69
7. กิจกรรมการเรยี นรู้ โดยออกแบบกิจกรรมการเรยี นรตู้ ามรูปแบบ 5E
7.1 ขั้นสร้างความสนใจ (Engagement)
7.1.1 ครกู ลา่ วทักทายและตรวจสอบรายช่อื ของนักเรียน
7.1.2 นักเรียนทดลองวดั เสน้ รอบวงของขวดน้าโดยใชไ้ ม้บรรทัด, ไม้เมตร, สายวดั ตัว, ตลับเมตร
เป็น อุปกรณ์ในการวัด
7.1.3 ครถู ามกระตนุ้ นักเรยี นวา่ “เครือ่ งมือแต่ละชนิดใหค้ ่าความละเอยี ดของตาแหน่ง ทศนยิ ม
เทา่ กนั หรอื ไม่ เพราะเหตุใด”
7.1.4 ครถู ามกระตุน้ นักเรยี นวา่ นักเรยี นวา่ ปัจจัยใดบา้ งมีผลต่อความคลาดเคลอื่ นในการวดั
7.1.5 ครเู ขา้ สเู่ นื้อหาการเลือกใชเ้ คร่ืองมือได้อยา่ งเหมาะสมกับสิ่งท่ีต้องการวดั และความคลาด
เคลื่อนในการวัด
7.2 ข้นั สารวจและคน้ หา (Exploration)
7.2.1 เปดิ ภาพเคร่ืองมือวัดต่าง ๆ และถามนักเรียนวา่ รู้หรือไมว่ ่าเครอ่ื งมือวดั เหลา่ นีค้ ืออะไรและ
ใช้วดั อะไร
7.2.2 นักเรยี นจบั กลุ่ม 4-5 คน
7.2.3 นักเรียนศึกษาใบความรู้และทากิจกรรม ความไม่แน่นอนในการวดั โดยครูอธิบาย
องค์ประกอบของเครอ่ื งมอื การใชเ้ ครอ่ื งมือและการอา่ นคา่ ของเคร่อื งมือ
7.3 ข้ันอธบิ ายและลงขอ้ สรปุ (Explain)
7.3.1 ครูและนกั เรยี นร่วมกันสรปุ อธบิ ายผลการทากิจกรรม ความไม่แน่นอนในการวดั
เวอรเ์ นียรแ์ คลิเปอร์ (Vernier Calipers) หรือเรียกสนั้ ๆ วา่ เวอร์เนยี ร์
เป็นเครื่องมือที่ใช้วัดความยาวหรือเส้นผ่าศูนย์กลางของวัตถุ โดยสามารถวัดได้ละเอียดถึงระดับ 0.01
เซนติเมตร หรือ 0.1 มิลลิเมตร เหมาะสา หรับใช้ในงานที่ต้องการความละเอียดและความถูกต้องสูง เช่น งาน
กลึงหรืองานเจียระไนโลหะ ซึ่งโดยปกติแล้วเวอร์เนียร์สามารถใช้ในการวัดได้ทั้งความยาวภายนอกของวัตถุ
ความยาวภายในของวตั ถุ และความลกึ ของวัตถุ ดงั รูป
การอ่านคา่ เริ่มอ่านจากสเกลหลกั ก่อน โดยดวู ่าเลข 0 ท่สี เกลเวอร์เนยี รห์ ยดุ อยู่ทข่ี ดี
ใดบนสเกลหลัก ซ่งึ ในภาพคือเลข 0 อยเู่ ลยจากสเกล 27 มิลลิเมตร แตไ่ ม่ถงึ 28 มลิ ลิเมตร คา่ ที่ได้จากการ
70
อา่ นสเกลหลักจะเปน็ 27.XX มลิ ลิเมตร หลังจากน้นั ใหด้ ตู ่อที่สเกลเวอรเ์ นยี รว์ ่าเลขทศนิยมเปน็ เทา่ ไร โดยดูว่า
ขีดบนสเกลเวอร์เนยี ร์ขีดใด ที่อยตู่ รงกบั ขดี บนสเกลหลัก ซึ่งดงั ภาพขดี ที่ตรงกันคอื เลข 1 พอดบี นเวอร์เนยี ร์
สเกลทาให้คา่ ทอี่ า่ นได้คือ 27.10 มลิ ลิเมตร
สาหรับวธิ ีนับขีดแล้วคานวณ การอ่านค่าสเกลหลกั เหมือนกับวิธแี รกคอื 27.XX
มิลลิเมตร แต่ค่าบนเวอร์เนียร์สเกลจะไมไ่ ด้ดูจากตวั เลข แต่ใหน้ บั ขดี ตง้ั แต่หลงั จากเลข 0 ไปจนถงึ ขีดท่ีตรงกบั
สเกลหลัก น่ันคือนับขดี ไปจนถงึ ขดี ของเลข 1 ซ่งึ จากภาพนับขดี บนเวอรเ์ นียร์ได้ 5 ขดี แล้วนาไปคณู กบั 0.02
(คา่ เร่ิมต้นจากการแบง่ ส่วน 100 บนสเกล) วิธคี ดิ 27.00 + (5 x 0.02) = 27 + 0.10 มลิ ลเิ มตร ดังนั้น คา่ ท่ี
