การเรียนรู้ด้วยโครงงาน

ข้นั ตอนการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเปน็ ฐาน

กัลยา หอมดี
ข้าราชการบานาญ

หัวข้อการบรรยาย

1.ขั้นตอนการจัดการเรยี นรูโ้ ดยใชโ้ ครงงานเปน็ ฐาน 6 ขั้นตอน
1) การกาหนดปญั หาและการเลอื กเร่อื งท่จี ะทาโครงงาน
2) การค้นควา้ รวบรวมข้อมูล
3) การเขียนเค้าโครงของโครงงาน
4) ปฏบิ ัตกิ ารทาโครงงาน
5) การเขยี นรายงานผลการศึกษา
6) การนาเสนอผลงาน

2. ฝึกปฏิบัติกาหนดปัญหาและเลอื กเรื่องท่จี ะทาโครงงาน
3. ฝกึ ปฏบิ ัติเขยี นเคา้ โครงของโครงงาน
4. นาเสนอ

โครงสรา้ งหลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดับการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551

วชิ าเลือกแต่ละระดบั ต้องเรียนรู้แบบโครงงาน อย่างน้อย 3 หนว่ ยกิต

จานวนหนว่ ยกติ

ที่ สาระการเรยี นรู้ ประถมศึกษา มธั ยมศึกษาตอนตน้ มธั ยมศึกษาตอนปลาย

วิชาบงั คบั วชิ าเลอื ก วิชาบงั คบั วิชาเลือก วิชาบังคับ วิชาเลอื ก

1 ทักษะการเรยี นรู้ 5 5 5

2 ความรพู้ ืน้ ฐาน 12 16 20

3 การประกอบอาชพี 8 8 8

4 ทักษะการดาเนินชีวิต 5 5 5

5 การพัฒนาสังคม 6 6 6

รวม 36 12 40 16 44 32

48 หน่วยกติ 56 หน่วยกิต 76 หน่วยกติ

กิจกรรมพฒั นาคุณภาพชวี ิต 200 ชม. 200 ชม. 200 ชม.

ทาไมทุกระดับการศกึ ษา(ประถม/ม.ตน้ /ม.ปลาย/ป.ตร/ี ป.โท/ป.เอก/เลอื่ นวทิ ยฐานะ)
ตอ้ งให้เรียนรแู้ บบโครงงาน (ภาคนิพนธ์/วทิ ยานพิ นธ/์ งานวิจัย)

ความรู้ในโลกน้ีมีเยอะมาก สอนอย่างไรก็ไม่หมด สอนไม่ได้ทุกเร่ือง
เรียนมาก รนู้ ้อย ความรู้ท่วมหวั เอาตวั ไม่รอด

ลงมือปฏบิ ัตจิ รงิ สรา้ งองคค์ วามรู้เอง
(ลงมือทาจาไดน้ าน)

จากเป้าหมายความรู้ ไปสู่ทกั ษะ จากครูเปน็ หลัก เปน็ ผู้เรียนเป็นหลัก

ไมเ่ น้นการสอน เน้นการเรียนรู้ : ปรับวิธเี รยี นเปลีย่ นวธิ เี รียนรู้

สว่ นผสมของดินท่ีใช้ปลกู มะนาวในบ่อซเี มนต์ใหผ้ ลดกและลกู โต

ผกั ตบชวาหมัก+มลู ววั นม+ขเ้ี คก้ (ขต้ี ะกรนั จากหม้อกรอง
นา้ ตาล)+กากไสเ้ ดอื น+มูลไสเ้ ดือน 100 % อยา่ งละ 1 ส่วน

ปริมาณผลผลิต
จานวนติดลูก/น้าหนักลูกมะนาว/ขนาดของผลมะนาว

นวัตกรรม
สว่ นผสมของดนิ
ทปี่ ลกู มะนาว

โครงงานการปลกู มะนาวในบ่อซเี มนต์

สว่ นผสมของดนิ นวัตกรรม
(การทดลอง) ธุรกิจครบวงจร

ตน้ ทุนราคาดิน
(การคานวณ)

การขยายอาชีพ
(การศึกษาดูงาน/
ปรึกษาเจ้าของธุรกิจ)

วิธกี ารขอสินเชื่อ
(ปรกึ ษาเจา้ หน้าท่ี)

ม้งุ ส้ฝู ุ่น (คณะวศิ วะ มหาวิทยาลยั เชียงใหม)่

“มงุ้ กรองฝนุ่ ” สามารถช่วยลดปริมาณฝ่นุ PM2.5
ได้เป็นอย่างมาก จากการทดสอบฝุ่น PM2.5
ภายนอกมงุ้ วดั ได้ 78 ไมโครกรมั ตอ่ ลกู บาศกเ์ มตร
หลังจากตดิ ต้งั พดั ลมและไสก้ รองฝ่นุ แบบ DIY
สามารถลดฝ่นุ PM2.5 เหลือ 8 ไมโครกรมั ต่อ
ลูกบาศก์เมตร โดยหลักการนาเอาอากาศดีที่ผ่านการ
กรองแลว้ เข้าไปดันภายในมงุ้ ไมใ่ หอ้ ากาศไมด่ ี ลอด
เขา้ มา ตามหลักการของการทาหอ้ ง Positive
Pressure ดว้ ยต้นทุนทั้งหมดประมาณ 1,500 บาท

