2 Ayah Hasni mengambil masa 7 jam 56 minit
untuk mengecap 7 helai kain batik yang
sama corak. Berapakah masa untuk
mengecap sehelai kain batik?
Diberi masa mengecap 7 helai
kain batik 7 jam 56 minit
Dicari masa mengecap
sehelai kain batik
Cara 7 jam 56 minit
? ? ? ? ? ? ?
7 jam 56 minit ÷ 7 =
1 jam 8 minit
7 7 jam 5 6 minit
– 7 – 5 6
0 0
7 jam 56 minit ÷ 7 = 1 jam 8 minit
Masa untuk mengecap sehelai kain batik
ialah 1 jam 8 minit.
Berapa helaikah kain batik dapat
disiapkan dalam masa 204 minit?
Saiz sebenar
NOTA • Minta murid untuk menyemak jawapan dengan cara mendarab atau 5.9.2
46 GURU menggunakan kalkulator.
3 Masa untuk membuat satu biji kek buah ialah 48 minit.
Berapakah masa yang diambil untuk membuat 4 biji kek
buah yang sama? Nyatakan jawapan dalam jam dan minit.
Cara 4 × 48 minit = jam minit
3
Darabkan 48 minit 4 8 minit
dengan 4. Kemudian, × 4
tukar jawapan 1 9 2 minit
kepada jam dan minit.
192 minit = 180 minit + 12 minit
= 3 jam + 12 minit
= 3 jam 12 minit
4 × 48 minit = 3 jam 12 minit
Masa untuk membuat 4 biji kek buah yang sama
ialah 3 jam 12 minit.
CUBA INI
Selesaikan masalah.
a Lihat rajah di sebelah. Kira beza
masa Dashini membaca buku cerita
dengan menonton televisyen. 45 minit 30 minit
b Perjalanan tanpa henti dari Johor Bahru ke Kuala Lumpur
dengan kereta mengambil masa 5 jam 30 minit. Jika Encik Tan
berhenti di Pagoh selama 20 minit dan Ayer Keroh selama
15 minit, berapakah jumlah masa perjalanan Encik Tan?
c Haikal bermain badminton 6 hari seminggu dan jumlah
masanya ialah 720 minit. Berapa minitkah dia berlatih
setiap hari?
Saiz sebenar
BA NOTA • Banyakkan latihan penyelesaian masalah yang melibatkan pelbagai
hlm. GURU aras kesukaran. 5.9.2
104 47
RELAKS MINDA
Mari bernyanyi.
Kawan oh kawan,
Setahun berapa bulan?
Setahun 12 bulan,
Ingat kawan-kawan,
Ingat kawan-kawan.
Kawan oh kawan,
Seminggu berapa hari?
Seminggu 7 hari,
Itu jawapannya,
Itu jawapannya.
Kawan oh kawan,
Seminit berapa saat?
Seminit 60 saat,
Ingat kawan-kawan,
Ingat kawan-kawan.
Kawan oh kawan,
Satu jam berapa minit?
Ahad Isnin Selasa Rabu Satu jam 60 minit,
Itu jawapannya,
Khamis Jumaat Sabtu Itu jawapannya.
1 jam = 60 minit
1 minit = 60 saat
IMBAS INI
Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid menyanyi mengikut irama “Bangau Oh Bangau”. 5.2.1
105-106
48 hlm. GURU • Bahagikan murid kepada dua kumpulan. Gilirkan peranan sebagai 5.2.2
penyoal dan penjawab sehingga rangkap terakhir.
PANJANG, JISIM
DAN ISI PADU CECAIR
Mari berpantun.
Bersiar-siar naik skuter,
Modenas Elegan itulah namanya;
Sentimeter ditukar kepada meter,
Bahagi seratus begitulah caranya.
Menaip ucapan di telegram,
Ucapan Selamat Hari Ibu;
Kilogram ditukar kepada gram,
Darab sahaja dengan seribu.
Nama pertama disebut Jupiter,
Musytari itu nama keduanya;
Liter ditukar kepada mililiter,
Darab seribu dapatlah jawabnya.
IMBAS INI
Saiz sebenar
NOTA • Bimbing murid berpantun. 6.1.1
GURU • Terapkan nilai murni seperti menghargai jasa ibu dan mencintai negara. 49
• Guru boleh memperkenalkan alat-alat pengukur yang lain. 6.2.1
6.3.1
TUKAR UNIT PANJANG
1 1
Penamat
3 m
9 m 20 cm
a Berapa sentimeterkah lagi kura-kura akan sampai
ke garisan penamat?
Untuk menukarkan m 1 m sama dengan
kepada cm, darab 100.
100 cm.
3 m = cm
Cara 2 1 m = 100 cm
Cara 1 100 cm
3 m = 3 × 100 cm 100 cm
= 300 cm + 100 cm
300 cm
3 m = 300 cm
300 cm lagi kura-kura akan sampai ke garisan penamat.
b Tukarkan 9 m 20 cm kepada cm.
9 m 20 cm = cm
Bagaimanakah kamu tukar
9 m 20 cm 9 m = 900 cm
9 m menjadi 900 cm?
20 cm
9 m 20 cm = 900 cm + 20 cm
= 920 cm
9 m 20 cm = 920 cm
Saiz sebenar
NOTA • Lakukan aktiviti simulasi menukarkan unit meter kepada sentimeter 6.1.1
50 GURU menggunakan objek atau kad imbasan.
• Tegaskan supaya darab dengan 100 apabila menukar m kepada cm.
• Layari https://www.homeschoolmath.net/worksheets/measurement/PDFs/
Untuk menukarkan cm
2 Berapakah panjang tali ini dalam m? kepada m, bahagi 100.
400 cm = m
400 cm = (400 ÷ 100) m
= 4 m 400 cm
400 cm = 4 m Panjang tali ialah 4 m.
3 Tukarkan ketinggian orang utan
kepada m dan cm.
150 cm = m cm
150 cm
150 cm = 100 cm + 50 cm
= 1 m + 50 cm
= 1 m 50 cm
150 cm = 1 m 50 cm
4 Berapakah panjang dan lebar, dalam
m dan cm, bingkai gambar itu?
210 cm = m cm
106 cm = m cm
CUBA INI
200 cm
Tukarkan unit berikut.
a b c
cm cm m
d 7 m 23 cm = cm e 808 cm = m cm
Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid menukarkan cm kepada m dengan bahagi 100.
hlm. GURU • Layari https://www.metric-conversions.org 6.1.1
107 51
TAMBAH PANJANG
1 1 Kandang
kuda belang
390 m 453 m
Kandang 372 m Kandang
zirafah 560 m kuda
Kandang gajah
Kira jarak dari kandang kuda ke kandang zirafah melalui
kandang kuda belang.
453 m + 390 m = m
1
4 5 3 m
+ 3 9 0 m
8 4 3 m
453 m + 390 m = 843 m
Jarak dari kandang kuda ke kandang zirafah melalui
kandang kuda belang ialah 843 m.
2 112 cm + 365 cm + 78 cm = cm
1 1
1 1 2 cm
3 6 5 cm
+ 7 8 cm
5 5 5 cm
112 cm + 365 cm + 78 cm = 555 cm
Saiz sebenar
NOTA • Latih murid menambah unit panjang dengan memberi situasi yang 6.1.2
52 GURU melibatkan panjang, tinggi dan jarak.
• Kemukakan pelbagai soalan menggunakan gambar rajah di atas.
