกใษนาสถปาระนเศภทกึ ลษกู าเสลือกู สเ�ำ สรอืองสาหรลอักงสตู ชรดั้นวปงรดะาถวทม่ี ศ2กึ ษาปที ี่ 2
ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 2

แผนการจัดกิจกรรมลกู เสอื สารอง ดาวดวงท่ี 2 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 2
หนว่ ยท่ี 13 คทำ�าปตฏาิญมลาณูกเแสลอื ะรกุ่นฎพข่ี องลกู เสือสำ� รอง
แผนการจัดกจิ กรรมท่ี 21 ทาตามลูกเสือรุ่นพี่ เวลา 1 ชั่วโมง

1. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
ลูกเสอื ปฏิบตั ติ ามกฎลกู เสอื สํารอง “ลกู เสือสํารองทาํ ตามลกู เสอื รุ่นพ่ี”

2. เนื้อหา

กฎลกู เสอื สํารอง

3. สอื่ การเรียนรู้
3.1 แผนภมู เิ พลง

3.2 แบบฟอร์มการสาํ รวจสมั ภาษณ์ ทาํ แผนทค่ี วามดี

3.3 เร่ืองสน้ั ท่ีเป็นประโยชน์

4. กจิ กรรม
4.1 พิธีเปิดประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก)

4.2 เพลงหรือเกม

4.3 กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

1) ผกู้ าํ กับลกู เสอื ร้องเพลงกฎลกู เสอื สาํ รอง ทบทวนกฎลูกเสอื สาํ รอง

ไหน ไหน ไหน ไหนเธอว่าเปน็ ลูกเสือ

ฉันยังไมเ่ ชื่อ เธอคอื ลกู เสอื สาํ รอง

ฉนั จํากฎได้ ไหนทอ่ งใหฉ้ นั ฟงั ลอง

บอกพี่ไดไ้ หมนอ้ ง สาํ รองกฎวา่ อยา่ งไร

- ใหล้ ูกเสอื รอ้ งเน้ือเพลงที่เปน็ กฎลกู เสอื สาํ รอง 2 ข้อ

ลกู เสอื สาํ รอง ทําตามลกู เสือรุ่นพ่ี

ลกู เสอื สาํ รอง ไม่ทาํ ตามใจตนเอง

2) ผกู้ าํ กับลูกเสือสอบถามคําว่า รุ่นพ่ี หมายถึงใครบ้าง (นายหมู่ ประธานนกั เรียน ผ้กู ากบั

ลูกเสอื พอ่ แม่)
3) ลูกเสือสอบถามประวัตคิ วามดี ความสามารถของนายหมู่ หวั หน้าช้ัน ประธาน

นักเรยี น แล้วจดั ทาํ แผนทค่ี วามดที ี่เป็นตวั อยา่ งใหป้ ฏบิ ตั ิตาม

4) ลกู เสือเขยี นความตั้งใจทําความดีตามแบบอยา่ งของตน หรือขอทาํ งานรว่ มกับรุ่นพี่

ในวันสาํ คญั ตา่ ง ๆ เช่น ทาํ งานร่วมกับสภานักเรียน ฯลฯ โดยครูเปน็ ผใู้ หค้ าํ แนะนําดูแลชว่ ยเหลือ

4.4 ผกู้ ํากบั ลูกเสือเลา่ เรือ่ งสน้ั ทีเ่ ป็นประโยชน์

4.5 พธิ ีปดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

ค่มู อื สง่ เสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 91
คมู่ อื ส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสอื ส�ำ รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 2
ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 2 83

5. การประเมินผล
ตรวจสอบสาระเนอื้ หาในแผนทีค่ วามดีทเี่ หมาะสม และกจิ กรรมทีล่ กู เสอื สาํ รองจะขอทาํ ตาม