การยืดอายนุ ้าเตา้ หู้บรรจุขวด

ศกึ ษาระยะเวลาท่นี ้าเต้าหู้เสีย ตม้ แบบเดมิ (แบบ 1)
ต้มแบบใหม่ (แบบ 2)

วิธีการทาน้าเต้าหู้ ระยะเวลาท่ีน้าเต้าหเู้ สยี
แบบเดมิ (แบบท่ี 1)
วันท่ี 1 วนั ท่ี 2 วนั ท่ี 3 วันที่ 4 วนั ท่ี 5 วนั ท่ี 6 วนั ที่ 7 วันที่ 8

ปกติ ปกติ ปกติ เสยี เสีย เสีย เสีย เสยี

แบบใหม่ (แบบท่ี 2) ปกติ ปกติ ปกติ ปกติ ปกติ ปกติ ปกติ เสีย

การทานา้ เต้าหูแ้ บบเดมิ
1. แชถ่ วั่ เหลืองกอ่ นตม้ 8-10 ชม.
2. เมอ่ื ตม้ น้าเตา้ หเู้ สรจ็ นามาพักใหห้ ายรอ้ น
2. บรรจใุ ส่ขวดปดิ ฝา จึงนาไปแช่ในตเู้ ย็นในชอ่ งปกติ 1 คืน

การทาน้าเต้าหู้แบบใหม่
1. แชถ่ ัว่ เหลือง 6 ช่ัวโมง
2. ต้มเสร็จ นาหมอ้ นา้ เต้าห้มู าแชใ่ นกะละมังทีม่ นี ้าใสน่ ้าแขง็ โดยไมป่ ดิ ฝาหมอ้
เพอ่ื ไม่ใหไ้ อนา้ มาเกาะตัวที่ฝาหมอ้ แล้วหยดลงไปในนา้ เต้าหู้ เพราะจะทาให้
นา้ เต้าห้บู ดู ง่ายขน้ึ
3. บรรจนุ ้าเตา้ ห้ใู สข่ วด แลว้ นาไปแชใ่ นถงั นา้ แขง็ ท่มี อี ุณหภูมิ 2-8 องศา
เพ่ือเปน็ การยดื ระยะเวลาการเก็บรักษาดว้ ยอุณหภมู ทิ ีต่ ่า

โครงงานการจดั ร้านขายของชา

ศกึ ษารูปแบบการจัดรา้ นขายของชา (ศึกษาดว้ ยตนเอง)
สารวจรปู แบบการจัดรา้ นทล่ี กู ค้าชอบ/สารวจเหตผุ ลการตัดสนิ ใจซ้ือของ (การสารวจ)
ออกแบบ/จัดและตกแตง่ ร้านใหม่ เปน็ หมวดหมู่ หยบิ งา่ ย สะอาด(ทาด้วยตนเอง)
เปรยี บเทยี บยอดขายกอ่ นหลังการจดั รา้ น (ทาบญั ชี)

โครงงาน คือ การค้นพบ...พบอะไร??

พบความรู้ใหม่ๆ ทางานเร็วข้ึน

พบวธิ ีการใหม่ๆ ใชว้ ธิ ีการทาง ใช้งานงา่ ยขึ้น
พบส่ิงประดิษฐใ์ หม่ๆ ค้มุ คา่
น่าเชวิทือ่ดถยีกือาวศ/่าดาเดกีสวติม่ารเ์ ดมิ เพม่ิ ความสะดวก สบาย
พบคาตอบที่ตอ้ งการ
ผลผลิตมีคณุ ภาพ
พบวธิ ีการแกป้ ัญหา มีประโยชน์เยอะ
ส่งผลกระทบนอ้ ย
ทาให้โลกนา่ อยู่ขนึ้
แง่มมุ ใหมๆ่

ขน้ั ตอนการจัดกจิ กรรมเรยี นร้โู ดยใช้โครงงานเป็นฐาน

1.การกาหนด 2.การค้นคว้า 3.เขยี นเคา้ โครง
ปัญหา/เลอื กเรื่อง รวบรวมข้อมลู ของโครงงาน

4.ปฏบิ ตั ิการ 5.เขยี นรายงาน 6.การนาเสนอ
ทาโครงงาน ผลการศึกษา ผลการศกึ ษา

รูปทรงของกระตบิ ขา้ วเหนียว/ชนดิ ของวัสดุ/ความถีใ่ นการสาน/
จานวนช้ันของการสานกระติบข้าว/การเคลอื บพน้ื ผิวภายนอกฯลฯ

STEM คืออะไร ?

