ผลปรากฏว่า บริษัท ข. ไมเ่ ป็นนิติบคุ คลตามมาตรา ๙๗ แต่เนอื่ งจากบริษัท ข. มีบริษัท ค.
ถือหนุ้ อยู่ จงึ ต้องตรวจบัญชรี ายชือ่ ผูถ้ อื หุ้นของบริษัท ค. ว่า บริษทั ค.เป็นนิตบิ ุคคลตามมาตรา ๙๗ หรือไม่
ขั้นตอนที่ ๓ ตรวจว่า บริษทั ค. (ซ่งึ ถอื หุน้ ในบรษิ ัท ข.) เปน็ นติ ิบคุ คลตามมาตรา ๙๗ หรอื ไม่
บรษิ ทั ค.
ไทย (๓ ราย ถอื หุ้น ๖๐%) ต่างด้าว (๔ ราย ถือหุน้ ๔๐%)
- นาย ๗ ถือหุ้น ๒๐% - G ถอื หุน้ ๑๐%
- นาย ๘ ถอื หนุ้ ๒๐% - H ถือหุน้ ๑๐%
- นาย ๙ ถือหุ้น ๒๐% - I ถอื หนุ้ ๑๐%
- J ถอื หนุ้ ๑๐%
ผลปรากฏว่า เบือ้ งต้น บริษัท ค. มีผูถ้ อื หุน้ เป็นคนตา่ งดา้ วเกินกว่ากึ่งจำนวนผู้ถอื หุ้น บรษิ ัท ค.
จึงเป็นนิติบุคคลตามมาตรา ๙๗ และมผี ล ดงั นี้
(๑) หนุ้ ของบริษัท ค. ถืออยู่ในบริษัท ข. จำนวน ๑๐ % กลายเปน็ หุน้ ของคนตา่ งด้าว
(๒) ดังนั้น บริษัท ข. จงึ มีจำนวนหุ้นทถี่ ือ โดยคนต่างด้าวเพ่ิมอีก ๑๐ % เป็น ๕๐ % และ
มีจำนวนคนตา่ งด้าวเพ่มิ อกี ๑ ราย เป็น ๔ ราย เป็นเหตใุ หบ้ ริษัท ข. กลายเปน็ คนต่างดา้ ว และเมื่อบรษิ ทั ข.
เป็นคนต่างด้าวแล้ว เป็นเหตใุ หห้ ุ้นของบริษัท ข. ท่ีถืออยใู่ นบริษัท ก. จำนวน ๑๕ % กลายเป็นหุ้นของ
คนต่างด้าว ดังนัน้ บรษิ ัท ก. จึงมีจำนวนหุ้นทถ่ี อื โดยคนตา่ งด้าวเพ่ิมอีก ๑๕ % เป็น ๕๕ % และมีจำนวน
คนต่างดา้ วเพิ่มอกี ๑ ราย เป็น ๔ ราย เป็นเหตุให้บริษัท ก. กลายเปน็ คนต่างดา้ ว บริษัท ก. จึงรับโอนทด่ี ิน
ไม่ได้
๔. บริษัทจำกัดใดออกใบหนุ้ ชนดิ ออกให้แก่ผู้ถือ ให้ถือวา่ ใบหุ้นท่ีออกให้ผู้ถือนัน้ เปน็ หุ้นของคนต่างด้าว
(ตรวจได้จากขอ้ บงั คบั ของบรษิ ทั )
๕. กรณีห้างหุ้นส่วนจำกัด หรอื ห้างหุ้นส่วนสามัญท่ีจดทะเบียนแล้วขอได้มาซึ่งท่ีดิน ให้พิจารณา
ทำนองเดยี วกันกบั ข้อ ๒. และ ข้อ ๓.
๖. ข้อยกเวน้ กรณีไม่ต้องตรวจบญั ชรี ายช่ือผู้ถือหุ้นของนิติบคุ คล (ไทย) ท่ีเขา้ ถือหุ้นในนติ บิ คุ คลที่ขอรับโอน
ทีด่ ิน ตามข้อ ๒. และ ขอ้ ๓. มดี ังน้ี
๖.๑ กรณีนติ ิบคุ คล (ไทย) ที่เขา้ ถอื หุ้นเป็นบริษัทมหาชนจำกัด โดยกรณีน้ใี ห้แสดงหลักฐานหนังสือ
รบั รองของบริษัทศูนยร์ ับฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จำกัด หรอื หนังสือรบั รองนายทะเบยี นของบรษิ ัท
< ๓๙ >
(กรณีบริษัทมหาชนจำกัดน้ันไม่ได้จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์) ว่าจะควบคุมอตั ราส่วนการถือหุ้นของ
คนตา่ งด้าวของบรษิ ัทมหาชนจำกัดนน้ั ไม่ให้เกินกว่ารอ้ ยละสสี่ บิ เกา้ ของทนุ จดทะเบยี น
๖.๒. กรณีนิติบุคคล (ไทย) ที่เข้าถอื หุ้นเป็นนิติบุคคลซึ่งได้รับอนุญาตให้ถือที่ดินตามกฎหมายอ่ืน
(ดังทร่ี ะบุไว้ตามข้อ ๕.)
๖.๓ กรณีเมื่อสมมุติใหห้ ุ้นของนติ ิบคุ คล (ไทย) ทเี่ ข้าถือหนุ้ น้ันเป็นหุน้ ของคนต่างด้าวแลว้ และเม่ือนำไป
รวมกบั หุน้ ท่ถี อื โดยคนต่างดา้ วอ่ืน ๆ ของบรษิ ทั จำกัดหรือบรษิ ทั มหาชนจำกดั ที่มีอยแู่ ลว้ ไม่ทำใหม้ จี ำนวนหุ้น
ทถี่ ือโดยคนต่างดา้ วเกินกวา่ ร้อยละสสี่ ิบเก้า หรือเม่ือรวมกบั ผ้ถู อื หุ้นทเ่ี ป็นคนต่างด้าวอ่ืน ๆ ของบริษทั จำกัด
หรือบรษิ ัทมหาชนจำกัดที่มอี ยูแ่ ลว้ ไมท่ ำใหม้ ีผู้ถือหุ้นเป็นคนตา่ งด้าวเกนิ กวา่ กึ่งจำนวนผถู้ อื หนุ้ แล้วแตก่ รณี
การขอได้มาซึง่ ท่ดี นิ ของนติ ิบคุ คลทไี่ ดร้ ับอนุญาตให้ไดม้ าซงึ่ ทด่ี นิ ตามกฎหมายอื่น
กรณีนิตบิ ุคคลทไ่ี ด้รับอนญุ าตให้ได้มาซึ่งทด่ี ินตามกฎหมายอื่น เชน่ นิตบิ ุคคลทไ่ี ดร้ ับอนุญาตให้ได้มา
ซ่งึ ที่ดินตามมาตรา ๒๗ แหง่ พระราชบญั ญตั สิ ่งเสรมิ การลงทุน พ.ศ. ๒๕๒๐ นิติบุคคลท่ีได้รบั อนุญาตให้ได้มา
ซึง่ ทด่ี นิ ตามมาตรา ๔๔ แหง่ พระราชบญั ญตั ิการนคิ มอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๒๒ หรือกรณี
กองทุนรวมอสงั หาริมทรัพย์ ธนาคารพาณชิ ย์ ธนาคารท่ีจดั ตั้งข้นึ ตามกฎหมายท่ีบญั ญัติข้ึนไวโ้ ดยเฉพาะ
บรษิ ัทเงินทนุ บริษัทเงินทุนหลักทรัพย์ บริษัทประกันชวี ติ และบรษิ ัทประกันวินาศภยั ขอไดม้ าซึ่งที่ดินตาม
บทบญั ญัติแห่งกฎหมายที่จัดต้งั ขนึ้ นั้น ไมต่ อ้ งดำเนนิ การตามขอ้ ๑. ถงึ ขอ้ ๕. เนอ่ื งจากการขอได้มาซึ่งท่ดี ิน
ของนิตบิ ุคคลดงั กล่าวเป็นไปตามนัยแห่งกฎหมายทบี่ ัญญัติไว้โดยเฉพาะ ซ่ึงยกเวน้ บทบัญญตั ิแหง่ ประมวล
กฎหมายทีด่ ิน
การขอได้มาซ่ึงที่ดนิ ของนิติบุคคลที่ได้รบั การส่งเสริมการลงทุนแต่มิไดร้ ับอนุญาตใหไ้ ดม้ าซึ่งที่ดิน
ตามมาตรา ๒๗ แห่งพระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการลงทนุ พ.ศ. ๒๕๒๐
กรณีนิติบุคคลซึ่งได้รับการส่งเสริมการลงทนุ จากคณะกรรมการสง่ เสริมการลงทุน แต่มิได้รับอนญุ าต
ใหไ้ ด้มาซ่ึงท่ดี นิ ตามมาตรา ๒๗ แหง่ พระราชบญั ญัติส่งเสรมิ การลงทนุ พ.ศ.๒๕๒๐ ขอไดม้ าซึง่ ท่ีดนิ ต้องมี
หนังสอื จากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนแจ้งให้ทราบไว้เป็นหลักฐานและต้องพิจารณา
ดำเนินการตามขอ้ ๑. ถึง ข้อ ๖.
พนกั งานเจา้ หน้าทีผ่ ู้มอี ำนาจสงั่ การเกยี่ วกับการขอไดม้ าซึง่ ทดี่ ินของนติ ิบคุ คล
ในการพิจารณาเร่อื งราวนิติบุคคลขอไดม้ าซ่ึงที่ดิน ให้เจ้าพนกั งานที่ดินจังหวัด เจ้าพนักงานทดี่ ินจังหวัดสาขา
เจ้าพนักงานท่ดี นิ หัวหนา้ ส่วนแยก หรือผูร้ กั ษาราชการแทน เปน็ ผู้มอี ำนาจพจิ ารณาส่งั การ
< ๔๐ >
การขอไดม้ าซ่ึงกรรมสทิ ธ์ิในหอ้ งชดุ ของบริษทั จำกัด บริษัทมหาชนจำกดั ห้างหุน้ ส่วนจำกัด หรือ
ห้างหุ้นส่วนสามัญที่จดทะเบยี นแลว้
กรณีนิติบคุ คลตามนัยดังกล่าว ขอได้มาซ่ึงกรรมสิทธิ์ในห้องชุด ให้ดำเนนิ การตามหลักเกณฑ์ในการ
สอบสวน การขอได้มาซ่งึ ที่ดนิ ของนติ ิบคุ คลท่ไี ด้รับอนุญาตใหไ้ ดม้ าซง่ึ ที่ดินตามกฎหมายอื่น การขอได้มาซ่ึง
ที่ดินของนิติบุคคลท่ีได้รับการส่งเสริมการลงทุนแต่มิได้รับอนุญาตให้ได้มาซึ่งท่ีดินตามมาตรา ๒๗
แหง่ พระราชบัญญัตสิ ง่ เสรมิ การลงทุน พ.ศ. ๒๕๒๐ พนกั งานเจ้าหนา้ ที่ผ้มู อี ำนาจสงั่ การเกยี่ วกบั การขอไดม้ า
ซงึ่ ท่ีดินของนิติบุคคล เนื่องจากมาตรา ๓๐ แห่งพระราชบัญญัติอาคารชุด พ.ศ. ๒๕๒๒ ได้บัญญัติ
ให้นำบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายที่ดิน หมวด ๖ วา่ ด้วยการจดทะเบียนสิทธแิ ละนิตกิ รรม และ
กฎกระทรวงท่ีออกตามบัญญัตดิ ังกล่าวมาใช้บังคับแก่การจดทะเบียนสิทธแิ ละนิติกรรมเก่ียวกับห้องชุด
โดยอนโุ ลม
กรณีรบั โอนท่ีดนิ โดยมีวัตถุประสงคเ์ พ่อื ประกอบธรุ กจิ อสงั หาริมทรพั ย์
กรณีบริษทั จำกัด หา้ งหุน้ สว่ นจำกดั หรือหา้ งหนุ้ ส่วนสามัญทจี่ ดทะเบียนแล้ว ถ้ามีคนตา่ งดา้ วถือหุ้นหรือ
เป็นกรรมการ (ยกเว้นบรษิ ัทมหาชนจำกัด หรือนิตบิ คุ คลทไ่ี ดร้ บั อนุญาตใหไ้ ดม้ าซึง่ ท่ีดนิ ตามกฎหมายอื่น เช่น
พระราชบัญญัติสง่ เสรมิ การลงทนุ พ.ศ. ๒๕๒๐ พระราชบัญญัติการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย
พ.ศ. ๒๕๒๒ และพระราชบัญญัตธิ ุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. ๒๕๕๑) ขอรบั โอนท่ีดินโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ
ประกอบธุรกจิ อสังหาริมทรัพย์ เชน่ ซ้ือ ขาย ใหเ้ ช่า ประกอบกิจการโรงแรม สร้างบ้านพักตากอากาศ
เมือ่ สอบสวนแลว้ แม้จะปรากฏว่านติ ิบคุ คลน้ันมหี ุน้ อันเปน็ ทุนจดทะเบียนถือโดยคนตา่ งดา้ วไมเ่ กนิ ร้อยละ ๔๙
และมจี ำนวนผถู้ ือหุ้นเป็นคนต่างด้าวไม่เกินก่ึงจำนวนผู้ถอื หุ้น พนกั งานเจ้าหน้าทีจ่ ะต้องสอบสวนเพ่มิ เติม
ดงั นี้
๒. สอบสวนทมี่ าของเงินซ่งึ ผูถ้ อื หุ้นสัญชาติไทยนำมาซ้อื หุ้น โดยให้สอบสวนว่าผ้ถู ือหุ้นมอี าชพี ใด รายได้
เดอื นละเทา่ ไร โดยแสดงหลกั ฐานประกอบ เช่น
๑.๑ หนังสอื จากสถานประกอบการท่ีรับรองว่า ผถู้ ือหุ้นปฏิบัติงานในตำแหน่งใด ต้ังแต่เม่ือใด
มีรายได้เดือนละเทา่ ไร หรอื หลกั ฐานอน่ื ใดทเ่ี ชื่อถอื ได้
๑.๒ หลกั ฐานทีแ่ สดงวา่ เงินท่ีซื้อหุ้นมีที่มาอยา่ งไร เช่น เป็นเงนิ ทีเ่ ก็บสะสมไว้ขายท่ีดนิ รับมรดก
กยู้ ืมมา โดยแสดงหลักฐาน เชน่ บัญชีเงินฝาก หรือหนังสือสัญญาขายท่ีดิน หลักฐานการรับมรดก
สญั ญากู้ยืม
๑.๓ กรณีผูถ้ ือหุ้นเป็นนติ บิ คุ คลสัญชาตไิ ทย (แมว้ า่ นติ ิบคุ คล (ผู้ถอื หุ้น) น้ันจะไมม่ ีคนต่างดา้ วถือหุ้นหรือ
เปน็ กรรมการ) ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าท่ีสอบสวนทมี่ าของเงินทีซ่ ้ือหุ้นด้วย โดยให้ตวั แทนของนิติบคุ คลผู้ถอื หุ้น
แสดงหลักฐานเกี่ยวกบั เงินท่ีซือ้ หนุ้ ว่ามีที่มาอยา่ งไร เช่น งบดลุ ของบรษิ ัท และในกรณีระบุว่ากู้เงินอ่ืนมา
< ๔๑ >
ซอื้ หนุ้ ต้องแสดงหลักฐาน เช่น สัญญากู้ยืม และรายงานการประชุมเก่ยี วกบั เรื่องดังกล่าว (ตัวอย่างบนั ทึก
ถ้อยคำปรากฏตามเอกสารแนบทา้ ยคมู่ ือ)
๒. กรณีนิติบุคคลซื้อท่ีดินในราคาสูงกวา่ ทุนจดทะเบียน เช่น มีทุนจดทะเบียน ๕๐๐,๐๐๐ บาท
แตซ่ อ้ื ท่ดี นิ ราคา ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท โดยไมม่ ีการจำนองที่ดนิ ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีสอบสวนว่าเงินท่ซี ื้อ
ท่ดี ินมีท่ีมาอยา่ งไร โดยให้แสดงหลักฐานประกอบ และในกรณีระบุว่ากยู้ ืมเงินซื้อทดี่ ิน ให้แสดงรายงาน
การประชุมเก่ยี วกบั เร่ืองดังกล่าว พรอ้ มหลักฐานสัญญากยู้ มื และเอกสารทเ่ี กีย่ วขอ้ ง ดังนี้
๒.๑ กรณีกู้ยมื จากคนต่างดา้ ว หรอื นติ ิบคุ คลตา่ งดา้ ว ให้แสดงหลักฐานที่มาของเงนิ เชน่ หลักฐาน
การโอนเงินจากตา่ งประเทศ หรือการถอนเงนิ จากบัญชเี งินฝาก พร้อมรายงานการประชมุ ของนติ ิบคุ คลผใู้ หก้ ู้
๒.๒ กรณีกู้ยืมจากคนสัญชาติไทยหรือนิติบุคคลสัญชาติไทย (แม้ว่านิติบุคคลผู้ให้กู้น้ัน จะไม่มี
คนต่างด้าวถือห้นุ หรอื เป็นกรรมการ) ให้แสดงหลกั ฐานทม่ี าของเงนิ เชน่ งบดุลของบรษิ ัท การถอนเงินจาก
บญั ชเี งนิ ฝาก พรอ้ มรายงานการประชุมของนติ บิ คุ คลผู้ใหก้ ู้
๓. การรับโอนท่ีดินโดยไม่มวี ัตถุประสงค์เพอ่ื ประกอบธรุ กิจอสังหาริมทรัพย์ แต่มีเหตุเชอื่ ไดว้ า่ ให้คนไทย
เปน็ ผูถ้ อื หุ้นแทนคนต่างด้าว
กรณีบริษัทจำกัด หา้ งห้นุ ส่วนจำกดั หรือห้างห้นุ สว่ นสามญั ทจ่ี ดทะเบยี นแลว้ (ยกเวน้ บริษัทมหาชน
จำกดั หรอื นิตบิ คุ คลทีไ่ ด้รับอนุญาตใหไ้ ดม้ าซงึ่ ท่ดี ินตามกฎหมายอ่ืน) ขอรับโอนทีด่ นิ โดยไมม่ วี ัตถุประสงค์
เพอื่ ประกอบธรุ กิจอสงั หาริมทรพั ย์ แต่มเี หตุอนั ควรเช่ือได้ว่าให้คนไทยเปน็ ผู้ถือหุ้นแทนคนต่างดา้ ว เช่น
คนต่างดา้ วเปน็ ผู้มีอำนาจลงลายมอื ชื่อแทนบริษัท คนตา่ งดา้ วเปน็ ผู้เริ่มก่อการต้งั บรษิ ทั คนตา่ งดา้ วผู้ถือหุ้น
บรุ มิ สิทธิมสี ทิ ธอิ อกเสียงมากกวา่ ผถู้ ือหุ้นสัญชาตไิ ทยรายใหญ่มีอาชีพซ่งึ มิใช่เปน็ อาชพี การลงทนุ เกยี่ วกบั ธุรกจิ
โดยตรง เช่น มีอาชีพเป็นทนายความหรอื นายหน้า ให้สอบสวนท่ีมาของเงนิ ซ่ึงผู้ถอื หุ้นสัญชาติไทยนำมาซือ้ หุ้น
โดยให้แสดงหลกั ฐานทร่ี ะบุไว้ในขอ้ ๑. และข้อ ๒.