3 Berapakah jarak dari ke ? 54 cm
Tulis jawapan dalam m dan cm. 83 cm
97 cm
54 cm + 97 cm + 83 cm
= m cm
1
5 4 cm
9 7 cm 234 cm = 200 cm + 34 cm
+ 8 3 cm = 2 m + 34 cm
= 2 m 34 cm
2 3 4 cm
54 cm + 97 cm + 83 cm = 2 m 34 cm
Jarak dari ke ialah 2 m 34 cm.
4 87 cm + 1 m 64 cm + 1 m 32 cm = m cm
1
8 7 cm
1 m 6 4 cm 183 cm
+ 1 m 3 2 cm
2 m 1 8 3 cm 100 cm 83 cm
+ 1 – 1 0 0
100 cm = 1 m
3 m 8 3 cm
87 cm + 1 m 64 cm + 1 m 32 cm = 3 m 83 cm
CUBA INI
1 Tambah.
a 45 m + 109 m = m b 38 cm + 62 cm = cm
c 84 cm + 79 cm + 105 cm = m cm
d 30 m 27 cm + 11 m 36 cm = m cm
2 Jumlahkan 37 m 85 cm dan 2 m 15 cm.
Berikan jawapan dalam cm. Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid mengumpul semula daripada sentimeter kepada meter.
hlm. GURU • Tegaskan bahawa jika jumlah unit sentimeter melebihi 100, tukar 100 cm 6.1.2
108 kepada 1 m. 53
TOLAK PANJANG
1 1
Gunung Murud, Sarawak Gunung Ledang, Johor
2 423 m 1 276 m
Berapakah beza ketinggian Gunung Murud dengan
Gunung Ledang?
2 423 m – 1 276 m = m
11
3 1 13
2 4 2 3 m
– 1 2 7 6 m
1 1 4 7 m
2 423 m – 1 276 m = 1 147 m
Beza ketinggian Gunung Murud dengan
Gunung Ledang ialah 1 147 m.
2 Berapakah lebihnya panjang
kereta Perodua Bezza
daripada Perodua Axia?
415 cm – 364 cm = cm 364 cm
Perodua Axia
3 11
4 1 5 cm
– 3 6 4 cm
5 1 cm
415 cm
415 cm – 364 cm = 51 cm
Perodua Bezza
Kereta Perodua Bezza lebih 51 cm daripada Perodua Axia.
Saiz sebenar
NOTA • Gunakan maklumat tentang ketinggian bangunan, jarak sesuatu tempat, 6.1.3
54 GURU kedalaman laut atau selat untuk mencari beza.
3 Tolak 23 m 77 cm daripada 30 m 58 cm.
30 m 58 cm – 23 m 77 cm = m cm
2 9 15 8
3 0 m 5 8 cm 58 cm tidak boleh tolak 77 cm.
– 2 3 m 7 7 cm Jadi, tukar 1 m kepada 100 cm.
100 cm + 58 cm = 158 cm
6 m 8 1 cm
30 m 58 cm – 23 m 77 cm = 6 m 81 cm
4 6 m – 3 m 24 cm – 96 cm = cm
Tukarkan 6 m kepada 600 cm.
Tukarkan 3 m 24 cm kepada cm.
3 m 24 cm = 300 cm + 24 cm
= 324 cm
9 Bincangkan cara lain untuk
5 10 10 1 17 mendapatkan jawapan.
6 0 0 cm 2 7 6 cm
– 3 2 4 cm – 9 6 cm
2 7 6 cm 1 8 0 cm
6 m – 3 m 24 cm – 96 cm = 180 cm
CUBA INI
1 Tolak.
a 421 m – 157 m = m b 930 cm – 485 cm = cm
c 13 m 78 cm – 6 m 90 cm = m cm
d 50 m – 24 m 70 cm – 89 cm = cm
2 Tolak 3 m 16 cm daripada 10 m. Berikan jawapan dalam cm.
3 Kira beza 90 m 5 cm dengan 72 m 80 cm.
Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid cara mengumpul semula daripada meter kepada sentimeter.
hlm. GURU • Lakukan aktiviti membanding tinggi atau panjang antara dua objek yang 6.1.3
109 terdapat di dalam kelas, dan cari bezanya. 55
DARAB PANJANG
1 1
Topi keledar Rakyat Malaysia Jaga jarak Tali pinggang Merah tanda
kanak-kanak dikatakan kenderaan keledar berhenti.
bukan aksesori sungguh anda. di belakang
tetapi satu bersopan santun. bukannya hiasan.
keperluan. Benarkah? Gunakannya.
15 m 15 m 15 m 15 m
Berapakah jarak dari tiang pertama hingga ke tiang kelima?
4 × 15 m = m
2
1 5 m
× 4
6 0 m
4 × 15 m = 60 m
Jarak dari tiang pertama hingga ke tiang kelima ialah 60 m.
1 2 5 × 84 cm = cm
Tukarkan jawapan
kepada m dan cm. 4 m 20 cm.
2
8 4 cm 420 cm = 400 cm + 20 cm
× 5
= (400 ÷ 100) m + 20 cm
4 2 0 cm = 4 m + 20 cm
= 4 m 20 cm
5 × 84 cm = 420 cm
Saiz sebenar
NOTA • Mendarab unit panjang melalui aktiviti simulasi atau gambar yang diberikan. 6.1.4
56 GURU
3
6 m 80 cm
?
a Kira panjang sederet rumah teres.
6 × 6 m 80 cm = m cm
6 m 8 0 cm
× 6
3 6 m 4 8 0 cm
+ 4 – 4 0 0
4 0 m 8 0 cm
6 × 6 m 80 cm = 40 m 80 cm
Panjang sederet rumah teres ialah 40 m 80 cm.
b 40 m 80 cm = cm
40 m 80 cm = 40 m + 80 cm
= (40 × 100 cm) + 80 cm
= 4 000 cm + 80 cm
= 4 080 cm
40 m 80 cm = 4 080 cm
CUBA INI
Darab.
a 2 7 m b 1 0 8 cm c 6 m 3 4 cm
× 4 × 9 × 3
d 5 × 18 m = cm e 6 × 9 m 25 cm = m cm
Saiz sebenar
BA NOTA • Latih murid mendarab dengan cara tambah berulang, menggunakan
hlm. GURU garis nombor dan berpandukan sifir darab. 6.1.4
110 • Jelaskan cara mengumpul semula daripada sentimeter kepada meter. 57
BAHAGI PANJANG
1
Panjang keseluruhan gerabak kereta api ialah 14 m.
Kira panjang satu gerabak kereta api.
14 m ÷ 7 = m
2 m
7 1 4 m
– 1 4 Adakah 2 m
0 sama panjang
dengan 200 cm?
14 m ÷ 7 = 2 m
Panjang satu gerabak kereta api ialah 2 m.
1 2 760 cm ÷ 4 = cm 3 Bahagikan 1 040 cm dengan 5.
1 9 0 cm 1 040 cm ÷ 5 = cm
4 7 6 0 cm
– 4 cm
3 6 5 1 0 4 0 cm
– 3 6
0 0 Apakah
– 0 jawapannya?
0
760 cm ÷ 4 = 190 cm
Saiz sebenar
NOTA • Jelaskan konsep bahagi yang melibatkan panjang atau jarak melalui 6.1.5
58 GURU aktiviti simulasi.
4 Panjang kandang kuda ialah 17 m 40 cm.
Berapakah panjang setiap bahagian
kandang kuda?
17 m 40 cm ÷ 3 = m cm
5 m 8 0 cm
3 1 7 m 4 0 cm 2 m sama dengan 200 cm.
– 1 5 + 2 0 0
2 2 4 0
– 2 4
0 0 17 m 40 cm ÷ 3 = 5 m 80 cm
– 0 Panjang setiap bahagian kandang
0 kuda ialah 5 m 80 cm.
