สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

บรรยากาศยามเช้าของตัวเมืองอุทัยธานี เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑ รถยนต์ยังไม่มีเป็นจ�ำนวนมาก รถจักรยานสามล้อรับจ้างยังเป็นที่นิยมของ ชาวเมืองค่อนข้างมาก นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๑๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๑ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 199

ปฏิสังขรณ์วิหารพระพุทธชัยสิทธิ์ 200 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

(ภาพหน้าซ้าย) พระพุทธชัยสิทธิ์ ภายในวิหารวัดพิชัยปุรณาราม เมื่อคราวรื้อบูรณปฏิสังขรณ์ นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๑๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๑ วิหารพระพุทธชัยสิทธิ์ ก�ำลังรื้อเพื่อบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 201

ภาพจิตรกรรมฝาผนังด้านหน้าวิหาร พระพุทธชัยสิทธิ์ สภาพลบเลือนมาก นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๑๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๑ ขณะก�ำลังบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ ปัจจุบันถูกลบออกแล้ว 202 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

ทัศนียภาพเมืองอุทัยธานี ทัศนียภาพของตัวเมืองอุทัยธานี บนยอดเขาสะแกกรัง นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อคราวไปร่วมงานตักบาตรเทโวโรหณะ วันที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๕ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 203

ตักบาตรเทโวโรหณะ บรรยากาศพิธีตักบาตรเทโวโรหณะ ณ วัดสังกัสรัตนคีรี เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๕ มีชาวเมืองอุทัยธานีจ�ำนวนมากมารอใส่บาตรพระสงฆ์ที่จะ เดินทางลงมาจากเขาสะแกกรัง เป็นการจ�ำลองเหตุการณ์ตามพุทธประวัติเมื่อครั้งพระบรมศาสดาเสด็จกลับมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ลงมายังโลกมนุษย์ที่เมืองสังกัสนคร เมื่อวันแรม ๑ ค�่ำ เดือน ๑๑ พุทธศาสนิกชนจึงถือเอาวันนี้เป็นวันตักบาตรเทโวโรหณะ นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๕ 204 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 205

เพลงพื้นบ้านที่หนองขาหย่าง การแสดงเพลงช้าเจ้าโลมของชาวบ้านท่าโพ ณ วัดท่าโพ อ�ำเภอหนองขาหย่าง เป็นเพลงที่นิยมเล่นกันในแถบจังหวัดอุทัยธานีและ นครสวรรค์ มีลักษณะเป็นการร้องตอบโต้กันระหว่างฝ่ายหญิงกับฝ่ายชาย โดยฝ่ายชายจะเป็นฝ่ายเกี้ยวพาราสี และฝ่ายหญิง จะร้องแก้เกี้ยว มักเล่นกันในงานตรุษสงกรานต์ ครั้งหนึ่งได้คลายความนิยมลงไปมากแล้ว แต่ได้รับการสนับสนุนในเชิงอนุรักษ์ จากทางหน่วยงานภาครัฐ จึงท�ำให้ปัจจุบันได้มีการส่งเสริมให้พ่อเพลงแม่เพลงชาวบ้านท่าโพยังได้ท�ำการแสดงเพลงพื้นบ้าน ตามงานอยู่สม�่ำเสมอ นายเอนก นาวิกมูก ถ่ายเมื่อวันที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๒๕ การละเล่นเสือกินวัวของชาวบ้านท่าโพที่ลานวัดท่าโพ อ�ำเภอหนองขาหย่าง เป็นการสาธิตการเล่นพื้นบ้านของจังหวัดอุทัยธานี เมื่อวันที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๒๕ 206 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

การแสดงสาธิตเพลงพิษฐานในอุโบสถวัดท่าโพ อ�ำเภอหนองขาหย่าง เมื่อวันที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๒๕ เพลงพิษฐานเป็นเพลงที่ใช้ เล่นในเทศกาลตรุษสงกรานต์ หลังจากท�ำบุญตักบาตรแล้ว หนุ่มสาวผู้เฒ่าผู้แก่และเด็กๆ จะน�ำดอกไม้ ธูปเทียน เข้าไปในโบสถ์ มือถือดอกไม้ประนมมืออยู่หน้าพระประธานโดยนั่งแยกกันเป็นสองฝ่าย คือ ฝ่ายชายและฝ่ายหญิง ฝ่ายชายเริ่มร้องเพลงพิษฐาน หรืออธิษฐานขึ้นก่อนแล้วคนอื่นๆ เป็นลูกคู่ร้องรับต่อไปฝ่ายหญิงร้องแก้บ้างแล้วลูกคู่ร้องรับสลับกันไป บรรยากาศการแสดงสาธิตการละเล่นและเพลงพื้นบ้าน ที่วัดท่าโพ อ�ำเภอหนองขาหย่าง จัดโดยศูนย์การศึกษา นอกโรงเรียนจังหวัดอุทัยธานี เพื่อท�ำการบันทึกภาพ และเสียงเพื่อการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมของชาติ นายเอนก นาวิกมูล ร่วมติดตามเพื่อสังเกตการณ์ และถ่ายภาพเมื่อวันที่ ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๒๕ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 207

การแสดงสาธิตเพลงชักกะเย่อที่บ้านท่าโพ ซึ่งเพลงชักกะเย่อ นี้นับว่าเป็นเพลงพื้นบ้านท่าโพที่แท้จริง ด้วยไม่พบการเล่น ในท้องถิ่นอื่น นิยมเล่นในเทศกาลตรุษสงกรานต์ วิธีการเล่น แบ่งเป็นฝ่ายชายและฝ่ายหญิง ผู้ร้องน�ำทั้งชายและหญิง ต้องออกมาร้องและร�ำอยู่กลางวง ร้องแก้กัน มีลูกคู่ร้องรับ สลับกันเป็นคู่ๆ สุดท้ายฝ่ายชายและฝ่ายหญิงเกาะเอวต่อกัน และโยกตัวไปตามจังหวะเพลง แล้วดึงกันแบบการเล่นชักเย่อ ฝ่ายใดสามารถดึงฝ่ายตรงข้ามไปทางฝ่ายตนได้เป็นฝ่ายชนะ นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๒๐ พฤษจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๕ การแสดงสาธิตเพลงร�ำสวด ใช้เล่นในการสวดศพหลังจากพระสงฆ์สวดพระอภิธรรมจบแล้ว จุดประสงค์คือต้องการอยู่เป็นเพื่อน เจ้าภาพงานศพในเวลากลางคืน และให้เจ้าภาพคลายความโศกเศร้า วิธีการเล่นจะให้ผู้เล่นนั่งล้อมวงแบ่งเป็นฝ่ายชายฝ่ายหญิง หันหน้าเข้าหากัน ฝ่ายชายเริ่มร้องก่อนโดยขึ้นต้นด้วย นะโม ๓ จบ ขณะที่ร้องทั้งชาย-หญิงร่ายร�ำไปด้วย เนื้อร้องเป็นเรื่องราว ที่น�ำมาจากวรรณคดีหรือนิทานพื้นบ้าน เช่น เรื่องขุนช้างขุนแผน สามก๊ก ไชยเชษฐ์ 208 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