ลกู เสอื รุ่นพ่ีและสงิ่ ท่ีจะทาํ ตามแบบอยา่ งของตน

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมท่ี 21

เพลง

รวมนา้ ใจ
พวกเราลกู เสอื ไทย (เฮ้) พวกเราลกู เสอื ไทย
เราลูกเสือไทย รวมนา้ํ ใจไมตรี รกั กันยิ่งจรงิ น้าํ ใจ (ซา้ํ )

เราลูกเสอื ไทย รักใคร่กนั เถดิ เอย

เร่อื งส้ันทเี่ ป็นประโยชน์

ราชสหี ์กบั หนู

ราชสหี ต์ ัวหนง่ึ รู้สกึ ง่วงจึงลม้ ตัวลงนอนพักผ่อนใตร้ ม่ เงาไมใ้ นขณะที่กาํ ลงั เคลม้ิ หลบั นั้นก็ต้อง
สะด้งุ ตนื่ ข้ึน มันคํารามด้วยความโกรธ เพราะหนูตัวหนึ่งข้นึ ไปว่ิงเล่นบนหลัง ราชสีห์จึงยกอุ้งเท้าข้ึน
ตะปบไว้ได้และจะฆ่ามันเสีย เจ้าหนูสัตว์น้อยๆพูดขอร้อง ราชสีห์ว่า " ท่านราชสีห์โปรดอย่าฆ่า

ข้าพเจา้ เลย สัตวท์ ่สี ูงศักดด์ิ ังท่านไม่เหมาะทจ่ี ะมาฆา่ สัตวต์ ํ่าต้อยเช่นข้าพเจ้า " ราชสีห์ได้ฟัง ดังน้ัน
จงึ ปลอ่ ยหนไู ปต่อมาไมน่ านนกั ราชสีห์ออกลา่ เหยื่อ ไปติดบ่วงของนายพรานจึงร้องด้วยเสียงอันดัง
เม่ือหนูได้ยนิ จงึ ได้ มาช่วยเหลือ หนกู ลา่ วว่า " อย่ากลัวไปเลยข้าพเจ้าเปน็ เพื่อนของท่าน " วา่ แลว้ ก็
เขา้ แทะบ่วง จนขาด ราชสีห์ได้เปน็ อิสระ

เร่อื งนส้ี อนให้รู้ว่า ไมม่ ใี ครในโลกท่ีจะย่ิงใหญ่และสาํ คัญมากจนไม่ต้องการความช่วยเหลือจากคนท่ี
ดอ้ ยกวา่ และไมม่ คี วามสําคัญ

8492 คูม่ คือสมู่ ง่ ือเสสร่งมิ เสแลระิมพแฒั ลนะพากฒั จิ กนรารกมิจลกูกเรสรอื มทลกั ูกษเะสชอื ีวทิตใักนษสะถชานีวศติ ึกใษนาสถปาระนเศภทึกลษูกาเสลือกู สเ�ำ สรอืองสาหรลอักงสูตชรด้ันวปงรดะาถวทมี่ ศ2กึ ษาปีที่ 2
ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 2

แผนการจดั กิจกรรมลกู เสอื สารอง ดาวดวงท่ี 2 ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 2
หน่วยที่ 13 คาปฏิญาณและกฎของลูกเสือ

แผนการจัดกิจกรรมที่ 22 ไม่ทาตามใจตนเอง เวลา 1 ช่ัวโมง

1. จุดประสงค์การเรยี นรู้
ลกู เสือบอกผลเสยี ของการแกล้งและหยอกลอ้ กนั จนเกนิ เลยขอบเขต

2. เนอ้ื หา
การแกล้งและหยอกล้อกันในกลุ่มเพ่ือนอย่างสนุกสนาน ไม่เกิดความรู้สึกทางลบ ถือเป็นเร่ือง

