สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ ตัวชี้วัด ควบคุมตนเองเมื่อใชทักษะการเคลื่อนไหว ในลักษณะผสมผสานไดทั้งแบบอยูกับที่ เคลื่อนที่ และใชอุปกรณประกอบ (พ ๓.๑ ป.๔/๑) หนวยการเรียนรูที่ ๕ การเคลื่อนไหวรางกายในชีวิตประจําวัน
ผังสาระการเรียนรู การเคลื่อนไหว เบื้องตน การเคลื่อนไหวรางกาย ขั้นพื้นฐาน การเคลื่อนไหวรางกาย แบบอยูกับที่ การเคลื่อนไหวรางกาย แบบเคลื่อนที่ การเคลื่อนไหวรางกาย แบบใชอุปกรณประกอบ การเคลื่อนไหวรางกาย แบบผสมผสาน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ การเคลื่อนไหวรางกาย ในชีวิตประจําวัน
สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ การเคลื่อนไหวเบื้องตน
การเคลื่อนไหวเบื้องตน ในหนึ่งวันนักเรียนใชการเคลื่อนไหวทาทางใด มากที่สุด และใชทาทางนั้นทํากิจกรรมอะไรบาง สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
การเคลื่อนไหวเบื้องตน เปนลักษณะพฤติกรรมธรรมชาติของมนุษยที่แสดง การเปลี่ยนแปลงทาทางของรางกายจากแบบหนึ่งไปเปนอีกแบบหนึ่ง เชน การงอพับหรือเหยียดตรงของแขนและขา การหมุนหรือ เหวี่ยงแขน ขา การกาวเดิน การวิ่งและกระโดด ที่ทําใหรางกาย มีการเคลื่อนที่จากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง การเคลื่อนไหวที่ถูกตอง จะเปนพื้นฐานในการออกกําลังกายและการเลนกีฬา ที่นําไปสูการมีสุขภาพแข็งแรง สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
การพัฒนาการเคลื่อนไหว มีความสําคัญในการสรางเสริมความสามารถของรางกาย ใหสามารถปฏิบัติกิจกรรม ออกกําลังกายหรือเลนกีฬาไดดี โดยผูปฏิบัติตองมีความเขาใจในหลักการ และเรียนรูวิธีการ ปฏิบัติและนําไปปฏิบัติอยางสม่ําเสมอจึงจะทําใหการเคลื่อนไหว พัฒนาดีขึ้น สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
การพัฒนาการเคลื่อนไหว เพื่อใหปฏิบัติกิจกรรม ออกกําลังกาย และเลนกีฬาไดดี จําเปนตองฝกความสามารถในดานตาง ๆ ดังนี้ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
การพัฒนาการเคลื่อนไหว ๑. ความมั่นคงและการทรงตัว ๒. การทําใหกลามเนื้อมีความแข็งแรง ๓. การฝกความอดทน ๔. การมีความคลองแคลว รวดเร็วในการโตตอบ ๕. การบังคับกลามเนื้อ ๖. ความยืดหยุน และการยืดหยุนของกลามเนื้อ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
การเคลื่อนไหวเบื้องตนที่ควรฝกปฏิบัติ มีดังนี้ ๑. การเหยียด งอ เหวี่ยง บิดสวนตาง ๆ ของรางกาย การเหยียดแขน การงอแขน การงอขาเหวี่ยงแขน การบิดลําตัว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
การงอนิ้ว การงอตัว การเหยียดนิ้ว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
๒. ทานอนเปลี่ยนเปนทานั่งจะมีการพับขา งอแขน ดัน พับลําตัวใหยกขึ้น ๑. ๒. ๓. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
๓. ทานั่งเปลี่ยนเปนทายืน งอขาถีบเทา เหยียดขาสงตัว ใหลุกขึ้นยืน ๑. ๒ ๓. . สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
๔. ทายืนเปลี่ยนเปนทาเดิน กาวขา แกวงแขน สลับกาวเทาเดิน ๑. ๒. ๓. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ การเคลื่อนไหวรางกายขั้นพื้นฐาน
