ข้อมูลในเครื่องคอมพิวเตอร์

2. ระบบเลขฐาน สัญลกั ษณ์ทมี่ คี ่าสูงสุด

➢ระบบเลขฐานสอง 0, 1, 11, 100, 101, 110, 111,
1000, 1001, 1010, 1011, 1100,
ตวั อย่าง 1101, 1110, 1111, 10000,
เลขฐานสอง 10001, 10010, 10011, 10100
10101, 10110, …

2. ระบบเลขฐาน

ในชีวติ ประจาวนั สามารถแทนเหตุการณ์ใด
เป็ นเลขฐานสองได้บ้าง

การเปิ ดหรื อปิ ดประตู
การแบ่งเพศชายหรือเพศหญิง

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ)

➢ระบบเลขฐานแปด

ระบบเลขฐานแปด (Octal Numbering System)

เป็นระบบเลขฐานที่สร้างข้ึนจากเลขฐานสอง โดยการจดั กลุม่ เลขฐานสอง
ออกเป็นกลุม่ ละสามตวั (เร่ิมจากขวา) มีสัญลกั ษณ์จานวน 8 ตวั

0ระบบ 1

เลขฐานแปด

234

567

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ)

➢ระบบเลขฐานแปด
การอ่านตัวเลขในระบบเลขฐานแปด

สามารถอ่านเรียงลาดบั ตามตวั เลข แลว้ ตามดว้ ยเลขฐาน

สี่–สาม–หก–เจด็ –ฐานแปด

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ) สัญลกั ษณ์ทม่ี คี ่าสูงสุด

➢ระบบเลขฐานแปด 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 10, 11,
12, 13, 14, 15, 16, 17, 20,
ตวั อย่าง 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27,
เลขฐานแปด 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36,
37, 40, 41, 42, 43, 44, 45,
46, 47, …

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ)

ปัญหาใดทพ่ี บในการแทนรหัสแอสกี
กบั ตัวอกั ษรทมี่ ีจานวนมาก

เกิดความยุ่งยาก สับสน
ใช้เวลานาน และแทนรหัส
ไดย้ าก

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ)

➢ระบบเลขฐานสิบหก

ระบบเลขฐานสิบหก (Hexadecimal Numbering System)
ระบบเลขฐานท่ีมีสญั ลกั ษณ์ 16 ตวั (ฐานสิบมี 10 ตวั คือ 0–9) โดยจะใช้

สัญลกั ษณ์ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F ในการแสดงหรือเขียนท้งั 16 ตวั

ระบบ
เลขฐานสิบหก

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ)

➢ระบบเลขฐานสิบหก
การอ่านตัวเลขในระบบเลขฐานสิบหก

สามารถอ่านเรียงลาดบั ตามตวั เลข แลว้ ตามดว้ ยเลขฐาน

หน่ึง–ซี–เจด็ –ฐานสิบหก

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ) สัญลกั ษณ์ทม่ี คี ่าสูงสุด

➢ระบบเลขฐานสิบหก 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,
A, B, C, D, E, F, 10, 11,
ตัวอย่าง 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18,
เลขฐานสิบหก 19, 1A, 1B, 1C, 1D, 1E,
1F, 20, 21, 22, 23, 24, 25,
26, 27, 28, 29, 2A, 2B,
2C, 2D, 2E, 2F, …

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ)

เรื่องน่ารู้

สัญลกั ษณ์ในระบบเลขฐาน

สั ญลักษณ์ ในระบบเลขฐานใด ๆ จะมี
จานวนเท่ากับระบบเลขฐานน้ัน แต่จะไม่มี
สั ญ ลักษ ณ์ น้ั น อ ยู่ใ น ระ บ บ เล ข ฐา น ขอ ง ตน เ อ ง
เช่น ระบบเลขฐานสอง จะมี 2 จานวน และไม่มี
สัญลักษณ์ 2 ส่วนระบบเลขฐานสิบ สัญลักษณ์
10 ไม่ใช่ สัญลักษณ์สิบ แต่หมายถึงสัญลักษณ์
หนึ่งและศูนย์

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ)

