การจัดทำคำของบประมาณรายจ่ายประจำปี (รายจ่ายงบลงทุน) (ปี 2565)

การจดั ทาคาของบประมาณรายจา่ ยประจาปี
(รายจา่ ยงบลงทนุ )

กองแผนงาน
กองฝึกอบรม
กรมทดี่ ิน กระทรวงมหาดไทย

คำนำ

การจัดทำงบประมาณรายจายประจำป (รายจายงบลงทุน) จัดทำขน้ึ เพ่ือใหหนวยงานในสังกัด
มีความเขาใจใหเปนไปในแนวทาง/ทิศทางเดียวกัน ตามแนวทางของสำนักงบประมาณท่ีมีการกำหนดไว
ในการจัดทำคำของบประมาณฯ เพ่ือขอรับการสนับสนุนงบประมาณรายจายประเภทลงทุน (รายการครุภัณฑ
ท่ีดินและสิ่งกอสราง) สำนักงบประมาณไดใหความสำคัญกับความพรอมในการดำเนินการ ดานสถานที่
พ้ืนท่ดี ำเนินการ เอกสารประกอบตาง ๆ ท่ีเกี่ยวของ ตลอดจนลำดับความสำคัญของภารกิจ ดังนั้น การจัดทำ
คำของบประมาณของหนวยงาน จึงตองมีความพรอ มของขอมูลสนับสนุน เพื่อขอรับการจัดสรรงบประมาณ
จากสำนักงบประมาณ ท้ังน้ี คณะผูจัดทำ หวังเปนอยางย่ิงวาองคความรู (KM) การจัดทำงบประมาณรายจาย
ประจำป (รายจายงบลงทุน) จะเปนประโยชนแกสำนักงานที่ดิน/สำนัก กอง นำไปใช เพื่อเปนกรอบแนวทาง
ในการดำเนินการจดั ทำคำของบประมาณฯ เพอ่ื ขอรับการสนบั สนนุ งบประมาณดงั กลา ว ตอ ไป

กองแผนงานไดดำเนินการจัดทำองคความรู เร่ือง “การจัดทำคำของบประมาณรายจายประจำป
(รายจายงบลงทุน)” ตามมติที่ประชุมของคณะกรรมการจัดการความรูของกรมที่ดิน ประจำปงบประมาณ
พ.ศ. 2565

กองแผนงาน
กองฝกอบรม
กรมท่ดี ิน กระทรวงมหาดไทย

สารบญั หนา

สว นที่ 1 บทท่ัวไป 1
1.1 กรอบแนวทางการจดั ทำคำของบประมาณรายจา ยประจำปงบประมาณ
1.2 ขัน้ ตอนการจัดทำคำของบประมาณรายจา ยประจำป 1
1.2.1 การจัดทำคำของบประมาณรายจา ยประจำป 2
1.2.2 โครงสรางงบประมาณตามยทุ ธศาสตร 3
1.2.3 การจดั ทำแผนยทุ ธศาสตรข องกระทรวง/หนว ยงาน 5
1.2.4 ประเภท/ลักษณะของรายจาย

สวนท่ี 2 งบประมาณรายจา ยในลกั ษณะงบลงทนุ 10
2.1 การจำแนกตามประเภท (ครภุ ณั ฑ ท่ดี นิ และส่ิงกอ สรา ง) 10
2.2 การจำแนกตามระยะเวลาการใชจ ายงบประมาณ 11
2.3 หลักเกณฑการพจิ ารณาแผนความตอ งการงบลงทนุ ของสำนักงบประมาณ 14
2.4 แนวทางการขอรับการสนบั สนนุ งบประมาณ (เพ่มิ เตมิ ) สำหรบั สำนักงานทดี่ ิน

สวนท่ี 3 กระบวนการจัดทำงบประมาณรายจา ยประจำปของกรมทด่ี นิ 17
กระบวนการจัดทำงบประมาณรายจายประจำปข องกรมที่ดนิ

สว นที่ 4 กฎหมาย/ระเบยี บ/หนงั สือเวยี นทเี่ กี่ยวขอ ง

4.1 พระราชบญั ญตั ิวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 20

4.2 ระเบียบวาดว ยการบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2562 38

4.3 หลกั เกณฑว า ดว ยการใชจายงบประมาณรายจาย การโอนเงนิ จดั สรรหรอื 48

การเปลีย่ นแปลงเงนิ จดั สรร พ.ศ. 2562

4.4 แนวทางการจดั ทำงบประมาณและปฏทิ ินงบประมาณรายจา ย 52

ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566

4.5 การปรับปรุงหลักการจำแนกประเภทรายจายตามงบประมาณ 62

(หนงั สอื งบประมาณ ดวนทีส่ ุด ท่ี นร 0704/ว 68 ลงวันที่ 28 เมษายน 2558)

4.6 แนวทางการพิจารณาสิ่งของท่จี ดั เปนวสั ดุและครภุ ณั ฑต ามหลักการจำแนก 64

ประเภทรายจายตามงบประมาณ

(หนงั สอื งบประมาณ ท่ี นร 0704/ว 37 ลงวันท่ี 6 มกราคม 2559)

สารบญั (ตอ )

ภาคผนวก
1) การเชอื่ มโยง (Mapping) งบประมาณกับยุทธศาสตรชาตแิ ละแผนพัฒนาตา ง ๆ ป 2566
2) ตวั อยางความเชื่อมโยงงบประมาณเพื่อใชป ระกอบในการจัดทำงบประมาณรายจา ย
ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566
3) ตัวอยา งแบบฟอรมคำของบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566
4) ตวั อยางแผนความตอ งการงบลงทนุ (คา ครภุ ัณฑ คาทด่ี นิ และสงิ่ กอ สราง)
5) ตวั อยางโครงการทข่ี อรบั การสนับสนุนงบประมาณ
(การขอครุภัณฑ การปรบั ปรุง/ตอเติม/กอสรางฯ)

เอกสารอางอิง
1) คมู อื ปฏิบตั กิ ารจดั ทำคำของบประมาณรายจา ย ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566
สำนักงบประมาณ (ธนั วาคม 2564)
2) หลกั สูตรนกั บรหิ ารการงบประมาณระดับกลาง (นงก.) รุนท่ี 2 สำนักงบประมาณ

สวนที่ 1

บททว่ั ไป

สวนที่ 1 บททั่วไป

1. กรอบแนวทางการจัดทำคำของบประมาณรายจา ยประจำปง บประมาณ
ปจจุบันสำนักงบประมาณ ไดกำหนดแนวทางการจัดทำงบประมาณรายจายประจำป

งบประมาณ โดยหนว ยรับงบประมาณ จะตอ งดำเนินการ
1.1 ใหสอดคลองกับยุทธศาสตรชาติ แผนแมบทภายใตยุทธศาสตรชาติ (ราง)

แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 13 (ราง) นโยบายและแผนระดับชาติวาดวยความมั่นคง
แหงชาติ พ.ศ. 2566 - 2570 แผนยอยของแผนแมบทภายใตยุทธศาสตรชาติ แผนการปฏิรูปประเทศ
(ฉบับปรับปรุง) นโยบายสำคัญของรัฐบาล เปาหมายการพัฒนาที่ย่ังยืน แผนปฏิบัติราชการของกระทรวง
การนอมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มาเปนแนวทางในการจัดสรรงบประมาณ โดยคำนึงถึงความจำเปน
ภารกิจ ความตองการในพน้ื ทีแ่ ละแผนพัฒนาพ้นื ที่

1.2 ใหสอดคลองกับสถานการณการแพรระบาด COVID-19 โดยใหความสำคัญกับ
การแกไ ขปญหาบรรเทาหรือแกไขผลกระทบทางเศรษฐกจิ และสงั คมจากการแพรร ะบาด COVID-19

1.3 ใหความสำคัญกับองคกรปกครองสวนทองถ่ิน เพิ่มศักยภาพการถายโอนภารกิจ
การจัดบริการสาธารณะ ลดความเหล่ือมล้ำ การพัฒนาประสิทธิภาพการจัดเก็บรายได และประสิทธิผล
การใชจา ยขององคกรปกครองสวนทองถนิ่

1.4 เพม่ิ ประสทิ ธิภาพการจัดทำงบประมาณใหค รอบคลมุ ทกุ แหลง เงนิ โดย
- นำเงนิ นอกงบประมาณหรือเงนิ สะสมคงเหลือมาใชดำเนินภารกจิ เปน ลำดบั แรก
- ชะลอ ปรบั ลด หรอื ยกเลิกโครงการทมี่ ีความสำคัญต่ำหรอื หมดความจำเปน
- พิจารณาถงึ ความพรอมและขดี ความสามารถในการใชจ ายงบประมาณ
- ใหความสำคัญกับการนำความสำเร็จในการปฏิบัติงานและผลการใชจาย

งบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2564 และ 2565 มาประกอบการพิจารณาจัดสรรงบประมาณ
1.5 ดำเนินการใหเปนไปตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560

พระราชบญั ญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 รวมทั้งกฎหมาย ระเบยี บ และมติคณะรัฐมนตรีท่ีเก่ียวของ
กบั การจดั ทำงบประมาณรายจายประจำปอยางครบถว น

1.6 การประเมินความเสี่ยงการทุจริตตามแผนบริหารความเสี่ยงการทุจริต รายการ
ท่ีหนวยรับงบประมาณขอรับการจัดสรรงบประมาณท่ีมีวงเงินตั้งแต 500 ลานบาทขึ้นไป จะตองดำเนินการ
ประเมินความเส่ียงการทุจริตตามแผนบริหารความเสี่ยงการทุจริตกอนเสนอรายละเอียดคำของบประมาณ
รายจายประจำป ตามคมู ือการประเมนิ ของ สนง. ปปท.

2. ข้ันตอนการจัดทำคำของบประมาณรายจายประจำป
2.1 การจัดทำคำของบประมาณรายจายประจำป หนวยรับงบประมาณจะตองศึกษา

นโยบาย/แผนพัฒนาตาง ๆ รวมท้ังจัดทำคำของบประมาณรายจายประจำปงบประมาณ โดยกำหนดแผนงาน
ผลผลิต/โครงการ กิจกรรม เพ่ือใหสอดคลองและเช่ือมโยงกับเปาหมาย ตัวชี้วัดของยุทธศาสตรชาติ
นโยบาย/แผนพัฒนาตาง ๆ ดงั น้ี

-2-

2.1.1 ยทุ ธศาสตรช าติ (พ.ศ. 2561 - 2580) ประกอบดวย

1) ยทุ ธศาสตรด า นความมน่ั คง

2) ยุทธศาสตรด านการสรางความสามารถในการแขงขนั

3) ยทุ ธศาสตรดา นการพัฒนาและเสริมสรางศกั ยภาพทรัพยากรมนุษย

4) ยุทธศาสตรด านการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม

5) ยทุ ธศาสตรด านการสรางการเตบิ โตบนคณุ ภาพชวี ิตทเ่ี ปนมิตร

ตอ ส่งิ แวดลอ ม

6) ยุทธศาสตรด านการปรบั สมดุลและพัฒนาระบบการบริหาร

จดั การภาครัฐ

2.1.2 นโยบาย/แผนพฒั นาตาง ๆ ประกอบดวย

1) แผนแมบ ทภายใตย ทุ ธศาสตรช าติ

2) (รา ง) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหงชาติฉบบั ท่ี 13

3) (ราง) นโยบายและแผนระดบั ชาติวา ดว ยความมัน่ คงแหงชาติ

(พ.ศ. 2566 - 2570)

4) แผนยอยของแผนแมบทภายใตย ุทธศาสตรช าติ

5) แผนการปฏริ ูปประเทศ (ฉบับปรบั ปรุง)

6) นโยบายหลักและนโยบายเรง ดวนของรฐั บาล

2.1.3 ยทุ ธศาสตรการจดั สรรงบประมาณ ประกอบดวย

1) แผนงานยุทธศาสตร 2) แผนงานบูรณาการ

3) แผนงานพ้ืนฐาน 4) แผนงานบคุ ลากรภาครัฐ

5) รายการคา ดำเนนิ การภาครฐั

(ภาคผนวก … แผนภาพความเชอื่ มโยง)

2.2 โครงสรางงบประมาณตามยุทธศาสตร
กระทรวงท่ีขอรับการจัดสรรงบประมาณตองจัดทำแผนยุทธศาสตรของกระทรวง

เพ่อื เช่ือมโยงกับยุทธศาสตรร ะดบั ชาติและแผนพฒั นาระดับตาง ๆ และหนวยรับงบประมาณตองจัดทำแผน
กลยุทธที่สอดคลองกับแผนยุทธศาสตรของกระทรวง โดยการจัดทำคำของบประมาณรายจายประจำป
กำหนดใหกระทรวงและหนวยรับงบประมาณเชื่อมโยงขอมูลโครงสรางงบประมาณตามยุทธศาสตร
โดยโครงสรางดงั กลา ว ประกอบดว ย

1) ยุทธศาสตรการจัดสรรงบประมาณ หมายถึง ยุทธศาสตรการจัดสรร
งบประมาณรายจายประจำป ตามทีค่ ณะรฐั มนตรีใหความเห็นชอบ

2) แผนงาน หมายถึง แผนงานตามโครงสรางงบประมาณตามยุทธศาสตร
ที่สำนักงบประมาณจัดทำข้ึน สำหรับใชในการจัดสรรทรัพยากรที่มุงใหการดำเนินงานตามภารกิจของ
หนวยรับงบประมาณ บรรลุผลสำเร็จตามเปาหมายยุทธศาสตรระดับชาติ อันเปนผลสัมฤทธ์ิท่ีรัฐบาล
ตอ งการใหเ กิดขึน้ แกป ระเทศชาตแิ ละประชาชน แบงออกเปน

-3-

2.1) แผนงานพ้ืนฐาน หมายถึง แผนงานที่ดำเนินการตามภารกิจพ้ืนฐาน
ซ่งึ เปนหนาท่ีความรับผิดชอบเปนปกตปิ ระจำตามกฎหมายจัดตั้งหนวยรับงบประมาณน้ัน ๆ หากหยุดดำเนินการ
อาจกอใหเกิดความเสียหายในการใหบริการสาธารณะของภาครัฐ ซ่ึงมีลักษณะงานและปริมาณงานที่ชัดเจน
อยางตอเนื่อง เปนการจัดสรรงบประมาณเพ่ือใหหนวยรับงบประมาณสามารถปฏิบัติงานไดตามมาตรฐาน
การใหบริการท่ีไดดำเนินการมาเปนประจำทุกป โดยพิจารณาถึงขีดความสามารถในการใชจายและการกอหนี้
ผูกพนั ของหนวยรบั งบประมาณในปงบประมาณทผ่ี านมา

แผนงานพื้นฐาน เปนผลรวมของผลผลิต/โครงการของหนวยรับ
งบประมาณ ที่เปนคาใชจายเพ่ือสนับสนุนภารกิจพ้ืนฐาน โดยที่ไมสามารถจำแนกไดวาใชจาย เพ่ือใหบรรลุ
เปาหมาย/ตัวช้ีวัดของแผนแมบทยอยฯ ใดโดยเฉพาะ เพ่ือเช่ือมโยงกับยุทธศาสตรชาติ 6 ดาน ไดแก
1. ยุทธศาสตรดานความมั่นคง 2. ยุทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขัน 3. ยุทธศาสตร
ดานการพัฒนาและเสริมสรางศักยภาพทรัพยากรมนุษย 4. ยทุ ธศาสตรดานการสรางโอกาสและความเสมอภาค
ทางสังคม 5. ยุทธศาสตรดานการสรางการเติบโตบนคณุ ภาพชีวติ ท่ีเปนมติ รกับสิ่งแวดลอม และ 6. ยทุ ธศาสตร
ดานการปรบั สมดุลและพฒั นาระบบการบริหารจัดการภาครฐั

2.2) แผนงานยุทธศาสตร หมายถึง แผนงานทีด่ ำเนนิ การตามภารกิจยทุ ธศาสตร
ซึ่งเปนหนาที่ความรับผิดชอบท่ีไดรับมอบหมายในเชิงนโยบาย หรือ อาจเปนภารกิจพ้ืนฐานที่สอดคลองตาม
ยุทธศาสตรชาติ แผนแมบทตามยุทธศาสตรชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ แผนการปฏิรูป
ประเทศ นโยบายหลักและนโยบายเรงดวนของรัฐบาล ที่ตองการผลักดัน หรือ เห็นความสำคัญในชวง
ระยะเวลาหน่ึง โดยควรจะจัดทำงบประมาณในลักษณะ Project based ที่แสดงคาใชจาย เปาหมาย ตัวช้ีวัด
และระยะเวลาสิ้นสุดท่ีชดั เจน จำแนกเปน

- แผนงานยุทธศาสตร เปนผลรวมของผลผลิต/โครงการของหนวยรับ
งบประมาณทส่ี อดคลองกบั เปา หมาย/ตัวชี้วัด ของแผนแมบทตามยุทธศาสตรช าติในระดับแผนยอย

- แผนงานยุทธศาสตรเพื่อสนับสนุนดาน..... เปนผลรวมของผลผลิต/
โครงการ ของหนวยรับงบประมาณ ที่ไดร บั มอบหมายใหดำเนินการในเชิงนโยบาย แตไ มส อดคลอ งกับเปาหมาย/
ตวั ช้วี ัดของแผนแมบทตามยทุ ธศาสตรช าติในระดบั แผนยอยโดยตรง

2.3) แผนงานบรู ณาการ หมายถึง แผนงานท่จี ัดทำขึ้นตามหลกั เกณฑแ ละวิธีการ
จัดทำงบประมาณรายจายบูรณาการท่ีคณะรัฐมนตรีใหความเห็นชอบ โดยมีหนวยรับงบประมาณต้ังแต
2 หนว ยข้ึนไป ซ่ึงไมไดอยูในกระทรวงเดียวกัน รวมกันรับผิดชอบดำเนินการ เพ่ือสนับสนุนการดำเนนิ การ
ในแตละเปาหมายของแผนงานบูรณาการใหเกิดความรวดเร็ว ประหยัดและลดความซ้ำซอน การจัดทำ
งบประมาณของแผนงานบูรณาการควรจะจัดทำในลักษณะ Project based โดยที่แผนงานบูรณาการ
เปนผลรวมของผลผลิต/โครงการ ของหนวยรับงบประมาณที่เปนคาใชจายภารกิจบูรณาการท่ีคณะรัฐมนตรี
ใหความเห็นชอบ ซง่ึ สอดคลอ งกบั ยุทธศาสตรชาติ แผนแมบทตามยุทธศาสตรชาติในระดบั แผนยอ ย

2.4) แผนงานบุคลากรภาครฐั หมายถึง แผนงานที่แสดงรายจายเพอื่ การบริหารงาน
บุคลากรภาครัฐที่กำหนดไวในงบบุคลากร งบดำเนินงาน รวมท้ังงบเงินอุดหนุน และงบรายจายอื่น ซ่ึงเบิกจาย
ในลักษณะงบดงั กลาว ท้งั นี้ แผนงานบคุ ลากรภาครัฐ คอื คา ใชจายบคุ ลากรภาครัฐในภาพรวมของ

-4-

หนว ยรบั งบประมาณ จำนวน 6 แผนงาน โดยกำหนดใหเ ชอ่ื มโยงกับยุทธศาสตรชาติ 6 ดาน ไดแ ก 1. ยทุ ธศาสตร
ดานความมั่นคง 2. ยุทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขัน 3. ยุทธศาสตรดานการพัฒนา
และเสริมสรางศักยภาพทรัพยากรมนุษย 4. ยุทธศาสตรดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม
5. ยุทธศาสตรดานการสรางการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เปนมิตรกับสิ่งแวดลอม และ 6. ยุทธศาสตร
ดา นการปรบั สมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการภาครฐั

3) เปาหมายเชิงยุทธศาสตร หมายถงึ ผลกระทบหรือผลลัพธ ที่ตอ งการจะใหเกิด
ตอ ประชาชนและประเทศ เปนผลจากการดำเนินงานของภาครฐั ...