การเคลื่อนไหวรางกายขั้นพื้นฐาน การดําเนินชีวิตประจําวันตองมีการปฏิบัติกิจกรรมทั้ง อยูกับที่และเคลื่อนที่ซึ่งในบางครั้งอาจตองมีการใชอุปกรณ หรือสิ่งของประกอบการปฏิบัติกิจกรรมนั้น ๆ การปฏิบัติ กิจกรรมตาง ๆ ไดดี จึงตองอาศัยการมีทักษะการเคลื่อนไหว ที่ดีดวย ซึ่งการเคลื่อนไหวรางกาย แบงเปน ๓ รูปแบบ ดังนี้ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
๑. การเคลื่อนไหวรางกายแบบอยูกับที่เปนการ ปรับเปลี่ยนลักษณะทาทาง เพื่อปฏิบัติกิจกรรม ในชีวิตประจําวัน โดยไมมีการเคลื่อนที่ หรือเคลื่อนยาย ไปที่อื่น เชน การนั่งอานหนังสือ การยืนเคารพธงชาติ การนั่งรับประทานอาหาร การยืนบิดตัว การเคลื่อนไหวรางกายแบบอยูกับที่ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ตัวอยาง การเคลื่อนไหวรางกายแบบอยูกับที่ การยืนบริหารคอ การนั่งใชมือแตะปลายเทา สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
การเคลื่อนไหวรางกาย แบบเคลื่อนที่ ๒. การเคลื่อนไหวรางกายแบบเคลื่อนที่เปนการ ปรับเปลี่ยนลักษณะทาทางเพื่อใหรางกาย มีการเคลื่อนที่จากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง หรือเคลื่อนยายรางกายไปในทิศทางตาง ๆ เพื่อใหสามารถปฏิบัติกิจกรรมไดอยางสะดวก เชน การเดินไปโรงเรียน การวิ่งออกกําลังกาย การคลานของเด็ก การกระโดดขามรั้ว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ตัวอยาง การวิ่งเลน การเคลื่อนไหวรางกายแบบเคลื่อนที่ การเดินออกกําลังกาย สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
๓. การเคลื่อนไหวรางกาย แบบใชอุปกรณประกอบ การเคลื่อนไหวรางกายแบบใชอุปกรณประกอบ เปนการเคลื่อนไหวปฏิบัติกิจกรรมในชีวิตประจําวัน หรือเพื่อ ออกกําลังกายและเลนกีฬาซึ่งผูปฏิบัติตองมีการใชอุปกรณ หรือสิ่งของประกอบการปฏิบัติกิจกรรมดวย ดังนั้นการเคลื่อนไหวลักษณะนี้ ผูปฏิบัติจะตองมีทักษะ ในการเคลื่อนไหวแบบผสมผสานทั้งอยูกับที่ เคลื่อนที่ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
และทักษะการใชอุปกรณประกอบการเคลื่อนไหว เปนอยางดี เพื่อใหเคลื่อนไหวประกอบกิจกรรม ไดอยางมีประสิทธิภาพ เชน การเตะลูกฟุตบอล ในการเลนกีฬาฟุตบอล การเดาะลูกตะกรอในการเลน กีฬาตะกรอ การโยนลูกบอลในการเลนกีฬาแชรบอล การตีลูกเทเบิลเทนนิสในการเลนเทเบิลเทนนิส การเคลื่อนไหวรางกายแบบใชอุปกรณประกอบ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ตัวอยาง การกระโดดเชือก การโยนรับ-สงลูกบอล สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ การเคลื่อนไหวรางกายแบบใชอุปกรณประกอบ
๔. การเคลื่อนไหวรางกาย แบบผสมผสาน การเคลื่อนไหวรางกายแบบผสมผสานเปนการนํา ทักษะการเคลื่อนไหวรางกายขั้นพื้นฐานทั้งแบบอยูกับที่ แบบเคลื่อนที่ และใชอุปกรณประกอบมาผสมผสาน ใหมีการเคลื่อนไหวที่ตอเนื่องสัมพันธกัน เพื่อปฏิบัติ กิจกรรม หรือทํางานตาง ๆ การเคลื่อนไหวรางกาย แบบผสมผสาน มีดังนี้ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