กจิ กรรม คำชี้แจง คน้ หาขอ้ มูลเพ่มิ เติม แลว้ เติมค่าลงในตารางเลขฐานใหส้ มบูรณ์

ตารางเลขฐาน

เลขฐานสิบ เลขฐานสอง เลขฐานแปด เลขฐานสิบหก

0 0 0 0
1 1 1 1
10 2
2 11 2 3
3 100 3 4
4 101 4 5
5 110 5 6
6 6 7
7 111 7 8
1000 10 9
8 1001 11
9

2. ระบบเลขฐาน (ต่อ) ตารางเลขฐาน (ต่อ)

เลขฐานสิบ เลขฐานสอง เลขฐานแปด เลขฐานสิบหก
A
10 1010 12
11 1011 13 B
12 1100 14 C
13 1101 D
14 1110 15 E
15 1100
16 10000 16 F
17 10001 17 10
18 10010 20 11
19 10011 21 12
20 10100 13
22
23 14
24

คาถามทบทวนความรู้

ระบบเลขฐานใดท่มี กี ารนาตัวอกั ษรภาษาองั กฤษมาเพม่ิ ค่าแทนตวั เลข

แนวคาตอบ

เลขฐานสิบหก

Answer

สรุปความรู้

ระบบเลขฐาน

ระบบเลขฐาน คือ ค่าท่ีแสดงให้ทราบว่าระบบเลขน้ันมีสัญลักษณ์
ที่ใช้ท้ังหมดจานวนเท่าไร ระบบเลขฐานท่ีเกี่ยวกับเครื่องคอมพิวเตอร์ ได้แก่
ระบบเลขฐานสิบท่ีใช้ในชีวิตประจาวันของมนุษย์ เลขฐานสองที่เป็ นระบบ
พื้นฐานในการเปิ ดและปิ ดกระแสไฟฟ้า ส่วนเลขฐานแปดและเลขฐานสิบหก
นามาใช้เพ่ือลดปริมาณของข้อมูลทเี่ ป็ นเลขฐานสอง

ขอ้ มูลในเครื่องคอมพวิ เตอร์

ข้อมูล
ในเครื่องคอมพวิ เตอร์

การแปลงค่าเลขฐาน

การแปลงค่าเลขฐานมวี ธิ ีการอย่างไร

3. การแปลงค่าเลขฐาน

บันทกึ ความรู้

เนร่ือ้ งหาโกดายรสแรปุปลง(ตค่อ่าเ)ลขฐาน
2แ.หโลป่งรคแ้นกครวม้าCหalนcuงั lสaืtอoเrรีเยปน็นรกาายรวใชิชาเ้ ทพค้ืนโฐนานโลเยทมี คาโชน่วโยลใยนสี กาารรสแนปเลทงศค่ามเล. 1ขฐาน เพ่อื ใหเ้ กิด
เนื้อคหวาโมดสยะสดรวุปก กรวารดแเรป็วลแงลคะ่าเไลดขผ้ ฐลาลนพั มธีว์ทธิ ี่ีแกมาร่นไยดามแ้ ากก่ ยง่ิ ข้ึน โปรแกรม Calculator ซ่ึง
1. กเปาร็นคโาปนรวแณกรโมดปยรกะายรกุแตปท์ ลี่ตงคิดา่ตเ้งลั มขาฐพานร้อสมิบกใบัหรเ้ ปะ็บนบเลปขฏฐิบานตั สิกอารงขฐอางนบแรปิษดทั แไมละโคฐารนซสอิบฟหทก์

กมาีลรกัแษปณลงะคเห่าเมลือขนฐาเคนรส่ือองงคิดเลเลขขฐาในชแช้ ป่วดยใแนลกะาเรลคขาฐนานวณสิบทหางกคใณหิตเ้ ปศ็นาสเลตขรฐ์ านสิบ การแปลง
ค่าเลขฐานสองใหเ้ ป็นเลขฐานแปด การแปลงคา่ เลขฐานสองใหเ้ ป็นเลขฐานสิบหก
การแปลงคา่ เลขฐานแปดใหเ้ ป็นเลขฐานสอง การแปลงค่าเลขฐานแปดใหเ้ ป็น
เลขฐานสิบหก การแปลงคา่ เลขฐานสิบหกใหเ้ ป็นเลขฐานสอง และการแปลงค่า
เลขฐานสิบหกใหเ้ ป็นเลขฐานแปด