การแสดงสาธิตเพลงบวชนาคที่วัดท่าโพ เป็นเพลงที่ใช้ร้องในงานอุปสมบทเพื่อความสนุกสนาน เนื้อร้องเป็นการร�่ำลาสั่งเสีย ระหว่างพ่อนาคกับคนรัก ที่ต้องจากไปบวชเป็นเวลาหนึ่งพรรษา โดยร้องขณะที่น�ำนาคไปวัดหรือก�ำลังแห่นาควนรอบอุโบสถสามรอบ มีพ่อเพลงร้องน�ำในนามของพ่อนาค ส่วนแม่เพลงร้องน�ำในนามคนรัก ร้องสลับกันเป็นคู่ๆ นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๕ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 209

หลวงพ่อเสมา วัดตลุกดู่ หลวงพ่อเสมา จนฺทโชโต รูปเหมือนขนาดเท่าตัวจริง ที่วัดตลุกดู่ อ�ำเภอทัพทัน นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๕ ประวัติของหลวงพ่อเสมา กล่าวว่าท่านเป็นพระภิกษุมาจาก จังหวัดร้อยเอ็ด ชาวบ้านอาราธนาให้เป็นเจ้าอาวาสวัดตลุกดู่ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๘ ด้วยวัดตลุกดู่เป็นวัดที่อยู่ห่างไกลทุรกันดาร หลวงพ่อเสมาและชาวบ้านจ�ำเป็นต้องช่วยกันสร้างเสนาสนะ ภายในวัดกันขึ้นเอง ครั้งหนึ่งราว พ.ศ. ๒๔๗๒ วัดตลุกดู่ได้ สร้างอุโบสถขึ้น หลวงพ่อเสมาและชาวบ้านจึงออกไปหาไม้ ในป่าของอ�ำเภอลานสัก แต่ถูกเจ้าหน้าที่ป่าไม้กีดกันจนต้อง ล้มเลิกความตั้งใจ แล้วจึงหันไปใช้ไม้ที่ซื้อเอาจากพ่อค้าไม้ ด้วยความตั้งใจของท่านที่จะให้ไม้ในป่าได้เติบโตอย่างยั้งยืน ท่านจึงกล่าวค�ำประกาศิตว่า “กูเอาไม้ในป่านี้ไปท�ำไม่ได้ คนอื่นก็เอาไปท�ำไม่ได้เช่นกัน” จึงกลายเป็นค�ำศักดิ์สิทธิ์ ที่ผู้คนต่างเกรงกลัวไม่กล้าเข้าไปยุ่งกับผืนป่าของ อ�ำเภอลานสัก จนกลายเป็นผืนป่าที่อุดมสมบูรณ์ ตราบจนทุกวันนี้ 210 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

ถ�้ำพระยาพายเรือ ถ�้ำพระยาพายเรือ ตั้งอยู่ที่เขาถ�้ำพระยาพายเรือ (วัดเขาพระยาสังฆาราม) อ�ำเภอลานสัก เป็นถ�้ำในเขาหินปูนขนาดย่อม ภายในเขา มีถ�้ำหินงอกหินย้อยเป็นจ�ำนวนมากมาย แต่ที่โดเด่นที่สุดคือ ถ�้ำพระยาพายเรือ ด้วยมีต�ำนานเกี่ยวกับผู้มีบรรดาศักดิ์เป็นพระยาหนี ราชภัยมาหลบอาศัยอยู่ถ�้ำแห่งนี้ เมื่อมีโอกาสก็จะออกจากถ�้ำมาพายเรือเล่นอยู่ที่หนองน�้ำด้านหน้าถ�้ำแห่งนี้ ชาวบ้านจึงเรียกกันว่า ถ�้ำพระยาพายเรือ นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๕ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 211

อนุสาวรีย์สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก อนุสาวรีย์สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก ประดิษฐานอยู่ในพลับพลาจตุรมุขบนยอดเขาสะแกกรัง นายเอนก นาวิกมูล ถ่ายเมื่อวันที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๕ อนุสาวรีย์แห่งนี้สร้างขึ้นด้วยความร่วมแรงร่วมใจ ของชาวอุทัยธานีเมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๙ พระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จฯ เททองหล่อ ณ โรงหล่อกรมศิลปากร เมื่อวันที่ ๑๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๒๑ และได้อัญเชิญมา ประดิษฐานบนยอดเขาสะแกกรัง เมื่อวันที่ ๒๘ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๒ 212 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

ผู้คนเมืองอุทัยธานี บุคคลส�ำคัญ สมเด็จพระวันรัต (เฮง เขมจารี) อดีตเจ้าอาวาสวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤฎิ์ (เกิด ๓๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๒๕ มรณภาพ ๑๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๖) ชาติภูมิเดิมเป็นชาวเมืองอุทัยธานี ภาพนี้ถ่ายเมื่อด�ำรงสมณศักดิ์ที่ พระธรรมไตรโลกาจารย์ ราว พ.ศ. ๒๔๖๔ - ๒๔๗๐ (ภาพจากนายอภิวัฒน์ สืบสาย) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 213

พลตรี หลวงวิจิตรวาทการ (กิมเหลียง วัฒนปฤดา - เกิด ๑๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๔๑ เสียชีวิต ๓๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๐๕) ชาติภูมิเดิมเป็นชาวเมืองอุทัยธานี ภาพนี้ถ่ายเมื่อคราวเป็น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ระหว่าง พ.ศ. ๒๔๘๕ - ๒๔๘๖ (ภาพจากพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่น จังหวัดอุทัยธานี (เบญจมราชูทิศ)) พระยาพิไชยนฤนาท (หม่อมหลวงอั้น เสนีย์วงศ์) ผู้ว่าราชการเมืองอุทัยธานี ด�ำรงต�ำแหน่งระหว่างวันที่ ๑๐ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๕๐ – พ.ศ. ๒๔๕๖ เป็นผู้สร้างอาคารไม้ ศาลากลางจังหวัดอุทัยธานีหลังแรก เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๐ ราชทินนามสุดท้ายคือ อ�ำมาตย์เอก พระยายอดเมืองขวาง (ภาพจากพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่น จังหวัดอุทัยธานี (เบญจมราชูทิศ)) 214 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