สะเตม็ ศกึ ษาและการออกแบบเชงิ วิศวกรรม

รูปทรงของกระติบข้าวเหนียว/ชนดิ ของวสั ดุ/ความถ่ใี นการสาน/
จานวนชน้ั ของการสานกระติบข้าว/การเคลือบพืน้ ผวิ ภายนอกฯลฯ

ข้นั ตอนที่ 1 การกาหนดปัญหาและเลอื กเรอ่ื งทาโครงงาน

โครงงาน ปัญหา สงสัย
เดิม ใกล้ตวั อยากรู้

วชิ า ทีม่ าของเรื่อง ปญั หา

ต่างๆ ทอ้ งถิ่น
ทจ่ี ะทาโครงงาน

สนใจ สงั เกต
ส่วนตัว บอกเลา่

ทดลอง
เล่น

ขน้ั ตอนท่ี 1 การกาหนดปัญหาและเลอื กเรือ่ งทาโครงงาน

การดาเนินชวี ิต/อาชพี มีปญั หาอะไรบ้าง?มีสาเหตมุ าจาก?มผี ลเสีย?จะแก้ไขอย่างไร
ปัญหาไหนท่ีตอ้ งแกไ้ ขก่อน ??? เพราะอะไร ???
ตอ้ งการพัฒนา/ต่อยอดอาชพี ทท่ี าอยู่หรือไม?่ ?คาตอบทอ่ี ยากรู้??

ปญั หา ปลกู มะนาวในวงบอ่ ซเี มนตด์ ว้ ยผักตบชวาหมกั โดยไมใ่ ชด้ นิ
แตผ่ กั ตบชวาหมักยบุ ตัวเรว็ มากตอ้ งหามาเติมบอ่ ยๆ มีคา่ ใช้จ่าเพิม่ ข้ึน

สาเหตุ ผักตบชวามนี า้ เป็นสว่ นประกอบมาก น้าระเหยหมดก็จะยุบตปัว

ผลเสยี มคี า่ ใช้จ่ายเพิ่มข้ึน/หนา้ แล้งผักตบขาดแคลนต้องหาวัสดุอ่ืนมาทดแทน

วิธีการแกไ้ ข ต้องการทาดนิ ที่ใช้ในการปลูกมะนาวแทนผักตบชวาหมัก

ประเด็นที่ต้องการศึกษา ส่วนผสมของดินท่เี หมาะสมกบั
คาตอบทอ่ี ยากรู้ การปลูกมะนาวในบ่อซเี มนต์ให้ผลดกและลูกโต

ขนั้ ตอนท่ี 1 การกาหนดปญั หาและเลือกเร่ืองทาโครงงาน

การดาเนนิ ชีวิต/อาชพี มปี ัญหาอะไรบา้ ง?มีสาเหตมุ าจาก?มีผลเสยี ?จะแกไ้ ขอย่างไร
ปัญหาไหนทต่ี อ้ งแก้ไขกอ่ น ??? เพราะอะไร ???
ตอ้ งการพัฒนา/ต่อยอดอาชีพที่ทาอยู่หรือไม?่ ?คาตอบที่อยากรู้??

ปญั หา มีอาชีพทาโคมไฟแฮนด์เมด เป็นสินค้า OTOPของหมูบ่ า้ น
มีสินคา้ พร้อมจาหน่าย แตข่ ายแทบไมไ่ ดเ้ ลย

สาเหตุ ไม่มนี ักท่องเที่ยว ลกู ค้าไม่ร้จู กั สนิ คา้ ไม่มกี ารประชาสมั พนั ธ์

ผลเสีย ขายสนิ ค้าไม่ได้ ขาดรายได้ เงินลงทนุ ไมห่ มนุ เวยี น

วธิ กี ารแก้ไข ทาส่ือโฆษณา/ชอ่ งทางการขายออนไลน์

ประเด็นท่ีต้องการศกึ ษา สอ่ื โฆษณาแบบสตอร่ีเทลลง่ิ กบั แบบการรวี ิวสนิ คา้ แบบไหนดีกวา่ กัน
คาตอบท่ีอยากรู้
เปรยี บเทียบยอดจาหนา่ ยสินค้าทาง fb/ig/shopee/lazada

ปญั หา ลกู คา้ เขา้ รา้ นน้อย ขายของไม่ดี
สาเหตุ จดั วางสินค้าไม่เปน็ หมวดหมู่ หายาก ฝ่นุ เยอะ

ผลเสยี รายไดน้ ้อยลง เงินลงทนุ ไมห่ มนุ เวียน
จัดตกแตง่ รา้ นใหม่ เป็นหมวดหมู่ หยบิ ง่าย สะอาด
วิธีการแกไ้ ข
ประเด็นท่ตี อ้ งการศึกษา ยอดขายก่อน/หลงั การจัดรา้ น
คาตอบที่อยากรู้

ขนั้ ตอนที่ 1 การกาหนดปัญหาและเลือกเร่อื งทาโครงงาน

หมอ่ ง ทองดี : เครอ่ื งบนิ กระดาษ (บนิ นาน)

อยากศึกษาเร่ืองอะไร ??? ทาไมถึงอยากศึกษา ???
มีเรือ่ งอะไรที่สงสยั ท่ีอยากรู้??? เพราะอะไร ???

