คู่มือครูการงานอาชีพ-ม3

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ

ขนั้ สอน Know More
บรรจภุ ณั ฑจ ากชานออ ย1เªปนÒ¹นวÍตั ŒÍกÂรรม:สเีºขยีÃวÃท¨เ่ี กÀØ ดิ ѳจาก±กÏารÑ¡นÉาํ ชâาÅน¡ออ ยเหลอื ทง้ิ จากโรงงานนา้ํ ตาล
ข้ันที่ 4 ฝกใหชํานาญ
มาเปลยี่ นเปน เยอ่ื กระดาษ เพอ่ื ผลติ เปน บรรจภุ ณั ฑใ ชบ รรจอุ าหาร คณุ สมบตั พิ เิ ศษของบรรจภุ ณั ฑจ าก
15. ครใู หน กั เรยี นศกึ ษา เรอื่ ง ชานออ ย : บรรจภุ ณั ฑ ชานออ ย คอื ยอ ยสลายไดเ องตามธรรมชาตเิ มอ่ื ถกู ฝง กลบลงดนิ และมคี วามปลอดภยั ตอ ผบู รโิ ภค
รกั ษโ ลกในกรอบKnowMoreจากหนงั สอื เรยี น
หนว ยการเรียนรูที่ 5 ชานออยทําบรรจภุ ัณฑใดได ? ¤³Ø ÊÁºµÑ ԢͧºÃèÀØ Ñ³±
บรรจุภัณฑจากชานออยเปนบรรจุภัณฑท่ีเปน ¨Ò¡ÇÑʴظÃÃÁªÒµÔ
16. ครูถามนกั เรียนวา
• นักเรียนเคยใชบรรจุภัณฑจากชานออย มติ รกบั สงิ่ แวดลอม ตั้งแตกระบวนการผลติ ทีป่ ระหยัด ໚¹ÁԵáºÑ ÊèÔ§áÇ´ÅŒÍÁ
หรอื ไม หากเคย ใชบ รรจภุ ณั ฑจ ากชานออ ย พลังงานกวาการผลิตพลาสติก ไมใชเยื่อจากไมยืนตน
ประเภทใด ไมใชค ลอรีนในการฟอกสี เยอ่ื กระดาษผา นการฆา เชื้อ บรรจุภัณฑท่ีผลิตจากวัสดุธรรมชาติจะ
(แนวตอบ นกั เรยี นสามารถแสดงความคดิ เหน็ ดวยแสงยูวี จึงทําใหไดเยื่อกระดาษท่ีสะอาดและ ยอยสลายไดเองตามธรรมชาติ จึงไมเปน
ไดอยางอิสระ เชน กลอ งใสอาหาร แกว นาํ้ ) ปลอดภยั บรรจภุ ณั ฑจ ากชานออ ยมหี ลายประเภท เชน อันตรายตอธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ ม
• บรรจุภัณฑจากชานออยมีความแตกตาง
จากบรรจภุ ณั ฑจากพลาสติกอยางไร ¡ÅÍ‹ §ãÊ‹ÍÒËÒÃ
(แนวตอบ นกั เรยี นสามารถแสดงความคดิ เหน็
ไดอยางอิสระ เชน เปนนวัตกรรมสีเขียว จะยอยสลายไดเร็วกวากลอง
ที่เปนมิตรตอส่ิงแวดลอม ผานการฆาเชื้อ พลาสตกิ หากฝง กลบพรอ มกบั
ดวยแสงยูว)ี เศษอาหารจะใชเวลาในการ
ยอ ยสลายเพียง ๓๑ วัน
17. ครูอธิบายเพ่ิมเติมวา “คุณสมบัติพิเศษของ
บรรจุภัณฑจากชานออย คือ สามารถยอย ¡ÃдÒÉ ËÒä´Œ§Ò‹ ÂáÅÐÃÒ¤ÒäÁÊ‹ Ù§
สลายไดเองตามธรรมชาติภายใน 45 วนั เมอื่
ถกู ฝง ลงดนิ หากฝง กลบพรอมกบั เศษอาหาร นําลําตนของออยท่ีค้ันเอา วสั ดธุ รรมชาตไิ มว า จะเปน ใบไม ไม เยอ่ื ไม
ทเี่ หลอื ตดิ อยจู ะใชเ วลายอ ยสลายเพยี ง 31 วนั น้ําออกแลว มาแปรรูปเปน กระดาษ เสนใย สามารถหาซื้อไดงาย
ซ่ึงแตกตางจากพลาสติก หรือโฟมท่ีใชเวลา กระดาษ ซึ่งเปนการชวยเพ่ิม ตามทอ งถิ่นและมีราคาไมส ูง
ในการยอยสลายนานถงึ 1,000 ป นอกจากน้ี มูลคา ใหก บั ชานออ ย
บรรจุภัณฑจากชานออยยังไมมีสารพิษ
ปนเปอ น เพราะใชเยื่อกระดาษท่ไี มม คี ลอรีน ᡌǹéíÒ ÁÕ¤ÇÒÁÊǧÒÁµÒÁ¸ÃÃÁªÒµÔ
ในการฟอกสี สามารถบรรจอุ าหารไดท งั้ ชนดิ
รอนและชนิดเย็น สามารถใสนํ้าและอาหาร นําไปผสมกับเย่ือกระดาษ วสั ดธุ รรมชาตมิ สี สี นั และลวดลายทส่ี วยงาม
ตั้งแตอุณหภูมิเย็นจัดถึง 40 องศาเซลเซียส ผานกระบวนการตีจนแนน สามารถนาํ มาออกแบบและดดั แปลงเปน
ไปจนถงึ อุณหภูมริ อ นจัด 250 องศาเซลเซยี ส เพื่อปองกันการร่ัวซึม ยอย บรรจภุ ณั ฑไดห ลายชนดิ
ทงั้ ยงั สามารถนาํ เขา ไมโครเวฟได โดยไมต อ ง สลายไดเองใน ๔๕ วัน
กลวั วา จะมสี ารปนเปอ นทก่ี อ ใหเ กดิ โรคมะเรง็
และเก็บไวใชงานไดนานถึง 10 ป” 8๔