ได้จากการคานวณจึงเทา่ กบั 27.10 มลิ ลิเมตร ทงั้ 2 วิธีการวดั น้ี จะเลือกวิธีคิดแบบใดก็ได้ แต่อยา่ ลมื ว่าเวอร์
เนยี ร์จะมีค่าความคลาดเคลอื่ นอยปู่ ระมาณ ± 0.05 ด้วย
ไมโครมิเตอร์ เป็นเครือ่ งมอื ท่ีจะหนบี ชน้ิ งานไวเ้ พ่ือวัดขนาด ซ่ึงบางร่นุ จะ
สามารถวัดไดล้ ะเอยี ดถงึ หนว่ ย 1 ไมโครเมตร ไมโครมเิ ตอร์จะเปน็ ไปตามหลกั การของ Abbe ซงึ่ แตกต่างจาก
แคลิปเปอร์ ซ่ึงทาให้สามารถวดั ได้แม่นยาย่ิงกวา่ ส่วนประกอบของไมโครมิเตอร์ ดงั ภาพ
A คือ แกนรับ
B คอื แกนวัด
C คือ ตวั ล็อค
D คอื แขนวัด
E คอื เฟรม
F คอื ฝาปอ้ งกนั อุณหภูมิ
G คือ สเกล
H คือ ปลอกหมนุ
I คือ ตวั หยุดแกนหมุน
อ่านคา่ จากสเกลหลกั บนแขนวดั และสเกลบนปลอกหมุน ใช้เสน้ บนขอบดา้ นขวาของ
แขนวดั เพอ่ื อ่านค่าในหนว่ ย 0.5 มลิ ลเิ มตร จากน้นั จะสามารถใชส้ เกลตา่ ง ๆ ทอ่ี ยตู่ รงเส้นกลางของปลอกหมุน
(สเกล) เพ่ืออ่านค่าในหน่วย 0.01 มลิ ลิเมตร
7.4 ขัน้ ขยายความรู้ (Elaboration)
7.4.1 ครูอธิบายเพิ่มเติมใน การบวกลบคูณหารตวั เลขทร่ี ะบคุ วามคลาดเคลอ่ื นไปด้วย
การบวกหรอื การลบ ให้นาตัวเลขความคลาดเคล่ือนมาบวกกันเสมอ เชน่
(2.501 ± 0.005) + (3.322 ± 0.002) = 5823 ± 0.007
การคูณหรือการหาร ให้นาตัวเลขความคลาดเคลื่อนมาคิดเป็น เปอร์เซ็นต์ (%) ก่อน
แลว้ นามาบวกกนั เช่น
(2.0 ± 0.1) × (2.5 ± 0.5) = 5.0 ± 0.1 ×100% + 0.5 × 100%) = 5.0 ± 25%
2.0 2.5
71
7.5 ขั้นประเมนิ ผล (Evaluation)
7.5.1 สังเกตพฤติกรรมการเรยี นรูและการรวมกิจกรรมของนักเรียน
7.5.2 ใบงานเรอ่ื ง ความไม่แนน่ อนในการวัด
8. สอ่ื การเรยี นรูแ้ ละแหล่งการเรยี นรู้
8.1 หนังสือเรียนรายวิชาเพิม่ เตมิ วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ฟิสิกส์ เล่ม 1 ตามผลการเรียนรู้
กลุ่มสาระวิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551 สสวท. กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
8.2 Microsoft PowerPoint
8.3 ใบงานเร่ือง ความไม่แน่นอนในการวัด
. 9. การวัดและประเมนิ ผล วิธีการวดั เคร่อื งมอื วดั เกณฑ์
จุดประสงค์
การตอบ คำถาม ผ่านเกณฑ์
1. ดา้ นความรู้ (K: Knowledge) คำถาม รอ้ ยละ 70
1. อธิบายความสำคัญของการเลือกใช้เครื่องมือวัดให้ แบบ
ตรวจจาก ประเมิน ผา่ นเกณฑ์
เหมาะสมกับส่งิ ที่ตอ้ งการวัดได้ ใบงานเร่อื ง แบบฝกึ หัด ร้อยละ 70
2. บอกได้วา่ ธรรมชาติของการวัดมีความคลาดเคล่ือน ความไม่
แนน่ อนใน แบบสงั เกต ผ่านเกณฑ์
เสมอ ข้ึนกับเคร่ืองวดั วธิ ีการวดั และประสบการณ์ของผ้วู ัด พฤติกรรม รอ้ ยละ 70
รวมทงั้ สภาพแวดลอ้ มได้ การวดั
2. ดา้ นทักษะกระบวนการ (P: Process)
สงั เกต
1. วเิ คราะห์และคำนวณหาปรมิ าณท่ีไดจ้ ากการวัดและ พฤติกรรม
ความคลาดเคล่ือนได้
3. ดา้ นคุณลักษณะ (A: Attribute)