๔. การรับโอนทดี่ นิ ของบรษิ ัทมหาชนจำกัด หรอื นิติบุคคลท่ีไดร้ บั อนญุ าตให้ได้มาซ่ึงทดี่ นิ ตามกฎหมายอ่ืน
เช่น ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุน พ.ศ. ๒๕๒๐ พระราชบัญญัติการนิคมอุตสาหกรรม
แห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๒๒ พระราชบญั ญัติธุรกจิ สถาบนั การเงนิ พ.ศ. ๒๕๕๑ ไมต่ อ้ งดำเนินการตาม
ขอ้ ๑. - ข้อ ๓. แต่อยา่ งใด
กรณีนติ ิบคุ คลตา่ งด้าวเช่าท่ีดินหรอื ถอื สิทธปิ ระเภทอื่นในระยะยาว
ให้สอบสวนว่ามีวตั ถุประสงค์ในการเช่าที่ดินเพื่อนำไปประกอบกิจการใด เป็นการถอื ครองที่ดินแทน
คนตา่ งด้าวหรอื ขัดตอ่ พระราชบญั ญตั กิ ารประกอบธรุ กิจของคนตา่ งดา้ ว พ.ศ. ๒๕๔๒ หรอื ไม่
< ๔๒ >
กรณีรายใดสอบสวนแลว้ เป็นที่ควรเช่ือได้ว่าการขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมน้ันเป็นการหลีกเลี่ยง
กฎหมาย หรือเป็นการซอ้ื เพอื่ ประโยชนแ์ ก่คนต่างด้าว
ตามมาตรา ๗๔ วรรคสอง แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดนิ โดยผขู้ อยืนยันที่จะจดทะเบยี น ใหพ้ นกั งานเจ้าหนา้ ท่ี
สอบสวนขอ้ เทจ็ จริงโดยละเอียด แล้วสง่ เรื่องให้กรมท่ีดนิ เพอ่ื ขอคำสั่งรฐั มนตรีตอ่ ไป
การทำทะเบยี นทีด่ ินของนติ ิบุคคลท่มี ีคนตา่ งดา้ วถือหุ้นเปน็ กรรมการ
เม่อื พนกั งานเจ้าหน้าทไ่ี ด้จดทะเบียนสิทธิและนติ ิกรรมแลว้ ให้ดำเนินการจัดทำบัญชีทะเบยี นท่ีดินของ
นติ ิบุคคล (ตามเอกสารแนบท้ายคู่มอื )
การตรวจสอบสภาพของนิตบิ คุ คลภายหลังการรบั โอนทดี่ นิ
ภายในเดอื นมิถนุ ายนของทกุ ปี ใหส้ ำนักงานทด่ี ินกรุงเทพมหานคร และสำนักงานท่ีดินจงั หวัดสง่ รายช่ือ
นติ บิ ุคคล ซึ่งมีคนต่างดา้ วถือหุ้นอยู่ หรือเป็นกรรมการ ซ่งึ ถอื กรรมสทิ ธ์ิหรือสิทธิครอบครองท่ีดนิ ตามบญั ชี
ทะเบียนท่ีดินของนิติบุคคล (ตามเอกสารแนบทา้ ยคู่มือ) (ยกเวน้ นิติบคุ คลทไี่ ด้รบั อนุญาตใหไ้ ด้มาซ่ึงท่ดี ินตาม
กฎหมายอ่ืน เช่น ตามมาตรา ๒๗ แห่งพระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุน พ.ศ. ๒๕๒๐ หรือตาม
มาตรา ๔๔ แห่งพระราชบัญญัติการนคิ มอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๒๒ หรือกองทุนรวม
อสังหาริมทรัพย์ ธนาคารพาณิชย์ ธนาคารท่ีจัดต้ังข้ึนตามกฎหมายทบ่ี ญั ญตั ขิ ้ึนไว้โดยเฉพาะ บริษทั เงินทุน
บริษทั เงนิ ทุนหลกั ทรพั ย์ บริษัทประกันชวี ติ และบรษิ ัทประกนั วนิ าศภัย) โดยสง่ ใหส้ ำนกั บริการขอ้ มูลธุรกิจ
หรอื สำนกั พฒั นาธุรกจิ การคา้ จังหวดั (ตัวอย่างหนงั สือปรากฏตามเอกสารแนบทา้ ยคมู่ ือ) เพื่อขอใหต้ รวจสอบ
ว่านติ ิบคุ คลดงั กล่าวมีลกั ษณะตามมาตรา ๙๗ (๑) หรือ (๒) หรอื มาตรา ๙๘ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน
หรือไม่
เม่ือสำนักงานที่ดินได้รบั ทราบผลการตรวจสอบแล้ว ถ้านิติบุคคลดังกล่าวมีสภาพเป็นนิตบิ ุคคลตาม
มาตรา ๙๗ (๑) หรือ (๒) หรือมาตรา ๙๘ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี นิ ซง่ึ เป็นเหตุใหน้ ิติบคุ คลน้ันคงมีสิทธิ
ถอื ที่ดินได้เทา่ ที่คนตา่ งดา้ วจะพงึ มตี ามมาตรา ๘๗ แห่งประมวลกฎหมายทด่ี นิ ทดี่ ินส่วนที่เกนิ จึงต้องทำการ
จำหน่ายต่อไป โดยให้พิจารณาดำเนนิ การตามมาตรา ๘๗, ๙๔, ๙๕, ๑๐๐ และ ๑๑๒ แห่งประมวล
กฎหมายทีด่ ิน
< ๔๓ >
บญั ชีทะเบียนทีด่ นิ ของนิตบิ คุ คล
ลำดบั หนังสอื แสดงสทิ ธใิ นทดี่ ิน ทดี่ ินต้ังอยู่ เน้ือที่ ประเภทการใชป้ ระโยชน์
ที่ ตำบล อำเภอ จังหวัด ไร่ พาณชิ ยกรรม/อตุ สาหกรรม
ช่อื นติ บิ ุคคล ที่ต้งั นติ บิ ุคคล ชนดิ เลขที่ หน้า งาน ตาราง หมายเหตุ
สำรวจ วา
< ๔๔ >
~ ๒๙ ~
(ท.ด.๑๖)
บันทึกถ้อยคำผถู้ ือหุ้น (บุคคลสัญชาตไิ ทย)
กรณนี ติ บิ ุคคลขอได้มาซง่ึ ท่ดี นิ เพอื่ ใชป้ ระกอบธรุ กจิ เก่ยี วกับอสังหารมิ ทรพั ย์
ทด่ี ิน
ระวาง.........................................................................................ตำบล...............................................
เลขที่..........................................หนา้ สำรวจ...............................อำเภอ..............................................
โฉนดหมายเลขท่.ี ........................................................................จงั หวดั ..............................................
ทท่ี ำการ...........................................................
วันท่ี...................เดอื น.......................................พ.ศ.....................
เลขประจำตัวประชาชน
ข้าพเจ้า...................................................................................
อาย.ุ .................ปี เชอื้ ชาต.ิ ......................สญั ชาต.ิ .....................บดิ า/มารดาชื่อ.............................................................
อยู่ทบี่ ้าน/หมูบ่ ้าน.................................เลขที่..............ตรอก/ซอย..........................ถนน....................หมทู่ ่ี..............
ตำบล/แขวง.........................อำเภอ/เขต.......................จังหวัด......................หมายเลขโทรศัพท.์ ................................
ขอปฏิญาณตนและให้ถอ้ ยคำต่อ.......................................................................................................................
ดว้ ยความสตั ย์จริง ดงั ตอ่ ไปนี้ :-
ขอ้ ๑. ข้าพเจ้าเป็นผถู้ ือหุ้นของบริษัท..........................................ถือหุ้นจำนวน......................หุ้น
มีมูลค่า........................บาท ข้าพเจ้าประกอบอาชีพ....................................โดยทำงานที่............................................
เปน็ เวลา............ปี มีรายได้เดอื นละ.................บาท (..............................................บาทถว้ น) ปรากฏตามหลกั ฐาน
(หนังสือรับรองของสถานประกอบการ ฯลฯ) โดยเงนิ ท่ีซื้อหุ้น ข้าพเจ้านำมาจาก (เงินสะสม/ขายที่ดิน/รบั มรดก/
กู้ยมื มา ฯลฯ ) ปรากฏตามหลกั ฐาน (บัญชีเงินฝากธนาคาร/หนังสือสัญญาขายทดี่ นิ /หลกั ฐานการรับมรดก/สัญญากู้ยืม ฯลฯ)
ขอ้ ๒. ขา้ พเจ้าขอยืนยันวา่ ไมไ่ ดถ้ ือห้นุ แทนคนตา่ งด้าวหรอื นิติบุคคลต่างด้าวแต่อยา่ งใด ข้าพเจ้าทราบว่าการถือ
ท่ีดินแทนคนตา่ งด้าวหรือนิติบุคคลตา่ งด้าวเป็นความผิดตามมาตรา ๑๑๓ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน และมี
ความผิดฐานแจ้งข้อความอันเปน็ เท็จแกเ่ จ้าพนักงาน ตามมาตรา ๑๓๗ และฐานแจ้งให้เจ้าพนักงานผู้กระทำการตามหนา้ ที่
จดขอ้ ความอันเป็นเทจ็ ลงในเอกสารราชการ ตามมาตรา ๒๖๗ แห่งประมวลกฎหมายอาญา โดยอธิบดีมีอำนาจจำหนา่ ยทีด่ ิน
ข้อ ๓. ข้าพเจา้ ขอรบั รองว่าขอ้ ความข้างบนนเ้ี ป็นความจรงิ ทกุ ประการ จึงลงลายมอื ชอื่ ไว้เปน็ หลกั ฐาน
หมายเหตุ ให้แนบหลักฐานทีอ่ า้ ง (ลงชื่อ)..................................................................ผู้ให้ถ้อยคำ
มาประกอบการพิจารณา (ลงช่ือ).................................................................พยาน
(ลงชอ่ื ).................................................................พยาน
(ลงชื่อ).................................................................เจา้ พนกั งานท่ดี นิ
~< ๓๔๐๕ ~>
(ท.ด.๑๖)
บันทึกถ้อยคำผ้ถู อื หุ้น (นิติบุคคลสญั ชาตไิ ทย)
กรณีนติ ิบคุ คลขอไดม้ าซ่ึงทดี่ นิ เพอื่ ใชป้ ระกอบธรุ กจิ เกีย่ วกับอสังหารมิ ทรัพย์
ท่ีดิน
ระวาง.........................................................................................ตำบล...............................................
เลขท.ี่ .........................................หนา้ สำรวจ...............................อำเภอ..............................................
โฉนดหมายเลขที.่ ........................................................................จงั หวัด..............................................
ทที่ ำการ...........................................................
วันท.่ี ..................เดอื น.......................................พ.ศ.....................
เลขประจำตัวประชาชน
ข้าพเจา้ ...................................................................................
อายุ..................ปี เช้ือชาติ.......................สญั ชาต.ิ .....................บดิ า/มารดาชื่อ.............................................................
อยู่ทีบ่ ้าน/หมู่บ้าน.................................เลขที่..............ตรอก/ซอย..........................ถนน....................หม่ทู ่ี..............
ตำบล/แขวง.........................อำเภอ/เขต.......................จังหวัด......................หมายเลขโทรศพั ท์.................................
ขอปฏิญาณตนและให้ถอ้ ยคำต่อ.......................................................................................................................
ดว้ ยความสตั ยจ์ รงิ ดงั ต่อไปน้ี :-
ข้อ ๑. ขา้ พเจา้ เป็นผู้แทนของบริษัท..............................ซงึ่ เปน็ ผู้ถือหนุ้ ของบรษิ ัทผ้ซู ื้อที่ดนิ แปลงดงั กลา่ วข้างต้น
โดยบรษิ ทั ถือหนุ้ จำนวน......................หุ้น มีมูลคา่ ........................บาท บรษิ ทั ประกอบกิจการ....................................
ตามวตั ถปุ ระสงคข์ ้อ....มรี ายได้ปีละ..........................บาท (..............................................บาทถว้ น) ปรากฏตามหลกั ฐาน
(งบดุลของบรษิ ทั /ฯลฯ) โดยเงินทซี่ ือ้ ห้นุ บริษัทนำมาจาก (รายได้ของบริษทั /กยู้ มื มา/ฯลฯ ) ปรากฏตามหลักฐานรายงาน
การประชุมและ (งบดุลของบรษิ ัท/สัญญากูย้ ืม/ฯลฯ)
ข้อ ๒. ข้าพเจ้าขอยืนยนั ว่าไม่ไดถ้ ือห้นุ แทนคนต่างดา้ วหรอื นติ ิบคุ คลต่างด้าวแต่อย่างใด ข้าพเจ้าทราบว่าการถือ
ที่ดินแทนคนต่างด้าวหรือนิติบุคคลตา่ งด้าวเป็นความผิดตามมาตรา ๑๑๓ แห่งประมวลกฎหม ายท่ีดิน และมี
ความผิดฐานแจ้งข้อความอันเปน็ เท็จแก่เจ้าพนักงาน ตามมาตรา ๑๓๗ และฐานแจ้งให้เจ้าพนักงานผู้กระทำการตามหนา้ ที่
จดข้อความอนั เป็นเท็จลงในเอกสารราชการ ตามมาตรา ๒๖๗ แห่งประมวลกฎหมายอาญา โดยอธิบดีมอี ำนาจจำหน่ายทีด่ ิน
ขอ้ ๓. ข้าพเจ้าขอรับรองว่าข้อความข้างบนนเี้ ป็นความจริงทกุ ประการ จงึ ลงลายมอื ชอื่ ไว้เปน็ หลกั ฐาน
หมายเหตุ ใหแ้ นบหลักฐานทอี่ า้ ง (ลงช่ือ)..................................................................ผู้ให้ถ้อยคำ
มาประกอบการพิจารณา (ลงช่ือ).................................................................พยาน
(ลงช่ือ).................................................................พยาน
(ลงช่ือ).................................................................เจา้ พนักงานทดี่ ิน
<~๔๔๖๘>~
(ท.ด.๑๖)
บนั ทกึ ถ้อยคำผแู้ ทนบริษัท
กรณนี ิติบุคคลมวี ัตถปุ ระสงค์อนื่ ขอไดม้ าซึ่งทดี่ นิ เพอ่ื ใช้เป็นทต่ี ัง้ สำนกั งานหรือทอ่ี ยู่อาศัย
ที่ดนิ
ระวาง.........................................................................................ตำบล...............................................
เลขท่.ี .........................................หน้าสำรวจ...............................อำเภอ..............................................
โฉนดหมายเลขท่.ี ........................................................................จงั หวดั ..............................................
ที่ทำการ...........................................................
วนั ที่...................เดอื น.......................................พ.ศ.....................
เลขประจำตวั ประชาชน
ขา้ พเจ้า...................................................................................
อาย.ุ .................ปี เชื้อชาต.ิ ......................สญั ชาต.ิ .....................บดิ า/มารดาชือ่ .............................................................
อยู่ที่บ้าน/หมบู่ ้าน.................................เลขท่ี..............ตรอก/ซอย..........................ถนน....................หมู่ท่ี..............
ตำบล/แขวง.........................อำเภอ/เขต.......................จังหวดั ......................หมายเลขโทรศพั ท.์ ................................
ขอปฏิญาณตนและให้ถอ้ ยคำต่อ.......................................................................................................................
ด้วยความสัตย์จรงิ ดังต่อไปน้ี :-
ข้อ ๑. ขา้ พเจา้ บริษัท....................................................................................ขอใหถ้ ้อยคำรับรองว่า การขอได้มา
ซง่ึ ท่ดี ินแปลงดังกลา่ วข้างตน้ บรษิ ัทจะใชเ้ ป็นที่ตงั้ สำนักงานของบรษิ ทั หรอื ท่ีอยู่อาศัย มิได้นำไปค้าหากำไรหรือนำไป
ใหเ้ ช่าแตอ่ ย่างใด จำนวน....................แปลง เนื้อท.ี่ ...........ไร่.............งาน..............ตารางวา
ข้อ ๒. ถ้าภายหลงั บรษิ ทั เปลยี่ นวัตถปุ ระสงคจ์ ากเดิมโดยนำทด่ี นิ แปลงดังกลา่ วขา้ งตน้ ไปประกอบธุรกิจ
อสังหารมิ ทรัพย์ ต้องให้ผถู้ อื หนุ้ สญั ชาติไทยแสดงหลกั ฐานทมี่ าของเงนิ ทนี่ ำมาซื้อหุ้นตามที่ทางราชการวางทางปฏิบัติไว้
เพื่อแสดงว่าผถู้ ือหุ้นไมไ่ ดถ้ ือหุ้นแทนคนตา่ งดา้ วหรอื นติ บิ คุ คลต่างด้าวแตอ่ ย่างใด
ขอ้ ๓. ข้าพเจ้าขอยืนยันวา่ ไม่ได้ถือที่ดนิ แทนคนต่างด้าวหรือนิติบคุ คลตา่ งดา้ วแต่อยา่ งใด ขา้ พเจ้าทราบว่าการถือ
ท่ีดินแทนคนตา่ งด้าวหรอื นติ ิบคุ คลตา่ งดา้ วเป็นความผิดตามมาตรา ๑๑๒ (๑) และ ๑๑๓ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี ิน
และมีความผิดฐานแจ้งขอ้ ความอันเป็นเทจ็ แก่เจ้าพนกั งาน ตามมาตรา ๑๓๗ และฐานแจง้ ให้เจา้ พนกั งานผกู้ ระทำการตามหนา้ ท่ี
จดขอ้ ความอนั เปน็ เท็จลงในเอกสารราชการ ตามมาตรา ๒๖๗ แหง่ ประมวลกฎหมายอาญา โดยอธิบดมี อี ำนาจจำหน่ายท่ีดิน
ข้อ ๔. ข้าพเจา้ ขอรับรองวา่ ขอ้ ความขา้ งบนนเ้ี ป็นความจรงิ ทุกประการ จึงลงลายมอื ชื่อไวเ้ ป็นหลักฐาน
หมายเหตุ เนอ้ื ท่ีที่ซ้ือไมค่ วรเกนิ (ลงชื่อ)..................................................................ผู้ให้ถ้อยคำ
หนึ่งไร่ (ลงชื่อ).................................................................พยาน
(ลงช่ือ).................................................................พยาน
(ลงชอ่ื ).................................................................เจา้ พนักงานที่ดนิ
< ๔๗ >
การจำหน่ายท่ดี ินของคนต่างดา้ วซึ่งไดม้ าตามประมวลกฎหมายท่ดี ิน
กฎหมายและระเบียบปฏิบัติ
๑. มาตรา ๘๖ และ ๘๙ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ดี นิ
๒. กฎกระทรวง ฉบับที่ ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบัญญัติใหใ้ ช้ประมวลกฎหมายทดี่ ิน
พ.ศ. ๒๔๙๗ ข้อ ๑ (๓)
๓. คำส่ังกรมท่ีดิน ที่ ๑๓/๒๔๙๗ ลงวันท่ี ๑๑ ธันวาคม ๒๔๙๗ เรื่อง ระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับสิทธิ
ในทดี่ ินของคนตา่ งด้าวตามประมวลกฎหมายทด่ี นิ
๔. หนังสอื กรมท่ีดนิ ท่ี มท ๐๗๐๘/ว ๒๘๒ ลงวันท่ี ๘ มกราคม ๒๕๓๓ เร่ือง คนต่างด้าวแจ้งการ
ไม่ใช้ที่ดิน
๕. คำสั่งกระทรวงมหาดไทย ท่ี ๑๕๒/๒๕๔๖ ลงวันท่ี ๒๑ เมษายน ๒๕๔๖ เร่ือง การมอบอำนาจของ
รฐั มนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยใหอ้ ธบิ ดกี รมทดี่ นิ และผู้ว่าราชการจังหวดั ปฏิบตั ิราชการแทน
๖. หนังสอื กรมที่ดนิ ท่ี มท ๐๕๑๕/ว ๑๑๘๔๗ ลงวันที่ ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๔๖ เรื่อง การขอได้มาซึ่งทดี่ ิน
ของคนต่างดา้ ว โดยได้รับมรดกในฐานะที่เป็นทายาทโดยธรรม และการขอจำหน่ายจ่ายโอนที่ดนิ ของ
คนต่างดา้ ว (ผู้ไดม้ าซงึ่ ที่ดนิ ตามประมวลกฎหมายทด่ี นิ )
หลักเกณฑ์การจำหน่ายท่ีดินของคนตา่ งดา้ วซง่ึ ได้มาตามประมวลกฎหมายท่ีดิน
คนต่างด้าวซึง่ ไดท้ ี่ดนิ มาตามความในประมวลกฎหมายทีด่ นิ มี ๓ กรณี คือ
๑. คนตา่ งด้าวซึ่งได้ทดี่ ินมาโดยอาศยั บทสนธสิ ัญญาตามมาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน
คนต่างด้าวตามมาตรานี้ หมายความรวมถึงนิติบคุ คลตา่ งด้าวด้วย ซง่ึ เดิมคนต่างด้าวและนิติบุคคล
ตา่ งดา้ วมสี ทิ ธขิ อไดม้ าซึง่ ทด่ี นิ โดยอาศยั บทสนธิสัญญาทบ่ี ญั ญัติใหค้ นสัญชาตไิ ทยและคนสัญชาตแิ ห่งคู่สัญญา
ตา่ งฝ่ายต่างมสี ิทธขิ อได้มาซ่ึงกรรมสทิ ธ์หิ รือสิทธิครอบครองในทด่ี ินของแตล่ ะประเทศได้ แต่ประเทศไทย
ไดบ้ อกเลิกสนธิสัญญาเกี่ยวกับการถอื ครองที่ดินกับประเทศต่าง ๆ แล้วตั้งแต่วนั ที่ ๒๗ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๑๔
(ในปจั จบุ นั คนตา่ งดา้ วจงึ ไมอ่ าจขอไดม้ าซงึ่ ที่ดนิ ตามมาตรา ๘๖ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดนิ ไดอ้ กี ต่อไป)
< ๔๘ >
๒. คนต่างด้าวซึ่งได้ท่ีดินมาโดยได้รับมรดกในฐานะที่เป็นทายาทโดยธรรมตามมาตรา ๙๓ แห่ง
ประมวลกฎหมายท่ีดนิ (คนต่างดา้ วตามมาตรานี้ หมายถงึ บคุ คลธรรมดาไมร่ วมนติ บิ คุ คล)
๓. คนต่างดา้ วซ่ึงนำเงนิ มาลงทุนสส่ี บิ ล้านบาท และซือ้ ท่ีดินเพอื่ ใช้เป็นท่ีอยอู่ าศัยตามมาตรา ๙๖ ทวิ
แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดนิ (คนต่างด้าวตามมาตรานี้ หมายถงึ บุคคลธรรมดาไมร่ วมนติ ิบุคคล)
กรณคี นต่างด้าวตามข้อ ๑. – ข้อ ๓. ขอได้มาซ่ึงที่ดินต้องได้รบั อนญุ าตจากรัฐมนตรกี ่อน
ดงั น้นั เม่อื คนตา่ งด้าวหรอื นิติบคุ คลตา่ งด้าวใน ๓ กรณดี ังกล่าวขา้ งต้นจะจำหน่ายที่ดนิ จึงต้องไดร้ ับ
อนุญาตจากรัฐมนตรีด้วย ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความให้ใช้ประมวลกฎหมายท่ีดิน
พ.ศ. ๒๔๙๗ ขอ้ ๑ (๓)
การขออนญุ าตจำหนา่ ยจ่ายโอนทด่ี นิ ของคนตา่ งด้าว
รัฐมนตรีได้มอบอำนาจการสั่งอนุญาตให้คนต่างด้าว (ผู้ได้มาซ่ึงที่ดินตามประมวลกฎหมายที่ดิน)
ขอจำหน่ายจ่ายโอนท่ีดินตามกฎกระทรวง ฉบบั ท่ี ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบญั ญัติให้ใช้
ประมวลกฎหมายทดี่ นิ พ.ศ. ๒๔๙๗ ข้อ ๑ (๓) ดงั นี้
กรณที ่ีดินอย่ใู นเขตกรงุ เทพมหานคร ใหอ้ ธิบดกี รมที่ดนิ เป็นผู้ปฏิบัตริ าชการแทน
กรณที ีด่ นิ อยู่ในเขตจงั หวัดอน่ื ใหผ้ ูว้ า่ ราชการจงั หวัดเป็นผู้ปฏิบตั ริ าชการแทน
คำสง่ั กระทรวงมหาดไทย ท่ี ๑๕๒/๒๕๔๖ ลงวันท่ี ๒๑ เมษายน ๒๕๔๖ และหนังสอื กรมที่ดิน ที่ มท
๐๕๑๕/ว ๑๑๘๔๗ ลงวันที่ ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๔๖ เรื่อง การขอไดม้ าซ่งึ ที่ดินของคนต่างด้าว โดยได้รับมรดก
ในฐานะท่เี ป็นทายาทโดยธรรม และการขอจำหนา่ ยจา่ ยโอนท่ีดนิ ของคนตา่ งด้าว (ผูไ้ ดม้ าซง่ึ ที่ดนิ ตามประมวล
กฎหมายทีด่ นิ )
การตรวจสอบหลักฐานและบนั ทึกถ้อยคำผู้ขอ
ให้คนต่างด้าวยื่นคำขอตามแบบการแจ้งไม่ใช้ท่ีดิน (ต.๓) ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ (ปรากฏตาม
เอกสารแนบทา้ ยคมู่ ือ) และในการขออนญุ าตพนักงานเจ้าหน้าที่ตอ้ งตรวจสอบหลักฐานดงั ตอ่ ไปน้ี
๑. คำขอจดทะเบียนสทิ ธิและนติ กิ รรมฯ (ท.ด.๑ หรือ ท.ด.๑ ก.)