พันต�ำรวจตรี หลวงเจริญต�ำรวจการ (เจริญ นะวะมวัฒน์ - เกิด ๘ กันยายน พ.ศ. ๒๔๓๓ - เสียชีวิต ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๓) ถ่ายเมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๐ เป็นอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดอุทัยธานี ๒ สมัย คือ ชุดที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๙๑ และชุดที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๙๗ (ภาพจากวัดทัพทันวัฒนาราม นายบริสุทธิ์ นะวะมวัฒน์ เอื้อเฟื้อภาพ) พระยาวิฑูรธรรมพิเนตุ (โต๊ะ อัมระนันท์ - เกิด ๒๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๓๖ - ถึงอนิจกรรม ๒๘ มกราคม พ.ศ. ๒๕๑๔) อดีตองคมนตรี ในรัชกาลที่ ๗ ชาติภูมิเดิมเป็นชาวอุทัยธานี เป็นคนไทยคนแรก ที่ส�ำเร็จวิชากฏหมายจากประเทศสหรัฐอเมริกา และกลับมา รับราชการในกระทรวงยุติธรรม ต่อมาได้รับเลือกตั้ง เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จังหวัดอุทัยธานี ๒ สมัย คือ ชุดที่ ๒ พ.ศ. ๒๔๘๐ และชุดที่ ๓ พ.ศ. ๒๔๘๑ (ภาพจากนายนิรันดร์ ชลาภิรมย์) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 215

เด็กหญิงในภาพคือ เด็กหญิงวงเดือน อาคมสุรทัณฑ์ (เกิด ๑๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๖๙ - เสียชีวิต ๒๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๗) เป็นธิดาของขุนอาคมสุรทัณฑ์ อดีตพัศดีเรือนจ�ำ จังหวัดอุทัยธานีในสมัยรัชกาลที่ ๖ ภาพยุค ๒๔๖๐ (ภาพจากพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่น จังหวัดอุทัยธานี (เบญจมราชูทิศ)) เด็กชายฝาแฝด ไม่ทราบรายละเอียด ภาพยุค ๒๔๖๐ (ภาพจากนายนิพนธ์ กฤษณพันธุ์) (ภาพหน้าขวา-ล่าง) ครอบครัวชลาภิรมย์ ภาพยุค ๒๔๖๐ - ๒๔๗๐ (ภาพจากนายนิรันดร์ ชลาภิรมย์) 216 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

ขุนกอบกัยกิจ (ตั้งอุยสุ่น) กรมการพิเศษจังหวัดอุทัยธานี เป็นผู้บ�ำเพ็ญประโยชน์ให้แก่เมืองอุทัยธานีมากมาย และ รับหน้าที่เป็นมัคนายกวัดมณีสถิตกปิฏฐาราม สนับสนุนการก่อสร้าง เสนาสนะต่างๆ ของวัดจนส�ำเร็จเรียบร้อย ภาพถ่ายราว พ.ศ. ๒๔๗๐ (ภาพจากนายสุวิทย์ กอบกัยกิจ) นางกอบกัยกิจ ภรรยาของขุนกอบกัยกิจ ภาพถ่ายราว พ.ศ. ๒๔๗๐ (ภาพจากนายสุวิทย์ กอบกัยกิจ) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 217

บุคคลทั่วไป นายอาโหวง แซ่เบ๊ และนายซ้ง กิจพานิชวิเศษ พายเรือในแม่น�้ำสะแกกรัง เมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๙ เป็นภาพถ่ายลงสีมาแต่เดิม (ภาพจากผู้ช่วยศาสตราจารย์ประพจน์ อัศววิรุฬหการ) นายเดชา ไทยเศรษฐ์ กับรถจักรยานยนต์ คันแรกของจังหวัดอุทัยธานี ราว พ.ศ. ๒๕๐๐ (ภาพจากนางสาวมนัญญา ไทยเศรษฐ์) รถยนต์ของโรงสีไฟพรพิบูลย์ บริเวณด้านหน้าวัดใหม่จันทราราม เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๕ (ภาพจากทันตแพทย์กฤตพล พรพิบูลย์) 218 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

การเดินทางไกลของลูกเสือจากโรงเรียนอุทัยทวีเวทและ ยุวกาชาดจากโรงเรียนเบญจมราชูทิศ อุทัยธานี ถ่ายที่ ด้านหน้าที่ว่าการอ�ำเภอหนองขาหย่าง ราว พ.ศ. ๒๕๐๐ (ภาพจากนายสุรศักดิ์ วิริยาภรณ์ประภาส) คณะครูในจังหวัดอุทัยธานีที่บ้านพักศึกษาธิการจังหวัด (ภาพจากนายปราโมช เลาหวรรณธนะ) หุ่นช้างปักด้วยสลากจับรางวัล ในงานประจ�ำปี วัดทัพทันวัฒนาราม ราว พ.ศ. ๒๕๐๐ (ภาพจากนายพรศักดิ์ ธีรตระกูลพิศาล) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 219

เด็กชายนิพนธ์ กฤษณพันธุ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๓ (ปัจจุบันอายุ ๖๐ ปี - เจ้าของภาพ) เด็กชายชัยยศ ไทยเศรษฐ์ อายุ ๑ ปีเศษ ที่ปั๊มน�้ำมันคาลเท็กซ์ แยกวัดสังกัสรัตนคีรี ถ่ายเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๒ (ภาพจากนางสาวมนัญญา ไทยเศรษฐ์) เด็กหญิงพิศมัย อัศววิรุฬหการ และ เด็กชายประพจน์ อัศววิรุฬหการ ราว พ.ศ. ๒๕๐๒ (ภาพจากนางสาวภัทรวดี อัศววิรุฬหการ) 220 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

งานวันเด็กที่โรงเรียนพิทักษ์ศิษย์วิทยา ราว พ.ศ. ๒๕๑๔ - ๒๕๑๕ เด็กหญิงมนัญญา ไทยเศรษฐ์ (ล�ำดับที่สองจากขวา- เจ้าของภาพ) ประกวดการแต่งกายในชุดประจ�ำชาติปากีสถาน กิจกรรมวันเด็กที่โรงเรียนพิทักษ์ศิษย์วิทยา เมื่อวันที่ ๑๓ มกราคม พ.ศ. ๒๕๑๑ ล�ำดับรายชื่อจากซ้าย เด็กหญิงจรรยา ตรุณาวงษานนท์ เด็กหญิงศิริวรรณ แซ่โต๋ว เด็กหญิงจรินทร์ แก้วเทวี เด็กหญิง...(ยังไม่ทราบชื่อ) เด็กหญิงภัทรวดี อัศววิรุฬหการ (เจ้าของภาพ) เด็กชายดุลธัช จตุรงคโชค เด็กหญิงเทียนทอง ตฤปต์สุวรรณ เด็กหญิงนภาพร ควัธน์กุล เด็กหญิงอุษณีย์ พันธุเมฆ เด็กหญิงเฉลิมพร พันธุเมฆ และเด็กหญิงสุกันยา ตรีสุทธาชีพ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 221