1. นักเรยี นมคี วามมุง่ มน่ั ในการทำงาน
2. นกั เรยี นมีความรับผดิ ชอบต่องานท่ีไดร้ บั มอบหมาย
และสามารถทำงานรว่ มกับผูอ้ ื่นได้
72
73
74
75
76
เกณฑก์ ารประเมินพฤตกิ รรมระหวา่ งเรียนตามคุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์
ประเด็นการประเมิน คําอธบิ ายระดับคุณภาพ/ระดบั คะแนน
3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน
ให้ความร่วมมือในการตอบ ใหค้ วามร่วมมือในการตอบ ให้ความรว่ มมือในการตอบ
การตอบคำถาม คำถามอยา่ งเตม็ ท่ี ตอบได้ดี คำถามอยา่ งเตม็ ท่ี ตอบไดด้ ี คำถามอย่างเตม็ ท่ี ตอบได้ดี
ถูกต้องครบถว้ น ถกู ต้องบางคำถาม แตถ่ กู ต้องน้อยมาก
ตง้ั ใจเรียน เอาใจใส่และมี ตัง้ ใจเรียน เอาใจใส่และมี ตง้ั ใจเรียน เอาใจใสแ่ ละมี
ใฝ่เรยี นรู้ ความพยายามในการเรียนรู้ ความพยายามในการเรียนรู้ ความพยายามในการเรยี นรู้
ดีเยีย่ ม ปานกลาง พอใช้
เอาใจใส่ต่อการปฏบิ ัติหน้าท่ี เอาใจใส่ต่อการปฏิบัติหน้าท่ี เอาใจใส่ต่อการปฏบิ ตั ิหน้าที่
มงุ่ มั่นในการทำงาน ที่ไดร้ ับมอบหมาย ตั้งใจและ ทีไ่ ดร้ ับมอบหมาย ต้ังใจและ ทไี่ ด้รบั มอบหมาย ตั้งใจและ
รับผิดชอบในการทำงานให้ รับผิดชอบในการทำงานให้ รบั ผดิ ชอบในการทำงานให้
สำเรจ็ ดีเยีย่ ม สำเรจ็ ปานกลาง สำเร็จพอใช้
เกณฑก์ ารตัดสนิ คุณภาพ
ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ
0 - 4 ควรปรบั ปรงุ อยา่ งยงิ่
5 - 6 ควรปรับปรงุ
7 - 8 พอใช้
9 – 10 ดี
11 - 12 ดมี าก
เกณฑก์ ารผา่ น ระดบั พอใช้ข้ึนไปถือวา่ ผา่ นเกณฑ์
77
78
79
กณฑ์การประเมินผลการแบบฝึกหดั
ประเด็นการประเมิน คําอธิบายระดบั คุณภาพ/ระดบั คะแนน
4 คะแนน 3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน
ความถูกตอ้ ง ทำแบบฝกึ หัดถูกต้อง ทำแบบฝึกหัดถูกต้อง ทำแบบฝึกหัดถูกต้อง ทำแบบฝกึ หัดถูกต้อง
รอ้ ยละ 80 ข้ึนไป รอ้ ยละ 65 – 79 รอ้ ยละ 50 - 64 นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 50
ทำแบบฝกึ หัดมีความ ทำแบบฝึกหัดมคี วาม ทำแบบฝกึ หัดเป็น ทำแบบฝึกหดั เป็น
ความเปน็ ระเบยี บ เป็นระเบยี บ สะอาด เป็นระเบยี บ สะอาด ระเบยี บ สะอาด ระเบยี บ สะอาด
เรยี บร้อยดีมาก เรยี บร้อยดี เรียบรอ้ ยปานกลาง เรียบรอ้ ยพอใช้
ส่งแบบฝึกหัดทนั ตาม สง่ แบบฝึกหัดลา่ ชา้ กวา่ ส่งแบบฝึกหัดล่าชา้ ส่งแบบฝึกหัดล่าช้า
ความตรงตอ่ เวลา เวลาท่ีกำหนด เวลาท่ีกำหนดไป 1 วัน กวา่ เวลาท่ีกำหนดไป กว่าเวลาท่ีกำหนด
3 วัน มากกว่า 3 วัน
เกณฑ์การตัดสนิ คุณภาพ ระดบั คณุ ภาพ
ชว่ งคะแนน ควรปรบั ปรงุ อย่างยง่ิ
0-4 ควรปรบั ปรงุ
5-6 พอใช้
7-8 ดี
9 – 10 ดีมาก
11 - 12
เกณฑ์การผา่ น ระดบั พอใช้ข้ึนไปถือว่าผ่านเกณฑ์
80
81
สมาชิกในกล่มุ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
ใบงาน 82
เรื่อง ความไมแ่ น่นอนในการวดั