5 960 cm ÷ 8 = m cm
1 2 0 cm
8 9 6 0 cm
– 8 120 cm = 100 cm + 20 cm
1 6 = 1 m + 20 cm
– 1 6 = 1 m 20 cm
0 0
– 0
0 960 cm ÷ 8 = 1 m 20 cm
CUBA INI
1 Bahagi.
a 4 1 1 2 m b 6 3 3 0 cm c 7 9 m 1 7 cm
d 31 m ÷ 5 = m cm e 864 cm ÷ 8 = m cm
2 Bahagikan 2 m dengan 4. Nyatakan jawapan dalam cm.
Saiz sebenar
BA NOTA • Ingatkan murid supaya membuat penukaran unit jika jawapan yang
hlm. GURU dikehendaki adalah dalam unit yang berbeza daripada soalan. 6.1.5
111 • Gunakan situasi yang sesuai di sekolah untuk melakukan aktiviti simulasi 59
membahagi ukuran.
TUKAR UNIT JISIM
Tolong timbang
1 Ubi sengkuang ini dua setengah kilogram
4 kilogram sahaja. ikan untuk saya.
1 kg = 1 000 g
Setengah kg = 500 g
2 kg 500 g
4 kg
a Tukarkan 4 kg kepada g.
4 kg = g
4 kg = 4 × 1 000 g Untuk menukarkan
kg kepada g, darab 1 000.
= 4 000 g
4 kg = 4 000 g
b Nyatakan 2 kg 500 g dalam g.
2 kg 500 g = g
2 kg 500 g 2 kg = 2 000 g Tukarkan 2 kg
kepada 2 000 g.
500 g
2 kg 500 g = 2 000 g + 500 g
= 2 500 g
2 kg 500 g = 2 500 g
Saiz sebenar
NOTA • Nyatakan perkaitan antara unit kilogram dengan gram melalui aktiviti 6.2.1
60 GURU simulasi dan menggunakan alat penimbang.
• Tegaskan kepada murid supaya menukarkan kilogram kepada gram
dengan cara mendarab dengan 1 000.
Untuk menukarkan
2 Berapakah jisim bunga Rafflesia dalam kg? g kepada kg,
bahagi 1 000.
7 000 g = kg
7 000 g = (7 000 ÷ 1 000) kg
= 7 kg
7 000 g = 7 kg
7 000 g
Jisim bunga Rafflesia ialah 7 kg.
3 Tukarkan jisim telur burung unta 4
kepada kg dan g.
1 400 g = kg g
1 950 g
1 400 g = 1 000 g + 400 g
= 1 kg + 400 g 1 400 g Berapakah jisim
kek ini dalam
= 1 kg 400 g
kg dan g?
1 400 g = 1 kg 400 g
Jisim telur burung unta
ialah 1 kg 400 g.
CUBA INI
Tukarkan unit berikut.
a b c
1 kg 2 000 g 1 325 g
2 000 g 1 325 g
1 kg
g kg kg g
d 6 kg 8 g = g e 9 010 g = kg g
Saiz sebenar
BA NOTA • Tegaskan kepada murid supaya menukarkan gram kepada kilogram
hlm. GURU dengan cara membahagi dengan 1 000. 6.2.1
112 • Layari http://www.homeschoolmath.net/worksheets/measuring.php 61
TAMBAH JISIM
Kira jumlah jisim buah durian itu.
1
34 kg + 47 kg = kg
1
3 4 kg
+ 4 7 kg
8 1 kg
47 kg 34 kg + 47 kg = 81 kg
34 kg Jumlah jisim buah durian ialah 81 kg.
2 Berapakah jumlah jisim buah manggis?
28 kg + 19 kg + 7 kg = kg
2
2 8 kg
1 9 kg 28 kg
+ 7 kg
5 4 kg 19 kg
7 kg
28 kg + 19 kg + 7 kg = 54 kg
Jumlah jisim buah manggis ialah 54 kg.
Ke re p ek
K e r e p ek p i sa n g
d u r ia n
3 Kira jumlah jisim dan . Kerepek
685 g 975 g
K e re p e k pisang
685 g + 975 g = g d u r ia n
1 1
6 8 5 g
685 g 975 g
+ 9 7 5 g
1 6 6 0 g
Nyatakan jawapan
685 g + 975 g = 1 660 g dalam kg dan g.
Ke re p ek
p isa n g
K e r e p ek
Jumlah jisim dan alah 1 660 g.
i
d u r ia n
Saiz sebenar 685 g 975 g
NOTA • Bimbing murid menambah unit jisim berdasarkan situasi dan melalui 6.2.2
62 GURU aktiviti simulasi.
• Jelaskan bahawa menambah unit jisim yang sama unit adalah sama
seperti menambah nombor bulat.
4 Jumlahkan 1 250 g, 786 g dan 5 964 g. Nyatakan jawapan
dalam kg.
1 250 g + 786 g + 5 964 g = kg 8 000 ÷ 1 000 = 8
2 2 1
1 2 5 0 g
7 8 6 g
+ 5 9 6 4 g 8 000 g sama
dengan 8 kg.
8 0 0 0 g
1 250 g + 786 g + 5 964 g = 8 kg
5 2 kg 450 g + 1 kg 950 g + 2 kg 780 g = kg g
1
2 kg 4 5 0 g
1 kg 9 5 0 g
+ 2 kg 7 8 0 g
2 000 g sama
5 kg 2 1 8 0 g dengan 2 kg.
+ 2 – 2 0 0 0
7 kg 1 8 0 g
2 kg 450 g + 1 kg 950 g + 2 kg 780 g = 7 kg 180 g
CUBA INI
Tambah.
a 72 kg + 18 kg = kg b 435 g + 262 g = g
c 2 364 g + 75 g + 3 561 g = kg
d 30 kg 510 g + 920 g = kg g
e 6 kg 217 g + 1 kg 830 g + 2 kg 96 g = kg g
Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid cara mengumpul semula daripada gram kepada kilogram.
hlm. GURU 6.2.2
113 63
TOLAK JISIM
1
2 350 g
66 kg
100 kg
39 g
350 g
a Kira beza jisim b Berapakah lebihnya jisim
dengan jisim . daripada jisim ?
100 kg – 66 kg = kg 2 350 g – 350 g = g
9
0 10 10 2 3 5 0 g
1 0 0 kg – 3 5 0 g
– 6 6 kg
2 0 0 0 g
3 4 kg
2 350 g – 350 g = 2 000 g
100 kg – 66 kg = 34 kg
Jisim lebih 2 000 g
Beza jisim dengan
jisim ialah 34 kg. daripada jisim .
Berapakah kurangnya
jisim daripada jisim ?
Saiz sebenar
NOTA • Bimbing murid menolak unit jisim berdasarkan situasi yang diberi pada 6.2.3
64 GURU kad soalan dalam aktiviti berkumpulan.
• Latih murid membandingkan jisim antara dua objek dan mencari bezanya.
2 7 kg 90 g – 5 kg 780 g = kg g
0 10
6 1 0 9 0
7 kg 9 0 g
– 5 kg 7 8 0 g
1 kg 3 1 0 g
7 kg 90 g – 5 kg 780 g = 1 kg 310 g
3 8 kg 62 g – 2 350 g =
8 kg 62 g = 8 000 g + 62 g 2 350 g = 2 kg 350 g
= 8 062 g
7 10
8 0 6 2 g 8 kg 6 2 g
– 2 3 5 0 g – 2 kg 3 5 0 g
5 7 1 2 g 6 kg 3 1 2 g
Manakah jawapan yang betul? Mengapa?