4) นโยบายการจัดสรรงบประมาณ หมายถึง กลยุทธหลักของรัฐบาล เพื่อใหบรรลุ
ผลสำเร็จในแตละประเด็นยทุ ธศาสตร ซ่งึ กำหนดไวในยทุ ธศาสตรการจดั สรรงบประมาณรายจา ยประจำป

3. การจัดทำแผนยุทธศาสตรของกระทรวง/หนวยงาน โดยในการจัดทำคำของบประมาณ
รายจายประจำป มอี งคป ระกอบดงั น้ี

3.1 ขอมลู พ้นื ฐานระดบั ผลลพั ธ
(1) วิสัยทัศน หมายถึง เปาหมายของหนวยงาน เปนสิ่งที่มุงหวังจะใหมีหรือ

คาดหวังใหเ กดิ ขน้ึ ในอนาคต
(2) พันธกิจ หมายถึง ขอบเขต ภารกิจ บทบาทหนาที่ ท้ังที่เปนไปตามกฎหมาย

ระเบียบ และขอกำหนดตา ง ๆ รวมท้งั ไดร บั มอบหมายใหดำเนินการ เพื่อใหบ รรลวุ ิสัยทศั น
(3) ผลสัมฤทธ์ิและประโยชนที่คาดวาจะไดรับจากการใชจายงบประมาณ

หมายถึง ผลกระทบ ผลลพั ธ และประโยชนท ่ีคาดวา ประชาชนและประเทศจะไดร ับจากการดำเนนิ งานและ
การใชจายงบประมาณของหนวยรับงบประมาณ โดยกำหนดคาเปาหมายและตัวช้ีวัดที่ชัดเจน สอดคลอง
โดยตรงกับยุทธศาสตรช าติ แผนแมบ ทภายใตยุทธศาสตรช าติ และแผนพฒั นาตาง ๆ

(4) เปาหมายการใหบริการกระทรวงและตัวชี้วัด หมายถึง ผลลัพธท่ีกระทรวง
ตอ งการใหเ กิดขน้ึ จากการใหบ ริการระดับกระทรวง โดยสอดคลอ งและเชอ่ื มโยงกับเปา หมายเชิงยทุ ธศาสตร
ตามยุทธศาสตรการจัดสรรงบประมาณรายจายประจำป ซึ่งผลลพั ธดังกลาวจะเกิดขึ้นจากผลสำเร็จของผลผลิต
หรอื โครงการของหนว ยรบั งบประมาณในสงั กดั อยา งสอดคลองและเช่ือมโยงกัน

(5) ยุทธศาสตรกระทรวง หมายถึง แนวทาง มาตรการ หรอื วธิ ีการดำเนินงานสำคัญ
ๆ อันถือเปนกุญแจสำคัญตอการบรรลุผลตามเปาหมายการใหบรกิ ารกระทรวงที่ไดมีการกำหนดไว รวมทั้ง
เปนเงอ่ื นไขในการมอบหมายงานใหหนว ยรับงบประมาณของกระทรวงรับไปดำเนนิ การตอ

(6) เปาหมายการใหบริการหนวยงานและตัวช้ีวัด หมายถึง ผลลัพธท่ีเกิดข้ึนจาก
การดำเนินงานหรือเพื่อดำเนินการจัดทำผลผลิต/โครงการตามที่กำหนดของหนวยงานระดับกรมซึ่งจะ
นำไปสูความสำเร็จของเปาหมายการใหบรกิ ารกระทรวง

(7) กลยุทธหนวยงาน หมายถึง แนวทาง มาตรการ หรือวิธีการดำเนินงานสำคัญ ๆ
อันถือเปนกุญแจสำคัญตอการบรรลุตามเปาหมายการใหบริการหนวยงานท่ีไดมีการกำหนดไว รวมทั้ง
เปน เงอ่ื นไขในการมอบหมายงานใหหนวยงานยอยรับไปดำเนินการตอ

-5-

3.2 ขอมูลพื้นฐานระดบั ผลผลติ /โครงการ
(1) ขอมลู ระดบั ผลผลิต/โครงการ กจิ กรรม
(2) ภารกจิ พ้นื ฐาน ภารกจิ ยทุ ธศาสตร
(3) นโยบายตอ เนอ่ื ง นโยบายใหม
(4) ความเช่ือมโยงกบั ยุทธศาสตรช าติ นโยบายและแผนพัฒนาตาง ๆ

4. ประเภท/ลักษณะของรายจา ย
4.1 ลกั ษณะรายจาย
รายจายลงทุน (Capital Expenditure) หมายถึง รายจายที่รัฐบาลจายเพ่ือจัดหา

ทรัพยสินประเภททุน ท้ังท่ีมีตัวตน เชน ครุภัณฑ ท่ีดิน อาคาร ส่ิงกอสรางตาง ๆ เปนตน และทรัพยสิน
ท่ีไมมีตัวตน เชน สิทธิบัตร เครื่องหมายการคา และสัมปทานอ่ืน ๆ ท่ีเกี่ยวกับท่ีดิน เปนตน ตลอดจน
รายจายทีร่ ฐั บาลอุดหนนุ หรือโอนใหแกบุคคล องคกร หรือรฐั วิสาหกิจ โดยผูรบั ไมตองจายคืนใหรฐั บาลและ
ผูรับนำไปใชจัดหาทรัพยสินประเภททุน นอกจากน้ี รายจายลงทุนยังรวมถึงรายจายท่ีรัฐบาลจายอุดหนุน
เพ่ือชดใชคาเสียหายหรอื ถูกทำลายของทรัพยสินประเภททุน และรายจายเพื่อการเพ่ิมทุนทรพั ยท างการเงิน
โดยผูรบั ตัง้ ใจนำไปลงทนุ เปนตน

จากความหมายของรายจายลงทุนดังกลาว สามารถจำแนกรายจายลงทุน
เปน รายจา ยหลัก ดังตอ ไปนี้

1. รายจายเพื่อจัดหาทรัพยสินถาวร หมายถึง สิ่งของหรือสินคาซ่ึงมีอายุการใชงาน
นานกวา 1 ป และมีมูลคาพอสมควร เชน ครุภัณฑ ที่ดิน อาคารหรือส่ิงกอสรางตาง ๆ ตลอดจนรายจาย
ท่ีต้งั ไว เปนคา ใชจา ยเพ่อื ใหม าซง่ึ ทรพั ยส ินถาวรดังกลา ว เชน คา สำรวจออกแบบ คา สำรวจพนื้ ท่ี เปนตน

2. รายจายเงินเดือน คาจาง คาตอบแทน คาใชสอยและวัสดุ และคาสาธารณูปโภค
ซึ่งพิจารณาไดวาจายไปเพ่ือการกอสรางหรือซอ้ื ทรัพยสินถาวร เชน สวนราชการท่ีดำเนินการกอสรางเขื่อนหรือ
กอสรางทางเอง จะมีคาใชจายเกี่ยวกับเงินเดือน คาจาง คาใชสอยและวัสดุ ฯลฯ เกิดข้ึน คาใชจายดังกลาว
จัดเปนรายจายลงทุน หรือในกรณีจางเหมาใหบริษัทเอกชนดำเนินงาน โดยสวนราชการทำหนาที่ควบคุม
คาใชจายในการควบคมุ งานท่เี กิดขึ้นจัดเปนรายจายลงทุนเชน กนั

3. รายจายเพ่ือปรับปรุงหรือซอมแซมทรัพยสินถาวรท่ีมีอยูเดิมใหสามารถ
ยดื อายกุ ารใชงาน หรอื เพม่ิ ศกั ยภาพในการผลิตท่ีมใิ ชเ ปนการซอ มแซมปกตทิ ่ัว ๆ ไป

4. รายจายที่รัฐบาลโอนใหแกรัฐวิสาหกิจเพื่อนำไปใชจัดหาทรัพยสินถาวร
ตลอดจนรายจายของรัฐบาลที่อุดหนุนใหแกรัฐวิสาหกิจ กรณีดำเนินการขาดทุนสะสมเปนเวลานาน หรือ
ขาดทุนดว ยเหตสุ ุดวสิ ยั หรอื รายจายโอนใหร ฐั วสิ าหกจิ ไปชำระตน เงินกทู ไี่ ดก ูไปใชจายเพื่อการลงทุน

5. รายจายที่รัฐบาลโอนใหแกภาคเอกชนภายในประเทศ เชน คณะกรรมการ
หมูบาน ฯลฯ เพ่ือนำไปใชจายในการกอสราง หรือ จัดซ้ือทรัพยสินถาวร เชน การกอสรางระบบประปา
หมูบาน หรือ การบูรณะศาสนสถาน เปน ตน ……….

ฯลฯ

-6-

รายจายประจำ (Current Expenditure) หมายถึง รายจายที่รัฐบาลจายเพ่ือให
ไดรบั สิ่งตอบแทนเปนบริการหรือสิ่งของท่ีมิใชทรัพยสินประเภททุน หรือ มิใชสินคาและบริการท่ีจะมาใช
ผลิตสินคาทุน นอกจากน้ี รายจายประจำยังรวมถึงรายจายที่รัฐบาลอุดหนุนหรือโอนใหแกบุคคล องคกร
หรอื รัฐวสิ าหกิจ โดยผูรับไมตอ งจายคืนใหรัฐบาล และผูรับมิไดนำเงินอุดหนุนหรือเงินโอนดงั กลาวไปใชใน
การจัดหาทรพั ยสินประเภททนุ หรือ ชดเชยความเสียหายของทรัพยสินประเภททุน หรอื เปนการเพิ่มมลู คา
ทุนทรพั ยท างการเงนิ

จากความหมายของรายจายประจำดังกลาวสามารถจำแนกรายจายประจำเปน
รายจา ยหลัก ๆ ดังตอ ไปนี้

1. รายจายเงินเดือน คาจาง คาตอบแทน ที่ใหแกขาราชการทุกประเภท (พลเรือน
ทหาร ตำรวจ และตุลาการ) รวมท้ังลูกจางประจำ ลูกจางชั่วคราว และพนักงานราชการ เพื่อตอบแทน
การปฏบิ ตั ิงานใหร าชการ พรอ มทั้ง สวนควบของเงินเดอื น เชน คาลวงเวลา เงินประจำตำแหนง คาเชาบา น
เปน ตน

2. รายจายซึ่งเปนเงินสมทบ ที่รัฐบาลจายเปนสวัสดิการใหแกขาราชการ หรือ
พนักงานรัฐวิสาหกิจ (เฉพาะรัฐวิสาหกิจที่ถือเปนหนวยงานรัฐบาล) ไดแก เงินสำรอง เงินสมทบ และ
เงินชดเชยของขาราชการ (กบข.) เงินสมทบของลูกจางประจำ และเงินสมทบกองทุนสำรวจเล้ียงชีพ
ของพนกั งานรัฐวสิ าหกจิ ที่ถกู จำแนกเปนหนวยงานรัฐบาลดังกลาว

3. รายจายเพื่อจัดซ้ือบริการหรอื สิ่งของซึ่งเปนสินคาสิ้นเปลือง เชน คาสาธารณูปโภค
คาใชสอยและวัสดุ หรือ ครภุ ัณฑท่ีมีมลู คาตำ่ หรือมอี ายุการใชงานไมเ กิน 1 ป

4. รายจายเพอ่ื จัดซ้อื บริการหรอื ส่ิงของอน่ื ๆ ทีม่ ีลกั ษณะเปน รายจา ยประจำ เชน
คาเชา ทรพั ยส ิน (คาเชา อาคารสำนกั งาน เปนตน ) คา ใชจ ายในการสมั มนาและฝก อบรม คา ธรรมเนียมการกู
เงนิ เงินราชการลบั คาสาธารณูปโภคคางจาย คา ซอมแซมและบำรงุ รักษาทรัพยส นิ ถาวรตาง ๆ เปน ตน

อน่ึง สำหรับคาซอมแซมบำรุงรักษาทรัพยสินถาวรท่ีถือเปนรายจายประจำนั้น
หมายถึง การซอมแซมบำรุงรักษาทรัพยสินถาวรโดยทั่วไป เพื่อใหสามารถใชงานไดตามปกติ โดยมิไดเปน
การยดื อายุการใชง าน หรอื เพ่มิ ศกั ยภาพในการผลติ แตอยา งใด

5. รายจา ยคา ดอกเบีย้ ท้งั ภายในและตา งประเทศ
ฯลฯ

4.2 งบรายจา ย
งบรายจาย หมายถึง กลุมวัตถุประสงคของรายจายที่กำหนดใหจายตามหลัก

การจำแนกประเภทรายจายงบประมาณ สำหรับแตละสวนราชการและรัฐวิสากิจ จำแนกออกเปน 5 ประเภท
รายจาย ดงั น้ี

1. งบบุคลากร หมายถึง รายจายที่กำหนดใหจายเพื่อการบริหารงานบุคคลภาครัฐ
ไดแก รายจายที่จายในลักษณะเงินเดือน คาจางประจำ คาจางช่ัวคราว และคาตอบแทนพนักงานราชการ
รวมถึง รายจายทก่ี ำหนดใหจา ยจากงบรายจายอนื่ ใดในลกั ษณะรายจา ยดงั กลา ว

-7-

2. งบดำเนินงาน หมายถึง รายจายที่กำหนดใหจายเพื่อการบริหารงานประจำ
ไดแก รายจายท่ีจายในลักษณะคาตอบแทน คาใชสอย คาวัสดุ และคาสาธารณูปโภค รวมถึง รายจาย
ที่กำหนดใหจายจากงบรายจา ยอื่นใดในลักษณะรายจา ยดังกลา ว

3. งบลงทุน หมายถึง รายจายท่ีกำหนดใหจายเพ่ือการลงทุน ไดแก รายจาย
ในลักษณะ คาครุภัณฑ คาท่ีดินและส่ิงกอสราง รวมถึงรายจายท่ีกำหนดใหจายจากงบรายจายอื่นใด
ในลักษณะรายจายดังกลา ว

4. งบเงนิ อุดหนนุ หมายถึง รายจายที่กำหนดใหจ ายเปน คา บำรงุ หรอื เพื่อชว ยเหลอื
สนับสนุนการดำเนินงานหนวยรับงบประมาณอิสระของรัฐหรือหนวยรับงบประมาณของรฐั ซึ่งมิใชราชการ
สวนกลางตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผนดิน หนว ยรับงบประมาณในกำกบั ของรัฐ องคการ
มหาชน รัฐวิสาหกิจ องคก รปกครองสวนทองถ่ิน สภาตำบล องคก ารระหวางประเทศนติ บิ ุคคล เอกชนหรือ
กิจการอันเปนสาธารณประโยชน รวมถึงเงินอุดหนุนงบพระมหากษัตริย เงินอุดหนุนการศาสนา และ
รายจา ยที่สำนกั งบประมาณกำหนดใหใ ชจ า ยในงบรายจายน้ี