ปกติ แตก่ ารแกลง้ กันท่เี กนิ ขอบเขต จนเกิดผลเสียตอ่ ผอู้ น่ื จดั เปน็ ความรุนแรงอยา่ งหนึง่ และเป็น
การไม่เคารพในสิทธิของผู้อ่ืน ก่อให้เกิดผลเสียต่อท้ังผู้กระทําและผู้ถูกกระทํา และยังเป็นจุด
เชอ่ื มโยงไปส่กู ารใช้ความรุนแรงท่ีมากขึน้ เปน็ ลาํ ดบั ความตระหนักในเรื่องนี้จะช่วยลดปัญหาความ
รุนแรงได้

3. ส่ือการเรียนรู้

3.1 แผนภมู ิเพลง
3.2 เรอ่ื งสั้นทเ่ี ป็นประโยชน์
4. กิจกรรม

4.1 พธิ เี ปดิ ประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบนิ่ง ตรวจ แยก)
4.2 เพลงหรือเกม
4.3 กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้

1) ผู้กํากับลูกเสอื ชวนคดิ ชวนคุย “ใครเคยถกู แกล้งบ้างยกมอื ข้นึ ...”
2) ขออาสาสมคั รคนทเี่ คยถกู แกล้งเลา่ ให้เพ่อื นฟังทลี ะคนจนครบ 4-5 คน
โดยผูก้ าํ กบั ลกู เสอื ตัง้ คําถาม

- ถกู แกล้งอยา่ งไร / มคี วามรสู้ กึ อย่างไร / ทําอยา่ งไรบา้ งเมอ่ื ถกู แกลง้
- ทําไปแล้วเกดิ ผลอะไรตามมาบา้ ง / อยากบอกอะไรกับคนท่มี าแกล้งบ้าง
3) ผกู้ ํากับลูกเสอื ตงั้ คาํ ถาม ถามลกู เสอื ในกอง
- ลูกเสือคดิ วา่ คนทีแ่ กล้งคนอน่ื เขาทําเพราะอะไร
- คนทีถ่ ูกแกลง้ จะเป็นอยา่ งไรบา้ ง เขารู้สึกอยา่ งไร
- การแกล้งกนั ไปมามีผลตามมาอยา่ งไรบ้าง (ทะเลาะ โกรธ ตกี ัน ไม่มเี พ่อื น)
4) ผูก้ ํากบั ลูกเสอื และลกู เสอื ช่วยกนั สรปุ ว่า ควรเลน่ กับเพอ่ื นอย่างไร จงึ จะไม่เกิดปัญหาตามมา

(ข้อคิด เวลาเลน่ กับเพื่อนตอ้ งระวังไมท่ าในสง่ิ ท่ีเพอ่ื นไม่ชอบและส่ิงท่ีทาให้เกิดการทะเลาะหรือโกรธกัน
เพราะการแกล้งการเล่นหยอกล้อเกินขอบเขตทาให้เพื่อนเป็นทุกข์ อารมณ์ไม่ดี โกรธเคืองและอาจทา

ความรนุ แรงตอบโต้ได้ ซ่ึงส่งผลให้ทะเลาะเบาะแวง้ ผิดใจกันระหวา่ งเพื่อน)
4.4 ผู้กาํ กับลูกเสือเลา่ เรือ่ งสน้ั ทเ่ี ป็นประโยชน์
4.5 พธิ ีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอ่ื งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

คมู่ อื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 93
คู่มอื สง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสอื ส�ำ รอง หลักสตู รดวงดาวท่ี 2
ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 2 85

5. การประเมินผล
สงั เกตการอธิบายความรสู้ กึ ของลูกเสือ เมอ่ื ได้รบั รู้ความรสู้ กึ ของเพือ่ น

6. องค์ประกอบทักษะชวี ิตสาคญั ที่เกิดจากกจิ กรรม
คือ เขา้ ใจตนเอง เข้าใจ/เหน็ ใจผอู้ นื่ การจัดการอารมณ์