100 g
20 g
100 g 50 g
CABAR
CABAR
MINDA
MINDA
Jisim mungkin g.
CUBA INI
1 Tolak.
a 102 kg – 47 kg = kg b 3 150 g – 765 g = g
c 15 kg 650 g – 9 kg 340 g = kg g
d 30 kg 8 g – 19 kg 632 g = g
2 Cari beza 8 kg 100 g dengan 7 kg 550 g.
3 Tolak 4 201 g daripada 9 kg 60 g. Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid cara mengumpul semula daripada kilogram kepada
hlm. GURU gram. Terangkan cara penolakan mengikut konsep unit kilogram dan 6.2.3
114 gram, ataupun mengikut nilai tempat. 65
DARAB JISIM
1
1 250 g 15 kg 482 g
a Kira jumlah jisim 8 kampit b Berapakah jumlah jisim
beras yang sama. bagi 7 botol jem strawberi?
8 × 15 kg = kg 7 × 482 g = g
4 5 1
1 5 kg 4 8 2 g
× 8 × 7
1 2 0 kg 3 3 7 4 g
8 × 15 kg = 120 kg 7 × 482 g = 3 374 g
Jisim 8 kampit beras Jisim bagi 7 botol jem
ialah 120 kg. strawberi ialah 3 374 g.
c Hitung jisim 4 peket oat.
4 × 1 250 g = kg 5 000 g = ? kg
5 000 ÷ 1 000 = 5
1 2
1 2 5 0 g
× 4 Tukarkan 5 000 g
5 0 0 0 g 5 kg kepada kg.
4 × 1 250 g = 5 kg
Saiz sebenar Jisim 4 peket oat ialah 5 kg.
NOTA • Mendarab unit jisim melalui aktiviti simulasi atau berdasarkan situasi 6.2.4
66 GURU yang diberi.
• Mendarab dengan cara tambah berulang, menggunakan garis nombor,
atau menggunakan sifir darab.
2 9 × 2 kg 300 g = kg g
2 kg 3 0 0 g
× 9 Mengapakah tolak
2 000 g dan tambah
1 8 kg 2 7 0 0 g 2 kg? Terangkan.
+ 2 – 2 0 0 0
2 0 kg 7 0 0 g
9 × 2 kg 300 g = 20 kg 700 g
3 3 × 3 kg 172 g = g
2
Tukarkan 3 kg 172 g kepada g. 3 1 7 2 g
3 kg 172 g = (3 × 1 000 g) + 172 g
= 3 000 g + 172 g × 3
= 3 172 g 9 5 1 6 g
3 × 3 kg 172 g = 9 516 g
350 g
350 g ?
Manakah 350 g
pemberat yang
CABAR sesuai diletakkan
CABAR
MINDA
MINDA
di atas penimbang? 1 kg 500 g 200 g 100 g 50 g
CUBA INI
Darab.
a 2 6 kg b 5 8 3 g c 1 0 9 4 g
× 4 × 5 × 3
d 5 × 2 000 g = kg e 6 × 4 kg 129 g = kg g
f 9 × 1 kg 108 g = g g 7 × 1 050 g = kg g
Saiz sebenar
BA NOTA • Berikan perhatian kepada cara mengumpul semula daripada gram
hlm. GURU kepada kilogram. 6.2.4
115 67
BAHAGI JISIM
1 Kira jisim sebungkus kacang hijau.
15 kg ÷ 5 = kg
15 kg 3 kg
5 1 5 kg
– 1 5
0
15 kg ÷ 5 = 3 kg
Jisim sebungkus kacang hijau
ialah 3 kg.
2 Berapakah jisim ikan bilis 1 5 0 g
di dalam setiap bekas? 4 6 0 0 g
600 g ÷ 4 = g – 4
600 g 2 0
– 2 0
600 g ÷ 4 = 150 g
0 0
Jisim ikan bilis di dalam – 0
setiap bekas ialah 150 g. 0
3 Kira jisim sepeket lala. 6 2 5 g
8 5 0 0 0 g
5 kg 5 kg ÷ 8 = g
– 4 8
2 0
5 kg ÷ 8 = 625 g – 1 6
Jisim sepeket lala 4 0
ialah 625 g. – 4 0
0
Saiz sebenar
NOTA • Jelaskan konsep bahagi yang melibatkan jisim dengan melakukan aktiviti 6.2.5
68 GURU simulasi.
• Bincangkan jisim bersih yang bermaksud jisim bahan tanpa jisim bekas.
4 30 kg 612 g ÷ 3 = kg g
1 0 kg 2 0 4 g Cuba bahagikan
3 3 0 kg 6 1 2 g 30 kg 612 g dengan 6.
– 3 0 – 6 Apakah jawapannya?
0 0 1
– 0
1 2
– 1 2
0 30 kg 612 g ÷ 3 = 10 kg 204 g
5 8 kg 400 g ÷ 7 = kg g
1 kg 2 0 0 g
7 8 kg 4 0 0 g Tukarkan 1 kg kepada 1 000 g.
– 7 + 1 0 0 0 1 000 g + 400 g = 1 400 g
1 1 4 0 0
– 1 4
0 0
– 0
0 0
– 0
0 8 kg 400 g ÷ 7 = 1 kg 200 g
Bolehkah soalan ini
8 400 g ÷ 7 = memberikan jawapan
yang sama? Bincangkan.
CUBA INI
Bahagi.
a 4 3 2 kg b 6 7 8 0 g c 3 9 kg 2 1 0 g
d 45 kg ÷ 5 = g e 25 kg 200 g ÷ 7 = kg g
Saiz sebenar
BA NOTA • Ingatkan murid supaya membuat penukaran unit jika jawapan yang
hlm. GURU dikehendaki adalah dalam unit yang berbeza daripada soalan. 6.2.5
116 • Banyakkan soalan dalam pelbagai bentuk seperti ayat matematik, 69
bentuk lazim dan situasi.
TUKAR UNIT ISI PADU CECAIR
Susu kurma
1
ini 1 liter.
1 ℓ
1 ℓ = 1 000 mℓ
1 liter sama dengan
1 ℓ
1 000 mililiter.
2 Berapakah isi padu air kelapa muda dalam mℓ?
2 ℓ = mℓ
2 ℓ = 2 × 1 000 mℓ
Untuk menukarkan
= 2 000 mℓ ℓ kepada mℓ,
2 ℓ = 2 000 mℓ darab 1 000.
2 ℓ Isi padu air kelapa muda ialah 2 000 mℓ.
3 Tukarkan 4 ℓ 360 mℓ kepada mℓ.
4 ℓ 360 mℓ = mℓ
Cuba pula tukarkan
4 ℓ 360 mℓ = 4 ℓ + 360 mℓ 5 ℓ 93 mℓ kepada mℓ.
= 4 000 mℓ + 360 mℓ
= 4 360 mℓ
4 ℓ 360 mℓ = 4 360 mℓ
Saiz sebenar
NOTA • Nyatakan perkaitan antara unit liter dengan mililiter dengan melakukan 6.3.1
70 GURU aktiviti simulasi dan menggunakan alat penyukat.
• Buat buku skrap tentang penukaran unit isi padu cecair dengan
menggunakan brosur barang jualan.
4 Berapakah isi padu air dalam ℓ? Untuk menukarkan
mℓ kepada ℓ,
8 000 mℓ = ℓ bahagi 1 000.
8 000 mℓ = (8 000 ÷ 1 000) ℓ
= 8 ℓ
8 000 mℓ = 8 ℓ
Isi padu air ialah 8 ℓ.