๒. แบบการแจ้งไม่ใช้ท่ีดนิ (ต.๓)
๓. สำเนาหลักฐานของผู้โอน เช่น
๓.๑ กรณีเป็นบคุ คลธรรมดา
(๑) ใบสำคัญประจำตวั คนตา่ งดา้ ว ซ่ึงพนกั งานเจา้ หน้าท่ีออกให้ หรือ
(๒) หนังสอื เดนิ ทาง หรือ
< ๔๙ >
(๓) หนังสอื รับรองของเจ้าหน้าท่ีพนักงานกงสลุ หรือสถานทูตที่ผู้นนั้ สังกดั อยู่ หรือ
(๔) หนังสือแสดงสัญชาติ (Emergency Certificate) ซ่ึงกระทรวงการต่างประเทศออกให้เป็น
การชั่วคราว
(๕) หนงั สอื ยนิ ยอมคู่สมรส (ถา้ ม)ี
๓.๒ กรณเี ปน็ นิตบิ คุ คล
(๑) หนังสอื รับรองของนายทะเบียนหุ้นสว่ นบรษิ ัท
(๒) หนังสอื บริคณห์สนธิ
(๓) วตั ถปุ ระสงค์
(๔) ขอ้ บงั คับ
(๕) รายงานการประชุม
(๖) บตั รประจำตวั ของกรรมการหรอื ผู้แทนนติ บิ คุ คล
๔. หนงั สอื แสดงสิทธใิ นท่ดี นิ แปลงทขี่ ออนญุ าต
๕. สำหรับเอกสารที่เปน็ ภาษาตา่ งประเทศ ให้ปฏิบตั ิตามกฎกระทรวง (พ.ศ. ๒๕๔๐) ออกตามความใน
พระราชบญั ญัติวธิ ีปฏิบัตริ าชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ดงั นี้
๕.๑ การรบั รองความถูกตอ้ งของคำแปลเปน็ ภาษาไทย ให้กระทำโดย
(๑) คนไทยท่ีจบการศึกษาในระดับท่ีไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีในหลักสูตรที่ใช้ภาษาที่ปรากฏ
ในเอกสารน้ันเปน็ ภาษาในการเรียนการสอน
(๒) อาจารยใ์ นสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาและเป็นผู้สอนภาษาท่ีปรากฏในเอกสารนั้น
ในสถาบนั การศกึ ษาดงั กล่าว
(๓) สถานทูตหรือสถานกงสุลต่างประเทศท่ีต้ังอยู่ในประเทศไทย โดยประเทศน้ันใช้ภาษา
ทีป่ รากฏในเอกสารนนั้ เป็นภาษาราชการ
(๔) สถานทตู หรือสถานกงสุลไทยในตา่ งประเทศ
๕.๒ เจ้าหน้าที่จะยอมรับเอกสารท่ีทำข้ึนเป็นภาษาต่างประเทศโดยไม่ต้องให้จัดทำคำแปลเป็น
ภาษาไทยไดใ้ นกรณีดงั ตอ่ ไปน้ี
(๑) เจ้าหน้าที่นน้ั เห็นวา่ ตนสามารถเข้าใจภาษาดงั กล่าวได้
(๒) เจา้ หน้าท่ีนั้นมีผู้รว่ มงานทม่ี คี วามร้ใู นภาษาดังกลา่ ว
< ๕๐ >
ขั้นตอนการดำเนนิ การของเจา้ หนา้ ท่ี
๑. กรณีท่ีดนิ อยู่ในเขตกรงุ เทพมหานคร
๑.๑ เม่ือมีการย่ืนคำขอจำหน่ายทีด่ ินของคนต่างดา้ ว (ผไู้ ดม้ าซงึ่ ที่ดินตามประมวลกฎหมายที่ดิน)
ให้พนกั งานเจ้าหนา้ ท่ีตรวจสอบหลกั ฐานและสอบสวนบันทึกถ้อยคำผู้ขอตามแบบ ต.๓ แลว้ ใหส้ ง่ เรื่องไปให้
กรมท่ีดนิ พิจารณา
๑.๒ เมื่อกรมที่ดินไดร้ ับเรื่องแล้ว ให้เจ้าหนา้ ที่พิจารณาเสนออธบิ ดกี รมที่ดินในฐานะปฏบิ ัติราชการ
แทนรัฐมนตรี
๑.๓ เม่ือมีคำสั่งอนุญาตแล้ว ให้สง่ เร่อื งคืนสำนกั งานท่ดี นิ กรงุ เทพมหานคร
๑.๔ ให้พนกั งานเจ้าหน้าท่มี หี นังสอื แจง้ ผขู้ อเพ่ือให้ดำเนินการตอ่ ไป
๑.๕ เมื่อพนักงานเจ้าหน้าท่ีได้จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมให้คนต่างด้าวจำหน่ายท่ีดินแล้ว
ให้รายงานกรมทดี่ ินตามบัญชที ะเบียนทด่ี ินของคนตา่ งดา้ ว (ปรากฏตามเอกสารแนบทา้ ยคูม่ อื ) เพอ่ื จะได้แก้ไข
บญั ชที ะเบียนทดี่ นิ ทางส่วนกลางใหถ้ ูกต้องตรงกัน
๒. กรณที ี่ดินอยู่ในเขตจังหวดั อนื่
๒.๑ เมื่อมีการย่นื คำขอจำหน่ายท่ีดินของคนต่างด้าว (ผู้ได้มาซ่ึงท่ีดินตามประมวลกฎหมายที่ดิน)
ให้พนักงานเจา้ หน้าท่ีตรวจสอบหลักฐานและสอบสวนบนั ทกึ ถ้อยคำผ้ขู อตามแบบ ต.๓ แลว้ ให้ดำเนินการดงั นี้
(๑) กรณีทดี่ นิ อยู่ในเขตสำนกั งานทดี่ ินจังหวดั
ให้ สำนั กงานท่ี ดินจังห วัด สอบ ถ ามข้ อมู ลที่ ดินที่ มีอยู่เดิ มข องค นต่ างด้า วไป ยั ง
สำนักมาตรฐานการทะเบยี นท่ีดิน ทางโทรสาร ตามบัญชีตรวจสอบข้อมูลทดี่ ินที่มอี ยู่เดมิ ของคนตา่ งด้าว
ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗) (ปรากฏตามเอกสารแนบทา้ ยคมู่ อื )
(๒) กรณีท่ีดินอย่ใู นเขตสำนกั งานที่ดินจงั หวัดสาขา ส่วนแยก
ใหส้ ่งเร่อื งให้สำนักงานที่ดินจังหวดั เพ่ือใหส้ ำนักงานที่ดนิ จงั หวัดดำเนินการสอบถามข้อมูลที่ดิน
ท่มี อี ยูเ่ ดมิ ของคนตา่ งดา้ ว ไปยงั สำนกั มาตรฐานการทะเบยี นทดี่ ิน ทางโทรสาร ตามข้อ ๒.๑ (๑) ตอ่ ไป
๒.๒ สำนักมาตรฐานการทะเบยี นท่ีดนิ ตรวจสอบข้อมูลท่ีดินที่มีอยู่เดิมของคนต่างด้าว และส่งคืน
สำนักงานทดี่ ินจังหวดั ทางโทรสาร
๒.๓ เม่ือสำนักงานที่ดินจังหวัดได้รับบัญชีตรวจสอบข้อมูลท่ีดินท่ีมีอยู่เดิมของค นต่างด้าวจาก
สำนักมาตรฐานการทะเบียนท่ีดินแล้ว ให้ตรวจสอบความถูกตอ้ งแล้วให้เสนอเรื่องตอ่ ผวู้ ่าราชการจงั หวัด
ในฐานะปฏิบัติราชการแทนรัฐมนตรีเพ่ือพิจารณาส่ังการ (กรณีคนต่างด้าวขอจำหน่ายที่ดิน รัฐมนตรี
ได้มอบอำนาจใหผ้ ูว้ ่าราชการจังหวัดเปน็ ผ้ปู ฏิบัตริ าชการแทน)
< ๕๑ >
กรณตี รวจสอบพบว่าคนต่างด้าวได้ขอจดทะเบยี นจำหน่ายท่ีดินไปโดยไม่ได้ขออนุญาตจาก
รัฐมนตรี ให้ดำเนินการตามข้อ ๒.๑ (๑) หรือข้อ ๒.๑ (๒) แล้วแตก่ รณี ก่อนเสนอเร่ืองต่อผู้วา่ ราชการจังหวัด
ในฐานะปฏิบัติราชการแทนรฐั มนตรเี พ่ือพจิ ารณาส่ังอนุญาตย้อนหลังใหเ้ ปน็ การถูกตอ้ ง
๒.๔ เม่อื มคี ำส่ังอนุญาตแล้ว ใหด้ ำเนนิ การ ดังนี้
(๑) กรณีทดี่ นิ อยู่ในเขตสำนกั งานท่ีดินจังหวัด
ให้สำนกั งานท่ีดินจงั หวดั รายงานผลการส่ังอนุญาต ตามบัญชรี ายงานผลการส่ังอนุญาตของ
คนตา่ งด้าว ตามกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗) (ปรากฏตามเอกสารแนบท้ายคู่มือ) ให้กรมที่ดิน
ทราบภายใน ๗ วนั นับแต่วันท่ีส่ังอนุญาต แลว้ แจ้งผูข้ อเพอ่ื ใหด้ ำเนินการต่อไป
(๒) กรณีท่ีดนิ อยู่ในเขตสำนักงานท่ีดนิ จังหวัดสาขา ส่วนแยก
ให้สำนักงานที่ดินจังหวัดรายงานผลการส่ังอนุญาตให้กรมที่ดินทราบภายใน ๗ วัน
นับแต่วันท่สี ั่งอนญุ าต ตามข้อ ๒.๔ (๑) แล้วส่งเร่ืองคืนสำนกั งานท่ีดินจงั หวัดสาขา ส่วนแยก เพือ่ แจง้ ผู้ขอให้มา
ดำเนินการต่อไป
๒.๕ เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ได้จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมให้คนต่างด้าวจำหน่ายที่ดินแล้ว
ให้รายงานกรมทดี่ ินตามบัญชีทะเบยี นทด่ี นิ ของคนตา่ งด้าว (ปรากฏตามเอกสารแนบท้ายคมู่ อื ) เพอื่ จะได้แก้ไข
บญั ชีทะเบียนทีด่ นิ ทางสว่ นกลางใหถ้ ูกต้องตรงกนั
การแกไ้ ขทะเบียนทีด่ นิ ของคนต่างด้าว
ท่ีดินท่ีมีทะเบียนแล้ว ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงทางทะเบียนเกี่ยวกับชื่อหรือทอี่ ยู่ หรือจำหน่ายจ่ายโอน
ที่ดนิ ไป ให้ปฏบิ ตั ิดงั น้ี
๑. กรณีคนต่างด้าวจำหน่ายหรือโอนท่ีดินไปทั้งแปลง ให้ขีดฆ่าข้อความในทะเบียนตั้งแต่ช่อง “ลำดับท่ี”
ไปตลอดทั้งบรรทัด แล้วหมายเหตุให้ทราบถึงชื่อผู้รับโอน สัญชาติ ประเภทการโอน วันที่จดทะเบียนโอน
และทะเบยี นเลขที่ (ถ้าม)ี
๒. กรณคี นตา่ งดา้ วจำหน่ายหรอื โอนท่ีดินบางส่วน ไม่ต้องดำเนนิ การตามข้อ ๑. แต่ให้หมายเหตุให้ทราบถงึ
ชื่อผรู้ ับโอน สัญชาติ ประเภทการโอน วนั ท่ีจดทะเบยี นโอนและทะเบียนเลขท่ี (ถา้ ม)ี
๓. กรณีคนต่างด้าวถึงแก่กรรม และมีการโอนมรดกให้กับคนต่างด้าว ซ่ึงเป็นทายาทโดยธรรม
ตามมาตรา ๙๓ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี ิน ก็ใหห้ มายเหตไุ วต้ ามขอ้ ๑. หรอื ขอ้ ๒. แลว้ แต่กรณี
๔. สำหรบั ทะเบียนท่ียกไปลงใหม่ ตามข้อ ๑. - ข้อ ๒. ใหห้ มายเหตใุ หท้ ราบถงึ ผู้โอน และทะเบยี นเลขท่ี
ของผู้โอน
< ๕๒ >
๕. กรณีคนต่างด้าวแก้ไขชื่อและหรือท่ีอยู่ ให้ขดี ฆ่าชื่อและหรือที่อยเู่ ดิม และแกไ้ ขเป็นชอ่ื และหรือ
ที่อย่ใู หม่ แลว้ ยกรายการไปลงใหมต่ ามตัวอกั ษรชื่อทีเ่ ปล่ยี นแปลงนน้ั โดยให้ลงในช่องหมายเหตุว่ายกไปลง
ในอักษรใด ทะเบยี นเลขทีใ่ ด (ถา้ มี)
๖. การเปล่ียนแปลงโดยลักษณะอ่ืน ถ้าเป็นกรณีที่ต้องเปลี่ยนแปลงทางทะเบียนก็ให้เลือกปฏิบัติ
โดยอนุโลมตามตัวอยา่ งท่กี ลา่ วมา
เมอื่ มีการเปล่ียนแปลงทางทะเบยี นให้แจ้งกรมที่ดินทราบทกุ คร้ัง เพอื่ แก้ไขทะเบยี นท่ีดินคนต่างด้าว
ทางส่วนกลางให้ถกู ต้องตรงกันโดยสำเนาหรอื รายงานตามรายการท่ีเปล่ียนแปลง พร้อมท้งั ส่งสำเนาหนังสือ
แสดงสทิ ธใิ นที่ดนิ ไปดว้ ย
แนวทางการพจิ ารณาของกรมทดี่ ิน
๑. บรษิ ทั ต่างดา้ วขอจำหนา่ ยทีด่ นิ
ข้อเท็จจริง
บรษิ ัท อ. เป็นนิติบุคคลต่างด้าว เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๑ บริษัทได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีให้ซื้อท่ีดิน
๑๐ แปลง โดยอาศัยสนธิสัญญาตามมาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดนิ ต่อมาบรษิ ัท อ. ต้องการ
จำหน่ายทด่ี นิ ท้งั ๑๐ แปลงดังกล่าว
ความเห็น
บรษิ ทั อ. เป็นนิติบคุ คลตามมาตรา ๙๗ แห่งประมวลกฎหมายท่ดี นิ และได้รับอนุญาตให้ได้มาซ่งึ ทด่ี ิน
ตามมาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายที่ดนิ มีความประสงคจ์ ะขายท่ีดินเพ่ือนำเงินไปก่อสร้างโรงงาน
อุตสาหกรรม อันอยู่ในวัตถปุ ระสงค์ของบริษัทฯ เห็นควรอนุญาตให้บริษัทขายท่ีดินแปลงดังกล่าวได้
แต่เน่ืองจากการขายทดี่ ินของบริษัทฯ จะต้องได้รับอนุญาตจากรฐั มนตรีก่อนตามมาตรา ๙๙ ประกอบกับ
มาตรา ๘๙ แห่งประมวลกฎหมายทดี่ นิ และตามกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ข้อ ๑ (๓)
หมายเหตุ
ประเทศไทยได้ยกเลิกสนธสิ ัญญาเก่ียวกับการถือกรรมสทิ ธิ์ที่ดินกับประเทศต่าง ๆ แล้วตั้งแต่วนั ท่ี
๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๔ ปัจจุบันคนต่างด้าวจึงไม่อาจขอได้มาซึ่งที่ดินตามมาตรา ๘๖ แห่งประมวล
กฎหมายทด่ี ิน
๒. บรษิ ัทตา่ งดา้ วขอจำหนา่ ยทีด่ นิ
ขอ้ เทจ็ จริง
บริษั ท A. เป็นนิติบุคคลต่างด้าวได้รั บอนุญาตให้ ถือกรรมสิทธิ์ท่ีดินจากรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงมหาดไทยขอขายทด่ี ิน < ๕๓ >
ความเห็น
บริษัท A เป็นนิตบิ ุคคลต่างดา้ วตามนัยมาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายที่ดนิ ไดร้ ับอนุญาตจาก
รฐั มนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทยให้ถือกรรมสิทธ์ิท่ีดิน เม่ือบริษัทต้องการขายท่ีดินดังกล่าวต้องได้รับ
อนุญาตจากรัฐมนตรีฯ ก่อน ตามนัยมาตรา ๙๙ และ ๘๙ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน ประกอบกับ
ขอ้ ๑ (๓) ของกฎกระทรวง ฉบับที่ ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗)
๓. คนต่างด้าวขอจำหน่ายทด่ี ินยอ้ นหลัง
ข้อเท็จจรงิ
พนักงานเจา้ หนา้ ทีไ่ ด้จดทะเบยี นขายทด่ี นิ ของคนต่างดา้ วโดยไม่ไดข้ ออนุญาตจากรฐั มนตรี
ความเห็น
คนต่างด้าวได้รับอนุญาตให้ได้มาซึ่งท่ีดินจากรัฐมนตรี ต ามมาตรา ๘๖ แจ้งการไม่ใช้ที่ดิน
และขออนุญาตจำหน่ายท่ีดินตามมาตรา ๘๙ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ดี ิน และตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๘
(พ.ศ. ๒๔๙๗) ข้อ ๑ (๓) พนักงานเจ้าหน้าที่ได้ดำเนินการจดทะเบียนสิทธแิ ละนิติกรรมไปโดยไม่ส่ง
เร่ืองขออนุญาตก่อน เป็นเพราะเจา้ หน้าที่พล้ังเผลอไม่มีเจตนาหลกี เลี่ยงกฎหมายแต่อย่างใด เห็นควร
นำเรียนใหร้ ัฐมนตรีส่ังอนญุ าตย้อนหลัง
๔. คนตา่ งด้าวรับมรดกแล้วขอจำหน่ายทดี่ ินทง้ั หมด
ขอ้ เทจ็ จรงิ
คนต่างด้าวรบั มรดกทด่ี นิ ตามมาตรา ๙๓ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดนิ แล้วขอจำหน่ายท่ีดนิ ไปทง้ั หมด
ความเหน็
นาง A คนต่างด้าว เป็นมารดาของนาง ก. เจ้ามรดก นาง A ขอรับมรดกในฐานะทายาทโดยธรรม
ตามมาตรา ๙๓ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน เนอื้ ท่ี ๒ ไร่ ทดี่ ินทข่ี อรับมรดกเป็นประเภทที่อยูอ่ าศัย ซึ่งเกิน
กำหนดสิทธิตามมาตรา ๘๗ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน ซึ่งให้คนต่างด้าวมีสิทธิถือท่ีดินเพ่ือเป็นท่ีอยู่อาศัยได้
ครอบครัวละ ๑ ไร่ กรณนี ี้ผู้ขอได้ขออนุญาตจำหน่ายที่ดินทรี่ ับมรดกท้ังหมดไปในคราวเดียวกัน โดยจะ
จดทะเบยี นใหท้ ดี่ นิ ทง้ั หมดแก่นาง ข. ซง่ึ เป็นบตุ รและเป็นบุคคลสัญชาตไิ ทย เหน็ ควรอนญุ าตให้ผู้ขอรับมรดก
และจำหน่ายที่ดินทั้งหมดไปในคราวเดยี วกันได้ตามนัยมาตรา ๙๓ และมาตรา ๘๙ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน
ประกอบกบั ขอ้ ๑ (๓) ของกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗)
< ๕๔ >
๕. คนต่างด้าวรับมรดกแลว้ ขอจำหน่ายทด่ี ินสว่ นทีเ่ กนิ สิทธิ
ขอ้ เท็จจรงิ
คนต่างด้าวรบั มรดกที่ดินตามมาตรา ๙๓ แห่งประมวลกฎหมายที่ดนิ แล้วขอจำหน่ายท่ีดินเฉพาะ
ส่วนทเี่ กินสทิ ธติ ามมาตรา ๘๗ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดนิ
ความเหน็
นาย A คนต่างด้าว เปน็ บิดาของนาย ก. เจา้ มรดก นาย A ขอรับมรดกในฐานะทายาทโดยธรรมตาม
มาตรา ๙๓ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน เนื้อที่ ๓ ไร่ ที่ดินที่ขอรับมรดกเป็นประเภทที่อยู่อาศัยซึ่งเกิน
กำหนดสิทธติ ามมาตรา ๘๗ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดนิ กรณนี ีผ้ ู้ขอไดข้ ออนุญาตจำหนา่ ยทด่ี ินสว่ นที่เกินสิทธิ
จำนวน ๒ ไร่ ไปในคราวเดียวกัน โดยจะจดทะเบียนให้ที่ดินใ ห้แก่ นาย ข. ซ่ึงเป็นบุตรและเป็น
บคุ คลสัญชาติไทย เห็นควรอนุญาตให้ผู้ขอรับมรดกไปทั้งหมด ๓ ไร่ และจำหนา่ ยสว่ นที่เกนิ ๒ ไร่
ไปในคราวเดียวกัน ตามนัยมาตรา ๙๓ และมาตรา ๘๙ แห่งประมวลกฎหมายทด่ี นิ ประกอบกับข้อ ๑ (๓)
ของกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗)
< ๕๕ >
ต.๓
แบบการแจ้งไมใ่ ชท้ ดี่ ิน
ท่ดี ิน
ตำบล......................................................................... ทะเบยี นเลขที่....................................................
