บ้านคลองยางเป็นชุมชนที่มีการรวมกลุ่ม
เพื่อช่วยกันประกอบอาชีพเพื่อหารายได้เสริม ได้แก่
การเลี้ยงจิ้งหรีด และการแปรรูปตลอดจนการสร้าง
ผลิตภัณฑ์เพื่อจัดท าหน่าย ซึ่งนั้นเป็นเพียงต้นทางใน
การผลิตเท่านั้น ประชาชนในพื้นที่ยังขาดความรู้
ความเข้าใจที่ถูกต้องในการประกอบอาชีพเสริม
มาตรฐานการประกอบอาชีพ
วัตถุประสงค์ ของการด าเนินงานเพื่อเสริมสร้างทักษะการรวมกลุ่มการประกอบอาชีพให้แก่
กลุ่มเป้าหมาย รวมถึงเพื่อพัฒนาอาชีพให้แก่กลุ่มเป้าหมายและเพื่อเพิ่มรายได้ให้กับครัวเรือน
เป้าหมาย โดยกลุ่มเป้าหมาย ประชาชนกลุ่มเป้าหมาย จ านวน 20 คน ในพื้นที่หมู่ที่ 12 บ้านคลอง
ยาง ต าบลทัพราช อ าเภอตาพระยา จังหวัด สระแก้ว
แนวทางการต่อยอดในอนาคต
ตัวชี้วัดความส าเร็จ กลุ่มจิ้งหรีด พัฒนาให้เป็นระบบฟาร์มปิดในชุมชนและ
ร้ายได้เฉลี่ยของกลุ่มเป้าหมายจิ้งหรีด พัฒนาให้ได้มาตรฐานระบบฟาร์ม
1,200 บาท /เดือน คิดเป็นร้อยละ 30 กลุ่มดอกไม้จันท์ ต่อยอดโดยการพัฒนาฝีมือให้มีการ
ร้อยได้เฉลี่ยของกลุ่มดอกไม้จันท์ น าวัสดุธรรมชาติที่มีอยู่ในชุมชนมาเป็นองค์ประกอบในการ
1,700 บาท /เดือน คิดเป็นร้อยละ 12 ประดิษฐ์ดอกไม้จันท์ และพัฒนาต่อยอดตลอดให้เป็นที่
รายได้เฉลี่ยของกลุ่มผู้เลี้ยงหนนา ยอมรับ
ู
800 บาท/เดือน คิดเป็นร้อยละ 11 กลุ่มหนูนา ส่งเสริมให้มีการขยายพันธุ์เพื่อการ
จ าหน่ายตามหลักการเลี้ยงและถูกหลักอนามัย ปลอดภัยต่อผู้
เลี้ยงและผู้บริโภค
MODEL PROJECT
ปลายน้้า
กลางน้้า
ต้นน้้า 1.เกิดความเข้าใจใน
1.ด าเนินการคัดเลือก การรวมกลุ่มการ
1.ก าหนดพื้นที่เป้าหมาย กลุ่มเป้าหมาย ที่สนใจ เลี้ยงจิ้งหรีดและหนู
ส าหรับการส่งเสริม/ เ ข้ า ร่ ว ม โ ค ร ง ก า ร นาอย่างถูกต้อง
พัฒนา 2.ด าเนินการ 2.จัดหาวิทยากรและ ความหลักวิชาการ
ประสานงานผู้น าท้องถิ่น ด าเนินการฝึกอบรม เพื่อลดต้นทุนและลด
3.ด าเนินการวิเคราะห์/ สร้างความรู้ และความ อั ต ร า ก า ร ต า ย
สังเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน เข้าใจที่ถูกต้อง และ 2.มีการรวมกลุ่มสตรี
ต่างๆ ที่เกิดขึ้นจริงใน น าไปสู่การปฏิบัติจริงใน เพื่อประดิษฐ์ดอกไม้
สภาวะปัจจุบัน รวมถึง ชุมชน 3.จัดให้เกิดการ จันท์ส าหรับการ
การน าข้อมูลของหน่วย รวมกลุ่ม และจัดท า จ าหน่ายในพื้นที่
ข้อตกลงภายในกลุ่ม
3.เกิดการรวมกลุ่ม
งานภาครัฐมาประกอบ ส ม า ชิ ก ค รั ว เ รื อ น ของสมาชิกครัวเรือน
ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ / เป้าหมาย ส าหรับการ เป้าหมายอย่างเป็น
สั ง เ ค ร า ะ ห์ ข้ อ มู ล ด า เ นิ น กิ จ ก ร ร ม รู ป ธ ร ร ม
4.ก าหนดโจทย์ปัญหา/ โครงการ 4.สร้าง 4.เกิดอาชีพและ
ความต้องการ ที่ต้องการ เครือข่ายและต่อยอด ส ร้ า ง ร า ย ไ ด้ แ ก่
การส่งเสริม/พัฒนา ให้ กิจกรรมไปยังครัวเรือน ครัวเรือนเป้าหมาย
เกิดความยั่งยืนขึ้น ใน อื่นๆ ที่ให้ความสนใจ และสมาชิกที่สนใจ
ชุมชน
เรื่องเล่าความส้าเร็จ
อาจารย์ผู้รับผิดชอบโครงการจึงได้จัดการฝึกอบรม
เชิงปฏิบัติการในหลักสูตร “การบูรณาการการเลี้ยงด้วยระบบ
ฟาร์มในชุมชน สู่การจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้เลี้ยงจิ้งหรีด