5. งบรายจายอื่น หมายถึง รายจายที่ไมเขาลักษณะประเภทงบรายจา ยใด
งบรายจา ยหน่ึง หรอื รายจา ยทส่ี ำนกั งบประมาณกำหนดใหใชจ ายในงบรายจา ยนี้

การจำแนกงบประมาณรายจายใหยึดหลักการจำแนกประเภทรายจาย ตามท่ี
สำนกั งบประมาณกำหนดโดยเครง ครดั

4.3 ประมาณการรายจายลวงหนา หมายถึง การจัดทำกรอบงบประมาณการงบประมาณ
รายจายลวงหนา ซึ่งจะแสดงภาพรวมของงบประมาณท่ีจะเกิดขึ้นในอนาคต ภายใตการดำเนินงานตาม
นโยบาย/ยุทธศาสตร ท่ีดำเนินการในปจจุบัน โดยการจัดทำประมาณการรายจายลวงหนาใหถือปฏิบัติ
ตามหลักเกณฑที่สำนักงบประมาณทีก่ ำหนด

4.4 รายการกอหน้ีผูกพันขามปงบประมาณ หมายถึง รายการงบประมาณรายจาย
ทกี่ ำหนดใหตอ งจา ยเงนิ งบประมาณเกนิ หนง่ึ ปงบประมาณขึน้ ไปในขณะท่ไี ดกอ หน้ผี ูกพนั

การขอตั้งงบประมาณรายจายรายการกอ หน้ผี ูกพนั ขามปงบประมาณ
- ควรเปนไปตามความจำเปนที่ไมสามารถดำเนินการไดแลวเสร็จภายใน
ปง บประมาณ โดยระบเุ หตุผลความจำเปน ท่ีจะตอ งกอ หนี้ผูกพนั ขา มปงบประมาณฯ
- รายการกอหน้ีผูกพันขามปงบประมาณ ตองระบุในคำของบประมาณอยางชัดเจน
โดยแสดงการผูกพนั งบประมาณในแตล ะป และควรกำหนดระยะเวลาไวไมเ กิน 5 ป
4.5 เงนิ นอกงบประมาณ ประกอบดว ย
1. เงนิ รายได หมายถงึ เงนิ รายไดจ ากการดำเนนิ งาน การขายหรอื ใหบ ริการ
2. เงินท่ีรัฐบาลอุดหนุนหรือจัดสรรให หมายถึง งบประมาณรายจาย ภาษี หรือ
เงินอ่ืนใดทรี่ ฐั บาลจัดสรรใหหรือแบงให ซง่ึ หนวยรบั งบประมาณรบั ไวและเก็บไวใชจายไดโดยไมต องนำสงคลัง
3. ทุนหมุนเวียน หมายถึง กองทุน กองทุนหมุนเวยี น เงินทุน เงินทุนหมุนเวียน
ทนุ หรอื ทุนหมุนเวียน ท่ตี ้งั ข้ึน เพื่อกิจการทีอ่ นุญาตใหนำรายรบั สมทบบทุนไวใ ชจายไดโดยไมตองนำสงคลัง
4. เงินชวยเหลือจากตางประเทศ หมายถึง เงินที่รัฐบาล องคการ หรือสถาบัน
ระหวา งประเทศมอบใหห นว ยรบั งบประมาณ

-8-

5. เงนิ อุดหนุนและบริจาค หมายถึง เงนิ รายไดท บี่ ุคคลอื่นอุดหนุน บริจาคชวยเหลือ
สนบั สนนุ แกหนว ยรบั งบประมาณนอกจากงบประมาณ

6. เงินกูในประเทศ /เงนิ กูตางประเทศ หมายถึง เงินจากการกูเงินของหนวยรับ
งบประมาณในแตละปงบประมาณเพื่อดำเนนิ งานตามโครงการใด ๆ

7. อื่น ๆ หมายถึง เงินนอกงบประมาณอ่ืนใดท่ีหนวยรับงบประมาณที่ไดรับไว
นอกเหนือจากท่จี ำแนกไวขางตน

4.5 การพิจารณารายละเอยี ดคา ใชจ าย
1. จัดทำรายจายลวงหนา ตามแนวทาง/หลักเกณฑที่สำนักงบประมาณกำหนด

โดยใหค วบคุมรายจา ยประจำอยางเขมงวด เพื่อใหม รี ายจายลงทนุ เพ่ิมขึ้น
2. การกำหนดคาใชจาย/ราคาตอหนวยงบลงทุนและรายจายอื่น ใหอางอิง

คาใชจาย/ราคาตอ หนว ย ดังน้ี
- ตามท่ีสำนักงบประมาณกำหนด เชน อัตราคางานตอหนวย บัญชีราคา

มาตรฐานครุภัณฑและส่ิงกอสราง คาใชจาย/ราคาท่ีสำนักงบประมาณเคยอนุมัติ (ครั้งหลังสุดภายใน
ระยะเวลาไมเกิน 2 ป)

- คาใชจาย/ราคามาตรฐานของหนวยรับงบประมาณราชการอ่ืนท่ีเก่ียวของ
เชน ระเบียบ/เกณฑกรมบัญชีกลาง เกณฑราคากลางและคุณลักษณะพ้ืนฐานครุภัณฑคอมพิวเตอร
(กระทรวงดจิ ทิ ัลเพื่อเศรษฐกจิ และสังคม) เปน ตน

3. สำหรับหนวยรับงบประมาณที่จำเปนตองตั้งงบประมาณรายการท่ีมีแบบรูป
และราคา นอกเหนือจากที่กลาวในขอ 2 ใหระบุเหตุผลความจำเปนในการต้ังงบประมาณ คุณลักษณะเฉพาะ
ของรายการและทมี่ าของราคา/คาใชจายในคำชี้แจงดว ย

4. สำหรับรายการที่คณะรัฐมนตรเี ห็นชอบแลว ใหระบเุ รื่องและเลขท่ีหนังสือแจง
ผลการประชมุ จากสำนักเลขาธิการคณะรฐั มนตรแี ละสาระสำคญั โดยสรุป

4.6 การระบุพืน้ ที่ดำเนินการและคาพิกัด รายการคาครุภัณฑ ที่ดินและส่ิงกอ สราง
โดยรายการคาครุภัณฑ ท่ีดินและสิ่งกอสราง ไมวาจะตัง้ งบประมาณไวใ นงบรายจายใด ขอใหระบพุ ้ืนท่ีที่จะ
ดำเนินการ สำหรับรายการครุภัณฑใหระบุหนวยรับงบประมาณ (ถาสามารถระบุได) พรอ มท้ังระบุคาพิกัด
และรายการตรวจสอบความพรอ มของงบลงทุน...

4.7 การจัดทำแผนการปฏิบัติงานและแผนการใชจายงบประมาณ ใหหนวยงาน
จัดทำแผนการปฏิบัติงานและแผนการใชจายงบประมาณในระบบฐานขอมูลแผน/ผลการปฏิบัติงานและ
การใชจายงบประมาณ (BB EvMis) เพ่ือแสดงความพรอ มในการปฏิบัติงานและการใชจายงบประมาณของ
หนวยงาน

4.8 สรุปลำดับความสำคญั ของโครงการ/กจิ กรรม รายการสำคัญ
เนื่องจากวงเงินงบประมาณมีอยูอยางจำกัด หนวยรับงบประมาณควรจัดลำดับ

ความสำคัญเฉพาะเร่ืองหลัก ๆ ซึ่งถาไมไดรับการจัดสรรงบประมาณอาจกอใหเกิดความเสียหายแก
สวนราชการ หรือ เปาหมายรวมซงึ่ หนวยรับงบประมาณตองรับผดิ ชอบ โดยมีเกณฑการพิจารณา

-9-

1. เปนภาระผูกพันตามสัญญา หรือ ตามกฎหมายซ่ึงกำหนดใหดำเนินการอยาง
ชัดเจน หรือ เปนขอตกลงกับรัฐบาลตา งประเทศ หรือ ผูกพันโครงการ/กิจกรรม รายการท่ีตองดำเนินการ
ตอ เน่อื ง

2. เปนนโยบายสำคัญเรง ดวนของรัฐบาล มติคณะรัฐมนตรี เปนภารกิจตามแผน
งบประมาณในลักษณะบูรณาการ หากไมดำเนนิ การจะกระทบตอ เปา หมายโดยรวม

3. ความรนุ แรงของปญหาในปจ จุบนั
4. การขยายตัวของปญหาไปสูปญหาใหญ และมีความยุงยากซับซอนในการแกไข
ปญ หามากขึน้
5. จำนวนผไู ดร ับผลกระทบ หรือ ไดรับผลประโยชน
6. ความพรอมในการดำเนินการ รวมถึงภาระงบประมาณท่ีเพม่ิ ขึน้
4.9 การจัดเตรียมเอกสารชี้แจง
หนวยงานจะตองจัดเตรียมเอกสารไวสำหรับช้ีแจงฝายบริหารและใชประกอบ
เพอื่ ขอรบั จัดสรรงบประมาณที่สำคัญ เชน
- มติคณะรฐั มนตรีทเี่ ก่ียวขอ ง
- รายงานการเงินประจำปของหนว ยรบั งบประมาณ
- แผนความตองการงบลงทุน จำแนกตามจังหวัดที่ขอจัดสรรงบประมาณ
ทุกรายการ แบบรูปรายการสิ่งกอสรา ง รางขอบเขตงาน (TOR) หนังสือแสดงกรรมสิทธ์ิท่ีดิน รายละเอียด
คุณลักษณะเฉพาะครภุ ัณฑ และใบเสนอราคา เหตุผลความจำเปนในการใชวัสดุ ครุภัณฑจากตางประเทศ
และการจดั ทำและวเิ คราะหแผนความตอ งการงบลงทนุ เปน ตน

สว นท่ี 2

งบประมาณรายจายในลกั ษณะงบลงทนุ

สว นท่ี 2 งบประมาณรายจายในลกั ษณะงบลงทนุ

งบลงทุน หมายถึง รายจายที่กำหนดใหจายเพ่ือการลงทุน ไดแก รายจายในลักษณะ

คาครภุ ณั ฑ คาท่ดี นิ และสิ่งกอสราง รวมถึงรายจายท่ีกำหนดใหจายจากงบรายจายอ่ืนใดในลักษณะรายจาย
ดงั กลาว ซึ่งงบลงทุนและงบประมาณรายจา ยในลักษณะงบลงทนุ สามารถแบง ออกเปน

1. การจำแนกตามประเภท (ครุภัณฑ ท่ีดิน และส่ิงกอสราง) รายจายงบลงทุนและ/หรือ

งบประมาณรายจายในลกั ษณะงบลงทนุ ของหนวยรบั งบประมาณ เมือ่ จำแนกตาม
1.1 ครุภณั ฑ หมายถึง รายจายเพื่อใหไดมาซ่ึงส่ิงของทีม่ ีลักษณะโดยสภาพคงทนถาวร

หรือ ตามปกติมีอายุการใชงานยืนนาน ไมส้ินเปลือง หมดไป หรือเปล่ียนสภาพในระยะเวลาสั้น รวมถึง

รายจายดงั ตอ ไปนี้ 1) รายจา ยเพือ่ ประกอบ ดัดแปลง ตอเตมิ หรือ ปรับปรุงครภุ ณั ฑ
20,000 บาท 2) รายจายเพื่อจัดหาโปรแกรมคอมพิวเตอร ท่ีมีราคาตอหนวยหรือชุด เกินกวา

3) รายจายเพ่ือซอมแซมบำรุงรักษาโครงสรางของครุภัณฑขนาดใหญ เชน

เครอ่ื งบนิ เคร่อื งจกั รกลยานพาหนะ ซง่ึ ไมร วมถึงคา ซอมบำรงุ ปกตหิ รือคา ซอ มกลาง
4) รายจายเพือ่ จางทป่ี รกึ ษาในการจัดหาหรือปรับปรงุ ครภุ ัณฑ
5) รายจายที่ตอ งชำระพรอมครุภณั ฑ เชน คา ขนสง คา ภาษี คาประกันภยั

คาตดิ ตั้ง เปนตน
1.2 คาที่ดินและสิ่งกอสราง หมายถึง รายจายเพื่อใหไดซึ่งที่ดินและ/หรือสิ่งกอสราง

รวมถึงส่ิงตาง ๆ ที่ติดตรึงกับท่ีดินและ/หรือ สิ่งกอสราง ดังตอไปนี้

1) รายจายเพื่อจัดหาทีด่ นิ สิ่งกอสรา ง
2) รายจายเพ่ือปรับปรงุ ท่ีดิน รวมถึงรายจา ยเพ่ือดัดแปลง ตอเติม หรือ ปรบั ปรงุ
สิง่ กอ สรา ง ซึ่งทำใหทด่ี นิ สง่ิ กอสรา ง มีมลู คา เพิม่ ขน้ึ

3) รายจายเพ่ือติดต้ังระบบไฟฟาหรือระบบประปา รวมถึงอุปกรณตางๆ ซ่ึงเปน
การติดต้ังครั้งแรกในอาคาร ท้ังท่เี ปนการดำเนินการพรอ มกันหรือหลังการกอสรา งอาคาร รวมถึงการติดต้ัง
ครงั้ แรกในสถานทีร่ าชการ

4) รายจายเพอ่ื จา งออกแบบ จางควบคุมงานท่ีจายใหแกเอกชนหรือนิติบคุ คล
5) รายจายเพื่อจางทปี่ รกึ ษาในการจัดหาหรือปรับปรงุ ท่ีดนิ หรือสิ่งกอสราง
6) รายจายเกย่ี วเน่ืองกับทดี่ นิ และ/หรือสง่ิ กอสราง เชน คาเวนคนื ทีด่ นิ คา ชดเชย

กรรมสทิ ธทิ์ ดี่ นิ เปนตน
2. การจำแนกตามระยะเวลาการใชจายงบประมาณ
รายจายงบลงทุนและ/หรืองบประมาณรายจายในลักษณะงบลงทุนของหนวยรับ

งบประมาณเม่ือจำแนกตามระยะเวลาการใชจายงบประมาณ แบงออกเปนประเภท ไดแก รายการปเดียว
และรายการผูกพัน

- 11 -

หลกั เกณฑพจิ ารณาแผนความตอ งการงบลงทุนเบอื้ งตน ของสำนกั งบประมาณ
การจัดสรรงบประมาณรายจายในลักษณะงบลงทุน ใหใชหลักเกณฑการจัดสรรงบประมาณ
รายจายประจำปงบประมาณ (ท่ีสำนักงบประมาณกำหนด) และตรวจสอบความพรอมในการดำเนินงาน
(แบบรูปรายการ ประมาณการราคา คุณลักษณะเฉพาะ ฯลฯ) ความพรอมของพื้นท่ี โดยหากตองมี
การดำเนินงานตามกฎหมายจะตองมีการดำเนินการใหครบถวน เชน ขอกำหนดเก่ียวกับผังเมือง ขอกำหนด
ดานสงิ่ แวดลอม การอนุญาตใหใชที่ดนิ เพ่ือการกอสราง เปนตน
คาครุภัณฑ ท่ีดิน และส่ิงกอสราง ตองสอดคลองกับภารกิจของหนวยรับงบประมาณ
ทจ่ี ะตอ งตอบสนองภารกิจตามนโยบายรฐั บาล ยุทธศาสตรชาติ และแผนพัฒนาตา ง ๆ โดย

 คาครุภณั ฑ
1. มคี วามพรอ มในการจดั หา มคี ุณลกั ษณะเฉพาะ มีประมาณราคา หรือผลการสอบราคา
2. มีความพรอ มของสถานทห่ี รอื พ้นื ท่รี องรบั
3. การจัดหารายการลงทุนตามบัญชีนวัตกรรม ตองใหความสำคัญกับการจัดหาตาม

บญั ชีตามนวตั กรรมเปน อันดับแรก โดยตองเสนอตง้ั งบประมาณ ไมนอ ยกวารอยละ 30 ของแผนงาน
4. การจัดหาครุภัณฑเพ่ือทดแทนครุภัณฑที่เสื่อมสภาพ ตองแสดงสภาพการใชงาน

ของครุภัณฑเดิม ความจำเปนท่ีตองจัดหาใหมแทนการซอมแซมของเดิม และคาดการณผูใชงาน/ผูใช
ประโยชน ภายหลงั จากการจดั หาเสร็จสนิ้

5. การปรับปรุง/พัฒนา/ซอมแซมครุภณั ฑเดมิ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ/คุณภาพ/มาตรฐาน
ของการปฏิบัติงานของสวนราชการ หรือ การจัดหาครุภัณฑเพ่ิมเติมเพื่อรองรับปริมาณงานท่ีเพิ่มมากขึ้น
ตองมแี ผนการขยายหรือเพ่ิมปรมิ าณกลมุ เปาหมายหรอื ปริมาณงานอยางชดั เจน

6. การจัดหาครุภัณฑเพื่อรองรับการปฏิบัติงานใหม (ผลผลิตใหม/ภารกิจใหม) ท่ีไมเคย
ดำเนินการมากอ น ตองมนี โยบายรฐั บาล ยุทธศาสตรชาติ หรอื มตคิ ณะรัฐมนตรีรองรบั อยางชัดเจน

7. ครุภัณฑทเี่ ปนรายการผกู พันตามสัญญาและรายการผกู พันตามาตรา 41 (มาตรา 23
เดิม) ใหตรวจสอบสถานะในปจจุบัน และพิจารณาจากผลการดำเนินงานกับงวดงานตามสัญญาหรือ
แผนการใชจา ยตามสถานการณจ ริง