นายก�ำชัย วัฒโนภาส (ซ้ายสุด) และครอบครัว ตั้งโต๊ะรับเจ้าในงานแห่เจ้าของอุทัยธานี ที่ร้านก�ำชัยพานิช ถนนศรีอุทัย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๗ (นายนรินทร์ วัฒโนภาส (คนถือหางสิงโต) เจ้าของภาพ) ร้านศรีบุญมาพานิช ถนนศรีอุทัย ในคราวพิธีตั้งโต๊ะรับเจ้าในงาน แห่เจ้าของอุทัยธานี เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๔ เด็กชายในภาพคือ นายนิรันดร์ ชลาภิรมย์ (เจ้าของภาพ) ลูกหลานในครอบครัวนางง้อ แซ่กวน (นั่งกลาง) ที่งาน ตักบาตรเทโวโรหณะ วัดสังกัสรัตนคีรี เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๐ (นายสุเทพ อุณหอุทัย (คนซ้ายสุด) เจ้าของภาพ) 222 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

นางทองศรี (ซ้าย) และนายเนียม ขุนพิลึก (ขวา) ชาวบ้านทัพคล้าย อ�ำเภอบ้านไร่ พระยศ ขุนพิลึก (บุตรชาย - ต่อมาลาสิกขา) เจ้าอาวาสวัดทัพคล้ายเป็นผู้ถ่าย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๑ (ภาพจากนางชุนนี ขุนพิลึก) นายสกล และนางพยอม พวงชื่น ชาวบ้านสว่างอารมณ์ ถ่ายเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๙ ทั้งสองสามีภรรยานี้เป็นบุคคลที่เสียสละ ที่ดินของตนเอง ส�ำหรับใช้เป็นที่ตั้งของที่ว่าการอ�ำเภอ สว่างอารมณ์เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๐ (ภาพจากนายสมคิด พวงชื่น) นายพรหมา (ซ้าย) และนางพัน ขุนพิลึก (ขวา) ชาวบ้านทัพคล้าย อ�ำเภอบ้านไร่ ถ่ายโดยพระยศ ขุนพิลึก วัดทัพคล้าย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๑ (ภาพจากนางชุนนี ขุนพิลึก) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 223

นางสาวชม้อย พิลึก ชาวอ�ำเภอสว่างอารมณ์ เมื่ออายุ ๑๘ ปี พ.ศ. ๒๕๐๐ ภาพถ่ายลงสีตามความนิยมในสมัยก่อน (ภาพจากนายสมคิด พวงชื่น) ภาพถ่ายลงสีของนางสาวกิมเสียน แซ่เล้า เมื่ออายุ ๑๖ ปี ถ่ายที่ร้านเอี๊ยะมุ้ย ราว พ.ศ. ๒๔๘๕ - ๒๔๘๖ (ภาพจากนายสุรพล อัศววิรุฬหการ) หญิงสาวเมืองอุทัยธานี เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๐ ไม่ทราบรายละเอียด (ภาพจากนายนิพนธ์ กฤษณพันธุ์) (ภาพหน้าขวา-ล่าง) ๘ พี่น้องครอบครัวแซ่ตั้ง มีค�ำบรรยายใต้ภาพว่า “ถ่ายเมื่อวันที่๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๘๒ ปีเถาะ แรม ๑ ค�่ำ” แถวนั่งจากซ้าย - นายติงเฮง นางตังกวย นางกิมลุ้ย (พี่สาวคนโต) และนางเช็งเฮง แถวยืนจากซ้าย - นางเช็งอิม นางกิมเง็ก นางกิมเฮง นางทองปาน (ภาพจากนายนรินทร์ วัฒโนภาส) 224 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

ครอบครัวเล่าปิ่นกาญจน์ ที่บ้านโคกหม้อ อ�ำเภอทัพทัน ถ่ายเมื่อวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๖ เรียงล�ำดับจากซ้าย - ชายไม่ทราบชื่อ นายพัด เล่าปิ่นกาญจน์ เด็กหญิงสงัด เล่าปิ่นกาญจน์ นางสนั่น เล่าปิ่นกาญจน์ และนายประเทือง เล่าปิ่นกาญจน์ (ภาพจากนางกาญจนา คงยอด) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 225

(ภาพหน้าขวา) ครอบครัวอัศววิรุฬหการ ของนายอาโหงว แซ่เบ๊ (นั่งเก้าอี้ขวา) ราว พ.ศ. ๒๕๐๘ - ๒๕๐๙ ตามล�ำดับจากซ้าย - เด็กชายสุรพล อัศววิรุฬหการ เด็กหญิงสกุลรัตน์ อัศววิรุฬหการ เด็กหญิงภัทรวดี อัศววิรุฬหการ นางกิติมา อัศววิรุฬหการ เด็กหญิงพิศมัย อัศววิรุฬหการ นายอาโหงว แซ่เบ๊ เด็กหญิงเกศกานดา จตุรงคโชค เด็กชายประพจน์ อัศววิรุฬหการ และ เด็กหญิงพันทิพา อัศววิรุฬหการ (ภาพจากนางสาวภัทรวดี อัศววิรุฬหการ) พิธีมงคลสมรสระหว่างนายวิโรจน์ ชลาภิรมย์ กับนางสาวอาภา มังกรแก้ว ที่ร้านศรีบุญมาพานิช ถนนศรีอุทัย เมื่อเดือนมกราคม พ.ศ. ๒๔๙๘ (ภาพจากนายนิรันดร์ ชลาภิรมย์) พิธีมงคลสมรสระหว่างนางสาวสมหมาย เพ็ญนภา กับนายสมใจ วิมลลักษณ์ ที่อ�ำเภอหนองฉาง เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๒ (ภาพจากนายกมลศักดิ์ วิมลลักษณ์) 226 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

พิธีมงคลสมรสระหว่างนายอาโหงว แซ่เบ๊ กับนางสาวกิมเสียน แซ่เล้า ที่บ้านตลาดอุทัยธานี เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๕ (ภาพจากผู้ช่วยศาสตราจารย์ประพจน์ อัศววิรุฬหการ) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 227

คณะสิงโต มีค�ำบรรยายอักษรจีนความว่า “ภาพถ่ายหมู่กลุ่มคณะสิงโตทองที่ช่วยเหลืออุทกภัย วันที่๑ เดือน ๒ ปีหมิงกั๋วที่๓๕” ตรงกับ ค.ศ. ๑๙๔๖ หรือ พ.ศ. ๒๔๘๙ (ภาพจากนายสุเทพ อุณหอุทัย รศ.สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์ ถอดความอักษรจีน) คณะสิงโต มีค�ำบรรยายอักษรจีน ความว่า “ภาพถ่ายหมู่คณะสิงโตทอง กลุ่มจีนแคะเชิญเทพเจ้า ออกโปรดชุมชน ถ่ายเมื่อวันที่ ๑๓ เดือน ๑๐ ปีหมินกั๋วที่๔๐” ตรงกับ ค.ศ. ๑๙๕๑ หรือ พ.ศ. ๒๔๙๔ (ภาพจากนายปราโมช เลาหวรรณธนะ รศ.สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์ ถอดความอักษรจีน) 228 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