เกร็ดแนะครู ขอสอบเนน การคดิ

ครอู ธบิ ายเพมิ่ เตมิ เกย่ี วกบั การใชง านบรรจภุ ณั ฑใ นปจ จบุ นั ใหน กั เรยี นฟง วา เพราะเหตุใดจึงกลาวไดวา “การใชบรรจุภัณฑท่ีผลิตดวย
ปจ จบุ นั ความหว งใยในเรอ่ื งสขุ ภาพและสง่ิ แวดลอ มมเี พม่ิ มากขนึ้ ดงั นนั้ ในหลาย พลาสติกเปน สาเหตุสาํ คัญทท่ี าํ ใหเกดิ ภาวะโลกรอน”
ประเทศจงึ กาํ หนดมาตรการหา มใชโ ฟมและพลาสตกิ เปน บรรจภุ ณั ฑบ รรจสุ นิ คา
หรือผลิตภัณฑบางชนิด และสงเสริมการใชบรรจุภัณฑจากธรรมชาติมากขึ้น 1. พลาสติกไมส ามารถยอยสลายดว ยแสงอาทิตย
ซงึ่ กระแสบรรจภุ ณั ฑสีเขียวไดขยายวงกวา งไปท่ัวโลก รวมถงึ ประเทศไทยดวย 2. การผลติ พลาสติกตอ งใชพ ลังงานสงู
3. พลาสติกมีสารทีท่ ําลายชน้ั โอโซน
นักเรียนควรรู 4. พลาสติกผลติ ขึ้นจากปโตรเลยี ม