8. กรณีการจัดหาครุภัณฑคอมพิวเตอรท่ีมีวงเงินงบประมาณเกิน 100 ลานบาท
ตองไดร บั อนุมตั ิจากคณะกรรมการจัดหาระบบคอมพิวเตอรข องรัฐกอน

9. คาจางที่ปรึกษาเพ่ือการจัดหาหรือปรับปรุงครุภัณฑ ตองแสดงใหเห็นความจำเปน
ตองมีที่ปรึกษาเพื่อประโยชนในการจัดทำครุภัณฑเฉพาะซ่ึงสอดคลองกับนโยบายรัฐบาล ยุทธศาสตรชาติ
และมีความจำเปน เรง ดวน

10. สวนราชการมีความพรอมในการจัดหาครภุ ัณฑ โดยมีคณุ ลักษณะเฉพาะ มีประมาณ
ราคา หรือผลการสอบราคา และมีสถานที่/พ้ืนท่ี พรอมรองรับครุภัณฑรวมท้ังมีการตรวจสอบ และดำเนินการ
ตามกฎหมายหรือระเบยี บท่เี กยี่ วขอ งแลว

- 12 -

 คา ทด่ี นิ
1. คาจัดกรรมสทิ ธิ์ท่ดี ินใหพิจารณาตามความจำเปน สำหรบั รายการที่มีพระราชกฤษฎีกา

เวนคืนทด่ี ิน หรอื มีมติคณะรฐั มนตรี
2. มีการสำรวจประเมินคาชดเชยที่ดนิ และสิ่งปลกู สรา งแลว
3. มคี วามพรอ มในการจา ยคาชดเชยท่ีดินและสิง่ ปลูกสรางไดภายในปงบประมาณ
4. กรณีซื้อทีด่ ิน ประกอบดวย รายละเอยี ดของที่ดิน เนื้อที่และทองที่ตองการ

ราคาประเมินของทางราชการในทองท่ีนั้น และการซ้ือขายของที่ดินใกลเคียงบริเวณที่จะซื้อคร้ังหลังสุด
ประมาณ 3 ราย

 คา สงิ่ กอสราง
1. มีความพรอมดานสถานที่ มีหนังสือแสดงกรรมสิทธิ์หรือหนังสือยินยอม/รับรอง

การใชท่ดี ิน
2. มีรายละเอียดแบบรูปรายการและประมาณราคาที่แลวเสร็จ และเปนประมาณ

ราคาท่ีปรับเปนปจ จุบันไมเกิน 1 ปงบประมาณจากปที่ขอรบั การสนับสนุนฯ เนอ่ื งจากถาเปนการประมาณ
ราคาที่จัดทำขึ้นมาหลายป เม่ือไดรับการจัดสรรงบประมาณแลว จังหวัดไมสามารถดำเนินการจัดจางได
เนื่องจากวัสดกุ อสรา งมรี าคาสูงข้นึ

3. มีการตรวจสอบและดำเนินการตามกฎหมายหรือระเบียบที่เก่ียวของอยางครบถวน
4. การกอสรางส่ิงกอสราง เพ่ือทดแทนส่ิงกอสรางเดิมท่ีเสื่อมสภาพตองแสดง
สภาพการใชงานของสิ่งกอสรางเดิม ความจำเปนที่ตองกอสรางใหมแทนการปรับปรุงของเดิม และคาดการณ
ผูใชง าน/ผใู ชป ระโยชนภายหลงั จากการกอสรา งเสร็จส้ิน
5. การกอสรางเพ่ิมเติมเพื่อรองรับปริมาณงานท่ีเพ่ิมมากขึ้น หรือ การปรับปรุง
ส่ิงกอสรางเดิมเพ่ือเพิ่มประสิทธิภาพ/คุณภาพ/มาตรฐานของการปฏิบัติงานของสวนราชการตองมีแผน
การขยาย หรือ เพมิ่ ปริมาณงานอยางชัดเจน
6. การกอสรางส่ิงกอสรางใหม เพื่อรองรับการปฏิบัติงานใหม (ผลผลิตใหม/ภารกิจใหม)
ที่ไมเ คยดำเนนิ การมากอ นตองมนี โยบายรฐั บาล ยุทธศาสตรชาติ หรอื มตคิ ณะรัฐมนตรี รองรบั ชดั เจน
7. สิ่งกอสรางที่เปนรายการผูกพันตามสัญญาและรายการผูกพันตามมาตรา 41
(มาตรา 23 เดิม) ใหตรวจสอบสถานะในปจจุบนั และพจิ ารณาจากผลการดำเนินงานกับงวดงานตามสัญญา
หรือ แผนการใชจายตามสถานการณจริง
8. สว นราชการมีความพรอมในการกอสรา ง โดยมรี ายละเอียดแบบรูปรายการและ
ประมาณราคา มีสถานที่/พ้ืนที่ พรอมที่จะดำเนินการ รวมท้ังมีการตรวจสอบและดำเนินการตามกฎหมาย
หรอื ระเบยี บท่ีเกยี่ วขอ งแลว
9. การกอสรางอาคารทีท่ ำการใหมของสว นราชการ รฐั วสิ าหกจิ และหนวยงานอื่น
ตอ งเสนอคณะกรรมการนโยบายพลังงานแหง ชาติ (กพช.) ตรวจแบบประเมินแลว

- 13 -

คาจางทปี่ รึกษาเพอ่ื ใหไ ดมาซงึ่ สิง่ กอสราง
มีการกำหนดเงื่อนไขรายละเอียดในการจัดจาง (TOR) และประมาณการคาใชจาย คา จาง
ท่ีปรึกษาเพ่ือใหไดซ่ึงสิ่งกอสราง ตองแสดงใหเห็นความสอดคลองกับนโยบายของรัฐบาล ยุทธศาสตรชาติ
และมีความจำเปนและเรง ดว น

รายการผกู พัน
1. รายการผูกพันตามสัญญา : ใหตรวจสอบผลการดำเนินงาน ผลการใชจาย และเงินกันไว
เบิกจายเหล่ือมปในปงบประมาณ โดยใหตั้งงบประมาณงวดงานตามสัญญาท่ีสามารถเบิกจายไดภายใน
ปง บประมาณ เชน

1.1 คาส่ิงกอสราง กรณีงานที่เสร็จเร็วและเปนไปตามสัญญา ใหต้ังตามงวดงาน
ในสัญญาถึง เดือนพฤษภาคม 2464 (ไมเกิน 8 เดือน) กรณีเปนปสุดทายและสัญญาสิ้นสุดระหวางเดือน
สิงหาคม - กันยายน 2564 ใหตั้งงบประมาณไมเกนิ เดือนกรกฎาคม 2564 (ไมเกิน 10 เดือน) และขอให
ตรวจสอบรายการใหครบถวนทุกสัญญา

1.2 คาครุภัณฑ คาจางที่ปรกึ ษา กรณีสัญญาสิ้นสดุ เดือนสิงหาคม - กันยายน 2564
และจะตองมีการตรวจรับงานท่ตี อ งใชเวลาก็อาจตง้ั งบประมาณไมเ กนิ เดือนกรกฎาคม 2564

2. รายการผกู พนั ตามมาตรา 41 (มาตรา 23 เดมิ )
2.1 คา สิง่ กอ สราง
2.1.1 พิจารณาแผนการกอสราง และผลท่ีจะดำเนินการไดจริง ใหนับการเริ่มงาน

ถัดจากเดือนลงนามในสัญญา 1 หรือ 2 เดือน ตามประเภทของงานกอสรางหรือตาม TOR ตามเกณฑ
การจัดสรรทก่ี ำหนดไว

2.1.2 กรณีอยูในกระบวนการจัดซ้ือจัดจาง และไมสามารถลงนามในสัญญาไดทัน
ใหพิจารณาตามแผนการจดั ซื้อจัดจาง ทีจ่ ะดำเนินการไดจริง

2.1.3 กรณีรายการท่ีลงนามในสัญญาไมทันเมื่อปงบประมาณกอนหนาและ
งบประมาณถูกพบั ไป ใหพ ิจารณาขอ เสนอปงบประมาณปจ จุบัน โดยคำนงึ ถึงงบประมาณทถ่ี กู พบั ไปประกอบดว ย

2.2 คาครุภัณฑ คา จางที่ปรึกษา ใหพิจารณาแผนการจัดซื้อจัดจางและผลท่ีจะ
ดำเนินการไดจริง ลงนามไดในเดือนใด มีแผนการเบิกจาย TOR ท่ีตรวจสอบแลวที่จะดำเนินการไดจริง
ภายในปงบประมาณนนั้ ๆ

3. รายการผูกพันใหม
3.1 รายการผูกพันใหม จะตองตรวจสอบความพรอมในการดำเนินงานใหครบถวน

ตามหลักเกณฑการจัดสรรงบประมาณรายจายประจำป และรายการขออนุมัติผูกพันขามปงบประมาณ
ทุกรายการตองไดรับการจัดสรรงบประมาณแผนดินในปแรก เปนจำนวนไมต่ำกวา รอยละ 20 ของวงเงิน
รายจายสวนท่ีเปนเงนิ งบประมาณทั้งสิ้น โดยไมรวมเงินเผ่ือเหลือเผื่อขาด และภาระผูกพันขามปตองแสดง
ทกุ งบรายจาย ทกุ รายการทใี่ ชจา ยจากเงนิ งบประมาณ

3.2 รายการที่มีวงเงิน 1,000 ลานบาทข้ึนไป ตองเปนรายการที่ไดรับอนุมัติจาก
คณะรัฐมนตรีแลว

- 14 -

แนวทางการขอรบั การสนบั สนนุ งบประมาณ (เพิ่มเติม) สำหรบั สำนักงานที่ดิน
สำนักงานที่ดินที่มีความประสงคจะขอรับการสนับสนุนงบประมาณ (งบลงทุน) จะตอง
ดำเนนิ การ ดังนี้
1. งบลงทนุ รายการคา ทดี่ นิ และสง่ิ กอ สราง

1.1 การปรับปรงุ /ตอเติม/กอสราง
1) จัดทำโครงการ เพื่อช้ีแจงเหตุผล/วัตถุประสงค/ฯลฯ ในการขอรับการสนับสนุน

งบประมาณ
2) แนบใบเสนอราคา แบบแปลน และประมาณราคา แผนผังบริเวณพื้นท่ีดำเนินการ

แลวแตกรณี (การขอรับการสนับสนุนงบประมาณรายจายประจำป หากใชใบเสนอราคา สำนักงบประมาณ
ไดกำหนดหลักเกณฑไว จะตองมีคูเทียบ จำนวน 3 รา นคา ประกอบการพิจารณาจัดสรรงบประมาณ
ใหแกหนว ยงาน)

3) สำหรับสำเนาบัตรประชาชน/สำเนาทะเบียนบาน/สำเนาใบทะเบียนการคา
และเอกสารอน่ื ๆ ท่เี กีย่ วของกบั ผูขายไมต องสงใหกรมท่ดี ิน

4) แนบเอกสารประกอบอ่ืน ๆ เพ่ือประกอบการสนับสนุนงบประมาณ เชน รูปถาย
สถานที่ดำเนนิ การปรบั ปรุงตอเติม หรือ กอสราง เปน ตน

5) การกอสราง เชน ท่ีพักประชาชน หองน้ำประชาชนและคนพิการ ที่เก็บหลักเขต
เสาธงชาติ บานพักขา ราชการ

กรมท่ีดินจะมีแบบแปลนและประมาณราคาท่ีเปนมาตรฐานของกรมท่ีดิน
หากสำนักงานท่ีดินมีความประสงคจ ะใชแบบแปลนของกรมที่ดิน ใหประสานงาน ณ ฝา ยแบบแผนและ
ควบคมุ การกอ สรา ง กองพัสดุ กรมทีด่ นิ

1.2 การกอ สรา งอาคารสำนกั งานที่ดิน
1) บริเวณพื้นท่ีท่ีจะกอสรางอาคารใหม จะตองขออนุญาตใชพ้ืนที่ใหเรียบรอย

กอน เชน มีผูบริจาคที่ดินใหสรางอาคาร จะตองมีหนังสือแสดงความยินยอมยกท่ีดินใหเพ่ือสรางอาคาร
หรอื หากเปนท่ีราชพัสดกุ จ็ ะตองมหี นังสอื อนญุ าตใหใชพน้ื ท่ีจากกรมธนารักษ เปน ตน

2) จัดทำโครงการ เพ่ือชี้แจงเหตุผล/วัตถุประสงค/ฯลฯ ในการขอรับการสนับสนุน
งบประมาณ

3) แบบแปลนและประมาณราคาคา กอสรา ง
4) แนบเอกสารประกอบอื่น ๆ เชน หนังสือท่ีไดรับอนุญาตใหใชพื้นท่ีกอสราง
แผนผงั บรเิ วณทจี่ ะกอสรางใหม รปู ถายอาคารเดิม และบริเวณทีจ่ ะกอสรา งใหม เปน ตน
5) รูปแบบของอาคารท่ีจะกอสรางและประมาณราคาคากอสราง ใหติดตอท่ี
ฝา ยแบบแผนและควบคุมการกอ สราง กองพสั ดุ

ทั้งน้ี ทุกรายการที่สำนักงานที่ดินขอรับการสนับสนุนงบประมาณฯ หลังจาก
สงกรมที่ดินใหพ ิจารณาแลว

- คำขอทขี่ อรับการสนับสนุนดงั กลาว จะมีผลภายในปงบประมาณน้ันเทา น้ัน เชน
สำนักงานท่ีดินจังหวัด สงคำของบประมาณเพื่อปรับปรุง/ตอเติม/กอสราง ชวงประมาณเดือนพฤษภาคม 2565
กจ็ ะมผี ลภายในปงบประมาณ พ.ศ. 2565

- 15 -

- หากสำนักงานท่ีดินยังคงมีความประสงคท่ีจะของบประมาณในรายการเดิม
ขอใหท บทวน ประมาณราคาคา ปรับปรุง/ตอเตมิ /กอสรางวามกี ารเปลยี่ นแปลงหรือไม อยางไร

- จัดทำหนังสือยืนยันรายการที่ขอรับและวงเงินท่ีจะขอรับการสนับสนุน
งบประมาณสงกรมที่ดินในปงบประมาณถัดไป

- หากรายการที่ขอรับการสนับสนุนงบประมาณ สำนักงานที่ดินไมมี
ความประสงคจะดำเนินการหรือไดดำเนินการจัดหาจัดจางแลว ใหสำนักงานที่ดินแจงมายังกรมที่ดิน
(กองแผนงาน) เพื่อขอยกเลิกรายการดังกลาวดวย มิเชนนั้น จะทำใหเกิดรายการและพ้ืนที่ซ้ำซอน
ซึ่งกองแผนงานจะตองจัดหาพ้ืนที่ใหมมาทดแทนพ้ืนท่ีเดิม ซึ่งทำใหเกิดความลาชา และมีผลกระทบ
เกดิ ความเสยี หายแกก รมทีด่ นิ ทำใหง บประมาณนัน้ ตอ งตกพบั ไป

2. งบลงทนุ รายการครภุ ณั ฑ
2.1 ครุภณั ฑค อมพิวเตอร
1) จัดทำโครงการ เพ่ือชี้แจงเหตุผล/วัตถุประสงค/ฯลฯ ในการขอรับการสนับสนุน

งบประมาณ
2) จัดทำรายงานการจัดหาระบบคอมพิวเตอรท่ไี มเกิน 5 ลานบาท โดยใชเกณฑ

ราคากลางและคุณลักษณะพื้นฐาน (Spec) จากเว็บไซตของกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
(ไมตอ งแนบใบเสนอราคา)

3) หลังจากทำรายงานการจัดหาฯ เสร็จส้ินแลว ใหจัดสง มายงั กรมที่ดิน โดยตอง
ผานความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหารและจัดหาระบบคอมพิวเตอรร ะดบั จังหวัดดวย

2.2 ครุภัณฑส ำนักงานเฉพาะรายการกลองวงจรปด (CCTV)
1) จัดทำโครงการ เพ่ือช้ีแจงเหตุผล/วัตถุประสงค/ฯลฯ ในการขอรับการสนับสนุน

งบประมาณ
2) จัดทำแบบฟอรมการพิจารณาคุณสมบัติกลองโทรทัศนวงจรปด (CCTV) โดยใช

เกณฑราคากลางและคุณลักษณะพื้นฐาน (Spec) จากเว็บไซตของกระทรวงเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร
(ถามี) พรอ มแนบใบเสนอราคาดว ย

3) หลังจากจัดทำแบบฟอรมการพิจารณาคุณสมบัติดังกลาวแลว ในกรณีที่
ตองเขาคณะกรรมการบริหารและจัดหาระบบคอมพิวเตอรระดับจังหวัด จะตองผานความเห็นชอบจาก
คณะกรรมการดังกลาวดว ย

4) กรณีท่ีรายการฯ นี้ ไมตองผาน คณะกรรมการฯ ใหจังหวัดจัดทำหนังสือ
แจงยืนยันวา ไมตองผานคณะกรรมการดังกลาวดวย มิฉะน้ันกรมท่ีดินจะไมพิจารณาจัดสรรงบประมาณ
สำหรับรายการนี้

5) สำหรับสำเนาบัตรประชาชน/สำเนาทะเบียนบาน/สำเนาใบทะเบียนการคา
และเอกสารอน่ื ๆ ทเี่ กีย่ วขอ งกบั ผขู ายไมต อ งสง กรมท่ีดิน

- 16 -

2.3 ครุภัณฑอ ่นื ๆ นอกเหนอื จากขอ 1 และ 2
1) จัดทำโครงการ เพื่อช้ีแจงเหตุผล/วัตถุประสงค/ฯลฯ ในการขอรับการสนับสนุน

งบประมาณ
2) แนบใบเสนอราคา หรือ แบบประมาณราคาแลวแตกรณี และใหสงใบเสนอราคา

โดยใหเลือกสง เพยี งรา นคาเดียวเทา น้นั
3) สำหรับสำเนาบัตรประชาชน/สำเนาทะเบียนบาน/สำเนาใบทะเบียนการคาและ

เอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวของกับผูขายไมตองสงกรมท่ดี ิน
4) หากครุภัณฑรายการใด มีราคากลางตามราคามาตรฐานครุภัณฑของ

สำนักงบประมาณ ไมตองแนบใบเสนอราคาสงกรมทีด่ ิน ใหใชราคากลางนแ้ี ทนได
5) แนบเอกสารประกอบอื่น ๆ เชน การขอติดต้ังเครื่องปรับอากาศ ควรมีแผนผัง

การวางเครือ่ งปรับอากาศ ขนาดพื้นที่ของหองท่ีจะติดต้ังเคร่ืองปรับอากาศ (กวางxยาวxสูง) หรือ รูปถาย
เปน ตน

สวนที่ 3

กระบวนการจดั ทำงบประมาณรายจา ยประจำป
ของกรมท่ดี นิ

กระบวนการจดั ทำงบประมาณรายจายประจำปของกรมทดี่ นิ

ลำดับท่ี ขั้นตอน/กจิ กรรม หมายเหตุ
1.
การเตรียมการ ตุลาคม
2.
1.1 ศกึ ษาปฏทิ นิ งบประมาณรายจา ยประจำปข องสำนักงบประมาณ

1.2 กรมทดี่ ิน/กองแผนงานมีหนงั สือเวยี นแจง ใหสำนักงานที่ดนิ และ

สำนกั /กอง จดั ทำขอมลู ดังตอ ไปนี้

1.2.1 แผนความตอ งการงบลงทุนเบือ้ งตน สงกรมท่ดี ินภายใน...........