คณะแพทย์และพยาบาลของโรงพยาบาลอุทัยธานี เมื่อวันเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร วันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๑ (ภาพจากนายวิรัตน์ เตียประเสริฐ) คณะนักกีฬาโรงเรียนอุทัยวิทยาลัย ในงานกีฬาประจ�ำปี เมื่อวันที่ ๒๙ - ๓๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๑๑ (ภาพจากนายปราโมช เลาหวรรณธนะ) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 229

ภาพหมู่คณะนักเรียน คณะนักเรียนและครูประจ�ำชั้นโรงเรียนจีนหมินเซิน แถวนั่ง - นายประเสริฐ เหลืองบริบูรณ์ (ล�ำดับที่ ๑ จากซ้าย) นายหยวย แซ่อุ่น (ล�ำดับที่ ๓ จากซ้าย) ครูประพัฒน์ อัศวรัตน์ (นั่งกลาง) ถ่ายเมื่อวันที่ ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๘๗ (ภาพจากนายสุเทพ อุณหอุทัย) คณะนักเรียนโรงเรียนอุทัยวิทยาลัย ราว พ.ศ. ๒๕๑๕ ไม่ทราบรายละเอียด (ภาพจากนายปราโมช เลาหวรรณธนะ) 230 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

คณะครูและนักเรียนชั้น ป.๖ โรงเรียนวัดสว่างอารมณ์ รุ่น พ.ศ. ๒๕๑๕ นายสมโภช พวงชื่น (ล�ำดับที่ ๑๐ จากซ้าย) (ภาพจากนายสมคิด พวงชื่น) คณะวงโยธวาทิตของนักเรียนชั้น ป.๔ โรงเรียนวัดมณีสถิตกปิฏฐาราม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๔ (ภาพจากนายนิพนธ์ กฤษณพันธุ์) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 231

ภาพหมู่คณะสงฆ์ พระราชอุทัยกวี (พุฒ) เจ้าคณะจังหวัดอุทัยธานี และเจ้าอาวาสวัดมณีสถิตกปิฏฐาราม มาเป็นพระอุปัชฌาย์ในงานอุปสมบท ที่วัดหัวเมือง อ�ำเภอหนองฉาง ราว พ.ศ. ๒๕๑๐ (ภาพจากวัดมณีสถิตกปิฏฐาราม พระครูอุปกิตปริยัติโสภณ (สุข) เอื้อเฟื้อภาพ) 232 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

พระปรางค์วัดมณีสถิตกปิฏฐาราม ก่อนบูรณะ พ.ศ. ๒๕๑๐ เก้าอี้นั่งซ้ายคือ พระครูอุเทศธรรม รัตน์ (ประชุม) ต่อมาคือเจ้าคณะจังหวัดอุทัยธานี (ภาพจากวัดมณีสถิตกปิฏฐาราม พระภาณุวัฒน์ ฐานิสฺสโร) คณะสงฆ์สามเณรและเด็กวัด วัดทัพคล้าย อ�ำเภอบ้านไร่ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๑ (ภาพจากนางชุนนี ขุนพิลึก) พระวิปัสสนาจารย์ของวัดมณีสถิตกปิฏฐาราม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๙ ล�ำดับที่ ๒ จากซ้ายคือ พระครูอุทิศธรรมสาร (วงศ์ ปญฺญาวฒฺโน) วัดพิชัยปุรณาราม (ภาพจากวัดมณีสถิตกปิฏฐาราม พระภาณุวัฒน์ ฐานิสฺสโร) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 233

คณะพระสังฆาธิการภายในจังหวัดอุทัยธานีที่มาร่วมประชุม ณ วัดมณีสถิตกปิฏฐาราม บริเวณด้านหน้าอาคาร “อุทัยธรรมสภา” ราว พ.ศ. ๒๔๙๐ มีพระสุนทรมุนี (พุฒ) เจ้าคณะจังหวัดอุทัยธานี (แถวเก้าอี้ล�ำดับที่ ๙ จากซ้าย) เป็นประธานสงฆ์ (ภาพจากนายอภิวัฒน์ สืบสาย) 234 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

คณะพระสังฆาธิการผู้เข้ารับการศึกษาอบรมโรงเรียนพระสังฆาธิการส่วนภูมิภาค จังหวัดอุทัยธานี รุ่นที่ ๑ ถ่ายภาพร่วมกับประธาน อ�ำนวยการ (พระเทพวรเวที (ช่วง วรปุญโญ) วัดปากน�้ำภาษีเจริญ เจ้าคณะภาค ๓ ปัจจุบันคือสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ - แถวหน้า เก้าอี้กลาง) คณะอาจารย์ และวิทยากร โดยมีพระราชอุทัยกวี (พุฒ) เจ้าคณะจังหวัดอุทัยธานี เป็นประธานด�ำเนินการ ณ วัดมณีสถิตกปิฏฐาราม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๓ (ภาพจากนายอภิวัฒน์ สืบสาย) สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 235

พระภิกษุสงฆ์และสามเณรในฤดูพรรษากาลของวัดใหม่จันทราราม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๘ มีพระครูอุฬารบุศยธรรม (เกลี้ยง ปุสฺสธมฺโม) เป็นเจ้าอาวาส - แถวนั่งเก้าอี้ล�ำดับที่ ๑๐ จากซ้าย (ภาพจากวัดใหม่จันทราราม พระครูปลัดจรูญ ฐานสุโภ เอื้อเฟื้อภาพ) 236 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 237