3. การแปลงค่าเลขฐาน

นักเรียนนาคาถามที่เตรียมไว้แล้ว
คนละ 1 คาถาม มาร่วมกนั สนทนา

3. การแปลงค่าเลขฐาน

การแปลงค่าเลขฐาน

การแปลงค่าเลขฐานด้วยวธิ ีการคานวณ สามารถทาไดด้ งั น้ี

1. การแปลงค่าเลขฐานสิบให้เป็ นเลขฐานสอง ฐานแปด และฐานสิบหก
2. การแปลงค่าเลขฐานสอง เลขฐานแปด และเลขฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสิบ
3. การแปลงค่าเลขฐานสองให้เป็ นเลขฐานแปด
4. การแปลงค่าเลขฐานสองให้เป็ นเลขฐานสิบหก
5. การแปลงค่าเลขฐานแปดให้เป็ นเลขฐานสอง
6. การแปลงค่าเลขฐานแปดให้เป็ นเลขฐานสิบหก
7. การแปลงค่าเลขฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสอง
8. การแปลงค่าเลขฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานแปด

3. การแปลงค่าเลขฐาน

3.1 การคานวณ

1. การแปลงค่าเลขฐานสิบให้เป็ นเลขฐานสอง ฐานแปด และฐานสิบหก

แปลง 1610 เป็ นฐานสอง สามารถคานวณไดจ้ ากการหารส้ันดว้ ยเลขฐาน
ท่ีตอ้ งการแปลงค่า แลว้ นาผลลพั ธ์และเศษท่ีได้
มาเรียงตอ่ กนั จากล่างข้ึนบน

2) 16 แปลง 1610 เป็ นฐานแปด แปลง 1610 เป็ นฐานสิบหก
2) 8 เศษ 0
2) 4 เศษ 0 8) 16 16) 16
2) 2 เศษ 0 2 เศษ 0 1 เศษ 0

1 เศษ 0 208 1016

100002

3. การแปลงค่าเลขฐาน

3.1 การคานวณ

2. การแปลงค่าเลขฐานสอง ฐานแปด และฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสิบ

สามารถคานวณไดจ้ ากการนาเลขฐาน
ที่ ต้อ ง ก า ร แ ป ล ง ใ น ห ลัก น้ ั น ม า คู ณ กั บ
ค่าประจาหลักของฐาน แลว้ นาค่าแต่ละ
หลกั มารวมกนั

3. การแปลงค่าเลขฐาน เลขฐานสอง เลขฐานแปด

3.1 การคานวณ หลกั ท่ี 1 : 20 = 1 หลกั ที่ 1 : 80 = 1
หลกั ที่ 2 : 21 = 2 หลกั ที่ 2 : 81 = 8
2. การแปลงค่าเลขฐานสอง ฐานแปด หลกั ที่ 3 : 22 = 4 หลกั ท่ี 3 : 82 = 64
และฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสิบ หลกั ที่ 4 : 23 = 8 หลกั ท่ี 4 : 83 = 512
หลกั ที่ 5 : 24 = 16 หลกั ท่ี 5 : 84 = 4096
ตารางค่าประจาหลกั
เลขฐานสิบหก (ตวั อกั ษร)
เลขฐานสิบหก (ตวั เลข)
A16 : 1010
หลกั ท่ี 1 : 160 = 1 B16 : 1110
หลกั ท่ี 2 : 161 = 16 C16 : 1210
หลกั ที่ 3 : 162 = 256 D16 : 1310
หลกั ที่ 4 : 163 = 4096 E16 : 1410
หลกั ที่ 5 : 164 = 65536 F16 : 1510