อำเภอ........................................................................ เล่ม.................................หน้า...........................
จังหวัด....................................................................... สารบบเล่ม......................หน้า..........................
เลขรบั ท่ี..........................................................เล่ม.................หน้า...........................วันท.ี่ ......................................
เขยี นท่ี..................................................................
วนั ท.่ี ................เดอื น..............................พ.ศ......................
ขา้ พเจา้ นาย, นาง, นางสาว.................................................อาย.ุ ................ปี เช้ือชาต.ิ ...............
สัญชาติ.......................... เป็นบุตร............................................................ตั้งบ้านเรือนอยู่ที่..........................
ตำบล.....................................................อำเภอ............................................จังหวัด.............................................
มีใบ สำ คัญ ป ร ะจ ำตั ว ที่ ....................................................ลงวั นท่ี ..............................................
ออกให้โดย.........................................................................................................ขอแจ้งไม่ใช้ท่ีดินของข้าพเจ้า
ต่อ...........................................................................จังหวดั ............................................ดงั มีรายการต่อไปนี้
ข้อ ๑ ด้ วยข้า พ เจ้าจะ มีที่ ดินแ ปลงท่ี กล่าวข้างบ นน้ี มีห นังสือแสดงสิท ธิในที่ ดิ น
คือ................................................... เลขที่........................เล่ม.........................ห น้า............................
มีชื่ อ.......................................................................................................... ......................เป็ นเจ้ า ของ ซ่ึง เวลา นี้
ใชป้ ระกอบกิจการ...........(เปน็ ทอ่ี ยูอ่ าศัย...........................) .................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ข้อ ๒ บัดนข้ี ้าพเจา้ ไมใ่ ช้ท่ีดินทีก่ ล่าวข้างตน้ ตอ่ ไปท้งั หมดหรือแต่บางส่วนมีเน้ือท่ี...............ไร่
.............งาน.................วา เพราะตอ้ งการ..............(ยกให้แก่.................................................บุตรของขา้ ฯ หรือ
จำหน่ายท่ดี ินส่วนทเ่ี กินกำหนดสิทธติ ามนยั มาตรา ๘๗ แห่งประมลกฎหมายท่ดี ิน)..............................................
ทงั้ นต้ี ั้งแตว่ ันท่ไี ดร้ บั โอนมรดก....จึงขอแจ้งให้ทราบ
(ลงชื่อ).................................................................................ผู้ขอ
คำสั่งพนักงานเจ้าหน้าที่
.....................................- เหน็ ควรอนุญาตให้ผขู้ อจำหน่ายทดี่ นิ ได.้ ........................................................................
.....................................- ส่งกรมทด่ี นิ พิจารณาดำเนนิ การต่อไป............................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
< ๕๖ >
บัญชีรายงานผลการสั่งอนุญาตของคนต่างด้าว ตามกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๘ (พ.ศ. ๒๔๙๗)
สำนักงานท่ีดนิ จงั หวัด.......................................................
วันท่ี..................................................................................
ชือ่ ................................................นามสกลุ ..........................................อายุ................ปี เชอ้ื ชาติ...................สัญชาติ....................ช่ือบิดา – มารดา....................................................
ทีอ่ ย่เู ลขท่ี........................ตำบล..............................อำเภอ.............................จงั หวัด...............................มีใบสำคญั ประจำตัว/หนงั สอื เดนิ ทาง เลขที.่ ..................................................
ลงวนั ที.่ ..............................................................ออกให้โดย.............................................................................................................................................................................................
ลำดบั หนงั สอื แสดงสิทธิในที่ดิน ที่ดินตง้ั อยูท่ ี่ จำนวนทด่ี นิ ประเภทการใช้ประโยชน์ อนญุ าต ประเภทการ หมาย
ที่ ทอ่ี ยู่อาศัย/เกษตรกรรม วัน/เดือน/ปี จดทะเบียน เหตุ
ชนดิ เลขท่ี หนา้ หมู่ ตำบล อำเภอ จงั หวดั ไร่ งาน ตร.วา วัน/เดือน/ปี
สำรวจ ที่ พาณชิ ยกรรม ฯลฯ
< ๕๗ >
หมายเหตุ ให้ระบุช่ือผรู้ บั โอนและสัญชาตใิ นช่องหมายเหตุ
ลงชอื่ .....................................................เจา้ หน้าท่ี ลงชื่อ.....................................................หัวหนา้ ฝา่ ย................ ลงชอ่ื .....................................................เจ้าพนกั งานท่ีดินจงั หวัด
(............................................................) (............................................................) (............................................................)
.................../..................../................... ................../..................../................... .................../..................../...................
~ ๖๓ ~
บญั ชตี รวจสอบขอ้ มูลท่ีดนิ ที่มีอยเู่ ดมิ ของคนต่างดา้ ว ตามกฎกระทรวง ฉบบั ที่ ๘ (พ.ศ.๒๔๙๗)
สำนักงานทด่ี ินจังหวดั ..........................................
วนั ท่ี.....................................................................
ช่อื ................................................นามสกลุ ..........................................อายุ................ปี เชื้อชาติ...................สัญชาต.ิ ...................ช่ือบิดา – มารดา...................................................
ท่ีอยูเ่ ลขท.ี่ .......................ตำบล..............................อำเภอ.............................จังหวัด...............................มีใบสำคญั ประจำตวั /หนงั สอื เดินทาง เลขท่.ี .................................................
ลงวันที.่ ..............................................................ออกให้โดย...........................................................................................................................................................................................
ลำดบั หนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน หมู่ ทด่ี นิ ตง้ั อยู่ที่ จงั หวัด จำนวนท่ีดิน ประเภทการใชป้ ระโยชน์ อนุญาต ประเภทการ หมาย
ที่ ชนิด เลขที่ หน้าสำรวจ ท่ี ตำบล อำเภอ ไร่ งาน ตร.วา ทอ่ี ยู่อาศยั /เกษตรกรรม วัน/เดอื น/ปี จดทะเบียน เหตุ
วนั /เดือน/ปี
พาณชิ ยกรรม ฯลฯ
ทีด่ ิน
< ๕๘ > เดิม
๑
๒
๓
ขอครั้งนี้
๑
๒
๓
หมายเหตุ ให้ระบชุ อ่ื ผู้รับโอนและสญั ชาตใิ นช่องหมายเหตุ
ลงชอ่ื .....................................................เจา้ หนา้ ที่ ลงชื่อ.....................................................หัวหน้าฝา่ ย................ ลงชือ่ .....................................................เจ้าพนกั งานที่ดินจังหวัด
(............................................................) (............................................................) (............................................................)
.................../..................../................... .................../..................../...................
................../..................../...................
บัญชีทะเบยี นที่ดินของคนตา่ งดา้ ว
อกั ษร.......................................................................................
ทะเบียนเลขท่ี (ลำดับทคี่ ำขอ/ปีงบประมาณ)..............................
ชอื่ ................................................นามสกุล..........................................อายุ................ปี เชอ้ื ชาต.ิ ..................สัญชาต.ิ ..................ชอื่ บิดา – มารดา....................................................
ที่อยู่เลขท่ี......................ตำบล..............................อำเภอ.............................จังหวดั ...............................มใี บสำคญั ประจำตวั /หนังสอื เดินทาง เลขท.่ี ...................................................
ลงวันท.่ี ..............................................................ออกให้โดย...........................................................................................................................................................................................
ลำดับ หนังสือแสดงสทิ ธใิ นที่ดิน หมู่ ทดี่ ินตั้งอย่ทู ่ี จังหวัด จำนวนท่ีดิน ประเภทการใช้ประโยชน์ อนุญาต ประเภทการ หมายเหตุ
ที่ ชนิด เลขที่ หนา้ สำรวจ ที่ ตำบล อำเภอ ไร่ งาน ตร.วา ทอี่ ยู่อาศัย/เกษตรกรรม วนั /เดอื น/ปี จดทะเบียน
วัน/เดือน/ปี
พาณิชยกรรม ฯลฯ
< ๕๙ >
การจำหน่ายทีด่ นิ ของคนต่างดา้ วหรอื นิติบุคคลตา่ งด้าว
กฎหมายและระเบียบปฏิบัติ
๑. มาตรา ๕๐ – ๕๕, ๙๐ – ๙๒, ๙๔ – ๙๖, ๙๖ ตรี, ๙๙ และ ๑๐๐ แห่งประมวลกฎหมายที่ดนิ
๒. กฎกระทรวง ฉบับที่ ๔ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน
พ.ศ. ๒๔๙๗
๓. คำสั่งกรมท่ีดิน ท่ี ๗๒๐/๒๕๔๗ ลง วันที่ ๙ มีนาคม ๒๕๔๗ เร่ือง มอบอำนาจของ
อธบิ ดีกรมทีด่ ินให้ผวู้ า่ ราชการจังหวดั แบบบรู ณาการปฏบิ ัตริ าชการแทน
หลกั เกณฑใ์ นการจำหนา่ ยที่ดนิ
คนต่างด้าวหรือนิติบุคคลต่างด้าว หรือผู้ซึ่งได้มาซ่ึงที่ดินในฐานะเป็นเจ้าของแทนคนต่างด้าวหรือ
นติ บิ ุคคลต่างดา้ ว ตอ้ งจำหน่ายทดี่ ินในกรณดี งั ตอ่ ไปน้ี
๑. คนต่างด้าวที่ได้รบั อนุญาตให้มีและใช้ที่ดินเพ่ือกจิ การใด ถ้าไม่ใช้ท่ีดนิ นั้นต่อไป หรือได้ใช้ที่ดิน
เพื่อกิจการอ่ืนโดยไม่ได้รับอนุญาตใหม่ ให้จำหน่ายที่ดินนั้นภายในเวลาที่อธิบดีกำหนด ซ่ึงไม่น้อยกว่า
หนึ่งรอ้ ยแปดสิบวัน แต่ไม่เกินหนึ่งปีถ้าพ้นกำหนดเวลาดังกล่าว ให้อธิบดีมีอำนาจจำหน่ายท่ีดินนั้น
(ประมวลกฎหมายทด่ี ิน มาตรา ๙๐)
๒. คนต่างด้าวท่ีไดร้ ับอนุญาตให้ใช้ท่ีดินเพอื่ กิจการใด ถา้ ได้รับอนุญาตใหม่ใหใ้ ช้ท่ีดินนัน้ เพ่ือกจิ การอ่ืน
ซงึ่ จำนวนที่ดินทไี่ ด้รบั อนุญาตน้ีลดลง ใหจ้ ำหน่ายท่ีดินสว่ นทีเ่ กนิ ภายในเวลาท่ีอธบิ ดีกำหนด ซึ่งไม่นอ้ ยกว่า
หนงึ่ ร้อยแปดสิบวัน แต่ไมเ่ กนิ หน่ึงปถี า้ พน้ กำหนดเวลาดงั กลา่ ว ใหอ้ ธิบดมี ีอำนาจจำหน่ายท่ีดนิ นั้น (ประมวล
กฎหมายที่ดิน มาตรา ๙๑)
๓. คนต่างด้าวผู้ใดไดร้ ับอนุญาตให้ได้มาซง่ึ ที่ดินตามความในมาตรา ๘๗ วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมายทีด่ ิน
ถ้าไม่ได้ปฏิบตั ิตามเงือ่ นไขท่คี ณะรัฐมนตรีกำหนด ให้จำหนา่ ยท่ีดินส่วนที่ได้รบั อนุญาตให้ได้มาเกินกว่า
จำนวนที่กำหนดไว้ ภายในเวลาท่ีอธิบดีกำหนด ซึ่งไม่น้อยกว่าหน่ึงร้อยแปดสิบวันแต่ไม่เกินหนึ่งปี
ถ้าพ้นกำหนดเวลาดังกลา่ ว ใหอ้ ธิบดมี อี ำนาจจำหนา่ ยทด่ี นิ น้นั (ประมวลกฎหมายท่ีดิน มาตรา ๙๒)
๔. คนต่างด้าวได้มาซึ่งท่ีดินโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ได้รับอนุญาต ให้จำหน่ายท่ีดินนั้น
ภายในเวลาท่ีอธิบดีกำหนด ซ่ึงไมน่ ้อยกว่าหนึ่งร้อยแปดสิบวัน แตไ่ ม่เกนิ หนง่ึ ปถี ้าพน้ กำหนดเวลาดงั กล่าว
ใหอ้ ธบิ ดีมอี ำนาจจำหนา่ ยทด่ี นิ นน้ั (ประมวลกฎหมายทีด่ ิน มาตรา ๙๔)
< ๖๐ >
~ ๖๓ ~
๕. ผใู้ ดได้มาซึ่งท่ีดนิ ในขณะที่มสี ัญชาติไทย ถ้าภายหลังผู้น้ันเปล่ียนสัญชาติเป็นคนต่างด้าวให้คงมีสิทธิ
ถอื ท่ีดินไดเ้ ท่าท่ีคนต่างดา้ วนนั้ จะพึงมีตามมาตรา ๘๗ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดนิ นอกจากน้ันให้ทำการ
จำหน่ายภายในเวลาที่อธิบดกี ำหนด ซ่งึ ไม่น้อยกว่าหนึ่งรอ้ ยแปดสบิ วัน แต่ไมเ่ กินหนง่ึ ปีถา้ พ้นกำหนดเวลา
ดังกล่าว ให้อธิบดีมีอำนาจจำหนา่ ยทีด่ นิ นั้น (ประมวลกฎหมายท่ีดนิ มาตรา ๙๕)
๖. เม่ือปรากฏว่าผู้ใดได้มาซ่ึงที่ดินแห่งใด ในฐานะเป็นเจ้าของแทนคนต่างด้าว หรือนิติบุคคล
ตามความในมาตรา ๙๗ หรอื มาตรา ๙๘ แหง่ ประมวลกฎหมายทดี่ นิ ให้จำหน่ายทดี่ นิ น้ันภายในเวลาทีอ่ ธิบดี
กำหนด ซึ่งไม่น้อยกว่าหนึ่งร้อยแปดสิบวัน แต่ไม่เกินหน่ึงปีถ้าพ้นกำห นดเวลาดังกล่าว ให้อธิบดี
มีอำนาจจำหน่ายทดี่ นิ น้ัน (ประมวลกฎหมายทีด่ นิ มาตรา ๙๖)
๗. คนต่างด้าวซ่ึงได้รับอนุญาตให้ได้มาซ่ึงท่ีดินตามมาตรา ๙๖ ทวิ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน
ถ้ากระทำการผิดหลกั เกณฑห์ รือเงือ่ นไขทกี่ ำหนดในกฎกระทรวงตามมาตรา ๙๖ ทวิ วรรคสอง แห่งประมวล
กฎหมายท่ีดิน ใหจ้ ำหนา่ ยทด่ี ินน้นั ภายในเวลาทีอ่ ธบิ ดีกำหนด ซง่ึ ไม่นอ้ ยกวา่ หน่ึงร้อยแปดสบิ วนั แต่ไม่เกิน
หน่ึงปีถ้าพ้นกำหนดเวลาดังกล่าว ให้อธิบดีมีอำนาจจำหน่ายที่ดินนั้น (ประมวลกฎหมายที่ดิน
มาตรา ๙๖ ตรี วรรคแรก)
๘. นติ บิ ุคคลใดไดม้ าซงึ่ ทีด่ นิ ในขณะทไ่ี ม่ตอ้ งดว้ ยบทบญั ญตั ิของมาตรา ๙๗ และมาตรา ๙๘ แห่งประมวล
กฎหมายท่ีดิน ถ้าภายหลังมีสภาพต้องด้วยบทบัญญัติในมาตรา ๙๗ หรือมาตรา ๙๘ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน
ให้คงมสี ิทธิถอื ที่ดนิ ได้เท่าทคี่ นต่างด้าวนน้ั จะพึงมีตามมาตรา ๘๗ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน นอกจากน้ัน
ให้ทำการจำหน่ายภายในเวลาท่ีอธิบดีกำหนด ซึ่งไม่น้อยกว่าหนึ่งร้อยแปดสิบวัน แต่ไม่เกิน หนึ่งปี
ถา้ พ้นกำหนดเวลาดงั กลา่ ว ให้อธิบดมี อี ำนาจจำหนา่ ยทด่ี ินนนั้ (ประมวลกฎหมายท่ีดิน มาตรา ๑๐๐)
๙. คนตา่ งด้าวซง่ึ ไดร้ บั อนญุ าตใหไ้ ดม้ าซง่ึ ท่ีดนิ ตามมาตรา ๙๖ ทวิ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดนิ ถ้าไม่ได้ใช้
ที่ดินน้นั เพื่อเป็นที่อยู่อาศัย ภายในกำหนดเวลาสองปีนับแต่วันจดทะเบียนการได้มา ให้อธิบดีมีอำนาจ
จำหนา่ ยท่ีดนิ นัน้ (ประมวลกฎหมายท่ดี ิน มาตรา ๙๖ ตรี วรรคสอง)
การมอบอำนาจใหป้ ฏิบัตริ าชการแทน
คำส่ังกรมที่ดิน ท่ี ๗๒๐/๒๕๔๗ ลงวันที่ ๙ มีนาคม ๒๕๔๗ (ตามบัญชีการมอบอำนาจจาก
อธบิ ดีกรมทดี่ นิ ให้ผวู้ ่าราชการจงั หวดั แบบบรู ณาการปฏิบัตริ าชการแทน ข้อ ๒.๓ และข้อ ๒.๕) อธบิ ดีกรมท่ีดิน
ได้มอบอำนาจใหผ้ ้วู ่าราชการจังหวัดปฏิบัตริ าชการแทนในกรณดี ังตอ่ ไปน้ี
๑. กำหนดเวลาให้คนต่างด้าวหรอื นิติบุคคลต่างด้าว หรอื ผูซ้ ่ึงได้มาซึง่ ที่ดินในฐานะเป็นเจ้าของแทน
คนตา่ งด้าวหรอื นติ บิ คุ คลตา่ งด้าว จำหน่ายทด่ี ิน และ
๒. จดั การจำหน่ายท่ดี ินของคนตา่ งด้าวหรอื นิตบิ คุ คลต่างด้าว หรอื ผูซ้ ึ่งได้มาซึ่งท่ีดินในฐานะเป็นเจา้ ของ
แทนคนต่างด้าวหรอื นติ ิบคุ คลตา่ งดา้ ว ในกรณีทไี่ มจ่ ำหนา่ ยทีด่ นิ ภายในกำหนดเวลา ตามขอ้ ๑.