8 000 mℓ
5 Tukarkan isi padu cecair pelembut pakaian kepada ℓ dan mℓ.
2 350 mℓ = ℓ mℓ
2 350 mℓ 2 000 mℓ = 2 ℓ
350 mℓ
2 350 mℓ = 2 ℓ + 350 mℓ
= 2 ℓ 350 mℓ 2 350 mℓ
2 350 mℓ = 2 ℓ 350 mℓ
Isi padu cecair pelembut pakaian ialah 2 ℓ 350 mℓ.
CUBA INI
Tukarkan unit berikut.
a 3 ℓ = mℓ b 10 ℓ = mℓ
c 5 000 mℓ = ℓ d 9 000 mℓ = ℓ
e 1 ℓ 940 mℓ = mℓ f 7 ℓ 50 mℓ = mℓ
g 2 ℓ 3 mℓ = mℓ h 4 ℓ 68 mℓ = mℓ
i 6 150 mℓ = ℓ mℓ j 3 070 mℓ = ℓ mℓ
Saiz sebenar
BA NOTA • Tegaskan cara menukar liter kepada mililiter adalah dengan mendarab
hlm. GURU 1 000, dan menukar mililiter kepada liter pula dengan membahagi 1 000. 6.3.1
117 71
TAMBAH ISI PADU CECAIR
1 Berapakah jumlah isi padu air di dalam tong itu?
35 ℓ + 9 ℓ = ℓ Saya masukkan
1 9 ℓ air lagi.
3 5 ℓ
+ 9 ℓ
4 4 ℓ
35 ℓ + 9 ℓ = 44 ℓ
35 ℓ
Jumlah isi padu air di dalam
tong itu ialah 44 ℓ.
2 12 ℓ + 30 ℓ + 8 ℓ = ℓ 3 670 mℓ + 340 mℓ = m ℓ
1 1
1 2 ℓ 6 7 0 mℓ
3 0 ℓ + 3 4 0 mℓ
+ 8 ℓ 1 0 1 0 mℓ
5 0 ℓ
670 mℓ + 340 mℓ = 1 010 m ℓ
12 ℓ + 30 ℓ + 8 ℓ = 50 ℓ
Nyatakan 1 010 mℓ
dalam ℓ dan mℓ.
Berapakah isi padu air,
dalam mℓ, yang perlu
CABAR ditambah lagi ke dalam
CABAR
MINDA bikar supaya menjadi 2 ℓ?
MINDA
Saiz sebenar
NOTA • Bimbing murid menambah isi padu cecair berdasarkan situasi dan 6.3.2
72 GURU melalui aktiviti simulasi.
4 Kira jumlah isi padu air.
3 850 mℓ 4 120 mℓ 2 030 mℓ
3 850 mℓ + 4 120 mℓ + 2 030 mℓ = ℓ
1 1
3 8 5 0 mℓ
4 1 2 0 mℓ
+ 2 0 3 0 mℓ
1 0 0 0 0 mℓ
(10 000 ÷ 1 000) ℓ = 10 ℓ
3 850 mℓ + 4 120 mℓ + 2 030 mℓ = 10 ℓ
Jumlah isi padu air ialah 10 ℓ.
5 5 ℓ 720 mℓ + 2 ℓ 80 mℓ + 980 mℓ = ℓ mℓ
1
5 ℓ 7 2 0 mℓ
2 ℓ 8 0 mℓ
+ 9 8 0 mℓ
7 ℓ 1 7 8 0 mℓ
+ 1 – 1 0 0 0
8 ℓ 7 8 0 mℓ
5 ℓ 720 mℓ + 2 ℓ 80 mℓ + 980 mℓ = 8 ℓ 780 mℓ
CUBA INI
1 Tambah.
a 67 ℓ + 25 ℓ = ℓ b 38 ℓ + 9 ℓ + 27 ℓ = ℓ
c 304 mℓ + 961 mℓ = mℓ
d 1 055 mℓ + 3 498 mℓ + 447 mℓ = ℓ
e 6 ℓ 730 mℓ + 9 ℓ 407 mℓ = ℓ mℓ
2 Jumlahkan 5 ℓ 50 mℓ dan 2 750 mℓ. Nyatakan jawapan dalam mℓ.
Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid cara mengumpul semula daripada mililiter kepada liter dalam
hlm. GURU operasi tambah. 6.3.2
118 • Banyakkan soalan latihan dalam pelbagai bentuk, seperti ayat matematik, 73
bentuk lazim dan situasi.
TOLAK ISI PADU CECAIR
1 Cari beza isi padu minyak petrol di bawah.
85 ℓ – 47 ℓ = ℓ
7 15
8 5 ℓ
– 4 7 ℓ
3 8 ℓ
85 ℓ – 47 ℓ = 38 ℓ 85 ℓ 47 ℓ
Beza isi padu minyak petrol ialah 38 ℓ.
2 Berapakah lebihnya isi padu minyak bunga matahari
daripada minyak zaitun?
3 500 mℓ – 1 250 mℓ = mℓ
4 10
3 5 0 0 mℓ
– 1 2 5 0 mℓ
2 2 5 0 mℓ
3 500 mℓ 1 250 mℓ
3 500 mℓ – 1 250 mℓ = 2 250 mℓ
Isi padu minyak bunga matahari lebih 2 250 mℓ
daripada minyak zaitun.
3 9 ℓ 480 mℓ – 2 ℓ 760 mℓ = ℓ mℓ
0 14
8 1 4 8 0
9 ℓ 4 8 0 mℓ
– 2 ℓ 7 6 0 mℓ
6 ℓ 7 2 0 mℓ
9 ℓ 480 mℓ – 2 ℓ 760 mℓ = 6 ℓ 720 mℓ
Saiz sebenar
NOTA • Latih murid dengan soalan mekanikal dalam bentuk ringkas 6.3.3
74 GURU menggunakan perbendaharaan kata yang bermaksud tolak.
10 ℓ
4 Berapakah baki isi padu air di dalam botol besar
itu selepas botol kecil dipenuhkan?
10 ℓ – 4 095 mℓ = mℓ
9 9 9
0 10 1010 10
1 0 0 0 0 mℓ
– 4 0 9 5 mℓ 4 095 mℓ
5 9 0 5 mℓ
10 ℓ – 4 095 mℓ = 5 905 mℓ
Baki isi padu air di dalam botol besar itu ialah 5 905 mℓ.
5 5 ℓ 200 mℓ – 1 680 mℓ = ℓ mℓ
11
0 1 10
4 1 2 0 0 Jika 3 ℓ 520 mℓ ditolak
5 ℓ 2 0 0 mℓ daripada 5 ℓ 200 mℓ,
– 1 ℓ 6 8 0 mℓ berapakah bakinya?
3 ℓ 5 2 0 mℓ
5 ℓ 200 mℓ – 1 680 mℓ = 3 ℓ 520 mℓ
CUBA INI
Tolak.
a 90 ℓ – 36 ℓ = ℓ b 1 100 mℓ – 480 mℓ = mℓ
c 71 ℓ – 64 ℓ = mℓ d 8 ℓ – 3 ℓ 150 mℓ = mℓ
e 9 ℓ 750 mℓ – 4 ℓ 10 mℓ = ℓ mℓ
f 5 ℓ 620 mℓ – 2 ℓ 700 mℓ = ℓ mℓ
g 6 ℓ 30 mℓ – 5 640 mℓ = mℓ
h 10 ℓ – 8 920 mℓ = ℓ mℓ Saiz sebenar
BA NOTA • Ingatkan murid supaya membuat penukaran unit jika jawapan yang
hlm. GURU dikehendaki adalah dalam unit yang berbeza daripada soalan. 6.3.3
119 75
DARAB ISI PADU CECAIR
1 Berapakah isi padu 6 botol susu segar
yang sama?