1.2.2 คำของบประมาณรายจายประจำป พ.ศ. ... (เวน งบลงทนุ )

สง กรมทด่ี ิน ภายในวนั ที่ ..........

1.3 ประสานกองการเจา หนา ทเี่ พื่อขอขอมูลบคุ ลากรกรมท่ีดนิ และประสาน

กองคลงั เพ่ือขอขอมลู ในสวนที่เก่ยี วของ เชน คาสาธารณูปโภค

การดำเนนิ การเบ้อื งตน (กองแผนงาน) พฤศจิกายน

2.1 ประสานสำนัก/กอง ทเ่ี ก่ียวขอ ง เพื่อทบทวนการกำหนดเปาหมาย ธันวาคม

การใหบ รกิ ารหนวยงาน ผลผลติ /โครงการ กิจกรรม และตัวชว้ี ัดระดับตาง ๆ

ในปง บประมาณทผ่ี านมา เพื่อใชเ ปน ขอมูลในการจดั ทำคำของบประมาณ

2.2 จดั ประชมุ หนวยงานเพอื่ พิจารณาทบทวนและปรบั ปรุง เปาหมาย

ผลผลติ /โครงการ กจิ กรรม ตัวชี้วัดผลสำเร็จ ผลสมั ฤทธิ์ และประโยชนท คี่ าดวา

จะไดรับจากการใชจายงบประมาณ ของหนวยงานตามผลผลิต/โครงการ

ที่รับผิดชอบ

2.3 ประมวลสรปุ ขอ มูลทไ่ี ดรับจากสำนกั งานทดี่ นิ และสำนกั /กอง จดั ทำ

แผนความตองการงบลงทนุ เบ้อื งตน เสนอผูบ ริหารใหความเห็นชอบและ

สง กระทรวงมหาดไทย ภายในระยะเวลาทกี่ ำหนด (เพื่อนำเรียนรัฐมนตรี

วา การกระทรวงมหาดไทยใหความเห็นชอบกอนสงสำนกั งบประมาณ)

2.4 ประมวลสรปุ ขอมูลท่ีไดร บั จากสำนักงานท่ดี ิน และสำนกั /กอง รวมทงั้

ขอ มลู ท่ีไดจากกองการเจาหนาทีแ่ ละกองคลัง จัดทำประมาณการรายจา ยขั้นตำ่

ทจ่ี ำเปน ประกอบดว ย คา ใชจ า ยเกย่ี วกับบุคลากร คา เชา ทรพั ยสนิ (อาคาร/

ที่ดิน) และคาสาธารณูปโภค (คาไฟฟา ประปา โทรศัพท) เสนอผูบริหาร

ใหความเห็นชอบและสงกระทรวงมหาดไทย ภายในระยะเวลาที่กำหนด

(เพื่อนำเรียนรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยใหความเห็นชอบกอนสง

สำนกั งบประมาณ)

2.5 จัดประชมุ ซักซอมแนวทางการจดั ทำคำของบประมาณรายจา ยประจำป

ระหวา งสำนกั งบประมาณและกรมทดี่ ิน

- 18 -

ลำดบั ที่ ข้ันตอน/กจิ กรรม หมายเหตุ
3.
4. การจดั ทำคำของบประมาณในลกั ษณะบูรณาการ ธนั วาคม
5.
3.1 ศกึ ษาแนวทางการจดั ทำงบประมาณในลักษณะบูรณาการและประมวล มกราคม
6.
สรุปเสนอผบู รหิ าร

3.2 ประสาน สำนัก/กองที่เก่ียวของ ใหจัดทำงบประมาณในลักษณะบูรณาการ

และเสนอผูบรหิ ารใหความเห็นชอบกอ นสง ขอ มูลใหหนว ยงานเจาภาพ ภายใน

กำหนดเวลา รวมท้ังเขารวมประชุมกับหนวยงานเจาภาพจนแลวเสร็จ

การจดั ทำคำของบบประมาณรายจา ยประจำปเบ้ืองตน มกราคม

4.1 ศกึ ษายทุ ธศาสตรจ ัดสรรงบประมาณ นโยบายรัฐบาล ยทุ ธศาสตรชาติ กมุ ภาพนั ธ

แผนแมบทภายใตยุทธศาสตรช าติ แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแหงชาติ

แผนการปฏิรูปประเทศ (ฉบบั ปรบั ปรุง) นโยบายสำคัญของรัฐบาล นโยบาย/

แผนพัฒนาตาง ๆ รวมถึง ตัวชี้วดั ระดับตาง ๆ ที่เก่ียวของ

4.2 ประมวลสรุปขอมูลที่ไดร ับจากสำนักงานที่ดนิ และสำนัก/กอง ตามนยั ขอ 1

รวมทั้งแผนความตองการงบลงทุนเบ้ืองตนฯ

จัดทำเปนคำของบประมาณรายจายประจำปเบอ้ื งตน ของกรมทด่ี นิ มกราคม

5.1 แยกตามผลผลิต/โครงการ กิจกรรม ที่มีความสอดคลอง เช่อื มโยงกบั กุมภาพนั ธ

ยุทธศาสตรช าติ แผนแมบ ทภายใตย ุทธศาสตรช าติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ

สงั คมแหงชาติ แผนการปฏิรูปประเทศ (ฉบับปรับปรงุ ) ยุทธศาสตรก ารจดั สรร

งบประมาณ นโยบายสำคัญของรฐั บาล นโยบายและแผนพัฒนาตา ง ๆ ทเ่ี กี่ยวของ

เสนอผูบ รหิ ารใหค วามเห็นชอบ กอ นสงกระทรวงมหาดไทย เพ่อื นำเรียนรัฐมนตรี

วาการกระทรวงมหาดไทยใหความเหน็ ชอบกอนสงสำนกั งบประมาณ

5.2 เม่ือรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยเหน็ ชอบคำของบประมาณรายจาย

ประจำป จะสงคำขอใหสำนกั งบประมาณ เพ่ือพิจารณาและจัดทำรายละเอียด

เสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณาใหความเห็นชอบรายละเอียดงบประมาณพรอม

หลักเกณฑการปรับปรุงงบประมาณ

การปรับปรุงคำของบประมาณและรายละเอียด : เม่ือกรมท่ีดนิ ไดรับการจัดสรร เมษายน

งบประมาณ ตามนัยขอ 5 แลว ข้ันตอนตอ ไปจะดำเนินการ

6.1 ประสานสำนัก/กอง ท่ีเก่ียวขอ งใหปรับปรุงวงเงินและรายละเอียดงบประมาณ

รายจายประจำปฯ ตามหลักเกณฑที่ไดรับความเห็นชอบแลว เสนอรฐั มนตรี

วา การกระทรวงมหาดไทยและสำนักงบประมาณ

6.2 คณะรฐั มนตรีพิจารณาใหความเห็นชอบการปรับปรุงรายละเอียดงบประมาณ

รายจายประจำปฯ

6.3 สำนักงบประมาณ จดั พมิ พร างพระราชบัญญตั ิงบประมาณรายจา ยประจำป

และเอกสารประกอบงบประมาณ

6.4 คณะรัฐมนตรพี ิจารณาใหความเห็นชอบรางพระราชบัญญัติงบประมาณ

รายจายประจำปฯ

- 19 -

ลำดับท่ี ขน้ั ตอน/กิจกรรม หมายเหตุ
7. พฤษภาคม
การพจิ ารณาอนุมัติงบประมาณ มถิ นุ ายน
8. 7.1 การพิจารณารางพระราชบญั ญตั ิงบประมาณรายจายประจำป พ.ศ. วาระท่ี 1 กรกฎาคม
9 (ขั้นรับหลักการ) สิงหาคม
7.2 การพิจารณาในขั้นคณะกรรมาธิการวิสามญั ฯ และคณะอนกุ รรมาธกิ ารฯ กนั ยายน
7.3 การพจิ ารณาในวาระท่ี 2-3
7.4 สำนกั เลขาธิการคณะรฐั มนตรีนำรางพระราชบัญญัติงบประมาณรายจา ย ตุลาคม
ประจำป... ขึน้ ทลู เกลาฯ ถวาย เพื่อประกาศบงั คบั ใชเปนกฎหมายตอไป ตุลาคม

ทั้งน้ี ผูบริหารและเจาหนาทท่ี ่ีเกี่ยวของของกรมทด่ี ินเขารว มชี้แจงในวาระที่ 1
และวาระที่ 2-3 รวมทั้งการประชุมพิจารณาในช้ันกรรมาธิการวิสามัญ และ
คณะอนุกรรมาธิการวิสามัญฯ เฉพาะดาน ไดแก

- คณะอนุกรรมาธกิ ารฯ งบลงทุน (ที่ดนิ และสิง่ กอ สรา ง)
- คณะอนุกรรมาธกิ ารฯ ครุภัณฑ (คอมพิวเตอร)
- คณะอนุกรรมาธกิ ารฯ งบการสมั มนาและฝกอบรม คาใชจายในการโฆษณา
และประชาสมั พันธ
- คณะอนุกรรมาธิการฯ แผนงานบูรณาการขบั เคล่ือนการแกไขปญหา
จังหวัดชายแดนภาคใต
พรอมท้ังจัดเตรียมเอกสารประกอบการชแ้ี จงในวาระตาง ๆ ตามรูปแบบที่กำหนด

จดั สรรงบประมาณ
- กรมท่ดี นิ พิจารณาจัดสรรงบประมาณใหสำนกั งานท่ดี นิ และสำนัก/กอง ตามคำขอ/
ภายในวงเงนิ ทีไ่ ดร บั จัดสรร

การบริหารงบประมาณ
9.1 จัดทำแผนปฏิบัติงานและแผนการใชจายงบประมาณ สงใหส ำนักงบประมาณ
พิจารณาใหความเหน็ ชอบกอ นการใชจายเงินงบประมาณ
9.2 แจงใหหนว ยงานในสงั กดั รายงานผลการปฏิบัตงิ านและผลการใชจา ย
งบประมาณภายในกำหนด เพ่ือประมวลสรุปเสนอสำนักงบประมาณ

สวนที่ 4

กฎหมาย/ระเบียบ/หนังสอื เวียนท่เี กี่ยวขอ ง

เลม่ ๑๓๕ ตอนที่ ๙๒ ก - ๒๐ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๑
ราชกจิ จานุเบกษา

พระราชบัญญัติ

วธิ กี ารงบประมาณ
พ.ศ. ๒๕๖๑

สมเดจ็ พระเจา้ อยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดนิ ทรเทพยวรางกรู

ใหไ้ ว้ ณ วนั ที่ ๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๑
เป็นปที ี่ ๓ ในรชั กาลปจั จุบนั

สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร มีพระราชโองการโปรดเกล้าฯ
ให้ประกาศวา่

โดยทเ่ี ป็นการสมควรปรบั ปรงุ กฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติขึ้นไว้โดยคําแนะนําและยินยอมของ
สภานติ บิ ญั ญัตแิ ห่งชาตทิ ําหน้าทร่ี ัฐสภา ดังตอ่ ไปนี้
มาตรา ๑ พระราชบัญญัตนิ เี้ รยี กวา่ “พระราชบญั ญตั ิวธิ ีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑”
มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
เป็นตน้ ไป
มาตรา ๓ ใหย้ กเลิก
(๑) พระราชบญั ญัตวิ ธิ ีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒
(๒) พระราชบญั ญตั ิวธิ ีการงบประมาณ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๐๓
(๓) พระราชบญั ญัติวธิ ีการงบประมาณ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๑๑
(๔) ประกาศของคณะปฏิวตั ิ ฉบบั ที่ ๒๐๓ ลงวนั ท่ี ๓๑ สิงหาคม พุทธศกั ราช ๒๕๑๕
(๕) พระราชบญั ญตั ิวธิ ีการงบประมาณ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๑๗

- ๒๑ -

เลม่ ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก หนา้ ๒ ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
ราชกจิ จานุเบกษา

(๖) พระราชบัญญัติวธิ ีการงบประมาณ (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๓๔
(๗) พระราชบัญญัตวิ ธิ กี ารงบประมาณ (ฉบับที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๔๓
มาตรา ๔ ในพระราชบญั ญัตนิ ้ี
“งบประมาณรายจ่าย” หมายความว่า จาํ นวนเงินอย่างสูงที่อนุญาตให้จ่ายหรือให้ก่อหน้ีผูกพันได้
ตามวัตถุประสงคแ์ ละภายในระยะเวลาท่ีกําหนดไว้ในกฎหมายวา่ ด้วยงบประมาณรายจ่าย
“งบประมาณรายจ่ายข้ามปี” หมายความว่า งบประมาณรายจ่ายที่มีระยะเวลาการใช้ได้เกิน
ปงี บประมาณตามวตั ถุประสงค์และระยะเวลาที่กําหนดไว้ในกฎหมายว่าดว้ ยงบประมาณรายจ่าย
“กฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่าย” หมายความว่า พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจําปี
พระราชบัญญตั ิงบประมาณรายจา่ ยเพมิ่ เตมิ หรอื พระราชบัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย แล้วแตก่ รณี
“ปีงบประมาณ” หมายความว่า ระยะเวลาต้ังแต่วันที่ ๑ ตุลาคมของปีหน่ึง ถึงวันที่
๓๐ กนั ยายนของปีถดั ไป และใหใ้ ช้ปี พ.ศ. ที่ถัดไปน้นั เป็นชอื่ สําหรบั ปีงบประมาณนั้น
“เงินนอกงบประมาณ” หมายความว่า บรรดาเงนิ ท้ังปวงทห่ี น่วยงานของรฐั จดั เก็บหรือได้รบั ไว้
เป็นกรรมสิทธิ์ตามกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ หรือจากนิติกรรมหรือนิติเหตุ หรือกรณีอื่นใด ที่ต้อง
นําส่งคลงั แตม่ ีกฎหมายอนญุ าตใหส้ ามารถเก็บไว้ใชจ้ า่ ยได้โดยไม่ต้องนาํ ส่งคลัง
“หน้ี” หมายความว่า ข้อผูกพันท่ีจะต้องจ่ายหรืออาจจะต้องจ่ายเป็นเงิน สิ่งของหรือบริการ
ไม่ว่าจะเป็นข้อผูกพันอันเกิดจากการกู้ยืม การค้ําประกัน การซ้ือหรือการจ้างโดยใช้เครดิตหรือ
จากการอ่นื ใด
“เงินจัดสรร” หมายความว่า ส่วนหน่ึงของงบประมาณรายจ่ายท่ีแบ่งสรรให้จ่าย หรือ
ให้กอ่ หนี้ผกู พันในระยะเวลาหนงึ่
“หน่วยรับงบประมาณ” หมายความว่า หน่วยงานของรัฐท่ีขอรับหรือได้รับจัดสรร
งบประมาณรายจ่าย และให้หมายความรวมถึงสภากาชาดไทยด้วย
“หนว่ ยงานของรัฐ” หมายความว่า
(๑) ส่วนราชการ
(๒) รฐั วสิ าหกจิ
(๓) หน่วยงานของรัฐสภา ศาลยุติธรรม ศาลปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระ
ตามรัฐธรรมนูญ และองคก์ รอัยการ

เลม่ ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๒๒ - ๑๑ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๑
หน้า ๓
ราชกจิ จานุเบกษา