3. การแปลงค่าเลขฐาน

ตารางค่าประจาหลกั มีประโยชน์อย่างไร

ช่วยในการกาหนดตาแหน่ง
เพื่อแปลงค่าเลขฐาน ทาให้ไม่
ตอ้ งคานวณเพ่ือหาค่าประจาหลกั
ทุกคร้ังท่ีตอ้ งการแปลงค่าเลขฐาน

3. การแปลงค่าเลขฐาน

3.1 การคานวณ

2. การแปลงค่าเลขฐานสอง ฐานแปด และฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสิบ

แปลงค่า 11012 ให้เป็ นเลขฐานสิบ

เลขฐานสอง 11012 = (1 × 23) + (1 × 22) + (0 × 21) + (1 ×
กาหนดให้ n คือ 20)
ตาแหน่งหลกั สุดทา้ ย
คา่ ประจาหลกั : 2 n-1 = (1 × 8) + (1 × 4) + (0 × 2) + (1 × 1)
=8+4+0+1
= 1310

3. การแปลงค่าเลขฐาน

3.1 การคานวณ

2. การแปลงค่าเลขฐานสอง ฐานแปด และฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสิบ

แปลงค่า 42518 ให้เป็ นเลขฐานสิบ

เลขฐานแปด 42518 = (4 × 83) + (2 × 82) + (5 × 81) + (1 × 80)
กาหนดให้ n คือ = (4 × 512) + (2 × 64) + (5 × 8) + (1 × 1)
ตาแหน่งหลกั สุดทา้ ย = 2048 + 128 + 40 + 1
คา่ ประจาหลกั : 8 n-1 = 221710

3. การแปลงค่าเลขฐาน

3.1 การคานวณ

2. การแปลงค่าเลขฐานสอง ฐานแปด และฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสิบ

แปลงค่า A1016 ให้เป็ นเลขฐานสิบ

เลขฐานสิบหก A1016 = (A × 162) + (1 × 161) + (0 × 160)
กาหนดให้ n คือ = (10 × 256) + (1 × 16) + (0 × 1)
ตาแหน่งหลกั สุดทา้ ย = 2560 + 16 + 0
ค่าประจาหลกั : 16 n-1 = 257610

3. การแปลงค่าเลขฐาน ตารางเลขฐาน

3.1 การคานวณ

3. การแปลงค่าเลขฐานสองให้เป็ นเลขฐานแปด

ส า ม า ร ถ ค า น ว ณ ไ ด้ จ า ก
การแบ่งกลุ่มเลขฐานสองกลุ่มละ
สามหลกั จากดา้ นขวาไปดา้ นซ้าย
แลว้ แปลงเลขฐานสองแต่ละกลุ่ม
ให้เป็ นเลขฐานสิบ จากน้ันจึงนา
ตัวเลขที่ ได้มาเรี ยงต่อกัน ซ่ึ ง
สามารถคานวณไดห้ รือเทียบจาก
ตารางเลขฐาน

3. การแปลงค่าเลขฐาน

3.1 การคานวณ

3. การแปลงค่าเลขฐานสองให้เป็ นเลขฐานแปด

แปลงค่า 101101112 ให้เป็ นเลขฐานแปด

1. แบ่งกลุม่ 3 หลกั
101101112 = 10 110 111
2. นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสิบ

=2 6 7
3. นามาเรียงต่อกนั เป็นเลขฐานแปด

= 2678

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.1 การคานวณ

4. การแปลงค่าเลขฐานสองให้เป็ นเลขฐานสิบหก

สามารถคานวณได้จากการ การแปลงค่า 1011101112 ให้เป็ น
แบ่งกลุ่มเลขฐานสองกลุ่มละ เลขฐานสิบหก
ส่ี หลักจากด้านขวาไปด้านซ้ าย
แล้วแปลงเลขฐานสองแต่ละ 1. แบ่งกลุ่ม 4 หลกั
กลุ่มให้เป็ นเลขฐานสิบ จากน้ัน 1011101112 = 1 0111 0111
นาตวั เลขท่ีไดม้ าเรียงต่อกนั
2. นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสิบ
=1 7 7