หมอ่ ง ทองดี : เครอื่ งบนิ กระดาษ (บนิ นาน)
ชนดิ ของกระดาษ

เทคนคิ
การปรบั แต่ง

ความช้นื สถานท่ขี วา้ ง

ทาโครงงานอะไรดี

9 คาถามก่อนเลอื ก 1. รู้คาตอบหรือยงั
เร่อื งทาโครงงาน 2. คมุ้ ค่าหรือเปล่า

3. มปี ระโยชนแ์ ค่ไหน

4.แก้ปัญหาได้จริงหรอื ไม่

9. ดีกวา่ เดิม 5.ส่งผลกระทบต่อสง่ิ แวดล้อมหรอื ไม่
อย่างไร 6. เปน็ เรื่องใหม/่ ท้าทายใหห้ าคาตอบหรือไม่
7.มีความเปน็ ไปได้ในการทาใหส้ าเรจ็ ตามเวลาท่ีกาหนด

8.มคี วามรคู้ วามเข้าใจในเรอ่ื งทท่ี า/อยากรู้คาตอบจรงิ ๆหรอื ไม่

ใบงานท่ี 2 การกาหนดปัญหาและเลอื กเร่ืองทาโครงงาน

ให้ผู้เขา้ รับการอบรมคิดปญั หาทีต่ อ้ งการจะแกไ้ ข โดยระบุ
สภาพปัญหา
สาเหตุ
ผลเสยี ทีเ่ กิดข้นึ
วธิ กี ารแก้ไข/วธิ กี ารพัฒนา
ประเด็นทต่ี ้องการศึกษา/คาตอบทอี่ ยากรู้

ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเปน็ ฐาน

1.การกาหนด 2.การคน้ ควา้ 3.เขียนเค้าโครง
ปัญหา/เลือกเรื่อง รวบรวมข้อมลู ของโครงงาน

4.ปฏิบัตกิ าร 5.เขียนรายงาน 6.การนาเสนอ
ทาโครงงาน ผลการศกึ ษา ผลการศึกษา

ขั้นตอนที่ 2 การค้นควา้ รวบรวมขอ้ มลู

ปรกึ ษาผู้รู้/นักวิชาการ/หวั หน้างาน/ สารวจ/สังเกต
ภมู ิปญั ญา/เจา้ ของกิจการ

ศกึ ษาดงู าน ศึกษาด้วยตวั เอง
สถานประกอบการ/แหล่งเรยี นรู้ อินเตอร์เน็ต/หอ้ งสมดุ

ทาไมตอ้ งมีการคน้ คว้าข้อมูล

มีความรู้ในเรอ่ื งท่ีต้องการศกึ ษามากขนึ้ /เพ่ือวางแผนการทาโครงงานอยา่ งรอบครอบ/
เพอ่ื ศึกษาแนวการทาโครงงานของคนอืน่ /เพอ่ื หาทางเลือกทีเ่ หมาะสมในการแก้ไขปัญหา
ของตนเอง/เพ่ือกาหนดประเด็นการศึกษาทแ่ี ตกตา่ งหรอื ดกี ว่าเดมิ

คาถามในการค้นคว้าเอกสารท่ีเกีย่ วข้อง

สนใจจะศึกษาประเดน็ ไหน
มปี จั จยั สาคัญใดบา้ ง ทีส่ ง่ ผลตอ่ โครงงาน
มใี ครศึกษาหรือยงั /ผลเป็นอย่างไร มีข้อเสนอแนะอะไรบ้าง
จะพฒั นาจากโครงงานเดิมให้ดขี น้ึ ไดห้ รอื ไม่ อย่างไร
จะศึกษาเรือ่ งนตี้ อ้ งมคี วามรเู้ ร่อื งอะไรบา้ ง

ปญั หาทพี่ บในการค้นควา้ รวบรวมข้อมูล

นามาใส่มากเกินไป คดั ลอกมาโดยไม่เรยี บเรียงใหม่
ไม่เก่ียวขอ้ งกบั โครงงานท่ีศกึ ษา
ไม่มกี ารอ้างอิงแหลง่ ท่มี า

อา้ งอิงไม่ถกู ตอ้ งตามหลกั สากล/อา้ งองิ หลายรปู แบบในเลม่ เดยี วกัน

อย่าเช่อื ขอ้ มูล
ทไี่ ดม้ าท้งั หมด

ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเปน็ ฐาน

1.การกาหนด 2.การคน้ ควา้ 3.เขียนเค้าโครง
ปัญหา/เลือกเรื่อง รวบรวมข้อมลู ของโครงงาน

4.ปฏิบัตกิ าร 5.เขียนรายงาน 6.การนาเสนอ
ทาโครงงาน ผลการศกึ ษา ผลการศึกษา

ข้นั ตอนที่ 3 การเขยี นเคา้ โครงของโครงงาน/การออกแบบวิธกี ารศกึ ษา/หาคาตอบ

1.ช่อื เรื่อง
2.ชอ่ื ผู้ทาโครงงาน
3.ชอื่ ครูท่ปี รึกษา
4.ที่มาและความสาคัญของโครงงาน
5.วัตถุประสงคข์ องการทาโครงงาน
6.สมมตฐิ าน (ถา้ มี)
7.ตัวแปร (ถ้าม)ี
8.ขอบเขตการศึกษา
9.วิธกี ารศกึ ษา