๓. การดำเนนิ การท่เี กี่ยวขอ้ งกับการจำหน่ายทด่ี นิ ตามความในหมวด ๓ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี ิน
< ๖๑ >
ขนั้ ตอนการพจิ ารณาดำเนินการ
เม่ือความปรากฏว่า คนต่างด้าวหรือนิตบิ ุคคลต่างด้าวไดท้ ด่ี ินมาโดยไม่ชอบดว้ ยกฎหมาย หรอื ไม่ได้รับ
อนุญาต หรอื ผู้ใดได้มาซึ่งทีด่ ินในฐานะเป็นเจ้าของแทนคนต่างด้าวหรือนติ ิบุคคลต่างด้าว และต้องจำหน่ายทด่ี ิน
ตามหลักเกณฑ์ในการจำหนา่ ยทีด่ ิน ข้อ ๑ – ๘ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดำเนินการ ดังนี้ (สำหรับการจำหนา่ ยทีด่ ิน
ตามหลักเกณฑ์ในการจำหนา่ ยที่ดิน ขอ้ ๙ ต้องดำเนินการตามทรี่ ะบไุ ว้ในขอ้ ๔. ของข้ันตอนการพิจารณา
ดำเนินการ)
๑. สรุปขอ้ เท็จจริงพร้อมความเห็นเสนออธิบดีกรมท่ีดิน (กรณีท่ีดินอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร) หรือ
ผวู้ า่ ราชการจังหวัด (กรณีที่ดนิ อย่ใู นเขตจังหวัดอ่นื ) แล้วแต่กรณี เพ่ือพิจารณาสง่ั การ ดังนี้
๑.๑ กำหนดเวลาให้คนต่างด้าว นิติบคุ คลต่างด้าว หรือผู้ซึ่งไดม้ าซึ่งที่ดนิ ในฐานะเปน็ เจ้าของแทน
คนต่างด้าวหรอื นิตบิ คุ คลตา่ งดา้ ว จำหน่ายทด่ี ินภายในเวลาไมน่ อ้ ยกว่าหนึ่งรอ้ ยแปดสิบวัน แต่ไม่เกินหนงึ่ ปี
๑.๒ พิจารณาว่าคนต่างด้าว นิตบิ ุคคลตา่ งด้าว หรือผู้ซึ่งได้มาซ่ึงท่ีดินในฐานะเป็นเจ้าของแทน
คนตา่ งด้าวหรือนิติบุคคลต่างดา้ ว ตอ้ งถูกดำเนนิ คดีตามมาตรา ๑๑๑, ๑๑๒ และ ๑๑๓ แห่งประมวล
กฎหมายท่ีดนิ หรอื ไม่ ประการใด คดขี าดอายคุ วามแล้วหรอื ไม่ เพอ่ื แจ้งความร้องทกุ ข์ต่อพนักงานสอบสวน
ให้ดำเนนิ คดีต่อไป
๑.๓ พิจารณาวา่ คนต่างด้าว นิตบิ ุคคลต่างด้าว หรอื ผู้ซึ่งไดม้ าซ่ึงท่ีดินในฐานะเป็นเจ้าของแทน
คนต่างด้าวหรือนิติบุคคลต่างด้าว ต้องถูกดำเนินคดีอาญาฐานแจ้งข้อความอันเป็นเท็จแก่เจ้าพนักงาน
หรือแจ้งให้ เจ้าพนักงานผู้กระท ำการต ามหน้ าที่ จดข้อค วาม อันเป็ นเท็ จลงในเอกสารราชการ
ตามมาตรา ๑๓๗ หรือมาตรา ๒๖๗ แห่งประมวลกฎหมายอาญา หรอื ไม่ ประการใด คดขี าดอายุความแล้ว
หรอื ไม่ เพอ่ื แจ้งความร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนให้ดำเนนิ คดตี ่อไป
๒. กรณีอธิบดีหรือผู้ว่าราชการจังหวัดพิจารณ าแล้วเห็นควรให้คนต่างด้าวหรือนิติบุคคลต่างด้าว
และผู้ซ่ึงได้มาซ่ึงท่ีดินในฐานะเป็นเจ้าของแทนคนต่างด้าวหรือนิติบุ คคลต่างด้าวจำหน่ายที่ดิน
และได้กำหนดเวลาใหจ้ ำหนา่ ยทดี่ นิ แลว้ ใหพ้ นักงานเจา้ หน้าที่ดำเนนิ การ ดังนี้
๒.๑ แจ้งให้คนต่างด้าว นิติบุคคลต่างด้า ว และผู้ซึ่งได้มาซึ่งที่ดินในฐานะเป็นเจ้า ของแทน
คนต่างด้าว หรือนิติบุคคลต่างด้าว จัดการจำหน่ายที่ดินในเวลาที่กำหนดให้ โดยนับแต่วันท่ีรับทราบ
และแจง้ ให้ทราบดว้ ยวา่ ถ้าไมจ่ ัดการจำหน่ายท่ีดนิ ในเวลาทกี่ ำหนด อธบิ ดีหรอื ผู้ว่าราชการจังหวัดมอี ำนาจ
จำหน่ายท่ีดิน และสามารถเรียกเก็บค่าธรรมเนียมร้อยละห้ าของราคาที่จำหน่าย (ตามมาตรา ๕๐
แหง่ ประมวลกฎหมายทดี่ ิน) นอกเหนือจากค่าธรรมเนยี ม ภาษี และอากร ท่พี นักงานเจ้าหนา้ ทจี่ ะตอ้ งเรยี กเก็บ
๒.๒ ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าท่ที ำบนั ทกึ ถ้อยคำระหว่างคนตา่ งด้าว หรือนติ บิ คุ คลตา่ งด้าว และผซู้ ่ึงไดม้ า
ซ่ึงทดี่ นิ ในฐานะเปน็ เจ้าของแทนคนตา่ งดา้ วหรอื นติ ิบคุ คลต่างดา้ วไวเ้ ปน็ หลกั ฐาน โดยมสี าระสำคญั ดงั น้ี
< ๖๒ >
(๑) ผู้ที่จะรับโอนจากการจำหน่ายทีด่ ิน นอกจากเป็นผู้ทีม่ คี วามสามารถ และมีสิทธิถือท่ีดินได้
ตามกฎหมาย ตอ้ งเปน็ บุคคลทค่ี นต่างดา้ วหรือนิตบิ คุ คลต่างดา้ วยนิ ยอมให้รบั โอน
(๒) ราคาท่ีดินที่จะจำหน่าย ให้คนต่างด้าวหรือนิติบุคคลต่างด้าว เป็นผู้กำหนด หรือให้
ความยินยอม และให้คนต่างด้าวหรอื นิตบิ ุคคลต่างด้าวเป็นผรู้ ับเงิน (ในกรณีศาลมีคำพิพากษาหรือคำส่ัง
เป็นอยา่ งอ่ืน ก็ตอ้ งดำเนินการตามนัน้ )
(๓) ผู้ซึ่งได้มาซ่ึงท่ีดนิ ในฐานะเปน็ เจ้าของแทนคนต่างด้าวหรือนิติบุคคลต่างด้าวมีหน้าที่เฉพาะ
จัดการจำหน่ายท่ีดินในฐานะเป็นผู้มีชื่อในหนังสือแสดงสทิ ธิในท่ีดินเท่านั้น ไมม่ ีส่วนเก่ียวข้องกับการเลือก
บคุ คลผรู้ บั โอนทีด่ ิน เว้นแต่จะได้รับคำยินยอมจากคนตา่ งดา้ ว หรอื นิตบิ คุ คลตา่ งดา้ ว
๓. กรณีมผี ู้ที่จะรับโอนจากการจำหน่ายท่ีดินแล้ว แต่ปรากฏว่าผู้มชี อื่ ในโฉนดท่ดี ินไม่มาดำเนนิ การจำหนา่ ยทดี่ ิน
ให้พิจารณาดำเนินการ ดังนี้
๓.๑ กรณีศาลมีคำพิพากษาใหจ้ ำหนา่ ยที่ดนิ โดยให้คนไทยทีม่ ชี ื่อถือกรรมสิทธแ์ิ ทนไปจดทะเบยี นโอน
จำหนา่ ยให้ หากไมไ่ ปใหถ้ ือคำพพิ ากษาของศาลแทนการแสดงเจตนา ก็ใหด้ ำเนนิ การไปตามคำพพิ ากษา
๓.๒ กรณีศาลไม่มีคำพิพากษาตามข้อ ๓.๑ ให้พนักงานเจา้ หน้าท่ีหมายเหตุให้ปรากฏในคำขอ
จดทะเบยี นสิทธิและนติ กิ รรม และในสัญญาชอ่ งผโู้ อนว่า “ (จำหนา่ ยตาม คำสง่ั อธิบดกี รมที่ดนิ ลงวันท.ี่ .......) "
๔. กรณีคนต่างด้าว หรือนิติบุคคลต่างด้าว หรือผู้ถือที่ดินแทนคนต่างด้าวหรือนิติบุคลลต่างด้าว
ไมจ่ ำหน่ายที่ดนิ ภายในเวลาทกี่ ำหนดไว้ตามข้อ ๑.๑ ให้เจ้าหน้าทสี่ รปุ ขอ้ เท็จจรงิ พร้อมความเห็นเสนออธิบดี
หรือผวู้ ่าราชการจังหวัด เพื่อพิจารณาดำเนินการใชอ้ ำนาจจำหน่ายท่ีดนิ ตามมาตรา ๙๔ แห่งประมวล
กฎหมายทีด่ ินต่อไป โดยการจำหนา่ ยท่ีดินมีข้ันตอนการดำเนินการตามมาตรา ๕๐ – มาตรา ๕๕ แห่ง
ประมวลกฎหมายท่ีดิน (กล่าวโดยสรุปคือ ให้อธิบดีหรือผู้ว่าราชการจังหวัดมีอำนาจจำหน่ายที่ดิน
โดยการขาย หรือให้เชา่ ซื้อ ตามหลกั เกณฑ์และวธิ ีการท่ีกำหนดในกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๔ (พ.ศ.๒๔๙๗)
ออกตามความในพระราชบญั ญตั ิใหใ้ ชป้ ระมวลกฎหมายทด่ี ิน พ.ศ. ๒๔๙๗ และมอี ำนาจเรยี กเกบ็ คา่ ธรรมเนียมได้
ไมเ่ กินรอ้ ยละหา้ ของราคาที่จำหนา่ ยน้ันโดยถา้ จำหน่ายไม่ได้ภายในสองปีใหอ้ ธิบดหี รอื ผู้วา่ ราชการจังหวัด
โดยอนุมตั ิรฐั มนตรมี ีอำนาจจดั การขายทด่ี นิ ดว้ ยวธิ ีผอ่ นส่งภายในสิบป)ี
๕. ขน้ั ตอนการดำเนินการกรณีอธิบดีหรือผู้ว่าราชการจงั หวดั ใช้อำนาจจำหน่ายท่ีดิน ตามมาตรา ๕๐
ถงึ มาตรา ๕๕ แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดนิ
๕.๑ ให้ผ้มู ีสิทธใิ นที่ดนิ (คนต่างด้าวหรอื นิติบุคคลตา่ งด้าว) ตกลงกับพนักงานเจา้ หน้าที่ว่า ทดี่ ินแปลงใด
หรือส่วนของที่ดินตอนใดจะพึงจำหน่าย ถ้าไม่สามารถตกลงกนั ได้ ให้เสนอเรื่องให้คณะกรรมการจัดที่ดิน
ชขี้ าดตอ่ ไป
< ๖๓ >
๕.๒ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่แจง้ ไปใหผ้ ูม้ ีสิทธใิ นท่ีดินทราบลว่ งหน้าไม่นอ้ ยกว่าสามสิบวันเมื่อพน้ กำหนด
ดังกล่าว ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าที่ตกลงกับคนต่างดา้ วหรือนิติบคุ คลตา่ งดา้ ว เกย่ี วกับราคาท่ีดนิ โดยราคาท่ีดิน
ที่จะพึงตกลงนน้ั ให้ถอื ราคาตลาดตามที่เป็นอยูใ่ นวันที่พนักงานเจ้าหน้าทแี่ จง้ ให้ผมู้ ีสิทธิในทด่ี ินทราบว่า
อธิบดหี รือผวู้ า่ ราชการจังหวดั จะใช้อำนาจจำหน่ายทดี่ ิน
๕.๓ นับแต่วันท่ีพนกั งานเจ้าหนา้ ทแี่ จง้ ใหท้ ราบตามความในข้อ ๕.๒ ใหอ้ ธบิ ดหี รอื ผู้ว่าราชการจงั หวัด
มีอำนาจครอบครองท่ีดนิ นัน้ ทันที และให้ผู้มีสทิ ธิในท่ีดนิ บริวาร ผู้เช่า ผู้อาศยั และบุคคลอนื่ ใดท่อี ยใู่ น
ท่ีดินน้ัน ออกจากทดี่ นิ ภายในกำหนดเวลาหนึ่งปี
ในกรณีทม่ี ีสัญญาเช่าท่ีดินแปลงนน้ั อยู่ ก็ใหส้ ัญญาเชา่ เป็นอันระงับไปในวันทพ่ี นักงานเจ้าหน้าที่
แจ้งใหผ้ มู้ ีสิทธิในท่ดี นิ ทราบวา่ อธิบดีหรอื ผูว้ า่ ราชการจังหวดั จะใช้อำนาจจำหน่ายทดี่ นิ
๕.๔ เม่ือมีการจำหน่ายที่ดิน โดยวธิ เี ช่าซื้อ หรือผ่อนชําระราคา ให้อธบิ ดีหรือผู้วา่ ราชการจังหวัด
ชำระราคาทด่ี นิ ใหแ้ ก่ผู้มีสิทธใิ นทดี่ ินเป็นงวดๆ ใหเ้ สรจ็ ส้ินภายในระยะเวลาสิบปี
สำหรบั การผ่อนชำระราคาท่ีดนิ นั้น ให้คิดดอกเบ้ยี รอ้ ยละสามต่อปีของราคาทด่ี ินที่คา้ งชำระ
จากผู้ซ้อื หรือผู้เชา่ ซื้อ ให้แก่ผูม้ สี ิทธใิ นท่ดี นิ เดิม
๕.๕ ในกรณีการขายหรือใหเ้ ช่าซ้ือทีด่ ินตามความในมาตรา ๕๐ ถ้าผูซ้ อื้ หรอื ผู้เช่าซือ้ ไมป่ ฏบิ ัติตาม
เงื่อนไขในสัญญาซ้ือขายหรือสัญญาเช่าซ้ือ แล้วแต่กรณี ให้อธิบดีหรือผู้ว่าราชการจังหวัด มอี ำนาจเรียกทดี่ ินคืน
ในการเรียกทด่ี ินคนื ให้สิทธิในทด่ี ินตกเปน็ ของกรมท่ีดนิ ในวันทีผ่ ูซ้ ้ือหรอื ผู้เช่าซือ้ ไดท้ ราบ หรือควรจะไดท้ ราบ
ถงึ การเรียกที่ดนิ คนื
๕.๖ ในการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมโอนท่ดี ินให้แก่ผซู้ ้ือ ให้เรียกเกบ็ คา่ ธรรมเนียมร้อยละหา้ ของ
ราคาท่ีดินที่จำหน่าย (ตามมาตรา ๕๐ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน) นอกเหนือจากค่าธรรมเนยี ม ภาษี และ
อากร ท่ีพนกั งานเจ้าหน้าท่ีจะตอ้ งเรียกเก็บตามระเบียบกฎหมาย โดยให้หกั จากเงินที่พนกั งานเจ้าหน้าที่ได้รับ
ชำระราคาทีด่ นิ จากผู้ซื้อ และเงินที่ได้จากการจำหน่ายที่ดนิ หลังหกั ค่าธรรมเนยี มดังกล่าวแลว้ คงเหลือสุทธิเท่าใด
ใหม้ อบใหค้ นต่างด้าวหรอื นิติบุคคลตา่ งดา้ ว (ในกรณีศาลมคี ำพิพากษาหรอื คำส่ังเป็นอย่างอ่ืนใหด้ ำเนนิ การ
ตามน้นั )
๖. วิธีการจำหนา่ ยท่ีดินโดยการขายหรอื ให้เชา่ ซอ้ื ตามกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๔ (พ.ศ.๒๔๙๗) ออกตาม
ความในพระราชบัญญตั ใิ ห้ใช้ประมวลกฎหมายทด่ี นิ พ.ศ.๒๔๙๗
๖.๑ ในการใช้อำนาจจำหนา่ ยทด่ี ิน โดยการขาย หรือให้เช่าซอ้ื ใหป้ ฏบิ ัตดิ งั น้ี
(๑) กรณขี ายใหข้ ายโดยวิธีซ้ือขายธรรมดา โดยการประกวดราคา หรือโดยการทอดตลาด
(๒) กรณีใหเ้ ช่าซ้อื ให้ปฏิบัตติ ามความใน (๑) โดยอนุโลม
๖.๒ ผู้มสี ิทธิในที่ดินจะเสนอความเห็นต่ออธบิ ดีหรือผู้ว่าราชการจังหวดั ว่าในการขายหรือการให้
เชา่ ซ้ือน้ัน ควรจะใช้วิธีซือ้ ขายธรรมดา การประกวดราคา หรอื การทอดตลาดก็ได้
< ๖๔ >
๖.๓ การขายหรือการให้เชา่ ซ้ือ ให้ดำเนินการในท้องที่ซึ่งที่ดินตั้งอยู่ ก่อนท่ีจะทำการขาย หรือให้เช่าซ้ือ
ที่ดินแปลงใดต้องประกาศให้ประชาชนทราบมีกำหนด ๓๐ วัน ประกาศนั้นให้ปิดไว้ในท่ีเปิดเผย
ณ สำนักงานที่ดนิ จงั หวัด หรือสำนกั งานทีด่ นิ สาขา ๑ ฉบบั ณ ท่ีว่าการอำเภอ ท่ีบา้ นกำนัน ๑ ฉบับ และใน
บรเิ วณที่ดินท่ีจะขาย ๑ ฉบับ ในเขตเทศบาลให้ปิดไว้ ณ สำนกั งานเทศบาล ๑ ฉบบั และจะประกาศใน
หนงั สือพมิ พร์ ายวนั ด้วยกไ็ ด้
๖.๔ เม่ือหมดกำหนดระยะเวลาประกาศใหข้ ายหรอื ใหเ้ ช่าซ้อื ท่ีดิน ตามขอ้ ๖.๓ ถา้ มผี ูเ้ สนอข้อตกลงซ้ือ
หรือขอเชา่ ซ้ือเท่ากบั หรือสูงกว่าราคาที่บัญญัติไวใ้ นมาตรา ๕๒ เมอื่ ผ้มู ีสทิ ธใิ นที่ดนิ ยินยอม ก็ให้ขายหรอื ให้
เช่าซ้ือไปได้
๖.๕ เมื่อมีการตกลงซ้ือขายหรือให้เช่าซ้ือกนั แล้ว ให้ผู้ซอ้ื หรือผู้เช่าซ้ือชำระราคาที่ดินไว้รอ้ ยละย่ีสิบก่อน
ส่วนราคาทีด่ ินท่ีเหลือน้นั สำหรับกรณซี ื้อขายเดด็ ขาดให้ชำระให้เสร็จในเม่ือจดทะเบยี นโอนทด่ี ินต่อพนกั งาน
เจ้าหน้าที่ สำหรับกรณีเชา่ ซื้อหรือซ้ือโดยผ่อนชำระราคา ใหค้ ำนวณราคาท่ีจะพึงผ่อนชำระเป็นงวดๆ
ใหเ้ สรจ็ สิ้นภายในกำหนดเวลาท่รี ะบไุ ว้ในมาตรา ๕๔
๗. กรณีไม่ไดโ้ ฉนดท่ดี นิ มาหรอื โฉนดทดี่ นิ ชำรดุ หรอื สูญหาย
ในกรณีอธิบดีหรือผู้ว่าราชการจังหวัด จะใช้อำนาจจำหน่ายท่ีดิน แต่ไม่ได้โฉนดท่ีดินมา หรือ
โฉนดท่ีดินเดิมเป็นอันตราย ชำรุด หรือสูญหายด้วยประการใด ให้ดำเนินการออกใบแทนให้ตาม
กฎกระทรวง ฉบับที่ ๔๓ (พ.ศ.๒๕๓๗) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายท่ีดิน
พ.ศ. ๒๔๙๗ ข้อ ๑๗ (๕)
< ๖๕ >
~๑~
การขอได้มาซ่งึ ท่ดี ินของคนไทยทมี่ คี ูส่ มรสเป็นคนตา่ งดา้ ว
ส่วนท่ี ๔
กฎหมายและระเบยี บปฏบิ ัติ
๑. มาตรา ๗๔ วรรคสอง และมาตรา ๘๖ แหง่ ประมวลกฎหมายทดี่ ิน
๒. หนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนท่ีสุด ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๗๙๒ ลงวันท่ี ๒๓ มีนาคม ๒๕๔๒
เร่ือง บคุ คลสัญชาตไิ ทยท่ีมีหรอื เคยมีคู่สมรสเป็นคนต่างดา้ ว และบุตรผู้เยาว์ของคนต่างด้าวทม่ี สี ัญชาติไทย
ขอได้มาซง่ึ ทด่ี ิน
๓. หนังสือกรมท่ีดิน ที่ มท ๐๗๑๐/ว ๐๐๗๙๕ ลงวันที่ ๑๑ มกราคม ๒๕๔๓ เรอื่ ง บุคคลสัญชาติไทย
ที่มีค่สู มรสเป็นคนต่างด้าวทัง้ ท่ีชอบและมิชอบดว้ ยกฎหมาย ขอได้มาซ่งึ ทด่ี ินหรอื กรรมสทิ ธ์ิในห้องชุด
๔. หนังสือกรมที่ดนิ ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๐๓๕๔๓ ลงวนั ท่ี ๓๑ มกราคม ๒๕๔๓ เรอื่ ง สิทธใิ นการถือครอง
ที่ดนิ หรือหอ้ งชดุ ของคนสัญชาตไิ ทยท่ีสมรสกับคนต่างดา้ ว
๕. หนังสือกรมท่ดี ิน ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๑๓๑๕๘ ลงวันท่ี ๑ พฤษภาคม ๒๕๔๓ เร่ือง คนตา่ งดา้ วหรือ
นิตบิ คุ คลต่างดา้ ว หรือบุคคลสญั ชาติไทยทม่ี ีคสู่ มรสเป็นคนต่างด้าว ขอซ้ือและจำนองห้องชุดหรือท่ีดนิ