6 × 2 ℓ = ℓ
2 ℓ
× 6
1 2 ℓ
2 ℓ
6 × 2 ℓ = 12 ℓ
Isi padu 6 botol susu segar yang sama ialah 12 ℓ.
2 4 × 250 mℓ = mℓ
2
2 5 0 mℓ
× 4
1 0 0 0 mℓ 250 mℓ 250 mℓ 250 mℓ 250 mℓ
4 × 250 mℓ = 1 000 mℓ
3 3 × 3 ℓ 120 mℓ = ℓ mℓ
3 ℓ 1 2 0 mℓ
× 3 Berapakah 9 ℓ 360 mℓ
9 ℓ 3 6 0 mℓ dalam mℓ?
3 × 3 ℓ 120 mℓ = 9 ℓ 360 mℓ
Saiz sebenar
NOTA • Latih murid mendarab isi padu cecair dengan menggunakan kaedah 6.3.4
76 GURU tambah berulang atau menggunakan sifir darab.
4 Cari isi padu bagi 7 botol syampu yang sama.
7 × 650 mℓ = ℓ mℓ
3
6 5 0 mℓ 4 550 mℓ = 4 000 mℓ + 550 mℓ
× 7 = 4 ℓ + 550 mℓ 650 mℓ
4 5 5 0 mℓ = 4 ℓ 550 mℓ
7 × 650 mℓ = 4 ℓ 550 mℓ
Isi padu 7 botol syampu yang sama ialah 4 ℓ 550 mℓ.
5 8 × 2 ℓ 450 mℓ = ℓ mℓ
4
2 ℓ 4 5 0 mℓ
× 8
1 6 ℓ 3 6 0 0 mℓ 3 000 mℓ sama
+ 3 – 3 0 0 0 dengan 3 ℓ.
1 9 ℓ 6 0 0 mℓ
8 × 2 ℓ 450 mℓ = 19 ℓ 600 mℓ
Cuba kira jumlah
isi padu bagi 5 botol
1 ℓ 200 mℓ syampu ini. Berikan
1 ℓ 200 mℓ jawapan dalam ℓ.
CUBA INI
Darab.
a 4 × 12 ℓ = ℓ b 3 × 750 mℓ = mℓ
c 2 × 4 ℓ 500 mℓ = ℓ d 6 × 925 mℓ = ℓ mℓ
e 7 × 1 ℓ 420 mℓ = ℓ mℓ
f 9 × 2 ℓ 400 mℓ = ℓ mℓ Saiz sebenar
BA NOTA • Lakukan aktiviti mendarab isi padu cecair dengan menggunakan
hlm. GURU gambar daripada katalog barangan pasar raya untuk mengukuhkan 6.3.4
120 kefahaman murid. 77
BAHAGI ISI PADU CECAIR
24 ℓ air diisi
1 Berapakah isi padu air
sama banyak
di dalam setiap baldi? ke dalam 3 baldi.
24 ℓ ÷ 3 = ℓ 24 ℓ
8 ℓ
3 2 4 ℓ
– 2 4
0
24 ℓ ÷ 3 = 8 ℓ
Isi padu air di dalam setiap baldi ialah 8 ℓ.
2 900 mℓ ÷ 2 = mℓ 3 1 ℓ 20 mℓ ÷ 6 = mℓ
4 5 0 mℓ 1 ℓ 20 mℓ = 1 000 mℓ + 20 mℓ
2 9 0 0 mℓ = 1 020 mℓ
– 8
1 0 1 7 0 mℓ
– 1 0 6 1 0 2 0 mℓ
0 0 – 6
– 0 4 2
0 – 4 2
900 mℓ ÷ 2 = 450 mℓ 0 0
– 0
Jika 900 mℓ gam diisi sama 0
banyak ke dalam 4 botol,
berapakah isi padu gam 1 ℓ 20 mℓ ÷ 6 = 170 mℓ
di dalam setiap botol?
Saiz sebenar
NOTA • Lakukan aktiviti simulasi dengan menggunakan bekas yang ada senggatan. 6.3.5
78 GURU
4 7 ℓ 500 mℓ ÷ 5 = ℓ mℓ 5 11 ℓ ÷ 8 = ℓ mℓ
1 ℓ 5 0 0 mℓ 1 ℓ 3 7 5 mℓ
5 7 ℓ 5 0 0 mℓ 8 11 ℓ 0 mℓ
– 5 + 2 0 0 0 – 8 + 3 0 0 0
2 2 5 0 0 3 3 0 0 0
– 2 5 – 2 4
0 0 6 0
– 0 – 5 6
0 0 4 0
– 0 – 4 0
0 0
7 ℓ 500 mℓ ÷ 5 = 1 ℓ 500 mℓ 11 ℓ ÷ 8 = 1 ℓ 375 mℓ
Sebiji tembikai yang berjisim Bincangkan cara lain
4 kg mempunyai anggaran untuk mendapatkan
isi padu air 3 600 mℓ. jawapan.
Berapakah anggaran
isi padu air dalam
CABAR
CABAR
MINDA
MINDA
sebiji tembikai yang
berjisim 1 kg?
CUBA INI
1 Bahagi.
a 32 ℓ ÷ 4 = ℓ b 840 mℓ ÷ 3 = mℓ
c 1 ℓ 10 mℓ ÷ 5 = mℓ d 9 ℓ 120 mℓ ÷ 6 = ℓ mℓ
e 9 ℓ 240 mℓ ÷ 7 = ℓ mℓ f 6 ℓ ÷ 8 = mℓ
2 Bahagikan 9 873 mℓ dengan 9. Nyatakan jawapan dalam
ℓ dan mℓ. Saiz sebenar
BA NOTA • Lakukan aktiviti kuiz berkumpulan secara bertulis atau lisan.
hlm. GURU 6.3.5
121 79
REKA CERITA
1 1 15 m + 28 m = 43 m
Aishah membeli 15 m kain putih dan
28 m kain bercorak untuk membuat
langsir. Jumlah panjang kain itu
ialah 43 m.
1 2 3 × 250 g = 750 g
Ibu menggunakan 3 ketul mentega
untuk membuat biskut. Jisim seketul
mentega ialah 250 g. Jumlah jisim
mentega yang digunakan ialah .
1 3 1 ℓ 200 mℓ ÷ 4 = 300 mℓ
Isi padu air tebu di dalam jag ialah
ℓ mℓ. Air tebu itu diisi sama
1 ℓ 200 mℓ
banyak ke dalam biji gelas.
Setiap gelas berisi mℓ air tebu.
CUBA INI
Reka cerita.
a 2 m 70 cm – 1 m 65 cm = 1 m 5 cm b 8 × 625 mℓ = 5 000 mℓ
c 4 kg 750 g + 1 kg 250 g = 6 kg d 13 ℓ 500 mℓ ÷ 9 = 1 ℓ 500 mℓ
Saiz sebenar
BA NOTA • Bimbing murid membina cerita berdasarkan situasi harian. 6.4.1
122-123 gambar yang sesuai dibentangkan di dalam kelas.
80 hlm. GURU • Lakukan pertandingan membina cerita. Cerita yang menarik dengan
SELESAIKAN MASALAH
235 cm
1 Rajah menunjukkan panjang reben merah dan
reben biru yang digunakan oleh Anis untuk
membuat bunga reben. Kira jumlah panjang, 84 cm
dalam m dan cm, reben yang digunakannya.