9.1 วสั ดอุ ุปกรณ์
9.2 วธิ กี ารศึกษา/วิธกี ารหาคาตอบ
9.3 เคร่ืองมือบนั ทึกผลการศกึ ษา
10.ประโยชน์ทคี่ าดว่าจะได้รบั
11.แผนปฏิบัตงิ าน
12.เอกสารอ้างอิง

การตง้ั ชือ่ โครงงาน : เขียนให้สอ่ื ความ อ่านแล้วรู้ว่าจะศกึ ษาอะไร

❑ การดองไขเ่ ค็ม ❑ การยน่ ระยะเวลาการดองไข่เคม็
❑ ความลับของนา้ ซาวข้าว ❑ การดองหนอ่ ไมด้ ว้ ยน้าซาวข้าว
❑ เครื่องดกั ยงุ ประหยดั พลังงาน ❑ เคร่อื งดักยุงจากปบ๊ี ขนมปงั ประหยดั พลังงาน
❑ เคร่อื งกลัน่ นา้ ❑ เคร่ืองกลัน่ น้าพลังงานแสงอาทิตย์
❑ อุปกรณ์แกะเปลอื กกุ้ง ❑ อปุ กรณแ์ กะเปลือกก้งุ
❑ กงั หันลมผลติ กระแสไฟฟา้ ❑ กังหันลมผลิตกระแสไฟฟ้า
❑ กรงสุนขั ลดเสยี ง ❑ กรงสุนขั ลดเสยี งจากถาดรองไข่
❑ ปลาร้าก้อน ❑ การยืดอายุปลารา้ กอ้ น
❑ กระถางตุนน้า ❑ กระถางเก็บน้าจากขวดพลาสติก 2 ช้ัน
❑ ปลาท่องโกแ๋ สนอร่อย ❑ ปลาท่องโก๋กรอบนาน
❑ ปม้ั ลมอัจฉรยิ ะ ❑ ปั้มลมจ๋ิวแต่แจว๋

4.ทม่ี าและความสาคญั ของโครงงาน

เปน็ การนาเสนอให้เหน็ ปญั หาของการทาโครงงาน ว่าผูท้ าโครงงาน
มีปัญหาอยา่ งไร ตอ้ งการทราบคาตอบหรอื อยากร้ใู นเรื่องใด ถงึ ได้ทาโครงงานนั้น
มแี รงบันดาลใจหรอื แรงจูงใจอย่างไร เขียนเป็นความเรยี งบรรยาย ให้ผอู้ ่านเห็น
คลอ้ ยตามว่าโครงงานทีท่ ามคี วามน่าสนใจ น่าศกึ ษาคน้ คว้าหาคาตอบ มปี ระโยชน์
และมคี ุณค่าสมควรแกก่ ารศกึ ษาคน้ คว้า

• อธิบายความเป็นมาและความสาคญั ในภาพกวา้ ง
• อธบิ ายโยงเข้าสู่หวั ข้อท่ีต้องการทาโครงงาน
• อธิบายชี้เฉพาะถึงความสาคัญ ว่าเพราะเหตุใดจึง
ตอ้ งการทาโครงงานนี้

เขียนกวา้ งๆเปน็ ✓เฉพาะเจาะจง
ปญั หาของประเทศ
เป็นปัญหาของ
ผู้ทาโครงงาน

5.วตั ถุประสงค์

ตรงกบั ผล เขยี นเป็นประโยคบอกเล่า
การศกึ ษา
เขียนให้ชัดเจนว่าโครงงานนี้จะศกึ ษาอะไรบ้าง (ไม่ทาอย่าเขยี น)
ใหเ้ ขยี นเป็นขอ้ ๆชัดเจน เข้าใจงา่ ย

เพอ่ื ศกึ ษา... เพ่อื เปรียบเทียบ......เพ่อื ประดษิ ฐ์......เพื่อสารวจ.....

ไมค่ วรเขยี นวา่ ทาแล้วได้อะไร (อย่าเอาประโยชนม์ าเขียน)

เพอื่ ลดโลกรอ้ น เพือ่ เรียนรกู้ ารทางานรว่ มกนั เพ่อื ใหม้ ที ักษะชีวติ

ตวั อย่างการเขียนวัตถุประสงค์

โครงงานเรอ่ื ง การจาหน่ายโคมไฟแฮนดเ์ มดออนไลน์

เพื่อเปรยี บเทียบยอดวิวการเขา้ ถงึ สื่อโฆษณาในรปู แบบสตอรเ่ี ทลล่ิงกบั การรีววิ สินค้า
เพอ่ื เปรยี บเทยี บยอดขายโคมไฟแฮนด์เมดในชอ่ งทาง fb/Ig/shopee/lazada
เพื่อฝึกทักษะการสร้างสอ่ื โฆษณาสนิ ค้าออนไลน์
เพ่ือศกึ ษาความพงึ พอใจของลูกค้าตอ่ รูปแบบโคมไฟแฮนด์เมด
เพื่อส่งเสริมอาชีพการขายสินค้าออนไลน์
เพอ่ื เพมิ่ ช่องทางการจาหนา่ ยสินคา้