หมายเหตุการท�ำงานสมุดภาพเมืองอุทัยธานี ลงพื้นที่อุทัยธานีครั้งที่ ๑ มีรายละเอียดของการท�ำงาน ดังนี้ ๑. นายเอนก นาวิกมูล ท�ำหน้าที่บรรณาธิการ ดูแลการ เลือกคัดภาพ เขียนบันทึกการเดินทางและการท�ำงานของแต่ละ วันเพื่อให้ช่างภาพถ่ายเป็นหลักฐานช่วยจ�ำไว้ เขียนค�ำน�ำ ควบคุม การออกแบบรูปเล่ม และออกแบบปก ๒. นายธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ ผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ต้นฉบับ และบรรณาธิการร่วม ท�ำหน้าที่ประสานงานกับผู้ว่าราชการจังหวัด นายอ�ำเภอ ปลัดอ�ำเภอ พระเณร ชาวบ้าน ชี้แจงที่มาและ วัตถุประสงค์ในการท�ำสมุดภาพ ดูแลการคัดเลือกภาพ ร่วมเขียน ค�ำบรรยายหลังภาพ ดูแลการเดินทางทั้งเรื่องที่พักและยานพาหนะ ๓. นายพิชญ์ เยาวภิรมย์ ช่างภาพ ท�ำหน้าที่ถ่ายภาพ ก๊อปปี้ภาพทั้งหมดด้วยกล้องดิจิทัลอย่างดี ๔. นายสุปรีดิ์ ณ นคร ท�ำหน้าที่เลขานุการคณะ จดบันทึก ชื่อและเบอร์โทรศัพท์ของผู้ให้ความช่วยเหลือต่างๆ จดค�ำบรรยาย หลังภาพ จัดแบ่งภาพเพื่อวางล�ำดับต้นฉบับก่อนรวมพิมพ์ เขียน ค�ำบรรยายภาพทุกภาพ ๕. นางสาวโชติรส เกตุแก้ว ท�ำหน้าที่เลขานุการและยก ย้ายข้าวของ ปฏิสันถารต่างๆ การลงพื้นที่ได้ประสานและพูดคุยกับส่วนราชการ บุคคล และสถานที่ต่างๆ ตามล�ำดับ ดังนี้ คุณปราโมช เลาหวรรณธนะ (นกเขา) ผู้ริเริ่มท�ำถนนคนเดินอุทัยธานีที่ตรอกโรงยา เก็บสะสม ภาพเก่าและข้าวของต่างๆ, ส�ำรวจวัดกลางเขา ต�ำบลดอนขวาง, วัดหัวเมือง อ�ำเภอหนองฉาง (หนังตะลุง), พบนายแมนรัตน์ รัตน สุคนธ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี, ชมพิพิธภัณฑ์อุทัยธานีของ ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน อาจารย์ชาตรี เทศนา พร้อมถ่าย ภาพเก่า วันถัดมา จ่าสิบเอก ประกิจ แกว่นกสิกรรม น�ำชมโบสถ์ วัดพิชัยฯ, พบร้อยตรีประพันธ์ ถึกสกุล นายอ�ำเภอสว่างอารมณ์ กับนายสมคิด พวงชื่น นายกเทศมนตรีต�ำบลสว่างอารมณ์, ดูพิพิธภัณฑ์พระครูอุทัยธรรมสุนทร (หลวงพ่อเสน่ห์ คงฺคสโร) วัดสว่างอารมณ์, วัดหนองเรือโกลน, ร้อยตรีประพันธ์ ถึกสกุล นายอ�ำเภอสว่างอารมณ์ และคุณสุรศักดิ์ วิริยาภรณ์ประภาส (หมออ้วน) พาไปชมควายยักษ์ของคุณมนัส คันศร (โป๊ด) ก�ำนัน ต�ำบลทัพทัน, ท�ำส�ำเนาภาพเก่าที่ร้านครัวคุณอีม วันสุดท้าย ถ่ายภาพพระแสงดาบประจ�ำเมืองอุทัยธานี ที่ศาลากลางจังหวัด, ชมพิพิธภัณฑ์วัดหนองขุนชาติ อ�ำเภอ หนองฉาง มีอาจารย์พิศิษฐ์ สุริยกานต์ และนายสมพจน์ สารภูษิต สันต์ นายอ�ำเภอหนองฉางน�ำ, ถ่ายภาพตัวหนังตะลุงของหลวงพ่อ แอ๋ว วัดหัวเมือง อ�ำเภอหนองฉาง, วัดห้วยพระจันทร์ อ�ำเภอ หนองฉาง, วัดป่าช้า, วัดทัพทัน พระภาณุวัฒน์ ฐานิสฺสโร (พระโอ๊ต อายุ ๒๒ ปี) และ อาจารย์อภิวัฒน์ สืบสาย (ต้อง) เป็นผู้น�ำชม อย่างเอาการเอางาน, ร้านกาแฟจงรักของอาจารย์ศิลป์ชัย และ อาจารย์จงรัก เทศนา โดย นายเอนก นาวิกมูล คณะท�ำงานหนังสือสมุดภาพเมืองอุทัยธานี เข้าคารวะ ผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี และร่วมประชุมกับหัวหน้า ส่วนราชการของจังหวัดอุทัยธานี (ตามล�ำดับจากซ้าย นางสาวพรทิพย์ ก�ำเหนิดแจ้ง นางสาวอัญชลี นาคยา นายพจน์ สีเข้ม (วัฒนธรรมจังหวัดอุทัยธานี) นายกมลศักดิ์ วิมลลักษณ์ นายธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ ร้อยตรีประพันธ์ ถึกสกุล (นายอ�ำเภอสว่างอารมณ์) นายแมนรัตน์ รัตนสุคนธ์ (ผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี) นายสมพจน์ สารภูษิตสันต์ (นายอ�ำเภอหนองฉาง) นายเอนก นาวิกมูล นายสุรศักดิ์ วิริยาภรณ์ประภาส นางสาวสุธันยพร จิรพรสิริวรกุล นางสาวโชติรส เกตุแก้ว และนายอนุชา พัสถาน (นายอ�ำเภอทัพทัน) ณ ห้องประชุมศาลากลางจังหวัดอุทัยธานี 238 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี