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมท่ี 22

เพลง ชา้ งน้อย
เที่ยวเกเรไป เลยโดนเสอื ไลก่ ดั
ชา้ งนอ้ ย ในปูาพงไพร เลยโดนเสอื กดั กลบั บา้ นขาเป฼ โดนเสอื กดั กลบั บ้านขาเป฼
ชา้ งตวั ใหญ่ วง่ิ ไมค่ อ่ ยถนดั (ซาํ้ )

เรื่องส้ันท่ีเปน็ ประโยชน์

นกนางแอ่นกับเพือ่ นนกท้งั หลาย

นกนางแอน่ ตวั หนึ่งมองเห็นชาวไรท่ ่กี าํ ลงั หว่านเมลด็ ฝาฺ ย จงึ เรยี กเพ่อื นนกตวั อ่นื มาพรอ้ มกนั
แลว้ บอกกับเพ่ือนนกทงั้ หลายวา่ “ฝฺายเป็นดา้ ยใช้สาํ หรบั ทาํ ร่างแห ตาขา่ ยและกบั ดกั สตั ว์ ดังน้นั พวก
เราจงึ ควรชว่ ยกนั จิกกนิ เมลด็ ฝาฺ ยเพอ่ื ทําลายเสยี ให้หมด”

ถงึ แม้วา่ นกทั้งหลายจะไดย้ ินคําพูดของนกนางแอ่น แต่พวกนกเหล่าน้ันก็ไม่สนใจ ไม่มีใคร
ทาํ ตามเมอ่ื ถงึ เวลาทเ่ี มลด็ ฝฺายงอก นกนางแอน่ ก็เตือนบรรดานกทั้งหลายให้ระวังตัวอีกว่า มันยังไม่
สายท่ีจะหลีกเล่ียงความเดือดร้อนถ้าพวกเราจะหนีไปอยู่ในที่ท่ีปลอดภัย แต่นกเหล่าน้ันก็ยังคงทํา
เปน็ ไม่รู้เรอื่ งอยนู่ ่นั เอง

ดังนัน้ นกนางแอน่ จงึ ออกไปจากปูาเพือ่ ไปอย่ใู นเมอื ง ฝาฺ ยไดเ้ ติบโตและแข็งแรงผลิดอกออก
ผลต่อจากนั้นนกนางแอ่นก็เห็นนกตัวอื่นๆ ถูกจับด้วยตาข่ายที่ทอจากฝฺายซึ่งมันเคยเตือนแล้วเด๋ียวน้ี
พวกนกเหล่าน้นั ได้รับบทเรียนแต่มันก็สายเกนิ ไปเสยี แลว้

เร่ืองนี้สอนให้รู้ว่า คนฉลาดสามารถรู้ถึงเหตุล่วงหน้าที่จะเกิดขึ้นแต่คนโง่จะไม่เช่ือจนกว่าความ
วบิ ัติจะเกิดขนึ้ จนปอฺ งกนั ไม่ได้

8694 คู่มคือสู่ม่งือเสสรง่ ิมเสแลระิมพแัฒลนะพากฒั ิจกนรารกมจิลกูกเรสรอื มทลักกูษเะสชอื วี ทิตใกั นษสะถชานีวศิตึกใษนาสถปาระนเศภทกึ ลษกู าเสลอื กู สเ�ำ สรือองสาหรลอักงสูตชรดัน้ วปงรดะาถวทม่ี ศ2ึกษาปที ่ี 2
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2

แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงที่ 2 ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 2

หน่วยที่ 13 คาปฏญิ าณและกฎของลูกเสือ เวลา 1 ชว่ั โมง
แผนการจัดกจิ กรรมท่ี 23 คยุ กนั ฉนั ทเ์ พื่อน

1. จดุ ประสงค์การเรียนรู้
ลกู เสือบอกวิธกี ารสอื่ สารทอ่ี าจทําให้เกดิ ความเขา้ ใจผิดได้

2. เน้ือหา
การพูดคุยทจ่ี ะทาํ ใหเ้ กดิ ความเข้าใจซึ่งกันและกันจะต้องมีความชัดเจนในข้อความท่ีพูดคุย