ตัวอยา่ งการเขยี นวตั ถุประสงค์

โครงงานเรอื่ ง การศกึ ษาส่วนผสมของดินท่เี หมาะสม
ในการปลกู มะนาวในวงบอ่ ซเี มนต์

เพอ่ื ศึกษาธาตุอาหารในวัสดุตา่ งๆทใ่ี ชท้ าดนิ ปลกู มะนาว
เพอ่ื เปรียบเทยี บส่วนผสมของดนิ ท่ีใชป้ ลกู มะนาวในวงบอ่ ซีเมนต์ 4 สูตร
เพ่ือเปรยี บเทียบราคาดินทใี่ ชป้ ลูกมะนาวในวงบ่อซเี มนต์ 4 สตู ร
เพอ่ื ศกึ ษาความพร้อมในการตอ่ ยอดอาชีพธรุ กิจขายดินแบบครบวงจร
เพ่ือศกึ ษาการขอสินเช่อื
เพื่อฝกึ ทักษะการแกป้ ญั หาในการประกอบอาชีพ
เพือ่ ศกึ ษาวธิ ีการเกบ็ รักษามะนาวไว้กินนานๆ
เพื่อส่งเสรมิ อาชพี การปลกู มะนาว
เพอ่ื ศึกษาวธิ กี ารตอนกิ่งมะนาว

ตัวอย่างการเขยี นวัตถุประสงค์

เพอื่ ศกึ ษาอัตราส่วนที่เหมาะสมของสว่ นผสมตา่ งๆระหวา่ ง ถา่ นไม้ แป้ง
และนา้ ทีใ่ หพ้ ลงั งานความรอ้ นสูงท่สี ุด

เพอ่ื ศกึ ษาชนดิ ของแปง้ ท่ใี ห้พลงั งานความรอ้ นสงู สุด
เพอ่ื นาวัสดุเหลือใชม้ าทาใหเ้ กิดประโยชน์
เพื่อลดปริมาณขยะและมลภาวะทางอากาศ
เพอ่ื ศกึ ษารูปแบบเตาทร่ี ักษาความรอ้ นนาน
เพื่อลดการตัดไมท้ าลายปา่ ท่ีจะนามาทาถา่ นไม้

ตัวอยา่ งการเขยี นวตั ถุประสงค์ (ศกึ ษาจากใบงาน)

โครงงานเรือ่ ง หวั บกุ ผง

เพื่อแปรรูปหรอื ดัดแปลงหวั บกุ ทม่ี ีอยใู่ นทอ้ งถนิ่ ให้เกิดประโยชน์สงู สุด
เพ่อื เป็นการประหยดั รายจ่ายและเปน็ อาชีพเสริมของตนเองและครอบครวั

ผลการศึกษา
ในการอบหวั บกุ ตอ้ งใช้อณุ หภมู ิ 100 องศาเซลเซยี ส จะไดห้ วั บุกท่ีมีสนี า้ ตาลอ่อนหรอื สี

เหลอื งอ่อน เม่ือนาไปปน่ั แล้วจะเป็นผงละเอียดและมีสีสวยงาม

6.สมมติฐาน

สามารถทดสอบได้/วัดได้
บอกความสัมพนั ธ์ระหว่างตัวแปรตน้ กับตวั แปรตาม
สมมติฐานท่ีตั้งขน้ึ จะถูกหรือผดิ กไ็ ด้ จึงต้องมีการทดลองเพื่อตรวจสอบ

โครงงานการศึกษาสว่ นผสมของดินท่เี หมาะสมในการปลกู มะนาวในวงบ่อซีเมนต์
สมมติฐาน : สว่ นผสมของดินที่ใชป้ ลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนตแ์ ตกต่างกัน
มผี ลตอ่ การเจรญิ เติบโตของตน้ มะนาว

โครงงานการศกึ ษาวัสดแุ ละอายุท่เี หมาะสมในการหอ่ สม้ โอ
เพ่ือป้องกนั ความเสยี หายจากแมลงและศตั รู

สมมติฐาน : วสั ดุและอายุของสม้ โอท่หี ่อมผี ลต่อคณุ ภาพของผิวเปลือกสม้ โอ

โครงงานการทานา้ จมิ้ ลูกช้นิ จากวัสดธุ รรมชาติ
สมมตฐิ าน1 : วสั ดุทใี่ ชน้ ้าจ้ิมลกู ชิ้นมผี ลต่อระยะเวลาการบูด
สมมติฐาน 2 : มะขามเปยี กใชเ้ งนิ ลงทนุ นอ้ ยที่สดุ