3. นามาเรียงต่อกนั เป็นเลขฐานสิบหก
= 17716

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.1 การคานวณ

5. การแปลงค่าเลขฐานแปดให้เป็ นเลขฐานสอง

สามารถคานวณไดจ้ ากการแบ่ง การแปลงค่า 378 ให้เป็ นเลขฐานสอง
เลขฐานแปดทีละหลัก แปลง
เลขฐานแปดให้เป็ นเลขฐานสอง 1. แบ่งกลุ่ม 1 หลกั
สามหลักด้วยการเปรี ยบเทียบ 378 = 3 7
จากตารางเลขฐาน หาก
เลขฐานสองน้นั มีไม่ถึงสามหลกั 2. นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสอง สามหลกั
ให้เติม 0 ด้านหน้าของหลักน้ัน = 011 111
แลว้ จึงนาค่าท่ีไดม้ าเรียงต่อกนั = 0111112 หรือ
111112

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.1 การคานวณ

6. การแปลงค่าเลขฐานแปดให้เป็ นเลขฐานสิบหก

สามารถคานวณได้จาก การแปลงค่า 5678 ให้เป็ นเลขฐานสิบหก
การแบ่งเลขฐานแปดทีละ • แบ่งกลุ่ม 1 หลกั
หลกั แปลงเลขฐานแปดให้
เ ป็ น เ ล ข ฐ า น ส อ ง ด้ว ย 5678 = 5 6 7
การเปรี ยบเทียบจากตาราง • นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสอง สามหลกั
เลขฐาน แลว้ นาเลขฐานสอง
ท่ี ไ ด้ แ ป ล ง ใ ห้ เ ป็ น = 101 110 111
เลขฐานสิบหกอีกคร้ังหน่ึง = 1011101112
• แบ่งกลุ่ม 4 หลกั
= 1 0111 0111
• นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสิบ
=1 7 7
• นามาเรียงต่อกนั เป็นเลขฐานสิบหก
= 17716

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.1 การคานวณ

7. การแปลงค่าเลขฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานสอง

สามารถคานวณไดจ้ ากการ การแปลงค่า 17716 ให้เป็ นเลขฐานสอง
แ บ่ งเลข ฐาน สิ บ ห กที ละห ลัก
แปลงเลขฐานสิบหกให้เป็ น 17716 = 1 7 7
เ ล ข ฐ า น ส อ ง ส่ี ห ลั ก ด้ ว ย นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสองส่ีหลกั
การเปรี ยบเทียบจากตาราง
เลขฐาน หากเลขฐานสองน้ัน = 0001 0111 0111
มี ไ ม่ ถึ ง ส่ี ห ลั ก ใ ห้ เ ติ ม 0 = 0001011101112
ด้านหน้าของหลักน้ัน แล้วจึง หรือ 1011101112
นาค่าท่ีไดม้ าเรียงต่อกนั

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.1 การคานวณ

8. การแปลงค่าเลขฐานสิบหกให้เป็ นเลขฐานแปด

สามารถคานวณไดจ้ าก การแปลงค่า 17716ให้เป็ นเลขฐานแปด
การแปลงเลขฐานสิบหกให้ 17716 = 1 7 7
เป็ นเลขฐานสอง แลว้ แปลง
จากเลขฐานสองให้เป็ นเลข นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสอง สี่หลกั
ฐานแปดอีกคร้ังหน่ึง = 0001 0111 0111
= 0001011101112

หรือ 1011101112
แบ่งกลุม่ 3 หลกั

= 101 110 111
นามาแปลงใหเ้ ป็นเลขฐานสิบ

=5 6 7
นามาเรียงตอ่ กนั เป็นเลขฐานแปด

= 5678

โปรแกรม Calculator มคี วามเหมือนหรือแตกต่าง
จากเคร่ืองคดิ เลขหรือไม่ อย่างไร

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

โปรแกรม Calculator

เป็ นการใช้ เทคโนโลยีมาช่ วยในการแปลงค่าเลขฐาน เพ่ือให้เกิด
ความสะดวก รวดเร็ว และได้ผลลัพธ์ที่แม่นยามากยิ่งขึน้ โปรแกรม Calculator
เป็ นโปรแกรมประยุกต์ท่ีติดต้ังมาพร้ อมกับระบบปฏิบัติการของบริษัท
ไมโครซอฟท์ มีลักษณะเหมือนเคร่ืองคิดเลข ใช้ ช่ วยในการคานวณทาง
คณติ ศาสตร์