๑. การเคลื่อนไหวรางกายแบบผสมผสานแบบอยูกับที่ กระโดดหมุนตัว ยืนตรง ยอเขาลง ออกแรงดัน ปลายเทาทั้งสองขางถีบตัวใหลอยสูงขึ้นจากพื้น พรอมบิดลําตัวหมุนไปทางซายหรือขวากลางอากาศ ๑ รอบ ลงสูพื้นโดยเทาทั้งสองขาง ยอเขาลง กลับสูทายืนตรง เปนการผสมผสานระหวาง การกระโดดและการหมุนตัว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดหมุนตัว ๑. ๒. ๓. ๔. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดเหยียดตัวกลางอากาศ นั่งยอเขา ยกสนเทาขึ้น ใหกนอยูบนสนเทาทั้งสองขาง จากนั้นออกแรงถีบปลายเทา ใหตัวลอยขึ้นในอากาศ พรอมทั้งเหยียดลําตัว แขนและขา ใหตรงแลวกลับลงสูพื้น โดยยอเขาทั้งสองขาง เทาแยกเล็กนอย เปนการผสมผสานการเคลื่อนไหว ไดแก การนั่ง การกระโดด และเหยียดแขน ขา แอนตัวกลางอากาศ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดเหยียดตัวกลางอากาศ ๑. ๓. ๒. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดตบมือยืนตรง ใชเทาถีบ ตัวลอยขึ้น ตบมือเหนือศีรษะ พรอมแยกเทาทั้งสองออกดานขาง จากนั้นใหกระโดดกลับมาอยู ในทาเดิม กระโดดตบมือ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ยืนแตะปลายเทา ยืนตรงกางแขน เทาแยกหางกัน ประมาณชวงไหล แลวพยายามเหยียดขาเตะเทาขึ้น แตะปลายมือขางตรงขามที่อยูในระดับไหลสลับกัน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ยืนแตะปลายเทา ๑. ๒. ๓. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
นั่งยกขาแตะสลับ นั่งเหยียดขาทั้งสองขางออกไปขางหนา จากนั้นยกเทาขวาขึ้นแลวใช มือซายแตะปลายเทาสลับกับยกเทาซายขึ้น แลวใชมือขวาแตะปลายเทา เปนการเคลื่อนไหวที่ผสมผสานการนั่งยกเทา และบิดลําตัว นั่งยกขาแตะสลับ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดตบมือใตเขา กระโดดยกเขาขางใดขางหนึ่ง ใชมือทั้งสองตบมือใตเขาขางที่ยกขึ้น จากนั้นใหทําลักษณะเดียวกันกับขา อีกขางหนึ่ง ทําสลับตอเนื่องกัน เปนการเคลื่อนไหวที่ผสมผสาน ระหวางการกระโดดงอเขา และตบมือใตเขา กระโดดตบมือใตเขา ๑. ๒. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ยืนบิดเอวไปทางขวาสลับทางซาย ยืนแยกเทา กางแขนทั้งสองออกไปดานขางเสมอไหล จากนั้นบิดลําตัวหมุนไปทางขวาสลับทางซาย ยืนบิดเอวไปทางขวาสลับทางซาย ๑. ๒. ๓. ๔. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ยืน-นั่ง-นอน สลับนอน-นั่ง-ยืน ยืนตรง ยอเขานั่งลงแลวเหยียดเทา หงายตัวใหอยูในทานอน เหยียดขา งอเขาใหมือทั้งสองดันตัวใหกลับไปอยูในทานั่ง จากนั้นใหถีบเทาสงตัวกลับไปอยูในทายืน เปนการเคลื่อนไหว ที่ผสมผสาน การยืน การนั่ง และการนอน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
ยืน-นั่ง-นอน สลับนอน-นั่ง-ยืน ๑. ๔. ๒. ๓. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
นอนแอนตัว ยกตัวขึ้น-ลง นอนหงาย งอแขนและขา ยกตัวแอนขึ้น จากนั้นยุบแขนขา และลําตัวลงและดันขึ้นสลับกันไป เปนการเคลื่อนไหว ที่ผสมผสาน การนอน การงอแขน ขา และยกตัวขึ้น สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
นอนแอนตัว ยกตัวขึ้น-ลง สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ ๑. ๒. ๓.