และมีการซกั ถามกันระหว่างผู้พูดและผูฟ้ งั สามารถตรวจสอบความเข้าใจกันได้
3. สอ่ื การเรยี นรู้

3.1 แผนภูมิเพลง
3.2 เร่อื งสน้ั ท่ีเปน็ ประโยชน์
4. กิจกรรม
4.1 พธิ ีเปิดประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชักธงขน้ึ สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก)
4.2 เพลงหรือเกม
4.3 กิจกรรมตามจดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1) ให้ลูกเสือเขา้ แถวตอนตามหมู่ หา่ งกันคนละ1 ก้าว

2) ผู้กํากบั ลูกเสอื บอกกตกิ าการแข่งขนั วา่ มี 2 รอบ รอบแรก ให้ลูกเสือแต่ละหมู่กระซิบ
ขอ้ ความตอ่ ๆ กนั จนถงึ คนสุดท้าย โดยฟังสิ่งที่เพื่อนกระซิบโดยไม่ต้องถามและบอกต่อเพื่อนคนถัดไป
หม่ใู ดเสรจ็ กอ่ นให้ยกมือขน้ึ

3) ผกู้ ํากบั ลูกเสอื กระซิบขอ้ ความขา้ งหูหวั แถวคนละ 1 ขอ้ ความ (เช่น กนิ ขา้ วกบั
น้ําพรกิ ปลาทู / ปลาย่างและผักลวกราดกะทิ / ไปดูหนังเรอื่ งสามเกลอผจญจระเข้ / มะละกอหวาน
กิโลละสามสิบบาท/ ตาอินกะตานาหาปลาไม่ไดเ้ ลย เปน็ ตน้ )

4) ตรวจสอบ โดยใหค้ นสดุ ท้ายพดู ประโยคทไี่ ดย้ ิน และผกู้ าํ กบั ลกู เสือเฉลย
5) ผู้กํากบั ลูกเสอื ถามความร้สู ึกลูกเสือทเ่ี ปน็ ผ้รู บั ฟงั โดยไมไ่ ดถ้ ามขอ้ สงสยั และถามว่าจะ
สอ่ื สารอย่างไรจึงจะเข้าใจตรงกัน
6) ผู้กํากับลูกเสือบอกกติกาการแข่งขันรอบท่ีสองว่า ให้ฟังโดยถามข้อสงสัยได้ โดยผู้
กาํ กบั ลูกเสือเปล่ียนประโยคกระซิบใหม่ เช่น แม่ไปตลาด ไปซื้อกระดาษ ซื้อหวี ซ้ือยา สาวสวยใส่
เส้ือสีแสดขาดหวีขาดยา เดนิ ทางไปเหนือ พบเสอื เหมือนเสอื เหมือนคน
7) ตรวจสอบ โดยใหค้ นสดุ ทา้ ยพดู ประโยคทีไ่ ดย้ นิ และผกู้ าํ กับลกู เสือเฉลย
8) ผ้กู ํากับลูกเสือตัง้ คาํ ถามว่า ทาํ ไมรอบแรกจึงเป็นเชน่ นน้ั และทาํ ไมรอบทส่ี องจงึ บอกได้
ถกู ตอ้ ง

คู่มอื ส่งเสรมิ และพัฒนากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 2 95
คู่มือสง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื ส�ำ รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 2
ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 2 87

9) ผกู้ าํ กับลูกเสือสรปุ วา่ ในการพดู คุยกันต้องใช้คําพูดท่ีชัดเจนและซักถามกันได้ เพื่อให้
เกดิ ความเขา้ ใจที่ถูกตอ้ ง

10) ให้ลูกเสือช่วยกันยกตัวอย่างเหตุการณ์จริงในชีวิตท่ีเคยเข้าใจผิดจากการสื่อสาร
เพื่อเตือนใหร้ ะมดั ระวังในการใช้คําพูดไมใ่ หเ้ กดิ ข้อขัดแย้ง