ลงพื้นที่อุทัยธานีครั้งที่ ๒ ผู้ร่วมเดินทางได้แก่ ๑. นายเอนก นาวิกมูล ๒. นายธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ ๓. นายพิชญ์ เยาว์ภิรมย์ ๔. นายสุปรีดิ์ ณ นคร ๕. นางวรรณา นาวิกมูล ช่วยสัมภาษณ์สอบถาม หาข้อมูลต่างๆ และดูแลด้านอาหารการกิน ๖. น.ส. โชติรส เกตุแก้ว การลงพื้นที่ได้ประสานและพูดคุยกับส่วนราชการ บุคคล และสถานที่ต่างๆ ตามล�ำดับ ดังนี้ ถ่ายภาพร้านขายยาฮกแซตึ๊ง โดยมีคุณเสงี่ยม ปาลวัฒน์วิไชย, คุณสุเทพ อุณหอุทัย และ คุณสิงหา กิจติกรณ์เทวิน ดูแล, ส�ำรวจวัดโรงโค, วัดใหม่จันทราราม, ตั้งแท่นเพื่อท�ำส�ำเนาภาพเก่าที่บ้านคุณสุรพล อัศววิรุฬหการ โดยมีคุณภัทรวดี อัศววิรุฬหการ และคุณวิภารัตน์ อัศววิรุฬหการ เป็นผู้ดูแล วันถัดมา ถ่ายจิตรกรรมฝาผนังวัดพิชัยฯ, ท�ำส�ำเนาภาพ เก่าที่วัดใหม่จันทราราม, ถ่ายจิตรกรรมฝาผนังที่วัดโรงโค, ถ่าย จิตรกรรมฝาผนังในโบสถ์วัดอุโปสถาราม, รับภาพถ่ายเก่าที่ โรงเรียนอุทัยวิทยาคม, พบคุณสิทธิชัย เตียวิรัตน์ ทหารผ่านศึก, น�ำภาพเก่ามาท�ำส�ำเนาที่โรงแรมบ้านกลางเมือง วันสุดท้าย ถ่ายภาพเก่าของศาลเจ้าทับทิม, ถ่ายรถเก่ากับ ภาพเก่าที่บ้านนายสมคิด พวงชื่น นายกเทศบาลเมืองสว่างอารมณ์, เดินทางไปอ�ำเภอบ้านไร่ โดยคุณอดิเรก อุ่นโอสถ นายอ�ำเภอ บ้านไร่ ดูแล, ส�ำรวจวัดบ้านไร่ และไปส�ำรวจภาพเก่าที่เก็บรักษา ตามบ้านเรือนของเอกชน น�ำโดยนายอนิรุตติ์ ชัยกูล นายก เทศมนตรีต�ำบลบ้านไร่ นายกเทศมนตรีต�ำบลบ้านไร่ พร้อมน�ำมา ท�ำส�ำเนาที่ท�ำการของเทศบาล และเดินทางกลับกรุงเทพฯ ทางอ�ำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี ลงพื้นที่อุทัยธานีครั้งที่ ๓ ผู้ร่วมเดินทางได้แก่ ๑. นายเอนก นาวิกมูล ๒. นายธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ ๓. นายพิชญ์ เยาว์ภิรมย์ ๔. นายสุปรีดิ์ ณ นคร ๕. นางวรรณา นาวิกมูล ๖. น.ส. โชติรส เกตุแก้ว ๗. นายไพศาล ชื่นจิตร (อดีตข้าราชการกรมศุลกากร) ๘. นายวุฒิพงศ์ ท้าวฬา การลงพื้นที่ได้ประสานและพูดคุยกับส่วนราชการ บุคคล และสถานที่ต่างๆ ตามล�ำดับ ดังนี้ ถ่ายภาพศิลปวัตถุส�ำคัญของ วัดอุโปสถาราม, ท�ำส�ำเนาภาพเก่าของคุณนิพนธ์ กฤษณพันธ์ (ญาติของภรรยาของอาจารย์ ส ศิวรักษ์), เยี่ยมร้านกาแฟจงรัก โดยมีพระราชเวที (สุรพล) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ มาสมทบด้วย, ไปวัดมณีสถิตฯ โดยท่านแมนรัตน์ รัตนสุคนธ์ ผู้ว่าราชการจังหวัด และคุณมนัญญา ไทยเศรษฐ์ นายกเทศมนตรี เมืองอุทัยธานี มาร่วมดูของต่างๆ พร้อมตั้งแท่นท�ำส�ำเนาภาพเก่า ศิลปวัตถุต่างๆ ด้วยวัดนี้เป็นที่สถิตของเจ้าคณะจังหวัดมาอย่าง ยาวนานเกือบ ๘๐ ปี วันถัดมา ถ่ายจิตรกรรมฝาผนังในวิหารของวัดอุโบสถาราม ครึ่งวัน แล้วไปส�ำรวจหุบป่าตาด สถานที่ธรรมชาติ เดินทางเข้า กรุงเทพฯ (ภาพหน้าซ้าย) คณะท�ำงานหนังสือสมุดภาพอุทัยธานี ลงพื้นที่ก๊อปปี้ภาพถ่ายเก่าที่ร้านกาแฟ บ้านจงรัก ในการลงพื้นที่ครั้งที่ ๑ (แถวนั่งจากซ้าย - นางวิภารัตน์ อัศววิรุฬหการ นายปราโมช เลาหวรรณธนะ นายธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ พระภาณุวัฒน์ ฐานิสฺสโร นายเอนก นาวิกมูล นางจงรัก เทศนา และนายศิลป์ชัย เทศนา แถวยืนจากซ้าย นายสุปรีดิ์ ณ นคร นายอภิวัฒน์ สืบสาย นายเด็ดดวง สุขสุวานนท์ นายพิชญ์ เยาว์ภิรมย์ และนางสาวโชติรส เกตุแก้ว) คณะท�ำงานหนังสือสมุดภาพอุทัยธานีเข้าหารือการลงพื้นที่อ�ำเภอสว่างอารมณ์กับ ร้อยตรี ประพันธ์ ถึกสกุล นายอ�ำเภอสว่างอารมณ์ (แถวนั่งที่ ๓ จากซ้าย) มีนายสมคิด พวงชื่น นายกเทศมนตรีต�ำบลสว่างอารมณ์ (แถวนั่งที่ ๑ จากซ้าย) และนายสรจักษ์ อุงจิตต์ตระกูล รองนายกเทศมนตรีต�ำบลสว่างอารมณ์ (แถวนั่งขวาสุด) ให้การต้อนรับ ณ ที่ว่าการอ�ำเภอสว่างอารมณ์ คณะท�ำงานหนังสือสมุดภาพอุทัยธานีลงพื้นที่อ�ำเภอบ้านไร่ มีนายกเทศมนตรี ต�ำบลบ้านไร่ ให้การต้อนรับและร่วมเสาะหาภาพเก่าจากชุมชนในคราวลงพื้นที่ ครั้งที่ ๒ โดยมีคณะชาวอุทัยธานีร่วมเดินทาง (แถวนั่งจากซ้าย - นายอนิรุตติ์ ชัยกูล (นายกเทศมนตรีต�ำบลบ้านไร่) พระภาณุวัฒน์ ฐานิสฺสโร นายเอนก นาวิกมูล นายธงชัย ลิขิตพระสวรรค์ แถวยืนจากซ้าย - นายไพรัตน์ สารรัตน์ นายอภิวัฒน์ สืบสาย พันเอก จเร ศรีสุก นางวิภารัตน์ อัศววิรุฬหการ นางศิรประภา รัตนธัญลักษณ์ นางสาวภัทรวดี อัศววิรุฬหการ นางวรรณา นาวิกมูล และนางสาวโชติรส เกตุแก้ว) คณะท�ำงานลงพื้นที่อ�ำเภอว่างอารมณ์และส�ำรวจสิ่งของสะสมที่บ้านของนายสมคิด พวงชื่น นายกเทศมนตรีสว่างอารมณ์ (แถวหลังคนที่ ๓ จากซ้าย) ในการลงพื้นที่ ครั้งที่ ๒ สมุดภาพเมืองอุทัยธานี 239