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

โปรแกรม Calculator มีวธิ ีการเรียกใชโ้ ปรแกรม หนา้ ตา่ งโปรแกรม วธิ ีการเปล่ียนรูปแบบ
และวธิ ีการแปลงค่าเลขฐาน ดงั น้ี

1. วธิ ีการเรียกใช้โปรแกรม Calculator
สามารถทาไดโ้ ดยการคลิกที่ป่ ุม Start
เลือก All Programs เลือก Accessories
แลว้ คลิกที่ Calculator จะปรากฏ
หนา้ ตา่ งโปรแกรมข้ึน

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

2. หน้าต่างโปรแกรมมีลกั ษณะเหมือนเคร่ืองคดิ เลข โดยจะแบ่งเป็น 4 ส่วน ดงั น้ี

แถบหัวเรื่อง แถบแสดงตวั เลข
แถบเมนู แป้นตวั เลขและแป้นคาสั่ง

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

แถบหัวเรื่อง เป็นส่วนที่แสดงชื่อโปรแกรม แถบแสดงตวั เลข เป็นช่องสาหรับแสดง
Calculator และป่ ุมควบคุมหนา้ ตา่ งโปรแกรม ตวั เลขที่พิมพจ์ ากแป้นพมิ พ์
ไดแ้ ก่ ป่ ุม Minimize ป่ ุม Maximize และ

ป่ ุม Close

แถบเมนู ประกอบดว้ ย Edit View แป้นตวั เลขและแป้นคาสั่ง ใชค้ ลิกตวั เลขท่ี
และ Help ซ่ึงโปรแกรมจะรวบรวม ตอ้ งการคานวณ และคาสัง่ ท่ีใชใ้ นการคานวณ

คาส่ังการใชง้ านไวท้ ี่น่ี

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

หน้าต่างโปรแกรม Calculator เหมือนหรือ
แตกต่างจากหน้าต่างโปรแกรมอ่ืน ๆ อย่างไร

Calculator มีคาสั่งพ้ืนฐาน เช่น การจัด
ควบคุ มหน้าต่างโปรแกรมด้านบนซ้าย

เหมือนกนั กบั โปรแกรมอ่ืน ๆ แต่มีรายละเอียด

ในการใชง้ านแตกต่างกนั เช่น ในพ้ืนท่ีใชง้ าน
Calculator ไม่สามารถสร้างชิ้นงานไดเ้ หมือน
โปรแกรมประมวลผลคา

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

3. วธิ ีการเปลย่ี นรูปแบบ ทาไดโ้ ดยการเลือกท่ี View Scientific

1. View
2. Scientific

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

4. วธิ ีการแปลงค่าเลขฐาน ตอ้ งคลิกเลือกฐานของตวั เลขที่พมิ พ์ พมิ พต์ วั เลขน้นั แลว้ จึงคลิก

เปลี่ยนเป็นเลขฐานที่ตอ้ งการ ซ่ึงตวั เลขในแถบแสดงตวั เลขจะเปล่ียนไปตามฐานของตวั เลข
ท่ีเลือกโดย Hex คือ ฐานสิบหก Dec คือ ฐานสิบ Oct คือ ฐานแปด และ Bin คือ ฐานสอง
เช่น เมื่อตอ้ งการแปลงคา่ 12310 ใหเ้ ป็นเลขฐานสอง ตอ้ งคลิกท่ี Dec แลว้ พิมพ์ 123 จากน้นั
จึงคลิกที่ Bin แลว้ ดูผลลพั ธ์ท่ีแถบแสดงตวั เลข ซ่ึงจะเท่ากบั 11110112