4.4 ผู้กาํ กบั ลูกเสือเลา่ เรื่องสนั้ ท่เี ปน็ ประโยชน์
4.5 พิธีปิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมินผล
5.1 สงั เกตความรว่ มมือในการร่วมกจิ กรรม
5.2 สงั เกตการอธิบายการสอื่ สารท่ีอาจทําใหเ้ กิดความเข้าใจผดิ

6. องคป์ ระกอบทกั ษะชวี ิตสาคัญที่เกดิ จากกิจกรรม
คือ เข้าใจตนเอง เข้าใจ/เหน็ ใจผูอ้ นื่ การสรา้ งสมั พันธภาพและการสื่อสาร

เพลง ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 23

เกม สวัสดีเธอจ๋า
สวสั ดเี ธอจา๋ เรามาพบกัน เธอกบั ฉนั พบกนั สวสั ดี
วธิ ีเล่น
กติกา ทาตามส่งั
ถ้าผู้กํากบั ลูกเสือส่งั ลกู เสอื ว่า “น่งั ” ใหล้ ูกเสอื ลุกขนึ้ ยนื
ถา้ ผกู้ าํ กบั ลกู เสอื ส่งั ลกู เสอื วา่ “ยนื ” ใหล้ กู เสอื น่งั ลง
ถ้าผกู้ าํ กับลูกเสือส่ังลกู เสือว่า “พายุ” ใหล้ กู เสือโยกตวั ไปมา
ถา้ ผกู้ ํากับลูกเสือสงั่ ลกู เสือว่า “นา้ํ ไหล” ใหล้ กู เสือยืนนิ่ง ๆ
หมู่ใดมสี มาชิกลกู เสอื ไมท่ าํ ตามสัง่ ใหน้ ่ังลงถือว่าแพค้ ดั ออก

8896 คมู่ คือส่มู ง่ ือเสสรง่ ิมเสแลระมิ พแัฒลนะพากัฒจิ กนรารกมิจลกกู เรสรือมทลกั ูกษเะสชือวี ทิตใกั นษสะถชานีวศิตึกใษนาสถปาระนเศภทึกลษูกาเสลือกู สเำ�สรอืองสาหรลอกั งสตู ชรด้นั วปงรดะาถวทม่ี ศ2กึ ษาปีที่ 2
ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 2

เร่อื งส้ันที่เป็นประโยชน์

งนู ้า

มีเรอื่ งเลา่ ลอื กนั ต่อ ๆ กันมาวา่ แตเ่ ดมิ งูน้าํ เป็นงชู นดิ เดียวที่มีพษิ และมีพษิ รา้ ยแรงมากเพียง
แคก่ ดั รอยเท้าของใครเข้าเจา้ ของรอยเทา้ น้ันกจ็ ะถึงแกค่ วามตายได้

อยมู่ าวันหนงึ่ งูนํา้ ได้กัดชายคนหนึง่ ซึง่ มีชือ่ วา่ "อ้ายไม่ตาย"หลังจากนายอ้ายไม่ตายถูกงูน้ํา
กดั ตายแล้วชาวบา้ นกล็ ือกนั ว่า "งูนา้ํ กดั นายอ้ายไมต่ ายเสียแล้ว"บางกพ็ ดู ว่า"งูน้ํากัดนายอ้ายไม่ตาย
แลว้ " เม่ืองูน้ํารู้ข่าวน้ีก็เสียใจและเจ็บใจตัวเองว่าพิษร้ายของตนเองเสื่อมถึงที่สุดแล้วเพราะแต่ก่อน
เพียงกัดแค่รอยเทา้ ใครผู้น้ันก็ตายแล้ว แต่คราวน้ีกัดถูกเท้าจริงๆกลับไม่ตาย งูน้ําน้อยใจมากจึงไป
สาํ รอกพษิ ทง้ั หมดทง้ิ ไป พิษท่สี ํารอกออกมาน้นั ไปติดอยทู่ ี่ต้นรังทงั ช้าง รังทังไก่ หมามุ่ย พวกงูชนิด
อน่ื ๆพากันไปอมพิษนน้ั ไว้ งทู ีไ่ ปถงึ กอ่ นกไ็ ดแ้ ก่ งจู งอาง งูเหา่ งกู ะปะ เป็นตน้ พวกน้ีจึงมีพิษร้ายแรง
ส่วนงแู ละสัตว์อ่นื ๆ ทไี่ ปทหี ลังจะไดพ้ ษิ ลดน้อยลงเรอื่ ยๆ เช่น งูเขียว ตะขาบ สว่ นต้นรังทงั ชา้ ง รังทัง
ไก่ หมามยุ่ ก็มีพิษเหลืออยบู่ า้ งใครไปถูกก็โดนพิษดงั ท่เี ป็นอยู่ตราบเท่าทกุ วนั นี้ ในปัจจบุ นั งนู ้ําจงึ ไม่มี
พิษรา้ ยแรง ษ ร้ า ย แ ร ง