คณะสงฆ์จังหวัดอุทัยธานี พระราชอุทัยโสภณ (มนัส สมชาโณ) เจ้าอาวาสวัดหนองขุนชาติ พระครูอุปกิตปริยัติโสภณ (สุข สุมงฺคโล) วัดมณีสถิตกปิฏฐาราม พระครูอุเทศธรรมโฆสิต (ส�ำเภา ชุติมนฺโต) เจ้าอาวาสวัดอุโปสถาราม พระครูอุทัยกาญจนกุล (ส�ำราญ กาญจโน) วัดพิชัยปุรณาราม พระครูอุทัยธรรมภาณ (กิตติธัช ยุตฺติโก) วัดหนองเรือโกลน พระครูปลัดจรูญ ฐานสุโภ เจ้าอาวาสวัดใหม่จันทราราม พระครูสมุห์ยงยุทธ ธมฺมธีโร เจ้าอาวาสวัดสว่างอารมณ์ พระอธิการเสถียร สนฺติธมฺโม เจ้าอาวาสวัดกลางเขา พระภาณุวัฒน์ ฐานิสฺสโร วัดมณีสถิตกปิฏฐาราม พระศุภลักษณ์ สุภธมฺโม เลขานุการเจ้าอาวาสวัดใหม่จันทราราม พระชานนท์ ชยนนฺโท วัดใหม่จันทราราม ส่วนราชการจังหวัดอุทัยธานี นายแมนรัตน์ รัตนสุคนธ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี นายไมตรี ไตรติลานันท์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี นายสมเจตน์ จงศุภวิศาลกิจ รองผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี นายเติมพันธุ์ ค�ำปุ้ย หัวหน้าส�ำนักงานจังหวัดอุทัยธานี นายพีระพล ตัณฑโอภาส ปลัดจังหวัดอุทัยธานี นายอนุชา พัสถาน นายอ�ำเภอทัพทัน ร้อยตรีประพันธ์ ถึกสกุล นายอ�ำเภอสว่างอารมณ์ นายสมพจน์ สารภูษิตสันต์ นายอ�ำเภอหนองฉาง นางสาวพิมพ์ณัฐชาญา ทรงรัตน์ ปลัดอ�ำเภอหนองฉาง นายอดิเรก อุ่นโอสถ นายอ�ำเภอบ้านไร่ นายพจน์ สีเข้ม วัฒนธรรมจังหวัดอุทัยธานี นางวรสุดา รัตนสุคนธ์ นายกเหล่ากาชาดจังหวัดอุทัยธานี นายกมลศักดิ์ วิมลลักษณ์ เลขานุการผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี นางสาวอัญชลี นาคยา ส�ำนักงานจังหวัดอุทัยธานี นางสาวสาวิตรี ศรีประเทศ ส�ำนักงานจังหวัดอุทัยธานี นายสุรศักดิ์ วิริยาภรณ์ประภาส ส�ำนักงานจังหวัดอุทัยธานี นายอนุมาศ มาศทอง ปลัดองค์การบริหารส่วนต�ำบลบ้านไร่ ชาวเมืองอุทัยธานี นางสาวมนัญญา ไทยเศรษฐ์ นายกเทศมนตรีเมืองอุทัยธานี นายศิลป์ชัย เทศนา ร้านกาแฟบ้านจงรัก นายสุวิทย์ กอบกัยกิจ ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดอุทัยธานี นางเสงี่ยม ปาลวัฒน์วิไชย ร้านวัฒนไพศาล นายนิรันดร์ ชลาภิรมย์ ร้านศรีบุญมาพานิช นายสุเทพ อุณหอุทัย ร้านโจ๊กเสี่ยเก้า วงเวียนน�้ำพุ จ่าสิบเอก ประกิจ แกว่นกสิกรรม สถานีวิทยุกระจายเสียง ๙๓๔ นายกิตติ รุ่งโรจน์ กรรมการวัดธรรมโฆษก นายเกษมสุข ตันเจริญ โรงแรมกลางเมืองวิลล่า นายวีรชน บุญส่ง โรงแรมกลางเมืองวิลล่า นายชาตรี เทศนา พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นจังหวัดอุทัยธานี นายปราโมช เลาหวรรณธนะ บ้านนกเขา ตรอกโรงยา นางศิรประภา รัตนธัญลักษณ์ หจก.อุทัยนคร จ�ำกัด นางเอมอร ศรีสุข โรงเรียนอนุศิษย์วิทยา ๓ ทันตแพทย์กฤตพล พรพิบูลย์ คลีนิคทันตแพทย์กฤตพล ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประพจน์ อัศววิรุฬหการ นายสุรพล อัศววิรุฬหการ ร้านทองแท้แม่กิมเสียน นางวิภารัตน์ อัศววิรุฬหการ ร้านทองแท้แม่กิมเสียน นางสาวภัทรวดี อัศววิรุฬหการ ร้านทองแท้แม่กิมเสียน แพทย์หญิงพิศมัย จารุศิริพิพัฒน์ นางสาวอรุณี คงวิชาการ นายเด็ดดวง สุขสุวานนท์ นายสิงหา กิจติกรณ์เทวิน นางสาวเซี้ยม กิจติกรณ์เทวิน นายนิพนธ์ กฤษณพันธุ์ นายวิรัตน์ เตียประเสริฐ นายนรินทร์ วัฒโนภาส นายกฤษณ์ขจร ประภัศร นายรัชกฤช อุณณศิริ นายไพรัตน์ แซ่อุน นางศิริพร บุญญเศรษฐ์ นายอนรรฆ พิทักษ์ธานิน ชาวทัพทัน นายมานัส คันศร ก�ำนันต�ำบลทัพทัน นายพรศักดิ์ ธีรตระกูลพิศาล ร้านเทียนเสถียร นายบริสุทธิ์ นะวะมวัฒน์ ผู้อ�ำนวยการโรงเรียนชุมชนบ้านโคกหม้อ นางกาญจนา คงยอด ชาวหนองฉาง นายชินภัทร พันธุ์หวยพงศ์ ก�ำนันต�ำบลอุทัยเก่า นายสะอาด อุทัยเก่า อดีตก�ำนันต�ำบลอุทัยเก่า นายวัชระ ชมพู่ ก�ำนันต�ำบลหนองสรวง นายผดุง สุวรรณวิทย์ กรรมการวัดหัวเมือง นายบุญช่วย พันธ์พุทธ พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นวัดหนองขุนชาติ นายพิศิษฐ์ สุริยกานต์ พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นวัดหนองขุนชาติ ชาวสว่างอารมณ์ นายสมคิด พวงชื่น นายกเทศมนตรีต�ำบลสว่างอารมณ์ นายสรจักษ์ อุงจิตต์ตระกูล รองนายกเทศมนตรีสว่างอารมณ์ นางสาวทองปาย พิลึก สมาชิกสภาเทศบาลต�ำบลสว่างอารมณ์ ชาวบ้านไร่ นายอนิรุตติ์ ชัยกูล นายกเทศมนตรีต�ำบลบ้านไร่ นายมานัส จันทร์ศรี ผู้อ�ำนวยการโรงเรียนวัดทัพหมัน นายอภิวัฒน์ สืบสาย โรงเรียนวัดทัพหมัน นายพรสุรัตน์ สารรัตน์ ศูนย์ทอผ้าลาวครั่ง บ้านนาตาโพ นายไพรัตน์ สารรัตน์ ศูนย์ทอผ้าลาวครั่ง บ้านนาตาโพ นางชุนนี ขุนพิลึก ร้านคมสันคัลเลอร์แล็ป นายพิเชษฐ์ ปีตวิบลเสถียร ร้านพรเสถียร นางกรองแก้ว ทองค�ำดี รายชื่อผู้ให้ความอนุเคราะห์ในการจัดท�ำหนังสือสมุดภาพเมืองอุทัยธานี 240 สมุดภาพเมืองอุทัยธานี