Diberi 235 cm reben merah, 84 cm reben biru
Dicari jumlah panjang reben yang digunakan dalam
m dan cm
Cara 235 cm + 84 cm = m cm
1
2 3 5 cm 319 cm 300 cm = 3 m
+ 8 4 cm 19 cm
3 1 9 cm 391 cm = 3 m 19 cm
235 cm + 84 cm = 3 m 19 cm
Jumlah panjang reben yang digunakan ialah 3 m 19 cm.
2 Jisim Lily ialah 32 kg. Jisim Lily lebih 3 kg daripada jisim
Akmal. Berapakah jisim Akmal?
32 kg
Cara Jisim Lily
Jisim Akmal
3 kg
?
32 kg – 3 kg = kg
2 12
3 2 kg
– 3 kg
2 9 kg Jisim Akmal ialah 29 kg.
Saiz sebenar
NOTA • Bimbing murid menyelesaikan masalah dengan cara melukis gambar rajah.
GURU 6.4.2
81
3 Tini menyediakan dua jenis minuman seperti jadual di bawah.
Minuman Isi padu a Hitung isi padu, dalam ℓ,
Air barli 3 ℓ 400 mℓ air sirap bandung.
Air sirap 5 kali isi padu
bandung air barli b Tini mengisikan air sirap bandung
ke dalam 8 jag. Berapakah isi
padu, dalam ℓ dan mℓ, air sirap
bandung dalam 1 jag?
a Cara 5 × 3 ℓ 400 mℓ = ℓ
3 ℓ 4 0 0 mℓ Saya semak dengan
tambah berulang.
× 5
1 5 ℓ 2 0 0 0 mℓ 5 × 3 ℓ 400 mℓ = 17 ℓ
+ 2 – 2 0 0 0
1 7 ℓ 0 mℓ Isi padu air sirap bandung
ialah 17 ℓ.
b Cara 17 ℓ ÷ 8 = ℓ mℓ
2 ℓ 1 2 5 mℓ
8 17 ℓ 0 mℓ
– 16 + 1 0 0 0
1 1 0 0 0
– 8
2 0
– 1 6
4 0
– 4 0
0
17 ℓ ÷ 8 = 2 ℓ 125 mℓ
Saiz sebenar Isi padu air sirap bandung dalam 1 jag ialah 2 ℓ 125 mℓ.
BA NOTA • Latih murid menyelesaikan masalah harian yang melibatkan operasi 6.4.2
124-126 yang sesuai.
82 hlm. GURU tambah, tolak, darab dan bahagi menggunakan pelbagai strategi
CUBA INI
Selesaikan masalah.
a i. Hitung jumlah jisim buah nanas Buah Jisim
dan buah nangka. Nanas 983 g
ii. Berapakah lebihnya jisim buah Nangka 4 kg 450 g
nangka daripada buah nanas?
b Lina membancuh 2 ℓ 520 mℓ air koko. Dia mengisikan sama
banyak air koko itu ke dalam 8 biji cawan. Kira isi padu,
dalam mℓ, air koko di dalam setiap cawan.
c Panjang getah Panjang getah paip
paip kuning hijau pula ialah
ialah 1 m 35 cm. 4 kali panjang
getah paip kuning.
i. Nyatakan panjang, dalam cm, getah paip kuning.
ii. Berapakah panjang, dalam m dan cm, getah paip hijau?
PROJEK RIA
Alat/Bahan Cara
gambar daripada 1 Tampalkan gambar yang berkaitan
brosur barang dan dengan panjang, jisim dan isi padu
Internet, gam, kertas cecair.
warna, pen, gunting
2 Bina soalan yang melibatkan operasi
Peserta tambah, tolak, darab dan bahagi.
3 Hias buku skrap.
3 orang murid
satu kumpulan 4 Bentangkan kerja kumpulan kamu.
Saiz sebenar
NOTA • Banyakkan latihan dalam bentuk lembaran kerja dan kad soalan.
GURU • Bimbing murid membina soalan daripada gambar yang dipilih dalam 6.4.2 83
Projek Ria.
RELAKS MINDA
Mari bernyanyi bersama-sama. Kira jawapannya.
Kalau adik bijak kira-kira,
Lihat papan cepatlah kira, 2 m 5 cm
Dua ratus lima, = 205 cm
Beginilah jawabnya,
Jika salah tolong ajarkan saya.
Kalau adik bijak kira sama-sama,
Fikir dulu bila lihat papan tanda, 32 cm
Tiga puluh dua, 8 256 cm
Itulah jawapannya,
Cuba pula jawab soalan saya.
Jawab 1 1 2 5 ℓ
soalan – 4 3 ℓ
saya. 2 4 × 70 g = g
ℓ
3 1 380 cm + 920 cm = m
IMBAS INI
Saiz sebenar
BA NOTA • Nyanyikan lagu mengikut irama “Kalau Rasa Gembira”. 6.1
127-128
84 hlm. GURU • Bimbing murid menjawab soalan. 6.2
• Guru digalakkan untuk menambah soalan lain.
6.3
BENTUK
KENAL PRISMA DAN BUKAN PRISMA
1 1 Para penonton, di atas
prisma segi tiga ini
ialah Onyet.
Wah, gajah itu menari
di atas kubus!
Kubus ialah prisma
segi empat sama.
Badut itu berdiri
di atas kuboid.
Saiz sebenar
NOTA • Bimbing murid mengaitkan objek sebenar dengan bentuk 3D untuk 7.1.1
GURU mengenal prisma segi empat sama, prisma segi empat tepat dan prisma 85
segi tiga.
1 2 a Saya kubus. Boleh
juga panggil saya PRISMA
prisma segi empat bucu
sama. SEGI EMPAT
permukaan SAMA
rata
✿ 6 permukaan
tepi rata yang
sama besar
✿ 8 bucu
✿ 12 tepi
tapak
b Saya kuboid atau prisma
segi empat tepat. PRISMA
permukaan bucu SEGI EMPAT
rata tepi TEPAT
✿ 6 permukaan
rata
✿ 8 bucu
✿ tepi
IMBAS INI tapak
c Saya prisma bucu PRISMA
segi tiga. SEGI TIGA
tepi ✿ permukaan
rata
permukaan ✿ bucu
rata ✿ 9 tepi
tapak
Ceritakan ciri prisma yang sama.
Saiz sebenar
BA NOTA • Minta murid menamakan objek di sekeliling yang bercirikan prisma. 7.1.1
129-130
86 hlm. GURU • Tegaskan nama prisma diberi berdasarkan dua permukaan bertentangan 7.1.2
yang sama bentuk.
3 Apabila prisma
dipotong, bentuknya
tetap sama.
IMBAS INI
PRISMA:
✿ ada 5 atau lebih permukaan rata.
✿ ada 2 permukaan bertentangan yang sama bentuk
disebut tapak.
✿ tidak ada permukaan melengkung.
Semua bentuk
4 Piramid ada bucu, tepi ini bukan
dan permukaan rata.
Bentuk sfera, kon prisma.
dan silinder ini
ada permukaan
melengkung.
Sfera Silinder Piramid Kon
Mari kita semak mengapa empat bentuk ini bukan prisma.