และหนูนา”เพื่อเสริมสร้างองค์ความรู้ที่ถูกต้องส าหรับการเลี้ยง
จิ้งหรีด ผลจาการด าเนินการ ดังกล่าวพบว่า ครัวเรือน
เปาหมายได้เข้ารับการอบรม จ านวน 20 คน ซึ่งเกนจาก
้
ิ
จ านวนเป้าหมายที่ตั้งไว้ คิดเป็น 100% ของจ านวนผู้เข้าร่วม
การอบรม จากการอบรมดังกล่าวท าให้สมาชิกเกิดการฟื้นฟู
กลุ่มอาชีพที่หายไปให้กลับมาใหม่อีกครั้งหนึ่ง โดยครัวเรือน
เป้าหมายมีความรู้ละความเข้าใจในการเลี้ยงหนูนามากยิ่งขึ้น
ท าให้เกิดการเลี้ยงเพื่อเป็นอาชีพเสริมในชุมชน กลุ่มผู้เลี้ยงและ
เกิดการถ่ายทอดองค์ความรู้ภายในกลุ่มผู้เลี้ยง โดยมีรายได้
เพิ่มขึ้น 800 บาท/ครัวเรือน
อาจารย์ผู้รับผิดชอบโครงการจึงได้จัดการฝึกอบรมเชิง
ั
ั
ปฏิบติการในหลักสูตร “อบรมเชงปฏิบติการการท าดอกไม้
ิ
จันท์กลุ่มสตรีบ้านคลองยาง” ดังนี้ ฝึกปฏิบัติการท าดอกไม้
จันท์ (ดอกกุหลาบ) ฝึกปฏิบัติการท าดอกไม้จันท์ (ดอกดารา
รัตน์) ฝึกปฏิบัติการเข้าช่อเชิญดอกไม้จันท์ จากดอกดารารัตน์
ฝึกปฏิบัติการการจัดพวงหรีดจากดอกไม้จันท์ ฝึกปฏิบัติการ
บรรจุหีบห่อ เพื่อการส่งขาย ผลจากการด าเนินการ ดังกล่าว
พบว่า ครัวเรือนเปาหมายได้เข้ารับการอบรม จ านวน 20 คน
้
ซึ่งเกินจากจ านวนเป้าหมายที่ตั้งไว้ คิดเป็น 100% ของจ านวน
ผู้เข้าร่วมการอบรม จากการอบรมดังกล่าวท าให้สมาชิกได้ผล
ดังนี้ โดยมีรายได้เพิ่มขึ้น 1,700 บาท/ครัวเรือน
เรื่องเล่าความส้าเร็จ
อาจารย์ผู้รับผิดชอบโครงการจึงได้จัดการฝึกอบรม
เชงปฏิบติการในหลักสูตร “การบูรณาการการเลี้ยงจิ้งหรีด
ิ
ั
ด้วยระบบฟาร์มในชุมชน” สู่การจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้
เลี้ยงจิ้งหรีดและหนูนา”เพื่อเสริมสร้างองค์ความรู้ที่ถูกต้อง
ส าหรับการเลี้ยงจิ้งหรีด ผลจากการด าเนินการ ดังกล่าว
พบว่า ครัวเรือนเป้าหมายได้เข้ารับการอบรม จ านวน 20 คน
ซึ่งเกินจากจ านวนเป้าหมายที่ตั้งไว้ คิดเป็น 1 0 0 %
ของจ านวนผู้เข้าร่วมการอบรม จากการอบรมดังกล่าวท าให้
สมาชิก เกิดการฟื้นฟูกลุ่มอาชีพที่หายไปให้กลับมาใหม่
อีกครั้งหนึ่ง โดยครัวเรือนเป้าหมายมีความรู้และความเข้าใจ
ในการเลี้ยงหนูนามากยิ่งขึ้น ท าให้เกิดการเลี้ยงเพื่อเป็นอาชีพ
เสริมในชุมชน กลุ่มผู้เลี้ยงและเกิดการถ่ายทอดองค์ความรู้
ภายในกลุ่มผู้เลี้ยง โดยมีรายได้เพิ่มขึ้น 1,200 บาท/ครัวเรือน
แนวปฏิบัติที่ดีที่ได้จากโครงการ (Best Practice)
เน้นกระบวนการสร้างองค์ความรู้แบบมีส่วนร่วม
โดยใช้ทรัพยากรและองค์ความรู้เดิมที่มีอยู่ในชุมชน และพัฒนา
เพิ่มเติมองค์ความรู้ที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ ให้เกิดความเข้าใจที่
ถูกต้องในการพัฒนาอาชพ รวมถึงเน้นการฝึกกลุ่มเปาหมายให้เปน
็
้
ี
ต้นแบบการน าองค์ความรู้ไปใช้และสามารถถ่ายถอดองค์ความรู้ที่
ถูกต้องตามหลักวิชาการสู่การขยายผลได้และเน้นการอนุรักษ์
ทรัพยากรพื้นถิ่นและใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชนบูรณาการเพื่อใช้
ในการเสริมสร้างอาชีพ
อาจาย์ผู้รับผิดชอบโครงการ อาจารย์คณิต เรืองขจร
ู
์
มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถัมภ์ สระแก้ว