Hex
Bin

Dec Oct

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

ตัวอย่างการใช้โปรแกรม Calculator ของระบบปฏิบัตกิ าร Windows 7

➢วธิ ีการเปลยี่ นรูปแบบ ทาไดโ้ ดยการเลือกที่ View Programmer

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

3.2 โปรแกรม Calculator

ตวั อย่างการใช้โปรแกรม Calculator ของระบบปฏิบัตกิ าร Windows 7
➢วธิ ีการแปลงค่าเลขฐาน เช่น เม่ือตอ้ งการแปลงค่า 12310 ใหเ้ ป็นเลขฐานสอง

4. ดูผลลพั ธ์ท่ีแถบแสดงตวั เลข

2. พมิ พ์ 123 3. คลิกที่ Bin
1. คลิกท่ี Dec

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

เรื่องน่ารู้

โปรแกรม Calculator

โปรแกรม Calculator สามารถใช้ใน
การบวก ลบ คูณ หาร และคานวณค่าทาง
คณิตศาสตร์ได้เหมือนเคร่ืองคดิ เลขทว่ั ไป

3. การแปลงค่าเลขฐาน (ต่อ)

กจิ กรรม คำช้ีแจง แปลงคา่ เลขฐานท่ีกาหนดให้ โดยแสดงวธิ ีการคานวณลงใน

การแปลงค่า 1001012 ให้เป็ นเลขฐานสิบหก

การแปลงค่า 30 ให้เป็ นเลขฐานสอง 1001012 = 10 0101
=2 5
2) 30 = 2516
2) 15 เศษ 0
2) 7 เศษ 1 การแปลงค่า 778 ให้เป็ นเลขฐานสิบ
2) 3 เศษ 1
2) 1 เศษ 1 778 = (7 × 81) + (7 × 80)
= (7 × 8) + (7 × 1)
1 เศษ 0 จะได้ 1011102 = 56 + 7
= 6310

คาถามทบทวนความรู้

การหารส้ันแล้วนาผลลพั ธ์และเศษทไ่ี ด้มาเรียงลาดบั จากล่างขนึ้ บน
สามารถใช้แปลงค่าเลขฐานใดเป็ นเลขฐานใดได้บ้าง

แนวคาตอบ

แปลงค่าเลขฐานสิบใหเ้ ป็น
เลขฐานสอง ฐานแปด และ
ฐานสิบหก

Answer

สรุปความรู้

การแปลงค่าเลขฐาน

ระบบเลขฐานสิบ ฐานสอง ฐานแปด และฐานสิบหก สามารถแปลง
ค่าให้เป็ นอีกเลขฐานหนึ่งได้ด้วยการคานวณทางคณิตศาสตร์และการใช้
โปรแกรม Calculator ท่ีติดต้ังมาพร้อมกับระบบปฏิบัติการของบริษัท
ไมโครซอฟท์ ซ่ึงช่วยให้เกิดความแม่นยา และสะดวกในการแปลงค่าระบบ
เลขฐานมากยงิ่ ขนึ้

ขอ้ มูลในเครื่องคอมพิวเตอร์

การกระทา ข้อมูล
ทางตรรกศาสตร์ ในเคร่ืองคอมพวิ เตอร์

11102 มคี ่าเท่าใดในระบบตรรกศาสตร์

4. การกระทาทางตรรกศาสตร์

บนั ทกึ ความรู้

เรื่อง การกระทาทางตรรกศาสตร์
แหล่งค้นคว้า หนงั สือเรียน รายวชิ าพ้นื ฐาน เทคโนโลยสี ารสนเทศ ม. 1
เนื้อหาโดยสรุป ตรรกศาสตร์มีคา่ เพียง 2 คา่ คือ เทจ็ และจริง ซ่ึงสอดคลอ้ งกบั
ระบบเลขฐานสองที่ใชใ้ นเครื่องคอมพวิ เตอร์ ทาใหเ้ กิดการกระทาทางตรรกศาสตร์
ในระบบคอมพิวเตอร์ตอ้ งใชต้ วั กระทาหรือตวั เช่ือมของตรรกะ (Logical Operations)
ตวั เช่ือมของตรรกะข้นั พ้นื ฐานมี 4 ตวั กระทา คือ AND OR NOT และ XOR