เร่อื งน้ีสอนให้รูว้ ่า การได้ยินคํารา่ํ ลือต่างๆจะต้องคิดไตร่ตรองให้รอบคอบไม่คิดตัดสินใจอะไรด้วย
ความรีบรอ้ น เพราะการกระทําบางอย่างเม่ือผดิ พลาดไปแลว้ ไม่มีโอกาสแกไ้ ขได้อกี

คมู่ ือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 97
คมู่ ือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสอื ทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสอื ส�ำ รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 2
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 89

แผนการจัดกิจกรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงท่ี 2 ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 2
หนว่ ยท่ี 13 คาปฏิญาณและกฎของลกู เสือสารอง

แผนการจัดกิจกรรมที่ 24 การควบคุมอารมณ์ เวลา 2 ช่ัวโมง

1. จุดประสงค์การเรยี นรู้
ลูกเสอื สามารถควบคมุ อารมณ์โกรธของตนเองได้

2. เนื้อหา
การฝึกควบคมุ อารมณโ์ กรธ เพอ่ื การแสดงออกทางอารมณ์อยา่ งเหมาะสม

3. สื่อการเรยี นรู้

3.1 แผนภมู ิเพลง, เกม
3.2 ใบความรู้ เรือ่ ง ขัน้ ตอนการควบคุมอารมณโ์ กรธ
3.3 เร่อื งสั้นท่เี ปน็ ประโยชน์

4. กิจกรรม
4.1 กิจกรรมคร้ังท่ี 1
1) พิธเี ปดิ ประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชักธงข้นึ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก)

2) เพลงหรอื เกม
3) กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้

(1) หมู่ลกู เสือแลกเปลี่ยนประสบการณ์ เกยี่ วกบั ความโกรธ โดยใหส้ มาชกิ เลา่ เรือ่ งท่ี
ตนเองเคยโกรธ โกรธเร่อื งอะไร เมอ่ื โกรธแลว้ ทําอย่างไร และผลสดุ ท้ายเกิดอะไรขึ้น หลังแลกเปลี่ยน
ให้เลือกมา 1 เรื่อง เพ่อื เปน็ ตัวแทนมาเลา่ ในกองลกู เสอื

(2) ตวั แทนหมูเ่ ลา่ เรอื่ งของแต่ละหมู่ จนครบ
(3) ผู้กาํ กบั ลูกเสอื ตั้งคาํ ถาม จากเร่ืองทีล่ กู เสอื เล่า
- ข้อดขี องการโกรธ มีอะไรบา้ ง
- ขอ้ เสยี ของการโกรธมีอะไรบา้ ง
- เราควรท่จี ะควบคมุ อารมณโ์ กรธหรอื ไม่ เพราะอะไร
(4) ผ้กู าํ กบั ลกู เสือสรุปข้อคิดทีไ่ ด้ และนัดหมายเตรียมตัวเพ่ือฝึกการควบคุมอารมณ์
โกรธในครงั้ ต่อไป