๒. การเคลื่อนไหวรางกายแบบผสมผสานแบบเคลื่อนที่ วิ่งซิกแซ็กหรือวิ่งสลับฟนปลา วิ่งอยางรวดเร็วออมหลัก ซึ่งปกหางกัน ๒ เมตร จํานวน ๑๐ หลัก โดยวิ่งจากขวา ไปซาย สลับไปมา แลววิ่งกลับมา จากซาย ไปขวาในลักษณะเดิมกลับมาที่จุดเริ่มตน นับเปน ๑ รอบ เปนการเคลื่อนไหว ที่ผสมผสานการวิ่งและการเปลี่ยนทิศทาง ของการวิ่งอยางรวดเร็ว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ วิ่งซิกแซ็กหรือวิ่งสลับฟนปลา
วิ่งกระโดดขามสิ่งกีดขวาง ตั้งกรวยเปนแถว หางกัน ๒ เมตร วิ่งกระโดดขามกรวย ใหเทาลงสูพื้นระหวางกรวยเพียงเทาเดียวและครั้งเดียว กาวเทาสลับกันไปอยางตอเนื่อง เปนการผสมผสานการวิ่ง และการกระโดด สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
วิ่งกระโดดขามสิ่งกีดขวาง ๑. ๒.๓. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
วิ่งควบมา เปนการวิ่งยกขาขางใดขางหนึ่งอยูดานหนา อีกขางหนึ่งอยูดานหลัง เมื่อกระโดด ใหใชเทาหนาลงพื้นกอน แลวใหเทาหลัง ตามไปชิดเทาหนาโดยเร็ว เมื่อวิ่งตอไป เทาหนาขางเดิมจะตองนําหนาอยูเสมอ เปนเคลื่อนไหวที่ผสมผสานการกระโดด การวิ่ง และใชเทาชิดเทา วิ่งควบมา สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
วิ่งเปลี่ยนทิศทาง วิ่งอยางรวดเร็วไปขางหนาแลวเปลี่ยนทิศทางการวิ่ง เมื่อครูสั่งวา “ทางซาย” “ทางขวา” หรือ “กลับตัว” โดยตองเปลี่ยนทิศทางการวิ่งดวยความรวดเร็ว เปนการเคลื่อนไหวโดยการวิ่งที่มีการเปลี่ยนทิศทาง หรือการกลับตัวอยางรวดเร็ว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
วิ่งเปลี่ยนทิศทาง สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
เขยงกาวเขยง ยืนยกขาขวาพรอมเขยงเทาซายแลวกาวเทาขวายาว ๆ ไปขางหนา เมื่อเทาขวาสัมผัสพื้นใหเขยงเทาขวา แลวกาวเทาซายยาว ๆ ไปขางหนา เมื่อเทาซายสัมผัสพื้นแลว เขยงเทาซาย แลวกาวเทาขวาไปขางหนา ทําลักษณะเดียวกัน ตอไปอยางตอเนื่อง เปนการเคลื่อนไหวที่ผสมผสานการยืน การเขยง และการกาวเทา สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
เขยงกาวเขยง ๒ ๓. ๑. . สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดขาเดียวสลับฟนปลา ขีดเสนขนานบนพื้นกวางพอประมาณ ยาว ๕ เมตร ยืนขางเสน ยกขาขางหนึ่งแลวกระโดดขาเดียวขามเสนขนานไปขางหนา สลับกันไปมาโดยใชขาเดียวตลอด การกระโดดแตละครั้งเมื่อเทา สัมผัสพื้นแลวจะตองไมขยับเทาหรือเคลื่อนที่เกิน ๒ ครั้ง เปนการเคลื่อนไหวที่ผสมผสานการกระโดด โดยใชขาขางเดียว และสลับฟนปลาเปลี่ยนทิศทางไปมา สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดขาเดียวสลับฟนปลา สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดสองเทาขามกรวยไปขางหนา ยืนหันหนาเขาหากรวย เทาแยกหางกัน ๑ ชวงไหล หางจากกรวยพอประมาณ ยอเขา เหวี่ยงแขนทั้งสองขาง ไปขางหลัง ขณะกระโดดขามกรวยเหวี่ยงแขนไปขางหนา เปนการผสมผสานการยืนยอเขา กระโดดและยืนทรงตัว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔
กระโดดสองเทาขามกรวยไปขางหนา สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ ๑ ๒. ๓. .
๓. การเคลื่อนไหวรางกายแบบผสมผสาน โดยใชอุปกรณประกอบ พุงตัวรับลูกบอล ยืนเทาแยกและยอตัวเล็กนอย ใหเพื่อนโยนลูกบอล ไปในทิศทางตาง ๆ แลวพุงตัวออกไปรับไวใหทัน เปนการเคลื่อนไหวที่ผสมผสานการยืนและการพุงตัว โดยใชลูกบอลเปนอุปกรณประกอบ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