โครงงานกังหันลมผลิตกระแสไฟฟ้า
โจทย์ : มปี จั จัยอะไรบา้ งทสี่ ง่ ผลต่อปริมาณกระแสไฟฟ้าที่ผลิตได้
ตอ้ งการศึกษา : ระดับความแรงของลมและขนาดของใบพัด
สมมติฐาน : ระดับความแรงของลมและขนาดของใบพดั มผี ลตอ่ ประสทิ ธิภาพ

ในการผลติ กระแสไฟฟา้
: ความแรงลมระดับ 3 สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าไดม้ ากกว่าความแรงลมระดับ 1 และ 2
: ใบพัดขนาด 16 นิว้ สามารถผลติ กระแสไฟฟ้าได้มากกว่าใบพัดขนาด 12 และ 14 น้ิว

ถา้ ร้คู าตอบคาตอบแล้วตงั้ สมมติฐานอย่างไร

ตอ้ งการเปรยี บเทียบการกะเทาะเมลด็ ขา้ วโพดด้วยอุปกรณ์ท่ีประดิษฐ์ขน้ึ
กับการกะเทาะด้วยมือ

สมมตฐิ าน : อุปกรณ์กะเทาะเมลด็ ข้าวโพดสามารถกะเทาะเมลด็ ขา้ วโพดได้
มากกว่าการแกะดว้ ยมอื 2 เท่า

ตอ้ งการเปรียบเทียบประสทิ ธภิ าพเของสญั ญาณกนั ขโมยแบบพอเพยี งกับสัญญาณกัน
ขโมยทข่ี ายตามทอ้ งตลาด

สมมติฐาน : สญั ญาณกนั ขโมยแบบพอเพียงมปี ระสทิ ธิภาพเทียบเท่าสญั ญาณกันขโมย
ทข่ี ายตามทอ้ งตลาด

การตัง้ สมมติฐาน

โครงงานเคร่ืองบินกระดาษ
โจทย์ : มีปัจจัยอะไรบา้ งที่ส่งผลให้เคร่อื งบนิ กระดาษบินไดน้ าน

หมอ่ ง ทองดี : เครอื่ งบนิ กระดาษ (บนิ นาน)
ชนดิ ของกระดาษ

เทคนคิ
การปรบั แต่ง

ความช้นื สถานท่ขี วา้ ง

การตัง้ สมมติฐาน

กระติบขา้ วเหนยี ว

โครงงานกระติบขา้ วเหนียว
โจทย์ : มปี จั จยั อะไรบ้างท่สี ่งผลตอ่ การเกบ็ รักษาความร้อนและ
ความนุม่ ของขา้ วเหนยี ว

7. ตัวแปร

ตวั แปรต้น สง่ิ ท่ีเปน็ สาเหตุ (สิง่ ทเี่ รานามาทดลอง)
ตวั แปรตาม สงิ่ ทีเ่ ป็นผล (สิ่งท่ีเราวัด)
ตวั แปรควบคุม สงิ่ ทีก่ าหนดให้คงที่ (สิ่งที่ทาใหเ้ หมือนกัน เทา่ กัน)

โครงงานเคร่อื งบนิ กระดาษ
ศึกษาความหนาของกระดาษทีส่ ่งผลต่อระยะเวลาทเี่ ครอ่ื งบินลอยอยู่ในอากาศ
ตวั แปรต้น ความหนาของกระดาษ ได้แก่ 80 แกรม 90 แกรม 100 แกรม 110 แกรม

และ120 แกรม
ตัวแปรตาม ระยะเวลาทเ่ี คร่อื งบินลอยอยูใ่ นอากาศ (การบินนาน)
ตัวแปรควบคมุ ชนดิ ของกระดาษ,ขนาดของกระดาษ,ทา่ ขว้าง,วธิ พี บั ,คนขว้าง,

อณุ หภมู ,ิ ชว่ งระยะเวลา,สถานท่ี

7.ตวั แปร

โครงงานการศกึ ษาส่วนผสมของดินทเ่ี หมาะสมในการปลูกมะนาวในวงบอ่ ซีเมนต์

ตวั แปรต้น : ส่วนผสมของดินทใ่ี ชป้ ลกู มะนาว 4 สูตร ได้แก่
สูตรที่ 1 ประกอบดว้ ยผกั ตบชวาหมัก มูลววั นมและขี้เคก้ (ขต้ี ะกรนั จากหมอ้ กรองน้าตาล)

อยา่ งละ 1 สว่ น
สตู รท่ี 2 ผักตบชวาหมัก มลู วัวนม ขเ้ี ค้กและกากไส้เดอื น อย่างละ 1 สว่ น
สตู รที่ 3 ผกั ตบชวาหมกั มูลวัวนม ขี้เค้ก กากไสเ้ ดือน จลุ ินทรยี ์ฉี่ไส้เดอื นและมูลไส้เดอื น100%