๖. หนังสือกรมท่ีดิน ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๑๖๐๕๑ ลงวันท่ี ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๔๓ เรื่อง บุคคลสัญชาติไทย
ท่ีมคี ูส่ มรสเป็นคนตา่ งดา้ วท้ังทชี่ อบและมชิ อบด้วยกฎหมาย ขอไดม้ าซึ่งทด่ี นิ หรือกรรมสทิ ธิ์ในห้องชดุ
๗. หนังสือกรมท่ดี ิน ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๑๘๐๗๓ ลงวนั ที่ ๑๕ มิถุนายน ๒๕๔๓ เรอ่ื ง บคุ คลสัญชาติไทย
ทม่ี ีคู่สมรสเป็นคนตา่ งดา้ วทงั้ ทชี่ อบและมชิ อบดว้ ยกฎหมาย ขอได้มาซ่งึ ทดี่ นิ หรือหอ้ งชดุ
๘. หนังสือกรมท่ีดิน ที่ มท ๐๕๑๕/ว ๒๓๒๔๕ ลงวันท่ี ๒๒ สิงหาคม ๒๕๔๖ เร่ือง บุคคลสัญชาติไทย
ทม่ี คี ู่สมรสเป็นคนต่างดา้ วทงั้ ทชี่ อบและมชิ อบดว้ ยกฎหมาย ขอได้มาซึ่งทดี่ นิ หรือกรรมสทิ ธ์ิในหอ้ งชุด
๙. หนงั สือกรมที่ดนิ ท่ี มท ๐๕๑๕/ว ๓๓๒๕๙ ลงวันที่ ๓ พฤศจิกายน ๒๕๔๗ เรื่อง การขอได้มาซึ่ง
ทีด่ นิ หรือห้องชดุ ของคนสัญชาตไิ ทยที่มคี ู่สมรสเปน็ คนต่างดา้ ว
หลกั เกณฑก์ ารขอไดม้ าซ่งึ ทีด่ นิ ของคนไทยที่มคี ู่สมรสเป็นตา่ งดา้ ว
คนไทยที่มีคู่สมรสทั้งที่ชอบและมิชอบด้วยกฎหมายเป็นคนต่างด้าว มีสทิ ธริ ับโอนท่ีดินในฐานะท่ีเป็น
สินส่วนตัว (กรณีมีคู่สมรสที่ชอบด้วยกฎหมายเป็นคนต่างด้าว) และในฐานะท่เี ปน็ ทรัพย์ส่วนตัว (กรณีมี
คสู่ มรสทม่ี ชิ อบดว้ ยกฎหมายเปน็ คนต่างดา้ ว) ไดโ้ ดยไมจ่ ำกัดจำนวนเน้อื ท่ี โดยมหี ลกั เกณฑ์ดังต่อไปนี้
< ๖๙ >
๑. กรณรี ับให้ทด่ี ิน
เม่ือสอบสวนแล้วปรากฏว่า เป็นการรับให้ในฐานะท่ีเป็นสินส่วนตัวของคนไทย (กรณีมีคู่สมรส
ทช่ี อบดว้ ยกฎหมายเปน็ คนต่างด้าว) หรือเปน็ ทรัพยส์ ่วนตวั ของคนไทย (กรณีมคี สู่ มรสที่มชิ อบด้วยกฎหมาย
เปน็ คนตา่ งดา้ ว) พนกั งานเจา้ หน้าท่ีจะดำเนนิ การจดทะเบียนสิทธแิ ละนิติกรรมใหก้ บั ผูข้ อต่อไป (หนั งสือ
กระทรวงมหาดไทย ด่วนท่ีสุด ที่ มท ๐๗๑๐/ว ๗๙๒ ลงวันที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๔๒)
๒. กรณีซอ้ื ที่ดิน
๒.๑ กรณีคู่สมรสต่างดา้ วอยู่ในประเทศไทย
(๑) กรณีคนตา่ งดา้ วเป็นค่สู มรสท่ชี อบดว้ ยกฎหมาย
ให้ ค นไ ท ยแล ะคู่ส มรส ต่า งด้ า วยื นยัน เป็น ลา ย ลักษ ณ์ อักษ รร่ว มกัน ใ นห นั งสื อรับ รอ ง
(ตามเอกสารแนบท้ายคู่มือ “ตัวอย่าง ๑”) ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ในวันจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
ว่าเงนิ ท้งั หมดท่นี ำมาซอ้ื ท่ีดนิ เปน็ สินส่วนตัวของคนไทยแตเ่ พยี งฝา่ ยเดยี ว มใิ ช่สินสมรส
(๒) กรณคี นตา่ งดา้ วเปน็ คสู่ มรสทีม่ ชิ อบด้วยกฎหมาย
ให้ ค น ไ ท ยแ ละ คู่ สมรส ต่า งด้ า วยืนยั นเป็น ลา ยลั กษณ์ อัก ษ รร่ วมกัน ใ นห นังสือรั บ รอ ง
(ตามเอกสารแนบท้ายคู่มือ “ตัวอย่าง ๒”) ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ในวันจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมว่า
เงินท้ังหมดท่ีนำมาซ้ือที่ดนิ เป็นทรพั ย์ส่วนตัวของคนไทยแต่เพยี งฝา่ ยเดียว มใิ ช่ทรัพย์ที่ทำมาหาได้รว่ มกัน
(หนังสือกระทรวงมหาดไทย ดว่ นทส่ี ุด ที่ มท ๐๗๑๐/ว ๗๙๒ ลงวันท่ี ๒๓ มนี าคม ๒๕๔๒)
๒.๒ กรณคี ู่สมรสต่างดา้ วอยใู่ นประเทศไทย แต่ไมส่ ามารถดำเนินการตามข้อ ๒.๑
กรณีคู่สมรสต่างด้าวอยู่ในประเทศไทย แต่ในวันจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมคนต่างด้าว
ไม่ สา ม า ร ถไ ป ยื นยัน เป็ นลา ยลักษ ณ์ อักษ ร ร่วมกั นกับ ค น ไท ยใ นห นังสื อรับ ร องต่อพ นัก งา นเจ้า ห น้า ท่ี
ณ สำนักงานท่ีดนิ ทีท่ ำการจดทะเบียนสิทธแิ ละนติ กิ รรม ใหค้ นไทยและค่สู มรสตา่ งดา้ วไปยื่นคำขอบันทึก
ถ้อยคำในหนงั สอื รับรอง (ตามเอกสารแนบทา้ ยคมู่ ือ “ตวั อยา่ ง ท.ด. ๙”) เพ่ือยืนยันว่าเงินท้ังหมดที่คนไทย
นำมาซือ้ ท่ีดินเป็นสนิ สว่ นตัวหรอื ทรพั ย์ส่วนตัวของคนไทยแต่เพยี งฝา่ ยเดียว มิใช่สินสมรสหรอื ทรพั ย์ท่ีทำมาหาได้
ร่วมกนั
โดยให้ย่นื คำขอกบั พนักงานเจ้าหน้าที่ ณ สำนักงานทดี่ ินจังหวดั หรอื สำนักงานที่ดินจังหวัดสาขา
แห่งใดแห่งหนึ่ง และให้ผู้ขอแสดงหลักฐานสำเนาหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดิน บัตรประจำตัวประชาชน
สำเนาทะเบียนบา้ น ใบสำคัญการสมรส (ถา้ มี) ใบสำคญั ประจำตวั คนตา่ งด้าว หนังสือเดนิ ทาง หลักฐานการ
เปล่ียนชื่อ ช่ือสกุล (ถ้ามี) แล้วให้คนไทยนำหนังสือรับรองไปมอบให้พนักงานเจ้าหน้าที่ซ่ึงทำการ
จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมต่อไป โดยการทำหนังสือรับรองนี้ให้เรียกเก็บค่าธรรมเนียมคำขอแปลงละ
๕ บาท ตามกฎกระทรวงฉบับที่ ๔๗ (พ.ศ.๒๕๔๑) ออกตามความในพระราชบัญญัตใิ หใ้ ช้ประมวลกฎหมายท่ีดิน
พ.ศ. ๒๔๙๗ ข้อ ๒ (๑๐) (ก) สำหรับเอกสารคำขอและหลักฐานต่าง ๆ ที่เก่ียวกับการสอบสวน
< ๗๐ >
ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าที่ต้งั แฟม้ เฉพาะเพ่ือแยกเก็บ (หนงั สือกรมที่ดิน ที่ มท ๐๕๑๕/ว ๓๓๒๕๙ ลงวันที่ ๓
พฤศจิกายน ๒๕๔๗)
๒.๓ กรณคี ู่สมรสต่างดา้ วอย่ตู า่ งประเทศ
กรณีคู่สมรสต่างด้าวอยู่ต่างประเทศ และไม่สามารถไปบันทึกถ้อยคำในหนังสือรับรองตาม
ขอ้ ๒.๑ ให้คนต่างด้าวไปตดิ ต่อเพอ่ื ให้สถานเอกอคั รราชทตู สถานกงสุล หรือโนตารีพับลคิ บันทึกถ้อยคำ
คู่สมรสต่างดา้ วไวใ้ นหนังสอื รับรอง (ตามเอกสารแนบทา้ ยคู่มอื “ตวั อยา่ ง ๒”) ว่าเงินทั้งหมดทค่ี นไทยนำไป
ซอ้ื ท่ดี นิ น้ัน เป็นสนิ สว่ นตวั หรอื ทรพั ย์สว่ นตัวของคนไทยมใิ ช่สินสมรส หรือทรัพยท์ ท่ี ำมาหาไดร้ ว่ มกนั แล้วให้
สถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุล หรือโนตารีพับลคิ รบั รองว่าบุคคลที่ทำหนังสอื นั้นเป็นค่สู มรสหรือ
อยู่กินฉันสามีภริยากับคนไทยจริง แลว้ ให้ผู้จะซื้อท่ีดินต้นฉบับหนังสือรับรองมามอบใหพ้ นักงานเจ้าหน้าท่ี
ซง่ึ ทำการจดทะเบียนสทิ ธิและนติ ิกรรมต่อไป (หนังสือกรมที่ดิน ท่ี มท ๐๕๑๕/ว ๒๓๒๔๕ ลงวันท่ี
๒๒ สิงหาคม ๒๕๔๖)
สำหรับการบันทึกถ้อยคำในหนังสือรับรอง ตามข้อ ๒.๑ ถึง ข้อ ๒.๓ พนักงานเจ้าหน้าท่ี
ไม่ตอ้ งสอบสวนอาชพี รายได้ของผู้ขอ หรือที่มาของเงินแต่อย่างใด (หนังสอื กรมทีด่ ิน ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๑๖๐๕๑
ลงวนั ท่ี ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๔๓)
อนงึ่ ในกรณที ี่คนไทยท่ีมีคู่สมรสท้ังชอบและมิชอบด้วยกฎหมายเป็นคนต่างดา้ ว สามารถแสดง
หลกั ฐานได้วา่ เงินท้งั หมดท่ีนำมาซ้ือท่ีดินเปน็ สินสว่ นตัวหรือทรัพยส์ ่วนตัวของตนตามมาตรา ๑๔๗๑ และ
มาตรา ๑๔๗๒ แหง่ ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ ก็ให้พนักงานเจา้ หนา้ ท่ดี ำเนนิ การจดทะเบยี นสิทธแิ ละ
นติ กิ รรมให้กับคนไทยตอ่ ไปได้ โดยไมต่ ้องบนั ทึกถอ้ ยคำคนไทยและคูส่ มรสต่างด้าว ตามขอ้ ๒.๑ ถึงขอ้ ๒.๓
แตอ่ ย่างใด (หนงั สือกรมท่ีดิน ที่ มท ๐๕๑๕/ว ๓๓๒๕๙ ลงวันท่ี ๓ พฤศจกิ ายน ๒๕๔๗)
๒.๔ กรณีคนไทยที่มีคู่สมรสเป็นต่างด้าวซ้ือที่ดนิ ก่อนวันที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๔๒ โดยแจ้งหรอื ยื่น
เอกสารเท็จวา่ เปน็ โสด
เพ่อื เป็นการผ่อนปรนให้แก่คนไทยท่ีมีคู่สมรสทงั้ ชอบและมิชอบด้วยกฎหมายเป็นคนต่างดา้ ว
ทีซ่ ้อื หรือถือครองท่ดี ินหลังสมรส โดยแจง้ หรอื ยื่นเอกสารเป็นเทจ็ ต่อเจ้าหน้าท่ีว่าเปน็ โสด มิได้มีคู่สมรสเป็น
คนต่างด้าว กอ่ นที่กระทรวงมหาดไทยมีหนังสือ ด่วนทส่ี ดุ ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๗๙๒ ลงวันที่ ๒๓ มีนาคม
๒๕๔๒ ใหค้ นไทยและคู่สมรสต่างด้าวยนื ยันเป็นลายลักษณ์อกั ษรร่วมกันในหนังสือรบั รองต่อพนกั งาน
เจ้าหน้าท่ีว่า เงินทั้งหมดท่ีคนไทยนำมาซื้อท่ีดินเป็นสินส่วนตัวหรือทรัพย์ส่วนตัวของคนไทยแต่เพียง
ฝ่ายเดียว มิใช่สินสมรสหรือทรัพย์ท่ีทำมาหาได้ร่วมกัน เสร็จแลว้ ให้เก็บเร่ืองเข้าสารบบ ถ้าคู่สมรส
ทเ่ี ป็นคนต่างด้าวอย่ตู ่างประเทศ และไม่สามารถไปยืนยนั เปน็ ลายลกั ษณ์อกั ษรร่วมกันกบั ค่สู มรสตอ่ พนักงาน
เจ้าหน้าท่ีได้ ให้คนต่างด้าวไปติดต่อเพ่ือให้สถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุล หรือโนตารีพับลิค
บนั ทึกถ้อยคำคู่สมรสตา่ งด้าวไว้ในหนงั สอื รับรอง (ตามเอกสารแนบทา้ ยค่มู ือ “ตัวอยา่ ง ๒” ) ว่าเงินทง้ั หมด
ทีค่ นไทยนำไปซื้อท่ีดินน้ัน เป็นสินส่วนตัวหรือทรพั ยส์ ่วนตัวของคนไทย มิใช่สินสมรสหรือทรัพยส์ ินทท่ี ำมาหาได้
< ๗๑ >
รว่ มกัน แล้วให้สถานเอกอัครราชทตู สถานกงสุล หรอื โนตารีพับลคิ รับรองว่าบุคคลทที่ ำหนังสือนั้นเป็น
คู่สมรสหรืออยู่กินฉันสามีภริยากับคนไทยจริง แล้วให้ผู้ซ้ือที่ดินนำต้นฉบับหนังสือรับรองมามอบให้
พนักงานเจ้าหน้าท่ีเพ่ือเก็บเรื่องเข้าสารบบ (หนังสือกรมท่ดี ิน ที่ มท ๐๗๑๐/ว ๐๓๕๔๓ ลงวันท่ี ๓๑
มกราคม ๒๕๔๓)
๓. คนไทยที่มีคู่สมรสท้ังชอบและมิชอบด้วยกฎหมายเป็นคนต่างด้าว ซ้อื ท่ดี ินแล้วขอจดทะเบียน
จำนองทด่ี ิน
คนไทยที่มีคู่สมรสเปน็ คนต่างด้าวหรืออยูก่ นิ ฉนั สามีภรยิ ากับคนต่างด้าวขอซื้อท่ีดินเพื่อเป็นสินส่วนตัว
หรือทรัพย์ส่วนตัว โดยผู้ขอและคู่สมรสต่างด้าว ได้ยืนยันเป็นลายลักษณ์อักษรร่วมกันวา่ เงินทั้งหมดที่
คนไทยนำมาซือ้ ท่ดี นิ เปน็ สนิ ส่วนตัวหรือทรัพย์ส่วนตวั ของคนไทยแตเ่ พยี งฝ่ายเดียว มใิ ชส่ นิ สมรสหรอื ทรพั ยท์ ี่
ทำมาหาได้ร่วมกัน และพนักงานเจา้ หน้าที่ไดจ้ ดทะเบียนสิทธิและนติ กิ รรมเกี่ยวกับการซื้อทด่ี นิ ดังกล่าวแล้ว
ทีด่ นิ ย่อมตกเปน็ สนิ สว่ นตัวหรือทรพั ยส์ ว่ นตัวของคนไทย ตามมาตรา ๑๔๗๒ แหง่ ประมวลกฎหมายแพง่ และ
พาณิชย์ ดังน้ัน หากผู้ซื้อที่ดินมีความประสงค์จะจดทะเบียนจำนอง ไม่ว่าจะกระทำในวันเดียวกันหรือ
ภายหลัง ก็สามารถดำเนินการได้ โดยไม่ต้องให้คู่สมรสตา่ งดา้ วมาให้ถ้อยคำยืนยันอีก (หนังสือกรมท่ีดิน
ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๑๓๑๕๘ ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๔๓)
แนวทางการพิจารณาของกรมที่ดินเกีย่ วกบั การขอได้มาซึ่งที่ดนิ ของคนไทยทีม่ ีคู่สมรสเป็นคนต่างด้าว
๑. หญงิ ไทยถอื ทด่ี ินแทนคู่สมรสทเี่ ป็นคนตา่ งด้าว
นางสาว ก. ซื้อที่ดิน โดยแจ้งความเท็จว่าเป็นคนโสด (มิได้แจง้ ว่ามคี ู่สมรสเป็นต่างด้าว) ดังนั้น
เมอื่ นางสาว ก. ไม่อาจพิสูจน์ไดว้ ่าเงนิ ท่ีนำมาซื้อทดี่ ิน (ระหว่างสมรสกบั คนต่างดา้ ว) เป็นสนิ สว่ นตวั ของตน
กรณนี ี้จงึ ต้องดว้ ยข้อสนั นิษฐานของกฎหมายวา่ เป็นสนิ สมรส ตามมาตรา ๑๔๗๔ แห่งประมวลกฎหมายแพ่ง
และพาณชิ ย์ เมอื่ ทด่ี ินดงั กลา่ วเปน็ สินสมรส คนตา่ งด้าวยอ่ มมสี ่วนเปน็ เจ้าของรว่ มด้วย จึงถือว่า
๑.๑ คนต่างด้าวได้ท่ีดินมาโดยฝ่าฝืนมาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน ย่อมมีความผิด
ตามมาตรา ๑๑๑ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี นิ
๑.๒ นางสาว ก. ถือทีด่ นิ แทนคนต่างดา้ วตามมาตรา ๙๖ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี ิน ย่อมมคี วามผิด
ตามมาตรา ๑๑๓ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน ทั้งถือว่ากระทำความผิดฐานแจ้งข้อความอันเป็นเท็จ
แกเ่ จ้าพนกั งาน และแจ้งใหเ้ จ้าพนกั งานผ้กู ระทำการตามหน้าท่ี จดข้อความอันเปน็ เทจ็ ลงในเอกสารราชการ
ตามมาตรา ๑๓๗ และ ๒๖๗ แห่งประมวลกฎหมายอาญา ต้องจำหนา่ ยทดี่ นิ ภายในเวลาทอี่ ธิบดกี รมท่ดี ิน
กำหนด ตามมาตรา ๙๔ และ ๙๖ แห่งประมวลกฎหมายท่ดี นิ แตเ่ มือ่ ปรากฏวา่ นางสาว ก. ไดจ้ ดทะเบียนให้
ท่ดี ินแปลงดังกลา่ วแก่มารดาของตน จึงถือว่าเป็นการจำหน่ายท่ีดินไปแล้ว กรมที่ดินจึงแจง้ ให้จังหวดั ส่ัง
พนักงานเจ้าหน้าที่แจ้งความร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนเพ่ือดำเนินคดีกับนางสาว ก. ในความผิด
< ๗๒ >
ตามมาตรา ๑๑๓ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดนิ ตามมาตรา ๑๓๗ และ ๒๖๗ แห่งประมวลกฎหมายอาญา
และคนต่างดา้ วในความผิดตามมาตรา ๑๑๑ แห่งประมวลกฎหมายทดี่ นิ ต่อไป
๒. หญงิ ไทยมคี ู่สมรสเป็นคนตา่ งด้าวซอื้ ท่ีดนิ ได้จากการขายทอดตลาด
นาง บ. มีคู่สมรสไม่ชอบด้วยกฎหมายเป็ นคนต่างด้าว ซื้อที่ดินจากการขายทอดตลาดของ
เจา้ พนักงานบังคับคดี ศาลแพ่งแจ้งใหเ้ จ้าพนักงานท่ีดินจดทะเบียนระงับจำนอง และโอนกรรมสทิ ธิ์ให้
นาง บ.
สำนักงานทด่ี ินจึงแจ้งให้ศาลแพง่ ทราบว่าไมอ่ าจดำเนนิ การจดทะเบียนได้ เพราะผขู้ อมีคู่สมรสเป็น
คนต่างด้าว เงนิ ที่นำมาซอ้ื ที่ดนิ เป็นเงนิ ท่ีทำมาหาไดร้ ว่ มกนั เปน็ การซอื้ ที่ดินเพื่อประโยชน์แก่คนต่างด้าว
ศาลแพ่งเห็นว่า นาง บ. ไม่ได้จดทะเบียนสมรสกับคนต่างด้าว เม่ือเป็นผู้ซื้อท่ีดินได้จากการขาย
ทอดตลาดของศาลโดยชอบด้วยกฎหมายแลว้ เปน็ หน้าทขี่ องเจ้าพนกั งานท่ีดนิ ท่จี ะต้องดำเนนิ การตามประมวล
กฎหมายท่ีดินตอ่ ไป
นาง บ. ได้ยื่นคำร้องต่อเจ้าพนักงานบังคับคดี (ศาลแพง่ ) ขอเปลี่ยนชื่อผซู้ ้ือจากตนเป็น นางสาว ล.