1 บรรจุภัณฑจากชานออย การเลือกใชบรรจุภัณฑจากชานออยมีประโยชน (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 3. เพราะกระบวนการผลติ พลาสตกิ
หลายประการ เชน ลดปญ หาสิง่ แวดลอม เพิ่มมูลคาใหก ับชานออ ย ซ่งึ เปนวสั ดุ ตองใชเช้ือเพลิงและผานขั้นตอนตางๆ ซึ่งมีการปลอยแกส
เหลือทง้ิ จากอุตสาหกรรมผลติ น้าํ ตาล ลดคา ใชจา ยในการรกั ษาผูป ว ยมะเร็งทม่ี ี คารบ อนไดออกไซด (Carbon Dioxide : CO2) ออกสบู รรยากาศ
สาเหตุมาจากสารพิษปนเปอ นในภาชนะท่ที ําจากโฟม หรอื พลาสตกิ นอกจากนี้ พลาสตกิ ยงั มสี ารคลอโรฟลอู อไรคารบ อน (Chloroufl or-
ocarbon : CFC) ทที่ าํ ใหเ กดิ แกส เรอื นกระจกไปทาํ ลายชน้ั โอโซน
T96 จนสงผลใหเกดิ ปญหาโลกรอน)

นาํ สอน สรุป ประเมิน

¡Ô¨¡ÊÃÃÃéÒÁ§ÊÃä¾ì ²Ñ ¹Ò¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃéÙ ขนั้ สรปุ
ใบมอบหมายงาน
1. ครูใหนักเรียนแตละกลุมสงตัวแทนกลุมละ
àÃè×ͧ ¡ÒûÃдÔÉ°º ÃèØÀѳ±¨ Ò¡ÇÊÑ ´Ø¸ÃÃÁªÒµãÔ ¹·ŒÍ§¶Ôè¹ 1 คน ออกมานําเสนอผลงานใหเพ่ือนชมหนา
ช้ันเรียน จากนั้นใหเพ่ือนรวมชั้นเรียนรวมกัน
ค�าช้แี จง ใหน้ ักเรียนปฏิบัติงานกลมุ่ โดยปฏิบตั ิตามข้ันตอนทก่ี า� หนดให ้ ดงั น้� เสนอแนะเพ่ิมเตมิ
๑. แต่ละกล่มุ ร่วมกันสา� รวจวัสดุธรรมชาตทิ ม่ี ีในทอ้ งถ�ิน พรอ้ มท้ังบันทกึ ผลการส�ารวจ
๒. นา� วสั ดธุ รรมชาตอิ ยา่ งนอ้ ย ๑ ชนดิ มาประดษิ ฐบ์ รรจภุ ณั ฑ ์ พรอ้ มทงั้ อธบิ ายเหตผุ ลทเี่ ลอื กใช้ 2. ครแู ละนักเรียนรว มกันสรปุ ความรู เรือ่ ง การ
ประดษิ ฐบรรจภุ ณั ฑจากวัสดธุ รรมชาติ
วัสดธุ รรมชาติชนดิ นนั้
๓. ประชมุ เพอ่ื วางแผนการปฏบิ ตั งิ านรว่ มกนั รวมถงึ แบง่ หนา้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบในการปฏบิ ตั งิ าน 3. ครูอธิบายเพิ่มเติมวา “บรรจุภัณฑจากวัสดุ
ธรรมชาตทิ ดี่ นี น้ั จะตอ งทาํ มาจากวสั ดธุ รรมชาติ
ตามความถนดั และความสามารถของแต่ละบุคคล จรงิ ๆ ซง่ึ จะเปน มติ รกบั ธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ ม
๔. วาดแบบบรรจภุ ณั ฑท์ ต่ี อ้ งการ พรอ้ มทงั้ เขยี นรายการวสั ด ุ อปุ กรณ ์ เครอื่ งมอื เครอ่ื งใชท้ จ่ี า� เปน็ และนอกจากจะออกแบบใหมีความสวยงาม