(๔) องคก์ ารมหาชน
(๕) ทุนหมุนเวียนท่มี ีฐานะเปน็ นติ ิบุคคล
(๖) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
(๗) หน่วยงานอน่ื ของรัฐตามทก่ี ฎหมายกําหนด
“ส่วนราชการ” หมายความว่า กระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอ่ืน
และมีฐานะเป็นกรม และให้หมายความรวมถึงจังหวัดและกลุ่มจังหวัดตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบ
บริหารราชการแผ่นดินดว้ ย
“รัฐวิสาหกิจ” หมายความวา่
(๑) องค์การของรัฐบาลตามกฎหมายว่าด้วยการจัดต้ังองค์การของรัฐบาล กิจการของรัฐซึ่งมี
กฎหมายจดั ต้ังขึ้น หรือหนว่ ยงานธรุ กจิ ทรี่ ัฐบาลเปน็ เจา้ ของ
(๒) บริษัทจํากัดหรือบริษัทมหาชนจํากัดที่ส่วนราชการหรือรัฐวิสาหกิจตาม (๑) มีทุนรวมอยู่ด้วย
เกินร้อยละห้าสิบ
(๓) บริษัทจํากัดหรือบริษัทมหาชนจํากัดท่ีส่วนราชการและรัฐวิสาหกิจตาม (๑) หรือ (๒)
หรือทร่ี ฐั วิสาหกิจตาม (๑) และ (๒) หรอื ท่รี ัฐวิสาหกจิ ตาม (๒) มที นุ รวมอยู่ด้วยเกนิ ร้อยละหา้ สบิ
“องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น” หมายความว่า องค์การบริหารส่วนจังหวัด เทศบาล องค์การ
บรหิ ารส่วนตําบล กรงุ เทพมหานคร เมืองพัทยา และองค์กรปกครองสว่ นท้องถ่นิ อื่นท่ีมกี ฎหมายจัดต้ัง
“คลัง” หมายความว่า ที่เก็บรักษาเงินแผ่นดินของกระทรวงการคลัง และให้หมายความรวมถึง
บัญชเี งินฝากทธี่ นาคารแหง่ ประเทศไทยเพ่ือการน้ดี ้วย
“ผูอ้ ํานวยการ” หมายความวา่ ผ้อู าํ นวยการสํานกั งบประมาณ
“รัฐมนตร”ี หมายความว่า รฐั มนตรีวา่ การกระทรวงการคลงั
มาตรา ๕ ให้นายกรฐั มนตรแี ละรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงการคลังรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
และใหม้ อี ํานาจออกระเบยี บเพ่อื ปฏิบัตกิ ารให้เปน็ ไปตามพระราชบัญญัตนิ ี้

หมวด ๑
บทท่ัวไป

มาตรา ๖ การจัดทํางบประมาณ การบริหารงบประมาณรายจ่าย การควบคุมงบประมาณ
และการประเมินผลและการรายงาน ต้องปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ และสอดคล้องกับกฎหมาย
วา่ ด้วยวินยั การเงินการคลังของรฐั

เล่ม ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๒๓ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หนา้ ๔
ราชกจิ จานุเบกษา

มาตรา ๗ ให้หน่วยรับงบประมาณใช้จ่ายงบประมาณตามกฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่าย
อย่างเคร่งครัด โดยต้องเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดเพ่ือประโยชน์ของประเทศชาติและประชาชน
เป็นสาํ คัญ

การโอนงบประมาณรายจ่าย ให้กระทําได้เฉพาะกรณีมีความจําเป็นตามที่กําหนดไว้ใน
พระราชบัญญัตินเ้ี ท่าน้ัน

มาตรา ๘ ให้รฐั มนตรี รฐั มนตรีเจ้าสังกัด หรอื รัฐมนตรีซึ่งกฎหมายกําหนดให้มีหน้าท่ีกํากับ
หรือควบคุมกิจการของหน่วยรับงบประมาณ หรือรัฐมนตรีผู้รักษาการตามกฎหมาย ผู้อํานวยการ และ
หัวหน้าหน่วยรับงบประมาณควบคุมการใช้จ่ายงบประมาณให้เป็นไปอย่างโปร่งใสและตรวจสอบได้ และ
ใหม้ กี ารตดิ ตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการดาํ เนินงานเพอ่ื ใหก้ ารใช้จา่ ยงบประมาณเกดิ ผลสัมฤทธ์สิ งู สุด

มาตรา ๙ เพื่อประโยชน์เก่ียวกับการงบประมาณ ให้หัวหน้าหน่วยรับงบประมาณมอบหมาย
ผู้บริหารของหน่วยรับงบประมาณคนใดคนหนึ่งรับผิดชอบประสานงานเกี่ยวกับงบประมาณของหน่วยรับ
งบประมาณนนั้ โดยใหแ้ จง้ สํานักงบประมาณทราบดว้ ย

หมวด ๒
ลักษณะของงบประมาณ

มาตรา ๑๐ งบประมาณประจําปีทเ่ี สนอตอ่ รฐั สภา อยา่ งน้อยตอ้ งมเี อกสารประกอบ ดงั ตอ่ ไปนี้
(๑) คําแถลงประกอบงบประมาณแสดงฐานะและนโยบายการคลังและการเงิน สาระสําคัญ
ของงบประมาณ และความสมั พนั ธ์ระหว่างรายรับและงบประมาณรายจา่ ยที่ขอตั้ง
(๒) รายรับรายจา่ ยเปรียบเทียบระหวา่ งปีทล่ี ว่ งมาแล้ว ปีปัจจุบนั และปีที่ขอตัง้ งบประมาณรายจ่าย
(๓) คาํ อธบิ ายเกย่ี วกับประมาณการรายรับ
(๔) คําชี้แจงเกี่ยวกับงบประมาณรายจ่ายที่ขอต้ัง ซ่ึงรวมถึงการแสดงผลสัมฤทธิ์และประโยชน์
ทค่ี าดว่าจะได้รับจากการใช้จ่ายงบประมาณ และความสอดคล้องกับยทุ ธศาสตรช์ าติ
(๕) รายงานเกย่ี วกับสถานะทางการเงนิ โดยรวมของรัฐวิสาหกิจ
(๖) รายงานเก่ียวกับสถานะเงินนอกงบประมาณและแผนการใช้จ่ายเงินนอกงบประมาณ
โดยรวมของหนว่ ยรับงบประมาณ
(๗) คาํ อธบิ ายเก่ียวกับหนข้ี องรฐั บาลท้ังทีม่ ีอยู่แลว้ ในปจั จบุ นั และหน้ที ี่เสนอเพิม่ เตมิ

- ๒๔ -

เลม่ ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก หน้า ๕ ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
ราชกจิ จานุเบกษา

(๘) ผลการดาํ เนินงานและการใช้จ่ายงบประมาณของปงี บประมาณทล่ี ว่ งมาแล้ว
(๙) ร่างพระราชบญั ญัตงิ บประมาณรายจ่ายประจาํ ปี
มาตรา ๑๑ ในการเสนองบประมาณต่อรัฐสภานั้น ถ้าประมาณการรายรับประเภทรายได้
ตามที่มีกฎหมายให้อํานาจจัดเก็บอยแู่ ล้วเป็นจํานวนตาํ่ กว่างบประมาณรายจ่ายทั้งส้ินท่ีขอต้ัง ใหแ้ ถลงวิธีหาเงิน
สว่ นทีข่ าดดลุ ต่อรัฐสภาดว้ ย แต่ถา้ เป็นจํานวนสงู กวา่ ก็ใหแ้ ถลงวธิ ที ี่จะจัดการแกส่ ่วนที่เกินดลุ น้นั ด้วย
ในกรณีที่ต้องมีการกู้เงินเพ่ือชดเชยการขาดดุลงบประมาณ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ท่ีบัญญัติ
ไว้ในกฎหมายว่าดว้ ยวนิ ัยการเงินการคลังของรฐั และกฎหมายว่าดว้ ยการบริหารหนีส้ าธารณะ
มาตรา ๑๒ ในกรณีที่พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจําปีออกใช้ไม่ทันปีงบประมาณใหม่
ให้ใช้งบประมาณรายจ่ายประจําปีงบประมาณท่ีล่วงแล้วไปพลางก่อนได้ ท้ังน้ี ตามหลักเกณฑ์และเง่ือนไขที่
ผอู้ ํานวยการกําหนดโดยอนุมัตนิ ายกรฐั มนตรี
มาตรา ๑๓ การเสนองบประมาณรายจ่ายเพ่ิมเติมต่อรัฐสภา ให้คณะรัฐมนตรีเสนอร่าง
พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพ่ิมเติม โดยให้แสดงเหตุผลและเงินที่พึงได้มาสําหรับจ่ายตาม
งบประมาณรายจ่ายเพ่ิมเติมทีข่ อต้ังด้วย
วิธีการจดั ทํางบประมาณรายจา่ ยเพิม่ เติม ใหเ้ ป็นไปตามท่ีผอู้ ํานวยการกาํ หนด
มาตรา ๑๔ งบประมาณรายจ่ายท่ีกาํ หนดในพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจําปีหรือ
พระราชบัญญัตงิ บประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม อาจจําแนกได้ดังต่อไปน้ี
(๑) งบประมาณรายจ่ายงบกลาง
(๒) งบประมาณรายจา่ ยของหน่วยรับงบประมาณ
(๓) งบประมาณรายจ่ายบรู ณาการ
(๔) งบประมาณรายจ่ายบุคลากร
(๕) งบประมาณรายจ่ายสาํ หรบั ทุนหมุนเวียน
(๖) งบประมาณรายจา่ ยเพอ่ื การชําระหน้ีภาครฐั
(๗) งบประมาณรายจา่ ยเพอ่ื ชดใชเ้ งนิ คงคลัง
(๘) งบประมาณรายจา่ ยเพ่ือชดใช้เงนิ ทนุ สํารองจา่ ย

เล่ม ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๒๕ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๖
ราชกจิ จานุเบกษา

การจําแนกรายจ่ายใดเป็นงบประมาณรายจ่ายตามประเภทท่ีกําหนดในวรรคหนึ่ง ให้เป็นไป
ตามทผี่ อู้ ํานวยการกําหนด

มาตรา ๑๕ งบประมาณรายจ่ายงบกลาง ได้แก่ งบประมาณรายจ่ายท่ีต้ังไว้เพ่ือจัดสรรให้แก่
หนว่ ยรบั งบประมาณใช้จ่าย โดยแยกตา่ งหากจากงบประมาณรายจ่ายของหนว่ ยรับงบประมาณ และให้มี
รายการเงนิ สาํ รองจา่ ยเพื่อกรณฉี กุ เฉินหรอื จําเป็นด้วย

มาตรา ๑๖ งบประมาณรายจ่ายบูรณาการ ได้แก่ งบประมาณรายจ่ายท่ีต้ังไว้สําหรับแผนงาน
บรู ณาการทคี่ ณะรัฐมนตรีอนุมัติ โดยมหี น่วยรบั งบประมาณตงั้ แตส่ องหน่วยขนึ้ ไปร่วมกนั รับผิดชอบดําเนินการ

งบประมาณรายจ่ายท่ีตั้งไว้สําหรับแผนงานบูรณาการตามวรรคหน่ึง ต้องสอดคล้องกับ
ยุทธศาสตรช์ าติ

มาตรา ๑๗ งบประมาณรายจ่ายบุคลากร ได้แก่ งบประมาณรายจ่ายที่กําหนดให้จ่าย
เพื่อการบริหารงานบุคลากรภาครัฐ

มาตรา ๑๘ งบประมาณรายจ่ายข้ามปีจะมีได้ในกรณีท่ีคาดว่าจะใช้งบประมาณรายจ่ายให้เสร็จทัน
ภายในปงี บประมาณไม่ได้ โดยต้องกาํ หนดเวลาสน้ิ สุดไวด้ ว้ ย

การจัดทํางบประมาณรายจ่ายข้ามปีให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการท่ีผู้อํานวยการกําหนด
โดยความเห็นชอบของคณะรฐั มนตรี

หมวด ๓
หน้าทแี่ ละอํานาจของผ้อู ํานวยการ

มาตรา ๑๙ ให้ผู้อํานวยการมีหน้าที่และอํานาจจัดทํางบประมาณกับปฏิบัติการอย่างอื่น
ตามท่บี ัญญัติไวใ้ นพระราชบัญญตั ินี้ และใหม้ ีหนา้ ทแ่ี ละอาํ นาจเกี่ยวกบั การงบประมาณ ดังตอ่ ไปนด้ี ้วย

(๑) กําหนดยุทธศาสตร์การจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจําปี โดยความเห็นชอบของ
คณะรฐั มนตรี เพื่อให้หนว่ ยรบั งบประมาณใชเ้ ปน็ แนวทางในการจัดทําคําขอต้งั งบประมาณรายจ่ายประจําปี

(๒) กําหนดหลักเกณฑ์และวิธีการจัดทาํ กรอบประมาณการรายจา่ ย เพ่ือให้การจัดทํางบประมาณ
สอดคล้องกับหลกั การตามมาตรา ๒๓

(๓) เรียกให้หน่วยรับงบประมาณเสนอประมาณการรายรับและรายจ่ายและสถานะเงินนอก
งบประมาณตามแบบและหลกั เกณฑ์ พรอ้ มด้วยรายละเอียดทผ่ี อู้ าํ นวยการกําหนด

เลม่ ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๒๖ - ๑๑ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๑
หน้า ๗
ราชกจิ จานุเบกษา

(๔) วิเคราะห์งบประมาณและการจ่ายเงินของหน่วยรับงบประมาณ รวมท้ังเสนอความเห็นต่อ

คณะรัฐมนตรเี กีย่ วกบั งบประมาณของหนว่ ยงานของรฐั สภา ศาลยตุ ิธรรม ศาลปกครอง ศาลรฐั ธรรมนูญ

องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนญู และองค์กรอยั การดว้ ย

(๕) กําหนด เพม่ิ หรอื ลดเงนิ จดั สรรตามความจําเป็นของการปฏิบัติงาน

(๖) กําหนดระยะเวลาของเงินจัดสรร

(๗) ติดตามและประเมินผลการดําเนินงานตามแผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณ

ของหน่วยรบั งบประมาณ

(๘) ปฏิบัติหน้าที่ตามท่ีกฎหมายอื่นบัญญัติให้เป็นหน้าท่ีและอํานาจของผู้อํานวยการ หรือ

ตามท่ีคณะรัฐมนตรหี รือนายกรฐั มนตรีมอบหมาย

มาตรา ๒๐ ให้ผู้อํานวยการเสนองบประมาณประจําปีต่อนายกรัฐมนตรี เพื่อคณะรัฐมนตรี

เสนอตอ่ รัฐสภาเป็นเวลาอย่างนอ้ ยสามเดอื นกอ่ นวนั เร่มิ ปงี บประมาณน้ัน

มาตรา ๒๑ เพ่ือปฏิบัติการตามพระราชบัญญัติน้ี ให้ผู้อํานวยการมีอํานาจเรียกให้หน่วยรับ

งบประมาณช้ีแจงข้อเท็จจริงตามที่เห็นสมควร และให้ผู้อํานวยการหรือพนักงานเจ้าหน้าที่ท่ีผู้อํานวยการ

มอบหมายมีอํานาจที่จะเข้าตรวจสรรพสมุด บัญชี เอกสาร และหลักฐานต่าง ๆ ของหน่วยรับ

งบประมาณได้

มาตรา ๒๒ ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีท่ีผู้อํานวยการมอบหมายตามมาตรา ๒๑ เป็นเจ้าพนักงาน

ตามประมวลกฎหมายอาญา

หมวด ๔
การจัดทาํ งบประมาณ

มาตรา ๒๓ การจัดทํางบประมาณต้องคํานึงถึงประมาณการรายรับและฐานะทางการคลังของ
ประเทศ ความจําเป็นในการพัฒนาประเทศตามยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
เสถียรภาพทางเศรษฐกิจภายในและภายนอกประเทศ ความเป็นธรรมทางสังคม นโยบายรัฐบาล และ
ภารกิจของหน่วยรับงบประมาณ เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและความคุ้มค่าในการใช้จ่ายงบประมาณและ
เกิดผลสัมฤทธ์ใิ นการบริหารจัดการภาครฐั

เล่ม ๑๓๕ ตอนที่ ๙๒ ก - ๒๗ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๘
ราชกจิ จานุเบกษา

มาตรา ๒๔ ในการจัดทํางบประมาณประจําปี ให้สํานักงบประมาณเป็นหน่วยงานหลัก
โดยร่วมกับกระทรวงการคลัง สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และ
ธนาคารแหง่ ประเทศไทย เพือ่ ดําเนินการดงั ตอ่ ไปนี้

(๑) กําหนดนโยบายงบประมาณประจําปี ประมาณการรายได้ วงเงินงบประมาณรายจ่าย
และวิธีการเพื่อชดเชยการขาดดุลงบประมาณ หรือการจัดการในกรณีท่ีประมาณการรายได้สูงกว่าวงเงิน
งบประมาณ

(๒) กาํ หนดสัดส่วนงบประมาณรายจ่ายเพื่อการลงทุนและงบประมาณรายจา่ ยเพ่ือการชาํ ระหน้ี
ภาครฐั ตอ่ กรอบวงเงินงบประมาณรายจา่ ยประจําปี

(๓) กําหนดกรอบประมาณการรายจ่าย ประมาณการรายรับ และฐานะการคลังของรัฐบาล
เปน็ การล่วงหนา้ ไมน่ อ้ ยกวา่ สามปี

เม่ือได้ดําเนินการตาม (๑) แล้ว ให้ผู้อํานวยการเสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณา
ให้ความเห็นชอบ