อยา่ งละ 1 ส่วน
สตู รท่ี 4 ผักตบชวาหมัก 100 %
ตวั แปรตาม : การเจริญเตบิ โตของต้นมะนาว (จานวนการติดลูกและนา้ หนักผลมะนาว)
ตวั แปรควบคมุ : ขนาดวงบอ่ ซีเมนต์ พนั ธต์ุ ้นมะนาว อายุและขนาดก่ิงพันธุ์ สถานที่ปลกู การใหน้ า้
ปุย๋ และการกาจัดแมลง

ตวั แปรที่ศกึ ษา : โครงงานเครอื่ งแกะกระเทียม

วัสดทุ ่ใี ช้รองแปน้ บีบและวสั ดทุ ่ีใชพ้ ันแกนบีบ
มผี ลตอ่ ความสมบรู ณข์ องกลีบกระเทียม
เครือ่ งแกะกระเทียมท่ีประดษิ ฐข์ ้ึนสามารถแกะกระเทียม
ไดเ้ รว็ กว่าแรงงานคนอย่างนอ้ ย 5 เท่า

ชนดิ ของตวั แปร การทดลองที่ 1 การทดลองที่ 2

ตวั แปรต้น ชนิดของวัสดทุ ่ใี ชร้ องแปน้ บีบและวสั ดุ การแกะดว้ ยแรงคนกับการ
ตวั แปรตาม ทีใ่ ช้พนั แกนบบี ไดแ้ ก่ ฟองน้า ยางใน แกะด้วยเคร่ืองแกะกระเทียม
ตัวแปรควบคมุ รถยนต์ แผ่นยางพารา
ปริมาณกระเทยี มท่ีแกะได้
ความสมบรู ณข์ องกลีบกระเทยี มทีแ่ กะ
ได้ (แตก/ช้า/ถลอก/ติดข้ัว/สมบรู ณ์) เวลาที่ใชแ้ กะ พันธก์ุ ระเทียม
ขนาดของหวั กระเทยี ม
ความแรงของมอเตอร์
แหล่งทมี่ าของกระเทียม

ตวั แปรทีศ่ ึกษา : โครงงานกระตบิ ขา้ วเหนยี ว

ชนิดของวัสดทุ ่ใี ชส้ านกระตบิ จานวนชนั้ ของการสานกระติบ
มีผลตอ่ ความรอ้ นของขา้ วเหนียว มีผลต่อความนมุ่ ของข้าวเหนยี ว

ชนิดของตัวแปร การทดลองท่ี 1 การทดลองที่ 2

ตัวแปรต้น

ตวั แปรตาม
ตัวแปรควบคมุ

ตัวแปรทีศ่ ึกษา : โครงงานเครอื่ งบนิ กระดาษ

ทา่ ขว้างเครอ่ื งบินกระดาษ
มีผลตอ่ ระยะเวลาที่เครื่องบินลอยอยู่ในอากาศ

ความหนาของกระดาษ
มผี ลต่อระยะเวลาท่เี คร่อื งบินลอยอยใู่ นอากาศ

วธิ ีพบั กระดาษ
มีผลต่อระยะเวลาที่เคร่ืองบินลอยอย่ใู นอากาศ

ชนดิ ของตวั แปร การทดลองท่ี 1 การทดลองท่ี 2 การทดลองที่ 3

ตวั แปรต้น

ตวั แปรตาม

ตวั แปรควบคุม

ตวั แปร

โครงงานกระติบขา้ วเหนยี ว
ตวั แปรต้น รปู ทรงของกระตบิ ข้าวเหนียว/ชนดิ ของวัสดุ/ความถใ่ี นการสาน/

จานวนช้นั ของการสานกระตบิ ขา้ ว/การเคลอื บพน้ื ผิวภายนอก ฯลฯ
ตวั แปรตาม ความรอ้ นของขา้ วเหนียว/ระยะเวลาการรกั ษาความรอ้ น/ความนุ่ม

ของขา้ วเหนียว
ตัวแปรควบคมุ ชนดิ ของขา้ วเหนียว,ปริมาณขา้ วเหนยี ว,วิธีหุงขา้ วเหนยี ว,สถานท่ี

ทดลอง ฯลฯ
รปู ทรงของกระตบิ ขา้ วเหนียว/ชนิดของวสั ดุ/ความถ่ใี นการสาน/
จานวนช้นั ของการสานกระติบข้าว/การเคลอื บพ้นื ผวิ ภายนอก ฯลฯ

กระตบิ

ต้องการศึกษาวา่ ท่าขวา้ งเครื่องบนิ ความหนาของกระดาษ และ
วิธพี บั เครอื่ งบนิ มผี ลต่อระยะเวลาที่เครอื่ งบินลอยอยูใ่ นอากาศหรอื ไม่

ชุดท่ี 1 ชดุ ที่ 2
สมมตฐิ าน..................................... สมมติฐาน........................................
ตวั แปรตน้ .................................. ตัวแปรต้น ......................................
ตวั แปรตาม................................... ตัวแปรตาม.......................................
ตัวแปรควบคมุ ............................. ตัวแปรควบคุม .................................

ชดุ ที่ 3
สมมติฐาน.........................................
ตัวแปรตน้ .......................................
ตัวแปรตาม.......................................
ตัวแปรควบคุม ..................................