Ciri 5 atau lebih 2 permukaan tidak ada
prisma permukaan bertentangan permukaan
rata sama bentuk melengkung
(tapak)
Bentuk
Sfera ✗ ✗ ✗
Kon ✗ ✗ ✗
Piramid ✓ ✗ ✓
Silinder ✗ ✓ ✗
Saiz sebenar
BA NOTA • Jalankan aktiviti memotong objek seperti kek berbentuk kuboid, polistirena 7.2.1
hlm. GURU berbentuk prisma segi tiga dan span keras berbentuk kubus untuk melihat
131 dua permukaan bertentangan yang sama bentuk (keratan rentas). 87
PROJEK RIA
Bina carta atau peta minda seperti contoh di bawah.
prisma
piramid kon
segi tiga
prisma segi bukan
empat sama prisma BENTUK prisma
sfera
prisma segi
silinder
empat tepat
Yang berikut ialah bentangan bentuk tiga dimensi.
CABAR Jeny mencantumkan bentangan prisma.
CABAR
MINDA Liza mencantumkan bentangan bukan prisma.
MINDA
Namakan bentuk yang Jeny dan Liza dapat.
CUBA INI
Namakan prisma di bawah.
a b c
Saiz sebenar
NOTA • Sediakan peta minda yang sesuai serta gambar-gambar bentuk prisma 7.2.1
88 GURU dan bukan prisma. Minta murid menampalkan bentuk prisma dan bukan
prisma pada peta minda.
BA 2
KENAL POLIGON SEKATA
1 Poligon sekata
ialah bentuk dua
dimensi.
pentagon
5 sisi lurus
poligon
sekata
heksagon oktagon
6 sisi lurus 8 sisi lurus
heptagon
7 sisi lurus
POLIGON SEKATA:
Jeny mencantumkan bentangan prisma. ✿ ada 3 atau lebih sisi lurus yang sama panjang.
Liza mencantumkan bentangan bukan prisma. ✿ ada 1 permukaan rata.
Namakan bentuk yang Jeny dan Liza dapat. ✿ tidak ada sisi melengkung.
A D
Gambar rajah yang
manakah poligon
B sekata? Mengapa?
C E
Saiz sebenar
NOTA • Jelaskan poligon sekata mesti mempunyai sisi lurus yang sama panjang. 7.3.1
GURU Poligon yang sisinya tidak sama panjang ialah poligon tidak sekata. 89
• Gunakan papan geo dan kertas titik untuk aktiviti membina bentuk poligon
sekata serta menamakannya.
2 a Pentagon ada 5 bucu. Heksagon ada
Sisinya juga 5. 6 bucu dan 6 sisi.
pentagon heksagon
bucu
sisi
lurus
permukaan
rata
b c
heptagon oktagon
Jika tapak
bucu bucu prisma ini
disurih, apakah
sisi lurus sisi lurus
bentuk yang
terhasil?
Apakah poligon sekata yang akan
CABAR terhasil apabila enam segi tiga
CABAR
MINDA di atas dicantumkan?
MINDA
CUBA INI
Namakan poligon yang ada ciri berikut.
a 6 bucu b 8 bucu c 7 sisi lurus
6 sisi lurus 8 sisi lurus 7 bucu
Saiz sebenar
BA NOTA • Jalankan aktiviti membina rangka poligon menggunakan batang mancis 7.3.1
132-133
dan straw.
90 hlm. GURU • Jalankan kuiz mengenal pasti poligon berpandukan gambar situasi.
REKA CORAK
Saya hendak reka corak Ini corak bunga. Saya
1
daripada pentagon ini. gunakan 6 pentagon.
2 Kami buat
corak ikan dan
Kami menampalkan rama-rama.
bentuk poligon
berwarna-warni.
Apakah bentuk
yang digunakan CUBA INI
pada corak ini?
Cuba reka corak
yang kamu suka.
Saiz sebenar
BA hlm. NOTA • Jalankan pertandingan membentuk corak mengikut kreativiti murid. 7.3.2
134, 155 GURU 91
PAKSI SIMETRI
1 Jika gambar ini dilipat pada
garisan biru, kedua-dua Garisan biru ini ialah
bahagian akan bertindih tepat. paksi simetri.
PAKSI SIMETRI
Garis lurus yang
membahagikan
sesuatu bentuk
atau gambar
rajah kepada
dua bahagian
yang sama saiz
dan bentuk.
2 Gambar
rumah ini
ada 1 paksi
simetri.
Pentagon sekata ada
5 paksi simetri kerana
ada 5 sisi lurus.
Lihat gambar.
Adakah garisan biru
itu paksi simetri?
Saiz sebenar
BA NOTA • Tegaskan paksi simetri terdapat pada bentuk tiga dimensi dan bentuk 7.4.1
dua dimensi. Bincangkan paksi simetri pada heptagon dan oktagon.
92 hlm. 135 GURU • Jalankan aktiviti meneroka paksi simetri menggunakan pelbagai bentuk
di dalam dan di luar bilik darjah.
PROJEK RIA
Alat/Bahan baju kertas,
pen, pembaris
Cara
1 Lipat baju kertas sehingga bahagian
lipatan bertindih dengan tepat.
2
Buka lipatan baju kertas. Lukis
garisan pada lipatannya.
3 Labelkan paksi simetri.
Paksi simetri
CUBA INI
Berapakah paksi simetri bagi bentuk ini?
a b c d
Saiz sebenar
NOTA • Bimbing murid meneroka paksi simetri secara melukis garis simetri pada 7.4.1
GURU kad gambar pelbagai bentuk, melipat dan menggunting kertas serta 93
menggunakan perisian MS Word.
• Ubah suai dan pelbagaikan bahan atau objek untuk mencari paksi simetri.
SELESAIKAN MASALAH
1 Cikgu Salina menampal tiga gambar pada
papan putih. Dia meminta Azian memilih Yang manakah prisma?
gambar sebuah prisma. Gambar manakah
yang dipilih? Mengapa?
Diberi gambar kon, kuboid dan sfera
Dicari gambar prisma
Cara buat jadual senarai semak
Ciri 5 atau lebih 2 permukaan tidak ada
prisma permukaan bertentangan permukaan
rata sama bentuk melengkung
Bentuk (tapak)
Kon ✗ ✗ ✗
Kuboid ✓ ✓ ✓
Sfera ✗ ✗ ✗
Kuboid ialah prisma segi empat tepat.
Azian memilih kerana ada 6 permukaan rata,
permukaan bertentangannya sama bentuk dan
tidak ada permukaan melengkung.
2 Wong menggunting satu bentuk. Bentuk itu ada 2 bucu
lebih daripada pentagon. Apakah nama bentuk itu?
Cara cuba jaya 1 cuba jaya 2
heksagon heptagon
6 bucu, 1 bucu lebih 7 bucu, 2 bucu lebih
daripada pentagon daripada pentagon
BUKAN YA
Saiz sebenar Nama bentuk itu ialah heptagon.
NOTA • Banyakkan soalan penyelesaian masalah secara membuat jadual senarai 7.5.1
94 GURU semak atau cuba jaya untuk memantapkan lagi pemahaman murid.
3 Chin ada tiga keping kad gambar.
Yang manakah prisma?
Dia meminta Zaki mengambil kad gambar yang
mempunyai lebih daripada satu paksi simetri.
Kad gambar manakah yang diambil oleh Zaki?
Cara lukis paksi simetri
1 paksi simetri 2 paksi simetri
1 paksi simetri
Zaki mengambil kad gambar sapu tangan.
CUBA INI
Selesaikan masalah.
Jaslina ada tiga keping kad imbasan.
Dia memilih kad poligon sekata.
Kad manakah yang dipilihnya?
Berikan sebab.
Saiz sebenar
BA NOTA • Galakkan murid meneroka cara lain untuk menentukan paksi simetri seperti 7.5.1
hlm. GURU melipat kad gambar.
136 • Tegaskan ada bentuk yang mempunyai lebih daripada satu paksi simetri. 95
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search