สว่ นท่ี ๑
การขอตัง้ งบประมาณรายจ่าย

มาตรา ๒๕ ภายใต้บังคับมาตรา ๒๘ ให้รัฐมนตรีเจ้าสังกัด หรือรัฐมนตรีซ่ึงกฎหมายกําหนด
ให้มีหน้าที่กํากับหรือควบคุมกิจการของหน่วยรับงบประมาณ หรือรัฐมนตรีผู้รักษาการตามกฎหมาย
มีหน้าที่รับผิดชอบในการย่ืนคําขอตั้งงบประมาณรายจ่ายของหน่วยรับงบประมาณน้ันต่อผู้อํานวยการ
ตามหลกั เกณฑ์ วธิ กี าร และระยะเวลาท่ีผู้อํานวยการกําหนด

การย่ืนคําขอตั้งงบประมาณรายจ่ายตามวรรคหน่ึง อย่างน้อยต้องแสดงวัตถุประสงค์
แผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณ และให้จัดส่งรายงานเกี่ยวกับเงินนอกงบประมาณ
ตามหลกั เกณฑ์และวิธีการท่ีผู้อํานวยการกําหนดดว้ ย

มาตรา ๒๖ ในกรณีที่หน่วยรับงบประมาณจะต้องมีการก่อหน้ีผูกพันงบประมาณมากกว่า
หน่ึงปีงบประมาณสําหรับรายการงบประมาณท่ีมีวงเงินต้ังแต่หน่ึงพันล้านบาทขึ้นไป ให้หน่วยรับงบประมาณ
เสนอคณะรัฐมนตรีพจิ ารณาอนมุ ตั ิกอ่ นท่จี ะมกี ารยื่นคาํ ขอตง้ั งบประมาณรายจ่ายตอ่ ผอู้ ํานวยการ

เล่ม ๑๓๕ ตอนที่ ๙๒ ก - ๒๘ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หนา้ ๙
ราชกิจจานุเบกษา

มาตรา ๒๗ การขอตั้งงบประมาณรายจ่ายของจังหวัดและกลุ่มจังหวัด ให้ผู้ว่าราชการจังหวัด
และผู้ว่าราชการจังหวัดที่เป็นหัวหน้ากลุม่ จังหวดั มหี น้าที่รับผิดชอบในการรวบรวมคําขอตั้งงบประมาณรายจ่าย
และยื่นต่อรัฐมนตรีเจ้าสังกัดเพ่ือเสนอต่อผู้อํานวยการ ท้ังนี้ ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาท่ี
ผอู้ ํานวยการกาํ หนด

มาตรา ๒๘ การขอต้ังงบประมาณรายจ่ายของรัฐสภา ศาลยุตธิ รรม ศาลปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญ
องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ และองค์กรอัยการ ให้หน่วยงานของรัฐสภา ศาลยุติธรรม ศาลปกครอง
ศาลรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ และองค์กรอัยการ ทําหน้าท่ีของหน่วยรับงบประมาณ
โดยจะตอ้ งย่นื คาํ ขอตัง้ งบประมาณรายจา่ ยต่อคณะรัฐมนตรีภายในระยะเวลาที่คณะรัฐมนตรกี าํ หนด

ให้นําความในมาตรา ๒๕ วรรคสอง มาใช้บังคับกับการยื่นคําขอต้ังงบประมาณรายจ่าย
ตามมาตรานีด้ ว้ ย

มาตรา ๒๙ การขอตั้งงบประมาณรายจา่ ยเพอื่ สนับสนุนองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินเป็นเงนิ อุดหนุน
สําหรับการดําเนินการโดยท่ัวไปหรือสําหรับการดําเนินการในเรื่องใดเรื่องหน่ึงเป็นการเฉพาะ ให้องค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่นย่ืนคําขอต้ังงบประมาณรายจ่ายต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยเพื่อเสนอต่อผู้อํานวยการ
ทั้งน้ี ตามหลักเกณฑ์ วธิ กี าร และระยะเวลาทผ่ี ู้อํานวยการกําหนด

การจัดสรรงบประมาณเป็นเงินอุดหนุนสําหรับการดําเนินการโดยทั่วไปขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ให้สํานักงบประมาณพิจารณาจัดสรรงบประมาณให้สอดคล้องกับกฎหมายว่าด้วยการกําหนดแผนและ
ข้นั ตอนการกระจายอาํ นาจใหแ้ ก่องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถิ่น

มาตรา ๓๐ การยื่นคําขอต้ังงบประมาณรายจ่ายประจําปีน้ัน ถ้าหน่วยรับงบประมาณมิได้ยื่น
ภายในกําหนดระยะเวลาตามที่ผู้อํานวยการกําหนด หรือย่ืนคําขอโดยไม่มีรายงานเก่ียวกับเงินนอก
งบประมาณตามมาตรา ๒๕ และมาตรา ๒๘ ให้ผู้อํานวยการตั้งงบประมาณรายจ่ายประจําปีให้ได้
ตามท่ีเหน็ สมควร

สว่ นที่ ๒
งบประมาณรายจ่ายบรู ณาการ

มาตรา ๓๑ เพื่อประโยชน์ในการจัดทํางบประมาณรายจา่ ยบูรณาการ ให้มีการจดั ทําแผนงาน
บูรณาการซ่ึงประกอบด้วย เป้าหมายร่วม วัตถุประสงค์ งบประมาณรายจ่ายท่ีต้องใช้ในการดําเนินการ

เล่ม ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๒๙ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๑๐
ราชกิจจานุเบกษา

ระยะเวลาการดําเนินการท่ีชัดเจน สามารถวัดผลสัมฤทธ์ิได้ รวมทั้งภารกิจของหน่วยรับงบประมาณ
ทเี่ ป็นเจ้าภาพหลักและหน่วยรับงบประมาณทเี่ ก่ียวข้อง เพือ่ ใหเ้ กิดความรวดเรว็ ประหยัด และลดความซา้ํ ซอ้ น
ทงั้ น้ี ตามหลกั เกณฑแ์ ละวิธีการท่ีผู้อํานวยการกาํ หนดโดยความเหน็ ชอบของคณะรฐั มนตรี

มาตรา ๓๒ เม่ือคณะรัฐมนตรีอนุมัติแผนงานบูรณาการแล้ว การจัดทํางบประมาณรายจ่าย
ตามแผนงานบูรณาการ ใหเ้ ปน็ ไปตามหลักเกณฑแ์ ละวธิ ีการทผี่ ู้อํานวยการกําหนด

หมวด ๕
การบรหิ ารงบประมาณรายจา่ ย

มาตรา ๓๓ เว้นแต่จะมีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นอย่างอื่น การบริหารงบประมาณรายจ่าย
ตามกฎหมายวา่ ด้วยงบประมาณรายจา่ ย ให้เป็นไปตามระเบียบท่ผี ้อู าํ นวยการกําหนด

มาตรา ๓๔ เพื่อประโยชน์ในการบริหารงบประมาณรายจ่าย ให้หน่วยรับงบประมาณ
จดั ทาํ แผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณตามกฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่ายเสนอต่อ
ผู้อํานวยการตามระเบียบที่ผู้อาํ นวยการกําหนด

มาตรา ๓๕ งบประมาณรายจ่ายของหน่วยรับงบประมาณท่ีกําหนดไว้ตามกฎหมายว่าด้วย
งบประมาณรายจา่ ย จะโอนหรอื นําไปใชส้ าํ หรับหนว่ ยรับงบประมาณอนื่ มไิ ด้ เวน้ แต่

(๑) มีพระราชบัญญัติให้โอนหรือนาํ ไปใช้ได้
(๒) ในกรณีที่มีพระราชกฤษฎีการวมหรือโอนส่วนราชการเข้าด้วยกันไม่ว่าจะมีผลเป็นการจัดตั้ง
ส่วนราชการข้ึนใหม่หรือไม่ก็ตาม ให้โอนงบประมาณรายจ่ายของส่วนราชการท่ีถูกโอนหรือรวมเข้าด้วยกันน้ัน
ไปเป็นของส่วนราชการท่ีรับโอนหรือท่ีรวมเข้าด้วยกัน หรือส่วนราชการท่ีจัดตั้งขึ้นใหม่ แล้วแต่กรณี
ทั้งน้ี ตามที่กาํ หนดในพระราชกฤษฎีกาดงั กล่าว
(๓) การโอนงบประมาณรายจา่ ยบรู ณาการภายใต้แผนงานบรู ณาการเดียวกัน
(๔) การโอนงบประมาณรายจ่ายบคุ ลากรภายใต้แผนงานบุคลากรภาครฐั
การโอนงบประมาณรายจ่ายตาม (๓) และ (๔) ให้กระทําได้เท่าที่จําเป็นและไม่เกิดผลเสียหาย
ต่อการดําเนินการตามแผนงานบูรณาการและแผนงานบุคลากรภาครัฐ ท้ังนี้ ตามระเบียบที่ผู้อํานวยการกําหนด
โดยความเหน็ ชอบของคณะรฐั มนตรี

เลม่ ๑๓๕ ตอนที่ ๙๒ ก - ๓๐ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๑๑
ราชกจิ จานุเบกษา

มาตรา ๓๖ งบประมาณรายจ่ายของหน่วยรับงบประมาณท่ีกําหนดไว้ในแผนงานหรือรายการใด
ตามกฎหมายวา่ ดว้ ยงบประมาณรายจา่ ย หรือพระราชกฤษฎีกาตามมาตรา ๓๕ (๒) จะโอนหรอื นําไปใช้
ในแผนงานหรือรายการอ่ืนมิได้ เว้นแต่จะได้รับอนุมัติจากผู้อํานวยการ แต่ผู้อํานวยการจะอนุมัติมิได้
ในกรณีที่เป็นผลให้เพิ่มรายจ่ายประเภทเงินราชการลับ หรือเป็นแผนงานหรือโครงการใหม่ เว้นแต่
จะไดร้ บั อนุมตั ิจากคณะรัฐมนตรี

รายจ่ายรายการต่าง ๆ ที่กําหนดไว้ในงบประมาณรายจ่ายงบกลาง ให้ผู้อํานวยการมีอํานาจจัดสรร
ให้หน่วยรับงบประมาณเบิกจ่ายโดยตรง หรือเบิกจ่ายในรายการต่าง ๆ ของหน่วยรับงบประมาณนั้น ๆ
ได้ตามความจาํ เป็น

ในกรณีที่มีความจําเป็นผูอ้ ํานวยการโดยอนุมัตนิ ายกรัฐมนตรจี ะโอนงบประมาณรายจ่ายงบกลาง
รายการใดรายการหนึ่งไปเพิม่ รายการอน่ื ๆ ในงบกลางดว้ ยกนั กไ็ ด้

หมวด ๖
การควบคมุ งบประมาณ

มาตรา ๓๗ ให้รฐั มนตรีเป็นผู้รับผิดชอบควบคมุ การเบิกจ่ายเงินงบประมาณรายจา่ ยของหน่วยรับ
งบประมาณให้เป็นไปตามพระราชบัญญัตินี้ และกฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่าย และเพื่อการน้ี
ให้รัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรีมีอํานาจออกระเบียบกําหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ
และเงือ่ นไขเก่ียวกับการเบิกจา่ ยเงินดังกลา่ วด้วย

เพื่อประโยชน์ในการควบคุมงบประมาณรายจ่าย ให้รัฐมนตรีมีอํานาจเรียกให้หน่วยรับงบประมาณ
เสนอข้อเท็จจริงตามที่เห็นสมควร และให้มีอํานาจมอบหมายให้พนักงานเจ้าหน้าที่เข้าตรวจสรรพสมุด
บัญชี เอกสาร และหลักฐานต่าง ๆ ของหน่วยรับงบประมาณได้ โดยให้ถือว่าพนักงานเจ้าหน้าที่
ทร่ี ัฐมนตรมี อบหมายเปน็ เจา้ พนกั งานตามประมวลกฎหมายอาญาด้วย

มาตรา ๓๘ ใหร้ ัฐมนตรเี จ้าสงั กัดหรือรัฐมนตรีซึง่ กฎหมายกําหนดให้มีหน้าท่ีกํากับหรือควบคุม
กิจการของหน่วยรับงบประมาณ หรือรัฐมนตรีผู้รักษาการตามกฎหมาย มีหน้าท่ีรับผิดชอบในการกํากับ
หรือควบคุมการใช้จ่ายงบประมาณของหน่วยรับงบประมาณให้มีการใช้จ่ายงบประมาณภายในวงเงิน
งบประมาณรายจ่ายท่ไี ด้รบั จัดสรร และเป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยวนิ ยั การเงินการคลงั ของรัฐอย่างเครง่ ครัด

เล่ม ๑๓๕ ตอนที่ ๙๒ ก - ๓๑ - ๑๑ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๑
หน้า ๑๒
ราชกจิ จานุเบกษา

ในกรณีของหน่วยงานของรัฐสภา ศาลยุติธรรม ศาลปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระ
ตามรัฐธรรมนูญ และองค์กรอัยการ ให้ผู้รักษาการตามกฎหมายว่าด้วยการนั้นมีหน้าท่ีรับผิดชอบ
ในการกํากบั หรือควบคุมการใชจ้ ่ายงบประมาณของหนว่ ยรับงบประมาณให้เป็นไปตามวรรคหนึง่

มาตรา ๓๙ ให้หัวหน้าหน่วยรับงบประมาณมีหน้าที่ควบคุมการใช้งบประมาณรายจ่ายให้เป็นไป
ตามแผนงานหรือรายการและภายในวงเงินงบประมาณรายจ่ายตามที่กําหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วย
งบประมาณรายจ่าย หรอื ตามทมี่ ีการโอน หรือได้รบั จัดสรรตามพระราชบญั ญัติน้ี

มาตรา ๔๐ หน่วยรับงบประมาณจะจ่ายเงินหรือก่อหนี้ผูกพันได้แต่เฉพาะตามท่ีกําหนดไว้
ในกฎหมายวา่ ดว้ ยงบประมาณรายจ่ายหรอื ตามพระราชบญั ญตั ินี้ หรือตามอํานาจทม่ี ีอยตู่ ามกฎหมายอื่น

การจ่ายเงนิ หรอื ก่อหนี้ผกู พนั ตามวรรคหนง่ึ ตอ้ งเป็นไปตามแผนการปฏิบตั ิงานและแผนการใชจ้ า่ ย
งบประมาณที่ได้รับความเห็นชอบจากผู้อํานวยการตามมาตรา ๓๔ โดยต้องได้รับอนุมัติเงินจัดสรร
จากผู้อํานวยการก่อนการจ่ายเงินหรือก่อหนี้ผูกพัน เว้นแต่กรณีที่เป็นรายจ่ายตามงบประมาณรายจ่ายบุคลากร
และรายจ่ายอื่นท่ีผู้อํานวยการกําหนดโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี ให้หน่วยรับงบประมาณจ่ายเงิน
หรอื กอ่ หน้ีผกู พันได้โดยไม่ตอ้ งขออนุมตั เิ งินจดั สรร

ในกรณีท่ีมีความจําเป็นและเร่งด่วน คณะรัฐมนตรีมีอํานาจอนุมัติให้หน่วยรับงบประมาณจ่ายเงิน
หรือก่อหนผี้ ูกพนั งบประมาณรายจ่ายก่อนได้รับเงินจดั สรรตามวรรคหนึ่ง

มาตรา ๔๑ รายการงบประมาณรายจ่ายตามกฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่ายท่ีจะต้อง
กอ่ หน้ีผูกพันขา้ มปีงบประมาณ ให้ผู้อํานวยการรวบรวมรายการงบประมาณรายจ่ายท่ีจะต้องก่อหนี้ผูกพัน
และวงเงินท่ีคาดว่าจะต้องก่อหนี้ผูกพันงบประมาณรายจ่ายในปีตอ่ ๆ ไป รวมทั้งจํานวนเงินเผื่อเหลือเผือ่ ขาด
เสนอให้คณะรัฐมนตรีพิจารณาอนุมัติการก่อหนี้ผูกพันภายในหกสิบวันนับแต่วันที่กฎหมายว่าด้วย
งบประมาณรายจ่ายมีผลใช้บังคับ และเม่ือคณะรัฐมนตรีอนุมัติแล้ว ให้หน่วยรับงบประมาณดําเนินการ
ตามระเบียบท่ีผอู้ าํ นวยการกําหนดโดยความเห็นชอบของคณะรฐั มนตรี

มาตรา ๔๒ ในกรณีท่ีมีความจําเป็นและเร่งด่วนเพื่อประโยชน์ในการบริหารราชการแผ่นดิน
และมิใช่กรณีตามมาตรา ๔๑ คณะรัฐมนตรีมีอํานาจอนุมัติให้หน่วยรับงบประมาณก่อหนี้ผูกพันเกินกว่า
หรือนอกเหนือไปจากทก่ี าํ หนดไวใ้ นกฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่ายได้

เมื่อคณะรัฐมนตรีอนุมัติการก่อหนี้ผูกพันตามวรรคหน่ึงแล้ว ให้หน่วยรับงบประมาณดําเนินการ
ก่อหนี้ผูกพันงบประมาณรายจ่ายตามระเบียบทผี่ ้อู าํ นวยการกําหนดในมาตรา ๔๑ ด้วยโดยอนุโลม

เลม่ ๑๓๕ ตอนที่ ๙๒ ก - ๓๒ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๑๓
ราชกิจจานุเบกษา

มาตรา ๔๓ การขอเบิกเงินจากคลังตามงบประมาณรายจ่ายประจําปีงบประมาณใด ให้กระทําได้
แตเ่ ฉพาะภายในปงี บประมาณนนั้