บตุ รของตน เจ้าพนกั งานบังคับคดไี ดแ้ จง้ ให้ นาง บ. นำหลักฐานทอ่ี า้ งวา่ เจา้ พนักงานทด่ี ินไม่ยอมจดทะเบียน
โอนทด่ี ินเพ่อื ประกอบการพจิ ารณามคี ำสัง่ ตอ่ ไป
กรมท่ีดินพิจารณาแลว้ เห็นว่า การที่ศาลมคี ำสั่งขายทอดตลาดทรพั ย์ในคดีแพ่งน้ัน ผู้ซื้อได้จาก
การขายทอดตลาด ย่อมได้สิทธติ ามมาตรา ๑๓๓๐ แห่งประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ แต่เปน็ คนละกรณี
กับการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม ซึ่งการจดทะเบียนสิทธิและ นิติกรรมได้มาซ่ึงท่ีดินของบุคคล
บางประเภทประมวลกฎหมายที่ดินได้บัญญัตไิ ว้อีกส่วนหน่ึง การท่ีศาลสั่งขายทอดตลาดท่ีดิน ศาลมิได้
พิจารณาว่าผู้ซื้อได้จากการขายทอดตลาด จะมีสิทธิที่จะซ้ือที่ดินตามประมวลกฎหมายที่ดินหรือไม่
ดังน้ันเมื่อมีผู้ซ้ือท่ีดินได้จากการขายทอดตลาด ศาลเพียงแต่แจ้งให้เจ้าพนักงานที่ดิน ดำเนินการ
จดทะเบียนโอนให้ถูกต้องตามกฎหมายเท่านั้น การท่ีศาลแจ้งผลการขายทอดตลาด เพ่ือให้เจ้าพนักงานท่ีดิน
จดทะเบยี นโอนขายให้แก่ผู้ซื้อจากการขายทอดตลาด เปน็ เร่ืองในทางธรุ การของศาลเท่านนั้ ไม่ใช่คำส่ัง
ให้โอนแต่อย่างใด
สำหรับกรณีนี้ นาง บ. (ซง่ึ เป็นผู้ซ้ือได้จากการขายทอดตลาดของเจา้ พนักงานบังคบั คดี) มีคู่สมรส
ท่ีมิชอบด้วยกฎหมายเป็นคนต่างด้าว เงินที่นำมาซ้ือที่ดินได้มาจากการทำมาหาได้ร่วมกันระหว่างอยู่กิน
ฉันสามีภริยา หากให้นาง บ. ซอื้ ทีด่ นิ ก็จะเป็นผลใหค้ นต่างด้าวมีสทิ ธิในทีด่ ินร่วมดว้ ยเพราะเปน็ ทรัพย์สินท่ีทำมา
หาไดร้ ่วมกัน ท้งั เปน็ ผลใหค้ นต่างด้าวไดม้ าซง่ึ ที่ดินโดยไมช่ อบด้วยกฎหมาย ตามมาตรา ๘๖ แห่งประมวล
กฎหมายทีด่ นิ และเป็นกรณีทีฟ่ ังได้ว่าซอื้ ทีด่ ินเพอ่ื ประโยชน์แก่คนตา่ งด้าว กรมทีด่ ินเสนอให้รฐั มนตรีวา่ การ
กระทรวงมหาดไทยมีคำสั่งไม่อนุญาตให้นาง บ. ซื้อที่ดินแปลงดังกล่าวตามมาตรา ๗๔ วรรคสอง
แหง่ ประมวลกฎหมายทดี่ นิ และรฐั มนตรฯี ไดม้ ีคำสง่ั ไมอ่ นญุ าตให้ นาง บ. ซ้อื ทดี่ ินแปลงดังกลา่ ว
< ๗๓ >
๓. ศาลพพิ ากษาใหเ้ พิกถอนชื่อคนไทยออกจากโฉนดทดี่ ินเนอื่ งจากถอื ทด่ี นิ แทนคนตา่ งด้าว
ศาลฎีกาวินิจฉยั ว่า โจทกเ์ ป็นคนต่างด้าวซื้อทีด่ ิน แต่ให้นาง ก. (คู่สมรส) ลงชื่อในโฉนดในฐานะเป็น
เจ้าของแทน จึงพิพากษาให้เพิกถอนชอ่ื นาง ก. ออกจากโฉนดทีด่ ิน และใหค้ นต่างดา้ วจำหน่ายท่ดี ินภายใน
เวลาที่อธิบดีกรมท่ีดินกำหนด โดยให้นาง ก. ผู้ถือกรรมสิทธ์ิแทนไปจดทะเบียนโอนจำหน่ายให้ หากไมไ่ ป
ให้ถอื เอาคำพพิ ากษาของศาลแทนการแสดงเจตนา
กรมที่ดินพิจารณาแล้วเห็นว่า คนต่างด้าวได้มาซึ่งท่ีดินดังกล่าวโดยมิชอบด้วยกฎหมายเป็น
การฝ่าฝนื มาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน (มาตรา ๘๖ บญั ญัติว่า “คนต่างด้าวจะได้มาซึ่งที่ดิน
ก็โดยอาศัยบทสนธสิ ัญญาซึง่ บัญญัตใิ หม้ ีกรรมสทิ ธิ์ในอสงั หารมิ ทรัพย์ได้ ฯลฯ” แต่ขณะนี้ ประเทศไทยได้
บอกเลกิ สนธิสัญญาในเร่ืองดังกล่าวกับทุก ๆ ประเทศแล้ว) ย่อมมีความผิดตามมาตรา ๑๑๑ แห่งประมวล
กฎหมายท่ดี นิ สว่ นคนไทยนนั้ ปรากฏว่าไดถ้ ือทดี่ นิ ในฐานะเปน็ เจา้ ของแทนคนต่างดา้ วตามมาตรา ๙๖ แห่ง
ประมวลกฎหมายท่ีดนิ ตอ้ งจำหนา่ ยทด่ี ินตามมาตรา ๙๔ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี ิน และยอ่ มมคี วามผดิ ตาม
มาตรา ๑๑๓ แห่งประมวลกฎหมายทดี่ นิ ทั้งมีความผดิ ฐานแจ้งข้อความอันเปน็ เท็จแกเ่ จา้ พนักงาน และแจ้งให้
เจา้ พนกั งานผ้กู ระทำการตามหน้าทจี่ ดขอ้ ความอนั เท็จลงในเอกสารราชการ ตามมาตรา ๑๓๗ และ ๒๖๗
แหง่ ประมวลกฎหมายอาญา กรมทดี่ นิ ไดแ้ จง้ ใหพ้ นักงานเจ้าหนา้ ทดี่ ำเนินการ ดงั น้ี
๓.๑ แจ้งความดำเนินคดกี บั คนไทยและคนต่างดา้ ว
๓.๒ ให้คนต่างด้าวจำหน่ายที่ดินภายในเวลาหนึ่งปี นับแต่วันท่ีรับทราบ และแจง้ ให้ทราบด้ว ย
ว่าถ้าไม่จัดการจำหน่ายท่ีดินในเวลาท่ีกำหนด อธิบดีมีอำนาจจำหน่ายที่ดิน และสามารถเรียกเก็บ
คา่ ธรรมเนียมรอ้ ยละหา้ ของราคาท่ีจำหนา่ ย นอกเหนือจากคา่ ธรรมเนียม ภาษีอากร ท่ตี ้องเรียกเก็บ
๓.๓ ให้พนกั งานเจา้ หนา้ ทท่ี ำบนั ทกึ ถ้อยคำระหวา่ งคนตา่ งดา้ วกบั คนไทยผู้ถือที่ดนิ แทนดังน้ี
- ผู้ท่ีจะรับโอนที่ดินจากการจำหน่ายท่ีดินนอกจากเป็นผู้ท่ีมีความสามารถและมีสิทธิ
ถอื ที่ดนิ ได้ตามกฎหมาย ต้องเปน็ บุคคลท่ีคนตา่ งด้าวยนิ ยอมใหร้ บั โอน
- ราคาท่ีดินที่จะจำหน่าย ให้คนต่างดา้ วเปน็ ผูก้ ำหนด และใหค้ นต่างดา้ วเปน็ ผรู้ ับเงิน
- คนไทยซึ่งถือที่ดินแทนคนต่างด้าว มหี นา้ ที่เฉพาะจัดการจำหน่ายท่ีดินในฐานะมีช่ือใน
โฉนดทดี่ ิน ไม่มสี ่วนเก่ียวขอ้ งในการเลอื กผรู้ ับโอนท่ีดิน
๔. คนไทยขอจดทะเบยี นจำนองที่ดินกับสามตี า่ งดา้ ว
คนต่างด้าวอยู่กินฉันสามีภรยิ ากบั นาง ก. โดยมิได้จดทะเบียนสมรส และได้ซื้อที่ดินลงชอื่ นาง ก. ไว้
ต่อมานาง ก. ขอจดทะเบียนจำนองที่ดินแปลงดังกล่าวกับคนต่างด้าว สำนกั งานที่ดินไม่ดำเนินการให้
นาง ก. จงึ มอบโฉนดที่ดินให้คนต่างด้าวยดึ ไว้ ต่อมานาง ก. ได้ยื่นคำขอออกใบแทนโฉนดท่ีดินดังกล่าว
คนต่างดา้ วจึงขอใหก้ รมทดี่ นิ แจ้งเจา้ พนักงานทดี่ นิ ใหร้ ะงับการออกใบแทนโฉนดทด่ี นิ ใหน้ าง ก.
< ๗๔ >
กรมท่ีดนิ พิจารณาแลว้ เหน็ วา่
๔.๑ การขอจดทะเบียนจำนองระหว่างนาง ก. กับคู่สมรสคนต่างด้าว มีวตั ถุประสงค์เพื่อป้องกันมิให้
นาง ก. นำทดี่ นิ แปลงดังกลา่ วไปจำหนา่ ยจ่ายโอนเทา่ นั้น ไมม่ ีการกู้ยมื เงนิ หรอื เพ่ือเปน็ หลกั ประกันในการ
ชำระหนี้แต่อย่างใด
๔.๒ กรณีเชน่ น้ีถอื ได้ว่า นาง ก. ได้มาซง่ึ ที่ดินในฐานะเปน็ เจ้าของแทนคนต่างด้าวตามมาตรา ๙๖
แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน จึงมีความผิดตามมาตรา ๑๑๓ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดนิ และฐานแจง้ ข้อความ
อันเป็นเท็จแก่เจ้าพนักงาน และแจ้งให้เจา้ พนักงานผู้กระทำการตามหน้าท่ี จดข้อความอนั เป็นเท็จลงใน
เอกสารราชการ ซึง่ เปน็ ความผิดตามมาตรา ๑๓๗ และ ๒๖๗ แหง่ ประมวลกฎหมายอาญา สำหรับคนตา่ งดา้ ว
ไดม้ าซ่ึงท่ดี ิน โดยฝ่าฝนื มาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายทด่ี นิ จึงมคี วามผดิ ตามมาตรา ๑๑๑ แห่งประมวล
กฎหมายทีด่ นิ กรมท่ีดนิ จงึ ไดใ้ หจ้ ังหวัดดำเนินการแจง้ ความรอ้ งทุกข์ตอ่ พนักงานสอบสวนเพอ่ื ดำเนนิ คดีกบั บคุ คลท้ังสอง
๔.๓ ใหจ้ ังหวัดแจ้งใหค้ นต่างดา้ วจดั การจำหน่ายท่ีดนิ ภายใน ๑ ปี นบั แตว่ ันที่รบั ทราบการใหจ้ ำหน่าย
ท่ีดนิ จากเจ้าหน้าท่ี และแจ้งให้ทราบด้วยว่า ถา้ ไมจ่ ำหน่ายในเวลาทกี่ ำหนด อธิบดมี ีอำนาจจำหน่ายทด่ี ิน
และสามารถเรียกเก็บค่าธรรมเนียมรอ้ ยละห้าของราคาท่ีจำหนา่ ยนอกเหนือจากค่าธรรมเนียม ภาษอี ากร
ทีต่ อ้ งเรียกเกบ็ โดยใหบ้ นั ทกึ ถ้อยคำระหว่างคนตา่ งด้าวกบั คนไทยผถู้ ือทดี่ นิ แทน ดังน้ี
- ผทู้ ี่จะรับโอนท่ีดนิ จากการจำหนา่ ยที่ดนิ นอกจากเป็นผู้มีความสามารถและมีสทิ ธถิ ือท่ดี นิ ได้ตาม
กฎหมาย ต้องเป็นบคุ คลทคี่ นต่างดา้ วยนิ ยอมใหร้ บั โอน
- ราคาทีด่ นิ ที่จะจำหนา่ ย ใหค้ นตา่ งด้าวเป็นผกู้ ำหนด และให้คนตา่ งด้าวเปน็ ผู้รบั เงนิ
- คนไทยซึ่งถือท่ีดินแทนคนต่างด้าว มีหน้าที่ เฉพาะจัดการจำหน่ายที่ดินในฐานะมีช่ือใน
โฉนดทด่ี ิน ไมม่ ีสว่ นเกี่ยวขอ้ งในการเลอื กผรู้ บั โอนท่ดี นิ
๕. รฐั มนตรีไม่อนุญาตให้หญงิ ไทยที่มีคู่สมรสตา่ งดา้ วนำเงนิ ทเี่ ปน็ สนิ สมรสมาซื้อท่ดี ินตามคำพพิ ากษา
ตามคำพิพากษาของศาล (ระหว่างคนตา่ งด้าว โจทก์ กับนาย ก. จําเลย เร่ืองซื้อขาย) ศาลได้พิพากษา
ใหจ้ ำเลยส่งมอบการครอบครอง พร้อมจดทะเบียนโอนเปลีย่ นชอื่ จากจำเลยเป็นชื่อนาง น. (ภริยาโดยชอบ
ดว้ ยกฎหมายของคนต่างดา้ ว) มิฉะน้ัน ใหถ้ ือเอาคำพิพากษาของศาลแทนการแสดงการเจตนาของจำเลย
หากไม่สามารถจดทะเบยี นเปลยี่ นชื่อได้ ให้จำเลยคืนเงนิ จำนวน ๑,๓๕๐,๐๐๐ บาท แก่โจทก์
นาง น. เป็นภริยาโดยชอบด้วยกฎหมายของคนต่างด้าวไดย้ ื่นคำขอจดทะเบียนได้มาซึ่งท่ดี ินตาม
คำพิพากษาศาลโดยใหถ้ อ้ ยคำว่า เงนิ ท้งั หมดทนี่ ำมาซ้ือท่ีดนิ เปน็ ของคสู่ มรสซ่ึงเปน็ คนตา่ งดา้ ว
กรมที่ดินพิจารณาแลว้ เห็นว่า นาง น. ผู้ขอลงชือ่ ใน น.ส.๓ ตามคำส่งั ศาล มีคสู่ มรสเป็นคนต่างด้าว
และนาง น. ได้ใหถ้ ้อยคำยนื ยันว่าเงนิ ทั้งหมดที่นำไปซอื้ ทีด่ ินเปน็ ของคนต่างด้าวท้ังสิ้น ดังน้ัน การท่ีนาง น.
ขอจดทะเบียนลงชื่อใน น.ส.๓ ดงั กล่าว จงึ เป็นการถอื ครองที่ดินแทนค่สู มรสซ่ึงเป็นคนต่างด้าว พนกั งาน
เจ้าหน้าท่ีไมส่ ามารถจดทะเบียนสทิ ธิและนิตกิ รรมตามคำพิพากษาได้ แตอ่ ยา่ งไรก็ดี ศาลไดม้ คี ำพิพากษาเป็น
< ๗๕ >
ทางออกไวแ้ ล้ววา่ “หากไมส่ ามารถจดทะเบียนเปล่ียนชื่อได้ให้จำเลยคืนเงนิ จำนวน ๑,๓๕๐,๐๐๐ บาท
แก่โจทก์” ซ่งึ โจทกก์ ส็ ามารถดำเนนิ การตามคำพพิ ากษาดังกล่าวต่อไปได้
กรมที่ดนิ ได้เสนอให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยมีคำสัง่ ไม่อนุญาตให้นาง น. ซ้ือทดี่ ินแปลง
ดังกล่าวตามมาตรา ๗๔ วรรคสอง แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดิน ซ่ึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยได้สั่ง
ไม่อนญุ าตให้นาง น. รบั โอนที่ดินแปลงดังกล่าว
๖. ศาลพพิ ากษาใหเ้ พิกถอนชือ่ คนไทยซ่ึงถอื ทดี่ นิ ไว้แทนคนต่างดา้ ว
ศาลได้มีคำพิพากษาถงึ ท่สี ดุ (คดรี ะหว่างนาย ป. คนต่างดา้ ว โจทก์ที่ ๑ นาง จ. (คู่สมรสของนาย ป.)
โจทกท์ ่ี ๒ และนาง ท. จำเลย) โดยวินิจฉัยว่าการทโ่ี จทกท์ ี่ ๑ ซ่งึ เปน็ คนต่างด้าวซ้ือท่ดี ินโดยใหน้ าง ท. ซ่ึงมี
สัญชาติไทยเป็นผู้รับโอนท่ีดินไว้แทน วัตถุ ประสงค์ของสัญญาซื้อขาย จึงเป็นการต้องห้ามชัดแจ้ง
ตามกฎหมาย เพราะขดั มาตรา ๘๖ แห่งประมวลกฎหมายทด่ี นิ และเปน็ โมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและ
พาณิ ชย์ นาย ป. จะฟ้องบั งคับให้นาง ท . โอนท่ี ดินเฉพาะส่วนของตนคร่ึงหนึ่งให้แก่ตนไม่ได้
และนาง ท. ในฐานะผ้รู บั โอนไวแ้ ทนนาย ป. ก็อา้ งวา่ เป็นเจา้ ของมไิ ด้
ผลต่อไปต้องเปน็ ไปตามมาตรา ๙๖ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน โดยไม่มีผลกระทบกระเทือนถึง
กรรมสิทธใิ์ นท่ีดนิ ของนาง จ. (โจทก์ที่ ๒) อกี ครึ่งหน่ึงแต่อย่างใด และศาลได้พิพากษาใหเ้ พกิ ถอนชอื่ นาง ท.
ออกจากโฉนดท่ีดิน และให้นาง ท. จัดการโอนท่ีดินเป็นของนาง จ. คร่ึงหน่ึง หากนาง ท. ไมด่ ำเนินการ
ใหถ้ ือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนาของจำเลย
กรมที่ดนิ พจิ ารณาแล้วใหด้ ำเนินการตามคำพพิ ากษาของศาลโดย
๖.๑ จดทะเบียนให้นาง ท. โอนกรรมสิทธิ์ท่ีดินให้แก่นาง จ. คร่ึงหน่ึงตามคำพิพากษาของศาล
ในประเภท “กรรมสิทธร์ิ วม (โอนใหต้ ัวการ) ตามคำพพิ ากษา ......” และเรยี กเก็บคา่ ธรรมเนยี มในประเภทไมม่ ี
ทนุ ทรพั ย์
๖.๒ ส่วนท่ีเหลืออีกครึ่งหนึ่งซ่ึงมีช่ือนาง ท. กด็ ำเนินการจำหน่ายไปตามมาตรา ๙๖ แห่งประมวล
กฎหมายที่ดิน ซึ่งเมื่อดำเนินการดังกล่าวแล้ว ก็จะไม่ปรากฏช่ือนาง ท. ในโฉนดที่ดิ นแต่อย่างใด
การดำเนินการดังกล่าวก็จะถือได้ว่าเป็นการเพิกถอนช่ือนาง ท. ออกจากโฉนดท่ีดิน ตรงตามที่ศาล
มีคำพพิ ากษาแล้ว
๖.๓ แจง้ ใหจ้ ังหวัดแจ้งคนต่างด้าว (โจทก์ที่ ๑) จัดการจำหน่ายทีด่ ินเฉพาะส่วนท่ีเหลอื ภายในกำหนด
หน่ึงปี นบั แต่วันรับทราบการให้จำหน่ายจากพนักงานเจ้าหน้าที่ พรอ้ มทั้งบันทึกถอ้ ยคำรับทราบไว้เป็น
หลักฐาน ถ้านาย ป. คนต่างด้าวไม่จัดการจำหน่ายที่ดินภายในเวลาท่ีกำหนด อธิบดีกรมท่ีดินมีอำนาจ
จำหน่ายที่ดินนน้ั ตามมาตรา ๙๔ แห่งประมวลกฎหมายทดี่ ินตอ่ ไป
< ๗๖ >
ตัวอยา่ ง ๑
หนงั สอื รบั รอง
Letter of Confirmation
เขียนท่.ี ..........................................................
At
วันท.่ี .......................เดอื น................................................ปี............................
Date Month Year
ข้าพเจา้ นาย/นาง................................................................และนาย/นาง..................................................................
I, Mr./Mrs. and Mr./Mrs.
เป็นค่สู มรสโดยชอบหรือไม่ชอบด้วยกฎหมาย ขอให้ถอ้ ยคำยืนยันร่วมกนั วา่ เงนิ
are registered/unregistered both spouses. We together confirm that the money
ที่ นาย/นาง........................................................................................................นำมาซ้ือท่ดี นิ
which Mr./Mrs. shall expend on the purchase of
ตามโฉนดท่ดี นิ /น.ส.3 ก. /น.ส. 3 เลขที่......................................................................ตำบล............................................................
land title deed/N.S.3 K /N.S. 3 no. Sub-district
อำเภอ......................................................................................................จังหวดั ............................................................................
District Province
พร้อมสิง่ ปลกู สร้าง........................................................................................................ตำบล.........................................................
with the construction Sub-district
อำเภอ................................................................................................จังหวัด..................................................................................
District Province
หรือห้องชดุ เลขท.ี่ ................................................................ช้ันท่ี.............................ชื่ออาคารชดุ ...................................................
or Condominium unit no Floor Name of the Condominium
ตำบล...............................................................................................อำเภอ.....................................................................................
Sub-district District
จงั หวดั ......................................................................................................เป็นสนิ สว่ นตัวหรือทรพั ย์ส่วนตวั
Province is wholly Sin Suan Tua or the personal
ของ นาย/นาง........................................................................................................แตเ่ พียงฝา่ ยเดียว มใิ ช่สินสมรส หรือ
property of Mr./Mrs. alone, not Sin Som Ros or the
ทรัพย์ทท่ี ำมาหาได้ร่วมกนั
matrimonial property between husband and wife.