4) ผ้กู ํากับลูกเสอื เล่าเรือ่ งส้ันท่ีเปน็ ประโยชน์
5) พิธปี ดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

4.2 กจิ กรรมครง้ั ที่ 2
1) พธิ ีเปดิ ประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงข้ึน สวดมนต์ สงบนิ่ง ตรวจ แยก)
2) เพลงหรือเกม

3) กิจกรรมตามจดุ ประสงค์การเรียนรู้
(1) ผู้กํากับลูกเสอื สาธิต และให้ลูกเสือฝกึ ปฏบิ ตั ิการควบคุมอารมณ์โกรธ 2 ขั้นตอน

9098 คู่มคอื สู่ม่งือเสสร่งมิ เสแลระมิ พแฒั ลนะพากฒั จิ กนรารกมจิลกกู เรสรอื มทลกั กูษเะสชือีวทติ ใักนษสะถชานีวศิตกึใษนาสถปาระนเศภทกึ ลษกู าเสลือกู สเำ�สรือองสาหรลอักงสตู ชรดัน้ วปงรดะาถวทมี่ ศ2กึ ษาปที ่ี 2
ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 2

ขนั้ ตอนที่ 1 ต้ังสตแิ ละควบคมุ อารมณ์โกรธ
ขั้นตอนที่ 2 บอกความรสู้ กึ และความตอ้ งการดว้ ยทา่ ทีสงบไมก่ ้าวร้าว
(2) ผู้กํากับลกู เสือและลูกเสือรว่ มกันสรปุ ข้นั ตอนการควบคมุ อารมณ์โกรธ และแนะนํา
เพ่มิ เตมิ เกยี่ วกับกจิ กรรมทีช่ ว่ ยผ่อนคลายอารมณ์โกรธ
(3) ผกู้ ํากับลูกเสอื และลกู เสอื ร่วมกันสรปุ ข้อคดิ ทไ่ี ด้ และการนําไปใช้
4) ผกู้ าํ กับลกู เสอื เลา่ เรอ่ื งส้ันท่เี ป็นประโยชน์
5) พิธีปดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )
5. การประเมินผล
5.1 สังเกตความร่วมมอื ในการร่วมกจิ กรรม
5.2 สังเกตการอธิบายวธิ คี วบคมุ อารมณ์โกรธของตนเอง
6. องคป์ ระกอบทักษะชวี ิตสาคญั ทเี่ กดิ จากกิจกรรม
คือ การควบคมุ อารมณ์ การสร้างสมั พันธภาพและการสือ่ สาร

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 24
เพลง

หัวเราะพร้อมกัน
ลูกเสอื เยาวชน ชายหญงิ อารมณ์ ดีจรงิ ยิม้ แยม้ ช่ืนบาน
จับมอื กนั หวั เราะ ดังกังวาน อารมณด์ ีกนั ทง้ั วนั ..
หัวเราะพร้อมกนั ทนั ที......ฮา่ ..ฮา่ ..ฮา่ ..ฮา่ ..

เมื่อลกู เสือรอ้ งได้ เรากอ็ ธบิ ายวธิ เี ลน่ ใหล้ กู เสอื แตล่ ะกลมุ่ คดิ เสยี งหัวเราะด้วยกัน เรารอ้ ง
เพลงสลับกบั หัวเราะ วิทยากรชใ้ี หล้ ูกเสอื หวั เราะพรอ้ มกนั เปน็ กลมุ่ เป็นหมู่ สลบั การรอ้ ง
เพลง เอาเสยี งหวั เราะมาแทน ...........ฮา่ ..ฮ่า..ฮ่า..ฮา่ .........ในเพลง

คมู่ อื สง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 2 99
คมู่ อื สง่ เสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสอื ส�ำ รอง หลักสตู รดวงดาวท่ี 2
ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 2 91