ในกรณีท่ีไม่สามารถเบิกเงินจากคลังได้ภายในปีงบประมาณ ให้ขยายเวลาขอเบิกเงินจากคลังได้
เฉพาะในกรณีท่ีหน่วยรับงบประมาณได้ก่อหน้ีผูกพันไว้ก่อนสิ้นปีงบประมาณ และได้มีการกันเงินไว้
ตามระเบียบเกยี่ วกับการเบกิ จ่ายเงนิ จากคลงั แล้ว

การขยายเวลาขอเบิกเงินจากคลังตามวรรคสอง ให้ขยายออกไปได้อีกไม่เกินหกเดือนของ
ปีงบประมาณถัดไป เว้นแต่มคี วามจาํ เป็นต้องขอเบิกเงินจากคลังภายหลังเวลาดังกลา่ ว ให้ขอทําความตกลง
กบั กระทรวงการคลงั เพือ่ ขอขยายเวลาออกไปไดอ้ กี ไม่เกนิ หกเดอื น

มาตรา ๔๔ ในกรณีที่เป็นงบประมาณรายจ่ายข้ามปี การขอเบิกเงินจากคลังให้กระทําได้
แต่เฉพาะภายในเวลาที่กําหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่าย เว้นแต่เป็นงบประมาณรายจ่ายข้ามปี
ที่ได้ก่อหนี้ผูกพันไว้ก่อนส้ินกําหนดเวลา และได้มีการกันเงินไว้ตามระเบียบเก่ียวกับการเบิกจ่ายเงินจากคลัง
ก็ให้ขยายเวลาขอเบิกเงินจากคลังต่อไปได้อีกไม่เกินหกเดือน แต่หากมีความจําเป็นต้องขอเบิกเงินจากคลัง
ภายหลงั เวลาดังกล่าว ให้ขอทําความตกลงกบั กระทรวงการคลงั เพอ่ื ขอขยายเวลาออกไปได้อกี ไมเ่ กินหกเดือน

มาตรา ๔๕ ให้มีเงินทุนจํานวนหนึ่งโดยให้รัฐมนตรีจ่ายจากคลัง เรียกว่า “เงินทุนสํารองจ่าย”
เป็นจํานวนห้าหมื่นล้านบาท เงนิ ทุนนี้ให้นําไปจ่ายได้ในกรณีท่ีมีความจําเป็นและเร่งด่วนเพื่อประโยชน์แก่
ราชการแผ่นดิน และงบประมาณรายจ่ายงบกลาง รายการเงินสํารองจ่ายเพ่ือกรณีฉุกเฉินหรือจําเป็น
ไม่เพียงพอ ทั้งนี้ โดยอนุมัติคณะรัฐมนตรี และเมื่อได้จ่ายเงินไปแลว้ ให้ตั้งงบประมาณรายจ่ายเพ่ือชดใช้
ในกฎหมายวา่ ดว้ ยงบประมาณรายจา่ ยเพื่อสมทบเงนิ ทุนน้นั ไว้จา่ ยตอ่ ไปในโอกาสแรก

หมวด ๗
การประเมนิ ผลและการรายงาน

สว่ นที่ ๑
การประเมินผล

มาตรา ๔๖ ให้ผู้อํานวยการจัดวางระบบการติดตามและประเมินผลการดําเนินงานตามแผน
การปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณของหน่วยรับงบประมาณที่ได้รับการจัดสรรงบประมาณ

เลม่ ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๓๓ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หนา้ ๑๔
ราชกิจจานุเบกษา

เพื่อการวัดผลสัมฤทธิ์หรือประโยชน์ท่ีจะได้รับจากการใช้จ่ายงบประมาณ โดยในระบบการติดตามและ
ประเมินผลการดําเนินงานให้ประกอบด้วย การติดตามและประเมินผลก่อนการจัดสรรงบประมาณ
ระหวา่ งการใช้จ่ายงบประมาณ และภายหลังจากการใช้จ่ายงบประมาณ

มาตรา ๔๗ ให้หน่วยรับงบประมาณจัดให้มีระบบการติดตามและประเมินผล การดําเนินงาน
ตามแผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณภายในหน่วยรับงบประมาณตามหลักเกณฑ์และ
วิธีการท่ีผู้อํานวยการกําหนด และให้ถือว่าการประเมินผลเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการบริหารงบประมาณ
ทต่ี ้องดําเนินการอยา่ งต่อเนอื่ งและเปดิ เผยตอ่ สาธารณชนดว้ ย

มาตรา ๔๘ ในกรณีท่ีการประเมินผลสัมฤทธิ์ของการใช้จ่ายงบประมาณรายจ่ายของหน่วยรับ
งบประมาณใดไม่ไดต้ ามเป้าหมายหรอื ตัวช้ีวดั ทก่ี ําหนด ใหผ้ ู้อาํ นวยการจัดทําข้อเสนอแนะการปรับปรุงแกไ้ ข
เพ่ือให้หน่วยรับงบประมาณปรับปรุงแก้ไขภายในระยะเวลาที่กําหนด และรายงานรัฐมนตรีเจ้าสังกัด
หรือรัฐมนตรีซึ่งกฎหมายกําหนดให้มีหน้าท่ีกํากับหรือควบคุมกิจการของหน่วยรับงบประมาณ หรือ
รัฐมนตรีผ้รู ักษาการตามกฎหมาย เพ่ือทราบ

ในกรณที ี่หนว่ ยรับงบประมาณไม่สามารถปรับปรุงแก้ไขภายในระยะเวลาที่กําหนดตามวรรคหน่ึง
ใหผ้ อู้ ํานวยการรายงานตอ่ คณะรฐั มนตรเี พอ่ื ส่งั การตามทีเ่ หน็ สมควร

ส่วนที่ ๒
การรายงาน

มาตรา ๔๙ เม่ือส้ินปีงบประมาณ ให้รัฐมนตรีประกาศรายงานการรับจ่ายเงินงบประมาณประจําปี
ท่สี ้นิ สดุ นนั้ และเงนิ ทนุ สํารองจา่ ยในราชกจิ จานเุ บกษาภายในหกสบิ วนั

มาตรา ๕๐ ให้หน่วยรับงบประมาณรายงานผลการใช้จ่ายงบประมาณรายจ่ายในปีงบประมาณ
ที่สิ้นสุดรวมท้ังผลการปฏิบัติงานให้ผู้อํานวยการทราบภายในสี่สิบห้าวันนับแต่วันส้ินปีงบประมาณ
เพื่อผู้อํานวยการจัดทํารายงานผลการใช้จ่ายงบประมาณรายจ่ายและผลการปฏิบัติงานของหน่วยรับงบประมาณ
เสนอต่อคณะรฐั มนตรภี ายในเก้าสิบวนั นบั แตว่ นั สน้ิ ปีงบประมาณ

มาตรา ๕๑ ให้ผู้อํานวยการรายงานการโอนงบประมาณรายจ่ายงบกลางระหว่างรายการ
ท่ีกําหนดไว้ในงบประมาณรายจ่ายงบกลาง หรือการโอนงบประมาณรายจ่ายบูรณาการและงบประมาณ

เล่ม ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๓๔ - ๑๑ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๑
หนา้ ๑๕
ราชกจิ จานุเบกษา

รายจ่ายบุคลากรระหว่างหน่วยรับงบประมาณเสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อรายงานต่อรัฐสภาภายในสามสิบวัน

นับแต่วันสน้ิ ปงี บประมาณนน้ั

หมวด ๘
ความรับผดิ

มาตรา ๕๒ ข้าราชการ พนักงานราชการ ลูกจ้าง หรือเจ้าหน้าท่ีของรัฐในหน่วยรับงบประมาณ
ผใู้ ดจ่ายเงนิ หรือก่อหนี้ผูกพัน หรือโดยรอู้ ยู่แล้วยินยอมให้กระทําการดงั กล่าวน้ันโดยฝ่าฝืนพระราชบัญญัตินี้
หรอื ระเบยี บท่ีออกตามพระราชบัญญัตินี้ นอกจากความรบั ผิดทางอาญาซงึ่ อาจไดร้ บั ตามกฎหมายอนื่ แล้ว
ผู้กระทําหรือผู้ยินยอมให้กระทําการดังกล่าวจะต้องรับผิดชดใช้เงินงบประมาณท่ีหน่วยรับงบประมาณได้
จา่ ยไปหรอื ต้องผกู พนั จะต้องจ่าย ตลอดจนค่าสินไหมทดแทนใด ๆ ให้แก่หนว่ ยรบั งบประมาณน้ัน

บุคคลภายนอกผไู้ ด้รับประโยชน์จากการกระทําตามวรรคหนง่ึ จะตอ้ งรว่ มรับผิดกบั ผกู้ ระทําการ
ฝา่ ฝนื ด้วย เว้นแต่จะแสดงได้ว่าตนได้กระทาํ ไปโดยสจุ ริตไม่รเู้ ท่าถงึ การฝา่ ฝืนพระราชบัญญัติหรือระเบียบ
ดังกลา่ ว

ความในวรรคหนึ่งไม่ใช้บังคับแก่ข้าราชการ พนักงานราชการ ลูกจ้าง หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ
ซ่ึงได้ทักท้วงคําส่ังของผู้บังคับบัญชาหรือได้บันทึกข้อโต้แย้งไว้เป็นหนังสือแล้วว่า การท่ีจะปฏิบัติ
ตามคําสง่ั น้ันอาจไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือระเบียบ

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๕๓ ในกรณีที่กฎหมายใดที่มีผลใช้บังคับอยู่ในวันก่อนวันที่พระราชบัญญัติน้ีใช้บังคับ
บัญญัติบทนิยามคําว่า “รัฐวิสาหกิจ” ให้หมายความว่า รัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ
หรือมีการอ้างอิงรัฐวสิ าหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ ให้ถือว่าบทนิยามหรือการอ้างอิงดังกล่าว
ในกฎหมายน้ันยังคงมีความหมายหรือเป็นการอ้างอิงความหมายตามบทนิยามคําว่า “รัฐวิสาหกิจ”
ตามมาตรา ๔ แห่งพระราชบญั ญัตวิ ิธกี ารงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และทแี่ กไ้ ขเพม่ิ เติม

ความในวรรคหน่ึงให้ใช้บังคับกับกฎที่มีผลใช้บังคับอยู่ในวันก่อนวันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
ที่มีการกําหนดบทนิยามคําว่า “รัฐวิสาหกิจ” หมายความว่า รัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธี
การงบประมาณ หรือมกี ารอ้างอิงรัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณด้วย

เลม่ ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๓๕ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๑๖
ราชกิจจานุเบกษา

ภายในห้าปีนับแต่วันท่ีพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ ให้มีการดําเนินการปรับปรุงหรือแก้ไขเพ่ิมเติม
บทนิยามคําวา่ “รัฐวิสาหกิจ” หรือการอ้างองิ รฐั วสิ าหกิจในกฎหมายตามวรรคหน่ึงหรือในกฎตามวรรคสอง
ให้แล้วเสร็จ

มาตรา ๕๔ การจัดทําและการเสนองบประมาณรายจ่ายประจําปีที่ได้ดําเนินการตาม
พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และท่ีแก้ไขเพิ่มเติม แต่ยังไม่แล้วเสร็จในวันก่อนวันที่
พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ ให้อยู่ในบังคับของบทบัญญัติตามพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒
และท่ีแกไ้ ขเพมิ่ เติม จนกว่าจะแลว้ เสร็จ

มาตรา ๕๕ เว้นแต่เป็นกรณีท่ีบัญญัติไว้ในมาตรา ๕๖ และมาตรา ๕๗ ในกรณีที่หน่วยรับ
งบประมาณไดม้ ีการก่อหนี้ผกู พันไว้ตามพระราชบัญญัติวิธกี ารงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และท่แี ก้ไขเพ่มิ เติม
และได้มีการกันเงินไวต้ ามระเบยี บเกี่ยวกับการเบิกจ่ายเงินจากคลงั แลว้ ใหด้ ําเนินการตามพระราชบัญญัติ
วิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และที่แก้ไขเพิ่มเติมต่อไปได้ ทั้งน้ี ให้ดําเนินการเบิกจ่ายให้แล้วเสร็จ
ภายในวันที่ ๓๐ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๖๓

มาตรา ๕๖ ให้งบประมาณรายจ่ายของปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ ประเภทงบกลาง
รายการค่าใชจ้ ่ายเก่ียวกับการเสด็จพระราชดําเนินและตอ้ นรบั ประมุขตา่ งประเทศ ค่าใชจ้ ่ายตามโครงการ
อนั เน่ืองมาจากพระราชดําริ ค่าใช้จา่ ยชดใช้เงินทดรองราชการเพ่ือช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน
และเงินสํารองจ่ายเพ่ือกรณีฉุกเฉินหรือจําเป็น ท่ียังมิได้มีการก่อหน้ีผูกพัน แต่ได้มีการกันเงินและ
ขอขยายเวลาขอเบิกเงินจากคลังไว้ตามพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และท่ีแก้ไขเพ่ิมเติม
ใหด้ าํ เนนิ การเบกิ จ่ายให้แล้วเสรจ็ ภายในวันท่ี ๓๐ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๖๓

มาตรา ๕๗ ในกรณีที่มีการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายของปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑
ประเภทงบกลาง ให้ดําเนินการตามพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และที่แก้ไขเพ่ิมเติม
โดยให้ก่อหน้ีผูกพันให้แล้วเสร็จภายในวันท่ี ๓๐ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๒ และดําเนินการเบิกจ่ายให้แล้วเสร็จ
ภายในวนั ท่ี ๓๐ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๖๓

มาตรา ๕๘ บรรดากฎ ระเบียบ ข้อบังคับ หรือหลักเกณฑ์ท่ีออกไว้โดยอาศัยอํานาจแห่ง
พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และท่ีแก้ไขเพ่ิมเติม ให้ยังคงใช้บังคับต่อไปเพียงเท่าท่ี
ไมข่ ัดหรือแยง้ กับพระราชบัญญตั นิ ้จี นกว่าจะมีการออกระเบยี บหรอื หลักเกณฑ์ตามพระราชบัญญตั ินี้

เล่ม ๑๓๕ ตอนท่ี ๙๒ ก - ๓๖ - ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
หน้า ๑๗
ราชกจิ จานุเบกษา

การออกระเบียบหรือหลักเกณฑ์ตามพระราชบัญญัติน้ี ให้ดําเนินการให้แล้วเสร็จเพ่ือให้มีผลใช้บังคับ
ภายในหน่งึ ปีนบั แตว่ นั ท่พี ระราชบญั ญัตนิ ้ีใช้บังคับ

มาตรา ๕๙ บรรดากฎ ระเบียบ ข้อบังคับ หรือหลักเกณฑ์ที่ออกไว้โดยอาศัยอํานาจตาม
มาตรา ๒๑ และมาตรา ๒๔ แห่งพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และที่แก้ไขเพิ่มเติม
ให้ยังคงใช้บังคับต่อไปเพียงเท่าที่ไม่ขัดหรือแย้งกับกฎหมายว่าด้วยวินัยการเงินการคลังของรัฐหรือ
พระราชบัญญัตินี้จนกว่าจะมีการออกกฎ ระเบียบ หรือหลักเกณฑ์ตามกฎหมายว่าด้วยวินัยการเงิน
การคลงั ของรัฐ

มาตรา ๖๐ เมื่อพระราชบัญญัตินี้มีผลใช้บังคับแล้ว กรณีท่ีจะมีการโอนงบประมาณรายจ่าย
ใหป้ ฏิบตั ิตามพระราชบญั ญตั ิน้แี ทน

มาตรา ๖๑ ให้กระทรวงการคลังนําเงินทุ นสํารองจ่ายตามมาตรา ๒๙ ทวิ แห่ ง
พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ ซ่ึงแก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ
(ฉบบั ที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๐๓ ส่งคลังให้แลว้ เสรจ็ ภายในสามสบิ วันนับแต่วันท่ีพระราชบญั ญตั ินีใ้ ชบ้ ังคับ

ผูร้ บั สนองพระราชโองการ
พลเอก ประยทุ ธ์ จนั ทรโ์ อชา

นายกรัฐมนตรี

เล่ม ๑๓๕ ตอนที่ ๙๒ ก - ๓๗ - ๑๑ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๑
หน้า ๑๘
ราชกจิ จานุเบกษา

หมายเหตุ :- เหตผุ ลในการประกาศใช้พระราชบัญญตั ิฉบับนี้ คือ โดยท่ีกฎหมายว่าดว้ ยวิธีการงบประมาณได้ใช้บังคับ
มาเป็นเวลานาน สมควรปรับปรุงหลักเกณฑ์เก่ียวกับการจัดทํางบประมาณ การบริหารงบประมาณรายจ่าย
การควบคุมงบประมาณ รวมถึงการประเมินผลและการรายงานการใช้จ่ายงบประมาณ เพ่ือให้กระบวนการจัดสรร
งบประมาณของประเทศมีลักษณะที่มุ่งเป้าหมายและผลสัมฤทธิ์ของงบประมาณเป็นสําคัญ และเพื่อให้
เกิดประสิทธิภาพและความคุม้ ค่าในการใช้จา่ ยงบประมาณยงิ่ ขนึ้ จงึ จาํ เปน็ ตอ้ งตราพระราชบญั ญัติน้ี

- ๓๘ -

- ๓๙ -

- ๔๐ -

- ๔๑ -

- ๔๒ -