(ลงชอื่ )........................................................................สามี/ภริยา ผรู้ ับรอง
(Signature) Certified spouse
(ลงชื่อ)........................................................................สามี/ภริยา ผู้รับรอง
(Signature) Certified spouse
(ลงชอื่ )........................................................................พยาน
(Signature) Witness
(ลงชื่อ)........................................................................พยาน
(Signature) Witness
หนังสือฉบับน้ีไดท้ ำต่อหนา้ (ลงชื่อ)......................................................................เจา้ พนักงานทดี่ ิน
This record is made in the presence of
(Signature) (Competent official)
< ๗๗ >
ตวั อย่าง ๒
หนงั สอื รบั รอง
Letter of Confirmation
เขยี นท.่ี ..........................................................
At
วนั ที่........................เดอื น................................................ป.ี ...........................
Date Month Year
ขา้ พเจ้า นาย/นาง................................................................และนาย/นาง..................................................................
I, Mr./Mrs. and Mr./Mrs.
เปน็ คสู่ มรสโดยชอบหรอื ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ขอให้ถ้อยคำยืนยันรว่ มกันว่าเงนิ
are registered/unregistered both spouses. We together confirm that the money
ที่ นาย/นาง........................................................................................................นำมาซ้ือทีด่ ิน
which Mr./Mrs. shall expend on the purchase of
ตามโฉนดที่ดนิ /น.ส.3 ก./ น.ส. 3 เลขท.่ี .....................................................................ตำบล............................................................
land title deed/N.S.3 K /N.S.3 no. Sub-district
อำเภอ......................................................................................................จงั หวดั ............................................................................
District Province
พร้อมสงิ่ ปลูกสรา้ ง........................................................................................................ตำบล.........................................................
with the construction Sub-district
อำเภอ................................................................................................จังหวัด..................................................................................
District Province
หรือห้องชุดเลขที่.................................................................ชน้ั ท.ี่ ............................ชือ่ อาคารชดุ ...................................................
or Condominium unit no Floor Name of the Condominium
ตำบล...............................................................................................อำเภอ.....................................................................................
Sub-district District
จงั หวดั ......................................................................................................เป็นสินสว่ นตวั หรือทรัพย์ส่วนตัว
Province is wholly Sin Suan Tua or the personal
ของ นาย/นาง........................................................................................................แตเ่ พยี งฝ่ายเดียว มิใช่สินสมรส หรือ
property of Mr./Mrs. alone, not Sin Som Ros or the
ทรัพย์ทที่ ำมาหาได้ร่วมกนั
matrimonial property between husband and wife.
การรับรอง (ลงชื่อ)........................................................................สามี/ภริยา ผรู้ บั รอง
Confirmation (Signature) Certified spouse
(ลงชื่อ)........................................................................สามี/ภรยิ า ผรู้ บั รอง
(Signature) Certified spouse
(ลงชื่อ)........................................................................พยาน
(Signature) Witness
(ลงชื่อ)........................................................................พยาน
(Signature) Witness
< ๗๘ >
(ท.ด.๙)
ตวั อยา่ ง
คำขอ บันทึกถอ้ ยคำในหนังสือรบั รอง
______________________________________
ฉบับท.ี่ ...............................................
ท่ีดนิ
ระวาง...........................................................................ตำบล.............................................................
เลขท่ี..........................................หนา้ สำรวจ...............................อำเภอ..............................................
โฉนดหมายเลขที่.........................................................................จังหวัด..............................................
วนั ที่...................เดือน.......................................พ.ศ.....................
ขา้ พเจ้า........................................................................................................อายุ..................ปี
เชื้อชาติ.......................สัญชาติ...................... เป็นบุตร......................................................................................
อยู่ที่บ้า น......................................เลขท่ี..............................ห มู่ท่ี..............ต ำ บ ล.............. ..............................
อำเภอ.......................................................จังห วัด.................................................... ขอย่ืนคำ ขอต่ อ
เจา้ พนักงานท่ดี ินจังหวัด....................................................................ด้วยความสัตย์จริงว่า :-
ข้อ ๑. ดว้ ย ข้าพเจ้า นาย/นาง................................................................................................
และนาย/นาง...................................................................................เปน็ คู่สมรสโดยชอบ/ไม่ชอบดว้ ยกฎหมาย
ขอให้ถ้อยคำรว่ มกันว่า นาย/นาง.................................................มีความประสงค์จะซ้ือท่ีดินตามเครื่องหมาย
ขา้ งบนนเี้ พอ่ื เป็นสินส่วนตัว/ทรัพย์ส่วนตัว แตเ่ น่ืองจากนาย/นาง.......................................................................
มเี หตุขัดข้องไม่สามารถไปให้ถ้อยคำยืนยันต่อหน้าพนักงานเจ้าหน้าที่ว่า เงินท้ังหมดท่ีคนสัญชาติไทย
นำมาซื้อที่ดินเป็นสนิ ส่วนตัว/ทรพั ย์ส่วนตวั ของคนสัญชาติไทยแต่เพียงฝ่ายเดยี ว มิใช่สินสมรส/ทรพั ย์ท่ี
ทำมาหาได้รว่ มกนั
ขอ้ ๒. ฉะนั้น ขอให้เจ้าพนกั งานทดี่ นิ บันทกึ ถ้อยคำดงั กลา่ วในหนงั สือรบั รอง เพ่ือนำไปใช้
เปน็ หลักฐานประกอบการขอจดทะเบยี นสิทธแิ ละนิติกรรมทดี่ นิ ตามเคร่ืองหมายข้างบนนี้
(ลงช่ือ)..................................................................ผูข้ อ
(ลงชื่อ).................................................................พยาน
(ลงชื่อ).................................................................พยาน
< ๗๙ >
การขอได้มาซ่ึงที่ดนิ และห้องชดุ ของนิตบิ ุคคล
ภายใตโ้ ครงการท่ไี ด้รบั การส่งเสรมิ การลงทนุ
กฎหมายและระเบียบปฏบิ ัติ
๑. มาตรา ๒๗ แห่งพระราชบญั ญัตสิ ่งเสรมิ การลงทนุ พ.ศ. ๒๕๒๐
๒. มาตรา ๑๙ (๒) และ (๔) แห่งพระราชบญั ญัตอิ าคารชุดฯ
๓. หนงั สือกรมท่ีดิน ท่ี มท ๐๗๐๘/ว ๓๒๘๘ ลงวันท่ี ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๒ เร่ือง การรายงานเกีย่ วกับ
การเปลย่ี นแปลงทะเบยี นท่ีดินคนตา่ งด้าวหรือทะเบยี นท่ีดนิ นิตบิ คุ คลบางประเภท
๔. หนงั สอื กรมที่ดิน ท่ี มท ๐๕๑๕/ว ๑๓๗๒๕ ลงวันที่ ๔ พฤษภาคม ๒๕๔๘ เรือ่ ง การขอไดม้ าซึ่งทดี่ ิน
ของนติ บิ ุคคลที่มคี นต่างดา้ วถือหนุ้
๕. หนังสอื กรมท่ีดิน ท่ี มท ๐๕๑๕/ว ๒๕๐๖๕ ลงวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๔๙ เรื่อง การขอได้มาซ่ึง
อสงั หารมิ ทรัพย์ของนติ ิบุคคลภายใตโ้ ครงการทไี่ ดร้ บั การส่งเสริมการลงทนุ
สรปุ หลักเกณฑ์การขอไดม้ าซึ่งท่ีดนิ และห้องชุดของนิติบคุ คลภายใต้โครงการที่ได้รับการส่งเสรมิ การลงทุน
๒.๑ การรบั โอนทีด่ ิน
๒.๑.๑ การรับโอนท่ีดินตามมาตรา ๒๗ แห่งพระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุน พ.ศ. ๒๕๒๐
กรณีเปน็ นติ ิบุคคลที่ได้รบั สง่ เสริมการลงทุน และได้รบั สิทธปิ ระโยชน์ให้ถอื กรรมสิทธใ์ิ นทด่ี นิ ตามมาตรา ๒๗
แห่งพระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุนฯ เป็นการขอได้มาซ่ึงที่ดินตามกฎหมายอ่ืน จึงไม่ต้องสอบสวนว่า
นติ ิบุคคลน้นั เปน็ นติ บิ คุ คลตามมาตรา ๙๗ หรือ ๙๘ แห่งประมวลกฎหมายทด่ี นิ หรอื ไม่ แตต่ ้องเสนอเร่ืองให้
เจ้าพนักงานท่ีดินจังหวัด หรอื เจา้ หน้าทบี่ ริหารงานทดี่ ินอำเภอสงั่ การก่อนจดทะเบยี น (หนังสอื กรมที่ดิน ที่ มท
๐๕๑๕/ว ๑๓๗๒๕ ลงวันท่ี ๔ พฤษภาคม ๒๕๔๘ เรื่อง คู่มอื การขอได้มาซง่ึ ท่ดี นิ ของนิติบคุ คลที่มีคนต่างด้าว
ถอื หุ้น ข้อ ๕)
ขน้ั ตอนการดำเนนิ การ
ท่ดี ินอยูก่ รงุ เทพมหานคร เม่อื กรมที่ดนิ ไดร้ ับเร่ืองจากสำนักงาน
คณะกรรมการส่งเสริมการลงทนุ แล้ว
จะมีหนงั สอื สง่ เรื่องให้สำนักงานท่ดี นิ
กรุงเทพมหานคร เพ่ือดำเนนิ การใหผ้ ู้ขอ
(ไม่ต้องสอบสวนตามมาตรา ๙๗ หรือ
๙๘ แหง่ ประมวลกฎหมายทีด่ นิ )
< ๘๓ >
ท่ดี ินอยู่จังหวดั อนื่ สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทนุ
จะส่งเรอ่ื งให้สำนักงานทดี่ ิน เพอ่ื ดำเนินการ
ให้ผู้ขอ (ไมต่ อ้ งสอบสวนตามมาตรา ๙๗
หรือ ๙๘ แห่งประมวลกฎหมายท่ดี นิ )
โดยสำนกั งานทดี่ ินไมต่ ้องรอหนงั สือสั่งการ
จากกรมทด่ี นิ แต่อย่างใด
๒.๑.๒ การรับโอนที่ดนิ ตามประมวลกฎหมายทด่ี นิ
กรณี ให้ บริษั ท ท่ี ไม่ เป็ นนิ ติบุ ค คลต ามม าต รา ๙ ๗ แห่ งป ระมว ลกฎหม ายท่ี ดิ น
ได้รับโอนกรรมสิทธ์ิที่ดนิ (โดยไม่ไดร้ บั สทิ ธิประโยชนต์ ามมาตรา ๒๗ แห่งพระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการลงทุนฯ)
ซ่ึงเป็นการขอได้มาซ่ึงท่ีดินตามกฎหมายท่ีดิน ก่อนจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมจึงต้องสอบสวนว่า
นิติบุคคลนัน้ เปน็ นติ บิ คุ คลตามมาตรา ๙๗ หรือ ๙๘ แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดนิ หรอื ไม่ ตามหนังสือกรมท่ีดนิ
ที่ มท ๐๕๑๕/ว ๑๓๗๒๕ ลงวนั ท่ี ๔ พฤษภาคม ๒๕๔๘ ข้อ ๖ ถ้าเป็นนิติบคุ คลตามมาตรา ๙๗ หรือ ๙๘
ก็ไม่สามารถรับโอนท่ีดิน แต่ถ้าไม่เป็นนิติบคุ คลตามมาตรา ๙๗ หรือ ๙๘ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน
จงึ เสนอเรือ่ งให้เจา้ พนักงานที่ดินจงั หวัด หรอื เจา้ หนา้ ทบ่ี รหิ ารงานทด่ี นิ อำเภอส่ังก่อนการจดทะเบยี น
ขน้ั ตอนการดำเนนิ การ
ท่ดี ินอยู่กรงุ เทพมหานคร เมื่อกรมท่ีดนิ ได้รบั เรือ่ งจากสำนักงาน
คณะกรรมการส่งเสรมิ การลงทนุ แลว้
จะมีหนังสอื ส่งเรอื่ งให้สำนกั งานที่ดนิ
กรุงเทพมหานคร เพ่ือดำเนินการสอบสวน
ตามมาตรา ๙๗ หรือ ๙๘ แหง่ ประมวล
กฎหมายทด่ี นิ
ท่ีดินอยู่จังหวดั อื่น สำนกั งานคณะกรรมการส่งเสรมิ การลงทุน
จะสง่ เร่ืองให้สำนักงานทีด่ นิ เพือ่ ดำเนนิ การ
สอบสวนตามมาตรา ๙๗ หรอื ๙๘ แห่งประมวล
กฎหมายท่ีดนิ โดยสำนักงานทีด่ นิ ไมต่ อ้ งรอ
หนังสือสง่ั การจากกรมทด่ี ินแต่อย่างใด
๒.๒ การรบั โอนหอ้ งชดุ
กรณีบุคคลต่างด้าวซึ่งได้รบั อนุญาตให้เข้ามาในราชอาณาจักรตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริม
การลงทุนตามมาตรา ๑๙ (๒) แห่งพระราชบัญญั ติอาคารชุดฯ หรือนิติบุคคลซึ่งเป็นคนต่างด้าว
ตามพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว พ.ศ. ๒๕๔๒ และได้รับบัตรส่งเสริมการลงทุน
ตามกฎหมายว่าดว้ ยการลงทนุ ตามมาตรา ๑๙ (๔) แหง่ พระราชบญั ญตั อิ าคารชุดฯ ขอรับโอนหอ้ งขุด
< ๘๔ >
ขนั้ ตอนการดำเนนิ การ เมื่อกรมที่ดินไดร้ ับเรอ่ื งจากสำนักงาน
ห้องชุดอยู่กรุงเทพมหานคร คณะกรรมการส่งเสรมิ การลงทนุ แล้ว
จะมีหนังสอื สง่ เรอื่ งให้สำนักงานทดี่ นิ
กรงุ เทพมหานคร เพอ่ื ดำเนนิ การใหผ้ ู้ขอ
หอ้ งชุดอยู่จังหวัดอนื่ สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน
จะสง่ เรอื่ งให้จังหวัดเพ่ือดำเนนิ การใหผ้ ู้ขอ
โดยไมต่ ้องรอหนังสือส่งั การจากกรมทดี่ นิ
แตอ่ ยา่ งใด
อนึ่ง การรบั โอนห้องชุดของบุคคลต่างด้าวหรือนิติบุคคล ตามมาตรา ๑๙ (๒) และ ๑๙ (๔)
แหง่ พระราชบัญญตั อิ าคารชุดฯ ต้องพิจารณาดำเนินการตามมาตรา ๑๙ ทวิ แห่งพระราชบัญญัติอาคารชุดฯ
กล่าวคอื จะมีคนต่างดา้ วหรือนิตบิ คุ คลตามท่รี ะบุไว้ในมาตรา ๑๙ ถอื กรรมสทิ ธใ์ิ นห้องชดุ ได้เม่ือรวมกันแล้ว
ต้องไม่เกินอัตราร้อยละส่ีสิบเกา้ ของเน้อื ที่ของห้องชดุ ท้ังหมดในอาคารชุดนนั้ ในขณะทข่ี อจดทะเบยี นอาคารชุด
ทง้ั นี้ ตามมาตรา ๑๙ ทวิ แหง่ พระราชบัญญัตอิ าคารชดุ (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๑
๒.๓ การจำหนา่ ยทด่ี นิ หรอื ห้องชดุ
การจำหน่ายท่ีดินของบริษัทท่ีได้รับส่งเสริมการลงทุน จะต้องมีหนังสืออนุญาตจากสำนักงาน
คณะกรรมการส่งเสริมการลงทนุ กอ่ นที่สำนักงานท่ดี นิ จะดำเนนิ การจดทะเบยี นโอนทดี่ นิ เว้นแต่กรณที ่ีมคี ำส่งั
ยกเลิกเพิกถอนโครงการจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน ให้ดำเนินการจดทะเบียนจำหนา่ ยท่ีดินได้
โดยไมต่ อ้ งมีหนังสอื อนญุ าตจากสำนกั งานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนอกี
วธิ ีดำเนินการ
ทด่ี ินหรอื หอ้ งชดุ อย่กู รงุ เทพมหานคร เมื่อกรมท่ดี ินได้รบั เร่อื งจากสำนักงาน
คณะกรรมการส่งเสรมิ การลงทนุ แล้ว
จะมีหนังสือส่งเรื่องให้สำนักงานทีด่ นิ
กรุงเทพมหานคร เพ่อื ดำเนินการใหผ้ ู้ขอ
ท่ดี ินหรอื หอ้ งชุดอยจู่ งั หวัดอน่ื สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทนุ
จะส่งเรอ่ื งให้สำนักงานทีด่ ินเพ่อื ดำเนินการ
ใหผ้ ู้ขอ โดยไมต่ อ้ งรอหนังสอื สงั่ การจาก
กรมที่ดนิ แต่อยา่ งใด
< ๘๕ >
๒.๔ แนวทางปฏิบตั ขิ องกรมท่ีดนิ
๒.๔.๑ กรณีหนังสืออนุญาตให้บริษัทถือกรรมสิทธ์ิท่ีดิน มีเน้ือท่ีต่างจากเนื้อที่ที่รังวัดสอบเขต
ในภายหลัง ถา้ เครอ่ื งหมายที่ดินของหนงั สือแสดงสิทธใิ นที่ดินถกู ต้อง แม้เนอื้ ท่เี ปลี่ยนแปลงเนื่องจากผลการรังวัด
กใ็ หโ้ อนได้
๒.๔.๒ บรษิ ัทได้รับอนุญาตให้ถือกรรมสิทธิ์ท่ีดินตามบัตรส่งเสริมฉบับหน่ึง ต่อมาบริษัทได้รับ
บัตรส่งเสรมิ เพิม่ เติม สำนักงานคณะกรรมการสง่ เสรมิ การลงทนุ จะมหี นงั สอื แจ้งกรมที่ดนิ และจงั หวัด (ยกเวน้
กรุงเทพมหานคร) อนุญาตให้ถือกรรมสทิ ธิ์ที่ดนิ ตามบัตรส่งเสริมการลงทุนฉบับเดิมร่วมกับบตั รสง่ เสริม
การลงทนุ ฉบบั ท่ไี ดร้ ับเพิ่มเตมิ (กรณที ี่ดินอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร เมอ่ื กรมที่ดินไดร้ บั เรื่องแลว้ จะแจ้งให้
สำนกั งานที่ดินกรุงเทพมหานครดำเนินการตอ่ ไป)
๒.๔.๓ บริษทั ได้รับอนุญาตให้ถอื กรรมสิทธ์ิที่ดนิ ขอเปล่ียนช่ือ ซง่ึ การเปลีย่ นช่ือบริษัทต้องได้รับ
อนญุ าตจากกระทรวงพาณชิ ย์ โดยหนังสอื รับรองได้ระบุชือ่ เดิมไว้ และบรษิ ัทจะนำหลักฐานดังกล่าวมาขอ
แกไ้ ขบัตรส่งเสริม ซึ่งในหลกั ฐานที่ออกโดยสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทนุ จะระบชุ ือ่ เดิมและชื่อ
ปัจจุบันของบริษัทไว้อย่างชัดเจน กรณีน้ีบรษิ ัทสามารถนำหนังสือรับรองของกระทรวงพาณิชย์ยื่นต่อ
สำนักงานทีด่ ิน โดยสำนกั งานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนไมต่ ้องมหี นงั สือยนื ยันซำ้ อีก
๒.๔ .๔ นิ ติบุ คค ลไท ยถือกรรมสิ ทธ์ิ ในที่ดิ นโดย มิได้ใช้สิ ทธิป ระโยชน์ ต ามม าตรา ๒ ๗
แห่งพระราชบัญญตั ิส่งเสริมการลงทุนฯ ตอ่ มาได้เปลีย่ นสัดสว่ นผู้ถอื หุ้นเป็นคนตา่ งดา้ วมากกว่าคนไทย และ
บริษัทไดร้ ับอนมุ ัติสิทธิประโยชนต์ ามมาตรา ๒๗ ดังกล่าวแล้ว กรณีน้สี ำนักงานคณะกรรมการสง่ เสริมการ
ลงทนุ จะมหี นงั สอื แจง้ อนญุ าตใหถ้ อื กรรมสทิ ธท์ิ ดี่ ินให้กรมทด่ี นิ ทราบ และเมือ่ กรมทด่ี ินรบั เรื่องแลว้ จะแจง้ ให้
จงั หวัด และสำนกั งานทด่ี ินกรุงเทพมหานครดำเนนิ การต่อไป
๒.๕ การทำทะเบยี นนติ บิ ุคคลทีไ่ ดร้ บการส่งเสรมิ การลงทุน
เมื่อพนักงานเจ้าหน้าท่ีดำเนินการจดทะเบียนสิทธแิ ละนิติกรรมให้กบั นิติบุคคลทไี่ ด้รับการสง่ เสริม
การลงทนุ แล้ว ให้ใช้สมดุ เบอร์ ๒ ทำทะเบียนที่ดินนิติบคุ คลท่ีได้รับการส่งเสริมการลงทุนตามแบบทะเบยี นที่ดิน
นิติบคุ คลภายใต้โครงการทีไ่ ดร้ บั สง่ เสรมิ การลงทนุ (เอกสารแนบท้ายคู่มือ) แล้วสง่ สำเนาภาพถ่ายหนังสือ
แสดงสิทธิในท่ีดนิ พร้อมท้ังรายการจดทะเบียน ซึ่งพนักงานเจ้าหน้าท่ีไดร้ ับรองความถูกต้องดังกล่าวไปให้
กรมที่ดิน
< ๘๖ >
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
สำนักมาตรฐานการทะเบียนที่ดิน
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search