แลว ยังตองคํานึงถึงการรักษาคุณภาพและ
ต้องน�ามาใชใ้ นการปฏิบตั ิงาน ปกปอ งตวั สนิ คา หรอื ผลติ ภณั ฑไ มใ หเ กดิ ความ
๕. จดั เตรียมวสั ด ุ อปุ กรณ์ เคร่ืองมอื เคร่ืองใชใ้ ห้พร้อม โดยท�าการตรวจสอบสภาพการใชง้ าน เสียหายจากการบรรจุหีบหอ การขนสง และ
การปนเปอนตางๆ ดว ย”
กอ่ นน�ามาใช้
๖. ประดิษฐ์บรรจภุ ณั ฑก์ ลมุ่ ละ ๑ ชน้ิ� โดยมีข้ันตอนการปฏบิ ตั ิ ดังน้� 4. ครตู รวจสอบความรู ความเขาใจของนักเรียน
จากการนาํ เสนอผลการวเิ คราะห วจิ ารณ และ
• ว างแผนการปฏบิ ตั งิ านรว่ มกนั ภายในกลมุ่ โดยวางแผนเลอื กประดษิ ฐบ์ รรจภุ ณั ฑ ์ เลอื กวสั ดุ การสรุปความรู
ธรรมชาติ ค�านวณคา่ ใช้จา่ ย และก�าหนดระยะเวลาในการปฏบิ ัตงิ าน
5. ครูใหนกั เรียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน หนว ย
• ป ฏิบัติงานตามแผนการท�างาน โดยการวิเคราะห์สภาพปญหา วิเคราะห์งาน วางแผน การเรียนรูท่ี 5
การปฏบิ ตั งิ าน ปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอน และประเมนิ ผล หากในการทา� งานตอ้ งประสบกบั ปญ หา
ใหใ้ ชท้ กั ษะกระบวนการแกป้ ญ หาในการทา� งาน โดยมขี น้ั ตอน คอื การสงั เกต การวเิ คราะห ์ ขนั้ ประเมนิ
การสร้างทางเลอื ก และการประเมินทางเลอื ก
1. ครูตรวจสอบผลการทําแบบทดสอบหลังเรียน
• บนั ทกึ ขน้ั ตอนการปฏบิ ตั งิ านในรปู แบบของคลปิ วดิ โี อ ความยาวไมเ่ กนิ ๑๕ นาท ี พรอ้ มทง้ั เพอ่ื ตรวจสอบความเขา ใจหลงั เรยี นของนกั เรยี น
จดบันทกึ ผลการปฏบิ ัตงิ าน และประเมินผลการปฏบิ ตั ิงาน
2. ครูตรวจชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เรื่อง
• น�าเสนอผลงานให้เพ่อื นชมหนา้ ชั้นเรยี น การประดิษฐบ รรจภุ ัณฑจ ากวัสดุธรรมชาติ

8๕การประดิษฐ์บรรจุภัณฑ์ 3. ครูตรวจสอบความรู ความเขา ใจของนกั เรียน
จากวัสดุธรรมชาติ จากการนาํ เสนอผลการวเิ คราะห วจิ ารณ และ
การสรุปความรู

4. ครปู ระเมนิ ผลระหวา งการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู
จากการสงั เกตพฤตกิ รรมการทาํ งานรายบคุ คล
พฤตกิ รรมการทาํ งานกลมุ การนาํ เสนอผลงาน
และการสังเกตคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค

กิจกรรม Mini Project แนวทางการวัดและประเมินผล

1. ใหนักเรียนแบงกลุม กลุมละเทาๆ กัน รวมกันคิดสรางสรรค ครสู ามารถสงั เกตพฤตกิ รรมการทาํ งานกลมุ การนาํ เสนอผลงาน โดยศกึ ษา
สนิ คา หรอื ผลิตภณั ฑต ามความสนใจกลมุ ละ 1 ชนดิ พรอ มทัง้ เกณฑก ารวดั และประเมนิ ผลทแ่ี นบทา ยแผนการจดั การเรยี นรู หนว ยการเรยี นรทู ่ี 5
ออกแบบบรรจภุ ณั ฑ โดยนาํ วสั ดธุ รรมชาตทิ ม่ี อี ยใู นทอ งถน่ิ มาใช
ใหเ กิดประโยชนสูงสุด แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทางานกลุ่ม แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน

2. สมาชิกแตละกลุมรวมกันวางแผนการทํางาน โดยสํารวจความ คาชี้แจง : ให้ผ้สู อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในชอ่ งทต่ี รง คาช้ีแจง : ให้ผูส้ อนประเมนิ ผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แล้วขดี ลงในชอ่ งทตี่ รงกับระดบั
ตอ งการของตลาด เพอ่ื จะไดค ดิ สรา งสรรคส นิ คา หรอื ผลติ ภณั ฑ คะแนน
ท่ีตอบสนองความตองการของผูบริโภค สํารวจและเลือกวัสดุ กบั ระดบั คะแนน
ธรรมชาติทมี่ ีอยใู นทองถนิ่ มาประดิษฐเ ปน บรรจภุ ัณฑ
การมี
3. สมาชกิ แตล ะกลมุ รว มกนั ผลติ สนิ คา หรอื ผลติ ภณั ฑ และประดษิ ฐ
บรรจุภณั ฑต ามที่ไดวางแผนไว จากนน้ั ใหแ ตล ะกลุม สงตวั แทน ลาดบั ที่ ช่ือ-สกลุ การแสดง การยอมรบั การทางาน ความมี สว่ นร่วมใน รวม ลาดับท่ี รายการประเมนิ ระดับคะแนน
กลมุ ละ 1-2 คน ออกมานาํ เสนอผลงานใหเ พอื่ นชมหนา ชน้ั เรยี น ของนักเรียน ความ ฟังคนอน่ื ตามทไ่ี ด้รบั น้าใจ การ 15 321
พรอมท้ังอธิบายแนวคิดในการสรางสรรคผลงาน ปญหาท่ีพบ คดิ เหน็ มอบหมาย คะแนน 1 ความถูกต้องของเนือ้ หา
และแนวทางการแกปญหา ปรับปรุง 2 การลาดับขน้ั ตอนของเร่ือง
ผลงานกลุ่ม 3 วิธกี ารนาเสนอผลงานอย่างสร้างสรรค์
4 การใช้เทคโนโลยใี นการนาเสนอ
3 2 13 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 5 การมสี ่วนรว่ มของสมาชิกในกล่มุ

รวม

ลงช่ือ...................................................ผปู้ ระเมิน ลงช่ือ...................................................ผู้ประเมนิ
............./.................../............... ............/................./................

เกณฑ์การให้คะแนน ให้ 3 คะแนน เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 3 คะแนน
ปฏบิ ตั ิ หรือแสดงพฤติกรรมอย่างสมา่ เสมอ ให้ 2 คะแนน ผลงาน หรือพฤติกรรมสอดคลอ้ งกับรายการประเมินสมบรู ณช์ ดั เจน ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน ให้ 1 คะแนน
ปฏิบตั ิ หรือแสดงพฤติกรรมบ่อยคร้งั ผลงาน หรอื พฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเป็นส่วนใหญ่
ปฏบิ ัติ หรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครงั้
ผลงาน หรอื พฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ บางส่วน

เกณฑ์การตัดสนิ คณุ ภาพ เกณฑก์ ารตัดสินคณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

12-15 ดี 12-15 ดี

8-11 พอใช้ 8-11 พอใช้

ต่ากวา่ 8 ปรบั ปรงุ ตา่ กวา่ 8 ปรบั ปรุง

T97